Politiek dat hiermee het bredere verhaal van links in gevaar wordt gebracht. Kritiek op identiteitsdenken is dan ook vaak doorspekt met een ondertoon van seksisme: de norm van wat ‘links denken’ eigenlijk is, mag vooral niet te veel door vrouwen worden bepaald. Die zogenaamde tegenstelling tussen sociaaleconomische onderwerpen en ‘identiteitspolitiek’ is echter een valse. De bestrijding van racisme en seksisme hóren immers bij links. Discriminatie werkt direct door in ongelijkheid op cruciale sociaaleconomische factoren zoals de arbeidsmarkt en de woningmarkt. Het is een verdelingsvraagstuk pur sang, omdat het in de praktijk altijd neerkomt op vragen als: wie krijgen de posities, wie krijgen de huizen? Kortom: wie hebben de middelen en de macht? Onderzoek laat keer op keer zien dat we nog behoorlijk traditioneel zijn in ons denken over leiderschap: mannen zijn in de stereotype-beeldvorming krachtig, effectief, besluitvaardig; vrouwen aardig, behulpzaam en dienend. Dat er langzaamaan
r e e den
Mderhe
min
verandering komt in de traditionele machtsverhoudingen en er steeds meer vrouwen en mensen van kleur op bepaalde stoelen komen te zitten, levert wellicht frictie en weerstand op, maar kan niet worden beschouwd als de kern van het probleem van linkse partijen. Dat nieuwe groepen hun vertegenwoordiging in de politiek opeisen, staat met 17 partijen in de Tweede Kamer buiten kijf. Maar is dat een manifestatie van doorgeschoten identiteitsdenken? Of is het een symbool van het onvermogen van linkse politieke partijen om maatschappelijke tendensen daadwerkelijk smoel te geven op hun kandidatenlijsten? Zou Sylvana Simons zich genoodzaakt hebben gevoeld een eigen partij op te richten als de PvdA zwarte mensen in het verleden daadwerkelijk een machtspositie (bijvoorbeeld in een kabinet) had bezorgd? Of als zielsverwant GroenLinks Simons’ strijd eerder had omarmd? Zou
klimaat
nieuwkomer Volt zetels hebben gewonnen als er op de lijsten van SP, GroenLinks en PvdA daadwerkelijk ruimte was geweest voor vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven die een pro-Europees en groen verhaal te vertellen hebben? Het antwoord op die vragen laat zich raden. De implosie van links is dan ook in de eerste plaats te verklaren door onvoldoende vernieuwing bínnen partijen en te weinig aanwas
Dat nieuwe groepen hun vertegenwoordiging in de politiek opeisen, staat met 17 partijen in de Tweede Kamer buiten kijf. Maar is dat een manifestatie van doorgeschoten identiteitsdenken?
min imu loo m n
OPZIJ 2021
21
