ONDERWIJS
/
52
Rekenmodellen Universiteit Twente leveren efficiëntie op
Betere zorg door slim combineren van data Waar is nog een ic-bed vrij? Hoe houden we het zorgpersoneel op de been? Prangende vragen tijdens de coronacrisis die pijnlijk duidelijk maken dat de zorg in haar voegen kraakt. Hoogleraar Richard Boucherie van Universiteit Twente beijvert zich al jaren voor een efficiëntere logistiek in de zorg. ‘Er wordt veel gepland op gevoel en ervaring. Met wiskundige modellen kan dat gewoon beter.’
Professor Boucherie is medeoprichter van het Center for Healthcare Operations Improvement and Research (CHOIR). Hij is al sinds 2003 bezig het hele logistieke proces van de zorg te optimaliseren. CHOIR werkt inmiddels samen met ongeveer de helft van de Nederlandse ziekenhuizen. ‘Wij kijken er met een frisse blik vanaf de buitenkant naar. In de zorg is een schat aan data beschikbaar, van hoeveelheid behandelingen tot wachtlijsten, van de duur van een operatie tot opnamedata. Modellen die bijvoorbeeld eerder in de telecom werden ontwikkeld om de dienstverlening te optimaliseren, zijn ook geschikt te maken voor de zorg. Er komen steeds meer data beschikbaar, die moet je op een goede manier koppelen aan de modellen’, legt hij uit.
Voorspellen De coronacrisis toonde onomstotelijk aan hoe belangrijk het is om goed te kunnen voorspellen hoeveel patiënten zich zullen aandienen en hoe die zo efficiënt mogelijk verdeeld zouden kunnen worden. ‘Er is een aantal factoren dat voorspelt hoelang een coronapatiënt een bed bezet, zoals BMI, leeftijd en geslacht. Als je weet hoeveel opnames je nu hebt en hoe de besmettingscijfers zich in de regio ontwikkelen, kun je berekenen hoeveel kort- of langdurige opnames je gaat hebben per ziekenhuis. Dan kijk je dus niet alleen naar hoe druk het nu is, maar ook naar de druk van morgen, overmorgen en over een week. Door deze data te combineren met die van de reguliere zorg zie je ook veel eerder waar knelpunten ontstaan en kun je gefundeerd sturen.’
Tekst Frederike Krommendijk / Fotografie Lenneke Lingmont
Volgens Boucherie kunnen de modellen ook na de crisis bijdragen aan het behapbaar houden van de zorg: ‘Hoe kunnen we met de middelen die we nu hebben zoveel mogelijk zorg leveren? En dan kijk je niet alleen naar het aantal ic-bedden of beademingsapparatuur, maar juist ook naar het aantal benodigde verpleegkundigen.’ In de zorg is het vaak hollen of stilstaan, en dat maakt het werk zowel lichamelijk als geestelijk zwaar. ‘Die pieken kun je natuurlijk nooit helemaal weghalen, maar je kunt ze wel
‘ Als iedereen weet wat de werklast wordt, ontstaat rust’ Prof. Richard Boucherie veel beter voorspellen. Als je de historische data van bijvoorbeeld de spoedeisende hulp, het operatiekamerschema en andere patiëntenstromen combineert, kun je tot op het uur nauwkeurig voorspellen hoeveel patiënten er opgenomen zullen zijn en dus je dienstroosters aanpassen op hoeveel personeel je nodig hebt. Dan zet je mensen zoveel mogelijk in als ze nodig zijn en verdeel je de werkdruk dus veel beter. Als mensen steeds een ongeveer gelijke werklast ervaren die goed behapbaar is, worden minder fouten gemaakt, is er minder uitstroom van personeel uit de zorg en wordt de kwaliteit beter’, voorspelt de wiskundige.