EVENEMENT
KUNSTWERK ‘AHIMSA DE RUSTENDE KOE’ ROEPT VRAGEN OP OVER DE TOEKOMST VAN DE KOE Een ode aan de koe, om haar te eren voor haar overvloedig geven. Dat was de inspiratie voor kunstenares Jantien Mook om een reusachtige stalen sculptuur van een rustende koe te ontwerpen. Ze belde Stichting Demeter omdat ze geraakt werd door de idealen van de biodynamische boeren. Nu reist ‘Ahimsa de rustende koe’ door het land. TEKST BERT VAN RUITENBEEK FOTO ANNELIJN STEENBRUGGEN
Koedialogen H
oe breng je het positieve geluid van een kleine (maar groeiende) groep biodynamische producenten bij een breed publiek over het voetlicht? Hoe inspireer je boeren, burgers en beleidsmakers tot verandering naar een toekomstbestendige landbouw? En wat is de rol van de koe in Nederland nu de problemen rondom klimaat en biodiversiteit zich opstapelen? Stichting Demeter kreeg het antwoord op deze vragen toen beeldend kunstenaar Jantien Mook vorig jaar zomer aanklopte met het idee voor ‘Ahimsa, de rustende koe’. Na ‘The Wheeping Elephant’ en ‘Ode voor het varken’ is ‘Ahimsa, de rustende koe’ het derde dier waarmee Jantien de ontwikkelingen in de samenleving in een creatieve context weergeeft. Rondom ‘Ahimsa’ heeft Stichting Demeter nu een serie podcasts gemaakt, waar we alvast een aantal quotes uitlichten. In de eerste aflevering van de podcastserie komt naast beeldend kunstenaar Jantien Mook zelf boerenzoon en landbouweconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek Cor Pierik aan het woord. Hij vertelt over zijn jeugdliefde ‘Marianne 6’, een slimme koe van wie hij maar geen afscheid kon nemen. Cor gaat in op de enorme schaalvergroting van de melkveehouderij, van 200.000 boeren met gemiddeld zes koeien in 1950 naar 15.000 melkveehouders met gemiddeld meer dan honderd koeien nu. Extensieve boer Bram Borst van de biodynamische boerderij de Buitenplaats in de kop van Noord-Holland vertelt dat bij hem alle koeien namen hebben en ruimte om hun eigenheid te tonen. Hij leerde tot zijn eigen verbazing in korte tijd praten met zijn koeien toen hij worstelde met het naar de slacht brengen van de dieren. Zijn koeien vertelden hem dat zij het ‘niet oké vinden dat ze uiteindelijk worden geslacht, maar het wel accepteren’. Bram ziet geen toekomst voor de intensieve veehouderij in ons land.
EKOLAND | januari – 2022
Bert van Ruitenbeek bij Ahimsa
In de tweede koe-dialoog podcast interviewde ik Annette Harberink, boerin op Keizersrande in Deventer, hoogleraar Dieren en Duurzame voedselsystemen Imke de Boer van de Wageningen Universiteit en docent bodemkunde en kringloopdeskundige Ruud Hendriks van Aeres Warmonderhof . In deze aflevering gaat het over de koe en kringlopen. Imke legt glashelder uit dat we toe moeten naar veel kortere kringlopen van mest en voer. Stop met het verbouwen van veevoer op grond die ook geschikt is voor voedselproductie voor mensen. En om kring lopen te sluiten moeten ook de menselijke uitwerpselen terug naar het land. En als hartenkreet: we moeten van jongs of aan ons weer verbinden met de natuur. Gebiedsgerichte en per boer passende individuele maatregelen zijn volgens Annette Harberink effectiever om te komen tot een toekomstbestendig landbouwsysteem. Er zijn genoeg boeren die willen veranderen. Er zijn inmiddels bijna drie keer meer ambtenaren die zich met landbouw bezig houden dan boeren. Die moeten dat met elkaar kunnen regelen. Voor de toekomst moeten we vooral vanuit het begrip kwaliteit naar de koe kijken, vindt Ruud Hendriks. Kwaliteit van mest, zuivel en van het landschap. De podcasts zijn te beluisteren via SoundCloud,en Spotify. Volg de reis van #Ahimsa via de Facebook-pagina’s van Jantien Mook en Stichting Demeter of via: www.odetothewilderness.com en www.stichtingdemeter.nl
Webinar Biokennisweek
18 - Doorschakelen naar Demeter durft u het aan? 10 januari 2022 | 14.00 tot 14.30 uur Door Leen Janmaat & Petra Derkzen
48 -Veredelen en telen voor voedingskwaliteit Di 11 januari 2022 | 13.00 tot 13,30 uur Door Edwin Nuijten en Petra Derkzen 59