Doświadczenie pobytu w Polsce w narracjach zagranicznych studentów
funkcjonalną lub społeczną” (Gómez i in., 2018, s. 127). Wartości te mają więc charakter zewnętrzny – są przypisane do celu wyjazdu, a nie do osoby wyjeżdżającej – i są skutkiem lepszego poznania ocenianego obiektu lub miejsca przeznaczenia w procesie jednostkowej reinterpretacji wartości. Na przykład niektóre osoby podejmują decyzję o wyjeździe do konkretnego miejsca, ponieważ wydaje im się ono bliskie pod względem geograficznym. Im dłużej w nim przebywają, zauważają, że miejsce przeznaczenia jest bezpieczne, jego gospodarka stabilna i łatwo jest tam o pracę, co przekłada się na wysoką jakość życia. Innymi słowy, przewartościowują oni swoją motywację do pozostania w danym kraju ze względu na konkretne wartości warunkowe.
1.2. S tudiowanie za granicą jako doświadczenie życiowe: przegląd badań Obecnie instytucje szkolnictwa wyższego na całym świecie stawiają sobie za cel przygotowanie studentów do funkcjonowania w zglobalizowanym świecie – w społeczności międzynarodowej, a doświadczenie studiowania za granicą stało się jednym z podstawowych elementów akademickich programów kształcenia. Cele takich wyjazdów daleko wykraczają poza poszerzanie znajomości językowych i obejmują na przykład nabywanie przez studentów świadomości międzykulturowej czy globalnej kompetencji komunikacyjnej (Isabelli-García i in., 2018; Szczepaniak-Kozak i Wąsikiewicz-Firlej, 2013). W tej książce przyjmujemy za zespołem Allana Findlaya, że umiędzynarodowienie studiów oraz mobilność edukacyjna są ze sobą nierozerwalnie związane i prowadzą do osobistego rozwoju studentów, zwłaszcza do kształtowania ich tożsamości, a także przyczyniają się do rozwoju ich umiejętności oraz świadomości językowej i międzykulturowej (Findlay, King, Stam i Ruiz-Gelices, 2006). Zapisy Deklaracji bolońskiej sygnowanej w czerwcu 1999 r. zakładały, że w 2020 r. co najmniej 20% studentów kształcących się w krajach Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego4 będzie brało udział w mobilnościach edukacyjnych. Z powodu pandemii, która rozpoczęła się na początku 2020 r., założenia te nie zostały osiągnięte (FRSE, 2021), ponieważ obawa o zdrowie poszerzyła repertuar czynników zniechęcających studentów do wyjazdu za granicę. Przed pandemią wśród głównych przeszkód wymieniano problemy finansowe, obawę przed rozluźnieniem więzi z bliskimi, niskie kompetencje językowe, względy
4
Ang. European Higher Education Area, EHEA.
14
