Kjelder til artikkelen om Brattabøkongen er henta frü bok om Jondal, skriven av Gaute Losnegard. Kjelder kan ogsü vera fyrste Jondalsboka, skriven av Olav Kolltveit. Div. slektsgranskarar og slektstavlene til lensmann og Stortingsmann Johannes Aga 1767 – 1838, gift med Guro Larsdotter Bleie, som var tippoldebarnet til Brattabøkongen.
đ&#x;Œž DENNE BJĂ˜RNEKLOA ER FRĂ… BJĂ˜RNEN SOM "BRATTABĂ˜KONGEN" DRAP I TĂ˜RVIKBYGD KRING 1780.
BRATTABĂ˜-
KONGEN! I bygdesegnene gür Berge Larsson Brattabø under tilnamna "Brattabøkongen" og "Brattabøbjørnen." Dert siste tilnamnet skal han ha fütt fordi han drap ein bjørn i Tørvikbygd med sverd.
Han mü ha vore ein spesiell mann, men det er ikkje sü mykje ü finne om han i skriftlege kjelder. Johannes Aga karakteriserer han slik i SlÌgttavler vesentlig vedkommende Ullensvang (1878): "rig og storslagen." Lokalhistorikaren O. Olafsen har skrive ikkje sÌrleg smülüte om han at det "var sandsynligvis Birge Brattabø, som gjorde Jondal til den bygd, som den i senere tid like ned til vore dage har vÌrt." Han skal ha drive stort som forretningsmann, med eige farty og sagbruk. I 1667 vart han stemna av futen fordi skipet hans ikkje var meldt til tollbua i Sunnhordland.
32
I
HARDANGERFJORDMAGASINET NR. 1 2020
I 1670-üra kjøpte Berge i lag med Johannes Vik mesteparten av det godset Munkeliv kloster hadde eigd i Jondal, totalt om lag 10 laupar smør, mellom anna garden Svüsand, som dei delte. Han hadde ogsü part i mange andre gardar, noko borna hans fekk nyte godt av, og han hjelpte andre til ü kjøpa gardane sine i denne tida, truleg ikkje minst for ü erta frenden sin i Vik i Jondal, den smüskorne lensmannen Johannes Vik. Elles lünte Berge ut mykje pengar til Galtungane pü Torsnes med pant i jorda deira. I 1689 kunne han süleis kjøpa ut siste rest av den garden han sjølv sat pü, dü det vart tinglyst ein "transport" frü Johan Galtung pü 1 laup og
2 pund smør i Brattabø. Berge var lagrettmann og kyrkjeverje i Jondal, liksom far sin. Av segnene framgür det at Berge var stolt av ü vere av bondeslekt. Han skal ha gjort narr av Galtung-Ìtta pü Torsnes som tok i mot dansk adelskap, for sjølv hadde han god nok adelskap heime, püstod han. Det var vel difor han tok Losnavüpnet til bumerke. Ei segn om at kongen baud han adelskap, er utan tvil ei nyare pynting av denne soga. Berge hadde lite til overs büde for den verdslege og geistlege embeds-standen. Ein gong presten kom til gards, skal Berge ha sete og lese i lovboka til kong Kristian 5. Dü presten spurde kvifor
