BESTSELLER
TAJNE ŁAMANE PRZEZ POUFNE
Od zarania dziejów toczy się walka między tymi‚ którzy chcą zachować pewne informacje, a tymi, którzy pragną je zdobyć. Powstają więc różne sposoby ukrywania tajemnic (szyfrowania)‚ a wraz z nimi, zwłaszcza po wynalezieniu pisma‚ rozszyfrowywania. Najstarsze szyfrowane dokumenty odnalezione zostały wśród hieroglifów starożytnego Egiptu.
K
onieczność doskonalenia sposobów utajniania informacji wymuszały wojny, interesy, dyplomacja, szpiegostwo, nawet badania naukowe. Rozwój kryptologii – zarówno kryptografii (ukrywania), jak i kryptoanalizy (odczytywania komunikatów przez nieupoważnionych) – ułatwiały wynalazki takie jak telegraf, telefon‚ radio, komputer, internet. Kryptografia i kryptoanaliza, nauki bliźniacze, od 4000 lat toczą zażarty ze sobą bój, choć z natury są różne. Która z nich wygra? Historia bitew między twórcami i łamaczami kodów jest tajną historią cywilizacji: przegranych i wygranych wojen‚ intryg dyplomatycznych‚ skradzionych tajemnic technologicznych i handlowych‚ obalonych rządów i komputerów zaatakowanych przez hakerów. Zastosowanie komputerów zautomatyzowało kryptoanalizę‚ lecz nie pozbawiło kryptoanalityków pracy. Uwolniło ją tylko od mozołu, ponieważ bezduszny komputer nigdy nie będzie miał tego‚ co ma człowiek: intuicji‚ doświadczenia,
66 L A DY ’ S C L U B • N R 6 5 / 2 0 2 0
David Kahn, Łamacze kodów. Historia kryptologii (oryg. The Codebreakers. The Story of Secret Writing). ZYSK i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2019. Wydanie I w tej edycji. Stron 1644. Oprawa twarda z obwolutą. Tłumaczenie Barbara Kołodziejczyk.
błyskotliwości. Przyszłość kryptologii jest nieodgadniona. O wszystkim, oczywiście, zadecyduje człowiek. Liczącą 1644 strony książkę Łamacze kodów czyta się jak najlepszą powieść sensacyjną. Dotyczy ona fundamentalnych spraw związanych z działalnością rozmaitych struktur społecznych, których domeną była i jest tajność. Łamacze sięgają w głąb społeczeństw – od starożytności, przez narodziny nowoczesnych szyfrów (m.in. niemieckiej Enigmy), aż do ery internetowej. Książka ukazała się po raz pierwszy w 1967 roku, więc przeszło pół wieku temu. Do tej pory tylko w Stanach miała kilkanaście wydań, a w Polsce kilka. Każde następne musiało być poprawiane i uzupełniane, ponieważ ta dziedzina wiedzy nigdy nie będzie kompletna. Dość powiedzieć, że przed pierwszą edycją autor, amerykański dziennikarz, historyk i pisarz David Kahn, nic jeszcze nie wiedział o tak doniosłej sprawie, jak polsko-angielsko-amerykańskie mistrzowskie złamanie tajemnic niemieckiej maszyny szyfrującej