CULTUUR
Getuigenis van een métis EEN GESPREK MET GEORGES KAMANAYO, EEN KIND DAT LEEFT TUSSEN TWEE WERELDEN Tussen twee werelden is een autobiografisch verhaal waarin filmmaker Georges Kamanayo zijn boeiende leven als ‘koloniaal métis’ vertelt. Een métis is het kind van twee ouders uit twee verschillende culturen, of ‘twee werelden’. Hij is 100% het resultaat van zijn beide ouders, beide culturen en continenten. Wat betekent het om tegelijk blank en zwart te zijn? Hoe voelt het om tussen twee werelden op te groeien? Kamanayo beantwoordt deze en veel andere vragen als kind van een Belgische koloniaal en een Rwandese moeder. Ontdek in Tussen twee werelden en tijdens Het Betere Boek op zaterdag 10 oktober 2020 hoe het is om als métis op te groeien in een monocultureel land. Yarrid Dhooghe
Tussen twee werelden is een autobiografisch boek. Waarom wou je je leven delen met ons? Ik heb al een film (Kazungu, le métis, 2000) gemaakt over mijn leven als métis. Deze documentaire van een klein uurtje gaf me de kans om voor de eerste keer te vertellen hoe het leven van een koloniale métis eruitziet. Maar twintig jaar later merkte ik op dat ik nieuwe inzichten had en ook veel dingen niet heb kunnen vertellen. In een boek kan je meer nuances tonen dan in een film. Het boek helpt me om mijn hele leven te vertellen. Dat is volgens mij ook essentieel, want mijn leven is een belangrijk verhaal dat de verschillen tussen de westerse en Afrikaanse wereld en cultuur duidelijk maakt. Wat is een métis? Ik ben het kind van een rijke, Belgische industrieel en een arme zwarte vrouw dat er nooit gekomen had mogen zijn. Mijn moeder had geen plek voor me, omdat ik niet geaccepteerd zou worden door de Rwandese ge-
28 > oktober 2020
meenschap en de Belgische overheid heeft beslist dat ik opgevoed moest worden in een speciale school voor métissen. En bij mijn vader wonen? Geen haar op zijn hoofd dacht eraan om mij te erkennen en een plek te geven in zijn grote woning. Als kind van een kolonisator en een gekoloniseerde was ik een koloniaal métis. Ik hoorde nergens thuis. Zo kwam ik uiteindelijk terecht bij de missionarissen die me tijdens mijn kinderjaren verborgen voor de samenleving. In Rwanda, Congo en Burundi werden we door blanken en zwarten ‘kinderen van de zonde’ genoemd. Sindsdien heb ik lange tijd geen enkel contact meer gehad met mijn moeder. Dat is heel hard. Hoe ben je dan in contact gekomen met die tweede, West-Europese wereld? Zogenaamd voor mijn veiligheid en de nakende onafhankelijkheidsperiode besloten de Belgische staat en missionarissen dat ik mijn geboorteland Rwanda moest verlaten, want de spanningen laaiden op en missiona-
rissen en kolonisatoren wisten niet welk ‘kamp’ een métis zou kiezen. Na heel even in een katholiek weeshuis in de gemeente Schoten terecht gekomen te zijn, ben ik geadopteerd door een Belgisch gezin in Deurne. Zij hebben geprobeerd om van mij een goede Vlaming te maken.
Tijdens mijn kinderjaren verborgen missionarissen me voor de samenleving. In Rwanda, Congo en Burundi werden we door blanken en zwarten ‘kinderen van de zonde’ genoemd
DEGEUS
