goderZi narimaniSvili, marine kvaWaZe,, saqarTvelos erovnuli muzeumi (saqarTvelo, Tbilisi) nodar foforaZe, olRa seskuria saqarTvelos teqnikuri universiteti (saqarTvelo, Tbilisi)
TrialeTis brinjaos xanis TeTri feris mZivebi TrialeTi saqarTvelos erT-erTi istoriuli mxarea. is mdebareobs samx reT kavkasiis centralur nawilSi, maRalmTian platoze, mcire kavkasionis Crdilo-aRmosavleT nawilSi (tab. I,1). TrialeTis intensiuri arqeologiuri kvleva XX saukunis 30-iani wlebidan daiwyo b. kuftinis xelmZRvanelobiT. man araerTi mniSvnelovani Zegli Seiswavla da am monacemebis safuZvelze SeimuSava kavkasiis brinjaos xanis arqeologiuri Zeglebis periodizacia da qronologia. 1989 wlidan TrialeTSi arqeologiur kvleva-Ziebas awarmoebs saqarTvelos erovnuli muzeumis arqeologiuri kvlevis centris eqspedicia (xelmZRvaneli g. narimaniSvili). amjerad Cveni kvlevis sagans warmoadgens TeTri feris masalisa Tu mineralisagan damzadebuli mZivebi. TrialeTSi aseTi saxeobis mZivebi Zv.w. III aTaswleulidan, adrebrinjaos xanidan mtkvar-araqsis kulturis Zeglebze gvxvdeba. isini mcire zomis cilindrebis saxiTaa warmodgenili. ZiriTadad aseTive formis mZivebi gvxvdeba Sua da gviani brinjaos xanis kompleqsebSi. Zv.w. I aTaswleulis pirvel naxevaris Zeglebze aRmoCenili TeTri feris mZivebi formebisa da ornamentebis mravalferovnebiT gamoirCeva; ukve arsebuli cilindruli formebis mZivebis gverdiT gvxvdeba samkuTxa da rombisebri formis artefaqtebi. amave xanaSi Cndeba e.w. dominoseburi mZivebi. TrialeTSi TeTri feris mZivebi or aTeulamde Zeglzea aRmoCenili. samecniero literaturaSi ZiriTadad aRniSnulia, rom TeTri feris mZivebi pastisagan aris damzadebuli, iSviaTad maT Tvlian Zvlis nivTebad. b. kuftinma pirvelma aRwera TeTri feris mZivebi, maT Soris e.w. dominosebri mZivebi da miiCnia, rom maT dasamzadeblad talkis erT-erTi saxeobaa gamoyenebuli. aqedan gamomdinare, saWirod miviCnieT gagverkvia Tu ra masalisgan mzaddeboda aRniSnuli artefaqtebi. mineralogiuri kvlevisaTvis safar-xarabas samarovnidan SeirCa erTi mcire zomis cilindruli mZivi (inv. #192), xolo eli-babas samarovnidan ori cilindruli formisa da ori dominoseburi mZivis fragmenti (inv. # 797, 798, 939, 1045) safar-xarabas samarovani TrialeTis gvian brinjaos xanis erT-erT yvelaze saintereso arqeologiur Zegls warmoadgens, romelic Zv.w. XV-XIV ss_iT TariRdeba. aq aRmoCenilia kvarcis jgufis mineralebis (sardioni, aqati, sardoniqsi), faiansisa da minisagan damzadebuli mZivebi, romelTa erTi
96