RIDE Beginnersgids 2021 by RideMagazineNL

POWER ED BY WIEL ER FL IT S

VO O R TO E R F I ET SER EN TOU RWINNAAR

WELKE FIETS MOET JE KOPEN? BETER WORDEN DOOR TRAINEN WAAR IS HET MOOI FIETSEN? PECH ONDERWEG VEILIG IN HET VERKEER TIPS EN TRICKS VOOR ONDERHOUD

BEGINNERSGIDS (Bijna) alle informatie die je als beginnende fietser nodig hebt

HOOGWAARDIGE WIELEN GWAARDIGE CARBONCARBON WIELEN VOOR 999 SLECHTS 999 EURO! VOOR SLECHTS EURO!

Met dezelfde liefde, kennis en ambacht worden ook onze TYRO wielen gemaakt. Een all-round carbon worden wielset voor schijfremmen, waarmee tubeless gereden kan worden. lfde liefde, kennis en ambacht ook onze TYRO wielenook gemaakt.

arbon wielset voor schijfremmen, waarmee ook tubeless gereden kan worden. GET CONFIDENT. GO FAST. Made in Holland

GET CONFIDENT. GO FAST. Made in Holland

Ride_230x2

BEGINNERSGIDS

VOORWOORD

ietsen had over populariteit al niet te klagen, maar sinds de coronacrisis en alle maatregelen is het aantal fietsers geëxplodeerd. Terecht, want fietsen is de ideale sport om te bewegen en te ontdekken, zonder al te veel risico’s op blessures. Je wordt er blij en relaxt van en wie wil dat nou niet? De redacteuren die dit online magazine hebben gemaakt zijn het afgelopen jaar overstelpt door mensen met de vraag hoe ze het nou moeten aanpakken, dat fietsen. Die vragen hebben we verzameld en hier proberen we daar een antwoord op te geven. De hele reis, van je eerste fiets tot het moment dat je als wielerfan vol de Tour volgt. Het is een gratis magazine, mede mogelijk gemaakt door onze sponsors. Lees het en deel het met mensen die ook net begonnen zijn en dezelfde vragen hebben als jij. Alleen samen maken we fietsen gaaf!

COLOFON

Dit is een gratis online uitgave van Ride Magazine, het nieuwe platform voor toerfietser en Tourwinnaar Samenstelling en vormgeving: Rodrick de Munnik Basisontwerp: Arnoud Beekman Eindredactie: Arjen van Vliet www.ridemagazine.nl Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder toestemming.

INHOUD 5 6 8 12 16 22 24 26 30 34 37 38 40 41 42 44 46 48 50 54 58 60 64 68 70 72 74 75 76 84 86 92 96 102

Column Rodrick de Munnik De voordelen van fietsen De fiets, de fiets en anders niets De geometrie’ van de fiets Welke fiets is het beste voor jou Bulls Isaac Vitron De groep, wat is dat eigenlijk? Een goede band met je fiets Zit je lekker? Ik ga op reis en ik neem mee Wie de schoen past Schoenplaatjes afstellen Fietskleding maakt de man/vrouw Geen overbodige maar nodige luxe Gebruik je hoofd Je allereerste rit Waar ga je fietsen? De bergen in De mooiste routes fietsen Samen is niet alleen Veilig de weg op in een groep Pech onderweg Veilige accessoires Lekker soppen Ketting smeren en laatste check Wie remt verliest (maar niet heus) Zuiver schakelen Beter worden met fietsen Eten & drinken onderweg Toertochten: alles is al geregeld De keuze is reuze Wielrennen voor dummies Dit is Ride Magazine BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

GENIET ERVAN! ER KAN JE NIKS GEBEUREN

oewel het pittige tijden zijn met het coronagedoe, gebeurt er ook nog wel eens wat leuks bij mij in de straat. Ik woon in een hof net buiten de binnenstad van Utrecht en daar is het altijd gezellig. Maar door alle maatregelen werd het toch een beetje minder. Het buurtfeest werd afgelast, de gezamenlijke feestjes rond de wedstrijden van het Nederlands Elftal moesten we missen en ook de vrijdagborrel werd afstandelijker. Toch kwam er iets voor in de plaats: er werd ineens gefietst. Eén voor één kwamen ze langs, of ik wat kon uitleggen over dat fietsen, want met het voetbal eruit en het kiten dat te link was, zochten ze toch iets leuks om te doen en dat fietsen had ze altijd wat geleken. Natuurlijk wilde ik dat. Beter een goede buur, nietwaar. En op zich ook logisch dat ze mij opzochten met hun vragen. Ik ben al meer dan 20 jaar wielerjournalist, fiets al sinds mijn twaalfde wedstrijden en klus graag aan mijn diverse fietsen. Dat is geen verdienste, dat gebeurt als je een hobby hebt. De vragen gingen over fietsen, of een tweedehandsje goed genoeg was en of ik kon helpen met het afstellen. Tuurlijk. Het was leuk, alsof ze op een ontdekkingstocht gingen. Het bracht me terug bij mijn eigen beginnerstijd, waar ik nog levendige herinneringen aan heb. Helemaal gek was ik van de sport. Maar ook nieuwsgierig. Graag haalde ik de fiets uit elkaar en ja, menigmaal hield ik een schroefje over bij het in elkaar zetten. Ik ontdekte dat er dan altijd een vriendelijke fietsenmaker is die je helpt de juiste plek te vinden voor dat schroefje.

Ik moet ook denken aan die ene fietstocht die niet helemaal goed liep. Kan het nu wel vertellen. Het was een heerlijke zomerdag en ik had net mijn fiets gepoetst en uit elkaar gehaald. Een paar kilometer buiten de stad begon de fiets een beetje raar te doen. Ik zwabberde en dat werd steeds erger. De fiets was niet meer te houden en ik zwabberde zo de berm in. Ik stopte pas in de sloot. Onder het kroos en beschaamd wandelde ik terug naar huis. Daar bleek dat ik bij het in elkaar zetten vergeten was de stuurpen vast te zetten. Sturen was daardoor onmogelijk. De les die ik leerde is dat een klein beetje schamen het ergste is dat me die dag kon overkomen. Smakelijk lachte ik erom toen ik de modder afspoelde onder de douche. Geniet van het experiment. Er is altijd wel iemand die je kan helpen. Rodrick de Munnik BEGINNERSGIDS | RIDE

Een wijs man, het schijnt dat het Eddy Merckx was, zei ooit: “Het maakt niet uit hoe ver je fietst. Het maakt niet uit hoe hard je fietst. Het maakt niet uit hoe intensief je fietst. Als je maar fietst.” Wie het ook zei, het klopt als een bus. Fietsen is goed voor je!

porten in het algemeen en fietsen in het bijzonder hebben een positief effect op de geestelijke en lichamelijke gezondheid. Door het lezen van dit magazine lijkt het erop dat je ervoor hebt gekozen om te gaan fietsen. Maar ter stimulans zetten we de voordelen van fietsen nog eens op een rijtje voor je: 1. Je krijgt er een betere gezondheid van We zitten veel te veel stil achter onze beeldschermen en we bewegen veel te weinig. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Volgens de beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad moet een volwassene 2,5 uur per week matig intensief

RIDE | BEGINNERSGIDS

bewegen (per dag een half uur) en kinderen dagelijks een uur. Daar voldeed in 2019 de helft van de Nederlandse bevolking aan, meldde het CBS in april 2020. De gevolgen kunnen fataal zijn. Je kunt eerder last van hart- en vaatziekten. Ook het cholesterolgehalte kan stijgen. En nog een rits ellende. Door te bewegen kun je daar een fiks pak in voorkomen. 2. Je krijgt er een betere conditie van Bij dat matig intensief bewegen zit ook stevig stofzuigen inbegrepen. Leuk, maar helpt dat als je hijgend de trap oploopt? Met fietsen krijg je een beter uithoudingsvermogen, want

Foto: Patrick Hendry/UNsplash

DE VOORDELEN VAN FIETSEN

geheid dat je het minimale bewegingspatroon gaat verbeteren. 3. Je valt af Alle diëten ten spijt, afvallen is ergens simpele wiskunde: als je meer verbrandt dan je inneemt, val je af. Door te gaan fietsen verhoog je in ieder geval het aantal calorieën dat je verbrandt. Als je daarnaast een beetje op je inname let, verlies je dus vet. Daarbij versterk je je spieren en sterke spieren gebruiken zelfs in rust meer energie. Dat is een soort afterburn-effect. 4. Weinig blessures Natuurlijk kun je een keer vallen, maar dat gebeurt echt zelden. Verder is fietsen een zeer blessurevriendelijke sport. Als je het vergelijkt met hardlopen is de slijtage aan de gewrichten zeer beperkt. Dat komt vooral omdat je bij het fietsen niet je eigen lichaamsgewicht hoeft te dragen, en omdat je niet telkens met een klap landt bij iedere stap. Je zit immers op een lekker zadel. 5. Je reduceert stress Door te sporten verander je de balans in je hormoonhuishouding. Je maakt endorfines aan en die geven je een goed gevoel. Dat reduceert je stress en maakt ook de kans op een depressie kleiner. 6. Je voelt je vrij Fietsen kan je altijd en overal doen, dag en nacht (met een lampje), in weer en wind en overal op de wereld. Het is jouw keuze en je bepaalt zelf hoe lang en waarheen je gaat. Hoe vrij is dat! 7. Je ontdekt de wereld Peter Winnen zei ooit dat fietsen de beste manier is om een land te ontdekken, omdat je het in je benen voelt. Hij heeft gelijk. De snelheid is precies goed om niet door het land te razen en niks op te slaan en zelfs tijdens de inspanning heb je ruimte om van de natuur te kunnen genieten.

De Renner van Tim Krabbé is zo’n beetje de Bijbel voor de wielrenner.

8. Fietsen is gezellig Je ziet ze vaak rijden: groepjes van racefietsers bij elkaar. Niet alleen helpen ze elkaar door de wind, maar onderweg kunnen ze lekker met elkaar kletsen. Fietsen is gezellig. Vaak ga je met gelijkgestemden op pad, om de hele wereld te verkennen. 9. Je gaat lekkerder slapen Van fietsen word je lekker moe, een beetje rozig. Je wordt er ook rustig van in je hoofd, alsof je hebt gemediteerd. Dat klinkt logisch voor iemand die veel fietst, maar het is fijn dat zelf te ondervinden. Dus heb je last van slaapproblemen, dan is fietsen misschien wel de oplossing voor jou. 10. Fietsen geeft richting aan je leven Dat klinkt een beetje hoogdravend, maar fietsen kan een verslaving zijn. Een mooie verslaving, want goed voor je. Iemand die veel fietst zal het beamen: de sport brengt je veel moois. Je leert veel mensen kennen die hetzelfde denken als jij. Je komt op de mooiste plekjes van de wereld en je hebt de voldoening daar met je eigen krachten te zijn gekomen. Daarom sluiten we af met een beroemd citaat uit het boek De Renner van Tim Krabbé: “Meyrueis, Lozère, 26 juni 1977. Warm, bewolkt weer. Ik pak mijn spullen uit mijn auto en zet mijn fiets in elkaar. Vanaf terrasjes kijken toeristen en inwoners toe. Niet-wielrenners. De leegte van die levens schokt me.’’ BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

DE FIETS, DE FIETS EN ANDERS NIETS

Voordat je een fiets gaat kopen en je overgeeft aan de grillen van de verkoper, is het handig om te weten waar je over praat. Een fiets bestaat uit heel veel onderdelen. Dit zijn de voornaamste.

13 14

1. Het frame Bepaalt in grote mate hoe de fiets rijdt en wat je zitpositie is. Daarover later meer. Is van aluminium, staal, titanium maar veelal carbon. 2. Balhoofd Bevestigt voorvork in frame. 3. Stuurpen Verbindt voorvork met stuur. 4. Stuur Een racestuur heeft een bocht en is in diverse maten en vormen te koop. 5. Rem/schakelhendel Hiermee kun je remmen en schakelen, maar je kunt hier ook je fiets vastpakken als je rijdt. 6. Stuurlint Zorgt ervoor dat je handen comfortabel het stuur kunnen vastpakken. 7. Voorvork Verbindt frame met voorwiel. 8. Voorwiel 9. Remklauw 10. Remschijf 11. Zadel Is er in allerlei soorten en maten en zijn bepalend voor je fietsplezier. 12. Zadelpen Verbindt zadel met frame. 13. Zadelpenklem Klemt de zadelpen in het frame. 8

RIDE | BEGINNERSGIDS

15 17

19 16

14. Band Banden zijn er in diverse soorten, zie hoofdstuk banden. 15. Velg 16. Ventiel Hier pomp je de lucht in de band. 17. Spaak 18. Achtertandwielen

3 2

1 7 8

25 20

22 23

10 24

19. Achterderailleur 20. Voorderailleur 21. Ketting Speciale ketting voor ieder schakelsysteem. 22. Crankstel Verbindt je voeten met de ketting. 23. Voortandwielen. Vaak in combinatie 34-50, 36-52 of 39-53.

24. Pedalen Hier plaats je je voeten om de ketting te draaien. 25. Bidonhouder Hier steek je de bidon in. 26. Bidon Speciale passende drinkfles. BEGINNERSGIDS | RIDE

DRIVETRAIN Dat wat de fiets aandrijft, noemen we de drivetrain. We kijken er in detail naar. 1. Achterderailleur Zorgt dat je van versnelling kunt wisselen 2. Derailleurwieltjes Geleiden de ketting netjes langs de derailleur. 3. Derailleurkabel Vanaf het stuur bedien je de derailleur, in dit geval door een elektrische impuls te zenden. 4. Steekas Bevestigt het achterwiel in de achtervork. 5. Achterpad Deel van het frame waaraan de achterderailleur wordt bevestigd. 6. Cassette Achtertandwielen, meestal 10, 11 of 12 stuks. 7. Ketting De aandrijving geschiedt met een ketting.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Voorderailleur

BEGINNERSGIDS

1 6

3 2

WIELEN EN REMMEN Snelspanner voor wielen met ouderwetse velgremmen

Steekas voor wielen met remschijven

De wielen hebben een grote invloed op de rij-eigenschappen van de fiets. Dit zijn de belangrijkste delen. 1. De naaf Middelste deel van wiel, omhult de as. 2. Spaak Verbindt de velg aan de naaf en houdt het wiel op spanning. 3. Steekas Bevestigt het wiel in de vork. 4. Velg Bepaalt mede hoe het wiel rijdt. 5. Remklauw Omhult de remblokjes en zorgt voor remkracht. 6. Remschijf Draait rond en hierop rem je af. 7. Voorvork Deel van het frame waarin het voorwiel is gemonteerd. BEGINNERSGIDS | RIDE

6 8

WAT IS DE ‘GEOMETRIE’ VAN DE FIETS? Elke fiets heeft een specifieke geometrie. Wat dat inhoudt en welke gevolgen het heeft voor de rijbeleving leggen we beknopt uit.

e geometrie van een fiets is het samenspel van de buizen, de hoeken en de lengtes van het frame. Dat samenspel bepaalt welke maat fiets je moet hebben, maar heeft ook invloed op hoe de fiets rijdt. Van vrijwel elke fiets kun je de geometrie terugvinden op de website van het merk en het model. Als je daar goed naar kijkt, kun je zelfs al een beetje inschatten hoe de fiets gaat rijden. Met een steile hoek van de balhoofdbuis zul je strakker kunnen sturen. Met een lange

RIDE | BEGINNERSGIDS

wielbasis heb je een stabiele fiets. Dat soort dingen kun je zien. Eerst de basis: wat is wat? We leggen het uit aan de hand van deze geometrietekening.

Buisnamen 1. Bovenbuis 2. Balhoofdbuis 3. Schuine buis 4. Staande buis of zitbuis 5. Voorvork 6. Liggende achtervork 7. Staande achtervork 8. Bottom bracket 9. Achterpad 10. Voorpad

BEGINNERSGIDS

Maten en hoeken A. Stack: De stack is een nieuwe, virtuele maat die heel nauwkeurig aangeeft hoe hoog je fiets moet zijn. Het is de verticale afstand van het hart van de trapas tot aan het hart van de balhoofdbuis, gemeten via een virtuele lijn. B. Reach: Ook de reach is een denkbeeldige lijn, die laat zien hoe lang je frame moet zijn. Het is de horizontale afstand van het hart van de trapas tot aan het hart van de balhoofdbuis, gemeten via een virtuele lijn. NB: ook de stuurpen heeft natuurlijk een eigen reach. C. Virtuele of effectieve bovenbuis: Sinds de opkomst van frames met een aflopende bovenbuis is de horizontale afstand anders dan de lengte van de buis. En die horizontale afstand is de bepalende factor als je een frame moet kiezen. Vandaar dat de lengte van de virtuele bovenbuis, zoals die zou zijn als hij horizontaal zou lopen vanaf het centrum balhoofdbuis, wordt aangegeven. Vaak wordt ook de werkelijke lengte aangegeven, maar die is onbelangrijk. D. Lengte zitbuis: Wordt vaak ook aangegeven, maar is eigenlijk onbelangrijk. Vreemd genoeg baseren veel framefabrikanten hun maatvoering nog steeds op deze lengte. E. Trapashoogte: Afstand van de grond tot het midden van de trapas. Bepaalt bijvoorbeeld hoe zeer je kunt blijven trappen in een bocht, maar heeft ook invloed op het rijden van de fiets. F. Wielbasis: Afstand van de as van het voorwiel tot de as van het achterwiel. Heeft grote invloed op de rij-eigenschappen. Hoe langer, hoe stabieler, maar dus minder wendbaar. Veel comfortabele fietsen hebben een lange wielbasis. G. Achtervorklengte: Afstand van hart trapas tot hart achterwiel. Heeft dezelfde invloed als de wielbasis.

Zo ziet de bouwtekening van een racefiets eruit als de framebouwer aan de slag gaat.

H. Zithoek: Hoek van de zitbuis ten opzichte van de grond. Heeft samen met de reach vooral invloed op de maat van de fiets. I. Balhoofdhoek Hoek van de balhoofdbuis ten opzichte van de grond. Hoe steiler, hoe wendbaarder de fiets, maar ook hoe nerveuzer. J. Naloop: Is het verschil tussen het raakpunt van een denkbeeldige lijn door het balhoofd van een tweewieler en het raakpunt van het voorwiel op de weg. Deze bepaalt het stuurgedrag van een wiel in hoge mate. K. Vorksprong: Is de afstand tussen hart balhoofdbuis en hart voorwiel. Heeft ook invloed op stuurgedrag en relateert aan de naloop. L. Stuurpenlengte: Hoort natuurlijk niet bij het frame, maar bepaalt wel mede de maat van de fiets. Als je een te lange of te korte stuurpen moet monteren om je fiets passend te maken, verandert het stuurgedrag van de fiets enorm, omdat je positie ten opzichte van je voorwiel verandert. Niet aangegeven, maar niet onbelangrijk is de Bottom Bracket Drop of Ofset. Dat is de afstand tussen de lijn tussen de wielassen en het hart van het bracket en bepaalt hoe laag je zwaartepunt ligt ten opzichte van het wegdek. Ook herkenbaar aan de trapashoogte. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

SOORTEN RACEFIETSEN Er zijn heel veel soorten racefietsen maar grofweg kan je ze indelen in drie categorieën: koersfietsen, toerfietsen en gravelbikes.

Specialized Allez Sprint: echte koersfiets.

Koersfiets De koersfiets is kort en compact zodat hij vinnig stuurt. Je denkt aan een bocht en hij gaat al de hoek om. Hij is gemaakt voor snelheid dus het stuur zit laag: dan vang je zo min mogelijk wind en kan je veel kracht zetten op de pedalen. Nadelen heeft hij ook: zijn zenuwachtige karakter dwingt je geconcentreerd te sturen. De voorover houding is vermoeiend, vooral als je rustig aan doet. Kenmerkend zijn de korte balhoofdbuis, de korte wielbasis en de steile hoeken.

Isaac Vitron: fonkelnieuwe comfortracer.

Toerfietsen

Foto: Irmo Keizer/Trek

Toerfietsen hebben een andere geometrie. De wielen staan verder uit elkaar waardoor hij vriendelijker aanvoelt. Vol gas door een krappe bocht kost veel kracht maar een ruime bocht gaat juist soepeler. Op een rechte weg, en de meeste wegen zijn recht, rolt zo’n fiets vanzelf rechtdoor. Doordat het stuur door de hogere balhoofdbuis al hoger zit, en je dus minder gewicht op je polsen hebt, is rustig rijden comfortabeler. Je vangt dan wel meer wind. Ze worden ook wel comfortracers of endurance racers genoemd. Je herkent ze aan de lange wielbasis en de langere balhoofdbuis.

Gravelbikes Gravelbikes zijn een nieuwe naam voor wat al heel lang bestaat: een racefiets voor onverharde wegen. De geometrie lijkt op die van een toer14

RIDE | BEGINNERSGIDS

Een nieuwe categorie: gravelracers. Met racebanden ook prima voor op de weg. Dit is de Trek Checkpoint.

Een goede fietsenmaker kan precies uitrekenen hoe jouw maten zijn en hoe je fiets moet worden afgesteld. Vaak wordt dan gebruik gemaakt van een fietspositiemeting, zoals Bikefitting of Retül.

fiets en het rijgevoel dus ook,maar het ligt er iets dikker bovenop. Letterlijk, want een gravelbike heeft dikkere banden met kleine noppen. Een breder stuur en vaak zelfs montage oogjes voor spatborden en een bagagedrager. Gravelracers zijn daarmee erg veelzijdig. Natuurlijk kun je daarmee ook op strak asfalt rijden, maar wanneer je aanhaakt bij een groep koersfietsers moet je flink doortrappen. Ook hier is de wielbasis lang, maar de lengtes van de balhoofdbuis kan veranderlijk zijn: van lang tot zeer lang.

Contactpunten en fietsmeting De contactpunten zijn de plekken waar jij met je lijf in aanraking komt met de fiets. Dus: de

kont op het zadel, de voeten op de pedalen en de handen op het stuur. Uiteindelijk zijn de contactpunten bepalend hoe je rijdt en hoe je zit. Plaats je handen hoger en dichterbij en je rijdt comfortabeler, maar je vangt meer lucht en als de afstand te kort is, kun je last van je rug krijgen. We snappen dat het je duizelt bij al deze informatie. Gelukkig zijn er veel hulplijntjes te vinden om je naar de juiste fiets te helpen. Zo kun je bij iedere goede fietsenmaker een fietspositiemeting laten doen. Dan meet de fietsenmaker de lengte van je lichaam en de onderdelen daarvan en vraagt naar wat je met je racefiets wil gaan doen. Op basis van die informatie komt hij met een modelfiets in de juiste maat, met daarbij de juiste afstelling van de contactpunten ten opzichte van elkaar. BEGINNERSGIDS | RIDE

WELKE FIETS IS DE BESTE VOOR JOU? De fietswinkel staat vol met racers, de een nog mooier dan de andere. Met een dito prijskaartje. Maar hoe zie jij door de bomen het bos? Eerst wat theorie en dan leggen we aan de hand van voorbeelden uit wat de verschillen zijn.

, maar welke fiets moet je nou gaan kopen? Met de informatie die je de op de vorige pagina’s hebt kunnen lezen, kom je beslagen ten ijs in de winkel of op marktplaats. Je weet nu wat een racefiets is, welke maten belangrijk zijn en welke onderdelen bepalend zijn voor de kwaliteit van je fiets. Je weet ook dat sommige maten en hoeken dezelfde set buizen van je frame heel andere dingen laat doen: strakker sturen of juist lekker lui en comfortabel.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Nu gaan we eens kijken of we je aan de juiste fiets kunnen helpen. De eerste vraag die je dan moet beantwoorden is die van het budget: hoeveel geld heb je beschikbaar voor een racefiets? De hoeveelheid euro’s in je portemonnee bepaalt voor een groot deel de keuzeruimte die je hebt. Maar aan alle mensen die advies willen over de aanschaf van een racefiets, moeten eerst een andere vraag beantwoorden: hoe leuk denk je eigenlijk dat je dat racefietsen gaat vinden? Racefietsen zijn er in soorten en maten en daarnaast ook nog in prijsklasses. Die prijsklasses worden bepaald door materiaalkeuzes en kwaliteit, en minder door inzetbereik. We bedoelen: je hebt goedkope snelle racefietsen

BEGINNERSGIDS

en dure snelle racefietsen. Idem voor comfortracers of gravelbikes. Een hypermoderne racefiets met elektronische schakelgroep en schijfremmen van dit jaar is echt een stuk duurder dan een racefiets uit de collectie van 2018 met mechanisch schakelen en velgremmen, maar je gaat er echt niet harder op. Zo snel gaat de techniek nu ook weer niet.

Frames Racefietsen worden van verschillende materiaalsoorten gemaakt. Het goedkoopst is het om een frame van aluminium te vervaardigen. Iets hoogwaardiger is carbon (koolstofvezel). Kijk je naar de profs, dan rijdt bijna iedereen op een fiets van carbon. Naast deze twee materiaalsoorten heb je nog fietsen van staal of titanium, maar dat zijn echte niche materialen. Hoewel: een stalen fiets zou zo als tweedehandsje via Marktplaats je eerste racer kunnen zijn.

Carbon frames worden in een mal gemaakt van matjes koolstofvezel.

Het gekozen framemateriaal heeft niet alleen een prijs, maar ook een invloed op de rijeigenschappen van de fiets. Zo is een goedkope aluminium fiets vaak zwaar en niet zo comfortabel. Het materiaal dempt de trillingen van het wegdek niet zo goed, waardoor je met name bij langere ritten vermoeid kan raken. Dat is in het begin niet zo erg, want dan maak je vermoedelijk toch wat kortere ritjes. Nu ligt dat niet alleen aan het frame. Om de fiets goedkoop te houden, worden ook goedkopere onderdelen gemonteerd en die zijn ook vaak zwaarder. Het is nu eenmaal duur om de BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

onderdelen lichter te krijgen. In de fabriek wordt van aluminium buizen getrokken om er frames van te maken. Die buizen worden door robots aan elkaar gelast, waardoor het produceren relatief goedkoop is. Aluminium is in de fietsbranche in opkomst gekomen omdat het goedkoper is dan staal en ook nog eens veel lichter, soms wel tot een derde lichter. Het alu dat wordt gebruikt in een fietsframe is geen zuiver aluminium, maar een legering: er wordt bijvoorbeeld koper en silicium aan toegevoegd om het materiaal slijtvast en corrosiebestendig te maken. De mate waarin dat gebeurt bepaalt de hoogwaardigheid van het aluminium en daaraan gerelateerd de sterkte. Sterk aluminium betekent weer dat je dunnere buizen kunt gebruiken, waardoor je lichtere frames van aluminium kunt produceren. Je kunt dus prima Tour de France winnende fietsen van aluminium maken. Je voelt ‘m aankomen: die zijn wel duurder. Wel blijft dat alu frames over het algemeen stijver en minder comfortabel

RIDE | BEGINNERSGIDS

Merida Scultura 300 Rim Met een mooi aluminium frame en een betrouwbare Shimano Tiagra groepset is deze racer een goede start voor iedere debutant. Voor € 1.100 heb je de versie met velgremmen, voor 400 euro meer heb je schijfremmen op je fiets.

zijn. Ze rijden strak en geven makkelijk kracht door. Voor een sprinter is een fiets van aluminium dus eigenlijk een prima keus.

Carbon De productiewijze van een carbon fietsframe is compleet anders. In tegenstelling tot alu is carbon geen buismateriaal, al lijkt het er wel op. Carbon frames worden gemaakt van matjes carbon, die in een mal worden verlijmd met een harssoort. Je hebt twee soorten carbon: high modulus en low modules. De eerste soort is onbuigzaam en zorgt voor stijfheid, zodat de fiets niet gaat zwabberen. Nadeel is dat high mod carbon heel kwetsbaar is voor een impact. De tweede soort is veel flexibeler en zorgt voor de demping en comfort. De matjes worden dus in een mal op elkaar geplaatst op een manier die ervoor zorgt dat je een fiets hebt die het doet. Dan gaat de boel de oven in en wordt het geheel een fietsframe, om het simpel uit te leggen.

Merida Scultura Endurance 500 Deze racer heeft een relaxte geometrie: hoger aan de voorkant en wat langere wielbasis. Het is een mooie middenklasser van carbon en uitgerust met mechanische Shimano Ultegra. Dat is voor een prijs van € 2.600 heel netjes.

Een fietsframe bestaat uit beide soorten carbon. High modulus is wel veel duurder dan low modulus. Een carbon fiets uit de lagere prijsklasses zal dus een veel groter percentage low mod hebben dan een duurder frame, en daardoor zwaarder, slapper en kwalitatief minder optimaal zijn. Maar als je niet de ambitie hebt om de Tour te winnen, hoeft dat voor jou niet uit te maken.

Ambities We werken langzaam toe naar de vraag, wat je eigenlijk met dat fietsen wilt. We moeten eerst nog een stapje theorie zetten. Een beetje racefiets begint met een nieuwprijs van rond de duizend euro. Neem de afgebeelde fiets. BEGINNERSGIDS | RIDE

Merida Reacto 7000 E Kijk, nu ben je aan het praten. Dit is een echte RACEfiets. Hier moet je niet mee fietsen, maar mee koersen. Snel en aerodynamisch. En met een hoogwaardige afwerking als het gaat om carbonsoort en onderdelen: de elektronische variant van Shimano Ultegra. Prijs: € 4.300.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Dan heb je een veilige fiets, die is afgemonteerd met redelijk betrouwbare onderdelen. Die fiets is relatief zwaar, oncomfortabel op langere ritten, maar daar heb je geen last van, want daar kom je toch nog niet aan toe. Het volgende prijsviveau ligt op 1500-2000 euro. Dan kom je aan de onderkant van de middenklasse terecht en heb je een carbon frame, met een mechanische schakelgroep en wat goedkopere wielen. Je hebt nu een lichtere fiets, die echt wat fijner rijdt als je langere ritjes maakt in de bergen, maar eigenlijk zou je dan wel moeten kijken voor een upgrade van bijvoorbeeld je wielen.Voor rond de drie mille heb je de eerste elektronische schakelgroep of een wat hoogwaardiger frame en afwerking van je mechanische onderdelen. Voor een budget van 5000 euro (ja, dat vinden wij ook best veel geld) heb je het allemaal. Daarna kun je eigenlijk alleen nog omhoog van bovenkant middenklasse naar de bovenklasse van de markt. Van Ultegra naar Dura-Ace.

BEGINNERSGIDS

Onderdelen Zoals al een paar keer aangestipt kom je ook bij het kiezen van de onderdelen voor een paar vragen te staan. De voornaamste: wil je elektronisch schakelen? Je weet dat een racefiets versnellingen heeft. Om van versnelling te wisselen, spande je met de rem-schakelgreep op je stuur een kabel aan, waardoor het schakelapparaat de ketting op een lichter tandwiel deed lopen. Ontspande je de kabel, ging je naar een zwaarder tandwiel op je achterwiel. Tegenwoordig kun je die schakelapparaten ook met een druk op de knop bedienen. Een motortje stuurt dan de schakelapparaten aan. Dat heeft voordelen. In eerste instantie voor de profs, die sneller en effectiever schakelen. Maar ook voor de recreant. In de praktijk is het schakelen namelijk vreemd genoeg best wel lastig, zeker van het kleine voorblad naar het grote. Nou ja, lastig: mensen zijn lui en dan is schakelen soms te veel gevraagd, zeker tijdens een inspanning. Maar als het met een druk op een knopje kan... We zien in de praktijk dat de drempel om te schakelen wordt verlaagd, waardoor je een betere versnelling kiest en je minder vermoeid raakt. Dat is iets voor jezelf om te overwegen. Naast de schakelvraag is er de remvraag: schijfremmen of velgremmen? De fietsbranche is bijna helemaal over op schijf, dus die vraag wordt steeds minder relevant. Er zit wel een prijsverschil tussen. We zijn in principe voorstanders van schijf, omdat je dan onder alle omstandigheden remkracht hebt. In de regen wil een velgrem nogal eens aan remkracht inboeten. Daar staat een hoger gewicht en hoger prijsniveau tegenover.

De grote vraag Je snapt nu als het goed is waarom we in het begin hebben geschreven dat je eerst goed moet nadenken wat je met je nieuwe hobby

wilt, voor je een fiets gaat kopen en dus een grote investering gaat doen. Ben je echt een beginner en wil je het eens aanzien, maar weet je nu al dat het nooit een ambitie gaat zijn om lange tochten in de bergen te gaan maken, dan is er helemaal niets mis met een goedkopere fiets. Sterker nog: die is dan zelfs beter voor je. Als je geen Max heet ga je ook niet met een raceauto boodschappen doen. Als je denkt dat fietsen een nieuwe levensvervulling gaat zijn, dan kun je beter een stapje overslaan. Dan gedei je beter op een middenklasser. De aanschaf van een instapmodel is dan zonde van je geld, omdat je dat beter had kunnen steken in de upgrade.

Tussenstap Wellicht is het een idee om een tussenstap te nemen. Heb je bijvoorbeeld een vriend of buurman die net zo lang is als jij? Misschien kun je eens zijn (of haar) fiets lenen om je ontdekkingstocht te beginnen. Let wel: op een fiets met de verkeerde maat heb je geen plezier! Een andere tussenstap is de markt voor tweedehands fietsen. Vaak is dat geen slechte keuze, maar er is enorme schaarste in de fietsbranche, waardoor je tegenwoordig best veel geld kwijt bent aan een gebruikte fiets. En je weet niet wat je krijgt als je er geen kijk op hebt. Je bent niet de eerste die vol trots op een nieuwe gebruikte racer stapt, om er achter te komen dat er toch iets mis is dat je als leek over het hoofd hebt gezien. Je zou niet de eerste zijn die een gescheurd frame op de kop heeft getikt. Het voordeel van deze tussenstap is wel dat je aan den lijve kunt ondervinden wat we hier als theorie oplepelen. Je kunt dan bewust worden van de werking van de racefiets, comfort, schakelen, remmen. En daar je keuzes van laten afhangen. Wat je ook kiest: we heten je van harte welkom en wensen je veel plezier! BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

OVERTREF JE VERWACHTINGEN Welk type rijder ben jij? Een wedstrijdrijder of wil je alleen lekker toeren? Zoek je iets waar je overal mee uit de voeten kunt? De Bulls Desert Falcon is de fiets voor jou.

e Desert Falcon is een racefiets in het zogeheten endurance segment. Dat segment kenmerkt zich door een iets comfortabelere geometrie, waardoor je ook langere ritten goed vol kunt houden. Dit betekent niet dat het geen sportieve fiets is. Sterker nog, op technologisch vlak staat de fiets ook zijn mannetje. Een nieuw ontwikkeld carbon frame is de basis van het geheel. Bulls heeft veel ervaring met carbon waardoor het frame zo ontwikkeld is dat het comfort geeft waar nodig zonder in te boeten op stijfheid. De speciaal gevormde achtervork werkt als een trillingsdemper, wel zo fijn. Dat maakt de Desert Falcon een topfiets voor jou.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Bij de Bulls Desert Falcon is nergens op bezuinigd. Een complete Shimano Ultegra groep met hydraulische schijfremmen is het toonbeeld van degelijkheid, deze onderdelen laten je nooit in de steek. Dit geldt ook voor de Shimano wielset met steekassen. De steekassen maken het eenvoudig om het wiel te demonteren en je plaatst hem altijd exact terug op de juiste positie. De combinatie van frame, vork en wielen maakt de fiets stijver en stabieler zodat je beter kunt sturen. Om de wielen zitten Durano-banden van Schwalbe, wat prima allround banden zijn. Kortom, een comfortabele, lichtgewicht racefiets met betrouwbare onderdelen voor een eerlijke prijs. Deze kan simpelweg niet teleurstellen, enkel verwachtingen overtreffen.

BULLS.DE

DESERT FALCON 2 DISC € 2.349,–*

Frame carbon ﬁbre, monocoque, tapered steerer, tailored chainstay, internal cable routing, thru axle Framesize XS, S, M, L, XL, XXL Fork carbon Gearshift Shimano Ultegra RD-R8000 Front derailleur Shimano Ultegra FD-R8000 Gear 22-speed Shifter Shimano Ultegra ST-R8025 Crankset Shimano Ultegra FC-R8000 50/34T Cassette Shimano 105 CS-R7000, 11-32T Brakes Shimano Ultegra BR-R8070 hydraulic disc, 160/160 mm Handlebar BULLS Stem BULLS Seatpost BULLS Duroﬂex carbon Saddle Selle Royal Asphalt GF Wheelset Shimano WH-RS171 Tires Schwalbe Durano DD Performace Race Guard 28-622

BULLS Desert Falcon 2 Disc is een product van ZEG Zweirad-Einkaufs-Genossenschaft eG, Longericher Str. 2, D 50739 Keulen. Verkrijgbaar bij alle ZEG tweewieler experts. * Aanbevolen verkoopprijs van ZEG.

285_DesertFalcon2.indd 1

21.04.21 1

ISAAC VITRON

JOUW VOLGENDE STAP Als je je eerste schreden in de wielersport al hebt gezet en je wilt verder kijken, of je wil meteen op een goede fiets met je nieuwe hobby beginnen, dan is de fonkelnieuwe Isaac Vitron een mooie upgrade. In 2001 is het merk Isaac begonnen met het ontwikkelen van topfietsen. Zoals zo vaak waren het enthousiaste fietsers met een idee die aan het begin stonden. In 2009 kwam het merk bij het Nederlandse bedrijf Tehava 24

RIDE | BEGINNERSGIDS

terecht. De ontwikkeling, het testen en de assemblage van de fiets vinden in Nederland plaats. In Limburg om precies te zijn; het mooiste stukje van het land, zeker voor racefietsers. Rijd je een Isaac, dan rijd je dus een echt Nederlandse fiets. Isaac is gepokt en gemazeld in het fietsen. Toen de profploeg Roompot nog bestond, reed het team op Isaac fietsen. Zo hebben ze bij Isaac ervaring opgedaan met racers die het uiterste van hun materiaal vergen. Je kunt er dus van uit gaan dat ze weten wat ze doen.

BEGINNERSGIDS

De Vitron is de allernieuwste fiets in de modellenlijn van Isaac. Eentje die nog ontbrak: een strakke fiets met een comfortabele geometrie, voor een mooie prijs. Daar bedoelen we mee dat je op de Vitron zit als een echte racer, terwijl je toch in een comfortabele zitpositie blijft. Toch is de fiets strak genoeg om elke trap om te zetten in voorwaartse energie. Met de netjes weggewerkte kabels is de Vitron ook nog eens een lust voor het oog. Je kunt kiezen uit twee kleuren: Borealis Green en Onyx Black. Met een Shimano Tiagra groepset aan boord begint de Vitron bij € 2.200, maar je kunt ‘m op de site van Isaac helemaal naar wens samenstellen. Dan ben je verzekerd van een goede wielset, het juiste zadel en een heel fijn stuur. De fiets wordt vanaf juni uitgeleverd en je kunt je fiets bij de Isaac-dealer bij jou in de buurt ophalen, zodat je de vertrouwde service en garantie krijgt.

Als je deze QR-code scant, kom je direct op de site van de Isaac Vitron. Daar kun je alles naar je eigen idee aanpassen en zo de beste fiets samenstellen.

BEGINNERSGIDS | RIDE

DE GROEP, WAT IS DAT EIGENLIJK? Samen met het frame bepalen de onderdelen de kwaliteit van je fiets. Duurzamer, sneller, lichter, duurder. Aan jou de keuze! Als je een auto koopt, kun je kiezen welke motorisering je neemt. Hoeveel paardenkrachten, hoeveel cc en hoeveel koppel. Zoiets is ook met fietsen aan hand. In het jargon heet dat ‘afmontage’ of ‘groep’. Dat zijn de onderdelen die op je fiets zijn gemonteerd. Natuurlijk heeft iedere fiets remmen en versnellingen, maar die zijn er in soorten en maten. En kwaliteiten. De fietsmarkt kent drie grote leveranciers van onderdelen: het Japanse Shimano, het Italiaanse Campagnolo en SRAM uit de Verenigde Staten. Shimano is de grootste, 26

RIDE | BEGINNERSGIDS

dat levert ongeveer 90 procent van de onderdelen. SRAM is ook groot, met name op de mountainbike en Campagnolo was vroeger de onbetwiste marktleider, maar levert nu nog een klein aandeel voor de racers met een hang naar vroeger. Alle merken hebben gemeen dat ze onderdelen leveren in kwaliteitssegmenten. Het is alleen niet zo dat een hogere kwaliteit ook meteen beter is voor jou. Net als met een auto moet je kijken of het allemaal bij je past. Wat heb je aan een raceauto in op je woonerf? In de winkel zal je het vaakst Shimano tegenkomen op je aanstaande racefiets. Voor de andere merken moet je iets meer moeite doen. Kwalitatief ontlopen ze elkaar niet, alleen maken ze andere keuzes die, als je eenmaal een ervaren fietser bent, je voorkeur kunnen

BEGINNERSGIDS

Shimano Ultegra Di2 Disk groepset 1 5

2 8

6 7

bepalen. Het voert te ver om daar op deze plek op in te gaan. Het is moeilijk precies te adviseren welke onderdelen bij je passen. Hangt af van je ambities en je budget. Maar voor ons is een afmontage op het niveau van Shimano 105 of Ultegra de beste optie. Dan mix je duurzaamheid aan kwaliteit en worden de vervangingskosten als iets kapot gaat niet zo hoog. Belangrijk is wel een keuze te maken tussen elektronisch en mechanisch schakelen. Het werkt allebei prima, maar elektronisch is duurder. Tegelijk levert het gebruikersgemak op, dat zich in onze ervaring vertaalt naar beter en vaker schakelen en daardoor efficiënter fietsen en minder vermoeidheid. Dat is een overweging. Een andere over weging is de keuze tussen velgremmen en schijfremmen. Op Marktplaats is een fiets met velgremmen goedkoper en ze werken

Waaruit bestaat een afmontage of groep? 1 2

3 4 5 6 7 8

Shifters/remhendels Crankset en kettingbladen Bottom bracket (trapas, niet zichtbaar) Ketting Cassette Achterderailleur Voorderailleur Remsysteem Kabels en/of accu's

verder prima . We hebben er niet voor niets honderd jaar prima mee gefietst. Besef wel dat de fietsindustrie alleen nog maar ontwikkelt richting schijfremmen. Dat is zo langzamerhand een gelopen koers. BEGINNERSGIDS | RIDE

Stroomschema van de voornaamste leveranciers van racefietsonderdelen.

VAN GOED NAAR BETER De drie voornaamste onderdelenleveranciers hebben hun assortiment opgedeeld in diverse kwaliteitsniveaus en prijsklasses. De kwaliteit wordt dan bepaald door de mogelijkheden (hoeveel versnellingen?), de duurzaamheid, het gewicht en het materiaalgebruik.

elke onderdelen je koopt, hangt vooral af van je budget en de keuzes die je maakt. Elektronica maakt ook in het fietsen steeds meer zijn intrede, dus je ziet dat ook op lagere inzetniveaus elektronisch schakelen zijn opwachting maakt. Zo heeft SRAM ook al een elektronische Force-groep en werkt men aan Rival. Ook het aantal versnellingen dat komt met de groepset is van invloed en aan verandering onderhevig. Waar je op instapniveau 9-speed aantreft, is op topniveau 12-speed al gangbaar. 28

RIDE | BEGINNERSGIDS

Aantal versnellingen: Claris: 8 speed Sora: 9 speed Tiagra: 10 speed 105, Ultegra en Dura-Ace: 11 speed

Apex en Rival: 11 speed Force en Red: 11 en 12 speed

Centaur en Potenza: 11 speed Rest: 12 speed

Dream it

Believe it

Achieve it Testprofessionals in hart en nieren

Nekst IT vindt dat software niet goed, maar excellent moet zijn. Met die gedachte testen de professionals van Nekst IT de kwaliteit van software en IT-omgevingen en maken ze deze op effectieve wijze inzichtelijk.

Nekst IT ondersteunt bedrijven bij de ontwikkeling en implementatie van software en IT-omgevingen. Nekst IT-ers zijn positieve, pro-actieve professionals. Mensen die vragen durven te stellen, op onderzoek uitgaan en zich niet laten afremmen door de gevestigde orde. Met ons werk leveren wij een maximale bijdrage aan het projectsucces van onze opdrachtgevers. Dat is Testing Excellence.

Nekst IT Cycling Team

Nekst IT is gek van fietsen. Voor geen enkele gran fondo, gravelrit of strandrace draaien de teamleden hun hand om. Jaarlijks organiseert Nekst IT een eigen fietsevenement voor werknemers, (potentiële) klanten en partners. Heb jij of heeft jouw bedrijf affiniteit met IT of interesse in Software Testing (Services) en wil je er volgende keer bij zijn? Scan dan de code!

Nekst IT wenst Ride Magazine veel succes!

EEN GOEDE BAND MET JE FIETS Het onderdeel dat het meest invloed heeft op je snelheid en voor een deel plezier is je band. Die band bepaalt of je snel bent en hoe vaak je langs de kant staat met een lek.

et is heel logisch maar veel mensen staan er niet bij stil: geen racefietsband is hetzelfde. Ze zijn er in verschillende breedtes, compounds (samenstelling rubber) en stugheid en dat heeft allemaal invloed op hoe je rijdt. Veel hangt af van je eigen voorkeuren, maar om die te bepalen kun je wat uitleg gebruiken. Want kennis is macht.

1. Bandbreedte De breedte van de band zegt meer dan het aantal millimeters. Tegenwoordig worden banden steeds breder. Was voorheen 23 mm standaard en gingen ze soms nog wel voor minder, tegenwoordig is dat 25 mm en gaan 30

RIDE | BEGINNERSGIDS

ze voor meer. Een bredere band zorgt voor minder rolweerstand, meer comfort door een lagere bandendruk en meer grip op de weg. De breedte wordt aangegeven door het aantal millimeter, maar de werkelijke breedte op de velg wordt ook bepaald door de velgbreedte.

2. Rolweerstand De rolweerstand wordt mede bepaald door de breedte van de band, maar ook door de samenstelling van de band en dan met name het loopvlak. Je hebt snelle en langzame rubbers en die zijn min of meer tegengesteld aan de doorprikkracht. In het algemeen kun je zeggen dat een snelle band eerder lek of ver-

BEGINNERSGIDS

sleten is dan een langzamere. Slechts met een goede rubbersamenstelling kun je dit over een groter bereik oplossen.

3. Bandendruk Bepalend voor het comfort en rolweerstand is ook de bandendruk. Je wilt niet een lekke band krijgen doordat er te weinig lucht in je banden zit. Pomp je banden dus op zijn minst elke week op tot ongeveer 5-7 bar luchtdruk, verder afhankelijk van je lichaamsgewicht en je verdere wensen. Schwalbe heeft een handige tabel: bit.ly/bandenspanningtabel Een bredere band heeft meer volume en die kun je dus met een lagere luchtdruk rijden zonder lek te stoten. Wil je meer comfort, dan kies je voor een iets lagere druk. Probeer binnen deze marges uit te vinden wat jij fijn vindt.

4. Lekke band Het is vervelend, maar het gebeurt: lek. Er zijn

Boven: met zo’n band is het vragen om lekrijden. Vervangen, dus. Links, boven: Zo worden bandbreedte en velgbreedte bepaald. Links, onder: een pomp met drukmeter is een belangrijke accessoire.

banden die daar specifiek op gemaakt zijn. Die zijn voorzien van een brekerlaag, een extra bescherming onder de rubberlaag aan de oppervlakte. In de winter rijd je vaker lek, omdat door nattigheid straatvuil aan je band blijft plakken en door het rubber kan prikken.

5. Comfort Het comfort wordt bepaald door de bandendruk, die lager kan zijn in een bredere band. Maar ook de band zelf bepaalt dat. Een soepel bandje dempt beter de trillingen dan een stugge band en zal ook beter in de velg zitten. Dat zorgt er weer voor dat je beter kunt sturen met een soepele band met minder bandenBEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

De juiste maat binnenband voor racefiets is 700c. Een racefiets heeft vaak een Presta-ventiel, dat je moet openschroeven voor het pompen

druk dan met een stugge. In het algemeen kun je zeggen dat een duurdere band sneller, soepeler en comfortabeler is dan een goedkope, maar die is dan weer beter bestendig tegen lekprikken. Veel gevorderde fietsers gebruiken daarom lekbestendige banden zoals de Schwalbe Durano Plus in de winter, als je in de kou niet langs de kant wilt staan Die band heeft een stevige anti-lekrijdlaag. In de zomer rijd je minder snel lek en wil je misschien wat competitiever rijden, zoals met de Schwalbe One of Pro One.

BANDSYSTEMEN Buitenband/ clincher

Doorsnede van een tubular. Let goed op de bevestiging op de velg.

De meeste bekende variant van de buitenband wordt op druk gehouden door een binnenband en zet zich vast aan de velg met een draad van staal, de hieldraad, die door de randen van de band is gevlochten. Ze zijn er in conventionele variant of tegenwoordig steeds vaker in de vouwbare variant, waarin de stalen hieldraad is vervangen door iets buigzaams. Voordelen: + Makkelijk monteren + Meest simpele systeem Nadelen: – Je mist de voordelen van de andere systemen

Tubular Deze buitenband/binnenband combinatie wordt vaak gebruikt door wielrenners die aan competitie doen, omdat het iets meer comfort heeft bij hoge luchtdruk en omdat een lekke band er niet meteen afloopt. Een tube is een buitenband zonder hieldraad, waarbij de wangen aan elkaar worden genaaid op de plek die midden op de velg moet komen. 32

RIDE | BEGINNERSGIDS

Vouwbanden van Schwalbe, netjes in een doos.

Doorsnede van een buitenband. In blauw de brekerlaag, die steentjes buiten houdt. De twee gele punten zijn de hieldraden, die de band op zijn plaats houden.

Loopvlak Wang

Bij tubeless rijden vervang je de binnenband door vloeistof, dat je door het ventiel inspuit.

Brekerlaag

Hieldraden

Een binnenband wordt daarbij ingesloten. Een tube heeft dus een binnenband. Met lijm wordt de tube op de speciale tubevelg geplakt. Dat is een secuur werk. Voor toergebruik is de band minder geschikt. Als je onderweg lek rijdt, kun je de band niet vastplakken en deze ligt dan dus los op de velg. Voordelen: + Meer comfort bij minder rolweerstand + Blijft een beetje stuurbaar bij lek Nadelen: – Zit alleen vast als je lijmt – Relatief duur

die te herkennen aan het TLE-logo Je kunt nog steeds lekrijden, maar om dat probleem tegemoet te komen, wordt een speciale latex vloeistof in de band gespoten, zoals DocBlue van Schwalbe, dat eventuele gaatjes kan dichten als je ze op tijd ontdekt. Voordelen: + Je kunt met lagere luchtdruk rijden + Vloeibare latex om gaatjes te dichten Nadelen: – Montage is lastiger – Lekrijden onderweg is moeilijk te repareren – Speciale pomp nodig om band luchtdicht vast te zetten

Tubeless

Binnenbanden

De naam zegt het al: deze buitenband heeft geen binnenband. Door een luchtdicht systeem te creeren, houdt de tubeless buitenband de luchtdruk binnen en kun je fietsen. Daartoe heb je speciale buitenband en velg nodig en een speciaal ventiel. Bij Schwalbe is

Ook binnenbanden zijn er in diverse soorten en maten, van butyl tot latex. Schwalbe heeft onlangs de Aerothan op de markt gebracht, die de helft weegt van een normale. Neem een mooie butylband, is ons advies. Bezuinig niet op kwaliteit. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

ZIT JE LEKKER? Natuurlijk zit er een stuur en een zadel op je fiets. Maar wist je dat er heel veel soorten en maten zijn en dat een goed stuur en dito zadel je fietsplezier danig kan verbeteren? Het stuur en het zadel zijn de plekken, naast de pedalen, waar je lijf in aanraking komt met de fiets. Standaard kiest een fietsmerk voor een bepaald merk of type en veel mensen hebben niet door dat er nog veel meer is op de markt. Misschien zit je niet lekker op je zadel en is dat met een ander exemplaar zo op te lossen. Daarom is het belangrijk dat je beseft dat het zadel dat alvast op je fiets is gemonteerd niet het enige is dat er te koop is.

De Pro Stealth: een kort zadel met een gat in het midden Verschillende bovenkanten.

Stuur Allereerst is het belangrijk een stuur in de juiste breedte te hebben. Die breedte hangt samen met je lichaam: hoe breder je schouders, hoe breder je stuur moet zijn. Tegelijk worden grote fietsen standaard voorzien van een breed stuur. Dus ben je smal en lang, dan

Niet elk stuur is gelijk.

RIDE | BEGINNERSGIDS

kan het zijn dat je fiets een te breed stuur heeft. Vaak kan je fietsverkoper daar dan een smallere variant op zetten. Maar niet alleen de maat kan variëren, ook het type. Naast de standaard racesturen zijn er sturen met een platte bovenkant, zodat je daar meer comfort hebt. Ook zijn er sturen met een kleinere stuurbocht, die ervoor zorgen dat je wat makkelijker in de beugel kan sturen. Een andere optie is een stuur met een rondere bovenkant, zodat je wellicht niet meer met je onderarm tegen de bovenkant van je stuur komt als je in de beugel zit. Kortom: herken je bij jezelf een ‘probleem’ als het gaat om je stuur en je zitpositie, besef dan dat elk merk een ander model in het assortiment heeft dat een oplossing kan zijn voor dat probleem. Voor een paar tientjes ben je er dan vanaf en heb je weer plezier in het fietsen.

Zadels Iets soortgelijks, maar dan veel nijpender, speelt zich af onder de billen. Fietsfabrikanten zetten vaak goedkope zadels op een fiets. Omdat de fiets zelf al goedkoop is, maar ook in het duurdere segment. Die koper haalt vaker het zadel eraf om een zadel naar eigen keuze te monteren. Dat is niet onlogisch, want een zadel is belangrijk. Pijn in je kont is vervelend en veelal

simelweg te voorkomen door een goed zadel te nemen. Dat zorgt ervoor dat je lang stil kan zitten en ondersteunt je lichaam goed. Daarom moet de breedte overeenkomen met je lijf. Je zitbotjes moeten je lichaamsgewicht opvangen en dus ondersteund worden door je zadel. Steunen ze niet goed, dan ga je scheef zitten en wordt de druk op je zadel ongelijk verdeeld. Dat levert pijn op. Een fietsenmaker kan je daar prima mee helpen door je breedte te meten. Dan zijn er ook nog holle en bolle zadels, of juist heel platte. Omdat die keuze vooral bepaald wordt door je eigen voorkeur, is het moeilijk om daar een advies over te geven. Wel zit er een link met je bekkenflexibiliteit. Ben je daar lenig, dan heb je een ander zadel nodig dan een minder lenig persoon. Een uitsparing in het midden is wel fijn. Dat haalt druk van plaatsen waar geen druk moet zitten. Heb je net een fiets op Marktplaats gekocht, dan kan het zijn dat je zadel wat ouder is. Dan kan het doorgezakt zijn. Let daar dus goed op. Maar alleen de wetenschap dat er een ander model is, kan je al helpen. Probeer je huidige zadel goed uit en vervang als je ergens last van hebt. Het is echt de moeite om een goed zadel te hebben. Niet alleen als je vaak fietst, maar ook die ene keer wordt leuker als je geen last hebt van een zeer zitvlak. BEGINNERSGIDS | RIDE

Ervaar je zadelpijn tijdens of na het fietsen? SQlab lost alles voor je op met behulp van een breed assortiment aan ergonomische producten, waaronder zadels. Benieuwd naar welk zadel geschikt is voor jou? Ga voor meer informatie naar de dichtstbijzijnde SQlab dealer of bezoek www.sqlab.nl. BESTEL ONLINE

BEGINNERSGIDS

IK GA OP REIS EN IK NEEM MEE Je komt Cube vaak tegen als je nadenkt over een racefiets. Ze hebben veel en goede modellen. Maar wist je dat je ook voor accessoires bij Cube terecht kan? We stellen de ultieme set voor onderweg samen. Alles opgeborgen Bandje mee, bandenlichters en wat nog meer? Je kunt ze handig opbergen in een tasje dat je onder je zadel kunt hangen. Er past voldoende in deze Acid Pro in maat small, maar wil je meer meenemen dan is er ook nog een large en een XL in de verkoop. Vanaf € 16,95

Kleine reparaties Een schroefje kan losraken. Met de Cubetool Smart kun je dat schroefje vastdraaien zodat je weer veilig thuiskomt. Er zijn ook modellen met kettingpons. Vanaf € 16,95

Tot keihard Onderweg kun je lekrijden. Met dit kleine doch fijne pompje kun je de nieuwe binnenband weer lekker hard oppompen. Gaat tot 7 bar en dat is prima voor elke raceband. De Acid Universal pomp is 23 cm lang en kun je langs je bidonhouder monteren. € 16,95 Nooit meer lek? Het spijt ons, dat bestaat niet. Maar je komt wel een eind in de buurt met de Cube binnenband. Zuivere rubbersamenstelling, gelijkmatige wanddikte, zeer betrouwbaar en slijtvast, wat ervoor zorgt dat je lekker hard kunt en veel comfort uit de banden haalt. Daarnaast is ook de lekbestendigheid top. € 6,95

Slot en grendel Het kan zo maar zijn dat je een bakkie gaat doen onderweg. Je kostbare fiets moet niet gestolen worden natuurlijk. Daarbij helpt de Acid Corvid een (klein) handje. Het slotje is 650mm lang en houdt de ergste dieven tegen. Met cijferslot, zodat je geen sleutel hoeft mee te nemen onderweg. € 14,95

Dorst! Goed drinken is cruciaal onderweg. Deze Acid bidon geeft je 750 ml vocht en dat is goed voor een uur fietsen. Mooi is ook dat de bidon BPA vrij is, zodat je geen chemische deeltjes meeneemt met het vocht je lijf in. € 12,95 BEGINNERSGIDS | RIDE

WIE DE SCHOEN PAST We snappen dat je begint met een paar gymschoenen, maar we zijn groot voorstander van echte fietsschoenen. Hier leer je waarom.

et je voeten duw je je pedaal naar beneden en daardoor ga je vooruit. Hoe harder je duwt, hoe harder je gaat. Je pedaal duwt terug, maar ook weer niet helemaal: alleen op de voorste helft van je voet is ondersteuning. Doordat de voet flexibel is, buigt de hiel door. Dat levert klachten op: branderige voeten, pijnlijke voeten, pijn in gewrichten en je rug. Fietsschoenen hebben een harde zool, die daarom niet doorbuigt. Zo voorkom je de geschetste problemen. Maar er zijn meer voordelen aan een fietsschoen. Zo kun je er plaatjes op schroeven die ervoor zorgen dat je vast

RIDE | BEGINNERSGIDS

aan je pedaal zit. Dat is in het begin eng, maar als je gewend bent, ervaar je de voordelen. Het is sneller, want je kunt een pedaal meer helpen met je voet. Maar het is ook veiliger, omdat je niet in volle sprint van je pedaal kunt schieten. De zool van een fietsschoen is dus stijf. Niet allemaal zijn ze even stijf. De duurdere schoenen hebben een zool van carbon en die geeft merkbaar meer kracht door. Maar ook meer trillingen van de fiets en is dus wat minder comfortabel. Dan zijn er nog verschillende sluitsystemen voor de schoen, van klittenband tot snelsluiters en zelfs tot ouderwetse veters. Dat is vooral een budgetkeuze. Over de maat kunnen we duidelijk zijn: de juiste. Ze mogen een paar millimeter groter zijn, zodat je ruimte hebt bij je tenen. Maar ze

BEGINNERSGIDS

moeten niet te wijd zijn, zodat je voorkomt dat je erin zwabbert met je voeten.

Pedalen Freaks zullen je uitlachen als je ze trappers noemt, maar dat zijn wel de dingen waar we het over hebben. Er zijn verschillende pedaalsystemen op de markt en het meest gebruikte systeem is Shimano SPD-SL. Wat je ook vaak zit is een mountainbikepedaal op de racer, zodat je met schoenen kunt fietsen waaronder ook een ‘normale’ zool zit. Voor alle varianten is wat te zeggen, maar van Shimano zijn altijd en overal nieuwe onderdelen te koop en dat is niet onhandig. Belangrijker is het te weten dat de plaatjes er in verschillende soorten zijn. Je hebt plaatjes die je voet helemaal onbeweeglijk vastzetten op je pedaal. Daardoor krijgt je knie wat bewegingsruimte, zodat het monteren van

Foto links: een moderne wielerschoen met carbon zool voor extra stijfheid. Deze pagina links: deze schoen draai je vast met een BOA-systeem. Deze pagina rechts: het SPD SL-systeem van Shimano is wel het meest algemene pedaal. Onder: de schoenplaatjes van Shimano zijn er in drie verschillende opties.

de plaatjes minder nauw luistert. Dat systeem, van welk merk ook, heeft onze voorkeur. BEGINNERSGIDS | RIDE

SCHOENPLAATJES AFSTELLEN Je schoenplaatjes kun je vrij eenvoudig zelf afstellen. Op een paar theoretische punten na is het een kwestie van drie schroeven aandraaien. We leggen het uit aan de hand van het Shimano SPD SL pedaalsysteem. 1. Kies het plaatje dat bij je past. Shimano heeft drie soorten, van vast tot flexibel. Bij dat laatste kun je je voet op het pedaal nog bewegen. Dat is onze aanbeveling. Zie vorige pagina. 2. Monteer het plaatje voor, zodat het centrum van de pedaalas en het midden van de bal van je voet overeenkomen. Zo kun je optimaal kracht leveren. 3. Monteer het plaatje zo dat het recht onder de zool staat. Dat is de neutrale stand. 4. Fiets er nu even mee en voel aan of je voet goed op het pedaal staat. Zitten ze goed? Fijn. Voelt het niet goed? Probeer een andere stand, net zo lang tot het goed voelt. 5. Wil je je schoenplaatjes vervangen? Geef met een stift aan op de zool hoe de stand van de plaatjes zaten. Vervang plaatjes met zekere regelmaat; het welzijn van je knieën hangt ervan af.

Zo moet het schoenplaatje onder je zool gemonteerd worden.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Met een stift kun je markeren hoe je plaatje moet.

BEGINNERSGIDS

FIETSKLEDING MAAKT DE MAN/VROUW Naast het dragen van fietsschoenen is ook passende fietskleding onze aanbeveling. Vooral een broek met goede zeem zal je veel ellende besparen.

e renners in de Tour de France zien er uit als echte wielrenners. Logisch, want ze zijn het ook. En omdat kleding de man maakt, krijgen ze op maat gemaakte wielerkleding. Natuurlijk kunnen wij stervelingen het wel af zonder die hypersnelle pakjes, maar toch is er wel wat te zeggen voor die speciale fietskleding. Met name rond de benen en de kont is het een groot voordeel om de juiste kleding aan te doen. Een beetje fietsbroek is voorzien van een

zeem, die ervoor zorgt dat het zaakje in het kruis niet gaat schuren op het zadel. Dat voorkomt zadelpijn en schuurplekken. Een lange fietsbroek heeft de voorkeur omdat een joggingbroek wijd is en dan wellicht tegen de ketting aan kan komen. Een fietsbroek is strak. Het fietsshirt is dat ook en wappert daardoor minder. Maar de reden om een shirt te nemen, is dat er zakken in zitten waar je wat spullen kunt stoppen. Denk aan je sleutel en je geld. Fietskleding is er in zomer- en wintervariant, zodat je altijd helemaal aangepast aan de omstandigheden kunt fietsen. Tot slot breken we een lans voor de windstopper. Dat dunne jack is multi-inzetbaar en makkelijk mee te nemen onderweg.

Een fietsbroek heeft een zeem in het kruis.

Lekker strak, dan heb je er geen last van.

Regen- en windjacks zijn een must in je fietsgarderobe

BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

BRILLEN & HANDSCHOENEN:

GEEN OVERBODIGE MAAR NODIGE LUXE Wat veel fietsers over het hoofd zien, maar toch elementaire onderdelen van je outfit zijn: brillen en handschoenen. Niet alleen voor het mooi, maar ook voor de bescherming. Brillen Wielrenners zijn echte ijdeltuiten. Zelfs op het allerhoogste niveau vinden renners het fijn dat ze een bril van een bepaald merk op de neus hebben, of eentje die er aan de modernste look voldoet. Een bekende uitzondering op de regel is Geraint Thomas, die altijd met een relatief oud model op rijdt. Bijgeloof: hij won er de Tour

Peter Sagan

RIDE | BEGINNERSGIDS

mee. Het merk dat zijn ploeg sponsort, houdt het model speciaal voor hem in productie. Dat renners vrijwel altijd een bril op hebben, is niet alleen voor het mooie. Een bril is weldegelijk functioneel. De ogen worden tegen van alles beschermd: zonlicht, straatvuil, regen, vliegjes en opspattend niet nader te omschrijven spul uit het peloton. Dat is fijn. De bescherming die de bril biedt tegen de zon wordt relatief eenvoudig bereikt. Elke bril met plastic lenzen biedt bescherming tegen de schadelijke UV-straling van de zon. Lenzen zijn er net zo veel soorten, van heel donker tot uitsluitend transparant zonder tint.

Het gebruik ervan houdt natuurlijk samen met de hoeveelheid licht die er die dag is. Je kunt er ook voor kiezen om een bril te kopen met zogenaamde photochromatische lenzen. Dat zijn lenzen die zich aanpassen aan de hoeveelheid licht. Je moet wel opletten of dat snel genoeg gebeurt; met name in bosrijke omgeving is dat wenselijk. Vaak kun je ook andere lenzen in je montuur steken, maar dat is onderweg natuurlijk minder goed mogelijk. Tegenwoordig is het ook goed mogelijk een fietsbril op sterkte te laten maken. Van veel modellen en merken is daar wel een optische mogelijkheid voor. De huidige trend is groter en nog groter. Zo zorg je ervoor dat je ogen goed zijn afgeschermd. Wel moet je opletten dat er voldoende ventilatie is. Zweet in je ogen is echt vervelend. De Slowaakse renner Peter Sagan is de intitiator van die trend. Je ziet hem op de vorige pagina met zijn snelle planga.

Handschoenen De functionaliteit van handschoenen is groot. Ze bieden bescherming, comfort en grip. Om met het laatste te beginnen: als tijdens een inspanning je lichaam warmte afstaat, ontstaat er zweet. Ook op je handen. Om te voorkomen dat je gladde handen van het stuur af kunnen glippen, nemen handschoenen dat transpiratievocht op. Op de handpalmen van de handschoentjes zijn veelal kussentjes gestikt, die een verdikking geven. Zo leun je niet direct op het stuur, maar met tussenkomst van wat padding. Dat vinden veel renners fijn. Bescherming is tweeledig. Allereerst natuurlijk tegen het weer. Als het koud en nat is, houden handschoenen je handen warm, en kun je beter je stuur vasthouden en remmen. Maar vlak ze ook niet uit mocht je eens vallen. Dan voorkomen ze dat je handen open liggen.

Bij warm weer...

En bij koud weer.

BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

GEBRUIK JE HOOFD In Nederland en Vlaanderen kennen we geen helmplicht. Toch is het gebruik van een fietshelm tegenwoordig min of meer ingeburgerd. Terecht. Dit is nou typisch een geval van: baat het niet dan schaadt het niet. Wellicht is het even wennen, maar na een poosje fietsen met een helm op ga je ‘m missen als je zonder gaat. Wat heb je precies nodig?

Zo hoort het!

Bescherming Alle helmen die hier te koop zijn voldoen aan de Europese normen van veiligheid (EN-norm 1078 voor volwassenen en EN-norm 1080 voor kinderhelmen). Volgens de norm is de helm getest bij een snelheid van 20 km/uur. Als je op een racefiets gaat rijden, moet je moeite doen om zo langzaam te gaan. Helmen die ook tegen hogere snelheid veilig zijn, bestaan ook. Zo kun je een helm gebruiken die voor speedpedelecs is toegelaten. In de praktijk zijn deze nauwelijks een optie. Ze zijn te warm en/of te zwaar om op een racefiets te gebruiken. Sommige helmen hebben een soort net, dat de impact van een botsing op je hoofd verkleint (bijvoorbeeld MIPS of WaveCel). Dat verdient zeer de aanbeveling.

Veilig, maar slecht geventileerd.

In een tijdrit is ventilatie van ondergeschikt belang.

Ventilatie Gebruik je de racefiets om serieus te sporten, dan zul je warm worden van de inspanning. Zeker in de zomer. Vreemd genoeg helpt een helm je daarbij. Een goede helm heeft voldoende ventilatiegaten die ook nog eens zo gepositioneerd zijn dat ze de lucht juist langs je hoofd laten stromen. Zo koel je af met helm! 44

RIDE | BEGINNERSGIDS

Lekker veel gaten voor frisse lucht.

Comfort Het allerbelangrijkste is dat je helm lekker zit. Anders zit het in de weg. Een lange rit kan best wel eens zes uur duren en al die tijd zit de helm op je hoofd. Helmen van verschillende types hebben verschillende pasvormen. Ronder of juist ovaler. Koop niet de eerste de beste, maar probeer er een paar. En probeer ‘m een uurtje droog, thuis op de bank.

Op je hoofd Een helm beschermt pas goed als je ‘m goed op je hoofd zet. Horizontaal, met de voorkant van de helm een of twee vingerbreedtes boven de wenkbrauwen. Maak de helm ook goed vast met het stelsysteem, anders beschermt de helm niet. Je kunt dat controleren door de helm op te zetten, maar niet vast te maken. Blijft de helm zitten als je je hoofd buigt, dan is het goed.

Foto: Cor Vos

Vroeger werd een andere risico-analyse gemaakt dan tegenwoordig.

10-15mm in elke richting

MIPS is een soort net dat je hoofd omspant als je je helm opzet. Het zorgt ervoor dat je hersenen minder impact ondervinden van een val op het hoofd.

Vervangen Je helm bestaat uit een schaal. Zodra er impact is geweest op de schaal, bijvoorbeeld door een valpartij, is de bescherming weg. Dat betekent: meteen vervangen. Ook gaat het materiaal van de helm achteruit met de tijd. Een helm biedt slechts een jaar of vijf goede bescherming. Ook dan: vervangen.

Hygiëne Houd je helm schoon. Er komt zweet en straatvuil en zweet in. Je kunt alles eenvoudig schoonspoelen met een douchekop. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

JE ALLEREERSTE RIT

Ok, je hebt je fiets. Je hebt je helm. Je bent helemaal omgekleed. En nu? Fietsen! En wel zo.

e staat bijna klaar voor je eerste rit. Nu is het tijd dat we even indringend met je gaan praten. Niet om je bang te maken, maar er zijn wel wat dingetjes die je moet weten. Zoals: hoe werkt dat ding eigenlijk? Laten we de belangrijkste elementen van de racefiets even afgaan voor je enthousiast de poort uitgaat.

Het stuur Het stuur van een racefiets is krom. Dat is niet voor niets. Zo krijg je verschillende posities op het stuur waar je je handen kunt plaatsen en

RIDE | BEGINNERSGIDS

Foto boven: Je kunt op diverse plekken op het stuur je handen kwijt, zoals op de remgreep. Andere pagina, boven: Met de Shimano-hendel kun je op deze manier schakelen. Door hendel A naar binnen te bewegen, schakel je zwaarder, door B naar binnen te bewegen lichter. Onder: Met klikpedalen zit je vast aan je fiets. Dat is na oefenen de veiligste keuze.

sturen. In de beugel is de snelste positie, maar ook de minst comfortabele. Je zit zo voorover, die houding moet je trainen. Je kunt je handen ook in het midden plaatsen. Dat zit lekker, maar je kunt moeilijker sturen. Dat is een fijne positie als je langzamer rijdt, tijdens een klim bijvoorbeeld. Ook kun je je handen op de remgrepen zetten. Dat is eigenlijk een beetje een mooi compromis. Probeer het maar eens uit.

Remmen doe je behoedzaam. Je wilt wel remmen, maar niet te snel, want dan kun je vallen. Doseren, dus. Ook moet je het gebruik van voor en achter doseren. Met de voorrem rem je het beste, maar dan kun je over de kop vliegen. Daarom moet je er ook iets van een achterrem bij doen als je een noodstop maakt. Rem je een beetje, dan is alleen vóór remmen prima.

Schakelen Remmen Op je stuur zit een soort handvat. We hadden het er al over: dat is de rem/schakelgreep. Je kunt ermee remmen en schakelen, van versnelling wisselen. Remmen doe je door in de hendel te knijpen in de richting van het stuur. Je kunt die hendel inknijpen als je handen in de beugel zijn, maar ook als ze op de greep steunen. Probeer maar als je nog niet fietst.

Met de hendel kun je ook schakelen. Dat is als je van versnelling verandert, zodat je lichter of zwaarder gaat trappen. Rechts bedien je de achterderailleur, links voor. Hoe je dat doet, hangt van je onderdelenleverancier af. Bij Shimano, dat je op de meeste racefietsen aantreft, klik je de hele hendel naar binnen om op te schakelen en klik je de binnenste hendel lichtjes aan om af te schakelen.

Pedalen Je drijft de fiets aan met je voeten, die rusten op pedalen. Als je de eerste keer gaat fietsen, heb je misschien gewone pedalen, platte pedalen genoemd. Maar het is verstandig om snel over te gaan op klikpedalen. Vooral omdat raceschoenen beter zijn voor je gewrichten, omdat ze niet doorzakken als je trapt. Maar ook omdat het risico van van je pedaal afschieten als je trapt groot is en de gevolgen idem dito. Met een klikpedaal zit je vast aan je fiets en kun je eenvoudig loskomen door je hak zijwaarts naar buiten te bewegen. We zeggen eenvoudig en dat is het ook, als je even hebt geoefend. En ja, iedereen is een keer omgevallen bij het verkeerslicht, ook de allerbeste wielrenner van het peloton. Zo. Ervan uitgaand dat je je helm op, je reservespulletjes bij en je bidon gevuld hebt (en nog heel veel meer dingen die we in deze gids uitleggen) ben je klaar om te gaan. Veel plezier! BEGINNERSGIDS | RIDE

Foto: Coen van de Broek/Unsplash

WAAR GA JE FIETSEN? Ok. Je hebt nu de juiste fiets, de juiste spullen en je kent de theorie over hoe je veilig een stukje kan gaan rijden. Nu wordt het tijd om te bepalen waar je gaat rijden. Van thuis voor de deur tot op de allerhoogste bergen: je kunt overal rijden!

RIDE | BEGINNERSGIDS

BEGINNERSGIDS

e eerste ritjes zul je waarschijnlijk in de buurt doen van je woonplaats. Steeds een beetje verder, de omgeving verkennen, kijken waar je harder kunt, waar je beter kunt trainen, waar je mooie stukjes natuur tegenkomt. We horen heel vaak van fietsers dat ze de eigen omgeving ineens heel anders ervaren. Oud-wielrenner Peter Winnen omschreef dat ooit mooi. Je kijkt niet alleen naar het landschap, maar je slaat het ook in je benen op. Om je eigen fietsomgeving te leren kennen, zijn er allerlei leuke applicaties die je kunt benutten. Komoot bijvoorbeeld laat op de site mooie stukjes fietspad zien, die door andere gebruikers zijn verzameld. Zo kun je een route samenstellen en op je gps of telefoon nafietsen. Meer over navigeren lees je verderop. Een andere toffe app is die van Wandrer Earth, die aangeeft of je alle wegen en wegge-

Komoot

tjes in je buurt al hebt gefietst. Als je wat meer hebt gefietst en andere uitdagingen zoekt, kun je denken aan de vakjes van Veloviewer. com. De maker van die site heeft de wereld voorzien van een fijnmazig raster en het is de bedoeling dat je in al die vakjes gaat fietsen. Is dat een beetje te veel van het goede, dan kun je gaan voor de Long Term NL Challenge (longtermnlchallenge.nl), die je uitdaagt om in alle gemeentes van Nederland en België te fietsen en zo de landkaart vol te krijgen. Tot slot zijn er nog uitdagingen voor de cijferfreaks, zoals die van het Eddingtongetal. Dat getal geeft aan hoeveel ritjes van hoeveel kilometer je hebt gemaakt. Dus als je in je leven 100 ritjes van 100 kilometer hebt gemaakt, is je Eddingtongetal 100. Om dat getal te boosten, zul je dus 101 ritjes van 101 kilometer moeten maken. Via onder andere Veloviewer kun je dat getal bijhouden. Zo is er altijd wel een vette uitdaging te vinden om fietsen spannend te houden. BEGINNERSGIDS | RIDE

Foto: Cor Vos

DE BERGEN IN! Woon je in de heuvels, dan heb je geluk. In een driedimensionaal landschap is het ‘t leukste fietsen. Soms lijkt het net alsof je in de speeltuin bent beland en je alle kanten op kunt. Toch is het ook een béétje aanpassen.

ie op het vlakke wel eens een hongerklop of een andere vorm van ultieme vermoeidheid heeft meegemaakt, voelt zeker wel aan dat dat in de heuvels andere koek gaat zijn. Op het vlakke kom je altijd wel thuis, maar een steile heuvel over om naar huis te komen is toch iets om vooraf rekening mee te houden. Of niet, dan ontdek je het zelf en leer je sneller. Ook voor je fiets heeft het traject dat je kiest invloed. Heuvels en bergen hebben impact op het materiaal in al zijn facetten. Op het vlakke hoef je amper te schakelen, alleen te remmen bij een kruising en zit je veel meer stationair op je fiets.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Schakelen In de bergen is alles anders. Ga je bergop, dan wil je naar een lichtere versnelling om de steiltegraad te overwinnen. Lichter op een racefiets is je binnenblad aan de voorkant en het grootste tandwiel aan de achterkant. Die kun je aanpassen; dat wat er nu op zit, hoeft er niet per se op te blijven. Het kan zijn dat je fiets is afgeleverd met een verzet voor het vlakke, met bijvoorbeeld 25 tandjes achter als lichtste. Dan kun je je fietsenmaker vragen om er een cassette op te zetten met 28 of 32 tandjes erop, zodat je nog lichter kunt. Je zult ook vaker schakelen, omdat het terrein

BEGINNERSGIDS

vaker wisselt. Een iets steiler stuk weg vereist wellicht een iets lichtere versnelling. Dat betekent dat het belangrijk is dat je schakelapparatuur in orde is. Dat de kabels gesmeerd zijn, dat de derailleurs goed zijn afgesteld. Dat moet je goed proberen voor je vertrekt voor je eerste rit in de heuvels, want het is vervelend als je daar staat en je fiets doet het niet.

Boven: De tandwielen achter op je fiets gaan van klein naar groot en van zwaar naar licht. Hoe meer tandjes, hoe lichter. Met een 32 of 34 heb je de lichtste achter wel te pakken. Onder: Helaas zijn triples wel een beetje van de markt verdwenen.

Afdalen Naar beneden is alles weer een ander verhaal. Dan krijg je de snelheid vanzelf en is het juist de bedoeling die te beteugelen. Door te remmen, bijvoorbeeld. Goede blokken zijn dan een must, net als gesmeerde remkabels. Op zich niet onlogisch, maar je zult iedereen de kost moeten geven die dat niet voor elkaar heeft. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS Cauberg

Welke heuvels? Voor Nederlanders is de eerste halte het heuvelland van Limburg. Daar wordt immers de Amstel Gold Race gereden en is het genieten geblazen van de Cauberg, het Drielandenpunt en als je wat steiler wilt, de Keutenberg. Neem je familie mee en ga lekker een potje fietsen in de heuvels daar. Vlamingen hebben veel meer mazzel. Die hebben de Vlaamse Ardennen binnen hun eigen mogelijkheden. Weliswaar liggen daar hier en daar wat kasseien op, maar dat mag de pret niet drukken. Juist niet, zelfs. In beide gebieden zijn de hellingen kort, zo’n kilometer per keer, en soms wat steiler. Nog wel van het niveau even kwaad maken en je bent boven.

La Redoute

Een trapje hoger, steiler, zwaarder zijn de Ardennen. Die vind je grofweg tussen de stad Luik en de Franse grens, met inbegrip van Luxemburg. De klimmen zijn wat langer, zo rond de 3-4 kilometer en dan is het wat meer zaak een ritme te vinden. Kwaadmaken helpt niet, want aan het einde van je sprintje sta je nog niet halverwege de klim. Soms zijn ze ook steil, zoals de beroemde beklimming van La Redoute in Aywaille, of de Stockeu vanuit Stavelot. Om dit gebied te ontginnen kun je als fietser de hulp inroepen van sites als Komoot, die veel routes van gebruikers aanbieden. Die kun je downloaden en nafietsen.

Middelgebergte Weer een stapje hoger op de ladder staat het middelgebergte. Dan moet je denken aan de Vogezen, in de buurt van de Franse steden Straatsburg en Mulhouse, of het Zwarte Woud, op dezelfde hoogte maar aan de andere kant van de Rijn. De klimmen zijn weer wat langer, waardoor je niet alleen dat ritme moet zien te vinden, maar ook je inspanning moet leren 52

RIDE | BEGINNERSGIDS

Foto: Cor Vos

Ardennen

Verzettenkeuze Om een steile heuvel op te fietsen, moet je een lichter verzet hebben. Dat verzet geeft aan hoeveel meter je vooruitkomt als je een pedaalomwenteling hebt gedaan. Dat bereken je door het aantal tandjes van je voorblad te delen door het aantal tandjes van je achtertandwiel en dat te vermenigvuldigen door de omtrek van je wiel met band (meestal 1,803). Een andere manier om in kaart te brengen hoe zwaar je verzet is is door je te beperken tot de verhouding tussen het grootste en het kleinste tandwiel. In nevenstaande tabel zie je de afstand per omwenteling voor de meest relevante tandwielkeuzes.

verdelen. Want een uur bezig zijn aan een klim is geen uitzondering. Je actieradius neemt behoorlijk af: aan 30 kilometer kun je al een fikse dobber hebben. Andere mooie gebieden om te fietsen in het middelgebergte zijn de Cevennen, op Mallorca of in de Eifel.

De echte bergen Het summum van veel fietsers is het hooggebergte. Je weet wel, daar waar de Tour, de Giro en de Vuelta beslist worden. Of het nu de Alpen, de Dolomieten of de Sierra Nevada is, je kunt er als klimmer naar hartenlust uit de voeten op de Alpe d’Huez, de Stelvio of de Tourmalet. Typerend voor dit soort omgeving zijn de lange klimmen. Twintig kilometer aan een stuk is geen uitzondering, hetgeen in de praktijk betekent dat je wel twee uur moet rekenen om boven te komen. Dat levert ook een nadeel op: omdat je actieradius beperkt is

De Scanuppia in de buurt van het Italiaanse Trento is een van de steilste klimmen met max 45%.

en er relatief weinig beschikbare wegen zijn, kun je er minder goed rondjes rijden. Vaak moet je je beperken tot een ritje naar de top van de berg en dan weer dezelfde weg terug. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

DE MOOISTE ROUTES FIETSEN Klooien met landkaarten was romantisch, maar het is onnodig met de nieuwste navigatiesystemen, die ook op de fiets hun werk doen. Zo ontsluit je in no time een nieuwe omgeving.

technologie heb je in een handomdraai een route gevonden of gemaakt die je over de mooiste wegen van de streek leidt

Navigeren begint met een navigatiesysteem op je stuur. Je kunt je telefoon gebruiken, maar die is wat kwetsbaar. Fietsspecifieke systemen zijn berekend op regen en wind. Er zijn diverse spelers op de markt maar de belangrijkste zijn Garmin, Wahoo, Sigma en Mio. Je kunt die apparaten vaak koppelen via bluetooth aan je mobiele telefoon en aan een account op een routeplanner zoals bijvoorbeeld Komoot, zodat je van tevoren routes kunt voorbereiden.

tel je eens voor: je komt in een gebied waar je nog nooit bent geweest en je zou er graag willen fietsen. Je schrijft wat plaatsnamen op en je volgt de bewegwijzering. De kans is groot dat je de kortste weg voor de wielen krijgt. Maar de kortste weg is niet altijd onze weg. Vaak is het veel leuker om een andere weg te nemen, via binnendoorpaadjes. Met een goed navigatiesysteem op je stuur tackel je dit soort situaties. Met de moderne

RIDE | BEGINNERSGIDS

Navigeren kun je leren

Zelf maken

Route van een ander

Laten we eens Komoot als voorbeeld nemen. De site is aan een opmars bezig sinds Strava zijn routeplanner achter de betaalbutton stopte. Komoot is ‘gratis’, op sommige functionaliteiten en kaarten na. Maar in de gratis variant kun je prima routes maken. Dat kan op je telefoon door met de vinger punten aan te wijzen en die te verbinden. Op laptop of desktop doe je dat met de cursor. Je kunt onderweg ook leuke bezienswaardigheden of stukjes route opnemen en uitfietsen. Je slaat als je klaar bent de route op en koppelt je account aan de app van je navigatiesysteem, zoals de Wahoo Elemnt of de Sigma Link. Als je vervolgens je apparaat synschroniseert met de informatie op de app, kun je de route nafietsen. Hoe dat precies in zijn werk gaat, lees je natuurlijk in de gebruiksaanwijzing

Op een site als Komoot kun je ook routes vinden die iemand anders daar in zijn account heeft geplaatst. Die kun je opslaan in je eigen omgeving en zo via een synchronisatie met je app nafietsen. Zo haal je meteen de beste routes van de omgeving binnen. Geen gezoek naar de hotspots, je wordt er langs geleid. Handig is het ook om op je navigatie te zien hoe de weg loopt, zodat je weet of er een haarspeldbocht volgt of niet. Dat maakt je rit veiliger.

Linksonder: op je telefoon kun je via de app van Komoot eenvoudig een route uitzetten. Rechtsonder: thuis op de laptop een route zoeken of maken is nog veel eenvoudiger. En levert je veel voorpret op.

BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS Je ziet meteen ook andere gegevens van je rit, zoals hoogteverschillen en wegsoort.

Navigeren Veel van dit soort apparatuur functioneren als een echt navigatiessysteem. Daarmee bedoelen we dat je een bestemming, een adres of een postcode, kunt invoeren, waarna je apparaat de route berekent. Dat is verdomd handig als je een snelle weg naar huis wil vinden of je een bestemming wilt bereiken zonder je te druk te maken over de highlights onderweg. Natuurlijk kun je wel handmatig je route aanpassen, zodat je die highlights niet mist. Ook kan je systeem je route aanpassen als je onverhoopt een verkeerde afslag neemt. Dat gaat overigens niet altijd soepel. Zo merken we vaak dat een systeem moeite heeft met bijvoorbeeld een fietspad met twee richtingen. Dan geeft de navigatie aan dat je pas op een kruising kunt keren, terwijl je dat natuurlijk ter plaatse al kan. Nou ja, er zijn ergere problemen, maar zelf blijven denken is nog steeds het beste.

andere data Het leuke van dit soort apparaten is dat ze niet alleen je plek op de wereld aangeven, maar ook andere data in beeld brengen. Denk dan aan je snelheid en je gemiddelde, maar met de juiste hulpmiddelen ook je hartslag, je cadans en met een vermogensmeter ook hoe hard je op de pedalen duwt. Zo wordt het een echt trainingsgadget, waarbij je de informatie kunt gebruiken om je vooruitgang te monitoren en misschien zelfs wat gerichter verbetering te bewerkstelligen. Pas op, straks word je nog prof ook!

De Sigma Rox 12 geeft duidelijk aan welke kant je op moet.

RIDE | BEGINNERSGIDS

STORMCHASER

NEVER COMPROMISE

No matter what ride and which chase. With the ABUS Stormchaser you can kick the pedals as hard as you can – without making any compromises.

abus.com

@abus_benelux

SAMEN IS NIET ALLEEN Ok, je hebt een fiets. Je hebt de juiste uitrusting. Je hebt bepaald waar je gaat fietsen: thuis of ergens anders. Je hebt je kleding aan en wilt de weg op. Die je dat in je uppie of met één of meer fietsmaten?

e meeste mensen fietsen alleen. Dat is het fijne van fietsen: je kunt het doen wanneer je wilt. Dag of nacht, regen of zonneschijn. Je pakt een route en niemand doet je wat. Je bepaalt je eigen tempo en versnelt of vertraagt wanneer jij daar zin in hebt. Lekker hoor. Als dat je ding is, ben je op de juiste plek. Maar er zijn meer manieren om te fietsen. Wat je tegenwoordig vaker ziet is dat buurtgenoten met elkaar afspreken om een rondje te rijden. Want alleen is maar alleen en

RIDE | BEGINNERSGIDS

als je samen gaat, krijg je een extra stimulans. Een stok achter de deur, als het ware. Vaak is een appgroepje al voldoende. Je vraagt of iemand zin heeft om mee te gaan en al kletsend vliegt je tocht zo om. Je kunt nog een stapje hoger gaan en lid worden van een iets algemenere fietsgroep. Er zijn zat informele fietsclubs in een stad of dorp. En daarmee bedoelen we mensen die niet bij een echte club zijn aangesloten. De ‘elke zondag om 10 uur daar’ clubs. Dan is er altijd wel iemand om mee te fietsen. Dat is een uitkomst als je wel wil fietsen, maar niet in je eentje. Je kunt ook bij een formele club lid worden. Dan bedoelen we een club die is aangesloten bij de NTFU of KNWU in Nederland of de VWB in Vlaanderen. Wat daar de afspraken zijn, hangt van de club af, maar je vindt jezelf wel

BEGINNERSGIDS

Met de Strava app kun je je rit registreren

terug tussen de gelijkgestemden. En het is onze ervaring dat fietsen dan veel leuker wordt en ook een gezondere manier van afspreken met je vrienden dan in de kroeg.

Strava Wat veel fietsers doen als ze klaar zijn met fietsen, is hun rit uploaden op een applicatie die Strava heet. Dat is een vergaarbak van de ritten van heel veel fietsers, die is uitgegroeid tot hét sociale media kanaal van de fietswereld. En met wereld bedoelen we ook echt wereldwijd. Je kunt er alles van iedereen zien (voor zover dat is geüpload natuurlijk) en dat werkt enorm stimulerend. Wie reed de snelste tijd op een bepaald traject en hoe deed jij het? Je kunt er bijhouden hoeveel je hebt gefietst en hoe dat afsteekt tegen mensen van dezelfde leeftijd of een profwielrenner. Kijk maar eens op strava.com.

Binnenfietsen is een feestje.

Zwift Een nieuwe, opkomende community is die van Zwift. Dat is een applicatie waarmee je, in combinatie met een specifiek trainingsapparaat, binnen kunt fietsen op allerlei verschillende, digitale parcoursen. Er zijn meer varianten van, maar Zwift is wel de grootste. Voordeel is dat je er met andere mensen samen een rondje kunt rijden als het buiten te slecht weer is om te gaan. Je blijft zo lekker in conditie en kunt meteen aan de bak als het weer weer goed is.

Daten Ben je single en op zoek naar een leuke man of vrouw? Via diverse sites kun je een aantrekkelijke fietsdate aan de haak slaan. Kijk eens op www.dateacyclist.com voor een fietser in jouw buurt. Laat even weten als het gelukt is! BEGINNERSGIDS | RIDE

VEILIG DE WEG OP IN EEN GROEP Als je in een groep fietst, rijd je tussen het overige verkeer, met alle risico’s die daarbij horen. Met een beetje aandacht komt het heus goed. Zeker als je elkaar een beetje helpt.

en waarschuwing vooraf, want een gewaarschuwd mens telt voor twee: we staan er niet goed op, als racefietser. We hebben weinig krediet bij onze geautomobiliseerde medemens. Dat is vervelend, maar soms ook gevaarlijk, omdat deze medemens een iets betere bescherming geniet dan wij. Er is een manier om veilig over de weg te gaan en dat is gewoon ontzettend goed uitkijken. Daarbij hoort uiteraard dat je je aan de regels houdt. De verkeersregels in de eerste plaats, maar ook geschreven en ongeschreven

RIDE | BEGINNERSGIDS

gedragsregels. Wees hoffelijk naar andere weggebruikers en pro-actief in je doen en laten in het verkeer. Kijk goed uit, beter dan wie ook. Wees alert en bouw een alertheid in, zelfs als je eventjes met je gedachten wegdwaalt. Dan komt het goed. De kans dat je als vlaklander nooit op een fiets hebt gezeten is nagenoeg verwaarloosbaar. In Nederland en Vlaanderen krijgen we het fietsen met de paplepel ingegoten. Toch moet je oppassen als je nog geen geoefende racefietser bent. Het is toch anders. Je snelheid ligt veel hoger, waardoor je reactietijd korter wordt. En je zit ook nog eens met je schoenen vastgeklikt aan de pedalen. Het is verstandig daar aan te wennen, lees: te oefenen met loskomen vóórdat je gaat fietsen. We bevelen overigens wel aan met klikpedalen te rijden,

BEGINNERSGIDS

Netjes naast elkaar, twee aan twee.

omdat van je pedaal afschieten ook een gevaarlijke situatie kan opleveren. Een andere component van veiligheid is een veilige fiets. De remmen doen het, je onderdelen blijven eraan plakken en verlies je niet onderweg en je hebt een bel op je fiets. Ja, een bel. Jarenlang was het een brug te ver voor veel racers om een bel te monteren, maar als je er eenmaal aan gewend bent, wil je ‘m niet meer kwijt. En er zijn prima oplossingen voor, zoals de Hide my Bell, stuurhouder annex bel. Of neem een bel die je bij de shifter kan monteren. Fiets je in een groep, houd je dan zeker aan de regels. Daarnaast is het verstandig elkaars veiligheid te waarborgen door goed te waarschuwen. Je mag vertrouwen op je voorganger, maar niet te veel. Kijk dus ook zelf uit voor tegenliggers en op kruisingen.

Waarschuwen Onderweg kom je het één en ander tegen, van straatmeubilair tot tegenliggers. Wielrenners waarschuwen elkaar voor dit soort obstakels door elkaar codewoorden te roepen. 1. ‘Tegen’: er komt een tegenligger aan. Liever nog: auto tegen, als het een auto betreft. Het is echt een verschil of er een auto tegemoet komt of een fiets. 2. ‘Voor’: rechtsvoor de groep is een weggebruiker, die we gaan inhalen. 3. ‘Achter’: iemand haalt ons in. Liefst: auto achter. 4. ‘Paaltje’: er komt een paaltje of een ander obstakel aan in het midden van de weg. Dit kan worden vergezeld door handgebaren, bijvoorbeeld de rechter- of linkerhand die een kleine wapperende beweging maakt bij de bil. Dan is er een versmalling rechts of links en BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

moet je daar rekening mee houden. Dit kan bijvoorbeeld een op de weg geparkeerde auto zijn. Daar wil je niet tegenaan rijden.

Inhalen Houd er rekening mee dat je als groep een intimiderende indruk maakt. Ook als je zelf vindt dat je je heel netjes gedraagt. Simpelweg de groepsgrootte is voldoende voor die indruk, zeker in combinatie met de hogere snelheid. Als je inhaalt of mensen tegemoet rijdt, dan kan dat best een schrikreactie opleveren. Zeker omdat renners elkaar waarschuwen (‘Voor!’) en andere weggebruikers dat niet kennen en daarvan kunnen schrikken. Zeker als je schreeuwt in plaats van roept - ja, daar zit een verschil tussen! Het is niet de bedoeling dat andere weggebruikers van schrik spontaan in de sloot springen als je iets roept naar je collega-fietsers. Wees respectvol als je mensen inhaalt, zeker als het oudere fietsers betreft. Die hebben tijd nodig om in plaats van naast elkaar achter elkaar te gaan fietsen. Bedenk ook dat ze geïrriteerd kunnen raken als jij toevallig deel uitmaakt van het tiende groepje dat ze op dat smalle fietspad wil inhalen.

Positie Het leuke van in een groep fietsen is dat de persoon op kop de wind voor je breekt. Zo kun je als groep harder fietsen dan alleen. In het wiel zit je lekker uit de wind. Maar je moet wel supersterk zijn als je de hele tijd de groep uit de wind houdt. Daarom wisselen renners de kop af. Heb jij je werk gedaan, dan is de beurt aan de volgende renner om de wind te breken. Afhankelijk van hoe de wind staat sturen de koprenners naar links of rechts om je te laten passeren. Bij twee renners op kop en wind op kop, sturen beide renners naar de buitenkant, om de renners binnendoor te laten passeren. 62

RIDE | BEGINNERSGIDS

Foto boven: Als je inhaalt of van kop af gaat om achterin weer plaats te nemen, fiets je even naast de groep. Besef wel dat je dan als groep ineens veel meer plek inneemt. Kijk dus goed uit of het wel kan. Foto rechts: Fiets je in een lijn zonder ervan af te wijken, dan breng je een ander niet in gevaar. Ook in een bocht! Foto onder: Waaiers in de koers. De wind komt van linksvoor, de renners zoeken beschutting rechtsachter. Op de openbare weg kan dat niet, maar het principe blijft natuurlijk wel gelden: uit de wind is fijn.

Staat de wind een beetje van links, dan allebei naar links, want de renner op de tweede rij zit wellicht schuin achter een koploper en dan kun je het met een ruk naar rechts het voorwiel van die renner aantikken. Dat is passen en meten en laat een ervaren renner daarin de regie nemen. Kom je van kop, dan sluit je achteraan de rij weer aan en kun je even op adem komen. Daarna schuif je weer naar voren en begint de cyclus opnieuw.

Kijken Het is belangrijk een goed overzicht te hebben van wat er gebeurt, ook als je in een groep fietst. Voor een deel wordt dat voor je gedaan door andere rijders, maar ook zelf lever je een bijdrage aan de veiligheid. Dat doe je door goed te kijken. Niet strak op het achterwiel van de rijder voor je, maar iets verder vooruit, naar waar je naartoe gaat.

Lijn houden In een groep is het pas veilig als iedereen zijn lijn houdt. Daarmee bedoelen we dat je niet onverwacht en abrupt van richting verandert, omdat je niet op zat te letten of iets dergelijks. Dat lijn houden geldt in een groep ook voor de bocht. Je kunt de bocht niet even lekker afsnijden als er iemand naast je zit aan de binnenkant. Dan houd je dus de buitenste lijn aan van de bocht. Pas ook op als je gaat staan op de pedalen of achterom kijkt. Dat zijn bij uitstek momenten waarop je van je lijn wijkt.

Niet abrupt remmen Een beetje in de lijn van de vorige tip is het advies om niet al te abrupt te remmen. Snelheid minderen kan en moet, maar als je onverwachts aan de remmen trekt, zit de renner achter je geheid in je achterwiel. Doseren en vooruitkijken luiden de deviezen. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

PECH ONDERWEG Leuk is het allemaal niet, maar onderweg kun je pech krijgen. Je fiets is wat kwetsbaarder dan dat barrel waarmee je naar het station of de kroeg fietst en daar kun je beter rekening mee houden. We helpen je op weg en houden je op weg.

Om onderweg bij je te hebben!

1 . Meenemen onderweg

Een lekke band is vervelend, maar kan je nu eenmaal overkomen. Het gebeurt zo vaak zelfs, dat je beter goed voorbereid op pad kan. Handig is een tasje onder je zadel met wat spulletjes om je voornaamste problemen op te lossen. Daarin zit een binnenbandje, twee bandenlichters en een klein handpompje. Eventueel neem je een mini-tooltje mee om bijvoorbeeld je stuur wat vaster te draaien. Wat ook mee moet is je bankkaart en je IDkaart. En je telefoon, voor als je net een beetje meer pech hebt dan je aankunt.

2 . Wiel eruit

Je hebt het wellicht al eens op televisie gezien bij de profs: bij een lekke band wisselen ze snel van wiel. We hebben wellicht geen materiaalwagen bij ons, maar ons wiel kan er wel uit. Voor is simpel, achter iets lastiger. Maar zo gaat het: 1. Zet je ketting achter op het kleinste tandwiel 2. Draai de snelspanner open of de steekas los 3. Til de fiets een beetje op, geef een klein tikje op het wiel om het wiel eruit te laten vallen. 4. Haal het wiel eruit door langs te ketting te bewegen. 64

RIDE | BEGINNERSGIDS

3 . Band verwisselen

1. Maak de hieldraad los van de velg. 2. Steek de bandenlichters tussen band en velg 3. Wip de band los over de velgrand. Eerst een beetje, dan helemaal. 4. Haal de lekke binnenband eruit. 5. Blaas een beetje lucht in de nieuwe binnenband en leg die in de buitenband op de velg. Met een beetje lucht erin zit er vorm in en past alles sneller. 6. Wip de hieldraad van de buitenband weer terug op de velg. 7. Wrijf de band op om ruimte te maken. 8. Wip het laatste stukje buitenband erover. Zorg ervoor dat er geen binnenband komt tussen hieldraad en velg. 9. Pomp de band op

BEGINNERSGIDS | RIDE

4 . Wiel erin

1. Til je fiets een beetje op aan het zadel. 2. Beweeg je achterwiel op zijn plek langs de ketting. 3. Leg de ketting terug op het kleinste verzet. 4. Trek het wiel voorzichtig op zijn plek. 5. Monteer de snelspanner of de steekas.

6 . Kapotte buitenband

Dat is balen: niet alleen een lekke binnenband, maar ook een scheur in de buitenband. Geen nood, met een beetje improvisatie kom je weer thuis. Kijk of je iets bij je hebt dat kan helpen de scheur provisorisch te repareren. Denk aan een wikkel van een reepje of zo. Haal wiel en band eraf zoals is aangegeven en dek de scheur af met de wikkel aan de binnenkant, net voor je de boel weer gaat monteren. Zorg dat de wikkel op zijn plaats blijft, dan zorgt de luchtdruk ervoor dat je ‘m los kunt laten. Nu

RIDE | BEGINNERSGIDS

BEGINNERSGIDS

voorkom je dat de binnenband door de scheur naar buiten komt en weer lek gaat.

7 . Gebroken spaak

Een spaak kan breken en dat is moeilijk te herstellen. Het is vervelend, want je wiel verliest spanning en raakt krom. Het is dan een kwestie van thuiskomen. Dat doe je door de spaak eruit te halen of vast te zetten tussen de andere spaken, om te voorkomen dat de spaak tegen je frame gaat klapperen en de boel beschadigen. Heb je schijfremmen, dan is dit het en kun je gaan. Bij velgremmen moet je de spanning van de rem halen door die open te zetten of de kabel los te maken. Dan kan de velg vrij tussen de blokken bewegen en kun je naar huis fietsen. Wees voorzichtig! Noodspaak

8 . Ketting breekt

Bij verkeerd schakelen kan het gebeuren: je ketting breekt. Het is op te lossen, maar dan heb je wel een handig stukje materiaal nodig: een speciale link voor je ketting. Je kunt ‘m bij je steken en zeker als je gaat mountainbiken is dat wel nodig. Quick link van Shimano

9. & 10 . & 11 . Accepteer: Je kunt niet alles zelf Eigenlijk is dit wel een mooie opsomming van alle ellende die je onderweg kunt tegenkomen op materiaalgebied, en die je onderweg nog kunt oplossen. Grotere reparaties vereisen meer gereedschap en je kunt simpelweg niet op álles voorbereid zijn. Maar maak je geen zorgen. We hebben hier al heel wat kilometers gefietst en de problemen zijn op de vingers van één hand te tellen. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

VEILIGE ACCESSOIRES VAN CLOSETHEGAP Als fietser zijn we niet alleen op de weg. Om je ritje veilig te laten verlopen heeft CloseTheGap een paar leuke accessoires bedacht die je op je fiets kunt monteren.

lweer 6 jaar brengt het Nederlandse bedrijf een simpele oplossing voor een groot probleem: de HideMyBell. Je kunt het vreemd vinden, maar veel wielrenners vinden een bel een lelijk ding op hun anders zo mooie racefiets. CloseTheGap integreerde de bel met de navigatiehouder. Naast bellen heeft de start-up inmiddels een heel portfolio aan producten ontworpen die de veiligheid op de fiets vergroten. We lichten er drie uit.

HideMyMirror Bij het autorijden zijn achteruitkijkspiegels een must. Waarom hebben we die niet op een fiets en moeten we omkijken, met alle gedoe vandien? Met de HideMyMirror is dat probleem opgelost. Een klein spiegeltje steek je in het uiteinde van je stuur en klap je uit op een wijze die jou in staat stelt om het achteropkomend verkeer in de gaten te houden.

CoverMyBack HideMyBell Hier begon het mee voor CloseTheGap. De vernuftig verstopte bel maakt veiligheid aantrekkelijk. Inmiddels is er voor elk stuur een houder met discrete bel. Nieuwste loten aan de stam zijn de HideMyBell regular2 en Raceday series. De nieuwe generatie van de Regular is voorzien van een robuuste stalen belklepel en heeft een moderne vormgeving. De Raceday series kenmerken zich door het gebruik van een UD carbon en de optie om eenvoudig voor een wedstrijd de bel eraf te klikken. Fiets je veel indoor of met je smartphone? Dan is er het handige opzetstukje @MyPhone. Hiermee klik je mobiele telefoon simpel in de houder om deze te gebruiken als navigatiesysteem of snelheidsmeter.

Deze gadget heeft twee features: aan de ene kant is het een mini spatbord dat je in een handomdraai stabiel onder je zadel kan klikken en zo je billen drooghoudt, aan de andere kant is het een achterlicht. Het is goed om te zien dat racefietsers steeds vaker gebruik maken van verlichting om zichzelf kenbaar te maken en de CoverMyBack is een mooie, geïntegreerde oplossing. Meer informatie, prijzen en aanschaf: closethegap.cc

De nieuwe HideMyBell Raceday SL heeft een bel die je kunt afkoppelen. 68

RIDE | BEGINNERSGIDS

LEKKER SOPPEN

nze auto is al jaren niet gepoetst, maar de fiets slaan we niet over. Dat heeft twee belangrijke praktische redenen, en een esthetische: je kunt zien of er iets met je fiets aan de hand is en je voorkomt een enorme slijtage aan je onderdelen. Zeker als je door de pekel hebt gefietst, is een poetsbeurt noodzakelijk. Dat valt echt nauwelijks te overschatten. Plus: een gepoetste fiets is een mooie fiets. Niet onbelangrijk. Het is ook geen grote klus. Met een beetje oefening is het in een kwartiertje gepiept. Wat je nodig hebt: Een bakje, bijvoorbeeld de onderste helft van een doorgesneden bidon. Een stevige kwast Afwasmiddel Emmer

RIDE | BEGINNERSGIDS

Spons, liefst twee Biologische ontvetter. Dat mag van een gerenommeerd merk uit de fietsbranche zijn, maar Dasty van de Wibra doet het ook prima. 1. Ontdoe eerst je fiets van het grootste vuil. 2. Doe een laagje ontvetter in je bakje en kwast de draaiende delen in met het goedje. Dat mag je rustig ruim doen. Het ontvetten zorgt ervoor dat de viezigheid van je ketting en je derailleur kunt afspoelen. Eventueel kun je ook andere delen van je fiets insoppen. Als je velgremmen hebt kun je die prima ontvetten. Pas op met de remblokken van je schijfremmen. 3. Spoel alles weg met water. 4. Vul je emmer met een lekker sopje van

BEGINNERSGIDS

afwasmiddel en lauwwarm water en sop je fiets lekker schoon. Denk ook aan de banden en de velgen. Het straatvuil zorgt ervoor dat het sneller gaat slijten of dat je sneller een lekke band krijgt. Dat moet weg. 5. Na het soppen moet je de draaiende delen weer even insmeren met kettingolie (zie volgende pagina).

Biologisch afbreekbare ontvetter is onmisbaar in een fietshuishouden. Deze van Cyclon is fantastisch, maar Dasty van de Wibra werkt ook prima.

BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

KETTING SMEREN EN LAATSTE CHECK Na het poetsen van de fiets moet je even wat olie op je ketting doen en liefst ook op de asjes van de derailleurwieltjes. Dan loopt de boel lekker en slijt het allemaal minder. Doe niet te veel erop, want dan plakt er weer vuil aan en dan werkt het averechts. 1. Check of alles netjes schoon is. Anders herhaal je even het stappenplan van het schoonmaken van je fiets. 2. Pak een flesje olie. Welke soort je moet pakken is al sinds jaar en dag een bron van discussie tussen deskundologen in de fietspoetserij. We zijn zelf geen scherpslijpers: een mooie dunne olie heeft onze

RIDE | BEGINNERSGIDS

voorkeur, maar als je met zekere regelmaat poetst is veel prima. Geen olijfolie! 3. Druppel een beetje op de asjes van je derailleur. Een klein drupje is voldoende om te voorkomen dat de wieltjes irritant gaan piepen. 4. Druppel wat op de ketting. Zorg ervoor dat de schalmen van de ketting het vocht opnemen. Daar heb je namelijk net met ontvetter het oude kettingvet verwijderd. 5. Laat even intrekken en wrijf met een droge doek het overtollige vet/olie af. Klaar, rijden maar.

Je fiets poetsen is onwijs zen. En ook functioneel. Niet alleen wordt de fiets schoon en voorkom je daardoor slijtage, je kunt meteen globaal kijken of je fiets nog in orde is. Kijk vooral hier even naar. 1. Banden Zitten er steentjes in de loopvlakken? Is de band nog wel mooi rond? Is de band niet al te zeer versleten? Is de wang (de zijkant) van de band nog in orde? Loop even met je spons langs de banden en check ze als ze schoon zijn even secuur. Wip de kleine steentjes eruit. Die draaien rond met de band en worden er steeds verder ingeduwd, tot ze de binnenband lek prikken. Vervang een versleten band op tijd. Dat scheelt vervelende momenten tijdens je fietstocht: lek!

2. Remmen Boem is ho, maar remmen is beter. Loop ze

even langs of ze nog fijn remmen (kabelwrijving), of de blokken nog goed zijn (check de markeerlijntjes op de blokken) en of ze recht tegen de velg aanlopen. Anders gaan ze piepen. Heb je schijfremmen? Dan moet je dezelfde check doen, maar die doe je door goed in de remklauw te kijken.

3. Ketting Om te checken of de ketting niet versleten is, zijn speciale tooltjes op de markt. Heb je die niet, moet je vertrouwen op je oog. Een slechte ketting ziet er namelijk allesbehalve nieuw uit. Een ketting gaat, afhankelijk van de fietsomstandigheden en onderhoud, ongeveer 5000-10000 km mee.

4. Globaal onderzoek Loop verder ook je fiets langs. Is het allemaal nog heel? Zie je gekke dingen? Een frame kan scheurtjes vertonen die je pas na het poetsen ineens te zien kan krijgen.

Versleten remblokken

Een roestige ketting is slecht voor je materiaal.

Regelmatig poetsen helpt ellende te voorkomen, zoals deze lekke band.

BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

WIE REMT VERLIEST (MAAR NIET HEUS) In de cross is degene die het minste remt vaak de beste. Maar je zal met je fietsmaten aan het sprinten zijn en je hebt een aanlopende rem! Dat moeten we te allen tijde zien te voorkomen.

ij de moderne schijfremmen kun je onderweg weinig doen aan je reminstellingen. Dat is jammer, maar ook niet nodig. De kans dat er iets gebeurt is bijna niet aanwezig. Ja, ze kunnen wat geluid gaan maken, als er wat vuil tussen de blokken komt, maar dat is met een keer remmen wel weg. Met velgremmen heb je meer speelruimte. Daar zitten knopjes en stelschroeven op de remhoef (zo heet dat ding) die je onderweg kunt openen of dichtdoen.

1. Met deze hendel kun je ineens de spanning van de kabel halen als er bijvoorbeeld een slag in je wiel zit. 2. Met deze stelschroef kun je de kabel opspannen als er wat rek op is gekomen. Een nieuwe kabel rekt altijd wat uit. 3. Mocht je wat meer moeten instellen, dan kun je altijd de kabel losdraaien en weer aandraaien met deze schroef. Dat moet je echter niet onderweg doen, maar gewoon rustig thuis. Ook handig om te weten: veel remhendels kun je aanpassen aan de grootte van je handen en de lengte van je vingers. Op de foto rechts zie je het schroefje om een hendel van Shimano af te stellen. Op internet kun je vinden waar de jouwe zit als je een zoekopdracht van je merk en type invoert en ‘kleine handen’. 74

RIDE | BEGINNERSGIDS

Shimano Di2 afstellen.

De stelmodus van SRAM.

ZUIVER SCHAKELEN Ook het schakelen kun je aanpassen onderweg. Dan kun je zorgen dat de ketting netjes blijft lopen en dat scheelt weer vermogen en onderhoud. Mechanisch Mechanische schakelgroepen hebben veelal een stelschroef op de achterderailleur. Die kun je gebruiken om je derailleur een klein tikje naar links of rechts van de kransjes te bewegen, en zo de derailleur er recht onder te krijgen. Soms zit er ook een stelschroef in de kabel gemonteerd, ergens vlak voordat de kabel het frame ingaat. Loopt de kabel ononderbroken door, dan heb je pech. Je kunt de voorderailleur alleen onderweg bijstellen als je een stelschroef op de kabel hebt. Bij de derailleur zit er geen.

De stelschroef van de mechanische achterderailleur.

Elektronisch Een elektronische schakelgroep van Shimano kun je stellen door het knopje op het stuur of in het frame een tijdje ingedrukt te houden. Je moet even kijken waar dat regelsysteem precies zit. Het kan onder de stuurpen zitten, in de stuurbocht of in de schuine buis. Zodra het rood is, kun je met de shifters de instelling van de achterderailleur veranderen. Links naar links, de rechtershifter naar rechts. In deze modus hakt het systeem de schakelhandeling als het ware in vier stukken, zodat je het allemaal netjes kunt tunen. De knop weer indrukken zorgt dat het systeem weer in schakelmodus komt. Het lichtje is dan even groen. Bij SRAM werkt het iets anders. Daar zit de stelschroef aan de binnenkant van de shifter. Ingedrukt houden zorgt ervoor dat de boel in schakelmodus zit en je de handeling ook weer in partjes opdeelt. Je kun bij SRAM niet het hele systeem in schakelmodus zetten. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

RIDE | BEGINNERSGIDS

BETER WORDEN

Foto: Coen van de Broek/Unsplash

Als fietser ben je bezig met een reis om beter te worden. Die reis begint vandaag en leg je elk jaar opnieuw af, als je weer aan een nieuw seizoen begint. En nee, het is geen all inclusive, maar meer een ontdekkingsreis. Dus geniet van de nieuwe dingen die je tegenkomt en wees niet bang om fouten te maken.

BEGINNERSGIDS | RIDE

eel fietsers die net zijn begonnen vragen erom: heb je een trainingsschema, zodat ik snel beter word? Nu is het simpel: als je net bent begonnen, word je toch al snel beter als je gaat fietsen. Daar hoef je niet zo veel voor te doen. De kunst is om het juiste te doen, dat wat goed is. Maar maak je geen zorgen: als beginner kun je niet zo veel fout doen. Weinig doen is toch al meer dan je deed en als je veel doet merk je vanzelf dat je lichaam moe wordt. Moe worden hoort er in zekere zin bij. Zonder moe worden word je niet beter. Want zo werkt training: je maakt iets kapot in je lijf, dat door rust te nemen sterker wordt gerepareerd. Ook weer door je lijf. Het belangrijkste in de eerste periode van je fietsloopbaan is het ontdekken. Ontdek de sport, ontdek wat het doet met je lijf. Je hoeft niet ver te gaan om beter te worden, je hoeft ook niet enorm hard te rijden. Niks moet nog. Het mag natuurlijk wel. Zo mag je ook best eens een keer ver over de grens van je eigen kunnen gaan. Daar leer je alleen maar van. Dus wees niet bang. Dat geldt ook voor die vraag of er een schema voor beginners te vinden is. Natuurlijk zijn die er en over het algemeen staat erop: ga fietsen. Drie keer per week. Eigenlijk heb je er niet zo veel aan, tenzij je behoefte hebt aan een externe motivator. Dan werkt een schema prima. Op internet zijn er genoeg te vinden die rekening houden met je huidige conditie en de tijd die je hebt om te fietsen. Hoe hard en hoe ver je kunt fietsen, hangt in het begin enorm af van de vorm waarin je verkeert als je voor het eerst op een fiets stapt. Ook al lijken sporten als voetballen of hockey in geen velden of wegen op wielrennen, je neemt toch iets mee. Ben je sporten gewend, dan zul je ook sneller stappen kunnen zetten als wielrenner. In het begin is een uur fietsen dikke prima. Ben je al wat beter in vorm, dan zul je in dat

RIDE | BEGINNERSGIDS

uurtje misschien wat meer afstand kunnen afleggen. Laat het er niet toe doen; geef jezelf ruimte om een maand of zo ervaring met de sport op te doen en je systeem te laten wennen aan de beweging. Je krijgt er gratis een betere conditie bij.

Volgende stap Zo, dan heb je een maandje een paar keer per week een uur op de fiets gezeten. Fijn. Na de gewenningsperiode kun je verder gaan kijken. Hoe word je beter? Het trainen voor wielrennen gebeurt over het algemeen langs twee lijnen: langer en harder. Dat zijn twee verschillende dingen, die wielrenners veelal uit elkaar trekken. Simpel gezegd: als je een langere fietstocht gaat doen, ga je die niet ook nog harder fietsen. Of als je harder wilt proberen te fietsen, ga je niet meteen ook een stuk langer. De trainingen hebben een naam. Wil je trainen om langer te kunnen volhouden, dan doe je

Foto: Coen van de Broek/Unsplash

BEGINNERSGIDS

een duurtraining. Wil je harder fietsen, dan doe je een tempo- of een intervaltraining. Het verschil tussen die twee is of je rustintervals tussen de inspanningen plant of niet. Een duurtraining is simpel: je maakt gewoon je rondje steeds wat langer. Van een uur naar twee uur of misschien zelfs drie. Voor een tempo- of intervaltraining zijn de mogelijkheden veel groter. Je kunt bijvoorbeeld je uur opdelen in een kwartier infietsen, dan een half uur zo hard als je kunt en dan een kwartier uitfietsen. Je kunt er ook voor kiezen om dat half uur weer te splitsen in blokjes van 5 minuten, met daartussen weer 10 minuten rust. Of nog kortere inspanningen, bijvoorbeeld in blokjes van 2 minuten, met 5 minuten rust. Heel nauw luistert het allemaal nog niet. Het is immers nog steeds een ontdekkingsreis die je met jezelf aangaat. In het begin weet je immers nog niet of je het tempo van een blok

van 5 minuten ook kunt volhouden. Maar daar gaat het nou net om: leren!

Doe het veilig Twee dingen zijn wel van belang, als je iets meer van een plan in je fietstochten gaat aanbrengen. Allereerst moet je nu beginnen na te denken over een soort van planning. Als je twee snelle trainingen achter elkaar plant, kun je meer kapot maken dan je lief is. Want we kunnen het niet vaak genoeg herhalen: je lichaam wordt niet sterker van de training, maar van de rust die je erna in acht neemt. Bovendien kan een vermoeid lichaam de training niet goed uitvoeren, wat schiet dat op? Het tweede punt dat we onder de aandacht willen brengen is het indelen van je route. Denk goed na over waar je gaat fietsen als je een intervaltraining gaat doen. Het heeft geen zin om een half uur doortrappen uit te voeren BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

op een weg waar je om de haverklap een verkeerslicht tegen gaat komen. Sprintblokjes in de bebouwde kom zijn zelfs ronduit gevaarlijk. Veel wielrenners kiezen er dan ook voor om die intervaltrainingen binnen op de trainer uit te voeren of op een afgesloten parcours. Hoe dan ook: let op je veiligheid!

Ok, daar gaan we. Je vraagt erom. Nu wordt het leuk. Het begin heb je achter de rug en je gaat ervoor: je wilt nog beter worden. Je wilt harder fietsen, je PR op je rondje verbeteren. Of je wilt verder kunnen rijden. Of misschien heb je de smaak zo te pakken dat je al doelen begint te stellen: je wilt de Ventoux op, of de Alpe. Of een keertje meer dan 100 kilometer ineens. Nu begint het spannend te worden. Om dit deel van je vooruitgang te unlocken, heb je wel wat informatie nodig. Allereerst

RIDE | BEGINNERSGIDS

Foto: Coen van de Broek/Unsplash

Nog beter worden

iets over de meeteenheden die we gaan gebruiken in trainingen. Als je het over inspanningen hebt, meten we niet in afstand, maar in tijd. Het scheelt namelijk nogal of je een uur tegenwind hebt of meewind. Kilometers zijn leuk voor je registratie, maar trainen doen we in uren. Deal. Het tweede is: van variatie word je beter. Wissel dus veel trainingen af en doe niet altijd hetzelfde. Je lijf heeft nieuwe prikkels nodig om zich te verbeteren. Als je dat goed doet, ga je zowel harder als langer kunnen fietsen.

Hartslagmeter Nu is het ook ongeveer het moment om je kennis te laten maken met een hartslagmeter. Je hartslag is een prima indicatie van je inspanning. Er zit weliswaar een vertraging in, je hartslag gaat niet meteen omhoog als je gaat sprinten, dat duurt even, maar met die vertraging valt prima te leven als je wat meer kennis hebt van je lichaam. Je hartslagmeter is een mooi instrument om in de gaten te houden welke inspanning je precies levert. Dat hangt samen met de twee verbrandingssystemen die ons lijf heeft en daar komen we zo op terug. Met een hartslagmeter is het fijn om in de gaten te krijgen hoe hoog je maximale hartslag is en hoe hoog je hartslag is als je een inspanning doet die je ongeveer twintig minuten kunt volhouden. Dat zijn redelijke indicaties om verder mee te werken.

Verbrandingssystemen We zouden terugkomen op het verbrandingssysteem. Pas op, dit wordt wat theoretisch, maar dat hoort er even bij. Om vooruit te komen, verbrandt ons lichaam energie. Die energie drukken we uit in joules, de hoeveelheid energie die nodig is om een kilo een meter te verplaatsen. Je ziet die joules ook terug op de verpakking van de voedingsmiddelen die je in de supermarkt koopt.

Ons lichaam slaat die joules op als vet of als glycogeen (suikers). Dat hangt af van welke joules het precies zijn: koolhydraten of vetten. Vet kunnen we makkelijker verwerken. We kunnen er vrijwel onbeperkt van opslaan. Suikers wat minder: we kunnen voor een uur of als je getraind bent anderhalf uur energie van in de tank opslaan. Dat laatste heeft een nadeel. Als we namelijk harder willen fietsen, boven een voor ieder persoon verschillende hartslag maar behoorlijk intensief, verbranden we onze suikervoorraad als eerste. Het is een krachtiger verbrandingsmotor dan vet, maar we hebben er geen onbeperkte voorraad van. Van vetten wel, daar kan zelfs een atleet voldoende energie uit halen om van Amsterdam naar Frankrijk te fietsen. Maar dan wel wat langzamer, want de verbranding is trager. Door te trainen op duurvermogen en op intensiteit kunnen we die twee systemen optimaliseren: harder fietsen op vetverbranding en zo je tank met suikerbenzine sparen.

Zones Rustig trainen dus. Waar vroeger werd gezegd dat je zo lang mogelijk zo hard mogelijk moet fietsen om beter te worden, weten we nu dat je daar niet beter van wordt, alleen maar moe. Het is de kunst om rustig te durven fietsen om beter te worden. Dat hangt weer samen met onze spieropbouw. We hebben namelijk snelle en langzame spiervezels in ons bewegingssysteem en die zorgen er allebei voor dat je harder kunt fietsen. Maar die vezels train je specifiek. Dat wil zeggen dat je langzame spiervezels niet sterker worden als je sprint, maar als je langzaam fietst. Dat langzaam is relatief: je moet nog (net) een gesprekje kunnen voeren terwijl je fietst. Dat gebied heeft een naam: D1. D1 trainingen zijn beroemd in het wielrennen: ze zijn wat langer en lekker rustig. Ideaal om eens bij te praten met een goede fietsmaat. BEGINNERSGIDS | RIDE

Dit is het trainingsgebied waar je het meest vet gebruikt als brandstof, tenminste, als je het bekijkt in een percentage van de verbruikte energie. Naast D1 heb je natuurlijk ook D2 en D3. Die laatste pakken we er even bij. Die zone laat zich omschrijven als de zone waarin het pijn doet. Het is de zone die waar je een uur lang zo hard als je kan gaat fietsen. Een tijdrit bijvoorbeeld. Het is namelijk de zone waarin vet als energiebron wordt overgeslagen en vrijwel alleen gebruik wordt gemaakt van glycogeen als benzine. Aan de bovenkant wordt de zone begrensd door het omslagpunt: daar waar je spieren gaan verzuren en je het dus niet meer vol kunt houden. Ook in die zone kun je natuurlijk fietsen, maar niet zo lang. Die zone, weerstandzone genaamd, is er voor de tussensprints, het dichtrijden van een gaatje, een aanval bergop. Daar gebruik je ook glycogeen als brandstof, maar wordt die glycogeen niet meer verbrand met zuurstof, waardoor melkzuur als afvalproduct ontstaat. De ophoping daarvan noemen we verzuurde spieren.

Praktijk Nu weet je wat van de theorie, maar hoe dan in de praktijk? Dit is wel het gebied waar je kunt overwegen om er een trainer bij te halen en een echt schema. Zeker als je meer dan 82

RIDE | BEGINNERSGIDS

acht uur in de week gaat fietsen en je echt wilt presteren op je doel, heeft dat de voorkeur. We moeten nu immers een samenspel gaan maken van duurtrainingen en intervaltrainingen, hard en zacht. Ook moet de rusttijd beter in de gaten worden gehouden, anders herstel je niet genoeg en kun je overtraind raken. Een fietsclub kan je erbij helpen, of anders een sportmedisch adviescentrum (SMA) bij jou in de buurt. Je kunt ook eens kijken of de trainingsapp Fondo van de KNWU je een stapje verder helpt, of een gecertificeerde trainer als Adrie van Diemen met zijn Webtrainer. Ons advies is om een intake te doen en te kijken of er een klik is. Je zult dan ook een test afleggen om de zones goed in beeld te brengen.

Cadans Een stuk over beter fietsen kan niet zonder over cadans te praten. Cadans is de hoeveelheid rondjes die je maakt met je pedalen per tijdseenheid, meestal omwentelingen per minuut. Waarom is dat zo belangrijk? Een cadans heeft een grote invloed op je vermoeidheid, je effectiviteit en de hoeveelheid energie die je verbrandt. Dat zit zo: er zit een verschil tussen efficiënt en effectief fietsen. Efficiënt is het al je energiezuinig fietst, effectief is als je snel je doel bereikt en niet let of je zuinig bent met je krachten.

Foto: Coen van de Broek/Unsplash

BEGINNERSGIDS

Over het algemeen ben je efficiënt als je op een hoge cadans kunt fietsen. Dan maak je, zeker als je de trapfrequentie goed hebt ingetraind, optimaal gebruik van je vetverbranding. Met een zware versnelling kun je ook prima fietsen, alleen is het dan van dik hout maakt men planken. In een sprint bijvoorbeeld. Dan moet je gewoon ramme. Iedere fietser heeft een optimale trapfrequentie, die past bij die persoon in zijn huidige fysieke staat. Je kunt er dus op trainen. Overigens wisselt de frequentie ook als het terrein verandert. Bergop zul je van nature minder omwentelingen maken.

Trainen op vermogen We hebben de hele tijd gesproken over hartslag, maar de profs trainen tegenwoordig op vermogen. Misschien heb je er wel eens van gehoord: het is de mate waarin je kunt duwen op je pedalen. Er zit een verband tussen vermogen en hartslag. Als je dat duwen maar lang genoeg volhoudt, word je moe en gaat je hartslag omhoog. Toch is vermogen een

betere indicatie van je inspanning, omdat je meteen ziet welke inspanning je levert. Toch moet je er altijd je hartslag bij halen. Immers, als je in een goede conditie raakt, word je sterker en zul je dus meer vermogen kunnen leveren bij een lagere inspanning. Om hartslag en vermogen aan elkaar te kunnen koppelen, doen wielrenners vaak een FTP-test: meten hoe veel vermogen je gemiddeld kunt leveren tijdens een inspanning van 20 minuten. Om dit allemaal te meten, heb je natuurlijk wel een vermogensmeter nodig.

Rust We hebben het al vaker gezegd, maar dit verdient extra nadruk: neem je rust. De lijn naar een betere wielrenner worden volgt het principe van de supercompensatie: met trainen maak je iets stuk, dat door je lichaam sterker wordt verbeterd. Daarnaast kun je trainingen vooral goed uitvoeren, en er dus het maximale uit halen, als je uitgerust bent. Dus pak je rust. Op termijn krijg je er het meeste profijt van. BEGINNERSGIDS | RIDE

ETEN & DRINKEN ONDERWEG Profs krijgen in een zakje eten en drinken aangereikt. Moeten wij dat ook? Zo’n vaart loopt het allemaal niet. Al eens gehoord van een hongerklop? Het is de schrik van iedere fietser want het fenomeen zorgt ervoor dat je ineens geen energie meer hebt. In werkelijkheid is het niet zo dat je geen energie meer hebt, maar wel dat de suikervoorraad in je spieren is uitgeput en je lijf naarstig op zoek gaat naar brandstof. Dat is het moment dat een gelletje, vloeibare suikers in een soort van jamvorm samengeperst in een klein zakje, zijn werk kan doen. Een hongerklop komt niet vaak voor, want het is iets dat je gewoon kunt voorkomen. Zeker in het begin van je loopbaan als fietser blijf je toch wat meer binnen de grenzen van 84

RIDE | BEGINNERSGIDS

je lichaam en zul je de ‘bonk’ niet merken. Als je gewoon je maaltijden blijft nuttigen en niet te lang wacht met vertrekken, ga je geen hongerklop krijgen.

Eiwitten Je hoort vaak dat topsporters een speciaal dieet volgen. Dat is zo. Zij verbranden heel veel energie en moeten die voorraden als de brandweer aanvullen, als ze de volgende dag weer aan de bak moeten. Daarom nemen ze voeding die sneller de maag passeert en laten de vezels wat makkelijker staan. Maar gewone sporters hebben voldoende aan de doodgewone voedzame maaltijd, met je groentes, je fruit, je koolhydraten en je eiwitten. We breken een lans voor de eiwitten, omdat die eigenlijk er een beetje te veel

BEGINNERSGIDS

tussendoor glippen en wel erg nuttig zijn bij het herstel van je spieren. Eiwitten zitten vooral in kwark, noten en kip. Koolhydraten zitten in pasta’s en rijst, vetten in avocado’s en olijfolie. Schrik niet van vetten: veel vetten zijn gezond (want bijvoorbeeld onverzadigd) en ook noodzakelijk om gezond te blijven.

Het is ook niet echt nodig als je een uur of anderhalf gaat fietsen om je helemaal af te toppen

Afwisseling

moeite om over je voeding na te denken. En uit te proberen. Technisch gezien kan je lijf rond de 60 gram suikers per uur verwerken, de rest is te veel. Op de verpakking lees je of je product eraan voldoet. Maar waaruit die suikers dan bestaan, een gelletje, een reep, of een dorstlesser, is ook heel afhankelijk van je voorkeur en wat je maag lekker vindt tijdens een inspanning. Neem verschillende dingen, want afwisseling is fijn. Ook hiervoor geldt: van proberen kun je leren.

Als je gezond eet en niet te veel en niet te weinig, zul je onderweg niet al te veel problemen tegenkomen. Dan is zo’n sportdrank en gelletje vooral marketing; je kunt prima met water vooruit, al dan niet met een smaakje. Reken op een bidon van een halve liter per half tot heel uur en probeer ze echt leeg te drinken. Ook drinken kun je oefenen. Heb je je doelen scherper gesteld, omdat je een lange tocht gaat maken, dan is het de

BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

TOERTOCHTEN: ALLES IS AL GEREGELD Het grote voordeel van fietsen is dat je je hobby kunt invullen zoals je wilt. Je kunt in je eentje fietsen of met een groep, je kunt lang gaan of kort, je kunt gaan voor de winst of ontspannen. Als je eens wat anders wilt dan je eigen rondjes, denk eens aan georganiseerde tochten.

r zijn allerlei organisaties die fietsevenementen op de kalender zetten. Je kunt er over het algemeen vrij eenvoudig aan meedoen. Je hoeft (bijna) niet vooraf in te schrijven en kunt er gewoon heen gaan en starten. Misschien moet je wat betalen voor het organiseren, maar meestal is dat ook te overzien of in verhouding tot wat je ervoor terugkrijgt.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Toertochten Toertochten zijn uitgezette fietstochten die met pijlen of met een gps-bestand (of allebei natuurlijk) de ingeschreven deelnemers een aantrekkelijk, vaststaand parcours voorschotelen. Het leuke van een toertocht is dat je uitgedaagd wordt net even wat buiten je comfortzone te fietsen, door een lange afstand te pakken of in een groepje met anderen de afstand af te leggen. Je kunt zo hard fietsen als je wilt, maar een wedstrijdelement is er niet. Het is een fijne manier om een ander stuk van het land te leren kennen, want je kunt er op vertrouwen dat de organisatoren een mooi parcours voorschotelen. Zo hoef je zelf de weg (nog) niet te kennen. Maar zelfs in je eigen omgeving is een toertocht leuk om te doen.

Misschien kom je nog eens een nieuw weggetje tegen? In ieder geval is het een verrassing hoe de route nu gaat lopen. Vast anders dan je normaal zou doen. Grofweg is de toertochtkalender opgesplitst in twee soorten toertochten. Allereerst heb je de kleine toertochten, die worden georganiseerd door lokale toerverenigingen en fietsclubs. Meestal doen daar wat minder mensen aan mee dan aan de grote, bekendere toertochten. Het parcours is lokaal, dus in de omgeving van de fietsclub. Inschrijfgeld is over het algemeen laag, rond de 5 euro. Daarmee ben je meteen verzekerd. Je vindt de kalender van deze toertochten op de kalendersite van de NTFU, de overkoepelende Unie van toerfietsclubs: www.fietssport.nl. Naast de kleintjes heb je uiteraard de grote. Dat zijn de highlights van het seizoen, de tochten die op veel fietsers een enorme

Boven: gravelrijden is een relatief nieuwe discipline, met allerlei eigen evenementen.

aantrekkingskracht uitoefenen. Denk aan de Amstel Gold Race, Tilff-Bastogne-Tilff, de Ronde van Vlaanderen of de Jan Janssen Classic. Mooi is ook de toertochtencyclus van NL Tour rides. Die vind je op nltourrides.nl. Die organiseren 16 tochten verspreid over heel Nederland. Kijk ook Het inschrijfgeld is hoger, maar dan krijg je ook wat: reepjes, gelletjes en meer in de verzorgingsposten in plaats van een krentenbol en soms zelfs een shirt als je bent gefinisht. De grotere toertochten worden veelal verreden in gebieden waar fietsers van beginnen te watertanden: Zuid-Limburg, de Ardennen, de Veluwe. BEGINNERSGIDS | RIDE

Mooie toertochten Ronde van Vlaanderen Datum: normaal dag voor de professionals, nu 18 september 2021 Hoogtepunten: Koppenberg, Oude Kwaremont, Paterberg Startplaats: Oudenaarde Finish: Oudenaarde Afstanden: 74-142-177-235 km Website: werideflanders.com/nl

Ronde van Vlaanderen

Parijs-Roubaix Datum: normaal dag voor de professionals, geen editie in 2021 Hoogtepunten: Bos van Wallers, Carrefour de l’Arbre, Velodrome de Roubaix Startplaats: Roubaix, Busigny Finish: Roubaix Afstanden: 70-140-172 km Website: parisroubaixchallenge.com/nl

De beroemde douches van Parijs-Roubaix

Amstel Gold Race Datum: normaal dag voor de professionals, nu 11 september 2021 Hoogtepunten: Cauberg, Keutenberg, Bemelerberg Startplaats: Valkenburg Finish: Valkenburg Afstanden: 65-100-125-150-200-240 km Website: amstel.nl/amstelgoldrace

Jan Janssen Classic Datum: normaal in juni, nu 28 augustus 2021 Hoogtepunten: Posbank, Veluwe, Utrechtse Heuvelrug Startplaats: Wageningen Finish: Wageningen Afstanden: 70-110-125-150-175-200 km Website: janjanssenclassic.nl

RIDE | BEGINNERSGIDS

Fietsplezier in de Ardennen is gegarandeerd.

BEGINNERSGIDS

Cyclosportive en gran fondo’s Over deze categorie is veel discussie: is het een toertocht of een wedstrijd? Eigenlijk allebei. Het is een toertocht met een wedstrijdelement. Het concept van een cyclosportive (kortweg cyclo) of de Italiaanse variant gran fondo is als volgt: je staat met z’n allen aan de start (en dat kunnen 10.000 renners zijn!) en de eerste die terugkomt wint. Dat is het wedstrijdgedeelte. Verder kun je de tocht aanpakken zoals je wilt. Er is tijdmeting, dus er wordt voor jou bijgehouden hoe lang je er over doet. Er wordt ook een uitslag gemaakt. Maar het is aan jou om te bepalen hoe belangrijk je dat vindt. Je kunt racen als een malle, maar je kunt ook onderweg lekker op een terras gaan zitten en accepteren dat dat ten koste gaat van je uitslag en je tijd. Je prestatie wordt veelal omgezet in een kwalificatie: goud, zilver, brons. De tijden die

daaraan vastzitten, worden gebaseerd op je geslacht en je leeftijd. Zo kun je in je eigen categorie winnen of goud halen. Het jaar erop kun je checken of je beter bent geworden, want een cyclo gaat veelal over een vergelijkbaar parcours. Het onderscheid met een wedstrijd is dat er door de zwaarte van het parcours niet heel veel sprake is van wedstrijdtactiek. Het is meer dat heel veel mensen tegelijk een tijdrit afleggen en daarbij wel van elkaar gebruik mogen maken. Bekende cyclo’s zijn de Marmotte rondom Alpe d’Huez, de Dolomieten-marathon en dichter bij huis de Velomediane in de Ardennen bij La Roche of de Charly Gaul in Luxemburg. Je vindt veel data en gegevens van de internationale cyclo’s via cycloworld.cc. BEGINNERSGIDS | RIDE

Wedstrijden Je kunt er ook voor kiezen wedstrijden te gaan rijden. Het is ontzettend leuk om je krachten te meten met andere fietsers. Het is anders dan bijvoorbeeld een cyclo omdat het veel meer in peloton gebeurt. Je rijdt vaak op vlakkere wegen, dicht bij elkaar en over een kortere afstand dan een cyclo. Daardoor wordt het meer een schaakspel. In een wedstrijd is sterk zijn een wapen, maar de sterkste wint lang niet altijd. De drempel om aan wedstrijden mee te doen is hoog. Je moet in een peloton durven rijden, dicht op elkaar. Je moet goed een bocht kunnen nemen, netjes kunnen sturen. En je moet hard kunnen fietsen om het peloton bij te kunnen houden. Maar het is best jammer als dit soort drempel je tegenhouden. Ze zijn er namelijk om overwonnen te worden. Vaak kun je het gewoon

RIDE | BEGINNERSGIDS

BEGINNERSGIDS

eens proberen. Bijna elke wielerclub heeft wel een parcours waarop zogenaamde clubwedstrijden worden gereden. Dat zijn wedstrijden die als training fungeren voor de echte wedstrijden. Met een daglicentie kun je daaraan meedoen en proeven aan het echte werk. Dat echte werk, de echte wedstrijden, is een cyclus van wedstrijden onder toezicht van de KNWU of de KBWB. Het zijn veelal criteriums (korte rondjes in een stadskern), omlopen (langere rondes in het buitengebied) of echte klassiekers in lijn. Om daaraan mee te mogen doen, moet je lid zijn van een wielerclub die is aangesloten bij de KNWU of de KBWB en je moet een geldige licentie hebben. Die kun je aanvragen bij die organisaties. De wedstrijden zijn ingedeeld in leeftijdsgroepen en niveaus. Meer informatie hierover vind je op www. knwu.nl of www.belgiancycling.be.

In het wielrennen is het voor elk wat wils: van tijdrijden, via de baan en de criteriums naar het mountainbiken. Je hoeft je niet te vervelen.

Andere disciplines Er zijn nog andere soorten wedstrijden te ontdekken als je eenmaal eraan hebt geroken. Zo kun je mountainbiken, gravelen, veldrijden, tijdrijden, baanfietsen of ultra-fietsen (tochten van 500 kilometer of meer). Over het algemeen vereist dat wel aangepast materiaal, dat je veelal wel ergens kunt huren of lenen. We gaan er hier niet dieper op in, omdat je er vanzelf mee in aanraking komt als je eraan toe bent. BEGINNERSGIDS | RIDE

DE KEUZE IS REUZE Wielrennen op de weg is hartstikke leuk, maar het fietsen bestaat uit nog veel meer mogelijkheden. Je kunt je op alle terreinen uitleven, maar vaak heb je daar wel een andere fiets voor nodig om het veilig te houden. Mountainbiken Sinds een paar jaar heeft Nederland een imposant netwerk aan mountainbikeparcoursen aan laten leggen. Tussen Arnhem en Hilversum ligt zo meer dan 300 kilometer aan singletracks, de eensporige paden die voor mountainbikers het equivalent zijn van de hemel. De paden slingeren door de bossen, onderweg gebruikmakend van de natuurlijke obstakels die er toch meer dan genoeg liggen. België is van nature al een prachtig mountainbikeland, met name in de (Vlaamse) Ardennen. Een mountainbike onderscheidt zich in alle opzichten van een racefiets. De fiets heeft een recht stuur, voor controle in het terrein, dikke banden met noppen voor de grip, een verende 92

RIDE | BEGINNERSGIDS

voorvork en soms ook vering aan de achterkant. Daarnaast heeft zo’n fiets een groter bereik in versnellingen, zodat je steile klimmen in het terrein kunt overwinnen.

Gravelrijden Sinds kort is het helemaal hip om op gravelpaden te rijden. Die trend is komen overwaaien uit de Verenigde Staten, waar een groot netwerk aan gravelwegen is en waar het veiliger is op die wegen te rijden. In tegenstelling tot mountainbiken is gravelrijden niet per se technisch uitdagend. Zie een gravelweg als een gewone weg met een slechter wegdek. De gravelfiets onderscheidt zich daarom ook minder van een racer dan een mtb. Sommige

BEGINNERSGIDS

gravelpaden kun je zelfs met je racefiets bedwingen, maar als je vaker wilt gravelen, is zo’n fiets aan te bevelen. De banden zijn breder en het frame heeft daar meer ruimte voor. Het stuur is wijder, voor meer controle en de geometrie van de fiets is relaxter.

Veldrijden De wintersport bij uitstek voor de wielerliefhebber is veldrijden. Het is een mix tussen racefietsen en gravelrijden in de zin dat het een koers is die gericht is op snelheid, maar dan in het terrein. Veldrijfietsen zitten tussen de gravelfiets en de racer in. Korter gebouwd, voor de snelheid bij het optrekken, maar wel met bredere banden dan een racer. Iets hoger aan de voorkant, want aerodynamica speelt minder een rol dan controle.

Een gravelracer lijkt veel op een gewone, maar is steviger.

Bikepacking Bikepacking is wat we vroeger fietsvakantie noemden. Je pakt je fiets, hangt er tassen aan en gaat op pad. Dat kan met iedere fiets, maar ga je vaker, dan is het een idee om een fiets te nemen die stevig is en waar je veel flessen water mee kunt meenemen.

Baanfietsen Lekker warm in de winter en je komt geen ander verkeer tegen dan fietsers, die dezelfde kant op gaan. Maar dan op een ovaal met steile bochten. Is dat een omschrijving van baanfietsen? Het lijkt een wedstrijdsport, maar op menig wielerbaan kun je terecht om gewoon een stukje te fietsen. Je kunt dan een fiets huren. Wat zijn de verschillen met een gewone racefiets? Nou, vooral dat ze geen remmen of versnellingen hebben. Dat is even wennen, maar remmen in steile bochten is gevaarlijk. Als niemand kan remmen, is het prima mogelijk alles op snelheid op te lossen. Heel leerzaam!

Bikepacken is de ultieme vrijheid op de fiets.

Op deze baanfiets wordt straks in Tokyo gereden.

BEGINNERSGIDS | RIDE

E-bikes In de Alpen kom je veel e-MTB’s tegen.

Bergop is een e-racer een mooi hulpmiddel.

Mathieu van der Poel heerst in het veldrijden.

Een volgeveerde MTB filtert ook aan de achterkant weg.

RIDE | BEGINNERSGIDS

Racefietsen en mountainbikes zijn er natuurlijk ook in elektrische variant. Let op: je moet nog steeds trappen en jezelf inspannen, alleen kun je door het duwtje in de rug langer of makkelijker fietsen. Niet per se harder, want door de regelgeving in Nederland is menig e-racer gelimiteerd tot 25 km per uur, een snelheid die je zelfs op een slechte dag makkelijk haalt op een racefiets. Bergop is het natuurlijk wel een mooi hulpmiddel, dus daar zul je ze vaker tegenkomen. Dat geldt net zo goed voor e-mtb’s. Wie wel eens fietst in de Alpen, ziet daar bijna geen andere mtb meer dan een ondersteunde.

BEGINNERSGIDS

Triatlon

Lekker fietsen zonder krom stuur op een fitnessbike.

Fitnessbike Dit genre fietsen heeft diverse namen, maar de meest algemene is de fitnessbike. Het is een soort sportieve hybride toerfiets, met spatborden en een recht stuur en met lekker veel versnellingen. Het is een fiets voor jou als je een krom stuur niet vindt passen, om wat voor reden dan ook. Door de veelal dikkere en stuggere banden op dit soort fietsen zal je kruissnelheid wat lager liggen, maar daar maal je niet om als je op dit soort fietsen rijdt. Anders heb je de verkeerde keuze gemaakt. Feit blijft dat je lekker van de beweging en de natuur kunt genieten op deze fiets. En daar gaat het allemaal om.

Het is natuurlijk door de combinatie met zwemmen en hardlopen een andere sport, maar triatleten fietsen ook. De fiets heeft veel gelijkenis met een tijdritfiets in het wielrennen, hoewel de regels voor de onderlinge afstelling van de onderdelen anders is. Andere triatleten passen hun racefiets aan voor de triatlon, door opzetstuurtjes te gebruiken. Dat zijn vaak de triatleten die mogen stayeren of andere keuzes maken.

Triatleten kunnen kiezen voor dit soort racebakken.

Een hardtail MTB heeft alleen een geveerde voorvork.

BEGINNERSGIDS | RIDE

Foto: Cor Vos

Het wielerpeloton in de Ronde van Vlaanderen. De knechten zijn aan het werk om de kopman te laten winnen.

WIELRENNEN VOOR DUMMIES Iedereen die ooit een wielerwedstrijd op televisie heeft gezien, heeft zich vast wel eens afgevraagd waar het nou precies om draait in die sport. Wat betekent ‘algemeen klassement’, waarom is er een kopgroep en wie zijn de knechten? In dit verhaal alles wat je moet weten over wielrennen.

Geschiedenis van de vélo Om uit te kunnen leggen wat wielrennen precies is, moeten we even de geschiedenisboeken in. Het is 1865 als de Fransman Pierre Machaux samen met zijn zoon Ernest de fiets bedenkt, een rijwiel met een zadel en twee wielen. Deze ‘vélocipède’ is een concept dat voortborduurt op de dan al bestaande drie- en vierwielers, die op hun beurt weer een aftreksel 96

RIDE | BEGINNERSGIDS

zijn van de loopfiets van Baron Karl von Drais. De fiets van Machaux heeft in tegenstelling tot de eerdere concepten al veel weg van de fiets zoals we die nu kennen, omdat het voertuig aangedreven wordt met trappers. Het fietsen wordt eind 19e eeuw razend populair en overal in West-Europa schieten de eerste wedstrijden als paddenstoelen uit de grond. Met name in en rond Parijs worden veel koersen georganiseerd, zoals Parijs-Bordeaux en Parijs-Roubaix. Die laatste is één van de oudste wielerwedstrijden die vandaag de dag nog verreden wordt. In 1903 komt oud-renner en sportjournalist Henri Desgrange op het idee om dergelijke eendagswedstrijden te bundelen tot één grote wedstrijd. Het idee is dat de renners over een tijdsbestek van meerdere dagen één grote

BEGINNERSGIDS

cirkel door Frankrijk fietsen, deels over de parcoursen van de eendagswedstrijden: de Tour de France is geboren. Monsieur Desgrange is op dat moment hoofdredacteur bij l’Auto, een sportkrant die in financieel zwaar weer verkeert. Met zijn Tour de France hoopt hij nieuwe lezers aan te trekken, omdat zijn krant de verslaggeving van deze grote ronde gaat doen. De Tour wordt een succes en Henri Desgrange zal voor altijd herinnerd worden als de vader van de Ronde van Frankrijk, het evenement dat de sport ook internationaal naar een hoger plan tilt.

Sinds de oprichting in 1903 wordt de Tour de France door kenners beschouwd als de belangrijkste wielerwedstrijd die er bestaat. Toch zijn er nog een hoop andere wielerwedstrijden die je moet kennen wil je iets van de sport begrijpen.

de Grote rondes In feite zitten de grootste verschillen tussen wedstrijden hem in de duur ervan. De Tour de France duurt bijvoorbeeld drie weken en heet daarom een grote ronde. Er zijn nog twee andere grote rondes, de Vuelta Cyclista de España en de Giro d’Italia. Deze duren ook allebei drie weken. Omdat er in Frankrijk, Spanje en Italië veel heuvels en bergen zijn wordt er van oudsher veel geklommen in deze wedstrijden. Het vele bergop fietsen in combinatie met de wekenlange inspanning maakt een grote ronde ontzettend zwaar. Het is dus al een prestatie op zich om überhaupt een grote ronde af te kunnen maken - of zoals dit in mooi wielerjargon heet: uit te rijden. Etappekoers: Ronde van zus, Ronde van zo Naast grote rondes heb je ook nog etappe-

Foto: Cor Vos

grote ronde, etappekoers of eendagswedstrijd?

De winnaar van de Tour de France is te herkennen aan de gele leiderstrui.

koersen, ook wel meerdaagse wedstrijden genoemd. Dit zijn wedstrijden die niet drie weken duren, maar meestal ‘slechts’ een paar dagen. De regels van deze wedstrijden komen vaak overeen met die van een grote ronde. Op de wielerkalender staan veel meerdaagse wedstrijden. Zo heb je de Ronde van Catalonië, de Ronde van Polen, de Ronde van Zwitserland, de Tour of Britain, maar ook de Binck Bank Tour (voorheen Ronde van Nederland), de Ronde van Romandië en zo verder. Eendagswedstrijd: monument of klassieker? Tot slot heb je nog de eendagskoersen. Deze wedstrijden starten meestal ’s ochtends vroeg en finishen diezelfde dag nog. Omdat sommige van deze wedstrijden zo ontzettend oud zijn (zie het kopje ‘geschiedenis’) krijgen ze soms het stempel ‘klassieker’. Het is echter onduidelijk welke eendagsBEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

wedstrijden klassiekers zijn en welke niet, de internationale wielerbond UCI heeft hier geen richtlijnen voor en gebruikt zelf de term klassieker nooit. Naast de term ‘klassieker’ zijn sommige wedstrijden zo oud en prestigieus dat ze de naam ‘monument’ dragen. Echter gebruikt de UCI deze ook niet en ook hier is niet duidelijk waarom een wedstrijd wel of geen monument zou zijn. Toch rekenen veel wielerfans deze wedstrijden tot de vijf monumenten: Milaan-San Remo, de Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix, Luik-Bastenaken-Luik en de Ronde van Lombardije. Sommige wielerliefhebbers zijn van mening dat een wedstrijd als Strade Bianche ook tot de monumenten behoort, dus kijk uit wanneer je op een verjaardag met wielerfanaten deze termen in je mond neemt, want je begeeft je op glad ijs. Naast die zogenaamde monumenten heb je nog wedstrijden als Kuurne-Brussel-Kuurne, Omloop het Nieuwsblad, Strade Bianche, de Amstel Gold Race, Gent-Wevelgem, Waalse Pijl, Brabantse Pijl, E3 Harelbeke, Le Samyn. Je ziet het, ook van deze wedstrijden zijn er weer duizend-en-één op te noemen.

Hoe win je een wielerwedstrijd? In tegenstelling tot wat veel mensen denken draait wielrennen niet alleen om hard fietsen. Het gaat over vernuftige techniek, slimme tactiek en snel reageren op een situatie. Meerdaagse wedstrijden en grote rondes kennen grofweg twee prijzen: dagzeges en het algemeen klassement. Een dagzege wordt ook wel ritzege genoemd, omdat het gaat om wie er aan het eind de etappe (de rit) wint. De belangrijke prijs in een grote ronde is echter het algemeen klassement. Dit klassement win je door de totale afstand in zo min mogelijk tijd te rijden. Het kan dus zo zijn dat je geen enkele rit wint, maar wel de totale 98

RIDE | BEGINNERSGIDS

afstand het snelst hebt afgelegd en dus het eindklassement wint. Een voorbeeld: in de Tour de France van 2017 voltooide Chris Froome de 21 etappes in een totaal van 86 uur, 20 minuten en 55 seconden. Hij deed dit 54 seconden sneller dan Rigoberto Uran en mocht hierdoor de gele trui mee naar huis nemen, de prijs voor het eindklassement. Hierdoor werd Chris Froome winnaar van de Tour, zonder één etappe te winnen. Ook bij meerdaagse koersen gaat het om de renner die uiteindelijk de snelste is en niet om de hoeveelheid etappezeges. Bij eendagskoersen ligt het anders, daar kan geen een eindklassement zijn omdat het maar één dag duurt. In deze koersen is het dus wat simpeler: de winnaar is degene die aan het eind van de dag als eerste over de streep komt.

Lichaamsbouw bepaalt Je lichaamsbouw is bepalend voor welke koers jij kunt winnen, en welke niet. Zo heb je van nature zwaardere en lichtere renners. Omdat een zwaardere renner meer gewicht mee moet nemen op de fiets, kan hij minder goed klimmen dan iemand die lichter is. Dat komt simpelweg door de zwaartekracht: hoe meer (spier)massa je bij je draagt, hoe meer kracht het kost om omhoog te fietsen. Voor zwaardere renners is het dan weer relatief makkelijker om hard te fietsen op een vlak parcours of bijvoorbeeld op kasseien (losliggende kinderkoppen). Hier kunnen zij hun zware spieren namelijk goed inzetten en veel kracht zetten, zonder dat ze last hebben van de zwaartekracht. Klimmers zijn meestal de tenger gebouwde mensen. Ze hebben weinig vet en spiermassa. Tijdens een grote ronde zullen renners met deze bouw daarom meer kans maken in het algemeen klassement, omdat de verschillen bergop vaak groter zijn dan op het vlakke. Daarnaast is ook de

spierinhoud van belang. Je verhouding tussen snelle en langzame spiervezels bepaalt of je een explosieve renner wordt of dat je het meer van de langere inspanningen moet hebben. Iedere renner heeft een andere lichaamsbouw en de daarbij behorende specialiteiten. Tegenwoordig kun je met voedingsschema’s, sportschooltraining en hoogtestages (trainingskamp in het hooggebergte om te wennen aan ijle lucht) veel veranderen aan je lichaam, maar nog altijd zal je spiermassa en gewicht bepalend zijn voor jouw specialiteit.

Wielrennen als teamsport Volgens veel mensen is wielrennen nog altijd een individuele sport. Ondanks dat het ploegenwerk de laatste jaren steeds belangrijker is geworden, wordt er namelijk nog altijd maar één renner gehuldigd bij het winnen van een wedstrijd. Hoe komt dat en wie zijn de belangrijkste pionnen in een wielerploeg? In het wielrennen is het ontzettend belangrijk om energie te sparen door achter iemand

Foto: Cor Vos

In klassiekers is het simpel: als je de eerste bent, win je en mag je juichen. Zoals Kasper Asgren in de Ronde van Vlaanderen 2021.

anders te fietsen. Dit noem je in het wiel fietsen. Als je in het wiel zit bij iemand, voel je minder luchtweerstand en kost het minder kracht om hetzelfde tempo als die renner aan te houden. Hoe meer renners er voor je zitten, hoe meer energie je spaart. In de beginjaren van het wielrennen werd er enkel individueel gekoerst. Er werd gereden voor eigen succes en ook al hadden sommige renners dezelfde sponsor, betekende dat niet dat die renners elkaar hielpen in de wedstrijd. Dat gebeurde pas na de Tweede Wereldoorlog, toen geld een steeds grotere rol ging spelen en sponsors daardoor meer te zeggen kregen. De TI-Raleighploeg was in de jaren zeventig en tachtig een van de eerste ploegen die volledig als team ging koersen. Ploegleider Peter Post had de filosofie om de hele ploeg om één leider heen te bouwen. Die kopman moest zoveel mogelijk ondersteuning krijgen om zijn krachten te kunnen sparen om aan het eind van de wedstrijd nog zo fit mogelijk te zijn. BEGINNERSGIDS | RIDE

BEGINNERSGIDS

Knechten en kopmannen Die filosofie wordt vandaag de dag nog steeds toegepast door veel profploegen. Veel teams wijzen één of soms twee kopmannen aan, meestal de beste renner(s) voor die wedstrijd. Daaromheen bouwen ze dan een team met andere renners die ervoor moeten zorgen dat de kopman veilig de finish haalt. Dit soort renners noem je knechten. Deze beschermers van de leiders rijden bijvoorbeeld naar de volgauto voor verse bidons of moeten in geval van nood hun fiets afgeven aan de kopman. Ook zorgen ze ervoor dat hun leider niet de hele dag in de wind zit, door zo lang als ze kunnen voor hem te blijven fietsen. Het lijkt dus meestal geen pretje om knecht te zijn, maar het is een dankbare taak. Zeker als de kopman een mooie wedstrijd wint, kan het hele team de overwinning vieren. Ondanks dat er dan maar één iemand op het podium staat, is het wel een verdienste van het hele team. Ook zijn knechten bedoeld om eventuele aanvallen van concurrenten af te weren. Het kost namelijk veel energie om een tegenstander terug in te halen, dus dan is het handig als een knecht dat voor de kopman doet. In sommige gevallen kan een knecht ook tactisch ingezet worden, bijvoorbeeld als de kopman nog veel concurrenten om zich heen heeft. Dan kan de knecht aanvallen en er op die manier voor zorgen dat de concurrenten van de kopman het gat moeten dichten, oftewel de aanval moeten afstoppen en daarmee krachten verliezen, wat weer een voordeel is voor de kopman.

Vroege vlucht, peloton en gezicht van de koers De wielersport staat bol van absurde terminologie, dus het is onbegonnen werk hier iedere koersterm te benoemen en uit te leggen. Taal is, net als de koers, continu in beweging. 100 RIDE | BEGINNERSGIDS

Toch heb je termen die je móet kennen, wil je iets van de sport begrijpen. Peloton De belangrijkste en misschien wel de meest voorkomende wielerterm is peloton. Het woord peloton is afkomstig uit de krijgsmacht en is bedoeld om een groep aan te duiden. In de wielersport wordt peloton gebruikt om de grootste groep renners aan te duiden. Het voordeel van in het peloton fietsen is dat je veel energie bespaart door de lage luchtweerstand. Als renners bijvoorbeeld pech krijgen en uit het peloton worden gereden, heet dat lossen. Als je gelost bent kost het bakken energie om terug te rijden naar het peloton. Kopgroep Een ander woord dat je vaak zult horen in het wielrennen is kopgroep. In het Frans ‘tête de la course’ ofwel het gezicht van de koers. Strikt genomen is de kopgroep de groep renners die vóór het peloton rijdt, maar welke naam deze groep krijgt hangt vaak af van welke renners zich er op dat moment in bevinden. Als er veel geklommen wordt en daardoor alleen de sterkste renners die groep kunnen volgen, spreek je vaak van een groep favorieten, omdat het dus alleen de allerbesten zijn. Vroege vlucht Soms is een kopgroep hetzelfde als een vroege vlucht. Tegenwoordig is er in bijna elke wedstrijd wel een vroege vlucht: een groep variërend van ongeveer twee tot tien renners die al vanaf de eerste kilometers wegrijdt uit het peloton. Het doel van deze actie is van origine het winnen van de wedstrijd, maar dat lukt tegenwoordig zelden tot nooit. Dat komt omdat de controle van grote ploegen en hun knechten te groot is geworden. Tegenwoordig is de vroege vlucht dus vooral voor de kleinere ploegen bedoeld die voor hun

Chasse patate, demarrage en andere koerspraat Zo zijn er nog duizend-en-één wielertermen op te noemen. De meeste begrippen zijn afkomstig uit het Frans en zul je daarom niet snel horen in het Nederlands. Een enkele keer zul je nog iemand horen over een chasse patate. Een chasse patate (letterlijk: jacht op de aardappel) is een zinloze poging om vanuit het peloton in de kopgroep te komen. Ook zul je af en toe het woord demarrage (of demarreren) horen, wat zoveel betekent als

aanval. Daarna heb je nog de rode lantaarn (nummer laatst), hors catégorie (beklimming van een zware berg) en abandon (als een renner uit de wedstrijd stapt).

Wielrennen en romantiek Oud-renner Fabian Cancellara zei het al: ‘als wielrenner moet je een beetje gek zijn’. Dat klopt. Wielrennen is een sport die draait of afzien, lijden en pijn uitschakelen. Iemand die zich met 90, soms 100 kilometer per uur in een afdaling smijt, kent geen angst. Iemand die met tien anderen nek-aan-nek sprint op de glibberige steentjes op de Parijse Champs Élysees, denkt alleen aan winnen. Iemand die elke dag door weer en wind op de fiets zit, is bereid alles opzij te zetten voor dat ene doel. Dat is de romantiek van de sport. En daar moet je inderdaad een beetje gek voor zijn.

Er is bijna niets mooiers dan een wielerpeloton in de bergen. Nou ja, er zelf fietsen misschien.

Foto: Cor Vos

sponsors in het zicht van de camera’s moeten rijden. Ook kunnen jongere renners zich van hun beste kant laten door in de vroege vlucht te zitten, wat er wellicht voor zorgt dat ze bij een grote ploeg een contract af kunnen dwingen. Het is dus maar zelden dat de winnaar van de dag in de vroege vlucht zit.

BEGINNERSGIDS | RIDE 101

WELKOM BIJ RIDE MAGAZINE! De uitgave die je nu voor je hebt is de tweede van Ride, het nieuwe platform voor fietsers en koerskijkers. De eerste was de Seizoengids, die half maart in print verscheen. De derde komt eraan en zal over de wielrenzomer van 2021 gaan.

ide is het nieuwe platform van WielerFlits. Waar WielerFlits zich richt op het dagelijkse nieuws uit de koers, belicht Ride het plezier van het wielrennen. Met Ride slaan we een brug tussen naar wielrennen kijken en aan wielrennen doen. We willen inspireren, informeren en enthousiasmeren, zodat je een beter begrip hebt van de sport en er daardoor veel meer plezier aan beleeft.

102 RIDE | BEGINNERSGIDS

Weg van de waan van de dag, meer rust en ruimte voor achtergrond, lekker lezen en een nog beter beeld van de sport, dat is Ride. Met plek voor mooie fotografie, diepgang, de techniek van de wielersport en het materiaal van de renners krijg je een exclusieve toegang tot de mooiste sport op aarde. Ride wordt gemaakt door gepassioneerde schrijvers en fotografen, die hun sporen in de sport hebben verdiend. Zo weet je zeker, dat iedereen die van het wielrennen houdt, ook van Ride gaat houden. Voor toerfietser en Tourwinnaar. De schrijvers en fotografen van Ride houden van fietsen, zo veel is duidelijk. Ze kijken naar de koers en stappen daarna op hun fiets om zelf een rondje te rijden. De één wat meer dan

BEGINNERSGIDS

de ander, maar ook dat is logisch. Initiator van deze Beginnersgids is Rodrick. Hij is één van de oprichters van Ride Magazine en zit al vanaf zijn 12de op de fiets. Al die jaren rijdt hij wedstrijden onder de vlag van de KNWU en doet dat op alle soorten fietsen die je kunt bedenken: op de baan, mountainbike, gravelbike, veldrijden, zelfs downhillfietsen. Hij schrijft al meer dan twintig jaar voor verschillende fietsuitgaven en heeft 13 jaar leiding gegeven aan de redactie van Fiets en Procycling, voor hij met Ride begon. Eén van zijn eerste initiatieven was het maken van deze gids. “Elke keer als ik op de fiets stap, zie ik nieuwe fietsers op het pad. Dat maakt me heel blij. Maar ik zie ook dat ze met gympies en korte broek rijden, terwijl het nog koud is. Of dat ze mij vragen wat ze aan hun zadelpijn kunnen doen. Er is veel behoefte aan kennis en daar moet deze gids bij helpen. We geven ‘m gratis weg, digitaal, zodat zo veel mogelijk mensen die kennis in ontvangst kunnen nemen en er hun voordeel mee doen. Fijn is dat we dat kunnen doen in samenwerking met de adverteerders die in dit magazine geloven.” Ondertussen zijn de andere Ride Magazine oprichters, Raymond Kerckhoffs, Maxim Horssels en Martin van den Bosch, druk met de Sportzomergids, die vanaf 3 juni op de mat

Ride Magazine is het nieuwe platform voor toerfietsers en wielerliefhebbers, als verlengstuk van WielerFlits. Scan de QR-code om de Zomergids te bestellen, zodat je alles weet over de Tour, de Spelen en je eigen zomervakantie op de fiets.

ligt. Daarin besteden we aandacht aan de Tour de France, de Olympische Spelen, fietsen van de deelnemers aan die evenementen en prachtige plekken waar jij deze zomer zelf aan de slag kunt op de fiets. Je kunt die gids los bestellen via www.ridemagazine.nl. Ben je geïnteresseerd in Ride Magazine en wil je ons volgen? Daar kun je ook inschrijven voor de nieuwsbrief van Ride en WielerFlits, onze online wielertak. Dan blijf je op de hoogte van onze activiteiten. Want we hebben veel plannen die we gaan uitvoeren, ook voor jou! BEGINNERSGIDS | RIDE 103

DE CHILLSTE HOBBY

Foto: Dawid Labno/Unsplash

BEGINNERSGIDS

VIND JE PERFECTE ZADEL OP PRO-BIKEGEAR.COM

FA LC O N VOOR ZEER FLEXIBELE RIJDERS

Ok, we zijn een beetje als de mensen van de WC Eend, die, nou ja, je weet wel. Maar fietsen is echt een vette hobby. Je kunt jezelf helemaal uit elkaar trekken in een sprint, maar je kunt ook lekker van de wereld en het weer genieten. Je vult het helemaal zelf in. We hope you enjoyed the Ride! TURNIX VOOR FLEXIBELE RIJDERS

GRIFFON VOOR MINDER FLEXIBELE RIJDERS

De nieuwe PRO Falcon-, Turnix- en Griffon-zadels hebben een traditionele zadellengte en zijn ontwikkeld om een reeks zadels te kunnen bieden die bij elke rijder passen. Ze stellen je in staat om beter te presteren, wat zorgt voor een betere fietservaring. Je rijdt comfortabeler en efficiënter,

104 RIDE | BEGINNERSGIDS

dankzij een optimaal geplaatste padding en de anatomische uitsparingen. Ga naar pro-bikegear.com en gebruik de PRO zadel-selector om te zien welke Falcon-, Turnix- en Griffon-zadels de perfecte pasvorm voor jou hebben.

GERMAN ENGINEERING & DESIGN

REACTO A E R O D Y N A M I C S

R E F I N E D

De koning is dood, leve de koning! De volledig nieuw ont worpen RE AC TO combineert de uit stekende aerodynamische eigenschappen van zijn bek roonde en race winnende voorganger met de laat ste innovaties en trends. Dank zij de combinatie van de verbeterde aerodynamica, geïntegreerde kabel s en verhoogd comfort dank zij ruimte voor banden t /m 30 mm breedte is de RE AC TO niet te stuiten op zijn weg naar de top. Onze DISC COOLER technologie zorgt voor optimale remprestaties in z ware omstandigheden. MER IDA. MORE BIKE.

MERIDA.nl

RIDE Beginnersgids 2021

Articles inside

Wielrennen voor dummies

Toertochten: alles is al geregeld

Eten & drinken onderweg

Beter worden met fietsen

Wie remt verliest (maar niet heus

Veilige accessoires

Lekker soppen

Samen is niet alleen

Pech onderweg

Veilig de weg op in een groep

Ketting smeren en laatste check

De mooiste routes fietsen

De bergen in

Je allereerste rit

Waar ga je fietsen?

Fietskleding maakt de man/vrouw

Geen overbodige maar nodige luxe

Schoenplaatjes afstellen

Wie de schoen past

Ik ga op reis en ik neem mee

Zit je lekker?

Bulls

Isaac Vitron

Column Rodrick de Munnik

De groep, wat is dat eigenlijk?

Welke fiets is het beste voor jou

Een goede band met je fiets

De fiets, de fiets en anders niets

De voordelen van fietsen