Inspiratiemagazine eindejaar 2020 COLUMN DOOR STEPHANIE SLOT
“Eenzaamheid heeft geen gezicht Een onzichtbare gevangenis Een heel stil donker in het licht Dat is waarom het eenzaam is” (Martin Gijzemijter)
12
Column: Lockdown Ten tijde van het schrijven van deze column, zitten we nog midden in de intelligente lockdown. Het ontstaan van de 1,5 meter samenleving: niet kunnen knuffelen, je niet vrij kunnen bewegen, thuiswerken en je sociaal leven op een waakvlam. Het coronavirus…, er is veel over geschreven en gezegd. Zeventien miljoen mensen (minus één) die zich profileren als corona deskundige. Ineens stond alles stil. Voor iedereen een bizarre tijd. Dierbaren die ziek zijn of overlijden, zelf wellicht ziek zijn. De zorg moest ineens voor een haring en applaus alle zeilen bijzetten en de bewoners werden beperkt in het contact met de buitenwereld. Die toch al kleine wereld, wordt dan ineens wel heel erg klein. Mijn ouders wonen zelfstandig. Mijn moeder (76) zei:” Als ik nu in een verpleeghuis had gezeten, was ik ontsnapt. Dan maar ziek.” Gezien haar karakter geloof ik dat direct. Vanuit gezondheidsoogpunt (en van afstand beschouwd), vond ik het begrijpelijk dat de maatregelen op deze wijze getroffen werden. Je wilt om diverse redenen liever niet dat deze kwetsbare groep het virus krijgt. Vanuit humaan oogpunt vind ik het totaal afgesloten zijn van de buitenwereld schrijnend. Sociaal isolement In corona tijd sloten bij onze klanten de dagopvang locaties. Voor veel mensen toch één van de weinige uitjes waarbij ze nog anderen spreken. Niet alleen cliënten in een verpleegof verzorgingshuis hebben last ondervonden van de sociale bijwerkingen van het COVID-19. Een grote groep is toch afhankelijk van een sociaal netwerk. Een buurvrouw die
boodschappen doet, helpt met het huishouden of gewoon iemand die af en toe zijn hoofd om de deur steekt om te kijken hoe het met je gaat. Wanneer dit netwerk wegvalt, bestaat de kans dat iemand in een sociaal isolement terecht komt. Ik ben anders Alhoewel eenzaamheid dus in alle lagen en leeftijden van de bevolking voorkomt, is het gevoel van eenzaamheid bij alleenstaande ouderen wel groter dan bij de overige groepen. Eenzaamheid verschijnt in twee vormen: sociale eenzaamheid en emotionele eenzaamheid. Bij sociale eenzaamheid, is er een gebrek aan contacten met andere mensen en bij emotionele eenzaamheid wordt een hechte band gemist. Er zijn diverse redenen waardoor eenzaamheid kan ontstaan. Een verandering in je relatie, bijvoorbeeld het overlijden van je partner. Pensionering, je baan verliezen, geldproblemen of andere veranderingen in je leefomstandigheden spelen een rol. Verder kan je ‘staat van zijn’ ook leiden tot minder contacten met anderen. Denk hierbij aan iemand die depressief of dement is, iemand die het gevoel heeft anders te zijn dan anders. Het kan ook zijn dat er meerdere van deze factoren een rol spelen in het je eenzaam voelen. Eenzaamheid is dodelijker dan roken Waar je niet zo snel bij stil staat, is dat de gemoedstoestand meestal van invloed is op de rest van het lijf. Het is dan ook niet raar, dat eenzaamheid kan leiden tot (de kans verhoogt op): • het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer • coronaire hartziekte en beroerte • depressie en suïcide Sociale isolatie, leidt tot een verlaging van je immuniteit. Hierdoor ben je bijvoorbeeld vatbaarder
