Column Etchica Voorn
O
JU
L IE
BL I
K
Etchica Voorn (1963) is talentcoach, auteur en blogger. Ze won in juni 2018 de OPZIJ literatuurprijs voor haar autobiografie Dubbelbloed. Ze woont in Amsterdam.
Levenskunst
O
p de jazzy klanken van All blues van Miles Davis schuifelden we de zacht verlichte ruimte binnen. Ik bewoog mee met grijze koppies, groeven in de witte gezichten met zwarte mondkapjes. Natte ogen van verdriet, ongeloof en verslagenheid. Ik nam plaats en keek op naar de ruggen van zijn dierbaren, ze troostten elkaar. De voorganger memoreerde dat Miles Davis zijn favoriete muzikant was, daar had ik geen idee van. Zoals wel vaker gebeurt, leer je een persoon op zijn begrafenis nog beter kennen. Bloemen pronkten in tinten bruin, oranje en rood boven op de lichtkleurige houten kist. Koos, mijn redactionele steun en toeverlaat, lacht ons vanaf een diascherm ontspannen toe, hij zit op een terras met een biertje. De sprekers – een cursist van zijn schrijfworkshops, zijn wandelvriend, zijn uitgever Franc Knipscheer – vertellen geëmotioneerd welke betekenis Koos voor hen had. Samen boetseren ze een beeld van een veelzijdig man die waarschijnlijk net zo overvallen is door zijn einde als de mensen om hem heen. Een bevlogen schrijver, dichter, docent en redacteur met een grote passie voor de natuur. Talloze boeken waaronder die van beroemde auteurs als Astrid Roemer en Alfred Birney, heeft hij geredigeerd. Hij schreef dichtbundels, boeken, was twee jaar stadsdichter van Venlo én gaf ooit les op de Schrijversvakschool in Paramaribo, Suriname. Zijn plotselinge dood illustreerde weer eens dat we ons geen wachttijd kunnen permitteren. Daarom plande ik een visite aan mijn dierbare vriend en leermeester Jan de Dreu. Ik vertelde hem dat ik onze afspraak veel te lang had uitgesteld. Jan herkende en illustreerde dit fenomeen met een voorbeeld. Zijn voornemen om naar Noorwegen te gaan beredeneerde hij weg: Ik kan maar beter in het voorjaar gaan, het is nu toch veel te koud, die paar maanden later maken ook niets meer uit, enzovoort. Gelukkig was hij zich bewust van de saboterende stemmen en heeft hij inmiddels genoten van een zonnige week in Noorwegen. Dát is ware levenskunst: onze innerlijke stem volgen. Wat zou Koos tot dusver van deze meanderende column vinden? Het voelt onwennig, de eerste keer zonder hem. Ik besluit contact met hem op te nemen, een gewaagde onderneming, omdat ik geen idee heb waar hij is. Opgelucht hoor ik zijn warme stem met Limburgse tongval.
FO
T
“Hallo?” Koos verstaat de kunst om hallo vertraagd uit te spreken. “Hai Koos, hoe is het nu?” “Rustig. En jij? Ben je aan het schrijven?” Er is zó veel gaande dat ik niet kan kiezen waarover ik wil schrijven. “Wat raakt je?” Prompt antwoord ik: “De verdwijning van de Chinese tennisster Peng Shuai. Ze heeft het gewaagd de voormalige vicepremier van China te beschuldigen van verkrachting. Heel dapper in een land waar je je leven niet zeker bent als je je uitspreekt tegen de autoriteiten. Ze was weken spoorloos, niemand wist waar ze was, en dát voelde ik tot in m’n botten.” “Verontrustend,” beaamt Koos. “Terwijl de wereld haar hart vasthield over het lot van de Chinese tennisster las ik op een nieuwssite dat er recente video’s van Peng waren gepubliceerd door de Chinese staatsmedia. Ze zouden op waarheid zijn ‘getoetst’ door Hu Xijin, de hoofdredacteur van de Chinese krant Global Times, een vooraanstaand figuur in de Chinese staatsmedia. Tja Koos, a puppet on a string. Serena Williams en andere sterspelers riepen de autoriteiten op om met bewijs te komen dat ze veilig was. De WTA (Women’s Tennis Association) dreigde geen toernooien meer in China te zullen organiseren, ze geloofde er niets van dat de videobeelden echt waren. Dat was een gewaagd statement, want het zou ze miljoenen gaan kosten wanneer ze zich uit China zouden terugtrekken. “Wat denk je? Peng liet plotseling van zich horen met het dringende verzoek om haar met rust te laten. De angst die in haar stem doorklonk was om koud van te worden. Ze leefde, maar wat voor leven staat haar te wachten? En terwijl ik dit met je channel Koos, komt er een mail binnen van Atria (Het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis) met de kop: In Nederland wordt iedere acht dagen een vrouw vermoord: “Veranker femicide in het strafrecht”. “Dát raakt me! Het is niet alleen een ver-van-mijn-bedshow in China maar héél dicht bij mijn bed blijkt het ook levensgevaarlijk voor vrouwen.” “Interessant Etchica maar wat wil je écht zeggen?” Koos klinkt ver weg. “Dat je innerlijke stem kunnen volgen behalve een levenskunst óók een luxe is.” Het bleef stil. O OPZIJ 2021/22
75
