Inventarisaties in het IHC-bos Vogels tellen Tekst: Ellen Breider “Hoor jij ook een zwartkop? En zie je hem, daar, dáár hoog in die boom? Ja, oh gelukkig, als we hem samen zien en horen, dan is het absoluut een waarneming van een zwartkop!” Zomaar een gesprek op een vroege zaterdagochtend tussen twee startende vogelaars in het bosje Balkengat bij Krimpen aan de Lek. Wat een mooie kans was de oproep van Jaap Graveland dan ook om als onderdeel van de vogelcursus die eind 2019 was gestart, daar vogels te gaan tellen. Een overzichtelijk stukje oerbos, gelukkig, zodat het een prima oefenbosje bleek te zijn waar wij, Paulette, Bianca, Hannie en Ellen, onze prille kennis goed konden toetsen. [Met IHC-bos en Balkengatbos wordt hetzelfde bos bedoeld, red.] D
D
e eerste ochtend telden we 15 soorten, een resultaat waar we eigenlijk best van opkeken. Dat hadden we na onze excursie in het Loetbos, toen dat nog mocht, niet verwacht. Ik was overweldigd door de vogelkennis van Jaap, die na amper een voet in het Loetbos te hebben gezet al heel veel vogels kon waarnemen op geluid. Hoe krijg je dat onder de knie? Dat vroeg ik me in ieder geval af. Uiteindelijk begint het bij graag willen weten wat je hoort en ziet, en de voldoening die het geeft als je een soort herkent door horen en zien. Hongerig naar kennis over vogels, niet alleen maar genieten van die heerlijke geluiden in het voorjaar en zomer, maar ook willen weten! En dan oefenen en er op uit. Als je er samen op uit gaat zoals wij bij de tellingen in het bosje Balkengat, leer je twee keer zo snel. We werden ingewijd in de wereld van SOVON en de Avimap-app, waar we alle soorten konden invoeren conform de planning van BMP-A (Broedvogel Monitoring Project – Alle soorten). Er wordt geteld in april, mei en juni, bij zonsopgang, zonsondergang en in juni staat nog een nachttelling op de agenda.
Staartmees, illustratie: Ellen Breider
D
e tweede zaterdagochtend telden we al 18 soorten, o.a. de fitis, die zich heel goed liet zien en horen, staartmeesjes, groene specht, die we alleen hoorden. Het werd zelfs al een feestje van herkenning; de tjiftjaf begroette ons al op de dijk, het winterkoninkje en pimpelmees waren er altijd en zo gaf het Balkengatbosje langzaam haar geheime vogelparadijsje aan ons prijs.
V.l.n.r.: Bianca, Ellen en Hannie, foto: een voorbijganger
niet was tegengekomen zoals de slobeend, en nam haar kinderen mee naar het bosje. Ellen ontdekte een groepje regenwulpen in de polder bij Bergambacht. Hannie deelde haar waarneming van de mooie zang van de nachtegaal in de Biesbosch en Jaap gaf ons ook de nodige enthousiaste ondersteuning en zijn waarnemingen door. We werden er allemaal nog enthousiaster van en het was een goed alternatief voor de afgelaste excursies van de vogelcursus. Overigens betekende een avondsessie BMP-A na een periode met flinke regenval nog een fysieke uitdaging. Sowieso laarzen aan en ook enige acrobatiek bleek nodig om glibberige, gladde modderhellinkjes op en af te gaan, om onder en over boomstronken heen te klauteren, en dat door inmiddels hoog opgeschoten vegetatie aan de grond zowel als weelderig groen aan de bomen. Het maakte visuele herkenning lastiger. Herkennen op gehoor blijkt nog een hele kunst, maar wel een must. Geweldig als je dan een vogel ziet opvliegen en dan weer als een parachuutje ziet landen op een boomtak, dat moet dan toch wel een boompieper zijn!
O
ok met kinderen is het bosje goed te bezoeken. Op de jeugdpagina staat daar een verslagje van. D
D
e installatie van een groepsapp ‘Vogelgroep Balkengat’ bleek een goede greep, nuttig voor de afspraken (vroeg op!), om elkaar te bemoedigen en goede tips en waarnemingen elders uit te wisselen. Bianca spotte de kluten en steltkluten bij het helofytenfilter. Het is sowieso fijn dat Bianca een zicht van 150% heeft, heel handig om vogels goed te kunnen ontdekken. Paulette, de meest ervaren vogelaar onder ons, zag er soorten die ze op haar normale polderrondje nog
14
WAARDVOGEL | JUNI 2021
Foto: Paulette Prins
