Portret van een blower
Meer dan vijftig jaar blowervaring Tekst: Michiel Panhuysen // foto’s Job Joris Arnold
Freek Polak is een blowend geschiedenisboek. De psychiater (68) in ruste rookte zijn eerste joint op zijn zeventiende, en mag met recht een ervaren blower worden genoemd. Zijn know how op het gebied van de werking van de geest en ook de invloeden van stimulerende en kalmerende substanties is gebaseerd op wetenschappelijke kennis en praktijkervaring.
coffeeshops. Als je erin geïnteresseerd was kwam het op het Leidseplein wel aan je voorbij. Omdat bijna niemand wist wat het was maakte niemand zich er druk om. Je werd geen café uitgezet omdat je een joint
Freek rookte zijn eerste jointje op het Am-
het nogal eens. En ook wat nieuwsgierigen
rookte, dat speelde gewoon helemaal niet.
sterdamse Leidseplein van 1959. In Neder-
in de geestverruimende werking van ‘dat
Ik kan me uit die beginjaren nog wel herin-
land rook het in die tijd nog ernstig naar
spul’ in het uitgaanscircuit op het Leidse-
neren dat er concerten waren in het Concertgebouw, van Miles Davis bijvoorbeeld.
In Nederland rook het in 1959 nog ernstig naar spruitjes, en wat drugs waren wist bijna niemand.
Daar werd toen openlijk in de zaal en op het podium geblowd....” De sfeer rondom het blowen was gemoe-
spruitjes, en wat drugs waren wist bijna
plein of in jazzclubs als de Cottonclub of
delijk. Thuis in huize Polak werd er niet
niemand. Jazz was de muziek waar de jon-
Casablanca deelden wel eens een stickie of
moeilijk over gedaan: “Mijn vader vond het
geling naar luisterde en als iemand bebop
een joint. Zo ook Freek, die aan zijn laatste
allemaal best zo en mijn moeder vond het
zei dan bedoelde hij daarmee een muziek-
schooljaar was begonnen.
eigenlijk allemaal zo interessant dat ze af en toe zelfs meedeed met een jointje.”
stijl en geen Wet Bibob. Met die zwarte muziek kwam uit de Verenigde Staten ook het roken van sigaretten met hasj of ma-
Gemoedelijk
Freek ging medicijnen studeren in Am-
rihuana naar Europa. Grootschalig was dit
“Het heette toen dus nog helemaal geen
sterdam en studeerde af in 1969. In zijn
gerook niet. Musici en kunstenaars deden
wiet of cannabis en er waren nog lang geen
studiejaren maakte hij mee dat de jongeren in verzet kwamen tegen de gevestigde orde. Mannen lieten hun haar en een baard groeien, het huwelijk van koningin Beatrix en Claus werd verstoord, bij het Lieverdje organiseerde Robert Jasper Grootveld zijn happenings, en ook het roken van hasj werd een vorm van protest tegen de burgerlijkheid. Inmiddels werd de politie gewag van dat gerook met een vreemd luchtje en justitie zette druggebruikers in de cel.
Derde oog “Het waren wilde tijden. Er gebeurde een hele hoop. Mensen werden zich bewust van een hele hoop zaken, die ze daarvoor niet interessant vonden. Ze kwamen in opstand. Maar er gebeurden ook veel vreemde dingen. Ene Bart Huges, een medicijnenstudent die een paar jaar ouder was dan ik, verkondigde het idee dat je permanent een verruimde geest zou krijgen als je een gaatje boorde in je voorhoofd. Het derde oog werd dat gaatje genoemd. Huges moest uiteindelijk zelf een boor op zijn voorhoofd zetten omdat vrijwilligers
70