LINK2LOGISTICS Management 57 (maart 2021) by TRANSPORTMEDIA

www.link2logistics.eu

Het magazine voor de logistieke dienstverlener MAART 2021 17DE JAARGANG NR 57

DOSSIER

VERSCHIJNT 4 KEER PER JAAR: MAART - JUNI - SEPTEMBER - DECEMBER - AFGIFTEKANTOOR: 2099 ANTWERPEN X - TOELATING P914874

DUURZAAM BOUWEN

L2LM57_NL_REREDEF.indd 1

SPOTLIGHT

BELGIË, HET MEKKA VAN DE VACCINLOGISTIEK

VIP-INTERVIEW

FRÉDÉRIC JACQUET (LIEGE AIRPORT)

E-COMMERCE

MAGAZIJN WORDT WINKEL Zie p. 51

9/03/21 13:57

Bij Jungheinrich Profishop vindt u alles voor de inrichting van uw kantoor, magazijn of werkplaats.

korting*

www.profishop.be

Stapelen en heffen

Milieu

• Transpalletten • Stapelaars • Heftafels • Transportbakken

• Lek- en opvangbakken • Industriële stofzuigers • Afvalbakken • Asbakken

Opslag

Transport

• Magazijnrekken • Onderdelenmagazijnen • Stootbeveiliging • Magazijnbakken

• Transportbanden en rollenbanen • Vatentransport • Steekwagens • Transportwagens

Bedrijf

Kantoor

• Ladders en steigers • Garderobekasten • Afbakening • Markeringssystemen • Vloerbedekking

• Meubilair • Werkplaatsplanners • Zichtmappen • Kantoorbenodigdheden

korting* kortingscode: LLM10 Advies nodig? Wij helpen u graag verder op het gratis nummer 0800 35 211.

Gratis levering

www.profishop.be * Deze promotie is geldig tot en met 31 mei 2021. De korting is niet cumuleerbaar met andere lopende aanbiedingen of promoties.

Find your perfect

space

Ontdek het grootste aanbod aan logistiek en semi-industrieel vastgoed, te koop of te huur, in heel België op JLLIMMO.BE of contacteer ons op het nummer 02 550 25 25.

JLLIMMO.BE

annonce_jllimmo_industrial_NL_DEF.indd 1 L2LM57_NL_REREDEF.indd 2

11/02/2021 13:34:50 9/03/21 13:57

13:34:50

MAART 2021

www.link2logistics.eu

Het magazine voor de logistieke dienstverlener MAART 2021 17DE JAARGANG NR 57

www.link2logistics.eu 04

VERSCHIJNT 4 KEER PER JAAR: MAART - JUNI - SEPTEMBER - DECEMBER - AFGIFTEKANTOOR: 2099 ANTWERPEN X - TOELATING P914874

inhoud

DOSSIER

DUURZAAM BOUWEN SPOTLIGHT

BELGIË, HET MEKKA VAN DE VACCINLOGISTIEK

VIP-INTERVIEW

FRÉDÉRIC JACQUET (LIEGE AIRPORT)

E-COMMERCE

MAGAZIJN WORDT WINKEL Zie p. 51

Pro-Contra Moeten we stoppen met de modal shift naar binnenscheepvaart?

Event De Transport & Logistics Awards 2021: de winnaars!

VIP-interview Liege Airport: Frédéric Jacquet neemt de stuurknuppel over in turbulente tijden.

Spotlight De logistiek rond Covid-vaccins: België boven!

Case Study Een hoogbouw satellietmagazijn maakt de verticale integratie bij Europal compleet.

Panorama Ford Genk maakt stukje bij beetje plaats voor een groene XXL logistieke hotspot.

colofon verantwoordelijke uitgever en managing director

hoofdredacteur eindredactie redactieassistente medewerkers

fotografie

Sales & Marketing project manager marketing

Christophe Duckers - christophe.duckers@transportmedia.be Philippe Van Dooren - info@transportmedia.be Arnaud Henckaerts - arnaud.henckaerts@transportmedia.be Christel Cluyten - christel.cluyten@transportmedia.be Frédéric Willems, Claude Yvens, Michel Buckinx, Jean-Louis Vandevoorde, Hendrik De Spiegelaere, Tom Mondelaers, Erik Roosens, Sarah De Preter, Marcel Schoeters, Koen Heinen, Pieter Jan Ghysens, Michaël Vandamme, Peter Ooms Erik Duckers Kristiaan Goossens - tél 016 22 11 31 - GSM 0499 81 91 20 kristiaan.goossens@transportmedia.be Frédéric Willems - frederic.willems@transportmedia.be

Trends VR en AR in logistieke opleidingen: allesbehalve science fiction.

Dossier Real Estate • • • • •

35 Christophe Duckers TRANSPORTMEDIA Half Daghmael 1 K, 3020 Herent - tel 016/22 11 31 info@transportmedia.be - www.link2logistics.eu

Redactie directeur van de redactie

Rhenus terminal Brussels concentreert zich op afval, de bouwsector en container freight

Intro (p. 23) De zin en onzin van BREEAM-certificatie (p. 24) Zonnepanelen: een must op logistieke gebouwen? (p. 27) Case Study: de ecologische aanpak bij Fiege (p. 30) Logistiek real estate in België: dit was 2020 (p. 33)

Dossier e-commerce magazijnen • Wat betekent de e-commerce boom voor de inrichting van magazijnen? (p. 35) • Case Study: het AutoStore concept bij Texet (p. 39)

IT Professor Robert Boute (KU Leuven en Vlerick Business School) over digitalisering in de logistiek.

Handling Jungheinrich: een nieuwe strategie voor een veranderende logistieke wereld.

Magazijninrichting Stow: rekken vol ambitie bij de onderneming van het jaar!

News

Outbox OTM en VIB worden Supply Chain Masters. Voorzitter Marc Slegers aan het woord.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 3

9/03/21 13:57

Pro / Contra

Stop

de binnenvaart-fetish! Ja

Volgens het Nederlandse wetenschappelijke onderzoeksinstituut TNO is de focus van de Nederlandse en bij uitbreiding Europese beleidsmakers op het vlak van de modal shift te sterk gericht op het vervoer via binnenwateren. In zijn whitepaper “Succesvolle mobiliteitstransitie met adaptieve reisbegeleiding” pleit TNO ervoor om het beleid te herbekijken, met als doel “een robuust, efficiënter en duurzaam transportsysteem”. Het instituut stelt dat er nog veel winst te boeken valt bij het vervoer van goederen over de weg, met innovaties op het vlak van autonoom rijden, schonere voertuigen en dataplatforms om het wegvoer beter te organiseren. Volgens TNO zal transport over de weg daardoor efficiënter worden en zullen de transportkosten en negatieve effecten op milieuvlak sneller afnemen bij het wegvervoer dan bij het spoor en de binnenvaart, waarbij het volgens de organisatie minstens zo proper wordt als de alternatieven. Het haalt daarbij zaken aan als de elektrificatie van het wegvervoer, platooning en ’s nachts rijdende autonome vrachtwagens. TNO is niet tegen vrachtvervoer via binnenwateren, maar stelt dat de regels om de modal shift in de richting van de binnenvaart te sturen de duurzame ontwikkeling van het vrachtvervoer uiteindelijk kunnen belemmeren. Het pleit dus vooral voor een open blik, een pragmatische en dynamische aanpak die focust op het resultaat, eerder dan een dogmatische en starre focus op de binnenvaart.

Neen Peter Lagey,

Manager Multimodaal. Vlaanderen

“Toen ik de studie van TNO zag, was ik erg verrast: hoe kan een wetenschappelijke organisatie die over het algemeen goede studies maakt, in dit geval focussen op slechts één kant van het verhaal: Milieuimpact. In dit debat gaat het om zoveel meer, verkeersveiligheid bijvoorbeeld, en vooral ook mobiliteit. Ik zie geen gamechangers op het vlak van wegtransport die een beleidswijziging verantwoorden. Het klopt dat de binnenvaart op het vlak van duurzaamheid aan een inhaalbeweging begonnen is. De levensduur van een binnenvaartschip is veel langer, en dus vinden technologische evoluties trager ingang. Maar in plaats van minder te focussen op binnenvaart, moeten we dat net meer doen en ervoor zorgen dat de sector de nodige impulsen krijgt om de vergroening te versnellen. Vergeet niet dat het vaak nog steeds kleine ondernemingen zijn, soms gezinnen met één schip, die de binnenvaart draaiende houden. En dat terwijl we vaak over aanzienlijke investeringen spreken. Een aspect waar het rapport aan voorbij gaat, is mobiliteit. Volgens de meest recente vooruitzichten van het Federaal Planbureau zal de goederentransportvraag tot 2040 jaarlijks met 0,8% stijgen. Waar op de weg gaan we die stijging van 15 à 16% de komende 20 jaar kwijt kunnen? ‘s Nachts of op langere termijn autonoom rijden, verminderen de druk op de files wat, maar het zijn geen wonderoplossingen. Tenzij de bedrijven die goederen verzenden en ontvangen ook ’s nachts werken. De volgende tien jaar staan er heel wat wegenwerken op het programma, met de nodige verkeershinder als gevolg. En op langere termijn is er gewoon niet genoeg asfalt om aan de mobiliteitsvraag te voldoen. Wat mij betreft te kort door de bocht en te eenzijdig dus, de aanbevelingen van deze studie.”

L2LM57_NL_REREDEF.indd 4

9/03/21 13:57

Edito

Antwerpen en (Zee) Brugge, samen sterker N

a Gent, dat met Vlissingen fusioneerde tot North Sea Ports, smelten de twee andere Belgische zeehavens samen tot Port of Antwerp Bruges. Deze fusie versterkt de tweede algemene plaats van de Belgische haven in Europa en stelt haar in staat de eerste plaats op te eisen op het vlak van containertonnage en automobiellogistiek. Let wel: de havens van Rotterdam en Bremerhaven hebben hun cijfers voor 2020 nog niet bekendgemaakt.

Brutotonnage (2020 - ton) Antwerpen Zeebrugge

230.972.247 47.119.261

Totaal

278.091.538 469.400.000 (2019, -8.8 % en 2020 ?)

Rotterdam ➜ N°2 in Europa

Containertonnage (2020 - ton) Antwerpen Zeebrugge

139.113.535 18.000.000

Totaal

157.113.535 152.900.000 (2019)

Rotterdam ➜ N°1 in Europa

Containerverkeer (2020 - TEU) Antwerpen Zeebrugge

12.031.439 1.800.000

Totaal

13.831.439 14.800.000 (2019)

Rotterdam ➜ N°2 in Europa

“Een jaar, een eeuwigheid geleden” Maart 2020. Europa maakt kennis met het coronavirus. Om het met de woorden van Joe Dassin te zeggen: "Een jaar, een eeuw, een eeuwigheid geleden". Omdat het voor ons inderdaad een eeuwigheid lijkt, aangezien de impact van de pandemie op de samenleving zo groot is. Ook het effect ervan op de logistiek is van een nooit geziene omvang. Een voorbeeld: e-commerce kreeg plots een fenomenale boost. Dat heeft op zijn beurt de vraag naar logistiek vastgoed drastisch gewijzigd, zoals u in ons dossier kan lezen. Ook de automatisering van logistieke operaties is in een stroomversnelling gekomen. E-commerce en automatisering gaan steeds meer hand in hand. De pandemie heeft ook de veerkracht van de logistieke sector aangetoond. In de loop van dit moeilijke jaar stonden de bevoorradingsketens strak gespannen, maar zijn de schakels niet gebroken. De uitdagingen waren echter talrijk. Een voorbeeld is de snelle implementatie van geavanceerde logistiek voor vaccins. De logistieke sector liet niet alleen zien dat hij zich aan moeilijke omstandigheden weet aan te passen, maar hij blijft ook moderniseren en zijn ecologische voetafdruk verkleinen. Ook dat ontdekt u in dit magazine. In één jaar tijd heeft de logistieke wereld dus blijk gegeven van zijn aanpassingsvermogen, zijn veerkracht en zijn bereidheid om te evolueren. Reden genoeg om dit nog eens in de verf te zetten. Veel leesgenot!

Voertuigverkeer (2020 - eenheden) Antwerpen

902.477

Zeebrugge

2.191.299

Totaal

3.093.776 2.166.382 (2019, - ? % in 2020 ?)

Bremerhaven ➜ N°1 in Europa

L2LM57_NL_REREDEF.indd 5

Philippe Van Dooren,

Hoofdredacteur. (info@transportmedia.be)

9/03/21 13:57

PROLOGIS EUROPEAN LOGISTICS FUND

Event

Dit zijn de winnaars! Uiteraard stond ook de logistieke sector in de spotlights met drie awards die elk één van de belangrijke aspecten van het logistieke gebeuren belichten. Dit zijn de winnaars!

Live vanuit het Sportpaleis in uw huiskamer! D

e editie 2020 van de Transport & Logistics Awards kon nog net op het nippertje doorgaan, twee weken voor de pandemie uitbrak in België... Hoewel we een jaar later nog altijd vechten tegen een eerder ingewikkelde situatie, kan niets de logistieke en transportsector stoppen. Ook de Transport & Logistics Awards waren in 2021 dus opnieuw van de partij. Zij het in een andere, maar daarom niet minder interessante vorm!

Podium 2021: 1. Xwift 2. Jost Group 3. Sprint Transport Winnaar 2020: Weerts Supply Chain Automotive Met de steun van:

Arnaud Henckaerts

Ook dit jaar waren de Transport & Logistics Awards één groot feest. Helemaal volgens de geldende beperkingen werd dat feest gevierd in duizenden huiskamers in plaats van met 1.500 VIP’s uit de logistieke en transportsector op één locatie. Op 18 maart werd de award ceremonie immers live uitgezonden op Kanaal Z, net voor het avondnieuws op de economische zender. De presentatie van de Transport & Logistics Awards 2021 was in handen van een waar

topduo: Virginie Claes (Miss België 2006) en Christophe Stienlet, de ‘publieksopwarmer’ van de Rode Duivels! Zij gingen op zoek naar de headliners van de sector in een wervelende show vanuit het Antwerpse Sportpaleis! Interviews en optredens die vooraf opgenomen worden in het schitterende kader van het Théâtre de Namur zorgden voor een unieke sfeer!

Podium 2021 : 1. CHC/Hospital Logistics 2. Atlas Copco 3. Bleckmann Winnaar 2020: Urbike Met de steun van:

Cushman & Wakefield 012 345 6789 contact@emailadress.com Podium 2021 :

1. Eutraco 2. WeertsCBRE Supply Chain 012 345 6789 3. De Rocker Logistics

contact@emailadress.com

Winnaar 2020: Van Marcke Met de steun van:

In het volgende nummer van Link2Logistics Management komen we uiteraard uitgebreid terug op de Transport & Logistics Awards 2021! Hoofdsponsor:

Nooit eerder kon u de Transport & Logistics Awards zo comfortabel volgen!

Exclusieve partner voor lichte bedrijfsvoertuigen: Event sponsors:

L2LM57_NL_REREDEF.indd 6

9/03/21 13:57

UND

Prologis Belgium PROLOGIS PARK WILLEBROEK Connecting the Port of Antwerp with the city of Brussels and all the industrial parks in between, the site is located directly at the Sea Canal Antwerp- Brussels. Benefitting from excellent transport links and surrounding infrastructure, Willebroek is located in the middle of the Belgium Logistics Corridor, between Antwerp and Brussels. PROLOGIS PARK BRU CARGO Located in the dedicated cargo area of Brussels International Airport, and next to the runway the property is situated in the middle of Belgium and has excellent direct transport links. From Zaventem BRU Cargo there is direct access to four main highways that connect the three cities, Antwerp, Ghent and Brussels. This close proximity of the A12, E19, E40 and E17 motorways additionally provide easy connections to Germany, France and the Netherlands.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 7

MAIN FEATURES WILLEBROEK DC2 Warehouse: Office: Total: Warehouse: Clear Height: Column Grid: Fire alarm system: Dock doors: Office: Airco: Heating: Facilties: Kitchenette: Sprinkler: Lightning: Site/Exterior: Car parking: Truck court: Fencing: Bicycle shed:

MAIN FEATURES BRU CARGO DC1

15,153 m 770 m2 15,923 m2 2

10.6 m 12.2 m x 22.1 m EFSR K14. FM 12 available available available not applicable available new LED Lighting incl. motion detection 56 34 m (incl. pit) 2 m height, steel bar front available

Warehouse: Office: Total: Warehouse: Clear Height: Column Grid: Floor load: Fire alarm system: Dock doors: Sensors on LED system Office: Airco: Heating: Facilties: Lightning: Site/Exterior: Car parking: Truck court: Fencing: Bicycle shed:

7,514 m2 1,675 m2 9,607 m2

6.3 m 5.4 m x 32 m 30kN/sqm EFSR K14. FM 12

available available available new LED system 17 15 m (incl. pit) 2 m height, steel bar available

9/03/21 13:57

Panorama

HERBESTEMMING TERREINEN FORD GENK

Van het zwarte goud naar de groene logistiek Hken, dat is ook te zien aan de foto's. In combinatie met de afbraakwerken van de oude

et is een grijze, druilerige dag wanneer we de voormalige terreinen van Ford Genk bezoe-

productiehallen geeft het bij momenten een troosteloze indruk, maar dat is het allesbehalve. Hier herrijst immers een nieuwe logistieke zone die de regio economisch opnieuw op de kaart moet zetten, en dat op een ecologische manier. Arnaud Henckaerts

Toen Ford begin de jaren ’60 van de vorige eeuw zijn autofabriek bouwde in Genk, kwam dat als geroepen voor de provincie Limburg. De steenkoolontginning begon de eerste tekenen van vermoeidheid te tonen, dus het zwarte goud werd ingeruild voor de auto-industrie als bron van werkgelegenheid. Een halve eeuw later trok Ford de deuren achter zich toe, en brak een nieuw tijdperk aan... Voor de herbestemming tot logistieke site werd het immense terrein ingedeeld in drie zones: Zone A wordt door de Vlaamse Waterweg omgevormd tot openbaar domein met gemeenschappelijke functies. Zone B biedt plaats aan Genk Green Logistics en Zone C wordt enerzijds gebruikt door H. Essers en anderzijds Port of Limburg.

GENK GREEN LOGISTICS Intervest, Group Machiels en MG Real Estate sloegen de handen in elkaar voor de ontwikkeling van de 42 hectaren grote zone B tot Genk Green Logistics, een modern en duurzaam logistiek en semi-industrieel complex van 250.000 m². “Het is een van de weinige sites in ons land die geschikt zijn voor XXL logistieke projecten,” zegt Wesley Mazzei, die namens Group Machiels verantwoordelijk is voor Genk Green Logistics. “Daarnaast zijn

de ligging vlakbij Nederland en Duitsland, en zeker ook de trimodale ontsluiting van de site belangrijk.” Genk Green Logistics beschikt over een vergunning voor het bouwen op een oppervlakte van 250.000 m². “Op dit moment hebben we twee units gebouwd op eigen risico, één van 8.000 en één van 12.000 m². Er lopen gesprekken met verschillende bedrijven die zich hier kunnen vestigen, en we hopen hierover binnenkort te kunnen communiceren. Het mooie is dat we de vergunningen binnen hebben, dus dat we meteen kunnen bouwen wanneer een klant specifieke wensen heeft qua oppervlakte, en dat met een lead time van amper 6 maanden,” aldus Mazzei. Die klanten kunnen zowel logistieke bedrijven zijn als productiebedrijven. Naast een goede ontsluiting kunnen ze ook rekenen op CO2neutraliteit voor de hele site.

H. ESSERS Nog één van de bedrijven die meteen brood zag in de voormalige site van Ford Genk was de groep H. Essers, dat hiermee de kans zag om zijn voetafdruk in de regio nog uit te breiden. Samen met de andere sites van de groep, zal dit het Europese knooppunt worden van het bedrijf, het ambitieus genaamde “Essers Valley”.

In zone C plant H. Essers 160.000m² magazijnen, de “H. Essers Dry Port Genk”, met een focus op warehousing en complexe logistiek voor de chemische sector. Op dit moment, 2 jaar na de eerste spadesteek is daar al 45.000 m² van gebouwd en is de volgende 45.000m² is in aanbouw. Het project zou volledig klaar moeten zijn in 2024. Toegang tot transport over water en spoor zijn ook voor Essers belangrijke factoren om te kiezen voor deze site. “Synchromodaliteit is een belangrijke pijler binnen onze duurzaamheidsstrategie. We zetten als bedrijf meer en meer in op multimodaal transport en met zijn ligging langs het Albertkanaal biedt de site de ideale gelegenheid om deze chemische goederen, naast het klassieke wegtransport, ook via het water en het spoor te kunnen aanvoeren en wegvoeren,” klinkt het.

PORT OF LIMBURG Nog in zone C wordt de komende jaren ‘Port of Limburg’ uitgebouwd, een gespecialiseerde containerbinnenhaven met een kade van 400 meter en een reeks toegevoegde waarde-activiteiten zoals reeferopslag en het afvullen van isotanks. Deze samenwerking tussen Group Machiels en H. Essers moet tegen januari 2023 op 24 hectaren een capaciteit van 350.000 TEU/jaar kunnen behandelen.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 8

9/03/21 13:57

“Haven Genk is verzadigd wat containers betreft, dus een uitbreiding was zeer welkom. Met de komst van Port of Limburg zal er een andere verdeling van de trafiek zijn, met het gros van de containers voor de nieuwe haven, en bulkgoederen voor Haven Genk,” zegt Wesley Mazzei, die tot voor kort directeur was van Haven Genk, dat aan de overkant van het Albertkanaal ligt en deel uitmaakt van Group Machiels. Port of Limburg is een grote meerwaarde voor de hele site en de regio en zal de concurrentiepositie van Genk in de Euregio te versterken. “Hoewel de volledige voormalige Ford Genk-site geen havengebied wordt, zijn er wel wegen voorzien op de site om via het terrein zelf tot bij de haven te geraken, wat voordelen biedt voor wie een magazijn of productiefaciliteit heeft,” aldus Mazzei. Dat betekent bijvoorbeeld dat er transport naar Port of Limburg mogelijk is met rode diesel en zonder

De afbraakwerken van de voormalige Ford-gebouwen zijn in volle gang en zouden tegen juni afgerond zijn.

De eerste gebouwen van Genk Green Logistics zijn een feit en vertegenwoordigen 20.000 van de 250.000 m² vergunde oppervlakte.

gewichts- of andere beperkingen die op de openbare weg wel gelden. “Door zijn capaciteit kan Port of Limburg zich ook positioneren als buffer tussen de Haven van Antwerpen en belangrijke markten als Duitsland, die van hieruit makkelijk beleverd kunnen worden met de trein of vrachtwagens,” besluit Mazzei. Op de voormalige Ford-terreinen zullen op termijn drie grote logistieke en semi-industriële projecten samenleven.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 9

9/03/21 13:57

Panorama

In de jaren ’60 bracht Ford met de bouw van zijn nieuwe fabriek welvaart op een moment dat de mijnactiviteit in Limburg erop achteruitging…

… vandaag maakt de autoproductie plaats voor de logistiek, die een nieuwe economische motor voor de regio moet worden.

NIV

Ware

De eerste twee magazijnen zoals dit bouwde Genk Green Logistics op eigen risico. De overige beschikbare grond kan op maat van klanten bebouwd worden op een termijn van amper 6 maanden.

Genk Green Logistics moet klimaatneutraal worden. De windmolen is van GDF Suez maar zou, afhankelijk van de vraag, stroom kunnen leveren aan de site.

ANT

Ware

H. Essers toonde meteen interesse in de Ford-site. De ‘Dry Port’ van het bedrijf maakt deel uit van de ambitieuze ‘Essers Valley’.

Op dit moment heeft H. Essers al twee logistieke gebouwen in gebruik, met nog heel wat ruimte over om bij te bouwen.

Ford koos de site destijds voor zijn ligging niet ver van het Europese hoofdkantoor in Keulen, de beschikbare bouwoppervlakte en de logistieke mogelijkheden…

… troeven die ook vandaag nog in het voordeel van de site spelen. Op dit braakliggend stuk grond aan het Albertkanaal komt Port of Limburg.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 10

9/03/21 13:57

pub_kn

KNIGHT FRANK werd 125 jaar geleden in Londen opgericht. Ons Belgisch kantoor richt zich sedert 1973 op het begeleiden van verkoop - en verhuurtransacties in de sector van het industrieel - en logistiek vastgoed, kantorenvastgoed, investeringstransacties en waarderingen.

NIVELLES

TO LET

WILLEBROEK

TO LET

Warehouse: 15.380 & 4.608 sq m

Warehouse: 7.099 sq m

ANTWERPEN

MAASMECHELEN

TO LET

Warehouse: 2.000 sq m + Ofﬁces

FOR SALE/TO LET

Warehouse: 10.000 sq m

Your personal property experts in industrial & logistics real estate. 02 548 0 548 L2LM57_NL_REREDEF.indd 11 pub_knight_04.indd 1

knightfrank.be 9/03/21 13:57 22/02/21 17:34

VIP-interview

FRÉDÉRIC JACQUET (CEO AD INTERIM)

Liege Airport redt het wel! Ikondigde FedEx Express aan dat het zijn activiteiten in Luik drastisch zou inkrimpen en op 9 februari werd CEO Luc Partoune door de raad van n drie weken tijd is een jaar dat begon onder een wolkenloze hemel in een kleine storm veranderd voor de luchthaven van Luik. Op 19 januari

bestuur uit zijn functie ontheven. Frédéric Jacquet, die de functie van CEO tijdelijk overneemt, krijgt meteen een paar hete hangijzers op zijn bord. Een interview van Claude Yvens

De cijfers bevestigen het uitstekende jaar dat Liege Airport achter de rug heeft, met een verdere toename van het verkeer met 24%. De Luikse luchthaven profiteerde van haar specialisatie in full cargo, haar rol als draaischijf voor het verkeer van medische producten en de explosieve groei van e-commerce (van 320 naar meer dan 500 miljoen pakjes in één jaar!).

EEN STRUCTURELE VOORUITGANG Link2Logistics Management: Wat is structureel en conjunctureel in de extra volumes van 2020? F. Jacquet: De passagiersvluchten zullen op een of andere dag het vrachtvervoer hervatten, zodat deze bubbel zal leeglopen, net zoals die van de maskers. Anderzijds is de vloedgolf van de e-commerce structureel. We verwachten dan ook een verdere stijging met 5% in 2021.

Frédéric Jacquet is sinds 10 februari CEO ad interim van Liege Airport.

“De herstructurering van FedEx ondermijnt ons model niet.” Frédéric Jacquet

L2LM: In deze gunstige context moet de beslissing van FedEx om zijn activiteiten te verminderen als een donderslag bij heldere hemel hebben geklonken ... F. Jacquet: Deze herstructurering is niet in overleg met de luchthavendirectie tot stand gekomen. Sociaal gezien is het een schok die wij zo goed mogelijk moeten opvangen door de creatie van werkgelegenheid te stimuleren, met name dankzij de steun van de publieke actoren die een snelle ontwikkeling van de luchthaven moeten bevorderen. Economisch gezien heeft de beslissing van FedEx gevolgen, maar ze beïnvloedt onze verkeersprognoses voor 2021 niet en ondermijnt ons ontwikkelingsmodel niet. Het is belangrijk te onthouden dat FedEx een grote klant van onze luchthaven zal blijven. Ik wil optimistisch zijn: deze herstructurering rechtvaardigt eerder genomen

beslissingen om een diversificatiebeleid te voeren met klanten als Ethiopian, AirBridge Cargo, ASL, Qatar Airlines en Alibaba … Commercieel gezien opent deze beslissingen mogelijkheden voor andere spelers die op de site aanwezig zijn of zich er graag willen vestigen. Tot slot komt, strategisch gezien, onze visie 2040 niet in gevaar en komt er door de inkrimping van de activiteiten van FedEx ruimte vrij die we op lange termijn kunnen benutten. L2LM: De luchthaven heeft zwaar geïnvesteerd in haar logistieke infrastructuur. Gaan deze plannen door? F. Jacquet: De gebouwen die we in februari 2020 in gebruik hebben genomen, zaten in april al vol. We gaan nu de tweede baan verlengen met 960 meter zodat daar volgeladen lange-afstandsvluchten kunnen opstijgen en de hoofdbaan uiteindelijk kan worden gerenoveerd zonder dat dit gevolgen heeft voor onze activiteiten. Dit is de grootste investering. Daarnaast bouwen we een nieuwe parking in de zone Noord en 30.000 m2 kantoorruimte en bijkomende eerstelijnshallen. Voor de tweedelijnsactiviteiten is het de private sector die investeert. L2LM: Is er nog grond beschikbaar om deze private ondernemers te huisvesten? F. Jacquet: Dankzij de geplande inspanningen van Sowaer, dat nieuwe zones voor economische activiteit ontwikkelt, zullen wij tegen 2022 over nieuwe terreinen beschikken. Maar we moeten ook kijken naar de capaciteit van de spoorterminal, die stilaan het verzadigingspunt bereikt. Bij deze reflectie nemen we uiteraard ook de herlancering van het Euro Carex-project (hogesnelheidsspoorlijn voor goederenvervoer)

L2LM57_NL_REREDEF.indd 12

9/03/21 13:57

13 ECDC Logistics (hier tijdens het bezoek van de Waalse minister van Economie Willy Borsus) is een goed voorbeeld van ChineesBelgische integratie.

Werkgelegenheid in en rond de luchthaven van Luik mee, waarvan de terminal zou kunnen worden gevestigd op een deel van het terrein dat eigendom is van Sowaer, maar dat nog niet gebruiksklaar is gemaakt. Bij ons is het Carexproject klaar en het Waalse Gewest heeft het opgenomen in zijn post-Covid herstelplan. Het sluit ook perfect aan bij de doelstellingen van de Green Deal. L2LM: Zijn er synergieën mogelijk tussen de e-commerce-activiteiten en de andere stromen? F. Jacquet: Tien jaar geleden leek het ondenkbaar, maar Alibaba is een disruptieve speler: het is geen logistiek bedrijf en zal andere vervoersvormen dan luchtvervoer ontwikkelen. Ik zie bijvoorbeeld dat zich synergieën kunnen ontwikkelen met het spoor.

opereren, teneinde onze ontwikkeling voort te zetten. Wij moeten ook de mobiliteit rond de luchthaven ontwikkelen en verder gaan in onze projecten met betrekking tot hernieuwbare energiebronnen en meer in het algemeen met de integratie van milieuvraagstukken in onze strategie. Zo zal de luchthaven over twee jaar, in samenwerking met John Cockerill, een waterstofstation voor vrachtwagens huisvesten, dat elektrolysetechnologie op basis van zonnepanelen gebruikt. 2023 lijkt mij een realistisch doel. We zouden dan de derde site zijn die waterstof aanbiedt in België.

• 118 maatschappijen opereren op de luchthaven van Luik • Zij genereren een bruto toegevoegde waarde van 267 miljoen euro (2018). • In 2018 heeft de activiteit op en rond de luchthaven 4.099 banen gecreëerd, goed voor 3.420 voltijdsequivalenten. • Bij deze cijfers moeten 2.500 onrechtstreekse banen en 2.200 indirecte VTE’s worden gevoegd. • Tellen we daar de geïnduceerde en “katalytische” banen bij, dan ondersteunt Liege Airport meer dan 8.700 jobs. Bron ULiège - Segefa

Verdeling van de stromen op de luchthaven van Luik Invoer: 582.269 ton

L2LM: En met de Trilogiport, dat andere grote multimodale platform in Luik? F. Jacquet: Wij vullen elkaar aan, wij zijn geen concurrenten. L2Lm: Om nog even terug te komen op Alibaba, wat zegt u tegen zij die beweren dat de komst van Alibaba banen van lage kwaliteit zal creëren? F. Jacquet: Wanneer Alibaba eind 2021 operationeel wordt, zal het voor 100% voldoen aan de Belgische sociale wetgeving en zullen de banen die het creëert even kwalitatief zijn als de andere, zoals bijvoorbeeld ECDC Logistics heeft gedaan. Deze logica van “mindere banen” irriteert me een beetje. Ga erover praten met de honderden gezinnen die er morgen van zullen profiteren. Werkgelegenheid is een noodzaak, vooral in onze regio.

■ Azië

■ Latijns-Amerika ■ Noord-Amerika

80.432

84.380

■ Afrika

118.205

Uitvoer: 538.361 ton

277.522

252.780

153.417

■ Europa 24.765

77.397 5.500

46.232

De komst van Cainiao in de noordelijke zone van de luchthaven is gespreksonderwerp nummer één.

L2LM: Zijn er nog andere voorwaarden waaraan Liege Airport zal moeten voldoen om verder succes te boeken? F. Jacquet: In de eerste plaats moeten wij ons vermogen behouden om 24 uur per dag te

L2LM57_NL_REREDEF.indd 13

9/03/21 13:58

Spotlight

COVID-19 VACCINS

België is Vaccine (supply chain) Valley Dmen langzaam maar zeker op dreef. Het

e COVID-19-vaccinatiecampagnes ko-

ritme wordt door de productiecapaciteit bepaald. Ook de logistiek speelt hierin een zeer grote rol. Niet alle vaccinproducenten zijn even geneigd om details over de distributie vrij te geven, onder meer omwille van beveiligingsaspecten. Wel staat vast dat België een zeer belangrijke rol speelt. Philippe Van Dooren

België speelt al jaren een sleutelrol in de ontwikkeling en productie van vaccins. In 2019, vóór de pandemie, was ons land goed voor 13% van de biofarmaceutische export van de EU terwijl het slechts 2,5% van de bevolking

ervan telt. Ook op vlak van vaccinlogistiek verdient ons land het keurmerk Vaccine Valley. Veel van de wereldwijde farma supply chains

tributie over de weg naar diverse distributieplatformen en luchthavens in heel Europa. Dat

kruisen elkaar hier, ook wat betreft de COVID19-vaccins. Op het moment van schrijven, zijn in Europa drie vaccins goedgekeurd: die van Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca. De eerste twee worden in Europa vanuit centrale distributiehubs in België verdeeld. Het derde vermoedelijk ook, maar dat kregen we niet bevestigd.

bedrijf viel, is geen toeval: het werkt al vijftien jaar nauw met samen met Pfizer om geïntegreerde logistieke oplossingen op te zetten. Het bouwde ook een sterk gespecialiseerd netwerk uit binnen Europa voor het transport van temperatuurgevoelige en waardevolle farmaproducten. Hiervoor beschikt het over een eigen vloot van 600 beveiligde koelopleggers.

de keuze van Pfizer op het Limburgse logistiek

PFIZER

MODERNA

Pfizer produceert het vaccin in de Verenigde Staten en in Puurs. H.Essers verzorgt sinds eind december in exclusiviteit de primaire dis-

Kuehne+Nagel verzekert op zijn beurt de wereldwijde distributie van het COVID-19-vaccin van Moderna vanuit Europa. Daarbij speelt de

H. Essers verzorgt voor Pfizer exclusief de primaire distributie vanuit Puurs naar diverse nationale distributieplatformen en luchthavens in heel Europa.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 14

9/03/21 13:58

15 Kuehne+Nagel verzekert de wereldwijde distributie van het Moderna-vaccin vanuit het distributiecentrum in Geel. Ook diens farmahub op Brucargo speelt daarbij een grote rol.

farmahub in België van de Zwitserse logistieker een sleutelrol, al wordt dat niet met zoveel woorden gezegd. Beide bedrijven sloten een internationaal supply chaincontract voor de opslag van het COVID-19-vaccin en de distributie ervan naar markten in Europa, Azië, het Midden-Oosten, Afrika, en delen van Noord- en Zuid-Amerika. In Europa wordt het vaccin geproduceerd bij Lonza in Visp, Zwitserland. Daarna vertrekt het naar Spanje en Frankrijk voor de 'fill-finish manufacturing'. Alles wordt dan gecentraliseerd in Kuehne+Nagels “farmahub in Europa” en van daaruit via de weg en de lucht in de verschillende landen verdeeld. Uit goede bron vernamen we dat die hub het farma-distributiecentrum in Geel is. Ook de farmahub van K+N op Brussels Airport, die vorig jaar openging, speelt een grote rol. Geel is naar verluidt gekozen voor de goede ligging, nabij zowel Zaventem en Liege Airport als de landhub van Kuehne+Nagel in Luxemburg.

ASTRAZENECA In Europa produceert AstraZeneca het vaccin op twee locaties in het VK (voor dat land) en één in België (voor de EU), met name bij Novasep in Seneffe. Deze onderaannemer kon het opschalen niet volgen, zodat ook IDT Biologika in Duitsland wordt ingeschakeld. Wie de primaire distributie op zich neemt, konden wij niet vernemen. Onze vragen aan AstraZeneca bleven onbeantwoord. Toch kunnen we hierover speculeren. Vermoedelijk is de logistieke partner Yusen Logistics. Eind 2017 ondertekende AstraZeneca hiermee een samenwerkingscontract voor de wereldwijde distributie van zijn producten via weg, lucht en zee. Daarbij worden onder meer Yusens GDPvergunde magazijnen in Melsele (Antwerpen) en het VK gebruikt voor strategische opslag. Yusen nam in januari een gloednieuw farmamagazijn in Melsele in gebruik. De kans is dus niet gering dat dit nu voor ook de opslag en distributie van de COVID-19-vaccins dient.

COMPLEX VERVOER Omdat het Pfizer alle COVID-19-vaccin als eerste op de markt kwam, denken velen dat

L2LM57_NL_REREDEF.indd 15

Drie soorten vaccins, twee temperatuurzones Drie soorten COVID-19 vaccins worden niet allemaal op dezelfde temperatuur opgeslagen. Dat heeft een impact op de complexiteit van de logistiek. •D e mRNA-vaccins (Pfizer/BioNTech, Moderna, CureVac, ...) moeten bewaard worden bij vriestemperaturen (resp. -70°C, -20°C en -60°C). •D e virale vector vaccins (AstraZeneca, Janssen Pharma/Johnson & Johnson, Spoetnik V, ...) worden bewaard aan koelkasttemperatuur (+2 à +8°C) • De zogenaamde ‘geïnactiveerde’ vaccins (in ontwikkeling bij o.m. Sanofi-GSK) worden eveneens aan koelkasttemperatuur bewaard.

Drie niveaus De primaire distributie (het transport tussen de productie en de nationale distributiecentra in de verschillende landen of in sommige gevallen de luchthavens) wordt door de producenten zelf georganiseerd. De secundaire distributie (van de nationale verdeelcentra tot de ziekenhuizen) en de tertiaire distributie (van de ziekenhuizen tot de vaccinatiecentra) liggen in handen van lokale overheden in de verschillende landen. alle vaccins aan -70°C bewaard en vervoerd moeten worden. Sommigen kunnen echter perfect in een gewone koelkast bewaard worden (zie kader). Dat neemt niet weg dat tijdens de opslag en het vervoer de temperatuur te allen tijde nauwkeurig constant moet blijven. “Daarom verlangen farmabedrijven een volledige traceerbaarheid, end-to-end zichtbaarheid en ‘compliance’ met GDP en GMP-normen. Ze willen weten of zich zogenaamde ‘temperatuur-excursies’ hebben voorgedaan, in welk deel van de logistieke keten ze gebeurden en of de voorgeschreven regels werden nageleefd”, zegt Jef Molenaers, Global Industry Lead Pharma bij H.Essers. “In het geval van de distributie van de COVID19-vaccins wordt de lat extra hoog gelegd. Als

bijvoorbeeld de temperatuur tijdens het transport niet werd gerespecteerd en een groot aantal vaccindosissen onbruikbaar is, dan kan dat een immense impact hebben op de vaccinatiestrategie van een land”, voegt hij toe. Naast temperatuurveiligheid en ‘compliance’ gaat ook een grote aandacht naar diefstalpreventie, om de georganiseerde misdaad buiten spel te zetten. “Daarom beantwoorden onze distributieprocessen voor Pfizer aan de TAPA TSR Level One-certificatie, het hoogste beveiligingsniveau. Alle transporten krijgen een politie-escorte en de opleggers kunnen enkel vanop afstand worden geopend vanuit de controletoren van H.Essers. Zelfs de chauffeur heeft dus geen toegang tot de laadruimte”, zegt Molenaers nog.

9/03/21 13:58

Case Study

EUROPAL PACKAGING HIGHBAY BLANDAIN

Van blanco blad tot verticale integratie WEuropal bezoeken op het industrieteranneer we de nieuwe highbay van

rein van Blandain bij Doornik, is die pas enkele weken in gebruik. Het bedrijf bouwde het 34 meter hoge en volledig geautomatiseerde magazijn naast zijn nieuwe fabriek die sinds september 2020 instaat voor de productie van golfkarton, dat gebruikt wordt in de verpakkingsproducten van Europal. Het is het sluitstuk van de volledige verticale integratie van het productieproces. Arnaud Henckaerts

De site van Europal in Blandain past in het strategisch uitbreidingsplan van het bedrijf. De logistieke business boomt, en de vraag naar verpakkingsmateriaal is groot. Tot voor kort kocht het familiebedrijf zijn golfkarton aan bij toeleveranciers, om van dat basismateriaal dozen, kartonnen paletten en andere vormen van verpakkingsmateriaal te maken. “Je kan je inbeelden dat zoiets heel wat transport met zich meebracht,” steekt Europal-CEO Patrick Dejager van wal. “Vrachtwagens vol golfkarton dat in onze oorspronkelijke fabriek in Moeskroen gesneden en gevormd werd om dan in afwachting van levering bij de klant in verschillende magazijnen opgeslagen werd.”

UITBREIDEN EN FLEXIBELER PRODUCEREN Dat moest beter kunnen, vonden ze bij Europal, dus groeide het idee om de volledige productie, ook van het golfkarton zelf, en de logistiek te verzamelen op één site. “In Moeskroen was geen plaats voor een operatie van dergelijken omvang, maar het gloednieuwe industrieterrein van Blandain bood ons wel die mogelijkheid, met een uitstekende ontsluiting naar het internationale wegennetwerk. We hebben hier een oppervlakte van 5 hectaren met de mogelijkheid om die te verdubbelen,” aldus Dejager. De eigen productie van golfkarton betekent dat een groot aantal vrachtwagens met bestaande platen vervangen konden worden door veel minder vrachtwagens met rollen papier waarvan ter plaatse golfkarton gemaakt wordt. “Dat geeft ons veel meer flexibiliteit en de veel grotere productiecapaciteit die onze groei moet ondersteunen. In deze nieuwe fabriek specialiseren we ons onder andere in onze ‘Limitless Packaging’, karton dat bijvoorbeeld door e-commerce spelers gebruikt wordt om per zending een verpakking op maat te maken. Onze oorspronkelijke vestiging in Moeskroen zal gebruikt worden als specialty plant voor specifieke producten.”

Jaarlijks kan er in Blandain maar liefst 90.000 ton verpakkingsmateriaal geproduceerd worden, waar dus ook heel wat opslagcapaciteit voor nodig is. “Tot voor kort gebruikten we verschillende opslagplaatsen om de afgewerkte producten te stockeren. Ook dat bracht heel wat verplaatsingen met zich mee. Samen met de nieuwe fabriek planden we dus meteen een satellietmagazijn in dat in het productieproces geïntegreerd zou worden en zo’n 25 vrachtwagenritten per dag uitspaart. Volledig geautomatiseerd, 20.000 palletplaatsen groot en naast permanente opslag vooral gebruikt als tussenopslag en pre-dispatch om op een efficiënte manier onze 20 laadkaaien te kunnen bevoorraden. Op termijn gaan hier 75 vrachtwagens per dag naar klanten kunnen,” beschrijft Patrick Dejager de omvang van operatie.

HOOGBOUW Om de 20.000 palletplaatsen op een relatief beperkte grondoppervlakte kwijt te kunnen, koos Europal voor een hoogbouw die 34 meter boven het vlakke Henegouwse landschap torent. “De structuur zelf is een Siloconstructie van Stow. De rekken zijn dus ook de dragende structuur van het gebouw, met

L2LM57_NL_REREDEF.indd 16

9/03/21 13:58

17 Europal, met links in beeld het hoogbouwmagazijn, is één van de eerste bedrijven het nieuwe industrieterrein van Blandain.

“Klimaatneutraal gaan we misschien niet worden, maar de ecologische footprint is beperkt.”

daarop de muren en het dak bevestigd. Dat biedt het voordeel dat de bouw snel kan gaan en dat er geen plaatsverlies is door een bijkomende structuur van het gebouw. Daardoor hebben we op een relatief beperkte oppervlakte vier rekken die 9 paletten diep zijn en 14 hoog.” In de drie gangen tussen de vier rekken doen volledig geautomatiseerde kranen hun werk. “We kozen voor een systeem van Ceratec. Per beweging kunnen er 3 pallets op een kraan gezet worden. De verdeling van de pallets over het magazijn gebeurt volledig automatisch. Daarbij wordt met een groot aantal factoren rekening gehouden, en dankzij de drie kranen hebben we flexibiliteit en een back-up voor moest het mis gaan. Wanneer er een probleem zou zijn met één van de kranen, of wanneer er onderhoud nodig is, kunnen de twee resterende kranen de pallets leveren met producten die moeten vertrekken.” Het magazijn is aangesloten op een intern transportsysteem van Ducker. Dat zorgt ervoor dat de afgewerkte producten op een georganiseerde en gecontroleerde manier op paletten terechtkomen die aan het Ceratecsysteem overhandigd worden voor opslag in de rekken. Europal beschikt trouwens over een automatisch kwaliteitssysteem dat

L2LM57_NL_REREDEF.indd 17

34 meter hoog en volledig geautomatiseerd; een indrukwekkend zicht.

Europaletten controleert om de het vlotte verloop te garanderen. Wanneer het tijd is om opgeslagen producten te leveren aan klanten, picken de kranen in het magazijn de juiste paletten om die over te dragen aan het Ducker-systeem dat een kwaliteits- en dimensiecontrole uitvoert en het materiaal aan de juiste laadkaai aflevert. In het totaal kunnen zo tot 15 vrachtwagenladingen op voorhand samengesteld en gestapeld worden zoals ze op transport gaan.

Europal zit, denk ik niet dat iemand in België met een satellietmagazijn werkt. Daarnaast is het hele project ook vanuit een duurzaamheidsperspectief goed uitgedacht. Zo is er een systeem voor de recuperatie van regenwater dat gebruikt wordt in het productieproces, een optimale isolatie, warmterecuperatie en zonnepanelen. Klimaatneutraal gaan we misschien niet worden, maar de ecologische footprint is toch beperkt. Zo garanderen we de toekomst van Europal voor de volgende generaties,” besluit de CEO.

FUTURE-PROOF Patrick Dejager is zichtbaar trots op de verwezenlijking van de nieuwe productie- en opslagfaciliteit. “Technisch is het zeer vooruitstrevend. Het productieproces van het golfkarton, het feit dat we bijvoorbeeld in één beweging het karton aan twee kanten kunnen bedrukken, de volledige automatisatie en ook het opslagmagazijn... Als je in de sector kijkt waar

Europal in cijfers Opgericht in: 1947 Aantal vestigingen: 3 Aantal werknemers: 90

9/03/21 13:58

RHENUS TERMINAL BRUSSELS Recyclagestromen vormen een van de pijlers van de activiteiten op de terminal.

Bart Van Rossen: “Terminal gekocht vanuit buikgevoel” IRossen werd de overname gedreven door enerzijds de goede contacten met lang bestaande klant Duferco en anderzijds vanuit het buikgevoel. n 2019 nam de multimodale logistiekgroep Rhenus de terminal van Smet in de Brusselse Voorhaven over. Volgens managing director Bart Van

Bedoeling is de terminal te ontwikkelen rond drie pijlers: recyclagestromen, als bouwhub en als Container Freight Station (CFS). Koen Heinen

De voormalige terminal van Smet is sinds 1927 een gevestigde waarde in de Brusselse voorhaven. “Vergeet niet dat de haven van Brussel een zeehaven is die toegankelijk is voor coasters van 4.000 à 5.000 ton. Met de terminal mikken we op industriële klanten waarmee we lange termijn partnerships willen ontwikkelen,” zegt Bart Van Rossen.

DUFERCO Rhenus is in België ‘asset light’ en was niet onmiddellijk op zoek naar een terminal in de haven van Brussel maar via zijn klantenrelatie met de Duferco-groep, die onder meer in de

haven mee de Trimodal Terminal Brussels uitbaat, kwam de overname van de terminal van Smet tot stand. “Daarnaast past het ook in onze strategische ontwikkeling waarbij je enerzijds de overzeese containertransporten hebt die aangestuurd worden via IT-platformen, en anderzijds de fijnmazige stromen, waar persoonlijke contacten belangrijk zijn. Wij willen een link zijn tussen overzees containertransport en de last mile, twee werelden die met elkaar verbonden moeten worden. We trachten verschillende partijen via een open platform te verenigen,” legt Van Rossen uit.

DRIE PIJLERS Bedoeling is de terminal te ontwikkelen rond drie pijlers: recyclage van afvalstromen, als bouwhub en als Container Freight Station (CFS) voor het strippen en stuffen van containers. Wat de afvalstromen betreft, worden onder meer assen van de nabijgelegen afvalverbrandingsoven verscheept, en glasafval van de stad Brussel. “De familie Rethmann die Rhenus eind 1998 kocht, heeft een in afvalrecyclage gespecialiseerd dochterbedrijf, Remondis. Via dat bedrijf doen we ook aan huisvuilrecyclage,” legt Van Rossen uit.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 18

9/03/21 13:58

TL Hub Business Game

Bart Van Rossen, managing director van Rhenus Terminal Brussels.

Rhenus Terminal Brussels leverde een case voor de nieuwste editie van de TL Hub Business Game, een organisatie van TL Hub by Transportmedia. In totaal namen 11 hogescholen en één universiteit deel. Van de vijf finalisten kwam Haute Ecole Francisco Ferrer uit Brussel als winnaar uit de bus. “We kochten de terminal zonder een businessplan voor ogen. Ondertussen weten we dat we ons willen toeleggen op de genoemde drie pijlers. Als case moesten de deelnemers zeggen of ze akkoord gingen met deze drie pijlers of met welke van de drie niet en waarom. Ze mochten ook met compleet iets anders komen. Hun keuze moesten ze in de praktijk omzetten. Expediteurs zitten vaak in een routine vastgebakken en dan is het belangrijk dat er een brug is tussen de academische wereld en de praktijk,” zegt Van Rossen. “Een van de voorstellen van het winnende team was om bouwlogistiek te combineren met retour afvalstromen. Ze stelden ook voor om uit te breiden met een subhub ter hoogte van het Biestebroekdok. Hun case was bovendien uitgewerkt vanuit verschillende inzichten, zowel financieel als wat CO2-reductie betreft. Naast de uitwerking van een case, is de TL Hub Business Game ook belangrijk om toekomstige collega’s aan boord te krijgen,” besluit Van Rossen, die ook de lokale binding van de winnende school met Brussel benadrukt.

“Als bouwhub kunnen we hier grotere stukken opslaan en zo nodig assembleren, om ze daarna op afroep aan te leveren bij de grote werven in het Brusselse. We spelen daarmee in op de beperking aan openbare ruimte voor grote bouwprojecten en fungeren daarvoor als tussenhub. Dat zijn baten die snel grijpbaar zijn,” benadrukt hij.

CFS Rhenus Terminal Brussel behandelt op jaarbasis 1.700 TEU, voornamelijk importstromen. “Van hieruit kunnen we als distributiecentrum voor heel Europa dienen. Wij zitten hier op de as Antwerpen-Brussel-Charleroi (ABC) en dan is een partnership met de haven van Antwerpen cruciaal. Enerzijds kunnen we helpen bij de capaciteitsoptimalisatie van de haven van Antwerpen door daar ruimte te creëren en anderzijds brengen we de lading dichter bij de eindconsument. Voor klanten in de zuidrand van Brussel scheelt dat twee uur,” schetst Van Rossen enkele voordelen. “Ook het concept van stadsdistributie is aan het rijpen. Eens er een wettelijke context is, kan dit een hoge vlucht nemen. Dankzij onze connecties met een wereldwijd netwerk kun-

L2LM57_NL_REREDEF.indd 19

nen we een totale oplossing bieden. Zo maakt binnenvaartoperator Contargo Transbox ook deel uit van de Rhenus-groep. De laatste jaren zien we de containertransporten via de Trimodal Terminal Brussels (TTB) sterk toenemen.”

SAMENWERKING TTB De trimodale containerterminal is niet enkel een buur van de Rhenus Terminal Brussels. “Wij zijn buren en trekken elk onze eigen klanten aan, maar we werken ook samen. Zo heeft de TTB enkele nieuwe uitgaande trafieken die bij ons gelost en in containers gestuft worden. Het gaat om eikenhout voor Unilin met bestemming China en grote bulkpartijen zand. Je moet dat zien in de context dat er niet veel

“We willen een link zijn tussen overzees containertransport en de last mile”

ruimte is op de TTB. Dat is een logistieke challenge, maar met twee sta je sterker dan alleen. We dromen ook al van Schaarbeek-Vorming,” zegt de managing director. In het nieuwe beheerscontract dat de Brusselse haven onlangs afsloot met de gewestregering is een uitbreiding van het havendomein met 20 ha voorzien, de helft van de site Schaarbeek Vorming, die door het Gewest is aangekocht. Rhenus Terminal Brussels maakt ook gebruik van de bargedienst van TTB.

27.000 M² Een verhuis naar de site van Schaarbeek Vorming zit er nog niet onmiddellijk aan te komen maar de huidige terminal van Rhenus beschikt al over 3.000 m² overdekte opslag voor bouwmaterialen en 24.000 m² open terrein voor de opslag van staal, recyclagestromen en toegevoegde waarde stromen. “De haven werkt met een pool van dokwerkers. Op piekmomenten werken we hier met 5 à 6 mensen en in de dalmomenten met 1 à 2. Daarnaast hebben we vier bedienden. De bouwmaterialen zijn onze hoofdactiviteit, gevolgd door de recyclagestromen en op de derde plaats het CFS-gebeuren,” besluit hij.

9/03/21 13:58

Trends

AR-VR TRAINING FOR LOGISTICS

Virtuele training efficiënter dan klassieke Aden de mogelijkheid om logistieke trai-

ugmented Reality en Virtual Reality bie-

ningen op een efficiënte manier te organiseren. In sommige gevallen is de opleiding zelfs zes maal efficiënter. Deelnemers aan dergelijke trainingen reageren zeer positief. Er is wel nood aan voldoende ondersteuning bij het eerste gebruik, zeker als de trainees geen ‘digital natives’ zijn. Philippe Van Dooren

ONBOARDING “Er gaat veel tijd en geld verloren wanneer men tijdens de opleiding van een nieuwe medewerker merkt dat hij of zij niet het juiste profiel en de juiste vaardigheden heeft. Het is dus van belang om tijdig vast te stellen of

zijn of haar soft skills - zoals motivatie, leergierigheid of ‘can do’-mentaliteit - voldoende zijn. Met VR kan men deze vaardigheden bij de selectie en aanwerving - dus voor de aanvang van de opleiding - testen. Men kan ze ook in een vroeg stadium bijsturen”, zegt VILprojectleider Luc Pleysier. Voor het screenen van de soft skills werden tests met VR bij DHL Supply Chain georganiseerd, in samenwerking met VDAB en Randstad. “Soft skills zijn moeilijk te meten. Wij hebben die eerst vertaald naar ‘hard skills’ - bijvoorbeeld zoveel dozen verplaatsen - en dan gekeken hoe de testtrainee de zaken aanpakte, of hij hulp vroeg, enzovoort”, legt Pleysier uit. “Uit de tests bleek dat VR bij het evalueren van de vaardigheden vier tot zes keer efficiënter

De Vlaamse logistieke innovatiecluster VIL rondde onlangs het project ‘AR/VR Training for Logistics’ af. Daarbij werd de meerwaarde van Augmented Reality (AR) en Virtual Reality (VR) bij de aanwerving, de opleiding en de bijscholing van medewerkers onderzocht en vergeleken met de klassieke methodes.

Negen bedrijven namen aan het project deel: Atlas Copco, DHL Supply Chain, Generix Group Benelux, Kuehne + Nagel, Lanxess, Nike, Randstad, Scania Parts Logistics en VDAB. Uit een bevraging vooraf bleek dat dat er drie clustertypes trainingen zijn voor logistiek personeel: onboarding (inwerken) na aanwerving, training bij logistieke processen, en specifieke taken. Bij drie bedrijven werden praktische tests georganiseerd, telkens gericht op een van deze drie types.

VR leent zich beter tot het screenen van de soft skills en het organiseren van risicotraining.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 20

9/03/21 13:58

is dan de klassieke methode, die uit één op één interviews bestaat. Met VR kan men de kandidaten eventueel gelijktijdig testen en haalt men de soft skills er goed uit. Het is bijvoorbeeld moeilijk om uit een interview af te leiden of iemand bereid is om hulp of raad te vragen”, voegt hij toe.

PRAKTISCHE OPLEIDINGEN Uit de bevraging bleek in het geval van opleidingen bedoeld om nieuwe logistieke processen aan te leren, de aandacht vooral naar kwaliteitscontrole, inspectie, picking, consolidatie en verplaatsing moest gaan. Een dergelijke opleiding gebeurt best in een reële omgeving, zoals een echt magazijn of een fysiek nagebootste omgeving. Daarom werd voor AR gekozen. De test gebeurde bij Nike en richtte zich vooral op picking. Bij een conventionele opleiding werkt een instructeur in het magazijn met drie trainees die hij aanwijzingen geeft over hoe te picken. Terwijl een medewerker oefent, kijken de instructeur en de twee anderen toe. “Met AR kunnen de medewerkers simultaan oefenen, in groepjes van vier of meer. Er is dus een duidelijke efficiëntiewinst, maar door de coronamaatregelen konden we die niet echt weten-

schappelijk meten. Empirisch stelden we vast dat deze methode efficiënter is. Alleen weten we niet hoeveel efficiënter”, voegt Pleysier toe.

VEILIGHEIDSTRAININGEN Voor wat het derde type training betreft - specifieke taken aanleren - bleek uit de bevraging dat drie aspecten bijzonder belangrijk zijn: trainen in risicosituaties, veiligheidsinstructies geven en een evacuatieplan oefenen. Dit zijn situaties waarin best VR gebruikt wordt. In dit geval testte men bij Scania Parts Logistics de inzet van VR bij veiligheidstrainingen. “Een groep kreeg een klassieke training en een tweede een training met de VR-applicatie. De resultaten waren niet eenduidig, onder meer omdat de testen door de coronacrisis slechts op beperkte schaal konden plaatsvinden”, zegt Pleysier. “Dat sommige deelnemende bedrijven verdere pilootprojecten bestuderen wijst erop dat ze - ondanks die onvolledige resultaten - genoeg vertrouwen hebben in de VR-methode”.

BEGELEIDING IS NODIG Tijdens de tests bleek dat de trainees zeer enthousiast waren en sterk overtuigd van de

AR is beter voor trainingen die een verbetering van de handelingen in logistieke processen beogen.

meerwaarde. “Wel kwam naar voren dat digital natives gemakkelijker omgaan met AR en VR dan oudere werknemers. Dat kan een barrière vormen voor medewerkers die minder vertrouwd zijn met technologie. Het vraagt dan ook voldoende begeleiding bij de start van de opleiding. Ook is een periode van gewenning nodig voor de trainee van start kan gaan”, zegt hij nog.

KOSTPRIJS Is een opleiding met AR of VR goedkoper of duurder dan een klassieke training? Daar kan Pleysier moeilijk op antwoorden. “Dat is afhankelijk van de case. Smart glasses heb je voor 1.000 à 1.500 euro en VR-devices al voor 500 of 600 euro. Je moet ook de nodige software kopen. Kies je voor maatwerk of voor standaardmodules? Dat bepaalt natuurlijk ook de kostprijs. Steeds meer partijen bieden ‘blokkendozen’ aan, standaardplatforms die je met modules configureert. Dat brengt de kostprijs omlaag”, voegt hij toe. “Ik denk niet dat de kostprijs de grootste drempel is. De gewenning van de medewerkers aan de nieuwe leermethode is een drempel die niet te onderschatten is”, concludeert hij.

AR vs VR Hoewel beiden digitaal, is er een groot verschil tussen Augmented Reality en Virtual Reality. Bij AR wordt informatie over de werkelijkheid heen gelegd. De operator ziet de omgeving in het echt, maar hij of zij ziet ook digitale beelden. Zo kan de trainee bijvoorbeeld ‘on the job’ door een echt magazijn wandelen en via smart glasses een digitaal instructiescherm of keuzemenu te zien krijgen Bij VR wordt de operator helemaal ondergedompeld in een soort 3D-animatie waarin men kan rondkijken en zelfs handelingen doen. Hiervoor heeft men een speciale bril nodig en apparatuur die de bewegingen van de handen registreert. Via VR moet er voor een training geen infrastructuur vrijgemaakt worden en kunnen potentieel gevaarlijke situaties gesimuleerd worden.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 21

9/03/21 13:58

Neem een abonnement op onze verschillende magazines…

Haal ze nu in huis

... en blijf op de hoogte!

Neem een abonnement op een of meerdere edities U bent op zoek naar informatie met toegevoegde waarde, onmisbare tools (TOP1000) om u te ondersteunen in uw activiteiten, en nog veel meer. Dit alles gelinkt aan een internet site en jaargidsen?

De magazines TRANSPORT/VAN Management, TRUCK & BUSINESS en LINK2LOGISTICS Management zullen zonder twijfel een antwoord bieden op al uw vragen!

Om een abonnement te nemen, ga op www.transportmedia.be/abo-nl

Abo_half_page_NL_115x174 update2019.indd 1

28/08/19 14:54

Ook Castelein Logistics schonk ons het vertrouwen! Klant: Carl Castelein Architect: THEUNYNCK-KNOCKAERT Architecten Oppervlakte: 4.000 m² Plaats: Rekkem

Van prefab tot turn-key - EIGEN grondwerken, EIGEN aluminiumschrijnwerkerij, EIGEN dakdichting, EIGEN technics-afdeling,...

L2LM57_NL_REREDEF.indd 22

wwww.industriebouw.be

9/03/21 13:58

Dossier Real Estate

DUURZAAM LOGISTIEK VASTGOED

Het succes van vandaag investeren in morgen Hklappen kreeg door de coronapandemie, oewel de globale economie in 2020

zijn er een aantal sectoren die het er al bij al goed vanaf brengen. De e-commerce bijvoorbeeld, maar zeker ook de wereld van het logistieke vastgoed. De meteen beschikbare logistieke ruimte in ons land wordt schaars, de huurprijzen stijgen en de nieuwe ontwikkelingen draaien op volle toeren. En bij die nieuwe projecten wordt steeds meer geïnvesteerd in duurzaamheid. Arnaud Henckaerts

Hoewel ecologisch bouwen vroeger iets was van enkelingen, wordt het stilaan de standaard voor logistieke gebouwen. Geografisch beter ingeplant, optimaal geïsoleerd, efficiënter verwarmd, met regenwaterrecuperatie en steeds vaker voorzien ze in hun eigen energiebehoefte, of zelfs energiepositief! In dit dossier nemen we een duik in de Belgische logistieke vastgoedsector en pikken we er een aantal interessante aspecten uit op het vlak van duurzaamheid.

Duurzaamheidscertificaten - p. 24 Hoewel aan de andere kant van de Atlantische Oceaan vaak LEED-certificering (Leadership in Energy and Environmental Design) gebruikt wordt om de duurzaamheid van logistieke gebouwen te beoordelen, is op ons continent BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Methodology) de norm. Maar is zo’n BREEAM-certificaat wel nodig? Duurzaam bouwen kan ook zonder, maar het lijken op dit moment vooral de ontwikkelaars die aansturen op certificering, eerder dan de eindgebruikers.

Zonnepanelen - p. 27 Het plaatsen van zonnepanelen op logistieke gebouwen houdt om meerdere redenen steek, en is bijna een must in 2021. Ten eerste beschikken ze over het algemeen over een ruim bemeten dakoppervlak, en anderzijds is het een relatief eenvoudige manier om het netto energieverbruik naar beneden te halen en zo de duurzaamheid te verhogen. Maar voor je een dak vol zonnepanelen legt, doe je er best ook alles aan om het stroomverbruik van de site te beperken. En dan zijn er nog de verschillende formules om de plaatsing haalbaar te maken…

Case Study Fiege - p. 30 Toen Fiege in 2017 zijn activiteiten op twee sites concentreerde op één plek, besloot het om het bestaande gebouw uit te breiden en het geheel een duurzaam karakter te geven in samenspraak met projectontwikkelaar Goodman. Dat gebeurde terwijl het gebouw in gebruik bleef, en deels op basis van een oudere structuur, wat met name voor de installatie van de zonnepanelen uitdagingen met zich meebracht. Het toont aan dat je maar beter toekomstgericht denkt bij een nieuw logistiek project.

De logistieke vastgoedmarkt in 2020 - p. 33 Het distributiecentrum van Aldi in Turnhout sleepte dankzij zijn duurzaamheid de eerste ‘Logistics Building of the Year’ in de wacht tijdens de Transport & Logistics Awards 2019.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 23

2020 was een Grand Cru-jaar voor het Belgische logistieke vastgoedpark, ondanks, of deels zelfs dankzij de coronacrisis. De logistieke keten voelde immers de impact van invoer- en productiebeperkingen, de grote vraag naar bepaalde producten, de verminderde vraag naar anderen, en de e-commerce boom. We eindigen dit dossier met een overzicht van de meest in het oog springende trends en verwezenlijkingen van het afgelopen jaar.

9/03/21 13:58

Dossier Real Estate

DUURZAME MAGAZIJNEN

Het mega-DC dat WDP voor Barry Callebaut optrekt, zal een BREEAM Outstanding zijn. Het chocoladebedrijf streeft de certificatie na in lijn met zijn duurzame Forever Chocolate Strategy.

Zin en onzin van de BREEAM-certificatie Ide norm geworden voor het beoordelen n Europa zijn de BREEAM-standaarden

van de duurzaamheid van een gebouw. Ze helpen de ontwikkelaars, architecten en gebruikers van logistieke gebouwen om de milieu-impact te verminderen en zijn voor investeerders een middel om de waarde ervan beter in te schatten. Toch streven niet alle gebruikers van magazijnen een BREEAMcertificatie. Philippe Van Dooren

BREEAM staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method. De methode werd ontwikkeld door de Engelse onderzoeksinstantie Building Research Establishment (BRE) om de impact van gebouwen op milieu en mens minimaal te

houden. Het certificaat is een duurzaamheidskeurmerk voor nieuwbouw en renovatieprojecten in onder meer logistiek vastgoed. Het is een relatief jonge evolutie - de beoordelingen worden sinds 2009 uitgevoerd - maar het certificaat geldt nu in Europa als de norm. In tegenstelling tot andere duurzaamheidskeurmerken volgt BREEAM een multicriteria-aanpak. In het certificeringstraject wordt niet alleen gekeken naar het energieverbruik van een pand, maar ook naar andere aspecten zoals landgebruik, ecologie (bescherming van de biodiversiteit), bouwproces, watergebruik, afval, vervuiling, transport, materialen, gezondheid en comfort. De beoordeling wordt afgerond met het toekennen van een BREEAM-score: Pass, Good, Very Good, Excellent of Outstanding.

In sommige landen, zoals Nederland, zijn de beoordelingsrichtlijnen aan de lokale marktvereisten aangepast. In België valt men terug op de algemene BREEAM Europe-richtlijnen. De beoordeling doet een erkende BREEAM Assessor of Accredited Professional. Die inspecteert niet alleen het project, maar begeleidt ook de opdrachtgever en ontwerper vanaf de ontwerpfase tot en met de uiteindelijk ingebruikname.

VOORDELEN Een BREEAM-certificatie is in België niet verplicht. Al gaat de certificatie gepaard met best wat extra investeringen, zijn er voordelen aan de certificatie. Volgens BREEAM Assessor STABO, zijn er naast de positieve impact op het milieu ook economische redenen, omdat

L2LM57_NL_REREDEF.indd 24

9/03/21 13:58

Rudy Denutte (De Rocker Logistics): “Een BREEAMcertificatie is niet voor iedereen weggelegd. Voor een groots project is ze meer haalbaar dan voor een project van een KMO”.

een BREEAM project een aantoonbare meerwaarde heeft. Uit onderzoek van de ‘World Green Building Council’ blijkt dat duurzame gebouwen tot 20% hogere huurtarieven hebben. Dit komt onder andere door het goede binnenmilieu (gezondheid) en de lagere operationele kosten, door onder meer lagere energiekosten, waterbesparing en onderhoud. Ook voor het verkrijgen van groene leningen bij de banken is een certificaat interessant. En doorgaans zijn huurders en gebruikers bereid meer te betalen. Als het nieuwbouw- of gerenoveerde pand een Excellent of Outstanding certificering heeft, kan de opdrachtgever in België een Ecologiepremie aanvragen. Uit het voorgaande kan men afleiden dat de BREEAM-certificatie vooral een zaak is van vastgoedontwikkelaars en minder van gebruikers. De certificatie beïnvloedt immers de waarde van het gebouw.

VAN ‘NICE TO HAVE’ NAAR ‘MUST HAVE’ “Met BREEAM is het inderdaad een beetje dubbel”, beaamt Walter Goossens, Head of Industrial & Logistics Agency bij vastgoedmakelaar JLL. “De ontwikkelaars zijn in de certi-

L2LM57_NL_REREDEF.indd 25

ficatie geïnteresseerd omdat ze meer waarde aan het gebouw geeft. De gebruiker, daarentegen is minder geïnteresseerd”. “Als een logistieke gebouw in België BREEAMgecertificeerd is, is het meestal met een label Good. Vanuit een investeringsperspectief zijn de labels Very Good en Excellent interessanter, maar in ons land is het uitzonderlijk dat men voor Excellent gaat. De ontwikkelaars gaan gemakkelijker voor Good of Very Good”, voegt hij toe . Volgens Goossens spelen ook de investeerders in logistiek vastgoed een belangrijke rol. “Zij verwachten dat de gebouwen duurzaam ontwikkeld worden. Maar ook de opdrachtgevers van de logistieke dienstverleners - en zeker de grote ‘corporates’, onder druk van hun aandeelhouders - verwachten van hen dat ze duurzamer werken. Ze verwachten in toenemende mate van de logistiekers en de vervoerders het bewijs van die duurzame activiteiten aanleveren. Het belang van labels en certificaties zal dan ook stijgen”. Hoewel de vraag vanuit de gebruikers eerder gering is, denkt Walter Goossens daarom dat BREEAM een noodzaak wordt.” In de kantorenimmobiliën is de trend als duidelijk: de

certificering evolueert van ‘nice to have’ naar ‘must have’. Ook in de logistiek worden de eisen op gebeid van duurzaamheid zo groot, dat een certificering op termijn een verplichting wordt”, zegt hij.

BARRY CALLEBAUT Een voorbeeld daarvan is het Europees distributiecentrum dat WDP voor chocoladeproducent Barry Callebaut in Lokeren bouwt en dat een BREEAM Outstanding certificatie zal hebben. In dit geval komt de certificatie dus niet alleen op aangeven van vastgoedontwikkelaar WDP, maar ook van de gebruiker zelf. Het chocoladebedrijf streeft de certificatie na in lijn met zijn duurzame Forever Chocolate Strategy. Barry Callebaut heeft zich er namelijk toe verbonden tegen 2025: koolstof- en bospositief te werken, meer dan 500.000 cacaoboeren uit de armoede te halen, kinderarbeid volledig weg te halen uit zijn bevoorradingsketen en 100% duurzame ingrediënten te gebruiken. De 60.000 m² grote duurzame logistieke hub van het bedrijf zal, onder meer dankzij zonnepanelen, volledig energieneutraal opereren. Om het ‘Outstanding’ label te halen worden

9/03/21 13:58

Dossier Real Estate

verregaande maatregelen genomen, zoals het inzetten van materialen met een lage levenscycluskost, geothermie, laadpalen voor elektrische voertuigen, uitgebreide voorzieningen voor fietsers, enzovoort.

OOK KRITISCHE GELUIDEN Rudy Denutte, CEO en eigenaar van De Rocker Logistics, laat een kritischere klank horen. Zijn bedrijf bouwde zopas een performant en duurzaam logistiek gebouw in Zele, niet zo ver van Lokeren. Ook daar zal chocolade worden opgeslagen. “Een BREEAM-certificatie is niet voor iedereen weggelegd. Voor een groot project als dat van Barry Callebaut is het meer haalbaar dan voor een KMO. Een van de redenen is dat tijdens de bouw een assessor permanent aanwezig is en kan interveniëren. Dat heeft bijvoorbeeld een impact op de meetings tijdens de bouwwerken. Het label en de controles vertegenwoordigen een flinke kost”, legt hij uit. “Wij zijn dan ook pragmatisch tewerk gegaan. Wij hebben zo goed als het kan de BREEAMnormen toegepast en inhoudelijk gevolgd. Wat zijn de verwachtingen? Hoeveel zonnepanelen moeten we installeren? Hoeveel verbruikt de koeling of de verwarming? Al deze vragen hebben we ingevuld alsof we een certificatie nastreefden”, voegt hij toe. “Er zijn grote internationale groepen die inderdaad steeds vaker een BREEAM-certificatie vragen. Zij hebben zeker een impact. Maar er

zijn ook veel klanten die vragen in hoeverre het gebouw duurzaam functioneert zonder dat ze een certificaat eisen”, zegt Denutte nog.

VERSCHILLENDE MANIEREN Dat beaamt Serge Gregoir, CEO en eigenaar van Eutraco. Zijn bedrijf nam in januari een distributiecentrum van 40.000 m² (en op termijn in totaal 60.000 m²) in gebruik dat volledig energie- en koolstofneutraal is. Het is één van de allereerste logistieke gebouwen in België zonder gasverwarming: alle faciliteiten, inclusief verwarming via warmtepompen, zijn dus elektrisch. De stroom is 100% groen waarbij de zonnepanelen minimum evenveel energie zullen opwekken als er door de site zelf verbruikt wordt. Het gebouw werd door MG Real Estate voor Eutraco opgetrokken. “Het gebouw is nog niet BREEAMgecertificeerd, maar dat zal binnen enkele maanden het geval zijn. Contractueel moet er een certificaat Good komen, maar ik weet dat MG Real Estate Very Good nastreeft”, zegt Gregoir. Toch plaatst hij een kanttekening. “Duurzaam bouwen is vandaag een absolute must. Het kan betere prijzen bij de klanten opleveren of op zijn minst een doorslaggevend argument zijn wanneer de prijs van de concurrent even hoog is. Maar dient het gebouw BREEAM-gecertificeerd te zijn? Daar ben ik niet zo zeker van”. Volgens hem is het BREEAM-certificaat voor de ontwikkelaar van belang. “Bij nagenoeg

elke tender komt vandaag het aspect duurzaamheid aan bod. Maar BREEAM komt zo goed als nooit aan bod. Er zijn nog andere manieren om aan te tonen dat jouw gebouw energie- of koolstofneutraal is. Naar mijn ervaring moet je de CO2-performantie kunnen bewijzen maar maakt het meetinstrument minder uit”, stelt Gregoir.

GEMAKKELIJKER OM TE BEWIJZEN Toch zijn er ook logistieke dienstverleners die voor BREEAM gaan. Zo bouwt Snel Logistics Solutions momenteel een nieuw magazijn in het Limburgse Ham dat gecertificeerd zal zijn. “Ik merk wel dat er meer vraag is naar duurzame logistiek. Waarom een nieuw gebouw dan ook niet meteen BREEAM laten certificeren”, zegt Gert Snel, CEO en eigenaar van het bedrijf. “Oké, het kost geld, maar wat vertegenwoordigen die - zeg maar - 50.000 euro tegenover de totale waarde van het gebouw? En loopt die assessor tijdens de werken in de weg? Niet echt. Hij komt op bepaalde momenten langs maar is niet permanent aanwezig. Men moet dan ook van het certificaat geen papieren tijger maken”, zegt hij. “Ik ben ervan overtuigd dat wij op termijn betere prijzen kunnen onderhandelen als we zwart op wit kunnen bewijzen dat het gebouw duurzaam is. En dat is gemakkelijker als je over een BREEAM-certificaat beschikt”.

Het nieuwe distributiecentrum van Eutraco zal BREEAM-gecertificeerd zijn. “Maar dat is het certificaat noodzakelijk? Naar mijn ervaring moet je de CO2-performantie kunnen bewijzen, maar maakt het meetinstrument minder uit”, zegt Serge Gregoir.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 26

9/03/21 13:58

DUURZAAM BOUWEN

“Zonnepanelen passen in een breder duurzaamheidsbeleid”

11.000 m2 aan zonnepanelen leveren Van Moer Logistics 1.500 MWh per jaar op.

Zopwekken? Als men het goed aanpakt, elf via zonnepanelen groene stroom

blijft het rendabel, zelfs rekening houdend met onzekere factoren. Belangrijk is dat het deel uitmaakt van een ruimere duurzame strategie. Hans Verboven, CEO van Sustacon en professor duurzaamheidsmanagement (UAntwerpen) geeft tekst en uitleg. Michaël Vandamme

“Net zoals andere sectoren zoekt de logistieke sector de weg naar een meer duurzame en toekomstgerichte bedrijfsvoering,” stelt Hans Verboven. “Daar mag je best veel onder verstaan. Duurzaamheid gaat om operational excellence, lean denken, tevreden klanten, werknemers en buurtbewoners, maar evenzeer om meer toekomstgerichte zaken zoals circulaire businessmodellen. Groene energie

L2LM57_NL_REREDEF.indd 27

en CO2-besparingen vormen slechts een onderdeel van een breder duurzaamheidbeleid.” “Vele wegen leiden naar het doel,” vervolgt Verboven. “Maar je begint natuurlijk eerst met te kijken hoe je energie kan besparen. Vervolgens zoek je om zoveel mogelijk energie te gebruiken van niet-fossiele oorsprong. Je kan die inkopen, maar dikwijls is het ook een optie om deze deels zelf te produceren. Aan een windmolen zijn vele voorwaarden en een lang vergunningstraject verbonden. Zonne-energie is vandaag nog steeds met stip de meest eenvoudige optie om als bedrijf op grote schaal groene energie te kunnen opwekken.”

INTERESSANTE INVESTERING Professor Verboven merkt dat meer logistieke bedrijven nog steeds de kaart van de zonne-

panelen trekken. Dit type onderneming heeft immers één grote troef: ruimte. “Het feit dat ze met hun warehouses vaak over aanzienlijke dakoppervlaktes beschikken, verschaft hen alvast een voordeel op andere soorten bedrijven,” stelt hij. “Zonnepanelen zijn dus zeker een quick win. Dat neemt niet weg dat men er wel goed over moet nadenken. Alle parameters moeten in kaart gebracht worden: investeringskost, onderhoud, verzekering en de eigen energienood. Dikwijls zal de productiecapaciteit groter zijn dan de energienood. Als men de energie niet zelf kan gebruiken, moet men ze op het net kwijt kunnen. De vraag is dan welke vergoeding daartegenover staat. Je hebt al een glazen bol nodig om daar de toekomst nog te kunnen voorspellen. Maar tegenover die onzekerheid staat dat de opgewekte

9/03/21 13:58

Dossier Real Estate

In de praktijk… •V an Moer Logistics met hoofdzetel in Zwijndrecht liet in totaal iets meer dan 11.000 m2 aan zonnepanelen plaatsen op de daken van hun eigen warehouses, goed voor 1.500 MWh per jaar. Door een intensief onderhoudscontract met een externe partner, slaagt men erin de panelen een rendement van 97% te laten opleveren. Dit rendement wordt continu gemonitord. Ongeveer de helft van de opgewekte stroom is voor eigen gebruik bestemd, de rest wordt op het net geplaatst. In totaal wordt 15% van het elektriciteitsgebruik zelf opgewekt. Daarnaast gebruikt het bedrijf nog de zonne-energie van installaties op gehuurde magazijnen. In 2021 staan nieuwe investeringen gepland.

“Voor mij zijn zonnepanelen gewoon een verstandige investeringsbeslissing. De echte kansen voor een duurzame langetermijnstrategie in de logistiek liggen wat mij betreft in multimodaal transport en ketenregie.” Professor Hans Verboven

stroom beduidend goedkoper is dan wanneer men die van het net haalt en dat de aanwezigheid van zonnepanelen ook de waarde van de site ten goede komt. Elk geval is natuurlijk anders, maar met de technologie van vandaag mag men uitgaan dat men sowieso een mooi rendement kan halen.”

EXTERNE FINANCIERDER Geen investering zonder financiering. Dit kan voor menig bedrijf wel eens een (te grote) hinderpaal worden. Wat met zonnepanelen als de capex last als te zwaar wordt aanzien? “Je ziet bedrijven steeds meer evolueren naar samenwerking met zogenaamde third parties,” aldus Hans Verboven. “Deze zullen dan de financiering, maar dikwijls ook onderhoud

en exploitatie verzorgen. Er zijn verschillende formules. Een veel voorkomende formule is dat het bedrijf een vaste vergoeding krijgt, terwijl de opbrengst met inbegrip van de groenestroomcertificaten voor deze derde partij bestemd is. Als bedrijf koop je je noodzakelijke stroom ook bij hen, wat sowieso goedkoper uitvalt. Een dergelijk partnerschap heeft doorgaans een looptijd van 15 à 20 jaar. Na afloop wordt het bedrijf eigenaar van de zonnepanelen.”

ENERGIESTOCKAGE “Wat de toekomst in petto heeft? Moeilijk te voorspellen,” zegt Hans Verboven. “Persoonlijk denk ik dat de nieuwe mogelijkheden op het vlak van opslag een game changer zullen worden. Vandaag belandt de overschot aan verwerkte stroom obligaat op het net. Wanneer performante opslagsystemen beschikbaar zullen zijn, vormt een bedrijf of bedrijventerrein een soort gesloten circuit. Zo lang zal het niet meer duren voor we via waterstof tijdelijke energiestockage kunnen doen. De toekomst is aan de lokale energiegemeenschappen.”

DUURZAME STRATEGIE “Zonnepanelen zijn slechts één aspect van duurzaamheid”, benadrukt Hans Verboven. “Voor mij zijn zonnepanelen gewoon een investeringsbeslissing. De echte kansen voor

• H. Essers, met hoofdzetel in Genk, bezit maar liefst 350.000m² aan zonnepanelen, die tezamen ongeveer 12.000 MWh/jaar produceren. Daarnaast heeft het bedrijf ook windmolens. In totaal wordt 45% van het electriciteitsverbruik zelf opgewekt. H.E. Essers experimenteert sinds januari met twee vrachtwagens met zonnepanelen. Door de elektronica in de vrachtwagen zo veel mogelijk op die zonnepanelen te laten draaien, wil H. Essers zo'n 1.000 liter diesel per jaar besparen.

Hans Verboven

(Specialist duurzame strategieën) • S tudeerde Economie, Taal-& Letterkunde en filosofie in Leuven, Brussel, Heidelberg en aan de London School of Economics • Professor Duurzaamheidsmanagement UAntwerpen • CEO Sustacon (www.sustacon.me), consultancybedrijf voor duurzaamheidsmanagement en -communicatie. een duurzame langetermijnstrategie liggen wat mij betreft in multimodaal transport en ketenregie. Het coördineren van de samenwerking in de waardeketen biedt heel wat opportuniteiten. Logistieke dienstverleners moeten het initiatief nemen om synergie te vinden tussen de verschillende ketenschakels.”

L2LM57_NL_REREDEF.indd 28

9/03/21 13:58

210202

Logistieke ruimte voor:

vlo tte processen

Uw klanten hebben hoge verwachtingen. Een efficiënte supply chain vereist strategisch gelegen logistiek vastgoed dicht bij belangrijke luchthavens, autosnelwegen en havens. En dat is precies waarin wij ons onderscheiden.

goodman.com

210202_NL_adv_Transportmedia_202x267mm.indd 1 L2LM57_NL_REREDEF.indd 29

02/02/2021 09:18 9/03/21 13:58

Dossier Real Estate

Voor de verlichting werd resoluut voor LED gekozen

DUURZAAM MAGAZIJN FIEGE

“Duurzaam engagement vergt een brede aanpak” Egagement inzake duurzaamheid. Al snel werd een breed en vooral complementair scenario

en rationalisering van de (toen) twee sites in ons land, ging in 2017 gepaard met een en-

uitgeschreven: van verwarming, verlichting, over elektriciteit opwekken tot zelfs het aanplanten van een eigen bos. Michaël Vandamme - Foto’s: Jeroen Willems

Tot in 2017 beschikte Fiege over twee Niet ver van elkaar verwijderde warehouses in ons land (in de buurt van waar de N-16 de A-12 kruist). Na een kosten/baten analyse, werd besloten één vestiging te verlaten en de andere uit te breiden. Van deze verhuis werd gebruik gemaakt om op het vlak van duurzaamheid enkele substantiële stappen te zetten. “Er was een dubbele reden om deze maatregelen door te voeren,” stelt HR-manager Christoph Verhavert. “Enerzijds is het altijd

handig als je kostenbesparende maatregelen kan implementeren. Anderzijds is duurzaamheid doorheen de jaren steeds belangrijker geworden voor ons bedrijf, principieel maar ook in de praktijk. We hebben het nu specifiek over ons warehouse, maar we trekken die lijn door naar de dagelijkse bedrijfsvoering. Dit vertaalt zich dan bijvoorbeeld in de consolidatie van paletten, ervoor te zorgen dat ruimte in vrachtwagens niet onbenut blijft, alternatieven voor plastic zoeken, enz.”

AANPAK OP DIVERSE DOMEINEN En dan waren er de maatregelen met betrekking tot het warehouse, die uitgevoerd werden terwijl dat gewoon in gebruik bleef. “Concreet moest het bestaande warehouse duchtig gerenoveerd worden. Daarnaast bouwden we er nog eens 3 hallen, waardoor we van 20.000m² naar 50.000m² groeiden,” zegt Christoph Verhavert. De uitbreiding en renovatie berustte op een samenwerking met Goodman. “Niet toevallig. Ze waren reeds onze landlord en zijn heel snel in ons verhaal meegestapt. Tijdens het traject werd de nodige flexibiliteit aan de dag gelegd, wat ook nodig is want nu en dan werden dingen bijgestuurd. Dat we inspraak kregen in de aanpak, was een reële meerwaarde. Zo wilden wij een mezzanine van 12 meter over de hele lengte, wat oorspronkelijk niet

L2LM57_NL_REREDEF.indd 30

9/03/21 13:58

Fiege in België Door de bouw van extra hallen, steeg de oppervlakte op de site van 20.000 m2 naar 50.000 m2.

“We doen voornamelijk opslag, overslag en distributie,” legt Christoph Verhavert uit. “Het transportgedeelte besteden we uit aan derden. Dat is een strategische beslissing om niet te moeten investeren in vrachtwagens, chauffeurs, en dergelijke meer. Daar komen nog ook nog wat douane-activiteiten bij. Net als enkele value added services zoals het ontpakken of her-labelen.”

Cijfers

Op de nieuwgebouwde hallen komt nog voor 3,2MWp aan zonnepanelen, de (voorlopige) laatste fase van het project.

voorzien was. Later vroegen we ook deze te verzwaren naar 750 kg/m², wat evenmin een probleem was.” En dan was er de duurzaamheidspiste die bewandeld werd. “Om onze ambitie op het vlak van duurzaamheid waar te maken, gingen we op diverse vlakken tewerk”, aldus Christoph Verhavert. “Zo voorzagen we in extra isolatie, ook op het dak. We kozen voor led-verlichting en maakten gebruik van bewegingssensoren. We maakten ook een keuze om voor de verwarming van stralingsenergie gebruik te maken, wat een besparing oplevert ten aanzien van de blazers die we vroeger gebruikten. De hele oppervlakte van het dak werd voorbereid om zonnepanelen te plaatsen en er werden laadpalen voorzien, voor onze eigen mensen, maar evenzeer voor het personeel en bezoekers. In totaal zou de zonnepaneleninstallatie jaarlijks een 2,74GWh aan groene stroom moeten produceren.”

GEFASEERDE UITROL Een aantal factoren hadden een belangrijke impact op de uitrol van het project, zo

L2LM57_NL_REREDEF.indd 31

blijkt. Er moest ingegrepen worden op een bestaande site die bovendien nog eens in bedrijf moest blijven. “Een direct gevolg hiervan is dat we gefaseerd tewerk moesten gaan,” aldus Verhavert. “Toen we in 2017 van start gingen, deden we dat door eerst het gebouw an sich aan te pakken, precies om de continuïteit te waarborgen. Ons bos werd in 2020 aangeplant (zie kaderstuk), en de zonnepanelen volgen in de loop van dit jaar, wellicht tegen de zomer. Toen we begonnen, hadden we niet echt een timing, maar wellicht zal alles om en bij de vier jaar in beslag hebben genomen. Trouwens, een nadeel als je met een bestaand gebouw vertrekt, ondervonden we met onze ambitie om zonnepanelen te plaatsen. De voorziene 30.000m² zullen op het deel van het nieuwe gebouwde komen, aangezien het dak van het initiële warehouse uit 2001 niet geschikt was om dit gewicht te dragen. Er is op twee decennia veel gebeurd op het vlak van duurzaamheid. In 2001 waren zonnepanelen nauwelijks een issue, inmiddels een must.”

België Omzet: 200 miljoen euro Actief sinds: 1993 Aantal medewerkers: 200 Vestigingen: één sinds 2017 Oppervlakte: 50.000 m2 Belangrijkste klanten actief in FMCG, e-commerce en Airline Catering Supplies Wereldwijd Omzet: 3 miljard euro Aantal landen met activiteiten: 15 Vestigingen: 160 Aantal medewerkers: 10.500

Bossen, bijen en vogels Door uitgravingen op het terrein van Fiege, lage er een hoge berg aarde. “De vraag was dan ook wat we met die oppervlakte konden aanvangen,” vertelt Christoph Verhavert. “Eerder dan groen of onkruid te voorzien, viel de keuze op een heus urban forest, meer bepaald gingen we voor de miyawaki-methode. De meerwaarde op duurzaamheidsvlak is overduidelijk. Dergelijke bossen zijn intenser en ideaal om CO2 uit de lucht te halen. Het is sowieso een langetermijnproject. Na drie jaar kunnen de eerste resultaten opgetekend worden en er gaat toch wel zo'n vijf jaar voor alles volgroeid is. Het is een wezenlijke bijdrage om onze site zo CO2-neutraal mogelijk te krijgen. Maar het moeten niet altijd ingrijpende maatregelen zijn, ook kleine beetjes helpen. We hebben bijvoorbeeld bijenkasten staan, wat ons in staat stelt wat honing aan onze medewerkers uit te delen. We plaatsten ook enkele vogelkastjes, wat hopelijk zal bijdragen in de strijd tegen de processierups op onze eiken. Nu moet daar jaarlijks iemand voor langs komen. Maar hopelijk doen de vogels het nodige (glimlacht).”

9/03/21 13:59

ADVERTORIAL

Logistics Capital Partners

Van nature duurzaam P

an-Europees ontwikkelaar en beheerder van logistiek vastgoed Logistics Capital Partners is relatief jong, maar toch heeft het bedrijf sinds zijn oprichting in 2015 al een indrukwekkend portfolio opgebouwd met kantoren en projecten in 7 Europese landen en verwezenlijkingen voor grote namen als Amazon, Kering, XPO en Primark. Duurzaamheid is daarbij één van de kernwaarden. Met of zonder certificaat.

Logistics Capital Partners beheert meer dan een miljoen m² aan logistieke activa en heeft bouwplannen voor nog eens 1,5 miljoen m². In België is het bedrijf actief sinds begin 2019, met het beheer van de vastgoedportefeuille van Tritax Eurobox, en sinds begin dit jaar een eerste eigen voltooid Belgisch project van 30.000 m² in Nijvel. Een volgend project is al gepland in Limburg en Logistics Capital Partners kijkt uit naar bijkomende gronden.

Het eerste Belgische project van Logistics Capital Partners in Nijvel is net afgewerkt en nog deels beschikbaar.

Instapklaar en duurzaam De 6 hectare grote site in Nijvel was al 10 jaar niet meer in gebruik, en Logistics Capital Partners stond in voor de sloop-, sanerings- en vergunningswerkzaamheden. Één helft van het project is verhuurd aan Medi-Market Group en de andere helft is nog beschikbaar. Voltooid en instapklaar, een troef in een wereld waar de vraag naar onmiddellijk beschikbaar vastgoed op een aantrekkelijke locatie groot is. Daarom is LCP ook in Bornem met de bouw gestart van de laatste hall van 12.000m² in het Logistieke Park Bornem, eigendom van Tritax Eurobox. De oplevering staat gepland voor midden 2021. “Hoewel er in Nijvel niet meteen gewerkt werd met het oog op een duurzaamheidscertificatie, heeft Logistics Capital Partners duidelijke doelstellingen voor de duurzaamheid van zijn gebouwen. Er kwamen dan ook fotovoltaïsche panelen, LEDverlichting, energiezuinige verwarmingssystemen en een systeem voor regenwaterrecuperatie, maar ook een nieuw fietspad en een fietsenstalling. Dat de aanpak werkt, bleek toen de site op vraag van een investeerder een BREEAM-assessment onderging en duidelijk werd dat het behalen van een “Very Good” classificatie geen enkel probleem zou zijn. De ontwikkelingsprincipes van Logistics Capital Partners

werpen dus hun vruchten af,” aldus Kim Cornille van Logistics Capital Partners.

Luxeretailer gaat voor energiepositief Zelfs het eerste project van Logistics Capital Partners voor Primark in Roosendaal behaalde zonder problemen een BREEAM ‘Very Good’ certificaat. Voor het jongste project van het bedrijf in Nederland, een campus van 120.000m², bouwt Logistics Capital Partners ook volgens zijn eigen strenge duurzaamheidsregels. Maar het bekijkt in samenspraak met de eindgebruiker welke bijkomende implementaties de toegevoegde groene waarde nog kunnen verhogen. Dat de bewustwording en interesse van klanten in een meer duurzaam logistiek vastgoedpark groeit, werd nog maar eens bevestigd bij de ontwikkeling van een 160.000 m² groot globaal DC voor de Kering Group, bekend van luxemerken als Gucci en Yves Saint Laurent. Dat beschikt over een LEED ‘Platinum’ label, maar in samenspraak met de gebruiker werd beslist om een stap verder te gaan en meer groene energie te produceren dan er verbruikt wordt. Helemaal future-proof.

Kim Cornille, Asset & Development Director Logistics Capital Partners.

www.logisticscapitalpartners.com

L2LM57_NL_REREDEF.indd 32

9/03/21 13:59

Dossier Real Estate

LOGISTIEKE VASTGOEDMARKT

Goede veerkracht Vwat (moderne) magazijnen tot een veilige haven maakt.

olgens makelaar JLL was het jaar 2020 een topjaar voor logistiek vastgoed in België. Andere vastgoedsectoren kunnen niet hetzelfde zeggen, Claude Yvens

“De plotse en noodzakelijke reorganisatie van heel wat bevoorradingsketens heeft geleid tot een explosie van het aantal huurcontracten, aangezien het vaak een kwestie was van het vinden van bijkomende opslagoplossingen op korte termijn, zelfs als dat betekende dat er moest worden uitgeweken naar minder efficiente magazijnen”, verklaart Walter Goossens (Head of Industrial and Logistics Agency bij JLL Belgium).

snelheid waarmee bepaalde bevoorradingsketens middenin de pandemie moesten worden ge(re)organiseerd. Het acquisitievolume is daarentegen sterk gedaald, van 351.000 m2 tot 142.000 m2. Een andere daling (maar dit is een uitvloeisel van de vorige vaststelling): de transacties met betrekking tot op maat ge-

bouwde of “build-to-suit” gebouwen zijn in één jaar tijd met 18% gedaald. De assen die het meest van deze situatie hebben geprofiteerd, zijn enerzijds AntwerpenGent en anderzijds Antwerpen-Brussel-Nijvel, terwijl we een vrij significante daling van de bezettingen in Limburg en op de Waalse as

EEN ZEER “KORTE TERMIJN” MARKT De cijfers spreken inderdaad voor zich: de logistieke markt is de enige die in 2020 hogere bezettingscijfers laat zien ten opzichte van 2019 (976.929 m2, een stijging met 6%), daar waar de semi-industriële sector bijvoorbeeld met 13% is gedaald. Vooral distributiecentra van meer dan 20.000 m² en kleine gebouwen hebben de opwaartse tendens op de markt in de hand gewerkt. Een ander bijzonder kenmerk is dat 85% van de oppervlakte werd verhuurd, terwijl het gemiddelde over de laatste vijf jaar slechts 57% bedroeg. Dit is een logisch gevolg van de

Bijzonder aan deze 48.900 m2 magazijnen in Genk is dat ze tweemaal in hetzelfde jaar werden verhuurd.

In de haven van Gent gaat het grootste Belgische vastgoedproject gewijd aan logistiek van start.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 33

9/03/21 13:59

Belangrijkste transacties 2020

Dossier Real Estate

“Logistiek vastgoed is één van de winnaars van een 'Covid' jaar.” Walter Goossens (JLL)

distributiecentra, fulfilmentplatforms en crossdock gebouwen. Tot slot merkt JLL op dat België eindelijk begint toe te geven aan een mode die in Nederland reeds wijdverbreid is, namelijk magazijnen met twee verdiepingen. Twee lopende projecten beantwoorden aan deze definitie: het toekomstige sorteercentrum van DPD in

constateren, een fenomeen dat Goossens toeschrijft aan het gebrek aan beschikbare gebouwen tussen Luik en Henegouwen. De door JLL geanalyseerde cijfers zijn ook enigszins vertekend door het feit dat hetzelfde gebouw het voorwerp van twee transacties uitmaakte tijdens hetzelfde jaar (Stobart, gevolgd door VAB/Koopman in Genk op 48.900 m2). Investeringen voor eigen rekening blijven daarentegen buiten beschouwing. Een zeer actieve groep als Weerts wordt bijvoorbeeld alleen vermeld voor de 21.000 m2 die in het eerste kwartaal in Tongeren is aangekocht, maar niet voor de bijna 80.000 m2 die voor WSC in Luik werd gebouwd (45.000 m2 in de Trilogiport en 33.500 m2 in Milmort), noch voor de 75.000 m2 die haar vastgoedafdeling voor rekening van Kuehne + Nagel in Beringen heeft gebouwd. Hetzelfde kan worden gezegd van de 50.000 m2 die H.Essers in Gent heeft gebouwd. JLL wijst ook op een blijvende, niet-cyclische verandering in de logistieke vastgoedmarkt: naast de grote single- of multi-client distributiecentra verschuift de vraag ook naar kleinere gebouwen, die veel beter geschikt zijn voor een specifieke functie in de toeleveringsketen; we denken hierbij met name aan stedelijke

Vilvoorde (gebouwd door Montea) en het toekomstige distributiecentrum van Cebeo in Doornik. Tot slot is de leegstand historisch laag: 1,5% van de gebouwde magazijnen is momenteel beschikbaar op de markt, en dit cijfer daalt zelfs tot 1,2% tussen Antwerpen en Brussel. Na twee rustigere jaren brengt dit cijfer sommige investeerders ertoe terug te keren naar de markt voor puur speculatieve projecten. Het beste voorbeeld hiervan is het project Ghent Logistic Campus van Groep Heylen in Gent op een terrein van 25 hectare. Door deze speculatieve projecten zou de nieuwbouwoppervlakte in 2021 gewoon kunnen verdubbelen. In dit opzicht werd 2020, na een zwak jaar 2019 (266.000 m2), al gekenmerkt door een sterke stijging (497.000 m2 bebouwd), en we kunnen verwachten dat dit laatste cijfer in 2021 zal verdubbelen. Anderzijds zal volgens Walter Goossens de eerste fase van het Lingang-project in Zeebrugge (start van de werkzaamheden voorzien in het eerste kwartaal van 2021) niet speculatief zijn, in tegenstelling tot wat werd aangenomen. Zal dit voldoende zijn om de leegstand terug te brengen tot 5%, een waarde die wordt beschouwd als een garantie voor een gezonde markt? En om de inflatie te stoppen die naast de gouden driehoek Antwerpen-Brussel-Gent vooral de Waalse as heeft getroffen? Dit zal grotendeels afhangen van de sterkte van de post-corona economie …

•1 50.000 m2 voorverhuurd door X2O en Overstock Home & Garden in Evergem (investering door WDP via een 71/29 joint-venture opgericht met de toekomstige huurders, opening gepland voor 2022) • de 59.760 m2 die Eutraco inneemt bij MG Real Estate in Willebroek en die medio december 2020 in gebruik werd genomen • 48.900 m2 voor VAB Fleet Services in Genk (herontwikkeling van het gebouw dat door Stobart werd gehuurd voor Nike, en voor VAB zal worden beheerd door Koopman) • huur van 34.000 m² door Eutraco in de Tri Access Logistics zone in Willebroek, naast de aankoop van 22.000 m² in Sint-Niklaas • 28.000 m2 voor de nieuwe DHL Pharma Campus in Lot (een ontwikkeling van MG Real Estate die vermoedelijk in het derde kwartaal van 2021 in gebruik zal worden genomen) • 23.730 m2 voor Bleckmann in Evergem • 22.000 m2 voor Tailormade Logistics in Courcelles (ex-Cora site) • vijf transacties tussen 13.500 m² en 27.000 m² voor DPD België, waaronder het nieuwe sorteercentrum in Vilvoorde gebouwd door Montea en een gebouw van 27.000 m² in Puurs.

Projecten 2021/2022 • de Ghent Logistic Campus van Groep Heylen op 150.000 m² • 60.000 m2 te bouwen door Jost Group in de Trilogiport van Luik (30.000 m2 in een eerste fase, de rest zal in een tweede fase worden opgestart) • Cebeo zal een distributiecentrum van 53.800 m² laten bouwen in de industriezone Tournai-Ouest 3 op een terrein van 12 hectare. • e en nieuwe ontwikkeling van 31.966 m2 voor Van Moer Logistics in Evergem (oplevering verwacht in het vierde kwartaal 2021) • verdere herontwikkeling van de voormalige Ford-site in Genk • de voltooiing van het distributiecentrum van Callebaut in Lokeren.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 34

9/03/21 13:59

Dossier e-commerce magazijnen

E-COMMERCE LOGISTIEK

Winkelomzet gaat naar webshop I

n de distributiesector zijn twee tegengestelde trends zichtbaar: de omzet via webshops stijgt en die van de winkels daalt. Dat is misschien nergens beter te zien dan in de distributie van kappers- en modeproducten. En dat mist zijn effect op de magazijnen en het logistieke proces niet.

Bleckmann automatiseerde eerst het einde van het magazijnproces zoals de sortering per bestemming voor Gymshark.

Peter Ooms

Distributiebedrijven met winkels en een webshop ondervinden de impact van de lockdown aan den lijve. Vaak kunnen ze het omzetverlies uit de winkels goed compenseren door een gestegen verkoop online. Maar het brengt hoe dan ook een grote verandering in de magazijnprocessen met zich mee. Dat is bijvoorbeeld het geval bij Pro-Duo; een distributeur van kappersproducten die door de coronacrisis heel erg geraakt is. De groep focust voornamelijk op een vijftigtal winkels in België waar zowel professionelen als consumenten terecht kunnen. “De webshop was eerst minder belangrijk, maar door de lockdown en de sluiting van de kapperszaken veranderde dat heel snel. Het was nodig om de magazijnprocessen te hertekenen,” zegt Jan De Kimpe, consultant van Logisol Pro die het bedrijf daarbij begeleidde.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 35

LANGETERMIJNEFFECT Net als de kappers zien ook de modewinkels het gedrag van de consument snel veranderen door de coronacrisis. Een gespecialiseerde logistieke dienstverlener voor de modesector als Bleckmann voelt die wijzingen meteen. “We doen de drie types logistiek: wholesale, retail en e-commerce. Het is onze specialiteit geworden om met één voorraad de drie kanalen te bedienen. Op dit moment (begin februari) zijn de winkels gesloten in Duitsland, het VK en Nederland. De stroom naar die winkels ligt dus grotendeels stil en ik denk dat het een langetermijneffect zal hebben. Maar anderzijds geloof ik niet dat de winkels helemaal zullen verdwijnen. Vergeet niet dat tot net voor lockdown de omzet in de winkels nog steeds groeide, weliswaar minder dan e-commerce. Maar de moderetailers zullen dat kanaal niet

laten verdwijnen. In onze magazijnen verwerken we voorlopig veel minder hele dozen en pallets, maar die gemiste volumes recupereren we in de e-commerce,” zegt Reinardt van Oel, chief operating officer Belgium & UK van Bleckmann. “De grote groei zit dus wel degelijk in e-commerce. En de grote spelers hebben al grote geautomatiseerde magazijnen met alles erop en eraan. Wat we nu zien is dat ze die operaties dupliceren. Meer van hetzelfde dus waarbij ze zoveel mogelijk steunen op hetzelfde ontwerp,” zegt Johnny Sander, accountmanager Benelux van Böwe Systec.

MEER HANDEN IN HET MAGAZIJN E-commerce betekent hoe dan ook meer manueel werk. “We hebben steeds meer medewerkers nodig om de bestellingen te kunnen

9/03/21 13:59

Dossier e-commerce magazijnen

“Moderetailers zullen het winkelkanaal niet laten verdwijnen.”

klaarmaken. Vooral tijdens piekperiodes zijn die mensen vaak moeilijk te vinden,” zegt Reinardt van Oel. “Ik weet dat in bepaalde logistieke regio’s busladingen vol magazijnarbeiders uit Frankrijk en Polen worden aangevoerd om de tekorten op te vangen. In die omstandigheden twijfelen de logistieke specialisten niet. Zij investeren in de machines die zoveel mogelijk werk van de mens kunnen overnemen,” zegt Johnny Sanders van Böwe Systec. Reinardt van Oel is genuanceerder. “Ik ga ervanuit dat automatisering die roep om medewerkers wat kan verlichten, maar nooit de mens helemaal kan vervangen. Bleckmann is overigens heel goed in staat om de benodigde medewerkers lokaal te werven.” Het verschil met de winkeldistributie is dat er heel wat meer individuele bestellingen binnenkomen met minder orderlijnen. De pickactiviteiten breiden dus uit en ook de verpakkingsafdeling krijgt heel wat meer werk. De automatisering die Bleckmann heeft, zit aan het eind van zijn verwerkingsproces. De dienstverlener gebruikt nu al item sorters, volautomatische inpakmachines, labelaars, con-

veyors en ten slotte de dispatch sorter. “We verschepen bestellingen naar de rest van de wereld. Dan sorteren we de bestellingen per regio zodat we die als één geheel kunnen afleveren bij een lokale koerier die de last mile voor zijn rekening neemt. Een automatische sorteerinstallatie zorgt daarvoor. Toch kijken we ook naar efficiëntieverbeteringen bij het verwerken van retours en het picken,” zegt Reinardt van Oel.

EN WAT DOET EEN STARTER? Volledig geautomatiseerde magazijnen zijn nog niet meteen weggelegd voor kleinere winkelketens of starters in de e-commerce. En die zijn er nog altijd. Elke dag nog voelt iemand zich geroepen om een koeriersbedrijfje op te richten. Andere werpen zich op als 3PL voor de distributie gespecialiseerd in het e-commerce luik. Maar hoe kan een kleine winkelketen of een starter die zich op de e-commerce wil gooien, best zijn logistieke operaties opzetten? Johnny Sanders: “Mijn raad aan hen is: begin met het installeren van een WMS. Dat is de basis waarop je de hele logistieke operatie kan bouwen. Op die manier verzamel je ook veel gegevens over je eigen operaties die je dan kan analyseren om de processen te versterken. Om te beginnen kan een bedrijf dankzij een WMS snel de picking verbeteren en de effi-

ciëntie verhogen door bijvoorbeeld de looptijd te verminderen. In mijn ervaring gaat een bedrijf dan heel snel vooruit. Efficiëntiewinsten van 300 tot 400 procent zijn dan geen uitzondering. Je hebt ook al heel eenvoudige WMStoepassingen die op een dag geïnstalleerd kunnen worden. Dat bieden wij ook aan.” De volgende stap is dan het installeren van eenvoudige hardware oplossingen. In de meeste gevallen gaat het dan om transportbanden en conveyors. Die zorgen ervoor dat de afstand die magazijniers moeten afleggen drastisch verminderen. “Met eenvoudige toestellen aan het begin of het eind van die band kan je ook de functionaliteit flink opdrijven. We zien nu steeds meer bedrijven die automatische dozenopzetters installeren. In een e-commerce omgeving hoort daar dan ook een labelmachine bij. Böwe biedt hiervoor bovendien een eenvoudige budgetvriendelijke ARM Sorter aan die dozen of bakken uitsorteert per bestemming,” zegt Johnny Sanders. Pro-duo brengt de gepickte goederen samen in een put wall. Dat is een systeem met vakken die vanaf de ene kant gevuld worden en aan de andere kant leeg gemaakt door de inpakkers. Die put wall is voorzien voor de bestellingen van de webshopklanten. Door de toename van die activiteiten heeft het bedrijf de capaciteit verdubbeld.

De ARM-sorter van Böwe Systec.

W O

L2LM57_NL_REREDEF.indd 36

9/03/21 13:59

pub_bo

BÖWE SYSTEC SORTING SYSTEMS Internationale online business is booming. Dit stelt niet alleen voor koeriers- en pakketbezorgdiensten enorme uitdagingen, ook de distributiecentra kreunen onder het stijgende pakketvolume, steeds kortere levertijden en de toenemende verscheidenheid aan artikelen die moeten worden afgehandeld. Om ervoor te zorgen dat pakketten zo snel en betrouwbaar mogelijk bij de ontvangers terechtkomen, hebben sorteercentra efficiënte en flexibele oplossingen nodig die hun processen optimaliseren en automatiseren. BÖWE SYSTEC-oplossingen automatiseren de volledige lengte van de procesketen, van de ontvangst van goederen, via sortering tot verzending. Wat de uitdaging ook is waarmee u wordt geconfronteerd, wij zijn een one-stop-shop voor slim ontworpen systemen en slimme software die uw processen van begin tot eind een boost zullen geven.

ONZE SORTERINGSOPLOSSINGEN

Onze sorteersystemen bieden een volledig geautomatiseerde verwerking van inkomende goederen tot verzending. Het ruimtebesparende ontwerp en de verscheidenheid aan manieren waarop ze kunnen worden gebruikt, maken deze sorteersystemen tot een efficiënte oplossing voor elk pakketcentrum. Onze sorteersystemen zijn zelfs in staat om ronde of ongebruikelijk gevormde zendingen te verwerken dankzij hun unieke sorteertechnologie. Een breed scala aan mogelijke configuraties garandeert een hoge mate van flexibiliteit en individuele oplossingen kunnen worden gecreëerd voor alle eisen en omstandigheden ter plaatse. Wij stellen ons hier niet tevreden met standaardontwerpen! Het pakketsorteerportfolio wordt gecompleteerd door de volledig geïntegreerde BÖWE Sort sorteersoftware.

OPTISORTER HORIZONTAL

De nadruk bij de OptiSorter Horizontaal ligt op flexibiliteit en efficiëntie. Het is in staat om betrouwbaar en voorzichtig een enorme bandbreedte aan items te verwerken, van visitekaartjes en lipsticks tot bananendozen. Zendingen zo zwaar als 31,5 kg vormen geen probleem voor dit functioneel betrouwbare systeem en de Push-Tray-technologie. De OptiSorter Horizontaal is ons antwoord op de gangbare Cross-Belt of Tilt-Tray sorteerders tegen aanzienlijk lagere kosten.

OPTISORTER SPLIT-TRAY

Herdefinieer efficiëntie met het OptiSorter Split-Tray sorteersysteem voor kleine pakketten en lichte goederen, dat echt tot zijn recht komt bij het sorteren van kleding, boeken, geneesmiddelen of sieraden. Lichte artikelen met een gewicht tot 5 kg worden snel en voorzichtig verwerkt, ongeacht hun vorm. Met twee compartimenten per tray verhoogt de optionele Double SplitTray sorter de productiviteit nog verder door de doorvoer te verdubbelen tot wel 16.000 artikelen per uur zonder dat de compacte pakketsorteerder hoeft te worden uitgebreid.

OPTISORTER VERTICAL

De OptiSorter Vertical is de beste keuze voor wie op zoek is naar topprestaties maar met beperkte ruimte. Ondanks zijn compacte configuratie beschikt de verticale OptiSorter over alle mogelijkheden van een krachtig en veelzijdig sorteersysteem en biedt hij een kosteneffectief alternatief voor een lineaire sorteerder. Net als de horizontale OptiSorter kan hij dankzij de unieke pushtray-technologie automatisch een hele reeks items verwerken, van het kleinste visitekaartje tot tassen met hondenvoer.

PUSHER SORTER

een minimum aan ruimte. Door zijn lineaire ontwerp past hij in elk magazijn, sorteer- of distributiecentrum. Ideaal voor het sorteren van kleine tot middelgrote artikelen met een gewicht tot 15 kilogram, onderscheidt hij zich door zijn eenvoudige en efficiënte hantering, van installatie en bediening tot onderhoud. De Pusher Sorter kan tot 5.000 artikelen per uur verwerken en is de perfecte instapoplossing voor het geautomatiseerd sorteren van pakketten en goederen.

ARM SORTER

De Arm Sorter is een van de meest kosteneffectieve sorteeroplossingen op de markt. Met snelheden tot 2.500 artikelen per uur is het ideaal voor pakketsortering en logistieke centra die kleinere volumes verwerken. De onverslaanbare prijsprestatieverhouding en het modulaire ontwerp maken het de perfecte oplossing voor kleinere depots of hubs. De eenvoudige configuratie van de Arm Sorter concentreert zich op de essentie en brengt een aantal voordelen met zich mee, zoals snelle installatie en inbedrijfstelling, eenvoudige bediening en eenvoudig onderhoud.

De BÖWE SYSTEC Pusher Sorter is geschikt voor overal waar het sorteren betrouwbaar moet worden afgehandeld in

Wilt u meer weten? Ga dan naar: www.boewe-systec.com Of stuur een e-mail naar sales@bowesystec.be | +32 2 456 06 70

L2LM57_NL_REREDEF.indd 37 pub_bowe_NL_02.indd 1

9/03/21 13:59 26/02/21 08:34

ADVERTORIAL

Magazijnefficiëntie als concurrentieel voordeel Is uw warehouse klaar voor de toekomst?

e huidige, woelige tijden stellen de efficiëntie van elk bedrijf voortdurend op de proef. Wie een wendbare organisatie uitrolt, zet uitdagingen om in kansen. Daartoe vormt een performante magazijninrichting een essentiële voorwaarde. “Wie zijn warehouse toekomstgericht inricht en alle ‘waste’ elimineert, creëert vandaag en in de toekomst een onbetwistbaar concurrentieel voordeel”, zegt Eric Vandenbussche onomwonden. We legden de zaakvoerder van Logflow vier prangende vragen voor. 01 W ELKE IMPACT HEEFT COVID-19 OP DE MAGAZIJNINRICHTING? Eric Vandenbussche: “Covid-19 beïnvloedt in sterke mate het magazijn en de productieactiviteiten. De pandemie heeft de inspanningen op het vlak van e-commerce versneld. De vraag naar automatisering is sterk toegenomen. Onder meer AGV’s (automatisch geleide voertuigen) en een aangepaste orderpickstrategie moeten het aantal looplijnen reduceren. ICT-tools ondersteunen bedrijven in dat traject. Wendbaarheid is eens te meer het sleutelwoord. Aspecten als duurzaamheid, e-commerce en artificiële intelligentie zorgden al voor disruptie, maar nu schakelen we nog enkele versnellingen hoger. Wie er niet in slaagt om in te spelen op snel wisselende omstandigheden, hinkt hopeloos achterop.”

02 W ELKE ROL SPELEN MASTERDATA BINNEN DIE DISRUPTIE? “Het tijdperk van de ‘smart logistics’ is aangebroken. Almaar meer organisaties zetten cobots, robots en AGV’s in om hun magazijnwerking te optimaliseren. De maturiteit van de masterdata bepaalt de mate waarin een organisatie haar logistieke processen kan optimaliseren. De kwaliteit van die masterdata blijkt bij de meeste bedrijven vandaag helaas ronduit bedroevend. We stellen uit eigen onderzoek vast dat dertig procent van de ondernemingen de afmetingen en gewichten van zijn producten onvoldoende kent en geen zicht heeft op aantallen per verpakkingseenheid. Er is dus nog een grote verbeterslag mogelijk.”

03 WAT MET DE AI-HYPE? “Artificiële intelligentie vindt onmiskenbaar haar weg naar de magazijnomgeving, zij het niet op elk niveau. Ik verwijs graag naar de ICT-piramide voor warehousing en productie. In de bovenste laag, op het niveau van het ERP-pakket, zijn AI-toepassingen reeds aan het doorbreken. Ze helpen bedrijven onder meer om de klantenbehoeften nauwkeurig in te schatten. Op het onderste niveau bevindt zich de automatisering van leveranciers. Zij ontwikkelen vandaag al zelflerende picking- en verpakkingsrobots. Het is vooral ter hoogte van de tussenlaag, het echte magazijnbeheerniveau met het WMS en het MES, dat er onduidelijkheid is over wie, wat, wanneer en hoe? De kans bestaat dat hier een belangrijke disruptie zal plaatsvinden. Ik denk daarbij aan het WMS dat in real time, via AI-algoritmes aangeeft welke route producten en mensen binnen het magazijn volgen. Aanzie dit gerust als een oproep tot de WMS- en MES-leveranciers!”

DE ROL VAN LOGFLOW Logflow is een onafhankelijk logistiek adviesbureau dat kmo’s en multinationals begeleidt bij het uitvoeren van projecten met focus op warehousing en productie. Dat gaat van strategisch advies, over plant engineering tot go-live begeleiding bij implementatie van de oplossing (masterplan). Eigen consultants Logflow schakelt geen freelancers in - staan aan uw zijde bij onder meer het opzetten van uw ICT-architectuur, het verbinden en optimaliseren van de productie en logistiek processen, het implementeren van automatisatie waar nodig, change management en lean manufacturing. Zaakvoerder en oprichter Eric Vandenbussche deelt zijn kennis en ervaring op regelmatige basis tijdens kennissessies en webinars. Wilt u zelf een inspirerende sessie rond het warehouse of the future - al dan niet virtueel - bijwonen, neem dan contact op via md@logflow.be

04 WAT IS DE PLAATS VAN DE MENS BINNEN DAT VERHAAL? “Sommige bedrijven beschouwden het magazijn lange tijd als het bejaardenhuis van hun fabriek: wie niet meer mee kon in de productiehal, kwam in het magazijn terecht. Vandaag is het warehouse een uitdagende, complexe en technologische omgeving. Ik beschouw het als het verlengstuk van de productie, dat evolueert tot één grote, perfect geoliede machine. Dat vraagt om andere profielen en een cultuur van continue bijscholing.” Hoofdkantoor: O'Forty | Kapellestraat 136 - Blok E | 8020 Oostkamp | T. 050 67 14 20 Filiaal Antwerpen: Massenhof | Zagerijstraat 10/46 | 2240 Zandhoven | T. 03 435 99 90

L2LM57_NL_REREDEF.indd 38

info@logflow.be www.logflow.be

9/03/21 13:59

Dossier e-commerce magazijnen

AUTOSTORE

Texet pickt orders vier maal sneller

De Autostore van Texet Benelux maakt gebruik van 16 robots.

Eschot, een dochter van de Zweedse New Wave Group, gebruikt dit ‘goods to person’-systeem al anderhalf jaar. “De ervaringen zijn bijzonder

en AutoStore spreekt tot de verbeelding. Robotjes pakken supersnel bakken op en brengen ze naar de orderpickers. Texet Benelux uit Aar-

positief”, zegt logistiek manager Michèle Vrancken.

Philippe Van Dooren

Texet Benelux verkoopt kwaliteitsvolle bedrijfskleding, werkkleding en promotioneel textiel onder de merken James Harvest Sportswear, Printer Active Wear, J.Harvest & Frost en Projob Workwear. “De verdeling gebeurt via distributeurs, waardoor we onrechtstreeks leveren aan zowel KMO’s als multinationals. De verkoop gebeurt voor het grootste deel via onze B2B-webshop”, legt Michèle Vrancken uit. In Aarschot beschikt het bedrijf over een magazijn met 15.000m² stockruimte en 12.000 palletplaatsen. “De logistiek was zeer ‘old fashioned’ georganiseerd. Het picken gebeurde nog aan de hand van opdrachten op papier. Twee jaar geleden hebben we enerzijds uitgekeken naar een performant Warehouse Management System (WMS) en anderzijds

L2LM57_NL_REREDEF.indd 39

verschillende opties bestudeerd om de logistiek te moderniseren en te automatiseren. Zo bekeken we onder meer of kranen of pendels in aanmerking kwamen maar stelden we vast dat we dan het magazijn moesten herbouwen. Uiteindelijk bleek de AutoStore de beste oplossing”, vertelt Michèle Vrancken. De AutoStore wordt in België door verschillende bedrijven gecommercialiseerd. “Wij zijn dan ook gaan kijken wie het beste WMS voor onze activiteiten kon aanbieden. Zo kwamen we bij Swisslog terecht en kozen we voor het SynQ WMS”, zegt ze.

SLOW MOVERS EN HIGH RUNNERS Het WMS speelde een centrale rol in de keuze omdat de opslag en picking zowel manueel als automatisch gebeurt. “Een deel van de

“Het WMS speelde een centrale rol in onze keuze, omdat de opslag en picking zowel manueel als automatisch gebeurt.” producten – de slow movers en meer volumineuze artikelen – wordt nog steeds traditioneel gestockeerd en manueel gepickt. De high runners zitten inmiddels allemaal in de AutoStore. Ook de stocks in bulk worden in de rekken opgeslagen. Maandelijks wordt een deel in de AutoStore overgeheveld om klaar te zijn voor de picking”, legt ze uit.

9/03/21 13:59

Dossier e-commerce magazijnen

AutoStore is een logistieke oplossing die geproduceerd wordt door de Noorse Hatteland Group. Ze maakt gebruik van robots (automatische karretjes) en opslagbakken om orders van (kleine) producten snel te verwerken. De bakken worden in een raster op elkaar gestapeld. Doordat er geen rekken of gangen zijn, gebeurt de opslag uitermate geconcentreerd. Dat maakt een beter gebruik van de beschikbare ruimte mogelijk dan elk ander geautomatiseerd systeem. Het systeem leert automatisch welke producten een hogere rotatie hebben en slaat deze op de bovenste laag op, zodat ze sneller kunnen worden gepickt.

Het picken en verpakken aan een AutoStore-station gebeurt viermaal sneller dan bij manuele picking in het magazijn.

In België wordt AutoStore gecommercialiseerd door Bastian Solutions, Dematic, Element Logic Benelux, Fortna, Lalesse Logistic Solutions en Swisslog.

In het magazijn is ruimte genoeg om de capaciteit van de installatie te verdubbelen.

Klanten bestellen hun artikelen via het webportaal van Texet. Dat is gelinkt aan het ERP van het bedrijf. Dat stuurt op zijn beurt het WMS aan. Alles gebeurt automatisch. Volgens Vrancken was het de bedoeling dat het nieuwe WMS en de AutoStore van Texet gelijktijdig ‘live’ zouden gaan. “De vloer van ons magazijn bleek niet volledig egaal, zodat de installatie van de AutoStore enige vertraging opliep. We zijn met het WMS gestart januari 2019 en hebben de opstart van de AutoStore tot september 2019 moeten uitstellen”.

RUIMTE VOOR GROEI Het AutoStore-systeem van Texet is ontworpen voor 30.000 opslagbakken, 18 robots en zes werkstations voor de invoer en orderpicking van artikelen. “Momenteel hebben we er 25.000 bakken in. Eind dit jaar of begin 2020 voegen we er 5.000 aan toe. Momenteel gebruiken we 16 robots en vier stations. Binnenkort installeert Swisslog er een vijfde. Het voordeel van de AutoStore is de modulari-

Wat is een Autostore?

teit. We kunnen gemakkelijk nieuwe elementen toevoegen zonder dat meer plaats nodig is. In een latere fase kunnen we zelfs de capaciteit verdubbelen door een nieuwe installatie naast de bestaande te monteren, die er netjes op aansluit”. Een van de nadelen van een AutoStore is dat de robots soms diep moeten ‘graven’ om aan een bak te geraken met artikelen die minder gevraagd worden. “Voor ons is dat quasi geen probleem, omdat de meeste van onze producten high runners zijn. Ook leert het systeem zeer snel bij en onze capaciteit is groot genoeg om het diep ‘diggen’ te vermijden. Indien we zouden vaststellen dat de orderpickers te lang moeten wachten op hun producten, dan kunnen we dat opvangen door bijvoorbeeld meer robots in te zetten”, zegt Michèle Vrancken.

VIERMAAL SNELLER De productiviteit van de pickers is sinds de ingebruikname van het systeem fors verhoogd.

“Per poort (red. station) gebeurt het picken viermaal sneller dan wanneer het manueel gebeurt”, zegt ze. Een van de nadelen van Goods-to-Personsystemen is dat de operatoren op dezelfde plek blijven en steeds dezelfde handelingen verrichten. Dat kan tot blessures en overbelasting van bepaalde lichaamsdelen leiden (zie L2LM 56). Bij Texet hebben ze er geen last van, zegt Michèle Vrancken. “De operatoren doen niet altijd dezelfde beweging. Ze zijn niet stationair omdat ze de artikelen ook verpakken. Overigens werken sommige operatoren in een beurtrol om ook in het magazijn ingezet te worden. Maar anderen doen niets liever dan aan het picking station van de AutoStore werken”.

D e v t m d w g l i m

REGELMATIG ONDERHOUD Wel een nadeel: “Als het systeem uitligt, dan geraken we niet aan onze high runners. Dat kan dan voor problemen zorgen. Gelukkig gebeurt het zeer zelden dat het uitvalt”, zegt Michèle Vrancken. Daarom benadrukt ze het belang van een regelmatig onderhoud. “Vooral de robots hebben vrij veel onderhoud nodig. Dat vangen we op door de robots een keer per week een basisonderhoud te geven. Dat gebeurt met een beurtrol. Het onderhoud van de robot op zich neemt weinig tijd in beslag. Een uur per week volstaat”.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 40

9/03/21 13:59

IN 3 STAPPEN NAAR EEN VLOTTE E-COMMERCE

De opmars van e-commerce viel al enige tijd niet meer te stuiten, en de voorbije 12 maanden hebben deze trend alleen maar versneld. Steeds meer ondernemingen reserveren een deel van hun magazijn voor webshopartikelen en worden nu geconfronteerd met de bijbehorende logistieke uitdagingen. U kunt uw intralogistiek echter e-commerceproof maken aan de hand van 3 stappen.

1. KIES MAGAZIJNTRUCKS OP MAAT VAN E-COMMERCE De werkprocessen bij e-commerce verschillen van deze bij bulkopslag. In de eerste plek bestaan de bestellingen uit kleinere hoeveelheden, waardoor de nadruk op het orderpicken komt te liggen. Bij Linde heeft u de keuze uit 21 configuraties aan horizontale en verticale orderpicktrucks, met bestuurdersplek vóór of achter de batterij. Wat uw toepassing ook is, u zult steeds een orderpicktruck op maat vinden voor order verzamelen op niveaus 1 en 2 van uw magazijn. Ook wordt bij e-commerce vaak voor hoge rekken gekozen met zo min mogelijk ruimte tussenin. In deze omstandigheden kunt u vertrouwen op de Linde smallegangentrucks: doordat deze weinig ruimte vereisen en goederen op ooghoogte kunnen worden verzameld, kunt u uw magazijn optimaal benutten en gebeurt het orderpicken in alle veiligheid.

2. BEREID U VOOR OP PIEKMOMENTEN De behoefte aan producten kent vaak pieken en dalen, en hetzelfde geldt voor de logistieke behoefte in de e-commercemagazijnen. Om hier flexibel mee om te gaan, kunt u gebruik maken van het Motrac verhuurprogramma, waarmee u uw logistieke vloot tijdelijk kunt aanpassen aan uw noden op dat moment. 3. GA NA OF AUTOMATISATIE INTERESSANT IS Wanneer e-commerce een belangrijk deel van uw activiteiten vormt, kunt u ook de overstap naar automatisatie overwegen: een Linde AGV (Automatisch Gestuurd Voertuig) kan 24 uur op 24 worden ingezet en bevordert zo uw productiviteit. Bovendien kunnen we u via ons partnernetwerk ook helpen bij uw magazijninrichting, zowel voor standaard- als voor geautomatiseerde uitvoeringen.

Maak uw interne logistiek e-commerceproof op

www.motrac.be/e-commerce

L2LM57_NL_REREDEF.indd 41

9/03/21 13:59

ROBERT BOUTE

Uitdagingen en mogelijk h van digitalisering in de lo Pen Vlerick Business School, die tijdens de

rofessor Robert Boute van de KU Leuven

Virtual Transportmedia Xperience zijn licht liet schijnen op ons logistieke debat, heeft samen met zijn collega Jan Van Mieghem een raamwerk ontwikkeld waarmee traditionele bedrijven zich een beeld kunnen vormen van hoe ver ze staan op de weg naar digitalisering. Peter Ooms

Wat wilde u bereiken toen u samen met Jan Van Mieghem van de Kellogg School of Management het model ontwikkelde? Robert Boute: De bestaande modellen gingen vooral uit van de lichtende voorbeelden als Amazon of Uber. Dat zijn bedrijven die van bij de start werken met digitale processen. Daarmee verzamelen ze ook heel wat data die ze ook analyseren om hun processen te verbeteren en automatiseren. Maar de meeste logistieke en industriële bedrijven werken helemaal niet zo. Toch beseft iedereen dat digitalisering belangrijk is om de efficiëntie van de processen te verbeteren. Met ons raamwerk kunnen die traditionele bedrijven inschatten hoe ver ze staan op het vlak van digitalisering en het helpt hen de keuzes te maken die daarbij nodig zijn.

“Data verzamelen helpt bedrijven niet vooruit als ze niet weten wat ze ermee gaan doen”, zegt professor Robert Boute. (© Jos Verhoogen)

Welke opties hebben ze dan? Robert Boute: Ons model gaat in op twee fundamentele keuzes: wil je de processen slimmer maken door ze te ondersteunen met data en intelligente algoritmes, of wil je processen laten uitvoeren door machines en systemen? Slim werken of automatiseren? Het is net omdat bedrijven vaak de twee tegelijkertijd willen doen, dat ze soms in de war geraken en niet

L2LM57_NL_REREDEF.indd 42

9/03/21 13:59

k heden e logistiek meer zien waar het naar toe moet. Tegelijk zal je zien dat bedrijven die stappen vooruitzetten op de ene as, ook vooruit willen op de andere as. Logistieke bedrijven hebben de laatste tijd toch al grote stappen gezet? Waar moeten ze nu op letten? Robert Boute: Het klopt dat er al veel gedigitaliseerd is. Zeker logistieke bedrijven hebben al een ERP, WMS, TMS en vaak al gesofisticeerde planningssystemen. De uitdaging nu is om dat allemaal te connecteren met elkaar. Nog belangrijk is de verbinding met externe systemen van klanten, leveranciers, dienstverleners. Een heel nieuwe stap is ook dat nu heel wat voertuigen, apparaten, machines via sensoren gegevens beginnen delen met die genoemde softwaretoepassingen via het Internet of Things. Er is ook een Internet of People dankzij wearables en de smartphones. Bedrijven moeten zien dat ze een infrastructuur hebben om die data uitwisseling mogelijk te maken. Dat kan bijvoorbeeld verlopen via het internet en daarom kiezen nogal wat partijen voor een cloudplatform. De grote kracht van de cloud is dat daar veel rekenkracht aanwezig is die je flexibel kan aan- of uitschakelen. Bedrijven die een nieuwe planning willen maken op basis van veel data, hebben die rekenkracht nodig voor een beperkte tijd. Nadien misschien niet meer en dan zet je die functie uit. Uw eerste focus is op de slimme processen. Hoe pakt een bedrijf dat aan? Robert Boute: Als een organisatie meer data verzamelt, kan ze ook beter en sneller inspelen op foutjes en wijzigingen. Zo kunnen vertra-

L2LM57_NL_REREDEF.indd 43

Slim werken of automatiseren? Bedrijven raken in de war en zien het doel niet meer

gingen sneller gezien worden. Afwijkingen ten opzichte van een normaal patroon kunnen aangepakt worden. Naarmate die analyses sterker worden, kan het digitale proces ook verschuiven van het wijzen op afwijkingen naar het voorschrijven van de nodige actie. Met dat doel voor ogen ontwikkelen bedrijven ook hun digitale tweeling. De fysieke processen krijgen in real-time een volledig digitale weerslag in de computersystemen. Wanneer er een afwijking optreedt, berekent het digitale model een oplossing die dan ook in de fysieke werkelijkheid geïmplementeerd kan worden. En de tweede as? Robert Boute: Die gaat over het vervangen van de menselijke ingrepen door een hogere graad van automatisering. Een belangrijke stap daarbij is de invoering van robots ook in de logistiek. Daarnaast heb je Robotic process automation (RPA) waarmee bedrijven administratieve processen over verschillende toepassingen heen automatiseren en op die manier veel tijd besparen. Maar het blijft wel een heel eenvoudige ingreep op basis van simpele als-dan regels. In de toekomst is er zeker nood aan complexere automatiseringen, met name dan voor de meer strategische analyses en planningen. Maar dat zal stap voor stap gaan, met veel voorwaarden. Stap voor stap zullen die voorwaarden losser worden en zal de automatisering steeds meer zaken overnemen. Dat zal gebeuren nadat weer meer data is verzameld en geanalyseerd. Waar hebben bedrijven het dan moeilijk mee? Robert Boute: Het grootste probleem is het beheer van de data. Veel bedrijven zijn al

een tijd in actie geschoten en verzamelen nu gegevens op grote schaal. Maar dat helpt ze niet vooruit als ze niet weten wat ze ermee gaan doen. Er is ook inzicht nodig in wat je met welke gegevens kan doen. Welke zijn relevant? Hier nijpt het schoentje bij veel organisaties. Als ze dan toch de eerste concrete stappen zetten, merken ze ook al gauw dat de data zelf ook al niet van goede kwaliteit zijn. Je ziet soms bedrijven met zogenaamde controletorens die alle data verzamelen, maar zodra dat er een uitzondering optreedt toch alles nog manueel oplossen. Ik doe een oproep om toch te starten met kleine pilootprojecten om zo inzicht te krijgen in de kwaliteit van de beschikbare data en de relevantie ervan bij het nemen van beslissingen.

Wat biedt de toekomst? Robert Boute: Ik denk dat we in de innovatieprojecten zelf meer artificiële intelligentie moeten gebruiken. Ik ben zelf betrokken bij een aantal experimenten om machine learning toe te passen in supply chain planning. Tot nu toe is dat een gematigd succes met soms betere resultaten dan de klassieke methode, maar soms ook niet. Maar de laatste maanden zien we dat data scientists er zeer goed in slagen om de algoritmen aan te passen om de problemen te kraken. Het gaat nu werkelijk zeer snel. Waar zal dat eindigen? Robert Boute: Logistieke bedrijven moeten nu een set van tegenstrijdige doelstellingen met elkaar in balans brengen. Alles moet altijd sneller gaan, minder kosten en duurzaam zijn. Die evenwichtsoefening is nu nog moeilijk, maar in de nabije toekomst zal het toch realiteit worden.

9/03/21 13:59

Handling

JUNGHEINRICH STRATEGIE 25+

Breder aanbod, efficiëntere werking

S v i

Jungheinrich wil extra inzetten op de automatisering van de intralogistiek.

Jungheinrich & Trumpf Een mooi praktijkvoorbeeld van de diversificatie zoals voorzien in de Strategie 2025+: de samenwerking tussen Jungheinrich en Trumpf. Dat bedrijf zal de transportsystemen zonder bestuurder van Jungheinrich integreren in zijn TruTrops Fab productiebesturingssysteem en klanten adviseren over het gebruik ervan. Zo hopen beide bedrijven een bredere markt aan kunnen boren.

Jnier doen groeien, onder andere door nieuwe marktsegmenten aan te boren via samenwer-

ungheinrich wil met zijn ‘Strategie 2025+ langetermijnvisie het bedrijf op een rendabele ma-

kingen en overnames. Het plan bestaat uit twaalf deelstrategieën met ongeveer 100 concrete initiatieven voor het verhogen van de rendabiliteit, efficiëntie en duurzaamheid. Arnaud Henckaerts

Jungheinrich zal zich de komende jaren vooral richten op zijn activiteiten in Europa, China en Noord-Amerika. Daarnaast is het bedrijf van plan het aandeel van zijn omzet buiten Europa tot meer dan 20% te verhogen. Door organische groei, maar ook door gerichte overnames en strategische partnerships in verschillende domeinen, wil het in 2025 een omzet realiseren van meer dan 5 miljard euro. De EBIT-ROS moet worden verbeterd tot meer dan 8% en de EBT-ROS tot meer dan 7,5%. De operating cashflow moet stijgen tot 8 à 10%.

AUTOMATISERINGSPORTFOLIO Jungheinrich zet extra geld opzij voor de overnames en strategische partnerships. Die moeten ervoor zorgen dat het bedrijf zijn produc-

taanbod en marktaandeel kan uitbreiden. Zo werkt Jungheinrich aan een breder automatiseringsportfolio, met oplossingen als transportsystemen zonder bestuurder, geautomatiseerde magazijnen, software en robotica. Het ziet in de automatisering van de intralogistiek immers een groeidomein, met een markt die er jaarlijks met 7 tot 10% op zal vooruitgaan. De drie markten waarop het bedrijf focust, zijn samen bovendien goed voor ongeveer 80% van de wereldmarkt in de intralogistiek. Jungheinrich zal ook verder inzetten op lithium-ion technologie, een markt waarin het vandaag al sterk is. Tegen 2025 wil het 70% van al zijn verkochte voertuigen met lithium-ion batterij afleveren. Daarom worden de komende jaren nog meer modellen met

volledig geïntegreerde lithium-ion batterij op de markt gebracht. Een groot groeipotentieel is volgens het bedrijf ook weggelegd voor de divisie Powertrain Solutions. Hier stelt het bedrijf zijn expertise met betrekking tot energiesystemen ook ter beschikking van andere fabrikanten, onder andere in de (land)bouwmachine-industrie, om elektromobiliteit ook buiten de eigen branche te bevorderen.

EFFICIËNTER WERKEN Jungheinrich versnelt ook zijn eigen digitale transformatie om zo de efficiëntie te verhogen. Alle processen en structuren van het bedrijf worden in deze context herzien en geoptimaliseerd. In zijn Strategie 2025+ zet Jungheinrich nog meer in op duurzaamheid, ook in zijn toeleveringsketen, en wil het CO2neutraal worden. Daarnaast wil het zich de komende jaren positioneren als aantrekkelijke werkgever, met ook meer vrouwelijke managers moet daarbij verder worden verhoogd.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 44

9/03/21 13:59

Sneldrogende herstelling van voegen & barsten in beton Berijdbaar binnen de 2 uur na afwerking Hoge chemische weerstand Temperatuurbestendig Compatibel met andere vloerbekledingen en coatingsystemen Geringe tot geen geluidsoverdracht Sterk belastbaar voor Vulkollan- en polyamidewielen Slijtage- en onderhoudsvrij, lange levensduur Doenaertstraat 2 B-8510 Kortrijk-Marke Tel. +32 56 31 48 16 info@inconcrete.be

www.inconcrete.be L2LM57_NL_REREDEF.indd 45

9/03/21 13:59

Magazijninrichting

Stow lanceerde de volledig automatische magazijnshuttle als een aanvulling op het aanbod van rekken.

STOW

De onderneming van het jaar trekt naar Amerika Rkozen tot Onderneming van het Jaar

ekkenbouwer Stow werd onlangs ver-

2020. De ideale aanleiding om de CEO van het bedrijf te vragen naar zijn strategie en toekomstvisie. Peter Ooms

Het Belgische Stow, met hoofdkantoor in Moeskroen, was al erg succesvol toen de familiale eigenaars het in 2001 verkochten aan het Zwitserse Kardex, gekend van de paternosterkasten. Ook het management van het bedrijf stapte toen mee in een vernieuwd project, gericht op toenemende internationalisering en de uitbreiding van het productengamma. Die strategie is verdergezet door een opeenvolging van drie private equity bedrijven met zeer ambitieuze groeidoelstellingen. Die waren telkens voor enkele jaren hoofdaandeelhouder. Sinds 2018 is Stow in handen van Blackstone.

INTERNATIONALE GROEI Jos De Vuyst, CEO van Stow: “Op dit ogenblik zijn we in de eerste plaats een pan-Europees bedrijf actief op het hele continent. Dankzij onze fabriek in Turkije kunnen we daarnaast verkopen in de groeimarkten van het MiddenOosten. Onze ambitie is nu om in de komende periode in te zetten op een groei in de Verenigde Staten. In eerste instantie doen we dat door in de lente al te starten met een verkoopkantoor in Chicago. Op langere termijn willen we ook gaan produceren in de VS. Dat zullen we doen door een overname of door zelf een fabriek te bouwen.” Stow ziet de VS als een belangrijke groeimarkt voor hoogbouwmagazijnen. De Amerikanen hebben een voorsprong op het vlak van e-commerce, maar tot voor kort was het nog de gewoonte om lage magazijnen te bouwen met een minimale automatisering. Zowel

de arbeidskost als de gronden zijn buiten de dichtbevolkte gebieden immers goedkoop. Met de groeiende e-commerce zien bedrijven echter de noodzaak om magazijnen dichter bij de steden te hebben. Daar is de grond en de arbeid een stuk duurder, en dus groeit de belangstelling voor geautomatiseerde hoogbouwmagazijnen.

TECHNOLOGISCHE INNOVATIE Stow is natuurlijk alom bekend om zijn palletstellingen. Maar de laatste jaren heeft het zelf heel sterk geïnvesteerd in het ontwikkelen van shuttles die automatisch pallets in de rekken kunnen zetten en ook weer weghalen. Jos De Vuyst: “Ik ben een sterke voorstander van innovatie om de groei van het bedrijf vooruit te stuwen. Om die reden hebben we de shuttles ontwikkeld omdat ze een natuurlijk verlengstuk zijn van de rekken. Intussen hebben we al

L2LM57_NL_REREDEF.indd 46

9/03/21 13:59

Jos De Vuyst, CEO Stow: “We willen weldra produceren in de VS. Daarvoor kijken we ook naar een overname.”

“Logistieke bedrijven weten dat de mens de zwakke schakel is in de keten.”

Paspoort Stow •€ 614 miljoen omzet in 2019 • 1.750 medewerkers • 9 fabrieken • 14 verkoopkantoren

twee versies: de Atlas 1D en de Atlas 2D die we vorig jaar hebben gelanceerd.” Deze toestellen verplaatsen pallets, maar Stow lanceert binnenkort ook een versie voor bakken. Met de introductie van de shuttles wil Stow een oplossing bieden voor magazijnmanagers die de eerste stappen willen zetten naar de automatisering van hun operaties. “Veel van onze klanten rekenen nog op heftrucks of reachtrucks om goederen weg te zetten of op te halen. Met onze shuttles zetten ze de eerste stap naar een semiautomatisch magazijn,” zegt De Vuyst. De heftruck zet de pallets af aan een diepe gang en de shuttle verplaatst elk pallet binnen die gang. In de eenvoudige Atlas 1D versie verplaatst de heftruck ook de shuttle van gang naar gang. Intussen verkocht het bedrijf al 500 stuks van de Atlas 1D en in het eerste jaar meteen 150 van de 2D-versie. De toestellen zijn goed voor meer dan 20% van de omzet van Stow. “Intussen hebben we al beslist om een nieuwe fabriek te bouwen voor de productie van de shuttles. Belangrijk is dat bij deze toestellen ook een pak software hoort. We werven nu voortdurend bijkomende ontwikkelaars aan,” zegt De Vuyst. Een groot voordeel van de toepassing van shuttles is dat ze kunnen ingepast worden in

L2LM57_NL_REREDEF.indd 47

een bestaande situatie. Het is niet nodig om een heel nieuw magazijn te bouwen. “Ook de vorm van het magazijn speelt geen rol. De shuttle kan daar overal aan de slag. Daarbij kunnen magazijnchefs beslissen om meer of minder shuttles in te zetten om te beantwoorden op een wijzigende vraag. Die flexibiliteit spreekt veel bedrijven aan,” aldus De Vuyst.

OOK EVOLUTIE IN STELLINGEN Het grootste deel van de omzet van Stow komt wel nog steeds van de magazijnstellingen. “Maar ook daar gaat de evolutie verder. Er komen nog steeds nieuwe soorten staal waardoor we ook de dikte van onze platen kunnen aanpassen. In functie van de hoogte van de stelling gebruiken we nu al een plaatdikte tussen de 0,5 en 6 millimeter. Daarbij bepalen we de zelf de vorm van de kolommen. Het is die vorm die sterkte geeft aan het geheel,” zegt de Vuyst. Stow wil daarom naast rekken ook steeds meer handling devices aanbieden. “We zien dat onze klanten steeds meer inzetten op het vervangen van het manuele werk door toestellen en robots. Voor mij zijn de picking robots daarbij de ultieme doelstelling op lange termijn. Logistieke bedrijven weten dat de mens de zwakke schakel is in de keten. Werken in

een magazijn is ook niet zonder gevaar en daarom zet je medewerkers best niet in tussen hoge rekken met zware goederen. Daarnaast hebben veel bedrijven vastgesteld dat tijdens de coronacrisis een aantal medewerkers ziek werd en niet konden werken. In sommige magazijnen bleef in die periode soms 15% van de magazijnarbeiders thuis. Dat heeft enorme gevolgen op de werking in die distributiecentra. Het is dan ook niet te verwonderen dat bedrijven meer willen automatiseren,” zegt De Vuyst.

INTERNATIONALE KLANTEN Stow is leverancier van stellingen voor heel wat bekende namen: Ikea, Amazon, Zalando, Katoen Natie, ... “Heel wat van die bedrijven zorgen zelf voor hun logistiek. We houden van het directe contact met de bedrijfsleiding om zo perfect te kunnen inspelen op hun verwachtingen. Hoewel de stellingen bestaan uit standaardonderdelen, kunnen we toch magazijnstellingen op maat maken. We hebben een zeer performante productie zodat we weinig afgewerkte producten op voorraad houden, maar toch op enkele weken tijd de onderdelen voor een groot magazijn kunnen leveren,” besluit jos De Vuyst.

9/03/21 13:59

NEWS

Eutraco opent eerste CO2-neutrale logistieke gebouw van België

Op MG Park De Hulst in Willebroek is het nieuwe distributiecentrum van Eutraco geopend, het eerste CO2-neutrale logistieke gebouw in ons land. Het 40.000 m² grote distributiecentrum beschikt over zonnepanelen op het dak die onder andere stroom leveren voor de verwarming met warmtepompen. Eutraco werkt ook mee aan een project dat de haalbaarheid onderzoekt om de resterende capaciteit van de zonnepanelen op het dak in te zetten voor de productie van groen waterstofgas dat gebruikt kan worden voor heftrucks en industriële toepassingen.

Record containeroverslag beperkt schade bij Port of Antwerp in 2020 De totale goederenoverslag van Port of Antwerp in 2020 bedroeg 231 miljoen ton cargo, een daling van 3,1% ten opzichte van het jaar daarvoor. In 2020 werd voor het eerst de kaap van 12 miljoen TEU overschreden, een groei van 1,3% ten opzichte van 2019. Dankzij dit record in het containersegment kon de haven de terugvallende totale overslag beperken en hield de haven in 2020 beter stand dan de meeste andere havens in de Hamburg-Le Havre range. In 2020 liepen 13.655 zeeschepen Antwerpen aan, wat neerkomt op een daling van 5,1% vergeleken met 2019. De bruto tonnenmaat van deze schepen daalde met 5,2% tot 394 miljoen.

INDUSTRIEBOUW • • • • •

Kantoorgebouwen Productiehallen Logistieke ruimtes Showroom KMO-gebouwen

Rodenbachstraat 72 8908 Vlamertinge België

www.valcke-prefab.be +32 57 20 25 01 info@valcke-prefab.be

L2LM57_NL_REREDEF.indd 48

9/03/21 13:59

Kort

Ikea automatiseert e-commerce activiteiten met telescoopbanden van UVOTec Ikea installeert in zijn Franse e-commerce magazijn in Lyon twee telescoopbanden van UVOTec voor het laden van alle uitgaande conveyable goods orders. Dankzij één vaste opstelling en één verrijdbare telescoopband kunnen verschillende poorten bereikt worden om zo de vrijwel constante dagelijkse uitvoer te verzekeren. Naast flexibiliteit werd ook naar een meer efficiënte en snelle manier van laden gestreefd. Zo kunnen goederen na picking en labeling rechtstreeks hun weg tot in de te laden trailers volgen.

• Toyota Material Handling breidt zijn aanbod uit met de BT Tyro SHE 100 stapelaar met 24V/60Ah Li-ion batterij, geschikt voor het stapelen van paletten, transport van lichte goederen en voor ergonomisch orderpicken. • Geert Aerts wordt op 8 maart de nieuwe Director Cargo & Logistics bij Brussels Airport. Hij volgt in die functie Steven Polmans op, die het bedrijf eind december verliet.

Manutech voegt Pondus toe aan zijn aanbod Na de geslaagde samenwerking met ROSBeLux, voegt Manutech nv met Pondus nog een extra segment toe aan zijn afdeling Industrial Services. Pondus zal zich richten op het Inspecteren, kalibreren, onderhouden en herstellen. Pondus biedt ook weegschalen aan voor de industrie, weegbruggen, vloerwegers zowel automatische als niet automatische systemen (AWI en NAWI). Ook medische weegschalen voor ziekenhuizen en labo’s alsook weegschalen voor de voedingsindustrie en winkelweegschalen worden in het uitgebreide aanbod opgenomen.

Nieuwe bedieningsmethode en magazijnbescherming voor Linde reachtrucks Linde Material Handling introduceert een optionele ergonomische Multifunction Lever en magazijnbeschermende Rack Protection Sensor op zijn reachtrucks. Dat moet zorgen voor enerzijds meer comfort en anderzijds kostenbesparing en een verhoogde productiviteit. Met de Multifunction Lever kunnen alle mastfuncties - incl. sideshift- en tiltfuncties - efficiënt met één hand bediend worden. De eveneens optionele Rack Protection Sensor (RPS) biedt dan weer bescherming tegen aanrijdingen met magazijnstellingen door de reachtruck bij een snelheid tot 5 km/u automatisch tot stilstand brengt indien een aanrijding dreigt.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 49

• Combilift heeft zijn nieuwe Aisle Master-OP gelanceerd, een elektrisch magazijntoestel met staanplatform dat de voordelen van een smalle knikheftruck combineert met een orderpicker.

• Shell neemt een gloednieuw warehouse in gebruik op de trimodale H. Essers-site Gent Kluizendok, die daardoor al 50.000 m² aan opslagcapaciteit telt. EDI-integratie van de logistieke processen van H.Essers en Shell garandeert een optimale processtroom. • Chevron Phillips Chemical kiest Van Moer Logistics om een belangrijk aandeel van zijn logistieke flows te behartigen. Het doel van beide bedrijven is om op lange termijn het huidige ontwerp van de logistieke stromen te herbekijken om deze mogelijks via de binnenvaart in combinatie met nachttransport te organiseren. • Jost Group is in Trilogiport Luik begonnen met de bouw van een extra opslagplaats van 30.000 m2. Het nieuwe magazijn zal bestemd zijn voor industriële goederen en de retailsector, maar we zijn ook van plan om logistieke activiteiten te creëren die verband houden met e-commerce. • Van Moer Group heeft haar vastgoedactiva afgesplitst en ondergebracht in een nieuw bedrijf, Blue Real Estate, dat een kapitaalinjectie krijgt van ontwikkelaar Van Wellen Storage. Blue Real Estate zal instaan voor het beheer van het onroerend goed van de Van Moer Group. • XPO Logistics, Inc. gaat zijn wereldwijde logistieke activiteiten afsplitsen. Daardoor ontstaan twee entiteiten: XPORemainCo, dat in de VS scheepvaartdiensten en LTL-diensten zou blijven aanbieden, en NewCo, met zijn contractlogistieke oplossingen.

9/03/21 13:59

Outbox

“Deze samenwerking helpt bedrijven de juiste keuzes te maken in functie van risicobeheersing, kostenoptimalisatie en klantenbinding.”

MARC SLEGERS

VOORZITTER VAN SUPPLY CHAIN MASTERS

Samenwerking tussen supply chain, logistiek en inkoop is meer dan ooit nodig Eze Supply Chain Masters, met als slogan ‘Strong in Connecting Minds’. Zo komen we tegemoet aan een ‘burning platform’ dat nog eens ind december werd de fusie van de verladersorganisatie OTM en de vereniging voor inkoop en logistiek VIB aangekondigd. Samen vormen

duidelijk werd na de ganse Covid-impact!

Op 1 januari werd het startschot officieel gegeven: Supply Chain Masters is nu een ledennetwerk van meer dan 500 bedrijven. Zij communiceren met 12.000 professionals binnen de supply chain. Het samengaan is een antwoord op de duidelijke nood aan meer samenwerking tussen de verschillende domeinen binnen de supply

Als organisatie stellen wij ons actief de vraag: waar liggen de CEO en CFO wakker van? De antwoorden zijn steeds vaker: • Risicomanagement • End2end zichtbaarheid • Voorspelbaarheid • Kostentransparantie (kost versus waarde)

chain. Zo kunnen we efficiënt inzetten op kennis- en netwerkdeling tussen de verschillende vakgebieden. Supply Chain Masters wil kennisoverdracht en netwerking mogelijk maken voor alle professionals werkzaam binnen het volledige supply chain-spectrum. En dit in elk stadium van hun loopbaan, van stagiair tot ‘C Level’ manager. Een van de hoofdredenen voor de fusie is de nood aan een doorgedreven samenwerking tussen de vakgebieden supply chain, logistiek en inkoop. In de industrie in het algemeen is de ‘end2end’ supply chain nu nog meer cruciaal dan voorheen.

HET COVID-EFFECT In het kader van de ganse Covid-problematiek komt de afhankelijkheid van een zeer op het Oosten gerichte supply chain nog eens scherp boven water. Veel bedrijven vragen zich af wat de echte besparing was die ze realiseerden met offshoring. Ze bekijken nearshoring en onshoring terug actief als mitigerende actie voor die afhankelijkheid. De nood aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en de impact van de supply chains op de CO2-emissies verduidelijken ook nog eens dat een bespaarde euro niet altijd een bespaarde euro is.

Net daar ligt dan de sterkte van een nauwe samenwerking tussen inkoop en supply chain. Het helpt bedrijven de juiste keuzes te maken in functie van risicobeheersing, kostenoptimalisatie en klantenbinding.

COMPLEMENTARITEIT Inkoop heeft de kennis en strategie om deze verdoken kosten en risico’s inzichtelijk te maken. Op basis van de verwachtingen van supply chains kan er gezamenlijk een robuuste oplossing gevonden worden die niet enkel aan de kostenvoorwaarden voldoet, maar ook alle andere criteria mee kan ondervangen. Binnen Supply Chain Masters zal er in de komende opleidingen en events dan ook veel nadruk liggen op het verstevigen van die samenwerking. Zo zullen we een bredere visie op de ganse waardeketen bereiken.

L2LM57_NL_REREDEF.indd 50

9/03/21 13:59

ERGON OM I S C H EN S N E LLE R ERGONOMISCH DE N E N LO S S E N EN LA SNELLER LADEN LOSSEN D E B ESTEN R EACH T ELESCO O P BAND EN TM

M E T I N H O OGT E V E RSTELBAAR O P ER ATO RTMPTELESCOOPBANDEN L AT FORM DE BESTREACH

MET IN HOOGTE VERSTELBAAR OPERATOR PLATFORM

WWW.UVOTEC.EU/BESTREACH WWW.UVOTEC.EU/BESTREACH

L2LM57_NL_REREDEF.indd 51

INFO@UVOTEC.EU INFO@UVOTEC.EU

9/03/21 13:59

POLYPAL STORAGE SYSTEMS • • • • • • • •

Dé expert voor al uw logistieke vraagstukken Vestigingen in België, Frankrijk, Nederland, Duitsland, Spanje en Engeland Eigen productiefaciliteiten in West- Europa Uitstekende design- en engineeringsafdeling Innovatieve en creatieve uitwerking voor ieder (turnkey) project Eigen veiligheidsinspecteur voor alle periodieke controles Voert in eigen beheer herstellingen uit Grote voorraad waardoor snelle levering mogelijk wordt

POLYPAL BELGIUM S.A./N.V. Hendrik van Veldekesingel 150 bus 17 - 3500 Hasselt

L2LM57_NL_REREDEF.indd 52 polypal_adv.indd 3

Tel: +32 (0) 11 87 08 07

email: info@polypal.be

www.polypal.be

9/03/21 13:59 12/12/17 15:27

LINK2LOGISTICS Management 57 (maart 2021)

Articles inside

News

Magazijninrichting

Outbox

Dossier Real Estate

IT

Event

Handling

Trends

VIP-interview

Case Study

Spotlight