ENTERTAINMENT BUSINESS
‘De groeiende groep kidults biedt veel kansen voor ondernemers’ Jan Pieter Ellerbroek en Sarah Quinn van PBM Express over de kidult-trend
Christina Sulebakk over de lancering van HBO Max AFAS en de Edisons: ‘We maken Leusden nog leuker!’ Hitzone 100: einde van een tijdperk? Analyse: hoe TikTok de muziekindustrie verandert 43e JAARGANG | MAART 2022
EB202202_Cover.indd 1
| Specials: Kids en Publishing 2/18/2022 3:08:39 PM
EEN MAAND LANG JOUW
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL EB_ADV_Vacature plaatsing_spread.indd 2
2/18/2022 10:00:24 AM
V
W
VACATURE IN DE SPOTLIGHT!
1 MAAND LANG ZICHTBAARHEID OP: » www.entertainmentbusiness.nl (50.000 – 65.000 bezoekers per maand) » elke dag in de EB & EB Live-nieuwsbrief (4.500 & 6.500+ e-mailadressen) » push via social media kanalen Geïnteresseerd om jouw vacature te plaatsen op hét entertainmentplatform? Mail dan naar sales@imediate.nl EB_ADV_Vacature plaatsing_spread.indd 3
2/18/2022 10:00:29 AM
COLOFON
EDITORIAL
Uitgave iMediate Arendstraat 33b Postbus 2227 / 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever Joost Driessen Platformmanager Arnold le Fèbre Redactie & medewerkers Jeroen Noordeloos (eindredactie), Jeroen van Trierum, Jasper van Vugt, Ed Hoogeveen, Edgar Kruize, Gino Haverkamp, Pierre Oitmann Exploitatie & abonnementen Mitchel van der Heide & Tarik Lahri Telefoon: 035 - 646 58 05 mitchel.vanderheide@imediate.nl, tarik.lahri@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode. Jaarabonnement EB Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 79,95,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 50,- per jaar. Andere landen: € 125,- per jaar. Halfjaarabonnement EB + EB Live Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 125,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar. Andere landen: € 180,- per halfjaar. Basis layout Louis Bertrand Vormgeving Tim van den Berg Drukkerij Vellendrukkerij BDU bv, Barneveld © Copyright 2022 ISSN: 1875-2888 4
MAART 2022
Verantwoordelijkheid Mijn muzieksmaak wil nog weleens uit de bocht vliegen, tot wanhoop van mijn collega’s die het soms lastig vinden om zich te concentreren als ik een lekker potje metal op laat volgen door een sfeerverhogend panfluitdeuntje. Volgens collega Jeroen heeft Spotify zelfs speciaal iemand in dienst genomen om mijn muzieksmaak te analyseren. Een persoon die regelmatig met de moed der wanhoop zijn of haar kantoor uitstormt als mijn Discover Weekly moet worden samengesteld. Hoewel dat natuurlijk reuzelollig zou zijn, lijkt de kans me groter dat op het kantoor van de muziekstreamingdienst iemand is aangesteld die zich gericht bezighoudt met het offline halen of minder zichtbaar maken van muziek. Iets dat inmiddels is uitgegroeid tot een dagtaak… Zo liet Neil Young begin dit jaar weten dat hij zijn muziek van Spotify wilde hebben. Hij vond het maar raar dat Spotify zowel zijn muziek als de podcasts van Joe Rogan aanbood en stelde dienst een ultimatum: of hij eraf, of ik eraf. In de populaire podcasts van oud-worstelaar Joe Rogan worden ellenlange gesprekken gevoerd met uiteenlopende gasten over van alles en nog wat. Deze gasten hebben wel één ding gemeen: ze schoppen graag tegen heilige huisjes. Vorig jaar liet Rogan de omstreden viroloog Robert Malone en enkele anti-vaxxers aan het woord, die kritiekloos hun verhaal konden vertellen. Rogan deed er later nog een schepje bovenop door te melden dat hij zelf een anticoronadrankje had gebouwen en dat iedereen aanraadde. Rogan verspreidt desinformatie, aldus Neil Young. Dit soort praatjes kunnen zelfs tot doden leiden, vindt de Canadese artiest, die zelf in zijn jeugd polio heeft gehad en zich herhaaldelijk heeft uitgesproken vóór vaccinaties in de strijd tegen corona. Probleem is alleen dat Spotify Rogan voor miljoenen dollars heeft binnengehaald en dat zijn podcast tot de best beluisterde shows ter wereld behoort. In zijn contract heeft hij bovendien laten vastleggen dat alleen hij kan bepalen wie te gast is. Young nam daar geen genoegen mee en vertrok van Spotify. Een handvol artiesten (onder wie Joni Mitchel) volgde zijn voorbeeld. Het argument van Spotify dat het slechts een doorgeefluik is, is echter niet meer te verdedigen. Spotify maakt actief reclame voor bepaalde podcasts en maakt daarbij keuzes – net zoals Facebook en YouTube dat doen. En met die keuzes komt een zekere mate van verantwoordelijkheid. Vooralsnog kunnen onlinebedrijven zich in Amerika verschuilen achter de zogeheten Section 230, een onderdeel van de Amerikaanse Communications Decency Act. Dit specifieke wetsonderdeel zorgt ervoor dat platforms niet aansprakelijk zijn voor de content die gebruikers erop plaatsen. Spotify heeft inmiddels een disclaimer geplaatst bij de podcasts van Rogan (en de desbetreffende uitzending verwijderd), maar de geest lijkt uit de fles. Want in het geval van Young, die inmiddels nieuw onderdak heeft gevonden bij Amazon, is het de artiest zelf die in actie komt. Maar wat als de publieke opinie eist dat bepaalde podcasts of muziek wordt verwijderd? Nu Lil’ Kleine opnieuw in opspraak is gekomen, klinkt de roep om zijn muziek in de ban te doen steeds harder. Verschillende radiozenders hebben hier al gehoor aan gegeven. Daarnaast heeft Spotify de muziek van de rapper uit alle redactionele playlists verwijderd. In het verlengde hiervan: de muziek van artiesten als Ali B. en Marco Borsato is na de #BOOSreportage niet meer te horen op Qmusic, 100% NL en de radiozenders van de NPO en Talpa. Op Spotify is hun muziek gewoon nog te beluisteren. Maar voor hoe lang nog? Gezien de recente geschiedenis lijkt dat vooral af te hangen van de druk die andere artiesten uitoefenen op de streamingdienst. Zal zich ook in Nederland een groep artiesten gaan roeren? Arnold le Fèbre Platformmanager Entertainment Business & EB Live
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_EditorialInhoud.indd 4
2/18/2022 10:04:48 AM
INHOUD
| INTERVIEW
| ACHTERGROND
8
| INTERVIEW
| COVERSTORY
10
22
34
Grensoverschrijdend gedrag
De invloed van TikTok
HBO Max naar Nederland
PBM Express
Dertig vrouwen uiten hun zorgen in een open brief aan 3VOOR12 over grensoverschrijdend gedrag in de muziekindustrie. De aanleiding was de BOOS-documentaire van Tim Hofman. Een van de ondertekenaars, songwriter en producer Jantine Heij, doet haar verhaal.
De invloed van TikTok op de muziekwereld lijkt geen hype te zijn. Het videoplatform heeft een aantoonbare invloed op de traditionele muziekwereld. “Voor ons is TikTok echt onderdeel geworden van ons bedrijf en onze strategie.”
Op 8 maart betreedt een nieuwe streamingdienst de Nederlandse markt: HBO Max. General Manager HBO Max EMEA, Christina Sulebakk, over de ambities van HBO Max, piraterij en de ‘day & date’-releases.
Kidult is gericht op consumenten die het kind in zichzelf nooit zijn kwijtgeraakt en op zoek zijn naar nostalgie. Een markt waar PBM Express goed op inspeelt. Eigenaar Jan Pieter Ellerbroek: “De groeiende groep kidults biedt veel kansen voor de oplettende ondernemer.”
| KIDS SPECIAL
| PUBLISHING SPECIAL
| EN VERDER
32
44 Groei en verbreding
6
In 't kort
24 Pathé Thuis
54 Interview Willem van Kooten
14
Hitzone
27
Bob’s Vinyl
19
OD Media
28
Jongeren en vinyl
62
Het Laatste Woord: René Otto
Kidscontent
34 PBM Express 37
Nintendo
38
In The Air
40 Wim Pel Productions
56
Dutch String Sessions
58
CTM Publishing
61
CopyrightPower
20 Overnames in de game-industrie
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_EditorialInhoud.indd 5
MAART 2022
5
2/18/2022 10:04:54 AM
IN 'T KORT
Quotes “Juist nu de culturele sector hard getroffen is door corona, is er meer dan ooit behoefte aan ondersteuning bij muzikale ondernemers.” BAM! Popauteurs heeft een ledenloket geopend voor subsidieadvies. Hiermee wil de belangenvereniging artiesten en songwriters extra ondersteuning bieden.
“Zijn saxofoonspel is technisch van een zeer hoog niveau, met een zeer ‘eigen’ kenmerkend geluid en bovendien kan hij als geen ander een verhaal ‘vertellen’ in zijn solo’s.” Benjamin Herman kreeg de eerste Sublime Oeuvre Award uitgereikt. Met de prijzen zet de radiozender nationale funk-, soul- en jazzartiesten in de schijnwerpers..
“Het is waanzinnig om met nog één van mijn nummers een miljard streams te bereiken! ‘Scared To Be Lonely’ is een speciaal nummer voor me.” Martin Garrix over de track ‘Scared to be Lonely’ die hij maakte met Dua Lipa. Het is de tweede track van Garrix die deze mijlpaal heeft bereikt.
“We zijn blij om onze krachten te bundelen met onze Britse partners en aan een organisatie te bouwen die het best kan worden omschreven als een PanEuropese One Stop Shop.” Proper Music Group, onderdeel van Utopia, en Bertus, zijn een sales- en distributieovereenkomst met elkaar aangegaan. De samenwerking heeft als doel de processen van beide partijen in heel Europa te vereenvoudigen.
6
MAART 2022
EB202202_Inhetkort.indd 6
De Mega Record & CD Fair verhuist van Jaarbeurs Utrecht naar de Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch. Organisator Stephan van Zal over de reden van de verhuizing en waarom de nieuwe locatie perfect is voor een internationale beurs.
INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW Waarom hebben jullie gekozen voor een verhuizing? “Vorig jaar stond een editie in Jaarbeurs gepland. Hier werd op 12 november, een dag voor de COVID-19 persconferentie en vlak voor de beurs zelf, de stekker uit getrokken. Dat gebeurde zonder overleg met ons. Sterker nog, de media werden eerder geïnformeerd dan wij. Best gek, aangezien we al 25 jaar partner van elkaar waren. Later hoorde ik dat het vermoeden er was dat de 1,5 meterregel weer ingevoerd zouden worden en het onmogelijk zou zijn om de beurs te organiseren. Na het persmoment bleek dat dit niet het geval was en dat we gewoon, met een aantal aanpassingen, door hadden kunnen gaan. Je gaat dan wel nadenken over hoe relevant de Mega Record & CD Fair is voor Jaarbeurs.” Was een nieuwe locatie snel gevonden? “We zijn gaan zoeken naar een partij die ons het gevoel geeft wel een waardevolle klant te zijn. Daarnaast was ligging en schaalgrootte natuurlijk ook belangrijk. Iedereen die ooit op de beurs is geweest, weet dat we flink wat ruimte nodig hebben. Je hebt het dan over minstens 13.000 vierkante meter. Er is met verschillende partijen gesproken en daar kwam de Brabanthallen als beste uit.” Een groot gedeelte van de verkopers en bezoekers komt uit het buitenland.
Ligt Den Bosch dan niet een stuk minder centraal dan Utrecht? “Nee hoor, dat is zelfs omgekeerd. 85 procent van de standhouders komt uit Europa en vaak met eigen vervoer. Als je uit België of Duitsland komt dan is ’s-Hertogenbosch zelfs een stuk dichterbij. Voor bezoekers die vliegend naar Nederland komen is Eindhoven Airport een goede en bovendien goedkope optie. Je praat in sommige gevallen over een half uur extra reistijd. Als iemand de moeite neemt om vanuit het buitenland naar de Mega Record & CD Fair te komen dan maken die 30 minuten natuurlijk niets uit.” Ga je met de nieuwe locatie ook nieuwe stappen zetten binnen de beursbeleving? “We gaan er alles aan doen om er weer iets heel tofs van te maken. Er is twee jaar geen Mega Record & CD Fair geweest. Op social media gaan we nationaal en internationaal uitpakken met nieuwe logo’s en beeldmerken. We worden ook groter. De drie hallen beslaan ongeveer op 16000 vierkante meter. Naast nieuwe concepten zijn er 550 kramen, twee podiums, een dj-collectief en tentoonstellingen. Iedereen gaat er voor om weer een fantastische beurs neer te zetten.” De eerste editie van de Mega Record & CD Fair in de Brabanthallen zal plaatsvinden op 8, 9 en 10 april 2022.
Entertainment Business online Altijd op de hoogte zijn van het laatste businessnieuws uit de entertainment-branche? Kijk dan op www.entertainmentbusiness.nl. Mag het gemakkelijker? Ontvang gratis en overzichtelijk het laatste nieuws middels de dagelijkse nieuwsbrief (zie rechtsboven op de homepage van de site). En: like en volg ons op de sociale kanalen voor de laatste updates, opvallend nieuws en interessante ontwikkelingen uit de industrie.
Facebook.com/EntertainmentBusiness Twitter.com/@EB_Nieuws
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 10:07:36 AM
RVIEW
COLUMN Digitale gebakken lucht
Afgelopen zomer maakte Facebook bekend dat het platform in de toekomst een metaverse moet worden. Voor digibeten: een collectief gedeelde virtuele ruimte. Zuckerberg was zo overtuigd van zijn visie dat het moederbedrijf van Facebook afgelopen maanden werd omgedoopt tot Meta. De visie van de social miljonair lijkt op papier misschien veelbelovend, maar ik ben enorm sceptisch. De mens is in de afgelopen honderdduizenden jaren geëvolueerd om emoties, fysieke aanraking en oprechte interacties met anderen te herkennen en daarop te reageren. Iedereen die gelooft dat ons brein binnen een decennium opnieuw kan worden geprogrammeerd of ontwikkeld, heeft niet opgelet bij biologie of heeft een steekje los. Weg is de warmte van een knuffel en cyberspace herkent geen gezichtsemoties. Dit zijn maar twee belangrijke voorbeelden van wat ons een sociaal dier maakt in de echte wereld. En dan heb ik het nog niet eens over de lens die nodig is om te navigeren in een virtuele omgeving. Dat kan een smartphonescherm door middel van AR zijn, of een VR headset. Om onderdeel te worden van de metaverse moeten we ergens doorheen kijken. Dat het grote publiek VR niet omarmt, blijkt wel uit de adaptatie van virtual reality-headsets. Deze tech komt maar niet van de grond. Maar als het aan Mister Facebook, nee pardon, Mister Meta ligt, komt daar op termijn wel verandering in. Zuckerbergs mensen werken namelijk aan betere tech waarmee je toegang krijgt. Maar om te denken dat iemand plezierig kan navigeren in een virtuele omgeving met controllers en een headset, is in de woorden van onze koningin ‘een beetje gek’. Ik denk dat ik niet de enige ben met deze houding en dat de metaverse niet zo breed zal worden omarmd als verwacht. De visie dat mensen hun leven naar de metaverse zullen verplaatsen, is zeer onrealistisch.
Zijn toekomstvisie is gebakken lucht. En of dat nu echt is of digitaal, het blijft gebakken lucht.
Over Mike
Mike Hendrixen is ruim 15 jaar werkzaam in de entertainmentindustrie. Na een rol als Marketing Director North & Central Europe bij Codemasters, startte hij in 2013 Vertigo 6 Marketing & PR, dat werkzaam is voor onder meer EA, Koch Media, Logitech, ASUS, Disney en New Balance. In Entertainment Business schrijft hij op persoonlijke titel over marketingontwikkelingen binnen de industrie.
Cijfers
3,9 miljoen In het vierde kwartaal van 2021 verscheepte Sony 3,9 miljoen exemplaren van de PlayStation 5. In totaal heeft Sony 17,3 miljoen exemplaren van de next-gen console verkocht, ondanks de aanhoudende chiptekorten.
5
AFAS Software en de Edison Stichting gaan voor tenminste vijf jaar een samenwerking met elkaar aan. Het softwarebedrijf is naamgevend partner geworden van de evenementen Edison Pop, Edison Jazz en Klassiek en wordt daarmee AFAS Edisons. Het onlangs geopende AFAS Theater Leusden wordt de nieuwe locatie van de uitreikingen.
67.000.000
De gemeente Den Haag heeft besloten de Haagse broers Rob & Ferdi Bolland te eren voor hun lange en succesvolle carrière als artiesten, songwriters en producers. In ruim 50 jaar tijd verkochten ze wereldwijd meer dan 67 miljoen platen.
16.000
Het Nederlandse digitale entertainment- en mediaplatform Azerion heeft meer dan 16.000 games verplaatst naar AWS Cloud. Het bedrijf denkt hiermee de game-ervaring van de gebruikers te verbeteren.
5.000
Na deze tirade zou je denken dat ik anti-metaverse ben. Dat klopt, en toch ook weer niet. Uiteindelijk verwacht ik dat er genoeg kansen zijn voor realistische en interactieve videogames, kleine vergaderingen, virtuele chatruimtes of misschien dingen zoals pianolessen op afstand. Maar dat de metaverse een vervanging gaat worden voor een concertbezoek, een alternatief is voor een first date of om whisky te proeven met vrienden? No way! Sociale interactie is een van de bouwstenen van een gelukkig bestaan. Sociaal als in echt. Voelen, ruiken, aanraken en niet voor een scherm met twee controllers in je hand en een helm op je kop. De metaverse heeft zeker een toekomst, echter niet op de manier zoals Zuckerburg hem voorschotelt.
IN 'T KORT
Zangeres Floor Jansen is dit jaar de Nederlandse ambassadeur van Record Store Day op 23 april. Speciaal voor deze gelegenheid verschijnt de eerste solosingle van de zangeres op goudkleurig 7-inch vinyl. Deze wordt gedurende deze dag gratis en exclusief verkrijgbaar voor de eerste 5.000 kopers.
68,7 miljard Microsoft heeft aangekondigd game-uitgever Activision Blizzard te kopen. Als de overname wordt goedgekeurd door regelgevende instanties, zal er een bedrag van 68,7 miljard dollar mee gemoeid zijn. De deal moet in het financiële boekjaar 2023 worden afgerond. WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Inhetkort.indd 7
MAART 2022
7
2/18/2022 10:07:37 AM
GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG IN DE MUZIEKINDUSTRIE
‘We hebben nu het momentum voor een cultuuromslag’ Bijna dertig Nederlandse zangeressen stuurden in januari, kort na de BOOS-documentaire van Tim Hofman over grensoverschrijdend gedrag binnen The Voice of Holland, een open brief naar 3VOOR12. Daarin uitten zij hun zorgen over dit onderwerp dat industriebreed speelt. Eén van de ondertekenaars, singer-songwriter Jantine Annika Heij, vertelt aan EB over haar ervaringen en motivatie om het initiatief te steunen. DOOR: JEROEN NOORDELOOS | FOTO: ASH HOLDSWORTH
O
p het moment dat Jantine Heij hoorde van het initiatief van collega singer-songwriter Rita Zipora om de open brief te schrijven, hoefde ze niet lang na te denken om haar naam hieraan te verbinden. “We hebben allemaal die ene droom gehad om door te breken in de muziekindustrie en in de brief komt goed de kwetsbaarheid naar voren die de branche met zich meebrengt. Alleen, omdat je weet dat het zo’n harde wereld is, slik je dat gedrag makkelijker en is seksueel grensoverschrijdend gedrag lange tijd gezien als iets dat erbij hoort. Maar waar ligt de grens dat we dit niet meer accepteren? Ik denk dat we daar nu eindelijk een open conversatie over kunnen voeren.”
Mannen eerder geloofd Heij vindt het jammer dat de BOOSdocumentaire van Hofman nodig is 8
MAART 2022
EB202202_BumaCultuur.indd 8
geweest om het onderwerp in een stroomversnelling te brengen. “Maar om een revolutie teweeg te brengen, heb je soms extreme middelen nodig. Deze ongepaste omgangsvormen zitten zo diepgeworteld in de industrie, dat dit écht nodig was. Tim begreep dat goed.” Had de documentaire volgens haar net zoveel stof op doen waaien als deze was gemaakt door een vrouwelijke maker? “Ik vrees dat dit helaas niet het geval geweest zou zijn”, meent de singersongwriter. “Dan was de maakster door bepaalde mensen waarschijnlijk als ‘zure feminist’ bestempeld, en werd het verhaal minder snel geloofd.” Iets dat ook naar voren komt in de brief: “De simpele waarheid is dat veel mannen dingen nog altijd eerder aannemen van andere mannen. Wat de BOOS-documentaire deed, was een versie van de werkelijkheid blootleggen die voor de meeste mannen onzichtbaar is
en waarvoor ze tot nu toe dan ook makkelijk konden wegkijken.” Ze zegt Hofman dan ook dankbaar te zijn voor zijn werk. “Want daardoor worden onze verhalen eindelijk serieus genomen, zodat er hopelijk verandering plaats kan gaan vinden.”
Gepokt en gemazeld De briefschrijvers vertellen dat haast iedere vrouwelijke artiest een verhaal heeft waarin zij te maken heeft gehad met grensoverschrijdend gedrag. Ook Heij heeft het meegemaakt. Zo vertelt ze over een ervaring die zij als 19-jarige had met een docent tijdens haar conservatoriumopleiding. “We stonden tijdens een jamsessie bij de bar en een dronken, danwel aangeschoten docent vroeg mij uit het niets ‘Jantine, hou je van pijpen?’”Ze vervolgt: “Ik dacht, maakt hij nu een grapje? Verbouwereerd wist ik niet hoe te reageren en heb ik een vriend er
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 10:10:08 AM
INTERVIEW
Over Jantine
Jantine Annika Heij is songwriter, vocalist en producer. Gedurende haar carrière werkte zij samen met nationale en internationale artiesten zoals Skrillex, Ryan Lewis, Hardwell en Monsta X. Met de laatste act heeft ze het afgelopen jaar drie platina platen op rij bemachtigd, met meer dan een miljoen fysieke albumsales. Inmiddels woont en werkt de 31-jarige Amersfoortse in de UK en staat ze op dit moment onder contract bij Sony Music Publishing.
bijgetrokken als een vorm van back-up en de situatie een beetje weggelachen.” Inmiddels zou ze de situatie anders hebben aangepakt. “Nu ben ik gepokt en gemazeld, maar toen vormde het conservatorium de poort naar de wereld waar ik graag in wilde werken. Je wilt wel dat ze je aardig vinden, want ze kunnen je carrière maken of breken, of dat geloofde ik tenminste. Maar ik ben sterker geworden en het gedrag wordt nu minder snel geaccepteerd. Men komt er nu niet meer zo makkelijk mee weg.”
Barrières Het momentum van de BOOSdocumentaire sijpelt niet alleen door in de muziekindustrie, maar ook in de politiek, film-, en sportwereld. Terwijl de aandacht voor het onderwerp na #metoo juist leek afgezwakt. “Maar ondanks dat het minder aandacht kreeg in de media, is het onderwerp nooit van de agenda geweest. Alleen nu heeft de documentaire
opnieuw voor tractie gezorgd. Daardoor lijkt het in golfbewegingen terug te komen, maar zelf denk ik dat we de positie van vrouwen sinds het verwerven van het stemrecht telkens een stukje verder verbeteren.” Bovendien wordt gedrag dat twintig jaar geleden normaal was, nu afgekeurd, merkt ze. De nieuwe generatie bestuurders in de muziekindustrie zou meer oog hebben voor veranderingen op dit vlak. “Langzaamaan worden de normen anders. Daardoor wordt het ook makkelijker voor de nieuwe generatie jongens en meiden die in de muziekindustrie terechtkomen om dit gedrag niet meer te pikken en zich uit te spreken. Ze voelen zich een stuk sneller gesteund.”
er in verschillende lagen van de organisatie vrouwen zitten. Nergens staat zwart op wit waar je terechtkunt, maar mocht ik opnieuw in een vervelende situatie terechtkomen, dan kan ik zonder twijfel bij hen terecht.” Toch zou het label er goed aan doen om een vertrouwenspersoon te installeren, denkt ze. “Omdat het jonge muzikanten en schrijvers ook heel veel kracht en een gevoel van veiligheid kan geven. Zeker tijdens writing camps waar je vaak in kleine ruimtes werkt met mensen die je niet kent. En er hoeft niets vervelends te gebeuren, maar het idee dat er iemand voor je is, is heel waardevol.”
Meldpunt
Ondanks de BOOS-documentaire, de brede aandacht in media en de verontwaardiging op social media zijn er genoeg jonge vrouwen die om uiteenlopende redenen hun verhaal nog steeds niet durven te delen. “Ik herken dat gevoel en mijn advies voor twijfelaars zou zijn om met collega’s te praten. Ook met mannelijke collega’s die zij vertrouwen. Zelf heb ik ervaren dat zij in de meeste gevallen dit gedrag ook niet tolereren. Bovendien is het klimaat om naar buiten te treden nooit zo goed geweest.” Ook mannen hebben hun rol in de cultuuromslag: “Vraag vrouwen met wie je werkt of zij zich op hun gemak voelen. Of stel de vraag of ze ooit iets vervelends heeft meegemaakt.” Ze beseft dat dit wellicht niet meteen tot een eerlijk antwoord leidt. “Maar je creëert daardoor wel een veilige werkomgeving waar ze zich gehoord voelt. Bovendien kan dat ook het zetje zijn dat nodig is om wél haar verhaal te delen. In mijn optiek delen deze vrouwen hun verhaal ook niet alleen voor hunzelf, maar ook om een diepgewortelde cultuur te veranderen. Als we allemaal ervoor uitkomen dat we dit gedrag niet meer pikken, dan moet er ook echt wat veranderen. Daar ben ik van overtuigd.” ◾
Om dat proces nog verder te versnellen, moeten er wel nog stappen worden gezet. Zo wordt de muziekindustrie door de briefschrijvers opgeroepen om een meldpunt in te stellen, waar alle informatie van seksueel overschrijdend gedrag verzameld kan worden. Vervolgens kan dan actie worden ondernomen. Achter de schermen wordt door Buma, Rita Zipora en verschillende grote publishers en labels al gewerkt aan zo’n meldpunt dat gericht is op de muziekindustrie, weet ze. “Maar naast het inrichten van een meldpunt, moeten labels en publishers ook hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Bijvoorbeeld door getrainde en bevoegde onafhankelijke vertrouwenspersonen te installeren.” Zelf heeft Heij enkele jaren geleden getekend bij Sony Music Publishing, een plek waar deze stap nog niet is gezet. “Maar ik voel me hier wel veilig, onder andere omdat
'Als we allemaal ervoor uitkomen dat we dit gedrag niet meer pikken, dan moet er ook echt wat veranderen'
Cultuuromslag
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_BumaCultuur.indd 9
9
2/18/2022 10:10:11 AM
DE IMPACT VAN TIKTOK
Hoe TikTok de muziekindustrie verandert De invloed van TikTok op de muziekwereld lijkt geen hype te zijn. Het videoplatform heeft een aantoonbare invloed op de traditionele muziekwereld. “Voor ons is TikTok echt onderdeel geworden van ons bedrijf en onze strategie.” DOOR: JASPER VAN VUGT
B
yteDance, het Chinese bedrijf achter TikTok, claimt dat 732 miljoen maandelijks actieve gebruikers de app gemiddeld 89 minuten per dag gebruiken. Het zijn indrukwekkende cijfers voor het platform, dat vooral onder tieners populair is. TikTok laat gebruikers zelfgemaakte, korte filmpjes uploaden van maximaal één minuut. Onder elk filmpje kan de gebruiker een gelicenseerd liedje plaatsen, waarbij de titel en de maker van het liedje worden weergegeven. Op die manier is het makkelijk voor andere gebruikers om hetzelfde liedje te gebruiken voor hun eigen filmpjes. TikTok is allang geen app meer met alleen gekke dansjes of challenges; gebruikers zien het als een soort tv met leuke, ultrakorte filmpjes. Wie goede content maakt, kan in korte tijd een groot publiek aan zich binden. Dat biedt ook mogelijkheden voor artiesten die hun muziek bij zo’n jong en streamingminnend publiek onder de aandacht willen brengen. Of die cijfers, bedoeld om adverteerders te lokken, nu 100% betrouwbaar zijn of niet: het effect van TikTok op de hitlijs-
ten is zichtbaar. Vraag maar aan Lil Nas X, PinkPantheress of Doja Cat, die dankzij het videoplatform hun muziek plotseling de hele wereld over zagen gaan en inmiddels professioneel artiest zijn. Hugo Schaap, muzieksamensteller en 3FM Talent coördinator bij 3FM, volgt dan ook op de voet wat er op TikTok gebeurt. De zender voert momenteel al beleid en werkt aan concepten voor Nederlands talent op 3FM en de rol van streamingdiensten, social en TikTok daarin. 3FM Talent MEAU doet het weliswaar goed op het platform, maar er komt meer bij kijken volgens Schaap. “Het succes van een artiest op TikTok moet enige tijd aanhouden en zo impact maken voor we er met een massamedium als 3FM iets mee kunnen doen. Een hype kan binnen een bubbel twee dagen heel groot zijn. We bespreken dat en houden zulke ontwikkelingen in de gaten. Pas wanneer dit aanhoudt voor een grotere demografie en mensen het er van Den Helder tot Maastricht over hebben, dan is het iets waar je iets mee moet op radio. Eenmalig on air signaleren heeft voor
'Het succes op TikTok en Spotify werkt ook door richting traditionele media als radio' 10
MAART 2022
EB202202_TikTok.indd 10
nieuw talent niet zoveel zin; één play op de radio is geen play, omdat het nog altijd een secundair gebruikt medium is. Dat doet niet zoveel.”
Het belang van aanwezigheid De dj’s van 3FM hebben echter ook macht via hun vrije keuzes, waarbij ze zelf platen kiezen die ze draaien in hun programma. Valt hen iets op op TikTok, dan kunnen ze zo een artiest airplay geven en meermaals op de playlist zetten. Zo kreeg MEAU haar eerste airplay op nationale radio bij 3FMdj Timur Perlin, die gecharmeerd was van haar liedje Kalmte. “Zo pak je het stokje over op radio”, aldus Schaap. Die scoutingfunctie voor nieuw interessant talent zit uiteraard ook bij de labels. Wie het goed doet op TikTok, valt op en heeft een gegarandeerd aantal views van zijn fanschare. Dat leidt weer tot streams op Spotify en dat is vervolgens weer interessant voor A&Rmanagers van labels. “Het bereik en vooral wat een artiest doet op social media is onderdeel van een totaalplaatje waar we naar kijken”, zegt Thierry van Engelen, Director Digital Development
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 10:11:20 AM
ANALYSE
bij Universal Music Netherlands. “Het is een belangrijk onderdeel omdat jongeren veel streamen en je hen goed kunt bereiken via social media. Een goede aanwezigheid op de grote sociale platformen is daarom heel belangrijk voor een artiest.”
Tijdloze muziek Het zijn echter niet (alleen) slaapkamerproducers en beginnende popsterren die het platform gebruiken om hun carrière een boost te geven. Wat te denken van Fleetwood Mac, die dankzij een filmpje van een skateboardende Doggface208 hun liedje Dreams uit 1977 een tweede leven zagen krijgen? Met dik 70% van de geconsumeerde muziek zijn tracks uit het verleden nog springlevend. Wie dat wil doorzetten, en zo nog meer geld wil halen uit muziek waar de kosten al lang en breed van zijn terugverdiend, komt al snel uit bij dat platform waar een publiek zit die deze
oude muziek nog niet kent. Goede muziek is immers tijdloos, dus waarom niet ook de (pre-)pubers aan oude muziek? Om dat voor elkaar te krijgen bij artiesten die niet tot de doelgroep behoren, is een taak van de labels en hun social media-teams. Van Engelen: “Wij adviseren onze artiesten over hoe zij de verschillende social media-platformen in kunnen zetten. TikTok is in dat advies een belangrijk platform. We gebruiken de data om te analyseren welk publiek we via welk platform bereiken. Vervolgens analyseren we de prestaties van de content op de verschillende platformen. Zo krijgen we inzicht in wie we waar bereiken en welke content de mensen leuk vinden. Met die informatie, de wensen van de artiest en de doelstellingen kunnen we dan een social media-strategie maken. Vervolgens kunnen we helpen met de uitvoering van die strategie, zoals het maken van de content.”
Maatwerk Wat voor de ene artiest werkt, werkt niet voor de andere artiest. Imago speelt daarbij een rol, maar ook gevoel voor social media of de wens om het te leren. “Wat we precies doen is maatwerk” legt Van Engelen uit. “De ene artiest heeft het gebruik van de social platformen in zijn of haar DNA zitten en maakt de social content zelf. Dan zijn wij meer een sparringpartner. Een andere artiest is misschien fanatiek met social media bezig maar wil wel hulp, want het goed doen is gewoon veel werk. Weer een andere artiest heeft minder met social media en zou graag meer ondersteuning krijgen bij hoe je dat aan moet pakken.” Het is uiteindelijk aan de gebruikers en het algoritme van TikTok, de zwarte doos van het bedrijf, dat dicteert wat viral (kan) gaan. Zorgen dat de muziek aanwezig is op het platform is een eerste voorwaarde, net als goed naar de data kijken over het ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_TikTok.indd 11
11
2/18/2022 10:11:26 AM
JAARKALENDER
2022
Oplage 2.000 stuks
MAGAZINES
Het laatste nieuws op alle devices
UITGAVE
DEADLINE RESERVERING
AANLEVERING ADVERTENTIES
VERSCHIJNT
SPECIALS
EB februari
7 februari
11 februari
25 februari
Publishing Special / Kids Special
EB juni
30 mei
3 juni
13 juni
Label Special / Advocatuur / Vinyl Special / Studio Special
EB september + Gamespecial
5 september
9 september
19 september
Gamespecial / Buma NL / Streaming
EB dec-jan
21 november
25 november
16 december
EntertainmentVisie / ESNS
Interesse om samen te werken? Neem vrijblijvend contact op met ons team via sales@entertainmentbusiness.nl voor de mogelijkheden of een (virtuele) kop koffie.
EB202202_Advertenties_1.indd 12
2/18/2022 10:13:50 AM
ANALYSE
Hugo Schaap: ‘Het succes op TikTok moet enige tijd aanhouden en impact maken voor we er als 3FM iets mee kunnen doen’ gemaakt waarmee we op de trend inspeelden. Daarna is Arcade over een langere periode nog meerdere keren om andere redenen viral gegaan op TikTok.”
Verhaal vertellen
MEAU
gebruik van bepaalde titels. “Uiteindelijk willen we natuurlijk allemaal die viral hit via bijvoorbeeld TikTok”, bekent Van Engelen. “Ik geloof er niet in dat wij dat vooraf kunnen bedenken en faciliteren. Volgens mij is onze rol dat we ervoor zorgen dat we aan alle voorwaarden voldoen zodat het viral kan gaan. Onder andere door te zorgen dat de muziek beschikbaar is en dat artiesten een actief profiel hebben. Daardoor kan het algoritme zijn werk doen, waarna de gebruikers van TikTok bepalen welke content viral gaat.”
Bovenop de data Dat TikTok engagement van zijn gebruikers stimuleert door bijvoorbeeld binnen het algoritme challenges, die uitnodigen tot deelname, prioriteit te geven, betekent ook kansen voor muziek. Zaak is om er dan vroeg op in te spelen door de data goed in de gaten te houden en deze juist te interpreteren. Het is echter het beeld dat leidend is en de muziek die ondersteunend werkt, weet Van Engelen. “Of beeld en geluid versterken elkaar juist. De gebruikers doen mee aan de challenge of krijgen die grappige video in verschillende versies in hun For You-pagina. Vervolgens denken
de gebruikers hopelijk: wat is dat eigenlijk een lekker nummer bij die grappige video, die zal ik eens opzoeken. Wij zitten daarom bovenop de data zodat we er heel snel bij kunnen zijn als een track signalen begint te vertonen dat het viral kan gaan. Daar spelen we dan op in.”
Duncan Laurence Een goed voorbeeld is Duncan Laurence. Zijn Songfestivalhit Arcade kreeg een tweede leven toen talloze Harry Potterfans in filmpjes een niet-gebruikte scène deelden en zijn liedje eronder zetten. Het zorgde er zelfs voor dat het liedje, twee jaar na release en dus catalogue, ook in de Amerikaanse hitlijsten belandde. Laurence deed met een eigen filmpje op het platform ook mee aan de ‘Dracotok-meme’, tot groot plezier van de Harry Potter-fans. Van Engelen: “We zagen in de data dat het los ging met Arcade op TikTok. Toen zijn we gaan uitzoeken waar het vandaan kwam. En wat bleek? Er was een groep fanatieke schare Potter-fans die Arcade gebruikte onder hun Harry Potter TikTok-video’s. Twee dagen nadat duidelijk was gewordenwat er aan de hand was, hebben we met Duncan een hele serie aan TikTok-content
Ook de huidige nummer 1 van de Nederlandse hitlijst, Meau Hewitt alias MEAU, heeft baat bij haar aanwezigheid op TikTok, vertelt manager Pieter Kleinhout. Haar hit ‘Dat heb jij gedaan’ ging drie keer viral op het platform, zegt hij. Kleinhout: “Het filmpje waarop ze het refrein van het liedje op akoestische gitaar speelt heeft tienduizenden views. Dat had weer effect op haar Spotify-streams.” Met Blanks, een andere artiest voor wie Kleinhout het management doet bij Phonic, deed hij al ervaring op met TikTok en zag hij wat het effect van het platform kan zijn op bereik, fanbinding en de overstap naar traditionele media. “Blanks heeft al meerdere liedjes die miljoenen streams hebben op Spotify, als gevolg van viralsucces op TikTok. Zo heeft hij een versie gemaakt van zijn liedje Better Now dat om de paar maanden ergens ter wereld viral gaat. Inmiddels staat die op twintig miljoen streams op Spotify.” Het effect van TikTok is echter meer dan die miljoenen streams op een streamingdienst. Zo werkt het succes op TikTok en Spotify ook door richting traditionele media als radio. Kleinhout: “Voor die short form video die gebruikt wordt op platforms als TikTok, maar ook Instagram en YouTube, heb je niet te maken met een curator. Je kunt zelf je verhaal vertellen. Als het daar een succes wordt, heb je een verhaal richting de muzieksamensteller van de radio. Die wil weten wat het verhaal is en kiest daarop het moment om in te stappen. Voor ons is TikTok echt onderdeel geworden van ons bedrijf en onze strategie. We beginnen nu daar, alvorens richting traditionele media te stappen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_TikTok.indd 13
13
2/18/2022 10:11:28 AM
HET SUCCES VAN HITZONE
Hitzone 100: mijlpaal in de muziekindustrie Verzamel-cd Hitzone heeft na 24 jaar zijn honderdste editie bereikt. Deze mijlpaal is echter ook het eindstation voor de compilatie die vier keer per jaar verscheen. Of biedt vinyl een uitkomst? We duiken in de geschiedenis van Hitzone en de mogelijkheden na nummer 100. DOOR: PIERRE OOITMAN
D
e levensduur van Hitzone bestrijkt de hoogtijdagen van muziekzender TMF tot en met de hedendaagse trending video’s op TikTok. Met honderd reguliere edities, twee kerstedities, 24 jaaroverzichten, een dance-compilatie en een jubileumeditie in 2009 is Hitzone veruit de langstlopende Nederlandse compilatiereeks. Het verhaal van Hitzone start in 1997, met het opbreken van de joint-ventures Magnum (Phonogram, Sony, Warner) en EVA (EMI, Virgin, Ariola). Tussen deze machtige majors staat een nieuwe partij op die een voet tussen de deur wil krijgen in de compilatiemarkt: Zomba Records. “Zomba had zo gruwelijk veel hits dat je niet om ze heen kon”, stelt Dennis van Tetering, director catalogue & physical product bij 14
MAART 2022
EB202202_Hitzone.indd 14
Universal Music en destijds werkzaam bij Zomba. Het zaadje voor Hitzone wordt geplant wanneer managing director Bert Meijer van Zomba in gesprek raakt met Roy Teysse, voormalig managing director van Universal. “Het initiatief kwam van Bert, vanuit de frustratie dat Zomba uitgegroeid was tot een echte hitmachine, maar we geen gelijkwaardige partner waren met compilatiealbums”, zegt Florent Luyckx terugkijkend op de cd-markt van de jaren 90.
Sonic The Hedgehog Luyckx is in die periode marketing director bij Zomba. “We wilden een structurele samenwerking, waarin we ook een aandeel zouden hebben.” Zomba brengt midden jaren negentig de populaire verzamel-cd
Sonic Dance Power uit, waarvoor het videogamekarakter Sonic The Hedgehog van SEGA wordt gelicenseerd. “Andere partijen wilden Sonic uit de markt hebben. Dat hebben we als breekijzer gebruikt om een gezamenlijke compilatie-cd te realiseren. Het belangrijkste was dat Zomba behoorlijk wat hits had en die alleen in een samenwerkingsverband wilde exploiteren.” Artiesten die Zomba onder contract had staan, waren onder anderen Backstreet Boys, Faithless, 2pac, R. Kelly, ’N Sync, en Britney Spears. De nieuwe verzamel-cd wordt Hitzone gedoopt. “De naam Hitzone was in Groot-Brittannië door Universal geregistreerd, maar werd niet gebruikt voor cd-concepten. Roy heeft Hitzone zijn naam gegeven. Ik heb de eerste editie van Hitzone
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 10:24:49 AM
ACHTERGROND
'Door je krachten te bundelen, heb je een beter product. Dat was het succes van Hitzone' gemaakt in de kerstvakantie van 1997 met Danielle Natte. In januari 1998 kwam hij uit.”
miljoen exemplaren verkocht in de UK, dus daar stonden altijd grote artiesten op.”
Koning van de compilaties
Mediapartnerships
Er wordt een nieuwe joint-venture opgericht, bestaande uit Zomba, Universal en BMG. Warner sluit zich af en toe aan. Sony is niet direct aan boord. “Op het moment dat je hitcompilaties gaat maken, heb je iedereen nodig”, aldus Van Tetering. “Vaak helpen concurrenten elkaar liever niet. Iedereen had zijn eigen hitcompilatie. Dus mijn hit staat alleen op mijn cd en de rest krijgt ‘m niet. Voor de consument is dat geen goed verhaal. Door je krachten te bundelen, heb je een beter product. Dat was het succes van Hitzone.” Buitenstaander Arcade beheerst de markt van de verzamel-cd’s. “Arcade was de koning van de compilaties, dus er was een behoefte om daartegen een vuist te maken.” Arcade heeft die markt bijna eigenhandig gecreëerd, oppert Luyckx. “Arcade was een doorn in het oog van de majors. Nadat Hitzone werd gelanceerd, gaven zij vrijwel niks meer aan Arcade.” Platenfirma’s vinden het aanvankelijk prima om repertoire af te staan, omdat Arcade de investeringskosten betaalt. “Met een goed concept, de juiste mediapartner en als je de doelgroep weet te vinden, is die investering het risico waard; dat heeft Hitzone uitgewezen.”
“Wat heel belangrijk was voor Hitzone was het mediapartnership met TMF”, zegt Luyckx. Het logo van de muziekzender staat de eerste twintig edities op de hoes. “TMF sloot naadloos aan bij de doelgroep die wij wilden bereiken.” Wessel van Diepen presenteerde zelfs een programma met de titel Hitzone op TMF. “We hadden de rechten voor Hitzone in allerlei categorieën, ook tv, dus Hitzone werd een tv-programma.” Wanneer TMF zich medio 2002 terugtrekt als mediapartner, gaan de labels in zee met radiostation Yorin FM. Sinds de dertigste editie is Radio 538 de mediapartner. De radiocampagne wordt de laatste jaren echter vooral uitgezet bij Radio 10, een ander Talpamerk. “Met teruglopende aantallen wordt het steeds moeilijker om een partij aan je te binden”, erkent Bas Tissink, senior product manager bij Universal. “We hebben altijd heftig geïnvesteerd in marketing. Die investering is afgenomen. Een partner vinden met teruglopende aantallen wordt steeds lastiger.”
Now or never Sony houdt lang de boot af en opent in 2002 een frontale aanval op Hitzone met de concurrerende titel Wanadoo Top 40 Hits. “We konden qua hits niet op tegen dat andere conglomeraat, dus die titel is een stille dood gestorven”, zegt Hemmy Wapperom, head of concept marketing bij Sony Music. De platenfirma sluit zich in 2004 bij de joint-venture achter Hitzone aan en heeft meteen een klapper te pakken met de eerste editie die zij uitbrengen: nummer 28, met daarop de zomerhit Dragostea Din Teï van O-Zone. “Daarvan werden er 112.000 exemplaren verkocht, terwijl van de daaromheen liggende edities rond de 70.000 stuks werden verkocht. Zomeredities deden het sowieso beter.” Vanuit het hoofdkantoor van Sony in GrootBrittannië bestond de wens om de succesvolle serie Now That’s What I Call Music opnieuw in Nederland in de markt te zetten. “Er werd gepusht om Hitzone te laten vallen. Van een Now-cd werden destijds een
Alternatieve distributiekanalen Het wegvallen van Free Record Shop in 2014 is een aderlating voor de cd-markt, waarna MediaMarkt de belangrijkste retailer wordt. Hitzone wordt overeind gehouden dankzij non-traditionele distributiekanalen als Blokker, Bart Smit en Intertoys. “Op het moment dat Blokker tienduizend cd’s verkoopt, is het handel voor ze”, legt Van
Tetering uit. “Zodra ze nog maar een handjevol verkopen, zetten ze liever iets anders op de toonbank.” Nadat Blokker stopt met multimediaproducten, ligt Hitzone bij Kruidvat. Volgens Wapperom doet de cd het daar prima, maar is het niet lucratief genoeg voor de winkelketen. “Nontraditionele partijen kijken puur naar de omzet per vierkante meter. Als het niet genoeg oplevert, zetten ze er net zo goed wcrollen neer. Dat is een moeilijke wedstrijd geweest die we nooit hebben kunnen winnen.” Lockdowns hebben impulsaankopen bovendien tenietgedaan. “Momenteel is bol.com het belangrijkste retailkanaal voor Hitzone”, vertelt Van Tetering. “Alleen is de confrontatie bij bol.com heel ingewikkeld. Je komt ‘m niet zomaar tegen.” Dat vertaalt zich rechtstreeks naar de verkoopaantallen, die nog maar een fractie van twintig jaar geleden zijn. “De compilatie op cd is redelijk over.” Toch doet Hitzone het in verhouding nog best goed. “Alle Hitzone-cd’s staan ieder jaar in de top 20 van best verkochte albums”, licht Wapperom toe.
Einde van een tijdperk Een joint-venture waarin verschillende bedrijven het hele jaar door aan een compilatie-cd werken, is niet meer rendabel. Wapperom: “We verdienen al jaren steeds minder aan Hitzone. We hadden de commitment gemaakt om tot nummer 100 door te gaan. Je hebt een toegewijde salespartij nodig om verkoopaantallen te halen die het bestaan van Hitzone rechtvaardigen.” Hitzone 100 verscheen op 18 februari op dubbel-cd en vinyl. Daarna is de koek op. “Wat we wel nog overwegen, is een Hitzonejaaroverzicht, maar de delen per kwartaal stoppen”, meldt Van Tetering. Een toekomst op vinyl wordt niet uitgesloten. “We krijgen al jaren vanuit retail de vraag of we Hitzone op vinyl kunnen leveren, maar we moesten de vraag altijd afhouden vanwege de lange leadtime”, onthult Tissink. “Je kunt niet inspelen op actuele hits.” Florent Luyckx is trots dat de cd-reeks die hij 25 jaar geleden tijdens de kerstvakantie in elkaar gesleuteld heeft zo’n lange adem heeft gehad. “Hitzone mag het museum in.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Hitzone.indd 15
15
2/18/2022 10:24:54 AM
AFAS SOFTWARE EN DE EDISON STICHTING
‘Samen gaan we de Edisons verder brengen’ AFAS Software en de Edison Stichting gaan voor tenminste vijf jaar een samenwerking met elkaar aan. Het softwarebedrijf is naamgevend partner geworden van de evenementen Edison Pop, Edison Jazz en Edison Klassiek, die nu door het leven gaan als AFAS Edisons. De Edisons worden vanaf dit jaar uitgereikt in het AFAS Theater Leusden. Martijn Delahaye, Directeur Marketing & Communicatie bij AFAS Software, en Anne de Jong, algemeen directeur van de Edison Stichting en NVPI, over de samenwerking en de synergie tussen de twee partijen. DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
K
un je iets vertellen over het ontstaan van de samenwerking? Martijn Delahaye: “Presentator en spreker Bas Westerweel, die al geruime tijd AFAS-ambassadeur is, kende Anne de Jong, algemeen directeur van de Edison Stichting en NVPI. AFAS CEO Bas van der Veldt en ik zeiden schertsend tegen Bas Westerweel: ‘Nou, als je de Edisonuitreiking naar Leusden kunt krijgen, willen we best partner worden!’ We wisten toen nog niet dat NVPI op zoek was naar een partner om mee samen te werken. We zijn met Anne gaan praten en er was een enorme klik. We hadden dezelfde ideeën en ambities.” Anne de Jong: “Toen we langskwamen bij AFAS voelde het echt als een warm bad. Bas van der Veldt, CEO van AFAS, was aanwezig tijdens de Edison Pop-uitreiking in februari 2020, vlak voor de eerste lockdown. Daar is toen de kiem gelegd voor een samenwerking. De pandemie gooide roet in het eten, maar ik ben superblij dat we dit nieuws bekend hebben kunnen maken.”
Edison
ANNE DE JONG
Waarom deze samenwerking? Delahaye: “Als b2b-bedrijf hebben we een opvallende sponsorpropositie. We willen niet alleen in de hoofden maar ook in de harten van onze klanten en relaties komen. Eerder waren we betrokken bij onder meer de AFAS Tennis Classics, het zakelijke tennisevenement van Jacco Eltingh en Paul Haarhuis. Daarnaast sponsoren we onder meer AZ, AFAS Circustheater en AFAS Live. De Edisons passen perfect in
De Edison is de meest prestigieuze en oudste muziekprijs in Nederland en wordt al sinds 1960 uitgereikt. De onderscheiding is te vergelijken met de Amerikaanse Grammy Award, de Duitse Echo of de Britse Brit Award. De Edison bestaat uit een bronzen beeld vervaardigd door beeldhouwer Pieter d’Hont. De Edison-prijzen vallen uiteen in drie muzikale genres: Edison Pop, Edison Jazz en Edison Klassiek. Medio februari zijn de nominaties voor Edison Pop 2022 bekendgemaakt. De muziekprijzen zullen op 11 april worden uitgereikt tijdens de AFAS Edisons in het AFAS Theater Leusden. De muziekprijzen worden uitgereikt in diverse categorieën, waaronder Pop, Rock, Hiphop, Dance, Alternative, Nieuwkomer, Hollands, Nederlandstalig, Videoclip, Song en Album. Onder de kanshebbers bevinden zich onder anderen Suzan & Freek, Snelle, Davina Michelle, Claw Boys Claw, Jett Rebel, Son Mieux, Kevin, Lijpe, Frenna, Antoon, Flemming, Meau, Mart Hoogkamer, Gerard Joling en Samantha Steenwijk.
16
MAART 2022
MARTIJN DELAHAYE
dit rijtje. Eén van de doelen van AFAS is om in lastige tijden de Nederlandse muzieksector te steunen. Liveoptredens hebben geruime tijd niet plaatsgevonden en dat is toch uiteindelijk waar de sector voor leeft. Dat is voor ons alleen maar extra aanleiding geweest om de Edisons een nieuw thuis te bieden en te ondersteunen. De prijzen zijn niet alleen een erkenning, maar staan ook te boek als een enorme boost voor carrières. Voor ons is dit een schitterende kans om bij te dragen aan de talentontwikkeling van Nederlandse musici.” De Jong: “Essentieel in de samenwerking is dat de ondersteuning verder gaat dan het alleen maar faciliteren van een prijs voor de beste muziekopnamen van de muzikanten. We zetten de muzikanten eindelijk weer in de schijnwerpers en brengen een groot deel van de muziekindustrie samen. Belangrijk is dat iedereen uit deze sector weer met vertrouwen naar de toekomst kan kijken na de enorm moeilijke tijd voor al die mensen die bij optredens betrokken zijn de afgelopen twee jaar.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_EdisonsAfas.indd 16
2/18/2022 3:18:51 PM
INTERVIEW
Wat zijn de ambities van AFAS? Delahaye: “NVPI wilde heel graag met de Edisons een volgende stap zetten. Wordt het weer een uitreiking van muziekprijzen met een biertje erbij? Of kan het ook anders? Moeten we iets doen met streaming? Met influencers? Dit is hét moment om – na twee lastige coronajaren - anders naar de toekomst te kijken. Wat blijft is, is natuurlijk de uitreiking van de Edisons. We eren de ‘legacy’ van de Edisons, maar proberen de uitreiking wel naar de 21ste eeuw te tillen. We willen inspireren en vooral de jongeren laten zien dat muziek meer is dan een Spotify-playlist, gaming en streaming.” De Edisons werden tot voor kort uitgereikt in de Gashouder op de Westergas in Amsterdam. Het zal wel even wennen zijn dat dit nu in Leusden zal gebeuren? Delahaye: “Een van de hoofddoelen was om de Edisons naar AFAS Theater Leusden te halen. In dit nieuwe theater exploiteren we voornamelijk zakelijke evenementen. Ook de musical over het leven van Johan Cruijff, ’14, de musical’, is er te zien. We vonden het gaaf om de Edisons naar Leusden te halen. We doen dit niet voor
een jaar, maar hebben een contract getekend voor vijf jaar, met een optie voor nog eens vijf jaar. We willen ons structureel aan de Edisons verbinden. Bijkomend voordeel is dat we kunnen laten zien dat Nederland groter is dan alleen Amsterdam…” De Jong: “AFAS Theater Leusden is een state-of-the-art theater dat talloze mogelijkheden biedt. De eerste editie zal misschien even wennen zijn, maar het gaat helemaal goed komen. We staan nog maar aan het begin. We moeten nu vrij snel een Edisons Pop 2022 organiseren, maar ik kan je nu al garanderen dat het geweldig wordt, inclusief een grote verrassing voor de artiesten. Leusden wordt nog leuker!” Blijft het een besloten feestje? Delahaye: “We inviteren een selecte groep relaties en bovenal veel talentvolle genomineerden. Net zoals we dat ook doen bij bijvoorbeeld AFAS Live en het AFAS Circustheater. Het zal geen openbaar feestje worden, maar wie weet worden de optredens in de toekomst wel gestreamd. Of misschien wordt de uitreiking wel nog exclusiever. Het is zaak om het goede te bewaren en tegelijk innovatie te brengen.”
'De Edisons zijn de belangrijke muziekprijzen van Nederland. Mede dankzij AFAS kunnen we dat op de lange termijn ook garanderen'
AFAS Theater Leusden
AFAS Theater Leusden is het centraal in Nederland gelegen theater voor zakelijke evenementen & voorstellingen. In 2021 opende het AFAS Theater haar deuren. Het theater biedt ruimte aan 850 gasten en is het decor voor kleine en grote zakelijke evenementen, zoals seminars, congressen, productpresentaties en premières. Het theater beschikt daarnaast over een eigen restaurant en de modernste theater- en klimaattechnologieën.
De Edison is een onafhankelijke vakjuryprijs, terwijl AFAS Software natuurlijk een commercieel bedrijf is. Is dat geen vreemde combinatie? Delahaye: “Je kunt het ook van de andere kant bekijken: op deze manier kunnen we de Edisons versterker en beter maken. We proberen altijd een verbreding aan te bieden. AFAS is een gepassioneerd familiebedrijf waar we veel belang hechten aan maatschappelijke verantwoordelijkheid en innovatie, maar we zijn ook creatieve meedenkers en hebben een hart voor cultuur. Met die kwaliteiten willen we de Edisons verder verduurzamen.” De Jong: “AFAS is naamgevend sponsor, maar heeft geen invloed op de jurering en de inzendingen. De onafhankelijkheid van de Edisons is geborgd. De Edisons zijn de grootse en belangrijke muziekprijzen van Nederland. Mede dankzij AFAS kunnen we dat op de lange termijn ook garanderen. We gaan samen de Edisons verder brengen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_EdisonsAfas.indd 17
17
2/18/2022 3:18:53 PM
EB202202_Advertenties_1_1.indd 18
18-02-2022 15:33
INTERVIEW
ODMedia: one-stop-shop voor alle soorten VOD ODMedia vangen in één zin is niet makkelijk. Als spin in het web van on-demand kan het bedrijf gezien worden als een VOD-allrounder. Ook zijn er de laatste jaren flinke stappen gemaakt op het gebied van artwork en design. Hiermee wil het bedrijf zijn propositie als one-stop-shop verder positioneren en verstevigen. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
O
DMedia is al jaren een gevestigde naam met een duidelijke focus op alles wat komt kijken bij het technisch verwerken, leveren en aggregeren van entertainmentcontent aan wereldwijde, internationale en lokale VODplatformen voor de entertainmentindustrie. Marketingmanager Helmut Ramak stelt dat dit servicepakket enkel verder zal groeien. “Tegelijkertijd zagen wij dat bij onze klanten de vraag naar bijvoorbeeld key art en creatieve beeldoplossingen steeds groter wordt. Daar hebben we op ingespeeld door het team uit te breiden." Hierin is Thomas Dielen, een creative design veteraan, de Art Director. Wij zijn de partner bij wie je vanaf het begin- tot aan
'We zijn vaak al goed op de hoogte van wat onze klanten precies willen' het eindproduct terecht kunt. Het maakt daarbij niet uit of het om digitale of fysieke releases gaat.” Dielen stelt dat een focus op artwork een logisch vervolg is binnen de werkzaamheden van ODMedia. “Ik ben begonnen als designer in een tijd waarin vooral dvd belangrijk was. Met de opkomst van streaming hebben we ons team flink uitgebreid. Steeds meer VOD-aanbieders willen in welke vorm dan ook artwork hebben om het product aan te prijzen. Wij (her)ontwerpen het aangeleverde beeld
voor het beste resultaat voor de film én het platform waarop deze te zien is.”
One stop shop Het was voor ODMedia een logische volgende stap om vanaf het begin betrokken te zijn bij het creëren van key art. “Eén van de eerste klussen was de film Guns Akimbo. Daar hebben we een filmposter voor gemaakt en deze is doorontwikkeld gedurende de levensduur van de film. De reacties van de klant en zelfs de regisseur waren uitstekend, zodat we hier verder in zijn gegaan.” Ramak noemt een bijkomend voordeel. “Doordat ODMedia al werkt met de platformen praat je over een flinke tijdwinst en een effectieve doorloop van het project. De briefings zijn kort omdat we vaak al weten wat de klant wil. Hierdoor worden we steeds meer een one-stop-shop. Naast de bekende werkzaamheden en het art en design gaan we binnenkort ook campagnes visueel en conceptueel verzorgen.” Dielen vult aan: “Platform- en contenteigenaren beginnen die voordelen ook steeds vaker te zien. Alles valt en staat met de kwaliteit die je levert en ik durf te zeggen dat dit bij ons vergelijkbaar is met de output van grote design agencies.”
Wereldwijd
DE AMBITIE VAN ODMEDIA IS GROOT EN HET BEDRIJF KIJKT NIET ENKEL BINNEN DE LANDSGRENZEN.
De ambitie van ODMedia is groot en het bedrijf kijkt niet enkel binnen de landsgrenzen. Ramak: “We werken al met veel van onze partners op EMEA-niveau en de volgende stap is natuurlijk de wereld. Daarin hebben we de volgende stappen gezet met partijen die kanalen hebben op Amazon en Apple TV+. Deze rollen we wereldwijd voor hen uit. Of dat nu over content of art gaat, in Europa of de rest van de wereld, ODMedia is de beste partner voor alle VOD-wensen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_ODMedia.indd 19
19
2/18/2022 10:31:23 AM
DE TOEKOMST VAN DE GAME-INDUSTRIE
Overnames bieden game-industrie toekomstmogelijkheden Na twee jaar zeer magere jaren, trapte de game-industrie 2022 vlammend af met verschillende grote overnames. Niemand had voorspeld dat de kaarten ineens zo drastisch geschud zouden worden. Welke gevolgen dat heeft voor de toekomst? Niemand weet het precies, maar dat alles anders gaat worden (en toch ook weer niet) staat vast. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
O
ok voor iedere gameprofessional was de overname die Take-Two op 11 januari wereldkundig maakte, de grootste verrassing van 2022. Het bedrijf kondigde de overname aan van de casual game-gigant Zynga. Een deal waar een bedrag van 12,7 miljard dollar mee gemoeid was. Zynga is onder meer het bedrijf achter de titel Farmville, een online-spel dat wereldwijd door miljoenen casual gamers wordt gespeeld. Door de overname, die tot dat moment de grootste van een gamebedrijf ooit was, leek de GTA-uitgever zich klaar te maken om ook in het casual segment grote stappen te maken. Een week later werd het kersverse record alweer verbroken door de aankondiging dat Xbox voornemens was om ActivisionBlizzard over te nemen. Moederbedrijf Microsoft tast voor de overname diep in de buidel en betaalt 68,7 miljard dollar voor het bedrijf. Als de overname wordt goedgekeurd door de controlerende instanties, heeft Xbox de beschikking over een cata-
logus met multiplatform kaskrakers als Call Of Duty, Warcraft, Overwatch, Tony Hawk, Crash Bandicoot en Spyro. Maar naast deze succesvolle franchises zet Microsoft hierdoor ook een belangrijke stap binnen het casual genre. Activision-Blizzard is namelijk ook de eigenaar van mobiele gamemaker King, het bedrijf achter mainstreamknallers als Candy Crush.
Nintendo-DNA Sinds de overname speculeerde iedereen erop los op welke manier Sony Interactive Entertainment en Nintendo zouden antwoorden op deze omtwikkelingen. Eind januari maakte eerstgenoemde zijn stappen bekend. Voor een stuk minder geld nam Sony ontwikkelaar Bungie over, wat voorheen de exclusieve Xbox-studio achter Halo was. Ook wist Bungie bij ActivisionBlizzard de franchise Destiny tot een wereldwijd succes te maken. En Nintendo? Het Japanse bedrijf lijkt zich weinig aan te trekken van de overnamekoorts en
De overnamestrategie van Microsoft laat zien dat het bedrijf zich meer profileert als contentverdeler 20
MAART 2022
vaart zoals gewoonlijk zijn eigen koers. Tijdens een recente investeerdersbijeenkomst werd Nintendo-president Shuntaro Furukawa gevraagd over het overnemen van gamebedrijven. Volgens Furukawa is Nintendo niet tegen overnames en staat zijn bedrijf open als het nodig is. De president plaatste echter wel een belangrijke kanttekening. “Ons merk is gebouwd op producten die met toewijding door onze medewerkers zijn gemaakt. Het zou geen pluspunt zijn om een groot aantal mensen in dienst te nemen die geen Nintendo-DNA hebben.”
Exclusiviteit of juist niet? De overnamegolf bracht wel een aantal vragen met zich mee. De belangrijkste: kunnen PlayStation-bezitters straks nog Call Of Duty spelen en Xbox-spelers games van Bungie? Volgens de nieuwe eigenaars moet dat geen probleem zijn. Zowel Sony als Microsoft stellen dat Activision en Bungie in de toekomst games ook op concurrerende platformen zullen blijven uitbrengen. Het is nog afwachten of dat daadwerkelijk het geval gaat zijn, of dat dit een poging is om de Amerikaanse Federal Trade Commission (FTC) gerust te stellen. De toezichthou-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Gamelandschap_overnames.indd 20
2/18/2022 10:32:53 AM
ANALYSE
der liet in 2019 al weten overnames van dit formaat strenger te controleren om voldoende concurrentie in de techsector te garanderen. Een andere belangrijke vraag is: waarom? Het antwoord laat zich raden. Sinds het succes van de PlayStation 2 wordt in de wandelgangen van de branche al gefluisterd over consolidatie. Dat is vast een belangrijke reden, maar voor Microsoft lijkt het vooral om content te gaan.
Hoe belangrijk is een console straks nog? Content lijkt namelijk het meest interessante toegangsbewijs te zijn om succesvol te zijn op de op handen zijnde metaverse. Maar er speelt nog iets anders. De overnamestrategie van Microsoft (het lijfde onder andere Bethesda Softworks in) en het groeiende belang van abonnementsdienst GamePass en diensten als X-Cloud, laat zien dat het bedrijf zich steeds meer profileert als contentverdeler. Sinds jaar en dag doet Microsoft er namelijk alles aan om de propositie van GamePass zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Consumenten betalen maandelijks of jaarlijks een bepaald bedrag aan Xbox, waarvoor zij toegang krijgen tot een bibliotheek met zo’n 100 games. Games uit de eigen studio’s verschijnen tegelijkertijd met de release op het platform en vorige maand werd ook de nieuwe Ubisoft-game Rainbow Six Contagion ‘day & date’ op GamePass gelanceerd. Hierdoor konden 25 miljoen abonnees ervoor kiezen om de nieuwe game op dag één ‘gratis’ te spelen. Een andere belangrijke pijler binnen Microsoft is X-Cloud. Consumenten kun-
nen hiermee games vanuit GamePass streamen naar mobiele devices. Simpel gezegd kan gesteld worden dat het Microsoft niet uitmaakt op welk apparaat er gespeeld wordt, als er maar gespeeld wordt. De gamer bereiken en vasthouden kan nog weleens het belangrijkste wapenfeit worden. Dat, en natuurlijk GamePass-abonnementen verkopen. Het klinkt misschien vergezocht, maar het is technisch mogelijk dat deze techniek in de toekomst ook wordt uitgerold naar PlayStation of Nintendo Switch. De vraag is of de platformhouders dit toestaan. Het is compleet onbekend welke gevolgen deze strategie heeft voor mogelijke toekomstige Xbox-consoles. De mission statement van Microsoft lijkt duidelijk: iedereen aan het gamen krijgen, ongeacht op welk scherm er wordt gespeeld. Als dat daadwerkelijk de doelstelling is, dan helpt het natuurlijk enorm als je content hebt waar consumenten vertrouwd mee zijn én ook willen spelen. Sony lijkt daarentegen een andere strategie aan te hangen. Tijdens een investeerdersbijeenkomst ging CFO Hiroki Totoki dieper in op de voordelen van het zijn van een multimediabedrijf. “De overname van Bungie gaat niet alleen over gaming, maar om de IP breder in te zetten. Dat kan bijvoorbeeld via films of televisieseries. Onder onze paraplu vallen ook Sony Pictures en Sony Music, en Bungie kan ons platform daarom gebruiken om hun IP verder te laten groeien.”
ste jaar is in de relatief jonge geschiedenis van de gamebranche. De beslissingen die nu zijn gemaakt, zullen de komende jaren de industrie verder moeten gaan vormen. Ongeacht of dit nu met of zonder een console, fysiek of digitaal in de metaverse of als multimedia IP’s. Of juist gewoon met een focus op games. En dan is er nog een belangrijke variabele: wie zegt dat de huidige consolidatiegolf is uitgerold? ◾
Toekomst? Het staat vast dat 2022 nu al het spannendWWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Gamelandschap_overnames.indd 21
21
2/18/2022 10:33:02 AM
CHRISTINA SULEBAKK
HBO Max: ‘korte windows, de beste content en lokale producties’ Een aantal weken voor het Nederlandse debuut van HBO Max, spraken we met Christina Sulebakk, General Manager HBO Max EMEA. Een interview over de ambities van de nieuwe streamingdienst, piraterij, geschiedenis en de day & date releases. “In 2026 moet onze dienst in 190 landen beschikbaar zijn.” DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
D
e introductie van HBO Max op 8 maart is niet de eerste keer dat het Nederlandse publiek kennismaakt met de programma’s van HBO. “Dat klopt. In 2012 zijn we een joint venture aangegaan met Ziggo voor een lineair kanaal waar onze content werd uitgezonden.
CHRISTINA SULEBAKK
22
MAART 2022
EB202202_HBOMax.indd 22
Vier jaar later hebben we de beslissing gemaakt om de uitzendrechten compleet aan de kabelaar over te dragen. Qua streaming lag onze focus op dat moment vooral op de Scandinavische markt. Nadat streaming daar stond, hebben we dit doorgetrokken naar onder andere Spanje. Dit jaar is het eindelijk zover dat HBO als onderdeel van de streamingdienst HBO Max weer terugkeert naar Nederland.” De streamingdienst komt terecht in een drukke markt met gevestigde namen. Hoe gaan jullie het verschil maken? “Je zou kunnen zeggen dat we erg laat op het feest arriveren. Aan de andere kant is ons merk al jaren in verschillende vormen aanwezig op de Nederlandse markt. We zijn nieuw, maar het is niet nodig om uit te leggen wat onze programma’s uniek maakt. Naast de aansprekende series van HBO worden ook programma’s van onze andere merken Warner Bros., DC en Cartoon Network binnen HBO Max opgenomen. Gecombineerd met aantrekkelijke introductieaanbiedingen en een concurrerende prijs moet dat ervoor gaan zorgen dat Nederlanders opnieuw kennismaken met de programma’s van HBO.”
Wat is jullie ambitie met HBO Max? “Het is een feit dat de Nederlandse markt voor streaming erg vol is. Tegelijkertijd lijkt het einde ook nog niet in zicht. Ik geloof dat dit jaar nog drie andere internationale spelers hun dienst hier gaan lanceren. Onze ambitie is niet per se om de grootste speler op de Nederlandse markt te worden, maar wel de meest interessante speler met de beste content op het gebied van film en televisie. Door onze brede catalogus aan content hebben we er het volste vertrouwen in dat dit gaat lukken. Een andere belangrijke ambitie is om Nederlandse producties te gaan produceren. Series en films die zijn gemaakt met een lokale focus, bedacht en gemaakt in Nederland. Dat doen we ook succesvol in andere landen. Een goed voorbeeld hiervan is de miniserie Patria, volledig in Spanje gemaakt door een Spaanse crew. Maar door het krachtige, lokale verhaal wist Patria ook internationaal op onze platformen door te breken. De verhalen die we willen produceren in Nederland moeten authentiek voor de Nederlandse markt zijn en niet gemaakt met een internationale insteek.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 10:36:14 AM
INTERVIEW
'De moderne consument verwacht heel veel content, maar deze moet wel goed gecureerd voorgesteld worden' Zijn de complete Warner, HBO en Cartoon Network catalogi straks direct beschikbaar? “De moderne consument verwacht heel veel content. Deze moet echter wel op een goed gecureerde manier voorgesteld worden, zodat gebruikers niet heel lang hoeven te zoeken naar wat ze willen kijken. HBO Max krijgt natuurlijk een groot aanbod voor een breed publiek. Er is aan iedereen gedacht; vrouwen, mannen en kinderen. Het magische woord is curatie. Als je een vrachtwagen vol met content op de dienst zet zonder deze te segmenteren dan ben je niet goed bezig. Wij gaan kijkers helpen met wat ze willen kijken en dat gebeurt niet alleen via algoritmes. Een dienst wordt persoonlijker wanneer je tips krijgt van andere kijkers. Daarnaast gaat het lokale kantoor een belangrijke rol spelen. Zij weten wat er speelt, hoe het publiek eruitziet en waar zij naar vragen. Dat gebeurt natuurlijk via data, maar er zit zeker ook een menselijke factor in.” Bij de lancering in de VS waren nieuwe films tegelijkertijd in de bioscoop en op HBO Max te zien. Aan dit concept is het afgelopen jaar veel gesleuteld. Welke strategie zullen jullie hanteren voor de Nederlandse lancering? “Wat er in Amerika gebeurde, was een re-
actie op de huidige tijd. Bioscopen konden hun deuren niet open door COVID, maar er was wel veel content. Day & date was toen een gewaagde zet. In juni lanceerde HBO Max in Latijns-Amerika met een window van 30 dagen. Dat was overigens in een lockdownsituatie. Voor Nederland en de rest van Europa gaan we dat window uitbreiden met 45 dagen. Wij zijn ervan overtuigd dat dit een goede zet is. Consumenten begrijpen dat zij zes weken moeten wachten om een grote bioscooptitel op hun eigen televisie te kunnen zien.” Het korte window-beleid zorgt voor meer consumentengemak, maar ook voor meer illegaal aanbod. Zo was de nieuwe Matrix-film een dag na de HBO Max-première in de VS al te downloaden via illegale bronnen. Hoe kijken jullie naar piraterij? “Iedereen in deze industrie is hier natuurlijk op tegen. Wij werken dan ook met lokale initiatieven om piraterij op de best mogelijke manier te stoppen. Tegelijkertijd denken we ook anders na over content. Game of Thrones was een van de meest illegaal gedownloade series allertijden, maar is nog steeds heel populair bij onze kijkers. Het is aan ons om het wiel constant opnieuw uit te vinden en met nieuwe insteken te
'Het is aan ons om het wiel constant opnieuw uit te vinden en met nieuwe insteken te komen'
komen. Kijk bijvoorbeeld naar een productie als de Game of Thrones-prequel House of the Dragon. Hierdoor zal de interesse voor de originele serie nog meer toenemen.” Welke rol speelt HBO Max op internationaal gebied? “HBO Max is een wereldwijde partij, maar we willen het liefst gezien worden als lokale speler. Dus met eigen kantoren die sterke wortels hebben in de markt. We zijn op dit moment beschikbaar in 46 landen in Noord- en Zuid-Amerika en Europa. Op 8 maart komen daar vijftien Europese landen bij, waaronder Nederland. HBO Max wordt vervolgens gefaseerd verder wereldwijd beschikbaar gemaakt. In 2026 moet onze dienst in 190 landen beschikbaar zijn. Dat zorgt voor drukte, maar is volgens ons ook essentieel om als streamingdienst van een wereldwijd merk te slagen.” ◾
Aanbod en prijs
Naast klassieke televisieseries als Game of Thrones, The Sopranos, Succession, Sex and the City en Westworld zal HBO Max ook nieuwe reeksen streamen als Peacemaker en in de toekomst de Game of Thrones-prequel House of the Dragon. Daarnaast put het uit de brede geschiedenis van de Warner Bros. Studio met succesvolle franchises als Harry Potter, Dune en vanaf april The Batman. Houd www.entertainmentbusiness.nl in de gaten voor uitgebreide berichtgeving over de complete line-up en het prijspunt dat HBO Max gaat hanteren.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_HBOMax.indd 23
23
2/18/2022 10:36:20 AM
PATHÉ THUIS
‘Wij zijn een lokale dienst zonder grootheidswaanzin’ Pathé Thuis is al sinds de start in 2011 een vreemde eend in de bijt. Waar een groot gedeelte van de concurrentie inzet op het werven van zoveel mogelijk leden en exclusieve content, blijft Pathé Thuis de plek waar consumenten eenmalig nieuwe of oudere releases kunnen huren. Ondanks de recente overname door Pathé Theatres komt daar geen verandering in. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
D
e streamingdienst Pathé Thuis werd op 5 december 2011 opgericht vanuit Pathé Theatres en opereert sinds december 2014 zelfstandig. Pathé Theatres heeft echter altijd een minderheidsbelang behouden. Door een overname van aandelen, eind vorig jaar, werd Pathé Theatres opnieuw meerderheidsaandeelhouder van Pathé Thuis. De streamingdienst kijkt terug op een uitstekend jaar. Zo werd de service vorig jaar door meer dan 900.000 huishoudens gebruikt. Thomas van de Weerd, Algemeen Directeur Pathé Thuis, stelt dat de overname de positie van de streamingdienst versterkt. Was de overname een verrassing? Thomas van de Weerd: “We hebben altijd gezegd dat er een moment komt dat het verstandig en zinvol is om je als bedrijf aan te sluiten bij een grote club. In de afgelopen jaren waren er enkele mediapartijen geïnteresseerd in een overname van Pathé Thuis, 24
MAART 2022
EB202202_PatheThuis.indd 24
maar hebben we steeds voor zelfstandige groei gekozen. Onze relatie met Pathé is altijd uitstekend geweest. Ze waren immers minderheidsaandeelhouder en hierdoor spraken we elkaar veel. In 2020 liet Jacques Hoendervangers, de algemeen directeur Pathé Theatres, weten de banden weer intensiever aan te willen halen. Sinds oudejaarsdag zijn we officieel een dochter van Pathé Theatres. Inmiddels zijn er al veel nieuwe initiatieven en samenwerkingsmogelijkheden op gang gekome en ik ben er zeker van dat de twee bedrijven samen nog beter in staat zijn om volgende groeistappen te maken.” Exclusieve eigen content is het toverwoord bij SVOD-diensten. Is dat een ambitie geworden sinds de overname? “Wij hebben in de beginjaren met de gedachte gespeeld om ook in te zetten op andere productcategorieën en aanvullende abonnementsvormen overwogen. De basis van ons succes is echter dat we altijd
zijn blijven doen waar we bekend om staan en goed in zijn: films verhuren. Het is best bijzonder dat wij als lokale speler ondanks buitenlandse concurrentie van spelers als Rakuten, Google en iTunes toch marktleider in filmverhuur zijn geworden. Door de overname kunnen we intensief met elkaar samen werken en bijvoorbeeld kijken naar het bioscoopabonnement Unlimited. Misschien is het mogelijk om daar op een of andere manier VOD aan toe te voegen. Dat past veel meer dan ons traditioneel SVODmodel.” De overname is best bijzonder. Bioscopen willen immers de films zo lang mogelijk in hun zalen vertonen, terwijl streamingdiensten er alles aan doen om films tegelijk of zo dicht mogelijk op de bioscooppremière te kunnen aanbieden. “Ik begrijp wat je bedoelt, maar het ligt genuanceerder. De markt voor abonneediensten is ook in Nederland inmiddels erg
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 10:42:23 AM
INTERVIEW
groot en op dat veld is een flinke wedstrijd bezig. Je zag de afgelopen jaar dat de windows tussen bioscooprelease en streaming kleiner werden of zelfs verdwenen. Dat heeft natuurlijk te maken met de ambitie van de aanbieders. Je moet ook niet vergeten dat bioscopen in de afgelopen twee jaar meerdere keren hun deuren moesten sluiten door de wereldwijde pandemie. Een aantal distributeurs heeft creatieve deals moeten maken om toch te kunnen exploiteren. Zij wilden immers wel geld verdienen met hun film. Het resultaat was dat consumenten recent verschenen bioscoopreleases al op SVOD-diensten konden bekijken. Dat is nou eenmaal zo, maar volgens ons is dat niet het toekomstige model. Wat mij betreft is het beste model een combinatie van non-exclusive theatrical en TVOD gecombineerd met een sterke SVOD-deal waarbij die windows elkaar versterken. Op basis van de titel maak je de juiste windowafweging, maar behouden consumenten altijd de mogelijkheid om de film als TVOD te huren.” Als een nieuwe film opgenomen wordt in het aanbod van streamingdiensten, kun je er dan nog geld mee verdienen op Pathé Thuis? “Dat verschilt per dienst en film. Als een James Bond direct of een paar weken na
de bioscooppremière op Netflix te zien zou zijn, dan merk je dat natuurlijk. Zij zijn de absolute marktleider en een heel groot deel van onze klanten gebruikt deze dienst. Bij andere services merken we dat effect een stuk minder en in een aantal gevallen zelfs helemaal niet. Ik durf te zeggen dat wij met films van het Disney + early access-experiment (waarbij abonnees extra moesten betalen om een film te bekijken die ook in bioscoop te zien was) in Nederland meer aantallen hebben gedaan dan Disney zelf. De reden is dat Pathe Thuis de grootste groep Nederlanders bereikt die bereid zijn te betalen per transactie.” Is de Nederlandse markt voor streaming niet te druk? Naast de traditionele spelers als Netflix, Amazon Prime, Videoland en Disney+ kunnen we dit jaar uitkijken naar HBO Max en waarschijnlijk Paramount + en Peacock. Hoe overleef je als TVOD-aanbieder? “In 2013 waren we net twee jaar bezig en ik durf je te vertellen dat iedereen hier best wel zenuwachtig was toen Netflix in Nederland werd gelanceerd. Achteraf bleek dat onnodig, want door hun komst groeiden wij het jaar daarop met 85 procent. Pathé Thuis werd een complementaire dienst en dat zijn we nog steeds. Wij hebben altijd
net die ene film die je niet in je abonnement kon kijken. Dat geeft veel zelfvertrouwen als ik nu naar de markt kijk. Wij zijn een lokale dienst met een uitstekende reputatie en zonder grootheidswaanzin. Geen concurrent voor de Netflixen of HBO’s, maar een interessante aanvulling voor consumenten die een film willen zien die niet op de gebruikelijke streamingdiensten staat. Die koers heeft ervoor gezorgd dat Pathé Thuis een winstgevende streamingdienst is. Wij blijven het goede en relevante alternatief voor iedere consument die nieuwe films wel wil zien, maar niet alle abonnementen op de verschillende diensten heeft.” ◾
THOMAS VAN DE WEERD
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_PatheThuis.indd 25
25
2/18/2022 10:42:32 AM
DAGELIJKS OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE NIEUWS? Bekijk onze homepage en schrijf je gratis in voor de EB-nieuwsbrief.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL EB202202_Advertenties_1_2.indd 26
2/18/2022 10:46:32 AM
INTERVIEW
Bob’s Vinyl: lokale platenzaak maakt grote stappen
BOB VAN DER STAAK
Een jaar of vier geleden opende Bob van der Staak een fysieke vinylwinkel in het dorp Aarle-Rixtel. Hij had inmiddels de nodige ervaring in de verkoop van muziek, maar enkel als online retailer. Al snel combineerde Van der Staak YouTube en bier in zijn businessmodel. Een schot in de roos: eind vorig jaar verhuisde de winkel naar een groter pand. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM | FOTO: LOES OT TEN FOTOGR AFIE
V
an der Staak is een ondernemer in hart en nieren en houdt niet van stilzitten. Tijdens de eerste lockdown begon hij een YouTube-kanaal waar nieuw verschenen platen werden gepresenteerd in een vrolijk filmpje. Door de maanden heen werden deze video’s steeds professioneler en dat zorgde niet enkel voor een grotere naamsbekendheid voor Bob’s Vinyl, maar ook voor flink wat nieuwe klanten. Inmiddels zijn daar ook een podcast en zelfs een fysieke concertserie bijgekomen. Van der Staak: “Tien jaar geleden begon ik een online winkel en dat was best een succes. Het enige jammere was dat we toen eigenlijk alleen pakjes aan het in- en uitpakken waren. Ik verlangde naar de romantiek van een platenwinkel. Die stap heb ik vier jaar geleden gezet.” De ondernemer deed het echter net even iets anders dan andere retailers. Zo combineerde hij vinyl met zijn andere hobby (speciaalbieren) en koos daarnaast voor aangepaste openingstijden. “De webshop is er nog steeds en dat kost veel tijd. Daarom hebben we ervoor gekozen om vier dagen in de week met de winkel open te zijn. Dat kan omdat dit een dorp is.
Er is geen constante aanloop zoals dat in een stad wel is.”
Omzetstijging De rode draad binnen Bob’s Vinyl is ondernemen. Of zoals hij het zelf noemt, ‘dingetjes proberen’. “De wekelijkse YouTube-uitzending is ontstaan omdat alle winkels dicht waren en ik mij verveelde. Dat heeft goed uitgepakt, want hierdoor is mijn klantbereik ver buiten Aarle-Rixtel
“We hebben, voor de pandemie, tijdens Record Store Day te gekke optredens gehad en ik dacht: waarom doen we dit eigenlijk niet het hele jaar door? Het is jammer dat we er pas twee hebben kunnen organiseren, maar er zit meer in de pijplijn. Ik hoop dat we in de zomer weer flink wat leuke dingen kunnen neerzetten.” Naast alle plannen en het zweven tussen open en dicht maakte Bob’s Vinyl tijdens de pandemie een andere opmerkelijke stap.
'Het hebben van een platenzaakje was altijd een droom en ik probeer er alles uit te halen' gekomen. Een paar weken geleden zijn we bovendien een podcast gestart waarin we platen bespreken. De reacties op deze initiatieven zijn goed en waarom zou je daar dan niet mee doorgaan? Het hebben van een platenzaakje is altijd mijn droom geweest en ik probeer er alles uit te halen.” Eind vorig jaar maakte hij de stap naar live met Bob’s Vinyl Live Sessies. Een concertreeks in het plaatselijke Perron 15.
De winkel groeide uit zijn jasje. De oplossing lag een paar straten verderop: een groter pand. “De afgelopen twee jaar hebben we ondanks COVID-19 een flinke omzetstijging kunnen realiseren en daardoor was de verhuizing mogelijk. Daardoor zijn we van 100 naar 200 vierkante meter gegaan. Gelukkig hadden we de afgelopen jaren flink wat voorraad opgebouwd dus die verdubbeling in vloeroppervlakte stond zo vol.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_BobsVinyl.indd 27
27
2/18/2022 2:08:37 PM
JONGEREN EN VINYL
Waarom is vinyl zo populair onder jongeren? In 2020 haalde de muziekindustrie voor het eerst sinds tijden meer omzet uit de verkoop van vinyl dan uit de verkoop van cd’s, zo blijkt uit cijfers van NVPI. Het zijn met name jongeren die meer vinyl zijn gaan kopen. Wat zorgt ervoor dat jongeren anno 2022 massaal naar de platenzaak gaan? DOOR: GINO HAVERK AMP
“
I
k denk dat de verdeling tussen jong en oud fifty-fifty is”, zegt Wim van Stiphouts, eigenaar van De Platenzaak in Eindhoven. “En dat is iets van de laatste tijd, want ik zie veel jong volk de winkel binnenkomen.” Bart Haselbekke van Vinylparadijs in Geesteren ziet hetzelfde beeld. “Het gaat steeds meer richting de jeugd die plaatjes koopt. In principe is het grootste deel van de
mensen die platen koopt onder de veertig.” Wel ziet Haselbekke een ‘tweedeling’ in wat populair is bij welke groep. In zijn winkel gaan de jongeren vooral voor de nieuwe releases, terwijl de oudere kopers meer te porren zijn voor tweedehands platen. Eén ding is echter wel duidelijk: “Ik loop een jaar of 25 mee en vroeger was vinyl een sport voor oudjes, maar tegenwoordig verschuift het door de nieuwe releases ook meer richting de jongeren.”
'In principe is het grootste deel van de mensen die platen koopt onder de veertig' Bart Haselbekke, Vinylparadijs 28
MAART 2022
Of er ten opzichte van vorig jaar een flinke groei is doorgemaakt in het aandeel jongeren dat vinyl koopt, vinden platenzaakeigenaren moeilijk te zeggen. De één ziet, mede doordat winkels door lockdowns regelmatig dicht zijn geweest, weinig verschil, terwijl de ander wel een verschil in de opkomst ziet. In de winkel van Haselbekke is het aantal jongeren met twintig procent gestegen. “Dat merk je ook op de zaterdagen. Er komt steeds meer jeugd en die trend zet zich voort. Die bevindingen deel ik ook regelmatig met collega’s.”
Van Billie Eilish tot Fleetwood Mac Jongeren gaan dus vooral voor nieuwere releases. Haselbekke noemt platen van Billie Eilish en War on Drugs als voorbeel-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Jongerenvinyl.indd 28
2/18/2022 2:11:50 PM
ACHTERGROND
'Ik ben nog steeds verbaasd over het succes van Rumours bij de (jongere) leeftijdsgroep’' Kay van Zijl, Kay’s Odyssey
den in zijn zaak. Toch gaat de jeugd zeker niet alleen af op recente releases. “Zo zie ik bijvoorbeeld een toename van mensen die elektronische muziek en hiphop kopen”, vertelt Martijn Drenth van Velvet Music in Amersfoort. “Dat kan een Mac Miller zijn, maar ook Fatboy Slim, Tyler, the Creator en Kendrick Lamar.” Ook de klassieke rock- en popalbums zijn onder jongeren erg populair, vertelt Drenth. “Ik zie bijvoorbeeld dat ze vinyl van The Beatles, Jimi Hendrix en The Rolling Stones meenemen. Ze zijn goed op de hoogte van de geschiedenis van de popmuziek. Ook Coldplay en ABBA zijn erg populair.” Jongeren die een bezoek brengen aan Kay’s Odyssey van Kay van Zijl kiezen met grote regelmaat voor ‘oudere muziek’. “Het merendeel bestaat uit jonge geesten met oudere zielen. Ze kopen nog steeds Pink Floyd-albums, Hotel California van de Eagles en Johnny Cash.” Over die laatste verbaast Van Zijl zich nog steeds. “Johnny Cash is de muziek van mijn ouders. Maar de jeugd zingt zijn teksten letterlijk mee, hè.”
Rumours (uit 1977) van Fleetwood Mac is verreweg de populairste plaat in alle winkels, zowel onder de oudere als de jongere doelgroep. Van Zijl koopt meerdere keren per jaar een batch van vijftig exemplaren in. “En in een jaar tijd gaan er sowieso driehonderd stuks over de toonbank. Ik ben nog steeds verbaasd over het succes van Rumours bij de (jongere) leeftijdsgroep.” Jeroen Vedder, eigenaar van Plato Utrecht, sluit zich hierbij aan. “Vorig jaar was Rumours zelfs onze bestverkochte lp. Het album is niet aan te slepen.”
“Mijn zoon van 23 vroeg laatst naar de Pet Shop Boys. Hoe ken je dat? Dat heeft hij van een één of andere game [Grand Theft Auto V, red.]. Ik vind dat dan grappig.” Volgens Brenda Staphorst van Uptown Records uit Hoorn nemen jongeren voor een deel ook de muzieksmaak van hun ouders over. “Als je ouders hebt die veel met muziek bezig zijn geweest of veel muziek draaiden, dan groei je er ook mee op. De muziek waarmee ze dankzij hun ouders zijn opgegroeid, willen ze ook graag op vinyl hebben.”
Herkenbaarheid
‘Dan komt standaard de platenspeler in de woonkamer’
Waarom juist Rumours van Fleetwood Mac erg populair is onder jongeren, is lastig te zeggen. Is het de iconische cover met Mick Fleetwood en Stevie Nicks? Is het het achterliggende verhaal van de relatieproblemen binnen de band dat tot de verbeelding spreekt? Volgens Van Stiphouts is Rumours simpelweg een ijzersterk album. “Het moeilijke van een album is om daar tien of twaalf goede nummers op te zetten. Meestal staan er twee goede nummers op. Leuk, maar als je een heel album draait… Rumours is een album dat bijna iedereen wel leuk vindt en waar je alle nummers van kent.” Herkenbaarheid speelt volgens de winkeleigenaren dan ook een grote rol. Dat gebeurt op verschillende manieren. Van Stiphouts verwijst naar het gebruik van bepaalde muziek in films, series en games.
Volgens Haselbekke is vinyl onder een bepaalde groep jongeren verworden tot een lifestyle. “Het is hip. Men wil graag mee met de mode”, legt hij uit. “We leven in een snel, online tijdperk en mensen willen terug naar de basis. Een plaatje draaien is de gezelligheid een beetje opzoeken en ik denk dat dat wel de basis van vinyl weer draaien. Het wordt tastbaar.” Hoewel er geen aparte cijfers zijn van de stijgende populariteit van vinyl onder jongeren, verwacht hij dat de groeiende verkoopaantallen blijven doorzetten en op een bepaald moment stabiliseren. “Dan is het niet meer hip en kennen de jongeren het wel. Als ze gaan samenwonen, dan komt standaard de platenspeler in de woonkamer te staan. Dat hadden we tien of zelfs vijf geleden niet kunnen bedenken.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Jongerenvinyl.indd 29
29
2/18/2022 2:12:06 PM
Mindscape_EB_210x297_def.indd 1 EB202202_Advertenties_2.indd 30
17-02-2022 11:21 2/18/2022 2:14:26 PM
S P E C I A L
KIDS
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Cover_Kids.indd 31
MAART 2022
31
2/18/2022 2:16:35 PM
‘Kinderen kijken op een andere manier naar content’ Ze zijn notoir lastig te bereiken en in een hokje te stoppen. Bovendien lijken hun voorkeuren en voorliefdes soms net zo grillig als het weer. In deze special vertellen distributeurs, platformhouders, pop culture-specialisten en nasynchronisatiestudio’s over de manieren waarop zij kinderen, jongeren én hun (groot)ouders weten te verleiden.
D
at de pandemie grote impact heeft gehad op onze samenleving is evident. Niet alleen op economisch vlak maar ook op creatief en sociaal gebied zijn er diepe kraters geslagen. Hoewel de samenleving nu weer ‘open’ gaat, zal het nog wel even duren voordat alles weer bij het oude is. Sterker nog, bepaalde zaken die tijdens de coronaperiode gemeengoed werden, zullen niet meer verdwijnen. Denk aan onder meer het hybride werken, digitaal thuisonderwijs en de grote toename van het aantal Teams- en Zoom-meetings Voor de zogenoemde ‘digital natives’ (oftewel de groep die geboren is tussen pakweg de jaren 2000-2010) vormde de overschakeling naar digitaal thuisonderwijs an sich geen probleem. Zij nemen sowieso veel videocontent tot zich en dit is tijdens de pandemie alleen maar toegenomen. Dat blijkt uit ‘What’s Happening Online’, een kwantitatief onderzoek dat sinds 2008 jaarlijks wordt uitgevoerd.
Momentum Uit het onderzoek blijkt verder dat deze groep meer is gaan gamen, iets dat ook 32
MAART 2022
geldt voor de Millennials (de generatie Y, de groep die is geboren tussen ruwweg 1982 en 2000). De gamingindustrie is er dan ook veel aan gelegen om dat momentum te behouden, ondanks de aanhoudende chiptekorten die ervoor zorgen dat spelconsoles als PlayStation 5 en Xbox One X sinds hun release nog steeds mondjesmaat beschikbaar zijn. Nintendo maakte begin februari bekend dat er inmiddels anderhalf miljoen exemplaren van de Nintendo Switch in de Benelux werden verkocht, sinds de console in 2017 werd gelanceerd. “En dat is een enorme mijlpaal waar we sinds de lancering van de Nintendo Switch hard aan hebben gewerkt. In alle eerlijkheid hadden we ook niet gedacht dat het in het vijfde levensjaar nog steeds zo hard zou gaan”, vertelt Nintendo’s Benelux Marketing Director Frédéric Michaux. Volgens hem heeft Nintendo een groot aandeel in de mainstream doelgroep kunnen verwerven. “En zeker de laatste twee jaar zien we dat naast Nintendo-fans en gamers steeds meer families met kinderen een Nintendo Switch aanschaffen.”
Voor Nintendo is de sofware echter belangrijker dan de hardware. “Ons motto is ‘Software sells Hardware’. Ook in 2022 zal Nintendo daarom verschillende titels op de markt brengen die het momentum van het Switch-platform moet continueren. “En dit jaar behoort qua games-line-up tot een van de beste jaren voor Nintendo Switch.”
Op het gehoor YouTube wordt vooral gebruikt om naar muziek te luisteren en ook podcasts zijn in trek, zo concluderen de onderzoekers in ‘What’s Happening Online’. Geen verrassing, vindt directeur Jeroen Pel van Wim Pel Productions. “De jeugd doet veel meer op gehoor en kijkt op een andere manier naar content. Zij vinden het dan ook niet vreemd om naar een nagesynchroniseerde film te kijken of naar een podcast of luisterboek te luisteren.” Volgens Pel is dat een belangrijk verschil met de oudere generatie. “Hoewel we ook daar langzaam een kentering in zien. Nasynchronisatie voor hogere leeftijd blijft zich verder door ontwikkelen.” Om het gemis aan fysieke sociale contacten te compenseren is met name TikTok
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Opening_Kids.indd 32
2/18/2022 2:20:48 PM
KIDS
SPECIAL
'Kwalitatief goede kidscontent gaat een leven lang mee' In The Air
in trek. 61% van de tieners stuurt elkaar via social media berichtjes, 48% videobelt met elkaar en 31% maakt regelmatig samen TikTok-filmpjes. Grote verliezer is Meta, het moederbedrijf van Facebook, WhatsApp en Instagram. Volgens de in het eerdergenoemde rapport zal Meta dit jaar een groot aantal, vooral jongere, gebruikers verliezen aan TikTok.
Kidults Jan Pieter Ellerbroek van pop culturespecialist PBM Express benadrukt de zogenoemde kidult-trend. Dit zijn (jong) volwassenen met een voorliefde voor bepaalde tekenfilms, superhelden of speelgoed uit hun kindertijd. Zij schaffen merchandise en speelgoed aan en brengen deze voorliefde ook over op hun kinderen. “We zitten in een 'perfect storm'”, vertelt Ellerbroek. “De superheldenfilms en series zijn mateloos populair en er is een generatie opgegroeid met games, die ‘geek’ als geuzennaam gebruiken. De groeiende groep kidults biedt veel kansen voor de oplettende ondernemer. Kidults hebben zélf geld: zij hebben de belangstelling én het
budget voor het product. Het is mooi om te zien dat pop culture niet alleen teruggrijpt naar het verleden maar zich ook blijft vernieuwen.”
Jonge klassiekers Ook de rol van de ouders en grootouders bij de mediaconsumptie van hun (klein)kinderen is een belangrijke factor, zo benadrukt In The Air, dat zich heeft gespecialiseerd in hoogwaardige, kwalitatieve entertainment voor kinderen van alle leeftijden. De onafhankelijke distributeur zet niet alleen in op nieuwe content, maar wil ook de oudere jeugdfilms onder de aandacht blijven brengen. Films die soms al meerdere generaties meegaan. “Wij noemen dit de zogenoemde ‘jonge klassiekers’, vertelt managing director Ruud Lamers. “We doen er alles aan om onze films heel breed neer te zetten. Dat valt misschien niet zo op in vergelijking met die stortvloed aan nieuwe bioscoopreleases, maar we vinden dat titels als ‘Puk van de Pettenfet’, ‘Abeltje’, ‘Het Zakmes’ en ‘Minoes’ dat echt verdienen.” Om daar te zijn waar de doelgroep ook is,
worden de films op een groot aantal platformen (digitaal) verspreid. Lamers: “Een film als ‘Puk van de Pettenflet’ is weliswaar 18 jaar oud, maar was vorig jaar op twintig platformen in de Benelux te vinden – Netflix, Amazon Prime, Pathé Thuis, noem het maar op. Kwalitatief goede content gaat een leven lang mee.”
Tastbaarheid Kidult-merchandise, gameconsoles, digitale ‘oude klassiekers’, podcasts – ook voor kidsproducten kunnen we spreken van een hybride model. Hoewel kinderen digital minded zijn, blijft tastbaarheid belangrijk. Op welke manie dit gestalte krijgt, heeft natuurlijk te maken met de specifieke doelgroep. Dit brengt wel een extra uitdaging met zich mee voor partijen binnen de industrie. Welke leeftijdscategorie consumeert media op welke manier, en welke invloed heeft dit op de beleving en de marketingcampagne? Het is dus zaak om de vinger aan de pols te houden om razendsnel in te kunnen spelen op de ontwikkelingen en ze zo nu en dan zelfs een stapje voor te zijn... ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Opening_Kids.indd 33
33
2/18/2022 2:21:04 PM
PBM EXPRESS
Nieuwe trend kidult is here to stay Kidult is een nieuwe naam (en trend!) voor de consument die het kind in zichzelf nooit is kwijtgeraakt en op zoek is naar nostalgie. Kidult speelgoed, spellen en verzamelobjecten hebben sinds de coronapandemie een flinke impuls gekregen. Dat zie je aan terugkerende merken zoals Lego en Barbie, maar ook bij Pokémon, Marvel, DC en Star Wars. PBM Express is dé specialist in deze laatste categorie. Eigenaar Jan Pieter Ellerbroek en commercieel directeur Sarah Quinn leggen uit waarom de kidult-trend kansen biedt voor retailers. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
I
n Amerika en Engeland is pop culture merchandise al jaren een mainstream genre. De doelgroep groeide veelal op in de jaren vijftig en zestig met comics en tekenfilms, gebaseerd op de personages van Marvel en DC. Deze groep heeft nog steeds een grote voorliefde voor ‘hun’ superheld of thema. Vandaar de naam kidult, een samentrekking van ‘kid’ en ‘adult’. De term beslaat inmiddels een veel bredere doelgroep van (jong)volwassenen wereldwijd. Dankzij de populariteit van onder meer Marvel-films is de kidult-trend ook in Europa aan een opmars bezig. Sarah Quinn: “De grote retailers, zowel fysiek als online, ontdekken dat ze met kidult-producten goed geld kunnen verdienen en klanten trekken die geld willen uitgeven.” Maar het mag allemaal nog wel een tandje sneller, aldus Jan Pieter Ellerbroek. "In België zijn drie verschillende retailformules exclusief gericht op pop culture merchandise. In Nederland: nul. Nederlandse retailers krijgen wel steeds meer interesse in kidult-merchandise. Logisch, want nu is het tijd om voluit in te spelen op de trend.”
Stijgende populariteit Twintig jaar geleden moest Ellerbroek nog uitleggen wat Marvel was. “Vanuit een nichemarkt werd het steeds eenvoudiger om pop culture merchandise te verkopen. Wat ook hielp: de groeiende populariteit van games, de contentboost door de overname van Marvel en Star Wars door Disney en de groei van streamingdiensten als Netflix. Hierdoor is ons speelveld enorm gegroeid. Waar we eerst met stalen neuzen tegen deuren moesten trappen, praten we nu met veel verschillende retailers over de toegevoegde waarde van pop culture. Zoals boekhandels, speelgoedwinkels, gamestores en zelfs kledingwinkels.”
Kidult past bij veel retailers Quinn: “Door de grote keuze in kidultproducten kunnen we per doelgroep en sector segmenteren. Ketens als H&M en Zara zetten bijvoorbeeld in op kleding van bekende franchises. Die uitbreiding zorgt voor een groeiende populariteit en vraag.”
Hoe herken je een kidult?
Kidults zijn volwassenen met een voorliefde voor bepaalde tekenfilms, superhelden of speelgoed uit de kindertijd. Het zijn liefhebbers van een thema, gebaseerd op comics, films, series of games. Je herkent kidults aan een of meer van deze eigenschappen: » ze staan uren in de rij voor een film of de nieuwste editie van een comic of game » ze dragen kleding met hun favoriete thema » ze kopen gelicenseerde accessoires en collectibles van hun favoriete thema
34
MAART 2022
EB202202_PBM.indd 34
“We zitten in een 'perfect storm'”, meent Ellerbroek. “De superheldenfilms en series zijn mateloos populair en er is een generatie opgegroeid met games, die ‘geek’ als geuzennaam gebruiken. De groeiende groep kidults biedt veel kansen voor de oplettende ondernemer.”
Terugkerende klanten Volgens Ellerbroek valt er nog veel te winnen voor de Nederlandse retailers. “Al voor COVID-19 verloren veel fysieke winkels omzet aan online concurrentie. Je kunt klanten terughalen naar je winkel met een snel wisselend assortiment van passende pop culture merchandise. Kidultklanten beslissen en betalen namelijk zelf. Dat is veel makkelijker dan bij de doelgroep kinderen.” Quinn vult aan: “Kidultproducten zorgen ook voor extra beleving op de winkelvloer, zoals bij Funko Pop! Wij helpen met het invullen van het schap. Daar hoort soms ook de aankleding bij, met in het oog springende grote Funko-figuren. Dat trekt aandacht, geeft herkenning en zorgt voor terugkerende klanten.”
Waarom kidults belangrijk zijn voor retailers Winkels met gelicenseerde kleding, speelgoed en producten richten zich vooral op kinderen. Maar ze moeten ook de aandacht van de ouders trekken om de producten te kunnen verkopen. Kidults hebben zélf geld: zij hebben de belangstelling én het budget voor het product. Een goede reden voor retailers om zich óók op kidults te richten.
Kidults kentallen
In 2018 werd 5,3% van het verkochte speelgoed door volwassenen aangeschaft. Het deed met name de speelgoedretail de ogen openen. De meeste kidults zijn millennials (1982-1995), gevolgd door generatie X (1962 -1981) en ten slotte de babyboomers (19471961). Generatie Z (1995-2010) sluit inmiddels naadloos aan.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 2:24:20 PM
KIDS
SPECIAL
'De groeiende groep kidults biedt veel kansen voor de oplettende ondernemer'
Pop culture wereldwijd
PBM Expres is als pop culture specialist een ‘one stop shop’ voor leveranciers én klanten. Denk bij actiefiguren bijvoorbeeld aan NECA (Teenage Mutant Ninja Turtles, Aliens, Chuckie, Gremlins, Back to the Future), McFarlane, Diamond Select, Black Hole, Hasbro's Star Wars: The Black Series en Star Wars: The Vintage Collections. Ook Hasbro's Marvel Legends en Transformers doen het goed. Buiten de Verenigde Staten is PBM de grootste speler van Sideshow Collectibles met resin en pvc statues (‘high end’ beelden). Anime is een stabiele groeier met gewilde merken als Dragonball, Naruto, One Piece, JoJo's Bizarre Adventure en Demon Slayer.
SARAH QUINN EN JAN PIETER ELLERBROEK
Pop culture professoren PBM Express is niet alleen distributeur, maar ook inspirator voor klanten. “Iedereen hier ademt pop culture merchandise”, vertelt Ellerbroek. “Wij werken al jaren met een enorme hoeveelheid leveranciers en heel veel verschillende klanten. Wij zorgen voor de connectie. Voor distributeurs zoeken we de interessantste afneemkanalen en voor retailers leveren we producten die zoveel mogelijk aan hun wensen voldoen. Het gaat om veel verschillende artikelen, soms in zeer kleine oplages. Dat is niet altijd eenvoudig. Ik noem ons weleens de professoren van de pop culture merchandise. Wij zijn pas tevreden als we de juiste formule hebben gevonden. Iedere keer weer.” Ondanks alle hulp moet de klant ook actief meebewegen, aldus Quinn. “Wij vertellen onze klanten wat populair is en wordt, maar om de producten daadwerkelijk te verkopen moeten zij zich wel inleven.” Ellerbroek roept iedere retailer dan ook
op om van tijd tot tijd buiten het gebruikelijke speelveld te treden. “Kidult zorgt voor kansen, juist buiten de ‘business as usual’. Zo heeft mijn bakker in Delft een gedeelte van zijn winkel ingeruimd met Pokémon-merchandise. Met succes. Het aantal kidult-klanten gaat de komende jaren verder groeien. We zien een aantal bijzondere Hollywood-projecten in het
verschiet liggen. Daar ontstaan ook weer nieuwe kansen op het gebied van pop culture merchandise. Het is mooi om te zien dat pop culture niet alleen teruggrijpt naar het verleden, maar zich ook blijft vernieuwen. Dat maakt kidults producten zo geweldig, niet alleen voor PBM Express maar ook voor onze klanten, die de consument bedienen.” ◾
Kidults en hun helden
Bij kidults-producten draait het om twee aspecten: » ‘Content is king’ Verkoop is mede afhankelijk van de release van een film, serie of game. » Nostalgie (retro) De producten grijpen terug naar de kindertijd. Voorbeeld: Pokémon. De wereldwijde recordverkoop van Pokémonkaarten kwam vooral dankzij de uitbreiding ‘Shining Fates’ en de 25e verjaardag van The Pokémon Company. Maar of je Pokémon als retro beschouwt, is vooral een kwestie van mening en leeftijd.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_PBM.indd 35
35
2/18/2022 2:24:43 PM
EXTRA BANEN* voor
Verkrijgbaar op
vanaf 18 maart *Betaalde DLC in zes sets, met acht banen per set. Alle content van de Circuit-uitbreidingspas wordt verspreid uitgebracht voor het einde van 2023. Let op: De sets zijn niet los verkrijgbaar. Mario Kart 8 Deluxe voor Nintendo Switch is vereist om de content van de Mario Kart 8 Deluxe – Circuit-uitbreidingspas te kunnen spelen.
EB202202_Advertenties_2_1.indd 36
Nederlandstalig!
DOWNLOADCODE VOOR DOWNLOADBARE CONTENT Om deze content te kunnen gebruiken heb je Mario Kart 8 Deluxe nodig (wordt apart verkocht).
Speel gratis met het Nintendo Switch Online + Uitbreidingspakket! Meer info op: www.nintendo.nl
© Nintendo
2/18/2022 2:33:27 PM
KIDS
SPECIAL
NINTENDO
Hoe Nintendo het succes van de Switch blijft continueren Nintendo maakte begin februari bekend dat er inmiddels 1,5 miljoen exemplaren van de Switch-familie in de Benelux zijn verkocht. Benelux Marketing Director Frédéric Michaux en General Manager Nintendo Benelux Frank Rittinghaus over hoe het bedrijf zijn marketing inzet om het Nintendo Switch momentum te maximaliseren.
D
“
at we ruim anderhalf miljoen exemplaren van de Nintendo Switch in de Benelux hebben verkocht, is een enorme mijlpaal”, vertelt Michaux trots. Met deze cijfers heeft de Nintendo Switch het verkooprecord van de Wii in dezelfde levensfase van de hardware kunnen doorbreken. “Daar is sinds de lancering van de Nintendo Switch hard aan gewerkt, maar in alle eerlijkheid hadden we niet gedacht dat het in het vijfde levensjaar zo hard zou gaan.” Volgens Michaux heeft Nintendo inmiddels een groot aandeel in de mainstream doelgroep verworven. “En zeker de laatste twee jaar zien we dat naast Nintendo-fans en gamers steeds meer families met kinderen een Nintendo Switch aanschaffen.”
op de markt brengen die het momentum van het Switch-platform moet continueren. Zo werd tijdens de laatste Nintendo Direct de spirituele opvolger van Wii Sports aangekondigd: Nintendo Switch Sports. “Fantastisch om te zien was dat niet alleen de doelgroep familie met kinderen enthousiast reageert, maar ook de gamingdoelgroep.” Volgens Rittinghaus was vooral het gevoel van nostalgie belangrijk voor dat sentiment. “We hebben blijkbaar nu al een gevoelige snaar geraakt bij de Wii-generatie van 10-15 jaar geleden. Onze verwachtin-
geweldige producten in handen hebben waar iedereen, gamer, fan of familie heel veel plezier aan kan beleven.” Naast deze twee titels heeft Nintendo voor 2022 nog veel meer in het verschiet. De Nintendo Direct in februari heeft al het een en ander prijsgegeven, maar nog zeker niet alles. “Dit jaar behoort qua games-line-up tot een van de beste Nintendo Switch-jaren.”
Gerichte marketing Nintendo staat al jarenlang garant voor langdurige support van haar titels. Zo werd
'Dit jaar behoort qua games-line-up tot een van de beste Nintendo Switch-jaren'
Nieuwe titels Een belangrijke factor in dat succes is de verkrijgbaarheid van Nintendo Switch, ondanks de aanhoudende chiptekorten. “Ook wij hebben problemen gehad met de beschikbaarheid, maar over het algemeen hebben onze internationale collega’s de aanvoer redelijk op niveau kunnen houden”, zegt Rittinghaus. “We hebben geen reden tot klagen op dit vlak.” Toch staat bij Nintendo de software altijd voorop, zegt Michaux. “Ons motto: ‘Software sells Hardware’. Ook in 2022 zal Nintendo daarom verschillende titels
gen voor deze titel zijn dan ook heel erg groot.” Ook Mario Kart 8 Deluxe blijft onverminderd belangrijk voor het Switch-platform. Dit jaar zullen, verspreid over verschillende momenten, 48 nieuwe racetracks aan de game worden toegevoegd. Michaux: “Daarmee verlengen we niet alleen de levensduur van Mario Kart, maar zullen we, naast nieuwe Switch-kopers, ook inactieve gebruikers kunnen reactiveren. We zijn er dan ook van overtuigd dat we met deze uitbreiding en Nintendo Switch Sports twee
Mario Kart 8 Deluxe al in 2017 uitgebracht, terwijl nu wederom nieuwe DLC verschijnt. “Dat is uniek en laat ook het commitment aan onze titels zien”, zegt Michaux. Het optimaliseren van het effect van marketingcampagnes vergt meer dan ooit een constante optimalisatie. “We plannen dit jaar groots in qua campagnes om zodoende ons momentum zoveel mogelijk te behouden op verschillende doelgroepen. Ons doel is om zoveel mogelijk aan te sluiten op het gedrag en emoties van onze consumenten”, aldus Michaux. ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Nintendo.indd 37
37
2/18/2022 10:38:48 AM
IN THE AIR
In The Air biedt ‘family entertainment that matters’ Onafhankelijk distributeur In The Air heeft zich gespecialiseerd in hoogwaardige, kwalitatieve entertainment voor kinderen van alle leeftijden. Managing Director Ruud Lamers en Sales Director Jos Bonouvrie blikken terug op 10 jaar In The Air, maar kijken vooral vooruit. “Onze ambitie is dat we over 20 jaar nog steeds een belangrijke speler zijn op het gebied van kinder- en familiefilms.”
STRIJDER
DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
“
W
e vieren dit jaar ons 10-jarig jubileum”, vertelt Managing Director Ruud Lamers. “In 2012 gingen we van start met de catalogus van BosBros, het bedrijf van filmproducent Burny Bos. Het huidige distributiemodel had op dat moment volgens ons zijn langste tijd wel gehad. Verder zagen we onder meer dat de dvd-markt zou teruglopen door de opkomst van filmstreamingdiensten. We wilden een distributeur voor kinder- en familiefilms zijn die de digitale markt centraal stelde. Daarnaast vinden we het belangrijk dat al die mooie kinder-
PUK VAN DE PETTENFLET
38
MAART 2022
EB202202_In_The_Air.indd 38
films die in het verleden zijn uitgebracht, niet zouden ondersneeuwen in het digitale domein. De filmsector is immers toch vooral gericht op nieuwe releases. Als je oudere films de juiste aandacht geeft, kun je ze een plek geven in het exploitatielandschap. We hebben altijd een langetermijnvisie gehad. Onze ambitie is dat In The Air over 20 jaar nog steeds een belangrijke speler is op het gebied van kinder- en familiefilms.”
steeds meer partijen benaderd.” In het verleden werkte In The Air met andere partijen samen voor onder meer de theatrale exploitatie. ‘Meester Kikker’ werd bijvoorbeeld uitgebracht in samenwerking met Dutch FilmWorks en ‘Wiplala’ met Paradiso. “Nu hebben we onze eigen boeker en marketingafdeling en doen we dus alles in eigen beheer. We kunnen de complete supply chain verzorgen.”
Passie voor de jeugdfilm
Slim en onderscheidend
Sales Director Jos Bonouvrie: “De afgelopen tien jaar zijn we erin geslaagd om zo’n twintig partijen uit de markt aan ons te verbinden en daardoor beschikken we nu over een catalogus van zo’n 225 films en 40 series. We zijn de grootste aanbieder van kinder- en familiecontent in het Beneluxlandschap en richten ons uitsluitend op kwalitatieve entertainment bestemd voor jong en oud, van 3 tot 93. Wij noemen dat ‘family entertainment that matters’. We staan voor de kwaliteit van onze films en proberen onze passie voor de jeugdfilm over te brengen bij filmhuizen en commerciële exploitanten. We brengen nooit meer dan 10 films per jaar uit; anders gaat het ten koste van de focus die we willen bieden. Dat betaalt zich uit, want we worden door
In The Air zet zich actief in om oudere jeugdfilms, de zogenoemde ‘jonge klassiekers’, onder de aandacht te brengen. “Neem een film als ‘Puk van de Pettenflet’”, legt Lamers uit. “Deze jeugdfilm is weliswaar 18 jaar oud, maar was vorig jaar op 20 platformen in de Benelux te vinden – Netflix, Amazon Prime, Pathé Thuis, noem het maar op. Dat is kenmerkend voor onze aanpak. We doen er alles aan om onze films heel breed neer te zetten. Dat valt misschien niet zo op in vergelijking met de stortvloed aan nieuwe bioscoopreleases, maar we vinden dat titels als ‘Puk van de Pettenfet’, ‘Abeltje’, ‘Het Zakmes’ en ‘Minoes’ dat echt verdienen.” Jos Bonouvrie: “Gelukkig is daar een markt voor en zijn er ouders die hun kinderen ook
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 2:00:28 PM
KIDS
SPECIAL
Eigen releases In The Air
» 20 juli 2022 - Strijder (Rinkel Film, Reinier Selen) » 13 oktober - Totem (Volya Film, Denis Vaslin) » februari 2023 – Kung Fu Leeuw (Flinck Film, Sabine Veenendaal) » maart 2023 – De Onzichtbare (Cerruti Film, Willemijn Cerruti)
TOTEM
'We staan voor de kwaliteit van onze films en proberen onze passie voor de jeugdfilm over te brengen bij filmhuizen en exploitanten' andere content willen aanbieden. Tegen het marketinggeweld en de budgetten van de grote Amerikaanse studio’s zijn we niet opgewassen. We moeten net iets slimmer zijn en de samenwerking opzoeken met de filmhuizen en de commerciële exploitanten. Kwalitatief goede content gaat een leven lang mee. We proberen ons ook te onderscheiden met bijzondere films of series. Zo brengen we in april de Duitse jeugdfilm ‘Toen Hitler mijn roze konijn stal’ uit. In deze film ontvlucht de 9-jarige Anna in 1933 met haar familie Berlijn. In alle hectiek vergeet ze haar knuffel, een roze konijn. De film is gebaseerd op de autobiografische roman van Judith Kerr uit 1971, waarin ze beschrijft hoe ze zich voelde toen ze als kind nazi-Duitsland ontvluchtte. We vinden het belangrijk dat ook dit soort films onder de aandacht worden gebracht.”
Eigen producties Daarnaast zet In The Air in op lokale content
en profileert het zich als hét distributiehuis voor Nederlandse producenten die actief zijn in het jeugdfilmsegment. “We zijn zeer trots op het feit dat we dit jaar vier projecten zullen afronden, waarvan er twee dit jaar en twee begin volgend jaar in première gaan”, aldus Bonouvrie. Het eerste project is de voetbalfilm ‘Strijder’, die in de zomer met 100 kopieën wordt uitgebracht. De film gaat over twee Rotterdamse jongetjes die een glansrijke voetbalcarrière voor zich hebben, totdat een van hen in een rolstoel belandt. In oktober gaat de film ‘Totem’ in première, over een meisje dat weliswaar illegaal verblijft in Nederland, maar helemaal is ingeburgerd. Als ze op een middag thuiskomt na zwemles, ziet ze hoe haar vader wordt meegenomen door agenten. Ze slaat in paniek op de vlucht, waarbij ze wordt beschermd door haar totemdier, een stekelvarken. Bonouvrie: “Totem gaat over onderwerpen als vluchtelingenproblematiek en acceptatie en is door de verschillende lagen inte-
ressant voor zowel kinderen als hun (groot) ouders.” Begin volgend jaar staan de film ‘Kung Fu Leeuw’ en de documentaire ‘De Onzichtbare’ op de planning. “Bijzonder is dat voor Kung Fu Leeuw voor het eerst een Nederlands productiehuis samenwerkt met China. Het verhaal draait rond de 14-jarige Jimmy die zijn plek als beste Kung Fu-leerling ingenomen ziet worden door de zwijgzame Li Jié. Als zijn leermeester hem ook nog eens in de achterkant van een Chinese leeuw zet om samen met Li Jié in de kop te leren dansen, wil Jimmy zijn plek heroveren.” De documentaire ‘De Onzichtbare’ gaat over het benutten van je talenten en gevoelens van onzekerheid. “Bijzonder is dat deze productie de interactie met het publiek opzoekt, waarbij we ook echt in de filmzaal enige technische aanpassingen moeten verrichten voor een zeer bijzonder effect. Dit is echt een uniek project.” Daarnaast koopt In The Air veel Europese films aan, waarbij opvalt dat het aanbod Scandinavische jeugdfilms groot is. Lamers: “Je ziet steeds meer samenwerkingsverbanden tussen Scandinavische en Nederlandse productiehuizen. Een meer dan positieve ontwikkeling; je kunt van elkaar leren en van elkaars krachten profiteren. “ ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_In_The_Air.indd 39
39
2/18/2022 2:00:55 PM
210x297 ADV KIDSWEEK 2018 - EB PLAT b.indd 1 EB202202_Advertenties_2_2.indd 40
23/05/18 14:39 2/18/2022 2:37:40 PM
KIDS
SPECIAL
WIM PEL PRODUCTIONS
‘Kwaliteit is al dertig jaar de rode draad’ Wim Pel Productions viert dit jaar het dertigjarig bestaan. Het productiebedrijf levert al die tijd onder andere nasynchronisatie en vertalingen van hoge kwaliteit, waaronder ook voor vele kidsproducties. Directeur Jeroen Pel: “De multitaskgeneratie kijkt op een wezenlijk andere manier naar content.”
W
at veel mensen niet weten is dat Wim Pel Productions al sinds eind jaren tachtig actief is. “Het dertigjarig jubileum markeert dan ook vooral onze officiële inschrijving bij de Kamer van Koophandel”, vertelt Pel trots. Tijdens het 25-jarig jubileum werd er flink uitgepakt met een eigen festival voor personeel, partners en klanten. “En ook bij dit jubileum willen we uitgebreid stilstaan. Alleen moeten we goed kijken naar wat kan binnen de mogelijkheden. We kijken er in ieder geval enorm naar uit om na deze roerige periode weer iets leuks te ondernemen met ons team. ”Als Pel terugkijkt op de afgelopen dertig jaar is kwaliteit altijd de rode draad geweest. “Maar nog belangrijker vind ik dat de mensen altijd centraal hebben gestaan. Groei op zich is ook nooit het doel geweest, groei is altijd een middel geweest om verder te komen met elkaar.”
Veranderend medialandschap In de afgelopen dertig jaar heeft Pel het medialandschap zich stormachtig zien ontwikkelen. “Veel releases verschijnen nu wereldwijd op één en hetzelfde moment en worden meteen in verschillende talen uitgebracht. Dankzij video-on-demand is dat echt in een stroomversnelling gekomen. De tijd dat Amerikaanse producties pas een jaar later in Europa verschenen is echt voorbij.” Ook deadlines zijn steeds strakker geworden en volgens Pel moet zijn team steeds vaker aan de slag met materiaal dat nog niet af is. “Dan werk je met tekeningen die nog niet klaar zijn, of worden deze na de nasynchronisatie aangepast. Op dat moment moet je de teksten snel opnieuw bewerken of inspreken en dat vraagt om flexibiliteit.” Deze werkwijze vraagt ook om een andere benadering van cybersecurity. “Want je wil absoluut voorkomen dat content nog voor de release uitlekt. Daarom hebben we de afgelopen
jaren flink geïnvesteerd in cybersecurity, zodat onze klanten erop kunnen vertrouwen dat hun bronmateriaal bij ons in veilige handen is.”
Multitaskgeneratie Naast dubbing heeft het bedrijf ook een focus op de markt voor luisterboeken. “Hiermee wordt een heel brede doelgroep bediend, zowel kinderen als volwassenen. Kinderen kijken lang niet alleen meer naar televisie, maar spelen ook een spelletje op hun tablet terwijl ze naar een luisterboek luisteren. De jeugd doet veel meer op gehoor en kijkt op een andere manier naar content. Zij vinden het dan ook niet vreemd om naar een nagesynchroniseerde film te kijken.” Volgens Pel is dat een belangrijk
verschil met de oudere generatie. “Hoewel we ook daar langzaam een kentering in zien. Nasynchronisatie voor hogere leeftijd blijft zich verder door ontwikkelen.” Een andere markt waarmee Wim Pel Productions de jeugd bereikt is podcasting. “Een markt die ook heel mooi in het verlengde van de luisterboeken ligt”, merkt Pel op. Recent heeft Wim Pel Productions de eerste afleveringen voor de podcasts van de Boterhamshow opgenomen, gebaseerd op het gelijknamige educatieve ontbijtprogramma van de NTR. “Daarvoor namen we niet alleen de stemmen op, maar hebben we ook de opnamen voorzien van geluidseffecten. Wat mij betreft is dit een markt die we de komende tijd verder gaan verkennen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_WimPel.indd 41
41
2/18/2022 2:41:04 PM
EB202202_Advertenties_2_3.indd 42
2/18/2022 2:42:03 PM
S P E C I A L
PUBLISHING WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Cover_Publishing.indd 43
MAART 2022
43
2/18/2022 2:43:45 PM
Publishingwereld verbreedt, verdiept én groeit Het zijn enerverende tijden in een van de oudste takken van de muziekwereld: publishing. Honderden miljoenen euro’s worden uitgegeven om publishingcatalogi op te kopen. Er speelt echter meer in de edele sport van muziek uitgeven, dat anno 2022 diverser én lucratiever is dan ooit. DOOR: JASPER VAN VUGT
B
ijna twintig procent omzetgroei noteerde Sony Music Publishing (inclusief de Japan-divisie) in 2021. Ongekend voor de meeste bedrijven, zeker tijdens een pandemie. En al moeten de jaarcijfers van concullega’s als Warner, Universal en BMG nog volgen, het ziet er naar uit dat ook de grote publishers gezonder zijn dan ooit. Hoe abominabel het ook gaat in de livemuziek, in de wereld van de opgenomen muziek en de muziekrechten gaat het prima, gezien de cijfers, ontwikkelingen en acquisities.
Muziekrechten Die groei in omzetcijfers betekent ook ruimte voor verdere investeringen. Publishing is daarbij een interessante 44
MAART 2022
groeimarkt. Het is kijken welke catalogi nog niet zijn opgepikt en vechten om de publishingrechten. Zo werden de afgelopen maanden de catalogi van Def Leppard, ZZ Top en Elvis Costello bemachtigd. Het zijn sowieso tijden waarin de portemonnee flink wordt getrokken. Volgens Music Business Worldwide werd er in 2021 voor meer dan twee miljard euro gespendeerd aan het opkopen van muziekrechten. In navolging van onder andere Bob Dylan werden ook de publishingrechten op de catalogi van Bruce Springsteen ($550 miljoen, inclusief masters), Paul Simon (bedrag onbekend) en David Bowie ($250 miljoen) gekocht door de grote publishers of nieuwkomers als investeringsfondsen.
Lucratieve deals Wie denkt dat het alleen de boomerdinosaurussen (of hun erven) zijn die over hun graf regeren, hun muzikale nalatenschap veiligstellen en hun erfenis vergroten heeft het mis. Het gaat niet alleen om artiesten die qua productiviteit over hun hoogtepunt heen zijn, of artiesten die artistiek hun beste jaren achter zich hebben liggen. Ook recentelijk bewezen succesartiesten van een latere generatie(s) als John Legend (bedrag onbekend), Sting ($300+ miljoen), Red Hot Chili Peppers ($140 miljoen) en Elvis Costello (bedrag onbekend) en zogenoemde ‘shallow catalog’ (in tegenstelling tot ‘deep catalog’, catalogi die meer dan veertig jaar beslaan) sloten lucratieve publishingdeals.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Publishing_opening.indd 44
2/18/2022 2:51:58 PM
PUBLISHING
SPECIAL
Hans Bousie, advocaat en partner bureau Brandeis
Biden Ook de publishingrechten van producers zijn hot items. Hitproducer Arno Krabman verlengde zijn publishingdeal met BMG Publishing, Drake- en Migos-producer Murda Beatz verkocht de publishingrechten op zijn catalogus van bijna driehonderd liedjes aan een nieuw Canadees investeringsfonds en Jacknife Lee (U2, The Cars) aan Mojo Music & Media. In 2006 tekende de Amerikaanse president Bush een nieuwe wet die de belasting van de verkoop van een catalogus als vermogenswinst bepaalde in plaats van inkomen. Het gevolg is dat de Amerikaanse artiesten die hun catalogus verkopen, daar veel minder belasting over hoeven betalen. De geruchten gaan dat de huidige president Biden dit
“Ik volg met grote interesse alles wat mensen momenteel doen om hun hele rechtenbestand over te dragen, en dan met name wat ze nu precies overdragen. Verkopen ze alle rechten, alleen de publishing, en voor wat voor tijd? Blijkbaar hebben mensen het idee opgevat dat ze, nu ze door de coronatijd niet kunnen optreden, geld nodig hebben. Door het verkopen van de rechten op hun catalogus hebben ze weer geld. Zeker bij oudere artiesten met een grote catalogus aan liedjes begrijp ik dat. Stel dat die drie zonen en drie dochters hebben. Dan is het niet ondenkbaar dat die na het overlijden van de artiest elkaar vijftien jaar de hersens in slaan over die rechten. Verkoop je je catalogus voor tweehonderd miljoen dan kun je dat bedrag door zes delen en is het een stuk eenvoudiger. Dat vertrekpunt van de artiesten en van de opkopende partijen volg ik met interesse. Zo’n catalogus kost een klap geld, maar levert een vrij duidelijke jaarlijkse opbrengst op, een solide inkomen dat je nadat je je investering hebt terugverdiend weer kunt verkopen en nog winst op kunt maken ook. Het is een loterij zonder nieten (Amsterdams voor een niet-winnend lot). Tenzij mensen niet meer naar muziek gaan luisteren natuurlijk. Die ontwikkeling vind ik eindeloos interessant, ook om te zien welke partijen er nu opduiken en die rechten aankopen. Ook in Nederland wordt er druk onderhandeld over deze rechten. Iedereen die de berichten leest over de verkoop van rechten en de bedragen die er mee gemoeid zijn, denkt:moet ik ook? Het is een pandemie die volgt op de pandemie. Daar worden wij bij bureau Brandeis soms over gebeld en denken we graag over mee. Word je er vrolijk van als je je catalogus verkoopt en geen zeggenschap meer hebt over het gebruik van je muziek, bijvoorbeeld als die wordt gebruikt bij de beëdiging van Trump als president? Misschien denk je dan: had ik de rechten zelf maar gehouden. Dat speelt nog meer bij erfgenamen. Die hechten enorm aan die rechten, door de band met de overledene. Ze zijn vaak fanatieker dan de rechthebbenden zelf. Dat ligt uiterst gevoelig, ik denk dat die deze stap niet zo snel zullen zetten. Het verkopen en opkopen van publishingrechten gaat nog wel even door, aangejaagd door de tegen elkaar opbiedende partijen waardoor er bedragen worden geboden waar de rechthebbenden nooit van hadden durven dromen. Het is net de huizenmarkt. Tot blijkt dat er teveel is betaald. Dan dondert alles weer in elkaar en gaat men weer op zoek naar een nieuwe zwarte tulp.”
‘Het is net de huizenmarkt. Tot blijkt dat er te veel is betaald. Dan dondert alles weer in elkaar’ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Publishing_opening.indd 45
45
2/18/2022 2:52:24 PM
Marc Zwart, Head of Creative, Cloud 9 Music “COVID-19 heeft een behoorlijke verandering in de markt gebracht. Het zorgde ervoor dat ons team van zes creatives op de afdeling talloze remote camps hebben opgezet om onze singer-songwriters en producers in schrijfsessies te krijgen in deze tijd. Ondertussen bleven we pitchen om hun werk bij labels, series en games onder de aandacht te brengen en bleven we ze ondersteunen in hun werk, want we willen vanuit Cloud 9 Music mogelijkheden creëren voor onze schrijvers. Door die remote camps werd de fysieke afstand groter, maar tegelijkertijd ook kleiner. Sommige songwriters deden namelijk veel meer sessies en konden zo meer werk verrichten. Voor sommigen was die manier van werken heel eff ectief, net zoals thuiswerken dat ook kan zijn. De gevoelde afstand werd echter wel groter. Als je bij elkaar in een studiosessie bijeen zit ontstaat er een bepaalde vibe en komt er een zekere energie vrij die je niet hebt bij een Zoom-sessie. Voor ons was het lastiger om ons netwerk uit te breiden. Natuurlijk, contact leggen lukt wel, maar lang niet zo makkelijk als wanneer je iemand in levenden lijve tegenkomt op ADE of ESNS. Hoe belangrijk dat is, merkte ik zelf toen ik met Armin van Buuren in november naar Stockholm ging, waar er geen sprake van COVID leek te zijn in het dagelijkse leven. Armin moest optreden en we besloten die situatie te gebruiken om in zes verschillende studio’s te gaan werken met verschillende songwriters als Benjamin Ingrosso, Duck Blackwell, Maia Wright, Punctual, Andreas Moe en twintig anderen. De creatieve vibe die daar ontstond bevestigde voor mij opnieuw hoe belangrijk het is dat je bij elkaar gaat zitten. Dat zagen we ook in de zomer, toen we op locatie een fysiek Indie/Alternative camp organiseerden. Ook de hiphop, de Nederlandse pop en de dance, onze andere drie pijlers, hebben we deze periode kunnen blijven bedienen. Binnen de dance zagen we dat sommige artiesten weer shows konden doen in het buitenland, zelfs als dat betekende dat ze twee weken in een Chinees quarantainehotel moesten zitten. Zo graag wilden ze weer optreden. We hebben de afgelopen twee jaar weinig doorbraken gezien van nieuwe namen binnen de dance. Ook de usual suspects brachten minder platen uit. Je ziet het ook in de statistieken; door het ontbreken van festivals is er een tot twee derde minder dancemuziek gestreamd dan normaal. Omdat het zo niet langer kan sloten we ons aan bij de protesten van UnMute Us, met een eigen wagen waar onder anderen Trobi, Mason en DJ Jean optraden. We kijken er naar uit om deze periode achter ons te laten en de wereld de liedjes te laten horen die er de afgelopen tijd zijn geschreven.”
‘We kijken er naar uit om deze periode achter ons te laten en de wereld de liedjes te laten horen die er de afgelopen tijd zijn geschreven’ 46
MAART 2022
wil terugdraaien; het zou een van de redenen kunnen zijn dat er momenteel relatief veel songwriters de publishingrechten van hun catalogus verkopen.
Nieuwe markten Ondertussen worden er ook nieuwe muziekmarkten aangeboord, vergroot en gestroomlijnd. Door de digitale consumptie is het makkelijker geworden om in kaart te brengen waar, hoe en hoe vaak er muziek wordt geluisterd. Dat heeft juridische consequenties en de plicht om voor muziekgebruik te betalen wordt dan ook steeds meer en vaker onderkend en gehandhaafd. Afrika, continent met 1,3 miljard mensen, zag de afgelopen tien jaar een explosieve groei van mobiele telefoongebruik dankzij de ontwikkeling en komst van goedkope Chinese telefoons. Het maakt het voor miljoenen Afrikanen mogelijk om op hun mobiele telefoon muziek te streamen en daar (indirect) voor te betalen, ook via Afrikaanse streamingdiensten. Het levert ook meer Afrikaanse artiesten op nu er meer mogelijkheden zijn om betaald te worden voor hun werk. De diaspora in Europa en de Verenigde Staten vergemakkelijkt het om de overstap van het ene continent naar het andere te maken en zo ook daar voet aan de grond te krijgen. Niet voor niets is Burna Boy (uit Nigeria, culturele hotspot van het continent en met dik 210 miljoen inwoners een van de grootste landen ter wereld) een wereldster geworden en een van de meest ge-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Publishing_opening.indd 46
2/18/2022 2:52:51 PM
PUBLISHING
streamde artiesten in 2021. Over datzelfde gesproken: bovenstaand punt geldt ook voor Zuid-Amerika. De meest gestreamde artiest wereldwijd op Spotify was afgelopen jaar Bad Bunny, uit Puerto Rico. Op nummer zeven in diezelfde lijst: J Balvin, uit Colombia. Zijn landgenoot Karol G was volgens videoplatform Vevo hun meest bekeken artiest op YouTube met meer dan drie miljard views. Dat met de digitalisering van Afrika en Zuid-Amerika er kansen liggen voor muziek, weten ook publishers. Zo woedt daar nu een strijd om publishingrechten rond de muziekcatalogi van vele iconische componisten die de continenten rijk zijn. Zo werden er recentelijk catalogi binnen gehengeld van artiesten als Lucky Dube, Ladysmith Black Mambazo en Johnny Clegg.
Vertrouwen Ook nieuwe sterren als Anitta (in thuisland Brazilië momenteel de meest gestreamde artiest) tekenden onlangs lucratieve wereldwijde publishingdeals. Shakira deed hetzelfde bij oude bekende Hipgnosis. Luis Fonsi, bekend van de wereldhit Despacito, bracht zijn publishingrechten onder bij een nieuwe partij. Gelukkige eigenaar is HarbourView Equity Partners, een bedrijf dat slechts vijf maanden geleden werd opgericht en samen met investeringsbedrijf Apollo Global Management investeringen doet in de media- en entertainmentwereld. Hoewel er geen bedrag is genoemd voor de uitgaverechten, schatten experts in de
SPECIAL
Het is kijken welke catalogi nog niet zijn opgepikt en vechten om de publishingrechten Financial Times dat er tot honderd miljoen dollar betaald kan zijn voor de rechten. Hij zal niet de laatste zijn die deze route bewandelt, want talloze investeringsmaatschappijen melden en roeren zich op deze markt. Achter al die uitgaven schuilt vertrouwen. Vertrouwen in een verder doorzettende groei in exploitatie van liedjes en consumptie van muziek. Daar doet een actie als van Neil Young, India.Arie, Crosby, Stills en Nash en Joni Mitchell, die hun muziek van Spotify afhaalden, niets aan af. Het leverde veel publiciteit op voor Spotify, Joe Rogan en de genoemde artiesten en het betekent sowieso omzetverlies voor artiesten, platenmaatschappijen, publishers en Spotify zelf. In het grote plaatje is het echter een druppel op een gloeiende plaat, want ook al kregen de aandelen van Spotify een tik te verduren, het volgde op het nieuws dat de streaminggigant afgelopen jaar weer met 16% groeide. En dat is goed nieuws voor alle betrokkenen, behalve de genoemde artiesten.
Vergoedingen Of, is dat zo? De vergoedingen die songwriters krijgen voor gebruik van hun werk op Spotify zijn over de gehele linie nog altijd niet in balans met die van de masters, on-
danks verwoede pogingen van de nodige muscle, zoals Max Martin, ABBA’s Björn Ulvaeus, en verschillende belangenverenigingen. Een heet hangijzer, want op dit moment worden in de Verenigde Staten de vergoedingen op de mechanische rechten bepaald voor de periode 2023-2027. De onvrede daarover is koren op de molen van Bandcamp. Het artiestvriendelijke platform dat per stream meer oplevert dan Spotify claimt dat van het op hun platform uitgegeven geld aan muziek maar liefst 75% gaat naar nieuwe muziek gaat (lees: jonger dan twaalf maanden). Liever drie keer een kwartje dan vijf keer een dubbeltje, willen ze maar zeggen. Ook zo profiteren alle betrokkenen.
Kansen Op het vlak van exploitatie blijven de mogelijkheden groeien. De afgelopen jaren was er de komst van een groot aantal nieuwe videostreamingdiensten als Disney+, Amazon Prime, Apple TV, NPO Plus en Videoland. Aan die groei is nog geen eind, zo bewijst de komst van HBO Max (zie pagina 22). Om zich te onderscheiden van elkaar is het essentieel dat de platforms niet alleen exclusieve licenties bemachtigen van series en films, maar ook eigen series ontwikkelen die alleen op het eigen platform te kijken WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Publishing_opening.indd 47
47
2/18/2022 2:53:16 PM
EB202202_Advertenties_5.indd 48
2/18/2022 2:51:54 PM
PUBLISHING
zijn. Daar liggen kansen voor songwriters en hun publishers, want elke serie of film heeft muziek nodig. Niet alleen bestaande muziek, maar ook covers van bestaand werk of geheel nieuw, op de scène geschreven muziek. Wie zijn ego opzijzet en bereid is muziek in opdracht te maken, kan het drukker krijgen dan ooit. Ook hier ligt een belangrijke rol voor een publisher, want als componist zit je meestal niet direct aan tafel bij een omroep of zender, zeker niet bij Amerikaanse partijen die in de hele wereld opereren, zoals bovengenoemde voorbeelden.
Games bieden een miljoenenpubliek In de gamewereld gaat meer geld om dan in de muziekwereld. En een game zonder geluid, dat is net zoiets als een film zonder muziek: dat kan niet. Het gaat dan niet alleen om muziek of geluid tijdens het spel
zelf, maar ook tijdens laadmomenten, tijdens het wijzigen van instellingen of voordat het spel gestart wordt. De populaire voetbalgame FIFA van EA Sports betekende voor talloze artiesten die een liedje in het spel hadden, een opening naar een miljoenenpubliek. Succesvolle gamers zijn voor de gamingcommunity ware influencers, die een eigen fanschare hebben en daar geld mee verdienen via Discord of Twitch. Die laatste, het YouTube voor gamers, trekt miljoenen gamers die vaak urenlang kijken hoe andere gamers een bepaald spel spelen. Daar hoort ook muziek bij en dat levert verdienmogelijkheden op voor componisten, labels en publishers. Nu Twitch (eindelijk) licenties gesloten heeft met de betrokken partijen (meest recent: Merlin, de verenigde indielabels), kunnen er ook weer op die manier inkomstenstromen worden aangewend voor de exploitatie van
SPECIAL
auteursrechtelijk beschermd materiaal. Net als bij influencers op Instagram of YouTube liggen er ook hier exploitatie- en carrièrekansen voor artiest én publisher; bands als Imagine Dragons en Within Temptation zijn slechts twee voorbeelden van artiesten die de gamerdoelgroep weten te bereiken én er nieuwe fans vonden. Veelzeggend is dat Drake, een van de populairste artiesten ter wereld, tijdens een livestream kwam gamen met gamefluencer Ninja.
Virtuele concerten Dan is er nog de digitale wereld binnen games. Door de onstuitbare technologische ontwikkelingen van consoles, internet en graphics zijn de mogelijkheden bijna eindeloos. En wie weet wat de Metaverse voor kansen oplevert? Zo lopen de digitale en fysieke wereld steeds meer in elkaar over. Handig, tijdens een pandemie waarin
Niels Walboomers, managing director Sony Music Publishing Benelux “We willen onze songwriters transparantie bieden in hun inkomsten, bijvoorbeeld door middel van onze SCORE-app en portal. Inzage in wereldwijde inkomsten uit auteursrechten is een ongoing proces en bij onze app nagenoeg real time te volgen. We streven er naar de inkomsten af te rekenen in dezelfde periode als dat ze binnen komen, ook als de inkomsten vanuit bijvoorbeeld Australië of Japan komen. Er is in onze wereld weliswaar altijd vertraging van deze gelden: de gelden zijn dan wel al door het lokale kantoor ontvangen, maar nog niet doorgestuurd naar het land waar de songwriter zit. Via de SCORE-app kunnen onze songwriters hun inkomsten goed volgen. Het vergroot de onafhankelijkheid van songwriters, omdat ze beter inzage hebben in hun inkomsten en die inkomsten ook eerder kunnen ontvangen. Door COVID-19 zien we dat songwriters nu eerder een factuur sturen zodra ze in SCORE zien dat ze geld van ons tegoed hebben. Deze transparantie leidt tot een beter inzicht voor onze auteurs en draagt bij aan een gelijkwaardigere onderhandelingspositie tussen partijen. Muziekrechten zijn hot. Het opkopen van auteursrechten op catalogi van grote artiesten geldt vooral voor iconische catalogi die al decennialang een stabiele inkomstenstroom hebben. Die inkomsten zijn vanuit historisch perspectief nagenoeg gegarandeerd of in ieder geval stabiel. Deze markt zou zich ook best bij nieuwere schrijvers en repertoire kunnen ontwikkelen maar dat is een heel ander spel. Het zou eventueel kunnen werken als alternatief financieringsmodel, maar het is moeilijk waarderen als je geen inkomstenhistorie hebt in auteursrechten. Investeringsmaatschappijen stappen erin, maar sommige hebben eigenlijk geen idee weet ik uit ervaring. Het collecteren van auteursrechten en de exploitatie daarvan op wereldwijd niveau is echt een vak apart. Daar zit echt werk aan vast en is niet te onderschatten. Voor publishers is het een ontwikkeling dat er nu investeringsmaatschappijen instappen die rechtencatalogi opkopen, maar dit nieuwe speelveld biedt ook zeker kansen voor ons. De business heeft zich aangepast aan deze nieuwe vorm van concurrentie en is inmiddels onderdeel geworden van onze sector waar wij ook in meespelen. Met Sony hebben we zelf de middelen, het netwerk, de kennis en kunde om grote aankopen te doen, zoals bij onder andere Bruce Springsteen.”
‘We willen onze songwriters transparantie bieden in hun inkomsten, bijvoorbeeld door middel van onze SCORE-app en portal’ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Publishing_opening.indd 49
49
2/18/2022 2:53:42 PM
EB202202_Advertenties_4.indd 50
2/18/2022 2:52:36 PM
PUBLISHING
‘Bij CTM vinden we transparantie extreem belangrijk en dit vind je terug in de manier van werken en hoe we onze songwriters actief begeleiding bieden’
Jitze de Raaff, managing director en co-owner CTM Entertainment “Er zijn binnen publishing drie dingen waar ik sinds geruime tijd mee bezig ben. De eerste is het imago van publishing in het algemeen. Ik vind het namelijk belangrijk dat onze sector een positiever imago krijgt. In het buitenland is dat al veel positiever, hier in Nederland is dat nog minder, door gebrek aan kennis over wat we doen maar we gaan de goeie kant op en het wordt steeds beter! Daar ben ik trots op. Bij CTM vinden we transparantie extreem belangrijk en dit vind je terug in de manier van werken en hoe we onze songwriters actief begeleiding bieden. Dat levert ons een hoop positieve feedback op van de mensen met wie we samenwerken. Daarmee heb ik direct punt twee te pakken. Bij CTM hebben we transparantie extreem hoog in het vaandel staan. Als enige independent publisher in de wereld hebben we een portal waar al onze componisten 24/7 kunnen inloggen en een totaaloverzicht krijgen van alle data en vergoedingen die bekend zijn. Zo kunnen ze dit zelf inzien, controleren en terugkijken. Dat betekent dat we niet langer pdf’s van meer dan tweehonderd pagina’s hoeven op te sturen waar de songwriter zelf moet opzoeken of een bepaald liedje een keer in het buitenland op de radio is gedraaid. Onze CTM Online Royalty Portal is, van wat ik hoor van anderen, uniek. Daardoor betalen we veel vaker uit per jaar dan de traditionele twee keer, en bovendien veel sneller dan na de standaard van negentig dagen. Die portal heeft ons ontzettend veel geld gekost, maar de transparantie die het oplevert vinden we ontzettend belangrijk. Mede om het imago van publishing te verbeteren is transparantie erg belangrijk. Punt drie is de betaling van songwriters. Zij krijgen structureel te weinig betaald door de online muziekaanbieders. Daarom zitten we bij Buma Stemra in overleggen. Ook zitten we in de board van de grootste Europese online society om op wereldniveau te vechten tegen de Spotify’s en Google’s om te zorgen dat songwriters niet langer onderbetaald worden. De artiesten die een grote hit scoren verdienen daar miljoenen aan, maar de songwriters niet eens een fractie daarvan. Dat is scheef en daar moet nu echt iets aan veranderen.”
SPECIAL
reizen gevaarlijk is of zelfs onmogelijk, al werden de eerste virtuele concerten dik vijftien jaar geleden al gedaan door Duran Duran (Second Life) en Phil Collins (Grand Theft Auto: Vice City Stories). De optredens van onder andere Travis Scott, Ariane Grande en Lil Nas X de afgelopen twee jaar in respectievelijk Fortnite en Roblox werden ervaren door tientallen miljoenen gamers per optreden. Silk Sonic (Bruno Mars en Anderson.Paak) volgden onlangs hun voorbeeld. Is het een vervanger van een normaal concert? Nee, maar wie het op zijn eigen merites beoordeelt zag een interessante performance waarbij de muziek van de artiest werd beleefd op een manier die tijdens een normaal concert niet mogelijk was. Grote kans dat een percentage van de gamers later bij een normaal optreden ook een kaartje koopt. Bovendien bleken er tussen die tientallen miljoenen gamers genoeg te zijn die de virtuele portemonnee trokken voor virtuele merchandise én bleek het nieuws over deze virtuele concerten handig aangewend te kunnen worden voor publiciteit en bijbehorende airplay. Kassa!
Reclame Een reclameliedje op de radio? Andersom gebeurt het al decennia, maar van reclame naar radio en hitlijst kan ook, zo bewijst de recente geschiedenis. Reclamebureaus zien steeds meer in dat muziek essentieel is voor merken, maar dat er inhoudelijk integere, smaakvolle en creatieve muzikale keuzes moeten worden gemaakt waarbij
de maker van begin tot eind bij moet worden betrokken. Muziek is emotie, en wie bij de consument de koppeling tussen merk en emotie weet te leggen, is spekkoper. Bestaande positieve emoties bij een bepaald nummer kunnen het maken van deze verbinding vergemakkelijken, maar kan om licentietechnische redenen duur zijn; nieuwe, op maat geschreven muziek kan dan een oplossing zijn en ook uitermate goed werken, zo bewezen reclames voor bijvoorbeeld Plus Supermarkten (Joe Buck), Interpolis (Come Home) of BMW (HAEVN). Behalve dat het een breed publiek onverwacht en laagdrempelig kan laten kennismaken met de muziek van een artiest en zo onderdeel kan worden van het carrièreplan van de artiest, is muziek gebruiken in een reclame niet langer ongepast in de ogen van muzikanten én publiek, mits smaakvol gedaan. En daar is zowel muzikant, publisher, reclamebureau als merk bij gebaat.
Filmmuziek Ook bijzonder: de groei van concerten waar filmmuziek live wordt gespeeld, onder begeleiding van de film of fragmenten uit films zelf. De maestro’s onder de filmcomponisten als Hans Zimmer of Ennio Morricone trekken onder eigen naam de grotere zalen vol, zoals Ziggo Dome en Ahoy Rotterdam. Bekende films en series zoals Blue Planet en Game of Thrones worden door orkesten van bijna honderd musici live voorzien van hun soundtrack. Ook de Avond van de Filmmuziek, voorheen een vaste waarde in WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Publishing_opening.indd 51
51
2/18/2022 2:54:05 PM
EB202202_Advertenties_3.indd 52
2/18/2022 2:53:04 PM
PUBLISHING
SPECIAL
Edith Severs, founder Copyright Power International
het Concertgebouw in Amsterdam, is zo populair geworden dat het is uitgegroeid tot het populairste filmmuziekevenement van het jaar en twee avonden in Ziggo Dome geprogrammeerd staat. Allemaal nieuwe openbaarmakingen en nieuwe kansen voor componist, publisher en label. En ook hier worden inmiddels de eerste catalogi van componisten opgekocht, zoals bijvoorbeeld de rechten op filmmuziek uit The Dark Knight, de Hunger Games-trilogie en Fantastic Beasts. Wordt vervolgd! Kortom: meer exploitatiemogelijkheden, meer inkomstenstromen, meer territoria waar doelgroepen worden aangeboord, meer artiesten die om repertoire verlegen zitten en meer landen waar voor muziek betaald wordt. Het levert dagelijks onvoorstelbare hoeveelheden data op die op hun beurt weer moeten worden gebundeld, geïnterpreteerd en gecontroleerd. Ook die taak hoort bij een publisher en kan bij veel publishers ook los worden aanbesteed als publishing administratiedeal. Zo blijft de publishingwereld verbreden, verdiepen én groeien en de eigen rol en taak belangrijker, complexer en interessanter maken. Al die mogelijkheden vragen om publishers die constant vinger aan de pols houden van de ontwikkelingen, trends en behoeften van enerzijds hun roster aan componisten en anderzijds hun klanten. In deze special lees je alles over de wijze waarop de publishers van Nederland hun werk doen, wat ze boeit en bezighoudt en welke mogelijkheden en uitdagingen ze zien. ◾
“De corebusiness van onze uitgeverij is mediamuziek, muziek gemaakt in opdracht en gebruikt voor bijvoorbeeld media, commercials, internationale campagnes en leaders voor tv en film. De uitspraken die in Europees en nationaal verband worden gedaan over auteurswetgeving en naburige rechtenwetgeving volg ik met grote interesse, omdat die uitspraken op termijn ook ons vakgebied kunnen raken. Denk bijvoorbeeld aan het RAAP-PPI Arrest over naburig recht of de uitspraak rond Atresmedia. Dat zet de vergoedingen door Sena onder druk. Het zou kunnen betekenen dat we op termijn ons businessmodel in gezamenlijkheid met de componisten en muziekmakers opnieuw tegen het licht moeten houden en onze strategie opnieuw moeten bepalen. Een andere ontwikkeling die ik interessant vind is dat veel componisten en artiesten momenteel hun catalogi verkopen, al raakt ons dat minder direct dan een grote partij als Sony of Universal. Benieuwd ben ik hoe de markt zich herstelt als straks de samenleving weer opengaat en creatievelingen hun passie weer kunnen uitvoeren. En dan is er uiteraard de #MeToo-situatie in de muziek wereld, nu we hebben gezien wat er bij The Voice of Holland gebeurd is. De ingezonden brief vanuit een groot aantal Nederlandse zangeressen die kenbaar maakten binnen de muziekindustrie met grensoverschrijdend gedrag te maken te hebben (gehad), betekent dat we deze signalen serieus moeten nemen. Als vicevoorzitter van de Nederlandse Muziekuitgeversvereniging heb ik de schone taak proactief te handelen en mede trachten te zorgen dat we binnen de uitgeverswereld een veilige werkomgeving voor vrouwen kunnen creëren. Last but not least maken wij ons sterk voor de mediamuziekmakers in ons vakgebied door zowel nationaal als internationaal aandacht te vragen voor de 'media music gap'. Het is namelijk zo dat de royalties voor muziek gebruikt in commercials op radio en televisie zoals het hoort keurig worden uitgekeerd door de auteursrechtenorganisaties. Echter is dit bij het online muziekgebruik in commercials op platforms zoals YouTube of Facebook (recentelijk omgedoopt tot ‘Meta’) helaas niet het geval. Dit druist in tegen de collectieve belangen van de mediamuziekmakers en uitgevers die auteursrechtenorganisaties overkoepelend behoren te vertegenwoordigen. Dit is wereldwijd een probleem waarbij wij oproepen zorg te dragen dat ook dit muziekgebruik een faire compensatie uit de online wereld krijgt.”
‘Wij roepen op om er zorg voor te dragen dat ook online muziekgebruik een faire compensatie krijgt’ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_Publishing_opening.indd 53
53
2/18/2022 2:54:26 PM
WILLEM VAN KOOTEN
‘Mijn werk blijft in Nederlandse handen. Dat vind ik belangrijk’ Even leek Magere Hein hem te komen halen, maar die ontmoeting bleef bij een vluchtige aanraking. Gelukkig maar, want zo kon Willem van Kooten in januari zijn 81e verjaardag vieren in relatief goede gezondheid. Vanuit zijn woonplaats in de Algarve verhaalt de mediagigant vol enthousiasme over zijn indrukwekkende carrière die hem van diskjockey bij Radio Veronica leidde naar een succesvol bestaan als onder meer platenbaas, muziekuitgever, ondernemer, investeerder en eigenaar van een golfresort. DOOR: ED HOOGE VEEN
“
54
I
k ben op m’n veertiende begonnen bij een bakker in Hilversum, ’s nachts om drie uur. Dat mocht toen helemaal niet, dat was kinderarbeid. Inmiddels heb ik dik vijfenzestig jaar gewerkt en ben ik er wel klaar mee”, zegt Willem van Kooten. De duizendpoot richtte op 1 april 1968 Red Bullet en Nanada Music op, een combinatie van een platenproductiemaatschappij en muziekuitgeverij aangevuld met een managementbureau en audio/televisietak. Van Kooten: “Zeg maar het 360° model avant la lettre. Wat dat betreft was ik mijn tijd ver vooruit. Drie weken later namen we het concert van Aretha Franklin op in het Concertgebouw in Amsterdam. Dat bleken legendarische opnamen te zijn, dus we begonnen goed.” Hij geeft aan dat hij nooit zijn eigen label heeft gewild. “Wel ben ik een tijdje eige-
MAART 2022
naar van CNR geweest maar dat beviel me niet. De fysieke distributiekant vond ik niet interessant. Het ging mij meer om het bedenken en produceren van platen. En uitgever zijn. Ik was altijd op zoek naar singersongwriters die hun eigen liedjes schreven. Als ze dat niet deden, had ik geen belangstelling voor ze. Ik wilde zowel de masters als de songs in eigendom hebben.” Zijn allergrootste ambitie was om Hollandse bandjes wereldberoemd te maken. “Of om in ieder geval hun liedjes wereldwijd uit te brengen. Niemand zag dat toen zitten en daar ben ik destijds om uitgelachen. Maar ja, toen ik in 1964 de Top 40 bedacht, gebeurde dat ook.”
Coma Na bijna 55 jaar directeur/eigenaar van Red Bullet en Nanada Music te zijn geweest,
deed Van Kooten beide bedrijven eind vorig jaar over aan Pythagoras Music Fund. Daarmee kwam PMF in bezit van ruim 30.000 copyrights en 6.500 masters van Nederlandse popbands als Shocking Blue, Golden Earring, Focus, BZN en Earth & Fire. Vanwaar die verkoop? “Je weet toch hoe oud ik ben?” Vorig jaar werd hij bovendien ernstig ziek, vanwege een longontsteking en een septische shock. “Ik lag drie weken in coma en was bijna dood. Maar mede dankzij mijn hele lieve vriendin heb ik het overleefd. Zij heeft mij naar het ziekenhuis gebracht en moed ingesproken. Daarna moest ik een half jaar revalideren en in die periode dacht ik: wegwezen met die handel nu het nog kan.” Muziekrechten zijn tegenwoordig bijzonder interessant voor investeerders, ziet Van Kooten. “Het is dus een uitstekende tijd om die te kopen en verkopen. Kijk bijvoorbeeld naar Bruce Springsteen of Bob Dylan die hun rechten voor heel veel geld aan Sony hebben verkocht. Ik ben door diverse Amerikaanse en Engelse fondsen benaderd, maar daar had ik geen trek in. Met Pythagoras Music Fund als nieuwe eigenaar blijven Nanada Music en Red Bullet in Nederlandse handen. Dat vind ik belangrijk.” Wat gaat Van Kooten, die al multimiljonair was, met al dat verdiende geld doen? Lachend: “Opzuipen! Vanaf één uur elke dag naar de kroeg. Denk jij dat ik dat niet ga opkrijgen? Joh, ik heb een jonge vriendin die er wat van kan en een hoop vrienden hier.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_WillemvanKooten.indd 54
2/18/2022 2:55:22 PM
PUBLISHING
'De cirkel is rond, mijn werk is gedaan en ik ga gewoon lekker buitenspelen'
SPECIAL
[ruim anderhalf miljoen gulden, red.]. Het gebeurt maar al te vaak dat bandjes stoppen terwijl je daar nog een hoop geld in hebt zitten. Maar dit is wederzijds goed afgelopen. Ik heb al mijn geld terugverdiend en de heren ook. Sterker nog, sinds ze niet meer naar Amerika gaan, zijn ze veel geld gaan verdienen. Heel veel geld. Kortom, we zijn dikke vrienden tot de laatste snik.” Hij vervolgt: “Kijk, de Earring moet nu stoppen en ik ook. Dat moet je niet los zien van elkaar. Ik breng hun laatste album uit en heb dat proces als executive director begeleid. Er komt daarna ook nog een soloplaat van George uit bij Red Bullet. Daarmee is de cirkel rond, is mijn werk gedaan en ga ik gewoon lekker buiten spelen!”
Trots
WILLEM VAN KOOTEN
En ik heb nog een golfbaan, de enige golfbaan in Zuid-Europa waar je ook bitterballen kunt krijgen!”
Golden Earring Van 1965 tot 1988 was Van Kooten nauw betrokken bij de carrière van Golden Earring. Hij investeerde veel geld in de rockband en stond samen met Freddie Haayen aan de basis van hun succes in Amerika. Toch kwam het tot een breuk tussen Van Kooten en de band die er zelfs toe leidde dat zij tegenover elkaar kwamen te staan in de rechtszaal. Des te opmerkelijker dat
de laatste single van Golden Earring, Say When, in oktober 2019 werd uitgebracht via nota bene Red Bullet! Hoe kan dat dan? “Omdat we toch vrienden zijn, we hebben een bloedband”, legt Van Kooten uit. “En ik heb nieuws voor je, want de registratie van het allerlaatste concert dat de Earring op 16 november 2019 in Ahoy Rotterdam gaf, komt binnenkort ook bij Red Bullet uit op 2cd en dvd en later ook als driedubbel-lp.” Hij vervolgt: “En zoveel shit was er nou ook weer niet tussen ons. Bovendien is dat al lang over. Ik had heel veel geld in de Earring gestopt om het spul gaande te houden
Als hij terugkijkt op zijn rijke carrière, heeft Van Kooten dan ergens spijt van? “Jawel. Bepaalde dingen had ik beter niet kunnen doen, maar ik ga je niet vertellen welke.” Waar is hij dan het meest trots op? “Toch wel dat Shocking Blue, Golden Earring, Focus en de Bollands dankzij mij wereldberoemd zijn geworden. En vergeet Stars On 45 niet, de allergrootste productie die ooit in Nederland is gemaakt, samen met ex-Earring drummer Jaap Eggermont. Die single was alleen in Mexico al goed voor meer dan één miljoen verkochte exemplaren, net als de lp. Nummer één in ongelofelijk veel landen, van Australië tot en met Amerika. En ik heb recent nog een deal gemaakt in Rusland waar het thema van Stars On 45 gebruikt gaat worden in een tekenfilm. Afkicken van mijn werkzame leven? Nou, dat kost me geen enkele moeite hoor. Lekker wijntje drinken, wandelen met de hond, wat golfen... Niet verder vertellen hoor, maar ik kan alleen maar een beetje putten.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_WillemvanKooten.indd 55
55
2/18/2022 2:55:44 PM
NMUV
Dutch String Sessions: hits in een ‘klassiek’ jasje Wisseloord Studios, Wisseloord Academy en NMUV (Nederlandse Muziek Uitgevers Vereniging) hebben het project Dutch String Sessions gelanceerd. Voor dit initiatief zijn 12 grote hits van Nederlandse bodem in een ‘klassiek’ jasje gestoken. DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
W
e spraken over het bijzondere project Dutch String Sessions met de pr-commissie die zich met dit project bezig heeft gehouden. Deze commissie bestaat uit Levy Isabella (BMG Benelux), Mark Wijnstekers (Collect!© Music Publishers), Leonie Bos (BMG Benelux), Eveline van Kampen (Albersen Verhuur / Deuss Music / voorzitter VMN), Malik Berrabah (Wisseloord Studios), Daan Determeijer (MusicAllStars Publishing) en Hans Schlatmann (Sony Music Publishing).
Klassiek jasje “We wilden niet een standaard project opzetten, met bijvoorbeeld een writers camp. We zochten naar iets speciaals”, vertelt Levy Isabella. “Al snel kwamen we op het
Wisseloord Academy
idee om enkele oudere, bekende werken in een nieuw, ‘klassiek’ jasje te stoppen. We hebben onze leden gevraagd om mee te werken en een suggestie aan te dragen. De reacties waren unaniem positief en het leuke was dat de aangedragen tracks enorm varieerden, van dance en hiphop tot Nederlandstalige rock. We hebben een selectie gemaakt en contact gezocht met de rechthebbenden. Ook zij reageerden enthousiast. Met Malik Berrabah van de Wisseloord Studios zijn we vervolgens concreet aan de slag gegaan.”
Investeringsfonds Muziek Het idee voor de Dutch String Sessions is voortgekomen uit de NMUV en tot stand gekomen met steun van het
In 2020 startte de Wisseloord Academy, een muziek- en muziekproductie-opleiding die wordt gegeven door professionals uit de muziekwereld. “Wisseloord Academy is een unieke opleiding die een brug slaat tussen theorie en praktijk” vertelt initiatiefnemer Malik Berrabah. Wisseloord Academy helpt deelnemers om de vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn in de muziekindustrie. Tijdens het lesprogramma worden creatieve lessen (over bijvoorbeeld songwriting, harmonieën of het componeren en schrijven van toplines) afgewisseld met colleges waarin de zakelijke aspecten centraal staan (denk aan de rol van een publisher en het belang van auteursrechten). Ook laptop-productie, ‘beat making’ en andere technische componenten (analoog mixen, opnemen en dergelijke) komen ruimschoots aan bod. De studenten kunnen er ook voor kiezen om specifieke onderdelen van het programma te volgen. “Het curriculum wordt daardoor echt maatwerk, want geen enkele deelnemer is hetzelfde. We spiegelen ons graag aan bijvoorbeeld het Berklee College of Music. Ook de Wisseloord Studios moet een campus voor nieuw talent worden. We zijn niet langer alleen maar een opnamestudio, maar óók een muzikale hub, een creatief knooppunt.”
56
MAART 2022
EB202202_NMUV.indd 56
Investeringsfonds Muziek, een initiatief van Buma/Stemra met medewerking van het Ministerie van OCW tijdens de coronacrisis, legt Mark Wijnstekers uit. Dit fonds is bestemd voor de ontwikkeling van nieuwe muziek en/of nieuwe exploitatie van bestaande muziek. Wijnstekers: “Het geld dat door dit project wordt gegenereerd, zal voornamelijk ten goede komen aan songwriters, componisten, muzikanten, evenals muziekeducatie en talentontwikkeling. Het is de bedoeling dat deze klassieke bewerkingen ook hun weg vinden naar de wereld van films, series, games en reclame. De meeste liedjes zijn grote internationale hits geweest, dus ik denk dat ze probleemloos overal voor in te zetten zijn. Dit project moet natuurlijk ook zorgen voor nieuwe inkomsten.” Leonie Bos: “Een deel van de nieuwe master-inkomsten zal bovendien door de NMUV worden ingezet voor educatieve projecten en scholing. Dit project zorgde ervoor dat er synergie werd gecreëerd tussen alle uitgevers en dat is best uniek te noemen. We moesten snel schakelen om alle deadlines te halen, maar dat hield ons scherp en gefocust.”
Klein en intiem De geselecteerde songs (zie kader rechts) zijn opnieuw gearrangeerd door het creatieve team van de Wisseloord Studios in Hilversum en de internationale studenten van de Wisseloord Academy. “We hebben moeten passen en meten om binnen het budget te blijven en toch flink uit te pakken”,
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 2:57:32 PM
PUBLISHING
SPECIAL
Dutch String Sessions
vertelt Eveline van Kampen. “Eerst moesten we de insteek bepalen”, “Want hoe zet je dit op? Gebruik je samples of huur je een orkest in? Of wordt het een combinatie van beide? Malik en zijn team hebben echt bergen verzet en daar zijn we hem dankbaar voor.” “Het bleek financieel niet mogelijk om een compleet orkest in te schakelen”, vertelt Malik Berrabah. “We hebben dan ook gekozen voor arrangementen voor een strijkersensemble en piano. We hebben het bewust klein en intiem gehouden, waarbij we ervoor zorgden dat de structuur en de melodielijnen van de originelen gehandhaafd en herkenbaar bleven. Ook met het oog op het verdere gebruik in bijvoorbeeld commercials. De muziek moet dan immers niet te overheersend zijn. Het was fijn om hiermee aan de slag te gaan, vooral ook om de songwriters en artiesten een hart onder de riem te steken in deze lastige tijden. Het was voor mij ook een mooie gelegenheid om studenten van de Wisseloord Academy bij dit project te betrekken.” Isabella: “Lucas & Steve waren zo enthou-
siast dat ze de klassieke bewerking van hun track ‘Where Have You Gone’ hebben gebruikt als intro van hun show tijdens de afgelopen editie van het Amsterdam Dance Event – gelukkig was er toen net iets meer mogelijk. Ook producer Arno Krabman was enorm te spreken over de bewerking van ‘Als Het Avond Is’ van Suzan & Freek. Hij vond het te gek, echt totaal wat anders. Songwriter/producer Daan Ligtvoet (Donda Nisha) bestempelde de georkestreerde versie van ‘Kleur’ (Snelle) zelfs als ‘de cover van mijn dromen.’”
Dolby Atmos Er verschijnen in totaal drie EP’s onder de noemer Dutch String Sessions, met in totaal 12 nummers. De songs op de eerste EP zijn gemixt in Dolby Atmos, de nieuwste Dolby-technologie. De tracks zijn te vinden op Spotify, Deezer en Apple Music. Via laatstgenoemde dienst zijn ook de Dolby Atmos-versies te beluisteren. Berrabah: “In het verleden had je maar liefst 12 speakers nodig om het ruimtelijke effect van Dolby Atmos volledig tot
'Het zou enorm leuk zijn om dit initiatief live te kunnen presenteren, inclusief de originele artiesten en een orkest'
EP 1 (releasedatum: 21 januari 2022) » ‘Omarm’ (BLØF) » Hij is van mij (Kris Kross Amsterdam, Maan, Tabitha & Bizzey) » ‘Waves’ (Mr. Probz) » ‘Kleur’ (Snelle) EP 2 (releasedatum: 18 februari 2022) » ‘Streets’ (Kensington) » ‘Where Have You Gone’ (Lucas & Steve) » ‘Better Off Alone’ (Alice Deejay) » ‘Reality’ (Lost Frequencies ft. Janieck) EP 3 (releasedatum: 11 maart 2022) » ‘Duurt Te Lang (Glen Faria) » ‘A Night Like This’ (Caro Emerald) » ‘Als Het Avond Is’ (Suzan & Freek) » ‘Sweet Goodbyes’ (Krezip)
zijn recht te laten komen, inmiddels is dat gelukkig niet meer het geval. Diensten als Apple Music en Netflix ondersteunen dit formaat en ook in bioscopen en bij nieuwe smart tv’s kun je optimaal genieten van deze nieuwe audiotechnologie.”
Ambities Is het verhaal afgelopen als de drie EP’s zijn verschenen? Eveline van Kampen: “Nee, dan begint het pas en moeten de publishers aan de bak! Maar wie weet wat de toekomst brengt. Het zou superleuk zijn om dit live te kunnen presenteren, inclusief de originele artiesten en een orkest. Maar dat is vooralsnog toekomstmuziek. Het eerste doel is natuurlijk toffe syncs genereren.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_NMUV.indd 57
57
2/18/2022 2:57:51 PM
CTM
‘Wij willen het grootste Latin publishing- en productiebedrijf worden’ Publisher CTM zette vorig jaar een bijzondere stap. Samen met het succesvolle producersduo Play-N-Skillz werd een studio in Miami geopend. Volgens managing director Jitze de Raaff, creative director Thomas Deelder en producer Juan ‘Play’ Salinas is het op die manier mogelijk om nog beter een stempel te kunnen drukken op de Latin-scene. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
C
TM en Play-N-Skillz gingen in 2019 een samenwerking aan en richtten destijds CTM Latin Publishing op. Het openen van een studio in Miami is volgens managing director Jitze de Raaff een logisch vervolg. “Er is nu een uniek studiocomplex in Miami met vijf studio’s waar onze schrijvers met anderen werken en constant geweldige dingen maken. Play-NSkillz zwaaien daar de scepter als het gaat om creativiteit, terwijl CTM hen financieel en met de administratie ondersteunt.” Juan ‘Play’ Salinas vertelt dat hij samen met zijn broer ‘Skillz’ al eerder wilde samenwerken met een internationale publisher. “Wij zagen dat het Latin-genre alleen maar groter zou worden. Dit was een kans om de wereld te laten zien dat we niet enkel beatmakers en producers zijn, maar ook nadenken over de toekomst en hoe we talent verder kunnen helpen. In Amerika is het vaak zo dat als een sporter stopt, hij coach wordt of misschien uiteindelijk eigenaar van een club. Door onze samenwerking met CTM kunnen we nu al die rollen tegelijkertijd vervullen.”
Kennis delen Internationale ambities zijn CTM niet vreemd en de Amerikaanse markt is altijd al belangrijk geweest. Om dat te benadrukken vertrok Thomas Deelder een paar jaar geleden naar Los Angeles om daar een kantoor op te zetten. Ook voor CTM was het al snel duidelijk dat Latin wereldwijd steeds populairder aan het worden was. “Music manager Steve Lobel wees ons op het feit dat de markt voor Latin-muziek ‘booming’ was”, vertelt de Raaff. “Hij bracht ons in contact met Play-N-Skillz als belangrijke spelers in dat genre. We zijn gaan praten en kwamen 58
MAART 2022
EB202202_CTM.indd 58
JITZE DE RAAFF, CREATIVE DIRECTOR THOMAS DEELDER, JUAN ‘PLAY’ SALINAS EN OSCAR ‘SKILLZ’ SALINAS
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/18/2022 3:01:16 PM
PUBLISHING
SPECIAL
Wie zijn Play-N-Skillz?
De grootste wereldwijde (Latin-)hit van 2019 met meer dan een miljard streams was Con Calma van Daddy Yankee & Snow. De track werd geproduceerd en mede geschreven door de broers Juan ‘Play’ n Oscar ‘Skillz’ Salinas. Het duo werkte eerder samen met artiesten als Lil Wayne, Nicki Minaj, Katy Perry, Flo Rida, Steve Aoki, Elvis Crespo, Pitbull en David Guetta. Zij werden meerdere keren genomineerd voor een Grammy en wonnen deze muziekprijs uiteindelijk voor de single Ridin’ van Chamillionaire en Krayzie Bone. Op dit moment werken de broers met het CTM Latin team aan het nieuwe album van Daddy Yankee, dat binnenkort uit zal gaan komen.
erachter dat hun visie op de toekomst en onze manier van werken perfect bij elkaar pasten. Daar kwam bij dat de broers een eigen studio wilden opzetten, iets dat tegenwoordig steeds belangrijker wordt. Artiesten willen niet meer alleen thuiszitten om muziek te creëren, dat deden ze tijdens de pandemie al genoeg. Naast de zakelijke kant vind ik het bijzonder dat Play-N-Skillz hun ervaring en kennis willen delen met jongere talenten om zo deuren te openen.” Creative director Thomas Deelder geeft twee voorbeelden. “Play-N-Skillz zijn in Miami in contact gekomen met twee jonge, ambitieuze jongens die de nieuwste single van Daddy Yankee hebben gemaakt. Daarnaast hebben we recent Tribal Kush uit Groningen getekend bij CTM Latin. Zij werden gekoppeld aan The Black Eyed Peas en Carlos Vives, een erg populaire Colombiaanse artiest. Dit is iets dat je niet vaak ziet, omdat producers vaak het beste voor henzelf willen bewaren. Play-N-Skillz maken hits én een bedrijf dat toekomstbestendig is. Tegelijkertijd geven ze kansen aan muzikale talenten die nog niet zijn doorgebroken. Dat moet de nalatenschap worden die zij uiteindelijk achterlaten.” Play knikt en zegt blij te zijn met een partner als CTM. “Ik heb door de jaren heen veel platen- en producerdeals gehad en hierdoor weet ik dat de juiste partner minstens zo belangrijk is als de juiste muziek. Je kan
een hit in handen hebben, maar zonder een goede partner gaat dat echt niet werken. De samenwerking met CTM voelt echt en organisch. Iedereen daar begrijpt onze visie zonder in de weg te lopen als we die visie daadwerkelijk ten uitvoer brengen.”
Ambitie De studio werd op poten gezet toen de wereld voor het grootste gedeelte stopte door de COVID-19-pandemie. Play erkent dat dit niet de makkelijkste manier was. “Het bijzondere is dat iedereen in de studio, ook gedurende corona, door is gegaan met het schrijven en maken van muziek. Hierdoor hebben we een flinke voorsprong opgebouwd. We zijn klaar en enthousiast over de toekomst. Het uiteindelijke doel is om het meest succesvolle Latin publishing- en productiebedrijf ter wereld te worden. De studio speelt daar een belangrijke rol in. Natuurlijk zijn zaken als geluid belangrijk, maar er is ook heel veel aandacht geschonken aan de ruimtes zelf. Alles moet cool zijn en creativiteit uitstralen. Zoals Thomas al heeft verteld zijn we niet alleen in Amerika op zoek naar talent, maar doen we dat wereldwijd. Wat je in de scene ziet is dat Latin hybride is geworden. Wat vroeger een mix was van bijvoorbeeld salsa of traditionele reggaeton, wordt tegenwoordig aangevuld met EDM, rap en R&B. Dat is niet zo gek, want jongeren luisteren
'Naast de zakelijke kant vind ik het bijzonder dat Play-N-Skillz hun ervaring en kennis willen delen met jongere talenten' Jitze de Raaff
tegenwoordig naar verschillende soorten muziek. Latin is een mix geworden van verschillende genres, gezongen in het Spaans.”
Werkwijze Om voorloper te zijn in de competitieve Latin-markt gebruikt Play-N-Skillz een bijzondere manier van werken. De traditionele manier van werken, waarbij een singer en een songwriter bij elkaar worden gezet, werd van tafel geveegd nadat Play rapper Flo Rida had bezocht in de studio. “In acht kamers werd dezelfde beat gespeeld en waren er acht schrijvers aanwezig die hier hun creativiteit op los lieten. Dat was voor mij een openbaring. Je hebt op die manier acht mensen die werken aan bijvoorbeeld een refrein. Op die manier heb je uiteindelijk veel meer keuze om het beste uit te zoeken en met elkaar te combineren. Dat is dan ook de werkwijze die wij gebruiken. Iedereen kan bijdragen aan een song totdat deze goed voelt.” De Raaff benadrukt het multifunctionele aspect van de studio. “Het is niet zo dat Play-N-Skillz enkel produceren of met nieuw talent bezig zijn. In de studio wordt echt alles gedaan voor de perfecte track. Het team zorgt voor de melodie, de productie, de teksten en de beat. Alles wordt daar vanaf het begin gecreëerd en geperfectioneerd.” Play kijkt uit naar de volgende stappen die hij met CTM gaat ondernemen. Een daarvan is internationaal talent uitnodigen om in de studio te komen werken. “Ik kan niet wachten om, nu de COVID-19-regels een stuk minder streng lijken te worden, hier samen te werken met Europese schrijvers en beatmakers. Ik weet zeker dat dit gaat zorgen voor een nieuw perspectief en uiteindelijk vette nieuwe songs.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_CTM.indd 59
59
2/18/2022 3:01:42 PM
EB202202_Advertenties_3_1.indd 60
2/18/2022 3:02:10 PM
PUBLISHING
SPECIAL
COPYRIGHT POWER INTERNATIONAL
Copyright Power International blijft in beweging Met een persoonlijke en transparante aanpak heeft Copyright Power International zich sinds de start in 2000 ontwikkeld als betrouwbare independent die voor klanten het volledige traject rondom auteurs- en naburig recht (Buma/Stemra, Sena, Norma en hun buitenlandse zusters) uit handen neemt.
D
e klanten van Copyright Power International variëren van (media) componisten en artiesten tot uitgevers en labels. Elk met eigen wensen en behoeften, aldus oprichter en eigenaar Edith Severs. “Onze core business blijft natuurlijk wel te zorgen dat de basis op gebied van internationaal muziekrechtenadministratie en incasso goed geregeld is, maar als bedrijf hebben we inmiddels ook een veel bredere blik. We geven ruimere begeleiding op maat, zoeken oplossingen voor specifieke carrièrevraagstukken, of bieden bijvoorbeeld ondersteuning bij het meedenken voor een social media-plan.” Copyright Power International werkt als independent altijd vanuit het belang van degene die bij hen aanklopt en dat betekent dat hun werkwijze in veel gevallen maatwerk is. “We helpen hen bij het al dan niet zelf releasen van materiaal en werken samen met online platforms. Indien gewenst kunnen we ook RTV-plug organiseren. Onze onafhankelijke positie en ons flexibele team maken dat we snel en efficiënt kunnen schakelen in het belang van onze klanten.”
Ongeschonden uit de coronacrisis Corona heeft wereldwijd een flinke deuk in de muziekindustrie geslagen. Nu de rook enigszins is gaan liggen, constateert Severs dat Copyright Power International en de partijen waarmee en waarvoor zij werken relatief ongeschonden uit de coronaperiode zijn gekomen. “Inkomsten uit de live-sector en horeca hebben natuurlijk flinke klappen opgelopen. Hierdoor kwam bijvoorbeeld een urban label als Fully Charged Music Group, waarmee we net voor corona de livemarkt op aan het zoeken waren, niet van de grond zoals gehoopt. We hebben echter goede hoop dat ‘live’ de weg weer omhoog zal vinden. Ondertussen is muziekgebruik via streams of downloads toegenomen in afgelopen periode en is muziekgebruik in media een groeimarkt gebleven, iets waar wij als bedrijf altijd al een grote focus op hebben. Wij vertegenwoordigen vele mediamuziekmakers. Zo
V.L.N.R.: EDITH SEVERS (FOUNDER), RENATE VAN DER VELDE (MUSIC RIGHTS ADMINISTRATION), CASPER OUDSHOORN (IN DE STOELACCOUNTMANAGER) EN MITCHELL MAMADEUS (DATA PROCESSING MUSIC RIGHTS)
heeft het door ons vertegenwoordigde Major Fifth afgelopen jaar bijvoorbeeld een Buma Award Music in Media gewonnen. Door corona zijn tevens initiatieven zoals het Investeringsfonds Muziek ontstaan. Dit heeft ons met medewerking van Buma/Stemra, BCMM en het ministerie van OC&W in staat gesteld om muziekbibliotheek Liberry te starten, specifiek ontwikkeld voor muziek die in diverse commercial-, televisie-, film- en mediaproducties gebruikt kan worden. De internationale lancering staat dit jaar gepland.”
Royalties Copyright Power heeft geconstateerd dat er een ‘mediamuziekgat’ is, doordat royalties voor muziekgebruik in online commercials niet werden uitgekeerd door de auteursrechtenorganisaties. “Tterwijl dat voor eenzelfde commercial met dezelfde muziek op radio en tv uitgezonden wél het geval is. We zetten ons – samen met BCMM en NMUV – in om bij de auteursrechtenorganisaties aandacht te vragen voor dit probleem, met als doel dit gat te dichten.”
Altijd in beweging Voor de nabije toekomst liggen er wat betreft Severs op het gebied van mediagebruik voor Copyright Power International nog veel uitdagingen. “We blijven altijd in beweging, dat maakt dit vak zo leuk. Zo vertegenwoordigen we als muziekuitgeverij nu onze eerste Nederlandse musical, die in de coronaperiode – met alle onzekerheden over live uitvoeringen – in première is gegaan. Heel enerverend. Uiteraard willen we de komende tijd Liberry verder doorontwikkelen en hebben we de ambitie om ons meer en meer te ontwikkelen op het gebied van muzieksupervisie. Hierbinnen kunnen we voor projecten het hele muziektraject oppakken, van het licenseren van bestaand (hit)materiaal tot het op maat laten maken van muziek, al dan niet vanuit de Liberry-catalogus. Net zo belangrijk is dat we de komende tijd al onze klanten weer eens ‘live’ in de ogen kunnen kijken. Na twee jaar digitaal afspreken en overleggen, kijken we daar echt naar uit!” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL MAART 2022
EB202202_CopyrightPower.indd 61
61
2/18/2022 3:03:23 PM
HET LAATSTE WOORD Entertainment Business staat vol met interviews met professionals die (meestal) over hun werk praten. In de rubriek Het Laatste Woord zetten we de spotlights op het persoonlijke leven van die prominenten. Dit keer René Otto, gamesadvocaat bij Van Iersel Luchtman Advocaten en bestuurder bij Breda Game City. RENÉ OTTO Wat is het leukste aan je baan? “De mogelijkheid om een bijdrage te kunnen leveren aan de prachtige games die worden ontwikkeld en de studio’s die zich met bloed, zweet en tranen inzetten om ze te maken. Je eigen naam tegenkomen in de credits blijft een kippenvelmoment.”
Ben je een ochtend- of een avondmens? “Een avondmens. Ik denk doordat ik in de ochtend al direct bezig ben met wat ik die dag nog moet en wil doen, terwijl de avond wat vrijer voelt. Grappig genoeg is de ochtend voor mijn werk juist het dagdeel waarbij ik het gevoel heb nét wat scherper en creatiever te zijn. Dus blijkbaar ben ik vooral géén middagmens.”
Streaming of fysiek product? “Hoewel digitale distributie ervoor heeft gezorgd dat het voor veel meer partijen mogelijk is om games op de markt te brengen, blijft fysiek product kopen toch magie. Niets is mooier dan het bemachtigen van een gave ‘limited edition’.”
Wat gaf je tot nu toe de grootste kick in je functie? “Ongetwijfeld het bijstaan van Vertigo Games in hun overname door de Embracer Group. Het gebeurt niet vaak dat je betrokken bent bij een transactie van 115 miljoen euro, maar wat het voor mij zo bijzonder 62
MAART 2022
maakt, zijn de mensen achter deze studio. Met hen heb ik een hechte band en ik draag ze een heel warm hart toe. Ik zal nooit het gevoel vergeten dat we op de laatste dag een nacht hebben moeten doorwerken om vervolgens om 07:00 uur te zien hoe de overname wereldwijd in het nieuws kwam. Die periode zou ik niet hebben willen missen.”
heb ik laatst het boek ‘Ask Iwata’ gelezen, het verhaal over de in 2015 overleden CEO van Nintendo. Hij is altijd programmeur geweest en werd uiteindelijk CEO en daar zie ik ook de parallel met de advocatuur. Wij beginnen ook vaak met inhoudelijk werk en groeien dan eventueel door naar ondernemer als partner. Zijn inzichten vond ik daardoor erg herkenbaar!”
Wat is buiten je werk je grootste passie?
Wat stel je het vaakst uit?
“De muziekindustrie gaat mij nu ongetwijfeld vergelijken met een langspeelplaat, maar dat zijn dus games. Ruim 11 jaar geleden heb ik mijn vriendin leren kennen via online games en het is mijn voorliefde voor games geweest waardoor ik zakelijk ook in die sector actief ben. En niets is heerlijker dan na een lange dag in een meeslepende fantasiewereld actief te zijn.”
“Administratieve zaken, zoals het nietinvullen van mijn niet-declarabele uren in ons tijdschrijfsysteem of het indienen van onkostendeclaraties. Sporten krijgt ook een eervolle vermelding. Toch houd ik mij eraan vast dat ik nog steeds in vorm ben, want rond is immers ook een vorm!”
Wat heb je over jezelf geleerd tijdens de coronacrisis?
“Dat ik een groot liefhebber ben van darts. Er zijn eigenlijk geen andere sporten die mij net zoveel kunnen boeien. Na een keer een Eurotour in Zwolle te hebben meegemaakt blijft het een droom om ooit de sfeer in Alexandra Palace te mogen proeven!”
“Dat ik eigenlijk zowel een introvert als een extravert persoon ben, maar ook dat ik anime erg leuk vind. Tijdens de lockdown hebben wij de films van Studio Ghibli gekeken en dat zijn echt meesterwerken!”
Welk boek ligt er op je nachtkastje? “Doordat ik voor mijn werk veel moet lezen, merk ik dat ik in mijn vrije tijd stiekem probeer te ontspannen zonder lezen. Toch
Wat weten de meeste professionals niet over René Otto?
Naam: René Otto Functie: Gamesadvocaat / Bestuurder Breda Game City Geboortedatum: 6 januari 1992
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202202_Laatstewoord.indd 62
2/18/2022 3:03:33 PM
adv_v5_umpg_entertainment_business_2022_fc.qxp_©OCHEDA 15-02-2022 11:0712 Pagina 1
EB202202_Advertenties_6.indd 63
2/18/2022 3:04:02 PM
THE POP CULTURE DISTRIBUTION COMPANY
PBM Express biedt een verrassend assortiment collectibles en gifts van bekende pop culture merken. Voor kids en volwassenen. Meer info? Bel 078 - 631 64 53 of stuur een mailtje naar sales@pbmexpress.nl.
Friendly. Reliable. Collectible.
EB202202_Advertenties_7.indd 64
2/18/2022 3:04:45 PM