39 /
Eline Holten
Biedt de crisis ons een snelle leerschool voor de lange termijn? De crisis is een harde leerschool voor veel ondernemers en organisaties. Omzet die wegvalt, ontslag van (tijdelijke) medewerkers of zelfs faillissement. De realiteit toont een economie die deels pijnlijk tot stilstand is gekomen, tegelijkertijd laat het ook (veer)kracht zien. Bij crises en rampen schijnt de mens op zijn best te zijn. Er ontstaat een soort besef waar het werkelijk om draait in het leven en we helpen elkaar. De (veer)kracht die vrijkomt zie ik zowel maatschappelijk als zakelijk. Social distancing leidt bijvoorbeeld tot maaltijden aan kwetsbaren bezorgen tot aan de voordeur, concerten op balkons en online borrelapps. Ondernemers tonen ook veerkracht en daarmee is het bedrijven gelukt de coronacrisis het hoofd te bieden. Initiatieven als een online winkelstraat, maaltijdbezorging door sterrenrestaurants, een matrassenfabrikant die mondkapjes gaat produceren, een ondernemer die antispiekschotten en plexiglasschermen gaat maken, zijn een greep uit vele inspirerende voorbeelden. In het onderwijs is ook een snelle leercurve te zien. Urgentie dwingt docenten versneld over te stappen naar online onderwijs geven, een vernieuwing die anders nog jaren hadden kunnen duren.
Onzekere tijden vragen om een veerkrachtige organisatie. Snel inspelen op vragen uit de markt is niet langer een wens, maar een eis. Veerkracht is het vermogen tot succesvolle aanpassing. Hoe kun je zakelijke en persoonlijke veerkracht vergroten? De sleutel is investeren in je belangrijkste kapitaal: je mensen. Stimuleer blijvende ontwikkeling van werknemers zodat ze snel andere vaardigheden kunnen toepassen en daarmee inzetbaarder zijn. Meer vaardigheden leidt tot meer vindingrijkheid bij vraagstukken waardoor sneller tot nieuwe inzichten en oplossingen wordt gekomen. Bovendien wordt het investeren in je personeel ervaren als waardering en levert het meer betrokkenheid op. Vanuit het langetermijnperspectief is het van belang zoveel mogelijk te proberen jong talent bij de organisatie te houden.
Wat mij opvalt bij bedrijven die succesvol de crisis doorkomen is een flinke dosis creativiteit, aanpassings- en inlevingsvermogen en vaak ook inzet van digitale tools zoals een app. Voor kortetermijnliquiditeitsproblemen kan gebruik worden gemaakt van overheidssteun. Voor de langere termijn is het mouwen opstropen. Hands-on met elkaar vooruitkijken met een langetermijnperspectief. Nemen van beslissingen zoals snijden in kosten, aanpassen van dienstverlening, kantelen van het businessmodel. Kort gezegd: veerkracht.
De crisis biedt ook kansen om nieuwe werkelozen om te scholen voor functies in branches waar krapte is. Zijinstromers opleiden is een effectieve manier om snel in personeelsbehoefte te voorzien. Deze groep beoordelen op hun diploma zal vaak geen match opleveren. Van belang in het bepalen van potentie van werkzoekenden is de focus op mindset en skills. Bij omscholing zijn de vaardigheden waarover iemand beschikt van groter belang dan een diploma behaald in het verleden. Een mooi actueel voorbeeld is dat veel KLM-medewerkers zich melden om omgeschoold te worden voor banen in de zorg.
Uit onderzoek onder familiebedrijven (door adviesbureau Gwynt) blijken kwaliteiten als pragmatisme, optimisme, vindingrijkheid en het zoeken naar betekenis belangrijke waarden die bepalend zijn voor de veerkracht van het bedrijf.
Wat doet uw organisatie: gaat u op de oude voet verder of volgt er een andere aanpak? \
Eline Holten is directeur van Endoor. Endoor is de ondernemende tak van ROC van Twente waarin beroepsopleidingen, trainingen en cursussen voor volwassenen op maat worden ontwikkeld en aangeboden, gegeven door enthousiaste en ervaren docenten van ROC van Twente.
