2.2 Welke hormonen spelen een rol in de homeostase van het watergehalte?
Net zoals bij dieren, moeten planten hun inwendig milieu zo stabiel mogelijk houden. Dat verschijnsel noemen we homeostase. De regeling van het
watergehalte van de plant noemen we de waterhuishouding. De huidmondjes spelen daarin een belangrijke rol. Het openen en sluiten van de huidmondjes
wordt geregeld door meerdere factoren, zoals licht en luchtvochtigheid, maar ook door hormonen, zoals abscisinezuur.
IN
Als er onvoldoende water beschikbaar is om de sapstroom in stand te
houden, lijden de planten aan droogtestress. Dan verliezen de planten hun bladeren. Ook in het najaar werpen heel wat loofbomen hun bladeren af.
Zo kan de plant overleven zonder sapstroom. Bladval is het gevolg van een samenspel van auxine, ethyleen en abscisinezuur.
• De auxinen die in het blad worden gemaakt, remmen de vorming van een laagje kurk aan de basis van de bladsteel in de afstotingslaag. Daardoor
blijft het blad stevig verbonden met de plant. De productie van auxine is temperatuurgevoelig. Wanneer het in het najaar koeler wordt, daalt de
productie en wordt de vorming van de afstotingslaag niet meer geremd.
N
• Ook het hormoon abscisinezuur (ABA) zorgt voor minder auxineproductie naarmate het blad veroudert.
• Als de hoeveelheid auxine daalt, wordt de afstotende laag gevoeliger
voor ethyleen. Dat hormoon veroorzaakt de afbraak van de celwanden
in de afstotingslaag, waardoor de basis van de bladsteel verzwakt.
Tegelijk zorgt ethyleen voor de vorming van een kurklaagje, zodat de
VA
transportvaten worden afgesloten. Je kunt dat zien aan het bladlitteken.
Dankzij het kurklaagje wordt het waterverlies beperkt als het blad valt en
Afb. 111 Bladlitteken
zo kan de plant overleven zonder sapstroom.
Onder invloed van zijn eigen gewicht en het spel van de wind zal het blad na enige tijd afvallen.
Het watergehalte in de plant wordt geregeld door meerdere
plantenhormonen. Die werken samen om het intern milieu, zoals het
©
watergehalte, in evenwicht te houden. Plantenhormonen spelen, net als de
252
THEMA 04
hoofdstuk 2
hormonen in dieren, een belangrijke rol in de homeostase van het inwendig milieu.