‘Het begint met de erkenning van diversiteit’
Als er gesproken wordt over kansen(on)gelijkheid in het onderwijs, dan gaat het al snel over de leerlingen. Maar de jeugd kan het beste tot bloei komen en haar talenten benutten als de onderwijsprofessionals dat óók kunnen. En daar heb je een goede schoolleider voor nodig. DOOR ERIK OUWERKERK
‘Het begint met de erkenning van diversiteit’, zegt Hannah Bijlsma, leerkracht van groep 3 en onderwijsonderzoeker aan de Universiteit Twente, die samen met Mirjam Keyser, docent aan de Fontys opleiding Pabo Jonge Kind Specialist, het boek ‘Erken de ongelijkheid - de kracht van diversiteit in onderwijsteams’ samenstelde. ‘Iedere leraar is anders: de zij-instromers nemen hun maatschappelijke bagage mee de klas in, anderen hebben een universitaire of reguliere pabo gevolgd, terwijl sommigen een onderwijsspecialisatie hebben toegevoegd aan hun opleiding. Ook in leeftijd, ervaring, kwaliteiten en ambities zijn er grote verschillen. Maar eenmaal voor de klas doet iedereen vrijwel hetzelfde. Doordat er nu nog te weinig gebruik wordt gemaakt van ieders specifieke kwaliteiten, gaat er veel professioneel kapitaal verloren.’ Dat kan anders. Zo rondt Hannah in 2021 het promotieonderzoek af dat ze naast haar werk als leerkracht doet, en gaat ze daarna verder met een vervolgonderzoek. ‘De hele school kan profijt hebben van mijn kennis op het gebied van evidence-informed onderwijs en dat bied ik dan ook graag aan. Zodra het over bijvoorbeeld het organiseren van een (kerst)thema gaat, zijn er andere collega’s die dat veel beter kunnen oppakken.’
Erken de ongelijkheid In het boek ‘Erken de ongelijkheid’ laten Hannah en Mirjam samen met tal van onderwijsexperts zien dat
Foto: Dorieke Fotografie
Kwaliteiten en vaardigheden van leraren benutten
het zien, vieren en stimuleren van diversiteit in onderwijsteams gunstig uitpakt op meerdere vlakken. Van meer innovatie op school tot een betere samenwerking en meer werkgeluk. De schoolleider is volgens de auteurs essentieel om de kwaliteiten en vaardigheden van de leraar te erkennen en naar boven te halen. Mirjam: ‘Het is belangrijk dat er al tijdens de opleiding aandacht is voor de persoonlijke dimensie van het beroep en hoe een individueel ontwikkelingstraject vorm krijgt tijdens de loopbaan. De leraar zelf mag daar best voor opkomen, maar een geëngageerde schoolleider is onmisbaar. Die moet in gesprek met het onderwijspersoneel en samen met de leraar een ontwikkelingsroute uitstippelen. Het benutten van diversiteit moet vervolgens ook schoolbreed (en stichtingbreed) vastgelegd worden in duurzaam (HRM-)beleid en in strategische agenda’s. Pas dan is een positief ontwikkelingsklimaat niet meer afhankelijk van een geïnspireerde schoolleider, maar voor de langere termijn verzekerd, ook bij een wisseling van de wacht.’
Winactie In samenwerking met Uitgeverij Pica mogen wij speciaal voor lezers van PrimaOnderwijs 3 exemplaren van het boek ‘Erken de ongelijkheid de kracht van diversiteit in onderwijsteams’ van Hannah Bijlsma en Mirjam Keyser weggeven. Stuur uiterlijk voor 30 juni 2021 een e-mail naar redactie@primaonderwijs.nl en maak kans om het boek te winnen.
PrimaOnderwijs 7
