2.3 Hoe worden reflexen geregeld?
In het vorige thema leerde je dat de irissen van je ogen ervoor zorgen dat de
invallende lichthoeveelheid precies goed zit voor een optimale beeldvorming en dat ze je ogen beschermen tegen te grote lichtinval. Te plots en te intens
licht zou er immers voor kunnen zorgen dat de fotoreceptoren in het netvlies stuk gaan. Daarom vertonen je ogen een pupilreflex bij intense lichtinval. dus niet bij nadenken en de bescherming is ogenblikkelijk.
Zo’n onbewuste, snelle reactie noemt men een reflex. Maar hoe wordt zo’n
IN
BEKIJK DE VIDEO
Snel en onbewust wordt daarbij de grootte van je pupil geregeld. Je moet er reflex precies geregeld?
OPDRACHT 19
Voer de opdracht uit en beantwoord de vraag.
Twee proefpersonen gaan voor de klas staan. Ze nemen achter elkaar plaats, de voorste wordt geblinddoekt. De achterste leerling geeft op het teken van de voorste leerling.
Wat stel je vast bij de geblinddoekte persoon?
VA
1
N
de leerkracht met beide knieën tegelijk een zachte stoot in de knieholten van
2
Waarom denk je dat hij dit gedrag vertoont?
3
De geblinddoekte persoon bij het experiment vertoont een reflex, meer specifiek de strekreflex. Leg uit door aan te vullen.
©
Een reflex is een
van je lichaam op een prikkel.
Net zoals bij de pupilreflex voeren je beenspieren hier snel en automatisch
een reactie uit, de strekreflex. Die gebeurt zo snel dat je pas na het uitvoeren ervan je bewust wordt van wat er gebeurde.
Dat komt omdat het impulstraject van de reflex heel erg kort is, veel korter dan het impulstraject van de bewuste gewaarwording.
Door de stoot in de knieholte worden de bovenste dijspieren gerokken en
langer. Die prikkel wordt opgevangen door mechanoreceptoren. Zij sturen via
een sensorisch neuron een impuls naar je ruggenmerg. Die impuls wordt daar onmiddellijk overgedragen naar een motorisch neuron. Dat neuron loopt
naar je bovenste dijspieren, die als reactie samentrekken. Je been strekt zich.
THEMA 02
hoofdstuk 2
131
