დიმიტრი თუმანიშვილი. ქართული ხუროთმოძღვრების საკითხები უძველესი დროიდან XX საუკუნის ბოლომდე

7. gardamavali xanis arqiteqtura VII saukunis Sua xanebSi Cvensa da ara mxolod Cvens istoriaSi axali safexuri daiwyo. rogorc ukve windawinve vTqviT, gamoCnda axali didi politikur-religiuri Zala _ arabebi da maTi xalifati. axlave unda iTqvas, rom saqarTvelo am samya­ rosaTvis, iseve, rogorc Tavis droze berZnul-romaulisaTvis, ganapira mxare aRmoCnda. SesaZloa, amanac gadagvatanina arabTa da mahmadianobis moZaleba Cven ufro iolad, vidre bevr sxva qveyanas, magaliTad, calkerZ irans da meorekerZ espaneTsa an CrdiloeT afrikas. asea Tu ise, mTel 300 weliwads Cveni istoriisas _ VIII, IX, X saukuneebs _ Cven dResac arabobis xanas vuwodebT. zogjer XI saukunesac vumatebT, magram cota meti mogvdis imitom, rom iq sxva Zalaa, arabebi ukve aRar arian. rasakvirvelia, es cneba met-naklebad pirobiTia, radgan, rogorc Tavis droze, ra Tqma unda, erTmaneTisagan damoukideblad Tqves jer giorgi CubinaSvilma (xelovnebis istoriis masalis gaTvaliswinebiT) da Semdgom simon janaSiam (politikur istoriul masalaze dayrdnobiT), araboba aris istoriuli saqarTvelos cxovrebis mxolod erT-erTi waxnagi, romelic srulebiTac ar asaxavs yvelafers, mTel sisavses misi cxovrebisas. winaTac mogaxseneT, rom arabebma, iseve, rogorc CvenTan 1801 wlamde mosulma sxva ucxo politikurma Zalebma, ar Secvales qveynis Sida wyoba, rac umniSvnelovanesi aRmoCnda. amitomac, TumcaRa amiras dajdoma TbilisSi garkveulad cvlida viTarebas, Zirfesviani gardaqmna im socialuri urTierTobebisa, im gezisa, romelic sazogadoebas wina xanaSi hqonda, man ver moaxerxa. sazogadoeba kvlav viTardeba Tavisi bunebrivi Sinagani muxtiT da ara garedan moxveuli ZaliT, raRac zemoqmedebiT. marTalia, pirvel xanebSi arabTa mosvlis Sedegi is aris, rom Tu manamde ori politikuri erTeuli iyo _ erTi gauqmebuli (magram mainc arsebuli socialur sibrtyeze, Tu saxelmwifoebrivze ara) dasavleT saqarTveloSi da erTi aR91