20 Prestiżowa rozmowa
MAGDALENA ŁABĘDZKA Zapewnijmy podstawowe warunki do życia! Jakie zachowania są najczęstsze w ekstremalnych sytuacjach?
Jak pomagać osobom uciekającym ze swojej ojczyzny? Czy o traumach warto rozmawiać? Na te i inne pytania odpowiedziała Magdalena Łabędzka, lekarka specjalistka psychiatra i seksuolog, pomagająca uchodźcom z Ukrainy w Środowiskowym Centrum Zdrowia Psychicznego w Poznaniu.
W rozmawia : zdj ęcia :
Magdalena Ciesielska
Cecylia Łęszczak
tych pierwszych dniach wojny gdzie zetknęła się Pani z uchodźcami z Ukrainy? Czy byli od razu przekierowani do ośrodka? MAGDALENA ŁABĘDZKA: Jak zaczęła się wojna w Ukrainie,
zadzwoniłam do mojego szefa dr. Bartosza Piaseckiego, kierownika Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Uniwersytetu SWPS w Poznaniu. Czułam, że chcę pomóc, nie siedzieć tylko i nie patrzeć na przygnębiające obrazy wojny w mediach. A jeśli mogę pomóc, to czemu nie wykorzystać potencjału, przestrzeni, doświadczenia zawodowego. Wystarczy tylko wygospodarować więcej czasu. Wiadomo, że wszystkich uchodźców nie da się uchronić przed traumą wojny, ale zapewne dużą część można, roztaczając szeroki zakres pomocy, nie tylko materialnej. To była moja inicjatywa, a potem wszystko potoczyło się jak lawina dobrych serc: kierownik skontaktował się z Dziekanem poznańskiego Oddziału
cywilów. Głównie to są kobiety z dziećmi i osoby starsze.
Uniwersytetu SWPS dr. hab. Jarosławem Michałowskim,
Jednakże ogromny lęk i strach o bliskie im osoby, które zostały
aby uzyskać zgodę na tego typu przedsięwzięcie. Z tym
w Ukrainie, są na linii frontu, walczą – jest u moich pacjentów
nie było jakiegokolwiek problemu, gdyż Uniwersytet
przeważający. Nie ma co się dziwić. Zdają sobie sprawę,
SWPS już zaczął wcześniej organizować pomoc dla stu-
iż walczący w Ukrainie czy niemogący stamtąd uciec cywile
dentów pochodzenia ukraińskiego i białoruskiego,
bardzo są narażeni na niebezpieczeństwo i utratę życia.
którzy w Poznaniu uczą się i pracują. Następnie zgłosili-
W sytuacji narażenia na ekstremalną traumę, bardzo
śmy ten pomysł do Urzędu Miasta, po 3 dniach otrzymałam
silny stres – mamy do czynienia z dwoma typami reak-
formularz do wypełnienia, podałam swoje dane, gdzie
cji. Pierwszy to jest postawa walki, mobilizacji, a drugi typ
i z kim warto się kontaktować. Bardzo szybko do mnie,
to wycofanie, schowanie się, apatia. To można porównać
do Centrum, trafili pierwsi pacjenci. To nawet nie był tydzień
do zjawisk przyrodniczych, to tak jak zwierzę zachowuje
od wybuchu wojny w Ukrainie.
się w momencie niebezpieczeństwa, ataku: walczy lub się chowa i udaje martwe. Reakcje u ludzi – w wyniku ekspozycji
Dysfunkcje emocjonalne, stany lękowe, zaburzenia snu,
na bardzo dużo negatywnych bodźców stresogennych
nocne koszmary, apatia, zaburzenia dwubiegunowe – to
– wiele nie różnią się od zwierząt.
zapewne tylko niektóre stany chorobowe, z jakimi ma Pani aktualnie styczność? Zajmowałam się do tej pory osobami, które szybko uciekły z terenów Ukrainy, nie widziały tylu zniszczeń i zabitych
Spotykam się z lękami związanymi z obecną sytuacją, napadami paniki, przerażenia. Dużo osób cierpi na bezsenność, pogrążonych jest w żałobie, smutku. Analizuje tragiczną sytuację,
