Grenzeloze communicatie In ‘Leren zonder Grenzen’ werken Duitse en Nederlandse studenten samen. Hoe zit dat dan met de taal? Kunnen alleen studenten deelnemen die de buurtaal spreken? Of praten studenten Engels met elkaar?
Bij Duits-Nederlandse INTERREGprojecten is het gebruikelijk dat iedereen in zijn of haar moedertaal spreekt. Zolang iedereen maar langzaam en duidelijk spreekt én de wil heeft om elkaar te begrijpen, dan is de taal niet meer zo’n groot probleem. Bovendien ondersteunen gebaren en gelaatsuitdrukkingen wat er wordt gezegd. De ontmoeting is hierbij belangrijker dan het spreken van een andere taal. Het idee dat ‘Nederlanders allemaal Duits kunnen praten’ is grotendeels waar. Nederlanders begrijpen de Duitse taal over het algemeen goed en voelen zich vaak niet geremd tijdens Duits-Nederlandse ontmoetingen. Tijdens een uitwisseling van de opleiding Uiterlijke verzorging, zijn Nederlandse docenten bezorgd over het feit dat ze geen Duits spraken. De Duitse adjunct-directeur stelt ze gerust. Hij heeft in zijn jeugd op het strand min of meer Nederlands geleerd. Uiteindelijk is hij leraar Nederlands geworden. De communi catie tijdens het project blijkt geen enkel probleem.
42
Universele taal
Opvallend is dat tijdens uitwisselingen met de meer kunstgerelateerde opleidingen, de communicatie nog soepeler verloopt. Zo gebruiken studenten van de theaterworkshop lichaamstaal, gebaren en gezichts uitdrukkingen om verschillende situaties weer te geven. De uitwisseling van de fotografiestudenten wordt in het begin overschaduwd door de taalbarrière. Uiteindelijk worden ook zij het snel eens. Bij het project 'portretfotografie volgens Augustus Sander' zorgt de artistieke taal voor verheldering. Nog niet eerder is er binnen een groep zo snel overeenstemming over het projectonderwerp. De taal van de kunst blijkt universeel. Vaak profiteren de Duitse docenten en studenten van de vrijere Nederlandse manier van praten en zijn er nauwelijks problemen door taalbarrières. Aan de Duitse kant worden we haast onopgemerkt ingehaald en er zijn inmiddels meer Duitsers dan Nederlanders die de buurtaal aan het leren zijn.
“Door het mengen van studenten met dezelfde passie en interesse ontstaat vanzelf wederzijds begrip. Kappers, elektromonteurs en junior accountmanagers begrijpen elkaar (meestal) feilloos.” Sabine Preuss, projectleider ‘Leren zonder Grenzen’.
