Op Weg December 2020 - Januari 2021 by Grote Routepaden

magazine voor wandelaars & fietsers

PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE

2020

Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks December 2020 – Januari 2021 - 6,50 €

Wandelen in de Kaukasus

Met Titou, Ripette en twee kurkentrekkers door de Queyras Winterse tweedaagse tussen Aywaille en Trois-Ponts Op de mountainbike door de Livradois-Forez Schelde en Scarpe à l’improviste Make-over van het LF-netwerk Fietsen door een paarse zee W I N N A A R S

F O T O W E D S T R I J D

2 0 2 0 !

In het spoor van d’Artagnan •Museumtocht langs de Leie • Krijtlandpad • GR 12

De 10 leukste cadeauboeken voor eindejaar

Welke boeken leg jij dit jaar onder de kerstboom? Of welke staan er op jouw verlanglijstje? Voor elke liefhebber van wandelen of fietsen hebben we een mooi product in onze webshop. Ontdek hieronder onze 10 eindejaarstoppers!

WANDEL G I D S

TREINSTAPPER 2 TREINSTAPPER 2 | WANDELGIDS 8 WANDELINGEN VAN STATION NAAR STATION LANGS GROTE ROUTEPADEN

Treinstapper 2

8 wandelingen van station naar station langs GR-paden. Het best verkochte product van 2020. 17 € | 15,30 € (leden)

GR 57 Sentiers de l’Ourthe

De populairste GR in Wallonië, langs één van de mooiste rivieren. De nabijheid van een spoorlijn maakt ook daguitstappen gemakkelijk haalbaar. 17,80 € | 16 € (leden)

Fietskaart Luik & Oostkantons

Handige kaart met autovrije fietsroutes door 2 van de meest natuurrijke provincies in België 13,95 € | 12,60 € (leden)

GR 128 Vlaanderenroute De GR die gans Vlaanderen van west naar oost doorkruist. Dé wandeluitdaging voor 2021 20 € | 18 € (leden)

GRENS

ROUTE Van het Drielandenpunt naar de Noordzee

Fietsen langs de Dodendraad

5 4 0km

Dwars door België – Arnout Hauben

Wandelgids bij de gelijknamige en immens populaire televisiereeks van Arnout Hauben. Wandelen van Brugge naar Aarlen in 23 wandelingen. 20 € | 18 € (leden)

F I E T S G I D S

Randonneés en Famille – Namur

Wandelgids met 15 lus wandelingen gericht op families met jongere kinderen. Het wandelcadeau voor actieve gezinnen. 17,80 € | 16 € (leden)

Grensroute

Van het Drielandenpunt naar de Noordzee. Fietsen langs de Dodendraad. Aan te raden voor ieder wie het eigen land beter wil leren kennen. 18 € | 16,20 € (leden)

Kan je moeilijk kiezen? Dan is er nog de cadeaubon met bedrag naar keuze.

SNELLE SERVICE IN DRIE STAPPEN

1 Online bestelling

Betaling: online of via overschrijving Taalgrensroute

Fietsredacteur Ward Van Loock Ward goot zijn fietstocht langs de volledige Belgische taalgrens, van Komen naar Voeren in dit boek. 15,80 € | 14,20 € (leden)

Streek-GR Waas- en Reynaertland Randoneés en Boucle Luxembourg (deel 2)

16 hapklare luswandelingen in Luxemburg die grotendeels gebruik maken van de mooiste GR-paden van de provincie. 17,80 € | 16 € (leden)

Bekroond tot wandelroute van het jaar 2020 dankzij het originele cultuurhistorische thema rond de sage van Reynaert de Vos en de vele onverharde paden. 17 € | 15,30 € (leden)

Bestel op www.groteroutepaden.be

Levering via bpost Ons secretariaat helpt je graag. Bel tijdens de kantooruren naar +32(0)3 232 72 18 of mail naar info@groteroutepaden.be.

EDITO

Win!

Het boek Dwars door België

Ochtendzon op de GR 16 in de buurt van Bohan (foto Richard De Beukelaer, deelnemer GR-FOTOwedstrijd 2020).

Dubbele oproep De kolommen van Op Weg staan open, dat heb ik op deze plek al vaker herhaald. We zijn dan ook blij elke keer een lezer in haar of zijn pen kruipt om een fiets- of wandelverhaal te delen. Het brengt ons deze keer naar plekjes als Machelen-aan-de-Leie, Lescheret, Trois-Ponts, Bognysur-Meuse en Aubusson-d’Auvergne. Met onze fotowedstrijd spraken we afgelopen zomer dan weer de fotograaf in jullie aan. Met succes. Maar liefst 412 inzendingen konden we verwelkomen, van meer dan 200 deelnemers. De winnaars krijgen van pagina 24 tot 27 de plek die ze verdienen. Tientallen bijna-winnende beelden zullen zeker nog opduiken, elders in dit blad (zoals hierboven) en in volgende nummers. Vandaag doen we alweer een oproep. Een dubbele zelfs. De eerste is voor fietsers. Zoals jullie op pagina 7 kunnen lezen verdwijnt het LF-netwerk om – naar Nederlands model – plaats te maken voor icoonroutes. Grote Routepaden blijft een partner in dit langeafstandsfietsenverhaal, samen met Toerisme Vlaanderen en de provincies. De Kustroute was de eerste icoonroute die we konden inrijden. In het voorjaar willen we de andere onder de loep nemen. Wij zoeken enthousiaste fietsers om ze te verkennen en hun wedervaren te delen. Geïnteresseerden kunnen zich melden via fietsen@groteroutepaden.be.

Mail voor 20 december naar opweg@groteroutepaden.be je favoriete wandel- of fiets bestemming, leg uit waarom en voeg twee foto’s toe.

Inmiddels loopt het vreemde 2020 bijna ten einde. Een jaar waarin iedereen het moeilijk had, maar vele mensen voor het eerst, opnieuw of nog meer gingen wandelen en fietsen. Velen onder jullie hebben ongetwijfeld verrassende ontdekkingen gedaan, dichtbij huis of wat verder weg. Ontdekkingen die anderen ongetwijfeld kunnen inspireren. Daarom deze oproep: meld ons een pad, regio of route die je positief verrast heeft. Dan delen wij al die ideeën in volgend nummer. Stuur voor 20 december een mailtje naar opweg@groteroutepaden.be met daarin: 1) je tip, 2) een vijftal zinnen uitleg waarom je aangenaam verrast was en 3) een tweetal foto’s die een beetje representatief zijn (mag ook een foto zijn die je indiende voor de fotowedstrijd). Met je suggestie maak je kans op onze laatste twee exemplaren van Dwars door België, het boek dat Arnout Hauben samenstelde naar aanleiding van zijn tocht op de GR 129 en de gelijknamige televisiereeks. We kijken uit naar jullie suggesties. En naar meer zonnestralen om 2020 te verdrijven. Veel lees-, fiets-, wandelplezier, Peter Cristiaensen Hoofdredacteur Op Weg

2020-6 Op Weg |

Uw volledige wandelen trekking uitrusting, ook voor tochten in eigen land!

Schrijf je in voor onze maandelijkse nieuwsbrief ! • www.groteroutepaden.be/nl/inschrijven-nieuwsbrief • facebook www.facebook.com/GroteRoutepaden

Fotowedstrijd 2020 © Lieve Huyghe

Volg Grote Routepaden op de voet

IN DIT NUMMER

Dichtbij

Van het Zwin tot De Verloren Gernoare Make-over van het LF-netwerk

Reportages

16 34

WANDELREPORTAGE | Nederland

FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk

WANDELREPORTAGE | Frankrijk

FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk

WANDELREPORTAGE | Georgië

FOTOREPORTAGE | Frankrijk

FIETSREPORTAGE | België

Het Krijtlandpad: een stukje buitenland in Nederland Schelde en Scarpe à l’improviste Met Titou, Ripette en twee kurkentrekkers door de Queyras In het spoor van d’Artagnan: tussen Schelde en Maas Wandelen in de Kaukasus Fietsen door een paarse zee Coronareis met bergklassement

Tips

FIETSTIP | België Fietsen langs de taalgrens, deel 7 De Jekervallei tussen Tongeren en Kanne

WANDELTIP | België

Winterse tweedaagse tussen Aywaille en Trois-Ponts Driedaagse museumwandeltocht in de Leiestreek

En verder WIN !

2x Dwars door België p 3 3x Dwaalspoor p 22 3x Kärnten Seen-Schleife p 23 2x Dwars door Oceanië p 23 1x Bike Life p 23 3x wandelkaart Ieperboog p 28 3x Uit je kot p 28 3x Wandelen in Rijnland p 28 1x Alleen op avontuur p 30 3x Schweden: Skåneleden p 30

Om deel te nemen aan deze wedstrijden moet je voortaan ook je GR-lidnummer ingeven.

22 Fietsnieuws 24 En de winnaars zijn … 28 Wandelnieuws 31 WANDELAVONTUUR | Frankrijk, België

GR 12 en GR 16: Vier dagen volstrekte stilte en een dieseltrein

37 56

WANDELAVONTUUR | Georgië

FIETSAVONTUUR | Frankrijk

COLUMN | Gelukt Een ongewone redding in de Kaukasus Op de mountainbike door de Livradois-Forez

60 Verenigingsnieuws 65 OPMERKELIJK | Op zoek naar het Doel van onze reis 66 COLUMN | Niets vergeten? 2020-6 Op Weg |

DICHTBIJ | België

Zwinbosjes.

Westfront Nieuwpoort.

in de verte. Spinoladijk. Oostende

Van het Zwin tot De Verloren Gernoare Zaterdag 17 oktober, gezellig aan de ontbijttafel. Op de radio en in de weekendkranten alleen maar onheilspellende coronaberichten. Eén lichtpuntje toch, het weerbericht. “Het wordt vandaag een zonnige dag. Tegen de avond in het uiterste westen van het land mogelijk een spatje regen.” Voor ons het signaal om de fietsen in te laden en de gloednieuwe Kustroute te ontdekken. Æ Tekst en foto’s Bart Vermeulen

Bruisende zee

Zowaar een klimmetje

Attracties alom

We laten de auto achter op de parking van het Zwin en fietsen door de Zwinbosjes richting Het Zoute, waar we voor het eerst uitzicht hebben over de Noordzee. Verderop zullen we vanaf Bredene tot voorbij Westende-Bad en in Nieuwpoort-Bad kilometerslang over de zeedijk peddelen. Op rustige dagen moet het hier heerlijk fietsen zijn terwijl de bruisende zee in harmonie met de (rug) wind het tempo aangeeft. Maar vandaag is er behoorlijk wat volk aan de kust en dan is het echt wel opletten om tussen de kuierende toeristen en de joelende kinderen heen te laveren. Onze stuurmanskunst wordt regelmatig stevig op de proef gesteld. En dan is een goede signalisatie geen overbodige luxe. We hebben die langs het hele traject perfect kunnen volgen en de gps maar een paar keer als hulplijn gebruikt. De bordjes vallen heel goed op door hun aparte vorm en grootte. Alleen wanneer een ‘omleiding’ wordt voorzien, moet je extra attent zijn. Omleidingen zijn niet zo goed aangeduid als bij de knooppuntbordjes met hun volle oranje achtergrond. We vernemen bij Westtoer dat hieraan wordt gewerkt.

Onderweg vertoont het landschap veel variatie. Jammer genoeg doen de wegen en wegdek hetzelfde. Tijdens onze rit wisselen mooie en rustige stukken af met (bijzonder) drukke passages. Het eerste geldt zeker vlak bij de Nederlandse grens op de goede berijdbare grindpaden van de prachtige Zwinduinen. Idem voor onze passage doorheen de Doornpanne, een uitgestrekt – naar Vlaamse normen toch – natuur- en waterwinningsgebied op een boogscheut van de Franse grens. In Koksijde klim je trouwens bijna tot helemaal op de top van onze hoogste duin, de Hoge Blekker. Om na een korte afdaling vlotjes door de hoofdstraat van Koksijde-Bad te bollen, recht naar de Zeedijk en een korte passage langs het strand tot in Sint-Idesbald. De drukste stukken liggen vooral langs de zeedijken. Op onze herfstige zaterdag in oktober flaneerde er verdraaid nog veel volk. Mensen komen een frisse neus halen, slenteren wat rond en komen nog een laatste keer jodiumvitamientjes tanken voor ze de lange donkere winter ingaan.

Hier en daar vinden we bepaalde passages helemaal niet leuk. In Blankenberge bijvoorbeeld loopt het traject langs een drukke doorgangsweg. Auto’s en vrachtwagens scheren rakelings voorbij. Jammer, want we missen een passage langs – of zelfs over – de Pier, toch één van de belangrijkste landmarks aan onze kust. Voor wie graag onderweg een bezoek aan een attractie of museum meepikt, hebben we wel goed nieuws. De Kustroute brengt je langs het Zwin, Seafront, SeaLife, Domein Raversyde, Westfront, Haven rond vaarten Seastar, het Navigo Visserijmuseum, en net voor de Franse grens ook Plopsaland en Plosaqua.

| Op Weg 2020-6

Gratis veerdiensten Verderop richting Wenduine fietsen we langs de drukke Koninklijke Baan, gelukkig in een aparte bedding voor fietsers. Voorbij het centrum van Wenduine loopt het traject tot Oostende via de Driftweg. Het is er rustig en veilig fietsen in een groene omgeving. Net voor Oostende nemen we ter hoogte van de ‘Twins Club’ de duik naar de

Make-over van het LF-netwerk

Veerdienst Oostende.

Spinoladijk om zo aan de Oostendse oosteroever de veerdienst naar het centrum van de stad te bereiken. We zijn vast van plan het gratis veer te nemen maar de rij wachtenden – voor de Oktoberfoor zo blijkt – is zo lang dat we niet willen aanschuiven. Gelukkig is het alternatieve fietstraject ook prima bewegwijzerd. In Nieuwpoort loopt de Kustroute trouwens ook via het gratis veer, maar in deze periode vaart de overzet niet meer uit. Vanaf Oostende fietsen we de hele tijd langs strand en zee, tot voorbij Nieuwpoort, om dan via de Doornpanne te eindigen in Adinkerke. Daar zetten we onze fiets tegen de muur van ‘De Verloren Gernoare’ (De Verloren Garnaal) voor een bord kaashapjes en een heerlijk frisse ‘Jus de Mer’, een pittig streekbiertje uit Middelkerke.

De nieuwe Kustroute vervangt de bijna 20 jaar oude ‘Kustfietsroute’ van Westtoer, en is tevens het startschot voor een make-over van het LF- of langeafstandsfietsnetwerk dat tot op vandaag onderhouden werd door vrijwilligers van Grote Routepaden. Met de omvorming van LF-netwerk naar icoonroutes volgt Vlaanderen de Nederlandse aanpak, waar recent de Maasroute, Zuiderzeeroute en Kustroute werden ingehuldigd, en andere routes op stapel staan. Ook in Vlaanderen gaat men in de toekomst voor minder icoonroutes, met meer tot de verbeelding sprekende thema’s. Die moeten de fietser helpen om door de bomen het bos te zien, en Vlaanderen op de kaart zetten als bestemming voor meerdaagse fietsvakanties. De icoonroutes zijn daarmee complementair aan de knooppuntennetwerken die een referentie blijven voor kortere tochten. De LF-bewegwijzering wordt tussen nu en het voorjaar van 2021 weggehaald. De gpx-tracks blijven nog tot volgend jaar vrij beschikbaar op de website van Grote Routepaden. Vanaf januari zullen achtereenvolgens de Maasroute , de Frontroute , de Kempenroute , de Schelderoute , de Kunststeden route , de Groene Gordelroute en tot slot de Heuvelroute het licht zien. De lus van de Vlaanderen Fietsroute vormt de synthese, met een aparte bewegwijzering. De trajecten van de verschillende routes worden in de komende maanden vrijgegeven. De provinciale toeristische organisaties zullen in de toekomst instaan voor bewegwijzering en onderhoud.

PRAKTISCHE INFO 0

Knokke

km NOORDZEE

Heist A1

Zeebrugge Blankenberge Wenduine

Den Haan Bredene Oostende

Middelkerke Westende

er IJz

Oostduinkerke Koksijde Veurne

Gistel

Nieuwpoort

De Panne

Brugge

E 40

Torhout

Op Weg 2020

Alle info over de 93 km lange, nieuwe Kustroute vind je op www.dekust.be/nl/kustroute. Toerisme Vlaanderen en de provincies werken aan een portaalwebsite die alle informatie over de icoonroutes centraliseert. Deze is vandaag nog niet beschikbaar. Info over de veerdiensten vind je op www.welkombijvloot.be. Houders van een gratis Kustpas genieten korting in de vele attracties langs de route (www.kustpas.be). ONLINE

KAART

Onnodig te zeggen dat dit een grote verandering is voor onze vereniging, in het bijzonder voor onze LF-peters en -meters. Grote Routepaden blijft partner van Toerisme Vlaanderen en de provincies in dit nieuwe verhaal, maar zal haar focus verleggen naar de uitbouw van een actieve fietsers-community. Gebruikerservaringen en -feedback zijn cruciaal om de routebureaus bij de les te houden, en zorgen voor afstemming van het routeaanbod en bijhorende services met de noden en wensen van de recreatieve fietser. Daarnaast heeft Grote Routepaden de ambitie om aan de slag te gaan met de voorstellen en terreinkennis van onze eigen fietsers, ter versterking van dit aanbod. Vragen, ideeën en suggesties zijn zeer welkom via fietsen@groteroutepaden.be.

Oproep: icoonroutes testen Redacteur Bart Vermeulen fietste de nieuwe Kustroute, en stelde vast dat deze een heel andere beleving biedt dan de LF1-route die binnenkort verdwijnt. LF1 slingert door het achterland van de kust, langs polderdorpen en authentieke stadjes als Damme, Oudenburg, Veurne en Diksmuide. Het traject van de nieuwe Kustroute leunt heel dicht aan bij het strand en de Noordzee. Vanaf het voorjaar 2021 wil Grote Routepaden ook de andere icoonroutes onder de loep nemen. Wij zoeken enthousiaste fietsers om de nieuwe routes te verkennen en hun wedervaren te delen met onze lezers. Geïnteresseerden kunnen zich melden via fietsen@groteroutepaden.be.

TRACK

2020-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Nederland

Een stukje buitenland in Nederland Het Krijtlandpad

Zuid-Limburg ziet er op de kaart uit als een appendix die aan de rest van Nederland bengelt. Qua volksaard en taal lijkt het niet echt bij het land te horen en ook het schitterende landschap is on-Nederlands. Wij trokken op ontdekking op het vernieuwde Krijtlandpad. Æ Tekst Christina Bloem – Foto’s Jacques Huinck

Canyon Wij lopen Maastricht uit via de Groene Loper, een nieuw park boven op de kilometerslange tunnel van de autobaan. Wij horen of zien de auto’s niet en stappen rechtstreeks het ZuidLimburgse Heuvelland in. Bospaden brengen ons bij een enorme krater, een soort canyon. De Curfsgroeve is een oude mergelgroeve die ruim tien jaar geleden aan de natuur is teruggegeven. Diep beneden ons grazen geiten. Via een ijzeren trap dalen we 88 treden af om een paar verdiepingen lager verder te gaan op een holle onverharde weg. Geruime tijd blijven we langs beboste heuvelflanken slingeren en dalen

| Op Weg 2020-6

dan langzaam naar de bewoonde wereld, waar de zonnige terrassen aan de Geul ons onweerstaanbaar toelachen. We volgen de rivier een paar kilometer, soms op een smal paadje hoog boven het snelstromende water. Stevige touwen voorkomen dat we naar beneden glijden. Het doet denken aan Zwitserland.

Op en af Valkenburg is druk en toeristisch en we zijn blij wanneer we het stadje verlaten. Dat wordt meteen klimmen op een slingerend pad met hier en daar traptreden. Maar ook boven is het één en al toerisme: een kabelbaan, een uitkijk-

toren, een minigolfbaantje, een speeltuintje, een uitkijktoren en een overvolle parkeerplaats, wat een lawaai. Een slingerende afdaling en een steile klim verder bereiken we het plateau. Bosgebieden wisselen af met maïs, ruig gras en wuivend koren. De aardappels staan in bloei, grote velden vol witte bloemetjes. We gaan weer dalen, eerst geleidelijk langs een bos, daarna steiler langs glooiende weilanden met zwartbonte koeien en korenvelden met hier en daar een eenzame boom. Zo ver het oog reikt is er geen dorp of boerderij te zien, het lijkt hier onbewoond. Helemaal in de verte bespeur ik een paar windturbines. We passeren een knoes-

De Curfsgroeve werd 10 jaar geleden aan de natuur teruggegeven.

eigenlijk alleen uit een groot klooster, een paar winkeltjes en wat terrasjes. Het wordt overstelpt door toeristen en de winkeltjes vol heiligenbeelden doen wat kitscherig aan. Via een graspaadje wandelen we weer bloeiende aardappelvelden in. Verder gaat het, op grindwegen en smalle asfaltweggetje door een coulisselandschap met goudgele graanvelden en rijen slanke donkergroene bomen. Het doet denken aan Toscane, vooral als we ook nog een wijngaard passeren.

Zo ver het oog reikt is er geen dorp of boerderij te zien, het lijkt hier onbewoond. tige oude eikenboom. De steen aan zijn voet vermeldt dat dit vroeger een executieplaats voor misdadigers was. Werden die aan zijn takken opgehangen ‘tot lering en vermaak’ van de dorpelingen?

Mariabeeld Gulpen ligt in het dal en het is een pittige klim om het dorp weer te verlaten. Boven staat een enorm Mariabeeld dat, net zoals de reusachtige Christus in Rio de Janeiro, uitkijkt over de regio. Voorbij het beeld dalen we door een veld vol wilde bloemen de Gulperberg af naar het piepkleine dorpje Wittem. Het bestaat

Hoogste kerk We schampen het dorp Nyswiller en klimmen het dal weer uit. Op het plateau blijven we een tijdje op en neer golven tussen glooiende graslanden. Soms in de felle zon en soms in de koelte van bomen die het pad overdekken. Recht voor ons zien we de kerk van Vijlen. Die staat op een heuvel en is de hoogstgelegen kerk van Nederland. Voor even kunnen we een drukke verkeersweg niet vermijden. Gelukkig duurt de beproeving niet lang en mogen we weer genie-

ten van het landschap van golvende weiden met daarin bolle hoge bomen. Kronkelende voetpaden brengen ons via het gezellige dorp Holset en dwars door een vakantiepark tot bij Vaals.

Drielandenpunt Met zijn 322 m is de Vaalserberg het hoogste punt van Nederland. Er moet dus weer geklommen worden. Helemaal boven ligt het Drielandenpunt. Van 1860 tot 1920 was het zelfs een Vierlandenpunt toen Neutraal Moresnet nog bestond. De Duitse, Nederlandse en Belgische grenspalen staan broederlijk naast elkaar en mensen staan aan te schuiven om selfies te maken. Vanaf hier markeren genummerde gietijzeren palen sinds 1830 de grens tussen Nederland en België. Nummer één staat op de Vaalserberg, nummer 369 in het Zwin. We hebben het hoogste punt gehad en gaan weer dalen, eerst door een bos, later door een golvend struingebied met ruige zilverkleurige grassen en spierwitte koeien. Lang kan dalen natuurlijk niet duren in dit Limburgse heuvelland en de volgende helling dient zich al snel aan. En wat voor één! Een smal paadje vol grove stenen en boomwortels dwingt ons de wandelstokken erbij te pakken. Op een bank bij een grafheuvel nemen we een welverdiende rustpauze. Verderop in het bos staat Het Hijgend Hert, een chaletachtig café dat zich – op 260 m hoogte – de ‘enige berghut van Nederland’ noemt. Tussen de tafeltjes op het terras lopen pauwen. Daarna volgt de afdaling naar Epen.

2020-6 Op Weg |

Goudgele graanvelden en slanke groene bomen: het lijkt Toscane wel.

Bovenste Bos Bij de Volmolen van Epen ontmoeten we de Geul weer. We blijven niet lang bij de rivier maar klimmen langzaam op grind- en asfaltÂ weggetjes het dal uit naar het Bovenste Bos. Als er een trofee zou bestaan voor het mooiste Nederlandse bos, dan zou dit zeker op de shortlist prijken. Nu eens is de bodem bedekt met een dicht tapijt van varens, waaruit kaarsrechte dennenbomen omhoog steken. Dan weer lopen we door een mysterieus beukenbos, donker en stil, waar geen vogeltje zijn snavel durft open te

Af en toe verbreekt de kenmerkende roep van een roofvogel de stilte. Zouden muizen die roep herkennen en vluchten naar een veilig holletje?

Stil beukenbos op de route.

| Op Weg 2020-6

Valkenburg: druk maar mooi.

doen. De hellingen zijn behoorlijk steil en het gaat flink op en af. Na een paar schitterende kilometers gaat het Bovenste bos naadloos over in het Onderste Bos. Dat is wat opener en we passeren af en toe een heideveldje. Vanuit het bos belanden we plots op een drukke verkeersweg. Wat een anticlimax. Gelukkig moeten we die weg niet nemen maar kunnen we via een smal paadje afdalen naar het centrum van Slenaken.

Servitudepaadjes Wij lopen Slenaken uit op een bochtige holle weg die flink stijgt en waar fietsers met huiveringwekkende snelheid naar beneden komen stuiven. Gelukkig mogen we er snel af om door de velden in grote lussen verder te klimmen. Het panorama van heuvelende weiden en akkers met hier en daar een boerderij is fraai. Af en toe verbreekt de kenmerkende roep van een roofvogel de stilte. Zouden muizen die roep herkennen en snel vluchten naar een veilig holletje? We komen bij Noorbeek, maar gaan niet naar het centrum. Op heel smalle servitudepaad-

Op weg naar Eijsden.

jes slingeren we omhoog door een grasgebied. Een baldadig veulentje springt door de wei achter zijn moeder aan. De paadjes zijn af en toe behoorlijk steil met traptreden en grote stenen. Eenmaal boven gaat het weer snel naar beneden naar Mheer, diep in het dal. Langs Kasteel Mheer klimmen we het dorp weer uit om na een tijdje door en langs het Savelsbos richting de Maasvallei te lopen. Het Savelsbos is een hellingbos en dat is te merken aan de niveauverschillen. De Maasvallei is dan weer vlak, zoals het een vallei betaamt. We zigzaggen langs akkers, boomgaarden en af en toe een bosgebiedje via Mariadorp naar Eijsden.

Naar Maastricht Een mooie, door dikke beuken omzoomde oprijlaan brengt ons bij het kasteel van Eijsden. Het dorp zelf ligt aan de Maas. Een kasseiweg met leuke terrasjes, een veerpontje en een fraaie oude kerk: alle elementen voor een gezellige plek zijn aanwezig. Na een stukje op een lage dijk gaan we de uiterwaarden van de Maas in. Dit is het natuurgebied Eijsder Beemden.

Het kasteel van Eijsden.

Het dal uitklimmen met zicht op Nyswiller.

We passeren een meertje met een piepklein eilandje vol snaterende ganzen. Aan de overkant grazen konikpaarden. Grenspaal 48 staat eenzaam midden in het gras. We trekken weer het binnenland in naar Oost-Maarland. Nu volgt het enige stukje van de route dat ons niet bevalt, om een industriegebiedje heen en dan op een grasdijkje langs een drukke verkeersweg. Maar eens door een klaphek stappen we weer natuurgebied in. Watertjes, bruggetjes, leuke slingerpaadjes, grote grazers: het is er allemaal in de Kleine Weerd. Via parkgebied stappen we Maastricht in. Ter hoogte van het station beëindigen we onze schitterende tocht door dit onNederlandse landschap.

Toegift Of toch niet. We hebben de smaak te pakken en plakken er nog de diagonaal aan vast, die de route in twee kleinere lussen verdeelt. We beginnen in Slenaken aan de brug over de Gulp. We volgen een poosje de meanders van dit snelstromende riviertje en klimmen dan op een hol bochtig paadje de heuvelkam op. Daar nemen we dankbaar de strategisch geplaatste bank in bezit om van het uitzicht te genieten. Het is verbazend om te zien hoe een smalle beek als de Gulp zo’n enorm breed en diep dal heeft uitgeslepen. Even verder komen we op het plateau. Maïsvelden hebben zich harmonisch tussen bospercelen genesteld. Zwarte koeien zorgen

voor kleuraccenten in de weidegebieden. Een holle grindweg door een tunnel van bladeren brengt ons in Pesaken. Voorbij dit piepkleine dorp zetten we de daling in naar het kasteel van Gulpen. Het is mooi gerestaureerd, maar de bijgebouwen zien er verwaarloosd uit. Sommige zijn zelfs half ingestort. Via de sfeervolle oprijlaan met dikke beukenbomen bereiken we het centrum van Gulpen. Met een licht gevoel van spijt beëindigen we nu echt onze verkenning van dit schitterende ‘stukje buitenland in Nederland’.

PRAKTISCHE INFO 106 mm Op Weg 2020

Houthem Amby

Geul

Maas

Sibbe

Simpelveld 0

Cadier en Keer Magraten Gulpen

Eijsden

‘s-Gravensvoeren

Slenaken Teuven

Visé

Noorbeek

dwarsverbinding Slenaken - Gulpen (8 km). Het pad 5

Vijlen

Epen Ge

Mariadorp

(16,6 km), Gulpen - Maastricht (22,8 km) en de 10

Vijlenerbos

BELGIË

Route en bewegwijzering

is in beide richtingen bewegwijzerd. Wij liepen de route met de wijzers van de klok mee in dagetappes vanuit Maastricht. Het uitstekende openbaar

DUITSLAND

NEDERLAND

Mheer

(15,9 km), Slenaken - Vaals (21,9 km), Vaals - Gulpen

Mechelen

Sint-Geertruid

route is verdeeld in vijf dagtrajecten: Maastricht - Mariadorp (14,1 km), Mariadorp - Slenaken

Ubachsberg Voerendaal

Schin op Geul

Bemelen

Maastricht

Heerlen

Valkenburg

Vaals

vervoer maakt dit perfect mogelijk.

Gidsen en kaarten De vernieuwde topogids (uitgave 2020) beschrijft de route en verzamelt ook veel praktische info over openbaar vervoer en horeca onderweg. De gids is te koop in de GR-webshop.

Het geel-rood bewegwijzerde Krijtlandpad (Streekpad 7) is een rondwandeling van ruim 90 km tussen Maastricht en Vaals. Van Slenaken naar Gulpen is er een bewegwijzerde dwarsverbinding, waarmee je

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

de route kan opsplitsen in twee kleinere lussen van 60 en 46 km. De

2020-6 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk

Voie verte langs de Scarpe.

Schelde en Scarpe à l’improviste Parc Naturel Transfrontalier du Hainaut

Hoe beleef je een tocht als je onvoorzien en onverhoeds op pad gaat? Met een gedegen voorbereiding hadden wij geen gokje gewaagd op een roestig sluisbruggetje, geen kasteel bezocht dat niet bezocht kon worden en niet écht over een oude spoorweg gefietst. Æ Tekst en foto’s Johan Lauwerier

Nieuwe normaal? Twee mislukte pogingen hebben we achter de rug om in de buurt van de brug in Vieux-Condé het jaagpad langs de Schelde te bereiken. De laatste mogelijkheid lukt, met een eindje veldrijden door een weide. Het grind-aarde pad op de Schelde-oever is net niet te hobbelig om het erop te wagen. Wel wijst geen enkel bordje erop dat we

| Op Weg 2020-6

ons op een fietspad bevinden. Maar we geraken vooruit, in de richting van onze bestemming ook nog. Tot het pad eindigt bij een tot de rand met struikgewas gevulde sluis op een parallel kanaaltje van een oude Scheldearm. Het ijzeren loopbruggetje over de sluiskom zit vol roestgaten. Het lijkt erop dat het soms nog door mensen wordt gebruikt. Gezien we dit kunnen navertellen zijn

we voorlopig niet de laatsten die hier fiets aan de hand zijn kunnen ontsnappen. Maar wat komen wij hier in hemelsnaam zoeken? Is dit misschien onze invulling van het ‘nieuwe normaal’ in het recreatief fietsen? Of is dit eerder een plek voor een andere hobby? Archeologie van het 19deeeuwse industrieel en waterbouwkundig erfgoed of zoiets?

Douai, hoe Vlaams kan een Franse stad zijn?

Verdwalen? We waren zonder planning aan ons fietsweekje begonnen. Zomaar op een dag dat het opnieuw kon met de fietsen op de auto naar het buitenland vertrokken, naar het Parc Naturel Transfrontalier du Hainaut en het Parc Naturel Régional Scarpe-Escaut, net over de Franse grens. Vanuit onze uitvalsbasis in Mortagnedu-Nord zouden we fietslussen maken, ‘à l’improviste’. We hadden vooraf geen enkele poging gedaan om op websites allerhande naar fietsroutes te speuren. We leken zowaar verlost

We hadden vooraf geen enkele poging gedaan om op websites allerhande naar fietsroutes te speuren.

van het syndroom van de internethypochonder, op zoek naar middeltjes tegen zijn angst om verloren te rijden. We waren - voor hoe lang? - vrij van het virus van het mobilisme. Voor een keer hadden immer vooruitgaan, onderweg geen tijd verliezen en alles willen zien niet de hoogste plaats op onze waardenschaal. Verdwalen mocht een optie zijn.

Vergaat de wereld? Meestal wisten we vijf minuten voor de start nog niet welke richting het die dag zou uitgaan. En zo leek onze dicht-bij-huis fietsvakantie toch een beetje een expeditie. Liefst hadden we onze herinneringen aan oude sluishuisjes en bonkige kasseiwegen met potlood op papier vastgelegd. Maar gezien ons beperkte tekentalent zouden die illustraties niet kunnen dienen ter opfleuring van deze bijdrage. Je fototoestel thuislaten is ook geen optie tegenwoordig want dan laat je meteen je telefoon, je reisgids en je wekker thuis. Maar wie weet ooit, in een volgende fase van de ontwenning?

Op het knooppuntennetwerk van ‘La Wallonie picarde à vélo’ komen we terecht bij de menhir van Brunehaut. De kolos van 25 ton lijkt nog stevig overeind te staan. Maar goed ook, want als hij omvalt vergaat de wereld, zo wordt verteld. Eindeloze verhalen en legendes hebben rond de steen gedwaald. Was hij een monument van de Kelten, de Romeinen of een ander volk? Een symbool van hekserij of een mirakelsteen? Vlakbij loopt de Via Belgica, de verbinding tussen Boulogne-sur-Mer en Keulen, de belangrijkste Romeinse heirbaan in de Lage Landen. Vandaag is die in de velden rond Brunehaut enkel met een mountainbike berijdbaar.

Boosaardige dwergen? En zo komen we onverwacht en onvoorzien, onverhoeds en onvermoed terecht in een ongeordend plakboek van de geschiedenis. Van de gekanaliseerde Scarpe naar het kanaal Nimy-Blaton-Péronnes dat de Schelde met het bekken van Samber en Maas verbindt, tot bij

2020-6 Op Weg |

Rond de menhir van Brunehaut dwalen vele legendes.

de Pont Royal in Morlies op het oude kanaal Pommeroeul-Antoing. ‘Royal’ verwijst naar koning Willem I die in 1826 grootse plannen had met de Zuidelijke Nederlanden. Wat verder verschijnt van kilometers ver de donjon van het kasteel van Antoing in het vizier? Vlakbij staan de nog zo goed als intact gebleven Fours Crèvercoeur, kalkovens uit 1841. Maar de plaats had een kwalijke reputatie: boosaardige dwergen stonden er argeloze wandelaars op te wachten om hen te overvallen en vervolgens hun hart te doorboren. Het hagelwitte sluishuisje nr. 9 van Maubray straalt als baken voor een lange kanaaltocht meer vertrouwen uit. En het gehucht Bas-Préau in La Glanerie heeft ook een positief verhaal. Een bronzen beeld stelt de Amerikaanse motard voor die op 2 september 1944 om 9u30 als eerste bevrijder het brugje over de Elnon overstak, het riviertje dat hier de Frans-Belgische grens vormt.

Karossen en Bugatti’s? We doen ook nog de klim naar de basiliek van Bon Secours, pal op de Belgisch-Franse grens. Daar hebben we weer een opwelling. Zomaar in het wilde weg zetten we de fiets even aan de kant en trekken te voet het woud in. Middenin staat het Chateau de l’Hermitage. De site ligt

Rondtoeren in de groene site van Chabaud-Latour.

| Op Weg 2020-6

Onvermijdelijk in het land van Parijs-Roubaix.

er uitgemergeld bij, tandeloos, verrimpeld, uitgedroogd. Ooit was ze het symbool van de mijnaristocratie van de 18de eeuw. Tijdens het Ancient Régime bestuurde de machtige familie De Croÿ van hieruit het mijnbekken van Nord-Pas-de-Calais. In de lusthoven en tijdens hun ‘fêtes gallantes’ in het privé-theater gingen ze feestend door het leven. Aan alle hekken hangen nu roestige sloten. Op de door onkruid overweldigde oprijlanen staan geen Bugatti’s meer, noch karossen achter blinkende paarden. Het lijkt erop dat alleen ratten en

Wie gelooft in een hiernamaals vindt in deze heerlijke brokken natuur misschien wel zijn stekje voor het eeuwige leven.

muizen er nog hun ‘nuits d’amour’ beleven. Bon Secours zelf heeft ook betere tijden gekend. In de vorige eeuw was de pelgrimage naar de Nôtre-Dame voor vele Vlaamse katholieke

v erenigingen een geliefkoosde uitstap. Met volgepropte bussen werden ze hierheen gevoerd. Nu hebben de bloembakken op de vensterbanken van het laatste restaurant al maanden geen druppel water meer gezien. De bezieling van generaties volksdevotie is drooggelegd door te weinig godsvrucht, te weinig regen en te veel virus. Maar er is hoop, er branden nog altijd kaarsen bij het gouden beeld van de Madonna.

Aards paradijs? De verhalen aan de Franse kant van het Parc Naturel zijn nauw met elkaar verwant. Ze gaan over de geschiedenis van 270 jaar steenkoolontginning, die op de meeste plaatsen eindigde in de jaren 80 van vorige eeuw. Eens de mijn gesloten ging het snel. De hydrografie van het landschap was grondig verstoord en daardoor ontwikkelden zich in enkele decennia nieuwe biotopen. Grote meren ontstonden door ondergrondse instortingen en de druk van de terrils. We toeren rond in de sites van Chabaud-Latour, Rivage Gayant en Amaury. Wie gelooft in een hiernamaals vindt in deze heerlijke brokken natuur misschien wel zijn stekje voor het eeuwige leven. Maar als we de streekbewoners mogen geloven zouden ook in dit aards paradijs wereldse menselijke trekjes voor enige heibel kunnen zorgen.

Op weg naar Douai.

Antoing en zijn kasteel langs de Schelde.

Het botert niet altijd tussen diegenen die hun stukje van de hemel voor zichzelf willen reserveren. Vissers, jagers, boeren, fietsers, wandelaars en ‘groene jongens’ zullen nog moeten leren mekaar het licht in de ogen te gunnen en ‘mensen van goede wil’ te worden. Wij maken ons even onherkenbaar en volgen stommelings een eind het ‘Circuit des Gueules Noires’.

Fluitend op weg? En dan begint het toch zowaar te kriebelen, het verlangen naar het trekkersgevoel, het rijden met fietstassen achterop en een doel voor ogen. We maken een tweedaagse, vanuit Mortagne-du-Nord naar Douai en terug. Het jaagpad langs de Scarpe, een voie verte, lijkt ons de logische weg. Maar bij de eerste brug in Saint-Amand-les-Eaux weten we niet op welke oever het pad verder gaat. We moeten een paar keer rechtsomkeer maken. We volgen ook een eind een oude spoorweg, maar hier zijn ze vergeten de biels en de spoorstaven weg te halen. Of toch niet. Plots worden we hossebossend over het smalle strookje naast de sporen een halt toegeroepen door een soort stoomfluit. Een toeristisch treintje baant zich, na maanden inactiviteit, een weg door het door torenhoge distels ingenomen tracé.

Vlaams of Frans? Nadat we doorhebben hoe we alle hindernissen kunnen ontwijken, gaan we zelf fluitend op weg, door een aaneenschakeling van veengebieden, rietvelden en moerassen. Dit is het land van de ‘censes’, indrukwekkende boerderijen die dateren uit de 13de eeuw. Meestal zijn ze U-vorig en de duiventil bij de ingang staat symbool voor hun macht. Zij werden door de boeren gepacht van de talrijke abdijen in de streek. Op die manier stonden de boeren permanent in de schuld bij de monniken en moesten ze steeds opnieuw een deel van hun opbrengst afstaan. Maar dat is niet eeuwig blijven duren. Na de Franse Revolutie werden de boerderijen en de grond herverdeeld, én de abdijen vernield. Zo kwamen de censesboerderijen ongehavend in nieuwe handen.

Uiteindelijk bereiken we Douai. Hoe Vlaams kan een Franse stad zijn? We wandelen door de straten van onze jeugd, met rijhuizen met raamornamenten in bakstenen gevels en televisieantennes op de daken. Een vrouw in voorschoot veegt de stoep, kinderen spelen het hinkelspel, enkel de voddenkar en de kolenman ontbreken. Het symbool van de stedelijke autonomie, het uit 1380 daterende belfort met beiaard, staat er nog, in groot ornaat, in schitterende gotiek. Victor Hugo had dat ook gezien, bij zijn passage in 1837: “Il y a là le plus joli beffroi que j’aie encore vu. Figure-toi une tour gothique coiffée d’un toit d’ardoise, qui se compose d’une multitude de petites fenêtres coniques superposées, sur chaque fenêtre une girouette, …” Ook wij ontdekken dit, bijna twee eeuwen later, zomaar onvermoed en onverwacht tijdens een fietstocht…

PRAKTISCHE INFO

Route en bewegwijzering Aan de Belgische kant van het Parc Naturel Transfrontalier du Hainaut is er het schitterende knooppuntennetwerk van La Wallonie picarde à vélo (twee kaarten, oost en west, www.wapinature.be). Voor de Franse kant zijn er de fietskaarten van Alta Via 4 en 5 (te bestellen in de GR-webwinkel). Voor wie een kick krijgt van de kasseien van de Hel van het Noorden is er nog de gids ‘Paris-Roubaix à vélo’ (www.ouest-france.fr). De toeristische diensten www.plainesdelescaut.be en www.pnr-scarpe-escaut.fr hebben ook een fietskaart (te downloaden op de websites) met twee fietslussen: La Vallée de l’Escaut (39 km, volledig op Franse bodem, momenteel summier bewegwijzerd) en La route Paysagère (130 km, grensoverschrijdend in 8-vorm, redelijk goed bewegwijzerd).

Info Een interessante uitvalsbasis voor lusvormige tochten vonden we in Mortagne-du-Nord. Auberge du Bord des Eaux ligt in een domein met veel water en groen. Afstand houden is er binnen een kleine vriendengroep geen probleem. De bazin bereidt driegangenmaaltijden met eigen producten. .

le Saint-Pierre

Douai, Collégia

2020-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Frankrijk

Met Titou, Ripette en twee kurkentrekkers door de Queyras 16

| Op Weg 2020-6

Door prachtige bloemenweiden naar de rivier L’Aigue Blanche.

Na onze trektocht door de Albanese Alpen (Op Weg 2020 1), verlangden we naar meer. Het werd opnieuw een voltreffer: vijf dagen lang trokken we van gîte naar gîte door een schitterende streek met een prachtig kleurenpalet van veldbloemen en vlinders, beboste bergruggen, witte toppen, klaterende riviertjes en charmante dorpjes. Samen met twee ezels vormden we een bonte bende in dit idyllische landschap van de Queyras. Æ Tekst en foto’s Jeroen Vergauwe en Barbara Dessein

Vijf- of zesjarigen Na een lange rit rijden we de Franse Alpen binnen. We worden meteen getrakteerd op een prachtig berglandschap met besneeuwde bergtoppen die het decor zullen vormen van onze vijfdaagse tocht. Aangekomen in onze herberg in Saint-Véran (1919 m) ontmoeten we de eigenaar Olivier die samen met zijn familie dit sympathieke logement uitbaat. Ze verzorgen en verhuren negentien ezels voor één of meerdaagse trektochten (‘Queyr’âne’). Met ons gezin van vijf kiezen we voor twee ezels: eentje voor de bagage (kleren, slaapzakken, EHBO, …) en eentje om wat lichtere dagspullen te dragen, plus onze jongste dochter wanneer het te zwaar wordt.

We mogen onze ezels zelf uitkiezen. Het worden Titou en Ripette, waarna we uitgebreid uitgelegd krijgen hoe we de dieren moeten zadelen, borstelen, behandelen tegen vliegen en begeleiden op de tocht. Er hoort zelfs een heuse handleiding bij. Het belangrijkste advies van Olivier: behandel ze als een vijf- of zesjarige: zacht maar kordaat! Onze routes kleurt hij in op een stafkaart met enkele tips over het te volgen traject. “Moeilijk is het niet, overal staan wegwijzers of volg je de gele streepjes van de PR’s of de wit-rode van de GR’s. Als er iets is, de ezels niet meer vooruit willen of op hol slaan, bel me dan zeker.” We zien het helemaal zitten!

Glijdende ezels Met volle goesting vertrekken we ’s anderendaags vanuit het charmante Saint-Véran, volgens de bewoners niet alleen het hoogstgelegen dorpje van Frankrijk, maar zelfs van Europa. Criteria zijn een volwaardig stadhuis, een school en een kerk. Langs een pad met weinig stijgen of dalen trekken we de magnifieke vallei van het Regionaal Park Queyras in. Meteen een ideale start om te wennen aan het wandelen met onze ezels (en zij aan ons). Gelukkig lijkt dat allemaal goed te klikken en vormen we al snel één team. Via het dorpje Pierre Grosse duiken we uiteindelijk een bos in om af te dalen naar Aiguilles, eindbestemming

2020-6 Op Weg |

Onderweg naar Lac De Roue opnieuw omringd door veldbloemen.

van onze eerste dag. Intussen zijn er enkele buien gevallen waardoor het pad gladder wordt. Daardoor beginnen onze ezels in de steile afdaling naar beneden te glijden en slaat de schrik ons om het hart. Maar dat blijkt helemaal niet nodig. De ezels zijn niet aan hun proefstuk toe en vinden behendig hun weg naar beneden. Tijdens dit avontuur moeten we ook de kaart goed in het oog houden om de juiste afslag niet te missen. De zon is opnieuw van de partij wanneer we onze eerste slaapplaats bereiken. Tot onze verrassing wordt die sinds twee jaar uitgebaat door een Belgische dame uit Doornik.

Vlinders op het gezicht De tweede dag volgt ons pad grotendeels de GR 58A via Les Meyriès naar Souliers. We raken niet uitgekeken op de vele alpenweiden

Naar La Chalpe d’Arvieux.

met een grote variatie aan bloemen. Thuis zijn we altijd blij met een boeketje veldbloemen, maar hier worden we omsingeld. Heel wat vlinders fladderen langs ons pad en tot hun groot jolijt vergezellen ze ons zelfs een eindje op de armen en het gezicht van onze meisjes. Intussen beginnen we door te hebben op welke planten en bloemen de ezels het meest ver-

Gelukkig lijkt het allemaal goed te klikken met de ezels en vormen we al snel één team.

lekkerd zijn. Tijdens de ganse tocht blijven ze dan ook links en rechts een hapje meepikken of doen ze zich te goed aan het water van een beekje. Gemakkelijk, want zo hoeven we geen eten of drinken voor hen mee te sleuren. Voor onszelf vinden we die middag een picknickbank in een weide met panoramisch uitzicht op de vallei. Onderweg passeren we een bergriviertje, waar we halthouden voor het bouwen van een dam. De dag eindigt in Gîte Le Grand Rochebrune in Souliers. Moe maar voldaan genieten we van de lokale keuken en het artisanale biertje La Sauvage. ’s Avonds ligt iedereen al snel te ronken in de beddenbakken. Onze ezels brengen de nacht door in de aanpalende wei, vastgebonden aan de ‘kurkentrekker’ die we meekregen en in de grond hebben gedraaid.

Plons in het ijskoude bergmeer Na de dagelijkse ochtendroutine van het borstelen en zadelen van de ezels en het opladen van de bagage begint dag drie met een steile klim van 600 m naar Lac de Souliers (2492 m). Het pad leidt ons eerst door weiden en door een dennenbos dat ons nog even verkoelt vooraleer de zon weer duchtig van zich laat spreken. Het laatst stuk loopt over een keienpad waar we enkele marmotten spotten. Het zweet gutst van ons voorhoofd. Niet alleen de kinderen, maar ook de ezels hebben af en toe een aanmoediging nodig. Gelukkig worden we na enkele bochten beloond en kunnen we een korte plons nemen in het ijskoude bergmeer. Na zo’n steile klim is een zalige verfrissing meer dan welkom. Blijkbaar zijn we wel de enige moedigen, want verder dan even met de voeten in het water komen de andere bezoekers niet.

| Op Weg 2020-6

De GR 5 gidst ons door een prachtig bos.

Het is vandaag zondag en het meer blijkt een populaire plaats voor een daguitstap. De afdaling naar La Chalpe d’Arvieux (1685 m) is lang en behoorlijk spectaculair. Intussen zijn we gewoon geworden aan de bijzondere afdalingsstijl van onze twee compagnons. Titou, het mannetje en de jongste van de twee, heeft een wat onstuimigere stijl dan Ripette, een meer ervaren vrouwtje. In La Chalpe rusten we uit in een hotelletje met zwembad. Na acht uur wandelen blijken de kinderen plots weer hopen energie te hebben…

Het zweet gutst van ons voorhoofd. Niet alleen de kinderen, maar ook de ezels hebben af en toe een aanmoediging nodig. Rabarbergebakje Dag vier starten we ons pad via de GR 5. Terwijl we herinneringen ophalen aan de gelijknamige serie leiden de wit-rode tekens ons door een prachtig bos omhoog naar Les Maisons. Op de middag picknicken we bij Lac de Roue, een oud natuurlijk meer dat ontstond door de oplossing van gipsgesteente en omgeven is door lariksen, een typische boom van de Zuidelijke Alpen. Deze keer kan er niet gezwommen worden, maar dat houdt dagjestoeristen niet tegen om ook naar deze fraaie plek af te zakken. Via een pad vol stenen dalen we steil af door het naald-

Afkoelen in het Lac De Soulier.

woud naar Château Queyras (1355 m), een imposante oude burcht op een rots uit de 13de eeuw. Hier kan je ook raften op de Guil. Op een terras genieten we van een heerlijk rabarbergebakje om daarna de rivier te volgen naar VilleVieille. Die nacht slapen we in een gîte gerund door een jong gezin met een leuke tuin.

Idyllische plek voor picknick Dag vijf is niet alleen de laatste, maar ook de langste. We zouden hem kunnen inkorten, maar dan missen we de Col des Prés de Fromage (2146 m) en zijn schitterende ver-

gezichten. Vandaar wandelen we met weinig hoogteverschil door naar Chapelle Saint-Simon, een idyllische plek om te picknicken. Door een bos en door prachtige bloemenweiden dalen we af naar de rivier L’Aigue Blanche die ons terugbrengt naar Saint-Véran. De kinderen nemen even tijd om dag te zeggen aan de ezels. We waren vijf dagen op stap met zeven en naast het dragen van de bagage (en af en toe onze dochter) waren ze trouwe tochtgenoten die deze intense ervaring uniek hebben gemaakt. Een reis die we niet snel zullen vergeten. Bedankt Titou en Ripette!

PRAKTISCHE INFO

Route en bewegwijzering

die vertrouwd zijn met het ontvangen van

De Queyras is een klein dal in de Franse Alpes.

ezels. Die gîtes of hotelletjes dien je zelf te

We volgden grote delen van de GR 58 Tour

reserveren, waarbij je kan kiezen voor half

du Queyras en ook een stukje GR 5. Er is veel

of vol pension. Na een dag stappen waren

bewegwijzering (GR-streepjes en ondersteu-

wij blij om ’s avonds te kunnen aanschuiven

nende wegwijzers) maar het is toch aange-

aan de gastentafel, maar ons lunchpakket

wezen dat je enige notie hebt van kaartlezen.

stelden we zelf samen met streekproducten

Raadpleeg de artikeldatabank of de digitale

uit lokale winkeltjes. Onderweg konden we

versie van Op Weg voor meer foto’s en de

onze drinkbus regelmatig bijvullen aan fon-

uitgebreide steekkaart met onze etappe-

teintjes met heerlijk fris en zuiver bergwater.

indeling en logies.

Info

We waren gemiddeld zo’n 7 uren onderweg. De afstanden waren niet bijzonder groot (12 à 15 km), maar de hoogteverschillen, de

Wij huurden onze ezels bij L’Estoilies in de

hoge temperaturen en het begeleiden van

gemeente Saint-Véran: www.estoilies.com/

de ezels bepalen mee je ritme.

nos-randos. Je kiest zelf of je 1 of 2 ezels mee op tocht wil voor 1 tot maximum 7 dagen. Elke ezel kan maximaal 40 kg

ONLINE

INFO

FOTO’S

dragen. Per etappe krijg je logiessuggesties

2020-6 Op Weg |

ADVERTORIAL

Op fietsavontuur naar Małopolska

Slechts één land, Duitsland, en een afstand van 1.000 km scheiden Belgische fietsers van Polen, een land rijk aan natuur en cultureel erfgoed. De provincie Małopolska telt een aantal van de meest bezochte plekken van het land, met als pluspunt meer dan 600 km fietsroutes die voldoen aan de hoogste Europese standaarden. De regio strekt zich uit van de besneeuwde toppen van het Tatragebergte tot aan de ruige kalkstenen kliffen van Krakow-Czestochowa en de pittoreske vallei van de Vistula. Het is een heus paradijs voor iedereen die wil fietsen of wandelen.

20 | Op Weg 2020-6

De Vistula fietsroute loopt door de mooiste plekken van de vallei en telt nauwelijks hoogteverschillen. Ze is dan ook geschikt voor alle leeftijden. VeloDunajec heeft de ambitie om het mooiste fietspad van Polen te worden. Het decor is dan ook onvergetelijk, met het Tatragebergte, de bergmassieven van Gorce, Pieniny en Island Beskids. VeloMalopolska is het paradepaardje. Het is het grootste langeafstandsfietsproject in aanbouw in Polen. Wanneer het zal voltooid zijn, zullen fietsers over bijna 1000 km goed gemarkeerde routes de mooiste natuurgebieden van de regio kunnen doorkruisen. Het project omvat de bouw van acht fietsroutes. Zes daarvan zijn al uitgestippeld, onder meer langs de oevers van de Vistula, de Dunajec, de Skawa, de Raba, de Prądnik en de Rudawa. VeloMetropolis (een onderdeel van EuroVelo 4) verbindt de grootste steden van

ZALIPIE

RAFTING

In dit dorp ontdek je vakwerk uit ver-

Op de Dunajec beleef je op een houten

vlogen tijden. Heel wat huizen en boer-

vlot de spannendste ervaring van je

derijtjes, hekken en putten zijn beschil-

vakantie. De rivier baant zich een weg

derd volgens 19de-eeuwse tradities. Het

door kalkformaties die de vlotten doen

meest bekende voorbeeld van dit origi-

lijken op luciferdoosjes. Bij de hoogste

nele volkse kunstwerk is de hoeve van

piek van Pieniny vormt de Dunajec maar

FelicjaCuryłowa, momenteel onderdeel

liefst zeven lussen.

van het District Museum van Tarnow.

KRAKAU

De hoofdstad van Małopolska staat op de UNESCO-

werelderfgoedlijst en is de meestbezochte stad van Polen. Haar duizendjarige geschiedenis is overal zichtbaar en een artistieke geest zweeft door de straten van de oude stad. Bezienswaardigheden zijn onder meer de Basiliek van de H. Maagd Maria, de Lakenhalle, het Koninklijk

de provincie van west naar oost en VeloNatura (onderdeel van EuroVelo 11) loopt van zuid naar noord door de valleien van de Poprad en de Dunajec. Los van deze toproutes biedt Małopolska meer dan 3.000 km kleinere fietsroutes aan, van makkelijk tot uitdagend. Een extra troef is de snelle ontwikkeling van fietsparken in de skigebieden. De regio beschikt over de ideale omstandig heden voor het beoefenen van extreme sporten, zoals Enduro en Downhill.

Kasteel Wawel, de legende van de Wawel Draak en de bagels van Krakau. In de hele regio vind je tal van unieke kloosters, houten kerken en musea. Rondom de stad werden heel wat fietsroutes uitgetekend door velden en bossen. Het Fortenpad brengt je langs 38 militaire forten. Andere routes voeren je naar het oostelijke front van WOI of naar het beroemde slagveld van Racławice.

Voor alle info over onze fietstroeven, onze culturele en ecologische rijkdom, onze accommodaties en onze gastronomie kan je in het Nederlands terecht op www.polen.travel/nl-be/beleven/actief/fietsen. Op www.narowery.visitmalopolska.pl vind je routes en kaarten om je fietsavontuur te beginnen plannen. Vragen beantwoorden wij graag via info.be@polen.travel.

2020-6 Op Weg |

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS

Nieuwe West-Vlaamse routes

Kunst langs de Maas

Westtoer presenteerde twee nieuwe fietsroutes, bewegwijzerd met de bekende zeshoekige bordjes. De viertalige kaartbrochures kosten € 3. www.westtoer.be. Met de Mandeldalfietsroute verken je het landschap van Mandel en Leie. Via authentieke buurtwegen fiets je langs provinciedomein De Baliekouter te Wakken, de fruitboomgaarden van Dentergem, door de Mandelmeersen, over een oude spoorbedding en het jaagpad van het Kanaal Roeselare-Leie. De Poelberg vormt de enige beklimming op dit vlakke traject van 54 km.

Vlaams Wielererfgoed Om het Vlaamse wielererfgoed beter zichtbaar te maken lanceerden Toerisme OostVlaanderen en Westtoer het Homeland of Cycling project. In het Heuvelland en de Vlaamse Ardennen zijn meer dan 50 beruchte hellingen en kasseistroken van de Vlaamse wielerklassiekers met hun begin- en eindpunt op de baan aangeduid. Ze zijn als Flandrien Challenge segmenten met hun lengte en stijgingspercentage in de bucketlist van de bij wielertoeristen populaire app Strava opgenomen. Als je met de Strava app fietst en een Flandrien Challenge segment passeert, wordt dit aan je palmares toegevoegd. Zo wordt het Vlaamse wielererfgoed nog populairder en beter herkenbaar bij alle wielertoeristen. www.westtoer.be en www.tov.be.

Reis naar de Boer Een nieuw initiatief rond kamperen is Reis naar de Boer, kamperen op een weide met pop-up voorzieningen zoals douche en toilet. Omdat kamperen bij de boer in Vlaanderen wegens de administratieve rompslomp en de voorwaarden die Toerisme Vlaanderen eraan stelt, nooit goed van de grond kwam, heeft een groep enthousiaste kampeerders het administratieve heft in handen genomen. Zij willen met het platform

| Op Weg 2020-6

De 53 km lange Hoppelandfietsroute voert je dwars door de glooiende Westhoek in de streek rond Poperingen en Vleteren. Je fietst langs imposante hopvelden en brouwerijen die met deze hop hun ambachtelijke streekbieren maken. Je duikt in het groen van het Helleketelbos en de Sixtusbossen en passeert langs littekens van WOI die nog steeds het landschap tekenen. Je komt ook in kasteeldomein De Lovie. Het is de eerste keer dat een recreatieve fietsroute door het domein van dit neoclassicistische kasteel voert.

Reis naar de Boer het bureaucratische luik op zich nemen en het voor de boeren aantrekkelijker maken om een kleinschalige pop-up camping voor fietsers en wandelaars ter beschikking te stellen. Aanvankelijk is alleen naar de mogelijkheden in de Leievallei gekeken met als resultaat twee locaties. Er zullen er ongetwijfeld nog vele volgen. Een overnachting kost gemiddeld € 25 per tent plus € 5 per persoon. Meer info via reisnaardeboer.be.

Icoonroute langs de kust Westtoer lanceerde de eerste icoonfietsroute, de Kustroute (93 km). Deze vervangt de bijna 20 jaar oude Kustfietsroute en de LF1 Noordzeefietsroute. Je fietst niet alleen naast het strand, door duinen en polders, slikken en schorren maar maakt ook kennis met het culturele en maritieme erfgoed van de badplaatsen. Op mooie plekjes wordt picknickmeubilair geplaatst. De Kustroute sluit naadloos aan op de Nederlandse Kustroute en de Franse Vélomaritime en maakt onderdeel uit van de Europese langeafstandsroutes EV4 (Central Europe Route) en EV12 (North Sea Cycle Route). Zie p 6-7 voor een artikel over de nieuwe Kustroute. De kaart is te koop bij Westtoer. Prijs € 3,00. www.westtoer.be

Het Limburgse traject (160 km) van de internationale Maasroute voert langs mooie steden en door indrukwekkende natuur die door de mens en de Maas is gevormd. Om er extra beleving aan toe te voegen werden deze zomer bij rustplaatsen tien gigantische kunstwerken geplaatst die het verhaal van de gemeente vertellen waar de rustplaats zich bevindt. In Venlo bijvoorbeeld staan enorme klapstoelen, in drakendorp Beesel staat een gigantisch drakenzwaard, bij Susteren, het smalste stukje Nederland, vind je een heel hoge smalle stoel. www.maasroutelimburg.nl

Van Parijs naar Het Kanaal

In oktober werd de nieuwe fietsroute La Seine à Vélo officieel geopend. Meer dan 420 km bewegwijzerede fietspaden verbinden Parijs met Le Havre en Deauville. De route doorkruist acht departementen en voert langs heel diverse landschappen in de vallei van de Seine. Onderweg zie je ook veel cultureel erfgoed zoals de kathedraal van Rouen, de abdij van Jumiège en een aantal kastelen zoals dat van Malmaison, Roche-Guyon en Gaillard aux Andelys. Ook het kanaal van Saint-Denis en de rivierhavens en de stranden van Normandië staan op het menu. In de komende maanden wordt de laatste hand gelegd aan speciale voorzieningen voor fietsers. Je vindt alle info en gpx-tracks over deze interessante route via www.laseineavelo.fr. Begin 2021 zal er een gids over deze route verschijnen.

Alleen de wereld rond

In Dwaalspoor neemt Marica van der Meer je achter op de fiets mee op avontuur. Zoals altijd bij haar monstertochten vertrekt ze van thuis, het stadje Workum in Friesland. Via Antwerpen rijdt ze eerst naar Marokko

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Christina Bloem

en steekt dan de Oceaan over naar Argentinië. Na de zeereis gaat ze verder op haar fiets over de hoogvlaktes van de Andes en over de zoutvlaktes van de Salar de Uyuni. Het ene avontuur volgt op het andere. Leuke en minder leuke. Zo komt ze in Guyana vast te zitten in de modder en sluit ze in El Salvador vriendschap met Chepe. Ze trekt verder naar het noorden, via Centraal-Amerika en een aantal Caribische eilanden naar de Verenigde Staten. Daar wordt ze geconfronteerd met grote tegenstellingen en de reis neemt een andere wending als op een dag haar moeder uit Nederland belt … Uitgeverij Elmar, prijs € 24,99. www.uitgeverijelmar.nl

Oceanië In je eentje door Oceanië fietsen en onderweg regelmatig stukjes maken die de VRT uitzendt in ‘Iedereen Beroemd’, is een hele klus. Wouter Deboot deed het. Voor degenen die de uitzendingen gezien hebben, is het boek Dwars door Oceanië een feest van herkenning. Hij reed van de tropische wouden in Australië tot het zuidelijkste puntje van

Nieuw-Zeeland, op zoek naar de verhalen van de mensen die er leven. Een tocht van 7000 km door hete vlaktes, ruige kustgebieden en winterse berglandschappen. De prachtige foto’s van dit meeslepende boek laten je van de schoonheid en desolaatheid van het landschap genieten zonder er zelf inspanningen voor te doen. Uitgeverij Pelckmans Uitgevers, prijs € 22,50. www.pelckmansuitgevers.be

Samen is leuker Als twee fervente fietsers elkaar tijdens een tocht ontmoeten, ontdekken ze dat samen fietsen en ervaringen delen toch leuker is dan in je eentje. Ze maken diverse fietsreizen door Europa, Noord-Amerika en Centraal Azië en vertellen over hun avonturen in Bike Life. Dit schitterend geïllustreerde boek ademt avontuur uit maar staat ook vol tips voor het plannen van je eigen fietstocht. Je vindt er overzichtskaarten, routesuggesties en antwoorden op de meest gestelde vragen over deze manier van de wereld verkennen. Uitgeverij Lannoo, prijs € 39,95 www.lannoo.be

Nieuw bij Esterbauer Er verschenen enkele nieuwe titels in de serie Radtourenbuch Kompakt, de kleine gidsjes met het formaat van een CD. Prijs per gidsje € 8,90. Info en gps-tracks www.esterbauer.com. Alte Salzstrasse. Deze 115 km lange route volgt de historische ‘Alte Salzstrasse’ van Hanzestad Lüneburg naar Travemünde aan de Oostzee. Tot honderd jaar geleden werd hierlangs het zogenoemde witte goud met paard en kar of over water vervoerd. Vanaf de vroegere productiestad Lüneburg fiets je op een schitterend fietspad langs het Elbe-Lübeck kanaal. De stadjes onderweg getuigen nog van de vroegere rijkdom die de handel in zout bracht. Rundum Leipzig und Halle. De streek rond Leipzig en Halle is een schitterend fietsgebied. In deze gids vind je lussen rond de talrijke meren

en lijntochten langs de rivieren Pleisse, Weisser Elster, Parthe en Saale. Onderweg passeer je langs mooie natuurgebieden en leuke stadjes. In totaal 690 km fietsplezier. Kärnten Seen-Schleife. Een afwisselende tocht van 350 km aan de zonnige zuidkant van de Alpen. Vanuit Villach verken je de streek via een dubbele lus. De pittige klimmetjes in het westelijke deel worden gevolgd door een duik in de Weissensee aan de voet van de Gailtaler Alpen. Een groot deel van het traject fiets je langs water en tegen het eind van de tocht bezoek je de bezienswaardige hoofdstad van Karinthië.

Utrecht Fietsstad Het World Economic Forum gaf dit jaar Utrecht de titel beste fietsstad van de Wereld. Er waren 90 kandidaten. Misschien zat de enorme, pas geopende fietsenstalling onder het Centraal Station met zijn meer dan 12.000 plaatsen daar voor iets tussen. Utrecht was al eens de startplaats van de Giro d’Italia (in 2010) en de Tour de France (in 2015) en mag waarschijnlijk binnenkort ook de start van de Vuelta organiseren. Misschien al in 2022. Hoe Utrecht uitgroeide tot koploper op het gebied van fietsgebruik lees je in het boek Fietsen Maken Utrecht. Hier wordt aan de hand van de trajecten van de Utrechtse etappes van de Giro, Tour en Vuelta het verhaal over de fiets in de stad en de provincie Utrecht verteld. Je vindt er tal van wetenswaardigheden en verrassende interviews met fietsenmakers en fietsprofessionals die aan de bakermat van het succes van deze fietsstad en -provincie stonden. Uitgeverij Kosmos, prijs € 22,50. www.kosmosuitgevers.nl Utrecht heeft een uitgebreid net van fietspaden en fietsstraten. De gids Utrecht Fietsstad – van stad naar rand bevat zes fietsroutes van 20 tot 28 km. Ze brengen je buiten de binnenstad naar de parken en landgoederen van Utrecht, langs Romeinse vondsten, bijzondere architectuur en forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ook de binnenstadtoppers zoals de Dom en de grachten met hun unieke werfkelders worden niet vergeten. Uitgeverij Odyssee, prijs € 16,50. www.odyssee-reisgidsen.nl

Win!* 3x Dwaalspoor 2x Dwars door Oceanië 1x Bike Life 3x Kärnten Seen-Schleife Surf naar www.groteroutepaden.be >opweg>win

2020-6 Op Weg |

FOTOWEDSTRIJD 2020

En de winnaars zijn… De zevende editie van onze FOTOwedstrijd brak opnieuw records: we mochten maar liefst 412 inzendingen ontvangen van meer dan 200 fotografen. In vele wandelaars en fietsers schuilt een fotograaf, dat is weer maar eens bewezen. Onze vakjury had een aartsmoeilijke keuze omwille van de vele fotografisch sterke beelden die gevoel uitstralen en de kijker weten te raken. In dit nummer beperken we ons tot de winnaars, maar foto’s van andere deelnemers zal je nog geregeld zien opduiken in volgende nummers. Æ Onze vakjury: Wim Patry, Ignace Fermont, Gaëtan Carlier en Sanne Weckx

24 | Op Weg 2020-6

1STE PRIJS Op de oever van de Zwitserse Bodensee komt een fietser mooi het landschap binnenfietsen. Dit zeer eenvoudige, bijna minimalistische beeld met mooie kleurencombinatie kon onze vakjury absoluut bekoren. Proficiat Joeri Erregeerts! “Er gebeurt niet zo veel, maar het geeft een gevoel van vrijheid. De rode broek van de fietser trekt de aandacht, wat maakt dat je de foto ook meteen kan lezen. Niet evident, want normaal lees je een foto van links naar rechts. Hier dus niet. Qua compositie staan alle bootjes op de juiste plaats. Ik word gewoon blij van deze foto.” Joeri wint een overnachting voor 2 personen in B&B Het Marum in Brecht.

“Niets bijzonder, ‘t is maar stappen”, schreef Geert Verdonck bij zijn foto in de Yorkshire Dales. “Maar de wandelaar in beeld neemt ons wel mooi mee in het eenzame veenlandschap”, repliceerde een jurylid. “Het zachte licht en het mooie samenspel van hemel, wolken, zon en mist in een perfecte compositie maken er een bijzonder sfeervolle foto van. Knap!” Geert wint een paar LOWA Explorer GTX MID wandelschoenen.

2DE PRIJS

2020-6 Op Weg |

3DE PRIJS Een typisch Schotse wandeldag op het Skye Trail met regen, wind en zon, getrokken door Dieter Demey. “In één beeld zit vervat wat de eenzame maar vastberaden trekker kan tegenkomen: spannende ondergronden, geweldige luchten, heuvel op en af, het grote water. Bepakt op weg, en nog een lange weg te gaan, als kleine mens in de overweldigend grote en mooie natuur.” Dieter wint het boek Avontuurlijk wandelen in Vlaanderen van Michaël Cassaert, uitgegeven door Lannoo.

4DE PRIJS Prachtige weerspiegeling van zes wandelaars in het Lago di Antermoia in het Rosengartenmassief in de Dolomieten. “Fotografe Nele Jannes doet er ons nog eens aan herinneren hoe nietig de mens is in de natuur. Mooie beeldopbouw, schitterende reflectie in het water. De afwezigheid van overdreven kleurschakeringen maken de foto rustig om naar te kijken.” Nele wint Het Groot Wandelboek Vlaanderen, van Micheël Cassaert, uitgegeven door Lannoo.

26 | Op Weg 2020-6

5DE PRIJS In Aosta fotografeerde Marleen Baeten twee wandelaars op de Punta Alta Luce en nog een rij trekkers links onderaan. Allemaal zijn ze heel klein ten opzichte van de machtige Monte Rosa op de achtergrond. “Zo een ruw, deels besneeuwd berglandschap werkt in op de fantasie. De kleine mensen tonen zich nietig, maar zijn wel opvallende aanwezigen in de imposantheid van de omgeving.” Marleen

wint

Het

Groot

Wandelboek

Ardennen van Julien Van Remoortere, uitgegeven door Lannoo.

6DE PRIJS “Liefst begin ik aan een wandeltocht bij dageraad, dan hangt er dikwijls nog mist of nevel en zijn de kleuren nog zeer zacht”, schreef Luc Verhoeven bij deze foto die genomen is in de Lommelse Sahara. “Schitterende foto. Het licht, net na zonsopgang, is prachtig, de kleuren zacht en de compositie perfect. De reflectie in het water maakt het beeld compleet.” Luc

wint

een

Knooppunter

Groot

Fietsboek

Vlaanderen van Patrick Cornillie en Kristien Hansebout, uitgegeven door Lannoo.

PUBLIEKSPRIJS De hele zomer kon je ook stemmen op je favoriete inzending. Winnaar van de publieksprijs werd Joeri De Backer. Hij nam deze foto aan de Kalkense Meersen. Zijn verhaal erbij: “Zonsopgang op de GR 128: ochtendstond heeft goud in de mond!” Joeri wint een reistas van The Northe Face.

2020-6 Op Weg |

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

Wandelroute van het jaar Ook dit jaar zal de Fiets en Wandelbeurs een trofee uitreiken voor de mooiste nieuwe wandelroute van het jaar in de Benelux. Ondanks – of misschien wel dankzij – de beperkende corona maatregelen overtrof het aantal aan meldingen dit jaar alle verwachtingen. Het ging daarbij om routes die tussen november 2019 en november 2020 nieuw gerealiseerd of ingrijpend vernieuwd werden. Na een eerste selectie op basis van de criteria en een aantal verkenningen op het terrein selecteerde de jury 17 kandidaten voor de longlist, waaronder onze grondig vernieuwde routes GR 561 KempenMaaspad (zie ook de reportage in Op Weg 2020 4) en de StreekGR Dijleland (reportage in volgende Op Weg). De overige genomineerden zijn in alfabetische volgorde: het Krijtlandpad (lus van 100 km door de heuvels van ZuidLimburg), de Martin Luther King Vijfdaagse (vijf rondwandelingen van 17 tot 20 km in Amsterdam langs plekken die herinneren aan Dr. King), het Pad van de Vrijheid (lus van 155 km rond Wageningen langs plaatsen die een rol speelden in WOII), het Pionierspad (217 km in de

Uit je kot “Blijf in uw kot”, was de kreet van de Vlaamse Overheid tijdens de eerste lockdown. De nieuwe serie wandelgidsen Kom uit je kot speelt daarop in. De gidsjes zijn een aanzet om tijdens overwegend korte wandelingen op een verantwoorde manier de eigen streek en bekende of minder bekende steden te verkennen. Het eerste gidsje in de reeks is Uit je kot - Wandelen in Oost-Vlaanderen. Alle routes starten bij een treinstation, zijn voorzien van duidelijke kaartjes en sluiten af met plaatselijke ‘Kom uit je kot-tips’. Je maakt kennis met Aalst, Dendermonde, Gent, Geraardsbergen, Lokeren, Ninove, Oudenaarde, Ronse en Wetteren. Andere provincies zullen volgen. Uitgeverij Odyssee Reisgidsen, prijs € 15,50. Lezers van Op Weg kunnen een exemplaar zonder verzendkosten bestellen via de link www.odyssee-reisgidsen.nl/gids/ wandelen-in-oost-vlaanderen.

| Op Weg 2020-6

Noordoostpolder en Flevopolder), de Randonnées en Boucle dans la province du Luxembourg (16 wandellussen op GR en streek-GR paden in de provincie Luxemburg, RivierPark Maasvallei (lus van 137 km langs de Belgische en Nederlandse oever van de Grensmaas), de Route des vins (vier thematische routes langs wijngaarden in ZuidLimburg), het Struinpad (200 km zonder echt pad struinen langs de rivier de Waal), Te voet met boswachter Ellen (lus van 53 km langs een oude Bondswandeling in de streek van Nijmegen), het Wandelnetwerk de Merode (uitbreiding met 170 km), het Wandelnetwerk Getevallei (uitbreiding met 260 km), de Wandelroute De Groote Peel (vier wandellussen rond Asten in de Peel), de Westfriese Omringdijk (streekpad van 150 km rond een historische dijk uit 1250), Westhoektrails (drie lijnwandelingen tussen 12 en 19 km met gebruik van openbaar vervoer) en tenslotte Zeeuwse Zwerftochten (17 wandelingen van 12 tot 26 km door Zeeland). Begin januari 2021 zal de shortlist van een vijftal kandidaten worden voorgesteld en de trofee zal op 13 februari tijdens de Fiets en Wandelbeurs in Gent worden uitgereikt. (onder voorbehoud)

Waasland Toerisme Oost-Vlaanderen stelde twee nieuwe wandelnetwerken voor, beide in het Waasland: Moervaartvallei en Grenspark Groot Saeftinghe. Ze zijn grensoverschrijdend en samen goed voor 420 km wandelplezier. De landschappen van beide netwerken zijn bijna elkaars tegenpolen. Dat rond de Moervaart bestaat uit bos en weidegebied en dat van Groot Saeftinghe uit polders en overstromingsgebieden. Ze sluiten naadloos op elkaar en op het Nederlandse netwerk aan en hebben elk hun eigen wandelkaart. Het bijhorende gidsje Wandelen in het Waasland – Vijf routes op de wandelnetwerken Moervaart en Grenspark Groot Saeftinghe is het negende in de serie thematische fietsen wandelgidsen van Toerisme Oost-Vlaanderen. Het bevat vijf knooppuntroutes vanuit Wachtebeke, Eksaarde, Moerbeke-Waas, Sint-Gillis-Waas en Ouden Doel bij Beveren.

De kaarten kosten € 6 per stuk, het gidsje eveneens. Het pakket met beide kaarten en het boekje kost € 14,95. www.routen.be

Tuin van Utrecht De Kromme Rijn vormde duizenden jaren geleden de hoofdloop van de Rijn. De toen indrukwekkende stroom maakte deel uit van de Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk. Nu is de Kromme Rijn een lieflijk riviertje dat tussen boomgaarden kronkelt. Haar stroomgebied, ten zuiden van Utrecht, was in de middeleeuwen en ook daarna een toevluchtsoord voor rijke Utrechtenaren. Vele landhuizen en kastelen getuigen daar nog van. In deze gevarieerde streek die in het zuiden begrensd wordt door de rivier de Rijn en in het noorden door de Utrechtse Heuvelrug, werd het Kromme Rijn Wandelnetwerk ontwikkeld. Ruim 500 km wandelplezier met de Kromme Rijn als rode draad. Info en downloaden van kaartje en suggestieroutes: www.routesinutrecht.nl

Westhoek Westtoer is begonnen alle wandelnetwerkkaarten volgens een nieuwe opzet samen te stellen: één (viertalige) overzichtskaart per wandelgebied met daarop alle knooppunten en provinciale landschapsroutes. De kaart van Wandelnetwerk Ieperboog is de eerste die onder handen is genomen. Hierop vind je behalve de knooppunten ook de Gasthuisbossen wandelroute (10 km) en de nieuwe Palingbeek wandelroute (12,4 km). Deze 57e landschapswandelroute van Westtoer laat je kennismaken met de mooiste plekjes van het domein Palingbeek en voert ook langs overblijfselen van WOI. Je kan een kaartje en de gpx-tracks van de website downloaden. De wandelkaart is te koop bij Westtoer, prijs € 8,00. www.westtoer.be

Wandelen in Rijnland Dat er ook in het drukke westen van Nederland volop wandelmogelijkheden zijn, bewijst de nieuwe gids Wandelen in Rijnland. Hij bevat 12 rondwandelingen van 11 tot 19 km in het ZuidHollandse deel van het Groene Hart.

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Christina Bloem

Wandelen langs rivieren

Hanzestedenpad vernieuwd

Stappend van bron naar monding – of omgekeerd – zie je een rivier en het landschap eromheen veranderen. Via de website van wandelzoekpagina kan je twee nieuwe grensoverschrijdende routes langs riviertjes downloaden. De uitgebreide routebeschrijvingen en gpx-tracks zijn gratis, voor de bijhorende kaartjes dien je een abonnement op deze website te hebben (€ 12,50 per jaar). Je kan de kaartjes ook afzonderlijk, dus zonder abonnement, kopen. Berkelpad. De Berkel ontspringt bij Billerbeck in het Duitse Westfalen en stroomt bij het Nederlandse Zutphen in de IJssel. De beschreven wandeling is ruim 150 km lang en volgt het riviertje van de monding naar de bron. De totale afstand is verdeeld in 10 etappes. Voor iedere etappe vind je info over overnachtingsmogelijkheden en openbaar vervoer. Er zijn ook twee rondwandelingen van 5 en van 24 km in het brongebied. Je komt door historische Berkelstadjes en maakt kennis met het oorspronkelijke Saksische landschap van de

Deze streek rond Leiden, Bodegraven, Gouda en Zoetermeer wordt door de nabijheid van de Kromme Rijn ‘Rijnland’ genoemd. De grote steden zijn vlakbij maar desondanks brengen de routes je door prachtige veenweidepolders en plassengebieden, zoals de Reeuwijkse Plassen en het Braassemermeer. Ook de liefhebbers van zee en duinen komen aan hun trekken. Je kan de routebeschrijvingen en gpx-tracks downloaden via www.wandelzoekpagina.nl. Voor de bijbehorende kaartjes dien je een abonnement op deze website te hebben (€ 12,50 per jaar). Niet-abonnees moeten voor de kaartjes betalen. Natuurlijk kan je ook de papieren gids bij de uitgever kopen. Prijs € 16.95. www.gegarandeerdonregelmatig.nl

Wandelen met de boswachter Boswachter Ellen hoorde bij toeval over de ‘Bondswandelingen’, 20 routes die de ANWB tussen 1914 en 1940 ontwikkelde om het wandelen in Nederland te promoten. Om te onderzoeken of je deze routes ook na honderd jaar nog kan lopen, probeerde ze de oude trajecten te reconstrueren. En wat bleek: de oude routes zijn voor een groot deel nog steeds bruikbaar. Zij stak

Achterhoek en het aangrenzende Westfalen. www.wandelzoekpagina.nl/berkelpad. Tungelroyse Beekpad. De Tungelroyse Beek ontspringt in de buurt van Bocholt en mondt bij het Nederlandse Neer in de Maas uit. Het is een van de weinige grotere waterlopen die van west naar oost stroomt. De beschreven route begint in Lozen en voert in 141 km naar Neer. Het traject doorkruist vele natuurgebieden in de nabijheid van de beek en haar zijriviertjes. www.wandelzoekpagina.nl/tungelroyse-beekpad.

ze in een modern kleedje en maakte er een hedendaagse gids van met kaartjes, uitgebreide beschrijving en achtergrondinfo. In de reeks Te voet met boswachter Ellen zijn inmiddels twee deeltjes uitgekomen: Amsterdam – Arnhem waarvan het traject nog voor 70% intact blijkt en Nijmegen – Plasmolen, waarvan nog 85 % volgens de oude route gelopen kan worden. Uitgeverij Natuurportret, prijs per deeltje € 17,50 tot € 19,50, www.natuurportret.nl. Info www.wandelboswachterellen.nl

Win!* 3x wandelkaart Ieperboog 3x Uit je kot 3x Wandelen in Rijnland 1x Alleen op avontuur 3x Schweden: Skåneleden

Surf naar www.groteroutepaden.be >opweg>win

Er verscheen een (vierde) volledig herziene editie van het Hanzestedenpad (Streekpad 11). Deze 124 km lange route loopt van Doesburg naar Kampen en volgt daarbij in grote lijnen de rivier IJssel die vroeger belangrijk was voor de Hanzesteden. Je wandelt over grasdijken, struint door uiterwaarden en stapt door schitterende landgoederen. Ook de Hanzesteden en hun welvarende verleden spelen een belangrijke rol. Het streekpad rijgt er zeven aan elkaar. De gids bevat behalve de beschrijving van het hoofdpad ook negen rondwandelingen van 11 tot 25 km van station naar station. Te koop in de GR-Webwinkel.

Linie 1629 Tijdens de Tachtigjarige Oorlog lukte het stadhouder Frederik Hendrik in 1629 om ’s-Hertogenbosch te veroveren door in een half jaar tijd met 30.000 manschappen een Linie van 50 km om de stad aan te leggen. Deze Linie is de rode draad van een verrassend wandeltraject dat het groen van de stad met de gevarieerde natuur rond de stad verbindt. Linie 1629 is 52 km lang en voert langs rivieren en beken en door zandgronden, heide en overstromingsgebieden. De kastelen, forten, kloosters, molens en schansen brengen de geschiedenis weer tot leven. Te koop via Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig, prijs € 6,95. www.gegarandeerdonregelmatig.nl. Info: www.depaadjesmakers.nl.

De Veluwe De Veluwe is een van de mooiste natuurgebieden van Nederland maar kent ook grote culturele tegenstellingen. Schrijver-publicist Wim Huijser probeerde te doorgronden vanwaar deze tegenstellingen komen en wandelde vanuit Wageningen met natuurliefhebbers, terreinbeheerders, een boswachter en een landschapsfilosoof over de Veluwe. Het resultaat lees je in het boek Veluwse verkenningen – Op zoek naar de ziel van het landschap. Hij ontdekte dat iedereen die bij de Veluwe betrokken is,

2020-6 Op Weg |

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

zijn eigen belangen en doelen heeft en dat één soort Veluwe niet bestaat. Uitgeverij KNNV, prijs € 24,95. www.knnvuitgeverij.nl

Mindful struinen

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

handboek voor de solowandelaar. In Alleen op avontuur – alles over wandelen in je eentje vind je veel tips voor veilig wandelen in je eentje. Uitgeverij KNNV Uitgeverij, prijs € 17,50. www.knnuitgeverij.nl

Goddelijk wandelen De 117 km lange wandelroute van Bologna naar Florence wordt ook wel de Godenweg (Via degli Dei) genoemd. Het is een verrassende tocht op kar-

De term ‘mindful wandelen’ is inmiddels bekend. Mindful struinen is iets nieuws. Struinen betekent volgens het woordenboek al rondzwervend kijken of je iets van je gading kan vinden. De filosofie achter mindful struinen is dat mindfulness in de natuur kan bijdragen tot een betere mentale gezondheid. Los daarvan is het gewoon leuk om zonder pad door de natuur te zwerven. Daarop inhakend werd het Struinpad ontwikkeld, een route van 200 km langs de Waal van Milligen tot de Noordzee. Geen kant-en-klaar pad met beschrijving, markeringen en kaartjes maar een route voor wandelaars die van avontuur en ook van bezinning houden. Je zoekt je eigen route met de rivier als leidraad. De nadruk ligt op natuur, cultuur en bezinning. Bij het Struinpad hoort een Struinpakket met detailkaarten, tips voor overnachtingen, verhalen over wandelen en bezinnen, een amulet, ansichtkaarten en een ‘struindoosje’ voor dingen die je onderweg vindt. Prijs € 27,50. Info: struinpad.nl

Wandelen in je eentje De populariteit van wandelen lijkt door de coronacrisis in een stroomversnelling te zijn geraakt. Dit jaar trokken mensen massaal naar natuurgebieden om er een frisse neus en een helder hoofd te halen. Soms met het gezin, maar vaak ook alleen. Wandelende schrijvers en filosofen zijn het erover eens dat je pas echt van een wandeling kan genieten als je alleen op pad gaat. Maar alleen door uitgestrekte natuurgebieden lopen heeft ook minder romantische en zelfs angstaanjagende kanten. Lidewey van Noord ontdekte deze op haar solotochten door de Apennijnen. Toch won het plezier het iedere keer van de angst en daarom schreef ze een

| Op Weg 2020-6

rensporen, bospaden en rotsen langs vergeten bergdorpjes in de Apennijnen. Van de ene goddelijke plek naar de volgende. Het landschap is afwisselend en heeft een interessante geschiedenis. De gids Wandelen over de Godenweg bevat schema’s voor vijf, zes of acht dagen, zodat je de tocht tot in detail kan uitstippelen. De Godenweg is een vrij pittige route met aardig wat hoogtemeters en dus eerder bedoeld voor ervaren bergwandelaars. Uitgeverij Odyssee, prijs € 17. www.odyssee-reisgidsen.nl

Fotowedstrijd 2020 © Lotte D’hondt

Nieuw bij Conrad-Stein In de serie Outdoor verschenen enkele interessante nieuwe of grondig vernieuwde titels. Info en gpx-tracks: www.conrad-stein-verlag.de. Schweden: Skåneleden (€ 12,90). Om in Zweden een spannend wandelavontuur te beleven, hoef je niet eerst ver naar het noorden te reizen. De 280 km lange Skåneleden voert van kust tot kust dwars door Skåne, de meest zuidelijke provincie van Zweden. Het landschap is zeer aantrekkelijk met dichte wouden, natuurreservaten en schilderachtige kuststadjes. Iedere etappe eindigt bij een zogenoemde Shelterplaats. Dit zijn rustplaatsen met een hut om te overnachten, wat het wandelavontuur nog dichter bij de natuur brengt. Als je liever in een pension, jeugdherberg of hotel overnacht, vind je in de gids ook de nodige info. De Skåneleden (SL1)

maakt deel uit van het wandelnetwerk van de provincie Skåne. Tölzer Land – 27 Wanderungen zwischen Isar und Karwendel (€ 12,90). Ondanks de nabijheid van de stad München is het Tölzer Land nog een rustig wandelparadijs met beboste heuvels, steile bergtoppen, diepblauwe meren en indrukwekkende kloosters. De Isar slingert daar doorheen, nu eens wild en dan weer gezapig. De gids bevat 27 afwisselende wandeltochten, van korte lusjes voor families met kinderen en ontspannen wandelingen langs meren tot pittige bergtochten. Steeds met gedetailleerde routebeschrijvingen, kaarten en hoogteprofielen.

WANDELAVONTUUR | Frankrijk, België

Plots ontvouwt zich het Maasdal voor mijn ogen, met het plaatsje Bogny-sur-Meuse.

Vier dagen volstrekte stilte en een dieseltrein GR 12 en GR 16

Tussen Kerst en Nieuwjaar is het stil op het werk, dus plande ik vijf wandeldagen in op de BelgischFranse grens. Alles zou met openbaar vervoer gebeuren, maar op het laatste moment kwam de auto toch ‘in the picture’ vanwege een maandenlange staking bij de Franse spoorwegen. Æ Tekst en foto’s Gregor Dirven

Waar is de bushalte? In de nacht na tweede kerstdag vertrek ik om halfvier met de wagen naar Gué d’Hossus, een grensdorp bij Rocroi, net over de Franse grens. In de koffer ligt de trekrugzak, mijn wandelschoenen en de Franstalige topogids van de GR 12. Vlakbij heb ik een hotelletje geboekt voor twee nachten, met de bedoeling om twee dagen zuidwaarts te wandelen. Ik parkeer mijn

wagen aan het gemeentehuis van dit kleine dorp, waar een bus om half zeven zou komen. Maar waar is de bushalte? Ik zie niet zoiets als een bushokje of een herkenbare haltepaal zoals in ons land. Maar exact op het voorziene uur komt een autocar, die stopt tegenover de kerk. ‘Charleville-Mézières’ licht op boven de chauffeur: “Dat is ‘m!”. Het ticket tot in Rimogne kost slechts € 2.

Nieuwe trajecten Het is nog stikdonker als ik de rugzak omgesp en mijn eerste passen zet op zoek naar de GR 12. Eenmaal de vertrouwde wit-rode streepjes gevonden volg ik die in noordoostelijke richting, naar het Lac des Vieilles Forges. Zodra ik het asfalt verlaat trappen mijn voeten in modder, want het heeft veel geregend de afgelopen dagen. Vlak voor het meer moet ik links,

2020-6 Op Weg |

Langs het Lac des Veilles Forges.

zegt de gids, maar ik vind geen GR-tekens. Dan maar de route volgen die de gids mij aangeeft op de kaart, over gammele bruggetjes. Bij Bourg-Fidèle zie ik plots kersverse GR-tekens op een ander pad dat uit het zuiden komt: ‘Dat moet ik verder onderzoeken’, is iets wat in mij opkomt en het plan voor de namiddag krijgt vorm. Maar eerst wandel ik verder noordwaarts. Ik merk dat het tracé van de GR 12 alweer gewijzigd is. Het pad brengt me voorbij de 16de-eeuwse vestigingswerken en langsheen het centrum van Rocroi. Door de bossen bereik ik uiteindelijk terug de Belgische grens. Hier heeft de GR 12 ook het nummer GR 654 en loopt dus samen met de ‘camino de Santiago’. Uiteindelijk ben ik om half twee terug bij de auto. Nieuwsgierig als ik ben rijd ik terug naar Bourg-Fidèle, waar ik op verkenning wil naar het nieuwe tracé van de GR 12. Drie uur later sta ik opnieuw in het centrum van Rimogne. Ik wandel steeds verder tot ik op een kruising kom van twee GR’s. Dit is dus de plek waar de GR 16 ‘uitmondt’ in de GR 12. Een korte busen autorit later arriveer ik in het hotel. In een restaurant vlakbij hef ik het glas bij een lekkere pizza, die geweldig goed smaakt na 37 kilometers wandelen.

De Chemin du Fer des 3 Vallées in Olloy-sur-Viroin.

een gezwollen beek zonder brug over te steken. ’s Middags eet ik zowaar onder een blakende zon mijn boterhammen op in het centrum van Montcornet, met zicht op de imposante 12de-eeuwse kasteelruïne. Na de doortocht van Sècheval wandel ik kilometers door de bossen tot plots het prachtige kloofdal van de Maas zich voor mijn ogen ontvouwt. Na vijfentwintig kilometer stappen ligt daar Bogny-sur-Meuse. Perfect op tijd: een tiental minuten later arriveert de bus naar Charleville-Mézières. In de hoofdstad van het departement Ardennes heb ik een uur de tijd om nog wat inkopen te doen en een leeg station te bezichtigen alvorens de bus terug te nemen naar mijn hotel in Rocroi.

Na de doortocht van Sècheval wandel ik kilometers door de bossen tot plots het prachtige kloofdal van de Maas zich voor mijn ogen ontvouwt.

Onder de blakende zon Ik blijk de enige gast in het hotel te zijn. Toch schotelen ze mij, die zonderlinge wandelaar, een rijkelijk ontbijtbuffet voor, wat ik niet altijd gewoon ben in Frankrijk. Na het ontbijt vertrek ik opnieuw met de bus naar Rimogne. Via een zelfgekozen pad wandel ik tot aan de plek waar ik gisteren de ‘monding’ van de GR 16 had ontdekt. Op de zuidelijke oever van het Lac des Vieilles Forges moet ik rare toeren uithalen om

| Op Weg 2020-6

De jagers zijn op pad Na het ontbijt pak ik al mijn spullen in en rijd naar het tweede logies in Philippeville, van waaruit de klamme stapschoenen mij vandaag naar Olloy-sur-Viroin zouden moeten brengen. Je merkt onmiddellijk dat je in een ander land bent én in een andere landstreek, de Fagne.

Via de markt van de stad, die genoemd is naar de zoon van Keizer Karel V, vind ik al snel de wit-rode streepjes van de GR 12, die me zuidwaarts dirigeren. Via Roly wandel ik door de landerijen onder een stralende zon. Plots zie ik een flinke verzameling jeeps en SUV’s langs de brede bosweg: de jagers zijn ook op pad. Nergens kwam ik de gekende plakkaten tegen, dus ik vertel dat aan de jagers en excuseer me meermaals. Ze adviseren me langs de rechterkant door te wandelen van jager naar jager, om zo de verharde weg te bereiken die ik zuidwaarts verder volg richting Fagnolle. Als ik me even omdraai aan de openbare weg zie ik inderdaad dat bekende rode bordje. Gelukkig, ik ben ervan af. In Fagnolle, één van de 30 ‘Plus Beaux Villages de Wallonie’, neem ik even de tijd om de ruïne op te zoeken van het kasteel. Tegen zonsondergang bereik ik Olloy-sur-Viroin, een typisch Belgisch dorp met meerdere cafés, waar ik even onderdak vind. Op zondagavond rijdt één bus naar Couvin. Aan het station stap ik op de snellijn naar Charleroi die mij meevoert tot in Philippeville. Een goede Belg zakt ‘s avonds al eens af naar een frituur...

Bosbaddag Ook in het hotel in Philippeville blijk ik de enige gast te zijn, maar dat weerhoudt de mensen niet om mij een uitgebreid ontbijtbuffet voor te schotelen. Voldaan rijd ik naar het station van Couvin. Ik heb nog een uurtje de tijd en flaneer wat door de straten. Om tien uur neem ik de bus naar Olloy-sur-Viroin. Vanuit dit dorpje klim ik langs een klaterend beekje door de Ardense bossen. Tegen half twee ‘s middags bereik ik Oignies-en-Thiérarche. Een paneel

In de buurt van Sècheval.

wijst de weg naar het geografisch middelpunt van het Europa van de 15 (van 1995 tot 2004), maar dat lijkt me iets te ver voor vandaag en ik onthoud het voor een volgende keer. Het enige café in het dorp is dicht. Achter de kerk ligt een klein restaurant, waar men er geen aanstoot aan neemt dat ik mijn boterhammen opeet onder het genot van een lekkere warme chocomelk. Al snel na mijn vertrek beland ik weer in de bossen, tot aan de Franse grens in MoulinManteau. Ook vandaag kan ik met recht en rede een ‘bosbaddag’ noemen.

De GR12 tussen Bourg-Fidèle en Rimogne.

en vat in de Naamse Condroz de tocht op de GR 12 weer aan. Ik houd eerst nog even halt bij de Sint-Maternusbasiliek met zijn opvallende bolspits, die boven het landschap uittorent. Tijdens de wandeling hoor ik regelmatig de dieseltrein passeren of de bel luiden bij de spoorwegovergangen, na vier dagen volstrekte stilte. Iets na het middaguur stap

55 mm

PRAKTISCHE INFO

Walcourt

Op Weg 2020

Florennes

Brussel en doorklieft dus zowel Vlaanderen

Philippeville

als Wallonië. Voor mijn laatste etappes 12

Roly

Na vier dagen stilte De laatste dag van het jaar werkt het openbaar vervoer zoals verhoopt. Vandaag wordt de kortste etappe van deze week, 18 km. Ik neem de trein van Philippeville naar Walcourt

voor en kort na de Franse grens heb ik vijf wandeldagen uitgetrokken. Het werd een complexe combinatie

Mariembourg

Fagnolle

van auto, treinen en bussen om

Treignes

het hele traject te stappen. Meer

Oloysur-Viroin Couvin

BELGIË Brûly Gué d’Hossus

Oigniesen-Thiérache

Moulin Manteau

Fumay

FRANKRIJK Revin

Rocroi Bourg Fidèle

Rimogne

Lac des Vieilles Forges

extra info in de artikeldatabank. In Frankrijk ontdekte ik een vernieuwd traject en verkende ik de verbinding

details daarover vind je in de Maas

Na 19 km vind ik een bushalte, tevens een schuilplaats tegen de koude, vlakbij de kerk van Brûly. Op de dienstregeling valt te lezen dat ik nog een half uur moet wachten op de bus, maar twee dames weten me te melden dat ze niet rijdt in de schoolvakanties. Gelukkig mag ik met hen mee naar Couvin, waar ik een drukbezochte frituur vind.

Route en bewegwijzering De GR 12 verbindt Amsterdam met Parijs via

Jamagne

Al snel beland ik in de bossen, tot aan de Franse grens. Ook vandaag kan ik een echte ‘bosbaddag’ noemen.

ik Jamagne binnen, waar ik mijn lunchpakket ontvouw. Rond twee uur bereik ik het hotel in Philippeville. De cirkel is rond en het is me gelukt om de GR 12 nog in 2019 af te ronden. Tel je al mijn trajecten op de GR 12 en de GR 16 samen, dan ben ik van Bergen-opZoom tot Florenville gestapt, via een klein stukje Frankrijk.

Monthermé

met de GR 16.

Kaarten en gidsen De topogids GR 12 Amsterdam - Bruxelles Paris et GR 121 Wavre - Boulogne-sur-Mer beschrijft het Waalse traject van de GR 12 en is te verkrijgen in onze webshop.

Sècheval 16 Bogny GR -sur-Meuse

Renwez Montcornet

ONLINE

INFO

KAART

TRACK

FOTO’S

2020-6 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk

In het spoor van d’Artagnan Solre-sur-Sambre.

Tussen Schelde en Maas ‘La Route Européenne d’Artagnan’ is voor ruiter en paard wat de SintJacobsroute is voor wandelaar en fietser. Dit Europese project is de allereerste langeafstandsroute voor paarden, koetsen, mountainbikers en wandelaars, maar niet echt geschikt voor de langeafstandsfietser. Een klein tekort, waarvoor wij een volwaardig alternatief uitwerkten. Æ Tekst en foto’s Guy Raskin

Op ons stalen ros door Waals Picardië In de eerste aflevering van onze reeks ‘In Het Spoor van d’Artagnan’ volgen we de laatste etappes van het leven van onze held. Knooppunt 4 van ‘La Wallonie Picarde à vélo’ verwelkomt ons bij onze intrede in België. We pedaleren Doornik binnen langsheen de ‘Pont des Trous’ over de Schelde, onderdeel van de middeleeuwse omwalling en tolpoort voor de scheepvaart toen. Nu de schepen alsmaar

| Op Weg 2020-6

groter worden hebben ze de brugpijlers tussen de twee torens in 2019 afgebroken, onder luid protest van de beschermers van het patrimonium. Het nieuwe ontwerp van de ‘Pont des Trous’ met een veel hogere middenboog zal in 2021 afgewerkt zijn. Het stadscentrum rondom de imposante Romaans-gotische O.L.V. kathedraal en het oudste Belfort van België onderging onlangs een fikse makeover. Mooi om zien hoe door inventief gebruik van ingekraste arduin het stratenpatroon een

veilige indeling creëert voor fietsers, voetgangers en rolstoelgebruikers.

Het beleg van Doornik Van 21 tot 24 juni 1667 vindt tijdens de Devolutieoorlog het beleg van Doornik plaats. Bij een inspectie van Lodewijk XIV samen met d’Artagnan slaat een kanonskogel op korte afstand achter hen beiden in, waarbij drie koninklijke paarden de dood vinden. Met de ondertekening van de Vrede van Aken in mei

Fietspad op het oude smalspoor tussen Mortoux en Dalhem.

1668 trekt Lodewijk XIV zijn legers terug maar Frankrijk behoudt de gebieden die het op Spanje veroverde, van Sint-Omaars en Rijsel over Kortrijk en Doornik tot Charleroi.

We bollen uit tot in Maastricht, de eindhalte van onze tocht én van het leven van de vierde en beroemdste aller musketiers.

Beloeil Over jaagpaden langs de Schelde en twee opeenvolgende kanalen gaat het richting Mons. We maken wel een omweg naar het Versailles van België, het kasteel van Beloeil, meer bekend om zijn tuinen dan om het gebouw zelf. De strak symmetrische tuinen, volgens het regelmatig patroon van ‘de Franse tuin’, werden aangelegd in 1664 en zijn gebaseerd op creaties van André Le Nôtre, de vermaarde tuinarchitect van de Zonnekoning. Hij heeft de plannen voor ontelbare tuinen van beroemde kastelen in Frankrijk getekend.

Als een ansichtkaart We fietsen langs het nieuwe en oude centrumkanaal met zicht op de nieuwe en oude scheepslift van Strepy. Over fietsroutes op voormalige spoorwegtracés van de mijnen van de Borinage gaat het daarna via Binche naar Thuin. We bevinden ons nu in een weinig bekend gebied van de Condroz, een streek van oost-west

Oude kalkovens langs de Schelde in de buurt van Antoing.

georiënteerde valleien en heuvelruggen met oogstrelende vergezichten. De Maas trekt van noord naar zuid een diepe kloof doorheen dit landschap. Een route over landelijke wegjes langs abdijen en kastelen, waaronder Thy-le Château, Maredret, Maredsous, Annevoie, Spontin, Modave en nog enkele anderen, brengt ons midden in wat eens bekend stond als het prinsbisdom Luik. Deze onafhankelijke staat trok destijds een brede bres door de Spaanse Nederlanden en gaf aan de legers van Lodewijk XIV vrijgeleide om door te stoten naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

De historische figuur d’Artagnan werd wereldberoemd dankzij de roman de ‘De Drie Musketiers’ van Alexandre Dumas.

Wij doen dit ook met een ommetje via het bedevaartsoord Banneux en de abdij van Val Dieu. Zo fietsen we door het Land van Herve met zijn typisch heggenlandschap en de lieflijke vallei van de Berwinne richting de Maas, op de grens van Nederland en Duitsland. Om dan uit te bollen tot in Maastricht, de eindhalte van onze tocht én van het leven van de vierde en beroemdste aller musketiers.

Dood van een musketier Op 11 juni 1673 installeert de Zonnekoning zich in een kamp in Wolder, ten westen van

Maastricht. De twee compagnies van musketiers slaan hun tenten op links en rechts van de koninklijke tent. In de nacht van 24 op 25 juni vallen de Fransen de Tongerse poort aan. De musketiers onder leiding van d’Artagnan slaan een bres in de verdediging waarbij ze de poort veroveren. Op zondag 25 juni, na een tegenoffensief van de Nederlanders, heroveren de musketiers de heringenomen stelling waarbij velen het leven laten of gewond geraken. Ook Charles de Batz de Castelmore vindt er op 62-jarige leeftijd de dood door een musketkogel in de keel, één dag voor de inname van Maastricht. Men beweert dat Lodewijk XIV een intieme kerkdienst voor d’Artagnan organiseerde. Alleszins schrijft hij aan zijn echtgenote MarieThérèse van Oostenrijk: “Mevrouw, ik verloor d’Artagnan in wie ik het volste vertrouwen had en die in vele dingen goed was voor mij.” Tot op heden is niet geweten waar d’Artagnan begraven ligt: op het kerkhof van Wolder? Of werd zijn lichaam, ondanks de heersende zomerhitte, toch nog overgebracht naar Frankrijk?

Terug via RAVeL en Vhello Het traject van Maastricht naar Mons fietsen we ook helemaal terug. Eerst volgen we de LF-routes langs Maas en Ourthe. We verlaten de Maas in Hoei en doorkruisen de Condroz via de RAVeL 126 over Modave tot Ciney, om vervolgens de fietsbewegwijzering naar Dinant te volgen door de vallei van de Lesse. Terug aan de Maas kiezen we voor een zelf geïmproviseerde route die ons brengt op het netwerk van knooppunten in Henegouwen, Vhello genaamd, om uiteindelijk weer in Mons aan te komen. Omdat de heen- en terugroute op meerdere punten elkaar kruisen creëerden we op die manier acht extra daglussen, telkens met starten eindpunt aan een treinstation.

2020-6 Op Weg |

Kunst van Arne Quinze in Mons.

Door de vallei van de Berwinne.

“Eén voor allen en allen voor één!” De graaf van Artagnan - dat is een klein dorp in de Pyreneeën - werd geboren in 1611 als Charles de Batz de Castelmore. Zijn naam als graaf kreeg hij via zijn moeder. Deze historische maar net zo goed mythische figuur werd vereeuwigd door Alexandre Dumas in ‘De Drie Musketiers’. In de roman en in de vijftien verfilmde versies ervan schaart de jonge d’Artagnan zich aan de zijde van drie musketiers (Aramis, Porthos en Athos) in hun strijd tegen het complot van kardinaal Richelieu om de jonge koning Lodewijk XIII in diskrediet te brengen. Trouwens, een musketier was een soldaat die is bewapend met een musket, maar later gaf men de naam ‘Musketiers’ ook aan de koninklijke garde. De historische d’Artagnan, de vierde musketier, is ook meermaals in België geweest: aan de zijde van de Zonnekoning Lodewijk XIV, ook gekend als Lodewijk De Grote, trok hij ten strijde tegen de Noordelijke Nederlanden. De periode waarin het leven van d’Artagnan zich afspeelt is een periode van godsdienstoorlogen tussen protestanten en katholieken. Het begint met de 80-jarige oorlog (van 1568 tot 1648), die uitloopt in de 30-jarige oorlog (1618-1648). Frankrijk ligt in een wurggreep, omringd door de Habsburgse landen met Spanje in het zuiden, de Spaanse Nederlanden in het noorden en het Heilige Roomse Rijk in het oosten. Pas in de laatste fase van de oorlog mengt Frankrijk zich in de strijd door een coa-

| Op Weg 2020-6

litie te sluiten met Zweden (vanaf 1635). Tenslotte moet Spanje aan overwinnaar Frankrijk stukken land afstaan aan de noordkant van de Pyreneeën en delen van de Zuidelijke Nederlanden. Vrij uit de Habsburgse omklemming wordt Frankrijk de dominerende macht in Europa. Enkele jaren voordat Frankrijk zich mengt in de 30-jarige oorlog trekt de jonge d’Artagnan naar Parijs om zich aan te melden als kadet bij de ‘Gardes Françaises’ onder Lodewijk XIII. Elf jaar later wordt Lodewijk XIV op 5-jarige leeftijd tot koning gekroond, onder het regentschap van zijn moeder Anne van Oostenrijk en kardinaal Mazarin, die de opvolger is van Richelieu. In 1644 vervoegt d’Artagnan het korps van de Musketiers als vertrouwenspersoon van kardinaal Mazarin. Na de ontbinding van de Musketiers in 1646 om budgettaire redenen, krijgt graaf d’Artagnan opdrachten als informant van kardinaal Mazarin. Als dank voor zijn trouw promoveert hij tot luitenant en daarna tot kapitein bij de ‘Gardes Françaises’. Bij de heroprichting in 1657 van de Musketiers voert hij als onderluitenant het daadwerkelijke commando. Bij de dood van kardinaal Mazarin in 1661 wordt d’Artagnan de onbetwiste vertrouwenspersoon van Lodewijk XIV: hij begeleidt de Zonnekoning vaak tijdens zijn missies, de voortdurende oorlogen en de ontelbare reizen. Daarnaast voert hij moeilijke en uiterst vertrouwelijke opdrachten uit. De Devolutieoorlog (1667-1668) tussen Frankrijk en Spanje, met de Spaanse Nederlanden als inzet, paste in het door Richelieu en Mazarin gevoerde beleid om Rijn, Alpen en Pyreneeën als natuurlijke grenzen te proberen vastleggen voor Frankrijk. Gefrustreerd dat hij in deze oorlog niet de volledige Zuidelijke Nederlanden verwerft, ziet Lodewijk XIV de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden voortaan als grootste vijand. In de daaruit voortvloeiende FransNederlandse Oorlog (1672-1678) sneuvelt d’Artagnan op 25 juni 1673 tijdens het beleg van Maastricht.

COLUMN

Gelukt Langs de Waskerley Way aan de rand van de North Pennines in NoordEngeland staat een groot bord. Daarop staan foto’s van bijzondere fauna en flora van de streek. Onder andere een foto van de Northern Marsh Orchid, een wilde paarskleurige orchidee. Ik heb het echter niet zo met dat soort borden. Je krijgt al dat moois waar ze mee pronken toch maar zelden of nooit te zien. En al zeker niet als je – zoals gevraagd – mooi op het pad blijft.

De ruïne van Montaigle in de vallei van de Molignée.

PRAKTISCHE INFO Kortrijk

eld

Oudenaarde Brussel

h Sc Doornik

BELGIË

Spaanse Nederlanden

Ath Beloeil

Lille

Maastricht

Leuven

Prinsbisdom Luik Visé Luik as Ma Poulseur

NL D ValDieu Herve Banneux

La Louvière Namen Charleroi AbdijBinche Modave vorstendom Ma- Spontin StavelotredThuin Malmedy sous Ciney O Erquelinnes ur Dinant Thy-let Cambrai he Florennes Château r PhilippeFrankrijk be ville Givet Spaanse na 1668 am0 10 20 S Nederlanden LUX

Spaanse Nederlanden tot 1668

Mons

Op Weg 2020

FRANKRIJK

Route en bewegwijzering ‘Op de fiets in het spoor van d’Artagnan’ is een 2244 km lange route

Het landschap is leeg, desolaat, ‘windswept’. Maar zo heb ik het graag. In dat grote niets zie ik al van ver de paarse vlek in de door schapen kort gehouden berm. Wat voor bloem mag dat wel zijn? De fiets zet ik voorzichtig tegen een houten paal. Wanneer ik dichterbij ga, begint het te dagen. In al zijn glorie staat daar een prachtexemplaar van de ‘Dactylorhiza purpurella’. Groot, solitair, in volle bloei. Voorzichtig haal ik mijn camera uit de tas, alsof een onverhoedse beweging de orchidee zou doen ineenschrompelen. Het is ‘maar’ een compact camera. Zo’n ‘point and shoot’ ding… Van belichting, scherptediepte, sluitersnelheid of diafragma f-waarden had ik toen nog weinig kaas gegeten. Van eerdere fotosessies met bloemen wist ik dat meestal slechts één op tien van mijn foto’s min of meer door de beugel kon. Om de kans op een geslaagde foto zo groot mogelijk te maken, moest ik dus véél foto’s trekken. En dat doe ik, met de knopjes op de camera in alle mogelijke standen. Van ver en van nabij. Van boven en van opzij. Meer dan honderd.

die de bekende musketier volgt van zijn geboortestreek Gers via de koningskastelen aan de Loire en rond Parijs naar de slagvelden van de Spaans-Franse en de Frans-Nederlandse oorlogen. In dit nummer van Op Weg fietsen we van Doornik naar Maastricht (350 km), de plek waar onze musketier zijn dood vond. In de vijf volgende edities van Op Weg stellen we vijf Franse fietslussen exclusief voor, telkens met flashbacks naar het leven van d’Artagnan, van zijn geboorte in Zuidwest-Frankrijk tot zijn Gouverneurschap van Lille.

Kaarten en gidsen De publicatie van de fietsgids ‘Op de fiets in het spoor van d’Artagnan’ is voorzien voor de zomer of het najaar van 2021, afhankelijk van de evolutie van corona. Meer info en de gpx-tracks van onze 7-daagse lus van Mons naar Maastricht en terug vind je alvast in de digitale Op Weg en in de artikeldatabank. ONLINE

INFO

KAART

TRACK

FOTO’S

Dan ga ik erbij zitten. Om te kijken. Om te genieten van de aanblik van die uitzonderlijk mooie bloem. Meenemen kan ik ze niet. Tenzij in digitale toestand, gevangen op een SD-kaart. Daarom neem ik nog een aantal foto’s, met een korte stok die in het gras ligt als statief. Na meer dan een half uur stop ik met tegenzin de camera weg en ga terug naar mijn fiets. Bij het passeren kijk ik nog even bewonderend om. Een zalig gevoel blijft hangen. De rest van de dag kan niet meer stuk. Het was maar een bloem, zij het een zeldzame. Maar eigenaardig genoeg staat die bijzondere ontmoeting mij vele jaren en fietstochten later nog steeds helder voor de geest. En gelukkig zat er wel degelijk een gelukte foto bij. Guido Vandroemme

2020-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Georgië

Svan towers in Svaneti.

Wandelen in de Kaukasus Het is november en er valt natte sneeuw in de donkere straten van Moskou. Wij zitten warm en gezellig binnen in een klein, overvol restaurant. Obers lopen af en aan met steeds weer nieuwe schotels met de heerlijkste gerechten. De eigenaar vertelt ons trots dat hij Georgiër is. “Al het goede komt uit Georgië : de beste wijn, de beste keuken en vadertje Stalin.” Van die laatste zijn we niet overtuigd, maar de wijn en de keuken zijn inderdaad fantastisch. Op onze smartphone ontdekken we dat de Kaukasus voor een groot deel in Georgië ligt. We maken meteen plannen voor een wandelvakantie. Æ Tekst en foto’s Christophe Deblaere

| Op Weg 2020-6

Op tocht door Svaneti.

Hoger dan de Alpen De Kaukasus strekt zich uit van de Zwarte zee tot aan de Kaspische zee. Het gebergte vormt hiermee een natuurlijke grens tussen Georgië en Rusland. De westelijke regio’s Svaneti en Kazbegi hebben de hoogste bergen: Mount Kazbek is 5047 m hoog, mount Elbrus is met zijn 5642 m zelfs de hoogste berg van Europa. Niet alleen de bergpieken, maar ook de bergpassen en de dorpjes liggen hier zo’n 1000 m hoger dan in de Alpen. Maar in tegenstelling tot de Alpen staat het wandeltoerisme in de Kaukasus nog in zijn kinderschoenen: er zijn nauwelijks berghutten, goed aangeduide paden of beveiligde passages. Je maakt hier dagtochten of korte trekkings naar een hoog gelegen meertje, bergpas of gletsjer. Soms kan je via een ander pad terug afdalen, vaak keer je gewoon op je stappen terug. In het oosten van de Kaukasus liggen de regio’s Khevsureti en Tusheti. Het gebergte is er een stuk lager en de glooiende almen en uitgestrekte valleien vormen het ideale landschap voor meerdaagse trekkings. Ook hier is het wandeltoerisme nog in opstart. Je kan soms in een bergdorpje logeren, maar vaak is er alleen een bivakplaats voor je tent.

Natuurwijn We maken kennis met de Kaukasus in de westelijke provincie Svaneti. Het dorpje Mestia is mooi gerestaureerd en uitgegroeid tot een rustig toeristisch plaatsje. Een knap standbeeld van koningin Tamar (1184-1213) herinnert aan de gouden dagen van weleer. Deze koningin was zo populair dat ze – zonder enige ironie - ‘koning’ Tamar werd genoemd. We doen hier inkopen en rijden verder tot het dorpje Mazeri waar we ons bivak opstellen in de weide van een

Het Udziro meer.

klein pension. Een paar nieuwsgierige, piepjonge kalfjes houden ons gezelschap. De boerin heeft al een paar wandelaars te logeren en wil voor ons koken. Het is de goede Georgische keuken: zelf gebakken brood, groenten uit de tuin, worst, kip en augurken. Khachapuri is Georgisch brood met kaas en ei, Khinkali is een dumpling met verschillende soorten vullingen. En er is de fameuze natuurwijn. De oude Grieken leerden in Georgië wijn maken. Elke familie maakt nog steeds zijn eigen wijn: de druiven worden zonder toevoegingen in een afgesloten amfoor onder de grond gestopt.

Na een jaar wordt het vat geopend. Het resultaat is altijd weer een verrassing: je drinkt een schitterende wijn, druivensap of … azijn.

Na een jaar wordt het vat geopend. Het resultaat is altijd weer een verrassing: je drinkt een schitterende wijn, druivensap of … azijn. Bij de geboorte van een zoontje begraaft men twee reusachtige amforen. Ze worden pas bij zijn huwelijksfeest ontkurkt. Met twee vaten is de kans groter dat er minstens één te drinken is. Georgische natuurwijn wordt nauwelijks uitgevoerd omdat de kwaliteit zo onvoorspelbaar is. Hij is bovendien niet erg stabiel: een goeie fles kan plots ondrinkbaar worden. Maar de wijn die wij krijgen is altijd goed: enkel de geslaagde

brouwsels worden opgediend, in een steeds herbruikte petfles. Om het allemaal nog wat sterker te maken schenken ze achteraf chacha. Dat is hier geen chocoladereep maar een supersterke borrel.

Een hond als gids ‘s Morgens staan we vroeg op voor een lange dagtocht. Er wacht ons een vriendelijke hond voor de tent, hij wil wel een stukje meelopen. We verlaten het dorp en wandelen tussen eiken en dennebossen, die al snel plaatsmaken voor lage struiken en een overvloed aan bloemen. Die groeien hier tot op grote hoogte en zijn groots en uitbundig. Zo uitbundig dat het pad regelmatig verdwijnt en we ons een weg moeten zoeken. Het spoor wordt helemaal onduidelijk als het ook nog begint te regenen. We besluiten een rivierbedding te volgen om hogerop te komen. De vriendelijke hond vindt dat geen goed idee. Hij gaat pal voor ons staan, duwt met zijn snuit tegen onze benen en leidt ons een eind opzij. Daar vinden we het pad terug. Als we voor een woest bergriviertje staan, is het niet duidelijk hoe we dat zonder brug kunnen oversteken. De vriendelijke hond schiet opnieuw in actie : hij loopt naar een groot rotsblok en toont ons voor hoe je met een reuzensprong het riviertje kan oversteken. We volgen hem en geraken veilig aan de overkant. Nu houdt alle vegetatie op en we klimmen verder over een puinhelling. Aan een groot rotsblok is een stalen plaat vastgeschroefd. We begrijpen de Russische tekst niet, maar het gaat duidelijk om een gedenkplaat voor omgekomen klimmers. De rots is behangen met geroeste crampons, gebarsten helmen en gerafelde klimtouwen. Toch wat luguber. We steken een groot rotsplateau over en komen uiteindelijk aan op onze eindbestemming: de

2020-6 Op Weg |

Shovi, op weg naar Udziro.

Ushba gletsjer. Als we ons een picknickplaatsje uitkiezen, gaat de hond niet akkoord. We moeten nog 100 m verder. En inderdaad: dat is het exacte einde van ons gpx-spoor. Terug op de boerderij blijkt dat de boer de hond niet kent. Maar hij legt uit dat er in de Kaukasus veel zo’n ‘gidsende’ honden zijn. Is dit de start van het wandeltoerisme in Georgië?

Legerjongens We maken nog een hele reeks tochten in de streek, meestal dagtrips. Je kan steeds tot aan een hoge gletsjer wandelen, maar daarna geraak je moeilijk verder. De hoogste gebieden van de Kaukasus vormen immers de zwaarbewaakte grens met Rusland. Het botert niet goed tussen beide landen en er zijn regelmatig incidenten. Het Georgische leger sluit soms hogere passen af en stuurt wandelaars terug. Maar het zijn vriendelijke mannen. Wil je hoog bivak-

De kloosterklokken van Ushguli.

keren, neem dan een fles wodka en een paar Khachapuri broden mee. Die jongens zitter er een hele tijd en zijn blij met wat gezelschap.

Ushguli Als we verder naar het oosten rijden, komen we voorbij de dorpjes van Ushguli. Met hun ligging op 2100 m vormen ze de hoogste permanente bewoning in Europa. Deze dorpjes zijn Unesco-werelderfgoed en worden dus vaak door toeristen bezocht. Er is een schitterend etnografisch museum. Toch hebben deze dorpen hun oorspronkelijk karakter behouden. Zo’n dorp is een wirwar van kleine straatjes met vervallen huizen, koeien, varkensstallen, autowrakken en hier en daar een primitief pension. We bezoeken één van de vele Svaneti torens. De hele streek is ermee bezaaid. Ze zijn tot 20 m hoog en gebouwd om een volledige familie te beschermen in woelige tijden. Geen overbodige luxe voor een streek die de grens vormt tussen Europa en Azië. Hier hebben Grieken, Romeinen, Perzen, Ottomanen en Sovjets het gebergte proberen te bezetten, maar door die

Koning(in) Tamar.

| Op Weg 2020-6

torens is geen enkele overheerser is er ooit helemaal in geslaagd. De toren die wij bezoeken staat er nog zoals hij tientallen jaren geleden verlaten werd. Het is een middeleeuwse vesting met een ladder die je optrekt als de vijand aanvalt. Binnenin zijn de originele werktuigen en het meubilair nog aanwezig, ze verschillen niet van wat we in het museum hebben gezien. Op de eerste verdieping ligt een enorme hoop knoken. “Mijn overgrootvaders en hun familie”, legt de eigenaar uit. Misschien waren die torens toch niet zo veilig.

Ondertussen maakt de boerin voor ons het avondeten klaar en stookt ze haar antieke douche warm met een houtvuur. Lokale cinema ’s Avonds gaan we naar de cinema. Op de zolderverdieping van een herberg is een zaaltje geïmproviseerd met een laptop, een beamer en enkele plastic zeilen om de gierende wind buiten te houden. Ze draaien elke avond dezelfde film: ‘Dede’, een film die hier in Ushguli werd gemaakt. We herkennen de dorpszichten en af en toe ook één van de acteurs. Het zoontje van het guesthouse speelt een glansrol. Er is een scène met het hele dorp dat naar een film kijkt, tot plots de generator uitvalt en alles donker wordt. En of je het gelooft of niet:

Zomers sneeuwtraject op weg naar Udziro.

direct erna valt ook onze beamer uit en zitten we met z’n allen in precies dezelfde situatie als de acteurs in de film.

Racha Vanuit Shovi maken we een weinig belopen tocht. We hebben onze Landrover bij een eenvoudig pension achtergelaten en klimmen doorheen dichte bebossing tot we de boomgrens bereiken. Daar gaat het landschap weids open. Tegen een achtergrond van besneeuwde toppen lopen we doorheen een brede bloemenweide. De enorme bloemen reiken soms tot aan onze schouders. Het pad dat we op de Russische kaart willen volgen blijkt totaal overgroeid en

Op weg naar de Ushba gletsjer.

de vegetatie begint aardig op een echte jungle te gelijken. We gebruiken onze wandelstokken als machete, maar komen niet meer vooruit. Via een wat gewaagde rivieroversteek bereiken we de andere oever waar we met onze gps het spoor terugvinden. Over eenzame heuvels, begroeid met korte grassen, bereiken we het Udziro meer. Het is een mooi spiegelmeer waarin je het omliggende berglandschap en de bovenliggende wolken kan zien. Het is bovendien een echte ‘infinity pool’: het water stroomt via een kleine waterval over de rand van de bergkam. We slaan onze tent op in het zachte gras naast het water. We zijn hier helemaal

alleen. ’s Nachts dondert er een hevig onweer, ons tentje wordt bij elke bliksemschicht hel verlicht. Als we de volgende dag terug bij de boerderij aankomen worden we verwelkomd door de sympathieke boerin. Ze was dodelijk ongerust omdat we zolang wegbleven. We worden meteen getrakteerd op haar zelfgebrouwen natuurwijn en moeten in haar tuin uitrusten van onze tocht. Ondertussen maakt ze voor ons het avondeten klaar en stookt ze haar antieke douche warm met een houtvuur. Ons verhaal in Georgië kreeg nog een onverwacht staartje, maar dat lees je in het artikel ‘Een ongewone redding in de Kaukasus’.

PRAKTISCHE INFO

Tusheti De meest gekende trekking in Georgië loopt van Omalo naar Shatili. Hij duurt 4 tot 5 dagen, is 75 km lang en stijgt zo’n 3000 hoogtemeters. De makkelijkste manier om vanuit Tbilisi het start-en eindpunt te bereiken is om een 4x4 taxi te huren. In het begin van de route kan je nog in een pension slapen, daarna wordt het bivakkeren. Omdat het pad dichtbij de Russische grens loopt zijn er onderweg verschillende grenscontroles waar je je moet registreren. Deze tocht begint enigszins commercieel te worden: enkele herders zijn onderweg een mini-markt begonnen. Je kan ze ook inhuren om je bagage op een paard te laten transporteren.

Route en bewegwijzering

kende gpx-tracks die je kan downloaden op

Georgië is een fantastische en ongerepte

de website van Jozef.

wandelbestemming. Ga er nu naar toe, voor het echt toeristisch wordt. Het land is veilig

Info

en de weginfrastructuur wordt steeds beter.

Wij reden met onze Landrover de lange rit naar

Wil je dit zelf organiseren, dan vind je alle

de Kaukasus, een slordige 5000 km, net zoals

info die je nodig hebt op de schitterende

vele Turkse gezinnen doen voor hun jaarlijks

niet-commerciële website van Jozef Antala:

familiebezoek. Dat gaf ons meer vrijheid, maar

www.caucasus-trekking.com. Onze infor-

het vroeg sterke zenuwen om op de smalle,

matie over wandelen in Georgië vind je op

gevaarlijke bergwegen te rijden. Op de luchtha-

www.wandelpunt.be.

Kaarten en gidsen De kaart ‘Georgian Caucasus’ van terra-

ven van de hoofdstad Tbilisi kan je een 4x4 taxi charteren die je naar de start van je trekking brengt. Voor een prijsje kan je ook zelf een aftandse 4x4 huren. De meeste toeristen gebrui-

Quest geeft een mooi overzicht van het

ken de langeafstandsminibusjes (‘marshrutkas’)

gebied. De beschikbare detailkaarten zijn

om tussen de grotere steden te reizen.

minder bruikbaar: het zijn recent herdrukte Russische stafkaarten met een erg verouderde inhoud. Veel nuttiger zijn de uitste-

ONLINE

FOTO’S

2020-6 Op Weg |

FIETSTIP | België

De Jekervallei net over de taalgrens.

Fietsen langs de taalgrens

DEEL 7 De Jekervallei tussen Tongeren en Kanne Verwonderd over de tegenstrijdige tweetaligheid rond onze taalgrens verkende redacteur Ward Van Loock in de zomer van 2019 de grillige scheidingslijn tussen Vlaanderen en Wallonië, van Komen tot Voeren. In aflevering 7 fietsen we langs weerszijden van de Jeker die aan de overkant van de taalgrens Geer genoemd wordt. Æ Tekst en foto’s Ward Van Loock

De Jeker ontspringt op het plateau van Luiks Haspengouw in de buurt van Hannut. De rivier doet Waremme aan, stroomt door Tongeren en wringt zich dan door een smalle maar oh zo mooie vallei naar de Maas. In Kanne loopt ze ongemerkt onder het Albertkanaal door en stort haar rustige wateren in de slome Maas in Maastricht. De fietsweg door het overweldigend groene dal van de Jeker wordt vaak de ‘Via Jecore’ genoemd, als een verre herinnering aan de Romeinse heirweg die Tongeren verbond met Maastricht. De Latijnse benaming heeft trouwens het voordeel dat je niet voor de keuze Vlaams-Waals staat.

| Op Weg 2020-6

Volledig Vlaams Maar we starten in Kanne. Dit grensdorp van 1200 inwoners in de uiterste zuidoosthoek van Limburg wordt in tweeën gesneden door het Albertkanaal. Het ligt als een appendix ingesloten tussen Wallonië en Nederland. Opkanne en Neerkanne zijn met elkaar verbonden door een sierlijke hangbrug van 120 m lang. Het dorpsleven speelt zich vooral af in Neerkanne. Fietswandelend door de weinige dorpstraten treffen we er verbazend veel horecabedrijvigheid aan. Dit heeft alles te maken met de intense champignonkweek in de plaatselijke mergelgrotten. In de fifties en sixties arriveer-

den hier dagelijks busladingen toeristen en schoolklassen om deze plaatselijke lekkernij te proeven na een grotbezoek. Anders dan bij de andere Jekerdorpen die kozen voor het welvarende Liège, bleef Kanne na 1962 volledig Vlaams. De Kannenaars hadden Luik niet nodig want het ging hen economisch voor de wind dankzij de champignons. Het kasteel van Neerkanne was ooit zetel van deze heerlijkheid. Maar bij het vastleggen van de landsgrens, pleegde plaatselijke baron Ignatius de Thier de Neerkanne ‘landverraad’ door in 1839 te kiezen voor Nederland. De grens van zijn domein is dus tegelijk de landsgrens. Het drielanden-

La Tour Eben-Ezer in Eben-Emael.

Het kasteel van Neerkanne.

Zicht op Kanne vanaf de Tiendeberg.

Na Val-Meer zijn we op de verkavelingswegen moederziel alleen met de glooiende akkers en af en toe een brommende landbouwtractor. Onderweg ontdekken we langs de weg de mergelgrot ‘De Coolen’, erkend als beschermde vleermuizensite.

punt Nederland-Vlaanderen-Wallonië ligt op het Plateau van Caestert, hoog boven de Albertkanaal-insnijding.

Droog-Haspengouw Het eerste deel van de route begint met een steile klim op de Tiendeberg in Kanne. Boven op het plateau strekken de vruchtbare akkers vol wiegende tarwe en bietenloof zich glooiend uit tot de horizon. De krijtondergrond laat het hemelwater gemakkelijk door zodat de teeltlaag beter geschikt is voor tarwe en bieten dan voor fruitteelt, dat een vochtiger kweekbodem vraagt. Het eerste dorp is Zussen dat sinds 1796 deel uitmaakt van Zichen-Zussen-Bolder. Als 11-jarige knaap herinner ik me nog zeer goed het nieuws over de enorme instorting van een mergelgrot in 1958 met 18 doden. Sindsdien stopte de ondergrondse champignonkweek. Als we op kn569 richting kn432 fietsen komen we aan de enige nog te bezoeken mergelgrot, waarin naast een kunstgalerij ook een heus grotcafé is ingericht.

op het Haspengouws plateau zijn groene bospartijen ver te zoeken.

Limburg in Luik Van de zeven dorpen aan de Geer werden bij het vastleggen van de taalgrens niet minder dan vijf overgeheveld van Limburg naar Luik. De eerste twee, Glons en Boirs, waren vóór 1962 authentieke Luikse gemeenten. Rukkelingen, Bitsingen, Wonk en Eben en Emaal hebben ontegensprekelijk Limburgse roots en hun oudste inwoners spraken een Limburgs dialect. Maar bij de talentelling in 1947, die als basis diende voor het uittekenen van de taalgrens, hebben zij hun afkomst verloochend en zich opgegeven als Franssprekend omdat een aansluiting bij Luik hen een groter economisch voordeel zou opbrengen. Het ging toen uitstekend met de Luikse kolen- en staalnijverheid terwijl Limburg nog een achtergestelde regio was. Zo veranderde Rukkelingen in Roclenge, Bitsingen in Bassenge, Wonk in Wonck, Eben in Ében en Emaal in Émael.

Jeker/Geer La Geer begint als een nietig Waals beekje en na een brede kronkel bereikt ze Tongeren. In het Limburgse grensdorp Sluizen duikt ze onder in het Franse taalgebied. Vanaf daar stroomt ze door een brede vallei met oprijzende heuvelflanken. We volgen deze zijrivier van de Maas op de voet door zeven Luikse dorpen die samen de fusiegemeente Bassenge vormen. Met niet minder dan zes verkeersvrije fietsstroken kunnen we ten volle genieten van de rivier en zijn beboste flanken die soms onverwacht omhoogrijzen. Even wanen we ons ergens langs een Ardense rivier, maar met de geruststelling dat we nergens een klim moeten vrezen. Daarboven ligt een totaal ander landschap want

PRAKTISCHE INFO

Genoelselderen Herderen

Millen

Tongeren Jeker

N 20

Zichen

Valmeer

Mal Nerem 2

Sluizen/ Sluse

Deze bewegwijzerde fietslus van 37 km start in het dorpscentrum van Kanne

Kanne

bij knooppunt 401. Daar is ook parkeergelegenheid. De knooppuntenvolg-

E ER

A VL

orde: 401 > 402 > 80 > 569 > 87 > 114 >407 > 432 > 405 > 402 > 401. Het

Zussen

Bolder

Riemst 9 N7

IË

ON LL

eerste deel van de route verloopt glooiend en overwegend verkeersvrij, het

EbenEmael

N 619 WA Roclenge/ Wonck Rukkelingen Boirs/ Glons/ Beurs Bassenge/ Glaaien Bitsingen

parcours langs de Jeker is vlak en telt zes verkeersvrije stroken. In totaal EbenEzer

‘s Herenelderen

Maa

Op Weg 2020 Henis

fiets je 55% auto- en motorvrij. Gebruikt kaartmateriaal: Fietsen in Limburg. Info over extra bezienswaardigheden en horecamogelijkheden vind je in de artikeldatabank op onze website. Ward goot zijn tocht van Komen naar Voeren in een boek: de Taalgrensroute, te koop in onze webshop.

Vreren

ONLINE

INFO

KAART

TRACK

2020-6 Op Weg |

FOTOREPORTAGE | Frankrijk

Fietsen door een paarse zee

Enkele jaren geleden fietste ik de Tour du Luberon in de Vaucluse. Mooi, maar in september was er geen sprietje lavendel meer te zien, terwijl de paarse bloemen toch de ziel van de Provence uitmaken. Toen al rijpte het idee om hier ooit terug te keren, maar dan in volle bloeiperiode. Paarse velden lenen zich immers uitstekend voor een combinatie van fietsen met mijn andere hobby, landschapsfotografie. Uitgebreid zoeken op internet leverde mij twee plaatsen op met concentraties van velden: het plateau van Sault aan de voet van de Mont Ventoux en het plateau van Valensole bij het Lac de Sainte-Croix. De coronacrisis dreigde roet in het eten te gooien maar net op tijd gingen de grenzen open. Elk nadeel heeft zijn voordeel: door de reisbeperkingen ontbraken de dichte drommen toeristen die zich elk jaar gewapend met een fototoestel ter plekke begeven. Op vele plaatsen was ik alleen en kon ik in alle rust foto’s nemen. Æ Tekst en foto’s Guido Vandroemme

| Op Weg 2020-6

Eigenaardig genoeg zijn de eerste bloemen waar ik een foto van trek geen paarse lavendelsprieten, maar knalrode klaprozen. Een heel veldje vol, met aan de rand een typische cabane.

Maar even verder aan de Gîte Saint-Hubert is het dan zo ver: een lavendel veldje

met

daarin

één

enkele klaproos en de Mont Ventoux op de achtergrond. Goed voor minstens een kwartier fotoplezier.

2020-6 Op Weg |

Sault

een

heel

pittoresk

Provencaals stadje. Rondom liggen ontelbare lavendelvelden.

De fietstocht in de bergen ten noorden van Sault levert vergezichten op de Mont Ventoux op die maar door weinigen gekend zijn. Vooral het zicht vanaf de klim naar de Col de l’Homme Mort is adembenemend.

Het dorpje Ferrassières ligt midden in de paarse kleuren pracht. Hier ontdek ik ook twee authentieke ‘bories’, typische hutten in droge steen die je wel vaker ziet in de Luberon.

Vanuit Sault kon ik de kans niet laten liggen om rond de Gorges de la Nesque te fietsen en te genieten van de mooie panorama’s. De Mont Ventoux is nooit ver weg.

| Op Weg 2020-6

Hoe mooi foto’s van lavendelvelden ook mogen zijn, ze missen het aan houdende gezoem van duizenden bijen en andere insecten en de alomtegenwoordige heerlijke geur van de bloemen en kruiden van de Provence. Het plateau van Valensole is wereldwijd bekend voor zijn vele velden. Al gaat het hier vaak om lavandin, een hybride vorm met een grotere opbrengst. Jammer genoeg gaat het lavendeltoerisme soms gepaard met weinig respect voor het product van de boeren. Mensen lopen dwars door de rijen heen of plukken grote bossen bloemen. Bij sommige velden staan nu afsluitingen. Met de fiets kom je gelukkig op plaatsen waar je in alle rust kan fotograferen en genieten.

Langs een stoffige landwegel ligt een

PRAKTISCHE INFO

olijfboomgaard. Tussen de bomen heen zie ik de kenmerkende paarse kleur en ga even kijken. Voor mij ontplooit zich een enig mooi plaatje. In het lavendelveld staat de ruïne van een cabane, wat een verrassende vondst.

De beste tijd om de lavendelbloemen in al hun pracht te bewonderen is van eind juni tot eind juli. Aangezien de velden rond Sault iets hoger liggen dan die van Valensole, kan je eind juni beter eerst naar Valensole gaan. De fijne lavendel rond Sault komt wat later tot bloei. Er zijn geen bewegwijzerde ‘lavendelfietsroutes’. Ik heb mijn tochten zelf samengesteld op basis van info op het internet. Vanwege de grote afstand tussen Sault en Valensole koos ik ervoor om beide plaatsen als uitvalsbasis te gebruiken voor verschillende dagtochten. De streek rond Sault is bergachtig. Op het plateau van Valensole is het redelijk vlak, maar er lopen enkele kleine kloven doorheen die voor hellingen zorgen. Als je afdaalt naar het Lac de Sainte-Croix betaal je dit pleziertje met een stevige klim. Enkele goede starters op het net zijn: www.lelongweekend.com/provence-lavender, www.routes-lavande.com, www.provence7.com/portails/nature/champ-de-lavande, www.provenceguide.co.uk/unmissable/lavande.

2020-6 Op Weg |

WANDELTIP | België

Langs de Ninglinspo, de ‘enige bergrivier van België’.

Winterse tweedaagse tussen Aywaille en Trois-Ponts Geen kinderen en mijn lief ver weg op een Spaans eiland. Dan zit er maar één ding op: hiken! Met wandelmaat Geert trok ik naar de winterse Ardennen voor een tweedaagse staptocht met voldoende uitdaging: de GRP 571 tussen Aywaille en Trois-Ponts. Æ Tekst en foto’s Bart Caers

Een flauw winterzonnetje Als we van de goedgevulde trein stappen in Aywaille is de wekelijkse dorpsmarkt in volle gang, dus beginnen we al meteen met een culinaire stop voor een smaakvolle Ardense braadworst. We steken de Ambléve over en beginnen meteen aan de eerste hoogtemeters. Een flauw winterzonnetje en de geleverde inspanning zorgen ervoor dat er al meteen wat laagjes kleren verdwijnen in de rugzak. We trekken over de kam om enkele kilometers later weer af te dalen richting Remouchamps. In de ‘réserve naturelle de la Heid des Gattes‘ stoppen we aan een ‘belvédère’ waar we het gezelschap krijgen

| Op Weg 2020-6

van enkele verbaasde berggeiten, die zich al lieten ruiken lang voor we ze zagen.

Les gattes De ‘gattes’ zoals de geiten in de volksmond genoemd worden, lopen vrij rond in een oude steengroeve. Op de zuidwand van de kalkhoudende zandsteengroeve groeien zeldzame planten en de poelen beneden zijn een broedplaats voor veel verschillende soorten amfibieën. Op de hopen steenpuin scharrelen reptielen rond, zoals muurhagedis en gladde slang. We wandelen verder langs de winkel van wielrenner Phillipe Gilbert richting het centrum van Remouchamps.

De enige bergrivier in België Daar stappen we eerst binnen bij de lokale kruidenier. Een in de zon badend terrasje is heel verleidelijk, maar we besluiten nog wat door te wandelen. Na een stevige klim en een gezapige afdaling belanden we in Nonceveux, in het gehucht Sedoz. We wijken even af van de GRP 571, die via het gehucht Quarreux en de vallei van de Chefna naar boven loopt. Wij verkiezen om de Amblève te verlaten via de GR 15 in de vallei van de Ninglinspo. Dat beekje wordt wel eens, met de nodige overdrijving, de enige bergrivier van België genoemd. Het gemiddelde stijgingspercentage is 8 %, wat op

Een Porallée.

beeld plaatsen dat zou dienstdoen als baken voor passanten. In 1927 brandde het kruis af en werd vervangen door een enorm betonnen exemplaar. Toen in 2013 de bliksem insloeg op de beuk ernaast en een dikke tak het kruisbeeld deed omvallen werd een nieuw reliek opgetrokken in lorkenhout.

Langs de Porallée-palen

Baken voor passanten Na een koude, kille nacht springen we al vroeg uit de veren. Eerst een kopje Engelse thee om de inwendige mens op te warmen, en dan gaan we terug op pad. Bedaard stijgt het en als we over een ijzig veen lopen komt de stralende zon boven de naaldbomen piepen en verwarmt ons met de eerste gloed van de dag. Naast een verweerde beuk staat een drie meter hoog houten kruis. Ooit raakte een reiziger verdwaald in het besneeuwde turfland. Hij liet een kruis-

Naar alle waarschijnlijkheid zijn het de monniken van de abdij van Stavelot die de waterval van Coo ‘construeerden’.

PRAKTISCHE INFO Spa Sedoz

Vers stokboord

Plopsa Coo Voor velen is ‘de waterval van Coo’ jeugdsentiment, gelinkt aan een schoolreis of een uitstap met het gezin. Het is nog altijd een toeristische attractie en Studio 100 heeft de uitbating van het pretpark in handen. Naar alle waarschijn-

Wim Vandamme

Als we aankomen in het slaperige Stoumont kopen we vers stokbrood. Bij de warme drankjes ontbijten we in een geïmproviseerde jagershut, die de ijverige bakker voorzien heeft om de kerstsfeer wat kracht bij te zetten. Na die stevige maaltijd zakken we door de groene velden verder af om daarna via de beboste flanken boven de Amblève het neoklassieke kasteel van Froidcourt te bereiken. Het imposante bouwwerk dateert uit 1912. De plaats was al een versterkte legerplaats in de 16de eeuw. We dalen verder af om vanuit het dorpje Monceau aan een lange klim te beginnen in de richting van de waterkrachtcentrale van Coo. Als we even op adem komen vergapen we ons aan het prachtige weidse panorama over de vallei, met in de verte het kasteel.

La Lie n

We wandelen nog een paar kilometer over een drassige voetweg. Aan onze rechterkant passeren we grote grenspalen, de zogenaamde ‘Porallées’. Het woord komt van ‘pour aller’, een vrije zone waar bewoners een grens mochten overschrijden zonder taks of tienden te betalen. Zo kreeg een jager in het begin van de 13de eeuw van een kasteelheer in Remouchamps het recht op jacht, visserij en teelt op zijn grondgebied. Toen hij in 1230 stierf, liet deze jager zijn rechten na aan de inwoners van de regio. In de eeuwen die volgden ontstonden vaak disputen over eigendomsrecht. Om aan deze voortdurende conflicten tussen de gemeenten Aywaille en Theux een einde te maken, werd in 1833 door Koning Leopold I een afbakening bevolen, die bestaat uit 9 cilindrische stenen pilaren die in een rechte lijn van 7,3 km zijn geplaatst. We kruisen bij valavond de grens tussen Aywaille en Theux. Op de waterscheidingslijn zoeken we ons een vredig plaatsje tussen de wiegende naaldbomen, waar we onze tarp opzetten.

lijkheid zijn het de monniken van de abdij van Stavelot die de waterval ‘construeerden’: om een molen van water te voorzien verlegden ze een meander van de Amblève en het overtollige water baande zich een weg over rotspartijen in de buurt. We bewonderen samen met de andere toeristen de neerstortende stroom en genieten van een ‘blauwe Chimay’ op het terras pal naast de natuurlijke attractie. We krijgen het snel fris en vatten de tocht weer aan. Net voorbij de waterval begint een stevige klim. Als laatste hoogtemeters kan dit tellen. Nadien gaat het rustig over de bosrijke flanken tot de afdaling begint naar Trois-Ponts.

3 km een hoogteverschil van 250 m geeft. Wij genieten van klaterende watervalletjes, zoals de ‘Cascade de la Chaudière’ en ondiepe poelen met poëtische namen als ‘Bain d’Hermès’ of ‘Bain de Vénus’. Als we boven komen verlaten we de blauwe route en stijgen verder tot aan een brede brandgang.

Door de velden voorbij Stoumont.

Ochtendzon boven het ijzige veen.

OP WEG 2020 | 6 wandeltip GR571 FORMAAT - 55 x 45mm

Monceau

Wij parkeerden de auto aan het station van Trois-Ponts, waarna een korte treinrit van 21 minuten ons naar startplaats Aywaille bracht. Dag 1 stapten we tot Ville au Bois (17 km), dag 2 tot aan onze auto (26 km). De GRP 571 is uitstekend bewegwijzerd en de topogids is te koop in de webshop. Voor wie water wil filteren zijn er genoeg mogelijkheden langs de route. Winkels en horeca vind je in Aywaille, Remouchamps, Stoumont, Coo en Trois-Ponts. Meer hikingverhalen vind je op caersbart.be. ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

2020-6 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | België

Coronareis met bergklassement In de buurt van Lescheret, het meest zuidelijke punt van onze tocht.

We zouden deze zomer de Pyreneeën doorkruisen, maar ook wij moesten onze fietsplannen bijsturen omwille van een virusje. Het werd een tocht door het oosten van België met een tipje Nederland. Het klinkt cliché, maar we waren echt verrast door de schoonheid van ons land. En ook wel een beetje door de lastigheidsgraad, al had de warmste week ooit gemeten in België daar ook iets mee te maken. Æ Tekst: Koen De Roo Foto’s: Warre De Roo, Koen De Roo, Ineke Danschutter

Na onweer … De voorbije twee dagen maakten we ons klaar voor onze fietstocht, bij temperaturen van … 35 °C. De hittegolf zou nog minstens vier dagen aanhouden en we begonnen wel wat te twijfelen. De weerman raadt bovendienaan uit de zon te blijven en geen zware inspanningen te doen, twee dingen die een beetje moeilijk zijn bij een fietstocht. Sorry dus, Frank. Daarnaast heeft het ook al drie weken zo goed als niets geregend. Cijfers hebben we daarvoor niet nodig, een blik op onze uitgemergelde moestuin zegt genoeg.

| Op Weg 2020-6

Maar juist op het moment dat we vanuit Kiewit willen aanzetten, barst een onweer los dat wel twee uur zal duren. We schuilen nog even, maar omdat Pukkelpop hier 200 meter verder dit jaar toch niet doorgaat, besluiten we de regen dankbaar te ontvangen. In deze hitte doen die gieters over onze koppen zelfs deugd. We fietsen al snel in dubbele betekenis door het bekende water in Bokrijk. De grootste hitte is even weg. Wij blij dus, behalve Ineke die even later merkt dat haar nieuwe gsm het begeven heeft onder het vocht. Ook haar reserve inlegkruisjes zijn plots driemaal zo dik geworden…

… komt zonneschijn Rond 14 u klaart de hemel uit en picknicken we in het Munsterbos in Munsterbilzen. Bij het binnenrijden van Nederland passeert een bestelwagen met daarop ‘Schoonmaakkracht’. Wij zijn beiden leerkrachten en bedenken allebei enkele seconden later voor het eerst dat in ons eigen beroep ook het woordje ‘kracht’ schuilt. We doen wat aan bikesightseeing in Maastricht, lopen even rond in de SintServaesbasiliek, doen een terrasje en belanden daarna al snel op het parcours van de Amstel Gold Race. Na de eerste twee bergjes moeten

Fietsen door het water in dubbele betekenis.

voelen wel meteen het verschil met Nederland wat betreft fietsvriendelijke wegen. We lopen even rond in de Cisterciënzerabdij van Val-Dieu. Voor het eerst moeten de mondmaskers op. We spelen als eenzame wandelaars gemaskerd bal in de abdijtuin. Na de middag wordt het nog heter. Zoon Warre heeft het lastig, maar doorzetten loont altijd. Op de camping in Esneux koelen we af in de Ourthe. Terwijl vrouwlief boodschappen doet, zetten de mannen de tent op. Dat kost ons samen 1 liter zweet: 200 cl van de ene en 800 van de ander … We bekomen met een koude douche, een biertje en een ijsje.

we opnieuw schuilen voor onweer. Onder een boom dan nog. We worden niet doodgebliksemd en een paar kilometer later staan we in camping Oosterbos in Epen. We zetten onze tent op in de mooie tentenweide, eten er onze intussen ontdooide spaghettisaus en eindigen in de gezellige paardenstal waar we gsm, gps en fietsbatterij kunnen opladen.

We naderen Belgisch Lotharingen, het mooiste deel van de tocht. Het glooit erop los en auto’s komen we zo goed als niet tegen.

Nederland – België 1-0 Zijn we nu moedig of gewoon heel dom? Bij temperaturen van 35°C nog 60 km fietsen en de ene steile helling na de andere beklimmen? Maar goed, thuis hadden we wellicht toch maar wat gelummeld, dus vooruit met de geit. Nederlands-Limburg is mooi, de Voerstreek ook. Het land van Herve evenzo. Maar we

Een kilometer zou iets korter mogen zijn We slagen erin om al om 8u45 van de camping weg te rijden en de hittegolf toch eventjes een loer te draaien. Aanvankelijk volgen we een RAVeL langs de Ourthe, maar daarna moeten

we weer onze kleinste versnellingen aanspreken. Duidelijk wat onderschat, dit fietstochtje door België. Onze jonge gps-piloot leidt ons de Ardennen binnen en zorgt er ook voor dat we elkaar tijdens de beklimmingen en vooral de afdalingen niet uit het oog verliezen. In de namiddag is het de hittegolf die óns een loer draait. De kilometerteller blijkt ook geen haast te hebben. Het terrasje in Domchamps is tijdens deze lange rit dan ook een verrassend geschenk uit de hemel (ook voor Inekes batterij die net als wij wat energie kan bijtanken). Het is wel grappig – of klimaatopwarmingsgewijs eerder triestig – dat we in Samrée bij temperaturen van nog steeds +30 °C langlaufski’s kunnen huren, al is de zaak nu wel gesloten. Na een scherpe afdaling zijn we blij dat we La Roche bereiken. Bij het binnenrijden ervan staan er te veel bordjes met ‘masque obligatoire’ om ze niet te zien. We spelen het toneel dus mee en rijden gemuilkorfd door de stad. We doen er boodschappen en fietsen dan nog 5 km naar de mooie camping Pouhou in Vecpré. We genieten van de rust en de stoeltjes die onze Nederlandse buren ons presenteren. Morgen rustdagje.

Route dégradée Er is blijkbaar corona nodig om een zomer in eigen land te blijven en te ontdekken hoe mooi de Ardennen wel zijn: bossen, verlaten minidorpjes en kleine kronkelende weggetjes. Om te ontdekken hoe absurd België is, was covid dan weer niet nodig. In Limburg zagen we al een wegwijzer met daarop ‘Geheim leger’. Ook het verkeersbord met een ezel en 100 meter

2020-6 Op Weg |

Conferencegouw.

Na hittegolf komt eindelijk regen ...

verderop hetzelfde bord met een streep erdoor kan tellen. En dan die wegen. Vandaag lijkt het soms Parijs-Roubaix. In onze buurlanden zouden ze die wegen herstellen, bij ons zetten ze er een bord ‘route dégradée’ naast. Als de rijkdom van een regio af te leiden is uit de staat van zijn wegen, dan heeft Wallonië toch nog wel een stukje weg te gaan. Een Nederlands koppel dat thuis wellicht wat meer fietsluxe gewoon is, denkt vast: ‘Nou breekt m’n klomp’ (als het al geen spaak is). We naderen Belgisch Lotharingen, het mooiste deel van de tocht. Het glooit erop los en auto’s komen we zo goed als niet tegen. Jammer genoeg moeten we morgen al opnieuw afbuigen naar het noorden. En de zon, die blijft doen waar ze goed in is: warmte geven. We dachten bij aanvang van terrasje naar terrasje te rijden, maar dat is in het dunbevolkte Luxemburg een kleine misrekening. Ook voor inkopen is goed plannen echt wel nodig. Gelukkig worden we deze keer gered door een Smatch in Vaux-sur-Sûre. Veel kleine campings zijn er niet in de Ardennen, maar met wat moeite vonden we er eentje in Lescheret met een mooie zwemvijver. Een beetje onderhandelen levert ons een redelijk mooi plekje op bij het water. Mijn twee fietsgenoten laten zich niet van de wijs brengen door wat eendenkroos.

we nog eens … Wellicht met een ander vervoersmiddel, want de meeste hellingen zijn zwaar bepakt niet van de poes. We picknicken aan een prachtig plekje aan de l’Homme en doen een paar Kemmelbergjes later ons eerste marktje in Forrières. Al snel belanden we op onze laatste camping in Nassogne. Wat lichte regen zorgt ervoor dat we voor het eerst in onze tent moeten eten. Nog wat lezen en vier op een rij en we zijn weer klaar om in ons stilaan lichtjes stinkend etablissement te kruipen.

Romantiek in Mirwart Opnieuw vroeg weg vandaag. We passeren Saint-Hubert voor wat inkopen en fietsen alweer een knappe rit bij elkaar. Het stuk rond Mirwart is misschien wel het mooiste van de vakantie. 25 jaar geleden brachten we hier als jong koppeltje een eerste weekendje samen door en we willen er nog eens passeren. Het hotelletje staat er nog, maar is nu een gite geworden. Binnen 25 jaar passeren

| Op Weg 2020-6

Terwijl vooral OostEuropese fruitarbeiders dag in dag uit fruit trekken, mogen wij zittend op ons gat op en af kronkelen van het ene kleine dorpje naar de andere boomgaard.

De Ourthe is overal Opnieuw een pittige tocht vandaag. Gelukkig niet enkel bijna 1200 hoogtemeters, maar ook 1300 … euh laagtemeters. Na slechts 50 meter fietsen belanden we al in de provincie Namen. Ook de aardrijkskundige regio’s schuiven vandaag onder onze wielen door. Na de Ardennen en een stukje Famenne eindigen we in de Condroz. Morgen volgen dan nog Droog Haspengouw, een klein stukje Hageland, Vochtig Haspengouw en de rand van de Kempen.

Maar zover zijn we nog niet. Eerst passeren we bijvoorbeeld nog het iets te toeristische Durbuy. We slenteren er even rond en picknicken nog maar eens aan de Ourthe. Die rivier stroomt overal. We verlaten het kleinste stadje van Coucke en maken een ommetje langs het buurdorpje Warre. Het is een forse klim, maar onze Warre wou heel graag zijn naamgenoot aandoen. Juist daar moet hij zijn eerste bosboodschapje doen. Territorium afbakenen zeker?

Welkom in de tuin Fietsroutes uitstippelen is één van mijn hobby’s en het is dan ook tof dat onze route soms parallel loopt met een langeafstandsroute. Ook vandaag slingeren we zo richting Marchin waar onze eerste Welcome to my garden-overnachting wacht. Na wat zoekwerk belanden we voor een huis dat eerder toeristen kan lokken als ruïne. Het sympathieke jonge koppel vertelt over de pas gestarte verbouwing. Na wat klimwerk langs een smal paadje belanden we op een iets te kleine, maar wel prachtige kampeerplek. De jongste is in zijn element. Het zicht is mooi en we mogen voor het eerst een vuurtje maken. Het opzetten van de tent verloopt niet zonder netelslag of braamstoot, maar na wat stuntwerk past ze precies op het aangeboden plekje. We gieten wat koude liters water over ons hoofd – wat wil zeggen dat we gewassen zijn – en beginnen aan onze avondroutine. Deze keer dus met een gezellig vuurtje.

Oei, de Muur van Hoei! We nemen afscheid van onze welcometomygardeners en gaan alweer op pad, steil naar beneden richting Hoei. En dan kan dit drietal blijkbaar niet anders dan met pak en zak als opwarming de Muur op te rijden. Remco en co zullen het stukje van 19 % wellicht wat sneller

OP WEG 2020 | 6 fietsreportage Coronareis door Oost-Be FORMAAT - 55 x 107mm

Oei, Hoei!

De Ourthe is overal, ook hier in La Roche.

passeren, maar hun fietsjes zullen iets lichter zijn. De afdaling is bijna even zwaar, vooral voor onze remmen. We rijden nog eens langs de Grand Place, bezoeken de Notre Dame, doen boodschappen en fietsen heel even langs de Maas. Via Hannuit en 15 km RAVeL belanden we in Landen. Ineke knutselt onderweg nog een mooi veldboeket in elkaar voor onze komende gastheren. Vannacht slapen we namelijk bij letterlijke en figuurlijke verre familie. We worden schitterend ontvangen door Rik en Karien met vlierbloesemsiroop, mals gras voor onze tent, vele verhalen en een overdadige en lekkere maaltijd.

Moet er nog fruit zijn? We krijgen een uitgebreid ontbijt geserveerd, nemen afscheid en slingeren daarna door een zonnig en mooi Haspengouw, of moet ik zeggen Conferencegouw. Wij zijn weer bij de

goeie, want terwijl vooral Oost-Europese fruitarbeiders dag in dag uit fruit trekken, mogen wij zittend op ons gat zalig op en af kronkelen van het ene kleine dorpje naar de andere boomgaard, en dat bij voor het eerst normale temperaturen. We picknicken in Borgloon terwijl we door het bekende kerkje kijken. Even later is de cirkel rond. We vertrokken met een kletterend onweer in Hasselt, bleven daarna acht dagen droog en eindigen nu opnieuw met een onweer. Omdat het ook nog eens 10 graden frisser is, besluiten we drie kwartier te schuilen. We fietsen nog eens door het water in Bokrijk en landen in Kiewit waar we onze reis rustig besluiten met een warme maaltijd en een ijsje. Oh ja, één gezinslid had ook graag dat het bergklassement nog vermeld werd: zoontje 87 punten, papa 42 en mama, tja … die rijdt elektrisch.

PRAKTISCHE INFO Demer

Gete

er Jek Val-Dieu

Waremme Maas

Huy Amblève Hoyoux

rth

Mirwart

Les s

Via de app Komoot en google streetview stippelde ik langs rustige wegen een route uit naar mooie of toffe slaapplaatsen. Acht etappes brachten ons 540 km ver met in totaal toch wel 7500 hoogtemeters. We beslisten om bij een vriendin in HasseltKiewit te starten en niet van thuis. Op die manier konden we meteen in een andere omgeving vertrekken en dat bleek een goede keuze te zijn. Onze etappes: Hasselt – Epen (63 km), Esneux (59 km), La Roche (77 km), Lescheret (68 km), Nassogne (68 km), Marchin (68 km),

Opgepast: ezels.

Wim Vandamme Neerhespen (54 km), Hasselt (72 km). Doorkijkkerk Borgloon. Begijnhof 19 8500 Kortrijk 2020-6 Op Weg | wim.1962.vandamme@gmail.com

WANDELTIP | België

De Leie en haar meersen kleuren het traject van de GR 128 tussen Gent en Machelen-aan-deLeie.

Driedaagse museumwandeltocht in de Leiestreek Eerst een waarschuwing: wie ongerepte natuur en afgelegen oorden zoekt, zal die aan de Leieboorden niet vinden. Maar voor een driedaagse GR-staptocht langs gemoedelijke cultuurlandschappen en interessante musea is de streek tussen Gent en Machelenaan-de-Leie moeilijk te overtreffen. En dat geldt des te meer als je ze bezoekt tijdens de ‘Biënnale van de Schilderkunst’, een tweejaarlijks terugkerend tentoonstellingsproject. Æ Tekst Dirk Van Braeckel Foto’s Mie Vandenbussche

Op minder dan 2 km wandelen van het Gentse Sint-Pietersstation sluiten we aan de overkant van de Sneppebrug aan op de GR 128, richting Wissant. Vandaar is het niet ver meer naar het meersengebied ‘de Assels’, waar je meteen helemaal ondergedompeld wordt in de Leiesfeer. Hier wordt

| Op Weg 2020-6

ook al snel duidelijk waarom deze streek in het begin van de 20ste eeuw zoveel kunstenaars zodanig inspireerde dat heel wat van hen er meteen ook gingen wonen. Enkele bekende namen zijn Albert Servaes, George Minne, Gustave Van de Woestyne, Valerius De Saedeleer, Albijn Van den Abeele, Karel

van de Woestijne, Emile Claus, Constant Permeke, Gust De Smet, Léon De Smet en Frits Van den Berghe. Het idyllische landschap dat hen aantrok bestaat nog steeds: een aantrekkelijk mozaïek van meersen, akkers, bosjes en schilderachtige dorpjes, en bovenal de romantische Leie die nooit ver weg is.

Beverly Hills aan de Leie Maar schoonheid kan ook een vloek zijn: na de kunstenaars voelden ook bouwpromotoren en verkavelaars zich onweerstaanbaar aangetrokken tot de streek. Gelukkig bleven de meersen en de dorpskernen grotendeels intact, maar heel wat van de ruimte daartussen werd ingenomen door riante villa’s. Dit valt vooral op langs de Leieboorden, waar je je vanop het jaagpad kan vergapen aan de enorme bouwwerken op de andere oever, vaak omgeven door absurd grote en piekfijn onderhouden gazons en niet zelden met een zeewaardig jacht aan een aanlegsteiger bij de rivier. Spektakel is verzekerd, je waant je in Beverly Hills. Ook verder weg van de Leie kom je nog heel wat reusachtige villa’s tegen. Die zijn doorgaans een stuk ouder maar ook zij zijn vaak omgeven door grote, parkachtige tuinen die stammen uit een tijd waarin open ruimte geen schaars goed was en op grote schaal moest wijken voor privé-projecten.

Van Drongen naar Deurle We verlaten de Assels via een brug over de Leie en staan onmiddellijk in het centrum van Drongen. Dit ligt in vogelvlucht minder dan 5 km van de Gentse Sint-Baafskathedraal, maar toch heerst hier een gemoedelijk dorpsgevoel. Een zestal kilometer verder stroomopwaarts komen we aan in Sint-Martens-Latem, de rijkste gemeente van België. Hier vind je meteen het eerste museum van de Leiestreek: het museum Gevaert-Minne, waar werken van onder meer Xavier De Kock, George Minne, Valerius De Saedeleer en Leon De Smet te bewonderen zijn. We hebben dit museum aan ons laten voorbijgaan. Het ligt wat buiten de GR-route, maakt geen deel uit van het biënnaletrio en er stonden al meer dan genoeg andere musea op het programma. Wel hebben we in de mooi

bewaarde dorpskern het bescheiden kerkje en het mooie oude kerkhof met graven van onder meer George Minne en Albijn Van den Abeele bezocht. Daarna ging het weer verder stroomopwaarts, door de Latemse Meersen en alweer uitgestrekte villawijken naar Deurle. Deze deelgemeente van Sint-Martens-Latem werd in 2008 door Toerisme Vlaanderen verkozen tot mooiste dorp van Oost-Vlaanderen. Je kan er gezellig en betaalbaar tafelen en overnachten, wat het een ideale eindbestemming van onze eerste wandeldag maakte. In Deurle, dat minder dan 2.500 inwoners telt, zijn maar liefst twee musea: het Gemeentelijk Museum Gust De Smet (gevestigd in het woonhuis en atelier van de schilder) en het Museum DhondtDhaenens. We bezochten enkel het tweede, een modernistisch gebouw dat in de jaren 1960 in opdracht van het echtpaar Jules en Irma Dhondt-Dhaenens werd ontworpen met het doel om hun kunstcollectie te herbergen. Naast werken van de grote namen uit de diverse Latemse scholen zijn er ook wisseltentoonstellingen van hedendaagse kunst te zien.

Van Deurle naar Deinze Eens de villawijken van Deurle achter de rug wordt het weer aangenaam wandelen, al zijn de wegen helaas wat al te vaak verhard. We passeren het Kasteel van Ooidonk, een middeleeuwse versterkte burcht die nog steeds bewoond wordt door de zesde graaf en gravin t’Kint de Roodenbeke en hun kinderen. Zowel het kasteel als de tuin kunnen tegen betaling bezocht worden, en het kasteel wordt ook verhuurd voor feesten en vergaderingen. Na nog wat rustige polderwegen bereiken we opnieuw de Leie, aan het Sas van Astene, een mooie plek waar je coronaproof op een grasveld aan de rivier boterhammen, taart en allerlei dranken kan krijgen. We blijven de Leie volgen tot in

Deinze. Eerst staan er nog protserige villa’s aan de overkant, maar naarmate je de stad nadert ruimen die plaats voor ‘gewone’ huizen en oude industriële gebouwen. Deinze zelf is een levendig en verzorgd provinciestadje, gebouwd rond de Leie. Het Mudel (Museum van Deinze en de Leiestreek) bevat een oudheidkundige tentoonstelling van voorwerpen die te maken hebben met de geschiedenis van de Leiestreek, en een vaste kunstcollectie met uitsluitend werken van schilders die gewoond en/of gewerkt hebben in de Leiestreek.

Van Deinze naar Machelen, en terug Na een overnachting in Deinze breekt de laatste stap- en museumdag aan. Deze keer gaat het richting Machelen-aan-de-Leie, via een aangenaam pad langs een mooie oude Leiearm. Voor het eerst wandelen we ettelijke kilometers aan één stuk door de natuur, een verademing na twee dagen met toch net iets te veel bebouwing en asfalt. Aan het einde van de afgesloten Leiearm verlaten we de GR 128 en stappen we over op de GR 129 die ons al gauw in het centrum van Machelen brengt, alweer een schilderachtig en gezellig dorpje. Hier bezoeken we het Raveelmuseum, gewijd aan de schilder Roger Raveel die gedurende zijn hele 92 jaar lange leven in Machelen woonde. Als we uit het museum buitenkomen voelen we het gewicht van drie dagen Leiestreek. Ons hoofd zit vol met kunst en onze voeten doen pijn van het stappen. Nog een ijskoffie in een plaatselijke patisserie en we beginnen aan de terugtocht. Geen GR meer, gewoon de Leie volgen tot in Deinze, waarna we na amper 13 minuten trein terug in Gent staan. De begin dit jaar vernieuwde topogids van de GR 128 is vanzelfsprekend te koop in onze webshop.

2020-6 Op Weg |

WANDELAVONTUUR | Georgië

Wandelen is geen gevaarlijke sport. Toch gebeuren er elk jaar honderden kleine en grote ongevallen, niet alleen in de bergen. En het kan iedereen gebeuren, ook ervaren wandelaars. Æ Tekst en foto’s Christophe Deblaere

Een ongewone redding in de Kaukasus

Krak

Geen bereik

We zijn al een paar weken met zijn tweetjes op stap in Georgië. De wandelingen die we hier maken zijn best wel pittig, maar helemaal niet moeilijker dan wat we gewoon zijn. We hebben net een bergpas van precies 3333 m afgerond en zijn bezig met de afdaling. Het is niet eens een lastige afdaling, maar toch gaat het plotseling mis. Hilde glijdt uit en schuift op het gladde gras en losse puin een meter naar beneden. Dat is niet leuk, maar je verwacht van zo’n schuiver niet meer dan wat kleine schaafwonden en enkele zelf-verwensingen. Niet dus. Ze raakt met de benen verstrikt in haar wandelstokken, één stok zet zich vast in een rotsspleet en dat geeft een hefboomeffect. We horen een ‘krak’. Haar enkel is minstens zwaar verstuikt, allicht gebroken. Hij doet gelukkig geen pijn als ze hem stil houdt, maar bij de minste beweging is het niet te harden en ze kan er onmogelijk op steunen. Op een paar minieme schaafwonden na zijn er gelukkig geen andere verwondingen.

Verder stappen is onmogelijk en het is geen optie om haar naar beneden te dragen: de helling is te steil en een tweede val is het laatste wat we nu willen meemaken. We maken een klein platform om comfortabel te kunnen zitten. Met de spullen uit onze EHBO-set immobiliseren we de voet en ontsmetten de schaafwondjes. We bekomen even en overleggen wat we best kunnen doen. We hebben geen gsm-bereik en kunnen dus niet om hulp vragen. Er zijn ook nauwelijks wandelaars, het heeft dus weinig zin om te wachten tot er iemand langskomt. We besluiten dat ik best kan afdalen tot op een plek waar er bereik is, daar de reddingsdiensten oproep en dan zo snel als mogelijk terugkom. Hilde draait haar jasje om, die heeft een speciale oranje voering die de aandacht trekt. Ze heeft eten, een warme slaapzak, geen pijn of schrik, het weer is goed en er zijn geen wilde dieren. Toch voelt het ontzettend raar om haar hier alleen te laten. Dat doe je in principe niet, maar we hebben geen keuze. Het is nu 15 u, we

| Op Weg 2020-6

spreken af dat ik ten laatste bij valavond terugkom, ongeacht wat ik beneden kan geregeld krijgen.

Zoeken naar sterke kerels Ik bepaal onze positie met de gps, neem mijn spoor op en ga op weg naar het dal. Ik vorder in gestage looppas en stop regelmatig om het gsmsignaal te checken. Na twee uren lopen kom ik in een klein dorp, eindelijk bereik. In het eerste huis woont een ex-grenswachter. De man is heel vriendelijk maar hij heeft geen idee hoe hij kan helpen. Gelukkig heeft Georgië sinds dit jaar een gloednieuw noodnummer, het alombekende 112. Als ik het nummer bel, krijg ik eerst een stem in het Georgisch en daarna in het Russisch aan de lijn. Na even doorschakelen volgt er een stem in het Engels. Ik beschrijf kort de situatie, verzeker de man dat we goed verzekerd zijn en vraag of hij een heli kan sturen. Het blijft even stil aan de lijn. Die hebben ze niet. Ik vraag wat hij dan voorstelt. Het blijft opnieuw stil. Dan vraag de man: wat stelt u voor? Ai.

Dit klinkt niet goed, deze hulplijn is blijkbaar nog heel erg nieuw. Ik denk even na, en vraag of hij een paar sterke mannen met een paard kan sturen. Hij belooft om het uit te zoeken en mij terug te bellen. Een halfuur later is er telefoon: hij kan mannen met bergpaarden sturen. Ze kunnen binnen drie dagen ter plaatse zijn. De moed zinkt me in de schoenen. Dit duurt veel te lang, er moet een snellere oplossing zijn. Ik vraag de man of hij een paar sterke kerels met een draagberrie kan sturen. Dat gaat wel. Hij zal de gendarmerie vragen om met een 4x4 naar mij toe te komen.

Wachten op sterke kerels Intussen krijgt Hilde toch bezoek. Wandelaars hebben haar oranje jas gezien. De begeleider van het groepje werkt op de Tsjechische ambassade, hij weet van aanpakken. Ze kunnen haar niet ver transporteren, maar ze kunnen haar wel op een veilige manier van de steile helling naar beneden dragen. Daar helpen ze met het opzetten van onze tent. Hilde laat ze vertrekken, ze kan gerust alleen wachten op verdere hulp. Ik krijg van de vriendelijke ex-grenswachter een stevige soep. Die kan ik wel gebruiken: we zijn al sinds vanmorgen vroeg op stap en ook de emoties vergen nogal wat energie. Het is intussen wachten op die sterke mannen. Na een uur is er nog niks. Ik bel terug en men verzekert mij dat ze onderweg zijn. Ik wacht en blijf wachten. Niks. Het wordt laat. Ik moet stilaan beslissen of ik hier blijf wachten of alléén terug naar Hilde ga. Ik bel nog eens: jawel, ze komen, ze kunnen er elk moment zijn. Als het begint te schemeren zie ik twee lichten in de verte. Het is een 4x4 met vier sterke kerels.

Pak van mijn hart Ik geef hen de gps-coördinaten, maar daar kunnen ze niks mee aanvangen. De kaart helpt ook niet: ze kennen het gebied niet. Ik besluit om ze dan maar zelf te gidsen. Ik ontdek dat het 4x4 spoor nog een heel eind doorloopt. Op een bergpas vertrekt een wandelpad dat veel korter is dan de weg die ik aflegde. De gendarmes vragen argwanend of het lang lopen is. “Nee hoor”, lieg ik. Ik bedank de ex-grenswachter uitvoerig en ga tussen de gendarmes zitten. Op het punt waar het pad begint laden de sterke mannen een joekel van een draagberrie uit. Het is een plooibaar legermodel van hout en canvas. De vierde man, de dikste, blijft om het voertuig te bewaken. Ik loop voorop, de sterke mannen kunnen niet goed volgen. Wanneer we de plek

naderen, zie ik plots fel licht. Het is Hilde die met haar gsm signalen geeft. Ze zit lekker warm in de tent en heeft geen pijn. Dat is een pak van mijn hart.

misselijk en moet mij sterk houden om niet flauw te vallen van uitputting. Het is Hilde die mij erdoorheen praat en mij wakker houdt.

Op een draagberrie door berg en dal

Een blok gips van 3 kilo

We breken snel de tent af. Ik vul mijn rugzak met zoveel mogelijk materiaal, bang dat de gendarmes zullen weigeren om ons kampeermateriaal mee te nemen. Maar geen probleem, de jongste neemt ook een rugzak. We leggen Hilde voorzichtig in haar slaapzak op de draagberrie, het is toch wel koud geworden. Met ons veiligheidstouw bind ik ze stevig vast. En dan gaan we op weg, door berg en dal. We dragen de berrie eerst 10 minuten met de linkerhand, dan 10 minuten met de rechterhand. Dan nemen we 10 minuten rust en de mannen roken een sigaretje. Ik leer al snel dat dit het juiste ritme is, maar ik bedank voor het sigaretje. We klimmen over rotsen en waden doorheen riviertjes. Eén keer zetten we Hilde neer met haar hoofd naar beneden: we worden moe. Aan een volgend riviertje gaan we languit liggen en drinken recht uit de rivier.

Een halfuur later is er telefoon: hij kan mannen met bergpaarden sturen. Ze kunnen binnen drie dagen ter plaatse zijn.

Het is ver voorbij middernacht wanneer we de weg bereiken. We zien in de verte nog een paar lichten. Het is een 4x4 ambulance. Het vergt wat overtuigingskracht, maar uiteindelijk mag ik ook meerijden in de krappe achterruimte. Ik omhels de gendarmes één voor één en bedank ze uitvoerig. De weg draait en keert, ik word

De inrichting van het oude Russische hospitaal is een ramp, maar het vrouwelijke personeel is fantastisch. Hilde wordt naar een oud röntgenapparaat gebracht. Het personeel vlucht de kamer uit, de deur gaat dicht. Er volgt een enorme flits, als in de teletijdmachine van professor Barabas. Dat was allicht voldoende radioactiviteit voor jaren. De enkel blijkt gebroken. Ze brengen een plaaster aan, een solide brok gips van 3 kilo. We krijgen beiden een ziekenhuisbed. Door het gebroken raam heeft een vogel in onze kamer een nestje gebouwd, de lakens hebben groene en rode schimmelvlekken. Toch gaan we slapen met een glimlach om de lippen, we zijn hier in stevige handen. De volgende dag nemen we een taxi naar de hoofdstad Tbilisi. Daar is een internationaal ziekenhuis dat de diagnose bevestigt en een iets eleganter verband aanbrengt. Wachten op de repatriëringsvlucht doen we in een luxe hotel, waar we een rolstoel ter beschikking krijgen. En genieten van het openluchtzwembad en de trendy loungebar met sushi!

Naschrift Met een titanium plaatje, een paar schroeven en twee maanden revalidatie is Hilde volledig hersteld. We wandelen terug vrolijk in de bergen alsof er niets gebeurd is, een ervaring en een stuk titanium rijker. Je leert van elke ervaring. We letten er nu nog beter op dat we onze wandelstokken voldoende breed plaatsen, zodat ze bij een val niet tussen onze voeten kunnen terechtkomen. In gebieden zonder gsm-bereik nemen we voortaan een Garmin Inreach met satellietcommunicatie mee. En we gaan in verafgelegen gebieden bij voorkeur met minstens vier personen op stap.

Info Meer info over Rescue en EHBO voor wandelaars vind je op www.wandelpunt.be. Zelfstudie cursussen EHBO vind je op www.rodekruis.be. De klim- en bergsportfederatie KBF biedt een bergsportverzekering aan op www.klimenbergsportfederatie.be. In de bergen is er niet overal gsm-bereik. Garmin heeft een betaalbare oplossing met satellietcommunicatie wat voor wereldwijde dekking zorgt. De Inreach Mini weegt slechts 100 gr en past in een handpalm. Hij kost 350 euro plus een abonnement dat je per maand activeert wanneer je op reis gaat. Meer info op www.garmin.be.

2020-6 Op Weg |

FIETSAVONTUUR | Frankrijk

Op de mountainbike door de Livradois-Forez Even de gps raadplegen op de grens tussen Livradois en Forez.

In de noordelijke Auvergne ligt het wondermooie natuurpark Livradois-Forez, groter dan Oost-Vlaanderen. Onbekend, maar zéér bemind door vijf mountainbikers die zes dagen dit ruige landschap en zijn oneindige schoonheid doorkruisten. Van de vallei van de Dore, die de ‘Livradois’ in het westen scheidt van de ‘Forez’ in het oosten, naar de Monts Noirs in het noorden. Æ Tekst en foto’s Willem Dhaenens

Handen aan de remgrepen Dus daar staan we die ochtend, uitgedost en ingesmeerd, op de parking van de groepsherberg voor ‘vététisten’ in Aubusson-d’Auvergne, de glimmende paarden en hun karren bijna niet in te tomen. Meteen duiken we het bos in en de steile helling af, minutenlang recht op de trappers, handen aan de remgrepen, tot over de Couzon, een van de tientallen zijriviertjes van de Dore. Even rap moeten we dezelfde vallei weer uit, zó steil dat het te voet moet, sleurend aan de fiets en zijn vracht. “Onmogelijk!” schreeuwt de gids Geert, “Retour!” Via een asfalt omweggetje klimmen we tot in het gehucht Le Mégain.

| Op Weg 2020-6

Bedoeling was om langs het ‘Maison du Parc Naturel’ te passeren, maar voorbij Augerolles beseffen we dat onze gpx-track te vaak over paden loopt die een paard met kar niet kan afdalen zonder een poot te breken, dus kiezen we geregeld voor asfalt. Aan 50 km/u vliegen we naar de Dore, waar het treinspoor ligt van het fenomenale toeristentreintje tussen Ambert en Courpière. Terwijl Geert zijn leegloper weer opblaast, staan wij te plassen of de Romaanse kapel van Saint-Just uit de 10de eeuw te bewonderen, in die volgorde van belangrijkheid. Saint-Just werd in de middeleeuwen aanroepen om kleine kinderen van hun melk korstjes te bevrijden.

Spanningsveld We vatten de klim aan naar Tours-sous-Meymont. De gpx-track laten we links liggen, het inwendige kompas van Geert doet zijn stuur trillen in de richting van Chapelle-Agnon. Dat lieflijke dorp wordt onze picknickplek, op een bankje in de schaduw van de kerk. De demografie van dit dorp is illustratief voor de ganse regio: in 1840 telde het 3000 inwoners, in 2000 nog 420 en intussen is het nog gedaald. Aan de fontein is het water ‘non-potable’, terwijl wij uitgedorst zijn. De zon verschroeit onze haardos en zelfs onze ademhaling. Dat was klauteren, naar Echandelys, en de drinkbussen zijn leeg, maar we krijgen van de Hollandse Mélanie heerlijk koel water. Vijf dor-

Afdaling die wel een half uurtje duurt.

stige mannen tegenover een heel vriendelijke dame op ‘a mountain with a view’: heet dat een spanningsveld? We wijken weer van de route af en draaien een ommetje tot in Saint-Germain-l’Herm: we zoeken een terras. Het is 4u in de namiddag en dan mag het eerste biertje al eens geproefd worden. Vanaf hier gaat het razendsnel naar Le Vernet-la-Varenne. In de ‘Espace VTT’ in La Geneste zwaait Hervé de scepter. Nazwetend staan we gebiologeerd te luisteren naar zijn introductie over elektrische trotinettes die tot 25km/u halen om bergop en -af door de bossen te sjeezen. We wijzen op onze uitgedroogde kelen en krijgen Leffe voorgeschoteld.

Repen en koekjes Wanneer we ’s anderendaags na 5’ in Le Mas het asfalt verlaten en op en neer vlammen door holle wegen, langs bermen vol kleurrijke bloemen en over eeuwenoude keienpaden, komt het lichaam al snel onder stoom. De koorts stijgt om het gevaar bergaf te trotseren langs een zeer steile en smalle ‘single track’. “Te gevaarlijk”, denkt Johan, en hij neemt een

bredere doorsteek naar beneden. Daardoor verliezen we hem in de vallei van de Veysson. Een paar telefoontjes naar de Verloren Fietser brengen geen soelaas, tot we in het gehucht Freydevialle de verre vreemdeling aan de lijn krijgen. Hij zit in Saint-Germain l’Herm op ons te wachten aan een kerk, die oogt als een versterkte burcht uit de 16de eeuw, toen er nog tussen protestanten en katholieken moest gevochten worden.

Meteen duiken we het bos in en de steile helling af, minutenlang recht op de trappers, handen aan de remgrepen, tot over de Couzon. We horen het middaguur klepelen als we Saint-Bonnet-le-Bourg binnen trappelen: het is heet en we zoeken water en voedsel, maar er is geen winkel. We kunnen water tappen aan de ‘salle des fêtes’ en hurken neer op het grasveld naast de kerk in de schaduw van een kriekelaar. “Zonder eten kan ik niet verder fietsen”, jammer ik, maar de anderen sussen dat een dagje enkel op repen en koekjes ook

wel zal lukken. We doorkruisen dorpjes met vaak lagen vol geschiedenis, een oude kerk en ... geen winkels. Heel ver aan de horizon zien we een grote toren verschijnen, dus dit zal Marsacen-Livradois zijn, waar een bakkerij soelaas brengt met ... alweer koekjes. Suikers kom je altijd te kort, dus happen maar, op de bankjes achter de sombere kerktoren. Johan ontvouwt dan graag de Michelinkaart, ‘old style’ versus de gps-adepten. We zullen de voorgetekende track voor vandaag verlaten, om een oostelijke lus langs kleine baantjes te maken alvorens in Arlanc de klim naar Chaise-Dieu aan te vatten.

River crossing In Masselèbre wagen we ons voor het eerst aan een ‘river crossing’ en dat op diverse wijze: Gino en Eric wandelen over een knuppelpadbrugje en Geert en ik spatten door het water, terwijl Johan achterwaarts zijn fiets balanceert over een veel te smalle en hoge ijzeren brug, voetje voor voetje. Rustig pedalerend achter een oplegger vol beukenstammen worden we geconfronteerd met de geschiedenis van de Livradois: stammen werden gekapt en op de Dore naar de Allier en via de Loire naar het Noorden getransporteerd, om de honger naar hout van de legers van Napoleon en andere wereldveroveraars te spijzen. Deze oude rakker voelt het kriebelen en geeft volgas door het gehucht Montis maar bevindt zich plots helemaal alleen in het landschap, tot de telefoon de adrenaline-opstoot ruw komt verstoren. Al rijdend en

2020-6 Op Weg |

De spoorlijn van de ‘train touristique’ bij St-Just.

al hijgend spreken we af aan de kerk van Arlanc. 500 hoogtemeters scheiden ons van het einddoel. En een Man met een Hamer. Ik ga even in de berm zitten en bewonder de vlucht van een mestkever. Een half uur later dan de rest kom ik aan in de chambre d’hôtes Le Clos de l’Âtre, maar ook Eric blijkt nog zoek. Een verfrissende douche koelt de gemoederen nèt genoeg af om op het terras vóór de beroemde ‘abbatiale’ uitgebreid na te kaarten over wat er fout liep tijdens de beklimming.

Dan (f)luistert de ziel Amper een kwartier buiten La Chaise-Dieu blijkt onze track dichtgegroeid en strompelend belanden we in de vallei van de Senouire, alweer een bijrivier van de Dore. Robertus van Trulande liet hier in 1043 de pijl uit zijn boog vertrekken naar de plek waar nu de Zetel-vanGod staat, zijn benedictijnerklooster. Hier is er geen doorkomen meer aan: te voet tussen de

Over de Col de la Croix de l’Homme Mort.

| Op Weg 2020-6

dichte dennen, over boomstronken en mostapijten, tot in een moeras waar de wanhoop over de enkels reikt. We sleuren over een hoge dijk aan fiets en kar, tot we hijgend weer op vaste grond komen. Vanuit het gehucht Les Brayes lukt het dan toch om weer op de track te komen.

We beseffen dat we dokkeren over een middeleeuwse heirbaan, waarlangs de boer met zijn muilezel en de pelgrim met zijn krulstaf opwaarts trokken naar de Zetel-van-God.

Hoog boven St-Anthème.

We beginnen aan de mooiste afdaling van onze reis die wel een halfuurtje duurt, hellingen met panorama’s die rillingen op de bovenarmen toveren, omdat we beseffen dat we dokkeren over een middeleeuwse heirbaan, waarlangs de boer met zijn muilezel en de pelgrim met zijn krulstaf opwaarts trokken naar de Zetelvan-God. Uithijgend en trillend van de spanning en de angst ploffen we neer in Bonneval, gezeteld boven de Dorette. In het vroeggotische kerkje brengen Geert en Willem om beurt een Gregoriaans gezang ten gehore, en dan gaat de ziel (f)luisteren.

Poppen We zien ons weer verplicht om de onverharde wegen te verlaten, want uit deze diepe vallei opklimmen is zelfs over asfalt een langdurende puf- en zweettocht op het kleinste verzet. Daardoor valt de groep uiteen en is er ruimschoots tijd om een pauze in te (p)lassen en in

De Man met de Hamer zit in de berm verstopt.

het hoge zwerk de vale gier te zien passeren, of even verder halt te houden in Saint-Victor-surArlanc voor de Romaanse kerk of de afbladderende gevel van het dorpscafé. De valleien van Sauze, Aubrigoux, Guelle, Lavadour, enz zorgen ervoor dat wij altijd moeten bijschakelen en constant op en neer deinen als naast een matrone op een waterbed. In het gehucht Vauribeyre worden we verrast door overal verspreide poppen die het Goede Oude Leven in de vorige eeuwen uitbeelden, met verhelderende bordjes zoals “Mamie, à quelle heure le casse croûte”. Pas voorbij Sauvessanges verlaten we het departement Puyde-Dôme door de Ance over te steken – vaarwel Livradois! – en stevenen we resoluut af op de eerste glooiingen van de Forez.

Col de la Croix de l’Homme Mort

heeft zijn zwembroek mee en crawlt algauw tussen spelende kinderen in het koele ondiepe water. Luilekker liggen de anderen verspreid over het grasveld een uiltje te knappen. Dat is de eerste middagrust die we in drie fietsdagen hebben ingelast. Voorbij Le Trémolet naderen we de ‘Col de la Croix de l’Homme Mort’, en zo voelen we ons ook een beetje. De tube Flamigel is op en de pijn aan het zitvlak smeekt om meer zalf, dus ik had gehoopt in St-Anthème een farmacie te kunnen binnenstappen. Helaas, nu blijkt dat het stadje honderden meters dieper ligt, op de Ance, en onze gîte voor vanavond hierboven ligt op het plateau. Rond 16u30 strijken we neer in Saint-Yvoie, bij de mooi gelegen B&B van Michèle en Yvan, waar we met enkele pinten de hitte blussen. Wordt vervolgd.

PRAKTISCHE INFO Met vijf man in één auto en met een aanhangwagen voor de fietsen reden we naar onze uitvalsbasis voor deze zesdaagse mountainbike-trektocht: het vtt-centrum ‘Les 4 Vents’ in Aubusson-d’Auvergne (4vents-auvergne.com).

gpx-tracks

hadden we zelf aangemaakt, gemiddeld 80 km per dag. De hoogtecijfers schommelden van 400 tot 1650 m. De tweede nacht in Le Vernet-la-Varenne verbleven we bij Hervé (vttauvergne.fr/activitesprincipales/hebergements).

Chaîse-

Dieu vonden we de wonderlijke B&B van Bernadette (www.leclosdelatre.com) en in Saint-Yvoie was het heerlijk toeven bij www.chez-michele-et-yvan.com.

Halthouden doen we aan de rand van het stuwmeer op de Champdrieu. Eéntje van de groep

Het water is hier jammer genoeg ‘non potable’.

Waar het pad enkel te voet naar de horizon leidt.

2020-6 Op Weg |

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

Streek-GR Hageland vernieuwd

Trajectverbeteringen

De Kruibeekse polders (foto Geert Creve).

Foto Ellen van den Bouwenhuysen

Ben je op zoek naar GR-plannen voor 2021? De Streek-GR Hageland wordt volledig vernieuwd: 157 km zullen de Hagelandse steden Leuven, Tienen, Zoutleeuw, Diest en Aarschot verbinden langs nieuwe GR-paden. Bijna 70% van het traject is onverhard en 95% is autoluw. Je zal door een ongeziene afwisseling aan landschappen wandelen: eindeloze akkers en weiden, natte beemden en broeken, bloeiende boomgaarden, holle wegen, massieve heuvelruggen en mysterieuze bossen. Maak onderweg kennis met het cultuurhistorisch erfgoed van de vijf steden. Verder wachten ook alle andere troeven van het Hageland zoals de Hagelandse wijn, het witte goud, of de Aarschotse bruine op je ontdekking. Genoeg voor negen dagetappes, goed bereikbaar met het openbaar vervoer. De markering zal tegen eind dit jaar op punt staan. De nieuwe gids wordt verwacht tegen februari 2021.

Podcast Grensgevallen Radio 1 ging op zoek naar wat Vlaanderen en Nederland scheidt en bindt. Fiets- en podiummaten Jan Hautekiet en Rick de Leeuw fietsten drie dagen lang de grens tussen Vlaanderen en Nederland. Met haltes onderweg langs kleine en grote culturele bezienswaardigheden, straffe lokale verhalen en gesprekken over zadelpijn en andere kwaaltjes. De Podcast Grensgevallen is een culturele roadtrip langs de grens en kadert in ‘De LageLandenSlag’, een programmareeks over cultuurverschillen tussen Noord en GRENS Zuid. De podcast is beschikbaar op radio1.be, de ROUTE Radio 1-app of via de gebruikelijke podcastkanalen. De fietsgids ‘Grensroute’ sluit aan bij deze podcast en kan je bestellen in onze webshop. ndenpunt Van het Driela zee naar de Noord raad Fietsen langs de

5 4 0km

F I E T S G I D S

62 | Op Weg 2020-6

Dodend

Omdat elke GR op elk moment het recht heeft op het mooiste traject, zijn onze vrijwilligers steeds op zoek naar de mooiste paden. We lijsten voor jullie de meest recente trajectwijzigingen op. Aangepaste kaartjes en gpxtracks vind je terug op de routepagina’s op onze website. Op het terrein is de markering up-to-date. Sinds Arnout Hauben deze zomer het land doorkruiste via de GR 129, is dit langeafstandspad populairder dan ooit! In Doomkerke, rond het Dischveld en de Vorte Bossen, wandel je nu meer op onverharde paden, en wie kan daar een bezwaar tegen hebben? In Tielt werd het Poelbergbosje aangeplant en dat creëerde voor GR mogelijkheden om een nieuw stukje natuurgebied op te nemen op de GR 128. Tegelijkertijd werd ook het traject door het Meikensbos verbeterd. Zo proberen onze vrijwilligers zoveel mogelijk beton en asfalt te vervangen door zachte, veilige en onverharde paden. Op de GR 5A werden er recent 2 trajectwijzigingen doorgevoerd: in Kruibeke vervangt een smal slingerend paadje een betonnen strook doorheen de Kruibeekse polders en in De Haan is gekozen voor een traject door het centrum dat veel meer aandacht schenkt aan de prachtige belle-époquestijl die kenmerkend is voor deze gemeente. Omdat ook ervaren GR-wandelaars de juiste weg soms niet konden vinden rond de basiliek van Halle, werd het traject van de Streek-GR Groene Gordel licht gewijzigd. Vanaf nu is er geen excuus meer om te verzaken aan een bezoek aan de Zwarte Madonna van Halle. Tussen Kruibeke en Deurne loopt een stukje van de Europese wandelweg E2. Dit traject van 22 km behoort niet toe aan een Vlaamse GR maar is wel gemarkeerd en een gpx-track is beschikbaar op onze site. Het traject rond de Brilschans en rond de Stenenbrug kreeg een update.

Fiets en Wandelbeurs 2021 De tiende editie van de Fiets en Wandelbeurs staat gepland op 13 en 14 februari in Gent, maar is door Covid-19 nog een groot vraagteken. Voorlopig staat de deur nog op een kier, maar als Grote Routepaden deelneemt, zal het in elk geval in een aangepaste en kleinere setting zijn. Houd onze website en nieuwsbrief in het oog voor verdere info.

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

Eerste trage weg in Lier

Inwandeling Dikke Bertha (foto Ronald Rothwell).

Ondanks corona werden tijdens de Dag van de Trage Weg half oktober op heel wat plekken (buiten)activiteiten georganiseerd. Zo ook in Lier. Een 60-tal deelnemers wandelden er, verdeeld in bubbels van 10 met een aparte begeleider, ‘Dikke Bertha’ in, de eerste trage weg van Lier. Vanuit café ’t Lammeke in Koningshooikt stapten ze door veld en bos naar het Fort van Lier. Bij knooppunt 25 van het Netwerk Netevallei, achter het fort, kan je nu verder de berm op en over een prachtige veldwegel richting het centrum van Lier. Guy Meulepas (Trage Wegen Lier) en Carlo Van Dyck (Trage Wegen Koningshooikt) vertelden over de geschiedenis van het Fort: hoe het aan het begin van WOI machteloos stond tegenover de artillerie van het Duitse Leger en getroffen werd door enorme granaten afkomstig van het gevreesde kanon ‘Dikke Bertha’ dat opgesteld stond in Heist-op-den-Berg. Vandaar de toepasselijke naam voor de nieuwe veldweg.

Aanvulling Op Weg 5 In het artikel Back to basics. Bivakkeren in Haspengouw vermeldde onze redactrice de kinderen uit de naburige tent op de bivakzone Het Vinne in Zoutleeuw: “Hun twee kleine peuters, Floris en Kasper, rekken het bed ritueel tot meer dan een uur, maar eenmaal ze slapen horen we de uilen en de krekels weer.” De ouders werden door vrienden getipt dat hun twee kadeeën op hun drie jaar al een vermelding haalden in een wandel-en fietsmagazine. Papa Pieter schreef er een gedicht over:

Ode aan de nachtrust Na een dagje fietsen over Haspengouwse wegen, kom je toch wel geen nachtbrakers tegen

KALENDER

Dat tiert en dat zevert, dat zeurt terwijl het potje meurt

Nog steeds geen GR-activiteiten omwille van Covid-19, dat

T is toch God geklaagd, dat t fietsen ook anderen behaagt

Maar stilte bij ons theetje, vanavond kan je t vergeetje

zal niemand verbazen. We nodigen alle wandelaars uit om

T is toch slecht bekeken, dat ouders kindjes kweken

op ontdekking te gaan op onze website. Je vindt er meer dan

Maar nee, bedenk je gedwee, t hoort erbij en wees blij

200 dagstappers, treinstappers en tochtsuggesties om in je

Dat het niet onze taak is om daar te vertoeven

eigen bubbel te genieten van het moois dat GR te bieden heeft.

Maar aan de ouders van die kleine boeven T fietsen is een avontuur, slapengaan een klein vagevuur Verhaaltje vertellen en liedjes zingen, maar als de slaap nog niet komt

Winnaars vorig nummer De winnaars van de fotowedstrijd zijn vermeld p 24 tot 27. De Natuurvrienden Fietsgids is voor Willy Janssens, Paul Van Dessel en Grietje Willemsen. De fietsgids Grensgangerroute Teuto-Ems voor Herman Vermeulen, Jan Van Dyck en Hilde Peeters. De fietsgids Hadrian’s Cycleway gaat naar Marie-Aline Wibrin, Guido Vanwinckel en Catherine Lahaye. Dwars door België naar Erick Poppe, Fabian Couvreur en Ann Desmet. Wandelnetwerk De Merode wordt opgestuurd naar Jan Lammertyn, Kevin Van Tilborg en Johny Hilfert, Wandelnetwerk Kempense Heide naar Frans Cuyvers, Karen Winkeler en Patrick Mertens. Wandelen in het Rijk van Nijmegen is voor Sidney Crabs, Thomas Mattelaer en Daniël Van Huffel. Het boek Op Stap voor Paul Baekelandt, Gerard Ketels en Gilbert Wydhooge. 18 Wanderungen an Rhein und Mosel zijn voor Jochen Aendenboom. Het boek De 3 bestaat niet gaat naar Filip Vermeire en Els Caremans. De mooiste vlinder- en vogelwandelingen van Nederland zijn voor Guido Creylman, Veerle Delvaux en Petra Nooyens. Wanderlust USA tenslotte is voor Christian Van den Herreweghe.

Kan je er niets tegen beginnen Dan strompelen we mee in een schijnbaar eindeloos verhaal En delen de buren in de pret van ons kabaal Dat was het dan, denk je eenmaal thuis Fijne herinneringen en ook nog wat ruis Maar… Voor je t weet word je vermeld in een magazine En voor je t weet Ga ik daarvoor een lofzang verzinnen Want het was een kans van één op twee Kasper is inderdaad niet met een C

2020-6 Op Weg |

Portaal

Fietsen >

Wandelen >

Magazine >

Grote Routepaden online DEEL 4 Digitaal magazine Omdat Grote Routepaden ook online een versnelling heeft geplaatst, gaan we in enkele etappes op stap door de hoofd paden van onze vernieuwde website.

Als lid vind je Op Weg tweemaandelijks in je brievenbus. Maar wist je dat je ons magazine ook op je tablet aan de ontbijttafel, op je smartphone onderweg of op je pc tijdens de lunchpauze kan lezen? Er bestaat een digitale versie van Op Weg, een interactieve variant van de papieren versie.

Æ Isabel Hoogewijs

Wie (nog) geen lid is, kan enkel door de teaser van het laatste nummer bladeren. Zij opteren voor ‘Nu in Op Weg’ onder het tabblad Magazine van het hoofdmenu en maken kennis met de verscheidenheid aan verhalen, reportages en avonturen. Leden die ingelogd zijn, vinden het volledige Digitaal magazine onder het tabblad Magazine in het menu bovenaan. Je kan kiezen uit 6 magazines per jaargang, dit vanaf het zomernummer van 2017. Je klikt op de gewenste jaargang en op het gewenste nummer. De digitale versie geeft de lezer nog wat leuke extraatjes. Zo kan je vanuit een foto of titel rechtstreeks doorklikken naar een wandelartikel, het fietsnieuws of een fotoreportage in het magazine. Je vindt er ook heel wat links die je rechtstreeks naar de GR-webshop of de artikeldatabank op onze website navigeren. Wanneer er op onze website meer info te vinden is, zoals extra’s foto’s, een gpx-track of een detailkaart, dan vind je onderaan bij de praktische info van het artikel een verwijzing naar al deze extra’s van de online-versie. Klik je op het bijhorende kaartje, dan opent de kaart zich in Google Maps. Je kan dan zowel uitzoomen voor een volledig overzicht, of sterk inzoomen op zoek naar een detail. Het is echter niet mogelijk om te zoeken in een magazine. Wil je info over een wandeling in de Moezelstreek, een fietstocht door de Karpaten of een fotoreportage van Peru? Dan zoek je met behulp van filters en selectiecriteria beter in de Artikeldatabank. Wil je je vrienden of familie een plezier doen met Op Weg, op papier of digitaal? Schenk ze een abonnement cadeau en weet dat je iemand heel gelukkig maakt! Het geschenkabonnement kan je bestellen via het Magazinemenu. Het gaat in op de datum van betaling en loopt 12 maanden. De gelukkige ontvangt niet alleen 6 keer Op Weg maar geniet natuurlijk ook van alle andere voordelen verbonden aan een GR-lidmaatschap. Bovendien geniet je nu tijdelijk van € 5 korting en maak je kans op een weekendje weg aan de kust.

64 | Op Weg 2020-6

Foto Willy Vermaelen

OPMERKELIJK

Op zoek naar het Doel van onze reis Een literaire trip door Vlaanderen Overmere zie je 3 Kapellen, maar zover moet je niet gaan. Trek Naast het Meer tot op de Zandbergen. Volg de weg die loopt als een Lint door de Landen. Waar de Meeuwen krijsen, stap je over de Brugge aan de Sluizen. Aan de molen waar zakken Donk buiten staan, wemelt het van Muizen onder de Balen. Je ziet er De Moeren rondhuppelen en een oude Munte staan zuchten aan de rand van de Wijer. Denkt zij aan de Reppel? Wil je bij het Veulen Komen en de Wilderen stier bekijken, wees dan niet Lauw en waag je over de Voorde naar de weide. Koeien lopen er Waarloos te Grazen en drinken aan de Putte. De Leuze wordt nu: recht doorlopen tot aan de Laar in het bos, waar de Meerle zich Weert om mooi te fluiten terwijl andere vogels Ruien en de Schriek een ei legt. Vervolg dan je weg naast de Beke tot het bos waar arme mensen Houthalen. Je ziet er Sint-Pieter en Sint-Niklaas. Ze zien er Deerlijk uit en zijn Hees. Ze Heffen beiden een glas te veel. Ze Menen Wieze (van een euro de Pulle) te kunnen drinken uit de Bierbeek, maar zitten op een Baal onder de Olmen, de Haren verward en met Jeuk aan de maag naar een Vucht te staren. Aarsele niet, maar overtuig hen Paal en Perk te stellen aan dat drinken. Zeg vooral dat Sint-Pieter zich Geel Kermt en de Heks ziet als hij niet stopt. Eet in de afspanning een Schelle spek. Dat is goed voor uw Spiere. Wandel dan langs de Linden tot boven de Berg naar de Burcht. Hier adem je toch altijd iets Puurs en het schijnt dat de Vorst hier nog is geweest. Je kan je aan de poort Melden. Stoor je niet als de conciërge “Binkom” roept. Hij is Fransman. Je kan er slapen op de Zolder. Let op, er is wel een Reet in de Essen plankenvloer. Je ziet er De Haan in de Asse scharrelen. Je kan er

Peer eten en op het grasplein waar de Mol heeft gewroet, kan je het Ooike strelen. Het is geen Bevel, maar als je Veerle ziet, mag je haar Kozen onder de Boom naast het Kerksken. Maar je moet er niet tegen Zeveren. De Bever moet je ook niet hebben, maar hang vooral toch niet de Woesten uit. Doe zoals alle brave Hendrieken, vervang De Pinte door Appels. Gedraag je als jongen van goeden Huise en toon dat je geen Lauwe bent. Als Heer maak je een Gavere indruk. Blijf bij je Leest en hoed je muren te Kalken. Ga liever een Lier Halen. Laat

Veerle maar Heule, ze is een Mater generale. Ze speelt voor Groot Loon en zet de andere tussen Mal en dwaas! Heb je zin om te Wichelen, trek dan naar de heide. Waarschijnlijk vind je er Wulpen. Luister niet naar de Schoten in de Elst, maar ga Voort over die Scherpenheuvel. Zo kom je voor Tienen veilig terug bij Outer en heerd. Ik Poppel al bij de gedachte dat je dat allemaal kan Schaffen. Zo wordt deze wandeling zeker een Weelde. Dominique Van De Casteele

TIP Variaties op de Via Monastica Op zoek naar een alternatief voor een pelgrimstocht in het buitenland (je weet wel, covid-19) vond ik de Via Monastica. Deze pelgrimstocht start in Vessem, een dorp net over de Nederlandse grens en eindigt in Rocroi, een gemeente net over de Franse grens. Door de kop en de staart er af te hakken blijf ik de hele weg in België. Maar bij mijn voorbereiding blijkt meteen dat het niet makkelijk is slaapgelegenheid te vinden. Door het virus krijg ik op vele plaatsen, ook abdijen, een neen. Tegelijk ontdek ik dat een aantal abdijen niet langs de voorgestelde route liggen, zoals Maredsous, Maredret en Chimay. Bovendien: een heel deel van de beschreven route volgt RAVeLroutes. Goed voor fietsers, geen paradijs voor wandelaars, want weinig natuur, weinig te ontdekken en bijna de hele tijd asfalt. Het enige voordeel: verdwalen kan niet. Ik zoek andere wegen en vind ze. De app Gaea helpt me hierbij. Iemand vertelt me over Les amis de Saint Jacques de Compostella, pelgrims die heel graag andere pelgrims ontvangen. Een aantal adressen vind ik in de brochure Via

Monastica, Op weg naar Santiago de Compostela (www.compostelagenootschap.be). De brochure spreekt over een bescheiden bewegwijzering. Héél sporadisch ontdek ik op mijn 260 km lange tocht het bekende geel-blauwe teken. Mijn raad: gebruik de Via Monastica als leidraad en ga zelf op zoek naar mooie en verrassende wegen. Vind ook andere abdijen dan de vermelde, loop langs parels van dorpjes en op heerlijke boswegels. Een mooie tocht maak je altijd zelf! Tekst en foto Gerda Bauwens

2020-6 Op Weg |

COLUMN

Niets vergeten? Ze zijn moe na een dag rotsen klauteren in Klein-Zwitserland met als kers op de taart nog een bezoek aan het middeleeuws kasteel van Beaufort. Nog meer klimmen, van de kerker tot de torenkamer. Hen in bed en stil krijgen kost maar weinig moeite voor oma en opa. Als die zelf na een kruikje wijn op het terras hun bedstee opzoeken, vertoeft het tweetal in de kamer ernaast al lang in dromenland. Het belooft een lange verkwikkende nacht te worden. Plots zwaait de deur open en twee gillende meiden stuiven naar binnen. “Een spin! Een reuzenspin!” Pas als opa hen met veel moeite kan verzekeren dat hij de spin uit het raam heeft gedropt willen ze hun kamer opnieuw betreden. De rust keert terug. Een uur later breekt onder ons raam de hel los. We schieten wakker op de klankband van een oorlogsfilm. Liggen we in de vuurlinie van een grensconflict? Of gewoon in het oog van een zwaar onweer? De twee jonge juffrouwen zijn weer naar onze kamer gevlucht en staan daar trillend van de angst te bekomen. “Het kasteel staat in brand!” Maar het is niet zo erg als het lijkt. Het is maar vuurwerk. Oma en opa hadden hen nochtans verwittigd: als je gaat GR-wandelen gebeuren er altijd onverwachte dingen. Ja, soms is het zelfs echt griezelig. Voor GR 5, de fictiereeks op TV, waren ze nog wat jong, maar de scenes van deze nacht hadden er wel bij gekund. In de serie brandde een boshut af, maar in het echt kan het dus nog straffer. Op een GR overtreft de realiteit de fictie. In ieder geval, ook in onze serie worden alle kleine en grote avonturen onderweg met camera en microfoon vastgelegd, en meestal meteen naar mama en papa doorgestuurd. In het decor van het Müllerthal, in de smalle spleet naar de Perekop of in de spelonk van de Wolfsschlucht mag je de kansen niet laten liggen. “Ja meneer, zo gaat dat tegenwoordig”, wordt mij door zo’n papa nog eens bevestigd. Zijn twee tienerdochters staan dansend bij de watervallen van de Schiessentümpel een TikTok-video in te blikken. Hun smartphone vindt de nodige steun in een rotsspleet. De ochtend na de spin en de brand moeten oma en opa blijkbaar meer verloren slaap inhalen dan de tieners. Geklop op de deur en daar staan ze weer. “Wij zijn klaar. Enkel nog ontbijten en de picknick in de rugzak steken. Moeten wij nu onze bottines al aan doen?” “Mijn drinkbus is ook al gevuld, gewoon met water!” Ik denk: missie geslaagd, ze hebben de spirit te pakken. “Zeker niets vergeten?” “Neen, mijn smartphone zit in het zijzakje.” “En toch denk ik dat jullie iets zijn vergeten.” “??” “Deze nacht hebben jullie geen filmpjes gemaakt van de spin en de kasteelbrand. Niemand gaat jullie verhalen geloven.” Johan Lauwerier

66 | Op Weg 2020-6

Volgend nummer VOLGEND NUMMER

Op Weg Februari 2021 Reportages

Streek-GR Dijleland

Langs de Somme

GR 16

In het spoor van d’Artagnan

Camino van Reims tot Vezelay

Door de Balkan COLOFON

Op Weg is het tweemaandelijks magazine van Grote Routepaden vzw Grote Routepaden onderhoudt in Vlaanderen bijna 5000 km wit-rood en geel-rood bewegwijzerde GR-wandelpaden en 1.500 km met bordjes gemarkeerde LF-fietsroutes. Meer info op www.groteroutepaden.be.

Coverfoto

Contact

Reclameregie

Verantwoordelijke uitgever

Jaarabonnement (6 nummers): € 35 / € 33 bij domiciliëring / € 40 voor Nederland. Registreer je via de website groteroutepaden.be/nl/registreren. Als abonnee ben je ook lid van Grote Route paden en heb je recht op tal van voordelen: 10% korting in de GR-webwinkel, een bon van € 5 voor een overnachting in een Vlaamse jeugdherberg en toegang tot de artikeldatabank van Op Weg (gaat terug tot 2003). www.groteroutepaden.be Losse nummers: 6,50 € Overname van (delen van) artikels uit dit tijdschrift is toegestaan mits bronvermelding en schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.

GR-Secretariaat, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen, + 32 3 232 72 18, info@groteroutepaden.be GR-directeur: Margot Van de put, margot.vandeput@groteroutepaden.be, + 32 472 37 98 29 GR-coördinator: barbara.dessein@grote routepaden.be, + 32 484 24 88 56 Op Weg: opweg@groteroutepaden.be, + 32 496 606 553 Rik Röttger

Hoofdredacteur Peter Cristiaensen

Eindredactie

Willem Dhaenens, Patrick Verstuyft, Peter Cristiaensen

Christophe Deblaere (Georgië)

Opmaak en druk

Vanden Broele, www.vandenbroele.be

Peter De Vester, peter@moizo.be, + 32 3 326 18 92

Abonnement

Redactie

Christina Bloem, Yanick Bos, Christophe Deblaere, Barbara Dessein, Willem Dhaenens, Daan Duppen, Ignace Fermont, Isabel Hoogewijs, Tom Langmans, Johan Lauwerier, Hilde Leemans, Guy Raskin, Katrien Seynaeve, Wim Vandamme, Dominique Van De Casteele, Marc Vandoren, Guido Vandroemme, Ward Van Loock, Bart Van Santvliet, Bart Vermeyen en Steven Vermeylen.

Werkten mee aan dit nummer

Bart Vermeulen, Gregor Dirven, Bart Caers, Warre De Roo, Koen De Roo, Ineke Danschutter, Dirk Van Braeckel, Mie Vandenbussche, Ellen Van den Bouwhuysen, Geert Creve, Ronald Rothwell, Gerda Bauwens, Lies Van Doren, Richard De Beuckelaer, Pieter Steppe, Lieve Huyghe, Lotte D’hondt.

Cartografie

Marc Vandoren, Guy Raskin, Wim Vandamme

Deze publicatie wordt gedrukt op papier waarvan de oorsprong gecertificeerd wordt door FSC® (Forest Stewardship Council®). Dit label promoot verantwoord bosbeheer gekoppeld aan sociaal en ecologisch verantwoord ondernemerschap. Grote Routepaden vzw verzekert op deze manier dat het papier met respect voor het milieu werd geproduceerd.

GR-ARRANGEMENTEN

Huise, laatste etappe van onze eerste GR-tocht (foto Lies Van Doren, deelneemster GR-FOTOwedstrijd 2020).

Geniet van een GR-arrangement, helemaal coronaproof.

Zorgeloos op pad gaan, dat is wat je mag verwachten van een GR-arrangement. Een warm onthaal, lekker eten en kant-enklare routebeschrijvingen krijg je van de hotelier. Je wandel schoenen aantrekken is het enige wat je zelf hoeft te doen.Een arrangement kan het hele jaar door geboekt worden.

G R - A R R A N G E M E N T E N 1 Pajottenland Drie wandeldagen op de GR 512 langs golvende akkers, kleine dorpjes, vierkantshoeven en kastelen tussen Halle en Geraardsbergen. – In een modern, sfeervol hotel*** in OLV- Lombeek. – 2-daagse: € 160 – 3-daagse: € 251 – 4-daagse: € 343*

2 Hageland Je volgt de Demer en de Winge langs fikse heuvelruggen, broeken en beemden. – In een charmehotel*** in Rillaar. Met mogelijkheid tot gps-initiatie. – 2-daagse: € 149 - 3-daagse: € 242*

Maas- & Mergelland

Het golvende Limburgse Mergelland biedt vele hoogtepunten en verrassende panorama’s. – In een prachtig gerestaureerde hotelhoeve** in Riemst. – 2-daagse: € 155 - 3-daagse: € 229*

Fruitig Haspengouw

Met holle wegen, akkers, boomgaarden en een stukje Romeinse heirbaan als ingrediënten. – In een moderne, comfortabele B&B in Hoepertingen. – 2-daagse: € 155 – 3-daagse: € 235

Hoppe – Heuvelland

Aan beide zijden van de ‘schreve’, waar de herinneringen aan de Groote Oorlog nooit ver weg zijn. – In een aangenaam hotel*** boven op de Rodeberg in Westouter. – 2-daagse: € 141 - 3-daagse: € 228 - 4-daagse: € 310*

6 Voeren Door de golvende landschappen van het Krijtland, Voeren en het Land van Herve. – In een schitterend gerestaureerde vierkantshoeve*** in ’s Gravenvoeren. – 2-daagse: € 151 - 3-daagse: € 245*

Kalmthoutse Heide

NIEUW

Via de GR 5 en de GR 12 ontdek je de vennen, naaldbossen en heidegebieden van het natuurgebied de Kalmthoutse Heide. – In een trendy hotel*** in Heide-Kalmthout – 2-daagse: € 170 - 3-daagse: € 269 (geen singleboeking mogelijk)

Zwalm en Vlaamse Ardennen

De driehoek Oudenaarde-Ronse-Brakel verrast met pittige hellingen en schitterende panorama’s. – In een comfortabele B&B met fijne maaltijdservice nabij het landelijke Brakel te midden groene rust. – 3-daagse: € 252 (geen singleboeking mogelijk)

Informatie en boekingen bij Anders Reizen T 013 33 40 40 www.andersreizen.be * Single toeslag op aanvraag bij Anders Reizen

Geef wandelen fietsinspiratie cadeau met een Op Weg abonnement Ik lees Op Weg van de eerste tot de laatste letter. Ik geniet en droom weg, krijg telkens opnieuw veel goesting om erop uit te trekken!

Op zoek naar een origineel eindejaarscadeau voor familie of vrienden die graag wandelen of fietsen? Met een geschenkabonnement heeft de ontvanger een heel jaar plezier en kan hij/zij genieten van alle voordelen van het GR-lidmaatschap. Je krijgt nu 5 euro korting. Je betaalt voor een geschenkabonnement slechts 30 € ipv 35 €.

Zelf maak je kans op een arrangement aan de kust. Op 1 februari 2021 verloten we uit alle deelnemers een arrangement in hotel***Kristoffel in Middelkerke. Het arrangement bestaat uit 2 overnachtingen in een vernieuwde tweepersoonskamer inclusief uitgebreid ontbijtbuffet. Het hotel ligt zowel op de GR5A als de Kustfietsroute. WAT MOET JE DOEN? Surf naar www.groteroutepaden.be Op Weg > Geschenkabonnement en vul jouw gegevens én die van de gelukkige in.

Op Weg December 2020 - Januari 2021

Articles inside

Verenigingsnieuws

FIETSAVONTUUR | Frankrijk

OPMERKELIJK | Op zoek naar het Doel van onze reis

WANDELAVONTUUR | Georgië

WANDELTIP | België

WANDELTIP | België

FIETSTIP | België

FOTOREPORTAGE | Frankrijk

WANDELREPORTAGE | Georgië

FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk

En de winnaars zijn

Wandelnieuws

WANDELREPORTAGE | Frankrijk

WANDELREPORTAGE | Nederland

Fietsnieuws

FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk

COLUMN | Gelukt