ISSUE NO 7 / W. 2021-2022
CYPRUS UNLOCKED NICOSIA THE CYCLE OF NOSTALGIA PAFOS CULTURE IN THE HEART OF NATURE
ANNA VISSI
A SUPERSTAR ON A TRIP DOWN MEMORY LANE IN HER HOMETOWN
INTERVIEWS NATASA PILIDES MINISTER OF ENERGY, COMMERCE AND INDUSTRY HARIS ZAMBARLOUKOS A DISTINGUISHED CYPRIOT IN HOLLYWOOD PHILIPPOS THEODORIDES BALANCING REALITY
EDITORIAL
T H E O F
N O S T A L G I A
Είναι ωραίο να επιστρέφεις. Εκεί όπου γεννήθηκες, εκεί όπου ταξίδεψες και εν τέλει εκεί όπου πέρασες καλά. Κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, γίνεται μια ανάμειξη από μνήμες, εικόνες και γεύσεις. Επιστρέφοντας, λοιπόν, σε μια καθημερινότητα και μια ρουτίνα που μας είχε λείψει, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια νέα εποχή. Τα τελευταία δύο χρόνια αποδείχθηκε περίτρανα πόσο εύθραυστοι είμαστε ως άνθρωποι αλλά και το πώς μπορούμε, κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες, να λειτουργήσουμε συλλογικά, σαν ένας συνεκτικός ιστός. Η περιπέτεια των τελευταίων χρόνων μάς έμαθε πολλά, δίνοντάς μας την ευκαιρία για αναστοχασμό και επαναξιολόγηση πολλών απ’ όσα κάναμε. Καθημερινά στα δύο αεροδρόμια της Κύπρου, το πρωταρχικό μας μέλημα είναι η ασφάλεια όλων των επιβατών και των εργαζομένων στους αερολιμένες. Με ευελιξία και προσαρμοστικότητα, παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε όλοι λόγω της πανδημίας, υιοθετήσαμε νέα μέτρα, εγκαινιάσαμε καινούργιες πρακτικές και λειτουργικές διαδικασίες, εκσυγχρονίσαμε και αναβαθμίσαμε υποδομές, παρουσιάσαμε βελτιωμένες τεχνολογίες με σκοπό οι επιβάτες μας να έχουν ασφαλές ταξίδι. Αυτή η στοχοπροσηλωμένη προσπάθεια μας χάρισε μια σειρά από διακρίσεις όπως η Διαπίστευση Υγείας Αεροδρομίου από το ACI World, αλλά το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι η επιβράβευση που λαμβάνουμε καθημερινά από τους επιβάτες. Επιδιώκουμε σταθερά να βάζουμε τον πήχη ψηλότερα με σκοπό τη διατήρηση σύγχρονων και λειτουργικών αεροδρομίων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και στις προσδοκίες των επιβατών. Μπορεί ακόμα να μην αφήσαμε την πανδημία πίσω μας, χάρη όμως στα επιστημονικά επιτεύγματα και τον μαζικό εμβολιασμό, ελπίζουμε ότι η περίοδος της μεγάλης αβεβαιότητας έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Είμαστε πια σε τροχιά επανεκκίνησης με άξονα μια νέα πραγματικότητα. Η ζωή δεν σταματά ποτέ, όπως ούτε και οι εκπλήξεις της. Γι’ αυτό, ας θυμηθούμε ξανά το αδάμαστο πνεύμα της περιπέτειας και ας δυναμώσουμε το πάθος μας για ταξίδι και εξερεύνηση. Ας χαρούμε την επανεκκίνηση, με οξυμένες αισθήσεις. Καλώς ήρθατε στην Κύπρο!
14 | W E L C O M E
L U R E
It just feels right to be back and reconnect with people, or places that gave you special moments and memories. Every time one travels, all senses are engaged; a mix of pictures, tastes, sounds, blend into an overwhelming feeling of joy and pleasure. Returning to a routine we have somewhat missed we have to face and manage a whole new era. The past two years have clearly shown how fragile we are but also how we can, under unprecedented conditions, act responsibly as a whole. The pandemic has taught us much; we now have the opportunity to reflect and build back better. At both Αirports of Cyprus, in Larnaka and Pafos, the safety of our passengers and our employees has been our primary concern. During the last 18 months going through unprecedent circumstances we had to adjust fast, and be responsive to the need to implement new practices and operational procedures, to introduce new technologies and to revisit our priorities with the aim to create and offer a safe and smooth travelling experience to our passengers. The certification of Larnaka and Pafos Airports with the Airport Health Accreditation by ACI World has marked our efforts and has been followed with positive reviews by many passengers. Maintaining innovative and functional airports that meet the needs and expectations of our passengers is at the forefront of our priorities. The pandemic may not be behind us yet, but thanks to the developments in science and mass vaccinations, we hope that the times of great uncertainty have come to an end. We are now on a path dealing with a new reality. Life never stops, nor do its surprises. Hence, let us recall the indomitable spirit of adventure and strengthen our passion for travel and exploration. Let’s celebrate the restart and enjoy the journey to its fullest. Welcome to the beautiful island of Cyprus! MILTOS MILTIADOUS Chief Operating Officer
MODELS WEAR ETRO TOTAL LOOKS
GUCCI
•
PRADA
•
MIU MIU
•
DOLCE & GABBANA
•
ETRO
•
JIMMY CHOO
NICOSIA at Stasikratous Street Tel: +357 22374774 | LIMASSOL at Georgiou Street Tel: +357 25745999 ANASSA Hotel Tel: +35726888246 | ALMYRA Hotel Tel: +35726888711
Contents
THE OFFICIAL HERMES AIRPORTS MAGAZINE / W 2021-2022
72 C U LT U R E IN THE HEART O F N AT U R E
62 LIMASSOL IN TIMES GONE BY
78 HARIS Z AMBARLOUKOS
Architect Christakis Serghides looks back at Limassol’s past and tells us its story. 72. CULTURE IN THE HEART OF NATURE Μια περιήγηση στη Λέμπα της επαρχίας Πάφου, που έχει ανακηρυχθεί επίσημα «Πολιτιστικό χωριό της Κύπρου». A tour of Lemba in the province of Pafos- officially declared a "Cultural Village of Cyprus". 78. HARIS ZAMBARLOUKOS Συνέντευξη με τον καταξιωμένο διευθυντή φωτογραφίας του Χόλιγουντ. An Interview with the renowned Hollywood director of photography. 84. ANNA VISSI Η λαμπερή superstar σε ένα ταξίδι αναμνήσεων στη δική της Λάρνακα. The glamorous superstar on a journey of memories in her own Larnaka.
58 20. CHECK IN! Όλα όσα συμβαίνουν στην Κύπρο και έχουν θέση στην ατζέντα σας. What to see, do, and visit while in Cyprus. 40. MEET THE LOCALS Ο Dominique Micheletto, η Σουζάνα Πετρή και ο Ματθαίος Γεωργίου μας αποκαλύπτονται. Getting to know Dominique Micheletto, Suzana Petri and Matthaios Georgiou.
ON THE COVER ANNA VISSI PHOTO: HARRIS KYPRIANOU STYLING: ANDREAS ZEN
Red dress MAX MARA. Belt, hat and jacket from Anna’s personal wardrobe.
16 | W E L C O M E
50. THE CYCLE OF NOSTALGIA Μια βόλτα στην Πλατεία Φανερωμένης, όπου κρύβεται όλη η γοητεία της Παλιάς Λευκωσίας. A stroll through Faneromeni Square, where all the charm of Old Nicosia is hidden.
58. PHILIPPOS THEODORIDES Συνέντευξη με τον αναγνωρισμένο καλλιτέχνη. An interview with the recognized artist. 62. LIMASSOL IN TIMES GONE BY Ο αρχιτέκτονας Χριστάκης Σεργίδης κάνει αναδρομή στο παρελθόν της Λεμεσού και μας διηγείται την ιστορία της.
I SSU E N o.
PHILIPPOS THEODORIDES
Contents PUBLISHER
102. WINDOW SHOPPING Οι πιο δυνατές τάσεις της μόδας. The most up-to-date fashion trends.
84 ANNA VISSI
I OA N N I S K . D R AG O U N I S EDITOR IN CHIEF
I S A B E L L A F O U S TA N O U EDITORIAL CONSULTANT
N I KO S KO N TO P O U LO S ART DIRECTOR
I O R DA N I S R OZ I S
104. HEARTLAND OF LEGENDS Mία διαδρομή αυθεντικών εμπειριών στην ενδοχώρα της Κύπρου. A route of authentic experiences on Cyprus’ inland.
DEPUTY EDITOR
R O M I N A X Y DA CONTRIBUTING EDITORS
VA N G E L I S C H A N I OTA K I S I OA N N A C H R I S TO D O U LO U CHRISTINA GEORGIOU M A R I L E N A J OA N N I D E S ELLIE K ARNEZI KLEANTHIS KLEANTHOUS C H A R A L A M P O S N I KO P O U LO S P I E R I S PA N AG I ELENI XENOU
110. THE TASTE OF AUTHENTICITY Τα εκλεκτά κυπριακά προϊόντα που φέρουν τη σφραγίδα ΠΟΠ και ΠΓΕ. The finest Cypriot products bearing the seal of PDO. 116. NATASA PILIDES Συνέντευξη με την υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας. An interview with the Minister of Energy, Commerce and Industry.
TRANSLATIONS
MICHAEL ELEF THERIOU K A R O L I N A T H O M O G LO U PROOF READING
GEORGIA TSANTIL A ENGLISH TEXT EDITΙΝG/ PROOF READING
BRIAN KNIGHT CONTRIBUTING PHOTOGRAPHERS
The state-of-the-art facilities that make the island an upand-coming golf destination in the Mediterranean.
121. DOMINANT BUSINESSES IN CYPRUS Ένα αφιέρωμα σε επιχειρήσειςπυλώνες της οικονομίας της χώρας. A tribute to the cornerstone companies of Cyprus’ economy.
136. ECO FRIENDLY WELLNESS Εκεί όπου ο σεβασμός και το περιβάλλον γίνονται έννοιες ταυτόσημες. Where respect and the environment become synonymous.
130. A GOLFER IN CYPRUS Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις καθιστούν το νησί έναν ανερχόμενο γκολφικό προορισμό της Μεσογείου.
140. RELIGIOUS INSPIRATIONS Δέκα εκκλησίες που αποτελούν μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Ten UNESCO World Heritage Site churches.
share with us
A N TO N I S FA R M A K A S HARRIS K YPRIANOU PA N AG I OT I S M I N A S I LV I O R U S M I G O FASHION STYLING
ANDREAS ZEN PHOTO EDITOR
G E O R G I A G E O R G O P O U LO U
Στείλτε μας στο experience@ dragounismedia. com μία ιστορία από το ταξίδι σας στην Κύπρο μαζί με τις ωραιότερες φωτογραφίες. Εμείς θα δημοσιεύσουμε τις καλύτερες! Send us your story from your visit in Cyprus along with your favourite photos at experience@ dragounismedia. com and we will publish the best!
IMAGES
I S TO C K BY G E T T Y I M AG E S CHIEF COMMERCIAL DIRECTOR
G I O R G O S Z A N N E TO S COMMERCIAL DIRECTOR
O LG A T S AO U S I o t s a o u s i @ d r a g o u n i s m e d i a . co m FINANCIAL SERVICES
K S A L L F I N A N C I A L S E RV I C E S LT D PRINTING
HAIDEMENOS ΑΕΒΕ W E LCO M E TO C Y P R U S YO U R S TO B E U N LO C K E D THE OFFICIAL H E R M E S A I R P O RT S LT D M AG A Z I N E B I A N N UA L P U B L I C AT I O N FOR L ARNAK A A N D PA F O S A I R P O RT S PUBLISHED BY
HOW TO USE TH E QR CODE Σε όλο το περιοδικό θα βρείτε QR CODES που θα σας οδηγήσουν σε επιπλέον περιεχόμενο, βίντεο και ενδιαφέρον υλικό. Σας παροτρύνουμε να τα χρησιμοποιήσετε και να διαβάσετε την επιπλέον ύλη. Για να χρησιμοποιήσετε τα QR CODES, απλά ανοίξτε τη φωτογραφική μηχανή του κινητού σας και στρέψτε το προς το εικονίδιο – καθώς τα περισσότερα σύγχρονα κινητά δεν χρειάζονται επιπλέον εφαρμογή. Αν δεν λειτουργήσει έτσι, απλά κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ μια εφαρμογή QR CODES READER από το κατάστημα εφαρμογών του κινητού σας. Σκανάρετε εδώ για να βρεθείτε στην ιστοσελίδα του περιοδικού. Throughout the magazine you will come across QR CODES that will direct you to further online reading, videos and interesting material. We urge you to scan them and view the online content. In order to scan the QR CODES you can either point your mobile phone's camera at the QR CODES –if your mobile phone has the application built in– or simply download for FREE a QR CODE READER from your app store. Scan here and you will be redirected to the magazine's home webpage. 18 | W E L C O M E
I . K . D R AG O U N I S P U B L I C AT I O N S LT D 70 S T. H AT Z I P E T R I S T R E E T, 2 0 57 S T R OVO LO S , N I CO S I A , C Y P R U S T E L . +3 57 2 2 81812 2 info @ dr agounismedia .com H E R M E S A I R P O R T S LT D D O E S N OT N E C E S S A R I LY S H A R E THE OPINIONS EXPRESSED I N T H E M AG A Z I N E . N O PA R T O F T H I S P U B L I C AT I O N M AY B E R E P R O D U C E D I N A N Y WAY W I T H O U T THE PRIOR WRIT TEN PERMISSION OF T H E P U B L I S H E R . T H E M AG A Z I N E IS DISTRIBUTED FREE OF CHARGE. R E S P O N S I B L E AG A I N S T T H E L AW : I OA N N I S K . D R AG O U N I S
104 Amathundos Avenue, Block B-C, Agios Tychonas 4532, Limassol, Cyprus T +357-25-313302 F +357-25-314734 www.jewellery26.com www.theoconceptstore.com Jewelleryatelier Jewelleryatelier
© MARINA AYIA NAPA
OPEN TO THE PUBLIC Τις πύλες της εμπορικής ζώνης της άνοιξε πιλοτικά στο κοινό η Μαρίνα της Αγίας Νάπας, το εμβληματικό έργο που αναμένεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει στιγμές χαλάρωσης και αναψυχής σε ένα ειδυλλιακό σκηνικό. Ayia Napa Marina, destined to become a focal point in the Eastern Mediterranean, has opened its commercial zone to the public for a test run. Visitors can relax and enjoy themselves in this idyllic setting. marinaayianapa.com
YOU AR E HER E
N E W
E N T R I E S
•
O P E N I N G S
•
S H O P P I N G
LIVE THE EXTRAORDINARY Διεθνώς αναγνωρισμένο ως ένα από τα τρία κορυφαία οικιστικά brands του κόσμου, το Ritz-Carlton Residences αποτελεί πρότυπο πολυτέλειας. Πλέον, επεκτείνει την παγκόσμια παρουσία του και στη Λεμεσό, προσφέροντας στους ενοίκους ενός 33όροφου πύργου ένα μοναδικό περιβάλλον διαμονής με υπηρεσίες ξενοδοχείου. The Ritz-Carlton Residences, internationally recognized as one of the top three residential brands in the world, are a standard of luxury. They are now expanding their global presence in Limassol with a 33-storey tower offering occupants unique accommodations with hotel services. ritzcarlton.com
20 | WELCOME
•
B E A U T Y
•
E V E N T S
•
F E S T I VA L S
•
A R T
CHECK IN
A NEW SHOPPING EXPERIENCE Ο απόλυτος προορισμός αγορών και αναψυχής στη Λάρνακα έχει πλέον τη δική του ταυτότητα. Με 135 καταστήματα μόδας, χώρους ψυχαγωγίας, μοντέρνα εστιατόρια, υπεραγορά, παιδική χαρά, πεζόδρομους και ποδηλατόδρομους, το Metropolis Mall σας περιμένει για να σας προσφέρει περισσότερα από όσα φαντάζεστε. The ultimate shopping and leisure destination in Larnaka has its own identity. With 135 fashion stores and entertainment venues, trendy restaurants, supermarkets, playgrounds, walkways and bike paths, Metropolis Mall is waiting with more than you can imagine! metropolismall.com.cy
LIMASSOL BOAT SHOW Η κορυφαία έκθεση σκαφών της Ανατολικής Μεσογείου επιστρέφει στη Μαρίνα Λεμεσού, 20 με 22 Μαΐου. Οι λάτρεις των σκαφών θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τα τελευταία προϊόντα και υπηρεσίες στον κλάδο της ναυτιλίας και να εξερευνήσουν τις παγκόσμιες τάσεις του. The Eastern Mediterranean’s leading boat show returns to Limassol Marina on May 20th-22nd. Enthusiasts will discover the industry’s latest products, shipping services, and global trends in exploration.
STORIES FROM THE STATUES
© LARNAKA TOURISM BOARD
Τέσσερα καινοτόμα έργα δημιουργούν το παζλ μιας διαδραστικής Λάρνακας, παρέχοντας στην τουριστική εμπειρία βιωματική διάσταση. Αγάλματα που μιλούν, αρχαία ερείπια που αναστηλώνονται σε τρισδιάστατη μορφή, εικονική πλοήγηση σε ναυάγια και διαδραστική περιήγηση στα μουσεία της πόλης τοποθετούν την τουριστική εικόνα της Λάρνακας ένα βήμα πιο μπροστά. Four innovative projects interconnect to provide travellers with an interactive experience to Larnaka on a new dimension. Talking sculptures, ancient ruins that rebuild themselves in 3D, virtually-explorable shipwrecks and museums take touring the city to new heights.
limassolboatshow.com
larnakaregion.com
W ELCO M E | 21
CHECK IN
FUN THINGS TO DO
TIME TO CYCLE 1/4/2022 - 3/4/2022
Ο τριήμερος αγώνας ποδηλασίας θα λάβει χώρα στην Κύπρο για όγδοη συνεχή χρονιά. Στο σπουδαίο αυτό ποδηλατικό γεγονός επαγγελματίες και ερασιτέχνες ποδηλάτες απολαμβάνουν την εκπληκτική κυπριακή φύση δίπλα στις ακτές της Μεσογείου και τα ωραιότερα χωριά της Πάφου. For the 8th-consecutive year, the 3-day Cyprus Gran Fondo cycle race returns to the island. This event attracts professional and amateur cyclists alike to ride a course through Pafos in some of the most beautiful scenery in the Mediterranean. v activatecyprus.com/granfondocyprus
A MAGICAL CHRISTMAS 2 6 / 11 / 2 0 21 - 6 / 1 / 2 0 2 2
Αυτά τα Χριστούγεννα, το πανέμορφο χωριό Καλοπαναγιώτης, 70 χιλιόμετρα από τη Λευκωσία, μεταμορφώνεται σε έναν παραμυθένιο χώρο, όπου μικροί και μεγάλοι θα απολαύσουν εορταστικά θεάματα, αγαπημένες μελωδίες και λαχταριστά εδέσματα. For Christmas this year, 70 km from Nicosia in the beautiful Troodos Mountains, Kalopanayiotis will transform into a fairytale village with spectacular festivities, holiday melodies and delicious delicacies for young and old alike. v kalopanayiotis.com.cy
Η «Γιορτή Ανθισμένης Αμυγδαλιάς» διεξάγεται παραδοσιακά στο χωριό Λιμνάτι της Λεμεσού, την περιοχή της Κύπρου με τις περισσότερες αμυγδαλιές. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει χορό, τραγούδι και επιδείξεις παρασκευής γλυκού αμυγδάλου. Nearby Limassol in the village of Limnati, home to a majority of almond trees in Cyprus, is the traditional Almond Blossom Festival. This celebration includes festivities and demonstrations on the making of the village’s famed almond sweets. v limnati.org
MEET THE LOCALS MARCH - ΑPRIL 2022
BLOOMING TREES MARCH 2022
22 | W E L C O M E
Με το σύνθημα «Γνωρίστε τους ντόπιους», η Πάφος πραγματοποιεί δωρεάν ξεναγήσεις για τους επισκέπτες της. Στόχος, η ανάδειξη του παλιού τμήματος της πόλης και των λιγότερο γνωστών γειτονιών, καθώς και η γνωριμία με έργα που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα. Pafos offers visitors free guided tours under the slogan, Meet the Locals. They highlight the old part of town and its lesser-known neighbourhoods and recently-completed public works. v visitpafos.org.cy
FLOWER FESTIVAL M AY 2 0 22
Κάθε χρόνο, τον Μάιο, η Κύπρος γιορτάζει με τα Ανθεστήρια την αναγέννηση της φύσης και του ανθρώπου. Εκδηλώσεις διοργανώνονται σε πολλές πόλεις και χωριά με αποκορύφωμα τις παρελάσεις αρμάτων στολισμένων με λουλούδια. Every year in May, Cyprus celebrates the rebirth of nature with the annual Anthestiria Flower Festival. Events are organised in towns and villages across the island, culminating in parades showcasing floats decked in flowers.
LIMASSOL
CHECK IN
Santorinaiou, claims her rightful place in the home of a wealthy merchant in Eduardo De Philippo’s exuberant play directed by Magdalena Zira, to be performed on the main stage of the Cyprus Theatre Organisation. v thoc.org.cy
ROCK & OPERA 2 6/2/2022 LIMASSOL
Οι καλύτερες φωνές του θεάτρου Μπολσόι, συνοδευόμενες από ένα ισχυρό σύνολο σύγχρονων μουσικών οργάνων, εντυπωσιακών βίντεο και εφέ φωτισμού, έρχονται ξανά στην
THE BEST
SHOWS & PERFORMANCES THE BEATLES TRIBUTE SHOW 2 /12 / 2 0 21 PA F O S 3 /12 / 2 0 21 N I C O S I A 4 /12 / 2 0 21 L I M A S S O L
Για πρώτη φορά στην Κύπρο, τα θρυλικά τραγούδια των Beatles, με τα οποία έχουν μεγαλώσει ολόκληρες γενιές, θα ερμηνευτούν από το δημοφιλές tribute συγκρότημα The BeatLove. Τα μέλη του χρησιμοποιούν τα αυθεντικά vintage μουσικά όργανα και κοστούμια! For the first time in Cyprus, the popular tribute band The BeatLove will play legendary Beatles songs that generations have grown up with. The band members play vintage instruments and wear authentic costumes straight out of the 60s! v atriamusic.com
THE ITALIAN TENORS 8 /12 / 2 0 21 N I C O S I A 11 / 1 2 / 2 0 21 L I M A S S O L
Οι τρεις Ιταλοί τενόροι, Luca Sala, Sabino Gaita και Evans Tonon, σ’ ένα μαγευτικό εορταστικό πρόγραμμα που θα ταξιδέψει τους θεατές με κλασικές άριες, ιταλικά τραγούδια και χριστουγεννιάτικες μελωδίες από τη Σκάλα του Μιλάνου μέχρι την όπερα της Ρώμης.
24 | WELCOME
The Italian tenors Luca Sala, Sabino Gaita, and Evans Tonon will perform in a magical and festive programme packed with classical arias, Italian songs and Christmas melodies that will transport the audience from La Scala in Milan, to the opera in Rome. v pattihio.com.cy
FILUMENA MARTURANO FE BRUARY 2022 N ICOSIA
Μια πόρνη διεκδικεί τη θέση που της αξίζει μέσα στο σπίτι ενός πλούσιου εμπόρου. Η Αννίτα Σαντοριναίου ενσαρκώνει την πληθωρική ηρωίδα του Εντουάρντο ντε Φιλίπο, στην Κεντρική Σκηνή του ΘΟΚ, σε σκηνοθεσία Μαγδαλένας Ζήρα. A prostitute, embodied by Annita
Κύπρο με νέο πρόγραμμα, για να παρουσιάσουν γνωστές κλασικές όπερες με ροκ διάθεση! The Bolshoi Theatre’s finest performers accompanied by a powerful ensemble of drummers, bass and guitar players, and other instruments –not to mention incredible video and lighting effects– return to Cyprus with a new programme featuring classic operas played to rock music! v pattihio.com.cy
IT’S RAINING MEN 23/2/2022 LIMASSOL
Η πρώην vocalist των Weather Girls, Dorrey Lyles, αναμένεται να ξεσηκώσει το κοινό της Κύπρου με την απίστευτη ενέργεια και τη μοναδική φωνή της, ερμηνεύοντας τις μεγαλύτερες funk and soul επιτυχίες όλων των εποχών. Ανάμεσά τους, και το super hit των 80s «It’s Raining Men». Former vocalist Dorrey Lyles of Weather Girls will have the audience in Cyprus on their feet with her incredible energy and spectacular voice, performing the greatest funk and soul hits of all time, including the 80s mega-hit, ‘It’s Raining Men’. v Facebook: Zantelivemusic
CHECK IN
E V E N T S
©
LEV
ENTIS GALLERY
A R T
RUSSIAN PRINTMAKING
VICTOR IOANNIDES: REFLECTIONS ON THE SEA
MATTER-SPACE-TIME & CABINET OF CURIOSITIES
U NTIL 9/1/2022 NICOSIA
U N T I L 5 /12 / 2 0 21 N I C O S I A
U NTIL 5/1/2022 NICOSIA
Ένα ταξίδι στην τέχνη της ρωσικής χαρακτικής προτείνει το Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή, παρουσιάζοντας περίπου 30 χαρακτικά, τα οποία φιλοτεχνήθηκαν από καλλιτέχνες που σπούδασαν και εργάστηκαν πριν και κατά τη διάρκεια της Σοβιετικής Ένωσης. The temporary exhibition at Hambis Printmaking Museum takes the visitor on a journey into the art of Russian printmaking. About 30 prints made by artists who studied and worked before and during the Soviet period are on display.
Μια έκθεση αφιερωμένη στον υπαιθριστή Κύπριο ζωγράφο Βίκτωρα Ιωαννίδη (19031984), η οποία επικεντρώνεται σε έναν σημαντικό κύκλο της δουλειάς του με θέμα τη θάλασσα. Τα περισσότερα έργα φιλοτεχνήθηκαν από το 1969 έως το 1982 και απεικονίζουν κυρίως σκηνές από το παλιό λιμάνι της Λεμεσού και το καρνάγιο. To Cypriot landscapist Victor Ioannides (19031984), an exhibition dedicated to a crucial cycle in his work that focused on the sea. Painted between 1969-1982, many of his pieces portray the old port and shipyard of Limassol.
Οι εικαστικοί Νίκος Κουρούσιης και Λία Λαπίθη συναντιούνται στο Κυπριακό Μουσείο με έργα εμπνευσμένα από τον ίδιο τον μουσειακό χώρο κι από τα εκθέματά του. Έργα που αντανακλούν μία εν δυνάμει διαλεκτική σχέση του παρελθόντος με τη σύγχρονη πραγματικότητα. The works of Nikos Kouroussis and Lia Lapithi join for an exhibition at The Cyprus Museum. Inspired by the museum and its exhibits, their efforts aspire to establish a dialectical relationship between representations of the past and contemporary reality.
printmaking.cy
leventisgallery.org
nicosia.org.cy
7TH CYPRUS INTERNATIONAL TATTOO CONVENTION 1/4/2022 - 3/4/2022 LIMASSOL
THÉODORE RALLIS’ GREECE U N T Ι L 31 /1 / 2 0 2 2 N I C O S I A
Η Λεβέντειος Πινακοθήκη παρουσιάζει έκθεση με έργα του Θεόδωρου Ράλλη, τα οποία αποτυπώνουν τη ζωή και τα έθιμα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Η έκθεση εμπλουτίζεται με αυθεντικές φορεσιές και αντικείμενα εποχής που απαντούν στη ζωγραφική του.
An exhibition of works by Théodore Rallis portraying life and traditions in 19th-century Greece is on display at Leventis Gallery. The exhibition also features authentic costumes and period objects depicted in his paintings.
leventisgallery.org
26 | W E L C O M E
Δεκάδες tattoo artists από Κύπρο και εξωτερικό συγκεντρώνονται για 7η χρονιά στους Χαρουπόμυλους Λανίτη για να παρουσιάσουν στο κοινό την τεχνική τους. Live bands, special live body paint και άλλα καλλιτεχνικά happenings θα ενθουσιάσουν τους λάτρεις της τέχνης της δερματοστιξίας. Dozens of tattoo artists from Cyprus and abroad gather for the 7th consecutive year at the Lanitis Carob Mill to show off their skills to the public. Live bands, live body-painting tutorials, and various other artistic events will delight tattoo enthusiasts! cyprustattooconvention.com
CHECK IN
TEXT: KLEANTHIS KLEANTHOUS
NEW FOOD ON THE BLOCK ΟΙ ΓΕΥΣΤΙΚΕΣ ΑΦΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΟΥΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΩΣΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ. NEW EATERIES THAT STAND OUT FOR DELICIOUS REASONS.
NICOSIA Στην οδό Στασικράτους, στην καρδιά της πρωτεύουσας, θα συναντήσετε το Think 30, ένα μοντέρνο all-day εστιατόριο με κομψό décor. Το menu του φέρει την υπογραφή του διακεκριμένου Έλληνα chef Δήμου Σαμουράκη και περιλαμβάνει μεσογειακά fusion πιάτα αλλά και λαχταριστό brunch. Σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα τo κριθαρότο με θαλασσινά και το σιγοψημένο χοιρινό που λιώνει στο στόμα! On Stasikratous Street, in the trendy heart of the capital, you will find a modern restaurant with elegant décor – Think 30. The menu bears the signature of Dimos Samourakis, a distinguished Greek chef. Included are Mediterranean fusion dishes, as well as a delicious brunch. We unreservedly recommend the barley with seafood and the simmered pork; it simply melts in your mouth!
THINK 30
Μικρό και στιλάτο Asian bar με επιρροές από τη λατινοαμερικανική κουζίνα, το Nomiya σερβίρει «πειραγμένα» sushi burritos, δροσερές σαλάτες και νόστιμες street food επιλογές όπως Korean fried chicken, spring rolls και dumplings. Nomiya, a stylish Asian fusion bar incorporating elements of Latin American cuisine, specialises in sushi burritos, fresh salads, and delicious street food options such as Korean fried chicken, spring rolls and dumplings.
Το νέο ντελικατέσεν ακούει στο όνομα Deliyard. Σε έναν καλαίσθητο χώρο με τραπεζάκια στην αυλή, μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε healthy ροφήματα, ολόφρεσκα ψωμιά, σπιτικές πίτες, λαχταριστά rolls από ταχίνι, bagels, πολύχρωμα poke bowls, wraps και burgers. Φεύγοντας, μην ξεχάσετε να γεμίσετε το καλάθι σας με εκλεκτά προϊόντα. Deliyard, Nicosia’s newest delicatessen, welcomes diners into an elegant atmosphere with tables arranged in a courtyard. Choose from an eclectic variety: health drinks, fresh-baked bagels and bread, homemade pies, delicious tahini rolls, poke bowls, wraps and burgers. Don’t forget to fill your basket with goodies to enjoy at home.
> 46D, JOHN KENNEDY AV, TEL. +357 22055099
> 17, ESPERIDON, TEL. +357 22525017
> 30, STASIKRATOUS, TEL. +357 222333808
GOLDEN MONKEY TRADITIONAL THAI CUISINE.
MEDITERRANEAN FUSION DISHES.
LIMASSOL Αν θέλετε να βιώσετε ένα ξεχωριστό γαστρονομικό ταξίδι στην παραδοσιακή ταϊλανδέζικη κουζίνα, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το Golden Monkey στο πολυτελές συγκρότημα διαμερισμάτων του Τhe Tower του St Raphael Resort. Η εκλεπτυσμένη ταϊλανδέζικη αρχιτεκτονική και τα χειροποίητα έργα τέχνης, σε συνδυασμό με τα γεμάτα αρώματα signature πιάτα του Ταϊλανδού chef Nuntthawut Poungpouw, θα σας συναρπάσουν. If you want to experience a unique culinary journey into traditional Thai cuisine, then visit Golden Monkey in the luxurious resort complex, The Tower of St Raphael Resort. You will be fascinated by the refined Thai architecture and artwork, and the handmade signature dishes of chef Nuntthawut Poungpouw. > 502, AMATHOUNTOS AV, TEL. +357 25834300
28 | W E L C O M E
CHECK IN
άνοιξε εντός της high-end μπουτίκ Splash by the Beach αντλώντας έμπνευση από τον γεννημένο στο Μπρούκλιν graffiti artist Jean-Michel Basquiat (SAMO). Απολαύστε τον καφέ σας στη βεράντα με θέα τη θάλασσα ή επιλέξτε κάποια από τις ενδιαφέρουσες προτάσεις του menu, που περιλαμβάνει brunch, αυθεντικές ιταλικές πίτσες και ριζότο, καθώς και κυρίως πιάτα με κρέας ή ψάρι. Inside of Splash by the Beach, a posh boutique in Limassol’s cosmopolitan waterfront, is Samo Limassol – a concept café-bar and restaurant inspired by Brooklynborn graffiti artist, Jean-Michel Basquiat (SAMO). There is a terrace overlooking the sea where you can enjoy coffee. The menu offers brunch, a variety of Italian pizzas and risottos, as well as meat and fish dishes. > 127, VASILEOS GEORGIOU A’, TEL. +357 25733998
SAMO LIMASSOL ALL-DAY LIFESTYLE RESTAURANT.
Στο πολυτελές Parklane, A Luxury Collection Resort & Spa άνοιξε τις πόρτες του το Mathis by The Sea, ένα υψηλών προδιαγραφών εστιατόριο, σχεδιασμένο από τον παγκοσμίου φήμης Ελβετό chef Reto Mathis. Οι χαρακτηριστικές συνταγές του συνδυάζουν τρούφα και χαβιάρι, ενώ η ξακουστή πίτσα τρούφας του είναι το πιάτο που δεν πρέπει να παραλείψετε από την παραγγελία σας. Mathis by The Sea is a recent addition to Parklane, A Luxury Collection Resort & Spa. It is a high-end restaurant designed by Reto Mathis, a world-famous Swiss chef. Its elegant recipes combine truffles with caviar, and the truffle pizza is a must! > 11, GIANNOU KRANIDIOTI, TEL. +357 25862000
Στον παραλιακό δρόμο της πόλης, θα ανακαλύψετε το Samo Limassol, ένα concept café-bar-restaurant, που
PAFOS Ένα νέο εστιατόριο με fusion κυπριακή κουζίνα και πανοραμική θέα στην πόλη σάς περιμένει να το ανακαλύψετε, στον πέμπτο όροφο του ξενοδοχείου Kefalos Damon. Το Divine Peak ξεχωρίζει τόσο για τη διακόσμησή του, που παντρεύει το μάρμαρο με το ξύλο, όσο και για το ιδιαίτερο «πάντρεμα» υλικών από Κύπρο και εξωτερικό που υπόσχονται μια πανδαισία γεύσεων. Inside the hotel Kefalos Damon, is Divine Peak – a new restaurant specialising in Cypriot fusion cuisine. The establishment stands out for its panoramic views of the city, the marble and wood décor, and combinations of traditional and international ingredients to create epic and flavourful feasts. > 36, TOMBS OF THE KINGS, TEL. +357 97740445
30 | W E L C O M E
To νέο στέκι της hip νεολαίας της Λεμεσού βρίσκεται «κρυμμένο» σε μία πανέμορφη στοά. Ο λόγος για το Stoa Urban Kitchen, με έναν κήπο-όαση μέσα στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Αν αγαπάτε το brunch, θα ανακαλύψετε στο menu του επιλογές όπως avocado toast, αυγά benedict και croque madame, bagels, pancakes καθώς και ζουμερά burgers. Tucked away in a beautiful arcade in the historic city centre, the youth of Limassol are calling Stoa Urban Kitchen their new favourite hangout. This hip garden oasis is a perfect place to have brunch. Options include avocado toast, eggs benedict, Croque Madame, bagels, pancakes, burgers, and more. > 148, IRINIS, TEL. +357 25588808
Μόλις 15 λεπτά από τη Λεμεσό, στο χωριό Παρεκκλησιά, θα συναντήσετε μια ταβέρνα με «μαμαδίστικες» γεύσεις, το Προαύλιο. Δίπλα στη ζεστασιά του τζακιού, δοκιμάστε λαχταριστά μεζεδάκια όπως ρολάκια μελιτζάνας με γέμιση κιμά, κλέφτικο, χαλλούμι, σεφταλιές και σουβλάκια. Fifteen minutes from Limassol, in the village of Parekklisia, you will find Proavlio, a tavern specialising in home-cooked cuisine. In the warmth of the fireplace, you can enjoy rustic and flavourful mezes such as stuffed eggplant rolls, Kleftiko, halloumi, assorted grilled meats, and Seftalies. > 19, TIMIOU STAVROU, TEL. +357 25222444
DIVINE PEAK CYPRIOT FUSION CUISINE.
129 Georgiou A, 4048 Limassol, Cyprus | Tel: +357 25 318 803 • Amara Hotel • 25 Evagorou Street, 1066 Nicosia, Cyprus | Tel : +357 22 026 520 •
CHECK IN
TEXT: KLEANTHIS KLEANTHOUS
SWEET CYPRUS ΜΕ ΤΑ ΓΛΥΚΑ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΩΣΑΝ ΓΕΝΙΕΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΕΣ, ΣΕ ΓΕΝΕΘΛΙΑ, ΠΑΡΤΙ, ΓΙΟΡΤΕΣ, ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ, ΕΠΕΤΕΙΟΥΣ, ΜΕ Ή ΧΩΡΙΣ ΑΦΟΡΜΉ, ΑΛΛΑ ΠΟΛΛΉ ΛΑΧΤΑΡΑ… 6 ΘΡΥΛΙΚΑ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΑ, ΠΟΥ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΝ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΑΝΟΙΧΤΑ! GENERATIONS OF PEOPLE HAVE GROWN UP WITH THEIR SWEETS, WHETHER AT BIRTHDAY PARTIES AND CELEBRATIONS, VISITS WITH FAMILY AND FRIENDS, ANNIVERSARIES AND OTHER OCCASIONS, AND ALWAYS WITH EAGERNESS. HERE ARE 6 LEGENDARY CONFECTIONERIES THAT WE WISH TO REMAIN OPEN FOREVER!
01/ HURRICANE
© ROMOS KOTSONIS
Θα το συναντήσετε κάνοντας μία βόλτα στα σοκάκια της Παλιάς Πόλης της Λευκωσίας. Το ιστορικό αυτό ζαχαροπλαστείο, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1942, φημίζεται για τη λαχταριστή τυρόπιτά του, τη συνταγή της οποίας κρατά μέχρι σήμερα ως επτασφράγιστο μυστικό. Τα μυρωδάτα κρουασάν, τα μοναδικά στο είδος τους μπισκότα αμυγδάλου, τα παραδοσιακά παστίτσια και οι ξακουστές βαρκούλες του γαργαλούν ηδονικά τον ουρανίσκο! Strolling through the alleyways of Old-Town Nicosia, you will eventually come to Hurricane. Opened in 1942, this historic pâtisserie is famous for its delicious cheese pie. The recipe is kept secret to this day. Their fragrant croissants, one of a kind almond cookies, traditional Pastitsia (almond meringues) and Varkoules (stuffed cookies) will delight your palate! > 7, NIKOKLEOUS, TEL. +357 22663284
02/ PETIT PARIS PATISSERIE
> 61D, GLADSTONOS, TEL. +357 25363441
32 | W E L C O M E
TRIA FANARIA FOR GALAKTOBOUREKO AND COPENHAGEN SWEET.
03/ TRIA FANARIA Περπατώντας στην Πλατεία της Φανερωμένης στην Παλιά Λευκωσία, η ματιά σας θα πέσει οπωσδήποτε στο ιστορικό ζαχαροπλαστείο Τρία Φανάρια, που στεγάζεται εκεί από το 1952. Τα Σαββατοκύριακα απλώνει τα τραπεζάκια του στην πλατεία, όπου επικρατεί το αδιαχώρητο, σερβίροντας καφέδες και ροφήματα, ενώ κρατά το άρωμα του © PANAGIOTIS MINA
Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα και πλέον θρυλικά ζαχαροπλαστεία της Λεμεσού, που δημιουργεί εδώ και 58 ολόκληρα χρόνια τις πιο γλυκές αναμνήσεις για τους κατοίκους της πόλης! Στον ανανεωμένο χώρο, που θυμίζει γαλλικό bistrot, μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ σας, δοκιμάζοντας τη θρυλική σοκολατίνα γλάσου, παραδοσιακές τρούφες, ονειρεμένη Πάβλοβα, black forest, ζουμερή πορτοκαλόπιτα, κυπριακή σαρλότα, εργολάβους, μυρωδάτα μπισκότα και ό,τι άλλο τραβά η ψυχή σας! One of the oldest and most legendary pâtisseries of Limassol, Petit Paris has been creating the sweetest memories for the city’s inhabitants for 58 years! In a renovated space reminiscent of a French bistro, coffee is paired with Chocolatina (bitter chocolate mousse), traditional truffles, dreamy Pavlova, Black Forest cake, Portokalopita (orange pie), Cypriot Charlotte, Ergolavos (meringue-based confectionery), and fragrant biscuits, or anything else your heart desires!
HURRICANE FOR CHEESE PIE AND AMARETTO COOKIES.
παρελθόντος με παραδοσιακά αλμυρά και γλυκά ταψιού, όπως μπακλαβά, Κοπεγχάγη, σάμαλι και γαλακτομπούρεκο, καθώς και γευστικά καζάν ντιπί και εκμέκ κανταΐφι. Strolling through Faneromeni Square in Old-Town Nicosia, sweet nostalgic aromas will eventually lure you to Tria Fanaria, a historic pâtisserie in operation since 1952! On weekends, tables are arranged outside in the bustling square. Treat yourself to refreshments and savoury or pastries from the past such as Baklava, Copenhagen sweet, Samali (semolina cake) and Galaktoboureko (semolina custard pie), and other delicacies. > 4B, MARIAS SYGKLITIKIS, TEL. +357 22664706
Με πάνω από 25 χρόνια πείρα, O Kύριος Γλυκός, στην πόλη της Λάρνακας, φημίζεται για τα παραδοσιακά λιβανέζικα γλυκά του, όλα φτιαγμένα με αγνά υλικά και ψημένα με παραδοσιακό τρόπο. Εκτός από τα κλασικά μπακλαβαδάκια, παρασκευάζει επίσης μπισκότα, σάμαλι, μπασπούσα –το αιγυπτιακό σάμαλι με ινδοκάρυδο ή ξύσμα πορτοκαλιού–, φύλλο παραγεμισμένο με κρέμα και πολλά άλλα. Δοκιμάστε, επίσης, τα μπισκοτάκια του με σουσάμι. Σκέτη απόλαυση! With over 25 years of experience in Larnaka, O Kirios Glikos is famous for its traditional Lebanese sweets made with pure ingredients. In addition to classic Baklava, you’ll find many other delicious treats such as Samali and Baspousa (Egyptian semolina cake). Try the sesame cookies – pure joy! > 2, LEONTIOU MACHAIRA, TEL. +357 96327678
05/ ΜELISSA Ένα από τα παλαιότερα καφενεδάκια/ζαχαροπλαστεία στην καρδιά της Παλιάς Λευκωσίας, το οποίο χρονολογείται από το 1948. Γεύσεις γνώριμες, νοσταλγικές, σε ένα χώρο που σε ταξιδεύει σε άλλες εποχές. Το ζαχαροπλαστείο Μέλισσα έχει μετατραπεί σε ένα είδος boulangerie café, πουλώντας παραδοσιακά γλυκά, λουκούμια και ολόφρεσκες τυρόπιτες, ενώ σπεσιαλιτέ του μαγαζιού θεωρούνται η σαρλότα με ψημένη μαρέγκα, τα μπισκότα βουτύρου, τα μελομακάρονα και οι κυπριακές φλαούνες. Opened in 1948 in the heart of Old-Town Nicosia, Melissa is one of the oldest cafés-pâtisseries in the area. The flavours and nostalgia will transport you back to another era. The establishment has evolved into a boulangerie selling traditional sweets, Loukoumia and fresh cheese pies. Their specialities are Meringue Charlotte, butter cookies, Melomakarona (honey cookies) and Cypriot Flaounes (cheese pastries). > 82, AISCHYLOU, TEL. +357 22762070
© PANAGIOTIS MINA
04/ Ο KIRIOS GLIKOS
MELISSA FOR BAKLAVA AND CYPRIOT FLAOUNES.
O6/
DELUXE
Από τα πιο παλιά και παραδοσιακά ζαχαροπλαστεία της Λεμεσού, με πάνω από 45 χρόνια δημιουργίας στο ενεργητικό του. Η διακόσμησή του, με το παλιό μαύρο ποδήλατο ως σήμα κατατεθέν του, μαρτυρά τα χρόνια λειτουργίας του. Κρατώντας αυθεντικά τα αρώματα και τα υλικά του, διακρίνεται για το απολαυστικό ροδίτικο λουκούμι που το φτιάχνει είτε με φιστίκι Αιγίνης είτε με αμύγδαλο, αλλά και σκέτο, καθώς και για τις φανταστικές φλαούνες, τα σιροπιαστά, τις μαρέγκες (μπεζέδες) και τις φοβερές τούρτες του! With over 45 years of experience, Deluxe is one of the oldest confectioneries in Limassol. Its decor and trademark black bicycle are iconic. Sticking to authentic ingredients, Deluxe is famous for its Rhodian Loukoumia. Varieties contain Aeginian pistachios, almonds or are served plain. Their Flaounes, syrupy sweets, meringues and cakes are to die for! > 11, NIKOU PATTICHI, TEL. +357 25333885
W E L C O M E | 33
UNIQUE EXPERIENCE
MUSAN
A MUSEUM NINE METRES UNDER THE SEA
34 | W E L C O M E
It was back in 2006 that British sculptor Jason deCaires Taylor, an avid environmentalist, underwater photographer and scuba instructor, created the world’s first underwater sculpture park off the west coast of Grenada. His work was chosen by National Geographic as one of the 25 Wonders of the World. That first park was followed by similar underwater wonders off the coasts of Mexico, Australia, the Maldives, the Bahamas, Bali, Norway, France and the Canary Islands. What followed was a tidal wave of honorary titles, distinctions and awards. In 2014, he was described as the ‘Jacques Cousteau of the Art world’. In 2019, Jason deCaires Taylor joined forces with the Ayia Napa Municipality to construct an underwater museum. Also involved was the Department of Fisheries and Marine Research, and the Deputy Ministry of Tourism. The plan called for 93 sculptures inspired by Man and Nature to be incorporated into a protected marine zone 200 metres off the coast of Ayia Napa’s Pernera Beach. All together, 93 outstanding sculptures compose The Underwater Forest, the first of its kind in the world. Some of the forest trees float just below the sea’s surface, helping to create a magical, multidimensional environment for marine life. The works also feature children playing ‘hide and seek’, hoping for a tomorrow in which Mother Nature will have regained her majesty and centrality in life.
info Σκανάρετε για να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Μουσείου. Scan to visit the Museum’s website.
© MUSAN / @JASONDECAIRESTAYLOR
Ήταν το 2006 όταν ο Βρετανός γλύπτης, περιβαλλοντολόγος, υποβρύχιος φωτογράφος και εκπαιδευτής αυτόνομης κατάδυσης, Jason deCaires Taylor, δημιούργησε στα ανοικτά των δυτικών ακτών της Γρενάδας το πρώτο υποβρύχιο πάρκο γλυπτικής στην υφήλιο. Το έργο του αναγνωρίστηκε από το National Geographic ως ένα από τα 25 θαύματα του κόσμου. Ακολούθησαν ανάλογα υποβρύχια θαύματα σε Μεξικό, Αυστραλία, Μαλδίβες, Μπαχάμες, Μπαλί, Νορβηγία, Γαλλία και Κανάριες Νήσους, τιμητικοί τίτλοι, διακρίσεις και βραβεύσεις, ενώ το 2014 χαρακτηρίστηκε ως «ο Ζακ Κουστό της τέχνης». Το 2019, ο Jason deCaires Taylor, σε συνεργασία με τον Δήμο Αγίας Νάπας, το υφυπουργείο Τουρισμού και το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, ξεκίνησε σε μία έκταση άμμου, μέσα σε προστατευμένη θαλάσσια περιοχή, 200 μέτρα νότια από την παραλία Περνέρα στην Αγία Νάπα, την υλοποίηση ενός υποβρύχιου μουσείου με 93 γλυπτά, εμπνευσμένα από τη φύση και τον άνθρωπο και τοποθετημένα στον βυθό. Όλα μαζί συνθέτουν το The Underwater Forest, ένα πραγματικό υποβρύχιο δάσος, το πρώτο του είδους του σε ολόκληρο τoν κόσμο. Κάποια από τα δέντρα του εκπληκτικού αυτού δάσους επιπλέουν ακριβώς κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, δημιουργώντας ένα πολυδιάστατο περιβάλλον μιας θαλάσσιας ζωής σε διαφορετικά επίπεδα. Ανάμεσά τους, παιδιά που παίζουν κρυφτό ελπίζοντας σε ένα αύριο, όπου η μαγεία και η σημασία της φύσης θα επιστρέψουν ξανά.
© MUSAN / COSTAS CONSTANTINOU
ΤΟ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΛΥΠΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΣΠΟΥ∆ΑΙΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ JASON DECAIRES TAYLOR ΑΝΟΙΞΕ ΤΙΣ «ΠΥΛΕΣ» ΤΟΥ. Ο ΒΥΘΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΥΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑ! THE MUSEUM OF UNDERWATER SCULPTURE HAS OPENED IN CYPRUS. THIS MIRACLE ON THE SEABED OFF AYIA NAPA IS MADE POSSIBLE BY THE GREAT JASON DECAIRES TAYLOR.
© MUSAN / @JASONDECAIRESTAYLOR
TEXT: ROMINA XYDA
W E L C O M E | 35
© MUSAN / @JASONDECAIRESTAYLOR
© MUSAN / @JASONDECAIRESTAYLOR
© MUSAN / COSTAS CONSTANTINOU
UNIQUE EXPERIENCE
Το Υποβρύχιο Μουσείο Γλυπτικής, διά χειρός Jason deCaires Taylor, αποτελεί μία ανεπανάληπτη εμπειρία, καθώς συνδυάζει τη φύση με την τέχνη. The Museum of Underwater Sculpture by Jason deCaires Taylor is a unique experience combining nature with art.
36 | W E L C O M E
Το σημαντικότερο, ωστόσο, όλων είναι ότι το MUSAN – όπως, άλλωστε, και όλα τα έργα του καλλιτέχνη– εκφράζει τις ανησυχίες του για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της καταστροφικής ανθρώπινης παρέμβασης στο περιβάλλον. Και όπως πάντα, η δική του εικαστική παρέμβαση είναι σωτήρια: Τα έργα του, τεχνητοί ύφαλοι σμιλεμένοι συνήθως σε ανθρώπινες φιγούρες φυσικού μεγέθους, αποτελούνται από πέτρες, κοχύλια και ένα είδος μη τοξικού τσιμέντου με ουδέτερο pH, το οποίο σταδιακά γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του τοπικού οικοσυστήματος. Η τραχιά υφή του επιτρέπει στις προνύμφες των κοραλλιών να προσκολληθούν και να αναπτυχθούν επάνω σε αυτό. Την ίδια στιγμή, οι γωνίες και οι στρογγυλές κοιλότητες που σχηματίζουν οι πτυχές από τα «ρούχα» των γλυπτών, λειτουργούν ως καταφύγια για τα ψάρια και σημεία αναπαραγωγής για πολλούς θαλάσσιους οργανισμούς, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της βιοποικιλότητας της περιοχής. Με λίγα λόγια, το MUSAN αποτελεί μία ζωντανή εικαστική και οικολογική ενέργεια, με έργα τέχνης που αλληλοεπιδρούν με τη φύση, συμβάλλοντας στη διατήρηση και την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Το εν λόγω κόσμημα της Μεσογείου –η παρουσία του οποίου σηματοδοτείται από μία μικρή προβλήτα στην παραλία– θα είναι προσβάσιμο σε δύτες, λάτρεις των καταδύσεων και όσους πιστεύουν ότι ο πλανήτης Γη αξίζει μια γενναία βουτιά σε ένα καλύτερο αύριο…
Most important, as in all of Jason’s work, MUSAN expresses the artist’s deep concerns about the effects of climate change and humanity’s catastrophic impact on the environment. As always, his art preserves life: his sculptures, usually carved into life-size human figures consisting of stones, shells and a kind of non-toxic pH-neutral cement, serve as artificial reefs that gradually become integrated into the local ecosystem. The rough texture of the sculptures allows for the growth of coral larvae. Cavities formed by the angles and curves serve as breeding grounds for marine organisms and safe havens for fish. In short, MUSAN is a living, artistic ecological initiative whose works interact with nature to help preserve and protect the marine ecosystem. This jewel of the Mediterranean, just off a small pier on Ayia Napa, welcomes anyone who loves the water and believes that Earth is deserving of a refreshing dip into a better tomorrow.
MEET THE LOCALS
A Life of
Beekeeping
DOMINIQUE MICHELETTO ΜΕΣΑ ΣΕ ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΡΗΓΑΓΕ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΕΚΑΤΟ ΤΟΝΟΥΣ ΜΕΛΙΟΥ. ΟΧΙ ΤΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ! FOR 40-PLUS YEARS, HE’S PRODUCED OVER A HUNDRED TONNES OF HONEY. PERHAPS NOT THE MOST, BUT CERTAINLY THE BEST! 38 | W E L C O M E
TEXT: ROMINA XYDA / PHOTOS: PANAGIOTIS MINA
Ο Dominique Micheletto γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα χωριό στα βουνά της ανατολικής Γαλλίας κι από μικρός «βούτηξε» στο μέλι. «Ο δάσκαλός μου στο σχολείο είχε μελίσσια σε ένα σαλέ στο δάσος. Ήμουν, δεν ήμουν τεσσάρων ετών και κάθε μέρα η μητέρα μου με έβρισκε ξαπλωμένο εκεί, ανάμεσα στις μέλισσες, να παρακολουθώ τον μαγικό κόσμο τους. Σπούδασα δασολόγος στη Γαλλία και, το 1976, ο έρωτας με οδήγησε στην Κύπρο, όπου εγκαταστάθηκα μόνιμα τέσσερα χρόνια μετά. Μαζί, έφερα και τις κυψέλες μου, αγόρασα παραφυάδες από έναν μελισσοκόμο, έβαλα τις μέλισσες και ξεκίνησα την παραγωγή μελιού στον Κόρνο. Το κλίμα ήταν υπέροχο, υπήρχε απίστευτη ανθοφορία και μέσα σε μία τριετία έφτασα να έχω πάνω από εκατό κυψέλες». Το μέλι του δεν άργησε να ξεχωρίσει για την ποιότητα και την ποικιλότητα των αρωμάτων του: εσπεριδοειδή, ευκάλυπτος, θυμάρι, λουλούδια και δέντρα του βουνού είναι κάποιες από τις ποικιλίες του Dominique, ενώ κάθε είδος μπορεί να έχει γύρη από 30 με 40 είδη λουλουδιών: «Τα μυστικά του άριστου μελιού είναι τα εξής: Να μην ταΐζεις ποτέ τις μέλισσες με ζάχαρη, να τρυγάς το μέλι πάνω σε παρθένες κερήθρες και κατά τον τρύγο να μη ρίχνεις καπνό προκειμένου να καλμάρεις τις άγριες μέλισσες. Το κερί είναι ένα λιπαρό σώμα, κρατά τη μυρωδιά του καπνού και μέσα σε δευτερόλεπτα μπορεί να καταστρέψεις το καλύτερο μέλι του κόσμου». Τηρώντας ευλαβικά όλα αυτά τα χρόνια το παραπάνω τρίπτυχο, ο Γάλλος μελισσοκόμος δεν κατάφερε απλώς να κάνει ολόκληρη την Κύπρο να μιλά για το μέλι του, αλλά το 2009 διακρίθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο, σε διαγωνισμό μελισσοκόμων στο Μονπελιέ της Γαλλίας, κατακτώντας δύο χρυσά μετάλλια. Ακριβώς όπως το χρώμα και η ποιότητα του μελιού του…
Dominique Micheletto was born and raised in a village in the mountains of eastern France. From an early age, he immersed himself in the craft of beekeeping and harvesting honey. “My teacher at school kept some hives by his chalet in the forest. I was four years old, perhaps even younger, and my mum would find me lying there every day among the bees observing their magical world. In France, I studied Forestry, and in 1976, love brought me to Cyprus, where I settled permanently four years later. I brought my hives with me, bought a colony from a beekeeper, moved the bees in and started producing honey in Kornos. The climate was ideal, with so many incredible and varied flowers. Within three years, I had over a hundred hives.” It wasn’t long before Dominique’s honey was making a name for itself, both for its quality and range of aromas: citrus, eucalyptus, thyme, flowers, and forest trees are but a sampling of the varieties. A single sample can contain pollen from 30 to 40 different types of flowers. “The secrets inside excellent honey are three: never feed the bees with sugar, always harvest the honey over virgin honeycomb, and do not smoke the hive while doing it to calm the angry bees. Beeswax is greasy, and it retains the smell of the smoke. You can destroy the best honey in the world in a matter of seconds.” By sticking to the Three Commandments throughout the years, not only does the beekeeper from France have the whole of Cyprus talking about his honey, but he also earned recognition at the Apimondia Congress of 2009 (the Olympics of beekeeping), in Montpelier, where he won two gold medals. That is to say, Dominique earned the distinction of the same colour and quality as his honey.
Το μέλι του Dominique ξεχωρίζει για την ποιότητα και την ποικιλότητα των αρωμάτων του. Dominique’s honey stands out for its quality and range of aromas.
M Y S W E E T E S Τ C Y P R I OT M O M E N T «Το 1988, όταν έβγαλα έναν τόνο μέλι με άρωμα πορτοκαλιάς!». “In 1988, I harvested a tonne of orange-blossom scented honey!”
W E L C O M E | 39
MEET THE LOCALS
info Σκανάρετε για να μάθετε περισσότερα για τα έργα της Σουζάνας Πετρή. Scan to learn more about Souzana Petris’ work.
From Clay
Comes Art and Life SOUZANA PETRI
ΛΙΓΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΗ ΑΓΑΠΗ ΑΡΚΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΕΨΕΙΣ ΤΗ ΖΩΗ ΣΕ ΤΕΧΝΗ. Η ΚΕΡΑΜΙΣΤΡΙΑ ΣΟΥΖΑΝΑ ΠΕΤΡΗ ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΛΑ. A LITTLE EARTH AND A LOT OF LOVE ARE ALL YOU NEED TO TURN LIFE INTO ART, AND THAT’S SOMETHING CERAMICIST SOUZANA PETRI KNOWS ALL TOO WELL. 40 | W E L C O M E
TEXT: ROMINA XYDA / PHOTOS: PANAGIOTIS MINA
Όταν ξεκίνησε τις σπουδές της στην Αγγλία, η λέξη «κεραμική» αποτελούσε για εκείνη ένα άγνωστο πεδίο. Η πρώτη της επαφή με τον πηλό τη μεταμόρφωσε, ωστόσο, σε σκοπό ζωής: «Με την κεραμική ήρθα σε επαφή στο πανεπιστήμιο, καθώς εκεί μου δόθηκε το πρώτο κομμάτι πηλού, το οποίο επρόκειτο να είναι καθοριστικό για την εξέλιξη της καριέρας μου. Το υλικό αυτό με έφερε πιο κοντά στις ρίζες μου και ανάδειξε την αγάπη μου για την πολιτιστική μας κληρονομιά. Στόχος μου είναι πλέον να φέρω τον κόσμο πιο κοντά στην ιστορία της Κύπρου μας». Η Σουζάνα Πετρή «συνομιλεί» με τα έργα της, ενώ έμπνευση για εκείνη αποτελεί η ίδια η ζωή, η καθημερινότητα του χθες και του σήμερα: «Έμπνευση αντλώ και από τα ταξίδια μου ανά τον κόσμο, μέσω των οποίων αποκομίζω κάθε φορά και κάτι διαφορετικό, διευρύνοντας τους προσωπικούς μου ορίζοντες και την καλλιτεχνική μου υπόσταση. Η Ινδία, η Γαλλία και η Ισπανία αποτέλεσαν χώρες-σταθμούς για την τεχνική και την τέχνη μου». Πέρα από την κεραμική, ασχολείται και με τη μεταλλουργία, κάτι που σε κάνει να αναρωτηθείς πώς συνδυάζει ένα εύπλαστο υλικό όπως ο πηλός με το μέταλλο, ένα ιδιαίτερα σκληρό υλικό: «Δεν συνδυάζονται, γι’ αυτό και για μένα έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Είναι δύο υλικά άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία του τόπου κι έτσι αποκτούν μεγάλη σημασία. Οι ιδιότητες του πηλού μού χαρίζουν την ελευθερία της δημιουργίας μέσα από την αίσθηση της αφής, ενώ ο χαλκός, πιο σκληρός και “επίμονος”, δεν με αφήνει ποτέ απογοητευμένη από το τελικό αποτέλεσμα».
When she began her studies in the UK, the word ‘ceramics’ didn’t mean much to Souzana. However, her first contact with clay would place pottery firmly at the centre of her universe. “My first contact with ceramics was at University, and when they handed me that first piece of clay, it would prove decisive for my artistic career. That clay brought me closer to my roots and revealed my love for our cultural heritage. Now, my goal is to acquaint people with the history of Cyprus.” She is inspired by the everyday life of today and yesterday, both on Cyprus and further afield. “I draw inspiration from my travels around the world, from which I always take something different that broadens my horizons and nourishes me as an artist. My visits to India, France and Spain proved to be milestones in developing my artistic technique.” Souzana isn’t just a ceramicist. She also works with metal, which begs the question, how does she combine a malleable material with one as hard as metal? Her illuminating reply is, “I don’t combine the two; for me, they are both interesting in their own right. Both materials are inextricably linked with the history of our island, which makes them very important to me. The qualities of clay give me the freedom to create solely through touch. Copper, though harder and more resistant, never leaves me disappointed with the end results.”
«Στόχος μου είναι να φέρω τον κόσμο πιο κοντά στην ιστορία της Κύπρου». “My goal is to acquaint people with the history of Cyprus.”
TO M Y B E LOV E D C Y P R U S «Θα αφιέρωνα το έργο μου με τίτ λο “Αρνιέ μαι να ’χω σκέψη που σωπαίνει”. Ένα έργο που καταδικάζει κάθε μορφή βίας…». “I would like to dedicate my work titled ‘I refuse to have a thought that falls silent’; it condemns violence in all its forms.”
W E L C O M E | 41
MEET THE LOCALS
The True Flavours
of Cyprus
M AT T H A I OS G E O RG I O U Ε∆Ω ΚΑΙ ΜΙΣΟ ΑΙΩΝΑ ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ Ι∆ΙΕΣ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΤΕΡΟΚΛΗΤΟ ΚΟΙΝΟ ΤΟΥ ΦΕΥΓΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΙΟ ΤΟΥ ΜΑTΘAΙΟΥ ΠΑΝΤΑ ΧΟΡΤΑΣΜΕΝΟ. FOR A HALF-CENTURY, MATTHAIOS HAS REMAINED TRUE TO HIS CULINARY PHILOSOPHY, AND THAT IS WHY HIS FAITHFUL CLIENTELE KEEP COMING BACK FOR MORE!
42 | W E L C O M E
TEXT: ROMINA XYDA / PHOTOS: PANAGIOTIS MINA
Ένα πιάτο με ραπανάκια, φρέσκο, άκοπο κρεμμύδι, ζυμωτό ψωμί, ντομάτα, αγγούρι και πράσινες τσακιστές ελιές. Έτσι υποδέχεται τους πελάτες στο μαγειρείο του, δίπλα στην Εκκλησία της Φανερωμένης, στην Παλιά Πόλη της Λευκωσίας, ο Ματθαίος Γεωργίου. Απλά και αυθεντικά. Έτσι ακριβώς όπως ξεκίνησε να μαγειρεύει πριν από πολλά χρόνια: «Ήμασταν μεγάλη οικογένεια. Έντεκα αδέλφια. Δύσκολες εποχές. Ο άνθρωπος που με μεγάλωσε δούλευε ως μάγειρας στην Αρχιεπισκοπή κι έτσι έκανα τα πρώτα μου βήματα σ’ εκείνη την κουζίνα. Όταν άνοιξα το μαγειρείο, ήθελα να κεράσω τον κόσμο τις γεύσεις που είχα ως παιδί: ανόθευτες, απλές, ξεκάθαρες, διαχρονικές. Η απλότητα στη γεύση είναι αυτό που την κάνει μοναδική. Πλέον, δύσκολα βρίσκεις ξεκάθαρες γεύσεις. Μπερδεύουν το παλιό με το καινούργιο, αναμειγνύουν τις κουζίνες και τα υλικά… τόσο πολλά υλικά… Εγώ τη γεύση τη θέλω καθαρή, όπως τότε που ήμουν παιδί, στα χρόνια τα παλιά». Εκεί σε γυρνούν οι γεύσεις του Ματθαίου. Στα χρόνια τα παλιά μιας καθαρά κυπριακής κουζίνας που μοσχοβολά παράδοση. Την πρώτη φορά δεν ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις. Εκείνος σε βοηθά: «Τταβά αρνίσιο με κρεμμύδια και ντομάτα, χωστές (ένα άγριο φυτό) με αυγολέμονο και αρνάκι, πικάντικα κουπέπια (ντολμαδάκια), κολοκάσι γιαχνί, μουσακά με ή χωρίς μπεσαμέλ και για κέρασμα σιροπιαστό με αμύγδαλα κaι ανατολίτικο καφέ. Τα προλαβαίνω όλα γιατί έρχομαι στην ταβέρνα από τις τέσσερις τa αξημέρωτα, για να μαγειρέψω». Από τα τραπέζια του (δέκα μέσα κι άλλα τόσα έξω) έχουν περάσει όλοι. Πρωθυπουργοί, stars του σινεμά, εργάτες, επιχειρηματίες, φίλοι, γνωστοί και άγνωστοι, που ποζάρουν γεμάτοι ικανοποίηση σε έναν τοίχο γεμάτο φωτογραφίες. Μπροστά τους, όλο και κάποιο πιάτο του Ματθαίου κλέβει την παράσταση.
A plate of radishes, fresh spring onions, tomatoes and cucumbers, along with crushed green olives and a side of sourdough bread: that’s how Matthaios Georgiou welcomes his customers to his taverna beside the Faneromeni, a church in Nicosia’s Οld Τown. Simple, authentic and faithful to his culinary roots: “I come from a big family: eleven brothers and sisters. Hard times... I was raised by someone who used to cook for the Archbishop. That’s where I started. When I opened my place, I wanted to treat people to the tastes of my youth: pure, simple flavours unadorned and timeless. Simplicity makes a dish unique, and that can be hard to come by these days. Modern cuisine is a mix of old and new jumbled up with too many ingredients – way too many. My flavours are straightforward like they used to be, back when I was a kid.” That is where his flavours will take you – back to a past of pure, traditional Cypriot cuisine. At first, you may be overwhelmed by the options. Fear not, Matthaios will happily offer his assistance: “ Lamb Tava (Cypriot style) with onions and tomatoes, Hostes (wild greens) with egg-lemon sauce served with spicy lamb, Koupepia (spicy-stuffed grape leaves), Kolokassi Yiahni (taro root ragout), Moussaka with or without béchamel and, to round it off, a syrupy almond confection paired with oriental coffee on the house. From four in the morning, I start cooking in my taverna, which means I have plenty of time to prepare everything by hand.” Many have sat down at his tables (ten inside, ten out): prime ministers, movie stars, businessmen, and friends. From photo-covered walls pose known and unknown characters, all with smiling faces and full stomachs; in every picture in abundance, Matthaios’ cuisine steals the show!
«Κάθε πελάτης στην ταβέρνα μου είναι για μένα οικογένεια». “Every customer in my taverna is family to me.”
W E L C O M E | 43
CYPRUS UNLOCKED
The Hub of Tradition IN LARNAKA
Η ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΖΗΝΩΝΑ ΦΗΜΙΖΟΤΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΕΣ ΤΗΣ. ΣΗΜΕΡΑ, ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΙΣ ΘΑΥΜΑΣΕΤΕ ΣΤΟΝ ΠΟΛΥΧΩΡΟ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. ZENON’S CITY WAS FAMOUS FROM ANTIQUITY FOR ITS HIGH-QUALITY HANDICRAFTS. TODAY, THEY CAN BE ADMIRED AT THE MULTISPACE CENTRE OF CREATIVITY AND CULTURE. 44 | W E L C O M E
TEXT: IOANNA CHRISTODOULOU / PHOTOS: SILVIO RUSMIGO
more Διαβάστε περισσότερα άρθρα για τη Λάρνακα. Read more stories about Larnaka.
Με τον ιστορικό πυρήνα της να περιλαμβάνει πληθώρα μνημείων και σημείων ενδιαφέροντος, η Λάρνακα είναι μια πόλη ιδανική για περιπατητικές περιηγήσεις. Στον πυρήνα αυτόν, επί της οδού Ζήνωνος Κιτιέως και λίγα μέτρα πιο πάνω από το παραλιακό μέτωπο των Φοινικούδων, εντάχθηκε πρόσφατα και ο Πολυχώρος Δημιουργικότητας και Πολιτισμού, ο οποίος στεγάζεται σε ένα από τα σημαντικότερα οικοδομήματα της Λάρνακας. Το εν λόγω κτίριο, που είναι συνυφασμένο με την πορεία της πόλης, υπολογίζεται ότι χτίστηκε το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, αρχικά ως οικία της οικογένειας Ματτέι, μιας σημαντικής οικογένειας γαιοκτημόνων, ενώ με την άφιξη των Άγγλων, το 1878, μετατράπηκε σε Λέσχη για Δημοσίους Υπαλλήλους και Στρατιωτικούς. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο –και μετά τις εργασίες αποκατάστασής του–, έχει μετατραπεί στο νέο στολίδι της Λάρνακας, ως σημείο αναφοράς μιας ευρύτερης πολιτιστικής αναβάθμισης της πόλης.
With its history and wealth of monuments and landmarks, the city of Larnaka is ideal for walking tours. At the core of bustling Zenonos Kitieos Street, housed recently in one of the city’s most important buildings a few metres above the Finikoudes waterfront, is the Multispace Centre of Creativity and Culture. The structure, estimated to have been built in the second half of the 18th century, was home to a prominent clan of landowners – the Mattei Family. With the arrival of the English in 1878, it was converted into a Public Officers and Military Club. Since last September, having undergone restoration, the building has been transformed into a cultural focal point for the city. Mr Iosif Hadjikyriakos is the director for the Phivos Stavrides Foundation - Larnaka Archives and the Multispace Centre of Creativity and Culture. In relating its importance he states, “It is a masterpiece
Κάθε δωμάτιο του ιστορικού κτιρίου αντιπροσωπεύει κι από μια παράδοση του κόσμου της χειροτεχνίας. Every room in this historic building represents a tradition from the world of crafts.
W E L C O M E | 45
CYPRUS UNLOCKED
Στον Πολυχώρο μπορείτε να παρακολουθήσετε από κοντά τη δημιουργία παραδοσιακών έργων λαϊκής τέχνης. At Multispace, you can watch recreations of traditional folk art come to life before your eyes.
46 | W E L C O M E
Ο υπεύθυνος του χώρου και διευθυντής του Ιδρύματος Φοίβου Σταυρίδη - Αρχεία Λάρνακας, κύριος Ιωσήφ Χατζηκυριάκος, τονίζει τη σημαντικότητα του Πολυχώρου Δημιουργικότητας και Πολιτισμού, δηλώνοντας ότι «αποτελεί τη βιτρίνα της πόλης, αφού δεσπόζει στο κέντρο της Λάρνακας, φιλοξενώντας τις αριστοτεχνίες της κυπριακής παράδοσης. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει από κοντά πώς κατασκευάζονται και να απολαύσει ή να αποκτήσει τα έργα που εκτίθενται στο χώρο». Πράγματι, πρόκειται για μία ξεχωριστή εμπειρία, καθώς μπορείτε να παρακολουθήσετε από έμπειρους τεχνίτες τη διαδικασία κατασκευής παραδοσιακών έργων λαϊκής τέχνης. Αρκετά από τα έργα αυτά, όπως τα λευκαρίτικα κεντήματα, οι αθηενίτικες δαντέλες και η καλαθοπλεκτική Λιβαδιών, περιλαμβάνονται στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και αποτελούν τέχνες συνυφασμένες με την πολιτιστική κληρονομιά της Λάρνακας.
of Larnaka dominating the city centre that hosts the most important traditions of Cyprus. Visitors will see first-hand how masterworks of Cypriot tradition are created and may acquire the works themselves if so inclined.” It is indeed a unique experience to watch the process of craftspeople making traditional works of folk art. Many of them, such as Lefkara laces or Lefkaritika, Athienou laces and Livadia basket weaving, are among items on the List of Intangible Cultural Heritage of UNESCO – arts intertwined with the cultural heritage of Larnaka. > CONTACT INFORMATION: +357 24653333
CYPRUS UNLOCKED
more Διαβάστε περισσότερα άρθρα για τη Λευκωσία. Read more stories about Nicosia.
NICOSIA © NICHOLAS MASTORAS
∆ΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΙΚΗ ΜΑΤΙΑ, ΓΙΑ ΝΑ ∆ΙΑΠΙΣΤΩΣΕΤΕ ΠΩΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΟΛΗ Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ. YOU NEED NOTHING MORE THAN KEEN OBSERVATION TO REALISE THAT, HIDDEN IN FANEROMENI SQUARE, ARE ALL THE CHARMS OF OLD NICOSIA.
The Cycle
TEXT: ELENI XENOU
of Nostalgia
CYPRUS UNLOCKED
Το Παρθεναγωγείο Φανερωμένης υπήρξε το πρώτο σχολείο θηλέων της Κύπρου. Σύντομα, αναμένεται να στεγάσει τη Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Κύπρου. The Faneromeni school was the first school for girls on Cyprus. It will soon be the new home of the University of Cyprus’ Architecture Faculty.
52 | W E L C O M E
υμπυκνωμένη μέσα σε αδιόρατες «συνομιλίες» του χθες με το σήμερα και αποτυπωμένη επάνω σε εικόνες που σε προτρέπουν να ψάξεις πέρα από το προφανές, η Πλατεία Φανερωμένης έχει ένα σωρό «ιστορίες» να σας διηγηθεί. Αρκεί να την περπατήσετε με βλέμμα βαθύ, εστιάζοντας όχι μόνο στα μνημεία και στα παλιά αρχοντικά, αλλά και στα πρόσωπα που την «κατοικούν». Γιατί είναι ακριβώς σ’ αυτή τη σύνθεση που οφείλει την ιδιαιτερότητά της. Στη συνύπαρξη ντόπιων και ξένων, νέων και παλιών γενεών, «επαναστατικών» και «συντηρητικών» ιδεών, παραδοσιακών αρωμάτων και νεόφερτων αέρηδων. Ένα παράξενο κράμα αντιθέσεων, όπως ακριβώς και η εποχή μας. Η Πλατεία Φανερωμένης είναι μία κυκλική περίμετρος. Ένα μισάωρο αρκεί για να την περπατήσετε, αλλά δεν αρκεί για να την ανακαλύψετε. Γιατί μέσα σ’ αυτή τη μικρή σχετικά διαδρομή κρύβονται πολλές άλλες, που για να τις εντοπίσετε χρειάζεται ένα πηγαινέλα στο χρόνο και ένα βλέμμα ευαίσθητο στις λεπτομέρειες. Με μια κινηματογραφικότητα που της προσδίδει μια σχεδόν ποιητική διάσταση, η «ανάγνωση» της πλατείας ποικίλλει ανάλογα με την ώρα που θα επιλέξετε να περιπλανηθείτε στα πλακόστρωτα δρομάκια της. Αλλιώς είναι το πρωί με τους παλιούς βέρους Λευκωσιάτες –συνταξιούχοι να απολαμβάνουν τον ελληνικό καφέ τους στα παραδοσιακά καφενεία, σχολιάζοντας την επικαιρότητα πάνω από ανοιχτές εφημερίδες– κι αλλιώς όσο πλησιάζει η νύχτα, τότε που oι μουσικές δυναμώνουν και οι παρέες νεαρών καταφθάνουν αποφασισμένες να θέσουν τους
Σ
Faneromeni Square has many stories to tell. To discern them, all you need is to tour the area with eyes trained to look beyond what’s obvious and to prick up your ears to the transient exchanges echoing among its monuments, old mansions and people. It’s precisely this composition that the square owes its uniqueness: this coexistence between local and foreigner, generations old and new, and the ideas they’ve brought with them. It’s an eclectic mix of contrasts not far removed from the world we live in today. Not large by any means, it takes less than an hour to cover Faneromeni on foot. However, that is not nearly enough time to discover it fully. Within this relatively small route are hidden many others that require keen observation to discern their links between the past and present. Depending on the time of day, there’s a palpable difference to its cobbled streets as witnessed by morning, when Nicosian pensioners sip
CYPRUS UNLOCKED
δικούς τους όρους. Το σίγουρο είναι πως όσο ανεβαίνει το φεγγάρι, όλο και περισσότεροι αποφασίζουν να φανερώσουν την οικειότητά τους –ίσως και τον έρωτά τους– απέναντι σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη πλατεία. ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΥΘΕΝΤΙΑ Όταν μιλάμε για την Πλατεία Φανερωμένης, εννοούμε όλα όσα συμβαίνουν στους πλακόστρωτους δρόμους που «αγκαλιάζουν» περιμετρικά την επιβλητική Εκκλησία της Παναγίας της Φανερωμένης. Χτισμένη το 1872, εκεί όπου βρισκόταν κάποτε το γυναικείο μοναστήρι με τις μοναχές υφάντριες μεταξωτών –καταστράφηκε μετά την κατάληψη της Λευκωσίας από τους Τούρκους το 1571– είναι η μεγαλύτερη σε μέγεθος ορθόδοξη εκκλησία στην εντός των τειχών πόλη. Τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, με στοιχεία δυτικής αρχιτεκτονικής και τοιχογραφίες που φέρουν την υπογραφή των σπουδαίων Κύπριων ζωγράφων Ιωάννη Κισσονέργη και Αδαμάντιου Διαμαντή. Απέναντι από την εκκλησία –στην πίσω πλευρά– θα εντυπωσιαστείτε από το Παρθεναγωγείο της Φανερωμένης, το οποίο μέχρι πρότινος λειτουργούσε ως σχολείο και σήμερα παραμένει κλειστό, αναμένοντας τη μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το ιστορικό αυτό κτίριο, που χτίστηκε το 1857 και ήταν το πρώτο σχολείο θηλέων, αποτελεί ένα από τα λίγα εναπομείναντα αρχιτεκτονικά κοσμήματα της Λευκωσίας. Μεταξύ της εκκλησίας και του Παρθεναγωγείου βρίσκεται η οδός 28η Οκτωβρίου, με το τεράστιο τιπουάνα (δέντρο που απαντάται στα θερμότερα μέρη του κόσμου) να αποτελεί σημείο κατατεθέν. Στο ένα άκρο του δρόμου, θα δείτε το εστιατόριο Ματθαίος, το πιο παλιό μαγειρείο της πόλης. Εκεί θα απολαύσετε αυθεντικές γεύσεις της κυπριακής κουζίνας και θα αισθανθείτε την κυπριακή φιλοξενία στο χαμόγελο του Ματθαίου, της Γιαννούλας και της κόρης τους,
Greek coffee in traditional cafés and converse over open newspapers – and by night, when loud music ushers in the arrival of bold, raucous youth. As the moon rises, so do their passions. As the square is filled to bursting, so does their intimacy towards one another overflow into every nook and cranny. The effect is cinematographic: each sequence more intoxicating and poetic than its predecessor. HISTORY AND AUTHENTICITY The cobbled streets of Faneromeni crowd around the imposing church of Panayia Faneromeni, constructed in 1872. What began life as a nunnery of silk-weavers before the Turkish occupation of Nicosia in 1571, subsequently destroyed, became the largest orthodox church within the city walls: a three-aisled, domed basilica with elements of western architecture, and with frescoes painted by renowned Cypriot artists, Ioannis Kissonerghis and Adamantios Diamantis. Opposite the rear of the church is a building that used to be the Girls School of Faneromeni. Now it is preparing for the arrival of the School of Architecture, transferring from the University of Cyprus. Constructed in 1857, the building is one of the few extant architectural gems in the city. Between the church and school is 28th of October Street with a Tipuana (trademark of the area), a tree species found in the hottest parts of the world. Matthaios Restaurant, at one end of the street, is the oldest kitchen in town. Matthaios, his wife Giannoula and daughter Athena, will greet you with warm smiles and treat you to authentic Cypriot hospitality and flavourful cuisine. The restaurant tables are next to the Byzantine church of the Cross of Misirikou, which also has touches of Gothic and Frankish architectural
Απέναντι από το Παρθεναγωγείο δεσπόζει η επιβλητική Εκκλησία της Παναγίας της Φανερωμένης, ο μεγαλύτερος σε μέγεθος ορθόδοξος ναός εντός των ενετικών τειχών. Παλιά αρχοντικά «στολίζουν» την ιστορική αυτή πλατεία. Opposite the school, the imposing church of Panayia Faneromeni, the largest Orthodox church within the city’s Venetian walls. This historic square is adorned by old mansions.
W E L C O M E | 53
CYPRUS UNLOCKED
Το παραδοσιακό γλυκοπωλείο «Τρία Φανάρια» γλυκαίνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια μικρούς και μεγάλους. Λίγο παρακάτω, το εστιατόριο «Ματθαίος» σερβίρει τις πιο αυθεντικές γεύσεις της κυπριακής κουζίνας. The traditional ‘Tria Fanaria’ sweet shop has been a source of treats for children and adults alike for a good many years. A little further down, ‘Matthaios’ restaurant serves the most authentically Cypriot dishes.
54 | W E L C O M E
Αθηνάς. Τα τραπέζια του βρίσκονται πλάι στον Σταυρό του Μισιρίκου, μια μικρών διαστάσεων εκκλησία βυζαντινού ρυθμού με γοτθικά και φράγκικα στοιχεία, που στα χρόνια της Τουρκοκρατίας μετετράπη σε τέμενος με την ονομασία τζαμί Αραμπλάρ. Στο άλλο άκρο του δρόμου, θα παρατηρήσετε το παραδοσιακό γλυκοπωλείο Τρία Φανάρια. Από την επιγραφή γίνεται εύκολα αντιληπτό πως εδώ, εκτός από παραδοσιακά γλυκά, σερβίρουν και… νοσταλγία. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες στο εσωτερικό του, που απεικονίζουν την πόλη σε περασμένες δεκαετίες, μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Εκμέκ κανταΐφι, γαλακτομπούρεκο, καζάν ντιπί και παραδοσιακές τυρόπιτες συνθέτουν τις αιτίες για τις οποίες τα Τρία Φανάρια –που πρωτάνοιξαν το 1952– είναι πάντα γεμάτα από κόσμο. ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΝΕΟ-ΚΑΦΕΝΕΙΩΝ Διασχίζοντας τον περίβολο της εκκλησίας και περνώντας από τη μεγάλη βουκαμβίλια που αναρριχάται απτόητη σ’ έναν ξεχασμένο ανεμόμυλο, φτάνετε στην άλλη πλευρά της πλατείας, εκεί όπου η κουλτούρα των νεο-καφενείων ραντίζει την περιοχή με urban σταγόνες. Δύο υπέροχα νεοκλασικά στέκουν αγέρωχα ακριβώς απέναντι. Το ένα στεγάζει την Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών και το άλλο ένα νέο σχετικά στέκι, το Corona Premium Caffè Lounge με υπέροχο μιλανέζικο εσπρέσο ή mocktails (κοκτέιλ χωρίς αλκοόλ). Στα δεξιά
elements. In the time of Ottoman rule, the church was converted into the Arablar Mosque. At the other end of the street is the traditional sweet shop Tria Fanaria, open since 1952. In addition to sweets, nostalgia also is served in healthy proportions. The black and white photographs decorating the shop, depicting the city from decades past, are testament to this. Ekmek Kateifi (bread pudding), Galaktoboureko (semolina custard pastry), Kazan dibi (milk pudding) and cheese pies are just a sampling of reasons why Tria Fanaria is always full of customers. NEW CAFÉ CULTURE By crossing the churchyard and passing the old windmill dressed in climbing bougainvillaea on your way, you reach the other side of Faneromeni. Here, the urban neo-café culture thrives. Inside one of two magnificent neoclassical
PHOTOS: PANAGIOTIS MINA
© NICHOLAS MASTORAS
CYPRUS UNLOCKED
βρίσκεται το καφενείο Χαλαρά, εκεί όπου χαλαρώνουν παρέες νεαρών – κάποιες βραδιές διοργανώνονται lives με ελληνική μουσική. Στα αριστερά σας θα δείτε ακόμα ένα νεο-καφενείο με το όνομα Θηρίο και στα δεξιά το κατάστημα Φανερωμένης 70. Εδώ αξίζει μια στάση. Πρόκειται για έναν μη κερδοσκοπικό χώρο που λειτουργεί ως μικροπωλητήριο μοντέρνων σουβενίρ, φτιαγμένων από Κύπριους καλλιτέχνες, και διοργανώνει κατά καιρούς ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά projects. Όλο ευθεία μπαίνετε στη Στοά Παπαδοπούλου, γεμάτη από μικρά cafés και bars. Πρώτα θα δείτε τα Καλά Καθούμενα, το πιο παλιό καφενείο της περιοχής που ανάθρεψε πολλές γενιές και επέμενε να δίνει το παρών ακόμα και τις εποχές που η Παλιά Πόλη ήταν παραγκωνισμένη. Τώρα δικαιώνεται γεμίζοντας τις τόνενες καρέκλες του με πιστούς θαμώνες και καινούργιους θαυμαστές, φτιάχνοντας ζιβανόμελα συνοδεία ρεμπέτικων ακουσμάτων. Απέναντι είναι το μαγαζάκι Γαταπού, με διακοσμητικά χειροτεχνήματα, και παραδίπλα το Ant Comics, όπου αξίζει να μπείτε αν είστε αμετανόητοι φαν των κόμικ. Παραδίπλα, η πιτσαρία Passaggio 181 με οκτώ διαφορετικά είδη πίτσας και το Τρελάδικο με την όντως τρελή διακόσμηση και τα φοβερά ούζα. Στην ίδια σειρά το καφενείο Το Κάτι Τις, ιδανικό για μπίρα και ποικιλία τυριών. Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΕΦΙΟΥ Ξανά πίσω στην εκκλησία, μόνο που τώρα στρίβουμε δεξιά προς την οδό Φανερωμένης. Σε ένα παλιό διατηρητέο βρίσκουμε το Street Food Balcony, το οποίο ανοίγει
buildings is the Corona Premium Caffè Lounge (the other houses the Cyprus Academy of Sciences, Letters and Arts). Relatively new, the café serves delicious Milanese espresso, as well as virgin cocktails (mocktails). Right of this is the café Halara where youth come to relax and, on some nights, listen to live Greek music. To the left is Thirio café and its neighbour, Faneromenis 70. The latter is a small shop (non-profit) offering modern souvenirs by Cypriot artists and, on occasion, hosts art exhibits. In this direction off the main square is Papadopoulou Arcade, one full of small cafés and bars. Kala Kathoumena is the oldest café in the area and has seen many generations come and go. It struggled to survive when Old Town became abandoned in favour of more modern settings. Today, she takes revenge by filling her tables and chairs with loyal customers old and new who sip homemade, honeyed zivania accompanied by the sounds of rebetika. Close by is the handicrafts shop Gatapou, and for unrepentant fans of comic books, there is Ant Comics. Next door, Passaggio 181 serves eight types of pizza. Several steps away, known for its ouzo and crazy decor, is Treladiko. In the vicinity, the café/bar To Kati Tis is ideal for pairing beer with cheese.
Στο «Φανερωμένης 70» διοργανώνονται ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά projects, στην Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών εδρεύει η πνευματική καλλιέργεια και στο «Χαλαρά» η νέα γενιά δίνει ραντεβού με τη διασκέδαση. ‘Faneromenis 70’ hosts interesting artistic projects, while the Cypriot Academy of Sciences, Letters and Arts serves as a hub for culture, and the city’s young people meet at ‘Halara’ to enjoy themselves.
W E L C O M E | 55
© PANAGIOTIS MINA
νωρίς το απόγευμα, σερβίρει ωραία μπέργκερ και στέικ και το βράδυ παίζει ζωντανή μουσική με εναλλασσόμενα γκρουπάκια νεαρών μουσικών. Δίπλα, το Στέκι της Λωξάντρας, από τα πιο παλιά του είδους με νόστιμους ελληνικούς μεζέδες. Κι ακριβώς απέναντι το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κυπρου. Στο υπέροχο αυτό κτίριο θα μάθετε πολλά με μια επίσκεψη στο Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής Νομισματοκοπίας και θα εντυπωσιαστείτε από τα έργα σύγχρονης κυπριακής τέχνης που περιλαμβάνουν οι συλλογές του. Κι αφού χορτάσετε τέχνη, τότε «δικαιούστε» να γευτείτε κάτι πιο… χειροπιαστό, στο Πιάτσα Γουρουνάκι. Εδώ, όλα ψήνονται στα κάρβουνα, οι μερίδες είναι χορταστικές και οι γεύσεις αμιγώς ελληνικές. Αν πάλι προτιμάτε κάτι πιο ελαφρύ συνοδεία ζωντανής μουσικής, καθίστε στο Μουσικών Καφενείο, με μικρό μεζέ, αλλά μεγάλο κέφι από Κύπριους μουσικούς. ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ΟΛΟΙ Ο περιμετρικός περίπατος στην πλατεία κλείνει με την οδό Μουσών, ένα πολύ στενό δρομάκι που βγάζει ξανά στα Τρία Φανάρια. Εδώ, το ενδιαφέρον εστιάζεται στη συνύπαρξη μαγαζιών περασμένων εποχών, με τα σεντόνια και τις πετσέτες κουζίνας να κρέμονται στις βιτρίνες, μαζί με μαγαζιά σύγχρονης αισθητικής πρότασης όπως το Staart Shop, ένα κατάστημα με χρηστικά αντικείμενα και έργα τέχνης ντόπιων δημιουργών. Αυτή, όμως, είναι η Πλατεία Φανερωμένης. Το ξεκαθαρίσαμε από την αρχή: ένα μωσαϊκό παράξενων αντιφάσεων συμπυκνωμένων σε μικρά πλακόστρωτα δρομάκια…
56 | W E L C O M E
PATHS TO ART AND FUN Head back to the church, but this time turn right toward Faneromenis Street. Street Food Balcony, a burger and steak joint nestled into an old building, opens its doors in the early afternoon and treats diners to delicious grub and live music well into the night. Next door is Το Steki Τis Loxandras (one of the area’s oldest) which serves delicious Greek meze. Opposite this is the Cultural Foundation of the Bank of Cyprus. Inside this magnificent building is the Museum of the History of Cypriot Coinage. A visit here will impress you with works of contemporary Cypriot art that are included in its collections. After your visit, head to Piatsa Gourounaki for hearty portions of Greek fare with pure flavours. On the other hand, should you prefer something light accompanied by live music, Mousikon Kafeneio offers a moderate variety of meze and lively entertainment by guest musicians. THE BEGINNING IS THE END A tour of Faneromeni ends on Mouson Street, a narrow lane that reconnects with Tria Fanaria. Mouson culminates in a mix of old-fashioned and modern shops co-existing in perfect harmony: some with embroidered bed sheets and kitchen towels on display, and others with modern ‘objets de art’ created by local artists, as is characteristic of Staart Shop – practical and artistic. Then again, as was made clear from the beginning, Faneromeni is a mosaic of contradictions: a portrait of strange bedfellows content to share the same historic-cobbled streets.
PHOTOS: NICHOLAS MASTORAS
Στο «Street Food Balcony» θα απολαύσετε τα πιο λαχταριστά μπέργκερ, στη «Λωξάντρα» ελληνικούς μεζέδες και στο «Πιάτσα Γουρουνάκι» κρέας στα κάρβουνα. You can enjoy delicious burgers at the ‘Street Food Balcony’, Greek meze at ‘Loxantra’, and charcoal grilled meats at the ‘Piatsa Gourounaki’.
INTERVIEW
TEXT: NIKOS KONTOPOULOS
PHILIPPOS THEODORIDES
Balancing Reality ΓΕΝΝΗΜΕΝΟΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ, Ο ΦΊΛΊΠΠΟΣ ΘΕΟΔΩΡΊΔΗΣ ΕΊΝΑΊ ΤΟ ΝΕΟ ΤΑΛΕΝΤΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΚΑΛΛΊΤΕΧΝΊΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ. ΕΝΑΣ ΠΟΛΛΑ ΥΠΟΣΧΟΜΕΝΟΣ ΚΑΛΛΊΤΕΧΝΗΣ, ΠΟΥ ΕΜΠΝΕΕΤΑΊ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΊΤΕΚΤΟΝΊΚΗ ΚΑΊ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΊΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. BORN IN LIMASSOL, PHILIPPOS THEODORIDES IS THE UP AND COMING TALENT ON THE ATHENIAN SCENE. A PROMISING ARTIST, HE HAS A CREATIVE MIND INSPIRED BY ARCHITECTURE AND EVERYDAY URBAN REALITY.
υναντηθήκαμε στο στούντιο του, που βρίσκεται σε ένα μικρό δρομάκι κοντά στην Αιόλου. Η μυρωδιά των λιβανέζικων μπαχαρικών από τα εστιατόρια της περιοχής ήταν έντονη ακόμη και στην είσοδο του κτιρίου – τόσο έντονη, που ένιωθα σαν να βρίσκομαι στη Βηρυτό. Ανέβηκα στον τέταρτο όροφο με το ασανσέρ, παρέα με ένα νεαρό ζευγάρι που επέστρεφε στο airbnb του. Το στούντιο ήταν γεμάτο με φως, που «έλουζε» το χώρο μέσα από τεράστια παράθυρα, κι από δημιουργικό χάος: illustrations για το νέο project του, το WorkRoomBlue, έργα από διάφορες εκθέσεις και (φυσικά) ημιτελή κομμάτια επάνω στα οποία εργάζεται ο Φίλιππος.
Σ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ «Γεννήθηκα στη Λεμεσό το 1978. Έφυγα από την Κύπρο το ’99 για σπουδές στην Αγγλία. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου στο Ηνωμένο Βασίλειο, έμεινα στην 58 | W E L C O M E
We met at his studio on a small alley off of Aiolou Street. The smell of Lebanese spices from the area’s restaurants was thick, even at the entrance to his building – so intense, I felt like I was in Beirut. I shared the lift to his 4th-floor studio with a visiting couple in their 20s heading back to their airbnb. The studio was full of light from huge windows looking out onto Aiolou and filled with typical, creative chaos: illustrations for his project WorkRoomBlue and works from various exhibitions and (of course) unfinished pieces that Philippos is currently working on. ON CYPRUS “I was born in Limassol in 1978. I left Cyprus in ’99 to study in England. After completing my studies in the UK, I continued in Athens. These days, I visit Cyprus once or twice a year. My childhood was very enjoyable; I spent carefree years in a house with a garden and with grandparents, family dinners and endless games after school with my brother. For a friend visiting Cyprus for their first time, I would definitely take them to the
© ∆ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ
visit Σκανάρετε για να επισκεφθείτε το λογαριασμό του Φίλιππου Θεοδωρίδη στο Instagram. Scan to visit Philippos Theodorides’ instagram account.
W E L C O M E | 59
Τα μοναδικά designs του ταλαντούχου Φίλιππου Θεοδωρίδη χαρακτηρίζονται από έντονες γεωμετρίες και γραμμικότητα. The unique designs of the talented Philippos Theodorides are characterised by intense geometries and linearity.
Αθήνα. Πλέον, επισκέπτομαι την Κύπρο μία ή δύο φορές το χρόνο. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν πολύ ευχάριστα. Ξέγνοιαστα χρόνια, σε ένα σπίτι με κήπο, με παππούδες, με οικογενειακά δείπνα και ατελείωτο παιχνίδι με τον αδελφό μου μετά το σχολείο. Έναν φίλο που θα επισκεπτόταν την Κύπρο για πρώτη φορά, σίγουρα θα τον πήγαινα στο Αρχαίο Θέατρο του Κουρίου, για μια βουτιά στην παραλία που βρίσκεται ακριβώς από κάτω και μια βόλτα στην Παλιά Πόλη της Λευκωσίας». ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ & ΤΗΝ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ «Το μεγαλύτερο μέρος της τέχνης μου περιέχει αναφορές στην αρχιτεκτονική, η οποία επηρεάζει τον τρόπο που συνθέτω το έργο μου, δίνοντάς μου μια αίσθηση ισορροπίας. Νομίζω ότι η ζωή στην πόλη είναι μία συνεχής προσπάθεια να ισορροπήσουμε τα πράγματα. Αυτό κάνω και στη δουλειά μου· προσπαθώ να εξισορροπώ χρώματα, σχήματα και γραμμές. Κι αυτός, ενδεχομένως, να είναι και ο λόγος για τον οποίο αγαπώ και την τυπογραφία. Μου αρέσει να εντοπίζω σχήματα γραμμάτων στη δουλειά μου». ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ «Τα illustratioηs γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή, κάτι που ελπίζω να συνεχιστεί και στο μέλλον. Νομίζω ότι είναι μια πιο “συγκεκριμένη” και λιγότερο “αφηρημένη” μορφή τέχνης, κάτι που την κάνει περισσότερο προσιτή. Άλλωστε, κατά τη γνώμη μου, η εικονογράφηση είναι μια λιγότερο θεσμοθετημένη μορφή τέχνης. Δεν μου αρέσουν οι εκθέσεις όπου η εικόνα συνδυάζεται με μεγάλα κείμενα που προσπαθούν να εξηγήσουν». ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ «Τα τελευταία 5 χρόνια θεωρούσα τον εαυτό μου επαγγελματία καλλιτέχνη. Κοιτάζοντας πίσω, σημείο αναφοράς στην καριέρα μου ήταν όταν ανακάλυψα την εικονογράφηση. Μπήκα σε έναν εντελώς νέο κόσμο και ένιωσα απελευθερωτικά. Ένα άλλο σημείο αναφοράς ήταν σίγουρα η πρώτη φορά που είδα τη δουλειά μου να εκτίθεται στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη, ένα χώρο όπου κατά το παρελθόν είχαν εκθέσει έργα τους καλλιτέχνες όπως ο Μόραλης και ο Τάκης». ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ «Θέλω να πειραματιστώ με τα κεραμικά, για να αναπτύξω
60 | W E L C O M E
© ∆ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ
INTERVIEW
Ancient Theatre of Kourion, then for a swim at the beach just below, and after for a stroll in old-town, Nicosia.” ON ARCHITECTURE & TYPOGRAPHY “Most of my art contains references to architecture that has an influence on the way I compose my work; it gives me a sense of balance. I think that living in the city is our everyday reality – this constant effort to balance things. This is also what I do in my work; I try to balance colours, shapes and lines. This could be the reason why I love typography as well. I like to trace shapes of letters in my work.” ON ILLUSTRATION “Illustration as an art form is becoming more and more popular lately. I think it is a more ‘concrete’ and less ‘abstract’ art form, which makes it more accessible. Besides, in my opinion, illustration is a less institutionalised form of art. I don’t like exhibitions where art is paired with long texts attempting to explain them; in illustration, this rarely happens. In general, there is a turn towards this art form – a trend that I hope will continue in the future.” ON HIS CAREER “For the past 5 years, I’ve considered myself a professional artist. Looking back, a benchmark in my career was when I discovered illustrating. I was introduced to a whole new world and it felt liberating. Another benchmark was definitely the first time I saw my work exhibited at Zoumboulakis Galleries, a well-regarded space where Moralis and Takis had shown their work in the past.”
INTERVIEW
«To μεγαλύτερο μέρος της τέχνης μου περιέχει αναφορές στην αρχιτεκτονική, η οποία επηρεάζει τον τρόπο που συνθέτω το έργο μου, δίνοντάς μου μια αίσθηση ισορροπίας». “Most of my art contains references to architecture that has an influence on the way I compose my work; it gives me a sense of balance.” τις δεξιότητές μου σε αυτή την τέχνη, αλλά και να ασχοληθώ περισσότερο με τις εφαρμοσμένες τέχνες. Να τυπώσω τα μοτίβα μου σε ρούχα και υφάσματα επίπλων. Να μετατρέψω τους πίνακές μου σε τρισδιάστατες εγκαταστάσεις και μετά να τα τροποποιήσω σε γλυπτά. Τα φαντάζομαι από διάτρητο μέταλλο, να παίζουν με την ιδέα του αρνητικού χώρου. Θα μου άρεσε πολύ να σχεδιάσω βιτρίνες – τις λατρεύω. Θα ήθελα να δείξω τη δουλειά μου στο εξωτερικό. Ξέρω ότι είναι ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον εκεί έξω, αλλά αυτό δεν με φοβίζει καθόλου. Πιστεύω ότι ο ανταγωνισμός σε κάνει καλύτερο. Επίσης, θέλω να αναπτύξω το WorkRoomBlue. Είναι ένα σχετικά νέο έργο μου, ένα δημιουργικό στούντιο /e-shop, όπου μπορείς να βρεις όλη την τέχνη που δουλεύω σε όλες τις εφαρμοσμένες μορφές της: εικονογράφηση, κεραμική και άλλα». Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ: ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΝΗΜΑΤΟΣ Σε συνεργασία με την TEN Carpets του Σουτζόγλου –μέρος του Art Rug Projects– θα παρουσιαστεί, στις 2 Δεκεμβρίου, η ατομική έκθεση «Thread Variations». Αυτή θα είναι η πρώτη από μια σειρά συνεργασιών με καλλιτέχνες και σχεδιαστές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, όπου τους δίνονται ευκαιρίες να εκφράσουν την τέχνη τους μέσα από την κατασκευή χαλιών, δημιουργώντας έτσι πρωτότυπα έργα σε ένα εντελώς νέο μέσο. Για το σκοπό αυτό επιλέχθηκαν πέντε πρόσφατοι πίνακες του Φίλιππου, οι οποίοι έχουν μετατραπεί όλοι σε χειροποίητα χαλιά.
ON HIS FUTURE PLANS “I want to experiment with ceramics – to develop my skills in this craft. I also want to do more in applied arts. I want to print my patterns on clothes and furniture fabrics. I want to turn my paintings into 3D installations; simplify them, then turn them into sculptures. I imagine them made of perforated metal, playing with the idea of negative space. I love shop windows; I would love to design shop windows. I would like to show my work abroad. I know it is a competitive environment out there, but that doesn’t scare me at all. I believe that competition makes you better. I also want to develop WorkRoomBlue. It is a relatively new project of mine, a creative studio/e-shop where you can find all the art I am working on in all its applied forms: illustrations, ceramics and more.”
Λάτρης των έντονων χρωμάτων, περιπλέκει τη φαντασία με τη δημιουργικότητα, «πλάθοντας» αντικείμενα που «ζωντανεύουν» κάθε χώρο. A lover of bright colours, he combines the imagination with creativity by creating objects that ‘enliven’ any space.
PHILIPPOS ON EXHIBITION: THREAD VARIATIONS In collaboration with TEN Carpets by Soutzoglou –a part of Art Rug Projects– Thread Variations, a solo exhibition, will be presented on December 2nd. This will be the first in a series of collaborations with artists and designers from Greece and abroad where they are given opportunities to express their creativity through carpet making, thus creating original works in an entirely new medium. Five recent paintings by Philippos have been selected for this purpose, all of which have been transformed into handmade carpets. W E L C O M E | 61
INSIDER’S VIEW
TEXT: IOANNA CHRISTODOULOU
LIMASSOL
In Times Gone By
FROM THE ARCHIVE OF COSTAS AND RITA SEVERIS FOUNDATION- CVAR
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΑΡΟΥΣ ΝΤΟΠΙΟΥΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΤΗΣ, Η ΛΕΜΕΣΟΣ ΚΡΥΒΕΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ ΚΙ ΕΝΑ ΜΥΣΤΙΚΟ ΑΠ’ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ. Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΣΕΡΓΙΔΗΣ, ΕΝΑΣ ΒΕΡΟΣ ΛΕΜΕΣΙΑΝΟΣ, ΜΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ. EVERY CORNER OF LIMASSOL HAS A MEMORY TO SHARE ABOUT ITS PAST, ESPECIALLY WITH YOUNG LOCALS AND VISITORS. THE ARCHITECT CHRISTAKIS SERGHIDES, BORN AND BRED IN LIMASSOL, REVEALS THE BEST OF HIS MEMORIES.
© ΕDWARD’S LIMASSOL
INSIDER’S VIEW
εννήθηκα στην όμορφη Λεμεσό το 1952 και οι πρώτες μου μνήμες καταγράφονται σε ηλικία πέντε ετών. Το σπίτι της οικογένειάς μου βρισκόταν στην κεντρικότερη περιοχή της πόλης, στην οδό Ιφιγενείας, που συνόρευε με την εμπορικότερη οδό της εποχής, την Αγίου Ανδρέου, που ήταν παράλληλη με την προκυμαία. Στις μέρες μας, η Αγίου Ανδρέου έχει πεζοδρομηθεί και φιλοξενεί κυρίως τουριστικά μαγαζιά. Περπατώντας προς τη θάλασσα, φτάναμε στον Μόλο, την παραλιακή promenade, αφού πρώτα διασχίζαμε το δρόμο της παραλίας με τα λιγοστά, τότε, αυτοκίνητα. Τόσο ο δρόμος αυτός όσο και ο Μόλος ήταν πολύ στενότεροι και αποτελούσαν άξονα συναθροίσεων και περιπάτου για τους Λεμεσιανούς. Εμείς, μικρά παιδιά, μαζευόμασταν εκεί ολόχρονα, σχεδόν καθημερινά, εκτός από τις μέρες με κακοκαιρία. Όταν είχε τρικυμία, θυμάμαι τα κύματα να φτάνουν έως και τα απέναντι κτίρια… Σήμερα, ο δρόμος είναι τετραπλής κατεύθυνσης και έχει διαμορφωθεί μια πλατιά επίχωση που, τελευταίως, αναπλάστηκε σ’ έναν ελκυστικό πολυλειτουργικό ελεύθερο χώρο με πεζόδρομους, παιχνιδότοπους, πολλές αποβάθρες, διαμορφώσεις πρασίνου, πάρκο γλυπτικής και αναψυκτήρια. Απέναντι απ’ τη διαδρομή μας, προς τη θάλασσα, βρισκόταν μία παλιά αποβάθρα που οι ντόπιοι την ονομάζαμε «αποβάθρα του Continental», γιατί στη γωνία υπήρχε ένα πολυποίκιλτο κτίριο που ολοκληρώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1920 κι αργότερα στέγαζε
Γ
ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΣΕΡΓΙ∆ΗΣ Αρχιτέκτονας και ξεναγός μας στην ιστορική Λεμεσό.
CHRISTAKIS SERGΗIDES Architect and our guide through historical Limassol.
64 | W E L C O M E
I was born in beautiful Limassol in 1952, and my first memories date back to when I was five years old. Our home was on Ifigeneias, a street in the middle of town that ran perpendicular to Ayiou Andreou, our main commercial thoroughfare. This street ran parallel to the waterfront. Today, it’s pedestrianised and given over to tourist shops mainly. Back then, after crossing the coast road and heading towards the sea, you came to Molos, the waterfront promenade. In my youth, both had very little traffic. These were where the citizens of Limassol would gather for strolls. As kids, we would come almost every day year-round unless the weather turned bad. When storms blew up, I remember the sea smashing into the breakwater with such force that the waves would spray over the road and soak the buildings opposite. Today Molos is much broader, and the coast road has four lanes with a sizable causeway. The causeway is now a pleasant recreational area with grass and footpaths, playgrounds, quays and jetties, a sculpture park and cafés. There used to be an old jetty opposite the coast road called the Continental Pier. In the mid-1920s, a unique building was constructed on the corner that later became a hotel. That is how the nickname for the jetty came about. The building, preserved to this day, is home to the Cyprus University of Technology, as are others in the historical city centre. There used to be a lovely coffee shop on its ground floor famous for its delicacies, especially the Black Forest cake. Like other
© ΕDWARD’S LIMASSOL
INSIDER’S VIEW
Το παραλιακό μέτωπο, η Λέσχη Ένωσις, όπου μαζεύονταν οι πνευματικοί άνθρωποι της πόλης και η Μητρόπολη Λεμεσού χτισμένη το 1919. Τhe coastal waterfront, the historical Enosis Club where the city’s intelligentsia used to meet and the Holy Metropolis of Limassol built in 1919. © ΕDWARD’S LIMASSOL
το ομώνυμο ξενοδοχείο. Το κτίριο, που διατηρείται έως σήμερα, χρησιμοποιείται από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, όπως, εξάλλου, και άλλα διατηρητέα του ιστορικού κέντρου. Παλαιότερα, στο ισόγειό του, στεγαζόταν μία ωραιότατη καφετέρια, που φημιζόταν για τις λιχουδιές της και ειδικά για το γλύκισμα forest noir. Όπως και στα άλλα παραλιακά κέντρα, εκεί το καλοκαίρι έβγαζαν τα τραπεζάκια τους έξω, απέναντι στον Μόλο. Δυτικότερα του Continental υπήρχε ένα παρόμοιο σε όγκο κτίριο, σε νεοβυζαντινή τυπολογία. Πρόκειται για τη Μητρόπολη Λεμεσού, που χτίστηκε το 1919 και διατηρείται μέχρι σήμερα. Στο πίσω μέρος της δεσπόζει κρυμμένη η παλιά εκκλησία του Αγίου Ανδρονίκου και της Αγίας Αθανασίας, που χτίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα και φιλοξενούσε την παλιά Μητρόπολη. Τη «Μητροπολούδα» όπως τη λέγαμε. Εκεί, στεγαζόταν και η ιστορική Λέσχη και Αναγνωστήριο Ένωσις, όπου μαζεύονταν οι πνευματικοί άνθρωποι της πόλης και σημαίνοντες Λεμεσιανοί. Από εκεί ξεκινούσαν οι πλείστοι, κορδωτοί με τα μπαστούνια, τα καπέλα και τα κοστούμια τους, για τον περίπατό τους στον Μόλο. Θυμάμαι να μας κάνουν συνεχώς παρατηρήσεις επειδή μπερδευόμασταν στα πόδια τους. Άλλες φορές, που τολμηρά πλησιάζαμε το παραπέτο του Μόλου, μας φώναζαν να προσέχουμε για να μην πέσουμε μέσα στη θάλασσα… Προχωρώντας δυτικότερα της περιοχής, ξεχώριζαν η Barclays Bank και η «μοντέρνα» Λέσχη Αμαθούς, όπου οι παρέες συναντιούνταν για κουβέντα και μεζεδάκια,
seaside establishments, they would arrange tables on the promenade in summer. West of the Continental was a comparably-sized building in neo-Byzantine style, constructed in 1919, which still stands. This is the Holy Metropolis of Limassol. Behind are the church of Ayios Andronikos and the city’s old cathedral of Ayia Athanasia, built in the mid-19th century. We used to call it Mitropolouda. This was the site for the historical Enosis Club, W E L C O M E | 65
© ΕDWARD’S LIMASSOL
INSIDER’S VIEW
Ο Καθεδρικός Ναός της Αγίας Νάπας χαρακτηρίστηκε από πολλούς ο ωραιότερος της Κύπρου. The Ayia Napa Cathedral was considered by many as the most beautiful in Cyprus.
66 | W E L C O M E
αλκοόλ και χαρτοπαίγνιο. Πιο κάτω έβρισκε κανείς το Palace Hotel, ένα πρατήριο οινοπνευματωδών, ταβέρνες, καφενεία, αντιπροσωπίες και εμπορικά μαγαζιά. Όλα κατέληγαν στο παλιό λιμάνι της Λεμεσού, το οποίο έχει πλέον μετασκευαστεί σ’ έναν πολυδύναμο πόλο αναψυχής και καταστημάτων, και στην παραλιακή γειτονιά του φρουρίου της πόλης. Σήμερα, αυτά συνδέονται με μία ευφάνταστα ανακατασκευασμένη πλατεία. Μία από τις χαρακτηριστικές μου παιδικές μνήμες είναι όταν δεχόμασταν παρατηρήσεις τα παιδιά έως ποιο σημείο επιτρεπόταν να τρέχουμε, έτσι ώστε να μην ξεφεύγουμε από τα άγρυπνα μάτια των συνοδών μας. Και, συνήθως, επιτρεπόταν έως εκεί όπου ξεπρόβαλλε ο επιβλητικός Καθεδρικός Ναός της Αγίας Νάπας. Όταν οικοδομήθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα, χαρακτηρίστηκε από πολλούς ο ωραιότερος ναός της Κύπρου. Εκεί πηγαίναμε για να εκκλησιαστούμε τις Κυριακές και στις γιορτές. Η κύρια είσοδός του βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αγίου Ανδρέου και Κουμανταρίας, με την τελευταία να παίρνει το όνομά της από το φημισμένο γλυκόποτο της Λεμεσού και τα κρασάδικα που υπήρχαν στην περιοχή. Οι έντονες μυρωδιές απ’ το κρασί ήταν διάχυτες στο χώρο. Απέναντι δέσποζε ένα μοντέρνο επιβλητικό κτίριο, που στέγαζε τα κεντρικά γραφεία της Τράπεζας Κύπρου και οικοδομήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’40, σε μεσοπολεμικό στυλ, με μία σειρά από ψηλά υποστυλώματα στην πρόσοψη. Μεταφερόμενοι στην ανατολική πλευρά της αποβάθρας,
a reading room for the intelligentsia and prominent citizens of the city. That is where they would gather and commence their promenade, strolling along with their canes, boater hats and blazers. I remember them telling us off for always getting under their feet. Sometimes, when we felt particularly daring, we would stand on the very edge of the pier, and they would yell at us to step back so we would not fall into the sea. Other prominent buildings in the area were Barclays Bank and the modernist Amathus Club where friends would meet to chat, play cards and have drinks. Further down were the Palace Hotel, office buildings, tavernas, cafeterias and other shops leading to the old harbour. Today it is changed into a recreational and shopping hub that extends down to the coastal fort and a refurbished square. One of my most abiding childhood memories is of being told how far we were allowed to run so as never to be out of sight of our watchful escorts. Usually, we could go as far as the Cathedral of Ayia Napa, but not a step further. The church in question was built at the start of the last century and was considered by many to be the most beautiful in Cyprus. We’d always attend Sunday and holiday services there. The main entrance was at the junction of Ayiou Andreou and Koumandarias, the latter street named for Limassol’s famous wine and the shops that used to ply that trade in the area. The whole place was thick with its intense aroma. Opposite, there was a modern building which
© ΕDWARD’S LIMASSOL
© ΕDWARD’S LIMASSOL
INSIDER’S VIEW
κυριαρχούσε μία σειρά από νεοκλασικά διώροφα, που σήμερα αντικαταστάθηκαν με ένα τείχος πολυκατοικιών. Ανάμεσά τους, ξεχώριζε ένα νεοκλασικό του προπερασμένου αιώνα, όπου στεγαζόταν η Κυπριακή Λέσχη. Το συγκεκριμένο διατηρείται, αντιστεκόμενο, μέχρι σήμερα. Λίγο πιο κάτω, ο Μόλος διακοπτόταν από ένα κτίριο με τεράστιες αροκάριες. Ξέρετε, κάποτε η Λεμεσός εκεί και στον Μόλο ήταν χτισμένη. Το σημείο αυτό αποτελούσε και το άλλο όριο των ξέφρενων παιχνιδιών και του τρεχαλητού μας ως παιδιά. Το κτίριο αυτό, λοιπόν, διαχώριζε, μαζί με ένα άλλο ανατολικότερα, τον Μόλο σε τρία τμήματα. Αν ίσχυε η σημερινή εικόνα της περιοχής τότε, θα μπορούσαμε να τρέχουμε με ασφάλεια μέχρι τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία της πόλης, κτίσμα της δεκαετίας του 1870, στο πάρκο της επίχωσης. Τα δειλινά, με τη δύση του ηλίου, οι μικροί έπρεπε να επιστρέφουμε στα σπίτια μας και να παραμένουμε έως το επόμενο πρωινό. Όταν, δε, υπήρχε κατ’ οίκον περιορι-
housed the headquarters of the Bank of Cyprus. It was built in the late 1940s in inter-war style with a row of high pilasters on its facing façade. The east section of the promenade was dominated by a row of two-storey neoclassical mansions. Now they are apartment blocks. The most impressive was a 19th-century mansion that housed the Cypriot Club. Fortunately, this structure alone has withstood the tide of modernisation and remains in place to this day. Further down the promenade was a building surrounded by enormous araucarias. Back then, the city expanded out to the edges of the waterfront and was in places past it. This building and another further along to the east divided the promenade into three. These were the boundaries for our frenetic childhood games. Back then, had the area been laid out as it is today, we could have run all the way to the Roman Catholic Church that was built in the 1870s.
Το Palace Hotel αποτελούσε στολίδι του παραλιακού μετώπου. Το ξενοδοχείο Continental, ένα κτίριο της δεκαετίας του ’20. The Palace Hotel used to be a gem of the coastal front. The Continental Hotel, a building constructed in the mid-1920s.
O παραλιακός δρόμος και ο Μόλος αποτελούσαν άξονα συναθροίσεων και περιπάτου για τους Λεμεσιανούs. The coast road and the pier were the places where the citizens of Limassol would gather for strolls. W E L C O M E | 67
© ΕDWARD’S LIMASSOL
Η Λεμεσός ήταν κάποτε χτισμένη πάνω στον Μόλο. Το χαρακτηριστικό κτίριο με τις αροκάριες. Οι Λεμεσιανοί απολάμβαναν τη βόλτα τους δίπλα στη θάλασσα. The city expanded out to the edges of the waterfront. The characteristic building on the pier with the araucarias. The locals used to enjoy a stroll by the sea.
68 | W E L C O M E
σμός, λόγω των πολιτικών συνθηκών, δεν επιτρεπόταν να ξεμυτίσουμε καν… Μαθητής τότε, στο δρόμο για το σχολείο, περνούσα από το δίδυμο με το σπίτι μου κτίριο που έφερε στοιχεία art déco, στέγαζε την Οθωμανική Τράπεζα και στον πάνω όροφο υπήρχε η κατοικία του διευθυντή της. Απέναντι έβλεπε κανείς τα περίτεχνα κτίρια των Παυλίδιων, ενώ προχωρώντας βορειότερα το κυβερνητικό κτίσμα, αποικιοκρατικού στυλ, που οικοδομήθηκε για να στεγάσει τα παλιά δικαστήρια, με τις πεπλατυσμένες καμάρες και την ημερομηνία «1911» στην είσοδό του. Τα δικαστήρια τότε είχαν ήδη μεταστεγαστεί στο νεοκλασικό κτίριο του παλιού παρθεναγωγείου, που είχε χτιστεί στην
We children were not allowed to stay out past sunset. When the political situation imposed a curfew, we could not so much as set foot outside. On my way to school, I passed an art-déco building identical to mine, which housed the Ottoman Bank. The entire upper floor was for the manager. Opposite the bank were the elaborate Pavlides buildings. North of these was a colonial-style government building that was built to house courtrooms. The date ‘1911’ was inscribed over the entrance. Eventually, the courts moved further down into a neoclassical building that began life as a school for girls in the 1920s. However, the cafés frequented by lawyers with their clients did not move with the courts. The location stirs memories of humorous exchanges between teasing lawyers and endless socio-political discussions. These old coffee shops have been taken over and transformed by the youth of Limassol. Another vivid memory is accompanying my grandmother to the Μarket. We would pass the post office on our way, a monumental structure dating from the late-19th century. The facades of the ground and upper floors were decorated with grande arches. The municipal authorities were the original occupants. A merchant eventually purchased the building and converted the ground floor into offices, the upper floor into two apartments. I remember being fascinated by a shell casing on display in the building, the type that bombarded Limassol during WWII. City Hall stood opposite the post office. It was contemporary for its time. Built during the war, it combined various aspects
INSIDER’S VIEW
Στην ανατολική πλευρά της αποβάθρας, κυριαρχούσε μία σειρά από νεοκλασικά διώροφα, που σήμερα αντικαταστάθηκαν με ένα τείχος πολυκατοικιών. The east section of the promenade was dominated by a row of two-storey neoclassical mansions, which have now been replaced by apartment blocks. αρχή της δεκαετίας του 1920, λίγο παραπέρα. Ωστόσο, έξω από τα παλιά δικαστήρια, στο πλατύ πεζοδρόμιο, διατηρούνταν τα καφενεία όπου συναθροίζονταν οι δικηγόροι, οι διάδικοι και άλλος κόσμος της γειτονιάς του κέντρου. Το σημείο κουβαλούσε αναμνήσεις από τα χιουμοριστικά αλληλοπειράγματα των ανοιχτόκαρδων και γνωστών δικηγόρων της πόλης αλλά και τις ατελείωτες κοινωνικοπολιτικές συζητήσεις. Σήμερα, τα καφενεία αυτά μετατράπηκαν σε στέκια νεολαίας. Μία άλλη έντονη παιδική μου ανάμνηση είναι όταν τα καλοκαίρια πήγαινα με τη γιαγιά μου στην Aγορά για ψώνια. Στη διαδρομή περνούσαμε από το ταχυδρομείο, ένα παλαιό μνημειώδες οικοδόμημα από τα τέλη του 19ου αιώνα, που είχε καμάρες στην πρόσοψη του ισογείου και στον όροφο της πίσω όψης. Αυτό στέγαζε παλαιότερα το διοικητήριο της πόλης κι έπειτα αγοράστηκε από ιδιώτη μεγαλέμπορα και αποτελούνταν από γραφεία στο ισόγειο και δύο κατοικίες στον όροφο. Εντύπωση μου προκαλούσε μία οβίδα που τοποθετήθηκε εκεί από τους βομβαρδισμούς που δέχθηκε η πόλη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Απέναντι από το ταχυδρομείο
of modernism with minimalist takes on classicism. Next door was the Lanitis mansion, an older but well-maintained and eye-catching structure with three storeys reminiscent of others nearby the church of Ayia Napa. On our way, we usually stopped in a bookstore where I liked to buy comics. We also bought magazines and weeklies that my family enjoyed. Newspapers were delivered; a man on a paper route would come on his bicycle and leave the newspaper in a basket that my grandmother hung from our balcony with string. She always had exact change for him. In those days, we used to call the Market the Pantopoleion (everything shop). It had been around since 1917 and had an impressive entrance with columns and an arch. Inside, there were fishmongers and butchers hard at work, grocers and greengrocers, and shops that sold what we called ‘colonial goods’. These were coffee, tea, cocoa, rice and spices from British colonies around the world. The market is still there today. Renovated, it now hosts eateries, cafés and a handful of shops. Seeing it
Το δημαρχείο, που θεωρούνταν σύγχρονο για την εποχή του, οικοδομήθηκε κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Built during the World War II the City Hall was considered modern for its time.
W E L C O M E | 69
© ΕDWARD’S LIMASSOL
Το παλιό λιμάνι, σημείο αναφοράς για τη Λεμεσό, καθώς ο ρόλος του υπήρξε καθοριστικός για την εξέλιξή της. To ταχυδρομείο, ένα παλιό μνημειώδες οίκημα χτισμένο στα τέλη του 19ου αιώνα. The old port of Limassol was crucial in developing the city. The post office, a monumental structure dating from the late 19th century.
70 | W E L C O M E
στεγαζόταν το δημαρχείο, που θεωρούνταν σύγχρονο, μιας και οικοδομήθηκε κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το οποίο συνδύαζε διάφορα στοιχεία πρόδρομου μοντερνισμού με λιτές και απέριττες κλασικές αρχές. Δίπλα του, το παλαιότερο και πάντοτε καλοδιατηρημένο εντυπωσιακό τριώροφο των «Λανιταίων», όπως το αποκαλούσαμε τότε, που θύμιζε τα άλλα αρχοντικά στην περιοχή της Εκκλησίας της Αγίας Νάπας. Στο δρόμο μας προς την Αγορά περνούσαμε και από το βιβλιοπωλείο για να αγοράσουμε τα παιδικά περιοδικά και τα περιοδικά της οικογένειας – τις εφημερίδες τις έφερνε ο εφημεριδοπώλης στο σπίτι, ο οποίος κυκλοφορούσε με το ποδήλατο και τις έβαζε σ’ ένα καλάθι που κρέμαγε η γιαγιά μ’ ένα σχοινί απ’ το μπαλκόνι και το αντίστοιχο αντίτιμο στο εσωτερικό του. Η Αγορά, που εγκαινιάστηκε το 1917 –το παντοπωλείο δηλαδή, όπως το λέγαμε τότε–, είχε μία εντυπωσιακή είσοδο με καμάρα και κίονες. Εκεί συναντούσες τους ψαροπούληδες, τους κρεοπώλες, τους μανάβηδες και πάγκους με «εδώδιμα αποικιακά», όπως τα αποκαλούσαμε. Η Αγορά αυτή στέκει ακόμα σήμερα στο χώρο της και –ανακαινισμένη πλέον– έχει μετατραπεί σε πολυχώρο εστίασης και αναψυχής, ενώ φιλοξενεί και κάποια καταστήματα. Όταν κοιτάζω το κτίριο, εξακολουθώ να θυμάμαι τις επισκέψεις μας εκεί και τη γιαγιά μου να ζητά υπηρεσίες από έναν «χαμάλη», ο οποίος και μας ακολουθούσε με ένα μεγάλο καλάθι και κουβαλούσε τα ψώνια μας. Με το που φτάναμε στο σπίτι, η γιαγιά έβαζε τα κρεατικά στο ψυγείο –το οποίο λειτουργούσε τότε με πετρέλαιο και μου έκανε εντύπωση, γιατί το έλεγαν Electrolux– και ύστερα τακτοποιούσε τα υπόλοιπα ψώνια στην κουζίνα, τις αρμαρόλες και το κελάρι…
brings back a flood of memories – one is of my grandmother engaging the services of a Hamalis (porter) to follow us with a big basket to carry our shopping. When we got home she would put the meat in the fridge, an old model that ran on diesel. This always struck me as being odd given the brand name on the appliance, Electrolux. Then my grandmother would put the rest of the groceries away in the kitchen pantry and cellar.
INSIDER’S VIEW
© ΕDWARD’S LIMASSOL
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ LIPARIT EDWARDS ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ. WE WISH TO THANK MR LIPARIT EDWARDS FOR HIS VALUABLE ASSISTANCE.
Η Αγορά στέκει ακόμα και σήμερα. Ανακαινισμένη πλέον, έχει μετατραπεί σε πολυχώρο εστίασης και αναψυχής. The Μarket is still there today. Renovated, it now hosts eateries, cafés and a handful of shops. Χτισμένη το 1917, η Αγορά αποτελούσε επί δεκαετίες το επίκεντρο της ζωής της πόλης, έναν ζωντανό οργανισμό με δεκάδες εμπόρους, πραματευτές και ντόπιους, που την επισκέπτονταν για να αγοράσουν ψάρι, κρέας και φρέσκα λαχανικά. The Μarket, built in 1917, was the centre of city life for decades – a vibrant conglomeration of merchants, shopkeepers and locals who flocked there to purchase fresh fish, meat, and produce.
W E L C O M E | 71
CYPRUS UNLOCKED
more Διαβάστε περισσότερα άρθρα για την Πάφο. Read more stories about Pafos.
PAFOS
Culture IN THE Heart of Nature ΦΥΣΙΚΕΣ ΟΜΟΡΦΙΕΣ ΣΜΙΓΟΥΝ ΤΟ ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΤΟΠΙΟ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΡΑΣΙΝΗ ΚΟΙΛΑ∆Α, ΦΙΛΟΞΕΝΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΙΜΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΟΛΥΣΕΛΙ∆Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΞΕΤΥΛΙΓΕΤΑΙ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ. ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΜΠΑ: ΕΝΑ ΝΟΕΡΟ ΤΑΞΙ∆Ι ΣΤΟ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΠΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ. LEMBA IS A LANDSCAPE OF NATURAL BEAUTY CONNECTING THE COAST TO A LUSH VALLEY. THE HOSPITABLE INHABITANTS RESPECT THE CULTURAL HERITAGE OF THE REGION; A COMPLEX HISTORY THAT UNFOLDS OVER MILLENNIA. JOURNEY BACK TO YESTERYEAR FOR AN EXPERIENCE OF A LIFETIME. TEXT: IOANNA CHRISTODOULOU / PHOTOS: SILVIO RUSMIGO
CYPRUS UNLOCKED
αξιδεύοντας οδικώς, 4,5 χιλιόμετρα βόρεια της Πάφου, θα καταλήξετε σε μία πανέμορφη παράκτια πεδιάδα. Το ειδυλλιακό καρέ που θ’ αποκαλυφθεί μπροστά σας, κάτω απ’ το καμπίσιο φως που περιλούζει τη Λέμπα, είναι έτοιμο να ξεδιπλώσει μία ιστορία δεκάδων χιλιάδων χρόνων. Ξετυλίγοντας το νήμα της ονομασίας «Λέμπα», οδηγούμαστε πίσω στη Φραγκοκρατία, όπου εντοπίζουμε πως το τοπωνύμιο αποτελεί επανάληψη της ονομασίας του γειτονικού χωριού, «Έμπα», με την προσθήκη του γαλλικού άρθρου «Le», L’Emba. Κατοικημένη απ’ τα προϊστορικά χρόνια, η περιοχή είναι πλούσια σε αρχαιότητες, με πιο σημαντικό οικισμό την τοποθεσία Λάκκοι, η οποία χρονολογείται απ’ την εποχή του χαλκού. Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της περιόδου είναι το γυναικείο λατρευτικό ειδώλιο «Η κυρά της Λέμπας», που θεωρείται η πρόγονος της Κύπριδας Αφροδίτης. Θαυμάστε το από κοντά στο Επαρχιακό Μουσείο Πάφου.
Τ
ΜΈΣΑ ΣΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΓΑΛΑΖΙΟ
Το Πάρκο Λέμπας είναι μοναδικό στο είδος του, χάρη στις πηγές νερού που ρέουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και συμβάλλουν στη σπάνια βιοποικιλότητα της περιοχής. The Park of Lemba is recorded as unique in its kind thanks to the water sources that flow there throughout the year and contribute to the rare biodiversity of the area.
74 | WELCOME
Ξεκινήστε τη βόλτα σας από το φυσικό πάρκο με την ονομασία «Πάρκο των λουλουδιών». Εκεί, θα εντυπωσιαστείτε από τη σπάνια βιοποικιλότητα της περιοχής, απολαμβάνοντας την εικόνα και τον ήχο του νερού που ρέει ολόχρονα μέσα από πηγές. Δώστε έμφαση στις τρεμιθιές, που συνδέονται με την ιστορία του χωριού, αφού έως σήμερα οι ντόπιοι τις χρησιμοποιούν για να φτιάξουν το γευστικό και θεραπευτικό τρεμιθέλαιο αλλά και την εξαίρετη τρεμιθόπιτα, από τους καρπούς του τρεμιθιού. Από τα σπάνια ενδημικά φυτά της κοιλάδας είναι και η Bosea cypria, γνωστή στους ντόπιους ως ζουλάκι, και μία χαρουπιά οκτακοσίων ετών, προστατευόμενη από το Τμήμα Δασών. Αν είστε φυσιολάτρες, στην κοιλάδα της Λέμπας, θα εντυπωσιαστείτε επιπλέον από τη φυσική σπηλιά, που βρίσκεται κοντά στην πηγή της βρύσης και φέρει υπολείμματα σταλακτιτών. Αν πάλι βρεθείτε στο εν λόγω σημείο με παιδιά, καλό είναι να γνωρίζετε ότι επτά πανέμορφοι χώροι πρασίνου –μέσα και γύρω από την κοινότητα– αξίζουν με το παραπάνω μία οικογενειακή απόδραση στην καρδιά της φύσης και σε ειδικά διαμορφωμένους παιδότοπους. Καλό είναι να έχετε κατά νου ότι η Λέμπα είναι χτισμένη στο ύψωμα μεταξύ δύο ποταμών: των Κοτζιά και Ταϊσή. Ακολουθώντας τους, θα καταλήξετε στην αμμώδη παραλία με την ονομασία Sandy Beach, ένα ιδανικό σημείο και για τους λάτρεις του surfing. Πρόκειται για μία απ’ τις καθαρότερες παραλίες της χώρας, εξ ου και ο λόγος που φέρει τη Γαλάζια Σημαία.
A 4.5-kilometre drive north from Pafos will bring you to a beautiful coastal plain. The idyllic landscape that unfolds before you is bathed in light, and the surrounding plains contain a history that dates back tens of thousands of years into prehistory. The area is replete with antiquities, the most significant being the settlement at Lakkoi, which dates from the Bronze Age. The region is named for a neighbouring village that, before the Frankish occupation, was called ‘Emba’. The addition of the French article for the results in L’Emba – thus, Lemba. One of the area’s most important finds is a female cult figurine depicting The Lady of Lemba, the forebear to Cypriot Aphrodite. She can be admired up close in the Archaeological Museum Pafos District.
IN A SEA OF GREEN AND BLUE Commence walking in the natural Park of Flowers. You’ll be impressed by the park’s rare biodiversity and scenery and charmed by the sound of water purling year-round in streams. Locals have a long relationship with terebins trees (Pistacia terebinthus), using their seeds in baking delicious pies and in making therapeutic terebinth oil. A rare plant endemic to the valley is Bosea cypria, which locals call ‘Zoulaki’, and an 800-year-old carob tree under the protection of the Forestry Division. If you’re a lover of nature, explore the impressive stalactites in the cave near the natural spring. If you visit the area with children, there are seven verdant locales in and around the village incorporating specially designed playgrounds that are great for families. Lemba is built on high ground between the rivers Kotzia and Taisi. Both eventually make their way to Sandy Beach, an ideal spot for surfing. It’s one of the cleanest beaches in Cyprus, which is why it’s been awarded the Blue Flag.
ARTS, CULTURE AND A MAGICAL SUNSET As a visitor, you’ll be welcomed with the famed hospitality the villagers are known for. The area is also famous for its magical sunsets. The park, a lush expanse of fifty hectares with commanding views over the entire region, is the best
CYPRUS UNLOCKED
Στο «Πάρκο των λουλουδιών» θα εντυπωσιαστείτε από τη σπάνια βιοποικιλότητα της περιοχής. You will be impressed by the Flower Park’s rare biodiversity.
Μία φυσική σπηλιά με υπολείμματα σταλακτιτών, μία χαρουπιά οκτακοσίων ετών και η αμμώδης παραλία Sandy Beach, ιδανική για τους λάτρεις του surf.
A natural cave with stalactite remains, an eight hundredyear-old carob tree and the beautiful Sandy Beach, ideal for those who love surfing.
WELCOME | 75
CYPRUS UNLOCKED
ΤΈΧΝΈΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΙ ΈΝΑ ΜΑΓΙΚΟ ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΈΜΑ
Το Πολιτιστικό Κέντρο της Λέμπας, ο παλαιολιθικός οικισμός και η Σχολή Τέχνης «Στας Παράσκος». The Cultural Centre of Lemba, the Chalcolithic settlement and the Stass Paraskos College of Art.
76 | WELCOME
Ως επισκέπτης του χωριού, θα βιώσετε, εκτός απ’ τη χαρακτηριστική φιλοξενία των κατοίκων, το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα για το οποίο φημίζεται η περιοχή. Το σημείο για να εξασφαλίσετε την καλύτερη θέα, είναι εκεί όπου δεσπόζει το πάρκο, μία καταπράσινη έκταση πενήντα εκταρίων. Στο χώρο όπου βρίσκεται το Πολιτιστικό Κέντρο, θα χαλαρώσετε απολαμβάνοντας το δείπνο ή το ποτό σας, συντροφιά με τη ρομαντική εικόνα της δύσης του ηλίου. Εντός του χωριού, αξίζει να κάνετε μία επίσκεψη στον πρόσφατα ανακαινισμένο ναό που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Στέφανο και χτισμένος στα θεμέλια μίας παλαιότερης μικρής εκκλησίας. Οι άλλες δύο εκκλησίες της περιοχής είναι της Αγίας Μαρίνας και του Αρχαγγέλου. Ο πολιτιστικός χαρακτήρας της Λέμπας ξεδιπλώνεται περαιτέρω μέσα από το Αρχαιολογικό Κέντρο Ερευνών, το οποίο εδρεύει στην περιοχή εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Επιπλέον, η Σχολή Τέχνης «Στας Παράσκος» δίνει πνοή στον τόπο αυτό, καθώς φιλοξενεί ντόπιους και ξένους σπουδαστές εικαστικών τεχνών, συμβάλλοντας με τρόπο απτό στην τέχνη και τον πολιτισμό ολόκληρου του νησιού. Εκεί αξίζει να δείτε από κοντά, μεταξύ άλλων, ένα υπαίθριο γλυπτό, γνωστό ως το «Τείχος της Λέμπας». Πρόκειται για ένα εξαίρετο έργο τέχνης που οφείλει τη δημιουργία του στον πρωτοπόρο Κύπριο καλλιτέχνη Στας Παράσκο. Μαζί με άλλα σπουδαία δημιουργήματα φιλοξενείται στον πανέμορφο κήπο γλυπτών της Σχολής που στάθηκε αφορμή, ώστε το 2008 η Λέμπα να ανακηρυχθεί και επίσημα «Πολιτιστικό χωριό της Κύπρου». Απ’ τα σημαντικότερα σημεία που πρέπει να βάλετε στη
vantage point to watch the sun dip below the horizon. In the area of the Cultural Centre, you can relax and enjoy refreshments while taking in the romantic sunset. Inside the village, the recently renovated church of Ayios Stefanos, built on the foundations of an older church, is well worth visiting. The other two churches in the area are dedicated to Ayia Marina and the Archangel, respectively. Lemba’s cultural credentials also include the four-decades-old Archaeological Research Centre. The Stass Paraskos College of Art also breathes life into the area, welcoming visual arts students from Cyprus and abroad. The college and its student body contribute tangibly to the Cypriot arts and culture scene. An example is an alfresco sculpture known as Great Wall of Lemba. It’s one of many works that you must see. This outstanding piece was created by Stass Paraskos, a pioneering artist
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΤΟΝ Κ. ΘΟΥΚΥ∆Ι∆Η ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, ΠΡΟΕ∆ΡΟ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΛΕΜΠΑΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ. WE WISH TO THANK THE PRESIDENT OF THE COMMUNITY COUNCIL OF LEMBA, THUCYDIDES CHRYSOSTOMOU, FOR HIS VALUABLE ASSISTANCE.
λίστα των επισκέψεών σας είναι ο παλαιολιθικός οικισμός της Λέμπας, όπου θα έρθετε σε επαφή –μέσω αναπαράστασης– με πραγματικά αντίγραφα παλαιολιθικών οικισμών. Στη Λέμπα, η οποία κατά την περίοδο 1200-1300 μ.Χ. υπήρξε το πρώτο κέντρο παραγωγής και εξαγωγής της εμφιαλωμένης κεραμικής, οφείλουμε τα λεγόμενα «αλειφτά». Τα αλειφτά εξυπηρετούσαν ως αγγεία οικιακής χρήσης τους ντόπιους και ήταν στολισμένα με απλό, ελεύθερο διάκοσμο. Έως σήμερα το χωριό παραμένει ιδιαίτερα γνωστό για την παράδοσή του στην αγγειοπλαστική, την οποία συνεχίζει μέσω των αγγειοπλαστών της κοινότητας. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, όταν ολοκληρωθούν οι εγκαταστάσεις του πολιτιστικού χωριού εντός της Λέμπας, εκτός από ζωγραφική και γλυπτική, θα διδάσκεται και η τέχνη της αγγειοπλαστικής. Μέσα από μία περιήγηση στο χωριό και την καταπράσινη περιοχή που το αγκαλιάζει, το σίγουρο είναι ότι θα αισθανθείτε πως η Λέμπα αποτελεί έναν προορισμό που σμίγει άψογα το χθες με το σήμερα, σ’ ένα ιστορικό τοπίο που μοιάζει βγαλμένο από παραμύθι.
for which the art school is named. It and other fine works are displayed in the school’s beautiful sculpture park. Due to this, Lemba received official recognition as a Cultural Village of Cyprus in 2008. When planning your itinerary for Lemba, an absolute must is a visit to the Chalcolithic settlement and its reconstructions of period dwellings. Lemba was the island’s first centre of ceramics production and export from 1200 to 1300 CE. The village produced ‘aleifta’, traditional glazed ceramics decorated with simple freeform designs, used as everyday domestic wares. Today, the village is still closely associated with this tradition, embodied as it is by the community’s current generation of potters. In the near future, new facilities will house the cultural village of Lemba where the art of ceramics will be taught along with painting and sculpture. It is a certainty that, as you explore the village and its verdant surroundings, you’ll discover that Lemba is a destination where the past and present combine perfectly within a historical landscape of fairytale quality.
Αμέτρητα κεραμικά ευρήματα κατασκευάστηκαν στα αγγειοπλαστεία της Λέμπας, με την παράδοση της αγγειοπλαστικής να συνεχίζεται μέχρι σήμερα και να μεταλαμπαδεύεται στις επόμενες γενιές. Countless ceramic finds were made in Lemba, with the tradition of pottery continuing to this day and being passed on to the next generations.
Η Σχολή Τέχνης «Στας Παράσκος» φιλοξενεί ντόπιους και ξένους σπουδαστές εικαστικών τεχνών, συμβάλλοντας με τρόπο απτό στην τέχνη και τον πολιτισμό ολόκληρου του νησιού. The Stass Paraskos College of Art hosts local and foreign students of fine arts, contributing to the art and culture of the whole island in a tangible way. WELCOME | 77
DISTINGUISHED CYPRIOT
HARIS ZAMBARLOUKOS
A Cool Guy ∆ΟΥΛΕΨΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΗΘΟΠΟΙΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ –ΑΠΟ ΤΗ MERYL STREEP ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ KENNETH BRANAGH– ΩΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΕ ΧΟΛΙΓΟΥΝΤΙΑΝΑ BLOCKBUSTERS. ΚΑΙ ΕΝΩ ΘΑ ΕΙΧΕ ΚΑΘΕ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΤΑ ΜΥΑΛΑ ΤΟΥ ΑΕΡΑ, Ο ΧΑΡΗΣ ΖΑΜΠΑΡΛΟΥΚΟΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΝΑΣ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΜΕΝΟΣ, ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΟΣ ΤΥΠΟΣ. AS A CINEMATOGRAPHER, HE HAS WORKED ON HOLLYWOOD BLOCKBUSTERS WITH SOME OF THE BEST ACTORS OF OUR TIME: MERYL STREEP AND KENNETH BRANAGH, AMONG OTHERS. DESPITE THESE ACCOLADES, HE REMAINS AN EXTREMELY DOWN-TO-EARTH, MULTI-TALENTED GUY.
Πώς είναι να λέει ο Kenneth Branagh ότι είστε ο Νo1 διευθυντής φωτογραφίας στον κόσμο; Είναι ο σκηνοθέτης με τον οποίο δούλεψα περισσότερο. Τον σέβομαι και τον αγαπώ πολύ. Είναι ένας καλός φίλος και μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα για τον κινηματογράφο. Νιώθω χαρά και περηφάνια όταν ακούω τέτοια λόγια. Αλήθεια, πώς καταλήξατε να κάνετε αυτή τη δουλειά; Εννοώ, πώς γίνεται και βρίσκει ένας άνθρωπος το δρόμο του στη ζωή; Αρκεί να ακολουθεί κανείς κάτι που του αρέσει, να αφοσιώνεται σε αυτό και να δουλεύει με πάθος. Στη δική μου περίπτωση αυτό λειτούργησε. Για να προχωρήσω, έπρεπε να διαβάσω. Για να γίνω καλός, έπρεπε να το προσπαθήσω. Ήμουν ένας καλός μαθητής στην τέχνη και τα μαθηματικά και είχα αποφασίσει να σπουδάσω ζωγραφική. Στην Κύπρο διάβασα πως είχατε για δάσκαλο τον Νίκο Κουρούσιη, μία από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης κυπριακής τέχνης. Ο Νίκος, εκτός από σπουδαίος καλλιτέχνης, είναι και σπουδαίος δάσκαλος. Μπορεί να μεταδώσει την αγάπη για την τέχνη και πιστεύει απόλυτα πως όλοι είμαστε καλλιτέχνες. Δεν έχω γνωρίσει άλλον τόσο γνήσιο καλλιτέχνη. Οποιοσδήποτε μπορεί να μάθει από τον Νίκο, γιατί ο ίδιος δεν έχει στεγανά. Ευτυχώς, οι γονείς μου ήταν υποστηρικτικοί στην απόφασή μου και έτσι κατέληξα στο Saint Martins. Εκεί, δοκίμασα για πρώτη φορά κινηματογράφο και άλλαξα διαδρομή. Δεν είχα ιδέα από κινηματογράφο. Πώς επιλέξατε τη διεύθυνση φωτογραφίας και όχι τη σκηνοθεσία, που είναι ένα πιο προβεβλημένο επάγγελμα; Πρέπει να ξέρεις τι θέλεις να κάνεις και πού είσαι καλός. Να γνωρίζεις ποιες είναι οι ικανότητες και το ταλέντο σου. Πήγα στον κινηματογράφο αγαπώντας την εικαστική τέχνη, τη ζωγραφική και τη φωτογραφία, και όχι από αγάπη για τη λογοτεχνία ή το θέατρο. Ένας σκηνοθέτης πρέπει να έχει έναν τρόπο να μπει στην ψυχολογία του ηθοποιού του και εμένα δεν με ενδιέφερε αυτό. Ευτυχώς, κατάλαβα νωρίς πως ο κινηματογράφος
78 | WELCOME
Kenneth Branagh called you, “the number one cinematographer in the world.” How does that feel? As far as directors go, I’ve worked with him the most. I respect and love him very much. He’s a good friend with whom I share the same vision for cinema. I feel joy and pride when I hear such words… How did you end up doing this? I mean, how does a person find their way in life? One must follow something they truly enjoy, dedicate themselves to it, and work with passion. In my case this worked. In order to move forward, I had to study; to become good at what I do, I had to try. I was a good student in art and mathematics, but I eventually decided to study painting. I read that your teacher in Cyprus was Nikos Kouroussis: one of the most important figures of contemporary Cypriot art. Apart from being a great artist, Nikos is a great teacher. His love for art is infecinfo tious, and he absolutely believes that we are all artistic. I’ve never met such a genuΣκανάρετε ine person. Anyone can learn from Nikos για να επισκεφθείτε because he doesn’t have limits. Fortunateτην ιστοσελίδα ly, my parents were supportive of my deciτου Χάρη Ζαμπαρλούκου. sion, so I ended up in Saint Martins. There, I Scan to visit tried cinema for the first time and changed Haris Zambarloucourse. I had no idea about cinema… kos’ website. Why did you choose cinematography as opposed to directing, which is a more prominent profession? You need to know what you want to do and what you’re good at. You need to know what your skills and talents are. I
TEXT: PIERIS PANAGI
δεν θα υπήρχε χωρίς τον διευθυντή φωτογραφίας και αυτό το λέω με όλο το σεβασμό για τους σκηνοθέτες. Εγώ μπορώ να πάρω μια κάμερα και να κάνω μια ταινία. Ένας σκηνοθέτης δεν μπορεί να πάρει 3 ηθοποιούς και να κάνει μια ταινία. Αυτό ήταν κάτι που έμαθα απ’ τον καιρό της σχολής, ακόμα και απ’ την καθοδήγηση που πήρα. Παρ’ όλα αυτά, ο κινηματογράφος είναι μια ομαδική τέχνη. Σε μια στούντιο ταινία μπορεί να είμαστε 350 άτομα και όλοι έχουν ένα ρόλο. Από νωρίς δουλέψατε με τους καλύτερους. Jude Law, Meryl Streep, Peter Ο’Toole, Cate Blanchett, Christian Bale... Τι κερδίζει ένας επαγγελματίας δουλεύοντας μαζί τους; Μαθαίνεις να δουλεύεις καλύτερα, γιατί πρέπει να είσαι τόσο καλός όσο εκείνοι. Αν δεν δεις κάποιον που δουλεύει σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο, πώς θα βελτιωθείς ή πώς θα φτάσεις κι εσύ κάποτε σε αυτό το επίπεδο; Ποιοι επαγγελματίες, με όσους συνεργαστήκατε, σας έκαναν μεγαλύτερη εντύπωση; Ο Kenneth Brannagh είναι ο καλύτερος από όλους. Δεν είναι μόνο πολύ καλός σκηνοθέτης, αλλά κι εξαίρετος ηθοποιός. Είναι ο πιο προετοιμασμένος, ο πιο διαβασμένος και πάντα θα δώσει αυτό που χρειάζεται, με συναίσθημα, απ’ την πρώτη λήψη. Πώς προετοιμάζεστε κάθε φορά για μια ταινία; Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της ψευδαίσθησης. Πρέπει να βρεις το καλλιτεχνικό σημείο και μετά πώς θα το κατορθώσεις. Η δική μου ευθύνη έχει να κάνει με το πώς φαίνεται μια ταινία, τι βλέπεις και πώς; Μετά, κάνεις συζήτηση με τον σκηνοθέτη, τον σκηνογράφο, τον παραγωγό. Πρέπει όλοι να είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος. Όταν το βρούμε, κοιτάζουμε τις λεπτομέρειες για το πώς αυτό που θέλουμε
chose the field of cinema because I love the visual arts, painting and photography – more so than literature or theatre. A director has to get into the psyche of his actor, and I wasn’t interested in that. Fortunately, I realised early on that cinema can’t exist without cinematography; I say this with all due respect to directors. I can take a camera and make a movie, whereas directing actors doesn’t necessarily make a film. This was something I learned from my studies and from the guidance I received. Nevertheless, cinema is a collective artform. There might be 350 people in a movie studio and everyone has a role to play. You’ve worked with the best from an early age: Jude Law, Meryl Streep, Peter O’Toole, Cate Blanchett, and Christian Bale, among others. As a professional, what did you gain through working with them? When working with such talented actors, you learn to refine your craft because you have to be as good as they are. If you don’t challenge yourself to succeed at such a very high level, how will you ever improve yourself? Of all the professionals you’ve worked with, who has made the biggest impression on you? Of all of them, Kenneth Brannagh is the best. He’s not only a great director, but also a great actor. He’s always the most prepared and most well-read person in the room, and he always delivers with emotion from the first take. How do you prepare yourself for a movie? Cinema is the art of illusion. One must discern the film’s artistic intent, then execute it. My responsibilities encompass what a mov-
«Η Κύπρος για μένα είναι η πατρίδα μου, οι φίλοι μου, η παιδικότητά μου, οι θάλασσές μας, το φαγητό. Εκεί είναι οι αναφορές μου». 80 | WELCOME
γίνεται τεχνικά. Τι φακούς θα χρησιμοποιήσουμε, τι κάμερες... Ο θεατής δεν βλέπει πώς το κάνουμε, αλλά αυτό που κάνουμε. Ταλέντο ή εργατικότητα; Τι από τα δύο είναι, πιστεύετε, πιο σημαντικό; Και τα δύο. Το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο… Τι είναι ταλέντο; Είναι το θάρρος να δοκιμάζεις, να ρωτάς και να μαθαίνεις. Είναι πολύ σημαντικό, επίσης, να ξέρεις ποιος είσαι και τι μπορείς να κάνεις. Το γνώθι σαυτόν είναι πολύ σπουδαίο. Θεωρώ πως στην τέχνη το θάρρος και η ειλικρίνεια είναι αυτά που σε ξεχωρίζουν. Εφόσον μιλάμε για ταλέντο, δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω για εκείνη τη θρυλική συνάντησή σας με τον Harold Pinter. Ήταν μια σπουδαία εμπειρία και δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Ήμουν ο διευθυντής φωτογραφίας στο «Sleuth», το οποίο θα γυρίζαμε λίγο μετά που πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Θυμάμαι πως κάναμε πολλές πρόβες πριν του το παρουσιάσουμε – ο Kenneth Branagh, ο βοηθός του, εγώ και οι δύο ηθοποιοί της ταινίας, o Michael Caine και ο Jude Law. Τον θυμάμαι που ήρθε πάνω στο καροτσάκι του και τον μετέφερα στα σημεία όπου θα είχαμε τις κάμερες. Έβλεπε, ουσιαστικά, εκεί όπου προβλέπαμε πως θα είχαμε κάμερες, πώς θα φαινόταν. Στο τέλος όλοι περιμέναμε να μας πει εάν είχαμε κάνει καλή δουλειά. Θυμάμαι πως είχε πει «This is bloody brilliant!». Υπάρχει ένας άλλος φωτογράφος ή δημιουργός που είχε καθοριστική επίδραση σ’ εσάς; «Πάρα πολλοί, αλλά ο πιο σημαντικός ήταν ο Conrad Hall. Τον γνώρισα μετά τις σπουδές μου και δούλεψα μαζί του σε μία ταινία». Πώς σας επηρέασε στο πώς βλέπετε μια εικόνα;
ie looks like visually: what you see and how you see it. Then I converse with the director, the set designer, and the producer. Everyone has to be on the same wavelength. When it is found, we cover all the technical details and their planned execution – cameras, lenses, etc. The viewer doesn’t see this process, only the final product. Which of these two would you say is more important: talent, or diligence? Both – one doesn’t exist without the other. What is the definition of talent? It is courage – the willingness to try, to ask, and to learn. It’s also very important to know who you are and what you can do; this knowledge is vital. In art, I believe that courage and honesty are what ultimately set us apart. Speaking of talent, I can’t help but ask about that legendary meeting with Harold Pinter? It was a great experience, and one I won’t soon forget. I was the cinematographer on ‘Sleuth’, which we filmed shortly after he won the Nobel Prize of Literature. Kenneth Branagh and his assistant, Michael Caine and Jude Law (in starring roles) and I rehearsed a great deal before presenting it to him. I remember him arriving in his cart, then taking him to where we thought the cameras should be placed, and discussing what it might look like. We waited…, unsure if we’d done a good job. Then, I remember he said, “This is bloody brilliant!” Are there other cinematographers or directors who’ve had a major influence on you? Too many... However, Conrad Hall was the most influential. I
“For me, Cyprus is my homeland: my friends, my childhood, the sea, our food – these are my references.” WELCOME | 81
DISTINGUISHED CYPRIOT
Το σπουδαίο που έκανε ο Conrad ήταν ότι ξεκινούσε μια ταινία λες και ήταν η πρώτη φορά, χωρίς να σκέφτεται ότι κατόρθωσε πράγματα, ούτε χρησιμοποιούσε τις τεχνικές που ήξερε. Διάβαζε το σενάριο και ήταν λες και είχε λευκό καμβά μπροστά του. Αυτό ήταν που τον οδήγησε στα 3 Όσκαρ. Θυμάστε όταν τον γνωρίσατε πρώτη φορά από κοντά; Γνωριστήκαμε πριν κάνει το «American Beauty». Ήταν φίλος του ένας καθηγητής μου στο μεταπτυχιακό και κανόνισε να συναντηθούμε στο «Clafoutis», στο Λος Άντζελες. Ο Conrad καταγόταν κι αυτός από νησί, από την Ταϊτή, και καταλήξαμε να μιλάμε για το ψάρεμα, τη θάλασσα, τη ζωή σε ένα νησί. Βασικά, μιλήσαμε για οτιδήποτε άλλο εκτός από τον κινηματογράφο. Η θάλασσα είναι η άλλη σας μεγάλη αγάπη μετά τον κινηματογράφο, σωστά; Περνώ ατέλειωτες ώρες, όποτε έχω την ευκαιρία… Από μικρός τη λάτρευα και, ευτυχώς, στην Κύπρο έχουμε φανταστικές παραλίες. Τι είναι για εσάς η Κύπρος; Είναι το σπίτι μου… Ο κινηματογράφος εμπεριέχει κι έναν τσιγγάνικο τρόπο ζωής. Όλοι θέλουν το λιμάνι τους και η Κύπρος αυτό είναι για μένα. Η πατρίδα μου, οι φίλοι μου, η παιδικότητά μου, οι θάλασσές μας, το φαγητό. Εκεί είναι οι αναφορές μου. Πεθυμώ τους ανθρώπους, το τοπίο, το φαγητό… Και πάντα νιώθω μια ανακούφιση όταν επιστρέφω. Τα συνεχή ταξίδια και οι μετεγκαταστάσεις σε διαφορετικά μέρη σάς επηρέασαν; Έπαιξε αυτό κάποιο ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας; Είναι πολλές οι επιρροές και αναπόφευκτα σε επηρεάζουν. Ταυτόχρονα όμως, σε κάνουν να εκτιμάς περισσότερο το σπίτι σου, να είσαι ευγνώμων για ό,τι έχεις, αλλά και να έχεις υπομονή. Διδάσκεσαι ότι πρέπει να περιμένεις γιατί τα πράγματα αλλάζουν… Είστε ευχαριστημένος απ’ όσα καταφέρατε στη ζωή σας; Όταν ήμουν φοιτητής πήγα να παρακολουθήσω μια διάλεξη, που θα έδινε στο Λονδίνο ο Δαλάι Λάμα. Είπε μια φράση που εμένα με βοήθησε: «Participate joyfully in the sorrows of the world». Αν ακολουθείς αυτό, πάντα θα είσαι ευγνώμων. Και ναι, είμαι ευγνώμων για όλα.
82 | WELCOME
met him shortly after I finished my studies. We worked together on the set of a film. How did this relationship affect your artistic process? The great thing about Conrad was that he always began work on a film as if it were his first time – without thought to his accomplishments or technical knowledge. He would read the script; then, it was as if he had a white canvas in front of him. This is why he won 3 Oscars. Do you remember the first time you met face to face? We met before doing ‘American Beauty’. A friend of his was a graduate professor and arranged for us to meet at ‘Clafoutis’, in Los Angeles. Conrad also hails from an island (Tahiti) and we wound up talking about fishing, the sea, and island life – basically, anything other than cinema. After cinema, the sea is your other big love, right? Given the opportunity, I can spend endless hours there… I have loved the sea since I was little, and fortunately, Cyprus has fantastic beaches. What is Cyprus for you? It’s my home… The world of cinema can feel nomadic. Everyone wants their place to call home. For me, Cyprus is my homeland: my friends, my childhood, the sea, our food – these are my references. I long for them, and I always feel a sense of relief when I return… Does the constant travel and relocation to different places affect you? Have they played a role in shaping your character? Inevitably, there are many influences that can have an effect on you. At the same time, they help you to appreciate what you already have, and to be grateful and patient. Things always change… Are you happy with what you’ve accomplished in life? When I was a student, I attended a lecture in London by the Dalai Lama. He said something profound; “Participate joyfully in the sorrows of the world.” If you follow this, you will always be grateful. Yes, I’m thankful for everything.
COVER STORY
ANNA VISSI
Dress by MAX MARA. Jacket & hat by Anna’s personal wardrobe.
ON A TRIP DOWN MEMORY LANE IN HER HOMETOWN
H ΑΠΟΛΥΤΗ STAR ΣΕ ΕΝΑ ΤΑΞΙ∆Ι ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ Ι∆ΙΑΙΤΕΡΗ ΠΑΤΡΙ∆Α ΤΗΣ TEXT: PIERIS PANAGI PHOTOGRAPHER: HARRIS KYPRIANOU STYLING: ANDREAS ZENIOS
Corduroy trench coat Sportmax, MAX MARA. Hat Celine, CARA. Boots from Anna’s personal wardrobe.
COVER STORY
ΟΙ «NEW YORK TIMES» ΤΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΑΝ «ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΗ ENTERTAINER». ΕΜΕΙΣ ΘΑ ΠΟΥΜΕ ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΠΟΥ ΚΑΤΕΚΤΗΣΕ ΜΕ ΤΗ ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. THE NEW YORK TIMES CALLED HER AN “IRRESISTIBLE ENTERTAINER.” WE WILL SAY THAT SHE IS A GIRL FROM CYPRUS WHO CONQUERED THE WORLD WITH HER VOICE.
Όλα είναι λίγο-πολύ γνωστά για τη ζωή της: τα παιδικά χρόνια στη Λάρνακα, οι σαββατιάτικες βόλτες της στον μόλο της πόλης, ο μπακάλης πατέρας της, η πρωτοβουλία της μητέρας της για ταξίδι στην Αθήνα, έτσι ώστε η 14χρονη Άννα να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα, και από εκεί ένα ξέφρενο ταξίδι για την κορυφή. Εκατομμύρια πωλήσεις, χρυσοί και πλατινένιοι δίσκοι, χιλιάδες ώρες ραδιοφωνικών μεταδόσεων των τραγουδιών της, είκοσι οκτώ προσωπικοί ελληνόφωνοι δίσκοι και ένας αγγλόφωνος, είκοσι πέντε συμμετοχές σε διάφορες δισκογραφικές παραγωγές, δύο μουσικά dvd, τέσσερα μιούζικαλ –το ένα στα αγγλικά–, περισσότερες από εβδομήντα υποψηφιότητες και γύρω στα εξήντα βραβεία. Με λίγα λόγια, το πάθος της για το τραγούδι έγινε η τέχνη της γυναίκας που έχω απέναντί μου, με αποτέλεσμα τίποτα να μην περνάει αδιάφορο από δίπλα της. Οι πάντα έγκυροι «New York Times» είχαν γράψει για εκείνη: «Με τα χέρια απλωμένα και με βηματισμό γεμάτο χάρη, δεν ήταν καθόλου απρόσιτη ή πακεταρισμένη pop ντίβα, αλλά μια ακαταμάχητη entertainer», ενώ η εφημερίδα «Los Angeles Times» παρατήρησε «Μια ερμηνεία τόσο χαρισματική, γεμάτη από αγνό, ελκυστικό ταλέντο...». Ποια είναι όμως, τελικά, η Άννα Βίσση; Αυτά ήταν που ονειρεύτηκε ή άλλα; «Μικρή, θυμάμαι, ονειρευόμουν ότι θα γίνω μια μουσικός που τραγουδάει σε σπουδαία μέρη και σε ωραία θέατρα. Δεν σκεφτόμουν ούτε τα χρήματα ούτε τη δόξα. Ήθελα να έχω σπουδαίες στιγμές και να τραγουδάω για τη μεγαλοπρέπεια της μουσικής». ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ Τέλη της δεκαετίας του ’50. Η πιο λαμπερή «εξαγωγή» της Κύπρου στο εξωτερικό γεννήθηκε σε ένα μικρό σπίτι με αυλή, κοντά στην εκκλησία της Παναγίας Χρυσοπολίτισσας, στο κέντρο της Λάρνακας. «Ήμουν ένα παιδί με λασπωμένα γόνατα, που έπαιζα συνεχώς με παιχνίδια, τα οποία έφτιαχναν οι γιαγιάδες μου. Ο πατέρας μου ήταν ο μπακάλης της γειτονιάς, όπως και ο παππούς μου, ο πατέρας του μπαμπά μου. Είχε ένα μπακάλικο με μεγάλες ξύλινες πόρτες, που είχε έξω σακούλια με όσπρια, τα οποία έβαζες με τη σέσουλα. Με θυμάμαι να βάζω τα χέρια μου μέσα στα σπόρια και να παίζω. Ο παππούς μου ήταν και βιολιστής και από εκείνον έχω τα πρώτα μου μουσικά ακούσματα. Έπαιζε βιολί, καθόμουν στο κουντεπιέ του και τραγουδούσα το πρώτο παιδικό τραγουδάκι που είχα μάθει». Κλείνει τα μάτια και ξεκινά να τραγουδά… «My Bonnie lies over the ocean, my Bonnie lies over the sea». Αργότερα, μας λέει, έμαθε να λέει το «Where do I begin» από το «Love story». «Ο παππούς και η γιαγιά μου είχαν μια υπέροχη μονοκατοικία με αποικιακές επιρροές, με φοίνικες, ωραία μάρμαρα και φανταστική αυλή. Πηγαίναμε κάθε Κυριακή
Everything is more or less known about Anna: her childhood in Larnaka, her Saturday walks on the pier, her grocer father and her mother insisting that, at age 14, her daughter go to Athens to realise her dreams. From there, it was an exciting journey to the top, selling millions of her gold and platinum records and accumulating thousands of hours of radio broadcasts. She has recorded 28 albums in Greek and 1 in English, 2 music DVDs and has been featured in 25 various other productions. She has starred in 3 Greek musicals and another in English and has received over 70 nominations and over 60 awards. In short, Anna’s passion for singing has moulded her into the woman sitting in front of me – and nothing passes by her unnoticed. According to the New York Times, “...with raised arms and delicately stepping feet, she was no unapproachable, packaged pop diva, but an irresistible entertainer.” Of one of her performances, the Los Angeles Times remarked, “...a performance so filled with sheer magnetic talent...” However, who is Anna Vissi, truly? Has she become all that she dreamed, or something else? “When I was little”, she recalls, “I remember dreaming of becoming a musician who would sing in great venues and nice theatres. I was neither thinking of money nor fame. I wanted to experience moments of musical grandeur.” THE FIRST MEMORIES In the late 50s, Cyprus’ musical gift to the world was born in the centre of Larnaka in a small house with a yard near the church of Panayia Chrysopolitissa. “I was a child with muddy knees who constantly played with toys made by my grandmothers. My grandfather and father were neighbourhood grocers. They had a grocery store with large wooden doors and bags of legumes outside with scoops; I remember putting my hands in those bags. My grandfather was also a violinist and that was my first exposure to music. He would play the violin and I would sit at his feet and sing. He taught me my first song.” Anna closes her eyes and begins to sing, “My Bonnie lies over the ocean, My Bonnie lies over the sea…” Later, she recalls learning to sing, ‘Where Do I Begin’, from ‘Love Story’. “My grandparents had a wonderful colonial house with palm trees, beautiful marble and a fantastic courtyard. We used to go to dinner every Sunday and I would sing. In general, we were a big family like most others
Shirt, vest, blazer and trousers Saint Laurent, AMICCI. ‘Missing stone’ Toy Signet Ring, Toy Signet Ring with resin stone and necklace IVI, AMICCI. Boots from Anna’s personal wardrobe.
COVER STORY
Black velvet jacket and trousers Etro, KULT BOUTIQUE. Necklace Shay and bracelets De Jaegher, JEWELLERY ATELIER. Hat Celine, CARA.
ΠΡΩΙΝΗ ΒΟΛΤΑ ΜΕ ΤΗ ΒΕΣΠΑ ΣΤΙΣ ΦΟΙΝΙΚΟΥ∆ΕΣ, ΟΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΕΡΑΣΕΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΩΝ ΤΗΣ ΧΡΟΝΩΝ. A MORNING’S RIDE ON A VESPA IN FINIKOUDES, WHERE SHE SPENT SOME OF THE MOST BEAUTIFUL MOMENTS OF HER YOUTH.
Printed shirt and trousers Jil Sander, CARA. Jewellery by JEWELLERY ATELIER.
COVER STORY
ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΙΕΡΙ∆Η. ΚΑΘΕ ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΜΙΑ ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΓΚΑΛΙΑ. A STOP AT PIERIDES MUSEUM. FOR ANNA, EVERY PART OF LARNAKA HOLDS A GREAT STORY. TO HER, THE CITY FEELS LIKE A FAMILIAR, SAFE EMBRACE.
για φαγητό και τραγουδούσαμε. Γενικά, ήμασταν μεγάλο σόι –όπως οι περισσότερες οικογένειες στην Κύπρο– και έτσι είχα πολλά ξαδέλφια, θείες και θείους που έρχονταν στο σπίτι, συγγενείς από τον Καναδά που επέστρεφαν κάθε καλοκαίρι…». Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑ Επιστροφή στη Λάρνακα, όμως. Τέλη της δεκαετίας του ’60, οι γονείς της έχτισαν, με πολλές οικονομίες, το δικό τους σπίτι στην οδό Άγγελου Σικελιανού. «Υπήρχε ένα τεράστιο γιασεμί στην αυλή, όπου καθόμασταν μαζί με τη μεγαλύτερη αδελφή μου, τη Λία, και τη μαμά μου, η οποία μας μάθαινε να κάνουμε κολιέ από λουλούδια. Αναπολώ το δωμάτιο στη σοφίτα, όπου μέναμε με τη Λία, το οποίο είχε κεκλιμένη στέγη και μέσα είχαμε γεμίσει τους τοίχους με αφίσες». Τα παιδικά της είδωλα ήταν ο David Cassidy, ο Elvis Presley, o Cliff Richard. «Η μουσική ήταν η κλίση μου και η πρώτη που το αναγνώρισε ήταν η μητέρα μου. Τα μεσημέρια η Λία, η μαμά μου κι εγώ κάναμε πρόβα στην κουζίνα, ενώ η Νίκη, η μικρότερη αδελφή μου, μας παρακολουθούσε. Η μαμά με έβαζε να τραγουδάω και με διόρθωνε. Στην ερμηνεία, στην τεχνική και στην ορθοφωνία. Όλα αυτά, ενώ το φαγητό στην κατσαρόλα σιγοψηνόταν! Η μητέρα μου, λοιπόν, με έστειλε για μαθήματα στο Εθνικό Ωδείο της Νίκης Τζέντζα, το οποίο ήταν παράρτημα του Εθνικού Ωδείου Αθηνών. Εκεί έμαθα σολφέζ, πιάνο και κιθάρα». ΚΑΙ Η ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΔΩΔΕΚΑ Η Aretha Franklin, αφού την είδε να τραγουδάει στο Madison Square Garden, δήλωσε πως είναι η μεγαλύτερή της θαυμάστρια, ενώ η Sarah Jessica Parker βάζει στη διαπασών τα τραγούδια της, γιατί τη λατρεύει. Έρχεται, λοιπόν, κάποιος που δεν σε γνωρίζει και σου ζητάει να διαλέξεις ένα τραγούδι για να καταλάβει ποια είσαι; Ποιο θα διάλεγες; «Θα σου πω κάτι που μου συνέβη δύο μήνες πριν. Γνώρισα τον πρίγκιπα Αλβέρτο του Μονακό. Δεν με γνώριζε, του αφιέρωσα και του τραγούδησα το “Δώδεκα” και με πήρε να χορέψουμε. Είναι ένα τραγούδι μου που έχει διεθνές άκουσμα. Αυτό που ξεχωρίζουν κάποιοι ξένοι σε μένα είναι η έκφραση και η ερμηνεία μου. Γιατί η ερμηνεία και η μουσική δεν έχουν πατρίδα εφόσον είσαι ανοιχτόμυαλος… Εμένα, για παράδειγμα, όταν ακούω μουσική, δεν με ενδιαφέρει η γλώσσα που τραγουδούν, αρκεί να με συγκινεί και να με ενδιαφέρει αυτό που ακούω». Αναρωτιέμαι δυνατά εάν κάποιος μελετήσει τα τραγούδια της, θα καταλάβει αρκετά για την ψυχοσύνθεσή της; «Απόλυτα, γι’ αυτό και είναι αυτά τα τραγούδια μου, με αυτή την ποικιλομορφία. Και γι’ αυτό οφείλω πολλά στον συνθέτη που τα έγραψε. Ο Νίκος Καρβέλας είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο υπήρξα
in Cyprus. I had a lot of cousins, aunts and uncles who came to visit, and relatives from Canada who came every summer.” MY OWN LARNAKA Back to Larnaka: in the late 60s and with their combined savings, Anna’s parents built their own house on Angelou Sikelianou Street. “There was a huge jasmine bush in the yard where my mom would teach my older sister Lia and me how to make necklaces out of flowers. I also remember the room in the attic that I shared with Lia; it had a sloping roof, and we covered the walls with posters.” Anna’s childhood idols were David Cassidy, Elvis Presley and Cliff Richard. “Mother was first to recognise my inclination for music. At noon, she and Lia and I rehearsed in the kitchen while Niki, my younger sister, listened. I sang, then my mom would correct my interpretation, technique and orthophony while the food on the stove was simmering! She eventually arranged my lessons at the Athens Conservatoire. There, I learned solfege and how to play the piano and guitar.” WHEN THE CLOCK STRIKES TWELVE After watching her perform in Madison Square Garden, Aretha Franklin declared herself as Anna’s biggest fan. Sarah Jessica Parker plays her songs at full blast. If someone asked you to choose a song among your repertoire that embodies the true Anna Vissi, which would you choose? “I will tell you something that happened to me; two months ago, during a performance, I met Prince Albert of Monaco. He did not know me then, but I dedicated a song to him – ‘Dodeka’. It is a song with an international sound. The Prince asked me to dance. What sets me apart from other artists is my expression and interpretation. If you are open-minded and capable of connecting with any audience anywhere, your music will transcend national boundaries. For example, when I listen to music, the language sung does not interest me. What matters is whether or not the songs move me.” Thinking out loud I wonder, if someone were to study Anna’s music, would they understand the breadth of her psychosynthesis? “That is why they are my songs; they are diverse and I owe a lot to their composer, Nikos Karvelas. We fell in love and started a family. Today, he is my best friend. He knows who I am and what I stand for. He knows what heights I can reach. Most of my songs are autobiographical.”
COVER STORY
ΣΤΟΝ ΜΟΛΟ, ΑΝΑΠΟΛΕΙ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΚΛΕΙΣΤΑ ΤΙΣ ΒΟΛΤΕΣ, ΤΟ ΦΛΕΡΤ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΕΕΣ ΜΙΑΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΥ ΜΙΛΑΕΙ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΜΕ ΕΝΑ ∆ΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ. ON THE PIER, SHE RECALLS LONG WALKS AND FLIRTING WITH BOYS AND FINDING COMPANIONSHIP WITH A CITY THAT ALWAYS SPOKE DIFFERENTLY TO HER.
Yellow poncho Alanui, SPLASH BY THE BEACH. Top from Anna’s personal wardrobe. Trousers Iceberg, LABELS. Necklaces Shay, JEWELLERY ATELIER. RIGHT: Black velvet bodysuit Alex Perry, CARA. Ring Loree Rodkin and bracelets De Jaeger, JEWELLERY ATELIER. Scarf and boots from Anna’s personal wardrobe.
COVER STORY
ΚΑΘΙΣΜΕΝΗ ΣΤΑ ΘΡΑΝΙΑ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΓΙΑ ΛΙΓΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑ. ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΥΜΝΗΣΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΜΕ ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥ∆Ι. SITTING AT A DESK IN KALOGERA SCHOOL, ANNA REFLECTS ON HER STUDENT YEARS FOR WHICH SHE HAS SUNG A SONG.
Black velvet bodysuit Alex Perry, CARA. Ring Loree Rodkin and bracelets De Jaeger, JEWELLERY ATELIER. Scarf and boots from Anna’s personal wardrobe.
COVER STORY
ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ, ΕΝΑ AKOMH ΣΗΜΕΙΟ ΓΕΜΑΤΟ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ. ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ, ΟΙ Α∆ΕΛΦΕΣ, Ο ΠΑΠΠΟΥΣ-ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ, ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΕΡΩΤΕΣ, ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΦΙΛΕΣ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ… AT THE CASTLE, A PLACE FULL OF MEMORIES: HER PARENTS, SISTERS, VIOLINIST GRANDFATHER, FIRST LOVES AND BEST FRIENDS.
ερωτευμένη, κάναμε οικογένεια και σήμερα είναι ο καλύτερός μου φίλος. Έγραφε για μένα ξέροντας ποια είμαι, τι πρεσβεύω και πού μπορώ να φτάσω. Τα περισσότερα τραγούδια μου είναι αυτοβιογραφικά». Ο Νίκος είναι η φωνή της φωνής της και, εν τέλει, η φωνή της ψυχής της. Οι δυο τους ηχογράφησαν περισσότερα από 400 τραγούδια, έγινε η μούσα του και έγραψαν τη δική τους μουσική ιστορία. «Ήταν κάρμα η γνωριμία μαζί του, καθαρή τύχη». Απ’ το μπαλκόνι του δωματίου της κοιτάει το λιμάνι στο βάθος. «Γενικά, ήμουν αρκετά τυχερή, όσον αφορά τις συνεργασίες μου. Νιώθω πως ήμουν στο σωστό χώρο, τη σωστή στιγμή και άρπαζα τις ευκαιρίες που έρχονταν. Λες και συνωμοτούσε το σύμπαν, έτσι ώστε η χρονική συγκυρία να είναι σωστή». Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΚΥΠΡΟΣ Τα ταξίδια της στην Κύπρο, λέει, δεν είναι όπως σε άλλους προορισμούς. Έχει ανάγκη να επιστρέφει στον τόπο όπου γεννήθηκε. «Έχω ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, έκανα συναυλίες σε μερικά απ’ τα σπουδαιότερα θέατρα, αλλά κάθε φορά που είμαι εδώ, στην πατρίδα μου, νιώθω να συμβαίνει κάτι άλλο. Βλέπω τους αγαπημένους μου ανθρώπους. Πέρυσι ήρθα για διακοπές στην Πάφο, αλλά φέτος έκατσα περισσότερο. Θέλω να έρχομαι στην πατρίδα μου. Ακόμα και τώρα, για τη φωτογράφηση που κάναμε, χάρηκα που βρέθηκα ξανά μετά από χρόνια στις Καμάρες, που πήγαμε στο Κάστρο, στις Φοινικούδες και στον μόλο, όπου παλιά περπατούσαμε και φλερτάραμε με τα αγόρια. Είναι οι μνήμες μου… Η βάση μου. Εδώ ξεκίνησε το όνειρο και χαίρομαι κάθε φορά που είμαι στην Κύπρο, γιατί είμαι σε μια ασφαλή αγκαλιά». Τι σου αρέσει να κάνεις κάθε φορά στο νησί μας; «Η θάλασσα της Κύπρου είναι μοναδική. Έχει μια άλλη βελούδινη υφή και μια γλυκιά… αλμύρα. Και όταν κολυμπάω σε αυτή, νιώθω πόσο πολύ το έχω ανάγκη. Μου αρέσει να πηγαίνω “Στου Ρουσιά”, να μου παίρνει παραγγελία η Λία και να τρώω σουβλάκια στην πίτα, όπως παλιά. Χαίρομαι να περπατάω μεσάνυχτα στις Φοινικούδες ή όταν έχω χρόνο να πηγαίνω σινεμά. Υπάρχει μια απλότητα εδώ, την οποία δεν βρίσκεις εύκολα. Νιώθω οικεία και ασφαλής. Κάθε φορά». Τον Δεκέμβρη, η Άννα Βίσση θα βρεθεί ξανά στο κέντρο του μικρού αθηναϊκού stage «Hotel Ermou», που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει το στέκι της. Κάθε Σαββατοκύριακο, θα ερμηνεύει ένα μουσικό mix and match, μπλέκοντας δεκαετίες, επιτυχίες και αναμνήσεις. «Εδώ και χρόνια ήθελα ένα μικρό χώρο, που θα ήταν γουστόζικα φτιαγμένος, για να χωρέσει η μουσική μου και οι μουσικοί μου – τους διάλεξα έναν έναν και η ένωσή μας άνετα μπορεί να λέγεται φαμίλια. Ένα χώρο αλλιώτικο, σαν το σαλόνι του σπιτιού μου, όπου μπορεί κάποιος να ακούσει μουσική αλλά και να νιώσει ποια είμαι εγώ».
Nikos is the voice of her voice, and ultimately the voice of her soul. Together, they have recorded more than 400 songs. Anna became his muse, and together they wrote themselves into musical history. “It was karma meeting him and pure luck.” From the balcony of her room, she looks at the port in the background. “In general, I have been lucky in whom I have met and worked alongside over my career. I feel like I was always in the right place at the right time, and I seized every opportunity that came my way. It was as if the universe and I conspired to ensure the timing was just right.” MY OWN CYPRUS Anna says that her trips to Cyprus are unlike others she takes. She needs to return to where she was born to reconnect with its spirit. “I have travelled all over the world and performed concerts in some of the most prestigious theatres, but every time I am here in my homeland, I feel something else entirely. I see my loved ones and my friends. This year I was able to stay longer than last year’s vacation in Pafos. I want to return more often. Even now, for the photoshoot, I am glad to be back at Kamares after all these years. Growing up, we girls often went to the castle, and to Finikoudes and the pier where we flirted with the boys! These are my memories – my base. This is where the dream began and I am happy every time I return to Cyprus. Here, I am always in a safe embrace.” What do you enjoy doing when you are here? “The Cypriot sea is special. It has a velvety texture and a sweet saltiness. When I swim, I feel how much I need it. I like to go to ‘Stou Roushia’ where Lia, the proprietor and personal friend, takes my order: souvlaki in pita just like always. I enjoy walking in Finikoudes at midnight or going to the movies. There is a simplicity here that is not easy to find anywhere else. It feels familiar and safe every time.” In December, Anna Vissi will once again take centre stage in Athens at ‘Hotel Ermou’. In recent years it has become the singer’s home. Every weekend, Anna will perform music spanning decades of success and memories. “For years, I wanted a small, tasteful space tailored to my music and my family of musicians, something different that felt cosy and comfortable, like the living room of my own house where I can just be myself.”
Dress from Anna’s personal wardrobe. Shoes GOLD BOUTIQUE.
COVER STORY
ΜΕ ΒΗΜΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟ, ΣΤΟ ΠΑΛΙΟ Υ∆ΡΑΓΩΓΕΙΟ ΟΠΩΣ ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΜΙΚΡΗ. «ΑΠΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΑ ΗΜΟΥΝ ΘΑΡΡΕΤΟ ΠΑΙ∆Ι, ∆ΕΝ ΝΤΡΕΠΟΜΟΥΝ». STEPPING DECISIVELY TOWARDS THE OLD AQUEDUCT, FOLLOWING THE PATH SHE TOOK AS A CHILD. “SINCE I WAS LITTLE, I HAVE BEEN BOLD AND UNASHAMED.”
Logo trench coat Balmain, SPLASH BY THE BEACH. Trousers, camisole and boots from Anna’s personal wardrobe. RIGHT: Black trench coat Balmain, SPLASH BY THE BEACH. Hat Celine, CARA. Boots from Anna’s personal wardrobe.
PRODUCTION: NOTIS PANAGIOTOU, MAKE UP: MIKE ORPHANIDES, HAIR STYLING: SAVVIA ALEXANDROU, PRODUCTION ASSISTANTS: DIMITRIS MICHAEL & ANDREAS KASKAOUNIAS
COVER STORY
Η ΜΕΡΑ ΚΛΕΙΝΕΙ ΜΕ ΕΝΑΝ ΑΥΘΟΡΜΗΤΟ ΧΟΡΟ ΣΤHN ΑΛΥΚH ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΝΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ: «ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΑΠΛΟΤΗΤΑ Ε∆Ω, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ∆ΕΝ ΒΡΙΣΚΕΙΣ ΕΥΚΟΛΑ. ΝΙΩΘΩ ΟΙΚΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ. ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ…». ANNA ENDS THE DAY DANCING SPONTANEOUSLY IN THE SALT LAKE. “THERE IS A SIMPLICITY HERE, WHICH YOU DO NOT FIND EASILY. I FEEL FAMILIAR AND SAFE. EVERY TIME…”
Red dress MAX MARA. Belt, hat and jacket from Anna’s personal wardrobe.
WINDOW SHOPPING
GLOVES MARC CAIN, SAGA. SHOULDER BAG GUCCI, KULT.
TOP MARC CAIN, SAGA. SUEDE TROUSERS ALBERTA FERRETTI, CARA.
SHIRT DRESS ALBERTA FERRETTI, CARA. BOOTS FENDI, SPLASH BY THE BEACH.
FENDI
HAT PESERICO, SAGA. SHIRT, MAX MARA.
SKIRT GUCCI, KULT. SUNGLASSES, MAX MARA.
B AC K TO T H E
70s ΡΕΤΡΟ ΠΙΝΕΛΙΕΣ ΣΕ ΓΗΙΝΟΥΣ ΤΟΝΟΥΣ ΜΑΣ ΤΑΞΙ∆ΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΙΟ ΚΟΜΨΗ ΕΚ∆ΟΧΗ ΤΩΝ 70s. EARTH-TONED RETRO TOUCHES TRANSPORT US TO THE ELEGANCE OF THE 70s. VEST, MARELLA.
102 | W E L C O M E
TRENCH COAT GUCCI, KULT. CLOGS, MAX MARA WEEKEND.
CHANEL
STYLING: MARIANNA HADJIMINA
BLOUSE LANVIN, SPLASH BY THE BEACH. RING JOELLE, JEWELLERY ATELIER.
JACKET BALMAIN, SPLASH BY THE BEACH. SKIRT, MARC CAIN.
ΒRACELET STEPHEN WEBSTER, JEWELLERY ATELIER.
PA RT Y
MOOD
CΟAT, MAX MARA. SLINGBACK PUMPS MIU MIU, KULT.
TOTAL BLACK ΚΑΙ ΑΣΗΜΙ ΛΑΜΨΕΙΣ, ΣΕ ΕΝΑ ΠΑΙΧΝΙ∆Ι ∆ΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΥΦΩΝ ΚΑΙ ΥΛΙΚΩΝ. TOTAL BLACK AND SILVER GLITTER, IN A PLAYFUL BALANCE OF DIFFERENT TEXTURES AND MATERIALS.
JUMPSUIT, MAX MARA.
SANDALS AQUAZZURA, SPLASH BY THE BEACH. CARD POUCH MIU MIU, KULT.
DRESS ALBERTA FERRETTI, CARA. EARRINGS STEPHEN WEBSTER, JEWELLERY ATELIER.
W E L C O M E | 103
© SILVIO RUSMIGO
© PANAGIOTIS MINA
Heartland OF LEGENDS
info Σκανάρετε για να δείτε το διαδραστικό χάρτη με τη διαδρομή. Scan to view the interactive map with the included routes.
© NICHOLAS MASTORAS
ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΩΝ ΤΥΠΙΚΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ Ο∆ΗΓΩΝ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΛΛΗ. ΕΚΕΙ, ΟΠΟΥ Ο ΚΑΘΕ ΤΑΞΙ∆ΙΩΤΗΣ ΓΡΑΦΕΙ ΤΗ ∆ΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ. APART FROM THE ISLAND WE KNOW FROM TRAVEL GUIDES, THERE IS ANOTHER CYPRUS TO BE DISCOVERED WHERE THEIR TRAVELLER DICTATES THE COURSE OF THE JOURNEY.
© PANAGIOTIS MINA
© PANAGIOTIS MINA
TEXT: ELLIE KARNEZI
ι εποχές έχουν αλλάξει. Μαζί τους και όσα περιμένουμε να δούμε, να νιώσουμε και να ανακαλύψουμε σε ένα ταξίδι. Οι προκαθορισμένες διαδρομές σπάνια υπόσχονται το όνειρο, γι’ αυτό και ο ταξιδιώτης του σήμερα αναζητά την ευκαιρία να ζήσει τον τόπο που επισκέπτεται μέσα από την παράδοση, τη γαστρονομία, τον πολιτισμό και τους ανθρώπους του. Η ομορφιά της Κύπρου μπορεί να απλώνεται σε μαγευτικές ακτές κάτω από τον δυνατό ήλιο της Μεσογείου, η πραγματική ψυχή της, ωστόσο, κρύβεται αλλού – και χτυπά εξίσου δυνατά. Για το λόγο αυτό, δημιουργήθηκε από το υφυπουργείο Τουρισμού το Heartland of Legends, μία διαδρομή αυθεντικών εμπειριών στην ενδοχώρα της Κύπρου.
Ο
Ταξιδέψτε σε μέρη όπου ο χρόνος μοιάζει να επιστρέφει σε άλλες εποχές. Σε σημεία όπου κυριαρχούν η φιλοξενία, η παράδοση και η απαράμιλλη αυθεντικότητα. Travel to places where time seems to have stood still – to places where hospitality, tradition, and authenticity prevail.
106 | W E L C O M E
ΘΡΥΛΟΙ, ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΑ ΧΩΡΙΑ Ξεκινήστε από τα πιο απομακρυσμένα σημεία του νησιού. Ακολουθήστε κάποιο από τα μονοπάτια της φύσης, επιλέγοντας μία θεματική διαδρομή και διασχίστε απόκρημνα βουνά, απέραντα δάση και τραχιά ακρωτήρια. Κάθε ένα από αυτά έχει να σας αποκαλύψει κι από έναν θρύλο, να σας αφηγηθεί κι από μία ιστορία. Μ’ ένα ποτήρι γλυκόπιοτη ιπποτική Κουμανταρία, μάθετε για τις αρετές των Ναϊτών Ιπποτών μέσα από τα κάστρα και τα απομεινάρια τους και για την άρρωστη από έρωτα βασίλισσα Ρήγαινα, που εξακολουθεί να περιπλανάται ακόμη και σήμερα μέσα σε ερείπια. Για τους διαβόητους ληστές, τους γενναίους στρατιώτες και τους… καλικάντζαρους που πηδάνε από ταράτσα σε ταράτσα ζητιανεύοντας λιχουδιές. Για τους ανθρώπους που ανοίγουν την καρδιά και το σπίτι τους σε κάθε περαστικό φιλεύοντάς τον καλοσύνη – οι τελευταίοι είναι αληθινοί και είναι βέβαιο ότι θα τους συναντήσετε στα χωριά της Κύπρου.
© PANAGIOTIS MINA
© PANAGIOTIS MINA
EXPLORE
Times have changed, and so have our expectations of what we want to see, feel and discover in the world. Predetermined itineraries seldom live up to their hype. Today’s traveller demands authentic and unrestricted access to locations where tradition, gastronomy, culture and people are not diluted versions of the real thing. There is nothing ungenuine about the beauty of Cyprus and the Mediterranean. However, there is more to the island that is not as obvious but is just as striking. For this reason, the Deputy Ministry of Tourism has created Heartland of Legends, offering truly unique experiences to the island’s adventurous guests.
LEGENDS, MYTHS AND FAIRYTALE VILLAGES Beginning from one of the island’s most remote locales, you have several nature trails with thematic routes to choose to follow. Traversing steep mountains, thick forests and rugged capes, each path has stories and legends to tell. Explore the remnants of Templar strongholds and, with a glass of Commandaria in hand, learn something of their history on the island. Hear the tale of love-sick Regina, a spectral Queen said to haunt the ruins still. Discover legends about notorious gangs of thieves, unbelievable acts of bravery amongst
Μην κλείσετε τραπέζι πουθενά. Ξεγελάστε για λίγο την πείνα σας με μία φέτα ζυμωτό ψωμί κι ένα κομμάτι κυπριακό τυρί όπως χαλλούμι, αναρή ή χαλίτζι. Όπου κι αν σταθείτε, ο αέρας μοσχοβολάει ξυλόφουρνο και δροσερό σαπούνι από μπουγάδες που ανεμίζουν. Στις ταβέρνες οι γυναίκες θα σας υποδεχτούν με καθαρή ποδιά και ροδοκόκκινα μάγουλα. Δεν έχουν χρόνο ν’ ανασάνουν, όμως είναι χαρούμενοι άνθρωποι. Σε χρόνο μηδέν θα σας στήσουν βασιλικό τραπέζι με φρέσκα αυγά απ’ το κοτέτσι, τραχανάδες, λουκάνικα, λογής λογής μαρμελάδες, σουτζιούκκους, φρούτα απ’ το περιβόλι, κατιμέρια με ζάχαρη και κανέλα… Κι αν έχετε χρόνο, θα σας μυήσουν στην υγιεινή μεσογειακή διατροφή με ντόπιο ελαιόλαδο, όσπρια, άπαχο κρέας, βότανα, λαχανικά και φρέσκα φρούτα. Το τελετουργικό της κυπριακής κουζίνας αποτελεί σημαντικό μέρος του πολιτισμού της Κύπρου και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις, από οικογενειακές συγκεντρώσεις μέχρι και θρησκευτικές γιορτές. Η κάθε περίσταση έχει τα δικά της ξεχωριστά εδέσματα και συνταγές. Ρωτήστε για τις γιορτές και τα πανηγύρια και χορτάστε σε κάποιο από αυτά χορό και νοστιμιά.
Στην ενδοχώρα θα σας φιλέψουν φρούτα από το περιβόλι και κρασί από το αμπέλι και θα σας στήσουν βασιλικό τραπέζι με φρέσκα αυγά, χαλλούμι και λουκάνικα. In Cyprus’ heartland, you will be offered fruit from the orchard, wine from the vineyard and a meal fit for a king with fresh eggs, halloumi and sausages.
© ANTONIS ANTONIOU
ΧΑΜΕΝΟΙ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
resistance fighters, and myths about kallikantzaroi (goblins) who rise from the Earth during the 12 days of Christmas to indulge themselves in trickeries amongs locals. Not all tales are true, except those concerning the famed hospitality of the people who open their hearts to all travellers passing by. A breath away from the city centre, in places sheltered from the noise and intense rhythms of urban life, time seems to stop at various points on the way. There are villages renowned for their spectacular views, others for their architecture, and always the hospitality of their inhabitants. You will see villagers engaging in timeless acts of harvesting fruit, tilling the soil, pressing wine grapes and kneading fresh pie dough. Everything is practical and uncomplicated. There is no right or wrong time to visit these places to discover their history and culture. Every season on the island accommodates walks in nature, explorations of historical sites and monuments, and moments of pure relaxation.
© SILVIO RUSMIGO
© PANAGIOTIS MINA
Μια ανάσα από το κέντρο της πόλης, ο χρόνος μοιάζει να σταματά σε άλλες εποχές, μακριά από το θόρυβο και τους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας. Σε χωριά που ξεχωρίζουν για την υπέροχη θέα τους, την τοποθεσία, την αρχιτεκτονική και τη φιλοξενία των κατοίκων τους. Τους τελευταίους θα τους δείτε να μαζεύουν καρπούς, να φτιάχνουν κρασί, να καλλιεργούν τη γη, να ζυμώνουν πίτες και να αξιοποιούν με έναν μοναδικό τρόπο όλα τα γεννήματα της γης. Κάθε εποχή του χρόνου είναι ιδανική για να βρεθείτε στα χωριά της Κύπρου, να περιπλανηθείτε στη φύση, να επισκεφθείτε ιστορικά μνημεία, να μείνετε σε κάποιον από τους πολλούς ξενώνες και να απολαύσετε απίστευτη ομορφιά και παραδοσιακό φαγητό.
W E L C O M E | 107
Η κυπριακή λαϊκή τέχνη αναβιώνει σε εργαστήρια, όπου ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει μαθήματα χειροτεχνίας. Cypriot folk art is revived in workshops where visitors have the opportunity to attend handicraft lessons.
Σε όποιο χωριό, σε όποιο σημείο της ενδοχώρας κι αν βρεθείτε, πέρα από τις αυθεντικές γεύσεις, χαρείτε τη φύση. Στην Κύπρο είναι απέραντη και συναρπαστική. Αναπνεύστε άρωμα ολάνθιστων λουλουδιών κι αφήστε το βλέμμα σας να περιπλανηθεί σε ελαιώνες και αμπέλια. Γεμίστε τις φούχτες σας με ξηρούς καρπούς, λαχανικά και κάθε λογής βότανα που μοσχοβολούν φρεσκάδα. Η κυπριακή φύση είναι γεμάτη επισκέψιμα αγροκτήματα, πανέμορφα μονοπάτια, παραδοσιακούς ξενώνες, ενδιαφέροντα οινοποιεία και συνεταιρισμούς, όπου οι αγροτικές ασχολίες και οι γεωργικές δραστηριότητες έχουν τη δική τους αξία και γοητεία.
ΤΟ ΑΓΓΙΓΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Εικόνες, ψηφιδωτά και τοιχογραφίες από σμάλτο Βενετίας, φύλλα χρυσού, μπογιές και ξύλα… Αγγεία «ζυμωμένα» με πηλό και σκαλισμένα με διάφορα σχέδια… Πανέρια και τσάντες από καλάμια. Βελονιές παράδοσης επάνω σε υπέροχα κεντήματα και περίτεχνα κοσμήματα. Η Κύπρος αγαπά τις δικές της τέχνες και με δάσκαλο το ένδοξο παρελθόν τους, που τις ταξίδεψε σε κάθε γωνιά της γης, τις περνάει στο σήμερα και στο αύριο. Το πέρασμα δεν είναι τυχαίο, ούτε συγκυριακό. Θα το ανακαλύψετε εύκολα με την ύπαρξη δεκάδων εργαστηρίων τέχνης που υπάρχουν στην ενδοχώρα. Στα εργαστήρια κεντητικής θα δείτε δαντέλες που εντυπωσιάζουν με την ποικιλία των μοτίβων και των σχεδίων τους. Σε εκείνα της ξυλογλυπτικής, ξυλογλύπτες σκαλίζουν με δεξιοτεχνία σε ξύλο πεύκου και καρυδιάς ανάγλυφα σχέδια πουλιών, λουλουδιών, φυτών και ζώων. Αν αγαπάτε την ψαθοπλεκτική, θα βρείτε καλάθια σε διάφορα σχέδια και χρώματα, φτιαγμένα από τα στελέχη ειδικής ποικιλίας σιταριού. Κι αν αναρωτηθείτε πώς φτιάχνονται, δεν έχετε παρά να μάθετε. Οι τεχνίτες είναι έτοιμοι να σας διδάξουν και να σας αποχαιρετήσουν με τη σοφή φράση «Μάθε τέχνη κι άσ’ τηνε κι άμα πεινάσεις πιάσ’ τηνε»… 108 | W E L C O M E
© PANAGIOTIS MINA
© PANAGIOTIS MINA
EXPLORE
LOST IN NATURE AND GASTRONOMY Do not book a table just yet! For a time, satisfy your hunger with slices of sourdough bread and Halloumi, Anari or Halitzi cheese. W herever you go, the scent of wood-fired ovens will follow. In the tavernas, traditional women will welcome you to freshly-spread tables. Too busy to breathe, their happiness reflects in their warm smiles. In no time, you will be served a feast fit for kings with fresh eggs, trachanas (tiny pebble-shaped grains prepared from semolina, cracked wheat or wheat flour, or bulgur), sausages, soutzoukos (a traditional chewy sweet made from grape juice), jams and fresh fruits, and katimeria (traditional pancakes) with sugar and cinnamon. In addition, you will learn what constitutes a healthy Mediterranean meal incorporating local products like olive oil, legumes, lean meats, and fresh herbs and vegetables. The ritual of Cypriot cuisine is an important part of its culture and is inextricably linked to all social events from family gatherings to religious celebrations. Each occasion has special delicacies and recipes. Take part in any one of your choosing and you are guaranteed your fill of dancing and delicious food. You will also find nature in abundance. In any village from any part of the heartland, Cyprus is endlessly fascinating. Breathe in the scent of blooming flowers and allow your gaze to wander through olive groves and vineyards. Explore the local harvests and get your fill of fruits and veggies. The land is full of working farms, beautiful paths, traditional hostels, interesting wineries and cooperatives where
EXPLORE
© PANAGIOTIS MINA
© DEPUTY MINISTRY OF TOURISM
Το τελετουργικό της κυπριακής κουζίνας αποτελεί σημαντικό μέρος του πολιτισμού του νησιού και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις. The ritual of Cypriot cuisine is an important part of the island’s culture and is inextricably linked to all social events.
agricultural occupations and activities have great value and charm. Most are open to visitors.
© PANAGIOTIS MINA
A TOUCH OF ART Cyprus loves its native art and local artists. The history of Cypriot art is not linear, nor is it accidental. That is why the island’s artistic traditions of eras ago are still relevant today. You can experience this in any number of art workshops keeping with traditional craftsmanship in the heartland. You will see icons and mosaics made of Venetian enamel, sheets of gold leaf, paints and wood. Vases are sculpted from clay and carved in various designs. There are baskets and bags woven of reeds, intricate embroideries on lace, silversmiths’ jewellery, and skillfully carved reliefs of wooden birds, plants and animals on pine and walnut. The craftspeople are happy to teach all those who show genuine interest. In parting, they will leave you with these words of wisdom; “mathe tehni ki astine ki ama pinasis piastine (even if you don’t need to, learn a craft, and when you get hungry, practice it)”.
Τα χωριά της Κύπρου ξεχωρίζουν για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους και μία φύση γεμάτη αγροκτήματα, οινοποιεία και πανέμορφα μονοπάτια. The villages of Cyprus stand out for their traditional architecture and their nature full of farms, wineries and beautiful paths.
W E L C O M E | 109
FOOD HALL
THE
TASTE OF AUTHENTICITY ΤΑ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΙΔΙΟΤΥΠΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥΣ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΟΠΟΥ ΠΑΡΑΧΘΗΚΑΝ. ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΓΕΥΣΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ – ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. THEY ORIGINATE FROM SPECIFIC PARTS OF CYPRUS AND OWE THEIR UNIQUE CHARACTERISTICS TO THEIR GEOGRAPHY. THEY ARE PROTECTED BY THE EUROPEAN UNION AND ENJOYED ALL OVER THE WORLD. TEXT: MARILENA JOANNIDES PHOTOS: ANTONIS FARMAKAS FOOD STYLING: LAURA COLOCASSIDES
more Διαβάστε περισσότερα άρθρα για την κυπριακή κουζίνα. Read more stories about Cyprus’ cuisine.
ΛΟΥΚΟΥΜΙ ΓΕΡΟΣΚΗΠΟΥ
Από το 1895 έως σήμερα η τεχνογνωσία της παρασκευής του λουκουμιού και των κουφέτων αμυγδάλου Γεροσκήπου μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά. From 1895 until today, the knowhow of preparing Loukoumi and Koufeta Amygdalou Geroskipou is handed down from generation to generation.
Ο θρύλος θέλει τη θεά Αφροδίτη να αναδύεται από τη θάλασσα στην ακτή Πέτρα του Ρωμιού και να δημιουργεί τους ιερούς της κήπους κοντά στη Γεροσκήπου. Παρότι οι θρυλικοί κήποι χάνονται στα πέρατα του μύθου, η Γεροσκήπου «ανθίζει» από τα χρώματα και τ’ αρώματα του δικού της λουκουμιού. Του δημοφιλούς γλυκίσματος που συνδέεται με την πόλη από το 1895 και αποτελεί το πρώτο κυπριακό προϊόν που αναγνωρίστηκε επίσημα ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ). Το εν λόγω λουκούμι ήταν το παραδοσιακό συνοδευτικό για τον καφέ στα καφενεία της επαρχίας Πάφου, αλλά και απαραίτητο «σουβενίρ» των επισκεπτών της απομακρυσμένης τότε επαρχίας. Στις παραδοσιακές γεύσεις τριαντάφυλλο και περγαμόντο (με ή χωρίς αμύγδαλο), προστέθηκαν με τον καιρό η μαστίχα, το χαρούπι, η Κουμανταρία και το σύκο.
ΚΟΥΦΕΤΑ ΑΜΥΓ∆ΑΛΟΥ ΓΕΡΟΣΚΗΠΟΥ Το κατεξοχήν παραδοσιακό κέρασμα σε γάμους και βαφτίσια της επαρχίας Πάφου, τα κουφέτα με καβουρντισμένο αμύγδαλο και τη γλυκιά τραγανή και ζαχαρένια επίστρωση παρασκευάζονται στη Γεροσκήπου από το 1895. Η τεχνογνωσία της παρασκευής τους μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά, με αποτέλεσμα να απολαμβάνουμε και σήμερα την ίδια παραδοσιακή γεύση. Στην Κύπρο, αποτελούν το παραδοσιακό τρατάρισμα (λέξη που έχει τις ρίζες της στο ενετικό trattare και σημαίνει «κερνάω»), ιδανικό για να φιλέψει και να γλυκάνει φίλους και επισκέπτες.
112 | W E L C O M E
LOUKOUMI GEROSKIPOU A legend tells of the goddess Aphrodite rising from the sea of Petra tou Romiou and creating her sacred gardens near Geroskipou. While the mythical gardens may be lost to time, Geroskipou is quite conspicuous and fragrant with the colours and aromas of its superb Loukoumi. The famous confections have been associated with the town since 1895 and were the first Cypriot product to be officially recognised with the Protected Geographical Indication (PGI). Loukoumi has always been the traditional accompaniment to coffee in the kafeneia of Pafos, an essential souvenir from what was a remote province. The original flavours of rose and bergamot (with or without almond) are supplemented today with mastic, carob, Commandaria wine and fig.
KOUFETA AMYGDALOU GEROSKIPOU
Koufeta (roasted almonds with a hard sugar coating) made in Geroskipou since 1895 are traditionally given to guests at weddings and baptisms. The know-how required to get them just right has been handed down from generation to generation and are still enjoyed the same way today. In Cyprus, Koufeta is given as ‘tratarisma’ (from Venetian trattare, meaning ‘to treat’), ideal for sweetening friends and visitors alike.
HALLOUMI Halloumi, the symbolic cheese of Cyprus, is an integral
FOOD HALL
Το κολοκάσι ήταν το πρώτο προϊόν της Κύπρου με Πιστοποιητικό Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Κolokasi was the first Cypriot product to be awarded the Protected Designation of Origin (PDO). ΧΑΛΛΟΥΜΙ Πρόκειται για το τυρί-σύμβολο της Κύπρου, αναπόσπαστο κομμάτι της λαϊκής παράδοσης και της γαστρονομικής κουλτούρας του νησιού. Η παλαιότερη γραπτή αναφορά για το χαλλούμι εντοπίζεται σε βενετικό έγγραφο του 1554 – πληροφορία την οποία διέσωσε ο Leonardo Donna, ο οποίος αργότερα έγινε ο 90ός Δόγης της Βενετίας. Παρασκευάζεται από αιγινό ή πρόβειο γάλα (ή με συνδυασμό και των δύο), είναι λευκό, ελαστικό και μαλακό, σκληραίνει καθώς ωριμάζει, ενώ η γεύση του εντείνεται και γίνεται πικάντικη και βουτυράτη με την παλαίωση στην άλμη. Έχει σχήμα ημικυκλικό ή ορθογώνιο, συνήθως διπλωμένο με φρέσκα φύλλα δυόσμου.
ΧΟΙΡΟΜΕΡΙ ΠΙΤΣΙΛΙΑΣ Τέσσερις μήνες χρειάζονται για να ολοκληρωθεί η διαδικασία παρασκευής αυτού του μοναδικά ιδιαίτερου καπνιστού αλλαντικού, όπως μας εκμυστηρεύτηκε ένας από τους παλαιότερους παραγωγούς της περιοχής. Η παραδοσιακή αυτή μέθοδος συντήρησης διασώθηκε από γενιά σε γενιά και το χοιρομέρι Πιτσιλιάς αποτελεί μια από τις λιχουδιές της Κύπρου – θεωρείται, δε, το πολυτελέστερο παστό χοιρινό προϊόν κρέατος. Το χοιρινό μερί (μπούτι) θα αλατιστεί και θα μαριναριστεί σε κρασί από τις τοπικές ποικιλίες Μαύρο και Mαραθεύτικο, για να καπνιστεί εν συνεχεία σε καπνό φωτιάς από φυσικά ξύλα δέντρων. Έχει εξαιρετικά έντονη γεύση, σερβίρεται σε πολύ λεπτές φέτες ή σε μικρά κομματάκια και είναι ο κατεξοχήν συνοδευτικός μεζές της ζιβανίας.
component of the island’s folk traditions and food culture. The earliest written reference to Halloumi can be found in a document from 1554, preserved in the archive of Leonardo Donna, the 90th Doge of Venice. Halloumi is made of goat’s or sheep’s milk (or a combination of both) and is white, elastic and soft, hardening as it matures. Its flavour evolves as well, becoming more spicy and buttery. It is semi-circular or rectangular in shape and usually folded in fresh mint leaves.
HIROMERI PITSILIAS According to one of the oldest established producers in the region, this unique smoked ham takes four months to make and cure. The method of preservation has been handed down from generation to generation. Hiromeri Pitsilias is a true Cypriot delicacy and has long been acknowledged as the island’s most luxurious form of salted pork. The meat is seasoned, marinated in local Mavro and Maratheftiko wine, then smoked over wood fires. It has very intense flavours. Served in thin slices or small cubes, it is the titbit par excellence for accompanying the local spirit, Zivania.
Τα παραδοσιακά αλλαντικά συνοδευόμενα με ένα ποτήρι κρασί ή ζιβανία αποτελούν τον κατεξοχήν μεζέ που αξίζει να απολαύσετε στην Κύπρο. Traditional cold cuts accompanied by a glass of wine or Zivania are the preeminent meze that one must enjoy in Cyprus.
ΛΟΥΝΤΖΑ ΠΙΤΣΙΛΙΑΣ Ακόμα πιο μυρωδάτη και εξίσου νόστιμη είναι η λούντζα Πιτσιλιάς. Χοιρινό φιλέτο αλατισμένο και μαριναρισμένο σε κόκκινο κρασί της περιοχής μαζί με χοντροκοπανισμένο κόλιαντρο, που συντηρείται στον καπνό γηγενών δέντρων και θάμνων, σε ήπιες θερμοκρασίες. Την απολαμβάνουμε είτε ωμή, κομμένη σε φετάκια, είτε ελαφρώς τηγανισμένη σε λίγο ελαιόλαδο. Μαζί με αυγά τηγανητά και χαλλούμι συνθέτει το απόλυτο κυπριακό πρόγευμα. Σερβίρεται και ως γεύμα, ελαφρώς ψημένη, συνοδεία της περίφημης κυπριακής πατάτας.
ΛΟΥΚΑΝΙΚΟ ΠΙΤΣΙΛΙΑΣ Στα χρόνια τα παλιά, η κάθε αγροτική οικογένεια έτρεφε έναν χοίρο (γουρούνι). Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, με το ζώο αυτό έφτιαχνε τα διάφορα παραδοσιακά αλλαντικά, W E L C O M E | 113
FOOD HALL
Το κολοκάσι τρώγεται ψητό, βραστό ή γιαχνί και ταιριάζει πολύ με το κρέας. Οι πούλλες του μαγειρεύονται με κόκκινο κρασί και χοντροκοπανισμένους σπόρους κόλιαντρου. Kolokasi is commonly roasted, boiled or added in onion and tomato-based yahni stews that pair well with meat. Poulles can be cooked with red wine and coarsely chopped coriander seeds.
τα οποία εξασφάλιζαν τις ανάγκες της για κρέας. Στην Πιτσιλιά, μια περιοχή με μεγάλο υψόμετρο, το ψυχρό κλίμα βοηθούσε στη συντήρηση του κρέατος. Το λουκάνικο είναι το συνηθέστερο και ίσως το ευκολότερο στην παρασκευή του παραδοσιακό αλλαντικό. Ο κιμάς θα μαριναριστεί πρώτα στο κόκκινο κρασί της περιοχής μαζί με κόλιαντρο, κύμινο κι αλάτι, και όταν το μείγμα ετοιμαστεί, τα λουκάνικα θα «γεμιστούν» και θα καπνιστούν. Ο πιο εύκολος τρόπος για να απολαύσουμε τα κρασάτα και καπνιστά λουκάνικα Πιτσιλιάς είναι ελαφρώς ψημένα, με φρέσκο ζυμωτό ψωμί. Η έντονη γεύση του λουκάνικου αναδεικνύεται σε συνδυασμό με τη λιτή γεύση του παραδοσιακού ψωμιού – κι αυτό είναι το μεγαλείο της απλότητας της κυπριακής κουζίνας.
Lountza, another famous pork delicacy from Pitsilia, is equally delicious but more fragrant than its predecessor. Pork fillet is salted and marinated in local red wine together with coarsely chopped coriander, then smoked at low temperature over certain native woods and shrubbery. It can be enjoyed raw, cut into thin slices, or lightly fried in olive oil. Combine Lountza with fried eggs and Halloumi, and you have the ultimate Cypriot breakfast. Lightly roasted and served with potatoes, it becomes the main course in and of itself.
LOUKANIKO PITSILIAS
ΠΑΦΙΤΙΚΟ ΛΟΥΚΑΝΙΚΟ Εκτός από την ιδιαίτερη γεύση που προσδίδει στο παφίτικο λουκάνικο το κόκκινο «στερκό» κρασί, από τα άνυδρα αμπέλια των βουνών της Πάφου, το αλλαντικό αυτό παραδοσιακά «λιάζεται» – αποξηραίνεται δηλαδή στον ήλιο. Στις μέρες μας βέβαια, ακολουθώντας τους υγειονομικούς κανονισμούς, η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται σε σύγχρονα ξηραντήρια. Παλαιότερα, όμως, αυτός ήταν ένας τρόπος διατήρησης του χοιρινού κρέατος, έτσι ώστε να μπορεί να καταναλωθεί ακόμη και ωμό και να θρέψει τους κατοίκους της περιοχής. Ένας ευφάνταστος και πολύ γρήγορος τρόπος «μαγειρέματος» του παφίτικου λουκάνικου ήταν στη φλόγα του παραδοσιακού αποστάγματος ζιβανίας. Αφού έβαζαν μικρή ποσότητα σε ένα τηγανάκι, άναβαν τη φωτιά και κρατώντας για λίγο το λουκάνικο πάνω στην απαλή φλόγα της ζιβανίας, το έψηναν για να το απολαύσουν ως μεζέ ή ως συνοδευτικό του μεσημεριανού γεύματος.
ΚΟΛΟΚΑΣΙ ΣΩΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΚΟΛΟΚΑΣΙ-ΠΟΥΛΛΕΣ ΣΩΤΗΡΑΣ Το κολοκάσι είναι παραδοσιακά γεωργικό προϊόν της Καρπασίας, της ανατολικής χερσονήσου του νησιού.
114 | W E L C O M E
LOUNTZA PITSILIAS
In the old days, every rural family would fatten a pig. Then, just before Christmas, they’d make all the different traditional cold cuts that could keep them in meat through winter. In Pitsilia, high up in the mountains, the chilly climate helped preserve the meat. Loukaniko (sausage) was the most common and perhaps the easiest to make of all Cypriot charcuterie. First, they’d marinate the mincemeat in red wine with coriander, cumin and salt. When the mixture was ready, they’d fill the sausage skins and smoke them. The simplest way to enjoy Loukaniko is lightly grilled with fresh village bread. The intense flavours of the sausage are balanced by the heartiness of the bread: rustic Cypriot cooking at its best!
PAFITIKO LOUKANIKO Apart from the unique taste that red wine from the vineyards of the arid mountains of Pafos imparts into sausage, this pork delicacy is also sundried. Nowadays, all the relevant hygiene regulations are observed with the curing process taking place in modern desiccators. In the old days, this was how pork was preserved, which allowed it to be consumed uncooked. A fast and imaginative way to heat the sausage was over a flame fueled by Zivania, the traditional liquor of
Στην Κύπρο καλλιεργείται από το 12ο αιώνα, ενώ μεταφέρθηκε στην περιοχή του χωριού Σωτήρα στις αρχές του 20ού αιώνα και έγινε το πρώτο προϊόν της Κύπρου με Πιστοποιητικό Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Οι εδαφικές και κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής, αλλά κυρίως η εμπειρογνωμοσύνη των παραγωγών, οι οποίοι διαμέσου των αιώνων ανέπτυξαν ιδιαίτερες πρακτικές καλλιέργειας και συγκομιδής, καθορίζουν τα μοναδικά χαρακτηριστικά του. Το κολοκάσι μοιάζει με ένα πολύ μεγάλο βολβό και είναι η συνέχεια του κεντρικού κορμού του φυτού, κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Οι πούλλες είναι οι δευτερεύοντες, θυγατρικοί κορμοί που αναπτύσσονται πάνω στον κεντρικό «υπόγειο» κορμό. Το κολοκάσι παραδοσιακά μαγειρεύεται με ή χωρίς χοιρινό κρέας, με σπιτική πάστα ντομάτας και σέλινο. Και βέβαια σαν «καπαμάς» –δηλαδή με αρνί και κόκκινο κρασί–, μία παραδοσιακή συνταγή της Αμμοχώστου και της περιοχής Κοκκινοχωρίων. Οι πούλλες μαγειρεύονται με κόκκινο κρασί και χοντροκοπανισμένους σπόρους κόλιαντρου.
ΓΛΥΚΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ ΑΓΡΟΥ Η ροδή η δαμασκηνή μεταφέρθηκε από το χωριό Κάμπος της Τσακκίστρας στον Αγρό πριν από εκατό χρόνια, έπειτα από ενθάρρυνση του σπουδαίου λαογράφου Νεάρχου Κληρίδη, ο οποίος είχε όραμα την ταύτιση του Αγρού με το όμορφο αυτό λουλούδι. Με τα πέταλα των λουλουδιών της αρωματικής τριανταφυλλιάς του Αγρού παρασκευάζεται το γλυκό τριαντάφυλλο του Αγρού. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά μυρωδάτο και ασυνήθιστο γλυκό του κουταλιού, το οποίο λειτουργεί επίσης και ως «φάρμακο» για την καλή λειτουργία των εντέρων. Η υπέροχη γεύση του, εμπλουτισμένη με τα αιθέρια έλαια του τριαντάφυλλου, γλυκαίνει τον ουρανίσκο και… τη διάθεση. Απολαύστε το με ένα ποτήρι δροσερό νερό της περιοχής, με ένα φλιτζανάκι κυπριακό καφέ ή με μια μπάλα παγωτό βανίλια.
Cyprus. The process involved frying sausage in a pan over gentle flames combusted by Zivania then enjoyed as meze or accompaniment to the midday meal.
KOLOKASI SOTIRAS & KOLOKASI-POULLES SOTIRAS Kolokasi (taro root) is an agricultural product from Karpasia on Cyprus’ eastern peninsula. It has been cultivated on the island since the 12th century and arrived in the village of Sotiras in the early 20th century. Kolokasi was the first Cypriot product to be awarded the PDO. The soil, climate and agricultural know-how of local farmers through centuries of cultivation determine the unique characteristics of Kolokasi. The root vegetable is a bulbous mass attached to the plant’s central stalk. Poulles are secondary stalks that grow off the main root. Traditionally, Kolokasi is cooked with or without pork in a homemade sauce of tomato and celery or as Kapamas, a recipe of lamb and red wine originating from the area of Famagusta and Kokkinochoria. Poulles are cooked with red wine and coriander seeds that are coarsely ground with a pestle and mortar.
Ένα μείγμα ροδοπέταλων, ζάχαρης και νερού συνθέτει το μοναδικό και κατοχυρωμένο γλυκό τριαντάφυλλο. The patented Glyko Triantafyllo is composed of a unique blend of rose petals, sugar and water.
GLYKO TRIANTAFYLLO AGROU A century ago, from the village of Kampos Tsakkistras, the rose flower (Rosa damascena) made its way to Agros. This transplant was encouraged by the great folklorist Nearchos Clerides who is said to have had a vision in which the flower and village of Agros became intrinsically linked. Glyko Triantafyllo is made from the beautiful petals of the rose. It is a unique and fragrant spoon sweet that has medicinal qualities to maintain the healthy function of the intestines. The flavour, enriched by essential oils of rose, sweetens the palate and mood. Pair the sweet with a glass of cold water, a Cypriot coffee, or a scoop of vanilla ice cream. Enjoy! W E L C O M E | 115
SUCCESS STORY
N ATA S A P I L I D E S
Minister OF ENERGY, COMMERCE AND INDUSTRY H ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΝΑΤΑΣΑ ΠΗΛΕΙΔΟΥ, ΜΑΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ, ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ BRANDING ΤΏΝ ΚΥΠΡΙΑΚΏΝ ΠΡΟΪΟΝΤΏΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΑΒΑΘΜΙΖΟΥΝ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ. MINISTER NATASA PILIDES SPEAKS ABOUT BUSINESS DEVELOPMENTS, REBRANDING CYPRIOT PRODUCTS, AND THE NEXT GENERATION OF YOUNG ENTREPRENEURS LEADING THE NATION FORWARD. Μετά την πανδημία, η Κύπρος θα έχει να διαχειριστεί εκ νέου το στοίχημα της επιχειρηματικής ανάπτυξης. Πότε πιστεύετε ότι θα επιτευχθεί και με ποιους τρόπους; Η επανεκκίνηση της κυπριακής οικονομίας έχει ήδη ξεκινήσει. Τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση από την έναρξη της πανδημίας, διασφαλίζοντας οικονομική στήριξη στις επιχειρήσεις και στους εργαζομένους, συγκράτησαν την ανεργία και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Προσπάθεια όλων είναι από το επόμενο έτος η ανάκαμψη της οικονομίας να επιταχυνθεί. Το υπουργείο μας, εξαγγέλλοντας από τις αρχές του 2021 μία σειρά σχεδίων χορηγιών, ύψους €126 εκατ., επιχείρησε να δώσει ώθηση στην επιχειρηματικότητα και στην οικονομία της χώρας. Με τον ίδιο ζήλο θα προχωρήσουμε το 2022, έτος κατά το οποίο θα προκηρύξουμε σχέδια χορηγιών που θα ξεπεράσουν τα €130 εκατ. Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ και στη συμβολή στην ανάπτυξη του Μηχανισμού Ταχείας Δραστηριοποίησης που λειτουργεί στο υπουργείο μας τον τελευταίο χρόνο, προσφέροντας διευκολύνσεις σε ξένες επιχειρήσεις για μεταφορά δραστηριοτήτων τους στην Κύπρο. Ο Μηχανισμός αυτός κατάφερε να προσελκύσει 22 ξένες εταιρείες, αρκετές από τις οποίες ήδη λειτουργούν με μεγάλο αριθμό προσωπικού. Η ταυτότητα «Made in Cyprus», την οποία και θα φέρουν πλέον τα κυπριακά προϊόντα, σε τι στοχεύει; Ποια είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσετε για την προώθηση των εξαγωγών;
Af te r t h e pa n d e m ic , Cyprus will have to take a new approach to manage its business development. When do you think it will succeed in doing so, and how? The reboot of the Cypriot economy has already begun. From the beginning of the pandemic, the government has implemented measures to ensure financial support for businesses and workers. This has kept unemployment and non-performing loans under control. Now, ever yone is working to boost economic recovery in preparation for the next fiscal year. From the beginning of 2021, our ministry announced 126-million euros in funding to boost entrepreneurship and the Cypriot economy. We will approach 2022 with the same enthusiasm and will announce in excess of €130 million in programmes for business funding. I should also mention the development of Fast Track Business Activation: a mechanism within our ministry in operation since last year that allocates facilities to foreign companies wishing to establish their businesses in Cyprus. All in all, this initiative has brought 22 foreign companies to Cyprus that employ a large workforce. What is the strategy behind the Made in Cyprus product labels,
«Ενθαρρύνουμε τη νέα επιχειρηματικότητα παρέχοντας σημαντικά χρηματοοικονομικά κίνητρα στους νέους. Αποτέλεσμα; Αρκετά success stories από νέους που αξιοποίησαν τις χορηγίες μας, φέρνοντας μαζί τους νέες προσεγγίσεις και εξελίσσοντας τους τομείς στους οποίους έχουν επιλέξει να δραστηριοποιηθούν». 116 | W E L C O M E
TEXT: IOANNA CHRISTODOULOU
Το branding για τα κυπριακά προϊόντα θα εδράζεται σε ποιοτικά κριτήρια και στοχευμένες προωθητικές και άλλες δράσεις, που θα ενισχύσουν την αναγνωρισιμότητά τους στις αγορές του εξωτερικού, θα εδραιώσουν την εμπιστοσύνη των Κυπρίων σε αυτά και θα δώσουν ώθηση στην ποιοτική αναβάθμισή τους, καθιστώντας τα πιο ανταγωνιστικά. Άλλα μέτρα που βρίσκονται στα σκαριά και στοχεύουν στην κινητοποίηση των κυπριακών επιχειρήσεων, ώστε να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και απαιτήσεις της αγοράς, αλλά και να αποκτήσουν εξαγωγικό προσανατολισμό, είναι η κατάρτιση στρατηγικής για την ενίσχυση των εξαγωγών των τεσσάρων κυριότερων εξαγώγιμων προϊόντων του τόπου μας – του χαλλουμιού, των φαρμακευτικών σκευασμάτων, των χυμών και της πατάτας. Επιπλέον, το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Κυπριακό Οίνο 20212023, που αφορά την εφαρμογή μιας νέας οπτικής ταυτότητας για τα κρασιά μας, σε Κύπρο και εξωτερικό. Εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια αύξησης των εξαγωγών έχει και η αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης των επιχειρηματιών που επιθυμούν να επεκταθούν στο εξωτερικό, αλλά και τα σχέδια χορηγιών προς τις επιχειρήσεις, τα οποία επιθυμία μας είναι να αξιοποιηθούν σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία. Πόσο έτοιμες είναι οι κυπριακές επιχειρήσεις, αλλά και το ίδιο το υπουργείο να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού; Όπως αναδεικνύεται κι από την εμπειρία μας από την πρώτη προκήρυξη, τον Δεκέμβριο του 2019, του Σχεδίου Χορηγιών για Ψηφιακή Αναβάθμιση των Επιχειρήσεων, ύψους €6 εκατ., παραλαμβάνοντας τελικά 509 αιτήσεις για επενδύσεις €18,5 εκατ., οι κυπριακές επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί τη σημασία της μετάβασης στην ψηφιακή οικονομία. Εμείς πιστεύουμε πως η ψηφιακή ωριμότητα αποτελεί βασικό παράγοντα επιβίωσης για τις επιχειρήσεις και θέλουμε ακόμη μεγαλύτερη υποστήριξή τους από πληροφοριακά συστήματα και, φυσικά, περαιτέρω ενίσχυση της διαδικτυακής τους παρουσίας για προώθηση διεθνώς των προϊόντων και των υπηρεσιών τους. Το υπουργείο μας θα συνεχίσει και με τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027 να προωθεί και να στηρίζει έμπρακτα τις επιχειρήσεις μας στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, διαθέτοντας πολλαπλάσια κονδύλια προς αυτό το σκοπό. Η επόμενη προκήρυξη θα γίνει αρχές του 2022 για €20 εκατ., ενώ θα ακολουθήσει ακόμη μία σε μεταγενέστερο χρόνο για άλλα €10 εκατ. Πώς παρατηρείτε τη νέα γενιά επιχειρηματιών; Οι νέοι αναβαθμίζουν το επιχειρηματικό οικοσύστημα της Κύπρου με το ακαδημαϊκό τους υπόβαθρο, τις ψηφιακές τους δεξιότητες, τις εμπειρίες και την τεχνογνωσία που φέρνουν μαζί τους από τα πανεπιστήμια, σε θέματα πράσινης και κυκλικής οικονομίας, διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, κουλτούρας διοίκησης κ.λπ. Εμείς, ως υπουργείο, ενθαρρύνουμε τη νέα επιχειρηματικότητα, παρέχοντας σημαντικά χρηματοοικονομικά κίνητρα. Αποτέλεσμα; Αρκετά success stories από νέους που αξιοποίησαν τις χορηγίες μας, φέρνοντας μαζί τους νέες προσεγγίσεις και εξελίσσοντας τους τομείς στους οποίους έχουν επιλέξει να δραστηριοποιηθούν. Είμαι βέβαιη πως οι νέοι επιχειρηματίες θα συμβάλουν καθοριστικά στη μείωση του ελλείμματος που έχουμε στην εφαρμοσμένη έρευνα, υιοθετώντας νέες, καινοτόμες και πράσινες προσεγγίσεις στην επιχειρηματικότητα.
and what is your ministry doing to promote exports? This branding will be based on qualitative criteria, targeted promotions and other actions to enhance awareness of Cypriot products in foreign markets. It will establish confidence among Cypriot consumers and contribute to an increase in quality control. In turn, this will make Cypriot products more competitive. Other measures are in the pipeline to encourage Cypriot companies to adapt to new market conditions and requirements, including the need to familiarise themselves with the process of exporting goods. We are following a strategy to strengthen the four main exports of Cyprus: Halloumi, pharmaceuticals, fruit juices and potatoes. In addition, the first National Action Plan for Cypriot Wine 2021-2023 is set to apply a new visual identity to our wines in both domestic and international markets. What is crucial for our plans to increase exports are reorganising support infrastructure for entrepreneurs who wish to expand abroad and business sponsorships for qualified high-value industries. How prepared are your ministry and domestic businesses to face new challenges posed by digital transformation? Since announcing the Sponsorship Plan for Digital Business Upgrade in December 2019, a planned investment of 6-million euros, it is evident that Cypriot companies know the importance of integrating with a digital economy. The proof is in the numbers: to date, 509 submitted applications totalling investments of 18.5-million euros. We believe that digital maturity is crucial to our businesses’ survival. We need additional support from information systems technology and more e-commerce profiles to promote products and services worldwide. During the 20212027 period, our ministry will continue to urge and support companies in their digital transformations with allocated funding for this purpose. In early 2022, funding worth 20-million euros will be announced, followed by an additional 10-million at a later date. How do you see the new generation of entrepreneurs? How could they change or impact the business environment? The new generation is already upgrading businesses and the business environment in Cyprus. Their academic backgrounds, digital know-how and university experience concerning the future of eco-friendly economics, personnel management and culture is invaluable. We are encouraging the next generation of young entrepreneurs by providing them with significant financial incentives. This has resulted in increased success stories among young people who have taken advantage of our funding. They are now the driving force for new developments within their chosen fields. I am confident that young entrepreneurs will make decisive contributions to reducing our deficit in applied research by adopting new, innovative and green approaches to entrepreneurship.
“We are encouraging the next generation of young entrepreneurs by providing them with significant financial incentives. This has resulted in increased success stories among young people who have taken advantage of our funding. They are now the driving force for new developments within their chosen fields.” W E L C O M E | 117
ADVERTORIAL
LIMASSOL A CITY WORTH EXPERIENCING ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ. ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΠΕΤΥΧΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΟ ΜΑΚΡΟΠΝΟΟ ΟΡΑΜΑ, ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ. Η Λεμεσός είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μοντέρνας πόλης που εμφανίζει αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη. Από τη μία, αυτή η ανάπτυξη εκτείνεται στο διαμετακομιστικό εμπόριο και στη ναυτιλία μέσω του μεγαλύτερου λιμανιού στην Κύπρο και ενός από τα πιο πολυσύχναστα της Μεσογείου: Διαθέτει έναν εμπορικό στόλο άνω των 20 εκατομμυρίων τόνων και φιλοξενεί πάνω από 200 εταιρείες που παρέχουν ναυτιλιακές υπηρεσίες. Από την άλλη, εξαπλώνεται στον τομέα της φιλοξενίας, του πολιτισμού και της ευζωίας, με πεντάστερα ξενοδοχεία, ωραίες αμμουδιές, αλλά και εξαιρετική ρυμοτομία. Εδώ, η βιωσιμότητα και η αειφορία δεν είναι άγνωστες λέξεις, αλλά καθημερινό βίωμα, στόχος και στρατηγική, που εκφράζεται και από την κεντρική και από την τοπική εξουσία με μια σειρά εμπνευσμένων ενεργειών που έχουν ως αποτέλεσμα κάθε χρόνο η πόλη να γίνεται καλύτερη στις υποδομές, στην καθημερινότητα, στις ευκαιρίες, στις προοπτικές – σε όλα! Η σύγχρονη Λεμεσός είναι ένα μοναδικό και πολυεπίπεδο
118 | W E L C O M E
Limassol is a model example of a modern city that has developed in a harmonious and balanced way. As one of the largest and busiest ports in the Mediterranean, this development extends to the city’s transit, trade and shipping industries. Indeed, the city’s merchant fleet has a combined tonnage above 20 million, and is home to over 200 companies that provide shipping services. Development has also expanded Limassol’s hospitality and culture infrastructures, these characterised by five-star hotels and beautiful sandy beaches. Sustainability isn’t an unfamiliar concept. It is an everyday experience and strategy embraced by the government in a series of inspirational projects to ensure the continuous improvement of the city’s infrastructure year after year: not to mention the quality of life, opportunities and prospects offered. Today, Limassol is a multifaceted ecosystem characterised
ADVERTORIAL
LIMASSOL IS NOT JUST A COMMERCIAL HUB IN THE MEDITERRANEAN. IT IS ALSO A MODEL FOR HOW A CITY CAN DELIVER A QUALITY OF LIFE. THIS HAS BEEN ACHIEVED THROUGH A COMBINATION OF LONG-TERM VISION, ONGOING DEVELOPMENT AND AN UNENDING QUEST TO INNOVATE. οικοσύστημα, που χαρακτηρίζεται από ένταση, εξωστρέφεια, δυναμισμό, πολυπολιτισμικότητα και μεγάλες ευκαιρίες διασκέδασης και ψυχαγωγίας, άθλησης και αναψυχής. Το φημισμένο Λεμεσιανό Καρναβάλι (η πιο δημοφιλής λαϊκή γιορτή της Κύπρου που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητας και κουλτούρας της πόλης), η Γιορτή Κρασιού, ο Διεθνής Μαραθώνιος, που συγκεντρώνει κάθε χρόνο χιλιάδες δρομείς, το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, το Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Χορού και το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος αποτελούν εκφράσεις μιας πόλης που παραμένει πάντα ζωηρή και δραστήρια. Παράλληλα, προσφέρει εξαιρετικές ευκαιρίες προσωπικής ανάπτυξης, εργασίας, επενδύσεων ή σπουδών. Μια πόλη προσβάσιμη σε όλους, ασφαλής, λειτουργική και φιλική για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της, με όμορφες, πράσινες και ήσυχες γειτονιές, λογικά ενοίκια, εκτεταμένους ελεύθερους χώρους και ανθρώπινη κλίμακα ανάπτυξης. Συγχρόνως, ένας κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδανικός για επενδύσεις, με χαμηλή φορολογία,
by vivacity, extroversion, dynamism and multiculturalism. It provides many opportunities for entertainment, exercise and other leisurely activities. Festivals like the Limassol Carnival, the island’s most popular folk fest integral to the city's cultural identity, the Wine Festival, and International Marathon attract thousands annually. The Lemesos International Documentary Festival, the European Dance Festival, and the International Festival of Ancient Greek Drama pump energy into a city that is active throughout the year. Simultaneously, Limassol provides excellent opportunities for personal growth, careers, investments and studies. It is a safe and accessible city for all, functional and friendly for residents and guests, and with beautifully-green and quiet neighbourhoods. At the same time, it is a bustling hub in the Eastern Mediterranean that is ideal for investors: low taxes, organised government infrastructure and zero bureaucracy. In harmony with the trade, industrial
W E L C O M E | 119
ADVERTORIAL
οργανωμένες κρατικές δομές και μηδενική γραφειοκρατία. Σύμφυτη με το εμπόριο, τη βιομηχανία, τον τουρισμό, τις υπηρεσίες, η Λεμεσός είναι μια ισχυρή πόλη και οικονομικά και κοινωνικά, φιλική προς τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις. Η μήτρα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος ενισχύεται περαιτέρω από την παρουσία πολλών εγχώριων εταιρειών παροχής υπηρεσιών, όπως τράπεζες, ελεγκτικά γραφεία, συμβουλευτικές υπηρεσίες, και από μια αποφασιστική τοπική διοίκηση, η οποία εστιάζει στην καινοτομία, την υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών και σε μια αστική ανάπτυξη που σέβεται το περιβάλλον. Στο κέντρο της σύγχρονης φιλοσοφίας της πόλης βρίσκεται η καινοτομία, η οποία υποστηρίζει την επιχειρηματικότητα, συμβάλλει στην προστασία του παράκτιου και θαλάσσιου περιβάλλοντος και δημιουργεί ευκαιρίες απασχόλησης, ενισχύοντας την ευημερία των κατοίκων. Στο πλαίσιο αυτό, είναι υπό δημιουργία το «Κέντρο Καινοτομίας», το οποίο θα προσφέρει την ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες, φορείς, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια να αναπτύξουν λύσεις και τεχνολογικά εργαλεία (startup). Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Δήμος Λεμεσού έχει θέσει πολύ ψηλά στις προτεραιότητές του την ανάγκη υιοθέτησης προηγμένων τεχνολογιών στη λειτουργία του, ώστε να εκσυγχρονιστεί, να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά και να εξυπηρετήσει τους πολίτες καλύτερα και πιο γρήγορα. Από το σύγχρονο τηλεφωνικό κέντρο μέχρι τις έξυπνες στάσεις των λεωφορείων, την ψηφιοποίηση εγγράφων, το σύστημα διαχείρισης χώρων στάθμευσης και τον φωτισμό των δρόμων με εξελιγμένες τεχνολογίες, ο Δήμος επενδύει ουσιαστικά στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, όπως αρμόζει, άλλωστε, σε μια ανεπτυγμένη ευρωπαϊκή πόλη. Επιπρόσθετα, το κυριότερο λιμάνι, μέσω του οποίου διεκπεραιώνεται σχεδόν όλο το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο της Κύπρου, έχει εξελιχθεί σε κορυφαίο διεθνές κέντρο εξυπηρέτησης και σε μια πόλη με εξέχουσα θέση στη διαμόρφωση των παγκόσμιων ναυτιλιακών εξελίξεων, που όμως δεν ξεχνάει ποτέ το ανθρώπινο πρόσωπό της. Και αυτό είναι το μεγάλο της κέρδος...
120 | W E L C O M E
manufacturing, and hospitality industries, Limassol is an economically-strong city catering to people and businesses. The business environment has support from numerous domestic service providers that include banks, auditing firms and consultancies. In addition, the local administration is determined to adopt innovative, cutting-edge and environmentally-friendly technologies in urban development. Innovation is at the heart of the city’s philosophy for developing entrepreneurship, environmentalism and employment opportunities for the well-being of its inhabitants. In this context, the Innovation Centre will offer entrepreneurs, institutions, research centres and universities the opportunity to develop solutions and technological tools as a start-up. The Limassol municipality also prioritises the adoption of advanced technologies in its day-to-day operations: seeking to stay current, function more efficiently and better serve its populace. From its cutting-edge call centre to its smart bus stops, parking-management system and high-tech street lighting, the municipality of Limassol is substantially invested in e-government, as is appropriate in a developed European city. Supported by the above, Limassol’s main port which handles nearly all of Cyprus’ import and export trade, has developed into a leading international service centre. Limassol is now one of those cities which plays a prominent role in shaping trends in global shipping, having done so without neglecting its human aspect – and that is an enormous achievement.
BUSINESS STORIES
DOMINANT BUSINESSES IN CYPRUS
Ένα αφιέρωμα σε επιχειρήσεις και brands που αφήνουν έντονο το θετικό αποτύπωμά τους στα επιχειρηματικά δρώμενα και στην οικονομία της χώρας. Εταιρείες με όραμα, όμιλοι με δυναμική, με κοινωνική ευαισθησία και πλούσιες περιβαλλοντικές και φιλανθρωπικές δράσεις, πόλοι ανάπτυξης και προόδου της Κύπρου, δυνατοί παίκτες εντός και εκτός συνόρων. Το σύγχρονο πρόσωπο του κορυφαίου επιχειρείν στην Κύπρο έχει αξία και αξίες, παρελθόν αλλά και μέλλον και στηρίζεται σε γερά θεμέλια. Διότι μόνο έτσι μπορείς να εξελιχθείς και να αντεπεξέλθεις στις προκλήσεις ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου και απαιτητικού περιβάλλοντος, αλλά και να ωφελήσεις την κοινωνία. Σε ενέργεια, υγεία, λιανεμπόριο, γη και ακίνητα, οι επιχειρήσεις που ακολουθούν αποτελούν τις ατμομηχανές της εγχώριας οικονομίας και αξίζουν την προσοχή μας.
Here is a tribute to the companies and brands that leave positive and lasting impressions on the country’s business and economic environment. These are companies and groups with dynamic visions. They are socially sensitive and charitable: the strongest pillars of development and progress in Cyprus and beyond. The past and future of these leading businesses rest on solid-foundational values; the only way to meet the challenges of an ever-changing and demanding environment is with principles to benefit society. The following companies in the energy, medical, retail, land-management and real-estate industries are locomotives churning the Cypriot economy forward and deserve our attention.
TEXTS: CHARALAMPOS NIKOPOULOS
BUSINESS STORY
LIDL CYPRUS VALUES TO BRING A BETTER TOMORROW Ο Σ Π Ύ Ρ Ο Σ Κ Ο Ν ΔΎΛ Η Σ , Γ Ε Ν Ι Κ Ο Σ Δ Ι Ε Ύ Θ Ύ Ν Τ Η Σ Τ Η Σ L I D L Κ Ύ Π Ρ Ο Ύ, Α Π Ο Τ Ι Μ Α ΤΑ Ε Ν Τ Ε Κ Α Χ Ρ Ο Ν Ι Α Π Α Ρ ΟΎ Σ Ι Α Σ Σ ΤΟ Ν Η Σ Ι, Μ Ο Ι ΡΑ Ζ Ε ΤΑ Ι ΤΟ Ο ΡΑ Μ Α ΤΟΎ Γ Ι Α ΤΟ Μ Ε Λ ΛΟ Ν Κ Α Ι Τ Ο Ν Ι Ζ Ε Ι Ο Τ Ι Ο Ι Π Ρ Ο Σ Π Α Θ Ε Ι Ε Σ Γ Ι Α Ε Ν Α Κ Α ΛΎ Τ Ε Ρ Ο ΑΎ Ρ Ι Ο Α Π Ο Δ Ι Δ Ο Ύ Ν . S P I R O S K O N D Y L I S , R E G I O N A L D I R E C T O R AT L I D L C Y P R U S , E VA L U AT E S E L E V E N Y E A R S ON THE ISLAND AND SHARES HIS VISION FOR THE FUTURE.
EΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Η επιτυχία της Lidl International παραμένει για εμάς ένα συναρπαστικό αφήγημα και ένα δημιουργικό ταξίδι που συνεχίζουμε με συνέπεια. Το 2020 η Lidl Kύπρου συμπλήρωσε δέκα χρόνια επιχειρηματικής παρουσίας στη χώρα και είμαστε υπερήφανοι, γιατί μέσα σε αυτή τη διαδρομή υλοποιήσαμε το στόχο που θέσαμε εξαρχής: Να γίνουμε κομμάτι της τοπικής κοινωνίας, να στηρίξουμε τους παραγωγούς της χώρας και να προσφέρουμε σημαντικά οφέλη στην οικονομία. Η επιτυχία της Lidl Κύπρου δεν κρύβει κανένα μυστικό. Οφείλεται στη συνέπεια με την οποία στεκόμαστε στην έννοια της ποιότητας σε όλα τα επίπεδα. Οι αρχές στην καθημερινή μας δραστηριότητα είναι απλές ενέργειες, με προσανατολισμό στον πελάτη, υπεύθυνη χρήση των πόρων, καθώς και συναναστροφή με αμοιβαίο σεβασμό με τους πελάτες, τους συνεργάτες και τους εργαζομένους μας. Μάλιστα, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η Lidl Κύπρου διακρίθηκε για 4η συνεχόμενη χρονιά ως Κορυφαίος Εργοδότης στην Κύπρο, καθώς και για 3η συνεχόμενη στην Ευρώπη από το ανεξάρτητο Ινστιτούτο «Top Employers». ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η βιώσιμη επιχειρηματικότητα αποτελεί για εμάς στρατηγική τοποθέτηση, έχοντας στο επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Στη Lidl Κύπρου το σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας
122 | W E L C O M E
SUCCESS STORY The success of Lidl International remains a fascinating narrative and creative journey that continues to unfold for us. In 2020, Lidl marked ten years of proud service in Cyprus. We have realised goals set from the beginning of our journey; become part of the community, support local producers, and give back to the economy. It is no secret that the success of Lidl Cyprus is due to the consistency in quality at all levels with which we stand. Our principles are simple: customer service, responsibility, resourcefulness, social interaction and respect for our partners and employees. In fact, it is no coincidence that Lidl Cyprus earned distinction for a 4th-consecutive year as a leader in employment in Cyprus and a 3rd-consecutive year in Europe, according to Top Employers Institute. CORPORATE SUSTAINABILITY Our strateg y on sustainable entrepreneurship is
ADVERTORIAL
διέπεται από αρχές και πρωτοβουλίες βιωσιμότητας και υπευθυνότητας. Όραμά μας είναι να γίνουμε η πιο βιώσιμη εταιρεία λιανικού εμπορίου στην Κύπρο. Η στρατηγική μας προσέγγιση επιδιώκουμε να είναι ολιστική και βασίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία. Πρόκειται για μία ουσιαστική στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης με μεσοπρόθεσμους στόχους, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αποτελέσματα που συμβάλλουν σε ένα μέλλον καλύτερο για τον πλανήτη. Η Lidl Κύπρου διανύει τον εντέκατο χρόνο παρουσίας της και αφήνει με συνέπεια το θετικό αποτύπωμα στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Κατά την περσινή χρονιά –η οποία σημαδεύτηκε από την παγκόσμια υγειονομική κρίση–, η Lidl Κύπρου συμπλήρωσε δέκα χρόνια παρουσίας, ανοίγοντας το 18ο υπερσύγχρονο κατάστημα στη Λεμεσό. Παρά τις τεράστιες προκλήσεις που κληθήκαμε να διαχειριστούμε, λόγω της πανδημίας, οι προτεραιότητές μας σε ό,τι αφορά την κοινωνία και το περιβάλλον παραμένουν ψηλά στην ατζέντα μας. Στο πλαίσιο αυτό, διευρύναμε και ενδυναμώσαμε τις συνεργασίες μας με αναγνωρισμένους κοινωνικούς φορείς και οργανισμούς, όπως ο Κυπριακός Ερυθρός Σταυρός και ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου. Παράλληλα, προχωρήσαμε σε ενίσχυση τοπικών και εθνικών ΜΚΟ με τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, στηρίζοντας τους συνανθρώπους μας. Οι επενδύσεις μας το 2020 σε κοινωνικές και περιβαλλοντικές δράσεις ανήλθαν σε 296.000 ευρώ και ήταν αυξημένες κατά 25% σε σχέση με το 2019, γεγονός που επιβεβαιώνει την πρόθεσή μας να προσφέρουμε στην κοινωνία και στο περιβάλλον.
based on people and the environment. At Lidl Cyprus, all business activit y is governed by principles of sustainability and responsibility. Our vision is to become the most sustainable retail company in Cyprus. Our approach to sustainable development is holistic with medium and long-term goals to contribute to a better future for the planet. Lidl Cyprus is in its eleventh year of service with a history of consistent, positive impacts on society and the economy. Last year, one marked by the global health crisis, Lidl opened a state-ofthe-art store in Limassol – its 18th, to date. Despite the enormous challenges imposed by the pandemic, our commitments to society and the environment remain steadfast. In this context, we expanded and strengthened our collaborations with respected social organisations such as the Cyprus Red Cross Society and the Cyprus Anti-Cancer Society. At the same time, we supported local and national NGOs with food and basic necessities for those in need. Our investments in social and environmental causes in 2020 totalled 296-thousand euros, a 25% increase compared to 2019, which confirms our good intentions to society and the environment.
«Όραμά μας είναι να γίνουμε
η πιο βιώσιμη εταιρεία λιανικού εμπορίου στην Κύπρο». “Our vision is to become the most sustainable retail company in Cyprus.”
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ Η συνεχής ανάπτυξη αποτελεί στρατηγικό στόχο, υπό την προϋπόθεση ότι θεμελιώνεται σε στέρεες βάσεις. Τα τελευταία χρόνια κινούμαστε με προσεκτικά, αλλά ιδιαίτερα επιτυχημένα βήματα. Το επιχειρηματικό μας μοντέλο μάς επιτρέπει να αξιοποιήσουμε ακόμα περισσότερο τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Είμαστε στη δεύτερη θέση και στόχος μας είναι να μειώσουμε ακόμα περισσότερο την απόσταση από τον πρώτο, μέσα σε ένα περιβάλλον υγιούς ανταγωνισμού. Οι επιδόσεις που καταγράψαμε το 2020, μας επιτρέπουν να βλέπουμε το μέλλον με αυτοπεποίθηση. Η συνολική συνεισφορά της Lidl Κύπρου στο ΑΕΠ το 2020 ανήλθε στα 100 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 0,48% του ΑΕΠ της χώρας. Επιπλέον, οι άμεσες θέσεις εργασίας το 2020 αυξήθηκαν σε 629 και οι συνολικές θέσεις εργασίας που υποστηρίζει η εταιρεία ανέρχονται σε 1.631, οι οποίες αντιστοιχούν στο 0,40% της συνολικής απασχόλησης στην Κύπρο, με το εισόδημά τους να υποστηρίζει συνολικά 4.241 ανθρώπους. Στη Lidl Κύπρου είμαστε προσανατολισμένοι στο να προσαρμοζόμαστε σε κάθε συνθήκη με ευελιξία, συνέπεια, δύναμη και ευθύνη. Για όλους εμάς, ο δρόμος προς το καλύτερο αύριο προϋποθέτει μέρισμα ποιότητας ζωής, ευημερίας και προοπτικής για την κοινωνία και τη χώρα. Αυτό το σκοπό θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε με προσήλωση και αποφασιστικότητα.
SOCIOECONOMIC IMPACT Our strategy is one of continuous development, provided it is based on solid foundations. In recent years we have moved forward with careful but very successful steps. Our business model allows us to make the most of our comparative advantages. In an industry filled with healthy competition, we are in 2nd place and continuously working to reduce the distance from 1st. Our performance in 2020 has allowed us to see the future with confidence. Lidl Cyprus’ total contribution to the GDP in 2020 amounted to 100-million euros or 0.48%. In 2020, we added 629 jobs, bringing our total number of employees to 1,631. This number represents 0.40% of the Cypriot workforce, jobs that support a total of 4,241 people.At Lidl Cyprus, we adapt to any situation with flexibility, consistency, strength and responsibility. The road to a better tomorrow presupposes a dividend of quality of life, prosperity and perspective for society and the country. We will continue to serve this purpose with dedication and determination.
W E L C O M E | 123
BUSINESS STORY
PETROLINA ENERGY IN A NEW ERA Ο Ν Τ Ί Ν Ο Σ Λ Ε Υ Κ Α Ρ Ί Τ Η Σ , Ε Κ Τ Ε Λ Ε Σ Τ Ί ΚΟ Σ Δ Ί Ε ΥΘ Υ Ν Ω Ν Σ Υ Μ Β Ο ΥΛ Ο Σ ( C E O ) Τ Η Σ P E T R O L I N A , Μ Ί Λ Α Ε Ί Γ Ί Α Τ Η Ν Α Ν Α Π Τ Υ Ξ Ί Α Κ Η Π Ο Ρ Ε Ί Α Τ Η Σ Ε ΤΑ Ί Ρ Ε Ί Α Σ , Α Λ Λ Α Κ Α Ί Γ Ί Α Τ Η Σ Η Μ Α Σ Ί Α Κ Α Ί Τ Ο Σ Τ Ο Χ Ο Τ Η Σ Π Ρ Ο Ο Δ Ο Υ, Σ Ε Α Ρ Μ Ο Ν Ί Α Μ Ε Τ Η Ν Κ Ο Ί Ν Ω Ν Ί Α Κ Α Ί Τ Ο Π Ε Ρ Ί Β Α Λ Λ Ο Ν . DIN OS LEFK ARITIS, CEO O F P E T ROLINA , DISCUSSES O N GOIN G D E VELO P M EN TS W I T H I N T H E CO M PA N Y A N D T H E I M P O RTA N C E O F B A L A N C I N G T H E N E E D S O F S O C I E T Y W I T H T H O S E O F T H E E N V I RO N M E N T.
Η Petrolina είναι μια ιστορική εταιρεία, ταυτισμένη με την ενέργεια στην Κύπρο. Ποια θεωρείτε ότι είναι εκείνα τα στοιχεία που σας έχουν διατηρήσει δυνατούς μέσα στα χρόνια, όσον αφορά το μάνατζμεντ και την εταιρική κουλτούρα; Η πυξίδα που κατηύθυνε τις αποφάσεις και τις κινήσεις της εταιρείας μας ήταν το όραμά της να συνεχίσει να βρίσκεται παντού όπου ο Κύπριος δραστηριοποιείται: στη γη, τον ουρανό, τη θάλασσα. Όπως επίσης και να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες άριστης ποιότητας, σε ανταγωνιστικές τιμές, με σεβασμό στον καταναλωτή και το περιβάλλον. Οι εταιρικές αξίες της Petrolina παραμένουν όμοιες με εκείνες των ιδρυτών της, των πατεράδων μας, τις οποίες άφησαν ως πολύτιμη κληρονομιά στις επόμενες γενιές Λευκαρίτη. Αναφέρομαι στη δέσμευση και αφοσίωση στον καταναλωτή, το σεβασμό στο άτομο, την ομαδική δουλειά, την ανταπόδοση, την απλότητα και την ειλικρίνεια σε όλες τις συναλλαγές της. Μαζί με την παντοτινή επιθυμία να συμβάλουμε στην ανάπτυξη του τόπου μας. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η κυπριακή οικονομία και ο κλάδος σας και πώς οι εξελίξεις αυτές επηρεάζουν την Petrolina; Διανύουμε μια ιδιαίτερη εποχή, με τα σημάδια της πανδημίας να είναι ακόμη ορατά. Αν και μία πρόβλεψη δεν θα ήταν εύκολη, λόγω των απρόβλεπτων συνθηκών που προέκυψαν, ωστόσο, φύσει αισιόδοξος, πιστεύω πως οι προοπτικές προόδου είναι ευοίωνες. Μέσα σε μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως και στις προκλήσεις της νέας εποχής, η Petrolina κοιτάει μπροστά, γι’ αυτό και θα συνεχίσει να πρωτοπορεί με τη διορατικότητα και το δυναμισμό που τη χαρακτηρίζουν, δημιουργώντας έργα υποδομής, αλλά και αναβαθμίζοντας συνεχώς τις υπηρεσίες και τα προϊόντα της. Τα σύγχρονα περιβαλλοντικά ζητήματα ασφαλώς και σας απασχολούν. Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι προκλήσεις για μια εταιρεία πετρελαιοειδών σήμερα και πώς μπορεί
124 | W E L C O M E
Petrolina is a historic energy company in Cyprus. What has kept you strong over the years in terms of management and corporate culture? The compass guiding our decisions and moving the company forward is ever-present in Cyprus: the land, the sea and the sky. Our vision is to offer excellent products and services at competitive prices in tune with today’s environmentally conscious customers. Our corporate values remain the same as those who founded Petrolina. They are the invaluable legacies of our fathers for the next Lefkaritis generation. I refer to the commitment and respect we show our clients. I refer to teamwork, reciprocity, simplicity, and honesty in all of our transactions and our eternal mission to contribute to the development of Cyprus. How do you envision the evolution of your industry with the Cypriot economy? How will these developments affect Petrolina? We are going through a peculiar period. Due to the
ADVERTORIAL
να συνδυάσει βιωσιμότητα και αειφορία στη δράση της; Η προστασία του περιβάλλοντος είναι σημαντικότατο μέλημά μας, γι’ αυτό και παρακολουθούμε ανελλιπώς τις σχετικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο. Έχοντας πάντοτε υπόψη τη σοβαρότητα της προστασίας του περιβάλλοντος και την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής, η Petrolina υιοθετεί σχετικές πολιτικές και στρατηγικές, ώστε να διασφαλίσει τη βιωσιμότητά της και τη συνέχιση της δραστηριοποίησής της. Έχουμε ήδη επεκταθεί στους τομείς των φωτοβολταϊκών και της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Παράλληλα, θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην πράσινη ενέργεια, γιατί θέλουμε ως εταιρεία να αξιοποιούμε κάθε προοπτική. Τι σηματοδοτεί η εξαγορά της Silk Oil για την ελληνική αγορά; Η επέκταση και στην ελληνική αγορά εμπορίας πετρελαιοειδών με την εξαγορά της Silk Oil, μέσω της θυγατρικής P.W. Bunkering Services, είναι ένα μεγάλο βήμα, το οποίο θα έχει σημαντικά οφέλη στην Petrolina Holdings στην Κύπρο, όπως και στην ελληνική οικονομία. Στόχος είναι η παροχή υψηλών προδιαγραφών προϊόντων στην ελληνική αγορά, όπως κάνει ο όμιλός μας και στην Κύπρο. Πώς αντιλαμβάνεστε την εταιρική κοινωνική ευθύνη και για ποιες δράσεις και πρωτοβουλίες σας είστε πραγματικά υπερήφανοι; Για την Petrolina η ιδέα της προσφοράς και της συλλογικής προόδου υπήρξε ανέκαθεν στον πυρήνα του οράματος και των στόχων της, γι’ αυτό και διαθέτει πλούσια δράση, που έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και την κοινωνική αλληλεγγύη, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, τον τομέα της υγείας και την προστασία του περιβάλλοντος του τόπου μας. Η προσφορά, ως μια πράξη ανιδιοτέλειας, μας τροφοδοτεί με χαρά και ικανοποίηση. Η Petrolina είναι πάντα παρούσα σε κάθε περίπτωση που χρειάζεται βοήθεια ο Κύπριος και η Κύπρος. Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας και ποιοι οι κύριοι στόχοι σας για τα επόμενα χρόνια; Μετά την ολοκλήρωση των νέων εγκαταστάσεων στο Βασιλικό, τον Ίανουάριο του 2020 –μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έγιναν ποτέ από κυπριακή εταιρεία–, η Petrolina προχώρησε στην αποξήλωση των δεξαμενών στο δρόμο Λάρνακας-Δεκέλειας. Απώτερος στόχος είναι τα ιδιόκτητα οικόπεδα της εταιρείας, εντασσόμενα σε νέες πολεοδομικές ζώνες, να αξιοποιηθούν κατάλληλα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και στην τουριστική αναβάθμιση της Λάρνακας και κατ’ επέκταση της Κύπρου. Με αυτόν τον τρόπο, ο όμιλος ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην πολύχρονη πορεία του, που αφορά την ανάπτυξη γης.
circumstances of the ongoing pandemic, predicting how the future will unfold is difficult. As an optimist, I believe that our prospects are good. Despite the instability and challenges of our time, Petrolina is always looking ahead. Our insight and dynamism will allow us to move forward with plans to create new infrastructure and upgrades to our products and services. As an oil company, what challenges does Petrolina face concerning environmental issues? How do you balance sustainability and viability in your daily operations? Protecting the environment is of great importance to us. We are concurrent on all relevant global developments and trends concerning our industry’s impact on the environment and climate change. The seriousness of these issues is why we adopt policies and strategies in sustainability to ensure the future viability of our operations. Petrolina has already expanded into the fields of photovoltaics and the distribution of electricity from renewable sources. We will continue to invest in green energy because that is the best way forward for the environment and for our company. What does the acquisition of Silk Oil mean for the Greek market? The acquisition of Silk Oil from P.W. Bunkering Services (a subsidiary) and its expansion on the Greek market of petroleum trading is a big step. The benefits to Petrolina Holdings and the Greek economy will be significant. The acquisition extends our mission to provide high-quality products and services to Cyprus and the Greek market. How do you perceive corporate-and-social responsibility, and what initiatives are you particularly proud of? The collective progress of our industry with society has always been a core value at Petrolina. We are focused on people and social solidarity. We invest in culture, sports, healthcare and the environment. This gives us great joy and satisfaction; we are in gratitude for these types of opportunities. When it comes to the welfare of Cyprus and her people, Petrolina will always be there. What are your plans and future goals? After completing new facilities at Vasiliko in January 2020 (to date, one of the most substantial investments made by a Cypriot company), Petrolina dismantled oil tanks on the Larnaka-Dhekelia road. Concerning private real estate owned by the company, our ultimate goal is to utilise these for ongoing tourist developments and upgrades in Larnaka and Cyprus. This way, Petrolina will open a new chapter in long-term land development.
«Η Petrolina κοιτάει μπροστά και θα συνεχίσει να πρωτοπορεί με τη διορατικότητα και το δυναμισμό που τη χαρακτηρίζουν». “Petrolina is always looking ahead. Our insight and dynamism will allow us to move forward.”
W E L C O M E | 125
BUSINESS STORY
QUALITY GROUP FOUNDATIONS OF SOLID GROWTH Ο Σ Ά Β ΒΆ Σ Κ Ά ΚΟΣ, Π Ρ ΟΕ ΔΡ ΟΣ Κ ΆΙ Δ Ι Ε ΥΘ Υ Ν Ω Ν Σ Υ Μ Β Ο ΥΛ Ο Σ Τ Η Σ Q U A L I T Y G R O U P, Τ Ο Ν Ι Ζ Ε Ι Τ Ι Σ Μ Ε ΓΆ Λ Ε Σ Π Ρ Ο Ο Π Τ Ι Κ Ε Σ Ά Ν Ά Π Τ Υ Ξ Η Σ Τ ΟΥ R E A L E S TAT E Σ Τ Ο Ν Η Σ Ι Κ ΆΙ ΤΙΣ ΔΡΆ ΣΕΙΣ ΠΟΥ Χ Τ ΙΖΟΥ Ν Ε Ν Ά Κ Ά ΛΥ Τ Ε Ρ Ο ΆΥ Ρ Ι Ο Γ Ι Ά Ο Λ ΟΥ Σ . S AV VA S K A KO S , P R E S I D E N T A N D C E O O F Q U A L I T Y G R O U P, D I S C U S S E S T H E P R O S P E C T S F O R T H E D E V E LO P M E N T O F R E A L E S TAT E IN CYPRUS AND THE FORESEEN CHALLENGES AN D AC TIONS TO BUILD A B ET TER TO M O RROW.
Πώς πέτυχε η Quality Group μέσα σε λίγα χρόνια να θεωρείται κορυφαία εταιρεία στην οικονομία της Κύπρου; Η Quality Group σε μια πορεία 30 χρόνων καθιερώθηκε ανάμεσα στους πρωτοπόρους στον κλάδο ανάπτυξης γης και επενδύσεων, έχοντας εδραιωθεί στην πόλη και την επαρχία της Λάρνακας. Διαθέτει πλούσιο χαρτοφυλάκιο από εμπορικά και οικιστικά ακίνητα, υλοποιώντας καινοτόμα έργα υψηλών προδιαγραφών και προσιτής πολυτέλειας. Η ποιότητα και ο σύγχρονος σχεδιασμός των έργων έχει ταυτιστεί με την υπογραφή της, ενώ η δυναμική παρουσία του ομίλου στη Λάρνακα έχει αναβαθμίσει το επίπεδο του τομέα ανάπτυξης γης και επενδύσεων στην πόλη. Σε ποιους τομείς δραστηριοποιείστε συγκεκριμένα; Η Quality Group δραστηριοποιείται σε τέσσερις ισχυρούς πυλώνες της κυπριακής οικονομίας και συγκεκριμένα στην ανάπτυξη γης (QUALITY DEVELOPMENT), στην ξενοδοχειακή βιομηχανία (QUALITY HOSPITALITY / SUNNY SEEKER HOSPITALITY), στον ιατρικό τομέα (QUALITY MEDICAL) και στην εκπαίδευση (QUALITY EDUCATION). Το όραμά της είναι πρωτίστως να καθιερωθεί σε όλους τους πυλώνες εργασιών της και να συνεχίσει την ανθρωποκεντρική προσέγγιση για βιώσιμη ανάπτυξη και εκμοντερνισμό της Λάρνακας, επιφέροντας οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική αλλαγή στην πόλη και στη χώρα. Έχοντας ένα χαρτοφυλάκιο πέραν των 7.000 ακινήτων και με σημαντικό αριθμό έργων υπό εξέλιξη, στοχεύει πάντα στον επαγγελματισμό και την ποιότητα και επιλέγει να επενδύει σε νέους ανθρώπους. Ποια είναι η σημασία της καινοτομίας στις δραστηριότητές σας και πώς προσπαθείτε να ξεχωρίσετε από τον ανταγωνισμό; Επενδύουμε σε σημαντικούς τομείς ανάπτυξης και υλοποιούμε έμπρακτα τους στόχους που θέτουμε, με άξονα τον άνθρωπο, την κοινωνική ευημερία και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλα τα επίπεδα, καθώς ως όμιλος πρεσβεύουμε αξίες και αρχές που στοχεύουν σε μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Στοχεύουμε στην υλοποίηση καινοτόμων έργων υψηλών προδιαγραφών, που να ανταποκρί-
126 | W E L C O M E
How did Quality Group succeed in becoming an economic leader in Cyprus, and within just a few years? For over 30 years, Quality Group has established itself among leaders in the field of land development and investment in the city and province of Larnaka. We have a rich portfolio of commercial and residential real estate which are innovating projects of high quality and affordable luxury. Our modern designs are a trademark of the Quality Group, and our dynamic presence has set the bar for land development and investment opportunities in Larnaka. Will you tell us in more detail about the sectors in which you operate? Quality Group is active in four fundamental areas of the Cypriot economy: land development (QUALITY DEVELOPMENT), the hotel industry (QUALITY HOSPITALITY / SUNNY SEEKER HOSPITALITY), the medical industry (QUALITY MEDICAL) and in education (QUALITY EDUCATION). Quality Group’s mission is to lead in all of these areas and to continue our anthropocentric approach to sustainable development and the modernisation of Larnaka. We want to bring economic, environmental and social change to the city and the country. With a portfolio of over 7,000 properties and a significant number of ongoing projects, we always aim at professionalism and quality, and choose to invest in young people. How important is innovation in your business, and how do you stand out from the competition? We invest in crucial areas of development and strive to
ADVERTORIAL
νονται μελλοντικά στα πρότυπα για βιώσιμη ανάπτυξη. Πώς εντάσσονται στην ατζέντα σας η βιωσιμότητα, η αειφορία και οι λοιπές περιβαλλοντικές προκλήσεις; Η στρατηγική μας επικεντρώνεται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια στην υιοθέτηση πράσινων πολιτικών βιώσιμης ανάπτυξης, τις οποίες επισημαίνουν τόσο η Ε.Ε. όσο και τα Ηνωμένα Έθνη, με την προώθηση της υλοποίησης της Άτζέντας 2030. Σε αυτό το πλαίσιο, ο όμιλος έχει εστιάσει τη στρατηγική του στην προώθηση νέων οικιστικών αναπτύξεων που σχεδιάζονται με οδηγό τη βιωσιμότητα και την αειφορία. Δημιουργεί έργα με κύρια χαρακτηριστικά τη μέγιστη ενεργειακή απόδοση, την εγκατάσταση ηλιακής ενέργειας, φιλικά προς το περιβάλλον – στοιχεία που έχει εφαρμόσει και στο σχεδιασμό του έργου Green Habitation. Ποιες είναι οι τρέχουσες τάσεις της κυπριακής οικονομίας, αλλά και της Λάρνακας; Οι τρέχουσες επενδυτικές εξελίξεις για το σχεδιασμό ανάπτυξης της Λάρνακας εν όψει του έργου για ενιαία ανέλιξη της περιοχής του Λιμένα και της Μαρίνας της, όπου κυρίως δραστηριοποιούμαστε, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αυξημένη ζήτηση που παρουσιάζουν τα ακίνητα στην περιοχή και ιδιαίτερα από ξένους επενδυτές, όπως και για επενδύσεις στον τουριστικό τομέα. Επίσης, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για νέες κατοικίες και διαμερίσματα από νεαρά ζευγάρια. Η εγκατάσταση ξένων εταιρειών στην Κύπρο (headquartering) συνεχίζει να παρουσιάζει αυξητική τάση, κυρίως λόγω των φορολογικών κινήτρων. Πώς αντιλαμβάνεστε την εταιρική κοινωνική ευθύνη και πώς συνεισφέρετε στην κοινωνία με πρωτοβουλίες για το κοινό καλό; Η συνεισφορά στην πρόοδο και στην ευημερία της κοινωνίας αποτελούν βασικές αρχές της εταιρείας μας. Συμβάλλουμε έμπρακτα σε δράσεις, που αναδεικνύουν την κοινωνική προσφορά και ανεκτίμητες αξίες, όπως η υγεία, το περιβάλλον, ο αθλητισμός, η παιδεία, ο εθελοντισμός, η κοινωνική ευημερία. Ο όμιλος έχει συνδέσει τις δραστηριότητές του με την ανταπόδοσή του στην τοπική κοινωνία της Λάρνακας, γι’ αυτό έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη του προγράμματος «Πράσινη και Όμορφη Λάρνακα». Επίσης, με δική του πρωτοβουλία ανέλαβε την τοπιοτέχνηση διαφόρων νησίδων και πεζοδρομίων με φύτεμα δέντρων, φιγούρων καμωμένων από υλικά ανθεκτικά σε καιρικές συνθήκες και πλαισιωμένα με αναρριχητικά φυτά. Σημαντική είναι και η εθελοντική συμβολή μας στην άθληση και την υγεία. Ο όμιλος είναι κάθε χρόνο πλέον ο χορηγός της διοργάνωσης του διεθνούς Radisson Marathon, όπως επίσης και ο διά βίου χορηγός του Ολυμπιονίκη αθλητή του Σωματείου Ολυμπιακής Γυμναστικής «Βύρων» Λάρνακας, Ηλία Γεωργίου. Τέλος, οργανώνουμε ετήσιες αιμοδοσίες με τη συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού του ομίλου, σε συνεργασία με το Νοσοκομείο μας «Τίμιος Σταυρός» στη Λάρνακα.
accomplish our set goals: focusing on people, social wellbeing and sustainable development on all levels. As a business, we advocate values and principles that are human-centred. As one of the leading construction and project management companies, we aim at implementing innovative projects that will meet future standards for sustainable development. How do viability, sustainability and other environmental factors fit into your plans? In recent years, our strategy has focused on implementing green, sustainable development policies outlined by the EU and the UN in Agenda 2030. Key priorities are viability and sustainability. In this context, we have focused our strategy on promoting new housing developments designed per the specifics outlined in Agenda 2030, projects that embody maximum energy efficiency by incorporating environmentally friendly solar energy. We included these elements in creating the Green Habitation Project. Regarding the economy in Cyprus and Larnaka, what are the current trends? Currently, investments in developing the Limena area and the Marina in Larnaka are playing decisively into increased demand for real estate in that area. That is where we are mainly active. Interest among foreign investors and others in the hospitality industry represents the bulk of demand. There is also great interest in new homes and apartments for young cou ples. T he establishment of headquarters in Cyprus for foreign companies is an increasing trend mainly due to tax incentives. How do you perceive corporate-and-social responsibility, and how do you contribute to the common good of society? Contributing to social progress and prosperity are among the principles on which our company stands. We actively contribute to activities highlighting invaluable social values such as health, the environment, sports, education, volunteer work and social welfare. We strive to support our local communities here in Larnaka. That is why we have begun developing the programme, Green and Beautiful Larnaka. On our initiative, we undertook the landscaping of various urban islands and sidewalks by planting trees and weather-resistant sculptures for climbing plants. We also voluntarily contribute to sports and health programmes in our communities and we are now the annual sponsor of the Radisson Marathon and a lifetime sponsor of Olympic athlete Elias Georgiou of the Olympic Gymnastics Association Viron of Larnaka. Finally, in collaboration with Timios Stavros Hospital, our human resources department takes part in annual blood drives.
«Η Quality Group δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη γης, στην ξενοδοχειακή βιομηχανία, στον ιατρικό τομέα και στην εκπαίδευση». “Quality Group is active in land development, the hotel industry, the medical industry and in education.”
W E L C O M E | 127
BUSINESS STORY
MSJ GROUP EMBRACING LIFE
Ε Δ Ώ Κ ΑΙ 77 ΧΡ ΟΝΙΑ Ο ΟΜΙΛΟΣ M SJ ΑΠΟΤ Ε Λ ΕΙ Η Γ Ε Τ ΙΚΟ Π ΑΙΚ Τ Η ΤΟΥ ΦΑΡ Μ Α Κ Ε Υ Τ ΙΚΟΥ Κ Α Ι Ι ΑΤ Ρ Ι ΚΟΥ Τ Ο Μ Ε Α , Ε Ν Τ Ο Σ Κ Α Ι Ε Κ Τ Ο Σ Σ Υ Ν Ο Ρ Ώ Ν , Π Ρ Ο Σ Β Λ Ε Π Ο Ν ΤΑ Σ Σ Ε Σ Υ Ν Ε Χ Η Π Ρ Ο ΣΦ Ο ΡΑ Κ Α Ι Α Ν Α Π Τ Υ Ξ Η Σ Τ Η Ν Α Ν Θ Ρ Ώ Π Ι Ν Η Υ Γ Ε Ι Α , Τ Η Ν Υ Γ Ε Ι Α ΤΏ Ν Ζ Ώ Ώ Ν Κ Α Ι Τ Η Ν Π Ρ ΟΣ ΤΑ Σ Ι Α ΤΏ Ν ΦΥ ΤΏ Ν , Α Γ Κ Α Λ Ι Α ΖΟ Ν ΤΑ Σ Ε Τ Σ Ι ΟΛ Ε Σ Τ Ι Σ Π Τ Υ Χ Ε Σ Τ Η Σ Ζ Ώ Η Σ . F O R 7 7 Y E A R S , T H E M SJ G R O U P H A S B E E N A L E A D I N G P L AY E R I N T H E P H A R M AC E U T I C A L A N D H E A LT H I N D U S T R I E S , A N D W I T H C O N T I N U O U S F O C U S O N S U P P LY A N D D E V E LO P M E N T I N H U M A N H E A LT H , A N I M A L H E A LT H A N D P L A N T H E A LT H B O T H I N S I D E A N D O U T S I D E T H E C O U N T RY.
Κάθε μεγάλο ταξίδι ξεκινάει με ένα μικρό βήμα. Προσεκτικό στην αρχή, μετά πιο γρήγορο, κοιτώντας όμως και πίσω κάποιες φορές. Εκεί από όπου ξεκίνησες. Αν έχεις πείσμα, μπορούν αυτά τα βήματα να σε οδηγήσουν πολύ μακριά, ως την καταξίωση και να χαράξουν μια συναρπαστική πορεία που θα συζητιέται από όλους. Μια πορεία με επίκεντρο την Υγεία και τις αδιαπραγμάτευτες αρχές και αξίες απέναντι στον άνθρωπο και την υγειονομική περίθαλψη, που ξεκίνησε από τη Λευκωσία το 1944 και σήμερα πρωταγωνιστεί στην Κύπρο, την Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτή είναι η ιστορία επιτυχίας του Ομίλου MSJ. Το πρώτο Φαρμακείο Μιχαλάκης Σ. Ιακωβίδης στη Λευκωσία κατάφερε να γίνει μέσα σε μια εικοσαετία αλυσίδα-συνώνυμο της αξιοπιστίας, της τεχνογνωσίας και της καινοτομίας. Παράλληλα, τη δεκαετία του ’50, ξεκίνησε την εισαγωγή έτοιμων φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων, κάτι πρωτοποριακό για την εποχή και την Κύπρο. Στη δεκαετία του ’70, στο παιχνίδι μπήκε η δεύτερη γενιά της οικογένειας. Γυρνώντας από τις σπουδές τους στο εξωτερικό, οι τέσσερις υιοί, Σώτος, Σάββας, Αλέξανδρος και Αριστοκλής, ανέπτυξαν ραγδαία την εταιρεία και επεκτάθηκαν σε νέους τομείς, όπως στον ιατρικό και εργαστηριακό εξοπλισμό, στα προϊόντα υγείας ευρείας κατανάλωσης, στα συμπληρώματα διατροφής, στα δερμοκαλλυντικά. Η τουρκική εισβολή το 1974 είχε επιπτώσεις στην εταιρεία, που όμως με σκληρή δουλειά και επιμονή ξεπεράστηκαν σχετικά γρήγορα. Ορόσημο για την εξέλιξη του Ομίλου MSJ αποτέλεσε η επέκταση
128 | W E L C O M E
Every journey starts with a first step. Careful at first, then faster, but always with an eye on where you began. If you are dedicated and disciplined, these steps can lead you to fame and success: an exciting story about progress worthy of discussion. What began in Nicosia in 1944 and is still thriving today, MSJ Group is forging a path ahead focused on healthcare and guided by steadfast principles in aiding humankind in Cyprus, Greece and Southeastern Europe. Here is their story. The first Michalakis S. Jacovides Pharmacy in Nicosia managed to become a chain within a period of twenty years, one synonymous with reliability, know-how and innovation. In the 50s, the import of the first ready made medicines began, something unique for its time and for Cyprus. The second generation of the Jacovides family came into play in the 70s. Returning from studies abroad, Michalakis’ four sons –Sotos, Savvas, Alexandros, and Aristoklis– rapidly developed the company and expanded into new areas such as medical and laboratory equipment, consumer health products, nutritional supplements, and dermocosmetics. The Turkish invasion in 1974 had serious consequences for the company, but with
ADVERTORIAL
στον ελλαδικό χώρο, με την ίδρυση το 1982 της Μ. Σ. Ιακωβίδης Ελλάς, με εστίαση σε καινοτόμα ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Η επιτυχημένη αυτή κίνηση οδήγησε το 1997 στην ίδρυση, από τα τέσσερα αδέλφια μαζί με τον Κώστα Ευριπίδη, της βιοφαρμακευτικής εταιρείας Genesis Pharma, της μεγαλύτερης ελληνικής εταιρείας που εξειδικεύεται σε καινοτόμα φάρμακα, κατά βάση βιοτεχνολογικά, για ασθενείς που πάσχουν από σπάνια, χρόνια και βαριάς μορφής νοσήματα, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, αλλά και απειλητικές μορφές καρκίνου. Σήμερα, ο Όμιλος MSJ είναι ένας εμπορικός οργανισμός με ηγετική και εξέχουσα θέση, προσφέροντας ένα πλήρες φάσμα φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων, αλλά και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, διαθέτει 7 εταιρείες ( M.S. Jacovides and M.S. Jacovides Hellas, Lifepharma, Vetagrica, Genesis Pharma, Agrolan και Evzeen.com) και απασχολούμενο προσωπικό πέραν των 400 ατόμων σε Ελλάδα και Κύπρο, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από εξελιγμένες φαρμακευτικές αγωγές και συνταγογραφούμενα φάρμακα μέχρι μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (OTC), συμπληρώματα, βρεφικά, καταναλωτικά προϊόντα υγείας, αλλά και κτηνιατρικά, διατροφής κατοικίδιων και φυτοπροστατευτικά προϊόντα, προάγοντας και προστατεύοντας ευρύτατα την έννοιας της ζωής. Ώς καθοριστικός πόλος στον τομέα της Υγείας, ο Όμιλος MSJ εστιάζει στην προώθηση των εννοιών της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της βιωσιμότητας με μια πλειάδα δράσεων, επιδιώκοντας την προαγωγή της ευημερίας και τη βελτίωση της ποιότητας σε κάθε πτυχή της ζωής. Τέτοιες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την υποστήριξη οργανισμών και κοινωνικών ομάδων με ενεργή παρουσία στον τομέα της Υγείας, οι οποίες συμβάλλουν στην κοινωνία μέσω ποικίλων δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, την προσφορά υποτροφιών σε φοιτητές ιατρικής, την οικονομική υποστήριξη νοσοκομείων, ιδρυμάτων, συλλόγων φροντίδας και προστασίας ζώων κ.ά. Υπερβαίνοντας πλέον τα τρία τέταρτα του αιώνα ιστορίας και έχοντας αποσπάσει τοπικές και διεθνείς διακρίσεις, ο Όμιλος MSJ συνεχίζει προσηλωμένος στις αρχές που του εμφύσησε ο αξέχαστος ιδρυτής του, Μιχαλάκης Σ. Ιακωβίδης: επαγγελματισμό, ήθος, ειλικρίνεια και διαφάνεια. Αυτές αντικατοπτρίζονται στις σχέσεις του Ομίλου με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (συνεργάτες, εργαζόμενοι, επαγγελματίες υγείας, η κοινωνία συνολικά) και με αυτές θα συνεχίσει να πορεύεται, ενώ σύντομα η σκυτάλη θα περάσει στην τρίτη γενιά της οικογένειας, που ήδη συμμετέχει και συμβάλλει. Την ομαλή μετάβαση της διοίκησης από τη δεύτερη στην τρίτη γενιά εγγυάται η συνέχιση της επιτυχημένης στρατηγικής, αλλά και η διάθεση της νέας γενιάς να φέρει το καινούργιο και το διαφορετικό, σε συνεργασία με τα έμπειρα διευθυντικά στελέχη και, φυσικά, τους ηγέτες του Ομίλου.
hard work and perseverance they eventually overcame these challenges. A milestone in the development of MSJ was its expansion into Greece by establishing the M.S. Jacovides Hellas Company in Athens in 1982. Focusing on innovative medical devices, this successful move led to the founding in 1997 of the biopharmaceutical company, Genesis Pharma. Led by the four brothers together with Costas Euripides, they quickly evolved into the largest biopharmaceutical company in Greece. Genesis Pharma are specialists in innovative biotechnological medications for patients suffering from rare, chronic and severe diseases such as multiple sclerosis and aggressive forms of cancer. Today, the MSJ Group and its family companies are a prominent trading organisation offering a full range of pharmaceuticals, parapharmaceuticals and related services. Specifically, the MSJ Group has 7 companies: M.S. Jacovides and M.S. Jacovides Hellas, Lifepharma, Vetagrica, Genesis Pharma, Agrolan and Evzeen. com. These employ over 400 people in Greece and Cyprus and cover a wide range of products from advanced pharmaceutical treatments and prescription drugs, to non-prescription drugs (OTC). They also cover dietary supplements, adult and infant consumer health products, and veterinarian, animal and plant products – all to support and protect the importance of health in life. A mainstay in the health industry, MSJ Group upholds the concepts of corporateand-social responsibility and sustainability through many related actions seeking to promote prosperity and improve quality in every aspect of life. Such initiatives include supporting organisations and social groups active in the health industry that contribute to society through a variety of information and awareness programmes. These include scholarships for medical students and financial support for hospitals, institutions, veterinarian clinics, and animal welfare groups, among others. Now, with more than three-quarters of a century of history behind them, and having earned local and international acclaim, the MSJ Group continues to adhere to principles set down by founder Michalakis S. Jacovides: professionalism, ethos, honesty and transparency. These are reflected in their treatment of shareholders, associates, employees, healthcare professionals, and society as a whole, and will continue to do so in the future. Soon the baton will pass to the family’s third generation who already are active participants and contributors. The smooth transition of management is guaranteed by the willingness of the new generation to continue to innovate in bold directions. In cooperation with the group’s seasoned executives, the future of MSJ’s strategy for success is all but assured.
O Όμιλος MSJ εστιάζει στην ευημερία και τη βελτίωση της ποιότητας σε κάθε πτυχή της ζωής. MSJ Group aims to promote prosperity and improve quality in every aspect of life.
W E L C O M E | 129
SPORT & LEISURE
A Golfer IN CYPRUS 130 | WELCOME
TEXT: VANGELIS CHANIOTAKIS
«ΛΕΝΕ ΠΩΣ ΤΟ ΓΚΟΛΦ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΤΗ ΖΩΗ. ∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΤΟ ΓΚΟΛΦ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟ», ΕΛΕΓΕ Ο ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ AΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ΓΚΟΛΦΕΡ ΓΚΑΡΝΤΝΕΡ ΝΤΙΚΙΝΣΟΝ ΤΖ. ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, ΤΟΝ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΟ ΓΚΟΛΦΙΚΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ, ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΠΩΣ ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΚΑΛΑ. “THEY SAY GOLF IS LIKE LIFE. IT’S NOT TRUE. GOLF IS MUCH MORE COMPLICATED,” SAID GARDNER DICKINSON JR, A PROFESSIONAL GOLFER. IN CYPRUS, THE MEDITERRANEAN’S RISING DESTINATION FOR GOLFING, THIS IS KNOWN ALL TOO WELL.
Άρχισα να παίζω γκολφ πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια. Είχα την τύχη να μου κολλήσουν το «μικρόβιο» δύο εραστές του γκολφ, από τους καλύτερους στο είδος τους, και σύντομα κατάλαβα πως αυτό που μετατρέπει το παιχνίδι σε πάθος είναι η αίσθηση μιας απόλυτης ελευθερίας. Το γκολφ δεν είναι κάτι απλό και εύκολο. Αντιθέτως. Θέλει τεχνική, ακρίβεια στην κίνηση και στρατηγικό σχεδιασμό για να κατακτήσεις την τρύπα που ξεδιπλώνεται μπροστά σου. Παίζοντας γκολφ βρίσκεσαι συνεχώς αντιμέτωπος με τον εαυτό σου. Αυτός είναι πάντα ο μεγάλος σου αντίπαλος. Τα σκαμπανεβάσματα πολλά. Μπορεί σε μια τρύπα να έχεις κάνει το τέλειο drive, το καλύτερο chip και το ιδανικό putt κι αμέσως μετά, στην επόμενη τρύπα, να παίζεις χειρότερα κι από αρχάριο. Το γκολφ μοιάζει με ψυχολογικό παιχνίδι με τρομερές εναλλαγές συναισθημάτων από τρύπα σε τρύπα, που, εκτός από φυσική κατάσταση, απαιτεί και πνευματική ισορροπία. Σήμερα, έπειτα από πολλά ταξίδια και αμέτρητες «μάχες», έχω φτάσει σε ένα υψηλό επίπεδο παιχνιδιού. Είμαι single figure player (το handicap μου είναι 9) κι ένας από τους αγαπημένους μου γκολφικούς προορισμούς είναι η Κύπρος. Συνδυάζοντας το μοναδικό μεσογειακό περιβάλλον, τον ιδανικό καιρό και τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, τα γήπεδα γκολφ της Κύπρου την καθιστούν ακαταμάχητη για τους απανταχού γκόλφερ. Το Aphrodite Hills Golf, το Eléa Golf Course, το Minthis Hills και το Secret Valley το αποδεικνύουν περίτρανα. To Aphrodite Hills κατέχει μια θέση ανάμεσα στα καλύτερα γήπεδα γκολφ του κόσμου, ενώ έχει βραβευτεί και ως το καλύτερο της Ευρώπης. Awarded the best course in Europe, Aphrodite Hills holds a place among the world’s premier destinations for golf.
ΤΟ ΜΑΓΕΥΤΙΚΟ ELÉA Αν τα ταξίδια και οι αναμνήσεις μας από αυτά έχουν τη δύναμη να διαμορφώνουν την προσωπικότητά μας, τότε η Κύπρος μού έχει χαρίσει μια από τις καλύτερες γκολφικές αναμνήσεις. Στο Eléa Golf Course, στην Πάφο, είχα την τιμή να γνωρίσω και να παίξω έναν ολόκληρο γύρο με το θρύλο του αθλήματος, τον σερ Νικ Φάλντο, τον άνθρωπο που σχεδίασε το Eléa Golf Course. Εκτός από την αδιαμφισβήτητη ομορφιά του και την άψογη εναρμόνισή του με τη φύση και τον ορίζοντα, το Eléa είναι κατασκευασμένο με τέτοιον τρόπο, ώστε να υπό-
I began playing golf about fifteen years ago. I was lucky enough to catch “the bug” from two who love the game – the best of their kind. Soon, I realised that my passion for the game comes from its feeling of absolute freedom. Golf is not something simple or easy. In fact, it’s quite the opposite. It takes technique, precision in movement and strategic planning to conquer the course in front of you. Playing golf, you are constantly confronted with yourself. You are always your biggest opponent. The ups and downs are many. At one hole, you can execute a flawless drive, chip and putt. Immediately after, at the next, you play worse than a novice. Golf is a psychological game of emotions that shift from one stroke to the next. In addition to your physical condition, the game requires tremendous mental balance. Today, after countless battles on many courses, I have achieved a high level of play (a 9-handicap). Cyprus is one of my favourite destinations for golfing. The Mediterranean environment, ideal weather and state-of-the-art facilities make golfing here irresistible. Aphrodite Hills, Eléa Golf Course, Minthis Hills, and Secret Valley are living proof.
WELCOME | 131
SPORT & LEISURE
Τα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του γηπέδου Aphrodite Hills είναι το βαθύ φαράγγι που χωρίζει τα δύο υψίπεδα και η συγκλονιστική θέα του στο απέραντο μπλε της Μεσογείου. The Aphrodite Hills course most impressive features are a deep gorge separating two plateaus and endless vistas of the blue Mediterranean.
132 | WELCOME
σχεται στον εκάστοτε γκόλφερ πολλές εκπλήξεις. Μέσα από χαρουπόδεντρα κι ελιές απλώνονται τα καταπράσινα fairways, που κρύβουν πολλές παγίδες και σε αναγκάζουν να σκεφτείς τα χτυπήματά σου. Ένα γήπεδο χαρακτηρίζεται καλό όχι μόνο από το βαθμό δυσκολίας του αλλά και από τον καλό του ρυθμό. Δηλαδή, ακόμη κι αν κάνεις άσχημα χτυπήματα, να μπορείς να συνεχίσεις το παιχνίδι. Σε κάθε γήπεδο, κάθε τρύπα πρέπει να είναι αξιομνημόνευτη. Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο για έναν γκόλφερ όταν όλες οι τρύπες μοιάζουν ίδιες. Το Eléa, το χαρακτηρίζουν δύο τρύπες: H No4, μια par 4, με τα μεγαλύτερα σε έκταση bunker (αμμοπαγίδα) σε ολόκληρο το γήπεδο, και η Νο17, μια μακρινή par 5 σε πλαγιά, κατηφορική προς τα δεξιά και γνωστή με την ονομασία «Bobby Jones», προς τιμήν του μεγάλου Αμερικανού γκόλφερ. Εδώ, η προσπάθεια είναι να κρατηθείς αριστερά στο fairway, διαφορετικά, αν σε πάρει η κατηφόρα, τα πράγματα δυσκολεύουν. Σε κάθε περίπτωση, το μπαστούνι που χαρακτηρίζει το Eléa είναι το sand wedge. eleaestate.com
ΤΟ ΠΟΛΥΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟ APHRODITE HILLS Οι λάτρεις του γκολφ επισκέπτονται τα γήπεδα όπως οι πιστοί τα μοναστήρια. Και το «μοναστήρι» των γκόλφερ στην Κύπρο είναι το Aphrodite Hills Golf, το μοναδικό με πιστοποίηση PGA και (πολυ)βραβευμένο για το σεβασμό του στο περιβάλλον. Τα δύο συνεχόμενα τουρνουά γκολφ του 2020, το Aphrodite Hills Cyprus Open και το
THE ENCHANTING ELÉA If the memories we make in our travels have the power to shape our personalities, then the memories I have made while golfing in Cyprus have shaped mine. In Pafos, I had the honour of meeting and playing a full round with Eléa’s designer, Sir Nick Faldo: a golfing legend. In addition to the course’s undeniable beauty and perfect harmony with nature and the horizon, Eléa is designed to confront the golfer with many challenges. The fairway is set among a spread of carob and olive trees which hide many traps that require you to think carefully about each stroke. A course is characterised not only by its degree of difficulty but also by its rhythm. That is, even if you make some errors, you can still continue the game. A good golf course has memorable holes. There is nothing worse than playing holes that look and feel identical. Eléa is defined by two: No4, a par-4 with the course’s largest bunker (sand trap) and No17, a distant par-5 on a hill sloping down to the right, known as Bobby Jones – in honour of the great American golfer. Here, the challenge is to stay left on the fairway. Otherwise, if you hit downhill, things become tricky. When you play Eléa, don’t forget your sand wedge!
THE AWARD-WINNING APHRODITE HILLS Lovers of golf frequent their courses like the faithful frequent their monasteries. The golfer’s “monastery” in Cyprus is Aphrodite Hills, the island’s only PGA-certified course. It has also won awards for environmentalism. Two
SPORT & LEISURE
Aphrodite Hills Cyprus Showdown, με τη συμμετοχή των καλύτερων γκόλφερ στην παγκόσμια κατάταξη, έβαλαν την Κύπρο στο επίκεντρο του αθλητικού ενδιαφέροντος. Ο σχεδιασμός του εν λόγω γηπέδου έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: Το γήπεδο εκτείνεται στα δύο υψίπεδα ενός βουνού, ανάμεσα σε ελιές και χαρουπιές. Το γεγονός ότι υπάρχουν πέντε διαφορετικά σημεία εκκίνησης για κάθε τρύπα, τα οποία επιτρέπουν στους γκόλφερ να επιλέξουν τη δυσκολία που επιθυμούν, το κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρον για όλα τα handicap. Το Aphrodite Hills Golf είναι ένα μακρύ και θεαματικό γήπεδο με φανταστική θέα προς τη Μεσόγειο και τρεις αξέχαστες τρύπες. Την τρύπα Νο3, μια δύσκολη, ανηφορική και μακριά (par 5, 573m), που για να φθάσει το μπαλάκι στο fairway πρέπει να περάσει πρώτα πάνω από μία χαράδρα. Η θέα, όμως, από το green στη θάλασσα θα σας αποζημιώσει. Το στοιχείο, ωστόσο, που θα σας κάνει να ερωτευθείτε παράφορα το συγκεκριμένο γήπεδο είναι η μοναδική αίσθηση ελευθερίας και ηρεμίας που θα νιώσετε όταν φθάσετε στη δικαίως δημοφιλή τρύπα Νο7 (par 3, 210m). H αίσθηση της πτήσης των 200 μέτρων πάνω από ένα φαράγγι και η ικανοποίηση που θα πάρετε όταν προσγειώσετε το μπαλάκι πάνω στο green, σε συνδυασμό με τη μοναδικότητα του φυσικού τοπίου, είναι αξίες ανεκτίμητες. Τέλος, η φαινομενικά εύκολη τρύπα Νο18 (par 5, 484m) θα σας χαρίσει μία εκπληκτική θέα προς την Πέτρα του Ρωμιού. Το μπαστούνι που χαρακτηρίζει το Aphrodite Hills Golf είναι το 3-wood. aphroditehills.com
consecutive tournaments in 2020, the Aphrodite Hills Cyprus Open and the Aphrodite Hills Cyprus Showdown, featured some of the best golfers in the world and put Cyprus at the centre of interest in the sport. This course has a key design feature; it is between two plateaus with stands of olive and carob trees. The fact that there are five different tee boxes for each hole allowing golfers to choose the difficulty of their approach makes it interesting for all handicaps. Aphrodite Hills is a long and spectacular course with fantastic views of the Mediterranean Sea. There are three unforgettable holes. No3 is a technical, 573 metre-long uphill par-5 that requires the ball to clear a ravine to reach the fairway. No7 is a 210 metre-long par3. There is a feeling of freedom and calm when you play here. It is entirely unique, and you will fall in love with it. Watching your ball arc 200 metres over a gorge to land on the opposite green is truly satisfying. This combined with the uniqueness of the natural landscape is invaluable. Finally, No18 – a deceptively easy, 484 metre-long par-5 with stunning views of Aphrodite’s Rock. A good club for Aphrodite Hills is a 3-wood.
Το πιο απαιτητικό γήπεδο γκολφ της Κύπρου, το Secret Valley, επιφυλάσσει στους παίκτες μία δύσκολη, αλλά ταυτόχρονα μοναδική πορεία μέσα σε μία γραφική κοιλάδα. Secret Valley, the most technical course in Cyprus, offers challenging golf within a picturesque setting.
THE DEMANDING SECRET VALLEY A few kilometres away from Aphrodite Hills, nestled into a picturesque valley that stretches to Aphrodite’s Rock, in Kouklia, is Secret Valley Golf Course. It is downhill in its entirety, except for the last 2 holes. The course may look easy enough, but the narrow and rolling
WELCOME | 133
SPORT & LEISURE
Το πανέμορφο Minthis Hills, το πρώτο γήπεδο γκολφ της Κύπρου με πιστοποιητικό GEO, περιβάλλεται από ένα εκπληκτικό φυσικό τοπίο, το οποίο κοσμούν καρυδιές, συκιές και ελαιώνες. Minthis Hills, the first GEO Certified golf course in Cyprus, is surrounded by a stunning natural landscape adorned by olive groves, walnut and fig trees.
ΤΟ ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΟ SECRET VALLEY Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, αλλά στην ίδια περιοχή, στα Κούκλια, σε μια γραφική κοιλάδα που καταλήγει στην Πέτρα του Ρωμιού, βρίσκεται ένα ακόμη γήπεδο γκολφ της Κύπρου, το Secret Valley Colf Course. Πρόκειται για ένα κατηφορικό στο σύνολό του γήπεδο, με εξαίρεση τις 2 τελευταίες τρύπες. Αρχικά, θα το θεωρήσετε εύκολο, αλλά τα στενά του fairway με τα πολλά πάνω-κάτω θα σας υποχρεώσουν να σκεφθείτε τα χτυπήματά σας και να παίξετε μάλλον συντηρητικά. Στην πραγματικότητα, είναι ίσως το πιο απαιτητικό γήπεδο γκολφ της Κύπρου. Το 5-wood είναι το μπαστούνι σας γι’ αυτό το γήπεδο. secretvalleygolfresort.com
ΤΟ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟ MINTHIS HILLS Φεύγοντας από την Πάφο και ακολουθώντας μια ορεινή διαδρομή προς την οροσειρά Τρόοδος, φτάνετε μετά από περίπου μισή ώρα στο χωριό Τσάδα, σε υψόμετρο 600 μέτρων. Περίπου 3 χλμ. έξω από το χωριό βρίσκεται η Μονή Τιμίου Σταυρού Μίνθης, ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής. Γύρω από το μοναστήρι και μέσα σε αμπελώνες και ελιές ξετυλίγεται το Minthis Hills, ένα πανέμορφο γήπεδο γκολφ. Είναι το πρώτο που κατασκευάστηκε στο νησί, το 1994. Το γήπεδο ανακαινίστηκε το 2007 και τις εντυπώσεις κλέβει το πανέμορφο clubhouse με την εξαιρετική θέα προς το γήπεδο και την κοιλάδα. Θα σας εντυπωσιάσει η νέα τρύπα Νο10, μια ανηφορική par 5 μέσα σε μία χαράδρα. Δεν θα ξεχάσετε ποτέ τη θέα από το green προς τις κορυφογραμμές της οροσειράς Τρόοδος. To 6-iron είναι το μπαστούνι σας. minthisresort.com
134 | WELCOME
fairways force you to think about your shots and play rather conservatively. In fact, it is probably the most demanding course in Cyprus. The 5-wood is your club in this arena.
THE PIONEERING MINTHIS HILLS A thirty-minute drive from Pafos on-route to the Troodos mountains and resting 600 metres above sea level is Tsada. About 3 km from the village is Stavros tis Minthis Monastery. It is one of the region’s most important religious attractions. Unfolding among vineyards and olive groves outside the monastery is Minthis Hills. Constructed in 1994, it was the first golf course in Cyprus. In 2007, the course underwent renovations – today, with its excellent clubhouse and unforgettable views of the surrounding countryside and the Troodos mountains, Minthis Hills is a showstopper. Players will be impressed by hole No10, an uphill par-5 set into a ravine. Bring your 6-iron.
SPORT & LEISURE
COMING SOON LIMASSOL GREENS GOLF RESORT Το πολυαναμενόμενο θέρετρο Limassol Greens, συνολικής έκτασης 1,4 εκατ. τ.μ., δίπλα στην αμμώδη παραλία Lady’s Mile, αποτελεί το πρώτο έργο που αφορά οικιστικό θέρετρο, γκολφ και spa, το οποίο αναπτύσσεται σε πόλη. Το 18 οπών γήπεδο γκολφ του Limassol Greens θα βρίσκεται δίπλα στη μεγαλύτερη αλυκή του νησιού και θα εκτείνεται σε 6.404 μέτρα μέσα σε ένα εξαιρετικό φυσικό τοπίο με λίμνες, ελιές και χαρουπιές. Σχεδιασμένο από τον διάσημο αρχιτέκτονα του γκολφ Κάμπελ Ρόμπινσον, θα διαθέτει πλούσιο γρασίδι Βερμούδων, άνετα fairways, greens με εξαιρετική επιτάχυνση και εκπληκτικά pot bunkers που συναρπάζουν κάθε λάτρη του γκολφ. Μεγάλο μέρος της διαδρομής έχει σχεδιαστεί για να αντικατοπτρίζει τους κοντινούς αμμώδεις αμμόλοφους της παραλίας Lady’s Mile, ενώ οι τρύπες 5 και 6, που θα βρίσκονται σε έναν φυσικό υγρότοπο, θα προσφέρουν γραφική θέα στο γειτονικό δάσος. Πρόκειται για ένα πραγματικά εκπληκτικό γήπεδο, σχεδιασμένο για μία αξέχαστη εμπειρία γκολφ όλο το χρόνο. Limassol Greens, a long-awaited residential, golfing and spa-resort project currently under development, is a first for the city. The 18 holes of the course will be located next to the largest salt lake in Cyprus and will cover 6,404 metres amidst exceptional natural scenery, including ponds, olive and carob trees. The resort planned will cover a total of 1.4-million square metres next to Lady’s Mile beach. Designed by Cabell Robinson, a renowned golf architect, Limassol Greens will feature rich Bermuda grass, comfortable fairways, greens with excellent acceleration and unique pot bunkers sure to fascinate all golfing enthusiasts. Much of the course will mirror the nearby dunes of Lady’s Mile, while holes 5 and 6, located in natural wetland, will offer scenic views of a neighbouring forest. Designed to create an unforgettable golfing experience year-round, Limassol Greens is destined to be incredible! limassolgreens.com
Σχεδιασμένο από τον διάσημο αρχιτέκτονα του γκολφ Κάμπελ Ρόμπινσον, το Limassol Greens διαθέτει άνετα fairways και εκπληκτικά pot bunkers. Designed by Cabell Robinson, a renowned golf course architect, Limassol Greens features comfortable fairways and challenging pot bunkers.
WELCOME | 135
NATUR E
Η ΚΥΠΡΟΣ ΠΑΝΤΡΕΥΕΙ ΤΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ «ΣΕΒΑΣΜΟΣ» ΚΑΙ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ», ΑΠΟΘΕΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. ΑΠΟ∆ΕΙΞΗ, ΟΙ ΑΚΟΛΟΥΘΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ. CYPRUS IS ELEVATING ITS RESPECT FOR THE ENVIRONMENT THROUGH ECOTOURISM. THE FOLLOWING DESTINATIONS ARE PROOF OF THIS.
ECO FRIENDLY Wellness
136 | WELCOME
TEXT: CHRISTINA GEORGIOU
ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΦΑΡΜΑ RIVERLAND Μια ονειρεμένη έκταση γης για παιδιά και όχι μόνο αναδείχθηκε σε χρόνο-ρεκόρ σε ένα δημοφιλή προορισμό για όσους αγαπούν τη φύση και την περιπέτεια. Το αγρόκτημα, που απλώνεται σε 25 περίπου εκτάρια γης στο χωριό Καμπιά, σας δίνει την ευκαιρία να επισκεφθείτε φάρμες με ζώα όπως κοτόπουλα, κατσίκες, πρόβατα, άλογα και κουνέλια και να επιδοθείτε μόνοι ή μαζί με τα παιδιά σας στην τοξοβολία, την ιππασία, το καγιάκ και την αναρρίχηση. Σημειώστε ότι τα ζώα εκτρέφονται με βιολογικές ζωοτροφές, παράγοντας πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα όπως αυγά ελευθέρας βοσκής, κατσικίσιο γάλα, κατσικίσιο τυρί, χαλλούμι, κεφίρ και αϊράνι.
H Αλυκή της Λάρνακας είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην Κύπρο και ένα από τα σημαντικότερα μεταναστευτικά περάσματα πουλιών. Larnaka’s Salt Lake is the second largest in Cyprus and one of the most important migratory bird crossings.
> ΚAMPIA, NICOSIA, TEL. +357 99592598
ΠΑΡΚΟ ΦΑΡΜΑ ΠΕΤΡΙ∆ΗΣ
RIVERLAND BIO FARM
Μια μεγάλη έκταση γης μεταμορφώθηκε σε ένα θεματικό πάρκο που υπόσχεται αμέτρητες δραστηριότητες και μοναδικές στιγμές ψυχαγωγίας μέσα στη φύση. Το Πάρκο Φάρμα Πετρίδης είναι ιδανικό για χαλάρωση και παιχνίδι. Εδώ, θα δείτε και θα ταΐσετε μαζί με τα παιδιά σας κότες, αγελάδες, γαϊδουράκια και πόνι, ενώ θα απολαύσετε τον καφέ σας όσο εκείνα απασχολούνται στον ευρηματικό μεγάλο παιχνιδότοπο της Φάρμας.
Covering some 25 hectares beside the village of Kampia, the estate is a dream destination for children and quite popular with those who love nature and adventure. Farm animals include chickens, goats, sheep, horses, rabbits and others besides. From these come free-range eggs, goat’s milk cheese, halloumi and kefir (a fermented milk drink containing probiotics) – all certified organic. Visitors can also try their hand at archery, horseback riding, kayaking and climbing.
> ΜARKI, NICOSIA, TEL. +357 22525255
ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΚΑΒΟ ΓΚΡΕΚΟ Βρίσκεται σε ένα τοπίο αδρό, δωρικό, όπου κυριαρχούν οι βράχοι, η οξειδωμένη γη, οι αγριελιές και η θάλασσα. Έχοντας ως σκοπό να αναδείξει το φυσικό πλούτο του Εθνικού Δασικού Πάρκου Κάβο Γκρέκο, μιας περιοχής με εκπληκτική, παρθένα, φυσική ομορφιά 385 εκταρίων γης, το Κέντρο ενημερώνει τους επισκέπτες του για τους κινδύνους που το απειλούν, αλλά και για όσα συμβάλλουν στην προστασία του. Ξεναγηθείτε στους εκθεσιακούς χώρους του, με οπτικοακουστικούς οδηγούς, που εξηγούν τα διάφορα οικοσυστήματα της παράκτιας ζώνης και της θάλασσας, καθώς και στα τρία ενυδρεία του, τα οποία σας δίνουν την ευκαιρία να παρακολουθήσετε από κοντά τα παραθαλάσσια οικοσυστήματα. Έχοντας για φόντο τη μοναδική θέα της θάλασσας, μπορείτε ακόμη να περπατήσετε στα μονοπάτια μελέτης της φύσης, αλλά και να κάνετε ποδηλασία. Θα διακρίνετε βράχια από ασβεστόλιθο και θα εκπλαγείτε από την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του τόπου. > CAPE GRECO, FAMAGUSTA, TEL. +357 23814412
PETRIDES FARM PARK The Petrides Farm, a large expanse of land now turned into a natural theme park, promises varied recreational activities and unforgettable experiences for guests. It’s fun for the whole family and ideal for relaxation. Children can interact and hand-feed the farm’s chickens, cows, donkeys and ponies. The play zone offers a cornucopia of educational and entertaining activities to keep kids busy when the adults need a moment’s respite to enjoy a coffee.
CAPE GRECO ENVIRONMENTAL INFORMATION AND EDUCATION CENTRE The centre inhabits a 385-hectare expanse of breathtaking and untouched natural beauty: an austere landscape of rock, iron-red earth, wild olive trees and the sea. Casting a spotlight on the natural riches of the Cape Greco National Forest, the centre raises visitor awareness of the threats confronting the region and the factors that help protect it. Exhibition tours include audio-visual guides to the various coastal and marine ecosystems. There are also three aquariums to facilitate up-close observation of these habitats. With the sea forming a backdrop of singular
WELCOME | 137
© DEPARTMENT OF FORESTS
NATUR E
To Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης έχει ως σκοπό να αναδείξει το φυσικό πλούτο του Εθνικού Δασικού Πάρκου Κάβο Γκρέκο. Η απόλυτη επαφή με τη φύση, το ζητούμενο για όσους επιλέγουν να μείνουν σε κάποιο από τα Yurts. The Centre for Environmental Education aims to highlight the natural wealth of the Cape Greco National Forest. Absolute contact with nature is a must for those looking to stay in a Yurt.
ΒΟΤΑΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ CYHERBIA Δεν θα χρειαστεί πολύ, για να καταλάβετε πως σ’ αυτό το βοτανικό πάρκο η φύση και τα αρώματά της κατέχουν ρόλο πρωταγωνιστικό. Το CyHerbia αποτελείται από εννέα υπέροχους βοτανόκηπους, ένα δάσος, μέσα στο οποίο εκατοντάδες κυπαρίσσια σχηματίζουν το νησί της Κύπρου, και ένα μοναδικό στο είδος του λαβύρινθο, έκτασης 2.000 τ.μ., που σας προσκαλεί να βρείτε την έξοδό του, με τη βοήθεια επτά κρυμμένων πουλιών. Εδώ βρίσκεται και ο μεγαλύτερος κήπος λεβάντας στο νησί, αποστακτήριο αιθέριων ελαίων, αλλά κι ένα κατάστημα με μεγάλη ποικιλία από βοτανικά τσάγια, βάμματα, λάδια, κηραλοιφές και διάφορα καλλυντικά που παρασκευάζονται από τα βότανα του πάρκου.
CYHERBIA BOTANICAL PARK CyHerbia, a botanical park dedicated to nature and its aromas, consists of nine wonderful herb gardens, a Cyprus-shaped forest of hundreds of cypress trees and a unique, 2,000 square-metre maze inviting you to find the way out with help from seven concealed birds. The park is also home to the largest lavender garden on the island, a distillery for essential oils and a shop with a huge selection of herbal teas, tinctures, oils, beeswax ointments and cosmetics made from herbs grown in the park.
> ΑVGOROU, FAMAGUSTA, TEL. +357 99915443
YURTS IN CYPRUS YURTS ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Όσο πιο κοντά πλησιάζετε στα Yurts, διανύοντας ένα χωματόδρομο στη μέση του πουθενά, τόσο πιο μακριά θα βρίσκεστε από τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Η πανοραμική θέα και το μοναδικό ηλιοβασίλεμα δεν είναι τα μόνα που κάνουν τα Yurts ξεχωριστά. Οι τρεις γιούρτες, που βρίσκονται λίγο έξω από το χωριό Σίμου στην Πάφο, ψηλά στους λόφους, αποτελούν το μοναδικό στο είδος του, οικολογικό bed and breakfast εναλλακτικό κάμπινγκ, στο νησί. Αρκετά μακριά η μία από την άλλη –εξασφαλίζοντας έτσι την ιδιωτικότητα των επισκεπτών– προσφέρουν άφθονη ηρεμία και απέραντη φυσική ομορφιά. Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για να εξερευνήσετε την τριγύρω περιοχή, με την Πόλη Χρυσοχούς να βρίσκεται αρκετά κοντά στα Yurts, το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα το κουνήσετε από εκεί μέχρι την ημέρα της αναχώρησής σας. > SIMOU, PAFOS, TEL. +357 97629148
138 | WELCOME
beauty, guests can cycle or stroll along the park’s paths. On your way, you’ll see limestone rock formations and be amazed by the wealth of local flora and fauna.
As you make your way along an isolated dirt road leading to the yurts, the further you begin to feel from your everyday routine. Settled high in the hills near the village of Simou in Pafos, the yurts represent the island’s only alternative, eco-friendly bed and breakfast. Three in total and pitched far enough apart to ensure privacy, the yurts offer peace and quiet in spades amidst natural beauty as far as the eye can see: panoramic views and stunning sunsets notwithstanding. Though there is plenty to explore in Polis Chrysochous, witch is close by, it’s more than likely you won’t budge till it’s time to checkout.
WETLANDS IN LIMASSOL AND LARNAKA Cyprus’ largest salt lake, one that covers 10.65 square kilometres in Limassol, is considered some of the most important wetlands in the Eastern Mediterranean: a respite for thousands of migratory birds on their way to their final destinations. Most popular among these are flamingos
ΓΙΟΡΤΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΦΥΣΗ Το Φεστιβάλ Τουλίπας, στο Πολέμι, υποδέχεται κάθε Μάρτιο τους επισκέπτες με παραδοσιακή μουσική, χορό, ποίηση, κρασί και φόντο τις τουλίπες που ευδοκιμούν εκεί. • Η Γιορτή Τριαντάφυλλου στον Αγρό, κάθε Μάιο, σας δίνει μια μοναδική ευκαιρία να ζήσετε την εμπειρία συγκομιδής και επεξεργασίας των τριαντάφυλλων, αλλά και να διασκεδάσετε με μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις. • Το Φεστιβάλ Βοτάνων-Λεβάντας, στις γραφικές Πλάτρες, σας προσκαλεί κάθε καλοκαίρι να φυτέψετε λεβάντες και να απολαύσετε ένα γαστρονομικό ταξίδι με γεύση και άρωμα λεβάντας – όπως παγωτά, σοκολάτες, λουκουμάδες και κρέπες. C E L E B R AT I N G N AT U R E The Polemi Tulip Festival welcomes visitors every March to traditional music, dancing, wine and poetry: all set against a backdrop of the village’s thriving tulips. • Held in Agros every May, the Rose Festival gives you the unique opportunity to harvest and process roses, and to enjoy music and dancing. • Every summer in picturesque Platres, the Lavender Festival invites you to assist in planting this flower, and to sample lavender-flavoured culinary delights such as ice cream, chocolate, honey-covered balls of dough and crepes.
Υ∆ΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΣΕ ΛΕΜΕΣΟ ΚΑΙ ΛΑΡΝΑΚΑ Με έκταση 10,65 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η μεγαλύτερη αλυκή στην Κύπρο βρίσκεται στο Ακρωτήρι της Λεμεσού. Θεωρείται από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της Ανατολικής Μεσογείου, με χιλιάδες πουλιά να καταφθάνουν εκεί κατά τη διάρκεια της μετανάστευσής τους. Δημοφιλέστερη άφιξη είναι αυτή των φλαμίνγκο, που προσδίδουν μια μοναδική ομορφιά στη θέα της λίμνης κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών. Η λίμνη φιλοξενεί ακόμα χιλιάδες πάπιες, κύκνους και σπάνια ή υπό εξαφάνιση πουλιά. Την Αλυκή της Λάρνακας, που βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της πόλης, θα τη συναντήσετε από την πρώτη στιγμή που θα φτάσετε στο νησί, κατά τη διάρκεια της προσγείωσής σας. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αλυκή στην Κύπρο κι ένα από τα σημαντικότερα μεταναστευτικά περάσματα πουλιών, με πιο ιδιαίτερα τα φλαμίνγκο που την επισκέπτονται για να τραφούν με γαρίδες άλμης. Κάθε χειμώνα, υπολογίζεται ότι περνούν από 2.000 έως 12.000 φλαμίνγκο, με την αλυκή να αποκτά ένα ελαφρύ ροζ χρώμα. Μέσα από την περιοχή της λίμνης περνάει κι ένα γραμμικό μονοπάτι, μήκους τεσσάρων χιλιομέτρων.
who lend their unique beauty to the wetlands during the winter months. The lake is also a temporary home to thousands of ducks, swans and rare or endangered birds. As aircraft make their final approaches into Larnaka International, passengers can catch glimpses of the island’s second-largest salt marsh. Located southwest of the city, the wetlands are crucial resting grounds for migratory birds, especially flamingos which feed on native shrimp. It’s estimated that between two to twelve thousand flamingos pass through the salt marsh every winter during which the waters are dyed a characteristic pink hue. A four-kilometre footpath runs through the lake zone.
Φυσικός πλούτος, αρώματα βοτάνων και μια συναρπαστική περιπέτεια στο CyHerbia Botanical Park. Natural wealth, aromas of herbs and a fascinating adventure in CyHerbia Botanical Park.
WELCOME | 139
CULTUR E
Religious
INSPIRATIONS
140 | W E L C O M E
TEXT: CHRISTINA GEORGIOU
© DEPARTMENT OF ANTIQUITIES CYPRUS
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ∆ΙΑ∆ΡΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕ Ο∆ΗΓΟ ΤΗΝ UNESCO ΞΕ∆ΙΠΛΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΑΙΩΝΩΝ Ο ΜΟΝΑ∆ΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΗΣ Ι∆ΙΑΙΤΕΡΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ. ARMED WITH A MAP OF RELIGIOUS SITES IN CYPRUS, AND WITH UNESCO AS YOUR GUIDE, THE UNIQUE AND RICH HERITAGE OF THE ISLAND WILL UNFOLD BEFORE YOU.
οναστήρια, εκκλησίες, μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, εξαίρετα δείγματα βυζαντινών τοιχογραφιών, μοναδικές εικόνες, θαύματα, ιστορίες και παραδόσεις. Η σχέση της Κύπρου με τον χριστιανισμό, άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία του νησιού, γράφεται από τα πρώτα χρόνια της γέννησής του, πριν από δύο χιλιάδες χρόνια περίπου, όταν το 45 μ.Χ. οι Απόστολοι Παύλος, Βαρνάβας και Μάρκος αποβιβάστηκαν στη Σαλαμίνα και διέσχισαν την Κύπρο μέχρι την Πάφο, κηρύσσοντας τη νέα θρησκεία. Την ίδια ώρα, ξετυλίγεται αριστοτεχνικά η ύπαρξη βυζαντινής τέχνης και πολιτισμού στο νησί, με μοναδικά στο είδος τους τεκμήρια. Με τον ίδιο πλούτο με τον οποίο η Κύπρος προσφέρει τον ήλιο, τη θάλασσα και το φως, διαθέτει σημαντικού ενδιαφέροντος μνημεία, η ιστορία των οποίων μας ταξιδεύει στους αιώνες. Καθόλου τυχαίο που δέκα εκκλησίες, χτισμένες στα χρόνια του Βυζαντίου, αποτελούν σήμερα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Οι εκκλησίες αυτές βρίσκονται στα βουνά της οροσειράς του Τροόδους και, παρά την εξωτερική τους απλότητα, διακρίνονται για τα δείγματα ρευμάτων βυζαντινής και μεταβυζαντινής μνημειακής ζωγραφικής. Διατηρούνται, μάλιστα, σε πολύ καλή κατάσταση και χρονολογούνται από τις αρχές του 11ου έως τις αρχές του 16ου αιώνα. Και οι δέκα, αντιπροσωπευτικά μνημεία εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής της υπαίθρου, αποδεικνύουν την ύπαρξη βυζαντινού πολιτισμού στο νησί, όπως και τη σχέση της τέχνης ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Κατανυκτικές, με μοναδικές τοιχογραφίες στο εσωτερικό τους, θυμίζουν μικρά μουσεία βυ-
Μ
Monasteries, churches, UNESCO sites, murals, icons and oral traditions compose a picture of Christianity’s heritage and cultural influence on Cyprus and her people. Cyprus began her relationship with Christianity shortly after the birth of the religion. Some two thousand years ago in 45 AD the apostle Paul, Barnabas, and Mark arrived at Salamis and travelled to Pafos, proclaiming their faith as they went. Byzantine art and architecture are prolific on the island. Cyprus is blessed with fascinating monuments, their histories cut across the millennia. No fewer than ten churches built during the Byzantine period have been declared UNESCO World Heritage Sites. All are in the Troodos mountain region. Despite the simplicity of their exteriors, their interiors are graced with fine examples of Byzantine and post-Byzantine murals, these covering a range of different schools of painting. Dating from the early 11th to early 16th centuries, they are all in excellent condition. The churches are representative of rural parish architecture. With interiors adorned by lovingly rendered murals, the churches are akin to miniature museums of Byzantine art and repositories for the island’s history, conquerors and people. In Kakopetria, Ayios Nikolaos tis Steyis (the church of ‘Saint Nicholas of the Roof’), whose murals were painted over a 600 year period, is typical in this respect. However, it is also unique in being the catholicon (monastic church) of a Byzantine monastery. Built on Cyprus during the first half of the 11th century, its murals are the most important of the period. These include depictions of the Assumption of the Virgin Mary, the
Η Παναγία της Ασίνου έξω από το χωριό Νικητάρι. The Church of the Virgin of Asinos is built just outside the village of Nikitari.
more Διαβάστε περισσότερα άρθρα για τον κυπριακό πολιτισμό. Read more stories about Cyprus’ culture.
W E L C O M E | 141
CULTUR E
© DEPARTMENT OF ANTIQUITIES CYPRUS
1
χογραφιών του 11ου και του 12ου αιώνα, ενώ σε άλλα οι τοιχογραφίες χρονολογούνται το 13ο και το 14ο αιώνα. Αυτές περιλαμβάνουν μερικές σπάνιες παραστάσεις, όπως του Αγίου Μανδηλίου. Υπό την αιγίδα της UNESCO βρίσκεται και η Παναγία του Μουτουλλά, ένας μικρός ορθόδοξος χριστιανικός ναός της περιόδου της Φραγκοκρατίας στην Κύπρο, όπως και η Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού (14ος αιώνας), που βρίσκεται στο χωριό Πελέντρι και είναι διακοσμημένη με τοιχογραφίες της περιόδου των Παλαιολόγων. Η Εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ, σ’ ένα από τα γνωστότερα ορεινά θέρετρα, τον Πεδουλά, ξεχωρίζει χάρη στο μοναδικό ξύλινο τέμπλο της. Λίγα μέτρα από την εκκλησία, στο παλιό δημοτικό σχολείο του χωριού, μπορείτε να δείτε και άλλα έργα θρησκευτικής κυρίως τέχνης, που προέρχονται από τις βυζαντινές εκκλησίες της περιοχής και χρονολογούνται από το 13ο μέχρι τον 20ό αιώνα. Ανοίγοντας την πόρτα της Εκκλησίας του Σταυρού του Αγιασμάτι, που βρίσκεται 3 χλμ. περίπου έξω από την Πλατανιστάσα, θα βρεθείτε ανάμεσα στις πιο ολοκληρωμένες τοιχογραφίες του δεύτερου μισού του 15ου αιώνα στην Κύπρο. Ολόκληρο το εσωτερικό της, ακόμη και τα τέσσε142 | W E L C O M E
Resurrection of Lazarus, and other individual figures. In the late 12th century, the church acquired the nickname ‘of the Roof’ when a second roof was added. The Church of Panayia Phorviotissa, more widely known as the Church of the Virgin of Asinos, dating from December 1192 was privately funded. The murals represent the most complete series on Cyprus to have survived from the Middle Byzantine period. Ayios Ioannis (St John) Lambadhistis Monastery is situated just below the village of Kalopanayiotis. A visit here should be combined with a walk around what is one of the most beautiful and picturesque mountain villages in Cyprus. Fragments of 11th and 12th-century murals survive on the Monastery’s interior, while others date from the 13th and 14th centuries. The latter include some rare subjects, including a portrayal of Saint Mandilios. On the list of UNESCO sites are the Church of Panayia (The Virgin) Moutoullas, a small Orthodox church from the period of Frankish rule, and the 14thcentury Church of Timios Stavros (Holly Cross) that resides in the village of Pelendri and is decorated with murals from the Palaiologan era. In Pedhoulas, the popular resort in the mountains, the Church of Archangel Michael is graced by a handcarved altar screen rendered in wood. Close by and housed in the old primary school are works from other Byzantine churches in the area that date from the 13th to 20th centuries. Some three kilometres outside Platanistasa is the Church of Stavros of Ayiasmati. Inside are some of the most complete murals in Cyprus from the latter 2
© DEPARTMENT OF ANTIQUITIES CYPRUS
ζαντινής ζωγραφικής, μέσα στα οποία φιλοξενείται η ιστορία του νησιού, των κατακτητών και των ανθρώπων της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Στέγης στην Κακοπετριά, οι τοιχογραφίες της οποίας πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα 600 χρόνων. Αποτελεί ένα μοναδικό δείγμα καθολικού βυζαντινής μονής, που χτίστηκε στο πρώτο μισό του 11ου αιώνα, με τις τοιχογραφίες αυτής της εποχής να είναι οι σημαντικότερες που σώζονται στο νησί. Ανάμεσά τους, σκηνές της Κοίμησης της Παναγίας και της Έγερσης του Λαζάρου, όπως και μεμονωμένες μορφές. Ονομάστηκε «της Στέγης» λόγω της δεύτερης στέγης που προστέθηκε στα τέλη του 12ου αιώνα. Η Εκκλησία της Παναγίας της Φορβιώτισσας, περισσότερο γνωστή ως Παναγία της Ασίνου, διακοσμήθηκε με ιδιωτική δαπάνη τον Δεκέμβριο του 1192. Οι τοιχογραφίες της αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη σειρά στη Μέση Βυζαντινή περίοδο στην Κύπρο. Κάτω ακριβώς από το χωριό του Καλοπαναγιώτη βρίσκεται η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή. Μπορείτε να συνδυάσετε και μια επίσκεψη σε ένα από τα πιο όμορφα και πιο γραφικά ορεινά χωριά της Κύπρου. Σε μερικά σημεία στο εσωτερικό της σώζονται σπαράγματα τοι-
4
© DEPARTMENT OF ANTIQUITIES CYPRUS
1. Ο Άγιος Νικόλαος της Στέγης στην Κακοπετριά. 2. Οι τοιχογραφίες της Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. 1. The Church of Ayios Nikolaos tis Steyis in Kakopetria. 2. The murals of the Church of Timios Stavros in Pelendri.
5
© DEPARTMENT OF ANTIQUITIES CYPRUS
3
3. Η Παναγία του Άρακα στην ορεινή περιοχή της Πιτσιλιάς. 4, 5. H Παναγία Ποδίθου στο χωριό Γαλάτα. 3. The Church of Panayia tou Arakou in the mountainous region Pitsilia. 4, 5. The Church of Panayia Podhithou in Galatas village.
ρα δοκάρια που συγκρατούν την ξύλινη στέγη, είναι ζωγραφισμένο και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της ανάμειξης της βυζαντινής παλαιολόγειας τέχνης και της τοπικής λαϊκής ζωγραφικής, με στοιχεία από την τέχνη της ιταλικής Aναγέννησης. Ζωγράφος ήταν ο Φίλιππος Γουλ, ένας εξελληνισμένος Σύριος ορθόδοξος. Η Eκκλησία της Παναγίας Ποδίθου στο χωριό Γαλάτα χαρακτηρίζεται από τοιχογραφίες ιταλο-βυζαντινής τεχνοτροπίας, που εμφανίστηκε τέλη του 15ου αιώνα στο νησί. Η μονή λειτουργούσε μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, αλλά εγκαταλείφθηκε –όπως και πολλά μοναστήρια του νησιού– μετά το 1821, όταν ο Αρχιεπίσκοπος και άλλοι πρόκριτοι εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Η Εκκλησία της Παναγίας του Άρακα βρίσκεται στην ορεινή περιοχή της Πιτσιλιάς, μεταξύ των χωριών Λαγουδερά και Σαράντι. Οι τοιχογραφίες της, τεχνοτροπίας του τέλους της εποχής των Κομνηνών (1192), μπορούν να συγκριθούν με αυτές που σώζονται σε όλη την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τη Ρωσία και φιλοτεχνήθηκαν από τον καλλιτέχνη Θεόδωρο Αψευδή. Οι αγιογραφίες στην αψίδα του ιερού είναι διαφορετικές, γι’ αυτό και πιστεύεται ότι είχαν δημιουργηθεί από άλλον καλλιτέχνη νωρίτερα. Η Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Αγία Σωτήρα) στο Παλαιχώρι αποτελεί το τελευταίο και το πιο πρόσφατο μνημείο που καταχωρήθηκε στον κατάλογο της UNESCO. Αν και το όνομα του ζωγράφου του εσωτερικού της παραμένει άγνωστο, η δουλειά του τον κατατάσσει στους καλύτερους του 16ου αιώνα.
half of the 15th century. The entire interior of the church is decorated, including the four beams supporting the wooden roof. The paintings are of special interest due to their unique composition of combined Palaiologan, Byzantine and local folk art with Italian Renaissance stylistic elements. They were painted by Philippos Gool, a Hellenised Syrian-Orthodox artist. In Galata village, the Church of Panayia (The Virgin) Podhithou stands out for its murals painted in the ItaloByzantine style. These appeared on the island in the late 15th century. The monastery remained operational until the early 19th century. Like many others in Cyprus, it was abandoned when the Archbishop and other Cypriot prelates were executed during the Greek Revolution of 1821. In the mountainous region Pitsilia, between the villages Lagoudhera and Saranti, is the Church of Panayia (The Virgin) tou Arakou. Its murals are executed in the style characteristic of the late Comnenian period (1192) and can be compared to surviving works by Theodore Apsevdis in Greece, the Balkans and Russia. However, the murals on the archway differ from the rest, and that is why they’re believed to have been painted earlier by another hand. In Palaichori, the Church of Ayia Sotira (Transfiguration of the Saviour) is the most recent to have been added to the UNESCO list. Although we do not know who painted its interior, his work distinguishes him among some of the finest artists of the 16th century. W E L C O M E | 143
AIRPORT S T O R I E S
WELCOME
TO LARNAKA AND PAFOS AIRPORTS DISCOVER MORE ABOUT OUR AIRPORTS, SUCCESSES OVER THE PAST FEW MONTHS AND THE PEOPLE THAT HAVE CONTRIBUTED TO OUR ACHIEVEMENTS.
info Τhe official webpage of Hermes Airports LCA / PFO
NEWS The pandemic has changed travel, nonetheless, at Hermes Airports we have made sure that your journey through our airports is a pleasant and safe experience. Since the beginning of the pandemic, we have implemented specific procedures in collaboration with the government, which safeguard the health protocols in place. At Larnaka and Pafos Airports we have secured the successful implementation of specific and targeted initiatives which are focused on the safety of passengers and the whole airport community.
TRAVEL SAFELY 2020 has been a year of uncertainty in many ways. Our main priority has been to make people feel safe and confident when travelling through our airports. Larnaka and Pafos Airports have been accredited with the Airport Health Accreditation by the Airports Council International World which has assessed the new health measures and procedures GROWTH 2019 introduced as a result of the pandemic. Areas covered by the accreditation include cleaning and disinfection, physical distancing (where feasible and practical), staff protection, physical layout, passenger communication, and facilities. The accreditation is an affirmation that the measures adopted at the airports are at the top of all international standards and reflects the efforts of the whole airport community.
ACI ACCREDITATION
In addition, there is a constant communication of messages to the passengers through the airport screens and regular public address announcements. The staff is important in our communication as they inform the passengers about the health measures and the relevant procedures before and after their journey. You can find more information about the measures implemented at the airports in the following link hermesairports.com/covid-19/qa.
146 | W E L C O M E
FACT SHEET OPERATE TO
WITH
110 DESTINATIONS 63 AIRLINES IN 40 COUNTRIES FROM LARNAKA & PAFOS AIRPORTS AIR CONNECTIVITY TOP 10*
TOP 10*
COUNTRIES
AIRLINES RYANAIR
01. 06.
BRITISH AIRWAYS
WIZZAIR
02. 07.
AEROFLOT
AEGEAN AIRLINES
03. 08.
ROSSIYA EASYJET
RUSSIA
01. 06.
UKRAINE
UNITED KINGDOM
02. 07.
ISRAEL
TUI AIRWAYS
GREECE
03. 08.
AUSTRIA
04. 09.
JET2 COM
POLAND
04. 09.
ROMANIA
05. 10.
LUFTHANSA
GERMANY
05. 10.
HUNGARY
DIGITAL PLATFORMS
www.hermesairports.com FREE Wi-Fi CONNECT WITH US @CyprusAeropolis AIRPORT
YOU TUBE
LINKEDIN – Hermes Airports Ltd CHAT WITH US – CHATBOT LATEST NEWS
DESTINATION CYPRUS
AIRLINE OFFERS
NEWS 2021 STORYLINE IN PICTURES
Tα Aεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου άναψαν τα ροζ φώτα τους, ενισχύοντας τις προσπάθειες για ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις μεθόδους πρόληψης κατά του καρκίνου του μαστού. Larnaka and Pafos International Airports adopted the pink colours of Europa Donna to promote the international breast cancer awareness campaign.
H Hermes Airports έκανε δωρεά €20.000 στις κοινότητες που επηρεάστηκαν από τις καταστροφικές φωτιές του περασμένου Ιουλίου. Με τη δωρεά θα χτιστεί ένα παιδικό πάρκο στην Ακαπνού και ένας Χώρος Πρασίνου στον Αρακαπά. Hermes Airports proceeded to a donation of €20,000 towards the communities that were affected by the catastrophic fires last July. The donation will help to recreate a children’s playground in Akapnou village and a plantation of a green park at Arakapas village.
Ενισχύοντας το ψηφιακό αποτύπωμά της, η Hermes Airports σας προσκαλεί στην απόλυτη εμπειρία ψηφιακής ξενάγησης εντός του Aεροδρομίου Λάρνακας. Enhancing further its digital footprint, Hermes Airports invites you to a unique experience of a virtual tour of Larnaka Airport. 148 | W E L C O M E
Η Hermes Airports συμμετείχε στην καμπάνια «Destination Summer» που είχε ως στόχο τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με τα κράτη-μέλη για τη διασφάλιση ομαλών και ασφαλών μετακινήσεων για τους πολίτες. Hermes Airports participated in the “Destination Summer” campaign with a goal to work with European Union and national policymakers for lifting travel restrictions – enabling the safe and smooth resumption of free movement for citizens.
Τον Οκτώβριο του 2021 καταγράφηκε η καλύτερη επίδοση του 2021, σε ό,τι αφορά την επιβατική κίνηση για τα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου, καθώς επαναδραστηριοποιήθηκαν 63 αεροπορικές εταιρείες από τις 70 που πετούσαν το 2019. October 2021 recorded the highest passenger traffic of 2021 for both Larnaka and Pafos Αirports 63 airlines are operational out of the 70 that operated throughout the year of 2019.
Με την ευκαιρία του Μήνα Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Μαστού, τα αεροδρόμια της Κύπρου, χάρισαν δωροεπιταγή στη Europa Donna για ενίσχυση των προσπαθειών της. With the occasion of the Breast Cancer Awareness and Awareness Month, the airports of Cyprus, offered financial aid to Europa Donna Cyprus to strengthen its efforts towards the campaign. W E L C O M E | 149
BRAND NEW SHOPPING EXPERIENCE
Μ Ι Α Β Ε Λ Τ Ι Ω Μ Ε Ν Η Κ Α Ι Α Ν Ε Τ Η ταξιδιωτική εμπειρία προσφέ-
T H E R E D E S I G N E D C O M M E R C I A L A R E A S at Larnaka Airport
ρουν στο επιβατικό κοινό οι ανακαινισμένοι εμπορικοί χώροι εντός του Αεροδρομίου Λάρνακας. Η Hermes Airports, διαχειρίστρια εταιρεία των Αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου, σε συνεργασία με τις εταιρείες Cyprus Airports Duty Free και Cyprus Airports F&B Ltd., κατάρτισε ένα ολοκληρωμένο πλάνο για τον εκμοντερνισμό και την ανάπτυξη των χώρων του αεροδρομίου με έργα αξίας 20 εκατομμυρίων ευρώ. Η ανακαίνιση του εμπορικού χώρου, που ξεκίνησε το 2019 και διήρκεσε 20 μήνες, αφορά την ανέγερση 11 αναβαθμισμένων concepts καταστημάτων και 11 καφεστιατορίων. Οι νέοι, μοντέρνοι εμπορικοί χώροι προσφέρουν βέλτιστη διακίνηση των επιβατών, ενώ σχεδιάστηκαν με σκοπό να συμβάλλουν καθοριστικά στην αύξηση του αριθμού των επιβατών, αλλά και στη βελτίωση της ταξιδιωτικής τους εμπειρίας. Παράλληλα, η άφιξη νέων brands στα καταστήματα και τα καφεστιατόρια θα ικανοποιήσουν ένα ευρύ φάσμα ταξιδιωτών, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία.
provide an improved travel experience to the passengers. Hermes Airports, the operator of Larnaka and Pafos Airports, and its partners Cyprus Airports Duty Free and Cyprus Airports F&B Ltd., created a complete plan for the transformation of the commercial areas with projects worth 20 million euro. The redesign project which begun in 2019 and lasted for 20 months, foresaw the creation of 11 upgraded retail concepts and 11 food and beverage concepts. The new, modern commercial areas offer improved passenger flow, while they were designed with an aim to contribute in increasing passenger numbers, as well as improving the overall travel experience. Concurrently, the arrival of new brands in the retail and food and beverage stores will satisfy a wide range of passengers offering a unique travel experience.
Οι χώροι, συνολικής έκτασης 6.731 τ.μ., έχουν έντονα στοιχεία και λεπτομέρειες από τον πολιτισμό, την κουλτούρα και την αρχιτεκτονική της Κύπρου, το οποίο εμπίπτει στο ευρύτερο πλαίσιο του έργου του Sense of Place που υλοποιείται στα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου. The areas, with a total range of 6731 sqm2, incorporate in their design, elements and details from the culture, and architecture of Cyprus, which is part of the wider Sense of Place project which is materialized for years at Larnaka and Pafos Airports.
150 | W E L C O M E
Οι νέοι, ανακαινισμένοι, εμπορικοί χώροι των καταστημάτων και καφεστιατορίων θα προσφέρουν μια ανανεωμένη, μοναδική εμπειρία στο επιβατικό κοινό. Τhe new, redesigned retail and food and beverage areas will offer a renewed and unique experience to the traveling public.
Οι επιλογές που βρίσκει κανείς καλύπτουν όλες τις διατροφικές τάσεις και προτιμήσεις προσφέροντας αυθεντικές γεύσεις. The variety that someone can find is from cuisines across the world, which cover all the dietary requirements and preferences of the passengers. W E L C O M E | 151
AIRPORT SERVICES LARNAKA & PAFOS AIRPORTS
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΩΝ | AIRPORT INFORMATION SERVICES Διαθέσιμη όλο το 24ωρο | Available 24 hours/7 days TEL.: 77778833 (τοπικές κλήσεις/local calls only)
+357 25123022 (διεθνείς κλήσεις μόνο/int. calls only) EMAIL: info@hermesairports.com customerservices@hermesairports.com Για οποιαδήποτε βοήθεια στο Αεροδρόμιο Λάρνακας μπορείτε να επισκεφθείτε το Γραφείο Πληροφοριών στο επίπεδο Αναχωρήσεων (περιοχή Check In) For any assistance at Larnaka Airport, you can visit the Airport Information Desk located at the Departures (Check In Area)
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ | SERVICES Τα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου παρέχουν δωρεάν σύνδεση WiFi στους επιβάτες και τους επισκέπτες | Larnaka and Pafos Airports provide free WiFi to the passengers and visitors Ζωντανές ενημερώσεις για τις εκδηλώσεις, προσφορές και πολλά άλλα | Live updates on airport info, events, offers and more @CyprusAeropolis Facebook | Twitter | Instagram | YouTube Για το πτητικό πρόγραμμα μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα των αεροδρομίων | For flight info, you can visit the official airport website www.hermesairports.com Μπορείτε να επικοινωνήσετε με το Τηλεφωνικό Κέντρο Χώρων Στάθμευσης | You can contact our Parking Call Centre for any queries Διαθέσιμο για τα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου Available for Larnaka and Pafos Airports TEL.: +357 24030026 EMAIL: booking@hermesairports.com Για απορίες σχετικά με υπηρεσίες για Άτομα με Αναπηρία (ΑμΕΑ) και Άτομα με Μειωμένη Κινητικότητα μπορείτε να επικοινωνήσετε με την εταιρεία Menzies Aviation Cyprus Ltd | For queries regarding Disabled Persons and Persons with ReducedMobility, you can contact the Menzies Aviation Cyprus Ltd | Για Αεροδρόμιο Λάρνακας | For Larnaka Airport TEL.: +357 24008400 | EMAIL: lcaprm@johnmenzies.aero | Για Αεροδρόμιο Πάφου | For Pafos Airport TEL.: +357 26007075 | EMAIL: pfoprm@johnmenzies.aero
ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ATMs ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ | BANKS, ATMs & CURRENCY EXCHANGE Θα βρείτε υποκατάστημα τράπεζας στο Αεροδρόμιο Λάρνακας που παρέχει ξένο συνάλλαγμα και βασικές τραπεζικές υπηρεσίες, όπως και Αυτόματες Ταμειακές Μηχανές (ATM) και στα δύο αεροδρόμια | You will find a local bank branch at Larnaka Airport that provides foreign exchange and basic banking facilities, and ATMs at both airports • Τράπεζα Κύπρου Επίπεδο Αναχωρήσεων Αεροδρόμιο Λάρνακας | Bank of Cyprus Departures Level Larnaka Airport TEL.: +357 24008676 • Υπηρεσία Συναλλάγματος | Currency Exchange: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 24008833 (Arrivals) | +357 24008834 (Departures) | EMAIL: info@onexchange.com.cy | Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 96459101 EMAIL: info@onexchange.com.cy
152 | W E L C O M E
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ & ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ | SERVICES & FACILITIES Αίθουσες Αναμονής Διακεκριμένων Επιβατών (Αναχωρήσεις, μετά το Διαβατηριακό Έλεγχο) | Lounges (Departures, after Passport Control) • Aspire Lounge (Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport) TEL.: +357 24008538 EMAIL: lca.executivelounge@slairportservices.com • Aegean Lounge (Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport) TEL.: +357 24008444 | EMAIL: lca-lounge@aegeanair.com • Premium Lounge (Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport) TEL.: +357 26007330 | EMAIL: premiumlounge@cyairports.com Υπηρεσία Φύλαξης Αποσκευών και Άδειων Κουτιών Ποδηλάτων| Baggage Storage and Storage of Empty Bicycle Boxes: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 99876141 | EMAIL: info@safe-sac.com | Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 99876142 | EMAIL: info@safe-sac.com Υπηρεσία Περιτύλιξης Αποσκευών Αεροδρομίου Λάρνακας | Baggage Wrap Larnaka Airport TEL.: +357 99876141 Υπηρεσία Αχθοφόρου Αεροδρομίου Λάρνακας | Porter Service Larnaka Airport TEL.: +357 99339936 Επιστροφή του ΦΠΑ Αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου | VAT Tax Free Larnaka and Pafos Airport • Global Blue Tax-Free TEL.: +357 24008760 | +357 96638878 (Russian speaking) | EMAIL: info@global-blue.com • Planet Tax-Free TEL.: +357 24008715 EMAIL: office.cy@planetpayment.com
ΤΑΞΙ∆ΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙ∆ΙΑ | TRAVELLING WITH BABIES AND CHILDREN Χώροι Αλλαγής Πάνας & Θηλασμού | Baby Changing Rooms & Breastfeeding Facilities Σημεία Αεροδρομίου Λάρνακας | Larnaka Airport Locations • Χώρος Ζύγισης Αποσκευών (Επίπεδο 2) | Check-In Area (Level 2) • Χώρος Αναχωρήσεων (Επίπεδο 2) | Departure Gates Area (Level 2) • Χώρος Παραλαβής Αποσκευών (Επίπεδο 1) | Baggage Reclaim Area (Level 1) Σημεία Αεροδρομίου Πάφου | Pafos Airport Locations • Αφίξεις – Στο Χώρο Παραλαβής Επιβατών | At the Meeters & Greeters Area • Πύλες Επιβίβασης – Δίπλα από την Αίθουσα Αναμονής «Premium Lounge» Departure Gates Area – Νext to the “Business Lounge” • Χώρος Παραλαβής Αποσκευών – Aπέναντι από τον Ιμάντα Παραλαβής Αποσκευών Αρ. 2 | Baggage Reclaim Area – Οpposite Baggage Reclaim Belt No 2
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΑMΕΑ ΚΑΙ ΑΜΚ | DISABLED PERSONS AND PRM Τα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου παρέχουν βοήθεια σε Άτομα με Αναπηρία (ΑμΕΑ) και σε Άτομα με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ) κατά την άφιξη, αναχώρηση και τη μετεπιβίβασή τους. Εάν γνωρίζετε ότι θα χρειαστείτε βοήθεια στο αεροδρόμιο, παρακαλείσθε όπως ενημερώσετε την αεροπορική εταιρεία ή τον ταξιδιωτικό σας πράκτορα κατά την κράτηση του εισιτηρίου σας ή τουλάχιστον 48 ώρες πριν από την αναχώρησή σας, προκειμένου να καλυφθούν οι απαιτήσεις σας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να καταστεί το ταξίδι σας όσο πιο άνετο γίνεται. Το Aεροδρόμιο Λάρνακας είναι εξοπλισμένο με το Eagle Lifter, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ασφαλή και αποτελεσματική μεταφορά ακινητοποιημένων επιβατών ή υπέρβαρων επιβατών που δεν είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στο κάθισμά τους στο αεροσκάφος χωρίς βοήθεια. Η κράτηση για τη μεταφορά σας με το Eagle Lifter γίνεται μέσω EMAIL: lca.eaglelifter@slairportservices.com | Larnaka and Pafos Airports provide a high level of services to Disabled Persons and Persons with Reduced Mobility (PRM) for arrival, departure and transit. If you know that you will need assistance at the airport, please inform your airline or travel agent at the time of your flight ticket booking or at least 48 hours prior your departure to accommodate your requirements as best as possible and to make your journey as comfortable as possible. Larnaka Airport is equipped with the Eagle Lifter which can be used for the safe & efficient transfers of completely immobile passengers or oversized/overweight passengers who may not reach their aircraft seat unaided. Bookings for the Eagle Lifter via email at EMAIL: lca.eaglelifter@slairportservices.com
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΠΟ/ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΕΡΟ∆ΡΟΜΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΠΑΦΟΥ | ACCESS TO/FROM LARNAKA AND PAFOS AIRPORTS Λεωφορεία | Shuttle Service Kapnos Airport Shuttle TEL.: +357 24008718 | +357 77771477 EMAIL: info@kapnosairportshuttle.com • Limassol Airport Express TEL.: +357 77777075 | +357 97779090 | EMAIL: info@limassolexpress.eu • Abelair Aviation Limited TEL.: +357 24008650 EMAIL: info@abelair.com.cy • Cyprus Public Transportation TEL.: 1416 EMAIL: contactus@publictransport.com.cy (Διαθέσιμο μόνο από το Αεροδρόμιο Λάρνακας Available only from Larnaka Airport) Υπηρεσίες Ταξί Aεροδρομίου Λάρνακας | Larnaka Airport Taxi Services TEL.: +357 99654886 | +357 24656195
•
ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΕΝΟΙΚΙΑΣΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ | CAR RENTAL OFFICES • AVIS BUDGET: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 24008707 | Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 26007318
• HERTZ: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 24008692 | Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 26007313
• EUROPCAR: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 24008686 | Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 26822633
• SIXT: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 25257724 | Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 25257727
• ASTRA PETSAS: Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 22558120 (Astra) TEL.: +357 24643350 (Petsas)
Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 22558140 (Astra) TEL.: +357 26423046 (Petsas)
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ | IMPORTANT INFORMATION Γραφείο Απολεσθέντων Αντικειμένων της Αστυνομίας Airport Police Lost & Found Station | Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 24804715 | +357 24804716 Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 26007261 Αναζήτηση Αποσκευών | Lost & Found Baggage Για αναζήτηση αποσκευών παρακαλείσθε όπως επικοινωνήσετε με τις αντίστοιχες αεροπορικές εταιρείες ή την εταιρεία Επίγειας Εξυπηρέτησης της αεροπορικής εταιρείας σας | For lost baggage please contact your respective airline or the Local Ground Handling Company appointed by the airline. • SWISSPORT: Larnaka Airport TEL.: +357 24008535 | Pafos Airport TEL.: +357 26007235 • LGS HANDLING: Larnaka Airport TEL.: +357 24008620 | Pafos Airport TEL.: +357 26007259 • ABELAIR: TEL.: +357 24008650 • AIRTRANS: TEL.: +357 24008470 • CTT AVIATION: TEL.: +357 24008656 Έλεγχος Διαβατηρίων και Θεώρησης Εισόδου (Visa) | Passport Control & Visas Μονάδα Αεροδρομίου Λάρνακας Larnaka Airport Unit TEL.: +357 24804623 | +357 24804621 Μονάδα Αεροδρομίου Πάφου | Pafos Airport Unit TEL.: +357 26 806449 | +357 26 806419. Νοσοκόμος Αεροδρομίου | Airport Nurse Αεροδρόμιο Λάρνακας | Larnaka Airport TEL.: +357 24008315 Αεροδρόμιο Πάφου | Pafos Airport TEL.: +357 26007325
Departures Scan to view real time departure times LCA / PFO W E L C O M E | 153
DID YOU
know that 1
TWO
Οι παραλίες της Κύπρου
Η ΚΥΠΡΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΕΛΑΒΕ ΣΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΤΗΣ.
χαρακτηρίζονται την τελευταία δεκαετία ως οι πιο καθαρές στην Ευρώπη.
The beaches
FOUR
of Cyprus have been characterized as the cleanest in Europe for the last decade.
CYPRUS WAS THE FIRST NATION TO INCLUDE ITS OUTLINE ON ITS FLAG.
ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΖΗΝΟΒΙΑ, στα ανοικτά των ακτών της Λάρνακας, ανήκει στα πιο δημοφιλή ναυάγια για καταδύσεις, σε ολόκληρο τον κόσμο. THE ZENOBIA, which ran aground off the coast of Larnaka, is now one of the most popular shipwrecks for divers to explore in the world.
3
ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΟΛΙΚΑ 1.950 ΕΙ∆Η ΑΝΘΟΦΟΡΩΝ ΦΥΤΩΝ παγκοσμίως, τα 140 δεν υπάρχουν πουθενά αλλού, παρά μόνο στην Κύπρο. OF THE 1,950 SPECIES OF FLOWERING PLANTS in the world, 140 do not grow anywhere apart from Cyprus.
5
Η αλεπού Vulpes vulpes είναι το μοναδικό μονογαμικό είδος θηλαστικού της Κύπρου. Παραμένει με το ίδιο ταίρι καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
The Vulpes vulpes fox is the only monogamous mammal species on Cyprus. It stays with the same mate throughout its life.
A D D R E S S E S • AMICCI: Nicosia Amicci Boutique: 28 Stasikratous St. Amicci Studio: 11 Mnasiadou St. Designer Studio: 14 Stasikratous St. Limassol Amicci Boutique: Μaximos Plaza, 215 Makarios Av. • CARA BOUTIQUE: 28 EZ Stasikratous St, Nicosia, tel. 22769610. 49 Promachon Eleftherias St. (Shop 7-12), Ayios Athanasios, Limassol, tel. 25747655. • GOLD BOUTIQUE: 31 Stasikratous, Nicosia, tel. 22511517. • KULT BOUTIQUE: 37 Stasikratous, Nicosia, 22374747. • MARELLA: 15 Mnasiadou St, Nicosia, tel. 22671138. • MARK CAIN: 230 Arc. Makariou III Av., Limassol, tel. 25029400. • MAX MARA: Nicosia: 16Β Stasikratous St, tel. 22670388. Limassol: 14 Maximos Michaelides St, tel. 25581460. Weekend Max Mara: Mnasiadou & 9Α Stasikratous St, tel. 22670388. • SAGA BOUTIQUES: Limassol: 36 Georgiou A’ St, Natia House, Shop 1-3, Potamos Yermasoyias, tel. 25313126. 205 Arch. Makariou III Av., tel. 25020082. Arch. Makariou III Av., Maximos Plaza, tel. 25582820. Saga Outlet: 83 Georgiou A’ Street, Peyiazis Court, Shop 16, tel. 25321839. • SPLASH BY THE BEACH: Nicosia Splash Woman/Man: 129 Georgiou A’, tel. 25318803. Splash Boutique Shoes And Accessories: 11K Mnasiadou, Nicosia, tel. 22026520.
154 | W E L C O M E