PLUK IN GESPREK MET DIK KUSTERS
LIEFDE VOOR KUNST EN De Waal loopt als een rode draad door zijn leven. Als kind speelde hij langs de oevers en in de uiterwaarden van de rivier. Op latere leeftijd leerde hij de schoonheid van het landschap waarderen. Het samenspel van licht, water en wind, het rivierlandschap blijft beeldend kunstenaar Dik Kusters (70) uit Varik nog altijd verrassen. Op 22 oktober verschijnt het boek Achter de wolken, Dik Kusters een leven lang liefde voor het landschap over zijn werk en leven dat niet alleen gedomineerd werd door de kunst, maar ook door het Fruitcorso en zijn tijd als docent. Dik Kusters kan niet leven zonder kunst. Als hij een aantal dagen niet geschilderd heeft, gaat het kriebelen, wordt hij onrustig. Dan moet hij aan de slag in zijn atelier. Of hij rijdt met zijn schetsboek en fototoestel naar zijn geliefde rivier de Waal. Om te kijken en sfeer te proeven. Al bekruipt hem steeds vaker een gevoel van weemoed, het overzichtelijk landschap uit zijn jeugd dreigt voorgoed te verdwijnen. “De kleine keuterboerencultuur wordt rigoureus weggegraven en platgebulldozerd en teruggegeven aan de natuur. We leveren iets unieks in voor een idee, een gedachte. Dat is ontzettend jammer.” Nu hij zeventig jaar is geworden, is het tijd voor een boek over zijn leven en werk. Een gemeenschappelijke vriend
40 | PLUK
bracht Dik in contact met Marie-Jan Ousen van emjee | uitgevers. “We zijn gaan praten en dat voelde direct goed”, zegt hij. “Marie-Jan heeft veel ervaring in het uit geven van boeken en dat is goed te merken. Ze let op details en houdt de grote lijn in het oog. En dat heeft geresulteerd in een boek waar ik ontzettend trots op ben.” Het boek geeft een beeld van de cultuurhistorie van ‘zijn’ Betuwe, het veranderende landschap en de voortdurende strijd tegen het water van de Waal. Ook zijn jarenlange inzet als ontwerper, initiatiefnemer en verbinder bij Stichting 4-Stromenland (Fruitcorso) komen aan bod. Kenmerkend voor het handschrift van Kusters is de altijd lage horizon. En natuurlijk het rivierenlandschap. “In de jaren zeventig, toen ik op de kunstacademie zat, werd realistische kunst als overbodig en minderwaardig gezien”, zegt Dik. “Je kunt net zo goed een foto maken, was de gedachte. Het moest in die tijd vooral abstract zijn, maar daar heb ik me nooit echt bij thuisgevoeld.” Het werk van Dik Kusters is wereldwijd te bewonderen. Van een expositie in het Marechausseemuseum in Buren tot in het International Watercolor Museum in Fabriano, Italië. Daarnaast exposeerde hij met de Internationale Watercolor Society onder meer in New Delhi. Naast schilderkunst is Kusters ook bekwaam in beeldend werk. Zo ontwierp hij voor de eeuwwisseling de Millenniumpoort in opdracht van de gemeente Tiel. En bij de ingang van het Van der Valk Hotel in Tiel staat nog altijd zijn Toekan, in polyester gegoten. Dat hij kunstenaar zou worden, was niet vanzelfsprekend. “Ik had weinig zin in school en omdat ik goed kon tekenen volgde ik een opleiding om huisschilder te worden. Daar was een docent die mij een schop onder mijn kont gaf en vertelde dat ik meer in mijn mars had. Via avondstudies en de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg kwam ik terecht in het onderwijs. En keerde ik terug op de LTS, oud-leraren werden collega’s” Kusters werd docent, en later locatieleider op de praktijk
