Karolina Kruss
Push and pull
czyli dlaczego emigrujemy
W
2004 roku, kiedy Polska weszła do Unii Europejskiej, poza granicami kraju mieszkało około miliona Polaków. W 2019 roku było to już około 2,5 mln osób. W ciągu sześciu lat od wejścia do Unii ta liczba podwoiła się ze względu na nowe możliwości, ale kolejna dekada przyniosła pewną stabilizację. Zmienność z roku na rok wynikała głównie z tego, że Polacy emigrowali częściej, gdy krajowa gospodarka się pogorszała i wracali, gdy się poprawiała. Emigracja spowodowana jest wieloma czynnikami wpisującymi się w tzw. model push and pull. Przedstawia on powody opuszczania kraju (push factors) oraz te, dla których ktoś decyduje się na pobyt w wybranym miejscu (pull factors). Czynniki „wypychające” (push), wśród których można wskazać uwarunkowania gospodarcze, presję demograficzną oraz wysokie bezrobocie w kraju pochodzenia, zwykle współistnieją z czynnikami „ciągnącymi” (pull), zachęcającymi do wyjazdu do wybranego kraju. Są to m.in. wyższe zarobki, możliwość zatrudnienia, czy łączenie rodzin. Powodem do emigracji mogą być także poglądy czy wyznawane wartości. Sytuacja polityczna nie odpowiada każdemu, wielu młodych Polaków ucieka, bo nie czuje się dobrze w swoim kraju. Brak tolerancji dla różnorodności wpływa na zdrowie psychiczne i poczucie bezpieczeństwa wielu ludzi. Dotyka nie tylko pojedynczych osób, ale i całych społeczności, które rozwiązanie znajdują w wyjeździe z Polski. Innych zachęcają lepsze standardy życia w bogatszych krajach,
a część osób decyduje się na wyjazd, gdy ich znajomi czy bliscy mieszkają za granicą.
Liczby Plany emigracyjne Polaków sprawdzane są w cyklicznym badaniu „Monitor Rynku Pracy” przeprowadzanym przez firmę Randstad. Według tych badań już co trzeci Polak przed trzydziestką chce wyjechać za granicę w celach zarobkowych. Skłonność do wyjazdu z Polski maleje nie tylko z wiekiem, ale przede wszystkim wraz z rosnącym wykształceniem. Najbardziej zainteresowane wyjazdem na dłużej są osoby młode – od 18 do 29 lat. Emigrację zarobkową rozważa aż 36% osób, które ukończyły szkołę podstawową bądź zawodową. Dla porównania, wśród absolwentów uczelni wyższych odsetek ten wynosi zaledwie 17%.
Za pracą W przekonaniu młodych Polaków gospodarka naszego kraju nie jest wystarczająco innowacyjna i nie tworzy się wystarczająco dużo odpowiednich miejsc pracy. Dlatego szukają oni pracy za granicą. Problemem jest też sposób zarządzania przedsiębiorstwami w Polsce. Nadal zwykle wyznacza się sztywne godziny pracy, a w korporacjach występują głównie pionowe struktury i autorytarny system zarządzania. Umowy na zlecenie, niska płaca i akceptowany mobbing (czyli znęcanie się w miejscu pracy) są powodami, dla których wiele osób decyduje się na pracę za granicą. Aktualnie jednak częściej