Kolaż doświadczeń uczących (się) dorosłych
44
Czy możemy uczyć się dzięki wykorzystywaniu facylitacji?
Facylitacja sprawia, że grupy skupiające ludzi pełniących różne funkcje, mających
M O N I K A DAW I D- S AW I C K A
różne doświadczenie i styl pracy, są w stanie wypracowywać wspólne decyzje i osiągać
Ekspertka rynku pracy, autorka
rezultaty dzięki potencjałowi wszystkich osób wchodzących w skład grupy.
tekstów, coach, facylitatorka,
Na głębszym poziomie facylitacja ma moc aktywizacji zespołów, zwiększania
Ambasadorka EPALE
motywacji, ale także uczenia się od siebie nawzajem. Uczenie się rzadko będzie głównym celem stosowania facylitacji, jednak proces dzielenia się wiedzą, który
MONIKA GĄSIENICA
facylitacja uruchamia, może być dodatkową wartością w procesie budowaniu kultury
Trenerka, konsultantka
uczenia się. Co rzeczywiście łączy facylitację i uczenie się?
i facylitatorka, koordynatorka polskiego oddziału International
Monika Dawid-Sawicka: Czy rzeczywiście o facylitacji można myśleć również jako
Association of Facilitators,
o metodzie uczenia się organizacji? Czy organizacje widzą takie jej zastosowanie?
kierownik merytoryczny Szkoły
Monika Gąsienica: Dzięki tak postawionemu pytaniu można się odnieść do częstego
Facylitatorów prowadzonej
kłopotu terminologicznego związanego z pewnym obszarem wspólnym facylitacji sensu
przez Wszechnicę Uniwersytetu
stricto i szkoleń prowadzonych metodami aktywnymi. Zdarza się, że trenerzy mówią
Jagiellońskiego
o sobie, że facylitują proces uczenia się (Malcolm S. Knowles, Kat Koppett). I to prawda, jeśli przyjmiemy, że uczenie się nie polega na tym, że ktoś wtłoczy wiedzę do głowy uczącego się, lecz na tym, że uczący aktywnie dokonuje procesu refleksji, reorganizacji wiadomości i wyciągania wniosków co do dalszych zachowań. W tym podejściu zadaniem trenerów rzeczywiście jest facylitowanie – czyli ułatwianie tego procesu. Spotkałam się z tym, że w organizacjach z korzeniami w Stanach Zjednoczonych lub Europie Zachodniej trenerzy prowadzący szkolenia wewnętrzne nazywani są facylitatorami – po to właśnie, by podkreślić, że powinni pracować, wykorzystując aktywność i refleksję uczestników, nie zaś wykład. Warto zrobić to zastrzeżenie, aby mieć na uwadze, że jednak widzimy różnicę między rolą trenera prowadzącego szkolenie, w którym wykorzystywane są techniki facylitacyjne, a rolą facylitatora. Główna różnica polega na tym, że przy facylitacji będziemy pracować na podstawie kompetencji, którymi uczestnicy już dysponują. Rolą facylitatora nie będzie uzupełnianie ani korygowanie refleksji czy wniosków uczestników, lecz stworzenie warunków ich pojawienia się. Tu dotykamy rozumienia, wydaje się – oczywistego – pojęcia, jakim jest uczenie się. Jeden sposób to podejście behawioralne, w którym uczenie oparte jest między innymi na jasnym wzorcu, „punkcie dojścia, idealnym wariancie wykonania” i wzmocnieniach serwowanych przez instruktora. Drugie – to podejście poznawcze, w którym główną rolę odgrywa refleksja nad zjawiskami czy doświadczeniem, dostrzeganie zależności, nowych kluczowych elementów i – opierając się na nich – wyciąganie wniosków co
Home
