J.S. Sienkiewicz
Epidemia przemocy Epidemia koronawirusa spowodowała, że wiele ludzi zmuszonych jest do pozostania w domach. Izolacja najbardziej jednak dotyka osoby, których bezpieczeństwo zależy od regularnego kontaktu z innymi. Niepokojące raporty o powszechności przemocy domowej podczas epidemii zwracają uwagę na poważny problem, jaki istnieje w polskim społeczeństwie.
N
32
a spotęgowanie problemu przemocy domowej podczas kwarantanny wskazują zarówno badania WHO, jak i niezależne prace badawcze z krajów takich, jak Wielka Brytania, USA czy Chiny, gdzie przemoc wobec kobiet potroiła się w kwietniu 2020 roku. Podobne zjawisko zaobserwowane zostało podczas kryzysu wywołanego Ebolą i Zika. Dotyka ono głównie osoby, które już przed wybuchem epidemii znajdowały się w niezdrowych i toksycznych relacjach. Na niebezpieczeństwo szczególnie narażone są imigrantki, kobiety starsze i niepełnosprawne. Pogarsza się również sytuacja osób, którym udało się opuścić niebezpieczne środowisko domowe, przez ograniczony dostęp do środków pomocy takich jak opieka medyczna czy psychoterapia. Przyczyn tego fenomenu jest wiele, ale wszystkie sprowadzają się do przymusu pozostania w domu. Przede wszystkim, powoduje on izolację ofiar od świata zewnętrznego, a co za tym idzie, większości źródeł wsparcia, takich jak rodzina, lekarze i przyjaciele, absolutnie niezbędnych w sytuacji np. toksycznego związku. Z ograniczoną możliwością kontaktu z nimi, ofiary są często pozostawione same ze swoimi oprawcami na całe miesiące. Spędzanie tak długiego czasu w zamknięciu z drugą osobą prowadzi również to do konfliktów, często zupełnie arbitralnych, które w toksycznych związkach szybko nabierają charakteru przemocy i nadużyć. Warto też zauważyć, że ciężar większości obowiązków domowych spada na kobiety, co przyczynia się do zwiększonego poziomu codziennego stresu i zmęczenia. Nie należy ignorować lub umniejszać aspektu ekonomicznego w tym fenomenie. Epidemia spowodowała utratę pracy i środków do życia setek tysięcy ludzi – firmy bardzo często tną koszty poprzez zwalnianie pracowników i obniżanie płac. Oznacza to, że kobiety, które średnio zarabiają
mniej od mężczyzn i są uznawane za mniej wartościowych pracowników, pozbawione są własnych środków utrzymania, a oprawcy mogą ograniczać ich dostęp do artykułów sanitarnych, urządzeń elektrycznych, itp. pod pretekstem oszczędzania. Co więcej, dostęp do usług takich jak infolinie, centra pomocy społecznej, organizacje humanitarne staje się znacznie utrudniony w trakcie pandemii. Policja również jest mniej skłonna do pomocy i interwencji, a rodziny pod nadzorem, które powinny być regularnie monitorowane, są zaniedbywane. Oprócz kobiet ofiarami często padają dzieci, które z reguły mają jeszcze mniej siły sprawczej w swoich domach. UNICEF Polska alarmuje, że telefony zaufania otrzymują coraz więcej zgłoszeń od dzieci i młodzieży. Problem przemocy domowej jest tematem nadal nierozwiązanym. Ofiar w Polsce jest rocznie ok. 90 tysięcy, chociaż można przypuszczać, że liczby te są w rzeczywistości wyższe, ze względu na to jak dużo nadużyć, szczególnie seksualnych, nie jest zgłaszanych lub dokumentowanych jako przestępstwa. Średnio trzy kobiety tygodniowo giną na skutek agresywnego znęcania się ich partnerów, jest to również druga najczęstsza przyczyna samobójstw Polek. Na niejasność w tej kwestii nakłada się również niechęć mediów do poruszania tego tematu. Przemoc domowa stanowi w Polsce temat tabu, jeśli nie jest wręcz jawnie akceptowana. Gabinet Mateusza Morawieckiego oraz partia rządząca, wbrew żarliwym zapewnieniom o wyjątkowej roli rodziny w ich polityce, nie traktują chronienia rodzin jako priorytetu. Jedynym rodzajem rodziny, jaki uznają za wart chronienia są wielodzietne, religijne małżeństwa. Widoczne jest to w wypowiedziach samego premiera, który twierdząc, że najwięcej przypadków przemocy domowej występuje w związkach nieformalnych, odwraca uwagę od problemów, które
