KOVAR DICLE
SAL 4
2021/1/10
HEJMAR 19
34
çand
Diclepress13@gmail.com
Feroyê Iskên bavê Elî Mêrxasê Neqîban!
Keleş Kiwexî
Ka bavê Qaşemê?
Ka Ridwanê(Ridwana) bavê Temo? Ka Welatê Xaltan û Zewa mîra? Şemza bavê Misto û Xirbehê Feqîra? Ka serdarê Sîwaran, Bavê Qaşêmê Feroyê Iskên û Keleşê Çelo, bi Eliyê Gelho gula xorta, kû diparastin ew ax a pîroz? Ka çiyayê Xendeqiyan, keleha mêrxasan? Ka Basbût û Gedûk, Kelok û Awiskê? Ew jî çûne pê re, Welatê Xerzan,
maye îro ji kê ra? Xerzan yek ji wan cihan e ku xwedî dewlemendiyek çandiniyê û Erdnîgariyek berfireh e. Ji gelek Eşîrên cude, kû di nav de gelek Olên cude jî hene re malovaniyê dike. Wek mînak: Elmedîna, navendê Ermeniyan bû. Ridwan, navenda Êzidiyan bû. Qesra Henqasrê, navenda pencinaran bû. Keleha Comaniyê, navenda Reşik û Raşkotanan bû. Çiyayê Sason(Hezoyê) navenda Mala Êliyê Ûnis bû. Êlih, Bajar bi xwe di dsetê mala Ferhoyê Hîzêr Axa de bû... Xaltî, ji 4 milan ve pêk tên: Xendeqî, Anqosî, Qizilî û Neqîbî. Eşîrên Êzidiyên Xaltiyan, di navbera wîlayeta Sêrtê û Batmanê(Elihê) de li derdora navça; Qurtelan, Eruhê(Elmedîna)
û Bişêrî(Qubînê) de dijiyan. “Ezdiyên Xaltî dibêjin ku, peyva“Xaltî” navê eşîrê, yan qebîlê nîne. Xaltî navê war e, cih e. Navê Herema wan e... Dewleta Tirk jî vala nedisekinî. Dixwest ku her bi çi awayî dibe bila bibe herêmê bixe bin dêsten xwe. Ji bo vê yekê jî li heremê gelek fitnê û fesadî dan destpêkirin. Mixabin Eşîrên Kurdan anîn hemberî hevûdû û li herêmê carek din şerê Eşîrî geş kir. Wek mînak, mala Faro kû Pencinarinê û mala Dibo kû ewji anîn hemberî hev. Mala Quto û Mala Nezîr anîn hemberî hev. Sunnî û Ermen, Êzidî û Sunnî anîn hemberî hevûdû. Herem tevlî hev kir. Hetanî îro jî tê gotin kû li herêma Xerzan ji gundên Êzidiyan 366 Gund hebûn. Îro mixabin tenê