Business Life Polska 3 2020 by MajerMedia

MAGAZYN BEZPŁATNY

ISSN 2450-9612

28 Z KRAJU POLSKIE JACHTY

NUMER 26 • CZERWIEC / LIPIEC 2020

40 PODRÓŻE HONEYMOON

44 SPORT ZASADY GRY W POLO

ZIELONA ENERGIA RODZINA WALTONÓW NAPIWKI NA ŚWIECIE

CAR-SHARING

ZMIENIA PRZYZWYCZAJENIA POLAKÓW BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA ul. T. Kościuszki 26 21-500 Biała Podlaska Tel. 83 411 50 11

REDAKCJA REDAKTOR NACZELNY: Szymon Lach REDAKTOR PROWADZĄCY: Maciej Majerczak ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Paweł Ilczuk, Katarzyna Jaszczuk, Konrad Jaszczuk, Aleksandra Makaruk, Rafał Nowicki WSPÓŁPRACA: Marta Brzezińska, Krzysztof Kotlarski, Dawid Mikoś KOREKTA: Anna Nalikowska

REKLAMA SPECJALIŚCI DS. SPRZEDAŻY: Jakub Wróbel Bartłomiej Dudziński Projekt: Piotr Pyczek Skład: Gabriela Centkowska Fotografowie: Bartek Kuczer, Łukasz Kuczyński Druk: Mazowieckie Centrum Poligrafii

WWW www.majermedia.com

E-MAIL redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com Zdjęcie na okładce: Charles Deluvio, Unsplash

SZANOWNI PAŃSTWO!

Ale się porobiło! Świat wyhamował tak gwałtownie, że o mały włos z niego nie spadliśmy. A na pewno miałoby to miejsce, gdyby był płaski… Ostrzeżenie od Matki Natury? Jeżeli tak, to bardzo konkretne. Następnym razem może być trudniej podnieść się po takim upadku, który dla wielu ludzi na całym świecie okazał się niezwykle bolesny. Wygląda na to, że zaczynamy powoli odbijać się od dna, ale raczej trudno przewidzieć, jak długo będziemy odczuwali skutki. Wiele osób straciło pracę, część firm w najbardziej dotkniętych branżach nie przetrwała. Jednak nie tracimy wiary i idziemy naprzód! Dostaliśmy drogą lekcję i teraz czas na wyciąganie wniosków. W bieżącym numerze poruszamy ciekawy temat związany ze studiami, które kojarzone są jako jedne z najbardziej prestiżowych w dziedzinie szeroko rozumianego zarządzania. Mowa o studiach MBA. Przyglądamy się ich ofercie w Polsce. Zostając w naszym kraju, analizujemy propozycje polskich producentów jachtów, których – jak się okazuje – jest całkiem sporo, więc wielbiciele żeglowania mogą wybierać między wieloma ciekawymi ofertami. Podróż jachtem można śmiało połączyć z podróżą poślubną. Jeśli jednak taki pomysł nie przypadłby Państwu do gustu, przygotowaliśmy 6 propozycji na oryginalną wycieczkę we dwoje, którą będziecie się chcieli wszystkim pochwalić, a zdjęcia i wspomnienia pozostaną w pamięci na zawsze. Do tego przyda się rozeznanie wśród eleganckich toreb podróżnych. Jak wiemy, jest to konieczny rekwizyt bliskich i dalekich wyjazdów, warto jednak wybrać taką torbę, która pasuje do naszego stylu i charakteru wyprawy. Będąc w dalekiej podróży, możecie się zastanawiać, jakie są lokalne zwyczaje związane z dawaniem napiwków. Na stronie 60 znajduje się zestawienie, które ułatwi kalkulację po otrzymaniu rachunku za kolację. Zapraszam serdecznie do lektury i życzę Państwu dużo wytrwałości i determinacji do osiągania założonych celów, pomimo ciężkich czasów.

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA JEST CZŁONKIEM IZBY WYDAWCÓW PRASY Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

Życzę w imieniu naszej redakcji udanych wakacji! Szymon Lach redaktor naczelny

AS TRAS

WS Z YSTKICH

FUEL EX Fuel EX pokona każdą trasę i zrobi to po mistrzowsku. Jeśli masz wybrać tylko jeden rower, to wybierz właśnie ten. trekbikes.com

NAjbOGATSZA RODZINA WIATA

SPORT – POLO

FOTO: IVY POLO CLUB

SPIS TREŚCI

!"#$%&%!'() RODZINA WALTONÓW NAJBOGATSZA RODZINA ŚWIATA

Newsy ze świata �� 8 Gadżety ��12 Car-sharing ��18 Rodzina Waltonów �� 22 MBA w Polsce �� 24 Polskie jachty �� 28 Recenzje hoteli �� 34 Podróż poślubna �� 40 Przegląd produktowy – walizki �� 46 Start-upy – Klarna �� 48 W świecie kawy �� 52 Nowy Jedwabny Szlak �� 56 Napiwki na świecie �� 60 Sport – polo �� 62 Technologia 5G �� 68 Energia odnawialna �� 70 Nieruchomości �� 78 Niszowe perfumerie �� 82 Prawo – hulajnogi elektryczne �� 86 Przegląd rowerowy �� 88 Wino �� 90 5 sposobów na inwestycje ��94 6

Business Life Polska

_imOO _i ..indb===SM iim nd n mdb OOO bO===SM

ADAM SOBC ZY SKI

!"#$%&##'($)&'*+,#-.

NIERUCHOMOŚCI

FOTO: GAGE SKIDMORE, WIKIPEDIA

qbhpq :

/NM /NN N /O NM /OMNV===NT /N OM M MNV :Q :QN V Q= NN == T

FOTO: KUZ-ZAJ

FOTO: SHUTTERSTOCK

FOTO: SIMON GOETZ, UNSPLASH

FOTO: 1 ANDBEYOND.COM

SPOSOBÓW NA INWESTYCJE

90 28

PODRÓŻ POŚLUBNA POLSKIE JACHTY

AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA

FOTO: UN, UNSPLASH

MASECZKOWY BIZNES W ODWROCIE Obowiązek zasłaniania ust i nosa w przestrzeni publicznej przetrwał półtora miesiąca. Uchylenie obostrzeń wraz z końcem maja spowoduje, że na rynku zostaną dziesiątki, jeśli nie setki tysięcy niesprzedanych maseczek. Po wprowadzeniu obowiązku zasłaniania części twarzy ceny maseczek wystrzeliły. Zwykłe jednorazowe, kosztujące kilka miesięcy temu 10-20 groszy, można było kupić za 4-5 zł. Choć powrotu do dawnej ceny na razie nie widać, to już dziś bez trudu znajdujemy oferty za 1-2 zł w przypadku maseczek chirurgicznych. Ceny maseczek wielorazowych przeważnie zaczynają się od kilku złotych za sztukę, choć zdarzają się i oferty za kilkanaście złotych, gdy maseczka wyposażona jest w profesjonalne filtry i zrobiona z nowoczesnych materiałów, np. zawierających jony srebra itp. Rynek pełen jest maseczek, z których dużą część stanowi oferta mikrofirm stworzonych w marcu-kwietniu głównie w tym celu. Jeśli nie będzie kolejnej fali zachorowań i nie wróci obowiązek zakrywania nosa i twarzy, to ceny prawdopodobnie będą dalej spadać, bo firmy zechcą pozbyć się zapasów tak szybko, jak to będzie możliwe. Natomiast maseczki medyczne od sprawdzonych dostawców trafią prędzej czy później do szpitali i przychodni. ⚫

63,8 mld euro w grantach i pożyczkach ma dostać Polska od Unii Europejskiej – wynika z propozycji Komisji Europejskiej, do której dotarła PAP. Łącznie KE zaproponuje na odbudowę gospodarczą po kryzysie związanym z COVID-19 w UE 750 mld euro – 500 mld w formie bezzwrotnych grantów i 250 mld w formie pożyczek. Polska ma po Włoszech, Hiszpanii i Francji dostać największą sumę bezzwrotnych dotacji w UE. Warto pamiętać, że wspomniane 63 mld euro to kwota brutto i nie uwzględnia pieniędzy, które Polska będzie musiała wpłacać do unijnego budżetu na spłatę zaciągniętych pożyczek. Korzyść netto dla polskiej gospodarki to zatem około 38 mld euro. ⚫

FOT: DAVID SMOOKE, UNSPLASH

„THE NEW YORK TIMES” UPAMIĘTNIA OFIARY KORONAWIRUSA

Nowojorski dziennik na pierwszej stronie niedzielnego wydania z 24 maja upamiętnił ofiary koronawirusa w USA. Sześć kolumn wypełniły nazwiska tysiąca Amerykanów, którzy zmarli po zakażeniu COVID-19. Wśród nazwisk znalazło się nazwisko majora Jerzego Główczewskiego, polskiego pilota z Dywizjonu 308, który walczył w jednej z ostatnich bitew lotniczych II wojny światowej nad Gandawą. Polak zmarł 13 kwietnia 2020 roku w wieku 98 lat. USA są dziś państwem najbardziej dotkniętym pandemią. Liczba zgonów 29 maja przekroczyła już 100 tys. ⚫

FOTO: MARKUS SPISKE, UNSPLASH

MILIARDY EURO NA ODBUDOWĘ POLSKIEJ GOSPODARKI

DANE Z USA ZWIASTUJĄ KONIEC KRYZYSU?

FOTO: CHARLES DELUVIO, UNSPLASH

Wiele wskazuje na to, że zdejmowanie restrykcji w USA podziałało ożywczo na największą gospodarkę świata. Świadczą o tym dane o wnioskach o zasiłek dla bezrobotnych, co w każdej rozwiniętej gospodarce stanowi jeden z najważniejszych czynników oceny sytuacji ekonomicznej kraju. Po dwóch miesiącach od nałożenia ograniczeń wszystkie stany zdecydowały się na stopniowe znoszenie restrykcji związanych z epidemią COVID-19. Najdalej poszła Alaska, która zdjęła wszystkie ograniczenia dla biznesu, włącznie z restauracjami, siłowniami i obiektami sportowymi. Po najnowszych danych Departamentu Pracy USA można wnioskować, że to pomogło. Okazuje się, że mimo zalewu wniosków w urzędach pracy bezrobocie jednak maleje. Przynajmniej tzw. bezrobocie ubezpieczone, tj. z prawem do zasiłku, które na dzień 16 maja wynosiło 14,5 proc. i było niższe o 2,6 pkt proc. od rekordowego wskazania od czasów II wojny światowej z poprzedniego tygodnia, czyli 17,1 proc. ⚫

PROJEKT NAJWIĘKSZYM PRODUCENTEM GIER W EUROPIE

FOTO: MAT. PRASOWE

Dzięki wzrostom giełdowym w ostatnim czasie CD Projekt jest już nie tylko największą spółką giełdową w Polsce, ale też największą (druga połowa maja) spółką gamingową w Europie. Bezpośrednią przyczyną wzrostu notowań CD Projekt w środę jest rekomendacja rosyjskiego banku inwestycyjnego VTB Capital. W majowym raporcie podwyższył szacunki sprzedaży „Cyberpunk” 2077 (premiera 17 września) do 20 mln kopii w 2020 roku (z 17 mln wcześniej), a w 2021 roku prognozuje sprzedaż 10 mln egzemplarzy. Istnieje więc możliwość, że „Cyberpunk” stanie się najlepiej sprzedawaną grą w historii po „GTA V”, która w pierwszym roku rozeszła się w 34 mln egzemplarzy. To sprawiło, że cena docelowa rekomendacji poszła w górę do 435 zł z 385 zł wcześniej. Przy takiej wycenie cały CD Projekt byłby wart na giełdzie prawie 42 mld zł, czyli 9,2 mld euro. ⚫

Pandemia koronawirusa spowodowała globalny kryzys, jednak istnieją branże, które także w tej sytuacji radzą sobie świetnie. Potentaci technologiczni nie tylko utrzymują swój stan posiadania (także w kontekście notowań giełdowych), ale nawet… liczą zyski. Największe wzrosty giełdowe w ostatnim czasie notują Facebook, Netflix i Amazon, ale inne firmy tworzące NYSE FANG+ (amerykański indeks giełdowy skupiający największe spółki technologiczne notowane na Wall Street) także prosperują znakomicie. Ze względu na konieczność pracy zdalnej i kwarantanny na całym świecie wzrosła sprzedaż komputerów, urządzeń mobilnych, usług internetowych oraz częstotliwość i wartość zakupów online. To wszystko, rzecz jasna, przełożyło się na ogromne wzrosty obrotów takich firm, jak np. Amazon. ⚫

FOTO: HELLO I'M NIK, UNSPLASH

KTO ZYSKAŁ, A KTO STRACIŁ NA PANDEMII?

FOTO: FRANK BUSCH, UNSPLASH

AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA OBNIŻONA PROGNOZA DYNAMIKI POLSKIEGO PKB Agencja ratingowa Moody’s w raporcie z 28 maja obniżyła prognozę dynamiki PKB Polski w 2020 r. do -3,8 proc. z -2,0 proc. W 2021 oczekuje się natomiast 4-procentowego wzrostu wobec 3,4 proc. poprzednio. Aktualne prognozy zakładają, że kryzys przyniesie znacząco negatywne skutki dla gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej w II kwartale 2020 r., zaś aktywność gospodarcza będzie się stopniowo ożywiała w II połowie roku. Agencja przewiduje, że wszystkie gospodarki regionu odnotują w 2021 r. dodatni wzrost, nie podano jednak uzasadnienia dla prognoz dla Polski ani szacunków innych wskaźników makroekonomicznych. ⚫

Epidemia koronawirusa przyspieszyła rozwój handlu w sieci. W ostatnich miesiącach popularność zakupów online rosła o mniej więcej 20 proc. Trendy zakupowe odzwierciedlają styl życia Polaków – stąd musiały się zmienić w warunkach walki z epidemią. W czasie izolacji sklepy internetowe były jednymi z niewielu miejsc, w których klienci mogli znaleźć niezbędne produkty i robić zakupy najbezpieczniej jak się da, czyli bez konieczności wychodzenia z domu. Największą polską platformę handlu online, Allegro, co miesiąc odwiedza 18 milionów klientów. Ta skala sprawia, że wybory tam dokonywane mogą być reprezentatywne dla stylu życia, który wszyscy musieliśmy przyjąć. Konsumenci w pierwszej kolejności zainteresowali się kategoriami bezpośrednio związanymi z podstawowymi artykułami z zakresu zdrowia i urody, takimi jak środki higieniczne, środki czyszczące czy rękawiczki. Gdy już nieco przyzwyczailiśmy się do pozostawania w domu, klienci zaczęli szukać małej elektroniki, w szczególności wyposażenia do domowego biura, a także książek, zabawek oraz produktów z kategorii „Dom i ogród”. Zgodnie z przewidywaniami niektóre typowo sezonowe trendy zostały zaburzone i nie był to czas na rozważanie zakupu, np. opon letnich czy ubrań i butów na wiosnę. ⚫

FOTO: RUPIXEN.COM, UNSPLASH

INTERNETOWE ZAKUPY POLAKÓW W CZASIE PANDEMII

FOTO: CLÁUDIO LUIZ CASTRO, UNSPLASH

UPADŁOŚĆ NAJWIĘKSZYCH LINII LOTNICZYCH W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ

Największy przewoźnik powietrzny w Ameryce Łacińskiej, chilijsko-brazylijskie linie lotnicze LATAM, poinformował we wtorek, że złożył w sądzie w Nowym Jorku wniosek o wszczęcie wobec nich w USA postępowania upadłościowego. Ma ono umożliwić finansową sanację i restrukturyzację spółki. Chodzi o przewidziane w rozdziale 11. amerykańskiego Kodeksu upadłościowego postępowanie, w którym dłużnikowi zapewnia się ochronę przed wierzycielami i tym samym kontynuowanie statutowej działalności. LATAM to kolejna ofiara niemal całkowitego wstrzymania międzynarodowego pasażerskiego ruchu lotniczego w rezultacie pandemii koronawirusa. Obecne aktywa firmy wyceniane są na mniej więcej 10 mld dolarów, a długi na blisko 50 mld dolarów. ⚫

GADŻETY

PORSCHE 911 WRITING DESK Biurko wykonane z drewna orzechowego oraz części… Porsche 911. Aby skorzystać z pięknego biurka, należy otworzyć prawdziwą klapę silnika. Nie ma chyba bardziej męskiego sposobu na rozpoczęcie pracy. W miejscu tylnych reflektorów zainstalowano szuflady. Powstała tylko limitowana seria biurek i – co ważne – żadne auto nie ucierpiało w trakcie produkcji! Co prawda w tej cenie można kupić już prawdziwe, używane porsche, ale autentyczny fan marki na pewno z chęcią zainwestuje w tak efektowny i pomysłowy mebel. Trzeba będzie niestety poszukać egzemplarza z drugiej ręki, np. na aukcji. Studio projektowe 3GJB17 oferuje też wykonanie w zasadzie dowolnych przedmiotów z części klasycznych aut. ⚫

Cena osiągnięta na aukcji: 30 000 dolarów 3gjb17.fr

HIBED

Czym jest inteligentny dom bez inteligentnego łóżka? Przecież to właśnie w łóżku przeciętny człowiek spędza nawet połowę czasu wolnego od pracy. HiBed jest w stanie znacząco poprawić jakość twojego snu i pomóc dobrze zacząć dzień. Łóżko monitoruje sen za pomocą szeregu czujników, mogących regulować temperaturę i wilgotność powietrza w pomieszczeniu. Rano delikatnie obudzi właściciela w najbardziej odpowiednim momencie. Budzik może odczytać twoje powiadomienia, a nawet podać twoją aktualną wagę. Łóżko oświetli też podłogę wokół, aby nie oślepiać cię bez potrzeby. Oczywiście łóżko smart nie służy tylko do spania. Ma wbudowaną lampkę do czytania, głośniki, a w droższej wersji także sterowanie głosem oraz system multimedialny z projektorem i automatycznie rozsuwanym ekranem. Łóżko wygląda nowocześnie i estetycznie, a do tego można wybierać spośród wielu wersji kolorystycznych. ⚫

Cena: od 12 000 euro hibed.hi-interiors.com

TUPLUS S2 Nic tak bardzo nie pasuje do podróży samolotem, jak walizka wykonana z lotniczego stopu aluminium. Wytrzymała, lekka, odporna na uszkodzenia i pojemna „kabinówka” jest w stanie zaoszczędzić nam wielu kłopotów w czasie podróży. Ciekawy system otwierania walizki pozwala wygodniej zorganizować przestrzeń w jej wnętrzu i poprawia sztywność konstrukcji. Ważnym udogodnieniem jest wyposażenie walizki w zamek szyfrowy z funkcją TSA. Dzięki specjalnym kluczom służby celne mają możliwość szybkiego i bezinwazyjnego otwarcia walizki bez niszczenia jej zamka czy angażowania jej właściciela. Standard TSA jest obowiązkowy w czasie podróży np. do USA, Kanady, Japonii i Australii. Oczywiście klucz TSA mogą posiadać jedynie odpowiednie służby, więc nie otrzymamy go w zestawie z walizką. TUPLUS S2 jest dostępna w kolorze srebrnym, czarnym i różowym. ⚫

Cena: 429 dolarów tuplus.us

NOORI V01 Dzięki temu urządzeniu grill w ogródku już nigdy nie będzie wyglądał tak samo. Noori V01 to mobilny grill, piec i kuchenka w jednym. Przygotujemy na nim w zasadzie każdą potrawę – od grillowanych żeberek aż po pizzę. Po skończonym posiłku po prostu się przy nim ogrzejemy, jak przy ognisku lub kominku. Jako paliwo możemy wykorzystać drewno lub węgiel. Modułowa konstrukcja pozwala dostosować Noori V01 do aktualnych potrzeb w ciągu kilku sekund. ⚫

Cena: ok. 1500 dolarów noori.com.br

Unique place * magic time

Platinum Palace Residence****

Platinum Palace Wrocław *****

Platinum Palace Apartments

ul Reymonta 19

Ul. Powstańców Śląskich 204

ul. Ogrodowa 17

60-791 Poznań

53-140 Wrocław, Polska

61-820, Poznań

tel. +48 61 882 39 40 | tel. +48 519 303 011 residence@platinumpalace.pl

tel. +48 519 339 044 platinumpalace@platinumpalace.pl

tel. +48 61 671 05 66 | tel. +48 519 303 019 apartamenty@platinumpalace.pl

GADŻETY OCZYSZCZACZ POWIETRZA COWAY AIRMEGA 400S Jeszcze jeden gadżet, który przyda się w inteligentnym domu. To kompaktowy i elegancki oczyszczacz powietrza, który może współpracować z aplikacją na smartfona (iOS lub Android). Pozwala to na zdalne sterowanie pracą urządzenia oraz monitorowanie jakości powietrza w domu i na zewnątrz. Oczyszczacz posiada też zautomatyzowany tryb smart, który dostosuje się do naszego rytmu dnia. Diody na obudowie na bieżąco przedstawiają aktualną jakość powietrza i poinformują o konieczności wymiany filtra. Wysoka wydajność pozwala przefiltrować powietrze na powierzchni 145 m2 aż dwa razy w ciągu godziny, z blisko 100-procentową dokładnością. Najciekawszą jednak funkcją oczyszczacza Airmega jest pełna integracja z popularnym asystentem głosowym Alexa. Do korzystania z niego wystarczy niedrogi głośnik Amazon Echo Dot i sieć Wi-Fi. Do wyboru są dwie wersje kolorystyczne, a także tańsze modele o niższej wydajności lub bez łączności Wi-Fi. ⚫

Cena katalogowa: 749 dolarów cowaymega.com

ROLAND KIYOLA KF-10 Pianino cyfrowe marki Roland to połączenie tradycji z nowoczesnością. Naturalne drewno nie służy tu jednak wydobywaniu naturalnego dźwięku instrumentu. Za to odpowiada funkcja modelowania dźwięku SuperNATURAL, dzięki której cyfrowy instrument w niczym nie ustępuje klasycznym pianinom z najwyższej półki, a nawet przewyższa je funkcjonalnością. Dzięki łączności Bluetooth Kiyola może współpracować np. z komputerem lub tabletem, a jeśli akurat nie gramy, możemy wykorzystać jej rewelacyjne głośniki jako bezprzewodowy system dźwiękowy. Jednocześnie stworzona przez japońskiego producenta mebli Karimoku obudowa zajmuje znacznie mniej miejsca niż tradycyjny instrument. Oprócz pianina zestaw zawiera także pedały i ławeczkę. Całość może mieć barwę orzechową lub w kolorze dębu. ⚫

Cena: 16 760 zł roland.com

TAG HEUER MONACO GULF SPECIAL EDITION Pod lekko wypukłym, szafirowym szkiełkiem widać granatowy, ozdobiony szlifem słonecznym cyferblat z białymi tarczkami (licznik 30-minutowy chronografu oraz mała sekunda), a także pionowymi pasami: niebieskim i pomarańczowym. Najnowszy „Gulf” posiada 39-milimetrową kopertę ze stali szlachetnej o klasie wodoszczelności 100 m, w której wnętrzu zamknięto Calibre 11 4Hz werk z automatycznym naciągiem i 40-godzinną rezerwą chodu. Całość zestawiono z czarnym paskiem ze skóry cielęcej oraz pomarańczowymi przeszyciami. ⚫

Cena: 23 790 zł tagheuer.com

SHIRT SHUTTLE Prawdziwy must have dla każdego mężczyzny, któremu zdarza się podróżować służbowo. Shirt Shuttle to zestaw dwóch akcesoriów, które pomogą twojej koszuli dotrzeć nawet na drugi koniec świata bez zagnieceń i plam. W pierwszej kolejności należy skorzystać z deski do składania koszul, a następnie umieścić całość w ochronnym usztywnianym etui z wytrzymałego, wodoodpornego materiału. Etui jest zamykane na suwak i pomieści niestety tylko jedną koszulę, ale w razie potrzeby możemy wyposażyć się w kilka egzemplarzy – zajmują naprawdę niewiele miejsca w bagażu, a efekt jest rewelacyjny. ⚫

Cena: 179 zł toys4boys.pl lub shirtshuttle.com

GADŻETY ZEN EGG

Efektowny i cieszący oko gadżet odniósł sukces na Kickstarterze i jest już dostępny w stałej sprzedaży z międzynarodową dostawą (również do Polski). Czym jest Trobla? Producent opisuje ją jako „drewniany wzmacniacz dźwięku”. To wykonana w 100% z drewna tuba wzmacniająca i upiększająca dźwięk ze smartfona. Bez baterii, kabli i kolejnych elektrośmieci – taki był zamysł twórców. W zestawie znajdziemy drewniany adapter, pasujący do wybranego z listy telefonu. Lista nie jest zbyt długa, ale obejmuje najbardziej popularne modele smartfonów. Kupując ekologiczny gadżet, wspieramy sadzenie drzew w Boliwii. ⚫

Popularność gadżetów takich jak Fidget Cube i Fidget Spinner świadczy o tym, że ludzie w dzisiejszych czasach potrzebują przedmiotów, które pomogą im rozładować napięcie, chociażby przez klikanie, kręcenie i inne czynności. Zgoła inne podejście do problemu nerwowych zachowań przedstawili twórcy Zen Egg, czyli wykonanego z naturalnego drewna… jajka. Według producenta przedmiot działa jak wahadło hipnotyzera. Wystarczy tylko rozbujać jajko i wpatrywać się w nie przez mniej więcej 15 sekund, aby poprawić swoją koncentrację i uspokoić oddech. Można wątpić w moc drzemiącą w tym przedmiocie, ale trzeba przyznać, że jest bardzo miłe dla oka w każdej z 6 wersji kolorystycznych. Cena różni się w zależności od wybranego rodzaju drewna. Jeśli nie sprawdzi się jako uspokajacz, będzie na pewno pięknym i ekskluzywnym przyciskiem do papieru. ⚫

Cena: 99 euro trobla.com

Cena: od 33 dolarów zenegg.si

TROBLA

YIKEBIKE Z zakupem tego produktu możecie mieć spory problem, ponieważ całe wyprodukowane 200 sztuk sprzedało się w ciągu chwili. Deska surfingowa Tesli została wykonana z czarnego włókna węglowego, stosowanego przy produkcji wnętrz aut Tesli. Dolna część deski została pokryta charakterystycznym kolorem Tesla Red – dokładnie tym, który pokrywa krążącą w kosmosie czerwoną Teslę Roadster. Biorąc pod uwagę kultowy status marki i bardzo limitowany nakład, taka deska stanie się wkrótce drogim rarytasem dla kolekcjonerów. Fani Tesli oraz sportów wodnych mają nadzieję, że Elon Musk zdecyduje się na produkcję kolejnych egzemplarzy. Podobno ich jakość jest bliska ideałowi. ⚫

Superlekki, składany rower z napędem elektrycznym, który można schować do torby – to brzmi jak przyszłość, ale dzieje się już dzisiaj! YikeBike zdobywa popularność na całym świecie i sprzedaje coraz więcej swoich pojazdów. To silna i ciekawa konkurencja dla mniej poręcznego Segwaya oraz oczywiście konwencjonalnych jednośladów. Obecnie w ofercie producenta znajdziemy tańszy Model V oraz bardziej ekskluzywny i lżejszy Model C. Skupmy się na tym pierwszym, bo jego cena i tak jest dosyć trudna do przełknięcia. 13,5 kilograma wagi, prędkość maksymalna to 23 kilometry na godzinę, a zasięg to 14 lub 20 kilometrów – w zależności od wersji. Model V ma w zestawie tylną oś z dwoma kółkami – może więc stać się trójkołowcem. Niestety, oznacza to zwiększenie wymiarów i wagi aż o 2 kilogramy. ⚫

Cena: 1500 dolarów shop.tesla.com

Cena: 4995 dolarów yikebike.com

TESLA SURFBOARD

CAR-SHARING CAR-SHARING

CAR-SHARING ZMIENIA PRZYZWYCZAJENIA POLAKÓW TEKST: PAWEŁ ILCZUK

Dzielenie się samochodami? Jeszcze kilka lat temu wzdrygaliśmy się na podobne pomysły, tak jak na abonament za oglądanie filmów i seriali w internecie. Jeśli macie Netflixa albo zdarza się wam wypożyczyć film w usłudze VOD, jesteście na dobrej drodze, aby docenić też car-sharing.

18 62

Business Life Polska

JAK TO DZIAŁA?

Wynajem samochodów nie jest w naszym kraju niczym nowym, ale stosunkowo niedawno pojawiła się zupełnie nowa forma tego typu usługi. Nie musimy już iść do wypożyczalni, podpisywać umów i płacić za dobę z góry – nie wspominając o kaucji. Teraz wystarczy zainstalować aplikację na smartfonie i założyć konto, aby móc wygodnie wrócić do domu w razie deszczu lub przewieźć ciężkie zakupy z marketu. Car-sharing jest całkowicie bezobsługowy i dostępny przez całą dobę. Wszystkie operacje są wykonywane z poziomu smartfona. Wybieramy i rezerwujemy auto, otwieramy drzwi i uruchamiamy silnik przyciskiem w kabinie. Musimy tylko mieć telefon z dostępem do internetu, prawo jazdy i odrobinę środków na koncie. Pieniądze za przejazd zostaną pobrane z naszego konta po zakończeniu wynajmu. Pierwsze „auta na minuty” pojawiły się w Polsce, a konkretnie w Krakowie, w październiku 2016 roku, za sprawą firmy Traficar. Od tego czasu liczba operatorów oferujących tego typu usługi znacznie się zwiększyła, podobnie jak liczba dostępnych aut. W największych miastach naszego kraju jeździ już łącznie kilka tysięcy współdzielonych aut. Są wśród nich auta benzynowe, hybrydowe i całkowicie elektryczne różnych marek. Nie musimy oczywiście decydować się na używanie aut z oferty jednego operatora. Rejestracja w tego rodzaju usługach jest bezpłatna, więc możemy korzystać z kilku ofert zamiennie – w zależności od tego, co jest pod ręką lub czego aktualnie potrzebujemy. Jedynym mankamentem jest konieczność posiadania kilku dodatkowych aplikacji na smartfonie.

FOTO: MAT. PRASOWE

Koszt wynajęcia samochodu to wydatek w granicach 50 groszy za minutę plus 80 groszy za każdy przejechany kilometr. Przy w miarę płynnej jeździe po mieście oznacza to opłatę w granicach 2 złotych za kilometr. Dodatkowo mamy możliwość zaparkowania auta np. na czas zakupów. Za jedyne 10-20 groszy

KORZYSTAJĄC Z CAR-SHARINGU, NIE MUSIMY OPŁACAĆ UBEZPIECZEŃ, ROBIĆ PRZEGLĄDÓW, WYMIENIAĆ OPON ANI NAWET PŁACIĆ ZA MIEJSCA PARKINGOWE W STREFIE PŁATNEGO PARKOWANIA.

19 63

CAR-SHARING CAR-SHARING

FOTO: MAT. PRASOWE

CAR-SHARING TO GŁÓWNIE AUTA KOMPAKTOWE LUB MIEJSKIE, ALE ZNAJDZIEMY WŚRÓD NICH NAPRAWDĘ CIEKAWE PROPOZYCJE, JAK NP. BMW, MINI, CZY ELEKTRYCZNY SMART.

za minutę samochód poczeka na nas pod sklepem. Będzie w tym czasie niedostępny dla innych użytkowników usługi. Ten cennik w zasadzie nie daje szans konkurencji w postaci taksówek. Po chwili zastanowienia można nawet dojść do wniosku, że opłaca się bardziej niż wynajęcie hulajnogi elektrycznej – zwłaszcza jeśli chcemy zabrać ze sobą pasażerów lub bagaż. Biorąc pod uwagę wygodę i zalety korzystania z car-sharingu, łatwo zrozumieć, dlaczego jest coraz bardziej popularny. Rosnąca ilość samochodów jest odpowiedzią na wzrost zainteresowania, a wzrost zainteresowania można łatwo połączyć z lepszą dostępnością aut. Wzrost popularności odzwierciedla też pewną ciekawą zmianę w przyzwyczajeniach Polaków. Z car-sharingu korzystają najczęściej ludzie młodzi, którzy cenią wygodę wynajmowania rzeczy. Leasing, wynajem długoterminowy, abonament – to w zasadzie starsi krewni wynajmu na minuty. Młode pokolenie Polaków nie przywiązuje się już tak bardzo do faktu posiadania przedmiotu, a bardziej do używania go. Wiele osób wcale nie chce mieć samochodu i chętnie pozbędzie się go, gdy zyska dostęp do car-sharingu.

20 64

Business Life Polska

Korzystając z car-sharingu, nie musimy opłacać ubezpieczeń, robić przeglądów, wymieniać opon ani nawet płacić za miejsca parkingowe w strefie płatnego parkowania. Samochody są zawsze gotowe do jazdy i coraz łatwiej znaleźć jeden z nich w pobliżu naszej aktualnej pozycji. Istnieje też możliwość wynajęcia auta na dłuższy czas i zabranie go w dłuższą trasę. Bezstresowa i wolna od obowiązków usługa wynajmu jest wygodną alternatywą dla posiadania własnego auta. Jedynymi obowiązkami pozostają przestrzeganie przepisów ruchu drogowego oraz regulaminu usługodawcy. Jak się okazuje – dla niektórych to wciąż zbyt wiele. CZŁOWIEK SŁABOŚCIĄ SYSTEMU

Największą zmorą operatorów car-sharingowych w naszym kraju są niestety użytkownicy, którzy zwyczajnie nie szanują cudzych samochodów i traktują je jak miejskie gokarty, a przy tym znacznie tańsze i szybsze. Nieprawidłowe użytkowanie i brawurowa jazda często kończą się uszkodzeniami i stłuczkami, a co za tym idzie – karami finansowymi dla kierowców. Auta są wyposażone nie tylko w nadajniki GPS, ale także zaawansowane systemy telemetryczne, które natychmiast informują właściciela auta

Przekonał się o tym pewien użytkownik usługi Panek CarSharing w Warszawie. Firma Panek, oprócz setek nowych aut (głównie hybrydowe Toyoty Yaris), posiada także kilka wyjątkowych aut dla miłośników klasycznej motoryzacji. Za symboliczną opłatą możemy usiąść za kierownicą Poloneza Caro, „Malucha”, a od niedawna również Fiata 125p. Niestety wkrótce po rozpoczęciu swojej kariery Polonez wpadł w oko pewnemu miłośnikowi driftingu, który bez opamiętania szalał nim po parkingu. Nie wiedział jednak, że auto oprócz zdalnego sterowania zapłonem ma też czujniki czuwające nad jego bezpieczeństwem. Wkrótce na feralnym parkingu pojawiła się ekipa techniczna firmy Panek w asyście stołecznej policji. Ta przejażdżka okazała się naprawdę kosztowna. W ostatnim czasie miały również miejsce kradzieże aut z flot car-sharingowych w Warszawie. Zamiast nowej Toyoty Corolli złodzieje zyskali bezpłatny urlop od swojej niecnej profesji. Kradzież auta naszpikowanego czujnikami i nadajnikami doprowadziła do wykrycia dziupli złodziei samochodowych w Wo-

łominie i rozbicia grupy przestępczej. Wyjątkowo feralny łup – prawdziwy koń trojański XXI wieku. Jedyny techniczny problem związany z car-sharingiem to wciąż kulejąca infrastruktura sieci komórkowej, niezbędnej do działania usługi. Nawet w Warszawie i Krakowie zdarzają się miejsca i momenty, w których auto może stracić łączność z serwerami operatora. Z tego względu zdecydowanie odradza się wjeżdżanie wynajętymi autami do garaży podziemnych. Jeśli musimy zatrzymać się w galerii handlowej, poszukajmy miejsca na zewnątrz lub na najwyższym poziomie parkingu naziemnego. Co się wtedy stanie? Spokojnie, nic wielkiego. Nie stracicie panowania nad samochodem, lecz możecie mieć problem z zakończeniem wynajmu lub zamknięciem centralnego zamka samochodu. O tym, jak ważne jest zamykanie drzwi i kończenie wynajmu auta na ekranie smartfona, przekonał się pewien mieszkaniec Warszawy. Zostawiając auto na ulicy, nie zabezpieczył go przed dalszą jazdą, z czego skorzystali dwaj nastolatkowie. Za kierownicą elektrycznego BMW zasiadł czternastoletni chłopak. On i jego trzynastoletni pasażer wkrótce zakończyli darmową przejażdżkę na betonowej barierze w centrum Warszawy. Przyczyną wypadku były zapewne zaskakująco dobre osiągi niepozornego autka oraz… alkohol, pod którego wpływem znajdował się kierowca. ⚫

JEŹDZIĆ AUTEM, ALE NIE POSIADAĆ AUTA - W DUŻYCH MIASTACH TAKI TREND MA SZANSĘ NA POWODZENIE. PRZYSZŁOŚĆ CAR-SHARINGU ZALEŻY OD POLAKÓW I EWOLUCJI ICH PRZYZWYCZAJEŃ.

FOTO: DAN GOLD, UNSPLASH

o przekraczaniu prędkości, nieostrożnej jeździe, a nawet brutalnym obchodzeniu się z pedałem gazu. Jeśli zostaniemy na tym przyłapani, możemy otrzymać telefon od operatora, w którym zostaniemy pouczeni. W skrajnych wypadkach konsekwencje mogą być naprawdę wysokie.

21 65

najbogatsza RODZINA ŚWIATA ŚWIATA NAJBOGATSZA RODZINA

WALTONOWIE NAJBOGATSZĄ RODZINĄ ŚWIATA Myśląc o najbogatszej rodzinie świata, zapewne wyobrażacie sobie brytyjską rodzinę królewską lub któryś z rodów Arabii Saudyjskiej. Prawda jest jednak zupełnie inna. Najbogatszą rodziną na świecie są Waltonowie – Amerykanie, którzy dorobili się fortuny dzięki ciężkiej pracy i doskonałemu pomysłowi na biznes. 22 60

Business Life Polska

GAGE WIKIPEDIA SKIDMORE, WIKIPEDIA FOTO: GAGEFOTO: SKIDMORE,

TEKST: ADAM SOBCZYŃSKI

Samuel Moore Walton zajął się handlem tuż po opuszczeniu armii w roku 1945. Niezwykłe umiejętności i biznesowy zmysł pozwoliły mu stworzyć własną markę i uczynić z niej ogólnokrajowego giganta. Dzięki rozsądkowi i odwadze Sama Waltona mały sklep w Arkansas stał się początkiem najbardziej dochodowej sieci sprzedaży w historii. Po śmierci ojca założyciela Walmartu w 1992 roku firma i jej dorobek przeszły w posiadanie jego żony Helen i czworga dzieci: Roba, Johna, Jima i Alice. Część praw do firmy znalazła się też w rękach potomków Buda Waltona – brata Samuela i współzałożyciela Walmartu. Aktualnie majątek wszystkich członków rodziny wynosi łącznie 190,5 miliarda dolarów. W ciągu ostatniego roku Waltonowie wzbogacili się o ponad 39 miliardów dolarów – to daje ponad 70 tysięcy dolarów na minutę, 4 miliony na godzinę i 100 milionów dolarów dziennie.

FOTO: WALMART, WIKIPEDIA

Przeglądając pierwszą dziesiątkę najbogatszych ludzi świata, nie znajdziemy nikogo o nazwisku Walton. Palmę pierwszeństwa wciąż dzierży Jeff Bezos, którego majątek szacuje się na 112 miliardów dolarów. Jednak w drugiej dziesiątce znajduje

się troje spośród czworga dzieci Sama Waltona. Na miejscu 16. znalazł się James Walton, 17. miejsce należy do Alice Walton, zaś pozycja 18. należy do Roba Waltona. Wartość majątku każdego z trojga rodzeństwa szacuje się na odpowiednio 44,6, 44,4 oraz 44,3 mld dolarów. John, drugi syn Samuela, zginął w katastrofie prywatnego samolotu. Tuż przed śmiercią w 2005 roku znajdował się na 11. miejscu listy najbogatszych ludzi świata. Na aktualnej liście znalazł się także syn Johna – Lukas Walton. Majątek szacowany na 15,2 mld dolarów zapewnił mu 75. pozycję na liście.

FOTO: WALMART CORPORATE, WIKIPEDIA

łównym źródłem bogactwa rodziny Waltonów jest amerykańska sieć sklepów Walmart. Założony w 1962 roku Walmart jest obecnie najbardziej dochodową korporacją i największym prywatnym pracodawcą świata. Sieć Walmart prowadzi 11 tysięcy dyskontów na całym świecie i zatrudnia ponad 2,3 miliona pracowników – to więcej, niż wynosi liczba ludności Słowenii.

Lista najbogatszych rodzin świata jest znacznie bardziej skomplikowana niż lista najbogatszych osób. Za każdą z pozycji na liście stoi kilka-kilkanaście osób, z których każda ma inny wkład w zbiorowy, rodzinny sukces. Waltonowie są nie tylko spadkobiercami fortuny i członkami zarządu wielkiej korporacji. Prawie każdy z członków rodziny udziela się też w innych przedsiębiorstwach, indywidualnych projektach oraz organizacjach charytatywnych. Choć świat biznesu i wielkich pieniędzy jest też pewien wielkich zmian i niespodzianek, możemy być pewni, że Waltonowie będą okupować szczyt listy najbogatszych rodzin przez kilka następnych lat. Kolejne na liście rodziny Mars i Koch dysponują majątkami o wartości około 125 miliardów dolarów – prześcignięcie Waltonów może być poza zasięgiem ich możliwości lub zająć długie lata. �

WARTOŚĆ MAJĄTKU KAŻDEGO Z TROJGA RODZEŃSTWA SZACUJE SIĘ NA ODPOWIEDNIO 44,6, 44,4 ORAZ 44,3 MLD DOLARÓW. 23 61

SZKOŁY BIZNESU

KURS NA BIZNES, CZYLI MBA W POLSCE TEKST: MARCIN GOMÓŁKA

Master of Business Administration – taki tytuł możemy uzyskać po ukończeniu studiów podyplomowych z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem. Dyplom absolwenta programu MBA staje się coraz bardziej pożądanym atutem na rynku pracy, ale też realnym wsparciem dla menedżerów, a nawet prezesów firm.

istoria studiów MBA zaczęła się wraz z drugą połową XX wieku, a ich ojczyzną są oczywiście Stany Zjednoczone, słynące od zawsze z silnej gospodarki wolnorynkowej. Kształcenie osób zarządzających firmami w USA ma oczywiście znacznie dłuższą historię i z pewnością pozytywnie wpłynęło na funkcjonowanie tysięcy przedsiębiorstw. W Polsce studia MBA zaczęły pojawiać się w latach 90., wraz z nastaniem ery kapitalizmu. Z oczywistych względów w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nie miały one racji bytu. Szczytowa popularność MBA przyszła jednak znacznie później, bo w drugiej dekadzie XXI wieku.

Business Life Polska

PROFIL ABSOLWENTA

Osoba, która ukończyła studia podyplomowe i uzyskała tytuł Master of Business Administration, powinna posiadać wszelkie kwalifikacje do zarządzania firmą lub jej konkretnym działem. Wiedza i umiejętności zdobyte podczas studiów MBA mają za zadanie dać wymierne korzyści nie tylko pracownikowi, ale również firmie, w której pracuje. Kompleksowe programy szkolenia, oparte w znacznej części na zajęciach praktycznych, mają zaznajomić kandydatów z zagadnieniami przydatnymi w świecie szeroko pojętego biznesu. MBA CZY EMBA?

W pierwotnej formie studia MBA były skierowane do kadry zarządzającej, w tym także właścicieli wszelkiego rodzaju przedsiębiorstw. Dziś kursy przeznaczone dla osób pracujących na wysokich stanowiskach są najczęściej określane jako Executive MBA, zaś studia MBA są kierowane do osób, które walczą o awans lub nawet nie podjęły jeszcze pierwszej pracy. Pierwsze różnice pomiędzy studiami MBA oraz EMBA pojawiają się już na etapie rekrutacji. W przypadku tych pierwszych konieczne jest przejście egzaminów wstępnych. Aby dostać się na studia EMBA, należy legitymować się odpowiednim stażem pracy, wynoszącym co najmniej kilka lat. Kolejną ważną różnicą jest tryb studiów. Programy EMBA są przeznaczone wyłącznie dla osób pracujących zawodowo, stąd też realizowane są wyłącznie w trybie zaocznym. Zajęcia w weekendy wymagają też sporych nakładów pracy własnej w czasie wolnym od nauki.

FOTO: HUNTERS RACE, UNSPLASH

Jeśli chodzi o wartość merytoryczną obu rodzajów studiów, warto zaznaczyć, że programy EMBA skupiają się bardziej na umiejętnościach praktycznych. W przypadku osób z minimum kilkuletnim doświadczeniem w zarządzaniu przedsiębiorstwami wypada przecież założyć, że posiadają już znaczną wiedzę, którą muszą jedynie przekuć w skuteczne działanie.

DOBRE ZARZĄDZANIE FIRMĄ TO NIE TYLKO KWESTIA WRODZONYCH ZDOLNOŚCI. PRAWDZIWY TALENT ZAWSZE WYMAGA DOSZLIFOWANIA. STUDIA MBA TO NAJLEPSZY SPOSÓB NA WNIESIENIE SWOJEJ KARIERY NA NOWY POZIOM.

SZKOŁY BIZNESU

W zakresie kompetencji, które zyskujemy w czasie studiów, mogą znaleźć się dziedziny z bardzo szerokiego zakresu. Są to m.in. księgowość, prawo, marketing, zarządzanie finansami i produkcją, planowanie strategiczne i zarządzanie międzynarodowe, a nawet kierowanie zespołem i coaching. INWESTYCJA W PRZYSZŁOŚĆ

W ofercie edukacyjnej polskich uczelni możemy znaleźć około 70 kursów MBA oraz EMBA. Aby wybrać właściwy kurs, powinniśmy zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii. Cennym wskaźnikiem jakości studiów są regularnie przeprowadzane rankingi, opierające się na zadowoleniu uczestników oraz ich dalszych losach zawodowych. W tych rankingach prowadzą niezmiennie trzy uczelnie z Warszawy: Szkoła Główna Handlowa, Uniwersytet Warszawski oraz Akademia Leona Koźmińskiego. Oczywiście oferta programów MBA nie kończy się na stolicy. Warte uwagi są także programy szkół wyższych z Poznania, Krakowa, Wrocławia i Gdańska. Renoma uczelni nie jest jednak jedynym kryterium, jakim powinniśmy się kierować. Jednym z najbardziej istotnych czynników, podnoszących wartość absolwenta na rynku pracy, jest

ABSOLWENCI STUDIÓW MBA SĄ CORAZ BARDZIEJ POTRZEBNI I DOCENIANI NA RYNKU PRACY.

Business Life Polska

FOTO: KELLY SIKKEMA, UNSPLASH

Ukończenie studiów podyplomowych MBA lub EMBA, trwających zazwyczaj od 1 do 2 lat (2-4 semestry), wymaga nie tylko dużych nakładów czasu i pracy, ale także dosyć wysokich opłat. Czesne na najbardziej elitarnych uczelniach może przekroczyć 50 tysięcy złotych – to zdecydowanie jedna z najdroższych gałęzi edukacji. Z tego powodu zdecydowanie największą grupę odbiorców stanowi doświadczona kadra menedżerska oraz właściciele firm. Poszerzanie swoich kwalifikacji mogą uznać za inwestycję, której stopa zwrotu może się okazać nadzwyczaj korzystna. Większości absolwentów programów MBA udaje się uzyskać awans i wzrost płac, po uzyskaniu dyplomu lub nawet jeszcze w trakcie trwania nauki. MBA staje się też popularne wśród osób młodszych, nieposiadających żadnego doświadczenia zawodowego. To skuteczny sposób na skompensowanie braku doświadczenia za pomocą wysokich kwalifikacji oraz zwiększenie szans na zdobycie atrakcyjnego stanowiska w przyszłości. Jeśli nie dysponujemy odpowiednią ilością gotówki, studia MBA mogą być finansowane z pożyczek na preferencyjnych warunkach, udzielanych m.in. przez fundusze Inwestuj w Rozwój oraz Open. Programy EMBA są też często opłacane przez pracodawców.

FOTO: POODAR CHU, UNSPLASH

akredytacja studiów. Akredytacja jest swego rodzaju certyfikatem jakości, świadczącym o odpowiednim poziomie kształcenia. W Polsce przyznaje ją Stowarzyszenie Edukacji Menedżerskiej FORUM, będące członkiem europejskiego systemu European Quality Link. Wiele programów MBA może się jednak pochwalić akredytacją wydaną przez organizacje zagraniczne. Do najbardziej cenionych przez pracodawców należą akredytacje AMBA, AACSB i EQUIS. Dostępne kursy MBA różnią się od siebie także programem kształcenia. Są kierowane do osób o różnym poziomie wiedzy oraz doświadczenia zawodowego, a także przekazują nieco inny zasób umiejętności. W ofercie uczelni wyższych znajdziemy też kursy skupiające się na konkretnych umiejętnościach oraz działalności w konkretnych branżach, takich jak logistyka, finanse, IT, produkcja i wiele innych. Wybierając studia dla siebie, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na te, których programy odpowiadają naszym potrzebom.

MIĘDZYNARODOWE TRENDY

Wiele uczelni decyduje się na ścisłą współpracę z zagranicznymi uniwersytetami. Skutkuje to nie tylko większym prestiżem kursów, ale też daje większe możliwości zdobywania kompetencji. Elementem stałym wielu kursów MBA są wyjazdy zagraniczne, pełniące funkcję zaawansowanych zajęć praktycznych. Współpraca międzynarodowa to nie tylko dostęp do szerszej i bardziej aktualnej wiedzy, ale także większe możliwości po ukończeniu studiów. Dyplomy akredytowanych studiów MBA są honorowane przez wielu zagranicznych pracodawców. Szczególnymi względami cieszą się jednak dyplomy uczelni. Jeśli wiążemy swoją zawodową przyszłość z pracą poza granicami kraju lub ścisłą współpracą z zagranicznymi kontrahentami, możemy zdecydować się na kurs MBA prowadzony w całości w języku obcym (najczęściej angielskim) lub na specyficzny rodzaj studiów, nazwany Global Executive MBA. Jest on skierowany do osób pracujących w firmach i instytucjach o charakterze międzynarodowym. ●

MADE IN POLAND

POLSCY PRODUCENCI JACHTÓW PODBIJAJĄ ŚWIAT TEKST: PAWEŁ ILCZUK

Produkcja polskich aut zakończyła się lata temu, a kolejne próby jej wskrzeszenia w najlepszym wypadku kończą się na kilku prototypach. Producent pociągów i tramwajów PESA ma lepsze i gorsze momenty, a lubelski Ursus notuje straty. Najlepiej prosperującą marką polskich pojazdów jest Solaris, produkujący i eksportujący na cały świat nowoczesne autobusy. Jest jednak taka gałąź przemysłu transportowego, w której Polacy wiodą prym. Mowa o producentach jachtów motorowych, stanowiących od lat ścisłą światową czołówkę.

ało osób w Polsce interesuje się tematyką jachtów. Prywatna łódź słusznie kojarzy nam się z ekstrawagancją i luksusem, na który decydują się tylko prawdziwi zapaleńcy. Biorąc pod uwagę liczbę sprzedanych jednostek, rynek sprzedaży jachtów na świecie jest stosunkowo niewielki, a jednak nasz wkład został już zauważony i doceniony przez całe rzesze nabywców oraz entuzjastów z całego świata. Jachty stały się jednym z naszych najcenniejszych i najlepszych towarów eksportowych. Polskie łodzie należą

Business Life Polska

do czołówki najczęściej wybieranych na całym świecie. Pod względem wielkości sprzedaży wyprzedzają nas jedynie Stany Zjednoczone. Liczba wytwarzanych w Polsce jachtów wciąż rośnie i już w roku 2017 przekroczyła 20 tys. sztuk. Najwięcej spośród nich to jachty motorowe z silnikiem zaburtowym, o długości od 6 do 9 metrów. Łodzie o długości nawet dwukrotnie większej niż przeciętne auto są piękne i potężne, ale najwięcej emocji budzą prawdziwe wille na wodzie. Taka jednostka to powód do dumy dla właściciela, ale również dla jej projektantów i budowniczych.

FOTO: SIMON GOETZ, UNSPLASH 33

LICZBA WYTWARZANYCH W POLSCE JACHTÓW WCIĄŻ ROŚNIE I W ROKU 2017 PRZEKROCZYŁA JUŻ 20 TYS. SZTUK. NAJWIĘCEJ SPOŚRÓD NICH TO JACHTY MOTOROWE Z SILNIKIEM ZABURTOWYM, O DŁUGOŚCI OD 6 DO 9 METRÓW.

MADE IN POLAND

FOTO: IAN KEEFE, UNSPLASH

NAJWIĘKSZYMI I NAJBARDZIEJ ZNANYMI WŚRÓD KLIENTÓW ZAGRANICZNYCH SĄ SUNREEF YACHTS ORAZ GALEON Z OKOLIC GDAŃSKA, A TAKŻE DELPHIA YACHTS Z OLECKA. TO PRODUCENCI O ŚWIATOWEJ RENOMIE, KTÓRYCH POCZYNANIA SĄ BACZNIE ŚLEDZONE PRZEZ KONSUMENTÓW, ALE RÓWNIEŻPRZEZ KONKURENCJĘ.

Business Life Polska

Największy i najbardziej ekskluzywny jacht zbudowany w Polsce to Viatoris. Superluksusowy model o długości 40 metrów narodził się w gdańskiej stoczni Conrad Shipyard i jest największą tego typu jednostką w całości wyprodukowaną w Polsce.

Choć ilościowo sprzedaż polskich jachtów jest znacznie mniejsza niż chociażby eksport samochodów marki Porsche, to jednak wciąż jest ich więcej niż jakichkolwiek innych pojazdów silnikowych wytwarzanych przez polskich producentów. Warto też pamiętać, że ceny najdroższych jachtów made in Poland sięgają kilkuset tysięcy, a nawet kilku milionów euro za sztukę. Łączną wartość eksportu szacuje się na blisko pół miliarda euro rocznie. Mimo pozornie wysokich cen jachty z Polski na tle konkurencji legitymują się konkurencyjnymi cenami i doskonałą jakością. To właśnie współczynnik ceny do jakości stał się pierwszą kartą przetargową. Drugą z nich są dopracowane i nowatorskie konstrukcje, cechujące się praktycznością, dbałością o szczegóły i eleganckim designem. POLSKIE MARKI ZNANE NA CAŁYM ŚWIECIE

Polski przemysł jachtowy tworzy blisko tysiąc firm rozproszonych po całym kraju, choć oczywiście znaczna część z nich mieści się w pobliżu morza lub jezior, czyli na Pomorzu lub Warmii i Mazurach. Największymi i najbardziej znanymi wśród klientów zagranicznych są Sunreef Yachts oraz Galeon z okolic Gdańska, a także Delphia Yachts z Olecka. To producenci o światowej renomie, których poczynania są bacznie śledzone przez konsumentów, ale również przez konkurencję. Wszystkich producentów znad Wisły (a raczej znad Bałtyku i Krainy Tysiąca Jezior) łączą pasja i kunszt, które gwarantują zadowolenie klientów. Mówimy w końcu o branży, w której 9 na 10 nabywców to prawdziwi miłośnicy i entuzjaści, dla których cena jest kwestią co najwyżej drugorzędną, a często zrzucaną na znacznie dalszy plan. Tu nie ma miejsca na cięcie kosztów i niedopracowane rozwiązania. Problemy z jakością nie tylko zniechęciłyby potencjalnych nabywców, ale mogłyby także być opłakane w skutkach dla użytkowników. Zwarcie w instalacji elektrycznej lub pęknięcie kadłuba z dala od lądu to przepis na katastrofę – również wizerunkową.

FOTO: OSWALDO MARTINEZ, UNSPLASH

Wytwarzanie okazalszych jachtów i katamaranów nie jest oczywiście produkcją hurtową. Niemal każdy egzemplarz ma w sobie coś wyjątkowego i niepowtarzalnego. Nawet jeśli nabywca wybrał gotowy model z katalogu danej marki, możliwości personalizacji znacznie przewyższają te, które są praktykowane w przypadku najbardziej luksusowych aut.

KTO KUPUJE NASZE JACHTY?

Polskie łodzie, jachty i katamarany znajdują nabywców na wszystkich kontynentach. Główne kierunki eksportu to kraje Europy Zachodniej oraz Skandynawii, ale nasi producenci walczą też o uwagę i pieniądze nabywców spoza Europy. Atrakcyjnymi rynkami zbytu są chociażby Stany Zjednoczone, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Australia oraz szybko bogacące się Chiny. Polskie jednostki pływające są zdecydowanie godne pieniędzy Amerykanów czy arabskich szejków. Muszą jedynie zostać przez nich zauważone, a może to być miłość od pierwszego wejrzenia. CZY MOŻE BYĆ LEPIEJ?

Odpowiedź na to pytanie jest oczywiście twierdząca. Utrzymanie wysokiej jakości i stałe ulepszanie naszych rodzimych produktów już od 2009 roku owocuje systematycznym wzrostem sprzedaży. Środowisko miłośników żeglugi jest dosyć zwarte, dzięki czemu wieści o wyróżniających się (zarówno na plus, jak i na minus) produktach rozchodzą się w sposób organiczny. Potencjał przemysłu jachtowego został dostrzeżony także przez polski rząd, który wspiera finansowo działania promocyjne. Adresatami trwającej obecnie akcji marketingowej są takie kraje jak Niemcy, Holandia, Norwegia, USA, ZEA, Turcja, Rosja, Chiny i Australia. Są to w większości

MADE IN POLAND

TO WARTO ZOBACZYĆ

Choć niewielu z nas o tym wie, również w Polsce organizowane są wystawy, targi i konkursy na najlepsze jachty i łodzie. Te wydarzenia nie są tak popularne jak imprezy targowe pokroju niedawno zakończonego Poznań Motor Show. O ile niemal

każdego Polaka interesują samochody i motoryzacja w ogóle, o tyle tematyka jachtów i łodzi jest swojego rodzaju niszą dla wyjątkowego kręgu odbiorców. Publiczność jest tu mniej liczna, ale także bardziej skora do zakupów niż dziesiątki tysięcy ludzi odwiedzających wspomniane już Motor Show w Poznaniu. Jeśli jednak będziecie mieli okazję odwiedzić imprezę taką jak Warszawski Salon Jachtowy, Boatshow w Łodzi, Targi Wiatr i Woda w Warszawie i Gdyni lub jakąkolwiek inną imprezę poświęconą jachtom i łodziom – naprawdę warto skorzystać z tej możliwości i zobaczyć, jak wspaniałe jednostki pływające powstają w naszym kraju. To naprawdę światowa czołówka pod każdym względem. ●

GŁÓWNE KIERUNKI EKSPORTU TO KRAJE EUROPY ZACHODNIEJ ORAZ SKANDYNAWII, ALE NASI PRODUCENCI WALCZĄ TEŻ O UWAGĘ I PIENIĄDZE NABYWCÓW SPOZA EUROPY. ATRAKCYJNYMI RYNKAMI ZBYTU SĄ CHOCIAŻBY STANY ZJEDNOCZONE, ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE, AUSTRALIA ORAZ SZYBKO BOGACĄCE SIĘ CHINY.

Business Life Polska

FOTO: REDCHARLIE, UNSPLASH

rynki, na których polskie łodzie są już znane, ale także rynki perspektywiczne, które mogą się okazać cennymi odbiorcami naszych produktów. Wśród działań promujących polski przemysł nautystyczny jest chociażby wystawianie naszych marek na zagranicznych targach i wystawach poświęconych tej branży.

60cm

Elk am i no D om 120cm

pły t k i na • ś c ian y • podł ogi • t a ra s y • s chod y • p a ra p e ty

+48 46 856 40 40 • +48 602 292 707 • biuro@elkaminodom.pl • www.elkaminodom.pl

TESTUJEMY I OCENIAMY

THE CAPITOL KEMPINSKI HOTEL SINGAPORE HOTELARSTWO NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE TEKST: S ZYMON LACH

ZDJĘCIA MAT. PRASOWE

Hotelarstwo odbieram jako sztukę gościnności, czyli przyjmowania gości z szacunkiem, uwagą, atencją i otwartością na jego potrzeby i oczekiwania. To również spełnianie obietnic, a czasami wychodzenie jeszcze o krok dalej. To efektywne budowanie relacji na długą metę. W hotelach należących do sieci Kempinski wszystkie te elementy mają miejsce. Najważniejsze, że nie są wymuszone ani przypadkowe.

użo się mówi o budowaniu relacji z gośćmi hotelu, zanim jeszcze nadejdzie dzień zameldowania, w trakcie pobytu oraz po nim. Nazywamy taki proces Total Guest Experience. Już na etapie dokonywania rezerwacji ważne są detale tego procesu. Rezerwując pobyt w jednym z hoteli Kempinskiego, najpóźniej kilka dni po dokonaniu rezerwacji (w zależności od tego, ile dni dzieli nas od momentu rezerwacji

Business Life Polska

do dnia przyjazdu), odezwie się Lady in Red. Jest to osoba, która odpowiada za budowanie relacji z gośćmi. Otrzymałem w powitalnym e-mailu kilka pytań, np. czy przyjeżdżam do Singapuru, aby świętować jakąś ważną uroczystość, czy mam alergię, a może w ogóle mam jakieś specjalne życzenia. Oprócz tego zostało mi przedstawione pillow menu, czyli „menu poduszek”. Każdej poduszce towarzyszy opis: jedna dla alergików, inna na zmęczony kark, a jeszcze kolejna dla tych, którzy mają problem z kręgosłupem. Niesamowite

jest to, jaką wagę przykłada się do tego, aby któraś z Ladies in Red była obecna podczas przyjazdu. Chodzi o zachowanie kontynuacji. E-mailowałem z Lady in Red, która ma na imię Carolina. Jest duża szansa, że Carolina będzie w hotelu wtedy, kiedy będę się meldował. Przyjeżdżamy do hotelu. Wjazd nietypowy, od tyłu. Wynika to z konstrukcji budynku, który został wzniesiony w 1903 roku. Od wejście wita nas Khai. Uśmiecha się, odbiera bagaż i zaprasza do lobby,

które jest niezwykle przyjemne, ciepłe, przytulne. Podchodzi do recepcyjnego biurka, wskazuje dwa fotele ustawione przed nim. Siadamy, Khai naprzeciwko nas. W trakcie meldowania prezentujemy paszporty i kartę kredytową, która jest wymagana. Khai często zwraca się do nas po nazwisku, ale robi to w bardzo wyważonym i eleganckim stylu. Mała dygresja: o ile po angielsku tego typu zwroty brzmią bardzo profesjonalnie, to nie jestem przekonany, czy w polskich realiach by się taka metoda przyjęła. Sieć sklepów Empik próbowała kiedyś taką metodę wprowadzić, ale zakończyło się to sporym niepowodzeniem i krytyką. Warto pamiętać o różnicach językowych i kulturowych, kiedy chcemy przekopiować konkretny mechanizm z jednego kraju do drugiego. Khai odprowadza nas do pokoju. Po drodze pokazuje, w którym miejscu i w jakich godzinach podane będzie śniadanie.

Jedziemy na 3. piętro spośród czterech, które ma budynek. Od windy do pokoju dzieli nas kilkanaście kroków. Wrażenie robi bardzo miękki dywan, który jakby układa się pod stopami. Na ścianach wiszą ciekawe obrazy. Khai pokazuje, gdzie należy przyłożyć kartę, aby otworzyć drzwi. Otwiera je, wprowadza bagaż i odkłada na przeznaczone do tego miejsce. Wchodzimy za nim. Podczas podróży zawsze towarzyszy mi nutka ciekawości, jak będzie wyglądał pokój, w którym będę mieszkał, a który przez kilka dni będzie moim domem. Myślę, że tu, dokładnie w momencie przekraczania progu pokoju, ma miejsce jedna z decydujących chwil, która odpowie na pytanie, czy oczekiwania zostały spełnione, czy nie. A może oczekiwania zostały przekroczone i jest lepiej, niż się spodziewaliśmy? W naszym przypadku właśnie tak było. Okazało się, że otrzymaliśmy upgrade do Stamford Suite, który jest po prostu niesamowity. Apartament jest zbudowany na bazie pro-

stokąta, po lewej i prawej stronie znajduje się odpowiednio łazienka i toaleta. Ilość akcesoriów do mycia, nie wspominając o najwyższej jakości kosmetykach, jest imponująca. Pośrodku znajduje się salon z elegancko urządzonym miejscem wypoczynkowym. Za nim wchodzi się do sypialni, w której znajduje się duże łóżko, toaletka z podświetlonym lustrem, aby ułatwić paniom nałożenie makijażu przed wyjściem na spektakl do teatru. Przy okazji sypialnia jest bardzo przytulna, przestronna i dobrze wyposażona. Pobyt w Capitol Kempinski Hotel Singapore był bardzo udany. Do tego stopnia, że dawno nie byłem w tak dopracowanym hotelu pod względem obsługi gości. Khai, u którego również się wymeldowywaliśmy, zapytał nas, czy pamiętaliśmy o zabraniu paszportów. Taka niby błaha rzecz, a jak zapada w pamięć. Dokładnie w ten sposób buduje się długotrwałe relacje z gośćmi hotelu. ●

TESTUJEMY I OCENIAMY

KĒSA HOUSE SINGAPORE TEKST: SZYMON LACH

Już z zewnątrz hotel KēSa House robi ciekawe wrażenie. Budynek wygląda jak reszta zabudowy w chińskiej dzielnicy, można poczuć powiew historii. Po wejściu do hotelu bezpośrednio z ulicy znajdziemy się w lobby połączonym z recepcją, która mocno odbiega od standardowych rozwiązań stosowanych zwykle w miejscu, gdzie wita się gości. Recepcjonistka siedzi przy dużym stole, jaki znamy z przestrzeni coworkingowych. Za nią znajduje się sporej wielkości półka z książkami przytwierdzona do ściany. Nie jest to jednak zwykła ściana, gdyż po delikatnym naciśnięciu otwiera się i pracownicy mogą przejść na zaplecze. To niezwykle ciekawie zagospodarowana przestrzeń. Z lobby można przejść bezpośrednio do kawiarni, gdzie podają świeżą kawę i brownie, którego smak czuję do dzisiaj. Goście hotelowi w porannych godzinach w tym samym miejscu mogą skorzystać ze śnia-

Business Life Polska

dania. Podobnie jak w innych punktach hotelu, tak i tu zarządzający nim odeszli od standardowych rozwiązań. Dlatego nie ma olbrzymiego bufetu z dużą ilością dań, a zamiast tego jest kilka śniadaniowych pozycji z krótkiego menu do wyboru, do tego kawa lub herbata. Przyjemnie jadło się śniadanie na zewnątrz, siedząc przy jednym ze stołów ustawionych przy ulicy, skąd można obserwować miejskie życie. KēSa House oferuje 60 nowoczesnych i komfortowych pokoi, każdy o niepowtarzalnym układzie i zaprojektowany tak, aby zmaksymalizować przestrzeń. Pokoje są bardzo starannie umeblowane, aby zapewnić gościom jak najprzyjemniejszy pobyt. Są wyposażone w darmową sieć Wi-Fi, uniwersalne punkty podłączenia i telewizory SMART. Ciekawym rozwiązaniem jest wspólna przestrzeń na pierwszym piętrze, gdzie można swobodnie popracować, napić się kawy, a nawet ją samemu przyrządzić w kuchni dostępnej

dla mieszkańców hotelu. Urządzona jest bardzo przytulnie, nienachalnie, dzięki czemu zarówno efektywna praca, jak i odprężający relaks są tu gwarantowane. Ten butikowy hotel zlokalizowany jest w pobliżu dzielnicy China Town. Do ścisłego centrum, w którym można spróbować specjałów kuchni chińskiej, będziemy szli niecałe 5 minut, zatem lokalizacja jest wspaniała. Stacja metra znajduje się również około 5 minut spacerem od hotelu, a dzięki bardzo dobrze rozwiniętej siatce połączeń można dotrzeć do najdalszych zakątków Singapuru w 30 minut. Pokoje są zaprojektowane w ciekawy sposób, jednak na dłuższy pobyt mogą się okazać zbyt małe. Dlatego rekomenduję ten hotel podróżnym, którzy planują zostać w Singapurze na 2 lub 3 noce, głównie ze względu na jego rewelacyjną lokalizację i bardzo ciekawy, nowatorski design. ●

DWORZYSKO

MIEJSCE, GDZIE TRADYCJA SPOTYKA SIĘ Z NOWOCZESNOŚCIĄ TEKST: ADRIAN KOWALSKI

w którym znajduje się recepcja, kawiarnia oraz przytulnie urządzone pokoje, posiada ponad 170-letnią historię, dlatego od razu, gdy weszliśmy do środka, poczuliśmy niespotykany nigdzie indziej klimat.

170 LAT HISTORII W NOWEJ ODSŁONIE

Na mapie Dolnego Śląska można spotkać kilka ciekawych miejsc, w których można odpocząć, skorzystać z zabiegów spa i dobrze zjeść. Jedno z nich jest jednak zdecydowanie warte odwiedzenia. Kompleks Dworzysko znajduje się w Szczawnie-Zdroju. Położony na uboczu, z dala od miejskiego zgiełku, a jednocześnie do deptaku w centrum miasta można dojść niespiesznym krokiem w 20 minut. Cała przestrzeń dookoła kompleksu otoczona jest łąkami i pagórkami. Lokalna atrakcja to góra Chełmiec, która wyraźnie wyrasta w odległości 2-godzinnego spaceru od Dworzyska.

Grzegorzka. To właśnie w restauracji najmocniej czuć nowoczesną odsłonę Dworzyska, ponieważ dania z jednej strony są tradycyjne, a z drugiej podane w niekonwencjonalny sposób. Uważam, że świetnym pomysłem było przygotowanie sali szkoleniowej, w której szef kuchni organizuje kameralne szkolenia kulinarne. To świetny pomysł na prezent lub imprezę integracyjną dla firm lub zespołów. W końcu zawsze imprezy przenoszą się do kuchni. Po smacznym posiłku goście mogą skorzystać z noclegu w jednym z trzech dostępnych budynków, który może zakwaterować około 100 osób. Charakterystyczny Dwór Idy, otoczony balkonem,

Recepcjonistka przywitała nas ciepło, sprawnie zameldowała i przekazała najważniejsze informacje dotyczące pobytu. Po odświeżeniu się po podróży zeszliśmy do kawiarni, gdzie spróbowaliśmy wypieków od dworzyskowego cukiernika. Jeżeli trzeba byłoby wybrać tylko jeden powód, aby odwiedzić Dworzysko, to byłby to tort bezowy. Miłym akcentem jest fakt, że kawiarnia w sezonie rozstawia stoliki na zewnątrz, gdzie można na świeżym powietrzu w spokoju spędzić czas, posłuchać śpiewu ptaków i poobserwować otaczającą przyrodę. LOKALNE ATRAKCJE

Podczas pobytu w Dworzysku warto skorzystać z bezpośredniego dostępu do stadniny koni. Nawet nowicjusze mogą spróbować swoich sił w siodle pod okiem instruktorów, a bardziej doświadczone osoby śmiało wyruszyć w teren. Nieopodal Dworzyska znajduje się pijalnia wód mineralnych i piękny park zdrojowy, który warto odwiedzić w okresie wiosennym, gdyż właśnie w tym miesiącu kwiaty, drzewa i krzewy są najpiękniejsze. ●

DOTARCIE DO CELU

Do kompleksu dojeżdżamy piękną aleją kasztanową. Legenda głosi, że została ona podarowana przez jednego z książąt pochodzącego z Zamku Książ w prezencie jego małżonce. Można powiedzieć, że panowie w tamtych czasach nie rozmieniali się na drobne, przynajmniej w kwestii prezentów. Dworzysko zaprasza swoich gości do restauracji Babinicz, która obecnie posiada dwie czapki Gault&Millau, dzięki fantastycznej kuchni wprowadzonej przez uznanego szefa kuchni Rafała

TesTujemy i oceniamy TESTUJEMY I OCENIAMY

LUKSUS INSPIROWANY HISTORIĄ TEKS T: RENATA NAWROCK A

ZDJĘCIA: WISON TUNGTHUNYA

JEŚLI CHCIELIBYŚCIE SPĘDZIĆ WAKACYJNY URLOP (LUB PRZYNAJMNIEJ JEGO CZĘŚĆ) W RELAKSUJĄCYM OTOCZENIU TAJSKICH KRAJOBRAZÓW, NIE REZYGNUJĄC PRZY TYM Z CYWILIZACYJNYCH UDOGODNIEŃ, TO WIZYTA W MIEŚCIE AYUTTHAYA MOŻE BYĆ DOBRYM POMYSŁEM.

iasto powstało w połowie XIV w. i szybko rozwinęło się w duży ośrodek handlowy ze szlakami do Indii i Chin. Na przełomie XVII i XVIII wieku mieszkało tu około miliona osób, czyli tyle, co ówcześnie w Paryżu

i Londynie łącznie. Ayutthaya zachowała niezależność aż do 2. połowy XVIII w., kiedy to została zrujnowana przez wojska birmańskie. Dzisiejsza Ayutthaya jest przede wszystkim ośrodkiem turystycznym. Jedną z największych atrakcji – dzięki której miasto w 1991 roku trafiło na listę światowego dziedzictwa UNESCO – są charakterystyczne ceglane budowle, które swego czasu były inspiracją dla budowniczych pałaców w Bangkoku, zaś całkiem niedawno zainspirowały także architektów z pracowni Onion do zaprojektowania prezentowanego hotelu – Sala Ayutthaya. Czterogwiazdkowy obiekt ma zdecydowanie butikowy charakter, ponieważ mieści tylko 26 pokoi gościnnych.

Business Life Polska

Jego architektura inspirowana jest lokalnym rzemiosłem, wyrabianymi ręcznie oryginalnymi cegłami i wspomnianą miejscową architekturą. Choć wystrój wyposażonych we wszelkie udogodnienia pokoi jest jak najbardziej współczesny, to tradycyjne elementy i symbole kultury tajskiej również zostały subtelnie wykorzystane w hotelowych wnętrzach. Przykładem mogą być choćby unikatowe lampy w kształcie dzwonu w restauracji czy ręcznie rzeźbiony na zagłówkach łóżek piękny wizerunek skaczącego tygrysa, symbolu siły i życiowej energii. Każdy z pokoi jest nieco inaczej zaaranżowany, zaś trzy z nich oferują bezpośredni dostęp do kameralnego basenu z białego marmuru. Równie ważna jak wnętrza, a może nawet ważniejsza – jest w tym hotelu architektura. Właściwie to ona tworzy charakter tego miejsca. Unikalną cechą projektu miały być zmieniające się wraz z porami dnia cienie. Tę koncepcję udało się zrealizować dzięki wysokim murom z czerwonej cegły formującym wąskie geometryczne tunele z licznymi zakrętami. Tworzą one pewnego rodzaju niezwykły labirynt i oferują niesamowite widoki na malownicze niebo. Wystarczy unieść głowę... �

UROKI CENTRALNEJ SZWAJCARII TEKS T: RENATA NAWROCK A

ZDJĘCIA: HOTEL SCHWEIZERHOF LUZERN

ELEGANCKICH HOTELI I RESTAURACJI UROKLIWIE POSADOWIONYCH W ALPEJSKIEJ SCENERII HELWECJI NIE BRAKUJE. JEDNYM Z TAKICH WSPANIALE POŁOŻONYCH OBIEKTÓW JEST PIĘCIOGWIAZDKOWY HOTEL SCHWEIZERHOF.

To 5-gwiazdkowy standard i niezapomniany urok nastrojowego luksusu. Hotel, którego część jest zabytkiem, prowadzony jest od 1861 roku przez rodzinę Hauserów. Renowację wszystkich 101 eleganckich apartamentów i pokoi zakończono w 2014 roku, dzięki czemu w wykwintnym otoczeniu można

korzystać z dobrodziejstw cywilizacji i osiągnięć technologicznych. Znakiem rozpoznawczym hotelu są pokoje wyróżniające się indywidualnym wystrojem nawiązującym do określonej osobistości: muzyka, pisarza czy aktora, który przebywał w hotelu. A trzeba dodać, że hotel gościł w swoich progach takie znakomitości jak m.in. Lew Tołstoj, Ryszard Wagner, Roger Moore, Neil Armstrong, Mark Twain, Winston Churchill. Wartością dodaną są widoki roztaczające się z okien pokoi: na jezioro i góry oraz na zabytkową starówkę w Lucernie. Dwie hotelowe restauracje (Pavillon i Galerie) specjalizują się w kuchni szwajcarskiej i śródziemnomorskiej, zaś w barze

można miło spędzić czas z muzyką na żywo. Przy sprzyjającej pogodzie goście mogą się delektować posiłkami na tarasie pod drzewami palmowymi i oliwnymi. Hotel usytuowany jest tuż nad brzegiem Jeziora Czterech Kantonów oraz w sąsiedztwie masywu górskiego Pilatus, dzięki czemu jest atrakcyjnym miejscem wypoczynku o każdej porze roku. Schweizerhof oddalony jest o zaledwie 10 minut spacerem od dworca kolejowego i centrum kulturalno-kongresowego KKL. Kilka minut drogi (pieszo) od hotelu znajduje się także słynny Most Kapliczny. Zwarta zabudowa Lucerny powoduje, że do większości atrakcji miasta można stosunkowo szybko dotrzeć pieszo. Wszystko to sprawia, że w hotelu poczujemy się jak w domu, w którym chciałoby się pozostać jak najdłużej, gdyby nie ceny noclegów. Cóż, komfort na najwyższym poziomie musi niestety kosztować, ale wrażenia z pobytu w takim miejscu z pewnością pozostaną w naszej pamięci na długo, a tego nie sposób przeliczyć na pieniądze. �

Hotele na podróż poślubną

6 POMYSŁÓW NA ORYGINALNĄ PODRÓŻ POŚLUBNĄ TEKST: DAWID MIKOŚ

FOTO: COMO HOTELS AND RESORTS

Podróż poślubna to jeden z najbardziej wyczekiwanych i najważniejszych wyjazdów w całym życiu. Nic dziwnego, że wymagania wobec tych jedynych w swoim rodzaju wakacji są wyjątkowo wysokie. Unikalne położenie i wygoda, fantastyczne jedzenie i najwyższej klasy obsługa – jeśli chodzi o wybór hotelu na miesiąc miodowy, te kryteria pozostają niezmienne wśród wszystkich nowożeńców. Inne – takie jak kierunek podróży – zależą od tego, w jaki sposób chcemy spędzić czas z ukochaną osobą: leniwie u podnóża Himalajów, na safari z Masajami, pływając z rekinami wielorybimi na Filipinach, czy w centrum świata – na Piątej Alei w Nowym Jorku. Poniżej przedstawiamy oryginalne miejsca, które nowożeńcy wybierają na świętowanie ze sobą magicznych i jedynych w swoim rodzaju tygodni, zanim ruszą w długą podróż przez wspólne życie.

Business Life Polska

FOTO: COMO HOTELS AND RESORTS

KRÓLEWSKIE HIMALAJE COMO uMA PArO, BHutAN

COMO OFERUJE SZEROKI WACHLARZ ZAJĘĆ DLA NOWOŻEŃCÓW: OD JOGI PO WYCIECZKI KEMPINGOWE

FOTO: COMO HOTELS AND RESORTS

Położony w magicznej dolinie Paro, Como Uma, to intymny raj o luksusowym charakterze, który trudno porównać z jakimkolwiek innym miejscem w Himalajach. Budynek główny resortu i dziewięć położonych na uboczu willi zajmują 38 akrów zalesionych wzgórz. Króluje modernistyczna architektura, czyste linie inspirowane stylem zen i klimat przeniesiony z himalajskich chat. Ośrodek jest idealną bazą wypadową do odkrywania skarbów kultury regionu. Łącząc lokalny charakter ze współczesnym stylem luksusowych hoteli Como, resort oferuje szeroki wachlarz zajęć dla nowożeńców: od jogi po wycieczki kempingowe. W resortowym spa można się cieszyć holistycznymi zabiegami inspirowanymi kulturą azjatycką. Dodatkowo apartamenty wyposażone są w zapewniające całkowitą prywatność oddzielne sale terapeutyczne. W ośrodku znajdują się również dwie łaźnie z gorącymi kamieniami, łaźnie parowe oraz siłownia i studio jogi z urzekającymi widokami na dolinę Paro. Duży kryty basen z tarasem na świeżym powietrzu to idealne miejsce, by cieszyć się bezkonkurencyjnym zachodem słońca. ⚫

73 41

Hotele na podróż poślubną

WŚRÓD DODATKOWYCH ATRAKCJI ISTNIEJE MOŻLIWOŚĆ ORGANIZACJI PIKNIKU W KRATERZE WULKANU NGORONGORO

SAFARI Z MASAJAMI

ANDBEYOND NGORONGORO CRATER LODGE, TANZANIA Dekadencki hotel położony jest wysoko na skraju wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO nieczynnego wulkanu Ngorongoro, który rozciąga się od doliny Rift do Serengeti i stanowi habitat dla gatunków Wielkiej Piątki (afrykańskiego słonia sawannowego, nosorożca czarnego, lwa, bawoła afrykańskiego i lamparta). Architektura resortu określanego „Wersalem Afryki” łączy w sobie styl znany z tradycyjnych domów Masajów – grupy etnicznej z północy kraju – i elegancki barokowy przepych pałacowy z aksamitnymi zasłonami, perskimi dywanami, złoconymi lustrami, błyszczącymi żyrandolami i sufitami z liści bananowca. Nowożeńcom do gustu przypadną kąpiele w płatkach róż i intymna atmosfera miejsca. 30-apartamentowy ośrodek to także idealne miejsce dla osób, które pierwszy raz w życiu zechcą wybrać się na safari. Wśród dodatkowych atrakcji istnieje możliwość organizacji pikniku w kraterze, poznawania kultury Masajów i spacerów po buszu. ⚫

Business Life Polska

ZDJÄ&#x2DC;CIA: ANDBEYOND.COM

HOteLe NA Hotele na PODróŻ podróż POŚLuBNą poślubną

WIELKOMIEJSKI SZYK

BACCArAt HOteL, NOWY JOrK

FOTO: BACCARAT HOTEL

Miesiąc miodowy w wersji glamour. Pobyt w tym niesamowitym pięciogwiazdkowym hotelu jest tym, z czego ucieszą się miłośnicy metropolii. Usytuowany w sąsiedztwie MoM-y i inspirowany francuskim stylem Baccarat oferuje 112 pokoi, z których każdy zdobią wykonane na zamówienie meble i dodatki zaprojektowane przez duet architektów: Gilles & Boissier. Hotel charakteryzuje nastrojowe oświetlenie, drewniane podłogi ułożone w jodełkę, mnóstwo kryształów i przepiękne, drapowane tkaniny. Położony rzut beretem od Rockefeller Center i Radio City Music Hall, stanowi świetną bazę na zakupy w Piątej Alei. Z kolei sąsiadujące z hotelem restauracje Le Bernardin i The Modern odznaczone gwiazdką Michelin, będą idealnym miejscem na kolację przy świecach. Wszystkie buduary i apartamenty mają komfortowe łóżka, podłogi wyłożone białym marmurem i luksusowe produkty kąpielowe. Dotykowe urządzenie steruje oświetleniem, temperaturą i systemem rozrywki oraz łączy się z recepcją, parkingowym, portierem i obsługą pokoju. ⚫

76 44

Business Life Polska

KOLONIALNE DZIEDZICTWO

FOTO: GOLEC

FOTO: SEBASTIAN POSINGIS

CEYLON TEA TRAILS, SRI LANKA

CEYLON TEA TRAILS ORGANIZUJE WYCIECZKI DO FABRYKI HERBATY DILMAH I LEKCJE KRYKIETA, A JEDNA Z POSIADŁOŚCI MA WŁASNY KORT TENISOWY

Pierwszy na świecie ośrodek na słynnych szlakach plantacji herbacianych znajduje się na wysokości 1250 m n.p.m. na szmaragdowych zboczach złotej doliny Cejlonu z widokiem na jezioro Castlereagh. Stąd można podziwiać zapierające dech w piersiach widoki gór i niekończących się pól herbacianych. Resort składa się z pięciu odrestaurowanych rezydencji plantatorów z końca XIX wieku, gdzie przez 24 godziny do dyspozycji gości pozostaje dedykowany lokaj i kucharz. Popołudnia można spędzać na łonie natury, na przestronnym patio lub w ogrodzie. Resort organizuje wycieczki do fabryki herbaty Dilmah i lekcje krykieta, a jedna z posiadłości ma własny kort tenisowy. Obowiązkowy jest typowo angielski podwieczorek! ⚫ 45

Moda

2 1

PRZEGLĄD WALIZEK

1. Wittchen GL Style, wittchen.com - 499 zł za walizkę kabinową 2. Ghurka Cavalier II No. 97, ghurka.com - 1295 dolarów 3. TUMI Latitude, walizki.biz - 2760 zł 4. Bottega Veneta Intrecciato, modesens.com - 3373 Euro 5. Courrier GG Supreme Gucci, farfetch.com - 2690 funtów 6. Rimowa Classic Cabin S, walizki.biz - 2940 zł 7. Steamline The Anthropologist, steamlineluggage.com - 730 euro 8. Brunello Cucinelli, neimanmarcus.com - 28 150 zł 9. Fabbrica Pelletterie Milano, harrods.com - 16 000 funtów za komplet trzech walizek 10. Globe - Trotter X Paul Smith, paulsmith.com - 1700 funtów

3 5

Business Life Polska

7 6

9 10

TECHNOLOGIA I FINANSE

NAJDROŻSZY FINTECH W EUROPIE TEKST: ADAM SOBCZYŃSKI ZDJĘCIA: KLARNA

Branża technologii finansowych zdążyła się już przekonać, że warto wychodzić naprzeciw potrzebom klientów i ułatwiać im życie – nawet jeśli nie wiedzą, że jest im to potrzebne. Najlepsze pomysły bronią się same, zdobywając pieniądze i popularność na całym świecie. To właśnie dzieje się z założonym przez Polaka mieszkającego w Szwecji start-upem Klarna.

OD POCZĄTKU

Klarna to prężnie rozwijający się dostawca usług finansowych, który może raz na zawsze zmienić oblicze internetowych zakupów. Pomysł jej założyciela, Sebastiana Siemiątkowskiego, zrewolucjonizował branżę fintech i od 2005 roku szturmem zdobywa kolejnych klientów i wiernych użytkowników. W 2017 roku wartość firmy była szacowana na 2,5 miliarda dolarów. W tym samym roku zyskała licencję bankową. W ten sposób Klarna International stała się najmłodszym i jednym z największych europejskich banków. Wśród najważniejszych inwestorów Klarny można wymienić spółkę Visa, Sequoia Capital oraz grupę Hennes & Mauritz – właściciela sieci odzieżowej H&M. Największe emocje i zainteresowanie wzbudził jednak inny inwestor – amerykański raper Snoop Dogg. Legendarny artysta wziął nawet udział w spocie

Business Life Polska

reklamowym, w którym został koronowany na króla Klarny – Smooth Dogga (smooth – ang. płynny, gładki – tak jak płacenie z użyciem Klarny). Ostatnia partia finansowania przyniosła szwedzkiemu fintechowi 460 milionów dolarów. Dzięki wsparciu inwestorów i współpracy z kolejnymi firmami Klarna wyceniana jest obecnie na 5,5 miliarda dolarów. Ten wynik pozwolił start-upowi ze Sztokholmu pokonać dotychczasowych liderów branży fintech – niemiecki bank N26 oraz brytyjski TransferWise. Być może w ciągu najbliższych lat Klarna dogoni PayPal, którego wartość szacuje się obecnie na mniej więcej 61 miliardów dolarów. Wśród ważnych inwestorów można wymienić również fundusz inwestycyjny Permira, będący współwłaścicielem grupy Allegro, który w 2017 roku nabył aż 10% udziałów Klarny za 250 milionów

ZAŁOŻYCIELEM SZWEDZKIEJ FIRMY JEST SEBASTIAN SIEMIĄTKOWSKI – SZWED POLSKIEGO POCHODZENIA. TO JEGO REWOLUCYJNY POMYSŁ SPRAWIŁ, ŻE KLARNA STAŁA SIĘ NAJDROŻSZYM FINTECHEM W EUROPIE I ÓSMYM NA ŚWIECIE. dolarów. Co ciekawe, na portalu Allegro pojawiła się niedawno podobna do oferowanej przez Klarnę możliwość odroczonej płatności, jednak jest to usługa świadczona przez innego polskiego operatora. JAK TO DZIAŁA?

Kup teraz, zapłać później – tym hasłem Klarna zdobyła do tej pory 60 milionów klientów. Tylko

w 2018 roku z usługi skorzystało aż 26 milionów klientów, a obroty wyniosły ponad 29 miliardów dolarów. Ogromny wzrost zainteresowania to zasługa nawiązania współpracy z nowymi, potężnymi kontrahentami, takimi jak chociażby IKEA. Kolejne marki chętnie decydują się na współpracę z Klarną, która powoli staje się preferowaną metodą płatności i pozytywnie wpływa na wyniki sprzedażowe. Na całym świecie z rewolucyjnej metody płatności korzysta już ponad 200 000 sklepów internetowych – ta liczba rośnie wręcz lawinowo, wraz z wdrażaniem usługi w kolejnych krajach. Obecnie Klarna funkcjonuje w 17 krajach, w tym między innymi w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech i oczywiście rodzimej Szwecji. Najbardziej otwarte na nową, wygodną usługę finansową okazały się właśnie Stany Zjednoczone. Około 6 milionów nowych klientów rocznie pochodzi właśnie z USA. Zdobyte w ostatniej rundzie finansowania 460 milionów dolarów ma zostać przeznaczone na ekspansję na terenie USA.

TECHNOLOGIA I FINANSE

Mechanizm działania Klarny może nieco przypominać okryte złą sławą pożyczki krótkoterminowe, jednak w tym przypadku nie ma mowy o żadnych nieczystych zagraniach i wysokich odsetkach. Kupujący w sklepie internetowym ma na zapłatę 30 dni od daty otrzymania przesyłki z towarem. Istnieje też możliwość rozłożenia płatności na raty bez dodatkowych kosztów. Wtedy na spłatę należności mamy 3-4 miesiące. Zarejestrowani użytkownicy mają też możliwość rozbicia płatności za duże zakupy na 36 miesięcznych rat, jednak w tym przypadku mogą już zostać naliczone odsetki. Ta idea szybko przekonała do siebie miliony. Możliwość zapłaty za zakupy jednym kliknięciem i spłata należności w ciągu miesiąca, czyli np. po następnej wypłacie, trafiły w sedno. Dzisiejsze społeczeństwo żyje w biegu – zakupy powinny trwać krótko i docierać do nas tak szybko, jak to możliwe. W tym przypadku dotrą na długo przed tym, jak będzie nas na nie stać. Procedura zakupu jest dużo prostsza, szybsza i mniej kosztowna niż najprostsze systemy ratalne, a przy tym dostępna niemal dla każdego. Ważną zaletą usługi jest też możliwość przetestowania produktu przed dokonaniem wpłaty. Oczywiście zwrot towaru zawsze jest możliwy, jednak oczekiwanie na zwrot kosztów bywa dla klientów uciążliwe i kłopotliwe. Dzięki temu ludzie są bardziej skłonni kupować przedmioty, co do których przydatności i jakości nie są pewni. Jeśli okaże się, że towar przypadnie im do gustu – mają 30 dni na opłacenie zakupu. Oczywiście również wśród użytkowników Klarny zdarzają się osoby, które nie mogą lub nie chcą spłacić swojego długu. Może to mieć bardzo przykre konsekwencje, ponieważ jest to w rzeczywistości pożyczka krótkoterminowa, świadczona przez międzynarodowy bank. Jeśli nie uregulujemy w porę naszych zobowiązań, wpłynie to negatywnie na naszą zdolność kredytową. W ostateczności takie zaniechanie może też doprowadzić do naliczenia niewielkiej kary umownej oraz wszczęcia postępowania windykacyjnego.

Business Life Polska

SIEDZIBA KLARNY MIEŚCI SIĘ W SZTOKHOLMIE. JUŻ PIERWSZY RZUT OKA NA IDENTYFIKACJĘ WIZUALNĄ MARKI MÓWI O NIEJ WIELE – ZACHĘCA DO SWOBODNYCH, ŁATWYCH I PRZYJEMNYCH ZAKUPÓW.

WIDOKI NA PRZYSZŁOŚĆ

Inwestorzy z niecierpliwością wyczekują zapowiedzianego już jakiś czas temu debiutu Klarny na giełdzie. Trudno się temu dziwić – to najszybciej rozwijający się fintech na świecie, który ma przed sobą wielkie możliwości. Choć pojawiają się już konkurencyjne firmy, oferujące podobne rozwiązania, raczej żadna z nich nie będzie w stanie zagrozić pozycji Klarny. Jeśli ekspansja

platformy będzie utrzymywana na wysokim poziomie, możemy się spodziewać, że rewolucyjna, wygodna i sprawdzona usługa zagości w stałej i powszechnej świadomości użytkowników internetu. Pozostaje nam bacznie obserwować poczynania Sebastiana Siemiątkowskiego i jego firmy. Klarna ma wszelkie zadatki na to, by stać się drugim PayPalem, a nawet przewyższyć go i jeszcze bardziej uprościć internetowe płatności. ●

KAWY ŚWIATA

NAJDROŻSZE KAWY NA ŚWIECIE TEKST: MARTA BRZEZIŃSKA

Filiżanka kawy za kilkadziesiąt złotych? Dla prawdziwego miłośnika esencjonalnej małej czarnej to żaden wydatek. Sprawdzamy, kto decyduje o tym, ile kosztuje kawa i co wpływa na jej smak i... cenę?

Business Life Polska

Zanim kawy zostaną wycenione, najpierw poddawane są wnikliwej ocenie. W pierwszej kolejności podlegają jej surowe, zielone ziarna, jeszcze na plantacji. O klasyfikacji decydują niezależne organizacje, takie jak Coffee Association of America. Ocena przeprowadzana jest przez certyfikowanych sensoryków, nazywanych Q Graderami, a jej celem jest odróżnienie kawy speciality od non-speciality (kawy jakości komercyjnej). Ekspert sprawdza próbki kawy pod kątem obecności ciał obcych (na przykład kamieni). Oceniany jest również zapach, a także poziom wilgotności kawy, który nie powinien przekraczać 12,6%. Następny etap to ocena wypalonej próbki. Po sprawdzeniu jakości wizualnie kawa przechodzi ocenę sensoryczną. Podczas tak zwanego cuppingu oceniany jest aromat kawy mielonej i zaparzonej, smak, kwasowość, body (cielistość), posmak, słodycz, czystość naparu. Szczególnymi wyróżnieniami w świecie kaw są: prestiżowa nagroda Cup of Excellence, przyznawana przez 300 profesjonalnych kiperów z 30 krajów świata, czy The Best of Panama – nagroda dla najlepszej kawy z Panamy. Kawy jakości speciality i premium od kaw komercyjnych odróżnia przede wszystkim wiedza na ich temat: kraj, region pochodzenia, wysokość upraw, metoda obróbki, nazwa palarni, data palenia. W przypadku

FOTO: I HACIENDA ESMERALDA

KTO DECYDUJE O TYM, KTÓRE KAWY SĄ NAJLEPSZE?

KOPI LUWAK TO GATUNEK KAWY Z POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ AZJI, KTÓREJ ZIARNA WYDOBYWANE SĄ Z ODCHODÓW ŁASKUNA MUZANGI, POPULARNIE NAZYWANEGO LUWAKIEM.

temperaturze wytwarzają substancje rakotwórcze). Czyste, pełne smaku i bogate w cały bukiet aromatów kawy speciality i premium są dużo droższe, ale smakosze małej czarnej chętnie w nie inwestują, unikając kupowania nieświeżych czy przepalonych kaw.

NAJDROŻSZE KAWY ŚWIATA JAMAICA BLUE MOUNTAIN

FOTO: I HACIENDA ESMERALDA

Kultowa kawa z Gór Błękitnych na Jamajce, niewątpliwie jedna z najbardziej znanych na świecie. Surowe zielono-niebieskie ziarna eksportowane są przede wszystkim do Japonii, gdzie mieszka najwięcej miłośników cennej, tak zwanej zielonej kawy. W Polsce można ją dostać za mniej więcej 800 zł za kilogram, co oznacza, że za dzbanek kawy trzeba zapłacić nawet 300 zł! Warto: łagodna, pozbawiona goryczy kawa Jamaica Blue Mountain to znakomity wybór dla osób, które piją czarne, esencjonalne wersje kawowego napoju. KOPI LUWAK

dobrych, drogich kaw niezbędna jest możliwość prześledzenia wszystkich procedur, jakim poddawane jest ziarno, od plantacji po filiżankę napoju. Takie kawy są przygotowywane do sprzedaży w taki sposób, żeby wydobyć z nich wszystko, co najlepsze, a przy tym nie zaszkodzić klientom (warto wspomnieć, że na przykład ziarna kawy palone w zbyt wysokiej

Kopi luwak to gatunek kawy z południowo-wschodniej Azji, która obrosła legendą nie tylko wśród fanów małej czarnej. Wszystko za sprawą sposobu jej pozyskiwania: ziarna wydobywane są z odchodów łaskuna muzangi, popularnie nazywanego luwakiem. Zwierzę trawi jedynie miąższ owoców kawowca, ale za sprawą działania enzymów trawiennych i bakterii produkujących kwas mlekowy ziarna tracą gorzki posmak. Roczne światowe zbiory tego gatunku kawy wynoszą zaledwie 300-400 kg, stąd jej cena jest odpowiednio wysoka – za kilogram ziaren trzeba zapłacić około tysiąca euro. 53

FOTO: ST HELENA COFFEE COMPANY

KAWY ŚWIATA

WYJĄTKOWY SMAK TEJ NIEZWYKŁEJ KAWY DOCENIŁ SAM NAPOLEON BONAPARTE, KIEDY ZOSTAŁ ZESŁANY NA WYSPĘ ŚWIĘTEJ HELENY NA OCEANIE ATLANTYCKIM. ESMERALDA SPECIAL

Wielokrotnie nagradzana kawa Esmeralda Special to arabika, której korzenie sięgają Etopii, ale która dziś uprawiana jest w Panamie. Charakteryzuje się kwiatowo-owocowym aromatem i dość słodkim smakiem. Wystawiana jest na aukcji raz w roku, za każdym razem ustanawiając nowe rekordy cen. Aktualnie cena Esmeralda Special sięga nawet 900 zł za kilogram.

Business Life Polska

EL INJERTO

Wyjątkowy smak tej niezwykłej kawy docenił sam Napoleon Bonaparte, kiedy został zesłany na Wyspę Świętej Heleny na Oceanie Atlantyckim. Panujące na niej warunki idealnie sprzyjają wzrostowi krzewów kawowca, które tubylcy uprawiają tam od 1733 roku. Poddane obróbce na mokro przy użyciu wody źródlanej ziarna pozwalają przyrządzić napój intensywny, ale słodki w smaku. St Helena Coffee, doskonała na espresso, kosztuje nawet 700 zł za kilogram.

Kawa El Injerto pochodzi z Huehuetenango w Gwatemali, z plantacji zarządzanej od czterech pokoleń przez tę samą rodzinę. Właściciele trzymają pieczę nad każdym procesem obróbki ziaren: od ich zbioru, suszenia i palenia, mielenia – aż do pakowania i eksportu. Dzięki temu przygotowany z niej napój jest najlepszy jakościowo: wyjątkowo aromatyczny i smaczny. W 2006 roku kawa El Injerto wygrała w prestiżowym konkursie Cup of Excellence. ⚫

FOTO: I HACIENDA ESMERALDA

ST HELENA COFFEE

TRANSPORT

TEKST: KRZYSZTOF KOTLARSKI

NOWY JEDWABNY SZLAK

SZANSA DLA POLSKIEGO BIZNESU CZY GROŹBA ZALANIA CHIŃSKIMI TOWARAMI?

Business Life Polska

Zbudowana ogromnym nakładem sił potęga ekonomiczna Chin pozwala im snuć ambitne plany na przyszłość. Kluczowym elementem tych planów jest koncepcja tzw. Nowego Jedwabnego Szlaku, zacieśniającego więzi ekonomiczne pomiędzy Azją i Europą. Istotną rolę w tej inicjatywie ma szansę odegrać również Polska. Czy jednak będzie to dla naszego biznesu opłacalne?

ozwijające się w ostatnich dekadach w ogromnym tempie Chiny w stosunkowo krótkim czasie z kraju zrujnowanego wojną i totalitarnymi rządami stały się jednym z liderów nowego światowego porządku. Inicjatywa Pasa i Szlaku to plan polityczno-ekonomiczny, który ma ugruntować pozycję Państwa Środka na arenie międzynarodowej. Chiny stają się jednocześnie ogromnym rynkiem zbytu o rosnącej mocy konsumpcyjnej, a tym samym niezwykle pożądanym partnerem handlowym dla przedsiębiorstw z innych krajów, w tym z Polski.

FOTO: CHUTTERSNAP, UNSPLASH

NAWIĄZANIE DO STAROŻYTNYCH IDEI

Mit założycielski Nowego Jedwabnego Szlaku w bezpośredni sposób nawiązuje do dawnego połączenia wiodącego z Azji do Europy, które sprzyjało nie tylko handlowi, ale też rozprzestrzenianiu idei, wynalazków czy przepływowi ludzi. Te chlubne tradycje stoją u podstaw geopolitycznego projektu ponownie łączącego Eurazję. Celem bezpośrednim zaprezentowanej światu w 2013 roku inicjatywy jest rzecz jasna dalsze bogacenie się Chin dzięki wymianie handlowej, silniejsze uzależnienie ekonomiczne poszczególnych państw od ChRL, a także uzyskanie dostępu do nowoczesnych technologii czy zasobów partnerów. Władze Państwa Środka mają również bardziej dalekosiężne plany. Warto wymienić tu chociażby chęć umocnienia chińskiej waluty i uczynienia z niej jednej z walut światowych. W płaszczyźnie geopolitycznej Chiny dążą z kolei do zbudowania wielobiegunowego porządku świata, w którym nie będą samotnym przeciwnikiem USA, lecz będą posiadały silnych partnerów, takich jak UE.

Inicjatywa Pasa i Szlaku nie jest bynajmniej koncepcją istniejącą wyłącznie na papierze, jak to często bywa z ambitnymi projektami politycznymi. Za finansowanie inwestycji odpowiedzialne będą dwie powołane w tym celu instytucje: Azjatycki Bank Inwestycji Infrastrukturalnych (do którego przystąpiła także Polska) oraz Fundusz Jedwabnego Szlaku, które już na starcie obdarzone zostały bardzo szczodrymi budżetami. Chińczycy jako oficjalną datę zakończenia projektu Nowego Jedwabnego Szlaku ogłosili rocznicę stulecia powstania ChRL w 2049 roku. Jest to odległa z naszej perspektywy data. Nie należy jednak naiwnie sądzić, że zawsze zdążymy przystąpić do tej inicjatywy. Jeżeli Polska nie wykaże się zaangażowaniem już teraz, może zostać pominięta przy realizacji naprawdę interesujących projektów. SZANSE DLA POLSKI

Polska od początku postrzegana była jako istotny element budowy Nowego Jedwabnego Szlaku, przede wszystkim ze względu na swoje położenie geograficzne, stwarzające z naszego kraju swoistą „bramę do Europy”. Chiny biorą pod uwagę także potencjał Polski, jako jednego z najludniejszych i najbardziej rozwiniętych gospodarczo państw regionu. Samo miejsce na mapie jednak nic nam nie da. Należy pamiętać, że to Chiny są mocarstwem i negocjują z pozycji siły. Na współpracy z Państwem Środka można wiele ugrać, ale nie należy sądzić, że partner z Dalekiego Wschodu poda nam wszystko na srebrnej tacy. Nasz kraj może jednak dużo zyskać, jeszcze zanim podpiszemy pierwsze umowy handlowe z samymi Chińczykami. Infrastruktura, którą w ramach Inicjatywy Pasa i Szlaku przygotują Chińczycy, może bowiem

TRANSPORT

FOTO: ASAEL PEÑA, UNSPLASH

JUŻ TERAZ DUŻE PLANY DOTYCZĄCE JEDWABNEGO SZLAKU MAJĄ SPÓŁKI PAŃSTWOWE, TAKIE JAK CHOCIAŻBY POCZTA POLSKA. NIE INACZEJ POWINNO BYĆ W PRZYPADKU PRYWATNYCH PRZEDSIĘBIORCÓW.

przysłużyć się także rozwojowi handlu regionalnego i dywersyfikacji relacji gospodarczych. Kolejną zachętą, by przystąpić do inicjatywy, są z pewnością potencjalne inwestycje w Polsce. W 2017 roku tylko 5% BIZ w Unii Europejskiej pochodziło w z Chin. Możliwości rozwoju są więc ogromne. Z drugiej strony, Chińczycy wolą metodę skupowania istotnych przedsiębiorstw w danych branżach i przejmowania kontroli, a nie inwestowania w ich działalność, dlatego będzie trzeba ich do tego odpowiednio zachęcić. W jaki sposób te możliwości przekładają się na szanse indywidualnych przedsiębiorstw? Polskie firmy obecnie eksportują większość swoich produktów do Chin nie bezpośrednio, lecz poprzez pośredników, szczególnie w Niemczech. Nowy Jedwabny Szlak to szansa na nawiązanie bezpośredniej współpracy, a tym samym zmniejszenie kosztów.

Business Life Polska

Przemyślana i długofalowa strategia biznesowa oparta o konsensus polityczny i konsultacje z biznesem oraz ekspertami może przyczynić się do pokaźnych zysków dla polskich przedsiębiorców. Aby przyciągnąć chińskich partnerów, konieczne jest bowiem większe zrozumienie ich potrzeb i wyjście im naprzeciw. Wielostronna współpraca jest kluczem do uzyskania wymiernych efektów. Beneficjentami Inicjatywy Pasa i Szlaku mogą być bowiem niemal wszystkie gałęzie naszej gospodarki. Już teraz duże plany dotyczące Jedwabnego Szlaku mają spółki państwowe, takie jak chociażby Poczta Polska. Nie inaczej powinno być w przypadku prywatnych przedsiębiorców. Ze zwiększonej wymiany handlowej z pewnością skorzystają chociażby rolnicy, oferujący bardzo cenione w Chinach produkty. Udział w inicjatywie może być też dużą szansą dla polskich firm budowlanych, producentów leków

FOTO: NISHANT KIRAR .FOTO: ELEVATE, UNSPLASH

WCIĄŻ ŻYWE JEST W NAS DAWNE POSTRZEGANIE CHRL JAKO GIGANTYCZNEJ FABRYKI ZALEWAJĄCEJ RYNEK OGROMNĄ ILOŚCIĄ TANIEJ TANDETY.

czy produktów dla dzieci. Biznesmeni z Państwa Środka zainteresowani są również sprowadzaniem nowoczesnych technologii, których tak łaknie ich stale rozwijająca się gospodarka. Chodzi tu nie tylko o gotowe produkty, ale także wykwalifikowane kadry czy samą wiedzę. Polskie firmy, przy aktywnej pomocy rządu, będą musiały wykazać się cierpliwością i poszukać dla siebie odpowiednich nisz na chińskim rynku. ŁYŻKA DZIEGCIU

Nawiązanie bliższej współpracy z Chinami i szerszy przepływ kapitału i towarów z Państwa Środka niosą ze sobą także pewne zagrożenia. Wciąż żywe jest w nas dawne postrzeganie ChRL jako gigantycznej fabryki zalewającej rynek ogromną ilością taniej tandety. Tymczasem Chiny od dłuższego czasu przestawiają się już na wytwarzanie zaawansowanych technologicznie produktów o wysokiej jakości. Co więcej, gospodarka stawia coraz śmielej na konsumpcję wewnętrzną na potrzeby rozwijającej się klasy średniej. Polski rynek chroniony przez ustawodawstwo unijne raczej nie ma się czego obawiać. Nie oznacza to jednak, że zbudowanie zbilansowanej wymiany handlowej nie będzie napotykać trudności. Chiny pod względem siły militarnej i społeczno-kulturowej „soft power” wciąż nie mogą konkurować

z USA. Z tego względu w Europie nadal są często lekceważone jako partner strategiczny, a przedsiębiorcy postrzegają je jako kierunek egzotyczny. Ważne jest bezpośrednie poszukiwanie partnerów na rynku chińskim, jako że misje gospodarcze na najwyższym szczeblu, choć niezwykle cenne, mogą jedynie przetrzeć szlaki dla dalszych działań. Intensywne kontakty władz Polski i ChRL same nie przełożą się na realne wzrosty parametrów wymiany handlowej. Nieufność budzi także niejasność całej koncepcji. Choć pomysł Nowego Jedwabnego Szlaku stale się rozwija i wyszedł już poza fazę projektową, to wciąż wiele szczegółów pozostaje niedoprecyzowanych, przez co jednoznaczne zaangażowanie się w tę inicjatywę wielu graczy postrzega jako zbyt duże ryzyko. Nowy Jedwabny Szlak to plan nastawiony na długofalowe związanie Europy z Chinami, a nie szybkie zyski gospodarcze. Zarówno polscy politycy, jak i przedsiębiorcy nie mogą nastawiać się na natychmiastowy zwrot poniesionych inwestycji. Rynki, do których szerszy dostęp ułatwi Nowy Jedwabny Szlak, już teraz są niezwykle wymagające i konkurencyjne. Wejście na nie i zbudowanie pozycji polskich towarów nie będzie łatwe, lecz z pewnością warte jest ryzyka. ⚫

PORADNIK

NAPIWKI NA Å&#x161;WIECIE

FOTO: KATE TOWNSEND, UNSPLASH

OPRACOWANIE: REDAKCJA

Business Life Polska

Wbrew pozorom dodatkowa opłata wręczana zwyczajowo za obsługę kelnerom nie zawsze jest mile widziana. W nielicznych państwach oznacza pogardę, ale w miejscach, gdzie napiwki traktuje się jako normę, coraz częściej kwotę rachunku automatycznie powiększa się o serwis. Oto mały przewodnik po świecie, który pomoże uniknąć faux pas, gdyż nawet w obrębie jednego kontynentu występują znaczące różnice.

STANY ZJEDNOCZONE

W USA pracownicy gastronomii mają pomniejszone stałe wynagrodzenie przez wzgląd na oczekiwane bonusy. Powinny się one znaleźć w przedziale 15-20% od całej zapłaty, USA a nawet 25-30%, jeśli obsługa wykaże się wybitnym zaangażowaniem. W dobrym 15%-20% guście jest też zostawić parę dolarów i nie upominać się o resztę z rachunku w zwykłym barze lub budce z jedzeniem.

WŁOCHY

10%

FRANCJA

Wyrażenie „service compris” przy rachunku oznacza opłatę za obsługę, ale i tak mile widziany jest napiwek w wysokości kilku euro.

POLSKA

MEKSYK

W Meksyku sprawa wygląda podobnie jak w USA, ale ze względu na mniejszy stopień rozwinięcia tego kraju i plany kategorycznego oddzielenia się od niego sąsiedniego mocarstwa – zachęcamy do większego wsparcia lokalnej obsługi.

się nie praktykuje, gdyż budzi to skojarzenia z mafią. Jeśli rachunek nie będzie uwzględniał 10% dla zespołu, można nie zabrać reszty.

POLSKA

Bonusy dla kelnerów w naszym kraju wciąż nie należą do codzienności. Pomimo to kultura wymaga, aby było to około 10%.

10% ROSJA

BRAZYLIA

W Rosji również oczekuje się napiwków, lecz bynajmniej nie jest to dotacja „na piwo”, tylko „na herbatę”. Ich wartość nie różni się od tej stosowanej w innych państwach, czyli 10-15%.

W Brazylii coraz częściej kwotę końcową powiększa się o 10% za serwis, ale jeśli nie znajdziemy takiej informacji na rachunku – gratyfikacja w gotówce, mniej więcej 15%, będzie EGIPT mile widziana. Zapamiętajmy jednak, że pozostawienie dolarów wiąże się z nie5%-15% bezpieczeństwem odebrania tego gestu jako zniewagi.

EGIPT I RPA

Rachunek zazwyczaj ma wliczony serwis, ale mile widziane jest pozostawienie jeszcze od 5 do 15% ekstra, co trafi bezpośrednio do ekipy.

WIELKA BRYTANIA

Królestwo brytyjskie dolicza opłaty za obsługę i nie trzeba się martwić o napiwki, gdyż nawet jeśli tak się nie stanie – przy rachunku powinna się pojawić kwota sugerowanego datku, standardowo 10-15%, którą można uiścić.

CHINY

Dawanie napiwków nie ma nic wspólnego z kulturą chińską, chociaż nowoczesne restauracje zaczynają wdrażać ten zwyczaj. JAPONIA I KOREA POŁUDNIOWA

HISZPANIA

10%

HISZPANIA

Napiwki w tym kraju są miłym gestem, ale nie obowiązkiem, chociaż w dobrych restauracjach nie zaszkodzi zostawić 10% więcej obsłudze. WŁOCHY

W przeszłości przed wejściem do lokalu trzeba było zapłacić za tzw. ochronę – czego dzisiaj już

W tych krajach dodatki tego typu odbierane są jako coś niegrzecznego, gdyż ludzie są dumni ze swojej pracy, dlatego nie potrzebują nic ponadto. AUSTRALIA

Pracownicy nie mogą narzekać na niskie wynagrodzenie w Australii, więc nie oczekują bonusów. Jeśli postanowimy ich dodatkowo wynagrodzić, tym bardziej zostanie to docenione. ⚫ 61

SPORT

POLO

SPORT KRÓLÓW

TEKST: PIOTR GORCZYCA

Polo to najstarszy konny sport. Współcześnie podczas meczu spotykają się dwie drużyny składające się z czterech jeźdźców używających młotów o długich i giętkich trzonkach. Celem gry jest umieszczenie niewielkiej drewnianej piłki w bramce przeciwnika.

Business Life Polska

FOTO: IVY POLO CLUB

a szlachetna gra wywodzi się z Persji (dzisiejszy Iran), a pierwsze wzmianki o niej pojawiły się już w szóstym wieku przed naszą erą. Początkowo była używana jako element treningowy ówczesnej kawalerii, często również osobistej straży króla i innych elitarnych jednostek. Podczas pierwszych meczów spotykało się nawet po stu graczy z każdej strony – przypominało to miniaturową wojnę. Z czasem polo stało się perskim sportem narodowym, w którym grały najwyższe sfery społeczeństwa, zarówno mężczyźni, jak i kobiety; królowie i księżniczki. Z Persji moda na polo rozprzestrzeniła się dalej na wschód, przez kraje Bliskiego Wschodu aż do Tybetu, Chin i Japonii. Do Indii gra trafiła dopiero w trzynastym wieku za sprawą podboju tego kraju przez muzułmańskie wojska. Pierwsze wzmianki na temat polo pojawiły się w literaturze w 1613 roku, w książce Sir Anthony’ego Sherley’a pt. „Travels to Persia” (Podróże do Persji), a dopiero w 1859 roku brytyjscy plantatorzy herbaty w Assamie zrzeszyli się, by stworzyć pierwszą europejską drużynę. Tuż po tym, w 1860 roku, powstał Calcutta Polo Club. Od tego czasu polo dość szybko zyskiwało na popularności na całym świecie. Kapitanowie stacjonujący w Indiach szybko postanowili stworzyć swoje własne drużyny składające się z wojskowych druhów. Ówczesne rozgrywki pomiędzy drużynami nie miały ściśle określonych zasad, a stawało przeciwko sobie ośmiu zawodników z każdej drużyny. W 1869 roku zorganizowano rozgrywki pomiędzy dwoma dywizjonami brytyjskimi, po czym polo stało się jednym z najpopularniejszych sportów Wielkiej Brytanii – mecze w Richmond Park i Hurlingham w 1875 roku obserwowało ponad 10 tysięcy ludzi. Po popularyzacji sportu wśród wojska rozprzestrzenił się on wśród arystokracji i magnaterii, a także trafił do środowiska uniwersyteckiego.

PODCZAS PIERWSZYCH MECZÓW SPOTYKAŁO SIĘ NAWET PO STU GRACZY Z KAŻDEJ STRONY – PRZYPOMINAŁO TO MINIATUROWĄ WOJNĘ.

W 1876 roku sportowiec i dziennikarz prasowy James Gordon Bennett po raz pierwszy obejrzał mecz polo i to doświadczenie poruszyło go na tyle, by sport ten przenieść przez „wielką wodę” do Stanów Zjednoczonych. Tego samego roku miały miejsce pierwsze nieformalne rozgrywki w Nowym Jorku, a już w następnym roku powstała drużyna Westchester Polo Club przy Jerome Park – torze wyścigowym w Westchester County w stanie Nowy Jork. W 1881 roku powstała również Meadow Brook Club na Long Island. W latach osiemdziesiątych XIX wieku nastąpiło wiele zmian w zasadach gry, które usystematyzowano. Początkowo liczbę graczy z ośmiu zredukowano do pięciu, a potem czterech, co obowiązuje do dzisiaj.

SPORT

Wprowadzono też system wyrównywania szans dla graczy mniej doświadczonych i słabszych, a w roku 1890 powstało Stowarzyszenie Polo, później znane jako Stowarzyszenie Polo Stanów Zjednoczonych. Poza Stanami funkcjonowało jeszcze stowarzyszenie w Hurlingham, które utrzymywało kontakt z wieloma drużynami i zrzeszeniami z całego świata. Pierwsze rozgrywki międzynarodowe miały miejsce w 1886 roku, kiedy to Stany Zjednoczone rzuciły wyzwanie niekwestionowanym wtedy mistrzom świata, czyli Anglikom, o Puchar Westchester. Dopiero w 1909 roku Stanom udało się pokonać brytyjską drużynę, a potem aż do 1939 roku przegrali z nią tylko raz, w 1914 roku. W latach dwudziestych XX wieku polo zyskiwało na popularności również w Argentynie, która od pierwszego Pucharu Ameryk, zorganizowanego w 1928 roku, jest niedoścignionym mistrzem tego sportu. Polo stało się sportem narodowym Argentyny i przyciąga 60-tysięczne tłumy widzów.

W 1876 roku sportowiec i dziennikarz James Gordon Bennett po raz pierwszy obejrzał mecz polo i to doświadczenie poruszyło go na tyle, by sport ten przenieść przez „wielką wodę” do Stanów Zjednoczonych.

Pozycje graczy na boisku są ponumerowane, a zawodnicy noszą ich numery na swoich koszulkach. Pozycja numer 1 uznawana jest za najtrudniejszą, gdyż gracz o tym numerze odpowiedzialny jest za zdobywanie punktów dla swojej drużyny, pomimo tego na tej pozycji najczęściej znajdują się najsłabsi lub najmniej doświadczeni gracze w zespole. Pozycję numer 2 obsadzają gracze odważni i energetyczni, gdyż ich

FOTO: KYLE MARTIN, UNSPLASH

Współcześnie mecze polo rozgrywane są na trawiastym boisku o wymiarach 274 m długości na 146 m szerokości. Na środku linii końcowych boiska ustawiane są dwa pionowe słupki, oddalone od siebie

w odległości 7 m i 30 cm, które nazywa się bramką. Punkt zdobywa się, gdy piłka przekroczy linię pomiędzy słupkami przeciwnika. Przebiegu meczu pilnują sędziowie, dwóch z nich jeździ konno po boisku razem z graczami, a poza liniami boiska porządku gry pilnują sędziowie boczni i sekretarze. Mecz rozpoczyna się ustawieniem się w szeregu drużyn, twarzami do przeciwnika, po czym następuje wyrzut piłki przez sędziego na środek boiska. Mecze podzielone są na tak zwane czekery trwające po siedem i pół minuty każdy. W Europie przyjęło się, że rozgrywa się 4 czekery, jednak w Argentynie najczęściej spotkania trwają aż 8 czekerów. Ciekawostką jest to, że wiele klubów zachęca, aby kibice wyszli na boisko podczas przerwy między połowami spotkania i pomogli wyrównać zniszczone końskimi kopytami boisko.

Business Life Polska

FOTO: POMPEANO FOTO:FRANCISCO DEANE, UNSPLASH

WSPÓŁCZEŚNIE MECZE POLO ROZGRYWANE SĄ NA TRAWIASTYM BOISKU O WYMIARACH 274 M DŁUGOŚCI NA 146 M SZEROKOŚCI.

SPORT

zadaniem jest przejęcie piłki od przeciwnika, i to oni mają najszybsze konie. Numer 3 to rozgrywający – strategiczny przywódca drużyny, który musi umieć daleko wybijać piłkę i w razie potrzeby pomagać graczowi na pozycji numer 4. Rozgrywającymi są często najlepsi gracze. Gracz z ostatnim numerem to obrońca, którego zadaniem jest uniemożliwienie przeciwnikowi zdobycia punktu. Gracze są oceniani na podstawie swoich osiągnięć turniejowych i na podstawie tych ocen zajmują miejsca w rankingu od 0 do 10, gdzie 10 oznacza bardzo dobrze przygotowanego gracza. Czasami tworzy się dodatkowe miejsca: -1 lub -2, jeśli zaistnieje taka potrzeba. Kryteriami oceny są umiejętność jazdy

Business Life Polska

konnej, wiedza o grze, jakość posiadanych koni, umiejętność uderzania piłki i zachowanie fair play. Wyższość Argentyny na arenie międzynarodowej odzwierciedla monopol na graczy, którzy znajdują się na pozycji numer 10 w rankingu graczy polo. Oprócz wspaniałych graczy ten południowoamerykański kraj posiada też odpowiednie dla nich konie, które uznawane są za najlepsze na świecie do gry w polo. Szacuje się, że to właśnie rodzaj ujeżdża-

W EUROPIE PRZYJĘŁO SIĘ, ŻE ROZGRYWA SIĘ 4 CZEKERY, JEDNAK W ARGENTYNIE NAJCZĘŚCIEJ SPOTKANIA TRWAJĄ AŻ 8 CZEKERÓW.

FOTO: IVY POLO CLUB

nego wierzchowca stanowi 60-75% umiejętności zawodnika. Gracze wyposażeni są oczywiście w kask jeździecki, młot, którego trzonek ma długość od 120 do 135 cm, w zależności od potrzeb i wymiarów gracza, zaś głowa tego przyboru ma długość 24 cm i służy do uderzania piłki, jednak nie końcówką, a właśnie bokiem. Piłka zaś ma średnicę 8 centymetrów, waży nieco ponad 100 g i jest zrobiona z bambusa lub drewna wierzby.

KRYTERIAMI OCENY SĄ UMIEJĘTNOŚĆ JAZDY KONNEJ, WIEDZA O GRZE, JAKOŚĆ POSIADANYCH KONI, UMIEJĘTNOŚĆ UDERZANIA PIŁKI I ZACHOWANIE FAIR PLAY.

Gra toczy się szybko i jest nieprzewidywalna. Rozgrywki cieszą się największą popularnością wśród bogatszej części społeczeństwa, jednak są otwarte dla wszystkich. Niestety, poza sezonem letnim mecze rozgrywane są tylko w Stanach, gdzie funkcjonuje tak zwane indoor polo, różniące się tylko liczbą zawodników w drużynie – jest ich trzech. ⚫

NOwE TEchNOLOgIE NOWE TECHNOLOGIE

technologia przyszłości już teraz TEKST: KRZYSZTOF KOTLARSKI

5G to nowoczesny standard przesyłu danych, który swoim zasięgiem w kolejnych latach obejmować będzie całą Unię Europejską, w tym także Polskę. Pierwsze stacje przesyłowe operujące w tej technologii działają już w naszym kraju od niemal roku. Czym 5G wyróżnia się na tle starszych generacji i jakie nowe możliwości zaoferuje użytkownikom?

68 70

Business Life Polska

BLP24.indb 71

FOTO: STEVE HALAMA, UNSPLASH

FOTO: STEVE UNSPLASH FOTO:HALAMA, STEVE HALAMA, UNSPLASH

gnąć może w pełni ukształtowana i rozwinięta sieć. Powyższe parametry torazie na razie cele, które osiąPowyższe parametry to na cele, które osiąWarto jednak pamiętać, że maksymalna prędkość gnąć może w pełni ukształtowana i rozwinięta sieć. gnąć może w pełni ukształtowana i rozwinięta sieć. dotychczas stosowanej sieci LTE, która i tak wciąż jednak pamiętać, żeterenie maksymalna prędkość Warto jednak pamiętać, że na maksymalna prędkość nie Warto była jeszcze dostępna całego kraju, dotychczas stosowanej sieci która i wciąż tak wciąż dotychczas stosowanej sieci LTE,LTE, która i tak wynosiła 300 Mb/s. Tak znaczący skok możliwy nie była jeszcze dostępna na terenie całego kraju, nie była jeszcze dostępna na terenie całego kraju, będzie dzięki zwiększeniu zakresu częstotliwości wynosiła Mb/s. znaczący skok możliwy wynosiła 300300 Mb/s. Tak Tak znaczący skok możliwy przesyłu danych oraz nowinkom technicznym, takim będzie dzięki zwiększeniu zakresu częstotliwości będzie dzięki zwiększeniu zakresu częstotliwości jak precyzyjne kształtowanie wiązki sygnałowej czy przesyłu danych oraz nowinkom technicznym, takim przesyłu danych oraz nowinkom technicznym, takim zastosowanie wielu odbiorników sygnału w jednym jak precyzyjne kształtowanie wiązki sygnałowej czy jak precyzyjne kształtowanie wiązki sygnałowej czy urządzeniu. zastosowanie wielu odbiorników sygnału w jednym zastosowanie wielu odbiorników sygnału w jednym urządzeniu. urządzeniu.

DOCELOWO 5G MA ZNIEŚĆ WSZELKIE OGRANICZENIA W MA DOSTĘPIE DO SIECI. DOCELOWO ZNIEŚĆ WSZELKIE DOCELOWO 5G 5G MA ZNIEŚĆ WSZELKIE BĘDZIEMY MOGLI POŁĄCZYĆ SIĘDO OGRANICZENIA W DOSTĘPIE SIECI. OGRANICZENIA W DOSTĘPIE DO SIECI. ZBĘDZIEMY INTERNETEM WSZĘDZIE, GDZIE ZECHCEMY, BĘDZIEMY MOGLI POŁĄCZYĆ MOGLI POŁĄCZYĆ SIĘSIĘ IZ INTERNETEM KORZYSTAĆ Z NIEGO W DOWOLNY SPOSÓB. Z INTERNETEM WSZĘDZIE, GDZIE ZECHCEMY, WSZĘDZIE, GDZIE ZECHCEMY, I KORZYSTAĆ Z NIEGO W DOWOLNY SPOSÓB. I KORZYSTAĆ Z NIEGO W DOWOLNY SPOSÓB.

FOTO: NASA, UNSPLASH

5G ŁĄCZY WSZYSTKICH

Technologia 5G to nie pierwszy jakościowy skok Widać więc, że jest o co walczyć. Dlatego też wdroSKOK TECHNOLOGICZNY 5Gtechnologii ŁĄCZY WSZYSTKICH SKOK TECHNOLOGICZNY ŁĄCZY WSZYSTKICH w historii sieci komórkowych. Jak sama nazwa 5G żenie 5G w Unii Europejskiej nie dzieje Technologia 5G to nie pierwszy jakościowy skok Widać więc, że jest owalczyć. co walczyć. Dlatego też wdroTechnologia 5G to nie pierwszy jakościowy skok Widać więc, że jest o coindywidualnych Dlatego też wdrowskazuje, to już piąta generacja technologii prze- się jedynie nakładem operatorów w historii sieci komórkowych. Jak sama nazwa żenie technologii 5G w Unii Europejskiej nie dzieje wsyłowych, historii sieci komórkowych. Jak sama nazwa żenie technologii 5G w Unii Europejskiej nie dzieje która znacząco rozszerza możliwości komercyjnych, lecz cieszy się pełnym wsparciem wskazuje, to piąta już piąta generacja technologii prze-się się jedynie nakładem indywidualnych operatorów wskazuje, to już generacja technologii przejedynie nakładem indywidualnych operatorów sieci mobilnych. System 5G ma nas zdecydowanie zarówno rządów krajowych, jak i instytucji unijnych, syłowych, która znacząco rozszerza możliwości cieszy się pełnym wsparciem syłowych, która znacząco rozszerza możliwości leczlecz cieszy się pełnym wsparciem przybliżyć do budowy tzw. „Internetu rzeczy”, dzięki komercyjnych, np. komercyjnych, w ramach mechanizmu Horizon 2020. sieci mobilnych. System 5G informacji ma nas zdecydowanie zarówno rządów krajowych, i instytucji unijnych, sieci mobilnych. System 5G ma nas zdecydowanie rządów jaksię ijak instytucji unijnych, umożliwieniu płynnej wymiany nie tylko zarówno Także Polska makrajowych, plan, by stać liderem w dziedziprzybliżyć do budowy tzw. „Internetu rzeczy”, dziękinp. np. w ramach mechanizmu Horizon 2020. przybliżyć do budowy tzw.służącymi „Internetu rzeczy”, dzięki ramach mechanizmu 2020. pomiędzy urządzeniami do komunikacji, niew technologii 5G. W 2017Horizon roku podpisane zostało płynnej wymiany informacji nie tylkoTakże Także Polska ma plan, by stać siędla liderem wktóre dziedziumożliwieniu płynnej wymiany informacji nie tylko Polska ma byStrategii stać się5G liderem w dziedziale umożliwieniu także wszelkim innym sprzętem elektronicznym, Porozumienie naplan, rzecz Polski, pomiędzy urządzeniami służącymi do komunikacji, nie technologii 5G. W 2017 roku podpisane zostało pomiędzy urządzeniami służącymi do komunikacji, nie technologii 5G. W 2017 roku podpisane zostało takim jak samochody, telewizory czy sprzęt AGD. ma zagwarantować ścisłą współpracę państwa ale także wszelkim innym sprzętem elektronicznym, Porozumienie na rzecz Strategii 5G dla Polski, które ale także wszelkim innym sprzętem elektronicznym, Porozumienie na rzecz Strategii 5G dla Polski, które Docelowo 5G ma znieść wszelkie ograniczenia oraz przedsiębiorstw i środowisk naukowych we takim jak samochody, telewizory czy sprzęt AGD. ma zagwarantować ścisłą współpracę państwa takim jak samochody, telewizory czy sprzęt AGD. ma zagwarantować ścisłą współpracę państwa w dostępie do sieci. Będziemy mogli połączyć się wdrożeniu sieci nowej generacji w naszym kraju. Docelowo 5G ma znieść wszelkie oraz przedsiębiorstw i środowisk naukowych Docelowo 5G ma znieść wszelkie ograniczenia przedsiębiorstw i środowisk naukowych we we z internetem wszędzie, gdzie zechcemy, iograniczenia korzystać oraz Rozpoczęcie procesu wdrażania technologii na dużą w dostępie do sposób. sieci. Będziemy mogli połączyć wdrożeniu nowej w naszym kraju. wz niego dostępie do sieci. Będziemy mogli połączyć się sięwdrożeniu siecisieci nowej generacji wanaszym kraju. w dowolny Inteligentne sieci zarząskalę planowane jest na rokgeneracji 2021, objęcie siecią z internetem wszędzie, gdzie zechcemy, i korzystaćRozpoczęcie Rozpoczęcie procesu wdrażania technologii na dużą zdzania internetem wszędzie, gdzie zechcemy, i korzystać procesu wdrażania technologii na dużą domem, ruchem drogowym czy infrastrukturą wszystkich miast i sieci drogowej na rok 2025. z niego w dowolny sposób. Inteligentne zarzą-skalę skalę planowane napaństwowych rok 2021, a objęcie siecią zenergetyczną niego w dowolny sposób. Inteligentne siecisieci zarząplanowane jestjest na rok 2021, a objęcie siecią Zainteresowanie instytucji ma przede staną się codziennością. Futurystyczdzania domem, ruchem drogowym czy infrastrukturą wszystkich miast i sieci drogowej na rok 2025. dzania domem, ruchem drogowym czy infrastrukturą wszystkich miast i sieci drogowej na rok 2025. ne urządzenia, takie jak lodówka informująca nas wszystkim podłoże ekonomiczne. Technologia 5G Zainteresowanie instytucji państwowych ma przede energetyczną staną się czy codziennością. Futurystycz-Zainteresowanie instytucji państwowych manie przede energetyczną staną się codziennością. Futurystyczo brakujących produktach auto przypominające znacząco usprawni bowiem komunikację tylko ne urządzenia, takie jak lodówka informująca nas wszystkim podłoże ekonomiczne. Technologia ne urządzenia, takie jak lodówka informująca nas wszystkim podłoże ekonomiczne. Technologia 5G 5G o konieczności zatankowania, dzięki sieci 5G mogą prywatnych użytkowników, lecz także wielu seko brakujących produktach czy auto przypominające znacząco usprawni bowiem komunikację nie tylko ostać brakujących produktach czy auto przypominające znacząco usprawni bowiem komunikację nie tylko się powszechne. torów gospodarki, takich jak transport, przemysł o konieczności zatankowania, dzięki 5G mogąprywatnych prywatnych użytkowników, także wielu oPełne konieczności zatankowania, dzięki siecisieci 5G mogą użytkowników, leczlecz także wielu sek-sekwdrożenie technologii 5G zaowocuje wieloma energetyczny czy służba zdrowia. stać się powszechne. torów gospodarki, takich jak transport, przemysł stać się powszechne. gospodarki, jak transport, przemysł korzyściami, które już teraz znacząco zwiększą torów Podany termin jesttakich nieodległy, lecz w pełni możliwy Pełne wdrożenie technologii 5G zaowocuje wielomaenergetyczny służba zdrowia. Pełne wdrożenie technologii 5G zaowocuje wieloma czy czy służba zdrowia. komfort użytkowników sieci mobilnych. Chodzi do energetyczny zrealizowania. Choć rozwój sieci 5G ma przykorzyściami, które już teraz znacząco zwiększąPodany Podany termin nieodległy, w pełni możliwy korzyściami, które znacząco zwiększą termin jestjest nieodległy, w pełni możliwy przede wszystkim o:już teraz nieść rewolucyjne korzyści, tolecz nielecz będzie wymagał komfort użytkowników sieci mobilnych. Chodzido do zrealizowania. Choć rozwój sieci 5G ma przykomfort użytkowników sieci mobilnych. Chodzi zrealizowania. Choć rozwój sieci 5G ma przyrewolucji infrastrukturalnej. Opierać się będzie na przede wszystkim o: nieść rewolucyjne korzyści, to nie będzie wymagał przede wszystkim o: nieść rewolucyjne korzyści, to nie będzie wymagał - zwiększenie prędkości przesyłu danych do użyt- urządzeniach już istniejących w sieci LTE, a nawet infrastrukturalnej. Opierać się ⚫ będzie rewolucji Opierać się będzie na na kowników, czyli pobierania do 20 Gb/s, 3G,rewolucji któreinfrastrukturalnej. stopniowo będą modernizowane. zwiększenie prędkości przesyłu danych do użyturządzeniach już istniejących w sieci LTE, a nawet --zwiększenie prędkości przesyłu danych do użyturządzeniach już istniejących w sieci LTE, a nawet zwiększenie przesyłu danych do sieci, czyli wysykowników, czyli pobierania doGb/s, 20 Gb/s, które stopniowo będą modernizowane. kowników, pobierania do 20 3G, 3G, które stopniowo będą modernizowane. ⚫ ⚫ łania do 10czyli Gb/s, - zwiększenie przesyłu danych do sieci, wysy--zwiększenie przesyłu danych do sieci, czyliczyli wysyzmniejszenie opóźnienia do maksymalnego poziodoGb/s, 10 Gb/s, łania 10 mułania 4do milisekund, - zmniejszenie opóźnienia do maksymalnego pozio--zmniejszenie opóźnienia do maksymalnego poziozwiększenie liczby obsługiwanych urządzeń do 2 mu 4 milisekund, mu 4 milisekund, nawet 100/m , - zwiększenie liczby obsługiwanych urządzeń --zwiększenie liczby obsługiwanych urządzeń do zwiększenie niezawodności połączenia – będzie się do 2 2 nawet 100/m , nawet 100/m , utrzymywać nawet podczas podróży z prędkością - zwiększenie niezawodności połączenia – będzie - zwiększenie połączenia – będzie się się 500 km/h, niezawodności utrzymywać nawet podczas podróży z prędkością nawet podróży z prędkością -utrzymywać płynna integracja zpodczas sieciami przewodowymi i sa500 km/h, 500 km/h, telitarnymi, - płynna integracja zutrzymania sieciami przewodowymi --płynna integracja z sieciami przewodowymi i sa-i sazmniejszenie kosztów infrastruktury. telitarnymi, telitarnymi, - zmniejszenie kosztów infrastruktury. -Powyższe zmniejszenie kosztów utrzymania infrastruktury. parametry to nautrzymania razie cele, które osią-

FOTO: NASA, FOTO:UNSPLASH NASA, UNSPLASH

SKOK TECHNOLOGICZNY

71 71 71 69 16/02/2020 10:45

INWESTYCJE

CO Z TĄ ENERGIĄ? TEKST: MACIEJ NOWICKI

Odnawialne Źródła Energii (OZE) nazywamy potocznie zieloną energią. Czy na pewno jest zielona? Czy na pewno się opłaca? Jeśli tak – komu? Przedsiębiorcom czy nam, obywatelom? Czy Matka Natura byłaby zadowolona z obecnego stanu rzeczy, gdyby mogła wyrazić swoją opinię na ten temat? Każdemu z nas nasuwa się wiele pytań. Odpowiedzi jednak nie są ani oczywiste, ani jednoznaczne.

Business Life Polska

U podstaw zielonej energii leży cel, którym jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery, a tym samym zahamowanie postępu tzw. efektu cieplarnianego. Istnieje bowiem powszechne przekonanie, że da się to zrobić przy użyciu bezemisyjnych wiatraków i ogniw fotowoltaicznych, znanych pod nazwą baterii słonecznych. Przyjrzyjmy się zatem temu dokładniej. Otóż zarówno wiatraki, baterie słoneczne, jak i biogazownie czy elektrownie wodne powodują emisję dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń do atmosfery już na samym etapie ich produkcji. Często powodują znacznie większe zanieczyszczenie niż produkcja klasycznych urządzeń wytwarzających energię elektryczną. Jednak co gorsze, po zakończonym okresie użytkowania wszystkie urządzenia ulegają utylizacji, a to wiąże się z ponowną emisją dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń do atmosfery. Nawet tak modny recykling nie poprawia znacznie bilansu

emisji dwutlenku węgla, tym bardziej że niektóre elementy wiatraków wykonane są z żywic i tworzyw sztucznych. W przypadku ogniw fotowoltaicznych sytuacja kształtuje się trochę bardziej optymistycznie, mimo że podczas ich utylizacji musimy również pozbyć się metali ciężkich, takich jak kadm czy ołów. Jednak ich łączna ilość jest stosunkowo niewielka. Pozostała część ogniw składa się w większości z aluminium i stali, te z kolei są stosunkowo łatwe w recyklingu. Inaczej, bardziej optymistycznie, przedstawia się sprawa elektrowni wodnych (w szczególności tych małych). Buduje się je na pokolenia, okresowo tylko je modernizując w miarę rozwoju techniki i zużycia urządzeń. Wszystkie podzespoły elektrowni wodnej podlegają prostemu recyklingowi. Pytanie, jakie się rodzi, brzmi: czy powinno się mimo wszystko rozwijać tworzenie odpowiednich mechanizmów do produkcji energii zielonej, czy jednak optymalne

FOTO: RKJAER

SZCZYTNY CEL

INWESTYCJE

FOTO: ALEKSANDR MARKIN

INWESTYCJA W OZE MOŻE ZOSTAĆ WSPARTA PIENIĘDZMI PAŃSTWOWYMI LUB UNIJNYMI NAWET DO 70% WSZYSTKICH PONIESIONYCH KOSZTÓW.

byłoby pozostanie przy klasycznych sposobach dostarczania energii? Produkcja energii zielonej nie jest bezemisyjna, ale na szczęście bilans jest korzystny w stosunku do procesu wytwarzania energii klasycznej, tzw. energii czarnej.

bardziej zainteresowanych tematem. Powstałyby pojedyncze instalacje, ale w ten sposób ludzkość nie osiągnęłaby nigdy idée fixe, czyli zastąpienia energetyki klasycznej OZE. Dlatego niezbędna jest pomoc państwa, zarówno na etapie inwestycyjnym, jak i na etapie produkcji energii.

ENERGIA ZIELONA VS BIZNES

W dzisiejszym świecie każde przedsięwzięcie przemysłowe musi się opłacać i ta zasada dotyczy również energii zielonej. Urządzenia do jej produkcji są jednak znacznie droższe niż w przypadku energii czarnej. Samo paliwo do biogazowni generuje spore koszty. Pozostawiając taki stan rzeczy na działania wolnego rynku, prawdopodobnie nie doczekalibyśmy się zbyt wielu odnawialnych źródeł energii. Możliwe, że znalazłoby się kilku entuzjastów lub instytucji naukowych

Business Life Polska

RÓŻNA ŚWIADOMOŚĆ

Świadomość ekologiczna społeczeństw jest różna, a co za tym idzie, także nacisk na budowę instalacji OZE w wielu krajach różni się. Jeżeli dołoży się do tego priorytety krajów rozwijających się, wówczas nie znajdzie się zbyt wielu funduszy na energię odnawialną. Na szczęście z pomocą przychodzą fundusze unijne. Warunkiem rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i innych krajach nowo przyjętych do Unii Europejskiej są

FOTO: NICK4MARIN, SHUTTERSTOCK

INWESTYCJE

zobowiązania określone w traktacie przyłączeniowym, wymuszające coroczny wzrost procentowy udziału energii odnawialnej w rynku. Kryteria podziału pieniędzy na inwestycje zmieniają się wraz z kolejnymi budżetami Unii Europejskiej oraz pomysłami aktualnie rządzących (nie tylko partii, ale nawet poszczególnych polityków). Inwestycja w OZE może zostać wsparta pieniędzmi państwowymi lub unijnymi nawet do 70% wszystkich poniesionych kosztów. Na wsparciu inwestycyjnym rola państwa jednak się nie kończy. Pracująca instalacja musi spłacać zaciągnięte kredyty, a także często opłacać „paliwo” – jak to się dzieje w przypadku biogazowni czy elektrowni zasilanej wierzbą energetyczną.

ZIELONE CERTYFIKATY

Dotychczas w Polsce funkcjonował (i przez pewien okres jeszcze będzie funkcjonował) rynek certyfikatów. Mechanizmy dotyczące obiegu certyfikatów są proste, ale warto je przytoczyć. Ustawodawca wymaga od każdego wytwórcy energii czarnej produkcji określonego procentu energii zielonej. Większość wytwórców jej nie produkuje, zatem zobowiązana jest do jej kupna. Nie tyle samej energii, co poświadczenia o jej wytworzeniu. Producenci energii zielonej otrzymują takie poświadczenia, zwane zielonymi certyfikatami, od Urzędu Regulacji Energetyki (URE) – za każdą wyprodukowaną kilowatogodzinę. Podaż i popyt zatem samoistnie stworzył sobie rynek. Przedstawiony wyżej mechanizm wspomagania produkcji zielonej energii dla nowych elektrowni skończył się w czerwcu bieżącego roku. Nowy system wymusi na producentach energii zielonej udział w przetargach organizowanych przez URE. Cena za kilowatogodzinę będzie miała w tym przypadku kluczowe znaczenie. Przetargi URE będą organizowane przynajmniej raz w roku. Czy system się sprawdzi? Tego nie jest w stanie dziś nikt przewidzieć. Obydwa rozwiązania wspomagania produkcji zielonej energii, czyli certyfikaty i przetargi, mają swoje zalety i wady. Można jednak z dużą dozą zaufania założyć, że koszty wytwarzania zielonej energii dla państwa zmniejszą się po wprowadzeniu nowego systemu.

ZIELONA PRZYSZŁOŚĆ

Czy zatem w przyszłości będziemy w stanie zastąpić energię czarną energią zieloną? W Danii 9 lipca 2015 roku podczas przejścia frontu atmosferycznego wiatr wiał długo z optymalną siłą. Doprowadziło to do pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną całego państwa ponad normę, w ilości 140% z wiatraków i innych OZE. Zjawisko to trwało tylko paręnaście godzin, ale czy dowodzi, że zastąpienie klasycznej energetyki przez OZE jest możliwe? Nie do końca. Dlaczego? Ponieważ kiedy wiatraki produkowały zieloną energię, elektrownie

Business Life Polska

WSPÓŁPRACA ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ I KLASYCZNEJ MUSI ODBYWAĆ SIĘ NA DUŻĄ SKALĘ, NIE TYLKO W OBRĘBIE JEDNEGO PAŃSTWA, ALE CAŁEGO KONTYNENTU.

klasyczne w tym czasie powinny były się zatrzymać, jednak było to niemożliwe. Elektrownie pracowały ze zmniejszoną mocą, ale nie przestały pracować. Co się zatem stało z nadmiarem energii? Ponieważ Dania jest w posiadaniu połączenia sieciowego z innymi krajami, nadmiar energii został wysłany do państw sąsiadujących. Przykład ten pokazuje, że na bieżącym etapie rozwoju energetyki współpraca źródeł energii odnawialnej i klasycznej musi odbywać się na dużą skalę, nie tylko w obrębie jednego państwa, ale całego kontynentu. Taką sytuację wymusza niestabilność produkcji energii elektrycznej przez wiatraki i ogniwa słoneczne w stosunku do ograniczonej pojemności sieci energetycznej, ograniczonej elastyczności elektrowni klasycznych i wreszcie zróżnicowanego zapotrzebowania na energię elektryczną w ciągu doby. Czeka nas dużo pracy, jeśli chcemy żyć w czystym świecie, jeździć elektrycznymi samochodami i mieć przezroczyste powietrze po horyzont. Mamy wiele problemów do rozwiązania, zarówno technicznych, jak i finansowych, ale idea jest szczytna i warta wysiłku. ●

FOTOWOLTAIKA NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE Dzięki naszym ekspertom uzyskasz kompleksową analizę energetyczną swojej nieruchomości oraz propozycje optymalnych rozwiązań, które zminimalizują zużycie energii. Otrzymasz od nas pełne wsparcie, na każdym etapie realizacji inwestycji.

asza firma jest jednym z najszybciej rozwijających się podmiotów na rynku instalacji fotowoltaicznych. Sprzedaż i montaż paneli w tej technologii oferujemy już w całej Polsce. Głęboko wierzymy, że odnawialne źródła energii stanowią przyszłość rynku energetycznego w naszym kraju, dlatego też już od lat gromadzimy doświadczenie w tej branży i stale podwyższamy jakość naszych usług. Ta wiedza pomaga nam w indywidualnej ocenie potrzeb i specyfiki konkretnego obiektu, dzięki czemu możemy zaproponować najbardziej optymalne dla danego klienta rozwiązania. Nasza praca nie kończy się jednak na montażu instalacji. Nasi eksperci utrzymują stały kontakt z klientem w ramach wsparcia posprzedażowego budując wzajemne zaufanie i długofalową relację. Wyrazem naszego dążenia do stałego podnoszenia jakości i zakresu usług jest chociażby partnerstwo z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dzięki tej współpracy uzyskanie dofinansowania z Funduszu na instalację paneli fotowoltaicznych może się odbyć w całości za naszym pośrednictwem, bez konieczności wizyty w urzędzie. Klient oszczędza w ten sposób czas i zyskuje gwarancję profesjonalnego przygotowania wniosku. Nasza oferta skierowana jest do wszystkich. Dotyczy nie tylko klientów indywidualnych, lecz także przedsiębiorców i gospodarstw rolnych. Staramy się również, aby nasze propozycje przedstawione były klarownie, nie opierając się wyłącznie na technicznym żargonie i wyliczeniach. Dane techniczne, choć niezwykle ważne, nie muszą być zrozumiałe dla każdego odbiorcy. Dlatego oprócz nich prezentujemy również konkretny bilans korzyści dla danego odbiorcy. Co więcej, analizę potencjalnych zysków oraz kosztów wdrożenia technologii wykonujemy całkowicie za darmo. Zadowolenie odbiorcy i stałe podnoszenie poziomu naszych usług jest dla nas kluczowe. Z tego powodu nieustannie śledzimy rynek nowych technologii, dzięki czemu oferowane przez nas panele fotowoltaiczne zawsze są najwyższej jakości. Jesteśmy pewni wysokiej klasy naszych produktów, o czym świadczy 25-letnia gwarancja. Dodatkowo, pięcio-

letnią gwarancją objęta jest także sama instalacja paneli. Nasi klienci mają pełne poczucie bezpieczeństwa i pewność natychmiastowej reakcji na ewentualne sygnały o usterkach. Pandemia COVID-19 nie naruszyła naszej pozycji jako jednego z liderów rynku instalacji fotowoltaicznych w Polsce. W pełni zaopatrzony magazyn na terenie kraju pozwala nam przejść ten trudny czas działając na pełnych obrotach, podczas gdy wielu innych sprzedawców boryka się z problemami z importem podzespołów z zagranicy. Wszelkie zaplanowane wcześniej instalacje odbywają się zgodnie z planem, a z każdym dniem przybywa nam kolejnych klientów. Nie oznacza to jednak, że epidemia koronawirusa nie ma żadnego wpływu na naszą pracę. Nasi pracownicy stosują się do rygorystycznych zasad sanitarnych, co pozwala im na bezpieczne wykonywanie powierzonych zadań. Higiena pracy oraz zachowanie odpowiedniego dystansu są ściśle przestrzegane. W kontaktach z klientem zawsze stosujemy maseczki oraz jednorazowe rękawiczki, a konieczność wymiany papierowej dokumentacji ograniczyliśmy do minimum. Te rozwiązania sprawiają, że korzystanie z naszych usług także w trakcie trwania pandemii jest w pełni bezpieczne. ●

PREZENTACJA PARTNERA

REKORDOWY PROJEKT BUDUJEMY FARMY FOTOWOLTAICZNE W POLSCE, ŁĄCZYMY JE W WIĘKSZE SPÓŁKI, Z KTÓRYCH CZĘŚĆ SPRZEDAJEMY INWESTOROM – MÓWI MARIAN GLITA PREZES SPÓŁKI MG GREEN ENERGY. CZYM ZAJMUJE SIĘ MG GREEN ENERGY?

Jesteśmy czołowym deweloperem projektów fotowoltaicznych w Polsce. Mamy teraz portfel 500 lokalizacji pod farmy PV na terenie kraju, z czego około 200 projektów wygrało aukcje w latach 2017-2019. Wszystkie projekty z wygranymi aukcjami zostały już wybudowane lub są obecnie na etapie realizacji. Zbudowaliśmy więc farmy o łącznej mocy 200 MW - nasz udział w polskim rynku sięga 12-13 proc. Stworzyliśmy ponadto koncepcję pod budowę farmy 2500 MW (2,5GW) i zabezpieczyliśmy 5000 ha ziemi pod to przedsięwzięcie. Podpisaliśmy również list intencyjny z największym na świecie wytwórcą paneli PV firmą Trina Solar, któ-ra zabezpieczy niezbędne komponenty do budowy tej niezwykłej wielkości farmy. Chcemy ją zbudować w latach 2022-2025. CO SIĘ DZIEJE Z FARMAMI ZBUDOWANYMI PRZEZ MG GREEN ENERGY?

100 proc. udziałów w naszej spółce posiada wywodzący się z Niderlandów duży gracz na rynku fotowoltaiki – spółka Energy Group B.V., która sukcesywnie rozwija w Polsce własny portfel farm fotowoltaicznych. W tym roku chce ich zbudować dla siebie – z naszą pomocą – 100 MW instalacji oraz kolejne 100 MW w latach 2021 i 2022. Będzie więc wkrótce właścicielem i operatorem kompleksu farm fotowoltaicznych w Polsce o mocy 200 MW.

Business Life Polska

Jednak nie wszystkie farmy, które budujemy trafiają do EnergyGroupB.V.Znaczną ich część sprzedajemy inwestorom w postaci specjalnie utworzonych celowych spółek integrujących mniejsze farmy w kompleksy o łącznej mocy do 50 MW. CZY SPADAJĄCE KOSZTY INSTALACJI PV MAJĄ ZNACZENIE DLAROZWOJUTEGORODZAJU ELEKTROWNI?

Z pewnością. Rozwój technologiczny i wzrost zainteresowania energią odnawialną sprawił, że od 1973 roku panele fotowoltaiczne staniały aż o 99 proc. W 2012 roku, by zbudować farmę PV o mocy 1 MWp w Polsce, trzeba było zainstalować 4 tys. paneli o mocy 250 W każdy na działce wielkości 2 h. Teraz dostępne są panele o mocy 500 W każdy – farma 1 MWp może więc powstać na działce o połowę mniejszej. A to jeszcze nie wszystko. W 2012 roku budowa takiej farmy kosztowała 2 mln euro. Teraz 800 tys. euro – i mówimy tu o instalacji pod klucz. CO MOŻNA JESZCZE ZROBIĆ, BY FARM FOTOWOLTAICZNYCH POWSTAŁO W POLSCE JESZCZE WIĘCEJ?

Oczywiście obowiązujący system aukcyjny powinien być utrzymany i rozwijany. Ale to nie wszystko. Swoje nastawienie do finansowania instalacji fotowoltaicznych powinny zmienić polskie banki – obecnie do tego rodzaju inwestycji podchodzą ze zbyt dużą ostrożnością, przez co duzi inwestorzy są zmuszania do poszukiwania zagranicznych źródeł finansowania. Niemniej cały rynek fotowoltaiki w Polsce dynamicznie się rozwija. Chcemy i potrafimy zbudować w Polsce w ciągu najbliższych lat kolejne dziesiątki megawatów instalacji dostarczających czystą i bezpieczną energię. Zbudowaliśmy farmy o łącznej mocy 200 MW, a to jest 12-13 proc. udziału w rynku polskiej energii PV. ●

FOTO: MAHIR UYSAL/UNSPLASH; PIXABAY

PV= CZYSTE POWIETRZE

MG Green ENERGY SP. z o.o. | ul., Sadowa 27 | 28-300 Jฤ drzejรณw tel. 667 001 403, 667 200 401, 608 706 606 | sekretariat@mgge.pl

DOBRY ADRES

NIERUCHOMOŚCI Z METKĄ PREMIUM Luksusowe mieszkania i apartamenty cieszą się w Polsce rosnącą popularnością. Prestiżowe lokalizacje, wyróżniająca się architektura i liczne udogodnienia dla mieszkańców nie tylko czynią życie bardziej przyjemnym, ale też są oznaką awansu społecznego i życiowego sukcesu. Przyjrzyjmy się kilku powstającym w Polsce inwestycjom, które czekają na swoich nabywców.

TEKST: PAWEŁ ILCZUK

ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE

ysoki standard wykończenia, nowoczesne rozwiązania i wygodne lokalizacje możemy znaleźć lub stworzyć w zasadzie w dowolnym mieście, jednak statystyczny nabywca luksusowych nieruchomości jest zwykle zbyt zabiegany, aby troszczyć się o takie rzeczy samemu. Stąd też coraz częściej możemy natrafić na oferty, a nawet agencje nieruchomości specjalizujące się w sprzedaży domów i mieszkań klasy premium. Ich wartości użytkowe muszą stać na najwyższym możliwym poziomie, a przyjemność z ich posiadania uzupełnia zwykle odpowiedni wystrój i wykończenie budynku, stanowiące jego wizytówkę i główny wyróżnik. Apartamentowce bardzo często są wyposażone w recepcję, w której pracuje konsjerż. Jego zadaniem jest pomoc mieszkańcom

Business Life Polska

i czuwanie nad ich zadowoleniem oraz dbanie o właściwy stan i funkcjonowanie elementów budynku. W SAMYM SERCU WARSZAWY

Nie da się temu zaprzeczyć – to właśnie w stolicy mamy do wyboru najwięcej nieruchomości z segmentu premium. Warszawa przyciąga ludzi biznesu, którzy chcą być blisko centrum wydarzeń i centrum Polski. Nazwy i adresy ekskluzywnych kompleksów mieszkalnych funkcjonują jako marki. Cosmopolitan i Złota 44 są synonimem luksusu i przynależności do elity. Żaden luksusowy samochód nie jest w stanie powiedzieć o właścicielu tyle, co zameldowanie w mieszkaniu o wartości ponad 20 lub 30 tysięcy złotych za metr kwadratowy. Większy współczynnik prestiżu mają chyba tylko luksusowe jachty, których ceny są zresztą porównywalne z warszawskimi apartamentami.

Choć nowe wieżowce rosną tu w niewiarygodnym tempie, miejsca do zamieszkania musimy poszukać nieco bliżej ziemi. Projekty takie jak Varso Tower, Warsaw HUB i Warsaw UNIT będą oferować głównie powierzchnie biurowe, sale konferencyjne i ewentualnie hotele. Zdecydowanie łatwiej znaleźć luksusowe mieszkanie w bardziej zacisznym i kameralnym apartamentowcu. Chcącym spoglądać na centrum Warszawy z góry pozostaje zakup mieszkania we wspomnianych już wieżowcach na Złotej 44 i Twardej 4. Pod względem widoku z okna te budynki wciąż pozostają bezkonkurencyjne. Nieco niżej, ale wciąż niezwykle efektownie umiejscowione będą apartamenty w budynku Mennica Residence oraz Bliska Wola Tower. Pierwszy z tych budynków powstaje przy ulicy Grzybowskiej 43a, w samym centrum Warszawy. Efektowne wieże wznoszą się na wysokość do 51 metrów. Najwyższa z nich ma 15 kondygnacji naziemnych. Na osiedlu znajdzie się łącznie aż 470 lokali mieszkalnych o powierzchni od 32 do 250 m2. Cieszą się one tak dużym popytem, że obecnie w sprzedaży dostępnych zostało zaledwie kilka wolnych apartamentów. Najtańszy z nich – 4-pokojowy (105 m2) – to wydatek około 1,5 miliona złotych. Oczywiście w kompleksie znajdują się nie tylko mieszkania. Do dyspozycji mieszkańców oddany zostanie także podziemny parking oraz kilkadziesiąt lokali użytkowych, w tym strefa relaksu i fitness oraz klub malucha. Termin oddania drugiego etapu budowy do użytku to 1 kwartał 2020 roku.

KOMFORT I PRESTIŻ TO DWA GŁÓWNE CZYNNIKI, KTÓRE MOTYWUJĄ NABYWCÓW DO POSZUKIWAŃ NIERUCHOMOŚCI W SEGMENCIE PREMIUM DEWELOPERZY DOKŁADAJĄ STARAŃ, ABY JE ZAPEWNIĆ.

Drugi z wymienionych wieżowców znajdzie się nieco dalej od centrum Warszawy. Bliska Wola Tower, jak sama nazwa wskazuje, powstaje na Woli, a konkretnie przy skrzyżowaniu al. Prymasa Tysiąclecia i Kasprzaka. Będzie to zdecydowanie jeden z najciekawszych wizualnie budynków mieszkalnych w stolicy. 1500 lokali na 27 kondygnacjach stanie się częścią osiedla Bliska Wola. Spora część mieszkań to niewielkie kawalerki, przeznaczone na wynajem. Znajdzie się tam także park z boiskami do gry w piłkę, hotel, kompleks biurowy, liczne lokale usługowe i podziemny garaż na blisko 1100 samochodów. To będzie największy budynek mieszkalny w historii Warszawy. Jeśli od betonowej dżungli wolimy zieleń drzew, ale chcemy mieszkać blisko centrum, oferta deweloperów będzie znacznie szersza. W najróżniejszych punktach stolicy powstaje wiele interesujących apartamentowców, łączących prestiż i wygodę życia w centrum miasta ze spokojem i ciszą odległych przedmieść. Zielone Powiśle to obok Żoliborza jedna z najbardziej rozchwytywanych dzielnic. Bliskość Wisły oraz przyległych do niej bulwarów i terenów zielonych podoba się warszawiakom tak bardzo, że są gotowi zapłacić naprawdę dużo za usytuowane tu mieszkania i apartamenty.

DOBRY ADRES

Przykładem może być np. apartamentowiec przy ulicy Dobrej 32, nieopodal dawnej Elektrowni Powiśle, Centrum Nauki Kopernik i Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Mieszkańcy 18 mieszkań przy ulicy Dobrej 32 mogą liczyć na najnowsze rozwiązania architektoniczne i nowe technologie, takie jak centralny system klimatyzacji i zamki elektroniczne. Do części mieszkań będzie można wejść bezpośrednio z pokładu szybkobieżnej windy. Uwieńczeniem 6-piętrowego budynku będą dwa apartamenty z dużymi tarasami. Inwestycja zostanie ukończona w pierwszym kwartale 2020 roku. W sprzedaży dostępne są apartamenty o powierzchni od 43 aż do 325 m2. Innym przykładem ekskluzywnego apartamentowca na Powiślu może być usytuowana po sąsiedzku Moderna Powiśle. Każde z 51 mieszkań przy ulicy Zajęczej 1a jest świetną bazą wypadową zarówno do spaceru przy Wiśle, jak i wyprawy do centrum Warszawy. Bliskość licznych szkół, przystanków komunikacji miejskiej i stacji metra (o ile zamożni mieszkańcy będą chcieli z nich korzystać) jest dużym atutem. Apartamenty mają powierzchnię od 27 do nawet 172 m2 (apartament dwupoziomowy). Szukającym wyjątkowego miejsca do zamieszkania możemy z całą pewnością polecić także wspomnianą już Elektrownię Powiśle, która została przemieniona w niezwykły projekt architektoniczny. Przeszło stuletni gmach elektrowni połączony z całym zespołem budynków biurowych, handlowych, usługowych i mieszkalnych stworzyły niepowtarzalne i niezwykle przyjazne mieszkańcom luksusowe osiedle. Inwestycja jest już na ukończeniu i wkrótce przyjmie pod swoje dachy pierwszych szczęśliwców. W nieco dalszej przyszłości rysuje się już kształt projektu podobnego w swoich założeniach, który może być równie interesujący, co Elektrownia Powiśle. Towarowa 22 na warszawskiej Woli będzie nowoczesnym i wielofunkcyjnym kompleksem mieszkalnym, zawierającym w sobie galerię handlową, teatr, kino, hotel i powierzchnie biurowe. Projekt zakłada nie tylko budowę nowych udogodnień i parku, ale też adaptację historycznego Domu Słowa Polskiego, obecnie wykorzystywanego jako Centrum Handlowe Jupiter. 6,5-hektarowa działka w pobliżu Ronda Daszyńskiego ma szansę stać się jednym z najbardziej niezwykłych miejsc na architektonicznej mapie Warszawy i prawdziwym „miastem w mieście”. Na razie jednak możemy tylko podziwiać wizualizacje tego osiedla przyszłości, przygotowane przez Echo Investment. Budowa ma się rozpocząć najwcześniej w roku 2020. CO Z INNYMI MIASTAMI?

Jeśli wiążemy swoją przyszłość z innym miastem niż Warszawa, oczywiście również mamy do wyboru nieruchomości o wyższym standardzie, umiejscowione w wyjątkowo ciekawych lokalizacjach. Jednocześnie ceny w innych miastach Polski są zdecydowanie niższe, nawet przy zachowaniu podobnej jakości. Wielu spośród właścicieli apartamentów w Warszawie ma w swoim portfelu inwestycyjnym również inne nieruchomości. Mogą

Business Life Polska

się wśród nich znaleźć chociażby mieszkania w Gdańsku lub Krakowie – idealne na weekendowe wyjazdy lub jeśli interesy często sprowadzają nas w te rejony. Gdańsk i Kraków to kolejne po Warszawie największe rynki zbytu luksusowych apartamentów i jednocześnie najbardziej charakterystyczne miasta naszego kraju. Ten trend zdaje się postępować wraz z coraz większym popytem na nowoczesne powierzchnie biurowe – tam, gdzie przybywa biurowców, pojawiają się też apartamentowce. Najbardziej spektakularne wydają się dwie inwestycje powstające w śródmieściu Gdańska. Są to Deo Plaza i Grano Residence. Te nieruchomości mają swój niepowtarzalny charakter i diametralnie różnią się od wszystkiego, co można znaleźć w Warszawie. Architektura gdańskiej starówki niejako wymusiła na architektach pójście w oryginalnym kierunku. Wybierając Gdańsk lub inne miasto wojewódzkie, poniekąd wybieramy alternatywę dla Warszawy i idziemy w innym kierunku. Zakup wyjątkowego apartamentu, takiego jak te na ul. Chmielnej lub Żytniej w Gdańsku, będzie tylko przypieczętowaniem tej decyzji. Oba budynki zostaną oddane do użytku latem 2020 roku i już teraz cieszą się dużą popularnością wśród klientów. Spośród krakowskich apartamentowców najciekawszymi wydają się Brick House i Barska 69. Ich architektura i lokalizacja z pewnością sprawią, że te budynki staną się punktami charakterystycznymi miasta, choć zdecydowanie mniej ważnymi niż Sukiennice i Wawel. ●

ZAPACH

NISZOWE PERFUMERIE: KIEDY ZAPACH STAJE SIĘ TWOIM PODPISEM TEKST: MARTA BRZEZIŃSKA

Szukasz sposobu na to, żeby wyrazić swój charakter, ale T-shirty z nadrukiem przestałeś nosić dawno temu? Spróbuj czegoś bardziej wysublimowanego i wybierz niszowy zapach, który najlepiej do ciebie pasuje. Kupisz go w jednej z perfumerii, które – pełne designerskich flakonów – same w sobie są warte odwiedzin. Ich właściciele znaleźli idealny kompromis między biznesem a rozwijaniem pasji, dając swoim klientom to, czego ci najbardziej potrzebują: poczucie wyjątkowości i możliwość podkreślenia własnego indywidualnego stylu. Gdzie można kupić niepowtarzalne perfumy? Zobacz nasze ulubione miejsca.

Business Life Polska

FOTO: MO61

NIECODZIENNY POMYSŁ NA BIZNES

Czy sprzedaż perfum o zapachu chleba lub wosku może być dobrym pomysłem na inwestycję? Wszystko wskazuje na to, że tak. Świadczą o tym niszowe perfumerie powstające jak grzyby po deszczu w niemal każdym większym mieście Europy: od Krakowa przez Zurych po Londyn i – oczywiście – Paryż. Klienci są coraz bardziej znudzeni zapachami z drogerii, którymi pachnie cała ulica. Szukają czegoś nietuzinkowego, co podkreśli ich styl i stanie się czymś w rodzaju indywidualnego, charakterystycznego podpisu, definiującego naszą tożsamość. Monika Zagajska, która swoje oszczędności ulokowała, w zdawałoby się ryzykownym biznesie, mówi krótko: „Opłacało się”. Jakie perfumerie w Polsce i w Europie stanowią nie tylko najlepszy wzór do naśladowania dla inwestorów, ale też miejsce, które koniecznie należy odwiedzić?

1. PERFUMY DLA TRENDSETTERÓW: MOOD SCENT BAR NA TAMCE W WARSZAWIE

Wyjątkową perfumerię Mood Scent Bar na Tamce w Warszawie (jej młodsza siostra mieści się na ulicy Brackiej) założył Victor Kochetov. Któż inny mógłby mieć takiego nosa do oszałamiających zapachów, jak nie syn Polki i Włocha, wychowany w Rosji, a wiele lat mieszkający w Paryżu? Kochetov swoją miłością do nieoczywistych rozwiązań zaraził się podczas pracy dla domu mody Comme des Garçons, słynącej z dekonstrukcji i abstrakcyjnych sylwetek. Victor jest nie tylko genialną wizytówką swojej niszowej perfumerii (zawsze nienagannie ubrany, w designerskich butach, uśmiechnięty i otwarty), lecz także prawdziwą skarbnicą wiedzy na temat historii perfumiarstwa, symboliki zapachu czy marek znanych tylko tym najbardziej wtajemniczonym. Od progu bezbłędnie ocenia styl swoich gości,

służy radą, pomaga dobierać najlepsze zapachy. Storytelling, czyli ubieranie sprzedawanego produktu w pasjonującą opowieść, z którą można się utożsamić, to klucz do sukcesu zwłaszcza w branży niszowego perfumiarstwa. W perfumeriach Mood Scent Bar można kupić zapachy między innymi takich marek jak Helmut Lang, Rundholz Parfums, Marlou, Frapin, Irie, Maria L. Wśród nich można znaleźć tak wyjątkowe perfumy, jak te o zapachu chleba, taśmy klejącej czy... suszonej na słońcu ryby.

2. STWÓRZ SWÓJ AUTORSKI ZAPACH: MO61 NA MOKOTOWSKIEJ W WARSZAWIE

Mo61 to propozycja dla indywidualistów, którym nawet niszowe marki wydają się zbyt popularne. W mieszczącej się na ulicy Mokotowskiej (tuż przy placu Zbawiciela) perfumerii można samodzielnie stworzyć zapach, komponując go z kilku nut bądź

ZAPACH

FOTO: MON CREDO

KOCHETOV SWOJĄ MIŁOŚCIĄ DO NIEOCZYWISTYCH ROZWIĄZAŃ ZARAZIŁ SIĘ PODCZAS PRACY DLA DOMU MODY COMME DES GARÇONS, SŁYNĄCEJ Z DEKONSTRUKCJI I ABSTRAKCYJNYCH SYLWETEK.

Mon Credo to niszowa, jedyna w swoim rodzaju perfumeria, którą można odwiedzić między innymi w warszawskim ekskluzywnym domu towarowym Vitkac na ulicy Brackiej 9.

stawiając na jedną i pozwalając jej się rozwijać. Założyciele Mo61, Monika Zagajska i Michał Jeger, którzy wcześniej pracowali w dużych firmach, nazywają swój biznes „laboratorium zapachu”. Walorem perfumerii jest również wyjątkowa identyfikacja wizualna, z wiodącym w niej turkusowym kolorem, który pojawia się także w postaci nalepek na minimalistycznych flakonach. Co ciekawe, każda stworzona pod okiem profesjonalnej obsługi receptura jest zapisywana w księdze zapachów, dzięki czemu można odtworzyć swój ulubiony zapach, kiedy flakon perfum już nam się skończy. Każdy z aromatycznych surowców sprowadzany jest z Grasse we Francji, miejscowości nazywanej stolicą europejskiego perfumiarstwa.

Business Life Polska

3. NIE TYLKO PERFUMY: MON CREDO W VITKACU W WARSZAWIE

Niszowa, jedyna w swoim rodzaju perfumeria, którą można odwiedzić między innymi w warszawskim ekskluzywnym domu towarowym Vitkac na ulicy Brackiej 9. Choćby po to, żeby kupić wyjątkowe zapachy kultowych marek, takich jak Parfums de Marly, Bond no. 9 lub luksusowe ekstrakty perfum. Oprócz tego w ofercie perfumerii znajdziemy kosmetyki do pielęgnacji twarzy i ciała, a także produkty do makijażu (na przykład perfumiarskiej marki Serge Lutens). Twórcy Mon Credo wychodzą z założenia, że aromaty, które nas otaczają, są istotnym elementem naszego stylu życia, warto więc poświęcić im nieco

więcej uwagi. Z tego powodu w niszowej perfumerii w Vitkacu organizowane są takie wydarzenia jak warsztaty zapachowe z profesjonalną senselierką Martą Siembab czy pokazy mody.

4. NOWY WYMIAR ZAPACHU: BLOOM PERFUMERY NA LANGLEY CT W LONDYNIE Zapachy, które docenią najbardziej wysublimowane i wymagające nosy na świecie, nie tylko w formie perfum w szklanych flakonach, ale też w postaci kosmetyków pielęgnacyjnych i do kąpieli, świec, a nawet produktów do makijażu – to wszystko można znaleźć w uroczej, niszowej perfumerii mieszczącej się nie-

FOTO: MO61

daleko słynnego targu Covent Garden Market w Londynie. Inspirowany takimi miejscami jak słynne Parfumerie Oswald w Zurychu albo Jovoy Parfums Rares w Paryżu, butik z zapachami został wymyślony specjalnie na potrzeby londyńskich indywidualistów. Właściciele świetnie prosperującego biznesu wzięli sobie do serca zasadę, zgodnie z którą niszowe perfumy powinny się odznaczać nie tylko najwyższej jakości składnikami i pomysłowością w ich łączeniu, ale przede wszystkim stać w opozycji do designerskich brandów, które stosując sprytne sztuczki i kreując się na marki niezależne, sprzedają ogromne ilości popularnych flakonów. W londyńskim Bloom Perfumery można dostać

między innymi perfumy Aeon, Angela Ciampagna, Paul Schütze, Salvador Dalí.

5. SOJUSZ LONDYŃSKO-BERLIŃSKI: THE ENGLISH SCENT NA GOETHESTRASSE W BERLINIE Na pierwszy rzut oka berliński The English Scent przypomina aptekę. Proste, wręcz surowe wnętrze, drewniane gabloty, a na półkach buteleczki z perfumami, tuby z kosmetykami i mydła. Po każdy z tych produktów przychodzą na Goethestrasse nie tylko stylowi Berlińczycy, ale też ci turyści, którzy preferują niebanalne pamiątki z podróży. Do bestsellerów należą tu niewątpliwie zapachy

marki Anglia-Perfumery, założonej w 2002 roku i kultywującej najlepsze perfumiarskie tradycje Wielkiej Brytanii. Takie kompozycje jak Isle of Man czy Marquis na ulicy rozpoznają nieliczni, a ci mniej wtajemniczeni zawsze z ciekawością będą pytać: „Kto tak wyjątkowo pachnie?”. Do hitów The English Scent należą też kultowe wody toaletowe i kolońskie D.R. Harris oraz wody perfumowane Floris. ⚫

ZAŁOŻYCIELE MO61, MONIKA ZAGAJSKA I MICHAŁ JEGER, KTÓRZY WCZEŚNIEJ PRACOWALI W DUŻYCH FIRMACH, NAZYWAJĄ SWÓJ BIZNES „LABORATORIUM ZAPACHU”. 85

Start-upy aApraWO START-UPY PRAWO

HULAJNOGI ELEKTRYCZNE KONTRA NOWE PRZEPISY TEKST: MARCIN GOMÓŁKA

Hulajnogi elektryczne, hooverboardy i inne elektryczne pojazdy cieszą się niesłabnącą popularnością i są coraz częstszym widokiem w polskich miastach. Urządzenia tego typu wreszcie doczekały się uregulowania swojego statusu prawnego. Jest to pokłosie rosnącej liczby tych pojazdów, ale też sporej liczby wypadków, w których biorą udział. Niestety, proponowane przepisy nie są doskonałe i wiele osób ma do nich zastrzeżenia.

azda na elektrycznej hulajnodze jest dobra dla każdego – od dzieci aż po ubranych w garnitury mężczyzn w średnim wieku. Nie wierzycie? Wyobraźcie sobie tego samego mężczyznę biegnącego do pracy na piechotę – dostojne sunięcie na hulajnodze zdecydowanie bardziej pasuje do eleganckiego ubioru. Wystarczy tylko dobrać odpowiedni dla siebie model pojazdu. Przeciwnicy hulajnóg, a jest ich naprawdę wielu, jednogłośnie uważają, że hulajnogi

86 56

Business Life Polska

są niebezpieczne, a ich użytkownicy zachowują się nieodpowiedzialnie w stosunku do pieszych i innych pojazdów. Szczególną niechęć wśród pieszych, rowerzystów i kierowców budzą hulajnogi wynajmowane na minuty. Możemy je znaleźć chociażby w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu. Rzucają się w oczy nie tylko dzięki kontrastowym kolorom, ale także przez to, że często leżą porozrzucane na chodnikach i trawnikach. Dużo trudniej dostrzec taką hulajnogę w ruchu, ponieważ zwykle mkną chodnikami i ścieżkami rowerowymi z maksymalną prędkością i w niemal całkowitej ciszy.

To właśnie nieodpowiedzialni użytkownicy miejskich hulajnóg stwarzający zagrożenie byli główną motywacją do wprowadzenia nowych przepisów, mających uregulować ruch hulajnóg elektrycznych oraz innych tego typu pojazdów. Nowy projekt ustawy Prawo o ruchu drogowym definiuje nowe pojęcie – urządzenia transportu osobistego. Według projektu ustawy UTO zostały objęte ograniczeniem prędkości do 25 km/h i powinny poruszać się po ścieżkach rowerowych. Wyższe prędkości możemy osiągnąć wyłącznie przy

FOTO: MAREK RUCINSKI, UNSPLASH

JEŚLI NIE MAMY AKURAT DOSTĘPU DO DROGI DLA ROWERÓW, MOŻEMY KORZYSTAĆ Z JEZDNI, ALE TYLKO WTEDY, GDY OBOWIĄZUJE NA NIEJ OGRANICZENIE PRĘDKOŚCI DO MAKSYMALNIE 30 KM/H.

użyciu siły własnych mięśni – podobnie jak w przypadku elektrycznych rowerów. Jeśli nie mamy akurat dostępu do drogi dla rowerów, możemy korzystać z jezdni, ale tylko wtedy, gdy obowiązuje na niej ograniczenie prędkości do maksymalnie 30 km/h. Do tej definicji pasują więc wszelkiego rodzaju drogi osiedlowe, w tym także oznaczone znakiem D-40 strefy zamieszkania. W sytuacji, kiedy dopuszczalna prędkość na danej ulicy jest wyższa, a do dyspozycji mamy tylko chodniki, również możemy z nich skorzystać. Zważywszy na to i niezbyt rozwiniętą sieć dróg dla rowerów,

ten wyjątek będzie prawdopodobnie najczęstszym scenariuszem. Jadąc hulajnogą lub innym UTO po chodniku, musimy jednak zachować szczególną ostrożność, udzielać pierwszeństwa pieszym i dostosować prędkość. Niestety, nowe prawo nie jest idealne. Problemem jest też definicja urządzeń transportu osobistego, która nie obejmuje wielu rodzajów pojazdów, a tym samym praktycznie wyklucza je z użytkowania w ruchu drogowym. Według definicji UTO mogą mieć do 90 cm szerokości, 125 cm długości i ważyć maksymalnie

20 kg. Jednym z najbardziej dotkliwych ograniczeń będzie też moc silnika, ograniczona do 250 watów. Status większych, szybszych i cięższych pojazdów, takich jak elektryczne longboardy i mocniejsze modele hulajnóg, w dalszym ciągu nie został uregulowany. W projekcie ustawy brakuje też informacji na temat wyposażenia pojazdów w oświetlenie i inne przydatne elementy wyposażenia. Zakończone niedawno konsultacje społeczne dotyczące ustawy wyszczególniły te i wiele innych błędów. Pozostaje nam czekać na nowe, poprawione propozycje zmian. �

87 57

NA RYNKU

NIETYPOWY PRZEGLĄD ROWEROWY 4

3 2

1. Bezpowietrzna opona Tannus Airless Bicycle Tire, thesolidtyre.com – 49,99 dolara 2. Składany eBike MAXFOOT Premium, przedsprzedaż na indiegogo.com – 797,80 dolara 3. Niewidzialny GPS Sherlock, sherlock.bike – 159 dolarów 4. Zamek AIRLOK Secure Bike Hanger, hiplok.com – 149,99 funta 5. Składany eBike Gocycle GX, gocycle.com – 3299 dolarów 6. Światełko Beryl Pixel Dual Color, beryl.cc – 29,99 dolara 7. Rower PG Bugatti Urban, pg.de – cena wkrótce 8. Wieszak Zadel Bike Rack by Lignum, lignumbike.com – 449 dolarów

Business Life Polska

6 8

WINO

INDYJSKA WINNICA GROVER ZAMPA MA W SWOJEJ OFERCIE WIELE REWELACYJNYCH I WIELOKROTNIE NAGRADZANYCH WIN, TAKICH JAK ZAMPA SOIRÉE, CHÊNE, CZY LA RÉSERVE.

Business Life Polska

PRODUKCJA WIN W INDIACH

: FOTO

R TER

L IS

FOTO: THOMAS THOMPSON, UNSPLASH

TEKST: KRYSTIAN SAKAS SOMMELIER WSET 3

eszcze ładnych kilka lat temu, gdyby ktoś mnie zapytał o propozycję wina z Indii, to mocno bym się podrapał po głowie, zadając sobie pytanie, czy tam w ogóle robi się wino? W zeszłym roku zaczęła się moja przygoda z winami z Indii z regionu Nandi Hills. To teren górzysty o wysokości 2000 m n.p.m. – winnice są usytuowane na wysokości 920 m n.p.m. Właścicielem Grover Zampa Vineyards jest Kanwal Grover. Uprawia się tu szczepy francuskie, takie jak sauvignon blanc i cabernet sauvignon, świetnie znane

z Bordeaux, syrah i viogner znane z Doliny Rodanu oraz chenin blanc występujący głównie w apelacji Vouvray w Dolinie Loary. Region Nandi Hills jest górzysty, z glebami wapiennymi i żwirowymi, z dobrym drenażem, a zatem świetnie sobie radzi z nadmiarem wody. To odpowiednie „terroir” – siedlisko – sprzyjające sadzeniu cabernet sauvignon, gdzie podobnie jak w Bordeaux jest gleba żwirowa (żwir ma doskonały drenaż) i występuje dużo opadów. Natomiast właśnie w Dolinie Loary jednym z typów gleby, idealnym dla chenin

WINO

WINNICA GROVER ZAMPA JEST DOBRZE PRZEMYŚLANYM PROJEKTEM BIZNESOWYM, W KTÓRYM ZAANGAŻOWANO ZNANYCH SPECJALISTÓW, TAKICH JAK MICHEL ROLLAND CZY GEORGE VESSEL. WINA OBSYPYWANE SĄ MEDALAMI W KONKURSACH WINIARSKICH W KAŻDYM ROCZNIKU. 92

Business Life Polska

FOTO: VISHNU PRASAD, UNSPLASH

Zacznę od zaskakująco dobrze zrobionego metodą szampańską musującego Zampa Soirée Brut ze szczepu chenin blanc, który w Polsce jest raczej stosunkowo mało znany, a w wersji musującej jeszcze mniej. Wino jest robione metodą tradycyjną, czyli druga fermentacja (na wzór szampana) odbywa się w butelce, wytwarzając naturalne CO2. To metoda dość pracochłonna i czasochłonna, a polega na dodaniu mieszanki cukru i drożdży (Liquere de Tirage) do każdej pojedynczej butelki Soirée, w celu rozpoczęcia drugiej fermentacji w butelce i zapoczątkowania naturalnych perlistych bąbli. Wino jest w kolorze przejrzyście słomkowym, czyste, bez osadu. W nosie wyczuwalne nuty białej brzoskwini, świeżych cytrusów, jabłko, gruszka, z nienachalnym, kojarzonym z szampanów zapachem tostowym. W ustach wino jest wytrawne (brut), z żywą kwasowością, średnim ciałem i średnim finiszem. Dominują aromaty gruszek, brzoskwiń, jabłek i moreli. W smaku jest gładkie i przyjemnie kremowe, z wyraźnym (szampańskim) musowaniem. Świetne do wypicia w temperaturze 6°C w towarzystwie pikantnej kuchni indyjskiej, krewetek w sosie chilli czy pieczonego dorsza z masłem czosnkowym. Wino gotowe do wypicia, jednak z pewnością ma jeszcze kilkuletni potencjał dojrzewania. Kolejnym świetnym winem, którego nie można pominąć, jest kupaż viogniera z sauvignon blanc Grover La Réserve Blanc. Połączenie tych dwóch szczepów jest dość nieoczywiste – we Francji w regionie Bordeaux ulubionym partnerem sauvignon blanc do kupażu jest semillion. Jednak mamy tu do czynienia z białym winem o sporej intensywności koloru złotego. Wino jest czyste i bez osadu. W nosie młode, delikatnie muśnięte nową francuską beczką. Dominują dość intensywne zapachy suszonej moreli, miodu, wanilii, brzoskwiń, trochę nut kwiatowych. Wytrawne, z nienachalną, lecz zaznaczoną kwasowością, cieliste w smaku aromaty zgodnie współgrają z tymi w bukiecie zapachowym, ale z nieco bardziej już zaznaczonym aromatem beczkowym. Wino ma dość długi finisz i z pewnością 2-3-letni potencjał

dojrzewania. Chętnie bym je wypił w temperaturze 8-10°C w towarzystwie ośmiornicy z grilla, piersi z kurczaka, lekkiej sałatki z sosem winegret, czy nawet dojrzewającego sera pleśniowego. A teraz przyszła kolej na „czerwień” w postaci wina o nazwie Grover La Réserve, zrobionego ze szczepów cabernet sauvignon i syrah. Ten pierwszy słynie z regionu Bordeaux, drugi z kolei z północnej części Doliny Rodanu. Wino ma intensywną barwę czerwonego granatu, jest czyste i bez osadu. W nosie – rozwijające się, z wyraźnie zaznaczoną beczką. Dominują aromaty czekolady, kawy, czarnej porzeczki, wanilii i jagód. W ustach wytrawne, z zaznaczonymi, ale gładkimi taninami, cieliste, z wyraźnie zaznaczającymi się aromatami czekolady, jagód, jeżyn i wanilii. Wino ma długi finisz i świetnie się je pije po wcześniejszej dekantacji w temperaturze 17-18°C – w towarzystwie polędwicy z jelenia, gulaszu z dzika czy rostbefu wołowego z grilla. Wino z potencjałem do dojrzewania, moim zdaniem nawet 5-7 lat. Winnica Grover Zampa jest dobrze przemyślanym projektem biznesowym, w którym zaangażowano znanych specjalistów, takich jak Michel Rolland czy George Vessel. Wina obsypywane są medalami w konkursach winiarskich w każdym roczniku. Obecnie pracę Kanwala kontynuują syn Kapil i córka Karishma, absolwentka winiarstwa i enologii na Uniwersytecie Kalifornijskim. ●

FOTO: SUBHASHISH PANIGRAHI, WIKIPEDIA

blanc, jest wapień. Także dobór winorośli do rodzaju podłoża w przypadku winnicy Grover na pewno nie był przypadkiem. Kolejny przemyślany krok to nawiązanie współpracy z bordoskim enologiem, jakim jest Michel Rolland – właściciel kilku châteaux oraz doradca winiarski. To właśnie dzięki jego pomocy powstały wina Zampa Soirée Brut, Grover La Réserve Blanc i Grover La Réserve (rouge). Inną ważną postacią, która pomagała Kanwalowi, był George Vessel, świetny specjalista od szampanów, zresztą późniejszy dyrektor domu szampańskiego MUMM. Należy dodać, że wszystkie trzy otrzymywały srebrne i brązowe medale na konkursie win Decanter Asia Wine Awards.

NIETYPOWE INWESTYCJE

Business Life Polska

NIECODZIENNYCH

SPOSOBÓW NA INWESTYCJĘ TEKST: MARTA BRZEZIŃSKA

Niezależnie od tego, czy dopiero stawiasz pierwsze kroki w biznesie i lubisz ryzyko, czy jesteś wytrawnym inwestorem ze sporym doświadczeniem, na pewno brałeś pod uwagę nietypowe formy lokowania kapitału. Ostatnio stają się coraz bardziej popularne. Omawiamy pięć najciekawszych z nich.

1. WINO

Inwestycje alternatywne są znakomitym uzupełnieniem portfela akcji i obligacji, pozwalającym na jego dywersyfikację. Za lokowaniem kapitału w wino przemawia również rosnący międzynarodowy popyt, jednak nie jest to działanie pozbawione ryzyka. Lokując w ten sposób kapitał, można go tak samo szybko pomnożyć, jak i stracić oszczędności. Płynność rynku wina jest stosunkowo niewielka i zależy od takich czynników

jak tendencje panujące na nim, sytuacja gospodarcza, gwałtowne zmiany cen. Chociaż w znacznej mierze zależą one od oceny krytyków, eksperci są w stanie dokonać rzetelnej analizy inwestycyjnej dla klientów, biorąc pod uwagę między innymi dane historyczne dotyczące win z poprzednich roczników czy trendy panujące na światowych rynkach. Jak sugerują profesjonaliści, obserwujący uważnie rynek „winnych” lokat, w tym momencie w kontekście długoterminowych inwestycji można spodziewać się zysków na poziomie 20-40% w skali roku. Jak jednak zaznaczają, kupowanie skrzynek opłaca się bardziej od zakupu pojedynczych butelek. Warto pamiętać, że ulokowanie oszczędności w chardonnay czy rieslinga to jeszcze nie wszystko – trzeba zadbać o odpowiednią infrastrukturę i warunki do jego przechowywania.

NIETYPOWE INWESTYCJE W tej chwili warto wykorzystać modę na poszukiwanie talentów i spróbować na nich zarobić, przy okazji wspierając młodych twórców. Tego rodzaju inwestycja jest inwestycją emocjonalną, która łączy możliwości pomnożenia kapitału inwestora z potrzebami szczególnie uzdolnionych osób.

2. TALENT

Inwestycje w talenty to nie jest nowy sposób na lokowanie kapitału – w końcu od zarania dziejów patroni, sponsorzy i marszandzi odgrywali kluczową w sztuce czy sporcie rolę. W tej chwili warto wykorzystać modę na poszukiwanie talentów i spróbować na nich zarobić, przy okazji wspierając młodych twórców. Tego rodzaju inwestycja jest inwestycją emocjonalną, która łączy możliwości pomnożenia kapitału inwestora z potrzebami szczególnie uzdolnionych osób, które wsparcie finansowe mogą wykorzystać na rozwój i ustabilizowanie swojej pozycji w danej dziedzinie. Kwota inwestycji zawsze jest uzależniona od możliwości inwestora czy potrzeb osoby, która szuka finansowego wsparcia. Warunki dotyczące inwestycji powinny być indywidualnie ustalone i sformułowane w kontrakcie obejmującym wszystkie szczegóły współpracy, od czasu trwania umowy, wkładu, sposobu naliczania ewentualnych zysków i warunków. Mecenat powinien być traktowany jako działanie obarczone sporym ryzykiem i długoterminowe, z zyskami przewidzianymi nawet po 4 czy 5 latach. Najlepiej

Business Life Polska

jeśli tego rodzaju lokata nie obejmie więcej niż 5% portfela inwestycyjnego. Przykładem inwestycji w talent w polskiej branży muzycznej jest chociażby Kayax, wytwórnia płytowa założona przez piosenkarkę Kayah i Tomasza Grewińskiego. 3. NOWE TECHNOLOGIE

W wywiadzie udzielonym portalowi Money.pl na początku 2017 roku Krzysztof Cesarz, zarządzający funduszami akcji w Ipopema TFI, przyznał, że warto przeznaczyć część portfela inwestycyjnego na inwestycje związane z nowymi technologiami, wobec których nadal oczekuje się dynamicznego tempa rozwoju. Wbrew pozorom sektor ten nie jest związany wyłącznie z aplikacjami na smartfony czy serwisami internetowymi. Nowe technologie to również astronautyka, biotechnologia, farmacja, fizyka jądrowa, inżynieria kwantowa i materiałowa, a także medycyna czy robotyka. Inwestycje z tego sektora są ryzykowne, ale mają przed sobą obiecującą przyszłość – to właśnie nowe technologie przynoszą rozwiązania na pojawiające się bezustannie wyzwania społeczno-gospodarcze. Warto przy okazji zwrócić uwagę

FOTO: SHUTTERSTOCK

BRYLANTY SĄ LOKATĄ PONADCZASOWĄ, POPULARNĄ JESZCZE PRZED POJAWIENIEM SIĘ LOKAT BANKOWYCH I FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH, A CO WAŻNE – UZNAWANĄ MIĘDZYNARODOWO. KAMIENIE SZLACHETNE NIE PODLEGAJĄ OKRESOWYM TRENDOM, TAK JAK DZIEŁA SZTUKI, A DO TEGO SĄ ODPORNE NA ZMIENNOŚĆ RYNKÓW GIEŁDOWYCH. SAME W SOBIE STANOWIĄ SYNONIM BOGACTWA I TRWAŁOŚCI.

na fakt, że to właśnie na rynku nowych technologii pojawiło się najwięcej inwestorów, którzy zostali miliarderami przed ukończeniem 30. roku życia. Nie musisz, podobnie jak Evan Spiegel ze Snapchata, wymyślać przełomowych aplikacji. Wystarczy po prostu dobrze zainwestować. Przykład? W 2009 roku Bono z zespołu U2 kupił ok. 1,5% udziałów w serwisie Facebook, by już w 2011 roku zarobić na nich aż miliard dolarów! W tej chwili kursy akcji wielkich firm technologicznych są często bardzo wysokie, dlatego szukając sposobów na inwestycję, warto przyjrzeć się lokalnym przedsiębiorcom, również tym niewielkim. Trzeba pamiętać o tym, że ze względu na spore ryzyko, jakim obarczone są inwestycje w nowe technologie, przed podjęciem decyzji warto poradzić się specjalisty, który na bieżąco analizuje i odnotowuje wszelkie notowania i wahania cen akcji. 4. KAMIENIE SZLACHETNE

Metodą na lokowanie gotówki w dość nietypowy, wyrafinowany sposób są kamienie szlachetne. Brylanty są lokatą ponadczasową, popularną jeszcze

przed pojawieniem się lokat bankowych i funduszy inwestycyjnych, a co ważne – uznawaną międzynarodowo (co oznacza, że można je kupić w Europie, a sprzedać w Ameryce). Kamienie szlachetne nie podlegają okresowym trendom, tak jak dzieła sztuki, a do tego są odporne na zmienność rynków giełdowych. Same w sobie stanowią synonim bogactwa i trwałości. Inwestorzy chętnie przeznaczają na ich zakup gotówkę, traktując je jak metodą na poprawę stabilności portfela inwestycyjnego podczas zmian wartości indeksów giełdowych. Diamenty traktowane są jako oddzielna, uniwersalna waluta, niepodlegająca granicom państw czy kursom tradycyjnych walut. Źródłem rzetelnych informacji na temat aktualnych cen diamentów jest cennik Rapaport Diamond Report. Diamenty należy kupować u jubilerów o dobrej reputacji, wydających odpowiednie certyfikaty, w tym te określające „4C”, czyli zespół czterech

NIETYPOWE INWESTYCJE

czynników, istotnych dla kamienia cech (Carat – masa, Colour – barwa, Clarity – czystość, Cut – szlif). Nazwiska najlepszych specjalistów zajmujących się wyceną kamieni szlachetnych znaleźć można na liście rzeczoznawców rekomendowanych przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Jubilerskich, czyli najstarszą organizację branżową działającą w Polsce. W jakie diamenty najlepiej inwestować? Eksperci są zgodni: najszybciej rośnie cena diamentów o najlepszych parametrach (wysokiej czystości, barwie i masie od 1 karata), których światowe zasoby regularnie się kurczą.

z sentymentem za przeszłością. Ceny dobrze zachowanych aut z okresu PRL-u mogą osiągać kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Patryk Mikiciuk, kolekcjoner klasycznych samochodów i ekspert motoryzacyjny w rozmowie z portalem strefainwestorów.pl przyznał, że w przypadku tego rodzaju lokat od nominalnych wartości ważniejsze są procentowe zyski. Przykład? „Kiedyś za samochód Fiat 125p z pierwszej serii płaciło się 200 zł, a dzisiaj ten samochód jest już wart 15 tys. zł. Zatem różnica procentowa jest znaczna, jednak nie są to zawrotne kwoty” – tłumaczy Mikiciuk. ●

5. MOTORYZACJA

Auta klasyczne zdrożały w ostatnich latach o 6,5%. Wynika to z indeksu HAGI TOP, badającej ceny transakcyjne najrzadszych klasycznych aut zbudowanych na przestrzeni całej historii motoryzacji, przygotowanej w 2017 roku przez firmę Historic Automobile Group International, która popularyzuje wiedzę o autach klasycznych i zmianach ich cen. Zainteresowaniem inwestorów cieszą się nie tylko stare modele mercedesa czy jaguary, ale też polskie ikony motoryzacji, takie jak warszawa czy nawet „mały fiat”, co związane jest ze zmniejszającą się ilością tego typu pojazdów na rynku, kosztami ich utrzymania, a także...

Business Life Polska

KIEDYŚ ZA SAMOCHÓD FIAT 125P Z PIERWSZEJ SERII PŁACIŁO SIĘ 200 ZŁ, A DZISIAJ TEN SAMOCHÓD JEST JUŻ WART 15 TYS. ZŁ. ZATEM RÓŻNICA PROCENTOWA JEST ZNACZNA, JEDNAK NIE SĄ TO ZAWROTNE KWOTY.

Twoje miejsce w sercu Warszawy Nowy etap osiedla w budowie

tuż obok stacji metra Rondo Daszyńskiego

skwery z fontannami, zielone, kameralne patia

zróżnicowane powierzchnie

przyjazna przestrzeń w centrum miasta

przytulne prywatne loggie

zdobywca prestiżowych nagród architektonicznych

Business Life Polska 3 2020

Articles inside

Wino

Prawo – hulajnogi elektryczne

Niszowe perfumerie

Nieruchomości

Energia odnawialna

Technologia 5G

Sport – polo

W świecie kawy

Nowy Jedwabny Szlak

Start-upy – Klarna

Napiwki na świecie

Przegląd produktowy – walizki

Podróż poślubna

Recenzje hoteli

Polskie jachty

Car-sharing

Rodzina Waltonów

MBA w Polsce

Gadżety

Newsy ze świata