5
Słowo wstępne
„[…] collage jest wszechobecny. Można powiedzieć,
DR MONIKA SULIK
że cały świat jest jednym wielkim collage’em.
Ambasadorka EPALE
A może nawet warto spytać: czy współczesny człowiek może żyć niecollage’owo?”1. 1.
W. Karolak, O. Handford, Collage
Z kolażem mamy do czynienia na co dzień. Żyjemy w świecie bardzo barwnym,
w twórczym rozwoju i arteterapii,
nasyconym i pełnym kontrastów. Odnoszę wrażenie, że o wiele częściej odczuwamy
Warszawa 2011, s. 7.
teraz przesyt niż niedosyt, który jest przecież źródłem pragnienia. Kolekcjonujemy, gromadzimy, segregujemy, ale czynności te stają się coraz bardziej męczące, pojawia się zatem naturalna tęsknota za umiarem. Próbujemy się uczyć minimalizmu, by na nowo poukładać mozaikę utkaną ze spraw najważniejszych i fundamentalnych dla nas samych. Dążąc do szczęścia i samospełnienia, podejmujemy działania prowadzące do zmiany, wierząc, „że wszyscy jesteśmy artystami zdolnymi do tworzenia i modelowania
2.
3.
Z. Bauman, Sztuka życia, Kraków 2009,
rzeczy oraz, że sami możemy być dziełem sztuki powstałym w wyniku owego tworzenia
s. 97.
i modelowania”2.
„Collage, w języku polskim kolaż. Collage – papiers colles (franc.) to technika tworzenia polegająca na przyklejaniu obok siebie do podłoża wycinków, ilustracji,
jest bardzo szeroko i staje się wyjątkowo trafnym sposobem ukazania krajobrazów
reprodukcji, fotografii. W języku francuskim
współczesności. Wiesław Karolak twierdzi, że zjawisko, jakim jest kolaż, przez jednych
collero to kleić, naklejać” (W. Karolak,
jest uwielbiane, przez innych krytykowane, ale z całą pewnością nie można obok niego
O. Handford, Collage…, s. 7). 4.
Dlaczego „edukacyjny kolaż? Słowo „kolaż” czy „collage”3 zakotwiczone jest przede wszystkim w przestrzeni artystycznej, dziś jednak kategoria ta rozumiana
Tamże.
przejść obojętnie4. W tym miejscu ujawnia się sens spojrzenia na kategorię, jaką jest kolaż, w kontekście edukacyjnym. Rozumiejąc bowiem edukację jako uczenie się z życia i doświadczeń, jako proces ciągły, naturalny, obejmujący wszystkie aspekty dorosłego życia, a realizujący się
5.
P. Dominicé, Uczyć się z życia. Biografia
poprzez edukację formalną, nieformalną oraz uczenie się przez doświadczenie5 oraz
edukacyjna w edukacji dorosłych,
przyjmując za Pierre’em Dominicé, że edukacja, kształcenie są procesami całego życia,
Łódź 2006, s. 11. 6.
wiążą się z codziennością jednostki, są sytuacjami złożonymi, łączącymi się z rozwojem
Tenże, Historia życia jako proces
osobowości, formują tożsamość osoby6, mamy przecież do czynienia ze swoistym
kształcenia, [w:] Psychologiczna
edukacyjnym kolażem. Jednocześnie przychylam się do słów Zygmunta Baumana,
problematyka doradztwa zawodowego. Materiały do studiowania, red. H. Skłodowski, Łódź 1994.
który mówi, że „życie jest dziełem sztuki”, a słów tych autor nie traktuje jako postulatu czy napomnienia (w rodzaju „staraj się tworzyć swoje życie zgodnie z zasadami piękna, harmonii, proporcji i równowagi, tak jak malarz stara się tworzyć obraz a muzyk
7.
Z. Bauman, Sztuka życia, Kraków 2009,
kompozycję”), lecz potwierdzenie faktu7. Stwierdzenie to implikuje wiele istotnych
s. 97.
wyzwań edukacyjnych. Bauman mówi, że życie człowieka – istoty obdarzonej własną wolą i wolnością wyboru – nie może nie być dziełem sztuki. Wspomniane czynniki nadają indywidualny kształt naszemu życiu, wbrew wszelkim próbom zaprzeczenia ich obecności przez nadawanie siły sprawczej czynnikom zewnętrznym, które umieszczają
8.
Tamże, s. 98.
„przymus” w miejscu „woli”, ograniczając tym samym skalę możliwych wyborów8.
Home