4
Deaglán de Bréadún, iriseoir agus údar
TRÁDÁIL ARM: SA BHAILE AGUS I gCÉIN Is beag duine nach n-aontódh i bprionsabal le guí thíosluaite an Phápa go gcuirfí deireadh leis an dtrádáil arm. Ach nuair a théann tú isteach sa réimse praiticiúil ina bhfuil gnó le déanamh agus airgead ar fáil, tagann athrú ar an scéal. In Earrach 2003 rinne mé tuairisc don Irish Times ar aonach arm in Abu Dhabi. Luaigh mé an nath cáiliúil a bhí ag an saineolaí straitéise Karl von Clausewitz gur polaitíocht ar bhealach eile a bhí sa chogaíocht. Ach dúirt mé nach raibh an scéal iomlán aige: gnó ar bhealach eile atá inti chomh maith. Bhí sé cineál aisteach a bheith i láthair ag ócáid dá leithéid ar thaobh amháin de Mhurascaill na Peirse nuair a bhí cogadh á réiteach ag an dtaobh eile den cheantar ag an am céanna. Mhair an t-aonach thar chúig lá agus bhí gach cineál trealaimh ar fáil. Gléas amháin a d’imigh i bhfeidhm orm ná róbat a dhéanfadh ionsaí ar thancanna míleata. Chuir sé i gcuimhne dom na saighdiúirí daonna a bhíodh ag máirseáil ag béal an chatha sa Chéad agus sa Dara Cogadh Domhanda, ach d’fhéadfá an róbat seo a chur ar siúl agus a stiúradh le ríomhaire chun diúracáin mharfacha a sheoladh i dtreo thancanna an namhad. Agus cárbh
Timire Summer 2017.indd 4
as don chomhlacht go raibh an gléas seo á chur ar fáil acu: An Eilbhéis, siombal na síochána agus na neodrachta. Bhí daoine as a lán tíortha eile i láthair ar ndóigh, ina measc fear amháin as Sibéir na Rúise a raibh meaisín mór míleata ar taispeáint aige, a bhí an-chosúil le tanc cé go raibh sé féin ag dearbhú dom gur iompróir trúpaí a bhí i gceist. D’fhiafraigh mé de, cé mhéid airgid a chosnódh a leithéid orm? ‘Milliún dollar Meiriceánach’, ar seisean. Ansin stop sé ag caint ar feadh nóiméid agus d’ísligh an praghas go naoi gcéad míle. Fánach an áit ina bhfaighfeá sladmhargadh! Roinnt seachtainí ina dhiaidh sin, cuireadh tús leis an ionradh ar an Iaráic. Bhíos féin suite leis na céadta iriseoirí eile ag Centcom, i gCampa As Sayliyah, an ceann-cheathrú míleata a bhí ag na Meiriceánaigh in aice le Doha, príomhchathair Qatar. Chuir na fallaí cloiche i Centcom áiteanna i gConamara in aigne dom ach bhí Sky TV, Fox News, NBC, ABC agus an BBC go léir i láthair. Bhí struchtúr agus trealamh ann a chosain thart ar chéad milliún dollar. Deirtear gur chaith Stáit Aontaithe Mheiriceá 90.3 billiún dollar ar an gcogadh san Iaráic sa bhliain 2003 amháin – trealamh míleata,
08/05/2017 12:45
