Yelda Canbeyli
FEMİNİST MİMARLIK
B
ugünlerde toplumdaki çeşitli cinsiyetçi ayrımın ısrarına rağmen, çok az kadın kendini feminist olarak tanımlıyor. Buna ek olarak, çalışma alanlarında ve mimarlık gibi profesyonel çevrelerde kadınların çoğunluğu kendilerini cinsiyet ayrımı gözetmeden tanımlamayı tercih ediyorlar yani kadın mimar yerine, sadece mimar gibi. Bu anlamda kadınların mimarlık disiplinindeki yerine feminist mimarlık dâhilinde baktığımızda birçok farklı tartışma alanı vardır. Özel ve kamusal alanda kadın,
ev ve özellikle mutfağın kadınla özdeşleştirilmesi, şehir ve kadın, postmodernist modernist ve dekonstrüktivist akımlar ve kadının toplumsal yaşamına etkileri, kadınların çalışma alanları ve koşulları ve son olarak bu makalenin inceleme alanı; kadınların çalışma hayatındaki yeri, mimar kadınlar, dernekler ve mimar çiftler olarak ele alınacaktır. 21'nci yüzyıl mimarlık pratiği bugün feminist mimar Jane Rendell öncülüğünde bu soruları tartışarak mimar kadının toplumsal ve
82 | Gaia Dergi • Mayıs - Haziran 2016
çalışma hayatındaki yerini sorgulamaktadır. “Kadınlar mimariyi farklı şekilde mi uyguluyorlar? Bunca değişiklik nasıl ortaya çıkıyor? Kadınlar farklı bir estetik olgusuna ya da farklı yer ve zaman olgusuna mı sahipler? Kadınlar malzemeleri farklı biçimde mi kullanıyorlar, uygulamayı farklı şekilde mi organize ediyorlar, farklı tasarım metotlarını mı tercih ediyorlar? Dahası, biz bunca değişikliği nasıl açıklayabiliriz? Bu değişiklikler biyolojik kökenli mi yoksa toplumsal mı?”
