Als sociaal psychiatrisch verpleegkundige komt Alice Corten thuis bij de meest kwetsbare cliënt. Ze betreedt daarbij hun leefwereld en is oprecht nieuwsgierig naar het verhaal van de mens achter de kwetsbaarheid. In deze column probeert ze onder woorden te brengen hoe ze de verbinding aangaat met de cliënten en hun omgeving.
Je hebt alles goed voor elkaar. Een leuke baan, vrienden en een eigen huis. Je hebt net een studie afgerond aan de kunstacademie en ziet de toekomst met gezonde spanning tegemoet. Dan worden je beide ouders hulpbehoevend. Wanneer de mantelzorgtaken hun tol gaan eisen, neem je een dapper besluit. Je zegt je baan en je huis op en trekt bij je ouders in. Samen met de huisarts ben jij het die je ouders verzorgt tot aan hun dood. En dan volgt de klap. Daar zit je alleen in een enorm huis, vol met spullen die niet van jou zijn. Ver weg van je vrienden die je de afgelopen tijd eigenlijk al niet meer zag.
Kantelpunt
Burn-out, depressie, rouw, onmacht. Je ziet letterlijk zwart voor de ogen en komt je bed niet meer uit. Lichamelijke klachten krijgen vat op je. Je begrijpt je eigen lichaam en geest niet meer. Je voelt je alleen. Het huis vult zich met jouw spullen, meer en meer en meer. Totdat ook het huis letterlijk uit zijn voegen barst. De tuin die jouw moeder en later ook jezelf, zoveel vreugde gaf, ligt er nu troosteloos bij. Je ziet de eekhoorntjes nog wel dansen, maar je lacht er niet meer om. Je ziet alleen de overlast die de bomen bezorgen aan de nieuwe buren. Een neef helpt je de spullen van je vader te ordenen en weg te doen. Een vriendin houdt contact en zo nu en dan gaan jullie wandelen of kletsen aan de telefoon. Woonbegeleiding helpt je praktische zaken te regelen. Je voelt het als falen. Van een intelligente, zelfstandige jonge vrouw glij je af naar een hulpbehoevende oude vrouw. Dit is niet wat je ooit voor ogen had met je leven. Je kunt het niet meer opbrengen nog gezellig te doen en de contacten worden moeizamer. Een behandeling voor je depressie helpt hier niet bij. Je raakt alleen maar meer gefrustreerd en teleurgesteld in jezelf. Je legt de lat hoog en kunt het totaal niet meer overzien. Ik leer je kennen op een moment dat je alleen nog maar kunt huilen en klagen en er veel lichamelijk ongemak is. Dat het coronavirus op ons pad is gekomen, is al helemaal niet helpend. Afspraken in het ziekenhuis worden afgezegd of verplaatst. Terwijl je de behandelingen aan bijvoorbeeld je oog hard nodig hebt. Het lukt niet om samen een behandelplan op te stellen. Wat ik voor je kan doen? Je hebt er geen idee meer van. Ik luister en ik luister. Stel vragen over je verleden, samen kijken we in de fotoboeken en ik mag je kunstwerken zien. Ik beaam dat je het zwaar hebt en geef tegelijkertijd aan dat je zo ontzettend krachtig bent. Dat je een mooi mens bent van wie de emmer is overgelopen. Dat we samen gaan kijken hoe we die emmer kunnen legen. We spreken af dat we eerst al het lichamelijk ongemak aanpakken. Ik ga met je mee naar de oogarts, huisarts, opticien. Woonbegeleiding gaat met je mee naar andere specialisten en stukje bij beetje krijg je meer puzzelstukjes op zijn plek. Nu is het tijd om het ‘grote’ probleem onder ogen te zien, het huis van je ouders verkopen en een eigen plek terugvinden. Dit kunnen we niet alleen en ik vertel je over de steungroep (resourcegroep). Zelf bepaal je wie jou kunnen helpen, we vragen je vriendin, je neef, je woonbegeleidster en later de wmo-consulente om aan te schuiven bij onze gesprekken om zo in gezamenlijkheid het probleem aan te pakken. In terugkerende sessies bespreken we alle beren op de weg, wie wat kan doen, wanneer en hoe. Je hoeft het niet alleen te doen en de mensen om je heen zijn blij dat ze met concrete acties jou kunnen helpen. Het geeft ook steun aan je vriendin en neef die eindelijk het gevoel hebben dat ze kunnen bijdragen aan jouw herstel. Ook al weet jij al veel eerder dat hun aanwezigheid al die jaren van onschatbare waarde is geweest. Zicht op herstel, daar draait het om in de steungroepen. Een kantelpunt in je leven. Ik ben dankbaar dat ik daar een deel van mocht uitmaken. Helaas ben je in het zicht van een nieuwe woning overleden. Je zult gemist worden!
