A122021

4x4 | Kamp | Leefstyl

DIE NOORD-KAAP

DROOM BESTEMMINGS Ok avango De lta & Timbavati-s treek

Q ‘n Epiese avontuur met die Suzuki Jimny Q Die top 5 kampeerplekke

NUWE MODELLE Nuwe Ford Ranger Corolla Cross Peugeot Landtrek

UITGAWE

TOP 4x4 WENKE

HERLAAI EN SKEP HERINNERINGE

Wen-as wysheid & 4x4 opleiding

Fotografie wenke vir jou vakansie reis

R49.00 (INCL. VAT) 22001

9 772708 940001

20

IN ELKE UITGAWE 8 10 18 ϯϰ 54 58 61 ϲϮ 70 74 80 82

Gesels Saam In die Nuus Goeters & Geite <ƌƵŐĞƌ <ƵŝĞƌƐ͗ dŝŵďĂǀĂƟ Bergpasse: Lichens Pas Lekker Kampplekke: Top 5 – Noord-Kaap Bosklets ^ƚŽŬƉĞƌĚũŝĞƐ͗ &ŽƚŽŐƌĂĮĞ Kampeergids Agter die Stuur My Ryding & Ek My Vierwiel Vennoot

28

ARTIKELS

04

BLADSY

12

NUWE MODELLE: ‘n Toestroming van nuwe voertuie Dit was ‘n besige paar maande vir motorvervaardigers, met ‘n groot aantal nuwe modelle wat die lig gesien het. Ons kyk na die nuwe-generasie Ford Ranger wat pas onthul is, asook die Toyota Corolla Cross en Peugeot Landtrek.

12

OP DIE VOORBLAD: Noord-Kaap nostalgie Anton en Mary Willemse sluit by die span van Suzuki Suid-Afrika aan op ‘n epiese trek deur die NoordKaap, om van die mooiste en mees afgeleë plekke in hierdie uitgestrekte provinsie te verken.

LANDREIS AVONTUUR: Wild en beeldskoon Landreis groentjie Jason Fitzpatrick en sy lewensmaat Milica verken die KŬĂǀĂŶŐŽ ĞůƚĂ ƐĂĂŵ ŵĞƚ hůƟŵĂƚĞ Adventures.

4x4 | Kamp| Leefstyl

46

50

LESERSAVONTUUR: ĸƉĂĚĂĨ ĂǀŽŶƚƵƵƌ Verlede jaar het ons Chantelle en Jaco Potgieter se ĂǀŽŶƚƵƵƌͲŐĞǀƵůĚĞ ǁŝƩĞďƌŽŽĚ ŐĞĚĞĞů ĞŶ ŶŽƵ͕ ͚Ŷ ũĂĂƌ later, vier hulle hul eerste huweliksherding met nóg ‘n heerlike toer al langs die Panoramaroete in Mpumalanga.

LANDREIS WENKE: Kennis is mag George van Deventer deel ‘n paar wenke om jou landreis so stresvry as moontlik te maak.

4X4 OPLEIDING: Verbreed jou veldry kennis Lizaan Snyman klop by Toyota Gazoo Racing Driving Academy aan om haar 4x4-vaardighede uit te brei met ‘n in-diepte 4x4-ry- en herwinningskursus.

66

TEGNIES: Wen-asse – 10 dinge om te weet Wen-asse is ‘n baie ďĞůĂŶŐƌŝŬĞ ƐƚƵŬ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ wanneer dit by 4x4herwinnings kom, maar weet jy waarop om te let wanneer jy die regte ƉƌŽĚƵŬ ǀŝƌ ũŽƵ ďĞŚŽĞŌĞƐ kies? Angus Boswell gee raad.

Uitgewer: Anton Willemse Sr Redakteur: Angus Boswell Hoof van Ontwerp: Simone Anderson Joernalis: Lizaan Snyman Redaksionele & digitale koördineerder: Anton Willemse Jr Reaksionele konsultante: Louis Krouwkamp Marie Willemse Verkope: Anton Willemse Sr Medewerkers: ŶƚŽŶ Θ EĂƚĂƐŚĂ ^ĐŚƵƩĞ George van Deventer Jaco & Chantelle Potgieter Jason Fitzpatrick Johan Marais DĂƌĞƩĞ ĞŶŶĞƩ Rikus Truter Trygve Roberts Verspreiding: On The Dot Tel: +27 87 353 1331 WhatsApp: +27 87 353 1334 E-pos: assistance@onthedot.co.za *Jy kan ook die woord “Assist” na 31069 SMS sŝƌ ŵĞĞƌ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŽĨ ŶĂǀƌĂĞ͗ Redaksioneel: angus@4x4afrika.com | info@4x4afrika.com Advertensies: anton@4x4afrika.com Intekenaars: info@4x4afrika.com Avontuur Toere: anton@4x4afrika.com

Uitgegee deur M&A Media

&A M

M&A MEDIA

12 CEYLON ROAD, GLEN MARAIS, KEMPTON PARK, 1618 Directors: Mary Willemse | Anton Willemse Company Reg No: 2020/552870/07

BLADSY

40

40

Hoofredakteur: Mary Willemse

05

W

06

BLADSY

at ‘n krisis het die gewraakte C-woord nie vir die toerisme- en reisbedryf veroorsaak nie! Die afgelope twee jaar ǁĂƐ ǀĞƌǁŽĞƐƚĞŶĚ͕ ŵĞƚ ĚŝĞ ŚĞůŌĞ ǀĂŶ ^ƵŝĚͲ Afrikaanse restaurante wat na beraming hul deure gesluit het en gastehuise, lodges en reisagente wat op hul knieë gedwing is. Dan praat ons nog nie eers van die verwante sakeondernemings wat gesneuwel het nie.

En die oomblik toe ons weer kop optel en dit blyk dat dinge na “normaal” begin terugkeer het, kom die Omikron-variant, so op die vooraand van die somervakansie wat soveel besighede se ŚŽŽƉ ŽƉ ǀĞƌůŝŐƟŶŐ ĞŶ ŚĞƌƐƚĞů ǁĂƐ͘ ŝŶŶĞ ĚĂĞ word ‘n reisverbod op Suid-Afrika en die meeste van ons buurlande geplaas. Vlugte word gekanselleer en besprekings op ys gesit. Soos ek hier sit en skryf het omtrent die hele wêreld op die wa gespring – noem die land en ons is op die rooi lys! Dit sluit die Verenigde Koningkryk, Amerika, Kanada, Turkye, Sri Lanka, Oman, Australië, :ĂƉĂŶ͕ dŚĂŝůĂŶĚ͕ DĂƵƌŝƟƵƐ͕ ^ĞLJĐŚĞůůĞƐ ĞŶ selfs Uganda in.

Hou in gedagte dat toerisme werk verskaf aan sowat 4.5% van Suid-Afrika se totale bevolking en 3% van die Bruto Binnelandse Produk uitmaak. Dit is ‘n belangrike bedryf wat, volgens ‘n onlangse verslag deur die nuusorganisasie Al Jazeera, ‘n geraamde 10-miljard dollar (R140-miljard) in 2020 verloor het. Die gasvryheidsorganisasie Fedhasa beweer die jongste reisverbod het sowat R1-miljard

se gekanselleerde reisbesprekings vir die tydperk Desember tot Maart tot gevolg gehad – dit verteenwoordig ‘n verlies van 78%! Donker dae, inderdaad!

Daar was selfs ‘n oomblik wat ons almal se harte amper gaan staan het toe ons minister van gesondheid, Dr Joe Phaahla, aan die einde van November genoem het dat daar ook ‘n moontlike verbod op interprovinsiale reise kon kom, sou infeskies toeneem. Stel jou hierdie situasie voor – ‘n tweede agtereenvolgende jaar van geen gesinsvakansies, geen kans om te ontspan op die strand of in die berge nie en ŶŽŐ ͚Ŷ ũĂĂƌ ǀĂŶ ďŝƩĞƌ ŵŝŶ ŝŶŬŽŵƐƚĞ ǀŝƌ ĚŝĞ ƚŽĞƌŝƐŵĞďĞĚƌLJĨ͘ sŝƌ ‘n bedryf alreeds op sy knieë, sou dit ongetwyfeld die spyker in die doodskis gewees het KŶƐ ŬŽŶ ĂůŵĂů ŶĞƚ ͚Ŷ ƐƵŐ ǀĂŶ ǀĞƌůŝŐƟŶŐ ƐůĂĂŬ ƚŽĞ President Cyril Ramaphosa twee dae later tydens die “familievergadering” sterk uitspraak teen die paniekgevulde reaksie op Omikron gelewer het. Hy het gladnie doekies omgedraai nie en ruiterlik gesê dat die reisverbod “ongeregverdig” is en glad nie ‘n wetenskaplik ingeligte en weldeurdagte besluit was nie. Hierdie posisie is deur verskeie vooraanstande wetenskaplikes in die Wêreldgesondheidsorganisasie ondersteun. dŽƚ ŐƌŽŽƚ ǀĞƌůŝŐƟŶŐ ŚĞƚ ŚLJ ƐůĞŐƐ ͚Ŷ ĂĂŶŐĞƉĂƐƚĞ sůĂŬ ϭ aangekondig – derhalwe kan ons steeds plaaslik reis, maar dit blyk die skade wat reeds aangerig is weens die vlugte wat steeds wêreldwyd gekanselleer word is onomkeerbaar. Ten tyde van dié skrywe, was die Verenigde Koninkryk besig om sy reisverbod te heroorweeg, maar aangesien die variant nou ook in ander lande gerapporteer is, weet mens nie wat op ons wag nie. Dit lyk beslis of die reisbedryf maar vir nog ‘n rukkie sal moet vasbyt en probeer oorleef, uitdagings ten spyt. /ŶƚƵƐƐĞŶ͕ ŐĂĂŶ ǀŝƌ ũŽƵ ŝŶĞŶƟŶŐ͕ vermy besige openbare plekke en spandeer soveel tyd moontlik in die natuur en vars lug! Doen jou bes om die meeste van hierdie komende feesgety te maak – gaan kamp, glamp of bespreek ͚Ŷ ůŽĚŐĞ ŝŶ ^ƵŝĚͲ ĨƌŝŬĂ ƐĞ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ afgeleë plekke. Hulle het ons ondersteuning broodnodig.

insl. BTW

VANAF

R184 900

Verkoopsprys sluit 2-jaar/30 000km diensplan in.

En 5-jaar/200 000km promosie waarborg.

ModerneDakontwerp

Krag-tot-gewigverhouding

DrywerGeoriënteerde Kajuit

Agterste-Parkeerafstandbeheer

Ontdek jou volgende reisgenoot by SuzukiAuto.co.za

ABS, EBD, ESP en Dubbele Lugsakke

268ˑ Kattebaklaairuimte

4.9ˑ/100km

Gesels>> BREINKRAG

Ontdek die volgende besieningswaardighede, brûe, damme, ponte, Meiringspoort se 26 driwwe en ďĞƐŽŶĚĞƌĞ ƉĂĂŝĞ ǀĂŶ ^ƵŝĚĞůŝŬĞ ĨƌŝŬĂ ŝŶ ĚŝĞ ďůŽŬƌĂĂŝ͘ tŽŽƌĚĞ ŬĂŶ ŚŽƌŝƐŽŶƚĂĂů͕ ǀĞƌƟŬĂĂů ŽĨ ĚŝĂŐŽŶĂĂů ĞŶ ŝŶ ĞŶŝŐĞ ƌŝŐƟŶŐ ǁĞĞƐ͘ <ĂƉƉŝĞƐ ĞŶ ĚĞĞůƚĞŬĞŶƐ ǁŽƌĚ ŶŝĞ ŐĞďƌƵŝŬ ŶŝĞ͘ dĞƌ ǁŝůůĞ ǀĂŶ ƐƉĂƐŝĞ ŝƐ ĚŝĞ “brug”/”dam”/”drif”/”kloof”-deel van elke woord uitgelaat.

Daar is min dinge in die lewe wat kan meeding met ‘n vars koppie ďŽĞƌĞƚƌŽŽƐ͕ ƚĞƌǁLJů ũLJ ƵŝƩƵƵƌ ŽŽƌ ŽŶƐ ŬŽŶƟŶĞŶƚ ƐĞ ƉƌĂŐƟŐĞ ůĂŶĚƐŬĂƉƉĞ en natuurskoon. Met WƌŽƚĞĂ ŽīĞĞ is die aroma en smaak van die ŬŽĸĞǁŝŶŬĞů ŶŽƵ ŚĂĂůďĂĂƌ͕ ƐĞůĨƐ ŝŶ die boendoes. Hierdie innoverende ĨLJŶƉƌŽĞǁĞƌƐŬŽĸĞ ǁŽƌĚ ĚĞƵƌ ĚŝĞ <ĂĂƉƐƚĂĚƐĞ ŬŽĸĞƌŽŽƐƚĞƌƐ ŐĞďƌŽƵ ĞŶ is beskikbaar in espresso-, premiumen ontbytmengsels. Daar is ook nou ‘n kafeïen-vrye opsie beskikbaar. ǁǁǁ͘ƉƌŽƚĞĂĐŽīĞĞ͘ĐŽ͘njĂ

Vir Avontuur Afrika is jou opinie en mening baie belangrik. Ons wil graag hê dat jy, as leser, met ŽŶƐ ŐĞƐĞůƐ ĞŶ ŽŶƐ ƉůĂƞŽƌŵƐ gebruik om jou mening oor die bedryf te deel. Word ons leser van die maand en staan ‘n kans om ‘n geskenkpak van WƌŽƚĞĂ ŽīĞĞ ter waarde van R500 te wen, perfek vir daardie koppie boeretroos in die veld. www.4x4afrika.com @avontuuradventure_afrika @AdventureAvontuurAfrika Adventure Afrika info@4x4afrika.com

Briewe van ons lesers Beverley le Grange skryf: Met almal wat hierdie tyd van die jaar begin dink aan luilekker vakansies, kon ek nie anders as om terug te dink aan sommige van die feesseisoene wat ons in ǀĂŶ ĚŝĞ ŵŽŽŝƐƚĞ ƵŝƚŚŽĞŬĞ ǀĂŶ ŽŶƐ ŬŽŶƟŶĞŶƚ ŐĞǀŝĞƌ ŚĞƚ ŶŝĞ͘ 'ĞĚƵƌĞŶĚĞ ϮϬϭϲͬϭϳ het ons drie weke en meer as 6 000km deur Kaokoland, die Kunenerivier, ƚŽƐŚĂ EĂƚƵƵƌƌĞƐĞƌǀĂĂƚ͕ ^ŽƐƐƵƐǀůĞŝ͕ ^ĞƐĨŽŶƚĞŝŶ͕ DĂƌŝĞŶŇƵƐƐ͕ WƵƌŽƐ͕ WĂůŵǁĂŐ ĞŶ ,ĞŶƟĞƐďĂĂŝ ŐĞƌĞŝƐ͘ KŶƐ ŚĞƚ ŽŽŬ ĚŝĞ ďĞƌƵŐƚĞ sĂŶ LJů͛Ɛ WĂƐ ƐƵŬƐĞƐǀŽů ĂĂŶŐĞƉĂŬ͘ KŶƐ <ĞƌƐĨĞĞƐ ŝŶ ͚EŝĞŵĂŶĚƐůĂŶĚ͛ ŶĂďLJ sĂŶ LJů͛Ɛ ǁĂƐ ǀĞƌĂů ͚Ŷ ďĞƐŽŶĚĞƌĞ ĞƌǀĂƌŝŶŐ͘ Aangesien ons te laat opgedaag het om die pas veilig aan te pak, het ons besluit om ‘n massiewe ďŽŶĮƌĞ te maak, ons daktente op te slaan, ‘n paar kersliggies te hang en bloot die geseënde saamwees in die natuur saam met ons hartsmense te geniet.

Die volgende oggend het ons die klipperige afdraande van Namibië se berugste pas ĂĂŶŐĞƉĂŬ ĞŶ ŽŶƐ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ĞŶ ƐůĞĞƉǁĂ ŚĞƚ Ăů ŽŶƐ ǀĞƌǁĂŐƟŶŐĞ ŽŽƌƚƌĞĨ ƚŽĞ Ěŝƚ ƐŽŵŵĞƌ ůĂŐͲůĂŐ die pas met verskeie uitdagende hindernisse kafgedraf het. Met groot trots het ons ons klippe op die stapel aan die onderkant bygevoeg, omring deur glimlaggende Himbas. Ons beplan weer ‘n Namibië-trek gedurende hierdie feesseisoen, maar waar ons Kersfees gaan vier is steeds ‘n raaisel – ons sal maar sien waarheen die pad ons lei! Ύ ĂŶŬŝĞ ĚĂƚ ũLJ ŽŶƐ ĚĂĂƌĂĂŶ ŚĞƌŝŶŶĞƌ ŚĞƚ ŚŽĞ ďĞůĂŶŐƌŝŬ Ěŝƚ ŝƐ Žŵ ĚĂĂƌĚŝĞ ĂĨŐĞůĞģ ƌŽĞƚĞƐ ƚĞ ŶĞĞŵ͕ ŽƉ ƐŽĞŬ ŶĂ ǁŽŶĚĞƌůŝŬĞ ĂǀŽŶƚƵƌĞ͘ 'ĞŶŝĞƚ ũŽƵ ƌĞŝƐ͕ ĞŶ ĚĞĞů ͚Ŷ ƉĂĂƌ ŚĞƌŝŶŶĞƌŝŶŐĞ ŵĞƚ ŽŶƐ ǁĂŶŶĞĞƌ ũLJ ƚĞƌƵŐŬĞĞƌ͘ ʹ ZĞĚ͘

Jy vra – ons antwoord Hoe kry ek my bakkie reg vir die boendoes?

Nadat ek onlangs deur jul tydskrif geblaai en al die wonderlike afgeleë plekke gesien het, is ek geïnspireer om ‘n avontuur te beplan. Daar is egter soveel menings oor wat om op jou voertuig aan te bring en wat nie. Wat is die ďĞůĂŶŐƌŝŬƐƚĞ ďLJŬŽŵƐƟŐŚĞĚĞ ĞŶ ŽƉŐƌĂĚĞƌŝŶŐƐ Žŵ ŵLJ ƌLJĚŝŶŐ ŐĞƌĞĞĚ ƚĞ ŬƌLJ ǀŝƌ ͚Ŷ ůĂŶĚƌĞŝƐ͍ – Brandon Davis

BANDE: Jou bande is die enigste ding wat jou van die grond skei. ‘n Goeie stel alle-terrein bande is ideaal om alles van die snelweg tot sand, modder en klippe aan te pak, danksy hul geharde konstruksie en robuuste loopvlak. Hulle is taaier as standaard padbande, met sterker sywande, wat hulle minder geneig maak om skade op te doen wanneer hulle oor rowwer terrein gaan.

VEERSTELSEL OPGRADERING: ‘n Veerstelsel opgradering (in kombinasie met groter bande) sal die voertuig se grondvryhoogte verhoog, wat jou vermoë om meer uitdagende terrein aan te pak aansienlik sal verbeter. Daar is inherent niks fout met die oorspronklike veerstelsels wat deur vervaardigers in standaardvoertuie gebruik word nie, maar deur dit met ‘n swaardiens veerstelsel te vervang sal jou vragvermoë ŐĞŶŽĞŐƐĂĂŵ ǁĞĞƐ Žŵ ͚Ŷ ǀŽůůĞ ǀƌĂŐ ŬĂŵƉƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ĞŶ passasiers te dra terwyl jy steeds veilig binne die vraglimiet van die voertuig bly.

HERWINNINGSTOERUSTING: Maak seker dat jy in die regte ƌĞĞŬƐ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐͲ ĞŶ ŚĞƌƐƚĞůƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ďĞůġ ĞŶ ŽĞĨĞŶ ŚŽĞ Žŵ Ěŝƚ ĞīĞŬƟĞĨ ƚĞ ŐĞďƌƵŝŬ͘ ŝĞ ďĞůĂŶŐƌŝŬƐƚĞ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ƐůƵŝƚ ͚Ŷ ŐƌĂĂĨ ;ŵĂĂŬ ƐĞŬĞƌ Ěŝƚ ŝƐ ŵĂŬůŝŬ ƚŽĞŐĂŶŬůŝŬͿ ĞŶ ͚Ŷ ƐƚĞů ƉůĂƐƟĞŬ herwinningspore in. Jy behoort ook ‘n volledige herwinningstel wat ‘n sleeptou, rukband, boogboeie en handskoene insluit, aan te skaf. Sou jou voertuig nie gegradeerde herwinningspunte beskik nie, vergewis jouself van waar om die boeie en bande aan jou voertuig se onderstel vas te maak indien dit nodig sou wees (moet nooit die sleephaak gebruik nie!).

‘n Wen-as kan ook ‘n lewensredder wees as jy alleen reis en in die moeilikheid beland.

DAKRAK: ‘n Dakrak is ideaal vir die berging van ekstra ďƌĂŶĚƐƚŽĨ͕ ŬĂŵƉƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͕ ůŝŐƚĞ ďĂŐĂƐŝĞ͕ ŬĂũĂŬŬĞ ĞŶ ĂŶĚĞƌ ƐƉŽƌƩŽĞƌƵƐƟŶŐ͘ KŶƚŚŽƵ ĞŐƚĞƌ Žŵ ŶŝĞ ĚŝĞ ƌĂŬ ƚĞ ƐǁĂĂƌ ƚĞ ůĂĂŝ ŶŝĞ͕ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ƐĞ ŵĂƐƐĂŵŝĚĚĞůƉƵŶƚ ŶĞŐĂƟĞĨ beïnvloed. Kies aluminium aangesien dit sterk, dog liggewig is.

LAAISTELSEL: ‘n Stewige laaistelsel is ‘n goeie manier om die ƐƚŽŽƌƉůĞŬ ĂŐƚĞƌ ŝŶ ũŽƵ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ƚĞ ŽƉƟŵĂůŝƐĞĞƌ ĞŶ ƐĂů ŚĞůƉ Žŵ alles netjies en maklik toeganklik te hou.

DUBBEL BATTERYSTELSEL͗ ĂƩĞƌLJŬƌĂŐ ŝŶ ĚŝĞ ďŽƐ ŐĞĞ ĚŝĞ meeste landreisigers grys hare, veral wanneer die kampyskas nie meer die bier koud hou wanneer die kwik tot bo 40 grade ďĞŐŝŶ ƐƚLJŐ ŶŝĞ͘ ͚Ŷ ĞƚƌŽƵďĂƌĞ ĚƵďďĞůďĂƩĞƌLJ ůĂĂŝƐƚĞůƐĞů sal verseker jy hou nie net die yskas aan die gang nie, maar ook ander noodsaaklikhede soos LED-ligte en omskakelaars sonder ĚŝĞ ƌŝƐŝŬŽ ĚĂƚ ũLJ ũŽƵ ŵŽƚŽƌďĂƩĞƌLJ ůĞĞŐƚĂƉ͘ Ŭ ƐŽƵ ͚Ŷ ϰϬ ŵƉ Ͳ ƚŽƚͲ ůĂĂŝĞƌ ĂĂŶďĞǀĞĞů ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ũŽƵ ďĂƩĞƌLJ ďĂŝĞ ǀŝŶŶŝŐĞƌ sal herlaai, selfs wanneer jy teen ‘n lae spoed rondry op soek na wild. dĞƌ ĂĨƐůƵŝƟŶŐ ƐĂů ũLJ ŝŶ ĚŝĞ ĞĞƌƐƚĞ ƉůĞŬ ǁŝů Śġ ũŽƵ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ŵŽĞƚ die regte eienskappe hê, so oorweeg ‘n opsie met ‘n leerraamonderstel, hoë grondvryhoogte, ‘n laestrek-ratkas (nie net vierwielaandrywing nie) en ‘n ewenaarslot. *Simon werk al vir meer as twee dekades as ‘n self-ry ƐĂĨĂƌŝŐŝĚƐ ĞŶ ŚĞƚ ϭϮ ũĂĂƌ ŐĞůĞĚĞ hůƟŵĂƚĞ ĚǀĞŶƚƵƌĞƐ͕ ǁĂƚ ƚŽƉŐĞŚĂůƚĞ ƐĞůĨͲƌLJͲĂǀŽŶƚƵƌĞ ďŝĞĚ͕ ďĞŐŝŶ͘ KONTAK: нϮϳ ϴϰ ϰϰϳ ϰϲϲϲ ͮ ƐŝŵŽŶΛƵůƟŵĂƚĞĂĚǀĞŶƚƵƌĞƐ͘ƚǀ ͮ ǁǁǁ͘ƵůƟŵĂƚĞĚĂĚǀĞŶƚƵƌĞƐ͘ƚǀ

BLADSY

Ons het vir Simon Steadman van Ultimate Adventures gevra om hierop uit te brei: Ons kan boeke oor hierdie onderwerp skryf, maar kom ons kyk na sommige van die belangrikste opgraderings om te verseker dat jy gereed is om enige pad met selfvertroue aan te pak.

09

In die

Nuus...

Isuzu se nuwe mu-X reg vir aksie

T

weede-generasie voertuie moet altyd sterker, beter en mooier wees om die aandag te behou. Met Isuzu se tweede-generasie mu-X het hulle vir seker die voorkoms reg gekry en alhoewel ons dit nog nie bestuur het nie, klink dit of dit ‘n uiters bekwame

voertuig is. ŝĞ ŵƵͲy ŝƐ ŐĞďĂƐĞĞƌ ŽƉ ĚŝĞ ͲDĂdž ďĂŬŬŝĞ ǁĂƚ ŶĂ ǀĞƌǁĂŐƟŶŐ in 2022 die mark sal betree en het ‘n skerper skouerlyn, meer prominente sierrooster en opvallende LED hoof- en agterligte.

Die Onyx-vlagskipmodel spog met modieuse 20-duim wiele in ĚŝĂŵĂŶƚǀŽƌŵŝŶŐĞ ǀĞůůŝŶŐƐ ĞŶ ĚŝĞ ůĂĞƌ ƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞǀůĂŬ >^ ďĞƐŬŝŬ oor 18-duim wiele. Die twee basislyn LS-modelle loop op 17-duim allooiwiele.

Die sewesitplek sportnutsvoertuig is heelwat groter binne, met verbeterde afwerkings en laer geraas- en vibrasievlakke danksy hersiende klankdempende isolasieplasing en die onderstel wat beide ligter en stywer is.

Al vier die modelle in die nuwe reeks word aangedryf deur Isuzu se bekende 3.0-liter diesel enjin, gekoppel aan ‘n sesgang ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ƌĂƚŬĂƐ͘ ŝĞ ŝŶŐĞŶŝĞƵƌƐ ŚĞƚ ĚŝĞ ƵŝƚƐĞƚ ŵĞƚ ϭϬŬt ƚŽƚ 140kW verbeter met wringkrag van 450Nm. Daar was ‘n sterk fokus om enjingeraas te verminder en brandstofverbruik te verbeter – volgens die vervaardiger kan jy nou 7.6 liter/100km verwag. Hierdie aandryfstelsel het homself al bewys as betroubaar en goed geskik vir die rowwe Afrika paaie en toestande. ͚Ŷ EƵǁĞ ŵƵůƟͲŝŶůŝŐƟŶŐƐŬĞƌŵ ǀŝƌ ĚŝĞ ďĞƐƚƵƵƌĚĞƌ ŝƐ ŚĞůĚĞƌ ĞŶ ŵĂŬůŝŬ Žŵ ƚĞ ǀĞƌƐƚĂĂŶ ĞŶ ĚĂĂƌ ŝƐ ſĨ ͚Ŷ ϳͲĚƵŝŵ ŽĨ ϵͲĚƵŝŵ ŝŶůŝŐƟŶŐͲ en vermaakraakskerm met kabellose Apple CarPlay of Android Auto versoenbaarheid. Die skerm vertoon ook beelde van die tru-kamera, wat standaard op al die modelle is en die klankstelsel ďŝĞĚ ƐĞƐ ŽĨ ĂŐƚ ůƵŝĚƐƉƌĞŬĞƌƐ͕ ĂĬĂŶŐĞŶĚĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ŵŽĚĞů͘ KƉ die geriefsfront spog die die Onyx-model met ‘n elektronies verstelbare bestuurdersitplek en dieper rugsteun vir die voorste sitplekke. Die agtersitplekke is 30mm wyer.

Die mu-X het ‘n vyfster ANCAP-gradering behaal, wat die nuweling se hoë-graad veiligheidstelsels beklemtoon. Benewens

standaard spoedbeheer en baanbystandbeheer, maak Isuzu se Intelligent Driver Assistant System (IDAS) sy debuut in die Onyx model. Dit is ‘n indrukwekkende ƌĞĞŬƐ ĂŬƟĞǁĞ ĞŶ ƉĂƐƐŝĞǁĞ ƚĞŐŶŽůŽŐŝĞģ ǁĂƚ ŵĞƚ ďĞŚƵůƉ ǀĂŶ ŝŶƐĞƩĞ ǀĂŶ ͚Ŷ ǀŽŽƌŐĞŵŽŶƚĞĞƌĚĞ ĚƵďďĞůĞ ŬĂŵĞƌĂ ŽƉ padtoestande reageer om botsings te vermy.

Die LS-modelle (in agteraangedrewe en 4x4 dryfstelsels beskikbaar) is ‘n bietjie knap op geriefskenmerke vir die prys en die Onyx 4x4 is R25 000 duurder as segment mededingers soos die Toyota Fortuner VX en Ford Everest >d ͕ ǁĂƚ ĂůďĞŝ ŵĞƚ ŬƌĂŐƟŐĞƌ ĂĂŶĚƌLJǁŝŶŐ ƐƉŽŐ͘ ŝƚ ŐĞƐġ͕ die mu-X behoort ‘n goeie kopie te wees wat enige 4x4uitdaging die hoof sal bied.

Modelreeks & prys: • 3.0 Ddi mu-X 4x2 LS A/T: R693 800 • 3.0 Ddi mu-X 4x4 LS A/T: R771 600 • 3.0 Ddi mu-X 4x2 LSE A/T: R763 300 • 3.0 Ddi mu-X 4x4 ONYX A/T: R860 500 Ύ ůůĞ ŵŽĚĞůůĞ ǁŽƌĚ ĚĞƵƌ ͚Ŷ ϱ ũĂĂƌͬϭϮϬ ϬϬϬŬŵ ǁĂĂƌďŽƌŐ gedek.

Voertuigverkope lyk gesonder

10

BLADSY

‘n Toename van 24.8% in verkope van nuwe voertuie in 2021, vergeleke met 2020, is ‘n goeie teken dat verbruikersvertroue stadigaan besig is om op te tel. Dit, sê ekonome, is ten spyte van ‘n magdom nuwe uitdagings, insluitend ‘n styging in die brandstofprys, hoër rentekoerse wat lenings duurder maak, konstante beurtkrag en die breër gevolge van die Covid-19 pandemie.

Tot op datum het die nuwe motormark 428 131 verkope genoteer, byna 25% meer as die 342 956 eenhede wat tot November verlede jaar verkoop is. In November het 41 588 nuwe voertuie huis gekry, 6.6% hoër as verlede jaar se syfer en 553 eenhede meer as in Oktober. Alhoewel die verkope van ligte kommersiële voertuie in November met 0.8% tot 11 156 eenhede gedaal het, het passasiersvoertuie met ‘n indrukwekkende 9.4% tot 27 828 eenhede gestyg. Daar was veral ‘n toename in verkope deur die motorhuurmark met 4 771 verkope oor beide hoofsegmente, maar die huidige reisverbod mag dalk daardie groei in die wiele ry.

Wesbank se bemarkings- en kommunikasiehoof, Lebogang 'ĂŽĂŬĞƚƐĞ ǀŽĞů ƉŽƐŝƟĞĨ ĚĞƵƌ ƚĞŬĞŶƐ ĚĂƚ ŵĂƌŬƚŽĞƐƚĂŶĚĞ besig is om te verbeter “Tydens 2020 het die voertuigmark slegs twee keer die 40 000 eenhede merk oorskry en dit was in die eerste twee maande, voordat inperkingsregulasies ingestel is. In vergelyking, is dié mylpaal reeds vyf keer in 2021 behaal, insluitende die afgelope vier maande.”

Ten spyte van voorraadtekorte, is verbruikers beslis bederf met wye keuses, gegewe ‘n verskeidenheid van strategiese bekendstellings in 2021, insluitend die plaaslik vervaardigde Corolla Cross in die gewilde oorgangsportnutsvoertuig segment. Daar is ook ‘n aantal nuwe bakkies met mededingende pryse, insluitend die nuwe Nissan Navara (wat ook plaaslik gebou word) en spog met verkope van net minder as 3 000 eenhede in die eerste vier maande sedert bekendstelling.

Veilige wiele

Heelwat Suid-Afrikaners is ken ongetwyfeld daardie sinkende gevoel wanneer jy soggens by jou kar kom en dit staan op bakstene. Nou kan jy egter een tree voor misdadigers bly, danksy Auto-Grip wiel sluitmoere, wat deur Grip Tech vervaardig word.

Hierdie slim sluitmoere benodig ‘n toegewyde vyfpen ŽŶƚƐůƵŝƚŐĞƌĞĞĚƐŬĂƉ ƚŽĞƐƚĞů͕ ǁĂƚ ƐůĞŐƐ ĂĂŶ ͚Ŷ ƐƉĞƐŝĮĞŬĞ ŵŽĞƌ vasgesleutel is. Skelms sal vinnig agterkom daar is verdere veiligheidshindernisse en pogings om die wielmoere met geweld te verwyder, sal ook nie slaag nie. Vir seker musiek in ons almal se ore, aangesien die wielmoere ook gebruik

kan word om ander waardevolle items soos byvoorbeeld hekmotors, sonpanele, pompe en kragopwekkers vas te maak. ĂĂƌ ŝƐ ƚǁĞĞ ŐƌŽŽƩĞƐ͘ ŝĞ swaardiens GTX (vir Grip-Tech eXtreme) is op vragmotors en industriële toepassings gemik en werk met ‘n M22 x 1.5 bout. Die LNX wielmoere gebruik óf ‘n M12 x 1.5 óf M14 x 1.5, wat op passasiersvoertuie en ligte handelsvoertuie gebruik kan word.

Meer krag vir JAC se T8-bakkie

BAIC B40 Plus in SA bekendgestel

Na ‘n lae-impak onthulling laat in 2019, het BAIC Suid-Afrika nou amptelik sy B40 Plus – ‘n Chinees-ontwerpte SNV met militêre wortels wat by die maatskappy se plaaslike fabriek in Coega, buite Gqeberha gebou word – bekendgestel. Dit lyk ‘n bietjie soos ‘n kruising tussen ‘n Hummer en ‘n Jeep Wrangler met sy vyfgleufrooster, breë wielboë en kenmerke soos ‘n verwyderbare dak, windskerm wat kan platvou en prominente herwinningshakke.

Die oulike buksie spog met ‘n leerraam-onderstel, met ‘n dubbele wensbeen voorveerstel en soliede agteras, alles op kronkelvere. ‘n Kiesbare 4WD-stelsel met ‘n meganiese laestrek-ratkas en agterste ewenaarslot voeg veldry vermoë by ‘n elektroniese stelsel wat sluit vastrapbeheer, ESC en heuwelhulp- en afdraandbeheer insluit. Grondvryhoogte is ‘n ƐŬĂŇŝŬĞ ϮϭϬŵŵ ŵĞƚ ƵŝƚƐƚĞŬĞŶĚĞ ϯϳͲ ĞŶ ϯϭͲŐƌĂĚĞ ŶĂĚĞƌŝŶŐƐͲ en vertrekhoeke.

Twee turbo-aangejaagde 2.0-liter enjins word aangebied: ‘n petrol opsie wat 160kW krag en 320Nm wringkrag teen 1750-4500rpm ontwikkel, of ‘n diesel met 110kW krag en 350Nm wringkrag teen 1800-2800rpm. Albei is gekoppel aan ‘n sesgang-handratkas.

In die kajuit is daar verskeie gevorderde kenmerke wat ‘n ƚƌƵŬĂŵĞƌĂ͕ ƉĂƌŬĞĞƌĂĨƐƚĂŶĚďĞŚĞĞƌ ĞŶ ͚Ŷ ĂĂŶƉĂƐďĂƌĞ ŝŶůŝŐƟŶŐƐͲ en vermaakvertoonskerm insluit. Daar is vyf modelle in die ƌĞĞŬƐ͕ ŵĞƚ ĚƌŝĞ ƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞ ǀůĂŬŬĞ ;^ƚĂŶĚĂƌĚ͕ ,ƵŶƚĞƌ ĞŶ Champion) en pryse wissel van R549 500 tot R629 500. Die B40 Plus word verkoop met ‘n 5 jaar/120 000 km waarborg en die opsie van verskeie diensplanne.

Maak jou merk met ‘n X-Rider

As die Isuzu D-Max X-Rider al voorheen jou oog gevang het, is dit nóú die tyd om een van die nuutste weergawes, waarvan slegs 210 vervaardig sal word, elk met ‘n unieke genommerde plaat in die enjin, op te raap. Daar word drie X-Rider Limited ĚŝƟŽŶͲŵŽĚĞůůĞ ĂĂŶŐĞďŝĞĚ ǁĂƚ ƐƉŽŐ ŵĞƚ ϭϴͲĚƵŝŵ ĂůůŽŽŝǁŝĞůĞ͕ swart dakrelings, ‘n matstel met die X-Rider logo en ‘n laaibak rolluik. ŝĞ >ŝŵŝƚĞĚ ĚŝƟŽŶ Ϯ͘ϱͲůŝƚĞƌ ŽƉƐŝĞƐ ŝƐ ſĨ ĚŝĞ ǀLJĨŐĂŶŐͲ ŚĂŶĚƌĂƚ ŽĨ ǀLJĨŐĂŶŐͲŽƵƚŽ͕ ŵĞƚ ƵŝƚƐĞƩĞ ǀĂŶ ϭϬϬŬt ŬƌĂŐ ĞŶ 320Nm wringkrag, pryse wissel teen R552 400 en R572 100 ŽŶĚĞƌƐŬĞŝĚĞůŝŬ͘ ŝĞ ϯ͘ϬͲůŝƚĞƌ ŽƉƐŝĞ͕ ŵĞƚ ŬƌĂŐƵŝƚƐĞƩĞ ǀĂŶ 130kW krag en 380Nm wringkrag, beskik oor ‘n sesgang-outo en sal jou R624 400 uit die sak jaag.

D-Max bakkies word verkoop met ‘n 5-jaar/90 000km diensplan, met die opsie van uitgebreide dekking en diensplanne deur Isuzu Mobility.

/Ŷ ϮϬϭϵ ŝƐ ĚŝĞ : dϴͲďĂŬŬŝĞ ŝŶ ^ƵŝĚͲ ĮƌŬĂ ďĞŬĞŶĚŐĞƐƚĞů ĂƐ nog ‘n goedkoper Chinees-vervaardigde opsie. Dit is die agtste generasie van die bakkie – wat redelik goed kers vashou met ander rolspelers in terme van tegnologie, voorkoms en afwerkings – en word na 40 lande uitgevoer.

Die jongste evolusie is die 2.0-liter TCi-dubbelkajuit, wat nou 104kW krag en 320Nm teen 1 600-2 600rpm ontwikkel (4kW meer as die vorige 1.9-liter turbodiesel).

Die vervaardiger gee ‘n verdienstelike brandstofverbruik van 8.7 liter/100km aan. Die nuwe enjin is deur die Duitse maatskappy FEV ontwikkel en spog met ‘n elektriese veranderlike geometrie turbo, gekoppel aan ‘n sesgang handratkas. Dit is beskikbaar met óf agter-aandrywing óf ‘n kiesbare BorgWarner 4WD-stelsel en ‘n agterste ewenaarslot.

Die bakkie ry op ‘n leer-raam onderstel met ‘n dubbele wensbeen veerstelsel op krulvere voor en ‘n soliede agteras met ďůĂĚǀĞƌŝŶŐ͘ ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ďĂŝĞ ƌƵŝŵ ϱ ϯϮϱŵŵ ůĂŶŬ ŵĞƚ ͚Ŷ ĂƐĂŌĂŶĚ van 3 090mm wat baie spasie bied, alhoewel die laaivrag op slegs 900kg gelys is en die sleepkapasiteit op 2 000kg.

Buiten die massiewe sierrooster, sluit ander kenmerke yĞŶŽŶ ŚŽŽŇŝŐƚĞ͕ > ͲĚĂŐƌLJůŝŐƚĞ͕ ĚƵďďĞůͲ ĂŐƚĞƌůŝŐƚĞ ĞŶ tweekleur-alloowiele met 265/60 R18 bande in. Die swart wielboë en stylstaaf op die bak dra by tot die leefstyl aantrekkingskrag. Veiligheidskenmerke sluit ‘n banddruk moniteringstelsel, dubbele lugsakke, ABS, ESC, vastrapbeheer, voertuigdinamikabeheer en heuwelhulpbeheer in.

In ooreenstemming met segment-mededingers, bied die T8 se binneruim ‘n reeks geriewe, insluitend ‘n sentrale 9-duim raakskerm met Android Auto en Apple CarPlay-verbinding. Jy ƐĂů ŽŽŬ ͚Ŷ ŵƵůƟͲŝŶůŝŐƟŶŐƐŬĞƌŵ ǀŽŽƌ ĚŝĞ ďĞƐƚƵƵƌĚĞƌ͕ ƚƌƵŬĂŵĞƌĂ͕ ƐƉŽĞĚďĞŚĞĞƌ͕ ƉĂƌŬĞĞƌĂĨƐƚĂŶĚďĞŚĞĞƌ ĂŐƚĞƌ͕ ƐĞŶƚƌĂůĞ ƐůƵŝƟŶŐ͕ elektriese vensters en fop leer sitplekke kry.

Die T8-bakkie is by enige van JAC se 60 handelaars beskikbaar en is mededingend geprys teen R412 400 vir die 4x2 en R462 400 vir die 4x4. Alle modelle word verkoop met ‘n 5-jaar/150 000km waarborg en 5-jaar/60 000km diensplan.

Ford het onlangs die 2022 Ranger onthul en beweer dat dit die beste, mees veelsydige en mees bekwame Ranger is wat tot dusver gebou is. Die motorvervaardiger, wat hierdie weergawe die “kliënt se Ranger” noem, het met kliënte wêreldwyd saamgewerk – insluitend Suider-Afrika – om ‘n selfs meer begeerlike bakkie-vennoot te skep.

D

ie derde-gernerasie Ford Ranger, gebaseer op die dϲ ƉůĂƞŽƌŵ͕ ďĞŚŽŽƌƚ ŐĞĚƵƌĞŶĚĞ ϮϬϮϮ ƉůĂĂƐůŝŬ beskikbaar te wees en word in Suid-Afrika en Thailand gebou. Dit is langer en wyer, met ‘n opgedateerde binneruim, buitekant en belangrike veranderinge onder die vel. Daar sal ook addisionele enjins bekendgestel word, wat die 3.0-liter V6 turbodiesel en 2.3-liter 4-silinder Ecoboost petrolenjins insluit.

Hierdie jongste Ranger ontwerp is deur die Ford Produk Ontwikkelingsentrum in Australië gedryf, in lyn met wat die maatskappy "Global truck design DNA" noem. Die nuwe vooraansig herinner sterk aan dié van die Amerikaanse topverkoper F-150, met ‘n prominente en wye sierrooster omring deur ‘n C-vormige strook dagryligte. Dié vorm word in die nuwe agterligte, geleë in ‘n herontwerpte agterklap, herhaal en die heelwat wyer modderskerms laat die bakkie oor die algemeen meer aggressief lyk.

Wielkeuses sal wissel van 17- tot 20-duim allooiwiele ;ĂĬĂŶŐĞŶĚ ǀĂŶ ĚŝĞ ŵŽĚĞůͿ ĞŶ ĚĂĂƌ ŝƐ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ƵŝƚĞƌƐ ŶƵƫŐĞ

nuwe kenmerke, soos die ingeboude trappie net agter die agterwielboë om toegang tot die laaibak te vergemaklik. ĂĂƌ ŝƐ ŽŽŬ ƐůĞĞƉƌŝŶŐĞ ŽƉ ĚŝĞ ǀŽŽƌƐƚĞ ďƵīĞƌ ĂĂŶŐĞďƌŝŶŐ͘ Buiten ‘n duursame voering in die laaibak, word die Ranger se aantrekkingskrag as ‘n nutsvoertuig verder verhoog met ͚Ŷ ǀĞƌƐŬƵŝĩĂƌĞ ůĂĂŝďĞĚͲǀĞƌĚĞůĞƌƐƚĞůƐĞů͕ ƐLJƌĞģůŝŶŐƐ ŵĞƚ ĞŬƐƚƌĂ vasmaakpunte en ‘n agterklap wat as werkbank kan diens doen.

50 mm blyk ‘n sleutelkenmerk in die herontwerp te wees.

Om die nuwe V6-enjin te akkommodeer en om lugvloei na die verkoeler te verbeter is die enjinruimte van die onderstel en daarmee saam die hele spoorwydte met 50mm verbreed. Op 1 610mm is dit nou nader aan die VW Amarok se 1 654mm.

Met ‘n wyer spoorwydte kry jy uiteraard ‘n breër liggaam, wat die ingenieurs in staat gestel het om die laaibed basis sodanig ƚĞ ǀĞƌŐƌŽŽƚ ƐŽĚĂƚ ͚Ŷ ǀŽůŐƌŽŽƩĞ ƉĂůĞƚ ŶŽƵ ƚƵƐƐĞŶ ĚŝĞ ǁŝĞůďŽģ pas. Die voorwielposisie is ook met 50mm vorentoe geskuif, wat die wielbasis verleng, die naderingshoek verbeter en ŵĞĞƌ ĂƌƟŬƵůĂƐŝĞ ďLJ ĚŝĞ ǀŽŽƌǁŝĞůĞ ǀŽĞŐ͘

Aandryfstelsels EĂ ǀĞƌǁĂŐƟŶŐ ƐĂů ĚĂĂƌ ďLJŬŽŵĞŶĚĞ aandryfstelsels wees om van te te kies. Die kernaanbod sal die betroubare 2.0-liter viersilinderturbodiesel opsies bly, met twee ŬƌĂŐƵŝƚƐĞƩĞ ŽƉ ĚŝĞ ĞŶŬĞůĞ ƚƵƌďŽ ʹ die huidige bi-turbo sal waarskynlik onveranderd bly en ‘n 3.0-liter V6 turbodiesel sal bygevoeg word.

Laasgenoemde is waarskynlik die enjin wat tans in die F-150 gebruik word en 186kW krag teen 3 250rpm en 600Nm se wringkrag vanaf 1 750rpm ontwikkel. ‘n Viersilinder 2.3-liter Ecoboost-enjin wat elders in die Ford-stal gebruik word (in onder meer die Mustang) ontwikkel ‘n 201kW/420Nm kombinasie. Ford het ook aangedui dat die RangerƉůĂƞŽƌŵ ŝŶ ĚŝĞ ƚŽĞŬŽŵƐ ĂůƚĞƌŶĂƟĞǁĞ ĂĂŶĚƌLJŌĞŐŶŽůŽŐŝĞģ ;ŵĞƚ ĂŶĚĞƌ ǁŽŽƌĚĞ͕ hibried en elektries) kan ondersteun. ŝĞ ďĞƐƚĂĂŶĚĞ ϭϬͲƐƉŽĞĚ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ƌĂƚŬĂƐ ŝƐ ĂĂŶŐĞƉĂƐ ĞŶ ĚŝĞ ǁƌŝŶŐŬƌĂŐŽŵƐĞƩĞƌ hersien en sal die top oordragkeuse bly, tesame ŵĞƚ ͚Ŷ ƐĞƐŐĂŶŐ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ĞŶ ŚĂŶĚƌĂƚ ŽƉƐŝĞƐ͘ Twee vierwielaangedrewe stelsels word beplan: ‘n standaard lae-strek ratkas wat die bestuurder toelaat om in die ry tussen 4H en 4L te wissel en ‘n voltydse of permanente 4WD-stelsel met wat Ford “select-and-forget” noem. Ons aanvaar (hoop!) dat die agterste ewenaarslot ‘n standaardfunksie sal bly. ŝĞ ďŝŶŶĞƌƵŝŵ ŝƐ ŽŵǀĂƩĞŶĚ ŚĞƌƐŝĞŶ ĞŶ ŝƐ ŶŽƵ selfs meer digitaal van aard. Baie van die voorheen verspreide knoppies en funksies is nou saamgevat in die ƐĞŶƚƌĂůĞ ǀĞƌƟŬĂĂů ŐĞŽƌŝģŶƚĞĞƌĚĞ ϭϬ͘ϭͲ ƚŽƚ ϭϮͲĚƵŝŵ ƌĂĂŬƐŬĞƌŵ ;ĂĬĂŶŐĞŶĚ ǀĂŶ ĚŝĞ ŵŽĚĞů ǁĂƚ ũLJ ŬŝĞƐͿ͕ ŵĞƚ ĚŝĞ ŶƵƵƚƐƚĞ SYNC® 4-stelsel wat onder meer Apple CarPlay/Android Auto koppelbaarheid insluit.

,ŝĞƌĚŝĞ ŶƵǁĞ ƐŬĞƌŵ ďĞŚĞĞƌ ŽŽŬ ĚŝĞ ŝŶůŝŐƟŶŐͲ ĞŶ vermaakstelsels asook verskeie voertuigfunksies soos die 360-grade kamera en ‘n indrukwekkende ŶƵǁĞ ďĞůŝŐƟŶŐƐƚĞůƐĞů ǁĂƚ ŽŵƌŝŶŐĞŶĚĞ ůŝŐƚĞ insluit (ideaal vir wanneer jy in die donker moet kamp opslaan!). Die bestuurder se vertoonskerm is ook meestal digitaal, alhoewel ĚŝĞ ůƵŐǀĞƌƐŽƌŐŝŶŐ ĞŶ ǀĞŶƟůĂƐŝĞ ďĞŚĞĞƌĨƵŶŬƐŝĞƐ analoog sal bly.

Ons hou ook van die feit dat daar heelwat ŵŝŶĚĞƌ ŚĂƌĚĞ ƉůĂƐƟĞŬ ŝŶ ĚŝĞ ďŝŶŶĞƌƵŝŵ ŐĞďƌƵŝŬ word, die sitplekke hersien is vir meer gemak en bergingopsies vermeerder is met ‘n nuwe paneelkissie op die boonste paneelbord, ‘n dieper kassie tussen die voorste sitplekke en dieper sakke in al die deure en agter die voorste sitplekke.

Daar is egter twee teleurstellings: ‘n elektroniese parkeerrem in die plek van ĚŝĞ ŚĂŶĚƌĞŵŚĞĩŽŽŵ ĞŶ ĚŝĞ ďĞƐůƵŝƚ Žŵ die ĞͲƐŚŝŌĞƌ, die knoppie regs van die ƌĂƚŚĞĩŽŽŵ ǁĂƚ ŐĞďƌƵŝŬ ǁŽƌĚ Žŵ ƌĂƩĞ met die hand te ruil en nog altyd hoogs ŽŶŝŶƚƵŢƟĞĨ ĞŶ ƐĞůĨƐ ĨƌƵƐƚƌĞƌĞŶĚ ŝŶ ĚŝĞ &ŽƌĚ was, te behou. ‘n Finale stukkie goeie nuus vir veral landreisigers is dat die nuwe Ranger aangebied sal word met ‘n reeks van 600 ďLJŬŽŵƐƟŐŚĞĚĞ͕ ǁĂƚ ͚Ŷ ƌĞĞŬƐ ĚĞƵƌ ĚŝĞ ƵƐƚƌĂůŝĞƐĞ ŵĂĂƚƐŬĂƉƉLJ ARB insluit. Q

Kort na die wêreldwye onthulling het ons ons aanlyn gehoor se mening gevra – dis wat hulle te sê gehad het.

Robert Butchard Die 4A opsie is interessant – ek wonder of dit beteken dat dit ͚Ŷ ƐĞŶƚƌĂůĞ ĞǁĞŶĂĂƌƐůŽƚ ĞŶ t ƐŽŽƌƚŐĞůLJŬ ĂĂŶ ĚŝĞ dƌŝƚŽŶ ŚĞƚ͍

2 d Like reply

67

Richard Owen Ŭ ŵŽĞƚ ;ƌĞĚĞůŝŬ ƚĞģƐŝŶŶŝŐͿ ĞƌŬĞŶ ĚĂƚ ŚŝĞƌĚŝĞ ͚Ŷ ďŝƩĞƌ mooi bakkie is. Ek wonder hoe dit teen die Hilux sal vaar!

2 d Like reply 290 Francois Jordaan :ŝŶŶĞ ʹ ĞŬ ŵŽĞƚ ŶŽƵ ĚŝĞ ůŽƩŽ ǁĞŶ͊ ,ŝĞƌĚŝĞ ŝƐ ͚Ŷ ŵŽŶƐƚĞƌ͊ 2 d Like reply

Jaco Roos Ek is bekommerd oor die samewerkingsooreenkoms met VW – nie een van die handelsmerke het ‘n reputasie vir ŐŽĞŝĞ ǁĞƌŬǀĞƌƌŝŐƟŶŐ ƐŽĚƌĂ ũLJ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ŚŽŶĚĞƌĚĚƵŝƐĞĚ kilometers bereik het nie.

2 d Like reply 23 Bampoloki Nthusang Die nuwe Ranger is indrukwekkend, maar die vraag bly ƐƚĂĂŶ͗ ZĂŶŐĞƌ ŽĨ ,ŝůƵdž͍ DĞƚ ĚŝĞ ŶƵǁĞ ǁĞĞƌŐĂǁĞ ƐĂů &ŽƌĚ moontlik vir Toyota opdraande gee, maar dit sal alles van ĚŝĞ ƉƌLJƐ ĂĬĂŶŐ͘ 2 d Like reply 456

Die bakkiesstryd het ‘n verrassende nuwe wending geneem met die koms van die langverwagte Peugeot Landtrek. Mary Willemse het dié nuweling tydens die mediabekendstelling in Gauteng en Noordwes bestuur.

T

oe ons vir ons aanlyngehoor gevra het wat hulle dink ek by die Peugeot-bekendstelling sou bestuur, ŚĞƚ ĚŝĞ ŵĞĞƌĚĞƌŚĞŝĚ ǀŽůŐĞůŝŶŐĞ ŽƉ ŽŶƐ ƉůĂƞŽƌŵƐ ‘n oorgangsportnutsvoertuig voorspel. Dit was ‘n regverdige voorspelling, aangesien die Franse motorvervaardiger drie dekades gelede ‘n produk in die bakkiemark gehad het.

Toentertyd was Peugeot-bakkies taamlik gewild oor die Afrika-vasteland en ten minste elke derde joernalis by die bekendstelling het ‘n oom of ‘n oupa gehad wat destyds ‘n 403 of 404 op die plaas gery het. Dié bakkies was so gewild oor die vasteland dat dit gereeld die ͚>ĞĞƵ ǀĂŶ ĨƌŝŬĂ͛ ŐĞŶŽĞŵ ŝƐ ʹ ͚Ŷ ƌLJŬ ĞƌĨĞŶŝƐ waarop Peugeot hoop om te kapataliseer.

Ek twyfel of hierdie erfenis genoeg sal wees om ‘n Hilux- of Ranger-eienaar te oortuig om ‘n ander bakkie te oorweeg.

Die Franse model mag dalk wel aandag trek in die laer volume-kant van die mark, waar Mazda, Mitsubishi en GWM om kopers se aandag meeding. In die

Midde-Ooste en Afrika word jaarliks ongeveer 300 000 eenton bakkies verkoop en in Suid-Afrika is 25% van nuwe karre wat gekoop word bakkies. Peugeot hoop om aanvanklik 100 tot 150 eenhede per maand plaaslik te verkoop.

Om aan beide die professionele en ontspanningsmark se ďĞŚŽĞŌĞƐ ƚĞ ǀŽůĚŽĞŶ͕ ŝƐ ĚŝĞ ŶƵǁĞůŝŶŐ ďĞƐŬŝŬďĂĂƌ ĂƐ ͚Ŷ ĚŝĞƐĞů dubbelkajuit in ‘n 4x2- en 4x4-opsie, met ‘n werkesel wat vroeg volgende jaar op pad is. Kopers kan kies uit twee modelle: die ϰdžϮ ůůƵƌĞ ŽĨ ĚŝĞ ƚŽƉͲƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞ ϰ ĐƟŽŶ ϰdžϰ͘ tĂƚ ǀŽŽƌŬŽŵƐ betref, het die Landtrek vir ons bekend gevoel en ons het almal ŐĞǁŽŶĚĞƌ ŽƉ ǁĂƩĞƌ ƉůĂƞŽƌŵ Ěŝƚ ŐĞďĂƐĞĞƌ ŝƐ͘ ŝĞ ƚĞŶĚĞŶƐ ĚĂƚ ǀĞƌǀĂĂƌĚŝŐĞƌƐ ƉůĂƞŽƌŵƐ ĚĞĞů ŝƐ ŶĂƚƵƵƌůŝŬ ŶŝĞ ͚Ŷ ŶƵǁĞ ŶĞŝŐŝŶŐ ŶŝĞ ʹ Ěŝƚ ǀĞƌůĂĂŐ ŬŽƐƚĞ ĞŶ ŝƐ ŶŽƵ ůĂŶŬ ƌĞĞĚƐ ͚Ŷ ŐĞǀĞƐƟŐĞ ƉƌĂŬƚLJŬ onder veral die bakkie vervaardigers. Dit blyk dat Peugeot en die Chinese vervaardiger Changan saamgewerk het, wat beteken ĚŝĞ >ĂŶĚƚƌĞŬ ĚĞĞů ͚Ŷ ƉůĂƞŽƌŵ ŵĞƚ ĚŝĞ ŚĂŶŐĂŶ <ĂŝĐŚĞŶŐ &ϳϬ (wat slegs in China beskikbaar is).

Die Landtrek is vir my ‘n mooi bakkie en gemeet aan die aandag wat dit getrek het toe ons deur Sandton se middestad gery het, is dit nie net ek wat so dink nie. Die prominente ǀĞƌƟŬĂůĞ ƐŝĞƌƌŽŽƐƚĞƌ ŵĞƚ ĚŝĞ WĞƵŐĞŽƚͲůĞĞƵ ŝŶ ĚŝĞ ŵŝĚĚĞů ĞŶ

NUWE MODELLE | Peugeot Landtrek ǀĞƌƟŬĂůĞ > ͲůŝŐƚĞ ;ĂĬĂŶŐĞŶĚ ǀĂŶ ĚŝĞ ǁĞĞƌŐĂǁĞ ǁĂƚ ũLJ ŬŝĞƐͿ͕ ŚĞƚ ĚŝĞ bakkie vir seker ‘n indrukwekkende teenwoordigheid op die pad. ŝŶŶĞͲŝŶ ĚŝĞ ŬĂũƵŝƚ ŚĞƚ ĚŝĞ ŚĂƌĚĞ ƉůĂƐƟĞŬͲƉĂŶĞĞůďŽƌĚ ŵLJ ĞīĞ teleurgestel, maar Peugeot het beslis nie teruggehou toe dit by ƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞͲǀůĂŬŬĞ ǀĂŶ ŚƵů ŶƵǁĞ ƐŬŽƵƉĞƌĚ ŐĞŬŽŵ ŚĞƚ ŶŝĞ͘ ŝĞ ůůƵƌĞ 4x2-model is standaard toegerus met gekombineerde materiaal- en ůĞĞƌƐŝƚƉůĞŬŬĞ͕ ͚Ŷ ŵĂŬůŝŬͲŽŵͲƚĞͲŐĞďƌƵŝŬ ŝŶůŝŐƟŶŐͲ ĞŶ ǀĞƌŵĂĂŬƐƚĞůƐĞů met ‘n hoë-resolusie 10-duim raakskerm, dubbelsone klimaatbeheer, ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ůŝŐƚĞ ĞŶ ƌƵŝƚǀĞģƌƐ͕ ƐƉŽĞĚďĞŚĞĞƌ͕ ŚĞƵǁĞů ĂĨĚƌĂĂŶĚĞ beheer, heuwel-hulpbeheer en ‘n tru-parkeerkamera. Op die ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐĨƌŽŶƚ ŝƐ ĚĂĂƌ ^͕ ^ ͕ ďĂĂŶǀĞƌůĂƟŶŐƐǁĂĂƌƐŬƵǁŝŶŐ͕ ƐůĞĞƉǁĂ ƐǁĞŶŬďĞŚĞĞƌ ĞŶ ƐĞƐ ůƵŐƐĂŬŬĞ͘ ŝĞ >ĂŶĚƚƌĞŬ ϰ ĐƟŽŶ ǀŽĞŐ ϭϴͲ duim allooiwiele, sytrappies, elektries verstelbare voorsitplekke (albei kante), vol leerafwerking, navigasie, ‘n 360-grade kamerastelsel, ‘n 4x4 laestrek-ratkas en ‘n ewenaarslot by.

So, hoe ry hy?

Die Landtrek word deur ‘n 1.9-liter turbodieselenjin, wat ‘n verdienstelike 110kW krag en 350Nm wringkrag ontwikkel, aangedryf. Dit is gekoppel aan ‘n ƐĞƐŐĂŶŐ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ƌĂƚŬĂƐ ŽƉ ĂůďĞŝ ǀĂƌŝĂŶƚĞ ĞŶ ĚĂŶŬƐLJ ĚŝĞ ŐĞƌŝĞŇŝŬĞ ĂĂŶĚƌLJǁŝŶŐƐŬĂŬĞůĂĂƌ ǁĂƚ ůĂŶŐƐ ĚŝĞ ƌĂƚŚĞĩŽŽŵ ŐĞƉŽƐŝƐŝŽŶĞĞƌ ŝƐ͕ kan jy sommer so in die ry van 2H na 4H oorskakel.

Op die oop pad het die Landtrek ‘n aangename en gemaklike rit gebied, hoewel nie so glad soos dié van die onlangs bekendgestelde Nissan Navara of selfs die ouer Hilux-reeks nie. Wat ek wel frustrerend gevind het, was die turbo vertraging, veral wanneer jy wegtrek of wil verbysteek. Wanneer hy wel deur al die ƌĂƩĞ ŐĞƐƚŽĞŝ ŚĞƚ͕ ďŝĞĚ Ěŝƚ ŐĞŶŽĞŐƐĂŵĞ ŬƌĂŐ ĞŶ ͚Ŷ verdienstelike brandstofverbruik van sowat 9 liter/100km (redelik naby aan die vervaardiger se aanspraak van 8.5 liter/100km).

Ons het die Landtrek se veldryvermoë by die ADA 4x4baan in Broederstroom gaan toets en ek was aangenaam verras. Grondvryhoogte is 235mm en die voertuig het ‘n naderingshoek van 29 grade, ‘n vertrekhoek van 27 grade en ‘n oorbreekhoek van 25 grade. Hierdie syfers word aangevul deur ‘n waaddiepte van 600mm, wat dit op gelyke voet met die meeste segment-aanspraakmakers plaas. Ek het veral van die handige 360-grade kamera, wat op die sentrale raakskerm projekteer en help om andersins ǀĞƌƐƚĞĞŬƚĞ ƐƚƌƵŝŬĞůďůŽŬŬĞ ƚĞ ŝĚĞŶƟĮƐĞĞƌ͕ ŐĞŚŽƵ ʹ ǀŝƌ ƐĞŬĞƌ ͚Ŷ lekker hulpmiddel wanneer jy in die veld ry. Wat vragvermoë betref, bied die Landtrek ‘n verdienstelike 1.2 ton en ‘n sleepvermoë van tot 3.5 ton.

Goeie nuus vir avonturiers is dat daar ‘n volledige reeks van ϰϬ ƉĂƐŵĂĂŬ ďLJŬŽŵƐƟŐŚĞĚĞ͕ ǁĂƚ ĚŝŶŐĞ ƐŽŽƐ ďŽƐďƌĞŬĞƌƐ ĞŶ dakrakke insluit, vir die Landtrek beskikbaar is deur Peugeot se handelaarsnetwerk. Q

Modelreeks en pryse • Allure Double Cab 4x2: R579 900 • ϰ ĐƟŽŶ ŽƵďůĞ Ăď ϰdžϰ͗ R669 900

BLADSY

Ύ ŝĞ >ĂŶĚƚƌĞŬ ǁŽƌĚ ŐĞĚĞŬ ĚĞƵƌ ͚Ŷ ϱͲũĂĂƌͬϭϬϬ ϬϬϬŬŵ ǁĂĂƌďŽƌŐ ĞŶ ĚŝĞŶƐƉůĂŶ ĞŶ ŵŽĞƚ ĞůŬĞ ϭϬ ϬϬϬŬŵ ŐĞĚŝĞŶƐ ǁŽƌĚ͘

15

In November is die eerste plaaslik-geboude hibriedvoertuig in Suid-Afrika bekendgestel – ‘n belangrike mylpaal vir dié land se motorbedryf asook vir Toyota Suid-Afrika. ‘n Groep joernaliste is na Kaapstad genooi waar die Japanese vervaardiger se bestuur die redenasie agter hierdie skuif in produksiefokus en die aansienlike belegging verduidelik het. Anton Willemse was daar en kon ook agter die stuur van die nuweling inskuif en in Kaapstad rondrits.

16

BLADSY

E

tlike jare gelede was daar slegs ‘n paar opsies in die kompakte sportsnutsvoertuig segment met voorlopers soos die Daihatsu Terios, Nissan Terrano, Mitsubhishi iO en die Suzuki Jimny asook “Cross” weergawes van die gewildste luikrugmotors soos die WŽůŽ ĞŶ ƟŽƐ͘ Dit kom natuurlik as geen verrassing dat daardie prentjie ǀĂŶĚĂŐ ĚƌĂƐƟĞƐ ĂŶĚĞƌƐ ůLJŬ ŵĞƚ ŽŶŐĞŬĞŶĚĞ ŐƌŽĞŝ ŝŶ ĚŝĞ oorgangsportnutsvoertuig segment ten koste van tradisionele sedans en C-segment voertuie nie. Vandag kan kopers uit meer ĂƐ ϯϬ ŽŽƌŐĂŶŐƐǀŽĞƌƚƵŝĞ ǁĂƚ ŽŽƌ ǀĞůĞ ƐĞŐŵĞŶƚĞ ĞŶ ŐƌŽŽƩĞƐ ƐƚƌĞŬ ŬŝĞƐ͘ ,ŝĞƌĚŝĞ ƐĞŐŵĞŶƚ ŚĞƚ ĞīĞŬƟĞĨ ĚŝĞ ůĞĞĨƐƚLJůŵŽŽŶƚůŝŬŚĞĚĞ ǀŝƌ ĂǀŽŶƚƵƵƌůƵƐƟŐĞ ŐĞƐŝŶŶĞ ŽĨ ŽƵĞƌ ŵĞŶƐĞ ǁĂƚ ŶŝĞ ŵĞĞƌ ͚Ŷ ŐƌŽŽƚ motor wil onderhou nie, verbreed. Danksy hierdie mini avontuurǀĞŶŶŽƚĞ ƐĞ ǀĞƌŐƌŽŽƩĞ ƉĂŬƌƵŝŵƚĞ ĞŶ ŚŽģƌ ŐƌŽŶĚǀƌLJŚŽŽŐƚĞƐ ŬĂŶ hul nou die grondpad om by afgeleë bestemmings regoor ons land uit te kom.

Markleier Toyota het in die laaste paar jaar hul reeks avontuurvoertuie geweldig uitgebrei en spog vandag met die groter, opgedateerde RAV4, die nuwerwetse CH-R en die meer kompakte Urban Cruiser. Met die onlangse bekendstelling van die Corolla Cross het dié immergroen modelreeks nou ook ‘n

oorgangs-opsie beskikbaar wat beide goedkoper en groter ĂƐ ĚŝĞ ,ͲZ ŝƐ͘ ŝĞ ŽŶƚǁĞƌƉ ƟŬ ŵĞĞƐƚĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ĞůĞŵĞŶƚĞ ǁĂƚ hierdie segment so gewild maak suksesvol af. In hierdie geval, ͚Ŷ ŚŽģƌ ĞŶ ǁLJĞƌ ƉƌŽĮĞů͕ ďŽŶŬŝŐĞ ĚƵďďĞůĞ ƚƌĂƉĞƐŝƵŵǀŽƌŵŝŐĞ sierrooster en prominente omvou-agterskerm. 'ĞďŽƵ ŽƉ dŽLJŽƚĂ ƐĞ ŶƵǁĞ dE' ͲƉůĂƞŽƌŵ͕ ŐůŽ ĚŝĞ ǀĞƌǀĂĂƌĚŝŐĞƌ dat die Cross se stewige boustruktuur, indrukwekkende ǀĞĞƌƐƚĞůƐĞů ĞŶ ŝŶƚƵŢƟĞǁĞ ƐƚƵƵƌ ŚŝĞƌĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ƉĞƌĨĞŬ ŵĂĂŬ om daardie grondpaaie op pad na ‘n avontuur aan te pak. Die plaaslike modelle ry op ‘n McPherson stut veerstelsel en krulvere voor en ‘n nuut ontwikkelde wringbalk agtervering. Alhoewel dit nie aan die voortou van innoverende tegnologie staan nie, dra dit (teen ‘n redelike spoed) by tot goeie padhouvermoë en hantering. Danksy sinvolle wielkeuses – 17-duim allooiwiele vir ĚŝĞ ůĂĞƌ ƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞ ŵŽĚĞůůĞ ĞŶ ϭϴͲĚƵŝŵ ǀŝƌ ĚŝĞ ƚŽƉͲƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞ modelle – is die rit ferm, maar nie hard nie.

Kraglewering Die twee aandryfopsies is beperk tot ‘n 1.8-liter petrolenjin wat 103kW krag en 172Nm wringkrag bied en die meer spaarsamige hibriedmodelle wat ‘n 90kW/143Nm krag kombinasie aan bied.

Beide is gekoppel aan ‘n konstante wisselratstelsel (CVT) en

NUWE MODELLE | Corolla Cross ĂůŚŽĞǁĞů ĚĂĂƌ ͚Ŷ ĞīĞŶƐĞ ǀĞƌƚƌĂŐŝŶŐ ŝƐ ǁĂŶŶĞĞƌ ũLJ ǀĞƌƐŶĞů͕ ŝƐ Ěŝƚ nie so steurend soos in ander voertuie in hierdie segment nie en is krag geredelik beskikbaar wanneer jy dit benodig.

Die groot vraag (inagenome die onlangse brandstofprys stygings) is natuurlik hoe spaarsamig die hibriedmodel werklik is. Tydens die mediabekendstelling het ons van Riebeek Kasteel na Kaapstad gery en ongeveer 6 liter/100km gekry – heelwat hoër as die vervaardiger se aanspraak van 4.3 liter/100km. Die suiwer petrol weergawe wat ons vroeër die dag bestuur het, het heelwat slegter teen 8 liter/100km gevaar (weereens heelwat ŚŽģƌ ĂƐ ĚŝĞ ƚĞŽƌĞƟĞƐĞ ŝŶĚĞŬƐ ǀĂŶ ϲ͘ϴͿ͘ Die Cross se binneruim is funksioneel en alles is presies waar jy verwag dit sou wees en die tegnologie is redelik ǀĞƌďƌƵŝŬĞƌƐǀƌŝĞŶĚĞůŝŬ͘ ĂĂƌ ŝƐ ǁĞů ͚Ŷ ƉĂĂƌ ŚĂƌĚĞ ƉůĂƐƟĞŬ ŽƉƉĞƌǀůĂŬŬĞ ǁĂƚ ĞīĞ ĂĩƌĞƵŬ ŵĂĂŬ ĂĂŶ ĚŝĞ ŽŽƌŚŽŽĨƐĞ kwaliteit gevoel, maar waar dit tel is dit luuks genoeg. Die XRmodelle spog met leersitplekke om twee kleurskemas (swart ŽĨ dĞƌƌĂͿ ĞŶ ĚŝĞ ƚŽƉͲƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞ yZͲŵŽĚĞů ŚĞƚ ŶŽƉ ͚Ŷ hele string bestuurshulpmiddels waaronder spoedbeheer en baanbystandbeheer.

As ‘n gesinsvoertuig is die Cross perfek. Die agtersitplekke het oorgenoeg beenspasie en danksy die klasleidende bagasieruimte van 440 liter, is daar genoeg plek vir al jou vakansiebagasie. Een bekommernis is die sleepvermoë van die hibried, wat tot ϰϬϬŬŐ ďĞƉĞƌŬ ŝƐ ;ĚŝĞ ŚĞůŌĞ ǀĂŶ ĚŝĞ 800kg-gradering van die standaard petrol weergawes).

So, wat het ons van hierdie nuweling uit die Toyota stal ŐĞĚŝŶŬ͍ ůŚŽĞǁĞů ĚŝĞ ƚŽĞƚƐƉĞƌŝŽĚĞ kort was, was dit impakvol en ons is beïndruk. Die kajuit is goed ontwerp met baie spasie, dit is ‘n aantreklike voertuig vanuit alle hoeke en die rit is uiters gemaklik. As jy in die mark is vir ‘n gesinsvoertuig wat ũŽƵ ĂǀŽŶƚƵƵƌůƵƐƟŐĞ ůĞĞĨƐƚLJů ŬĂŶ ondersteun, behoort die Cross op jou inkopielys te wees. Q

Modelreeks en prys: 1.8 Xi: R349 900 1.8 Xs: R390 100 1.8 XR: R425 400 1.8 Hybrid Xs: R413 000 1.8 Hybrid XR: R448 300 ͛Ŷ ϲͲĚŝĞŶƐͬϵϬ ϬϬϬŬŵ ĚŝĞŶƐƉůĂŶ ŝƐ ƐƚĂŶĚĂĂƌĚ ŽƉ ĂůůĞ ŽƌŽůůĂ ƌŽƐƐ ŵŽĚĞůůĞ ĞŶ ĚŝĞŶƐƚĞ ŵŽĞƚ ǀŝƌ ĞůŬĞ ϭϮ ŵĂĂŶĚĞ ŽĨ ϭϱ ϬϬϬŬŵ ŐĞƐŬĞĚƵůĞĞƌ ǁŽƌĚ͘ ͚Ŷ ϯͲũĂĂƌͬϭϬϬ ϬϬϬŬŵ ǁĂĂƌďŽƌŐ ŝƐ ŝŶŐĞƐůƵŝƚ ĞŶ ĚŝĞ ŚŝďƌŝĞĚŵŽĚĞů ŚĞƚ ͚Ŷ ϴͲũĂĂƌ ǁĂĂƌďŽƌŐ ŽƉ ĚŝĞ ďĂƩĞƌLJ͘ 'ůŝƉ ďLJ ũŽƵ ŶĂĂƐƚĞ ŚĂŶĚĞůĂĂƌ ŝŶ Žŵ ŚŝĞƌĚŝĞ ŶƵǁĞůŝŶŐ ǀĂŶ ŶĂĚĞƌďLJ ƚĞ ďĞŬLJŬ͘ dĞƌǁLJů ũLJ ĚĂĂƌ ŝƐ͕ ŬLJŬ ŽŽŬ ƐŽŵŵĞƌ ŽĨ ũLJ ĚŝĞ Ϯϰ ƉŝĞƉŬůĞŝŶ dŽLJŽƚĂͲůŽŐŽ͛Ɛ ǁĂƚ ŽƉ ƉůĞŬŬĞ ŽƌĂůŽŽƌ ĚŝĞ ŶƵǁĞ ŽƌŽůůĂ ƌŽƐƐ ǀĞƌƐƚĞĞŬ ŝƐ ŬĂŶ ŽƉƐƉŽŽƌ͘ Ɛ ũLJ ŚƵůůĞ ĂůŵĂů ŬĂŶ ŬƌLJ͕ ƐƚƵƵƌ ǀŝƌ ŽŶƐ ͚Ŷ ĞͲƉŽƐ ŽƉ ŝŶĨŽΛϰdžϰĂĨƌŝŬĂ͘ĐŽŵ ;ŽŶĚĞƌǁĞƌƉ͗ ŽƌŽůůĂ ƌŽƐƐͿ ŵĞƚ ͚Ŷ ůLJƐ ǀĂŶ ŚƵů ůŝŐŐŝŶŐƐ Žŵ ĞĞŶ ǀĂŶ ϭϬ ďĞƐŬŝŬďĂƌĞ ϭϮͲŵĂĂŶĚĞ ƐƵďƐŬƌŝďƐŝĞƐ ŽƉ ǀŽŶƚƵƵƌ ĨƌŝŬĂ ƚĞ ǁĞŶ͘

Trots Suid-Afrikaans

Die Corolla, wat vir die eerste keer in 1966 bekendgestel is, het al meer as 50 miljoen eenhede wêreldwyd verkoop en is deur 12 generasies ontwikkel om die topverkoper-passasiersmotor ter wêreld te word.

Maar tot op hede is dit nog net in ‘n sedan, luikrug of stasiewa mondering gesien. Die Cross is dus groot nuus aangesien dit Toyota se eerste poging is om die gerespekteerde kerneienskappe waarvoor Corolla bekend is, met ‘n nuwe liggaamsvorm wat verbeterde funksie en nut bied te kombineer.

Vir Suid-Afrika is die Corolla Cross veral belangrik aangesien die model plaaslik in Toyota se Prospectonaanleg, in Durban, gebou word en sodoende die nalatenskap van ‘n trots Suid-Afrikaanse Corolla voortsit.

Om hierdie vervaardigingskontrak te kon deurhaak was ŬƌŝƟĞƐ ǀŝƌ dŽLJŽƚĂ ^ƵŝĚͲ ĨƌŝŬĂ DŽƚŽƌƐ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ͚Ŷ direkte impak op werkskepping en ekonomiese groei vir Suid-Afrika en Afrika as geheel het.

“As jy die belegging wat ons oor die afgelope vyf jaar gemaak het bereken draai dit by die R6.5-biljoen rand, ǁĂĂƌǀĂŶ ZϮ͘ϲͲďŝůũŽĞŶ ƐƉĞƐŝĮĞŬ ǀŝƌ ĚŝĞ ŽƌŽůůĂ ƌŽƐƐ ontwikkeling geallokeer is,” het die hoof uitvoerende beampte van Toyota in Suid-Afrika, Andrew Kirby, opgemerk. “As Toyota is ons toegewyd om ons besigheid in Suid-Afrika verder te ontwikkel en ‘n verskil in die land, ŽŶƐ ŐĞŵĞĞŶƐŬĂƉƉĞ͕ ŽŶƐ ǀĞƌƐŬĂīĞƌƐ͕ ŚĂŶĚĞůĂĂƌƐ͕ ŬůŝģŶƚĞ ĞŶ in ons eie werknemers se lewens te maak.”

Die bekendstelling van die Corolla Cross-model het 575 nuwe werksgeleenthede by die aanleg geskep en ‘n verdere 1 200 direkte werksgeleenthede in die komponent industrie. Nog ‘n belangrike fokus tydens die projek was Žŵ ĚŝĞ ƉůĂĂƐůŝŬĞ ŝŶŚŽƵĚ ŚŝĞƌǀŽŽƌ ƚĞ ŽƉƟŵĂůŝƐĞĞƌ͕ ǁĂƚ tot die lokalisering van 621 onderdele vanaf 56 plaaslike ǀĞƌƐŬĂīĞƌƐ ŐĞůĞŝ ŚĞƚ͘

Bly op spoor ‘n Goeie GPS is ‘n noodsaaklike deel van enige landreisiger wat sy sout werd is se arsenaal.

Alhoewel daar vandag baie navigasie toestelle en GPShandelsmerke op die mark is, het Garmin nog altyd die voortou geneem in terme van innoverende kwaliteit. Hierdie tradisie word nou voortgesit met die Overland-model. Danksy die groot skerm en sinvolle knoppie-uitleg tesame met vele funksies om dit makliker te maak om te verken, is die Overland die perfekte hulpmiddel vir ywerige avonturiers.

KŶƐ ŚŽƵ ǀĞƌĂů ĚĂĂƌǀĂŶ ĚĂƚ Ěŝƚ ũŽƵ ƚŽĞůĂĂƚ Žŵ ƚŽƉŽŐƌĂĮĞƐĞ kaarte soos Tracks4Africa te laai, terwyl die toegang tot ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚĞ ƉƵŶƚĞ ĚĞƵƌ ^/Ρ͕ ĂŵƉĞƌĐŽŶƚĂĐƚΡ ĞŶ dƌĂŝůĞƌ͛Ɛ W Z<Ρ ďĂŝĞ ŐĞƌŝĞŇŝŬ ŝƐ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ ũLJ ŶŝĞ ͚Ŷ ƐĞůĨŽŽŶƐĞŝŶ ŶŽĚŝŐ het om afgeleë kampe op te spoor nie. Die Overlander is ook beskikbaar met Garmin se inReach-tegnologie, wat ƚǁĞĞƌŝŐƟŶŐŬŽŵŵƵŶŝŬĂƐŝĞ ǀŝĂ ^D^ͲĚƐŬĂƉƉĞ ǀĂŶ ĞŶŝŐĞ plek ter wêreld moontlik maak. Dit is ten volle versoenbaar met die GARMIN EXPLORE™-toep. Die Overland sluit ‘n in-voertuig suigkoppie-montering, RAM passtuk met ‘n AMPS-plaat en ‘n USB-kabel in.

Koel and kalm Wanneer temperature bo 40 grade Celsius styg kan dit nogal ‘n uitdaging wees om dinge koud te hou, veral as jy nie toegerus is met ‘n kampyskas nie. Die Bush Box45 van Wild ŽŽůĞƌƐ ďŝĞĚ ͚Ŷ ŐŽĞŝĞ ĂůƚĞƌŶĂƟĞĨ͘ ,ŝĞƌĚŝĞ ƵŶŝĞŬ ŐĞǀŽƌŵĚĞ ŬŽĞůďŽŬƐ ʹ ŵĞƚ ĂĨŵĞƟŶŐƐ ǀĂŶ ϲϯϬŵŵ dž ϯϴϬŵŵ dž ϯϮϬŵŵ ʹ ŝƐ ƉĞƌĨĞŬ ǀŝƌ ŬĂŵƉĞĞƌͲ ĞŶ ǀŝƐǀĂŶŐƵŝƚƐƚĂƉƉŝĞƐ ŽĨ ǁŝůĚƌŝƩĞ͘ ŝƚ sluit ‘n dreinprop, swaardiens dubbelgebruik handvatsels, ƉĞƵƚĞƌǀƌLJĞ ƐŬĂƌŶŝĞƌĞ ĞŶ ͚Ŷ ƐŬƵŝŵƌƵďďĞƌ ǀŽĞƌŝŶŐ ǀŝƌ ŽƉƟŵĂůĞ verseëling in. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ďLJ tŝůĚ ŽŽůĞƌƐ ǀŝƌ Zϯ ϵϱϬ͗ www.wildcoolers.com

Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ďLJ 'ĂƌŵŝŶ ǀŝƌ Zϭϯ ϵϵϵ͗ ǁǁǁ͘ŐĂƌŵŝŶ͘ĐŽŵ

Laat daar lig wees Koplampe het dinge ten goede vir kampeerders verander. Weg is die dae wat jy die ŇŝƚƐůŝŐ ƚƵƐƐĞŶ ũŽƵ ƚĂŶĚĞ ŵŽĞƐ ǀĂƐŬŶLJƉ ŽĨ ũŽƵ ůĂĂŝƟĞ Ěŝƚ ŵŽĞƐ ůĂĂƚ ǀĂƐŚŽƵ ƚĞƌǁLJů ũLJ ‘n maaltyd voorberei of in die donker kamp opslaan. ‘n Goeie koplampie is goud ǁĞƌĚ ĞŶ ŽŶƐ ŚŽƵ ǀĞƌĂů ǀĂŶ ĚŝĞ &ĞŶŝdž ,DϲϱZ ŚĞƌůĂĂŝďĂƌĞ ŽƉƐŝĞ͘ ,ŝĞƌĚŝĞ ŇŝƚƐŝĞ ŚĞƚ ďĞŝĚĞ ͚Ŷ ŽŶĂĬĂŶŬůŝŬ ďĞŚĞĞƌĚĞ ŬŽůůŝŐ ĞŶ ͚Ŷ ƐƉƌĞŝůŝŐ ǀŝƌ ͚Ŷ ŐĞŬŽŵďŝŶĞĞƌĚĞ ŵĂŬƐŝŵƵŵ uitset van 1400 lumen natuurlike en wit lig met ‘n straalafstand van 145m. Dit is ontwerp met duursaamheid in gedagte en is gemaak van magnesium allooi wat impakbestand tot ‘n meter is en heeltemal stof- en waterdig vir tot twee meter. ŝĞ ůŝŐĞĞŶŚĞŝĚ ŝƐ ǀĞƌǁLJĚĞƌďĂĂƌ͕ ǁĂƚ Ěŝƚ ͚Ŷ ŵƵůƟͲĨƵŶŬƐŝŽŶĞůĞ ďĞůŝŐƟŶŐƐŽƉůŽƐƐŝŶŐ ŵĂĂŬ ĞŶ ĚŝĞ ŐĞƉĞƌĨŽƌĞĞƌĚĞ ƌĞŇĞŬƟĞǁĞ ŬŽƉďĂŶĚ ƉĂƐ ŐĞƌŝĞŇŝŬ͘

18

BLADSY

Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ďLJ ͚Ŷ ǀĞƌƐŬĞŝĚĞŶŚĞŝĚ ǀĂŶ ŬůĞŝŶŚĂŶĚĞůĂĂƌƐ ǀĂŶĂĨ Zϭ ϲϵϵ͘ sŝƌ ŵĞĞƌ ŝŶůŝŐƟŶŐ ƌŽŶĚŽŵ ĚŝĞ ƉƌŽĚƵŬ͗ ǁǁǁ͘ĨĞŶŝŬƐůŝŐŚƟŶŐ͘ĐŽŵ

Ho, ho, ho!!

Gedurende die afgelope jaar het ons van die nuutste en beste goeters en geite op die mark getoets. Hiermee ons gunstelinge as inspirasie vir Kersgeskenke: MacGyver dit: Elke paneelkissie benodig ͚Ŷ ŵƵůƟͲŐĞƌĞĞĚƐŬĂƉ ƐƚĞůůĞƚũŝĞ ǀŝƌ ĞŶŝŐĞ noodgevalle in die pad of rondom die kamp.

Hierdie 15-in-1 opsie van Camp Master spog ŵĞƚ ͚Ŷ ŐĞŢŶƚĞŐƌĞĞƌĚĞ ŇŝƚƐůŝŐ ĞŶ ŬŽŵ ŝŶ ͚Ŷ nylon drasakkie om dit droog te hou. ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀŝƌ ZϮϵϵ͗ ǁǁǁ͘ŵĂŬƌŽ͘ĐŽ͘njĂ Drink dit: ŝĞ ^ƚĂŶůĞLJ ϯϱϬŵů ůĂƐƐŝĐ dƌŝŐŐĞƌ ĐƟŽŶ beker is duursaam, stylvol en gemaklik draagbaar.

Dit hou drankies vir tot vyf ure warm en koud vir tot ses ure. Ys bly bevrore vir tot 26 uur. ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀŝƌ Zϰϵϵ͗ ǁǁǁ͘ĐĂƉĞƵŶŝŽŶŵĂƌƚ͘ĐŽ͘njĂ Dek dit: Tentco se 56-stuk Ammo Box eetstel verseker dat jy selfs in die bos in styl kan eet. Dit bevat stelle van ses borde, ŬůĞŝŶďŽƌĚũŝĞƐ͕ ŽŶƚďLJƚďĂŬŬŝĞƐ͕ ŬŽĸĞďĞŬĞƌƐ ĞŶ glase, asook ‘n 24-stuk vlekvrye staal eetgereistel.

Die skuimverdelers in die ammo boks sorg dat jou breekware beskerm word terwyl jy die grondpaaie takel. ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀŝƌ Zϭ ϰϭϱ͗ ǁǁǁ͘ƚĞŶƚĐŽ͘ĐŽ͘njĂ Blaas dit op: DĞƚ ĚŝĞ /ŶŇĂƚĞ ϰͲƐƚĞůƐĞů ŬĂŶ ũLJ Ăů ǀŝĞƌ ũŽƵ ďĂŶĚĞ ŐĞůLJŬƚLJĚŝŐ ŽƉͲ ĞŶ ĂĩůĂĂƐ ǀŝƌ ŐĞƌŝĞĨ wanneer jy veldry. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀŝƌ Zϭ ϲϵϱ͗ ǁǁǁ͘ŝŶĚĞŇĂƚĞ͘ĐŽ͘njĂ Stoor dit: Ironman 4x4 se weerbestande daksakke, met swaardiens vasbindbande en gespes vir vinnige en veilige montering ŽƉ ũŽƵ ĚĂŬƌĂŬ͕ ŝƐ ŶĠƚ ĚŝĞ ĚŝŶŐ Žŵ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ

Hier vissie, vissie

KĨ ũLJ ŶŽƵ ĚŽƌĂĚŽ ŝŶ ^ŽĚǁĂŶĂ ǀĂŶŐ ŽĨ ŵĞƚ ͚Ŷ ƟĞƌǀŝƐ ŝŶ ĚŝĞ Okavango stoei, maak seker jy pak hierdie oulike kontrepsie ǀĂŶ ZĂƉĂůĂ ŝŶ ũŽƵ ǀŝƐŬĂƐ͘ ŝĞ ZĂƉĂůĂ &ŝƐŚĞƌŵĂŶ͛Ɛ ŵƵůƟͲ gereedskap stelletjie kombineer die gereedskap wat die ŵĞĞƐƚĞ ĚĞƵƌ ͚Ŷ ŚĞŶŐĞůĂĂƌ ŐĞďƌƵŝŬ ǁŽƌĚ ŝŶ ĞĞŶ ŐĞƌŝĞŇŝŬĞ pakket. Jy sal nooit weer jou tande hoef te gebruik nie aangesien dit oor ‘n intrekbare skêrtjie om vislyne te sny, ͚Ŷ ŵƵůƟͲŐƌŽŽƩĞ ůLJŶƌLJŐĞƌ ĞŶ ͚Ŷ ŝŶƚƌĞŬďĂƌĞ Jig Buster beskik.

EŽŐ ͚Ŷ ƐŝŶǀŽůůĞ ƚŽĞǀŽĞŐŝŶŐ ŝƐ ĚŝĞ ďŽƩĞůŽŽƉŵĂŬĞƌ ǁĂƚ ŽŽŬ as ‘n knippie werk om dié outjie sommer aan jou gordel vas te knip. Die metaal vormgietstuk pas netjies in jou hand en ŚĞƚ ͚Ŷ ƐĂŐƚĞ ŚĂŶĚǀĂƐƚĞů Žŵ ŐĞƌŝĞŇŝŬĞ ŐĞďƌƵŝŬ ƚĞ ǀĞƌƐĞŬĞƌ͘ Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ďLJ ZĂƉĂůĂ ǀŝƌ ZϱϬϬ͗ www.rapala.com

veilig en uit die pad te hou wanneer spasie beperk is. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀĂŶĂĨ Zϭ ϵϱϬ͗ ǁǁǁ͘ŝƌŽŶŵĂŶϰdžϰ͘ĐŽ͘njĂ Steek dit aan: Die meeste kampeerders is mal oor ‘n gesellige vuurtjie in die bos ĞŶ ĚĂĂƌǀŽŽƌ ŚĞƚ sŽŶŬ ƌĞĂƟǀĞ ^ŽůƵƟŽŶƐ ĚŝĞ perfekte opsie in die vorm van hul swaardiens opvoubare vuurboma wat netjies in ‘n ammo boks wegpak. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀŝƌ ZϮ ϳϬϬ͗ ǁǁǁ͘ǀŽŶŬĐƐ͘ĐŽ͘njĂ Herwin dit: Die verskeie herwinningstelle van Tauro verseker dat jy al die toue, bande en boeie het vir ‘n suksesvolle herwinning in die veld. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀĂŶĂĨ Zϯ ϯϵϲ͗ ǁǁǁ͘ƚĂƵƌŽ͘ĐŽ͘njĂ ͬ ǁǁǁ͘ƚĂŬĞĂůŽƚ͘ĐŽ͘njĂ Gee dit krag: Die draagbare en liggewig Rentech PPS 750 kragpak is geskik vir die meeste elektroniese toestelle ƐŽŽƐ ds͛Ɛ͕ ƐŬŽŽƚƌĞŬĞŶĂĂƌƐ͕ tŝ&ŝͲǀĞƌƐĞŶĚĞƌƐ͕ ĚƌƵŬŬĞƌƐ͕ ƐůŝŵĨŽŶĞ͕ ůŝŐƚĞ ĞŶ ŵĞĚŝĞƐĞ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͘ ŝƚ ŝƐ ŵĂŬůŝŬ Žŵ ƚĞ gebruik en lekker kompak sodat dit min ruimte in beslag neem. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ǀŝƌ Zϴ ϰϵϵ͗ ǁǁǁ͘ƉŽǁĞƌƉƌŽǀŝĚĞƌ͘ĐŽ͘njĂ Monteer dit: Van die beste produkte wat ons wat vanjaar getoets het, is die uitstekende monteeroplossings van Ram Mount. Hulle bied ‘n wye verskeidenheid van produkte vir avonturiers, perfek om ‘n groot verskeidenheid toestelle veilig in plek te hou. Ύ ŝĞ ƌĞĞŬƐ ǁŝƐƐĞů ŝŶ ŬŽƐƚĞ͗ ǁǁǁ͘ƌĂŵŵŽƵŶƚ͘ĐŽ͘njĂ

Veiliger en ligter Ɛ ũLJ ŽƉ ƐŽĞŬ ŝƐ ŶĂ ͚Ŷ ǀĞŝůŝŐĞƌ ĞŶ ůŝŐƚĞƌ ĂůƚĞƌŶĂƟĞĨ ǀŝƌ ͚Ŷ ŚŽģͲ lig domkrag, of as daar nie behoorlike punte vir ‘n hoë-lig domkrag op jou voertuig is nie, is ‘n lugdomkrag dalk net die ding om jou uit ‘n moeilike situasie in die veld te kry. Moet nie verder as 4x4 Mega World se Desert Heavy Duty Air Jack, wat onder die voertuig opgeblaas word met behulp van óf die gasse van jou uitlaatgas óf ‘n kompressor, soek nie. Dit lig die voertuig binne minute veilig op deur ĚƌƵŬ ŝŶ ƚĞ ŚŽƵ ĚĞƵƌ ͚Ŷ ĞĞŶƌŝŐƟŶŐ ŬůĞƉ ǁĂƚ oopgemaak word wanneer die voertuig weer verlaag word. Die Desert Air Jack vereis geen monteringspunte nie en is gegradeer om ‘n voertuig van tot ĚƌŝĞ ƚŽŶ ƚĞ ůŝŐ͘ ŝƚ ǁŽƌĚ ŐĞƌŝĞŇŝŬ verpak in ‘n PVC drasak. Ύ ĞƐŬŝŬďĂĂƌ ďLJ ϰdžϰ DĞŐĂ tŽƌůĚ ǀŝƌ ZϮ ϴϱϭ͗ ŚƩƉƐ͗ͬ​ͬǁǁǁ͘ϰdžϰŵĞŐĂǁŽƌůĚŽŶůŝŶĞ͘ĐŽŵͬǀĞŚŝĐůĞͲ ĂĐĐĞƐƐŽƌŝĞƐͬƌĞĐŽǀĞƌLJͲŐĞĂƌͬĚĞƐĞƌƚͲĂŝƌͲũĂĐŬͬ

19

Vier dae, 1 323 kilometer, ses Jimnys en ‘n duisend herinneringe… Anton en Mary Willemse sluit by Suzuki Suid-Afrika aan vir ‘n epiese trek deur die Noord-Kaap na van die héél mooiste en mees afgeleë juweeltjies in ons land se grootste provinsie.

20

BLADSY

OP DIE VOORBLAD | Suzuki Safari

21

D

ie Anglo-Ierse skrywer en digter, Oliver Goldsmith, het eenmaal gesê dat die vergete en afgeleë paaie ũŽƵ ƉĂƐƉŽŽƌƚ ŶĂ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ŵŽŽŶƚůŝŬŚĞĚĞ ŝƐ͘ ,LJ ŚĞƚ Ěŝƚ ǁĂĂƌƐŬLJŶůŝŬ ŵĞĞƌ ĮůŽƐŽĮĞƐ ŽŽƌ ŬĞƵƐĞƐ ŝŶ ĚŝĞ ůĞǁĞ ďĞĚŽĞů͕ ŵĂĂƌ ǀŝƌ ĚŝĠ ƐƚŽƌŝĞ ŶĞĞŵ ŽŶƐ Ěŝƚ ĞīĞ ŵĞĞƌ ůĞƩĞƌůŝŬ ŽƉ͘ ͚Ŷ KŶůĂŶŐƐĞ ƌĞŝƐ ĚĞƵƌ ĚŝĞ EŽŽƌĚͲ<ĂĂƉ ŽƉ ĚĂĂƌĚŝĞ ĞŝŶƐƚĞ wegdraai paadjies, het ons oë oopgemaak vir ‘n legio avonture en bestemmings.

Toe die uitnodiging van Suzuki by ons aanland, was dit omtrent ‘n gestoei oor wie dié lekker #SuzukiSafari sou bywoon. Ons was die gelukkige wenners en wat ‘n avontuur was dit nie! Ons het vroegoggend weggespring met ‘n Covid-19 toets by die lughawe voor ‘n kort vlug na die snikhete Upington. Dankie tog vir lugversorging in die Jimny!

Gepraat van dié klein buksie met die massiewe 4x4 hart. Deur die loop van die naweek hoor ons dat die waglyste binnekort heelwat korter sal wees danksy ‘n produksie hupstoot (voortaan sal die SuidAfrikaanse mark hul Jimnys van die Gurgaon-aanleg in Indië invoer).

Die hoof van bemarking en media skakeling by Suzuki, Megan MacDonald, deel ons ook mee dat die reeks uitgebrei word met die toevoeging van ‘n GL-model by die bestaande GA- en GLX-reeks. Dié outjie spog met ‘n paar ekstras soos elektriese vensters, allooiwiele en klankkontroles op die stuurwiel.

Terug by ons avontuur en die silwer Jimny met die helderrooi ŵŽĚĚĞƌŇĂƉƉĞ ĞŶ ƐƉĂĂƌǁŝĞů ƐĞŝůƚũŝĞ ŵĞƚ ͚Ŷ ƌĞŶŽƐƚĞƌ ĞŵďůĞĞŵ ǀĂŶŐ ĚĂĚĞůŝŬ ŽŶƐ ŽŽŐ͘ ŝƚ ŝƐ ĚĞĞů ǀĂŶ ĚŝĞ ƐƉůŝŶƚĞƌŶƵǁĞ ZŚŝŶŽ ĚŝƟŽŶ pakket wat van vroeg volgende jaar beskikbaar sal wees vir alle Jimny modelle. Dit laat die alreeds aanvallige Jimny sommer nóg meer windgat lyk! Gelukkig is dit ook ĚŝĞ ŽƵƚŽͲǁĞĞƌŐĂǁĞ͕ ǁĂƚ ĚŝĞ ŵĞĞƌ ĞƌŶƐƟŐĞ ϰdžϰͲĚĞůĞ tydens die safari baie makliker gemaak het! ĂŐĂƐŝĞ ĞŶ ŬĂŵĞƌĂ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ŐĞůĂĂŝ͕ ǀĂů ĚŝĞ ŬŽŶǀŽŽŝ ŝŶ ĚŝĞ ƉĂĚ ŶĂ WŽĨĂĚĚĞƌ ƚŽĞ ŵĞƚ :ƵƐƟŶ ĚƵ dŽŝƚ ǀĂŶ ĨƌŝĐĂŶ džƉĞĚŝƟŽŶƐ ǁĂƚ ŵĞƚ ƐLJ lemmetjie-groen Jimny die voortou neem. Ek is nie ‘n klein outjie nie en teen 1.94m sit ek maar knap in die Jimny, maar dit was nooit ongemaklik nie – en die pakruimte agter het ons aangenaam verras!

Net toe ons magies van die honger begin grom, ry ŽŶƐ WŽĨĂĚĚĞƌ ďŝŶŶĞ ǁĂĂƌ ŽŶƐ :ƵƐƟŶ ƐĞ ƉĂ ĞŶ ǀĞŶŶŽŽƚ͕ Johan, ontmoet. Dié joviale oom sou as toergids vir die naweek optree en het ons voortdurend met interessante staaltjies uit die omgewing vermaak. Alhoewel hy nie ‘n boorling van die Noord-Kaap is nie, is sy passie vir die streek en sy mense aansteeklik!

22

BLADSY

Pella pioniers Na ‘n vinnige middagete trek ons weg Pella toe. Die klein gemeenskap in die middel van die Boesmanland is 9km van die Oranjerivier af en spog met een van slegs twee Afrikaanse Katolieke kerke in Suid ĨƌŝŬĂ͘ ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ŬĞƌŬŝĞ ǁĂƚ͕ ƐŽŽƐ :ŽŚĂŶ ǀĞƌƚĞů͕ ƐŽŶĚĞƌ ĞŶŝŐĞ planne vanaf ‘n prentjie uit ‘n ensiklopedie gebou is.

Suster Johanna sluit vir ons oop en vertel dat die sendeling ŚƌŝƐƟĂŶ ůďƌĞĐŚƚ ĚŝĞ ƐĞŶĚŝŶŐƐƚĂƐŝĞ͕ ǀĞƌŶŽĞŵ ŶĂ ĚŝĞ ĂŶƟĞŬĞ ĚŽƌƉŝĞ in Masedonië wat ‘n heenkome aan Christene gebied het gedurende ĚŝĞ ZŽŵĞŝŶƐĞ ǀĞƌǀŽůŐŝŶŐ͕ ŝŶ ϭϴϭϰ ŐĞƐƟŐ ŚĞƚ͘ /Ŷ ϭϴϴϮ ǀĞƐƟŐ sĂĚĞƌ <D Simon hom in Pella en drie jaar later sluit broer Leo Wolf by hom aan – saam sal dié twee die gemeenskap in Pella vir 50 jaar bedien en die besondere kerkie bou. Stene is langs die Oranjerivier gemaak en dan die 9km terugkarwei na Pella. In 1895 word die kerk ingehuldig deur Biskop Rooney van Kaapstad en beide Vader Simon en broer Leo is met hulle afsterwe in die kerk begrawe.

;ϭͿ ŝĞ ŶƵǁĞ ZŚŝŶŽ ĚŝƟŽŶ ƉĂŬŬĞƚ ƐƉŽŐ͕ ŽŶĚĞƌ ŵĞĞƌ͕ ŵĞƚ ͚Ŷ ƐƉĂĂƌǁŝĞů ƐĞŝůƚũŝĞ ŵĞƚ ͚Ŷ ƌĞŶŽƐƚĞƌ ĞŵďůĞĞŵ ĞŶ ƌŽŽŝ ŵŽĚĚĞƌŇĂƉƉĞ͘ Dit sal van vroeg 2022 af beskikbaar wees vir alle Jimny modelle.

(2) Die Suzuki Safari groep was van die eerste mense wat in die besondere en afgeleë kamp op ‘n dadelplaas in Klein Pella kon kamp. (3) Een van slegs twee Afrikaanse Rooms Katolieke kerke in Suid-Afrika, gebou vanuit ‘n prentjie in ‘n ensiklopedie met geen formele planne. (4) ‘n Tipiese “staningkie” – dit is waar plaaslike inwoners hul bokke en skape aanhou wanneer hul verder uit die dorp moet beweeg vir beter weiding.

(1) Karsten Boerdery besit die grootste dadelplaas in die Suidelike halfrond – ‘n 18 000ha eiendom met meer as 28 000 dadelpalms, wat tot 10m hoog staan. (2) Die NoordKaap se grootste Bloubul ondersteuner, Oom Dadda.

Ons pad swaai noordwaarts op die roete wat dié twee pioniers gevolg het om die stene ǀĂŶĂĨ ĚŝĞ ƌŝǀŝĞƌ ƚŽƚ ŝŶ ĚŝĞ ĚŽƌƉŝĞ ƚĞ ŬƌLJ͘ ,ŝĞƌĚŝĞ ĚĞĞů ǀĂŶ ĚŝĞ EŽŽƌĚͲ<ĂĂƉ ŬŽŵ Ƶŝƚ ͚Ŷ ƟĞŶͲ jaar lange droogte en die omgewing is dor, dog beeldskoon. Die landskap laat mens dink aan Mars met die rooi klipperige berge wat rondom jou opskiet teen die helderblou lug met slegs ‘n paar wit wolkies hier en daar. Ons haak die die Jimny in 4x4 laestrek en blaas die bande na 0.8kPa af en die die buksie klim rats oor die klippe terwyl ons die landskap inneem. Oor die VHF radio vertel Johan dat dit gemeenskapsgrond is wat derduisende hektaar groot is en elke paar kilometer merk ons klein gehuggies – wat deur die plaaslike gemeenskap “staningkies” genoem word – op.

Dan, nes ons ‘n duin oorsteek, open ‘n lowergroen strook oop voor ons. Dis die Oranjerivie, Suid-Afrika se langste rivier wat oor 2 200km strek. Omdat dit ‘n week of wat vroeër gereën het, kan ons ongelukkig nie die beplande Bobbejaanspieël pas aanpak nie, maar stop om vinnig bene te rek op die oewer van die Oranje – met ‘n uitsig op Namibië aan die oorkantste wal. Die ǀŝŶŶŝŐ ǀůŽĞŝĞŶĚĞ ƐƚƌŽŵĞ ǀĞƌƐŬĂĨ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ƉůĞŬŬĞ ǀŝƌ ǀŝƐƐĞƌŵĂŶŶĞ Žŵ ŐĞĞůǀŝƐ ĞŶ ŵŽĚĚĞƌďĞŬŬĞ ƚĞ terg en die area is bekend vir uitstekende vlieghengel. Ons stop vinnig by “Oom Dadda” – seker die grootste Blou Bul ondersteuner in die Noord-Kaap. Hy woon in sy “staningkie” en is verheug toe Megan vir hom ‘n paar Jimny sokkies as geskenk gee. Met ons wegry, kan ek nie anders om te dink dat dié man die regte idee het nie – hy leef dalk in eenvoud, maar niks jaag hom nie en ŚLJ ŝƐ ďĞǀŽŽƌƌĞŐ Žŵ ŚŝĞƌĚŝĞ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ŵŽŽŝ ůĂŶĚƐŬĂƉ ƐLJ ƚƵŝƐƚĞ ƚĞ ŶŽĞŵ͘ Dadels vir Afrika Terwyl die son stadig begin sak en die berge rooi kleur, beweeg ons verder wes en sien ‘n paar mislukte toeristebestemmings langs die pad. Johan vertel dat baie van hierdie gastehuise nog in verskeie toergidse aangewys word as akkommodasie opsies, maar die eienaars het lankal reeds boedel oorgegee en toegemaak. Dit is dus belangrik om altyd seker te maak dat gastehuise in sulke verafgeleë gebiede wel steeds oop is voordat jy in die pad val!

Ons eindbestemming vir die eerste dag is Karsten Boerdery, die grootste dadelplaas in die ^ƵŝĚĞůŝŬĞ ŚĂůĨƌŽŶĚ ʹ ͚Ŷ ϭϴ ϬϬϬŚĂ ĞŝĞŶĚŽŵ ŵĞƚ ŵĞĞƌ ĂƐ Ϯϴ ϬϬϬ ĚĂĚĞůƉĂůŵƐ͘ ŝĞ ƉĂůŵƐ ŝƐ ƌĞƵƐĂŐƟŐ ĞŶ ǀĂŶ ŚƵůůĞ ƐƚĂĂŶ ƚŽƚ ϭϬŵ ŚŽŽŐ ʹ ŝŶĚƌƵŬǁĞŬŬĞŶĚ͊ KŶƐ ƌLJ ƌƵƐƟŐ ƚƵƐƐĞŶ ĚŝĞ ƉůĂŶƚĂƐŝĞƐ ĚĞƵƌ ŶĂ ͚Ŷ hoekie op die plaas waar Johan-hulle toestemming gekry het om wild te kampeer vir die nag.

BLADSY

24

OP DIE VOORBLAD | Suzuki Safari Met ons aankoms by die kampeerplek, ‘n droë rivierbed tussen twee reuse kranse, is ons tente reeds opgeslaan en ‘n ŐĞƐĞůůŝŐĞ ǀƵƵƌƚũŝĞ ďƌĂŶĚ͕ ĚĂŶŬƐLJ ĨƌŝĐĂŶ džƉĞĚŝƟŽŶƐ ƐĞ ĚĞƌĚĞ spanlid, Piet. Wat ‘n voorreg om hier te kan kamp, omring deur ŬƌĂŶƐĞ ĞŶ ͚Ŷ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ƌLJŬ ǀŽģůůĞǁĞ ʹ ǀŽŽƌǁĂĂƌ ͚Ŷ ďŝůũŽĞŶͲƐƚĞƌ ŚŽƚĞů͊ KŶƐ ŬƵŝĞƌ ĞŶ ŐĞƐĞůƐ ƚŽƚ ůĂĂƚŶĂŐ Žŵ ĚŝĞ ŬŶĞƩĞƌĞŶĚĞ ǀƵƵƌ en smul aan heerlike kruisskyf en slaaie – eenvoudig hemels! sƌŽĞŐŽŐŐĞŶĚ ǁĞŬ ĚŝĞ ǀƌŽůŝŬĞ ŐĞŬǁĞƩĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀŽģůƐ ŽŶƐ ĞŶ ͚Ŷ heerlike koppie boeretroos en beskuit wag op ons – dankie tog vir Piet! Johan gee ‘n oorsig van die dag se reisplan en ons kies koers na die gastehuis op die plaas vir ‘n lekker plaasontbyt en ‘n stort vir dié wat nie kans gesien het vir die bosstort by die kamp nie.

Terug op die teerpad, skiet ons deur na Springbok om die :ŝŵŶLJƐ ǀŽů ƚĞ ŵĂĂŬ ;ŚŝĞƌĚŝĞ ŽƵƚũŝĞƐ ŝƐ ƌĞŐƟŐ ůŝŐ ŽƉ ďƌĂŶĚƐƚŽĨ ĞŶ ons het ‘n baie verdienstelike 8.5 liters/100km genoteer). Ons geniet ook ‘n heerlike “Mesklip Melkery” melkskommel in een van die plaaslike restaurante en natuurlik moet ons ‘n stukkie geelvet biltong vir padkos gaan soek. Die kwaliteit by Die Plaas Slaghuis in die hoofstraat beïndruk ons.

Met nog ‘n entjie tot by die Houthoop Gasteplaas in Kleinsee waar ons beplan om te oornag, vat ons die R355 oor Spektakel Pas. Simon van der Stel het in 1685 die pas só genoem nadat hy die ͞ ĞŶ ŽŶŐĞůŽŽŇŝũŬĞ ƐƉĞŬƚĂŬĞů͟ beleef het tydens die blommeseisoen. Aan die onderkant van die pas lê Komaggas ƚĞĞŶ ĚŝĞ ƵīĞůƐƌŝǀŝĞƌ͘

By Houthoop aangekom, word ons vriendelik verwelkom deur twee energieke kollie-honde, Rover en Sokkies. Ons kan nie help om hul manewales te geniet terwyl hulle ‘n tarentaal probeer aankeer soos wat van ‘n skaaphond verwag word nie. Die ƟƉŝĞƐĞ ƉůĂƩĞůĂŶĚƐĞ ŽƉƐƚĂů ŝƐ ŽƉ ͚Ŷ ǁĞƌŬĞŶĚĞ ƐŬĂĂƉ ĞŶ boerbok plaas en Jackie, ons gasvrou, bederf ons met heerlike Namakwa bredies en ‘n seekos ďƵīĞƚ ƚLJĚĞŶƐ ĚŝĞ ƚǁĞĞ ĂĂŶĚĞ ǁĂƚ ŽŶƐ ŚŝĞƌ oornag.

Skeepswrakke en diamante Die volgende oggend kies die konvooi Jimnys koers na Noup, binne die De Beers Spergebied en die beginpunt van die Skeepswrakroete wat op ons wag. Die gebied is ook bekend as SuidAfrika se diamantkus en behalwe vir die diamante wat nog daar uitgehaal word is die natuur nog totaal ongerep. Derhalwe verkies hulle dit dat die roete deur toergidse begelei word. Die pad langs die kus is sanderig, maar die Jimnys draf die tweespoor paadjies lag-lag kaf (ons het weer die bande tot 0.8kPa afgeblaas en in 4x4 laestrek gery).

Die omgewing het laat reën gekry en daar is hier en daar nog ďůŽŵŵĞ ƚĞ ƐŝĞŶ ʹ ŽŶƐ ŬĂŶ ŽŶƐƐĞůĨ ŶĞƚ ŝŶĚŝŶŬ ǁĂƩĞƌ ůƵƐŚŽĨ Ěŝƚ tydens die Namakwa blommeseisoen moet wees! ŝĞ ĞĞƌƐƚĞ ƐŬĞĞƉƐǁƌĂŬ ŝƐ ĚŝĞ WĂƌŝƟŶLJ͕ ͚Ŷ ϮϮͲũĂĂƌ ŽƵĞ ƐƚŽŽŵƐŬŝƉ ǁĂƚ ŽƉ ŚĂĂƌ ĮŶĂůĞ ǀĂĂƌƚ ŝŶ ϭϵϰϯ ŽƉ ĚŝĞ ƌŽƚƐĞ ϯϮŬŵ vanaf Hondeklip Baai gestrand geraak het (nadat dit, volgens gerugte, deur ‘n Nazi duikboot getorpedo is). Johan vertel dat die gemeenskap blitsvinnig op die wrak toegesak het om die materiaalvrag op te raap. Die volgende Sondag by nagmaal het almal soos ‘n splinternuwe sikspens gelyk, uitgevat in klere ŐĞŵĂĂŬ ǀĂŶ ĚŝĞ ŵĂƚĞƌŝĂĂů ǁĂƚ ŽƉ ĚŝĞ WĂƌŝƟŶLJ ǁĂƐ͊ ŝĞ ŬƵƐ ŝƐ nog redelik bedrywig met diamantduik en soos wat ons teen die ƌŽƚƐĂŐƟŐĞ ŬƵƐ ůĂŶŐƐ ƌLJ ŝƐ ĚĂĂƌ ŽƌĂůƐ ƚƌĞŬŬĞƌƐ ĞŶ ƉŽŵƉĞ ǁĂƚ ĚŝĞ seebodem opsuig op soek na die gesogte blink klippies.

(1) Die Houthoop Gasteplaas naby Kleinsee bied ‘n verskeidenheid ĂŬŬŽŵŵŽĚĂƐŝĞ ŽƉƐŝĞƐ͕ ǁĂĂƌŽŶĚĞƌ ͚Ŷ ŚĞĞƌůŝŬ ďĞƐŬƵƩĞ ŬĂŵƉĞĞƌƚĞƌƌĞŝŶ͘ (2) Die toergroep in ‘n lawwe oomblik na ‘n heerlike nag van wild kamp in ‘n ongerepte stukkie hemel op aarde op ‘n plaas in Klein Pella. (3) ͚Ŷ WƌĂŐƟŐĞ ƐŽŶƐŽŶĚĞƌŐĂŶŐ ŽƉ ĚŝĞ ZŽŽŝ ƵŝŶ ŽƉ ,ŽƵƚŚŽŽƉ͘ ;ϰͿ ͚Ŷ ^ŬŽŽƚ vanuit een van die skeepswrakke op die Skeepswrakroete in die De Beers Spergebied naby Noup. Ons het drie wrakke op die roete besoek.

Die Suzuki Jimny het homself oor en oor as ‘n waardige avontuurvennoot bewys, hetsy tussen die duine of op die teerpad.

EŝĞ ƚĞ ǀĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ WĂƌŝƟŶLJ ĂĨ ŶŝĞ ŝƐ ĚĂĂƌ Ŷ ŬůĞŝŶĞƌŝŐĞ ǀŝƐƐĞƌƚ ǁĂƚ ŝŶ ϭϵϳϬ ŐĞƐƚƌĂŶĚ het. Behalwe vir visvang was dié boot ook glo bekend om handel te dryf met die ĚŝĂŵĂŶƚ ĚƵŝŬĞƌƐ ĞŶ ĚŝĞ ƉůĂĂƐůŝŬĞ ŚĂŶĚĞůĂĂƌ ǀŝƌ ƉĂƉƉĞŐĂĂŝƚǁĂŬ ;ŽŌĞǁĞů ĚĂŐŐĂͿ͘ ŝĞ ƐƚŽƌŝĞ ůŽŽƉ ĚĂƚ ĚŝĞ ďĞŵĂŶŶŝŶŐ ĞĞŶ ŶĂŐ ĚĂůŬ ĞīĞ ŚŽŽŐ ŐĞƌĂĂŬ ŚĞƚ ĞŶ ďĞƐůƵŝƚ het om aanland te gaan kuier. Hulle het egter die kuslyn getref en in die proses is die boot gestrand en net daar gelos. Vandag is die skuitjie stadig besig om te disintegreer terwyl die seevoëls hom as broeiplek gebruik.

Hierdie gebied was vir dekades ontoeganklik vir die publiek en derhalwe nog ongerep. Ons stop by die ou kliphuis wat 40 jaar gelede deur die Aggenbach familie bewoon is. Die legende lui dat dit beset is deur die spook van een van die Aggenbach dogters wat gesterf het nadat sy per ŽŶŐĞůƵŬ d ŐĞĚƌŝŶŬ ŚĞƚ͘ ůLJŬďĂĂƌ ŚŽŽƌ ŵĞŶƐ ĚŝĞ ŐĞŬůŝŶŐĞů ǀĂŶ ŵĞůŬďŽƩĞůƐ vroegoggend en snags ‘n geween – ek sal dus eerder in die dag besoek ĂŇġ͊ LJ ĚŝĞ ďŽƵǀĂů ŚĞƚ ĞŬ ͚Ŷ ĚǁĞƌŐĂĚĚĞƌ͕ ĚŝĞ ŬůĞŝŶƐƚĞ ŝŶ ĚŝĞ ĂĚĚĞƌ ĨĂŵŝůŝĞ͕ raakgesien – nogal ‘n spesiale ondervinding aangesien ek nog nooit een in die natuur opgemerk het nie.

Die laaste skeepswrak op die roete is dié van die Britse 285ton skip wat in digte mis in hoogwater gestrand geraak het.

Die skip, genaamd die Border, was op pad Port Nolloth toe vanaf Kaapstad en het 200 ton se vrag vir die Namakwalandse Kopermyne gedra. Die bemanning het almal oorleef en die vrag is per donkie na die pad (ongeveer 2km daarvandaan) vervoer.

Hulle het wel probeer om haar weer vlot te kry, maar na nog ‘n storm het die see haar tot op die rotse gestoot waar sy nou besig is om te vergaan in die wind en weer.

Na ‘n vinnige middagete terug by die Houthoop is dit heeltyd speeltyd op die Rooi Duin op die plaas – wat ‘n lekkerte was dit nou nie om met die Jimnys in dié sandput te speel nie. Ons sluit die dag af met ‘n asemrowende mooi sonsondergang, terwyl ons ‘n koue dingetjie vir die keel geniet… Salig! ,ĞĞůƚĞŵĂů ƚĠ ŐŽƵ ŚĞƚ ĚŝĞ ůĂĂƐƚĞ ĚĂŐ ǀĂŶ ŚŝĞƌĚŝĞ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ƐƉĞƐŝĂůĞ ^ƵnjƵŬŝ safari aangebreek en die Sondag het ons die trek terug na Upington se lughawe ĂĂŶŐĞƉĂŬ͘ ŝĞ ĂǀŽŶƚƵƵƌůƵƐƟŐĞ ŐƌŽĞƉ ŬŝĞƐ ŶŽŐ ͚Ŷ ŐƌŽŶĚƉĂĚ ŽŽƌ ĚŝĞ tŝůĚĞƉĞƌĚŚŽĞŬͲ ĞŶ Messelpad passe nadat ons deur die Namakwaland Nasionale Park – bekend vir die ƐŽŐĞŶĂĂŵĚĞ ĨĞģƚũŝĞͲƐŝƌŬĞůƐ ʹ ŐĞƌLJ ŚĞƚ͘ EĂĚĂƚ :ŽŚĂŶ ǀĂŶ ƐLJ ďůŽŵŵĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ ŝŶ ŚŝĞƌĚŝĞ ĂƌĞĂ deel, besluit ons daar en dan om ‘n blommetoer te onderneem in 2022! As die area in ĚŝĞ ĚƌŽģ ƐĞŝƐŽĞŶ ƐŽǀĞĞů ďĞŬŽƌŝŶŐ ŝŶŚŽƵ͕ ŵŽĞƚ Ěŝƚ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬ ǁĞĞƐ ǁĂŶŶĞĞƌ Ěŝƚ ŝŶ ĚŝĞ veldblomme getooi is!

Terug in Springbok maak ons gou weer die Jimnys vol en takel die liniaal-reguit teerpad na Upington. Die pad is lank, warm en winderig. Ons stop gereeld om bestuurders te ruil, ‘n roomys te koop of bene te rek en is dankbaar vir die lekker klankstelsel omdat ons gunsteling kunstenaars ons geselskap kan hou.

So in die ry, gesels ons oor die Jimny en sy pad- en veldryvermoë. Na meer as ‘n ϭ ϬϬϬŬŵ ŽŽƌ ĚŝĞ ǀŝĞƌͲĚĂŐ ƐĂĨĂƌŝ ŝƐ ŽŶƐ ŚĂƌƚƐĞĞƌ Žŵ ĚŝĞ ƐůĞƵƚĞůƐ ĂĂŶ :ƵƐƟŶ ƚĞ ŽŽƌŚĂŶĚŝŐ ʹ hierdie buksie het ongetwyfeld sy staal oor klipperige en sanderige roetes en passe gewys!

Uiters kompeterend geprys tussen R318 900 tot R377 900, dink ek Kersvader kan gerus maar een onder ons boom kom los! Q

Meer oor

African Expeditions In samewerking met Suzuki Suid-Afrika word verskeie toere vir 2022 beplan: HISTORIESE OSSEWA ROETES (Suid-Kaap): R9 250 7 - 13 Februarie 2022 | Akkommodasie: gastehuise | Slegs Jimnys (plek vir 5 voertuie)

WILDFLOWER SAFARI (Namakwaland): R8 450 3 - 8 / 10 - 15 September 2022 | Akkommodasie: ŐĂƐƚĞƉůĂĂƐͿ ͮ :ŝŵŶLJƐ Θ ĂŶĚĞƌ ^Es͛Ğ ;ƉůĞŬ ǀŝƌ ϲ ǀŽĞƌƚƵŝĞͿ

LESOTHO SOMERTOER (18 Passe, insluitend Sani en Maletsuyane Valle): R8 950 21 - 27 Maart 2022 | Akkommodasie: lodge | Slegs Jimnys (plek vir 5 voertuie)

NAMAKWA AVONTUUR: R8 950 21 - 27 Desember 2021 / 29 Desember - 4 Januarie 2023 | Akkommodasie: gasteplaas | Slegs Jimnys (plek vir 6 voertuie)

BERG & SPERRGEBIET (soos per #SuzukiSafari): R8 950 9 - 16 April / 9 - 15 Oktober 2022 | Akkommodasie: kamp & gasteplaas | Slegs Jimnys (plek vir 5 voertuie)

eSWATINI (SWAZILAND) AVONTUUR: R5 950 1 - 4 April 2023 | Akkommodasie: hotel & lodge | Jimnys & ĂŶĚĞƌ ^Es͛Ğ ;ƉůĞŬ ǀŝƌ ϱ ǀŽĞƌƚƵŝĞͿ

KALAHARI ODYSSEY (sluit Hakskeenpan & Rooiduinroete in): R8 950 15 - 20 Mei 2022 | Akkommodasie: kamp & lodge | Slegs Jimnys (plek vir 5 voertuie)

Ύ ů ĚŝĞ ƚŽĞƌĞ ƐůƵŝƚ ŽŶƚďLJƚ ĞŶ ŵŝĚĚĂŐĞƚĞƐ ŝŶ͕ ĂůůĞ ŬĂŵƉƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ǁŽƌĚ ǀĞƌƐŬĂĨ ĞŶ ĚĂĂƌ ŝƐ ŐĞŚƵƵƌĚĞ :ŝŵŶLJƐ ďĞƐŬŝŬďĂĂƌ͘

BOTSWANA (Okavango Delta, Caprivi, Chobe, Vic Falls & Makgadikgadi): R16 250 4 - 14 Junie 2022 | Akkommodasie: kamp & lodge | Slegs Jimnys (plek vir 5 voertuie)

KONTAK: +27 84 874 7388 | hotline@africanex.co.za | ǁǁǁ͘ĂĨƌŝĐĂŶĞdžƉĞĚŝƟŽŶƐ͘ĐŽ͘njĂ ͮ ^ŽƐŝĂůĞ ŵĞĚŝĂ͗ ΛĂĨƌŝĐĂŶĞdžƉĞĚŝƟŽŶƐ

27

Landreisgroentjies Jason Fitzpatrick en sy lewensmaat, Milica Cochrane, KHW RQODQJV ² QD WZHH MDDU VH EHSODQQLQJ ² ¶Q RQJHORRÁLNH DYRQWXXU QD GLH Okavango Delta saam met Ultimate Adventures aangepak.

28

LANDREIS AVONTUUR | Okavango Delta

O

ŶƐ Ɛŝƚ ŐĞůƵŬƐĂůŝŐ ĞŶ ĚƌŽŽŵǀĞƌůŽƌĞ ĞŶ ƵŝƩƵƵƌ ŽŽƌ ĚŝĞ Okavanga Delta-kanaal toe ‘n seekoei uit die water opstaan ĞŶ ƌƵƐƟŐ ŽƉ ĚŝĞ ŽĞǁĞƌ ďĞŐŝŶ ǁĞŝ͙ sŝƌ ĚŝĞ ŚŽĞǀĞĞůƐƚĞ ŵĂĂů die afgelope week of wat besef ons hoe uiters geseënd ons is om hierdie stukkie ongerepte paradys te kan geniet. ,ŝĞƌĚŝĞ ǁĂƐ ĚŝĞ ĞŝŶĚĞ ǀĂŶ ͚Ŷ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬ ƐƉĞƐŝĂůĞ ĂǀŽŶƚƵƵƌ ĞŶ ĚŝĞ ŐĞĚĂŐƚĞ Žŵ ŚŝĞƌĚŝĞ ďLJŶĂ ƐƵƌƌĞĂůŝƟĞƐĞ ŬĂůŵƚĞ ŽƉ ĚŝĞ ǁĂƚĞƌ ƌŽŶĚŽŵ dŚŝƌĚ Bridge-kamp binnekort te moet verruil vir ons besige lewens in Jozi het ons sommer omgekrap. Tydens hierdie 12-dae lange avontuur het ons besef waarom soveel mense duisende rande spandeer op voertuie en ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ǀŝƌ ůĂŶĚƌĞŝƐĞ ʹ ĚĂĂƌ ŝƐ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐ ŐĞĞŶ ĂŶĚĞƌ ŵĂŶŝĞƌ Žŵ ĂůůĞƐ wat mooi in Afrika is te geniet nie! En gepraat van spesiaal in Afrika – op die kort stappie terug kamp toe na die bootrit, loop ons toe sommer ook ‘n olifant en haar kalf raak, besig om slegs ‘n paar meter van ons af te wei!

Hierdie Okavango Delta-avontuur het reeds meer as twee jaar gelede sy ŽŽƌƐƉƌŽŶŐ ŐĞŚĂĚ͕ ƚŽĞ ĞŬ ĂĂŶůLJŶ ŶĂǀŽƌƐŝŶŐ ŐĞĚŽĞŶ ŚĞƚ ŽŽƌ ǁĂƩĞƌ ϰdžϰ Žŵ ƚĞ ŬŽŽƉ͘ KƉ ĞĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ĂĂŶůLJŶĨŽƌƵŵƐ ŚĞƚ ĞŬ ĚŝĞ ĚŝĞ ĞŝĞŶĂĂƌ ǀĂŶ hůƟŵĂƚĞ Adventures, Simon Steadman, “ontmoet”. Die aanlyn gemeenskap het met groot lof van hom en sy toere gepraat en net daar het ek besluit dat hy die man is saam met wie ek die boendoes wou invaar.

Ek het ingeteken vir hul maandelikse nuusbrief en met elke uitgawe ŚĞƚ ĚŝĞ ďĞƐƚĞŵŵŝŶŐƐ ĞŶ ĨŽƚŽ͛Ɛ ŵLJ ĂƉƚLJƚ ǀŝƌ ͚Ŷ ϰdžϰ ĂǀŽŶƚƵƵƌ ůĂĂƚ ŐƌŽĞŝ͘ Sommige van hul toere is so ver soos Marokko en Ysland, maar die meeste was Afrika-bossafari‘s. Geïnspireerd het ek uiteindelik my 4x4 aangeskaf en na maande van Covid-19 inperkings kon ek nie wag om in die bos te kom nie!

My lewensmaat, Milica, was ietwat huiwerig oor die idee van kamp in die wildernis van die Okavango Delta. Tot dusver was al ons reise na omheinde kampe, toegerus met chalets en allerlei geriewe. Simon en sy oulike vroutjie, Des, was egter altyd gereed om enige vrae te beantwoord en na vele gesprekke het ek ‘n “okay, miskien moet ons dit doen” van Milica gekry. Dit was genoeg vir my om ‘n toer te bespreek en die deposito te betaal, oortuig dat ek in die komende agt maande daardie “okay” na ‘n besliste ja sou kon verander. Ŭ ŚĞƚ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ƌĞŝƐƚLJĚƐŬƌŝŌĞ ǀŽů ŽƚƐǁĂŶĂ ƐƚŽƌŝĞƐ ŽƌĂů ŝŶ ĚŝĞ ŚƵŝƐ ůĂĂƚ rondlê en kort voor lank het Milica ingestem, maar voorgestel dat ons ‘n kampsleepwa vir die reis huur. Dit was ‘n regverdige versoek en later sou ek baie dankbaar wees vir hierdie voorstel van haar.

Bots toe!

In die maande voor ons toer, het ons verskeie YouTube videos ter voorbereiding gekyk – ons wou darem nie soos amateurs lyk nie! Ons het egter baie vinnig besef dat daar geen plaasvervanger vir ervaring is ŶŝĞ ĞŶ ǁĂƐ ďĂŝĞ ĚĂŶŬďĂĂƌ ĚĂƚ ŽŶƐ ŝŶ ĚŝĞ ďĞŬǁĂŵĞ ŚĂŶĚĞ ǀĂŶ hůƟŵĂƚĞ Adventures sou wees. By Nata Lodge, sowat 10km suid vanaf Nata en ‘n gewilde oornagplek tussen Maun en Kasane, word ons vriendelik deur toerleiers Simon en Des asook die sjef, Master P, ontvang. Ons was ‘n groep van nege voertuie en Simon het vir elke motor ‘n VHF-radio uitgedeel sodat ons konvooireëls kon handhaaf, interessanthede oor die omgewing kon hoor en sommer net oor-en-weer gesels terwyl ons ry.

Na ‘n paar inkopies in Maun, het ons koers gekies na ons eerste onomheinde boskamp by Mokgotho in die Khwai-gemeenskap. Ons het vinnig kamp opgeslaan en nadat ons drankies en versnaperinge vir skemerkelkies in die Landy gepak het, was ons reg vir ons eerste ǁŝůĚďĞƐŝŐƟŐŝŶŐƐƌŝƚ͘ ĂŶŬƐLJ ĚŝĞ ǀŽůŽƉ ǁĂƚĞƌ ŝŶ ĚŝĞ ŽŵŐĞǁŝŶŐ ǁĂƐ ǁŝůĚ ǀŽůŽƉ en natuurlik het al die water ook beteken dat ons ‘n paar waterkruisings sou moes aanpak.

KƉŐĞǁŽŶĚĞ ǀŝƌ ĚŝĠ ƵŝƚĚĂŐŝŶŐ͕ ŵĂĂƌ ŽŽŬ ĞīĞ ƐŬƌŝŬŬĞƌŝŐ͕ ǁĂƐ ŽŶƐ dankbaar dat Simon eers die konvooi laat stop het vir ‘n kort geselsie Žŵ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŵĂĂƚƌĞģůƐ ĞŶ ĂŶĚĞƌ ďĞůĂŶŐƌŝŬĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŵĞƚ ďĞƚƌĞŬŬŝŶŐ ƚŽƚ waterkruisings te deel. Simon en Des sou eerste deur ry om te demonstreer ŚŽĞ Ěŝƚ ŐĞĚŽĞŶ ŵŽĞƚ ǁŽƌĚ ĞŶ ŽŶƐ ĂůŵĂů ŚĞƚ ƐŽ ĞīĞ ƉĂŶŝĞŬĞƌŝŐ ŐĞƌĂĂŬ

29

toe ons sien hoe die water oor hul Cruiser se enjinkap tot teenaan hul venster stroom. ‘n Storie van een van die toerlede van ‘n vriend wat tydens ‘n waterkruising in ‘n seekoeigat beland het en sy voertuig mos afskryf, het ons almal herinner waarom dit belangrik is om liefs ƉƌŽĨĞƐƐŝŽŶĞůĞ ŐŝĚƐĞ ƚĞ ŐĞďƌƵŝŬ ǁĂŶŶĞĞƌ ũLJ ĚŝĠ ƟƉĞ ƐĂĨĂƌŝ͛Ɛ ĂĂŶƉĂŬ͘ Gelukkig kon ons hele konvooi al die waterkruisings tydens die toer ƐƵŬƐĞƐǀŽů ĂĬĂŶĚĞů͘ Die res van die middag het ons die tweespoor paadjies al langs die waterkanale in die Khwai omgewing gevolg en ‘n verbysterende ŚŽĞǀĞĞůŚĞŝĚ ŽůŝĨĂŶƚĞ ǀĂŶ ŶĂďLJ ŐĞƐŝĞŶ͘ ^ŝŵŽŶ ŚĞƚ ͚Ŷ ƐŬŝůĚĞƌĂŐƟŐĞ ŚŽĞŬŝĞ ǀŝƌ ŽŶƐ ƐŬĞŵĞƌŬĞůŬŝĞ ƐƚŽƉ ŐĞŬŝĞƐ ĞŶ ƚĞƌǁLJů ŽŶƐ ĚŝĞ LJƐŬŽƵĞ 'Θd͛Ɛ geniet het, kon ons voel hoe die spanning van ‘n besige stadslewe ons liggame verlaat. Hierdie tydjie aan die einde van elke dag het ‘n ŚŽŽŐƚĞƉƵŶƚ ŽƉ ĚŝĞ ƚŽĞƌ ŐĞǁŽƌĚ ʹ ŽŶƐ ŚĞƚ ŶŽŐ ŶŽŽŝƚ ƐƵůŬĞ ŵĂŶũŝĮĞŬĞ oranje en rooi sonsondergange beleef nie. Afrika op sy heel beste!

Die volgende oggend het ons wildrit om 06:30 afgeskop en daar ǁĂƐ ŶŽŐ ǁĂƚĞƌŬƌƵŝƐŝŶŐƐ͕ ŵĞĞƌ ƐŬŽƵƐƉĞůĂŐƟŐĞ ǁŝůĚďĞƐŝŐƟŐŝŶŐƐ ĞŶ interessante vertellings van Simon oor die VHF-radio. Hy het gehoor van leeus in die omgewing en ons het na hulle gaan soek, maar hulle ongelukkig nie opgespoor nie. Terwyl die res van die groep middagete by die kamp geniet het, het Simon en Des weer uitgery om die leeus te gaan soek en teruggekom met goeie nuus: hulle het ‘n trop van 20 leeus opgespoor!

Uiteraard is ons vir die middag wildrit reguit daarheen en ons het die ƚƌŽƉ ůĞĞƵǁLJĮĞƐ ĞŶ ŚƵů ǁĞůƉŝĞƐ ƐŽŵŵĞƌ ŶĂďLJ ĚŝĞ ƉĂĚ ŐĞŬƌLJ͕ ďĞƐŝŐ Žŵ aan ‘n olifant te smul. Simon het vertel dat daar geen leeumannetjie ŝŶ ŚŝĞƌĚŝĞ ƚƌŽƉ ŝƐ ŶŝĞ͕ ŵĂĂƌ ĚĂƚ ĚŝĞ ǁLJĮĞƐ ƐƚĞƌŬ ŐĞŶŽĞŐ ǁĂƐ Žŵ ͚Ŷ ǀŽůǁĂƐƐĞ ŽůŝĨĂŶƚ ƉůĂƚ ƚĞ ƚƌĞŬ͘ ŝƚ ǁĂƐ ͚Ŷ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ĞƌǀĂƌŝŶŐ Žŵ ĚŝĞ trop se dinamika en die voedingsorde dop te hou, maar ‘n bloederige gesig om te sien hoe die leeus die maag van die olifant oopskeur.

Ons het onsself daaraan herinner dat dit die natuur is – hoe sê die Engelsman: “Circle of life”. In ‘n toneel wat aan The Lion King herinner, het ons baie aasvoëls in die lug en hiënas wat in die bosse skuil en wag vir hul beurt om te voed opgemerk. ‘n Olifant het in die verte verskyn, sy slurp in die lug asof hy die dood kon ruik. Ons kon nie help Žŵ ĞīĞ ŚĂƌƚƐĞĞƌ ƚĞ ǁŽŶĚĞƌ ŽĨ ŚŝĞƌĚŝĞ ĞĞŶƐĂŵĞ ŽůŝĨĂŶƚ ĚĂůŬ ƐŽƉĂƐ ƐLJ maat verloor het nie.

Terug by die kamp, het die kampvuur reeds hoog gebrand, danksy Master P. Hy het ons gedurende die hele toer bederf met heerlike aandetes, vars gebakte brode en selfs nageregte – voorwaar ‘n voorslag agter die kole! Saans het ons tot laat om die kampvuur onder die sterbelaaide hemelruim gekuier. Vreemdelinge het vriende geword, almal verbind deur hul passie en liefde vir die Afrika bos.

Na nog twee nagte by Mokgotho-kamp was dit tyd om na ons volgende kamp te skuif. Mbudi-kamp is ook in die Khwai-gebied en spog met ‘n asemrowende uitsig oor die water en weidende grootvoete oral om die kamp. Aangesien hier minder water in die omgewing is, was die wild skaarser as by die vorige kamp. Ons het egter massiewe ƚƌŽƉƉĞ ďƵīĞůƐ ŐĞƐŝĞŶ ĞŶ ĚŝĞ ďĞĞůĚƐŬŽŶĞ ůĂŶĚƐŬĂƉ ŵĞƚ ŐƌĂƐǀůĂŬƚĞƐ ĞŶ verspreide bome ingedrink.

30

Wees voorbereid op enigiets Ons eerste oggendrit deur hierdie asemrowende natuurskoon was heerlik ontspannend totdat die elektroniese parkeerrem op die Land Rover gebreek het en ons nie verder kon ry nie. Paniekerig dat dit die einde van ons toer kon beteken was ek veral dankbaar dat ons nie ĂůůĞĞŶ ǁĂƐ ŶŝĞ͘ 'ĞůƵŬŬŝŐ ŚĞƚ ^ŝŵŽŶ ƌƵƐƟŐ ƚŽƚ ŽŶƐ ŚƵůƉ ŐĞŬŽŵ ĞŶ ŽŶƐ ĚĂĂƌĂĂŶ ŚĞƌŝŶŶĞƌ ĚĂƚ ŚLJ ǁĞů ͚Ŷ ƐĂƚĞůůŝĞƞŽŽŶ ŚĞƚ͕ ƐŽƵ ŽŶƐ ͚Ŷ ŚĂŶĚĞůĂĂƌ of insleepdiens benodig. Ons het die Land Rover handleiding uitgegrawe en danksy Simon se geduld en kennis, was ons 20 minute later weer op pad.

Nog ‘n lid van die toergroep het voertuigprobleme ondervind, ŵĂĂƌ ĞůŬĞ ŬĞĞƌ ŝƐ ĂůůĞƐ ŬĂůŵ ĞŶ ƌƵƐƟŐ ĚĞƵƌ ^ŝŵŽŶ ŚĂŶƚĞĞƌ ʹ ŶĞƚ ŶſŐ ‘n rede om jou landreise eerder by ‘n betroubare gids te bespreek en liefs nie alleen die boendoes in te vaar nie. Mense het al in hierdie

;ϭͿ͚Ŷ WƌĂŐƟŐĞ ƐŽŶƐŽŶĚĞƌŐĂŶŐ ŽƉ ĚŝĞ KŬĂǀĂŶŐĂ ĞůƚĂ ʹ ĚŝĞ ƉĞƌĨĞŬƚĞ ĞŝŶĚĞ ǀŝƌ ͚Ŷ ĞƉŝĞƐĞ ƚŽĞƌ͘ ;ϮͿ hůƟŵĂƚĞ ĚǀĞŶƚƵƌĞƐ ƐĞ toerleier, Simon Steadman, verduidelik die voorsorgmatreëls voor ‘n waterkruising. (3) ‘n Tradisionele mokoro – die ideale manier om wild te kyk in die Delta.

afgeleë plekke gesterf deur te selfversekerd, onvoorbereid of sommer net naïef te wees. Ons het verby ‘n bakkie ǁĂƚ ůĂŶŐƐ ĚŝĞ ƉĂĚ ŐĞďƌĞĞŬ ŚĞƚ ŐĞƌLJ ĞŶ ďLJ ĚŝĞ ŝŶƐŝƩĞŶĚĞƐ ŐĞŚŽŽƌ ĚĂƚ ŚƵůůĞ ŐĞůƵŬŬŝŐ ͚Ŷ ƐĂƚĞůůŝĞƞŽŽŶ ŚĞƚ ĞŶ ŚƵů huurvoertuigmaatskappy kon bel. Ten spyte daarvan het hul toe alreeds 24 uur vir bystand gewag het, maar het gelukkig genoeg kos en water gehad. Hulle was van ƵƌŽƉĂ ŽƉ ŚƵů ǁŝƩĞďƌŽŽĚ ĞŶ ƚŽĞ ŽŶƐ ŚƵůůĞ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ĚĂĞ later weer raakloop, het hulle darem ‘n nuwe voertuig gehad en hul avontuur nog gate uit geniet. Ons het besef ‘n mens kan enige uitdagings op ‘n reis soos hierdie die hoof ďŝĞĚ͕ ŵŝƚƐ ũLJ ũŽƵ ƐŝŶ ǀŝƌ ŚƵŵŽƌ ĞŶ ĂǀŽŶƚƵƵƌůƵƐƟŐĞ ŐĞĞƐ ďĞŚŽƵ͘ By ‘n vorige geleentheid was ek bevoorreg genoeg om vyf dae by Londolozi in die Sabi Sands naby die Nasionale Krugerwildtuin te geniet ĞŶ ĂůŚŽĞǁĞů ĚŝĞ ŐĞƌŝĞĨ ĞŶ ǁŝůĚďĞƐŝŐƟŐŝŶŐ ǀŽŽƌƚƌĞŇŝŬ ǁĂƐ͕ ǁĞŶ ŚŝĞƌĚŝĞ self-ry avontuur loshande! Ja, daar is ongerief van tyd tot tyd, maar ĚŝĞ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ŚĞƌŝŶŶĞƌŝŶŐĞ ĞŶ ĞƌǀĂƌŝŶŐƐ ŝƐ ŽŶďĞƐŬƌLJŇŝŬ͘ Hoogtepunte en aktiwiteite Een van hierdie merkwaardige ervarings was ‘n tradisionele mokoro-rit deur die doolhof van kanale en strandmere op die Okavango Delta se waterweë – vir seker die beste manier om wild te kyk en die natuurskoon vanuit ‘n ander hoek te waardeer. Afrika se ekwivalent van ‘n Venesiese gondola-rit maar instede van ou geboue sien jy wild!

Een besluit waaroor ons nie spyt was nie, was om ‘n Echo 4 kampsleepwa te huur, ten spyte van die feit dat ons hoegenaamd geen sleep-ervaring gehad het nie. Dit was lig en kompak en ‘n mens het dit skaars opgemerk waneer jy ry... Wel, wanneer jy vorentoe ry – die agteruit ryery is ‘n hele ander storie! Dit het baie geduld en oefening geverg. ŝĞ ĐŚŽ ϰ ŝƐ ƵŝƚĞƌƐ ŐĞƌŝĞŇŝŬ ĞŶ ďĂŝĞ ŵĂŬůŝŬ Žŵ ŽƉ ƚĞ ƐƚĞů ĞŶ ǁĞŐ ƚĞ ƉĂŬ ʹ vir seker baie vinniger as om ‘n tent op- en af te slaan. Die gerief om goedjies netjies in laaie weg te pak was ‘n seën en die yskas/vrieskas was ‘n onontbeerlike ŶŽŽĚƐĂĂŬůŝŬŚĞŝĚ ŝŶ ĚŝĞ ƐŶŝŬŚĞƚĞ ^ĞƉƚĞŵďĞƌ ŚŝƩĞ͘

Die ongerepte Khwai-gemeenskapsgebied, met groot hoeveelhede water, het wonderlike wildkykervarings moontlik gemaak. ‘n Groot trop Afrika wildehonde en ‘n massiewe leeutrop was van die hoogtepunte.

Buiten die gebrek aan ‘n toilet of stort as deel van die kampsleepwa, het ons werklik die Echo 4 geniet. Om bo-op ĚŝĞ ƐůĞĞƉǁĂ ŝŶ ͚Ŷ ďĞƐŬƵƩĞ ƚĞŶƚ ƚĞ ƐůĂĂƉ ŚĞƚ ŽŶƐ ͚Ŷ ŵĂƚĞ ǀĂŶ beskerming teen nagtelike roofdiere en weidende olifante gegee. Daar was wel ablusiegeriewe by al die kampe, maar dit was gewoonlik ‘n entjie van ons staanplek af. Alhoewel ons gidse ons goed ingelig het oor wat om te doen as ons ‘n wilde dier in die nag teëkom, het ons dit nie na donker na die ablusieblok gewaag nie. In plaas daarvan het ons onsself toegerus met ‘n tuisgemaakte bostoilet – ‘n HTH emmer (met ‘n deksel) en ‘n ou seil kampstoel met ‘n gat in die middel uitgesny. So was dit nie vir ons nodig om die veiligheid van ons staanplek en tent te verlaat vir ‘n toiletbesoek nie.

Een aand by Third Bridge-kamp in die Moremi Natuurreservaat het Milica my paniekerig wakker gemaak en gesê daar is diere reg langs ons. Ons kon hoor hoe die olifante etlike meters van ons af takke breek en toe een naby ons tent urineer, het dit geklink asof iemand besig was om ‘n emmer met water te vul! Nog erg deur die blare, was ek oortuig dat dit net Master P was wat besig was om ƐŬŽƩĞůŐŽĞĚ ƚĞ ǁĂƐ ŶĂ ĞƚĞ͘ Toe ek egter op my foon kyk hoe laat dit is en besef dat dit reeds middernag is en dat Master P waarskynlik lankal reeds in droomland was, het ons deur die tentvenster geloer en

gesien ons was inderdaad omring deur olifante en hiënas. hŝƚĞƌĂĂƌĚ ǁĂƐ ŽŶƐ ŶŽƵ ǁĂǁLJĚ ǁĂŬŬĞƌ ĞŶ ĂůŚŽĞǁĞů ĞīĞ ƐĞŶƵǁĞĞĂŐƟŐ͕ ďĞƚŽǁĞƌ ĚĞƵƌ ŚŝĞƌĚŝĞ ŽŽŵďůŝŬ ǁĂƚ ŶŝĞ ĞĞŶ van ons ooit sal vergeet nie.

Die volgende dag het ons deur die gebied rondom Third Bridge-kamp gery en ons het ‘n groot trop wildehonde wat in die lang gras langs die pad gespeel het teëgekom. Dit was ‘n seldsame gesig aangesien baie mense Botswana gereeld besoek, sonder om ooit dié “painted dogs”, soos die plaaslike gemeenskap hulle noem, te sien. Ons was naby hulle den en die kleintjies het alte lekker gespeel en die omgewing verken. ‘n Ander hoogtepunt was vir seker die kampvuur-aande.

KŶƐ ŐƌŽĞƉ ŚĞƚ ďĞƐƚĂĂŶ Ƶŝƚ ŵĞŶƐĞ ŝŶ ŚƵů ϮϬ͛Ɛ ƚŽƚ ĂŶĚĞƌ ŝŶ ŚƵů ϲϬ͛Ɛ͘ ^ŽŵŵŝŐĞ ǁĂƐ Ăů ŽƵ ŚĂŶĚĞ ĂƐ Ěŝƚ ďLJ ŬĂŵƉĞĞƌ ŬŽŵ en daar was nooit ‘n tekort aan raad of ‘n ekstra stel hande as ons iets moes herstel of nie goed verstaan het nie. Die ŬĂŵĞƌĂĂĚƐŬĂƉ ǁĂƐ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬ ĞŶ Ěŝƚ ǁĂƐ ͚Ŷ ǀŽŽƌƌĞŐ Žŵ soveel spesiale oomblikke in die natuur te deel. dĞƌƵŐ ŝŶ :ŽŚĂŶŶĞƐďƵƌŐ͕ ŶĂ ŽŶƐ ďĞƐŝŐĞ ůĞǁĞ ǀŽů ƌŽĞƟŶĞ͕ klou ons vas aan die herinneringe van hierdie spesiale twee weke in Bots. Wanneer ek ‘n bos-toegeruste 4x4 sien verbyry, wonder ek oor hul avonture en stories... En elke keer smag my hart na die bos! Q

2022 Toere PRESTIGE TOERE: /ĐĞůĂŶĚ ƌĐƟĐ dƌƵĐŬƐ KŶĚĞƌǀŝŶĚŝŶŐ͗ 5-12 Maart, 2022

hůƟŵĂƚĞ <ĂůĂŚĂƌŝ ǀŽŶƚƵƵƌ͗ 20 Maart-1 April, 2022

hůƟŵĂƚĞ <ŐĂůĂŐĂĚŝ KŶĚĞƌǀŝŶĚŝŶŐ͗ 24 April-5 Mei, 2022

hůƟŵĂƚĞ dĂŶnjĂŶŝĂ ŬƐƉĞĚŝƐŝĞ͗ 15 Mei-16 Junie, 2022

AVONTUUR TOERE: hůƟŵĂƚĞ ŽƚƐǁĂŶĂ ǀŽŶƚƵƵƌ͗ 10-19 Februarie, 2022

Okavango Delta Avontuur: 21 August-1 September, 2022

KONTAK: нϮϳ ϴϰ ϰϰϳ ϰϲϲϲ ͮ ƐŝŵŽŶΛƵůƟŵĂƚĞĂĚǀĞŶƚƵƌĞƐ͘ƚǀ ͮ ǁǁǁ͘ƵůƟŵĂƚĞĂĚǀĞŶƚƵƌĞƐ͘ƚǀ

32

BLADSY

33

Vandeesmaand kuier Anton en Natasha Schutte in die Timbavati Privaat Natuurreservaat, wat deel uitmaak van die Groter Kruger Nasionale Park.

34

KRUGER KUIERS

35

D

ŝĞ yŝƚƐŽŶŐĂ ǁŽŽƌĚ͕ dŝŵďĂǀĂƟ͕ ďĞƚĞŬĞŶ ͞ĚŝĞ ƉůĞŬ ǁĂĂƌ ŝĞƚƐ heilig vanuit die hemel na die aarde afgekom het” en dié area is wêreldwyd bekend, veral danksy die verskynsel van die sogenaamde wit leeus wat van tyd tot tyd natuurlik hier voorkom. Alhoewel Chris McBride in 1977 vir die eerste ŬĞĞƌ ĚĂĂƌŽŽƌ ŝŶ ͞dŚĞ tŚŝƚĞ >ŝŽŶƐ ŽĨ ƚŚĞ dŝŵďĂǀĂƟ͟ ŐĞƐŬƌLJĨ ŚĞƚ͕ ŝƐ ĚŝĞ besondere leeus al so vroeg as 1938 deur plaaslike stamme opgeteken.

Die oorsaak vir die besondere kleur van die leeus is ‘n kleurmutasie en nie albinisme, soos aanvanklik geglo is, nie.

Hierdie Mpumalanga-juweel is geleë op die grenslyn van Hoedspruit en Acornhoek, noord van die Sabi Sands Privaat Wildreservaat aan die westelike grens van die Nasionale Kruger Wildtuin – ongeveer 500km vanaf Johannesburg. ŝĞ ƐƚŽƌŝĞ ǀĂŶ ĚŝĞ dŝŵďĂǀĂƟ WƌŝǀĂĂƚ EĂƚƵƵƌƌĞƐĞƌǀĂĂƚ ďĞŐŝŶ ŝŶ ĚŝĞ ϭϵϱϬ͛Ɛ ƚŽĞ ͚Ŷ ŐƌŽĞƉ ĞĞŶĚĞƌƐĚĞŶŬĞŶĚĞ ŵĞŶƐĞ ďĞƐůƵŝƚ ŚĞƚ Žŵ ĚŝĞ ƐƚƵŬ ůĂŶĚ ǀĂŶ ŚĂďŝƚĂƚ ǀĞƌǁŽĞƐƟŶŐ ƚĞ ƌĞĚ͕ ƐŽĚĂƚ ĚŝĞ ŐĞďŝĞĚ ďĞǁĂĂƌ ŬŽŶ ǁŽƌĚ ǀŝƌ ƚŽĞŬŽŵƐƟŐĞ ŐĞƐůĂŐƚĞ͘ /Ŷ ϭϵϱϲ ŝƐ ĚŝĞ dŝŵďĂǀĂƟ sĞƌĞŶŝŐŝŶŐ͕ ͚Ŷ ŶŝĞͲǁŝŶƐŐĞǁĞŶĚĞ ŽƌŐĂŶŝƐĂƐŝĞ͕ ĚĞƵƌ ϰϳ ŐƌŽŶĚĞŝĞŶĂĂƌƐ ŐĞƐƟŐ͕ ŵĞƚ ĚŝĞ ŽŽŐ ŽƉ ďĞǁĂƌŝŶŐ ǀĂŶ ĚŝĞ ƵŶŝĞŬĞ ĨĂƵŶĂ ĞŶ ŇŽƌĂ ŝŶ ĚŝĞ ŽŵŐĞǁŝŶŐ͘ sĞƌĚĞƌ ŝƐ ĚŝĞ dŝŵďĂǀĂƟ &ŽƵŶĚĂƟŽŶ ŽŶŐĞǀĞĞƌ ϮϬ ũĂĂƌ ŐĞůĞĚĞ ŐĞƐƟŐ͕ ǁĂƚ daarop fokus om die aangrensende gemeenskappe op te voed deur omgewingsprogramme vir jong kinders aan te bied en tans word 64 skole in die omgewing ondersteun.

Vandag beslaan die reservaat 53 000ha en spog met verskeie luukse ůŽĚŐĞƐ ĂƐŽŽŬ ǀĂŶ ĚŝĞ ďĞƐƚĞ ǁŝůĚďĞƐŝŐƟŐŝŶŐƐ ŝŶ ^ƵŝĚͲ ĨƌŝŬĂ͘ ^ EWĂƌŬĞ het juis in 1993 ingestem om die heining te verwyder wat tot die uitbreiding van die gebied, wat vandag as die Groter Kruger Nasional Park ďĞŬĞŶĚƐƚĂĂŶ͕ ŐĞůĞŝ ŚĞƚ͘ ŝƚ ŚĞƚ ĚŝĞ dŝŵďĂǀĂƟͲ͕ <ůĂƐĞƌŝĞͲ ĞŶ ĚŝĞ hŵďĂďĂƚ Privaat Natuurreservate ingesluit en later is Balule Natuurresevaat ook bygevoeg wat die area met ‘n verdere 184 000ha vergroot het. Onlangs is ĚŝĞ ŚĞŝŶŝŶŐƐ ĂĂŶ ĚŝĞ ǁĞƐƚĞůŝŬĞ ŐƌĞŶƐ ǀĂŶ dŝŵďĂǀĂƟ ŽŽŬ ǀĞƌǁLJĚĞƌ ǁĂƚ ͚Ŷ verdere 14 500ha bygevoeg het en baie bydra tot die natuurlike migrasie van spesies. ŝĞ ĂůŐĞŚĞůĞ dŝŵďĂǀĂƟ ƐƚƌĞĞŬ ďĞƐƚĂĂŶ ŚŽŽĨƐĂĂŬůŝŬ Ƶŝƚ ǀLJĨ ǀĞƌƐŬŝůůĞŶĚĞ ůĂŶĚƐŬĂƉ ƟƉĞƐ͗ ĂŬĂƐŝĂ ďŽƐǀĞůĚ͕ ŽŽƉ ďŽƐǀĞůĚ͕ ŵŽƉĂŶŝĞ ďŽƐǀĞůĚ͕ ďŽƐǁŝůŐ woude en gemengde veld op gabbrogrond (‘n rooi verweerde metaalryke grond van vulkaniese oorsprong). Anders as graniet, verweer gabbro ƟƉŝĞƐ ƚŽƚ ƐůŝŬ ĞŶ ŬůĞŝ ĞĞƌĚĞƌ ĂƐ ŐƌŽǁǁĞ ŐƌƵŝƐ͕ ǁĂƚ Ěŝƚ ƵŝƚĞƌĂĂƌĚ ŵŝŶĚĞƌ sandering maak.

36

BLADSY

Bederf met die beste Wanneer ons hoor van “privaat nasionale parke” skrik Suid-Afrikaners gewoonlik en dink dit is slegs bestem vir internasionale besoekers wat in dollars kan betaal. Dit is egter nie die geval nie en ons het onlangs ‘n juweel ontdek toe ons ‘n bederfnaweek by Machaton Private Camp geniet het, sonder dat dit ‘n arm en ‘n been gekos het.

Die kamp is genestel in ‘n privaat konsessie in die Groter Kruger area ĞŶ ũLJ ŬĂŶ ĂŵƉĞƌ ũŽƵ 'ƌŽŽƚ sLJĨ ďĞƐŝŐƟŐŝŶŐƐ ďĞƐƉƌĞĞŬ͕ ǁĂŶƚ ŚƵůůĞ ŝƐ ǀŽůŽƉ hier. Idillies geleë op die oewer van die droë Nhlaralumi-rivierbedding, ŝƐ Ěŝƚ ŐĞƌŝĞŇŝŬ ŶĂďLJ ,ŽĞĚƐƉƌƵŝƚ ;ƐŽ ͚Ŷ ƵƵƌ ƐĞ ƌLJͿ ĞŶ ďŝĞĚ ǁĂƌĞ ďĞĚĞƌĮĞƐ ĞŶ ůƵƵŬƐĞƐ ǀŝƌ ĨĂŵŝůŝĞƐ ƐĞĚĞƌƚ ϮϬϭϲ͘ /Ŷ ϮϬϮϭ ƉĂůŵ ĚŝĞ ŬĂŵƉ ͚Ŷ ƉůĂƟŶƵŵ toekenning in die South African Top Travel Awards in – voorwaar ‘n welverdiende prestasie! ‘n Ander bekommernis wat ons gewoonlik het wanneer privaatkampe oorweeg word, is ons kampvuur. Moet egter nie hieroor bekommerd wees nie, want by Machaton mag jy wel jou eie vuurtjie in die groot boma area aansteek om ‘n stukkie boerewors of ‘n skaaptjoppie te braai. Ons ǁĂƐ ďĞŢŶĚƌƵŬ ŵĞƚ ĚŝĞ ƌƵƐƟŐŚĞŝĚ ǀĂŶ ĚŝĞ ŬĂŵƉ͕ ĂŶĚĞƌƐ ĂƐ ĂŶĚĞƌ ůƵƵŬƐĞ privaatkampe waar mens altyd voel jy word aangejaag na die volgende ĂŬƟǁŝƚĞŝƚ͘ ŝƐ ŵŽƐ ŚŽĞ Ěŝƚ ŝŶ ĚŝĞ ďŽƐ ŚŽŽƌƚ͊ Die kamp beskik oor ‘n hoofgebou met ‘n luukse sitkamer asook ‘n kombuis wat ten volle toegerus is vir groepe wat die kamp besoek. ‘n

KRUGER KUIERS

ƵŝƚĞ ƉĂƟŽ ĂƌĞĂ͕ ŵĞƚ ͚Ŷ ƐǁĞŵďĂĚ ĂƐŽŽŬ ͚Ŷ ŐƌŽŽƚ ďƵŝƚĞ ďŽŵĂ maak hierdie die perfekte kuier- en onthaalarea. Die groot essenhout-, boerboon- en hardekoolbome gooi heerlike groot ƐŬĂĚƵ͛Ɛ ŽŽƌ ĚŝĞ ŬƵŝĞƌƉůĞŬ ǁĂƚ ƐŽƌŐ ǀŝƌ ƵƌĞ ƐĞ ŐĞƐĞůůŝŐĞ ŬƵŝĞƌƚũŝĞƐ saam met jou hartsmense.

Alhoewel dit ‘n familie- en selfsorgkamp is, kan dit ook die ŝĚĞĂůĞ ďĞƐƚĞŵŵŝŶŐ ǀŝƌ ͚Ŷ ŽŶǀĞƌŐĞĞƚůŝŬĞ ƌŽŵĂŶƟĞƐĞ ǁĞŐďƌĞĞŬ wees. Daar is drie luukse eenhede met baie spasie, asook jou ĞŝĞ ƉƌŝǀĂƚĞ ƉůŽŶƐƉŽĞů ĂƐ ũLJ ǀĞƌŬŝĞƐ Žŵ ďŝĞƚũŝĞ ŬǁĂůŝƚĞŝƩLJĚ ƐĂĂŵ ŵĞƚ ũŽƵ ǁĞĚĞƌŚĞůŌĞ ƚĞ ŐĞŶŝĞƚ͘ ,ŝĞƌĚŝĞ ĞĞŶŚĞĚĞ ŝƐ ƚĞĞŶĂĂŶ ĚŝĞ riverbed geleë, wat sorg vir asemrowende uitsigte saam met ũŽƵ ŽŐŐĞŶĚŬŽĸĞ͘ ĂĂƌ ŝƐ ͚Ŷ ďƵŝƚĞ ƐƚŽƌƚ Žŵ ĚŝĞ ĚĂŐ ƐĞ ƐƚŽĨ ĂĨ ƚĞ spoel en as jy gelukkig is, loop ‘n grootvoet miskien verby jou eenheid. Vir die wat nie so waaghalsig is nie is daar wel ‘n enƐƵŝƚĞ ďĂĚŬĂŵĞƌ ŵĞƚ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ŐƌŽŽƚ ƐƚŽƌƚ͕ ďĂĚ ĞŶ ŽƉǁĂƐĂƌĞĂ – alles met groot sorg ingerig en afgewerk.

Die dagbed area in elke eenheid is heerlik ingerig – perfek vir ‘n luilekker kuier met jou boek. Hou net jou voëlboek en verkyker byderhand want daar is ‘n ryk voëllewe in en om die kamp. Elke eenheid het dan ook sy eie tafel met gemaklike ƐƚŽĞůĞ ǁĂĂƌ ũLJ ũŽƵ ŽŶƚďLJƚ ŽĨ ŬŽĸĞ ŬĂŶ ŐĞŶŝĞƚ ŝŶĚŝĞŶ ũLJ ŶŝĞ ĚŝĞ ŚŽŽĨĂƌĞĂ ǁŝů ŐĞďƌƵŝŬ ŶŝĞ͘ ŝĞ ŬŽĸĞ ŵĂƐũŝĞŶ ŝƐ ŐĞƌŝĞŇŝŬ ǀŝƌ ĚŝĠ wat sommer vroeg-vroeg hul kafeïen-skop nodig het.

Behalwe die keurig ingerigte akkommodasie en wonderlike natuurskoon, spog Machaton Private Camp ook met uitsonderlike personeel vir wie niks te veel moeite is nie. Met ons aankoms by die kamp is ons vriendelik deur Pieter Kruger ;ŚŽŽĨŐŝĚƐͿ ĞŶ ZƵƐŚĂĚĂ ^ĐŚƵƩĞ ;ǀĞůĚŐŝĚƐͿ ŽŶƚǀĂŶŐ͘ KŶƐ ŚĞƚ sommer onmiddellik gemaklik en erg bederf gevoel toe ons

bagasie afgelaai is en kamers toe gedra word, terwyl ons met ietsie kouds – gul aangebied deur Mildrith en Loyce, met ‘n nat lappie om die dag se stof uit ons oë te vee – kon ontspan en die omgewing bekyk. dĞƌǁLJů ŽŶƐ ŽƉ ĚŝĞ ĚĞŬ ƵŝƩƵƵƌ͕ ǀĞƌĚƵŝĚĞůŝŬ ĚŝĞ ŐŝĚƐĞ ĚŝĞ ƵŝƚůĞŐ ǀĂŶ ĚŝĞ ŬĂŵƉ ĞŶ ĚŝĞ ƐŬĞĚƵůĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ǁŝůĚƐƌŝƩĞ͘ Aangesien ons vroegoggend reeds aan die gang was, brul die magies teen die tyd al van die honger. Gelukkig kan jy tydens bespreking die opsie kies dat die sjef vir jou etes voorberei (jy kan ook al jou etes self voorberei). Dit is veral ‘n lekker opsie vir die dag van aankoms en die kos was keurig en ŐĞƵƌŝŐ ǀŽŽƌďĞƌĞŝ ĞŶ ďĞĚŝĞŶ ŽƉ ĚŝĞ ĚĞŬ ŵĞƚ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ƵŝƚƐŝŐ oor die rivierbedding – dít is mos die lewe!

Teen laatmiddag is die safari voertuig reg vir ons sonsondergang wildsrit. Met kameras en verkykers gepak, is ŽŶƐ ŐƌĞƟŐ Žŵ ĚŝĞ dŝŵďĂǀĂƟ ƐĂĂŵ ŵĞƚ ĚŝĞ ƚǁĞĞ ďĞŬǁĂŵĞ gidse te gaan verken. Die twee gidse se passie vir die omgewing is aansteeklik en hul kennis en insig verstommend.

Aangesien hulle weet ons is kranige voëlkykers, stop hulle ŐĞƌĞĞůĚ ĞŶ ŬĂŶ ŽŶƐ ƐŽ ŬƵŝĞƌͲŬƵŝĞƌ ĚŝĞ ĂƌĞĂ ƌƵƐƟŐ ǀĞƌŬĞŶ͘ Die omgewing bestaan uit gemengde doringveld asook mopani en behalwe die Groot Vyf, kan jy kameelperde, waterbokke, njalas, sebras, duikers en hiënas sien. Saans hoor jy die hiënas om die kamp – Afrika op sy beste! Die bedreigde Afrika wildehond word ook gereeld in die dŝŵďĂǀĂƟͲƐƚƌĞĞŬ ŽƉŐĞŵĞƌŬ͘ Vir voëlkykers is daar ‘n groot verskeidenheid voëlsoorte wat onder meer Marico suikerbekkies, witpenssuikerbekkies, roofarende, klein strandlopers en rooipootelsies insluit. Die

37

gidse ken hulle voëlspesies en ons merk sommer ‘n paar nuwes op ons lysie af – wat ‘n lekkerte as gidse jou belangstelling en passie deel! Rushada vertel ons dat die damme en riviere ‘n magdom watervoëls lok en tydens die warm somermaande is dit ‘n ware voëlkykersparadys. Daar is ook sprake van ‘n ǁĂƚĞƌŐĂƚ ǁĂƚ ƌĞŐ ŽŽƌŬĂŶƚ ĚŝĞ ŬĂŵƉ ƐĞ ƉĂƟŽͲŐĞĚĞĞůƚĞ ďĞƉůĂŶ ǁŽƌĚ Žŵ ũŽƵ ervaring verder te verryk.

Alhoewel dit ‘n selfsorgkamp is, mag jy nie met jou eie voertuig ry as jy ŝŶ ĚŝĞ dŝŵďĂǀĂƟ ŽŽƌŶĂŐ ŶŝĞ͕ ŵĂĂƌ ŐĞůƵŬŬŝŐ ďŝĞĚ DĂĐŚĂƚŽŶ ƚǁĞĞ ǁŝůĚƐƌŝƩĞ (vroegoggend en laatmiddag) as deel van die pakket aan. Die skemerkelkies ďLJ ƌŐLJůĞ ĚĂŵ ŝƐ ͚Ŷ ǁŽŶĚĞƌƐŬŽŶĞ ĞƌǀĂƌŝŶŐ͘ ŝĞ ƉƌĂŐƟŐĞ ŐƌŽŽƚ ĚĂŵ ůŽŬ ǀĞƌƐŬĞŝĞ diere en die atmosfeer is onvergeetlik. Pieter vertel dat hulle onlangs die skugter waterploeër hier opgemerk het – ‘n lepellysspesie vir meeste voëlkykers!

In die boma brand die vuur hoog toe ons by die kamp terugkom en ‘n spesiale verrassing wag in die kamer op ons! Kersies brand oral in die badkamer, badwater is ŐĞƚĂƉ ĞŶ ďůŽŵďůĂƌĞ ŝƐ ŽƌĂů ŐĞƐƚƌŽŽŝ Žŵ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ĂƚŵŽƐĨĞĞƌ ƚĞ ƐŬĞƉ͙ tĂƚ ͚Ŷ ŚĞĞƌůŝŬĞ ďĞĚĞƌĨ͊ ,ŝĞƌĚŝĞ ŬĂŵƉ ĚŽĞŶ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬ ďĂŝĞ ŵŽĞŝƚĞ ǀŝƌ ŚƵů ŐĂƐƚĞ ĞŶ ĚŝĞ ŬůĞŝŶ ďĞĚĞƌĮĞƐ ĞŶ oulike ekstras maak dit voorwaar ‘n besondere ervaring. Terug by die boma area is die tafels keurig gedek en die lanterns sorg vir die perfekte kuieratmosfeer onder die sterre, met die vleisie ǁĂƚ ŽƉ ĚŝĞ ŬŽůĞ ƐŝŶŐ͙ ,Ğƚ ĞŬ Ăů ͞ ĨƌŝŬĂ ŽƉ ƐLJ ďĞƐƚĞ͟ ŐĞƐġ͍ Groot troppe grootvoete ŽƐǀĞůĚǀŝƐǀĂŶŐĞƌƐ ĞŶ ĮƐĂŶƚĞ ŵĂĂŬ ŽŶƐ ǀƌŽĞŐŽŐŐĞŶĚ ǁĂŬŬĞƌ͕ ŐĞƌĞĞĚ ǀŝƌ ŽŶƐ ŽŐŐĞŶĚǁŝůĚƌŝƚ͘ Ŷ ǁĂƐ Ěŝƚ ŶŝĞ ͚Ŷ ƐƉĞƐŝĂůĞ ĞĞŶ ŶŝĞ͊ >ĞĞƵƉĂŶ ŚĞƚ Ăů ŽŶƐ ǀĞƌǁĂŐƟŶŐĞ ŽŽƌƚƌĞĨ ĞŶ ƚĞƌǁLJů ŽŶƐ ŬŽĸĞ ĞŶ ďĞƐŬƵŝƚ ŐĞŶŝĞƚ ŐĞǁĂĂƌ ĚŝĞ ŐŝĚƐĞ ĚƌŝĞ ďƵīĞůƐ ĞŶ ŽůŝĨĂŶƚĞ ƐŽ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ŵĞƚĞƌ ǀĂŶ ŽŶƐ ĂĨ͘ ůůĞƐ ǁŽƌĚ ƐĂŐŐŝĞƐ en vinnig opgepak toe ons sien hulle beweeg nader. Een vir een maak ‘n lekker groot trop olifante hul verskyning uit die mopanie veld, sommer so op ‘n drafstap op pad na die water toe.

Binne ‘n oogwink is ons omring deur ‘n groep van 45 jong bulle, koeie en olifant kalwers – dit was asof hulle nie eers omgegee het dat ons die stukkie paradys met hulle deel nie. So nou en dan het een opgekyk, terwyl hulle byna teenaan die voertuig skuur en ons het amper ‘n uur so saam met hulle gespandeer. Weereens beïndruk die gidse – hulle ken hul storie en maak altyd seker dat jy die perfekte ĨŽƚŽ͛Ɛ ŬĂŶ ǀĂƐǀĂŶŐ͕ ŵĂĂƌ ƐƚĞĞĚƐ ǀĞŝůŝŐ ŝƐ͘ Die opwinding het nie hier gestop nie. Op pad terug kamp toe ry ons al langs ‘n ƉƌĂŐƟŐĞ ƌŝǀŝĞƌŽĞǁĞƌ ĞŶ ĚĞƵƌ ĚŝĞ ĚƌŽģ ƌŝǀŝĞƌďĞĚ ǁĂƚ ďůLJŬďĂĂƌ ŝŶ ͚Ŷ ƉƌĞŶƚũŝĞŵŽŽŝ paradys omskep word na goeie reën in die somer. Hier wag nog ‘n massiewe trop ŐƌŽŽƚǀŽĞƚĞ ŽŶƐ ŝŶ͘ KŶƐ ŚĞƚ ϭϬϵ ŐĞƚĞů ǁĂƚ ƌƵƐƟŐ ǁĂƚĞƌ ƐƵŝƉ ĞŶ ůĞŬŬĞƌ ŐĞƐƚŽĩĂĚ ŚĞƚ͘ Ek sal maklik net hier kon bly vir die res van my lewe!

Ongelukkig kom alle goeie dinge tot ‘n einde en na twee wonderlike luilekker dae ǀĂŶ ŽŶƚƐƉĂŶ ĞŶ ŚĞƌůĂĂŝ͕ ƐůĞŐƐ ŽŶĚĞƌďƌĞĞŬ ĚĞƵƌ ŚĞĞƌůŝŬĞ ǁŝůĚƐƌŝƩĞ͕ ŬĞĞƌ ŽŶƐ ŵĞƚ ͚Ŷ swaar gemoed huis toe. ‘n Ware juweel in ‘n spesiale streek – as ‘n besoek aan die dŝŵďĂǀĂƟ WƌŝǀĂĂƚ EĂƚƵƵƌƌĞƐĞƌǀĂĂƚ ŶŽŐ ŶŝĞ ŽƉ ũŽƵ ůĞƉĞůůLJƐ ŝƐ ŶŝĞ͕ ŵĂĂŬ ͚Ŷ ƉůĂŶ͊ Q

Belangrik om te weet

• ĞǁĂƌŝŶŐƐĨŽŽŝĞ ǁŽƌĚ ŐĞŚĞĨ ďLJ ĚŝĞ ŚŽŽĬĞŬ ŶĂ dŝŵďĂǀĂƟ WƌŝǀĂĂƚ EĂƚƵƵƌƌĞƐĞƌǀĂĂƚ͘ ŝƚ ďĞůŽŽƉ R210 en daar is kaart fasiliteite.

• Die omgewing spog ook met ‘n landingstrook vir besoekers wat per vliegtuig of helikopter wil gaan kuier.

• Wanneer jy bespreek kan jy die sjef se dienste versoek, maar jy neem jou eie kruideniersware saam.

• Al die eenhede, kombuise, boma en eet area word daagliks gediens.

• Hoedspruit is ‘n warm plek – maak dus seker jy bring genoeg ys, koeldrank en drankies.

KONTAK: +27 84 662 8424 | info@machaton.com / bookings@machaton.com | www.machaton.co.za EĂƚĂƐŚĂ ĞŶ ŶƚŽŶ ^ĐŚƵƩĞ ďĞƐŝƚ ĞŶ ďĞƐƚƵƵƌ ^ƵŶƐĞƚ ĚǀĞŶƚƵƌĞ dƌĂǀĞů ǁĂƚ ƐƉĞƐŝĂůŝƐĞĞƌ ŝŶ ƚŽĞƌĞ ďŝŶŶĞ Suider-Afrika maar ook so ver soos Uganda. Hulle bied ook pasmaak Kruger-toere vanuit hul Marloth Park basis aan.

KONTAK: +27 83 381 0964 | natasha@sunsetadventuretravel.co.za www.sunsetadventuretravel.co.za

38

SUV Voorkoms

Raakskerm met Trukamera SLEGS GL EN S-EDITION

Effektiewe Brandstofverbruik 4.9ˑ/100km

Ruim Binnekant

SLUIT IN

VERSEKERING

insl. BTW

VANAF

R152 900

JAAR

JAAR

JAAR

WAARBORG

DIENSPLAN

ABS, EBD en Dubbele-lugsakke

Ontdek jou volgende reisgenoot by SuzukiAuto.co.za

Pasgemaakte Toebehore

Koste Effektief

Agterste-parkeer Afstandbeheer

‘n Mens vergeet dikwels dat jy nie ver hoef te reis om pragtige plekke propvol prettige aktiwiteite te geniet nie, veral nie as jy in Suid-Afrika woon nie.

Chantelle en Jaco Potgieter deel hul kort, maar aksiebelaaide reis deur Mpumalanga.

40

BLADSY

Woorde: Lizaan Snyman

LESERSAVONTUUR | Mpumalanga

A

Ɛ ͚Ŷ ĂǀŽŶƚƵƵƌůƵƐƟŐĞ ƉĂĂƌƚũŝĞ ǁĂƚ ůŝĞĨ ŝƐ Žŵ ƚĞ reis, hetsy ‘n kort wegbreek naby die huis of langer avonture deur Suid-Afrika en verder, was die laaste maande nogal uitdagend. Dit was ná ‘n ongeluk in Botswana in Julie, toe ons ons betroubare Mitsi – ‘n 2008 Mitsubishi Triton 3.2-DI-D 4x4 – afgeskryf het.

Na ‘n paar maande se gesoek het ons nou ‘n nuwe vierwiel vennoot aangeskaf – ‘n 2011 VW Amarok 2.0 TDI 4x4 wat ons ǀŝƌ ŽŶƐ ďĞŚŽĞŌĞƐ ĂĂŶŐĞƉĂƐ ŚĞƚ ĞŶ ŵĂdƌŽŬŬŝĞ ŶŽĞŵ ;ůĞĞƐ meer oor haar op bladsy 44). Die eerste reis met haar was ‘n ontspannende kampeeruitstappie saam met die hele gesin na die Olifantsrivier Lodge naby Witbank. Jaco het egter nog ‘n reis as verrassing vir ons eerste huweliksherdenking beplan vir ‘n week later.

Die plan was om in drie dae Mpumalanga se bekende toeristebesienswaardighede te besoek, met heelwat ĂĚƌĞŶĂůŝĞŶͲŐĞǀƵůĚĞ ĂŬƟǁŝƚĞŝƚĞ ƚƵƐƐĞŶŝŶ Žŵ ĚŝŶŐĞ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚ te hou.

Raak verlore in die skoonheid Op ons eerste dag is ons vroeg uit die vere aangesien ons ‘n redelike afstand gehad het om te reis en val vroegoggend reeds in die pad vir die eerste 200km na Alzu Petroport. Hier kon ons vinnig bene te rek en die renosters in ‘n wildskamp by die vulstasie te bewonder.

Nadat ons die padkos voorraad aangevul het, het ons die R539 deur die Wonderkloofpas na die indrukwekkende ^ƵĚǁĂůĂͲŐƌŽƩĞ ŐĞƉĂŬ͘ ŝĠ ŐƌŽƩĞ ǁŽƌĚ ĂƐ ĚŝĞ ƚǁĞĞĚĞ ŽƵĚƐƚĞ sedimentêre gesteentes op aarde beskou en strek oor ‘n 30-kilometer netwerk van ondergrondse gange en kamers ǀŽů ƵŝƚƐƚĞŬĞŶĚĞ ǀŽŽƌďĞĞůĚĞ ǀĂŶ ƐƚĂůĂŐŵŝĞƚĞ ĞŶ ƐƚĂůĂŬƟĞƚĞ͘ Slegs 600m hiervan is oop vir die publiek en alhoewel ons al eenkeer vantevore hier was, het ons weer ‘n hele klomp nuwe feite geleer op die uur-lange toer wat jou 150m ondergronds neem.

Ons het die majestueuse Mpumalanga Panorama-roete ŐĞǀŽůŐ ĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ŐƌŽƩĞ ĂĨ͕ ŚĞƚ ŽŶƐ ŽƉ ĚŝĞ Zϱϯϵ ^ĂďŝĞ ƚŽĞ ŐĞƌLJ ǁĂĂƌ ĚŝĞ ƉůĂŶ ǁĂƐ Žŵ ďLJ ĚŝĞ 'ƌĂƐŬŽƉ 'ŽƌŐĞ >ŝŌ ŽŵƉĂŶLJ ĚŝĞ Big Swing aan te pak. Met ons aankoms het dit egter gelyk of die hele Suid-Afrika dieselfde idee as ons gehad het en ons het besluit om die ervaring eerder na die volgende oggend uit te stel. īĞ ƚĞůĞƵƌŐĞƐƚĞůĚ ŵĂĂƌ ŽƉŐĞǁŽŶĚĞ ǀŝƌ ĚŝĞ ĂǀŽŶƚƵƵƌ ǁĂƚ ons die volgende dag sou beleef, ons het verder gery na ons oornagverblyf by die Forever Oord by die Blyderivier Canyon... of so het ons gedink! Chantelle het per ongeluk die verkeerde 'Forever Resort' op die GPS ingesleutel en wat veronderstel was om ‘n 50km rit te wees, het in ‘n 100km trek na Swadini verander.

Gelukkig het ons 80km reis terug na die regte oord by die ůLJĚĞ ZŝǀŝĞƌ ŽŶƐ ĚŝĞ ŐĞůĞĞŶƚŚĞŝĚ ŐĞŐĞĞ Žŵ ŽŽƌŐĞŶŽĞŐ ĨŽƚŽ͛Ɛ van die verstommende besienswaardighede op die roete te neem. Ons het uiteindelik teen sononder by die regte oord aangekom, vinnig kamp opgeslaan en besluit om onsself met aandete by die restaurant te bederf. Voor ons in die ďĞĚ ŐĞŬůŝŵ ŚĞƚ͕ ŚĞƚ ŽŶƐ ŐŽƵͲŐŽƵ ŬŽĸĞ ǀŝƌ ĚŝĞ ǀŽůŐĞŶĚĞ ĚĂŐ reggekry aangesien ‘n storm op die horison gebroei het.

BLADSY

‘n Dag vol avontuur Met ‘n aksiebelaaide dag wat voorlê, het ons vroeg opgestaan om die omgewing te voet te verken. Met ‘n lekker koppie boeretroos in die hand, het ons na die uitkykpunt gegaan om ĚŝĞ ƐŬŝůĚĞƌĂŐƟŐĞ ƵŝƚƐŝŐ ŽŽƌ ĚŝĞ ůLJĚĞ ZŝǀŝĞƌ ĂŶLJŽŶ ;ĚŝĞ ĚĞƌĚĞ grootste kloof ter wêreld) in te drink.

41

Terug by die kamp het ons opgepak en ‘n vinnige draai by die wêreldbekende Drie Rondawels uitkykpunt gaan maak voordat ons vertrek het.

KŶƐ ĞĞƌƐƚĞ ƐƚŽƉ ǁĂƐ ĚŝĞ ĂŶĚĞƌǁġƌĞůĚƐĞ ŽƵƌŬĞ͛Ɛ >ƵĐŬ WŽƚŚŽůĞƐ͕ ‘n unieke geologiese gebied wat gevorm is deur die eroderende ĞīĞŬ ǀĂŶ ǁĂƚĞƌƉŽĞůĞ ǁĂƚ ďLJ ĚŝĞ ƐĂŵĞǀůŽĞŝŝŶŐ ǀĂŶ ĚŝĞ dƌĞƵƌ ĞŶ Blyde riviere gevorm is. Verskillende rotslae van verskillende kleure word in die massiewe gekoppelde silinders gevorm en sorg vir ‘n ĚƌĂŵĂƟĞƐĞ͕ ƵŶŝĞŬĞ ƵŝƚƐŝŐ ĞŶ ǁŽŶĚĞƌůŝŬĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ͘ ŝĞ ĨŽƌŵĂƐŝĞƐ ŬƌLJ hul naam van die prospekteerder, John Bourke, wat een van die eerstes was wat in dié omgewing goud kom soek het. Ten spyte van die naam, was John nie gelukkig om goud hier te vind nie, maar ander prospekteerders het later groot hoeveelhede goud in die omgewing gekry. Ons het langs die 700m lange kronkelpaadjie ĂĨŐĞƐƚĂƉ ŶĂ ĚŝĞ ǁĂƚĞƌǀĂůůĞ ĞŶ ďƌƸĞ ŽŽƌ ĚŝĞ ǀĂůůĞŝ Žŵ ĚŝĞ ĚƌĂŵĂƟĞƐĞ uitsig te waardeer, maar met ‘n vol program vir die dag moes ons na ‘n uur of wat weer in die pad val.

Terug op die R532 ry ons die 40km na Graskop vir die Big Swing en weer was die plek stampvol – sekerlik ‘n goeie teken dat Suid-Afrika ƐĞ ƚŽĞƌŝƐŵĞďĞĚƌLJĨ ǁĞĞƌ ŽƉ ĚƌĞĞĨ ŬŽŵ͊ KŶƐ ŚĞƚ ƐĞŶƵǁĞĞĂŐƟŐ͕ ĚŽŐ ŽƉŐĞǁŽŶĚĞ ŽŽƌ ĚŝĞ ŚĂŶŐďƌƵŐ ŶĂ ĚŝĞ ƉůĂƞŽƌŵ ǀĂŶǁĂĂƌ ŽŶƐ ƐŽƵ swaai, gestap. Hierdie is een van die hoogste kabelswaaie oor ‘n vallei ter wêreld en soos ons na voor in die ry beweeg het, kon ons skaars ons opgewondenheid beteuel. Die ervaring is baie anders as rekspring (bungee) want jy vryval vir 70m voordat die tou jou in ‘n hoë-spoed boog intrek en jy dan van die een kant van die kloof na die ander kant swaai om die wêreld vanuit ‘n heel ander hoek ƚĞ ďĞƐŬŽƵ͘ ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ĂĚƌĞŶĂůŝĞŶ ŝŶƐƉƵŝƟŶŐ ǀĂŶ ĨŽƌŵĂĂƚ ĞŶ ũLJ ďĞƌĞŝŬ tot 140km/h in die drie sekondes wat jy vryval – beslis een van die hoogtepunte van ons vakansie!

Om ons hartklop weer normaal te kry, neem ons die glashysbak wat jou 51m af in die kloof na ‘n inheemse woud met ‘n 600m-roete onder ‘n digte blaredak van bome en kalmerende stroompies en ǁĂƚĞƌǀĂůůĞ ŶĞĞŵ͘ ĂĂƌ ŝƐ ŽŽŬ ͚Ŷ ůĞŬŬĞƌ ŬŽĸĞǁŝŶŬĞů ĞŶ ƌĞƐƚĂƵƌĂŶƚ ŽƉ ĚŝĞ ƉĞƌƐĞĞů͕ ŵĞƚ ƉƌĂŐƟŐĞ ƵŝƚƐŝŐƚĞ ŽŽƌ ĚŝĞ ǀĂůůĞŝ͕ ǁĂƚ Ěŝƚ ͚Ŷ ŵŽĞƚͲƐƚŽƉ op jou Mpumalanga reis maak. Met ons adrenalienvlakke terug na normaal, kies ons koers na Pinnacle Rock, ons volgende stop op die Panorama-roete. Hierdie massiewe kwartsietblok staan ongeveer 30m hoog, tussen die digte inheemse woud in die Driekop-kloof. ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ĚƌĂŵĂƟĞƐĞ ǀĞƌƚŽŶŝŶŐ ǀĂŶ ͚Ŷ ƌĞůĂƟĞĨ ǀƌĞĞŵĚĞ ŶĂƚƵƵƌůŝŬĞ ǀĞƌƐŬLJŶƐĞů ĞŶ ŝŶ ĚŝĞ ƌĞŐƚĞ ůŝŐ ƐŽƌŐ Ěŝƚ ǀŝƌ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ͘ Alhoewel Mpumalanga een van Suid-Afrika se kleiner provinsies is, spog dit met die meeste watervalle. Dit was dus gepas dat ons laaste stop op die Panorama-roete die bekende Lisbon-waterval, die hoogste in die provinsie teen 94m, was. Om die beste uitsig oor die Lisbon-rivier wat in ‘n dubbelstroom oor die halfsirkelvormige rotswand stort te kry, volg ons die maklike staproete tot by die basis van die waterval. Daar het ons vinnig ‘n verkwikkende duik deur die kristalhelder water geneem – ‘n heerlike ervaring. Die paadjie terug is nogal steil, maar bied merkwaardige uitsigte oor die waterval wat dit die moeite werd maak. &ůŽƵ ĞŶ ĚŽŽĚŚŽŶŐĞƌ ŶĂ ͚Ŷ ŽŐŐĞŶĚ ƉƌŽƉǀŽů ĂŬƟǁŝƚĞŝƚĞ͕ ďĞƐůƵŝƚ ŽŶƐ Žŵ ŝŶ WĞůŐƌŝŵƐƌƵƐ ƚĞ ƐƚŽƉ ǀŝƌ ƉŝnjnjĂ ĞŶ ďŝĞƌ ďLJ ^ĐŽƩ͛Ɛ ĂĨĠ ǀŽŽƌĚĂƚ ons die kort 4x4-roete na ons oornagplek vir die twee nagte, Black Leopard Mountain Lodge (naby Lydenburg), aanpak.

Tyd vir ontspan Na twee aksie-belaaide dae, besluit ons dis hoog tyd om bietjie ƚĞ ŽŶƚƐƉĂŶ ďLJ ĚŝĞ ůŽĚŐĞ ƐĞ ƐĞůĨƐŽƌŐ ůƵƵŬƐĞ ƚĞŶƚŬĂŵƉ͘ 'ĞǀĞƐƟŐ ŝŶ die hart van die 6 000ha Thabo Tholo Wildernisreservaat, bied Die Black Leopard Mountain Lodge eko-vriendelike verblyf, lekker afgeleë en weg van selfoontorings en steurings. Wat ‘n bederf was dit nou nie – glamping op sy beste, in ‘n luukse tent met mooi uitsigte oor die Lutlaberg se steil kranse.

42

LESERSAVONTUUR | Mpumalanga

Die volgende oggend, op ons eerste huweliksherdenking, het ons bietjie later as gewoonlik gelê en toe ‘n heerlike bederf-ontbyt en sjampane geniet. Later die dag het ons ‘n ůĂŶŐ ƌƵƐƟŐĞ ǁĂŶĚĞůŝŶŐ ůĂŶŐƐ ͚Ŷ ƐƚĂƉƌŽĞƚĞ ǁĂƚ ͚Ŷ ŶĂƚƵƵƌůŝŬĞ stroom volg geneem, op soek na die vele voël- en dierspesies wat in die reservaat voorkom. Ons het slegs ‘n kameelperd gesien, maar die vars lug en mooi landskap het die stappie die moeite werd gemaak. Vir aandete, met die oulike nagapies wat ons geselskap hou, het ons heerlike bosslakrolletjies gemaak (resep hieronder).

Die volgende dag – die laaste van ons kort wegbreek – het ons besluit om een van die lodge se langer 4x4-roetes aan te

Bestandele: ϭ ďůŝŬŬŝĞ ƐůĂŬŬĞ Ь ŬŽƉƉŝĞ ƌŽŽŵ Basiliekruid pesto Ronde broodrolletjies Sout

pak om AmaTrokkie se vermoë bietjie te toets, voordat ons die lang 300km terug huis toe sou aanpak. Uiteraard het AmaTrokkie die 4x4-toets met vlieënde vaandels geslaag en ons is nogal beïndruk!

Terwyl ons huis toe ry het, het ons ǁĞĞƌĞĞŶƐ ďĞƐĞĨ ŚŽĞ ƉƌĂŐƟŐ ŽŶƐ ůĂŶĚ is. Sonder om te ver te reis en met ‘n bietjie beplanning, kan jy ‘n skatkis van herinneringe opbou en verskeie ervarings en besienswaardighede in ‘n kort wegbreek inpas. Q

<ŶŽīĞů ;ĚŝĞ ŐĞďŽƩĞůĚĞ ǁĞĞƌŐĂǁĞͿ Ъ ďůŽŬ ďŽƩĞƌ Kaas Swart peper

Metode: • Plaas ‘n pot op ‘n staander oor ‘n warm vuur.

• WůĂĂƐ ĚŝĞ ďŽƩĞƌ ŝŶ ĚŝĞ ƉŽƚ ĞŶ ƚĞƌǁLJů Ěŝƚ ƐŵĞůƚ ;ŵĂĂŬ ƐĞŬĞƌ Ěŝƚ ďƌĂŶĚ ŶŝĞ ĂĂŶ ŶŝĞͿ͕ ǀŽĞŐ ĚŝĞ ŬŶŽīĞů͕ ďĂƐŝůŝĞŬƌƵŝĚ ƉĞƐƚŽ͕ ƐǁĂƌƚ ƉĞƉĞƌ ĞŶ ƐŽƵƚ ďLJ͘ • ƌĞŝŶĞĞƌ ĚŝĞ ƐůĂŬŬĞ ĞŶ ǁĂŶŶĞĞƌ ĚŝĞ ďŽƩĞƌ ŚĞĞůƚĞŵĂů ŐĞƐŵĞůƚ ŝƐ͕ ǀŽĞŐ Ěŝƚ ďLJ͘ • Sodra die slakke ook warm is, voeg die kaas en room by. Roer totdat die kaas smelt.

• Hol die bokant van die ronde broodrolletjies uit en skep ‘n ruim porsie van die vulsel daarin.

• Voeg nog kaas bo-op die vulsel en geniet.

43

LESERSAVONTUUR | Mpumalanga

Die ongelooflike

N

adat ons ons betroubare avontuur-vennoot, Mitsi (‘n 2008 Mitsubishi Triton 3.2 DI-D) in ‘n fratsongeluk op een van Botswana se slaggatgevulde teerpaaie verloor het, het ons vir maande lank besin oor waarmee ons haar sou vervang. Ons het uiteindelik op ‘n handrat VW Amarok 2.0 TDI 4x4 met net meer as 200 000km op die klok besluit. Die voertuig wat ons nou AmaTrokkie noem, was reeds toegerus met ‘n ARB bosbreker, Stofpad 4x4 rotsglyĞƌƐ͕ ŽŶĚĞƌƐƚĞůďĞƐŬĞƌŵŝŶŐ͕ ͚Ŷ ůĂŶŐĂĨƐƚĂŶĚ ďƌĂŶĚƐƚŽŌĞŶŬ ĞŶ ͚Ŷ KůĚ DĂŶ ŵƵ ǀĞĞƌƐƚĞůƐĞů͘ ŝƚ ǁĂƐ ͚Ŷ ŐŽĞŝĞ ďĞŐŝŶƉƵŶƚ ǀŝƌ ĚŝĞ ĂĚĚŝƐŝŽŶĞůĞ ŵŽĚŝĮŬĂƐŝĞƐ ǁĂƚ ŽŶƐ ďĞƉůĂŶ ŚĞƚ͘ Eerstens, het ons die laaibak verwyder en vervang met ‘n pasmaak kampmodule wat ‘n volledige kombuis, twee koslaaie, vier klerelaaie en ‘n agterste storthokkie insluit.

Dié stelsel het verseker dat alles goed georganiseer en makliker toeganklik is as in ons vorige kampeer-opset. Ander items wat bygevoeg is, sluit in: • EĂƟŽŶĂů >ƵŶĂ ĚƵďďĞůďĂƩĞƌLJƐƚĞůƐĞů • ϮϬϬ Ś ĚƵďďĞůďĂƩĞƌLJ • Sonpaneel met sonkragbeheerder en omskakelaar • Ironman 4x4 daktent • Ironman 4x4 afdak (2.5m) • Tentco storthokkie • 55-liter watertenk • Ϯ dž ϱϬͲůŝƚĞƌ EĂƟŽŶĂů >ƵŶĂ LJƐŬĂƐƚĞ Die enigste bykomende wysigings wat ons nog beplan, is ‘n snorkel en ‘n wen-as. Q

Affipadaf winkel, restaurant & deli ĸƉĂĚĂĨ ŝƐ ͚Ŷ ĞĞŶƐƚŽƉǁŝŶŬĞů ǀŝƌ Ăů ũŽƵ ŬĂŵƉĞĞƌͲ͕ ϰdžϰͲ͕ ǀŝƐǀĂŶŐͲ ĞŶ ďƵŝƚĞůƵŐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͘ ŝƚ ƐůƵŝƚ ŬĂŵƉƐƚŽĞůĞ͕ ŐĂnjĞďŽ͛Ɛ͕ ĞĞƚŐĞƌĞŝ͕ ƐŬĂĚƵŶĞƩĞ͕ ŚĞŶŐĞůƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͕ ďƌĂĂŝƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͕ ĚƵďďĞůďĂƩĞƌLJƐƚĞůƐĞůƐ͕ ůŝŐƚĞ͕ ƚĞŶƚĞ ĂƐŽŽŬ ϰdžϰͲŽŵďŽƵŝŶŐƐ ŝŶ͘ DĂŶͲĞŶͲǀƌŽƵͲƐƉĂŶ͕ :ĂĐŽ ĞŶ ŚĂŶƚĞůůĞ WŽƚŐŝĞƚĞƌ͕ ŚĞƚ ĸƉĂĚĂĨ ŝŶ ĞƐĞŵďĞƌ ϮϬϮϬ ŐĞŽƉĞŶ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ŶŽŐ ĂůƚLJĚ ŚƵů ƉĂƐƐŝĞ ǁĂƐ Žŵ ͚Ŷ ƐƉĞƐŝĂůŝƐ ďƵŝƚĞůƵŐǁŝŶŬĞů ǁĂƚ Ěŝƚ ƚĞŶ ĚŽĞů ƐƚĞů Žŵ ǀŝƌ ŬůŝģŶƚĞ ƚLJĚ ĞŶ ŐĞůĚ ƚĞ ďĞƐƉĂĂƌ ĚĞƵƌ ĚŝĞ ƉƌĞƐŝĞƐĞ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ƚĞ vind wat hulle benodig, teen ‘n billike prys. Hul diensgerigte formule is so suksesvol dat hulle beoog om na ‘n groter perseel in die komende maande uit te brei.

Die besigheid is egter nie net ‘n buitelugwinkel nie. Jaco en Chantelle deel nog ‘n groot passie: die skep van unieke boskos en ĂŶĚĞƌ ŚĞĞƌůŝŬĞ ŐĞƌĞŐƚĞ͘ sĂŶũĂĂƌ ŚĞƚ ŚƵůůĞ ĚƵƐ ŽŽŬ ĚŝĞ ĸƉĂĚĂĨ ZĞƐƚĂƵƌĂŶƚ Θ Ğůŝ ƌĞŐ ůĂŶŐƐ ĚŝĞ ĸƉĂĚĂĨͲǁŝŶŬĞů ŐĞŽƉĞŶ͘ ŝƚ ŝƐ ‘n gewilde plek om ‘n groot verskeidenheid maaltye saam met vriende en familie te geniet.

KONTAK: ĸƉĂĚĂĨ ǁŝŶŬĞů͗ нϮϳ ϴϰ Ϯϱϱ ϮϬϱϭ ͮ ũĂĐŽΛĂĸƉĂĚĂĨ͘ĐŽ͘njĂ ͮ ǁǁǁ͘ĂĸƉĂĚĂĨ͘ĐŽ͘njĂ &ĂĐĞŬ͕ /ŶƐƚĂŐƌĂŵ ĞŶ zŽƵdƵďĞ͗ ΛĂĸƉĂĚĂĨ ͮ tŝŶŬĞů ϯ͕ tŝĞƌĚĂ DĂůů͕ Śͬǀ tŝůůŝĂŵ ŽƚŚĂ ĞŶ ^ƉƌŝŶŐďŽŬƐƚƌĂĂƚ͕ tŝĞƌĚĂƉĂƌŬ

44

BLADSY

ĸƉĂĚĂĨ ZĞƐƚĂƵƌĂŶƚ Θ Ğůŝ͗ нϮϳ ϲϯ ϳϬϵ ϲϮϰϰ ͮ ĂĸƉĂĚĂĨΛŐŵĂŝů͘ĐŽŵũ ͮ &ĂĐĞŬ͗ Λ ĸƉĂĚĂĨĚĞůŝ ĞŶ /ŶƐƚĂŐƌĂŵ͗ ΛĂĸƉĂĚĂĨĐŽīĞĞ ͮ tŝŶŬĞů Ϯ͕ tŝĞƌĚĂ DĂůů͕ Śͬǀ tŝůůŝĂŵ ŽƚŚĂ ĞŶ ^ƉƌŝŶŐďŽŬƐƚƌĂĂƚ͕ tŝĞƌĚĂƉĂƌŬ

George van Deventer van Trans Africa Self Drive Adventures & Tours glo dat die reis self amper belangriker is as die eindbestemming en met meer as ‘n dekade se ondervinding, maak hy seker dat sy gaste se toere selfs hul stoutste verwagtinge oortref. Hy deel ‘n paar wenke om jou reis ook stresvry en maklik te maak.

L

andreis – of soos die Engelsman sê, overlanding – behels avonture na afgeleë plekke waar die vernaamste vorm van verblyf, kampering is. Dit strek dikwels oor langer tye (weke tot jare) en oor internasionale grense.

46

BLADSY

Ɛ Ěŝƚ ďLJ ũŽƵ ƚǁĞĞĚĞ ďĂƩĞƌLJƐƚĞůƐĞů ŬŽŵ͕ ŝƐ Ěŝƚ ďĞůĂŶŐƌŝŬ om genoeg kapasiteit te hê vir dít waarvoor jy beplan om dit te gebruik. Kom ons sê jou yskas gebruik 4 ampère per uur, dan moet jy seker maak dat jou sonpanele drie maal daardie hoeveelheid kan terugsit. Met ander woorde jy moet op die ŚĞĞů ŵŝŶƐƚĞ ͚Ŷ ϭϲϬ tĂƩ ƉĂŶĞĞů Śġ ǁĂƚ ũŽƵ ŵĂĂƌ ϴ ĂŵƉğƌĞ ŐĂĂŶ Ken jou toerusting gee – twee eenhede sal selfs beter wees, want jy moet dit wat ^ŽŶƉĂŶĞůĞ͕ ďĂƩĞƌLJ ůĂĂŝĞƌƐ͕ ƐĂƚĞůůŝĞƞŽŽŶ͕ ŬƌĂŐŽŵƐŬĂŬĞůĂĂƌƐ͕ jy deur die nag gebruik het, terugsit terwyl dieselfde krag weer 'W^͗ Ěŝƚ ŝƐ ƐůĞŐƐ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ǀĂŶ ĚŝĞ ƟƉŝĞƐĞ ;ĞŶ ǀŝƌ ŶŝĞͲŬĂŵƉĞĞƌĚĞƌƐ gebruik word, wanneer dit laai. Dan praat ons nog nie eers van ǀƌĞĞŵĚĞͿ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ǁĂƚ ũLJ ƐĂů ďĞŶŽĚŝŐ͘ DĂĂŬ ƐĞŬĞƌ ĚĂƚ ũLJ ŶŝĞ bewolkte dae nie. Jy kan nooit te veel sonkrag hê nie en dit is ‘n net weet hoe alles werk nie, maar ook dat hulle nog in werkende goeie idee om ‘n plan B te hê, sou daar iets fout gaan met jou toestand is. Fokus veral op die allerbelangrikste kragsisteem – hoof laaistelsel. nie net verskaf dit krag aan jou yskas nie maar dit kan tot groot Landreis groentjies is geneig om te veel in te pak of om probleme lei as dit nie reg gedoen is nie. Die laaste ding wat jy ŽŶŶŽĚŝŐĞ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ƐĂĂŵ ƚĞ ƐůĞĞƉ͘ ZĂŶŐƐŬŝŬ ũŽƵ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ǁŝů Śġ͕ ŝƐ Ż ƵŝƚŐĞďƌĂŶĚĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ĂƐ ŐĞǀŽůŐ ǀĂŶ ƐǁĂŬ ďĞĚƌĂĚŝŶŐ͘ só dat dit wat jy die meeste gebruik die maklikste bereikbaar Maak ook dubbel seker jy weet waar al jou gloeilamp sekerings ŝƐ͘ Ɛ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ƚĞ ǀĞĞů ŵŽĞŝƚĞ ŝƐ ŽĨ ƚĞ ĚŝĞƉ ǁĞŐŐĞƉĂŬ ŝƐ ŐĂĂŶ is en pak sommer ‘n paar spaar eenhede ook in. jy dit heel waarskynlik nie gebruik nie. Dit is belangrik om jou

LANDREIS WENKE Daar is ‘n paar items wat jou vakansie in die wiele kan ry indien dit sou breek en jy dit nie kan vervang nie. ‘n Paar belangrike spaar onderdele sluit in: • Waaierbande • Olies en ander motor vloeistowwe • ĂŶĚ ŚĞƌƐƚĞů ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͕ ďĂŶĚ ĚƌƵŬŵĞƚĞƌ ĞŶ ŬŽŵƉƌĞƐƐŽƌ • Graaf • Spanrol (tensioner pulley) • Universele koeëllaer Gelukkig is die meeste items klein genoeg vir saamry. Natuurlik is dit ook belangrik om te weet hoe om dit te vervang, sou dit nodig wees.

Papierwerk en dokumentasie Voertuig dokumente: Die vereistes wissel van land tot land en selfs van grenspos tot grenspos. Jy het die oorspronklike ƌĞŐŝƐƚƌĂƐŝĞƐĞƌƟĮŬĂĂƚ ŽĨ ŐĞǁĂĂƌŵĞƌŬƚĞ ĂĨƐŬƌŝĨ ǀĂŶ ũŽƵ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ĞŶ ƐůĞĞƉǁĂ ŶŽĚŝŐ͘ ^ŽŵŵŝŐĞ ůĂŶĚĞ ƐŽŽƐ Ăŵďŝģ ďĞŶŽĚŝŐ ŽŽŬ polisieklaring. Daarbenewens moet jy toestemming van die ĮŶĂŶƐŝĞƌŝŶŐƐͲŝŶƐƚĂŶƐŝĞ Śġ͕ ƐŽƵ Ěŝƚ ŶŽŐ ŽƉ ŚƵƵƌŬŽŽƉ ǁĞĞƐ ĂƐŽŽŬ van die versekering wat kennis neem dat jy die voertuig oor die grens gaan neem.

Indien die voertuig nie in jou naam geregistreer is nie, het jy ‘n toestemmingsbrief van die eienaar nodig om dit oor die grens te neem. Die brief moet albei se paspoort nommers en besonderhede, voertuig besonderhede, VIN nommer asook enjinnommer en lande wat besoek gaan word en tydperke bevat. Dit moet deur beide partye geteken word, tesame met gewaarmerkte afskrif van ĞŝĞŶĂĂƌ ƐĞ ŝĚĞŶƟƚĞŝƚƐĚŽŬƵŵĞŶƚ ĞŶ ƉĂƐƉŽŽƌƚ͘ tĞŶŬ͗ EĞĞŵ ũŽƵ ĞŝĞ ƐǁĂƌƚ ƉĞŶ ʹ ĚĂĂƌ ŝƐ ĂůƚLJĚ ͚Ŷ ƚĞŬŽƌƚ ĂĂŶ ƉĞŶŶĞ ĞŶ ũLJ ŵŽĞƚ ŚĞĞůǁĂƚ ĚŽŬƵŵĞŶƚĞ ŽƉ ĚŝĞ ŐƌĞŶƐ voltooi. ‘n Goeie idee is om al jou dokumente in een lêer of koevert te ŚŽƵ͘ 'ĞďƌƵŝŬ ĚŝĞ ǀŽŽƌŬĂŶƚ Žŵ Ăů ũŽƵ ďĞůĂŶŐƌŝŬĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŵĞƚ ŐƌŽŽƚ ďůŽŬůĞƩĞƌƐ ĂĂŶ ƚĞ ďƌŝŶŐ ʹ ĚŝŶŐĞ ƐŽŽƐ ũŽƵ ƉĂƐƉŽŽƌƚŶŽŵŵĞƌ ĞŶ ǀĞƌǀĂůĚĂƚƵŵ͕ ǀŽĞƌƚƵŝŐƌĞŐŝƐƚƌĂƐŝĞ͕ s/E ;ǀĞŚŝĐůĞ ŝĚĞŶƟĮĐĂƟŽŶ ŶƵŵďĞƌͿ ĞŶ ĞŶũŝŶŶŽŵŵĞƌƐ͘ ŝƚ ŝƐ ŝŶůŝŐƟŶŐ ǁĂƚ ũLJ ĚĞƵƌĞŶƚLJĚ ďLJ elke grenspos op vorms moet invul en dit maak dinge makliker en vinniger as jy alles so bymekaar het. Maak honderd persent seker ĚĂƚ ĂůůĞ ŶŽŵŵĞƌƐ ŽƉ ĚŝĞ ƌĞŐŝƐƚƌĂƐŝĞƐĞƌƟĮŬĂĂƚ ŽŽƌĞĞŶƐƚĞŵ ŵĞƚ ĚŝĠ op jou voertuig.

Paspoorte: Dis baie belangrik om seker te maak dat jou laaste twee blaaie in jou paspoort “skoon” is. Verder moet die paspoort ten minste drie maande voor dit verval, geldig wees vanaf laaste dag oorgrens. Kinders wat saam met hulle ouers reis moet onverkorte ǀŽĞƌƚƵŝŐ ůŝŐ ƚĞ ŚŽƵ ʹ ŐĞǁŝŐ ŝƐ ũŽƵ ŐƌŽŽƚƐƚĞ ǀLJĂŶĚ ĂƐ ĚĂĂƌ ĞƌŶƐƟŐĞ (unabridged) ŐĞƌƚĞƐĞƌƟĮŬĂƚĞ Śġ͘ ^ŽƵ ŚLJͬƐLJ ƐůĞŐƐ ƐĂĂŵ ŵĞƚ ĞĞŶ 4x4 ryery gedoen gaan word. ouer reis of saam met vriende, benodig jy ‘n toestemmingsbrief ĞŶ ĂĨƐŬƌŝĨ ǀĂŶ ĚŝĞ ŝĚĞŶƟƚĞŝƚƐĚŽŬƵŵĞŶƚ ǀĂŶ ĚŝĞ ĂŶĚĞƌ ŽƵĞƌ ŽĨ tĞŶŬ͗ /ŶĚŝĞŶ ũLJ ͚Ŷ ŝƚĞŵ ǀŝƌ ƚǁĞĞ ƌĞŝƐĞ ŶŝĞ ŐĞďƌƵŝŬ ŚĞƚ ŶŝĞ͕ albei ouers. Indien die ouer oorlede is moet jy die oorspronklike ůŽƐ Ěŝƚ ůŝĞĨƐ ƚƵŝƐ͊ ĚŽŽĚƐĞƌƟĮŬĂĂƚ ŽĨ ͚Ŷ ŐĞǁĂĂƌŵĞƌŬƚĞ ŬŽƉŝĞ Śġ͘ Brandblussers en nood driehoeke is verpligtend in die meeste tĞŶŬ͗ sĞƌǀĂŶŐ ũŽƵ ƉĂƐƉŽŽƌƚ ƐĞƐ ŵĂĂŶĚĞ ǀŽŽƌ ĚŝĞ lande buite ons grense en dis belangrik om jou te vergewis van ǀĞƌǀĂůĚĂƚƵŵ ʹ Ɛſ ďĞŚŽŽƌƚ ĞŶŝŐĞ ŵŽŽŶƚůŝŬĞ ǀĞƌƚƌĂŐŝŶŐƐ ŶŝĞ ĚŝĞ ǀĞƌƐŬĞŝĞ ƌĞģůƐ ĞŶ ƌĞŐƵůĂƐŝĞƐ͘ /Ŷ Ăŵďŝģ͕ ďLJǀŽŽƌďĞĞůĚ͕ ŵŽĞƚ ĚŝĞ ũŽƵ ƌĞŝƐ ŝŶ ĚŝĞ ǁŝĞůĞ ƌLJ ŶŝĞ͘ nooddriehoeke op ‘n metaal plaat wees. Sommige lande vereis ŽŽŬ ĚĂƚ ũLJ ͚Ŷ ƌĞŇĞŬƚĞƌĞŶĚĞ Őůŝŵ ďĂĂĚũŝĞ ŵŽĞƚ Śġ ĞŶ ĚĂƚ ũLJ Ěŝƚ ŵŽĞƚ Visas: Dit raadsaam om vir ‘n paar dae langer as wat jy beplan om aantrek wanneer jy langs die pad gaan staan. Pak die items so in ‘n land te bly, aansoek te doen – as jou reis byvoorbeeld vir 14 dat dit maklik bereikbaar is in ‘n noodgeval of as die beamptes ĚĂĞ ďĞƉůĂŶ ŝƐ͕ ĚŽĞŶ ĂĂŶƐŽĞŬ ǀŝƌ Ϯϭ ĚĂĞ͘ ŝƚ ŝƐ ŚŽŽŐƐ ŽŶǁĞƫŐ Žŵ daarvoor vra. langer in ‘n land aan te bly as wat jou visa jou toelaat en wanneer jy die land probeer verlaat, gaan jy jou vasloop. Daarbenewens is Jou voertuig die kanse goed dat daardie land jou nooit weer binne hul grense Maak seker jou voertuig is in ‘n goeie werkende toestand en gediens. sal toelaat nie. Maak seker jou paspoort is gestempel en dat dit die Let veral op die toestand van jou bande en alle vloeistofvlakke regte hoeveelheid dae aandui waarvoor jy gevra het. ƐŽŽƐ ĚŝĞ ŽůŝĞƐ͕ ǁĂƚĞƌ ĞŶ ƌĞŵǀůŽĞŝƐƚŽĨ͘ tĞĞƐ ǀĞƌƐŝŐƟŐ Žŵ ŶŝĞ ƚĞ veel gereedskap saam te neem nie en maak seker dat jou domkrag werk (moet dié ook nie te diep wegbêre nie!).

47

LANDREISE | Wenke Voertuigplakkers: As jy ‘n voertuig oor die grens neem, moet ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ͚Ŷ ƉůĂŬŬĞƌ ĂŐƚĞƌ ŽƉ Śġ ǁĂƚ ĂĂŶĚƵŝ ŝŶ ǁĂƩĞƌ ůĂŶĚ die voertuig geregistreer is. Byvoorbeeld, as jy van plan is om ‘n voertuig wat in Suid-Afrika geregistreer is, na Namibië te ďĞƐƚƵƵƌ͕ ƐĂů ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ΖŶ ͲƉůĂŬŬĞƌ ĚĂĂƌŽƉ ŵŽĞƚ Śġ͘ Daarbenewens het elke land sekere vereistes vir ander plakkers ŽƉ ũŽƵ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ʹ Ăŵďŝģ͕ ďLJǀŽŽƌďĞĞůĚ͕ ǀĞƌĞŝƐ ĚĂƚ ũLJ ƚǁĞĞ ŬůĞŝŶ wit reghoekige stroke aan die regterkant en linkerkant van die ǀŽŽƌƐƚĞ ďƵīĞƌ͕ ĂƐŽŽŬ ƚǁĞĞ ŬůĞŝŶ ƌŽŽŝ ǀŝĞƌŬĂŶƟŐĞ ƐƚƌŽŬĞ ĂĂŶ ĚŝĞ ƌĞŐƚĞƌŬĂŶƚ ĞŶ ůŝŶŬĞƌŬĂŶƚ ǀĂŶ ĚŝĞ ĂŐƚĞƌƐƚĞ ďƵīĞƌ͕ ĂĂŶďƌŝŶŐ͘ /ŶĚŝĞŶ jy sleep moet jy dan ook nog wit en rooi T-teken plakkers opsit.

Wit moet vertoon word aan die voorkant van sleepwa/ karavaan en rooi aan die agterkant van die sleepwa/karavaan, wanneer jy vorentoe kyk. Maak seker jy is bewus van en gemaklik ŵĞƚ ĚŝĞ ƟƉĞ ĞŶ ŚŽĞǀĞĞůŚĞŝĚ ǀŽĞƌƚƵŝŐƉůĂŬŬĞƌƐ ǁĂƚ ĚŝĞ ůĂŶĚ ǁĂƚ jy besoek vereis – die polisie is meestal erg streng hieroor. tĞŶŬ͗ WůĂŬŬĞƌƐ ŬĂŶ ďLJ ŵĞĞƐƚĞ ďƵŝƚĞůƵŐǁŝŶŬĞůƐ ĂĂŶŐĞŬŽŽƉ ǁŽƌĚ ĞŶ ũLJ ŬĂŶ ũŽƵƐĞůĨ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀĞƌĞŝƐƚĞƐ ǀĞƌŐĞǁŝƐ ŽƉ ǁǁǁ͘ĂĂ͘ĐŽ͘njĂ Gesondheid Covid-19 protokol: Die protokolle verander voortdurend, na gelang van die infeksiekoerse. Dit is baie belangrik om op hoogte te bly van die vereistes voordat jy vertrek. Die norm is tans ‘n PCR-toets wat vir 72 uur geldig moet wees, maar dit mag ook van tyd tot tyd verander. Dis belangrik om die oorspronklike kleur dokument by jou te hê aangesien die toeps nie altyd ƐŽŶĚĞƌ tŝ&ŝ ŽĨ ĚĂƚĂ ǁĞƌŬ ŶŝĞ͘ ŝĞ ďĞƐƚĞ ŝƐ Žŵ ĚŝĞ ŶŽĚŝŐĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ by die ambassade van die land wat jy wil besoek, te kry. Maak ook seker van ander regulasies soos aandklokreël tye en nodige ŝŶƚĞƌͲƐŽŶĞ ƌĞŝƐƉĞƌŵŝƩĞ͘ tĞĞƐ ŽŽŬ ǀĞƌƚƌŽƵĚ ŵĞƚ ǁĂƚ ƐĂů ŐĞďĞƵƌ ƐŽƵ ũLJ ĚĂůŬ ƉŽƐŝƟĞĨ ƚŽĞƚƐ ŝŶ ͚Ŷ ĂŶĚĞƌ ůĂŶĚ ĞŶ ŶĞĞŵ ŝŶ ĂŐ ĚĂƚ ĚĂĂƌ

Grensposte kan ‘n nagmerrie ervaring wees as jy nie die volgende paar eenvoudige reëls nakom nie. Ons almal raak van tyd tot tyd gefrustreerd, maar wees ALTYD vriendelik en bedagsaam. Begin deur jou hoed en sonbril af te haal en om jou heel beste en grootste glimlag te gee. Probeer die beampte wat jou help, in sy/haar eie taal te groet – dit laat hulle onmiddellik gemakliker (en vriendeliker) voel. Hou al die nodige dokumente netjies bymekaar en gereed. Volg die nodige gesondheidsprotokolle en wees geduldig.

Moet onder geen omstandighede foto‘s of video‘s van grensposte of die amptenare wat daar werk neem nie – dit is ŽŶǁĞƫŐ͘ /ŶĚŝĞŶ ũLJ ŐƌĂĂŐ ͚Ŷ ĨŽƚŽ ǁŝů Śġ͕ ǀƌĂ ͚Ŷ ĂŵƉƚĞŶĂĂƌ Žŵ ǀŝƌ jou een te neem. Hulle is gewoonlik heel gewillig.

Doeane-regulasies: ĞůĂƐƟŶŐǀƌLJĞ ŝƚĞŵƐ ǀŝƌ persoonlike gebruik soos drank, wyn, parfuum, ƐŝŐĂƌĞƩĞ ĞŶƐŽǀŽŽƌƚƐ͕ ŚĞƚ ͚Ŷ ďĞƉĞƌŬŝŶŐ ŽƉ getalle, hoeveelhede en of waarde. Alle dinge wat hierdie beperkinge oorskry, insluitend kos, is onderhewig aan ƐƚƌĞŶŐ ƚĂƌŝĞĨ ƌĞŐƵůĂƐŝĞƐ ĞŶ ďĞůĂƐƟŶŐƐ͘ Maak seker wat die regulasies is en hou daarby. Maak ook seker wat jy wel oor die grens mag neem in terme van vleis, groente en vrugte.

ƐŽŵƐ ǀĂůƐ ƉŽƐŝƟĞǁĞ ƚŽĞƚƐĞ ŝƐ ʹ ŵĂĂŬ ĚƵƐ ƐĞŬĞƌ ĚĂƚ ũLJ ŐĞŶŽĞŐ fondse het om dalk ‘n addissionele toets te doen, indien nodig.

Muskiete en malaria: Malaria, afgelei van Mala Aria (Italiaans ǀŝƌ ΗƐůĞŐƚĞ ůƵŐΗͿ͕ ŝƐ ͚Ŷ ƉĂƌĂƐŝƟĞƐĞ ƐŝĞŬƚĞ ǁĂƚ ŽŶŐĞǀĞĞƌ ϯϱϬͲ 500 miljoen mense elke jaar aantas en nagenoeg 1.3 miljoen ƐƚĞƌŌĞƐ ƚŽƚ ŐĞǀŽůŐ ŚĞƚ͘ DŽĞŶŝĞ ĚĞĞů ǀĂŶ ĚŝĞ ƐƚĂƟƐƟĞŬ ǁŽƌĚ ŶŝĞ ĞŶ ŬŽŶƐƵůƚĞĞƌ ũŽƵ ŐĞŶĞĞƐŚĞĞƌ ǀŽŽƌ ũLJ ŶĂ Ż ŵĂůĂƌŝĂ ƌŽŽŝ ŐĞďŝĞĚ vertrek. Die medikasie wat gebruik word om malaria te voorkom is dieselfde as dié wat gebruik word om dit te behandel – praat ŵĞƚ ũŽƵ ĚŽŬƚĞƌ ŽŽƌ ĚŝĞ ďĞƐƚĞ ŽƉƐŝĞ ǀŝƌ ũŽƵ ďĞŚŽĞŌĞƐ ĞŶ ŐĞďƌƵŝŬ dit presies soos voorgeskryf, wat selfs mag beteken dat jy dit vir ‘n paar weke na jou terugkeer uit ‘n malaria gebied moet neem.

Voorkomende maatreëls fokus op die vermindering van blootstelling aan muskiete wanneer in malaria gebiede gereis word. Dit sluit die gebruik van insek afweermiddels, ŵƵƐŬŝĞƚŶĞƩĞ ĞŶ ĚŝĞ ŐĞďƌƵŝŬ ǀĂŶ ƐŝƚƌŽŶĞůůĂ ŬĞƌƐĞ Žŵ ĚŝĞ ŝŶƐĞŬƚĞ weg te hou in. Wees veral bedag op die volgende simptome nadat jy ‘n malaria gebied besoek het: • Koors en sweet.

• Kouekoors en bewerasies (episodes van koors gevolg deur kouekoors sal dikwels in siklusse voorkom namate golwe parasiete in die bloedstroom vrygestel word).

• Hoofpyn.

• Naarheid en braking. ^ĞƌĞďƌĂůĞ ŵĂůĂƌŝĂ ŝƐ ĞĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ĞƌŶƐƟŐƐƚĞ ŬŽŵƉůŝŬĂƐŝĞƐ van malaria-infeksie en in hierdie gevalle mag neurologiese simptome soos hoofpyn, stuipe, bewusteloosheid en koma voorkom. tĞŶŬ͗ ƌĂ ůĂŶŐ ŵŽƵĞ ĞŶ ͲďƌŽĞŬĞ ĞŶ ƚŽĞ ƐŬŽĞŶĞ ŶĂ ƐŽŶƐŽŶĚĞƌŐĂŶŐ ĞŶ ƐƉƵŝƚ ŵĂĂƌ ĚŝĞ WĞĂĐĞĨƵů ^ůĞĞƉ ŽĨ dĂďĂƌĚ ƌŽũĂĂů ĂĂŶ ʹ ŽŶƚŚŽƵ ũŽƵ ŶĞŬ ĞŶ ŽƌĞ ;ĞŶ ǀŝƌ ĚŝĞ ŵĂŶŶĞ ʹ ƐƉƵŝƚ ŵĂĂƌ ĚŝĞ ďůĞƐ ŽŽŬ͊Ϳ͘ Maak vooraf ‘n lys met al jou elektroniese ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ƐŽŽƐ ŬĂŵĞƌĂƐ͕ ƐŬŽŽƚƌĞŬĞŶĂĂƌƐ ĞŶ yskaste, asook die waarde en reeksnommers.

Hou die lys gereed en laat stempel dit by elke land se doeane beampte. Dit sal voorkom dat jy ŝŶǀŽĞƌͬƵŝƚǀŽĞƌ ďĞůĂƐƟŶŐƐ ďĞƚĂĂů ǀŝƌ ͚Ŷ ƉƌŽĚƵŬ ǁĂƚ joune is.

Omkoopgeld: Moet onder geen omstandighede enige omkoopgelde aan enigiemand betaal nie. Soms lyk dit na ‘n maklike manier om die proses op die grens te ǀĞƌƐŶĞů ŵĂĂƌ ũLJ ĚƌĂ ďLJ ƚŽƚ Ż ďĂŝĞ ŐƌŽƚĞƌ ƉƌŽďůĞĞŵ ǀŝƌ ũŽƵƐĞůĨ ĞŶ ander. Maak liewer seker al jou dokumente is reg en gereed en vergewis jouself van al die prosesse voor jy by die grens kom. Die beste manier om die berugte runners op ‘n grenspos te vermy, is om hulle eenvoudig te ignoreer. Die oomblik wat jy met hulle begin redeneer, het jy klaar verloor – hulle het geen intensie om jou te help nie en is net agter jou geld aan.

Geldwisselaars: Moet eerder nie op die grens geld ruil indien jy dit kan verhoed nie. As dit nie anders kan nie, ruil net genoeg om grenskostes te betaal. Daar is baie stories oor mense wat vals geld gegee word of ou en geskeurde note wat niemand sal wil neem nie. Tel jou geld twee keer voordat jy van jou gekose geldwisselaar wegbeweeg, maar bly vriendelik. tĞŶŬ͗ :LJ ŬƌLJ ĚŝĞ ŚĞĞů ďĞƐƚĞ ǁŝƐƐĞůŬŽĞƌƐ ĂƐ ũLJ ďLJ ͚Ŷ dD ŐĞůĚ ƚƌĞŬ ŽĨ ǀŽŽƌĂĨ ŵĞƚ ũŽƵ ďĂŶŬ ƌĞģů͘ Q In die volgende uitgawe, fokus George op toerusting wat jou landreiservaring makliker en lekkerder maak, asook wenke en goeie raad vir jou reis nadat jy die grens verlaat het. – Red.

dƌĂŶƐ ĨƌŝĐĂ ^ĞůĨ ƌŝǀĞ ĚǀĞŶƚƵƌĞƐ Θ dŽƵƌƐ ƐƉĞƐŝĂůŝƐĞĞƌ ŝŶ ƐĞůĨͲƌLJ ƐĂĨĂƌŝ͛Ɛ ŶĂ ĂĨŐĞůĞģ ďĞƐƚĞŵŵŝŶŐƐ ŝŶ ^ƵŝĚĞƌͲ ĨƌŝŬĂ ĞŶ ǀĞƌĚĞƌ͘ <KEd <͗ нϮϳ ϴϮ Ϭϵϯ ϵϵϴϰ | ŝŶĨŽΛƚƌĂŶƐĂĨƌŝĐĂƚŽƵƌƐ͘ĐŽ͘njĂ ͮ ǁǁǁ͘ƚĂƐĚĂ͘ĐŽ͘njĂ

Met basiese 4x4-opleiding en minimale veldry-ervaring, kan ‘n beginner 4x4-bestuurder ‘n reeks wonderlike avonture aanpak. Wanneer dit kom by voertuigherwinningstegnieke en hoe om die toestande te lees wat jy kan teëkom, hetsy op ‘n sending diep in Afrika, of net om pret te hê op ‘n plaaslike roete of avontuur, is die spreekwoordelike kennis mag.

Woorde: Lizaan Snyman | Fotos: Anton Willemse Jr

A

die ewenaarslot te gebruik, of wanneer om nie momentum te gebruik nie, dieselfde bly. Die enigste verskil is dat ons dieselfde beginsels moet toepas op groter, moeiliker hindernisse, waar ĚĂĂƌ ŵŝŶĚĞƌ ƌƵŝŵƚĞ ǀŝƌ ĨŽƵƚĞ ĞŶ ĞīĞŶƐ ŵĞĞƌ ƉŽƚĞŶƐŝĂĂů ŝƐ Žŵ die voertuig te beskadig, sou jy misluk. ŝĞ ĞĞƌƐƚĞ ƐƚƌƵŝŬĞůďůŽŬ ŚĞƚ ŐĞĨŽŬƵƐ ŽƉ ĚŝĞ ŽƉͲ ĞŶ ĂŅůŝŵ ǀĂŶ ‘n steil geplaveide helling. Aangesien dit geplavei was met geen potensiële verrassings nie, hoef ons nie eers die hindernis te stap om die lyn wat ons wou ry te beplan soos wat ‘n mens in die veld moet doen nie. Met die aanpak van die meeste steil hellings, help dit om jou voertuig se naderings-, oorbreek- en vertrekhoeke te ken en om te weet waar die laagste punte ŽƉ ĚŝĞ ŽŶĚĞƌƐƚĞů ŝƐ͘ ŝĞ ŵĞĞƐƚĞ ǀĂŶ ŚŝĞƌĚŝĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŝƐ ŝŶ ũŽƵ gebruikershandleiding beskikbaar.

Vir die steil 35-grade afdraande het ons die lae-strek opsie gekies, in die laagste rat en die heuwel afdraande beheer funksie aangeskakel. Met voete van die pedale af, moes ek slegs stuur aangesien die voertuig die meeste van die werk gedoen het en die remme op ‘n beheerde manier aan- en ontkoppel om enige glyery tot by die basis van die helling te verminder. Die moeilikste deel wanneer jy teen so ‘n skerp helling afry, is om jou voertuig se tegnologie te vertrou en deurgaans ‘n stadige spoed te handhaaf, aangesien dit ontwerp is om jou meer beheer en maksimum vastrap te gee.

Aan die onderkant van die helling het ons die voertuig omgedraai om die baie steil 31-grade opdraande aan te pak.

Met die voertuig steeds in laestrek, hierdie keer in tweede rat, ŚĞƚ ĞŬ ĞīĞŶƐ ĂŐƚĞƌƵŝƚ ŐĞƌLJ Žŵ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ŝŶ ƐƚĂĂƚ ƚĞ ƐƚĞů Žŵ ͚Ŷ Oefen vir perfeksie Terwyl ek die eerste stel hindernisse bekyk wonder ek of bietjie spoed op te bou en het redelik maklik ons pad tot bo-op meer gevorderde uitdagings voor ons verskillende tegnieke of die helling gemaak deur deurgaans momentum te behou. ŝĞ ƚǁĞĞĚĞ ƵŝƚĚĂŐŝŶŐ ǁĂƐ ĚĂĂƌŽƉ ŐĞŵŝŬ Žŵ ĚŝĞ ĞīĞŬ ǀĂŶ ĂƐͲ ďĞŶĂĚĞƌŝŶŐ ƐŽƵ ǀĞƌĞŝƐ͍ KŶƐ ŚĞƚ ŽŶƚĚĞŬ ĚĂƚ ĚŝĞ ďĂƐŝĞƐĞ ďĞŐŝŶƐĞůƐ ǀĂŶ ǁĂƚ ũLJ ŵŽĞƚ ĚŽĞŶ͕ ƐŽŽƐ Žŵ ͚Ŷ ƐƉĞƐŝĮĞŬĞ ƌĂƚ ŝŶ ƚĞ ƐŬĂŬĞů͕ ĂƌƟŬƵůĂƐŝĞ ĞŶ ĚŝĞ ůŝŵŝĞƚ ǀĂŶ ĞǁĞŶĂĂƌƐůŽƩĞ ǁĂŶŶĞĞƌ ũLJ ŐƌĞĞƉ

s ‘n beginner-avonturier met beperkte veldryervaring en slegs ‘n basiese opleidingskursus ŽŶĚĞƌ ĚŝĞ ŬŶŝĞ͕ ǁĂƐ ĞŬ ŐƌĞƟŐ Žŵ ŵLJ ϰdžϰͲ bestuurvaardighede en -kennis uit te brei. Toe die Toyota Gazoo Racing Driving Academy die Avontuur Afrika-span nooi om aan hul gevorderde 4x4 en herwinningskursus deel te neem, het ek sonder om te huiwer my hand opgesteek. Soos my ouma altyd sê: “jy weet nie wat jy nie weet nie”… En sjoe, het ek geleer dat daar ‘n spul dinge is wat ek nie geweet het nie!

Ons is na die Gerotek-toetsfasiliteite in Pretoria-Wes vir wat beloof het om ‘n uitdagende, maar leersame dag van opleiding agter die stuur van die bekwame Hilux 2.8 4x4-dubbelkajuit >ĞŐĞŶĚ Z^͕ ƚĞ ǁĞĞƐ͘ EĂĚĂƚ ŽŶƐ ͚Ŷ ŬŽĸĞƚũŝĞ ŐĞŶŝĞƚ ŚĞƚ ĞŶ ͚Ŷ ƉĂĂƌ stories uitgeruil het met die groep bestaande uit ander Toyotaeienaars en -bestuurders, was ons gereed vir die klaskamer.

Die uurlange teoriesessie het van die basiese beginsels wat ek ‘n paar maande tevore in die Vlak 1-kursus by Ford Adventure ůƵď ŐĞůĞĞƌ ŚĞƚ ŚĞƌŚĂĂů͕ ŵĂĂƌ Ěŝƚ ŝƐ ĂůƚLJĚ ŶƵƫŐ Žŵ ũŽƵ ŬĞŶŶŝƐ oor voertuigdinamika, 4x4-transmissiewerking, veringgrense, hoe en wanneer om jou laestrek en ewenaarslot te gebruik en die grondbeginsels van bande en banddruk, op te knap.

Gewapen met “boekkennis” was die groep gereed om die baan aan te durf – in ‘n beheerde omgewing met instrukteurs om ons deur die hindernisse te lei en om enige vrae te beantwoord soos dit opduik.

50

4X4 OPLEIDING

op diagonaal teenoorgestelde wiele verloor te demonstreer.

Vir hierdie oefening het die hindernis bestaan uit verskeie groot bulte wat in ‘n patroon gerangskik is. Eerstens het ons die hindernis op die moeilike manier gedoen, met behulp van laestrek, die laagste rat en standaard vastrapbeheer. Toe ons onvermydelik in die moeilikheid beland het, met ten minste een van die ǁŝĞůĞ ǁĂƚ ŶƵƩĞůŽŽƐ ŝŶ ĚŝĞ ůƵŐ ƚŽů͕ ǁĂƐ ĚŝĞ ĞŶŝŐƐƚĞ ŵĂŶŝĞƌ Žŵ weer aan die beweeg te kom om mildelik van die versneller gebruik te maak. Vir die tweede poging het ons alles dieselfde ŐĞŚŽƵ͕ ŵĂĂƌ ŚĞƚ ŶŽƵ ĚŝĞ ĂŐƚĞƌƐƚĞ ĞǁĞŶĂĂƌƐůŽƚ ŐĞĂŬƟǀĞĞƌ ĞŶ met albei agterwiele wat teen dieselfde spoed draai, het ons deur die bulte gegly asof hulle nie daar was nie. Natuurlik moet mens onthou om die ewenaarslot te ontkoppel wanneer dit nie meer nodig is nie, anders sal jy die transmissie beskadig.

Heeltyd speeltyd! ,ŝĞƌŶĂ ŚĞƚ ŽŶƐ ŬŽĞƌƐ ŐĞŬŝĞƐ ŶĂ ĚŝĞ ďĞƐŬƵƩĞ <ĂůĂŚĂƌŝͲƐĂŶĚďĂŬ om ‘n bietjie in die sand te speel. Die instrukteurs het besluit ons sal nie die maklike roete neem om net deur die sagte sand te ry met die voertuig in ‘n hoë spoed terwyl ons momentum behou nie. Hulle sou dinge interessanter en uitdagender maak, maar het eers ‘n paar bestuur- en herwinningstegnieke uiteengesit vir wanneer jy wel vasval.

Eerstens, moenie die wiele draai wanneer dit vassit nie. Stop, klim uit en evalueer die probleem. Die eerste tegniek is om ‘n graaf te gebruik om die sand of ander moontlike hindernisse voor al die voertuig se wiele uit die weg te ruim. In sommige ŐĞǀĂůůĞ ƐĂů ũLJ ĚĂůŬ ͚Ŷ ƟƉĞ ǀĂŶ ͚Ŷ ƉĂĚ ŵŽĞƚ ƐƚƌƵŬƚƵƌĞĞƌ ĚĞƵƌ klippe, takke, of wat jy ook al in die omliggende omgewing kan kry, om die wiele te pak om greep te verkry.

Daar is twee ander tegnieke wat nie padbou of ander herwinningshulpmiddels vereis nie. Hul sukses hang af van hoe diep die voertuig in sand of modder vasgeval het. Nadat jy voor die wiele skoongemaak het, ry vir ‘n kort afstand (miskien ‘n meter of so) agteruit in in hoë- of laestrek, met ligte versnelling om te verhoed dat die wiele tol. Probeer dan weer en let op of jy verby jou aanvanklike punt gegaan het. Herhaal die proses en probeer om ‘n gedeelte van harder verpakte sand onder die wiele te skep om jou behoorlik te laat beweeg.

Die volgende stap is om laestrek- en die agterste ewenaarslot te ĂŬƟǀĞĞƌ ĞŶ Žŵ ĚŝĞ ǀĞƌƐŶĞůůĞƌ ůŝŐŐŝĞƐ ƚĞ ƉŽůƐ͕ ƚĞƌǁLJů ũLJ ŬůĞŝŶ ůŝŶŬƐͲŶĂͲ regs bewegings met die stuurwiel maak sodat die bande na links byt en regs van die groef wat hulle in die sand gevorm het. Met ͚Ŷ ďŝĞƚũŝĞ ŐĞůƵŬ ĞŶ ǀĞƌƐŝŐƟŐĞ ŐĞďƌƵŝŬ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀĞƌƐŶĞůůĞƌ͕ ƐĂů Ěŝƚ ũŽƵ stadig vorentoe trek en soos die voertuig momentum opbou, kan jy weer op die sagte sand ry. ,ŽĞ ŚĞƚ ŽŶƐ ŚŝĞƌĚŝĞ ƐŽŽƌƚ ƐŝƚƵĂƐŝĞƐ ŶĂŐĞƚƐ͍ DĞƚ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ in hoë-strek, het ons teen ‘n redelike hoë spoed die sand ingery, toe rem getrap en die voertuig in die sand laat sink. Normaalweg sal ‘n ŵĞŶƐ ƐĂŐŐŝĞƐ ƚŽƚ ƐƟůƐƚĂŶĚ ƌŽů Žŵ ƚĞ ǀĞƌŚŽĞĚ ĚĂƚ ŐƌŽŽƚ ŚŽƉĞ ƐĂŶĚ voor die wiele opbou. Met die voertuie wat nou vasgesit het, kon ons die drie tegnieke wat hierbo uiteengesit is, probeer om weer aan die gang te kom. Alle deelnemers het hierdie hindernis ten minste twee keer gedoen om verskeie kombinasies van die tegnieke te toets. Dit was baie pret en belangrik om te oefen!

Wat herwinningstegnieke betref, is daar ‘n aantal meer gevorderde hulpmiddels en toestelle wat tot jou redding kan kom. ‘n Mens moet egter weet hoe om dit te gebruik en moet oefen om dit in ‘n veilige omgewing te gebruik voordat jy die boendoes invaar. As jy alleen reis, wat nie raadsaam is nie, is een ǀĂŶ ĚŝĞ ŵĂŬůŝŬƐƚĞ ĞĞŶ ŵĞĞƐ ĚŽĞůƚƌĞīĞŶĚĞ ǀŝƌ sand ‘n paar herwinningspore. Dit word voor die wiele met die meeste greep geplaas, of oor dele waar jou voertuig nie greep kry nie.

As ‘n ander voertuig teenwoordig is, probeer Žŵ ͚Ŷ ƌƵŬďĂŶĚ ƚĞ ŐĞďƌƵŝŬ͕ ǁĂƚ ĚŝĞ ŬŝŶĞƟĞƐĞ ĞŶĞƌŐŝĞ van ‘n kort trek van die herwinningsvoertuig gebruik om die vasgevalde voertuig uit die moeilikheid te ruk.

Ken die gevare en maak seker dat beide voertuie geskikte herwinningspunte het. Wanneer jy die voertuig moet lig, vul die grond met klippe of takke of gebruik ‘n hoë-lig domkrag om vinnig baie hoogte te kry. Dit kan egter gevaarlik wees en vereis toegewyde ĚŽŵŬƌĂŐƉƵŶƚĞ ĞŶ ƐǁĂĂƌĚŝĞŶƐďƵīĞƌƐ ǀŽŽƌ ĞŶ ĂŐƚĞƌ͘ >ƵŐĚŽŵŬƌĂŐƚĞ͕ wat vinnig opblaas met uitlaatgasse of ‘n kompressor is ‘n goeie ĂůƚĞƌŶĂƟĞĨ͘ tĞĞƌĞĞŶƐ͕ Ěŝƚ ŝƐ ůLJǁŝŐ ĞŶ ǁĂŶŶĞĞƌ ũŽƵ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ŽƉ ͚Ŷ ƐĂŬ lug is, is dit uiteraard hoogs onstabiel – gebruik dit derhalwe met ŐƌŽŽƚ ŽŵƐŝŐƟŐŚĞŝĚ͘ ĂŶ ŝƐ ĚĂĂƌ ŶĂƚƵƵƌůŝŬ ŽŽŬ ĚŝĞ ǁĞŶͲĂƐ ŽƉƐŝĞ͕ ǁĂƚ jou sonder twyfel uit die moeilikheid sal kry indien jy ‘n geskikte ankerpunt kan kry, hetsy ‘n ander voertuig, ‘n groot rots of ‘n nabygeleë boom. Dit is weereens belangrik om seker te maak dat jy geskikte herwinningspunte gebruik, die gevare verstaan en vooraf oefen sodat jy nie jouself en ander in gevaar stel nie.

Die “ware” Jakob Die laaste hindernis van die dag was ‘n opwindende en pretbelaaide gesimuleerde veldry-gedeelte met verskeie dalings, syhellings, ŬůŝƉƉĞƌŝŐĞ ƚĞƌƌĞŝŶĞ ĞŶ ŶŽŐ ďĂŝĞ ŵĞĞƌ͘ ŝƚ ǁĂƐ ͚Ŷ ƉƌĂŬƟĞƐĞ ŵĂŶŝĞƌ om verskeie bestuurstegnieke te toets en die Hilux het al hierdie ƵŝƚĚĂŐŝŶŐƐ ŐĞŵĂŬůŝŬ ŬĂĨ ŐĞĚƌĂĨ͘ ͚Ŷ WĞƌĨĞŬƚĞ ĂĨƐůƵŝƟŶŐ ǀĂŶ ͚Ŷ ĚĂŐ ǀŽů leer en pret!

Een van die belangrikste dinge wat ons wel geleer het, is dat situasies vinnig kan verander en noodgevalle kan binne sekondes opduik wanneer jy reis. Alhoewel jou basiese en gevorderde 4×4-opleidingskursus ‘n goeie grondslag sal bied, kan dit nie elke ŵŽŽŶƚůŝŬĞ ƐĐĞŶĂƌŝŽ ĚĞŬ ŶŝĞ͘ tĞĞƐ ĚƵƐ ĂůƚLJĚ ǀĞƌƐŝŐƟŐ ŝŶ ĚŝĞ ǀĞůĚ ĞŶ bou jou repertoire van ervaring op met elke avontuur.

Sommige basiese reëls van voertuigherwinning • Sodra jy agterkom jy sit vas en jou wiele begin tol, stop onmiddellik.

• Nadat jy gestop het, kyk of enige deel van die voertuig se onderstel op die grond rus of aan iets vasgehaak het. As dit gebeur het, gebruik ‘n graaf om die oppervlakte skoon te maak of ‘n domkrag om die voertuig te lig om klippe of takke onder die wiele te pak. Kontroleer ook die bande en maak seker dat dit daar nie iets is wat hul pad belemmer nie. Verwyder met ‘n graaf indien moontlik.

• Sou dit van hier af belowend lyk dat jy jou voertuig uit die situasie kan kry deur net reguit te ry, kan jy dit probeer. Probeer om nie die wiele heen en weer te draai en dinge erger te maak nie.

• As jy besluit het om te probeer uitry en misluk, of as jy onseker is dat uitry die beste idee is, neem tyd om die situasie te ĂƐƐĞƐƐĞĞƌ͘ tĞĞŐ ŽƉ ǁĂƩĞƌ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ũLJ ŚĞƚ͕ ǁĂƩĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚĞŐŶŝĞŬĞ ũLJ ǀĞŝůŝŐ ŬĂŶ ŐĞďƌƵŝŬ ĞŶ ŽĨ jy ‘n pad moet begin bou met dít wat in die omgewing kan vind.

• >ĂĂƐƚĞŶƐ͕ ŵŽĞŶŝĞ ŚĂĂƐƟŐ ǁĞĞƐ ŶŝĞ͕ ǁĂŶƚ Ěŝƚ ŝƐ ǁĂŶŶĞĞƌ ͚Ŷ herwinning gevaarlik word en ongelukke dodelik kan wees.

52

BLADSY

Herstelwenke • DĂĂŬ ǀŽŽƌ ĞŶ ŶĂ ĞůŬĞ ƌĞŝƐ ƐĞŬĞƌ ĚĂƚ ũŽƵ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ skoon en in werkende toestand is.

• Sterker is beter. Koop en gebruik altyd hoë-kwaliteit en geskikte ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ǁĂƚ ŐĞŐƌĂĚĞĞƌ ŝƐ ǀŝƌ ƚĞŶ ŵŝŶƐƚĞ ϭ͘ϱ ŬĞĞƌ die gewig van die volgelaaide voertuig.

• sŽŽƌĚĂƚ ũLJ ĚŽŵŬƌĂŐƚĞ͕ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ŽĨ ͲƐƉŽƌĞ ĞŶ ǁĞŶͲ asse gebruik, lees die instruksies en oefen dit in ‘n veilige, beheerde omgewing voordat jy reis. Dit sal nie dieselfde wees wanneer jy in die veld is nie, maar ten minste sal jy ‘n duidelike begrip hê van hoe dit werk.

• Sommige ligte sportnutsvoertuie en vierwielaangedrewe voertuie het nie sterk herwinningspunte of voor-/agterstawe nie, wat beteken dat hulle dalk nie geskik is vir ‘n ruk- of wenasherwinning nie.

• Wanneer ‘n wen-as vir herwinning gebruik word, maak seker dat jy slegs die veilige aangewese herwinningspunte ŐĞďƌƵŝŬ ǁĂƚ ƐƉĞƐŝĮĞŬ ĚĂĂƌŽǀŽŽƌ ŐĞŵĂĂŬ ŝƐ͘ DŽĞƚ ŶŽŽŝƚ ĚŝĞ vervaardiger se “vasmaak”-punte of ‘n standaard sleephaak gebruik nie, aangesien hulle nie opgewasse is vir die taak is nie. ŝƚ ŬĂŶ ĂĩƌĞĞŬ ĞŶ ŐĞǀĂĂƌůŝŬĞ ƉƌŽũĞŬƟĞůĞ ǁŽƌĚ ǁĂƚ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ĞƌŶƐƟŐ ŬĂŶ ďĞƐŬĂĚŝŐ ŽĨ͕ ĞƌŐĞƌ͕ ͚Ŷ ŽŵƐƚĂŶĚĞƌ ŬĂŶ ďĞƐĞĞƌ ŽĨ ƐĞůĨƐ doodmaak.

• Net een persoon moet in beheer wees om as ‘n gids vir die herwinning op te tree. Dit is gewoonlik die bestuurder van die insleepvoertuig wat in radiokontak met die voertuig wat herwin moet word is, maar dit kan ‘n persoon buite die voertuie wees wat ‘n radio gebruik. Dit is uiters belangrik om almal wat nie direk by die herwinning betrokke is nie, ver weg van die gevaarsone te hou (minstens 10 meter).

• Maak seker jy volg al die moontlike veiligheidsmaatreëls wat met die verskillende herwinningstegnieke en situasies gepaardgaan, aangesien voertuigherwinning vinnig redelik gevaarlik kan word al is dit net iets kleins wat verkeerd loop.

4X4 OPLEIDING

Sommige van die dinge wat ek tydens die opleiding geleer het: BASIESE BEGINSELS BLY BELANGRIK: Voordat jy veldry aanpak, moet jy seker maak dat jy jou voertuig ken en verstaan en vertroud is met al die kenmerke wat ‘n rol in die veld speel. Jy moet weet hoe om die verskillende stelsels wat jy nodig mag ŬƌLJ ĂĂŶ ĞŶ ĂĨ ƚĞ ƐŬĂŬĞů ;ϰпϰ ŚŽģͲ ĞŶ ůĂĞƐƚƌĞŬ͕ ĞǁĞŶĂĂƌƐůŽƩĞ͕ vastrapbeheer, ens.) en jy moet ook verstaan waar die kwesbare dele onder die voertuig is, hoe om die voertuig op hindernisse te plaas en wat die grense van die nadering- en vertrekhoeke is.

band wat die gewig kan dra. Boonop is daar altyd die potensiaal vir sywandskade as gevolg van blootstelling aan skerp klippe en ander moontlike gevare wanneer jy in die veld ry. As jy avonture wil aanpak, is jou snelweg-georiënteerde standaardbande nie ŽƉŐĞǁĂƐƐĞ ǀŝƌ ĚŝĞ ƚĂĂŬ ŶŝĞ ĞŶ ŵŽĞƚ ũLJ Ěŝƚ ĞƌŶƐƟŐ ŽŽƌǁĞĞŐ Žŵ ŝŶ ‘n stel ordentlike alle-terrein bande met taai sywande te belê. Dit is nodig om elke dag op die roete die banddruk na te gaan en elke band vir skade te inspekteer.

HERWINNINGSTEGNIEKE: Wanneer jy ‘n avontuur aandurf, ǁŽƌĚ ĚĂĂƌ ĂůƚLJĚ ŐĞƐġ Ěŝƚ ŝƐ ŶŝĞ ͛Ŷ ŬǁĞƐƐŝĞ ǀĂŶ ͚ĂƐ͛ ũLJ ŐĂĂŶ ǀĂƐǀĂů ŶŝĞ͕ ŵĂĂƌ ͚ǁĂŶŶĞĞƌ͛͘ :LJ ŵŽĞƚ ǀĞƌƚƌŽƵĚ ǁĞĞƐ ŵĞƚ ƚĞŶ ŵŝŶƐƚĞ ƚǁĞĞ herwinningstegnieke wat jou sal help om uit die moeilikheid te kom, of jy nou in sand, modder of water vasgeval het of nie teen ‘n klipperige hindernis kan op of af kan ry nie. Wanneer die voertuig se vastrapplek opgeraak het, moet jy kan besluit oor die beste tegniek vir die situasie. Dit is hoekom hierdie kursusse bestaan: jy leer deur te doen en raak só vertroud met wat werk en wat nie. Onthou, dit is noodsaaklik om, wanneer moontlik, met ‘n ervare metgesel te reis wat tydens herwinnings kan help.

Jy hoef dalk net herwinningspore te gebruik, die voertuig op te hys en klippe of takke onder die wiele te plaas, of jy sal dalk ‘n ander voertuig nodig hê om te help met ‘n sleepherwinning. Wat ook al die geval is, jou mees basiese herwinnings-instrument is dikwels bloot ‘n graaf, wat gebruik word om ‘n area voor die wiele skoon te maak.

MAAK VEILIGHEID ‘N PRIORITEIT: Die nakoming van ‘n paar basiese veiligheidsmaatreëls is die beste manier om ‘n reis in die ďŽĞŶĚŽĞƐ ƚĞ ŐĞŶŝĞƚ͘ DĂĂŬ ƐĞŬĞƌ Ăů ũŽƵ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ŝƐ ďĞŚŽŽƌůŝŬ vasgemaak, binne en buite die voertuig. Gebruik bande of toue (straps) en kyk gereeld of alles nog in plek is, want stampe en skielike noodstoppe kan swaar items binne die voertuig laat rondvlieg of van die dakrak afskud. Alle passasiers moet ook veilig in hul sitplekke gehou word, so dring daarop aan dat almal altyd ‘n veiligheidsgordel dra. Hou ook die vensters toe wanneer jy deur stowwerige toestande of digte bosse ry (die takke kan in die voertuig ŝŶƐůĂĂŶ ĞŶ ŝŶƐŝƩĞŶĚĞƐ ďĞƐĞĞƌͿ͘

BANDE BLY BELANGRIK: Bande is ‘n aspek van 4x4-ry wat dikwels oor die hoof gesien word. Dit is jou enigste kontak met die grond en die primêre manier om vastrapplek te kry. Die vermindering van die druk in die bande vergroot hul voetspoor en is die eerste stap wanneer jy byvoorbeeld deur sagte sand probeer kom. Bande moet egter tot die regte druk opgepomp word wanneer spoed weer toeneem en die omstandighede normaliseer, anders sal die bande beskadig word. Let daarop dat veldvoertuie dikwels swaar gelaai is, so jy benodig ‘n

ŝĞ dŽLJŽƚĂ 'ĂnjŽŽ ZĂĐŝŶŐ ƌŝǀŝŶŐ ĐĂĚĞŵLJ ďŝĞĚ ĂŐƚ ƵŝƚĚĂŐĞŶĚĞ ŬƵƌƐƵƐƐĞ Žŵ ǀĂŶ ƚĞ ŬŝĞƐ͕ ǁĂĂƌǀĂŶ ĚƌŝĞ ŽƉ ǀĞůĚƌLJŽƉůĞŝĚŝŶŐ ĨŽŬƵƐ ;ŐƌƵŝƐͬŐƌŽŶĚƉĂĚ ŽƉůĞŝĚŝŶŐ͕ ŐĞǀŽƌĚĞƌĚĞ ϰdžϰ ĞŶ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐ ĞŶ ŽƉͲƉĂĚͬǀĞůĚƌLJ ƌLJ ǀŝƌ ďĞŝĚĞ ϰdžϮ ĞŶ ϰdžϰͿ͘ ,ƵůůĞ ǀĞƌƐŬĂĨ ǀŽĞƌƚƵŝĞ ǀŝƌ ŽƉůĞŝĚŝŶŐ ŽĨ ũLJ ŬĂŶ ũŽƵ ĞŝĞ ŐĞďƌƵŝŬ͘ <KEd <͗ нϮϳ ϲϬ ϵϴϱ ϱϱϭϵ ͮ ŝŶĨŽΛƚĂĚͲƐĂ͘ĐŽ͘njĂ

53

Die Golden Gate Hoogland Nasionale Park is die enigste park in Suid-Afrika wat ‘n openbare pad (die R712) het wat reg deur die middel daarvan loop. As jy die westelike toegangshek binnegaan is daar ‘n amptelike pas genaamd Lichenspas, wat deur van die mees skouspelagtige natuurskoon wat Suid-Afrika bied kronkel. Trygve Roberts van Mountain Passes South Africa verken dié pas wat dikwels verkeerdelik die Golden Gate-pas genoem word.

D

ie Golden Gate Hoogland Nasionale Park, wat sowat vier ure vanaf Johannesburg en Pretoria geleë is, is naby genoeg om as ‘n daguitstappie te geniet, maar meeste mense verkies om meer tyd hier deur te bring sodat hulle die area se baie bykomende besienswaardighede ten volle kan ŐĞŶŝĞƚ ĞŶ ŝŶŶĞĞŵ͘ ĂĂƌ ŝƐ ͚Ŷ ŵĂŐĚŽŵ ǀĞƌƐŬŝůůĞŶĚĞ ƟƉĞƐ verblyfopsies, wat wissel van hotelle en chalets tot gasteplase en bergtoevlugsoorde beskikbaar en die park bied ook ‘n ƌĞĞŬƐ ĂŬƟǁŝƚĞŝƚĞ ǀĂŶ ŐŚŽůĨ ƚŽƚ ƉĞƌĚƌLJ͕ ǀŽĞƚƐůĂĂŶ͕ ϰdžϰͲƌŽĞƚĞƐ en witwater-vlotvaart in.

Reisigers word aanbeveel om die pas vanuit die weste, wat naby Clarens begin (S28.510792 E28.424886), aan te pak.

ZLJ ŝŶ ͚Ŷ ŽŽƐƚĞůŝŬĞ ƌŝŐƟŶŐ ǀŝƌ ϭϲ͘ϴŬŵ ŽƉ ĚŝĞ ZϳϭϮ ƚŽƚ ďLJ ĚŝĞ park se toegangshek, wat die westelike beginpunt van die ƉĂƐ ŝƐ ;^Ϯϴ͘ϱϬϭϮϱϴ Ϯϴ͘ϱϳϴϳϳϴͿ͘ ůƚĞƌŶĂƟĞǁĞůŝŬ ŬĂŶ ũLJ ĚŝĞ pas vanuit die ooste, wat naby Harrismith by die kruising van die N5 en McKechnie straat (S28.285067 E29.131193) begin, ĂĂŶƉĂŬ͘ sĂŶ ŚŝĞƌ ĂĨ ƌLJ ǀŝƌ ϰ͘ϯŬŵ ŝŶ ͚Ŷ ǁĞƐƚĞůŝŬĞ ƌŝŐƟŶŐ ŽƉ die N5 na S28.288984 E29.089289 en draai dan links op die R74. Volg hierdie pad vir 40.9km om die oostelike ingang na Golden Gate te bereik. Na ‘n verdere 15.5km op dié pad sal jy die oostelike beginpunt van die pas bereik.

As jy hierdie roete deur die park as ‘n kortpad van Clarens na Harrismith gebruik, hoef jy nie ‘n toegangsfooi te betaal nie. Indien jy wel beplan om in die park te oornag, of selfs as jy net ‘n dagbesoeker is, word ‘n bewaringsfooi gehef tensy jy ‘n geldige Wild Card het. Fooie vir Suid-Afrikaners beloop R60 per volwassene en R30 vir kinders onder 16. SADC-inwoners

betaal R120 vir volwassenes en R60 vir kinders, terwyl internasionale besoekers R240 vir volwassenes en R120 vir kinders moet opdok.

Op hierdie punt van die pad kan jy links draai na die die Wilgenhof Omgewingsopvoedingsentrum. Hierdie fasiliteit bied al vir meer as 20 jaar dinamiese opvoedkundige programme aan leerders van alle ouderdomme en agtergrond.

Die goed onderhoude geboue sluit ‘n groot saal met ‘n kombuis en verblyf vir tot 92 mense in. Die sandsteengeboue en houtkrale aan jou regterkant is die Gladstone-stalle, ǀĂŶǁĂĂƌ ũLJ ͚Ŷ ďĞŐĞůĞŝĚĞ ƉĞƌĚĞƌŝƚ ĚĞƵƌ ŚŝĞƌĚŝĞ ƉƌĂŐƟŐĞ ĂƌĞĂ͕ ǁĂƚ ĚŝĞ ŵĂŶũŝĮĞŬĞ <ĂƚĞĚƌĂĂůŐƌŽƚ ŝŶƐůƵŝƚ͕ ŬĂŶ ŐĞŶŝĞƚ ;ŽŶƚŚŽƵ net om vooraf te bespreek!).

Die “hek” Op hierdie punt vorm die sandsteenkranse aan weerskante ǀĂŶ ĚŝĞ ƉĂĚ͕ ŽŌĞǁĞů ĚŝĞ ͞ŚĞŬ͕͟ ǁĂĂƌŶĂ ĚŝĞ ƉĂƌŬ ǀĞƌŶŽĞŵ ŝƐ͘ In 1875 het ‘n boer genaamd JNR van Reenen en sy vrou hier gestop terwyl hulle op reis was na hul nuwe plaas in Vuurland.

Toe hy sien hoe die laaste strale van die sonsondergang op ĚŝĞ ƌŽƚƐĂŐƟŐĞ ǀĞĞůŬůĞƵƌŝŐĞ ŬƌĂŶƐĞ ǀĂů͕ ŚĞƚ ŚLJ ĚŝĞ ƉůĞŬ ͞'ŽůĚĞŶ 'ĂƚĞ͟ ŐĞŶŽĞŵ͘ sĂŶƵŝƚ ƐĞŬĞƌĞ ŚŽĞŬĞ ŝƐ ĚŝĞ ƉƌŽĮĞů ǀĂŶ ͚Ŷ menslike gesig duidelik sigbaar in die regterkant (suidelike kant) van die krans en daarom word dit Gladstone genoem. ‘n Groot boom en klein parkeerarea (by die 1.13km punt) dui die uitkykpunt vir Gladstone dam aan.

Draai na links en neem die kort grondpad na die Van Reenen familiebegraafplaas, slegs ‘n paar meter van die teerpad af.

Talle uitgebreide Van Reenen-familielede is hier begrawe,

BERGPASSE | Lichenspas

insluitend Valerie Wilcocks en Johan Bestendig De La Harpe.

Hierdie twee jong verliefdes het gesterf toe hulle deur weerlig getref is terwyl hul saam op hul perde gery het. Jy sal ook die graf van ‘n dapper jong held genaamd Nathan van Reenen onder die grafsteen van sy broer Laurens vind.

Nathan was sleg 16 jaar oud toe hy op 7 Desember 2013 in Durban deur ‘n onbekende aanvaller vermoor is terwyl hy ‘n ŵŝƐĚĂĂĚƐůĂŐŽīĞƌ ƉƌŽďĞĞƌ ŚĞůƉ ŚĞƚ͘ ĂŶ ŝƐ ĚĂĂƌ ĚŝĞ ƉƌĂŐƟŐĞ engelstandbeeld wat bo-op die grafsteen van Ina Heloise van Reenen gemonteer is – ‘n gunsteling vir fotograwe, vanweë ĚŝĞ ŵĂŶũŝĮĞŬĞ ĂŐƚĞƌŐƌŽŶĚ͘ ‘n Klein entjie verder aan (by die 1.68km-punt) ƐĂů ũLJ ĚŝĞ DĞƌŝƟŶŐͲƉŝĞŬŶŝĞŬƉůĞŬ ǀŝŶĚ͘ ŝƚ ŝƐ ĚŝĞ enigste piekniekplek in die park wat deur dagbesoekers gebruik kan word, met braaien ablusiegeriewe wat voorsien word.

Alhoewel dit goed versorg en skaduryk is, kan die piekniekplek stampvol en raserig raak, veral oor naweke.

Die klein stroom wat deur die vallei vloei word die Klein Caledonriver genoem en is nou sigbaar aan jou linkerkant. Vir baie jare was dié stroom se walle met uitheemse wilgerbome, waarvan die meeste ĂƐ ͚Ŷ ŬŽŵƉĞŶƐĞƌĞŶĚĞ ĂŬƐŝĞ ĚĞƵƌ ĚŝĞ ƌŝƩĞ ŶĂ die Anglo-Boereoorlog voorsien is, oorgroei. Nadat die parkowerhede besef het dat wilgerbome water soos ‘n spons opsuig is ‘n program om die bome uit te roei in die park geïmplementeer. Gevolglik het die stroom oor die laaste paar

jaar geleidelik herstel van swak vloeiende, klein stroompie na ‘n sterk vloeiende rivier. ŝĞŐĞŶĞ ǁĂƚ ĚŝĞ ŇŝĞŬ The Shining gesien het, kan dalk ‘n vreemde gevoel van déjà vu ervaar wanneer hulle vir die eerste keer die Golden Gate Hotel sien, veral as daar sneeu in die omgewing is. ŝĞ ƚŽŶĞĞů ŚĞƌŝŶŶĞƌ ƐƚĞƌŬ ĂĂŶ ĚŝĞ ŚŽƚĞů ǁĂƚ ŝŶ ĚŝĞ ŵĂĂŬ ǀĂŶ Įůŵ gebruik is. Die hotel was voorheen bekend as die Brandwag Hotel en bied luukse en ‘n breë spektrum van dienste en fasiliteite, insluitend 34 aangrensende volledig toegeruste chalets. ƌĂŶĚǁĂŐ ǀĞƌǁLJƐ ŶĂ ͚Ŷ ŵĂŶũŝĮĞŬĞ ƐƚĞƵŶƉŝůĂĂƌ ǁĂƚ ǁĂŐ ƐƚĂĂŶ oor die hotel en chalets en is verreweg die mees gefotografeerde rotsformasie in die park. Baie mense glo dat die park sy naam gekry het weens hierdie formasie, maar die eintlike “Golden Gate” is natuurlik naby die park se ingang aan die westelike kant geleë (soos vroeër in ĚŝĞ ĂƌƟŬĞů ƵŝƚŐĞǁLJƐ ŝƐͿ͘ Vanaf ‘n klein bruggie in die karavaanpark – ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ƉůĞŬ ǁĂƚ ĚŝŬǁĞůƐ ŽƉ ĚŝĞ dŽƉ ϭϬ ůLJƐ van beste karavaanparke in Suid-Afrika verskyn – is daar ‘n voetslaanroete na die bopunt van Brandwag. Die sirkel-roete is slegs 2.4km lank en behoort ongeveer ‘n uur te neem om te voltooi, ŵĂĂƌ ũLJ ŵŽĞƚ ƌĞĚĞůŝŬ ĮŬƐ ǁĞĞƐ͘ ŝĞ ŵĞĞƌĚĞƌŚĞŝĚ van die staptog is op ‘n goed gemerkte paadjie, behalwe vir die laaste stuk voor die krans self, waar jy ͚Ŷ ƐƚĞŝů ƌŽƚƐĂŐƟŐĞ ŽƉĚƌĂĂŶĚĞ ƐĂů ǀŝŶĚ ǁĂƚ ǀĞƌƐŝŐƟŐ ŐĞŬůŝŵ moet word.

55

Die afdraai na jou regterkant by hierdie punt (4.2km) sal jou ŶĂ ĚŝĞ 'ůĞŶ ZĞĞŶĞŶ ZƵƐŬĂŵƉ ŶĞĞŵ͕ ǁĂƚ ĞīĞŶƐ ŵĞĞƌ ƌƵƐƟĞŬĞ verblyfopsies bied. Daar is ook ‘n vulstasie en ‘n winkel wat basiese benodigdhede verskaf.

Vanaf die ruskamp is daar ‘n kort voetslaanroete wat jou tot by die basis van die Mushroom Rocks sal neem, maar hierdie ƉƌĂŐƟŐĞ ǀĞĞůŬůĞƵƌŝŐĞ ĨŽƌŵĂƐŝĞ ŬĂŶ ĚŝĞ ďĞƐƚĞ ǀĂŶƵŝƚ ͚Ŷ ŚŽĞŬ verder af gesien word. Die uitkykpunt, net van die pad af (by ϰ͘ϴϱ ŬŵͿ͕ ďŝĞĚ ͚Ŷ ƵŝƚƐƚĞŬĞŶĚĞ ĨŽƚŽŐƌĂĮĞƐĞ ŚŽĞŬ͘ ŝĠ ƌŽĞƚĞ ŝƐ die maklikste van die vele voetslaanroetes in die park en behoort nie meer as 30 minute te neem om te voltooi nie.

Land van die dinosourusse?

Die uitgrawings wat jy nou aan die regterkant van die pad sal sien, het die Golden Gate Hoogland Nasionale Park wêreldbekend gemaak onder paleontoloë. Dit is vanweë professor James Kitching se ontdekking van die oudste gefossileerde dinosourus-eiers wat nog gevind is en ongeveer 200 miljoen jaar oud is.

Toe werkers in 1977 die heuwel opgeblaas het om die pad te bou, het Kitching deur die puin gegrawe en sewe gefossileerde eiers gevind. Terug in sy laboratorium het hy hulle begin bestudeer en ďĞƐĞĨ ĚĂƚ ƚǁĞĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ĞŝĞƌƐ ĞŵďƌŝŽ͛Ɛ ďĞǀĂƚ ŚĞƚ ʹ Ěŝƚ ǁĂƐ ĚŝĞ ŽƵĚƐƚĞ ĞŵďƌŝŽ͛Ɛ ǁĂƚ ŶŽŐ ŽŽŝƚ ǀĂŶ ͚Ŷ ŐĞǁĞƌǁĞůĚĞ ƚĞƌƌĞƐƚƌŝĞĞů gevind is, aangesien meeste gefossileerde eiers slegs sowat 60 miljoen jaar oud is. ,ŝĞƌĚŝĞ ĞŝĞƌƐ ǁĂƐ ĂŅŽŵƐƟŐ ǀĂŶ ĚŝĞ ŚĞƌďŝǀŽƌŝĞƐĞ ;ƉůĂŶƚͲ etende) Massospondylus-dinosourus, bekend as een van die vroegste dinosourusse op aarde wat tot vyf meter lank ŬŽŶ ǁŽƌĚ͘ ŝĞ ĞŵďƌŝŽ͛Ɛ ŚĞƚ ĚƵŝĚĞůŝŬ ĂĂŶŐĞĚƵŝ ĚĂƚ ĚŝĞ ŽƵĞƌƐ hul kleintjies in die eerste paar maande en jare versorg ŚĞƚ͕ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ ĚŝĞ ĞŵďƌŝŽ͛Ɛ ŐĞĞŶ ƚĂŶĚĞ ŐĞŚĂĚ ŚĞƚ ŶŝĞ͘ Gefossileerde voetspore in die nabye area het ook aangedui dat die broeilinge lank genoeg in die nes gebly het om in ŐƌŽŽƩĞ ƚĞ ǀĞƌĚƵďďĞů͘ ^ĞĚĞƌƚ ĚŝĠ ŽŶƚĚĞŬŬŝŶŐ ŝƐ ďĂŝĞ ĂŶĚĞƌ dinosourus fossielterreine in Golden Gate en die onmiddellike ŽŵŐĞǁŝŶŐ ŽƉŐĞŐƌĂǁĞ͘ ŝĞ ŶƵǁĞ ŝŶŽƐĂƵƌ /ŶƚĞƌƉƌĞƟǀĞ ĞŶƚƌĞ

by Glen Reenen het in November 2019 geopen en is ‘n besoek werd. LJ ĚŝĞ ϱ͘ϬϴŬŵ ƉƵŶƚ ŝƐ ĚĂĂƌ ͚Ŷ ĞĞŶƌŝŐƟŶŐ loop van 6.6km ǁĂƚ ũŽƵ ŶĂ ĚŝĞ ĂůŐĞŵĞŶĞ ǁŝůĚďĞƐŝŐƟŶŐƐŐĞďŝĞĚ ŚŽŽŐ ƚĞĞŶ ĚŝĞ hange van Generaalskop sal neem. Daar is ook twee korter sirkelroetes wat jou na die uitkykpunt by Langton-dam sal

BLADSY

Foto deur Wild Card SANP

56

neem om die natuurskoon te geniet. Die park is meer bekend ǀŝƌ ƐLJ ŶĂƚƵƵƌƐŬŽŽŶ ĂƐ ǀŝƌ ƐLJ ǁŝůĚ͕ ŵĂĂƌ ĚŝĞ ƌĞůĂƟĞĨ ƐŬĂĂƌƐ ƐǁĂƌƚ wildebees (in vergelyking met sy alomteenwoordige blou neef) kan hier opgemerk word, asook verskeie ander bok- en hoefdierspesies. Die pad wat van die regterkant inkom is die ƵŝƚŐĂŶŐƉƵŶƚ ǀĂŶ ĚŝĞ ƐƵŝĚĞůŝŬĞ ǁŝůĚƐŐĞďŝĞĚ͘ ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ĞĞŶƌŝŐƟŶŐ so jy kan nie regs draai nie. ,ŝĞƌĚŝĞ ĞĞŶƌŝŐƟŶŐ ϰ͘ϮŬŵ loop ŶĞĞŵ ũŽƵ ŶĂ ĚŝĞ ĞīĞŶƐ ƉůĂƩĞƌ ǁŝůĚďĞƐŝŐƟŐŝŶŐƐŐĞďŝĞĚ ĂĂŶ ĚŝĞ ŶŽŽƌĚĞŬĂŶƚ ǀĂŶ ĚŝĞ park. Dit staan ook as die Oribi-loop bekend en jy kan verwag om verskeie kleiner bokspesies en vlaktewild soos sebras en blou wildebeeste op te merk. Die aasvoël restaurant – waar karkasse van diere wat van natuurlike oorsake gevrek het uitgesit word vir die aasdiere om te voed – kan op hierdie roete gevind word. Dit is ‘n lekker pitstop waar ‘n skuiling gebou is om besoekers die geleentheid te gee om die voëls dop te hou sonder om hulle te steur.

Hierdie roete bied ook toegang tot die pad wat gaste na die Highlands Mountain Retreat, ‘n luukse lodge hoog teen die hange van Wodehouse, neem. Die ŚŽƵƚŚƵƩĞ ŝƐ ŐĞďŽƵ Žŵ ŶĂƚƵƵƌůŝŬ ŵĞƚ ĚŝĞ ůĂŶĚƐŬĂƉ in te pas en bied ongeëwenaarde uitsigte oor die park en die DĂůƵƟͲ ĞŶ ƌĂŬĞŶƐďĞƌŐĞ͘ ůŬĞĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ŚƵƩĞ ŝƐ ǀŽůůŐĞĚŝŐĞ toegerus met ‘n kombuisie, badkamer en ‘n kaggel. Die pad wat van links kruis (by die 7.2km-punt) is die uitgangpunt van die ŶŽŽƌĚĞůŝŬĞ ǁŝůĚƐŐĞďŝĞĚ͘ ĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ͚Ŷ ĞĞŶƌŝŐƟŶŐƉĂĚ ŝƐ͕ ŵĂŐ jy nie hier links draai nie.

Slegs ‘n paar honderd meter verder (op 7,4km), sal jy die Rooiberge uitkykpunt, wat ‘n panoramiese uitsig oor die algehele westelike deel van die park bied, vind. Vir die beste ĨŽƚŽ͛Ɛ ŝƐ Ěŝƚ ƌĂĂĚƐĂĂŵ Žŵ ŚŝĞƌĚŝĞ ƉƵŶƚ ǀƌŽĞŐŽŐŐĞŶĚ ƚĞ ďĞƌĞŝŬ aangesien die son dan agter jou sal wees, maar dit is ook ‘n ideale plekkie om ‘n wonderskone sonsondergang te geniet.

Jy bereik die kruin van die pas by die 7.9km-punt – op 2 049m bo seespieël is dit die hoogste punt op die die R712. Die berg met die kenmerkende pieke op die regterkant van die kruin is 'ĞŶĞƌĂĂůƐŬŽƉ͘ īĞŶƐ ŵĞĞƌ ŶĂ ĚŝĞ ǁĞƐƚĞ ŝƐ ZŝďďŽŬŬŽƉ͕ ĚŝĞ ƉĂƌŬ se hoogste piek (2 829m bo seespieël). Na die kruin (op 9.08km), sal jy die Sandstone Valley uitkykpunt, wat uitmuntende uitsigte oor die valleie en heuwels in die oostelike kant van die park bied, vind – nog ‘n uitstekende plek vir ‘n skemerkelkie. Anders as ander nasionale parke in Suid-Afrika, is daar geen hekke of tydbeperkings na die verskeie ruskampe nie en besoekers kan kom en gaan soos hulle wil. ‘n Rotsagtige affêre Daar is verskeie soorte rotse teenwoordig in die park, wat natuurlik die kenmerkende lae en legio rotskleure wat die area so bekoorlik maak verduidelik. Dit sluit Elliot moddersteen, Clarens sandsteen, verkalkte sandsteen, kwartsiet en Drakensberg basalt in. Die area was sowat 180 miljoen jaar ŐĞůĞĚĞ ǀƵůŬĂŶŝĞƐ ĂŬƟĞĨ͘ ƌƵŬ ŽŶĚĞƌ ĚŝĞ ĂĂƌĚĞ ƐĞ ŽƉƉĞƌǀůĂŬ is opgebou en magma het deur krake in die rotse gevloei om lae doleriet te vorm. Die Doleriet uitkykpunt is by die 9.5kmpunt en slegs ‘n paar honderd meter verder sal jy ‘n kloof gevul met groen plantegroei wat die berg verdeel sien. Hier sal jy die Sandsteengrot sien, waar die leerders wat die Wilgenhof kursusse aanpak soms oornag.

Korsmosse ^ŽŵŵŝŐĞ ďĂŝĞ ƐŬĂĂƌƐ ŬŽƌƐŵŽƐƐĞ ;ŽŌĞǁĞů ůŝŐĞŶĞͿ ŬŽŵ ŝŶ ĚŝĞ Clarens-omgewing en veral in die Golden Gate Hoogland Nasionale Park voor. Ligene is saamgestelde organismes wat ontstaan uit die simbiose tussen ‘n swam en ‘n alg en ĚĂĂƌ ŝƐ ǀĂƐŐĞƐƚĞů ĚĂƚ ŚƵůůĞ ŚŝĞƌ ŇŽƌĞĞƌ ŽŵĚĂƚ Ěŝƚ ĞĞŶ ǀĂŶ die mees besoedelingvrye omgewings in die land is.

Ligene is prominente pioniers op klippe, sowel as rotse en begin dikwels die proses van biologiese opvolging. Daar ŝƐ ŽŽŬ ŽŶƚĚĞŬ ĚĂƚ ͚Ŷ ĞŶĚŽůŝƟĞƐĞ ůŝŐĞĞŶ ĂŬƟĞĨ ďĞƐŝŐ ŝƐ Žŵ ĚŝĞ Clarens-sandsteen op dateerbare oppervlaktes te erodeer. ĂĂƌ ŝƐ ŐĞǀŝŶĚ ĚĂƚ ĚŝĞ ƚĞŵƉŽ ǀĂŶ ǀĞƌǁĞƌŝŶŐ ƚŽĞƐŬƌLJĩĂĂƌ aan die ligene tot dusver die vinnigste verweringtempo deur ligene met ‘n faktor van meer as drie oorskry. ŶĚŽůŝƟĞƐĞ ůŝŐĞŶĞ ǁĞĞƌ ůĂƌĞŶƐ ƐĂŶĚƐƚĞĞŶ ĂĨ ĚĞƵƌ ĚŝĞ sementerende materiaal van die sandsteen op te los.

Sakwurmlarwes gebruik hierdie losgemaakte kwartskristalle om die sakke waarin hulle woon, te bou. Deur die verweerde sandsteen te erodeer, dra die sakwurm by tot pedogenese (grondverandering / -ontwikkeling) in die Golden Gate Hoogland Nasionale Park teen ‘n koers van 4.4kg per hektaar elke jaar. Die sakwurm gebruik ligene as ‘n bron van voedsel en dra by tot die verspreiding van die ligene. Ύ/ŶůŝŐƟŶŐ ŽŽƌ ůŝŐĞŶĞ ǀĞƌƐŬĂĨ ĚĞƵƌ :ĂŶ KďĞƌŚŽůnjĞƌ ǀĂŶ ^ƵŶŇŽǁĞƌ dŽƵƌƐ͘

FACT FILE GPS BEGIN: GPS KRUIN: GPS EINDE: GEMIDDELDE HELLING: MAKSIMUM HELLING: BEGIN HOOGTE: KRUIN HOOGTE: EIND HOOGTE: HOOGTESTYGING/VERLIES: AFSTAND: REISRIGTING: TYD BENODIG: SPOEDBEPERKING: OPPERVLAK:

S28.501258 E28.578778 S28.520791 E28.639142 S28.527443 E28.672718 1:53 1:4 1 826m 2 049m 1 794m 255m 13.6km Oos 20 minute 50-60km/h Teer (R712)

BLADSY

Foto deur Times Live

By die 11.1km-punt sal jy die Anglo ŽĞƌĞŽŽƌůŽŐ ŵŵƵŶŝƐŝĞ ƐƚŽƌƟŶŐƐƚĞƌƌĞŝŶ vind. Soos die Boeremagte tydens die tweede Anglo-Boereoorlog teruggetrek het, het hulle hul swaar ammunisie waens laat vaar. Om te verhoed dat ĚŝĞ ƌŝƩĞ ĚŝĞ ĂŵŵƵŶŝƐŝĞ ŝŶ ĚŝĞ ŚĂŶĚĞ kon kry, het hulle die waens aan die ďƌĂŶĚ ŐĞƐƚĞĞŬ͘ ŝĞ ŝŶƚĞŶƐĞ ŚŝƩĞ ǀĂŶ die brande het die aarde en sommige plekke in die park verskroei en steriel gelaat. Die plat kol aan die linkerkant op hierdie punt is een voorbeeld hiervan en ou patroondoppies kan nog hier gevind word. ‘n Kilometer verder (op die 12.1km-punt) sal jy die ƉƌĂŐƟŐĞ WƌŽƚĞĂŚŽĞŬ ƵŝƚŬLJŬƉƵŶƚ ǀŝŶĚ͘ :LJ ƐĂů ƚǁĞĞ ƐƉĞƐŝĞƐ proteas in hierdie omgewing vind: suikerbos en silwer ƐƵŝŬĞƌďŽƐ͘ ŝĞ ŇŽƌĂ ŝŶ ĚŝĞ ƉĂƌŬ ďĞƐƚĂĂŶ ŚŽŽĨƐĂĂŬůŝŬ Ƶŝƚ hoëveld- en berggrasveld, met meer as 60 grasspesies en ‘n groot verskeidenheid bolle en kruie. Elke spesie het sy eie blomtyd, wat beteken jy sal regdeur die somer met ‘n lushof van veldblomme bederf word. Die park spog ook met Afromontaniese woude, ‘n ekosisteem wat hoofsaaklik in koue bergreekse voorkom en derhalwe uiters skaars in Suid ĨƌŝŬĂ ŝƐ͘ KƉ ĚŝĞ ŚĂŶŐĞ ǁĂƚ ŶĂ ĚŝĞ ƌŝǀŝĞƌ ĂŇĞŝ ŝƐ ĚĂĂƌ ŽŽŬ ǀŽůŽƉ kiepersolbome en die immergroen ouhoutboom (Leucosidea Sericea) is die mees algemene boom in Golden Gate. Dit is ‘n gunsteling habitat van kewers en 117 verskillende spesies is al in die park getel.

Die volgende 1.5km is die steilste gedeelte van die pas, met die meeste kronkels. Tussen hierdie punt en die brug aan die onderkant van die pas is daar sewe draaie, waarvan ǀŝĞƌ ƵŝƚĞƌƐ ƐŬĞƌƉ ŚĂĂƌŶĂĂůĚĚƌĂĂŝĞ ŵĞƚ ͛Ŷ ƌĂĚŝƵƐ ŐƌŽƚĞƌ ĂƐ ϭϱϬ grade is. Die pas daal 114 meter deur hierdie gedeelte, wat ‘n gemiddelde gradiënt van 1:12 en ‘n uiters steil maksimum helling van 1:4 het.

Die brug oor die Klerkspruitrivier (13.6km) dui die oostelike eindpunt van Lichenspas aan. As jy egter nog ϭϬ͘ϳŬŵ ŝŶ ͚Ŷ ŽŽƐƚĞůŝŬĞ ƌŝŐƟŶŐ ƌLJ͕ ƐĂů ũLJ ĚŝĞ ĂĨĚƌĂĂŝ na die Basotho Cultural Village bereik.

Draai regs en volg die teerpad vir Ϯ͘ϮŬŵ ƚŽƚ ďLJ ĚŝĞ ŬůĞŝŶ ŶĞĚĞƌƐĞƫŶŐ͘ Dit is ‘n baie interessante toer om by jou reisplan in te sluit, sou die tyd dit toelaat. Besoekers word getrakteer met tradisionele danse, demonstrasies van die ǀĞƌƐŝĞƌŝŶŐ ǀĂŶ ŚƵƩĞ ĞŶ ŬĂŶ ƐĞůĨƐ ‘n slukkie Sotho bier proe. Q

BERGPASSE | Lichenspas

57

Suid-Afrika is die tuiste van die mooiste en mees diverse landskappe ter wêreld en ons is bevoorreg om in al nege provinsies uitstekende kampeerterreine te hê om by uit te span. Rikus Truter van Lekker Kampplekke deel sy gunstelinge in die Noord-Kaap.

1. Oranjerus Vakansieoord Die lowergroen en goed toegeruste Oranjerus is die perfekte pitstop op pad na die Kgalagadi Oorgrenspark, Augrabies Nasionale Park of Namakwaland. Geleë ƚĞĞŶĂĂŶ ĚŝĞ KƌĂŶũĞƌŝǀŝĞƌ͕ ŝƐ ĚĂĂƌ ǀĞƌƐŬĞŝĞ ĂŬƟǁŝƚĞŝƚĞ ƐŽŽƐ ƐƚĂƉͲ ĞŶ ďĞƌŐĮĞƚƐƌŽĞƚĞƐ͕ ǁĂƚĞƌ ĂŬƟǁŝƚĞŝƚĞ ;ďƌŝŶŐ ũŽƵ ĞŝĞ ďŽŽƚ͕ ŬĂŶŽ ŽĨ ũĞƚͲƐŬŝͿ͕ ŚĞŶŐĞů ĞŶ ƐĞůĨƐ ǁLJŶƉƌŽĞ by die Oranjerivier Kelders in Upington. Al die kampplekke is toegerus met elektrisiteit en die gemeenskaplike ablusiegeriewe spog met ‘n 4-ster gradering. Die selfsorgeenhede wissel vanaf luukse eenhede tot ekonomiese klas akkomodasie. Die Ibis ƌĞƐƚĂƵƌĂŶƚ ʹ ŵĞƚ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ƵŝƚƐŝŐ ŽŽƌ ĚŝĞ ƌŝǀŝĞƌ ʹ ŝƐ ŽŽƉ ǀŝƌ ŵŝĚĚĂŐͲ ĞŶ ĂĂŶĚĞƚĞƐ͘ NAASTE DORP: Keimoes (15km) / Upington (25km) WINKEL: Ja TROETELDIERVRIENDELIK: Ja (reël vooraf) VISVANG: Ja (rivier) SELFOONOPVANGS: Ja TOEGANKLIKHEID: Grondpad (begaanbaar vir nie-vierwielaangedrewe voertuie met ‘n redelike grondvryhoogte en padkaravane) TARIEWE: R175 per persoon per nag vir volwassenes (R140 vir ƉĞŶƐŝŽĞŶĂƌŝƐƐĞͿ ĞŶ ZϭϭϬ ǀŝƌ ŬŝŶĚĞƌƐ ŽŶĚĞƌ ϭϲ͘ <ŝŶĚĞƌƐ ŽŶĚĞƌ ϳ ďůLJ ŐƌĂƟƐ͘ *Verskeie selfsorg opsies is beskikbaar vanaf R600 per nag.

KONTAK: +27 82 772 5896| oranjerus@mweb.co.za | www.oranjerus.com

58

2. Riverside Country Club & Caravan Park Geleë op die oewer van die Modderrivier, is Riverside ‘n gewilde kampeerterrein vir ŬĂŵƉĞĞƌĚĞƌƐ ǁĂƚ ͚Ŷ ďŝĞƚũŝĞ ǁŝů ǀŝƐǀĂŶŐ ĞŶ ĚŝĞ ƐƟůƚĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ŶĂƚƵƵƌ ŐĞŶŝĞƚ͘ ĂĂƌ ŝƐ ϯϯ staanplekke wat almal elektrisiteit het en daar is gemeenskaplike sowel as privaat ablusiegeriewe. Trekpleisters in die omgewing sluit Kimberley se Gat en museum, die DŽŬĂůĂ EĂƐŝŽŶĂůĞ WĂƌŬ ĞŶ ͚Ŷ ƉŽƚũŝĞ ŐŽůĨ ďLJ ĚŝĞ DĂŐĞƌƐĨŽŶƚĞŝŶ DĞŵŽƌŝĂů 'ŽůĩĂĂŶ ŝŶ͘ Geniet ‘n skemerkelkie op die oewer van die Modderrivier, terwyl die jongspan heerlik in die swembad of by die speelpark baljaar.

NAASTE DORP: Kimberley (35km) / Modderrivier (3km) WINKEL: Nee, maar basiese benodighede is beskikbaar by ontvangs of die restaurant.

TROETELDIERVRIENDELIK: Ja (reël vooraf) VISVANG: Ja (rivier) SELFOONOPVANGS: Ja TOEGANKLIKHEID: Grondpad (begaanbaar vir nie-vierwielaangedrewe voertuie en padkaravane).

TARIEWE: sĂŶĂĨ ZϯϯϬ ƉĞƌ ƐƚĂĂŶƉůĞŬ ƉĞƌ ŶĂŐ ǀŝƌ Ϯ ŵĞŶƐĞ ;ĂĬĂŶŐĞŶĚĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ƚLJĚ ǀĂŶ ĚŝĞ ũĂĂƌ ǁĂƚ ũLJ ďĞƐŽĞŬ ĞŶ ǁĂƩĞƌ ƐƚĂĂŶƉůĞŬ ũLJ ďĞƐƉƌĞĞŬͿ͘ sŝƌ ĞůŬĞ ďLJŬŽŵĞŶĚĞ ƉĞƌƐŽŽŶ word R90 per persoon gehef en ekstra motors sal jou R100 uit die sak jaag. Vir bote betaal jy ook ‘n addisionele R100 per nag. *Verskeie selfsorg opsies is beskikbaar vanaf R650 per nag.

KONTAK: +27 82 924 3075 | riversidecountryclub@absamail.co.za | ŚƩƉƐ͗ͬ​ͬƌŝǀĞƌƐŝĚĞͲĐŽƵŶƚƌLJͲĐůƵďͲĂŶĚͲĐĂƌĂǀĂŶͲƉĂƌŬ͘ďƵƐŝŶĞƐƐ͘ƐŝƚĞͬ 3. Orange River Rafting Lodge ŝĞ KƌĂŶŐĞ ZŝǀĞƌ ZĂŌŝŶŐ >ŽĚŐĞ ĂĂŶ ĚŝĞ ŽĞǁĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ KƌĂŶũĞƌŝǀŝĞƌ ƐƉŽŐ ŵĞƚ ƐLJ ĞŝĞ privaat strand en bied verskeie akkommodasie opsies, wat kampeergeriewe tot luukse ǁĂƚĞƌĨƌŽŶƚ ĐŚĂůĞƚƐ ŝŶƐůƵŝƚ͘ ŝĞ ŽŽƌĚ ŝƐ ŐĞůĞģ ŝŶ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ŽŵŐĞǁŝŶŐ͕ ϭϬŬŵ ǀĂŶĂĨ ĚŝĞ ŬƌƵŝƐŐƌĞŶƐ ŶĂ EĂŵŝďŝģ ŽƉ ĚŝĞ Eϳ͕ ŽƉ ͚Ŷ ŬůĞŝŶ ůƵƐĞƌŶƉůĂĂƐ ŝŶ sŝŽŽůƐĚƌŝŌ͘ ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ǁĂƌĞ ǀŽģůŬLJŬĞƌƐƉĂƌĂĚLJƐ ĞŶ ĚŝĞ ƌŝǀŝĞƌǀůŽƚǀĂĂƌƚ ĂŬƟǁŝƚĞŝƚĞ ;ǀĂŶĂĨ ZϲϱϬ ƉĞƌ ƉĞƌƐŽŽŶ ǀŝƌ ͚Ŷ ŚĂůĨͲĚĂŐ ĂŬƟǁŝƚĞŝƚͿ ŝƐ ƵŝƚĞƌƐ ŐĞǁŝůĚ͘ <ĂũĂŬŬĞ ĞŶ ƐƚĂĂŶĚĞ ƌŽĞŝƉůĂŶŬĞ (paddle boards) ŝƐ ŽŽŬ ƚĞ ŚƵƵƌ͘ sĞƌĚĞƌ ŬĂŶ ďĞƐŽĞŬĞƌƐ ŚĞŶŐĞů͕ ĚŝĞ ƐƚĂƉͲ ĞŶ ďĞƌŐĮĞƚƐƌŽĞƚĞƐ ŐĞŶŝĞƚ ŽĨ net lekker in die lapa kuier terwyl die speelpark die kleinspan besig hou. Geniet ‘n ƌƵƐƟŐĞ ĂƚŵŽƐĨĞĞƌ ŐĞǀƵů ŵĞƚ ͚Ŷ ƉƌĂŐƟŐĞ ƵŝƚƐŝŐ ŽƉ ĚŝĞ ƌŝǀŝĞƌ͕ ƐŽŶƐŽŶĚĞƌŐĂŶŐĞ ŽŽƌ ĚŝĞ ďĞƌŐƌĞĞŬƐĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ZŝĐŚƚĞƌƐǀĞůĚ ĞŶ ƐƟů͕ ƐƚĞƌďĞůĂĂŝĚĞ ŶĂŐƚĞ͘ NAASTE DORP: sŝŽŽůƐĚƌŝŌ ;ϭϬŬŵͿ WINKEL: Nee TROETELDIERVRIENDELIK: Ja VISVANG: Ja (rivier) SELFOONOPVANGS: Ja TOEGANKLIKHEID: Grondpad (begaanbaar vir nie-vierwielaangedrewe voertuie met ‘n redelike grondvryhoogte en padkaravane).

TARIEWE: R450 per staanplek per nag vir 2 mense en R75 vir elke bykomende persoon (tot ‘n maksimum van 6 persone). *Verskeie selfsorg opsies is beskikbaar vanaf R1 100 per nag vir 2.

KONTAK: нϮϳ Ϯϳ ϳϲϭ ϴϳϳϳ ͮ ŬΛŽƌƌů͘ĐŽ͘njĂ ͮ ǁǁǁ͘ŽƌĂŶŐĞƌŝǀĞƌƌĂŌŝŶŐůŽĚŐĞ͘ĐŽ͘njĂ 4. Thota Lodge ‘n Ideale oornagstop vir avonturiers wat vanuit die noorde op pad na Botswana of die <ŐĂůĂŐĂĚŝ KŽƌŐƌĞŶƐƉĂƌŬ ŝƐ͕ ďŝĞĚ dŚŽƚĂ >ŽĚŐĞ ͚Ŷ ŽĂƐĞ ǀĂŶ ƐƟůƚĞ ĞŶ ŶĂƚƵƵƌƐŬŽŽŶ͘ LJ ĚŝĞ privaat kampeerplek, Bessiebos, word hout voorsien en alhoewel daar geen kragpunte is nie, sal jy wel ‘n warm stort kan neem (danksy ‘n donkie wat daagliks gestook word). ŝĞ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬĞ ƵŝƚƐŝŐƚĞ ǀĂŶ ĚŝĞ <ŽƌĂŶŶĂ ďĞƌŐƌĞĞŬƐ ϭϬϬŬŵ ŶĂ ĚŝĞ ƐƵŝĚĞ ǀĞƌŐŽĞĚ ĞŐƚĞƌ vir enige ongerief, met massiewe kameeldoring- en witgatbome wat heerlike skadu ǀĞƌƐŬĂĨ͘ ŬƟǁŝƚĞŝƚĞ ƐůƵŝƚ ǀŽģůͲ ĞŶ ǁŝůĚŬLJŬ͕ ƉĞƌĚƌLJ ;ũLJ ŵŽĞƚ ǀŽŽƌĂĨ ďĞƐƉƌĞĞŬͿ͕ ƐƚĂƉƌŽĞƚĞƐ ĞŶ ĚŝĞ ƵŶŝĞŬĞ ďĂŬŬŝĞ ƐŬŝ ;ǁĂĂƌ ũLJ ĂŐƚĞƌ ͚Ŷ ďĂŬŬŝĞ ŽƉ ͚Ŷ ƟƉĞ ǀĂŶ ďƌĂŶĚĞƌƉůĂŶŬ ĚĞƵƌ ĚŝĞ sand gesleep word) in. Daar is ook verskeie selfry 4x4 roetes waar jy moontlik die ontwykende en bedreigde ietermagog kan raakloop.

NAASTE DORP: Blackrock (50km) WINKEL: Nee TROETELDIERVRIENDELIK: Ja (reël vooraf) VISVANG: Nee SELFOONOPVANGS: Beperk TOEGANKLIKHEID: Grondpad (begaanbaar vir nie-vierwielaangedrewe voertuie met ‘n redelike hoë grondvryhoogte en padkaravane nie).

TARIEWE: R170 per persoon per nag. *Verskeie selfsorg opsies is beskikbaar vanaf R470 per nag vir 2.

KONTAK: +27 76 105 3432 / +27 72 145 8616| www.thotalodge.co.za

5. Die Mas van Kakamas ‘n Kampwegbreek by Die Mas is die ideale manier om skoene uit te ƐŬŽƉ ĞŶ ŝŶ ĚŝĞ ŶĂƚƵƵƌ ƚĞ ŽŶƚƐƉĂŶ͘ KĨ ũLJ ŶŽƵ ƌƵƐƟŐ Žŵ ĚŝĞ ŬĂŵƉǀƵƵƌ kuier en ‘n welverdiende blaaskans geniet of die menige omliggende ďĞƐŝĞŶƐǁĂĂƌĚŝŐŚĞĚĞ ďĞƐŽĞŬ͕ ũLJ ƐĂů ĚŝĠ ƉůĂƩĞůĂŶĚƐĞ ũƵǁĞĞů ŝŶ ĚŝĞ EŽŽƌĚͲ Kaap terdeë kan geniet. Die Mas Van Kakamas is sowat 2.5km vanaf die N7 en naby aan die dorp Kakamas, reg langs die oewer van die Oranjerivier.

Die kampterrein het heerlike skadubome en gras, met ‘n privaat wynkelder slegs 500m vanaf die kampeerarea. Hier kan jy ‘n verskeidenheid brandewyne, jenewers (gin) en verskeie wyne geniet.

NAASTE DORP: Kakamas (2.5km) WINKEL: Nee TROETELDIERVRIENDELIK: Nee VISVANG: Ja (rivier) SELFOONOPVANGS: Ja TOEGANKLIKHEID: Grondpad (begaanbaar vir nie-vierwielaangedrewe voertuie) TARIEWE: R100 per staanplek per nag plus R60 per volwasse per nag. <ŝŶĚĞƌƐ ŽŶĚĞƌ ϭϴ ďĞƚĂĂů ZϰϬ ƉĞƌ ŶĂŐ ĞŶ ŬŝŶĚĞƌƐ ŽŶĚĞƌ Ϯ ďůLJ ŐƌĂƟƐ͘ *Verskeie selfsorg opsies is beskikbaar vanaf R370 per nag vir 2.

KONTAK: +27 82 891 8779 / +27 54 431 0245 | accounts@diemas.co.za | www.diemas.co.za Ύ WƌLJƐĞ ĞŶ ŐĞƌŝĞǁĞ ƵŝƚĞĞŶŐĞƐŝƚ ŝŶ ĚŝĞ ĂƌƟŬĞů ŝƐ ŐĞďĂƐĞĞƌ ŽƉ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŽŶƚǀĂŶŐ ĞŶ Ěŝƚ ŝƐ ŽŶĚĞƌŚĞǁŝŐ ĂĂŶ ǀĞƌĂŶĚĞƌŝŶŐ ƐŽŶĚĞƌ ŬĞŶŶŝƐŐĞǁŝŶŐ͘ ʹ ZĞĚ͘

Toffie potpoeding Bestanddele: ϰ ĞĞƚůĞƉĞůƐ ďŽƩĞƌ 2 eiers, geklits 1 koppie melk

(Lewer genoeg vir 6 mense) ϰ ĞĞƚůĞƉĞůƐ ƐƵŝŬĞƌ 8 eetlepels meel

Sous 1½ koppie melk 1½ koppie suiker ½ koppie room of ingedampte melk (Ideal Milk)

ϰ ĞĞƚůĞƉĞůƐ ĂƉƉĞůŬŽŽƐŬŽŶĨLJƚ 2 teelepels koeksoda

2 eetlepels vanielje geursel

Metode: • ZŽŽŵ ĚŝĞ ďŽƩĞƌ ĞŶ ƐƵŝŬĞƌ ƚŽƚ ůŝŐŐĞĞů ĞŶ ǀŽĞŐ ĚŝĞ ŬŽŶĨLJƚ ĞŶ ĞŝĞƌƐ ďLJ͘ • Meng die koeksoda met die melk en voeg dit bietjie vir bietjie by die mengsel totdat dit goed geklits is. Hou die beslag eenkant terwyl jy die sous maak.

• Meng al die bestanddele vir die sous in ‘n groot swartboompot (minstens 3 liter) en bring tot kookpunt.

• Terwyl die sous besig is om te kook, gooi die beslag stadig oor die agterkant van ‘n houtlepel in die sous in. Moet dit nie roer nie.

• WůĂĂƐ ĚĂĚĞůŝŬ ͚Ŷ ĚĞŬƐĞů ǁĂƚ ĚŝŐ ƐůƵŝƚ ŽƉ ĞŶ ůĂĂƚ Ěŝƚ ǀŝƌ Ϯϱ ŵŝŶƵƚĞ ŽŽƌ ͚Ŷ ŵĂƟŐĞ ŚŝƩĞ ƉƌƵƚ͘ ,ŽƵ ŵĂĂƌ ĚŽƉ͕ ǁĂŶƚ Ěŝƚ ďƌĂŶĚ ŵĂŬůŝŬ͘ • ŝĞ ƉŽĞĚŝŶŐ ƐĂů ǀĞƌĚŝŬ ĞŶ ͚Ŷ ŬĂƌĂŵĞůĂŐƟŐĞ ŬůĞƵƌ ŬƌLJ͘ sĞƌǁLJĚĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ ŚŝƩĞ ĞŶ ůĂĂƚ ƐƚĂĂŶ ǀŝƌ ϭϬ ŵŝŶƵƚĞ ŵĞƚ ĚŝĞ ĚĞŬƐĞů ŽƉ ǀŽŽƌĚĂƚ ũLJ dit bedien.

Melktert Jaffles

(Lewer 4)

Bestanddele: 150ml melk ϱŵů ǀĂŶŝĞůũĞ ŐĞƵƌƐĞů

2 eiergele ϴ ƐŶLJĞ ǁŝƚďƌŽŽĚ

20g koekmeel ŽƩĞƌ ;ǀŝƌ ƐŵĞĞƌͿ

60g suiker <ĂŶĞĞůƐƵŝŬĞƌ ŶĂ ƐŵĂĂŬ

Metode: • Klits 4 eetlepels van die melk saam met die eiergele. Gooi dan die meel en suiker daarby en klits tot glad. ͻ sĞƌŚŝƚ ĚŝĞ ƌĞƐ ǀĂŶ ĚŝĞ ŵĞůŬ ŽŽƌ ͚Ŷ ůĂĞ ŚŝƩĞ ƚŽƚĚĂƚ Ěŝƚ ďĞŐŝŶ ŬŽŽŬ͘ ZŽĞƌ ĚŝĞ ĞŝĞƌŵĞŶŐƐĞů ǀŝŶŶŝŐ ĚĂĂƌďLJ en hou aan met roer totdat dit verdik.

• Kook saam vir een minuut (dit kan redelik vinnig aanbrand so hou maar fyn dop). Gooi die vanielje geursel by en roer goed saam. ͻ ŽƩĞƌ ĚŝĞ ďƌŽŽĚ ĞŶ ƐŽƌŐ ĚĂƚ ĚŝĞ ŐĞďŽƩĞƌĚĞ ŬĂŶƚ ŶĂ ďƵŝƚĞ ǁLJƐ͘ ^ŬĞƉ ǀĂŶ ĚŝĞ meltertvulsel in die middel en bedek met nog ‘n sny brood. ͻ ZŽŽƐƚĞƌ ŝŶ ͚Ŷ ũĂŋĞƉĂŶ ƚŽƚ ďƌŽƐ ĞŶ ŐŽƵĚďƌƵŝŶ͘ • Sprinkel kaneelsuiker bo-oor en bedien dadelik.

Mense dink oor die algemeen dat enige groen slang wat hulle teëkom, ‘n groen mamba is. Selfs my Oom Willie het gedink dat hy hulle op sy plaas Blinkklip naby Stella in die Noordwes Provinsie het.

Woorde & foto’s: Johan Marais, African Snakebite Institute

D

ie groen mamba kom in die kuswoud vanaf die verste noordoostelike deel van die Oos-Kaap langs die kus van <ǁĂ ƵůƵͲEĂƚĂů ŶŽŽƌĚǁĂĂƌƚƐ ƚŽƚ ŝŶ DŽƐĂŵďŝĞŬ ĞŶ ƐĞůĨƐ verder noord voor. Dié slang word meestal baie naby die see aangetref (binne ‘n paar kilometer), maar verder noord – wanneer jy by Hluhluwe en Mkuzi uitkom – kan hulle in die binneland tot sowat 40km vanaf die see gevind word. Daar is ŐĞĞŶ ŐƌŽĞŶ ŵĂŵďĂƐ ŝŶ DƉƵŵĂůĂŶŐĂ͕ Ğ^ǁĂƟŶŝ ;^ǁĂnjŝůĂŶĚͿ ĞŶ ĚŝĞ Nasionale Krugerwildtuin nie.

Groen mamba-broeisels is 30 tot 45cm lank en is bo en onder groen, met goudbruin oë. Dié slang groei vinnig en wanneer hulle langer as ‘n meter is, is hulle baie dikker as ‘n volwasse man se duim. Alhoewel hulle selde meer as 2m lank word, is die maksimum lengte van hierdie slang al as 2.5m genoteer. Die gif van die groen ŵĂŵďĂ͕ ĂůŚŽĞǁĞů ƉŽƚĞŶƐŝĞĞů ĚŽĚĞůŝŬ͕ ŝƐ ŶŝĞ ŶĂĂƐƚĞŶďLJ ƐŽ ŬƌĂŐƟŐ soos dié van die swart mamba nie en veroorsaak redelike swelling veral om die bytmerk. Die groen mamba se gif is neurotoksies ;ŐŝĨƐƚŽǁǁĞ ǁĂƚ ĞƌŶƐƟŐĞ ƐŬĂĚĞ ĂĂŶ ĚŝĞ ƐĞŶƵǁĞĞǁĞĞĨƐĞů ŬĂŶ veroorsaak) en kardiotoksies (gifstowwe wat die hart en sy vermoë Žŵ ďůŽĞĚ ƚĞ ƉŽŵƉ ĞŶ ƐŝƌŬƵůĞĞƌ ĂĂŶƚĂƐͿ͘ EŽŽĚůŽƫŐĞ ďLJƚĞ ǀĂŶ ĚŝĞ groen mamba in Suid-Arika is egter skaars Daar is verskeie skadelose groen slange van die genus Philothamnus wat maklik met die groen mamba verwar word.

Die oostelike- en westelike Natalse groen slange is lank en skraal ĞŶ ŵĞĞƐƚĂů ĂŬƟĞĨ ŐĞĚƵƌĞŶĚĞ ĚŝĞ ĚĂŐ͘ ŝĠ ƐůĂŶŐĞ ǁŽƌĚ ǀĂŶ ŶĂďLJ DŽŶƚĂŐƵ ŝŶ ĚŝĞ tĞƐͲ<ĂĂƉ͕ ŶŽŽƌĚǁĂĂƌƚƐ ƚŽƚ ŝŶ <ǁĂ ƵůƵͲEĂƚĂů͕ DƉƵŵĂůĂŶŐĂ͕ Ğ^ǁĂƟŶŝ͕ EŽŽƌĚͲ'ĂƵƚĞŶŐ͕ >ŝŵƉŽƉŽ ĞŶ EŽŽƌĚǁĞƐ gevind. Hulle is rats en goeie klimmers, wat meestal geitjies en paddas vreet. Die gespikkelde bosslang – hoofsaaklik groen met ĚŽŶŬĞƌ ŬŽůůĞ ĂĂŶ ĚŝĞ ǀŽŽƌƐƚĞ ŚĞůŌĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ůLJĨ ʹ ŝƐ ďLJ ǀĞƌƌĞ ĚŝĞ beste klimmer van die groep. Hulle word dikwels tussen die mure ĞŶ ĚĂŬŬĞ ǀĂŶ ďƵŝƚĞŐĞďŽƵĞ ŐĞǁĂĂƌ͕ ǀĞƌĂů ůĂŶŐƐ ĚŝĞ <ǁĂ ƵůƵͲEĂƚĂů kus. Dan is daar ook ‘n groen waterslang – ‘n heldergroen slang wat gewoonlik in klam plekke aangetref word waar hulle meestal klein paddas vreet.

Al hierdie groen slange kom gereeld in voorstedelike tuine voor.

Hulle is taamlik dun (nooit dikker as ‘n vinger nie), vinnig om weg te beweeg wanneer hulle gesteur word en heeltemal skadeloos.

Omdat hulle maklik met ‘n mamba verwar word, word hulle dikwels onnodig doodgemaak. Ongelukkig is dit nie maklik om ƚƵƐƐĞŶ ĚŝĞ ƐŬĂĚĞůŽƐĞ ƐůĂŶŐĞ ĞŶ ĚŝĞ ŐŝŌŝŐĞ ŵĂŵďĂ ƚĞ ŽŶĚĞƌƐŬĞŝ ŶŝĞ͕ maar hou in gedagte dat die groen mamba slegs in die ooste en naby die see aangetref word. ĂĂƌ ŝƐ ǁĞů ŶŽŐ ͚Ŷ ŚŽŽŐƐ ŐŝŌŝŐĞ ŐƌŽĞŶ ƐůĂŶŐ ʹ ĚŝĞ ďŽŽŵƐůĂŶŐ͘ Hulle broeisels is ongeveer 29-38cm lank en is grys tot bruin in kleur met groot smaraggroen oë. Sodra hulle ongeveer 1m in

lengte bereik, verander hulle na volwasse kleure en word ŵĂŶŶĞƚũŝĞƐ ŐƌŽĞŶ ĞŶ ǁLJĮĞƐ meestal bruin (ons het egter al ŚŝĞƌ ĞŶ ĚĂĂƌ ͚Ŷ ƌĂƌĞ ŐƌŽĞŶ ǁLJĮĞ opgemerk). Die algehele liggaam en maagkleur is ‘n heldergroen, maar sommige individue het duidelike swart merke tussen die skubbe, wat ietwat van ‘n ƌƵŝƚƉĂƚƌŽŽŶ ĞīĞŬ ƐŬĞƉ͘ Op daardie lengte sal die slang baie dikker as ‘n wysvinger ǁĞĞƐ͘ ŝĞ ďŽŽŵƐůĂŶŐ͕ ĂůŚŽĞǁĞů ƵŝƚĞƌƐ ŐŝŌŝŐ͕ ŝƐ ͚Ŷ ƌƵƐƟŐĞ slang wat in bome en struike woon en byte van dié slang is uiters skaars.

Sou jy ‘n slang in 'n boom teëkom, sal die voëls jou ŐĞǁŽŽŶůŝŬ ǁĂĂƌƐŬƵ ;ǀĞƌĂů ĚŝĞ ƌŽŽŝŽŽŐƟƉƚŽůͿ͕ ŵĂĂƌ ĚĂĂƌ ŝƐ min gevaar aangesien slange meestal net hoër in die boom op sal beweeg indien hulle gesteur word.

Meer oor ASI Die ĨƌŝĐĂŶ ^ŶĂŬĞďŝƚĞ /ŶƐƟƚƵƚĞ ; ^/Ϳ is die voorste ŽƉůĞŝĚŝŶŐƐǀĞƌƐŬĂīĞƌ ǀŝƌ ŽŶĚĞƌǁĞƌƉĞ ƐŽŽƐ ^ůĂŶŐďĞǁƵƐƚŚĞŝĚ͕ EŽŽĚŚƵůƉ ǀŝƌ ƐůĂŶŐďLJƚĞ ĞŶ 'ŝŌŝŐĞ ^ůĂŶŐŚĂŶƚĞƌŝŶŐ ŬƵƌƐƵƐƐĞ in Afrika.

Hierdie kursusse word aangebied deur een van Afrika se bekendste herpetoloë met meer as 40 jaar ondervinding, Johan Marais. Hy werk saam met Luke Kemp, ‘n dierkundige wat die afgelope vier jaar by die ASI werk. ƵŝƚĞŶ ŚƵů ƉƵďůŝĞŬĞ ĞŶ ŬŽƌƉŽƌĂƟĞǁĞ ŽƉůĞŝĚŝŶŐƐŬƵƌƐƵƐƐĞ͕ ďŝĞĚ ĚŝĞ ^/ ĂĚĚŝƐŝŽŶĞůĞ ŽƉǀŽĞĚŬƵŶĚŝŐĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ͕ ǁĞŶŬĞ͕ ŶƵƵƐďƌŝĞǁĞ͕ ĂƌƟŬĞůƐ͕ ƉůĂŬŬĂƚĞ ĞŶ ĂŶĚĞƌ ĚŽŬƵŵĞŶƚĞ ŽƉ hul webwerf. Hulle is ook die grootste verspreiders van ƐůĂŶŐŚĂŶƚĞƌŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ŽƉ ĚŝĞ ŬŽŶƟŶĞŶƚ ĞŶ ŚĞƚ ͚Ŷ ŐƌĂƟƐ ƚŽĞƉ ǁĂƚ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŽŽƌ ŶŽŽĚŚƵůƉ͕ ƐůĂŶŐ ŝĚĞŶƟĮƐĞƌŝŶŐ͕ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŽŽƌ ƐůĂŶŐǀĞƌǁLJĚĞƌŝŶŐ ĞŶ ŵĞĞƌ ďĞǀĂƚ͘ Q ǁǁǁ͘ĂĨƌŝĐĂŶƐŶĂŬĞďŝƚĞŝŶƐƟƚƵƚĞ͘ĐŽŵ admin@asiorg.co.za Produk navrae: +27 60 957 2713 Kursus navrae: +27 73 186 9176 Slangbyt noodgevalle: +27 82 494 2039.

61

:RRUGH HQ IRWR·V 0DUHWWH %HQQHWW 5HÀQHG (GJHV Wildlife Photography and Training

62

BLADSY

ŝĞ ŐƌŽŽƚ ŵ ŶĂďLJ tŝůĚĞƌŶŝƐ ;dƵŝŶƌŽĞƚĞ EĂƐŝŽŶĂůĞ WĂƌŬͿ͘ WĂƌŬͿ͘ &ͬϭϴ ͮ ϭͬϲϬƐ ͮ /^KͲϰϬϬ͘

Reis: ‘n Werkwoord wat beteken “om na ‘n plek, meestal ver weg, te gaan”. Ver kan natuurlik lang afstande binne jou eie land of na ‘n ander land beteken.

Rit/uitstappie: ‘n Selfstandige naamwoord wat “die aksie om van SOHN WRW SOHN WH JDDQ YLU SOHVLHUµ GHÀQLHHU 'LH (QJHOVPDQ QRHP GLW ‘n roadtrip.

Coddiwomple: ¶Q (QJHOVH ZRRUG ZDW GLH EHVWH YHUWDDO QD ¶Q wandelstog en beteken “om in ‘n doelgerigte wyse na ‘n vae bestemming te reis”.

D

ŝƚ ŵĂĂŬ ŶŝĞ ƌĞŐƟŐ ƐĂĂŬ ǁĂƩĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ ďŽŐĞŶŽĞŵĚĞ ũLJ ŚŝĞƌĚŝĞ ǀĂŬĂŶƐŝĞƐĞŝƐŽĞŶ ŽĨ ŝŶ ĚŝĞ ŬŽŵĞŶĚĞ ũĂĂƌ ĂĂŶƉĂŬ ŶŝĞ͕ ƐŽůĂŶŬ ũLJ ŚĞƌŝŶŶĞƌŝŶŐĞ ŵĂĂŬ ĞŶ Ěŝƚ ŽƉ Įůŵ vasvang! Avontuur wag om elke hoek en draai. Vir sommige van ons moet dit met adrenalien gevul wees. Vir ander moet dit eenvoudig ‘n nuwe persoonlike ontdekking wees – iets onverwags, vreemds of bisar, of iets uit ons geskiedenis.

In plaas daarvan om die snelweë na jou bestemming te neem, vertraag jou pas en neem die agterpaaie en afgeleë wegdraaipaadjies, wat nie deur so baie mense gebruik word nie. Stop by die plaasstalletjies, die klein dorpies en alles tussenin. Praat met die plaaslike mense en vang ĚŝĞ ŽŽŵďůŝŬŬĞ ǀĂƐ͊ Ŭ ŚĞƚ Ăů ŐĞůĞĞƌ ĚĂƚ ĚŝĞ ĨƌĂƐĞ ͞ŽŶƐ ƐƚŽƉ ǀŽůŐĞŶĚĞ ŬĞĞƌ͟ ͚Ŷ ŚŽů ďĞůŽŌĞ ŝƐ͘ Ɛ ŚŝĞƌĚŝĞ pandemie ons een ding geleer het, is dit om elke kans met albei hande aan te gryp want jy weet nie wat die dag van more inhou nie.

Gewapen met jou kamera of slimfoon, gebruik van hierdie eenvoudige idees en wenke om jou reise en herinneringe vir ewig vas te lê.

Die pad ĂĂƌĚŝĞ ĂĨĚƌĂĂŝ ŐƌŽŶĚƉĂĂĚũŝĞƐ ǁĂƚ ũLJ ŬŝĞƐ ŝƐ ŵĞĞƐƚĂů ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬ ĨŽƚŽŐĞŶŝĞƐ ĞŶ Ěŝƚ ǀĞƌŐ ŵŝŶ ďLJŬŽŵĞŶĚĞ ŬƌĞĂƟĞǁĞ ŝŶƐƉĂŶŶŝŶŐ Žŵ ͚Ŷ ŐŽĞŝĞ ĨŽƚŽ ƚĞ ŶĞĞŵ͘ Kŵ ũŽƵ ƐŬŽŽƚ ŽƉ ƚĞ ƐƚĞů ŝƐ redelik eenvoudig – hou dit wyd (portret of landskap) en maak die pad die fokus van die ĨŽƚŽ͘ :ŽƵ ƉĞƌƐƉĞŬƟĞĨ ŽƉ ĚŝĞ ƉĂĚ ŬĂŶ ƌĞŐƵŝƚ ĞŶ ŐĞƐĞŶƚƌĞĞƌ ǁĞĞƐ ŽĨ ƚĞĞŶ ͚Ŷ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚĞ hoek van onder of bo. Gebruik die “reël van derdes” om die horison op een van die ŚŽƌŝƐŽŶƚĂůĞ ůLJŶĞ ƚĞ ƉůĂĂƐ͘ ůƚĞƌŶĂƟĞǁĞůŝŬ͕ ůĂĂƚ ĚŝĞ ƉĂĚ ͚Ŷ ŽŶĚĞƌǁĞƌƉ ŽƉ ĚŝĞ ŬĂŶƚ ǀĂŶ ĚŝĞ pad raam (dit behoort ‘n derde van die komposisie te beslaan). Jy sal soveel moontlik in skerp fokus wil hê – kies dus ‘n wye fokusdiepte (tussen F/11 en F/18).

Waterkruisings en brûe Op die agterpaaie kom jy dikwels strome of riviere teë en wanneer daar nie ‘n brug is nie, is ‘n veerboot jou enigste opsie om ‘n diep watergang oor te steek. Ongelukkig is die handaangedrewe veerbote van vervloeë dae besig om te verdwyn – so, wanneer ũLJ ͚Ŷ ŐĞůĞĞŶƚŚĞŝĚ ŬƌLJ Žŵ ĞĞŶ ƚĞ ŐĞďƌƵŝŬ͕ ĚŽĞŶ Ěŝƚ ĞŶ ŶĞĞŵ ƐŽŵŵĞƌ ďĂŝĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ͊ ŝĞ handaangedrewe veerboot by Malgas, wat die Breederivier oorsteek, is onlangs deur ‘n meganies-aangedrewe veerboot vervang. Dieselfde geld vir die veerboot by Kazungula, wat pas vervang is deur ‘n groot moderne brug.

Vir my versinnebeeld brûe ‘n konneksie tussen mense, ‘n manier om mense met mekaar te ǀĞƌďŝŶĚ͘ ƌƸĞ ŝƐ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚĞ ĞŶ ƌŽŵĂŶƟĞƐĞ ĨŽƚŽŐƌĂĮĞƐĞ ǀŽŽƌǁĞƌƉĞ͕ ĚĂŶŬƐLJ ŚƵů ĨĂƐƐŝŶĞƌĞŶĚĞ struktuur en ingenieurswese. Deur hulle te fotografeer, vang jy meer as net ‘n brug vas – jy vang ‘n storie van arbeid vas!

Windpompe Windpompe is besig om uit ons landskappe te verdwyn, bloot omdat nuwe tegnologie oorneem.

Sonkrag-aangedrewe pompe vervang windkrag teen rasse skrede, so terwyl ons nog kan, is Ěŝƚ ĚŝĞ ŵŽĞŝƚĞ ǁĞƌĚ Žŵ ƐƟů ƚĞ ŚŽƵ ĞŶ ĚŝĠ ŝŬŽŶŝĞƐĞ ĚĞĞů ǀĂŶ ŽŶƐ ŐĞƐŬŝĞĚĞŶŝƐ ƚĞ ĨŽƚŽŐƌĂĨĞĞƌ͘ ͚Ŷ tŝŶĚƉŽŵƉ ŬĂŶ ĚĞĞů ǀĂŶ ͚Ŷ ƐĂŵĞƐƚĞůůŝŶŐ ŽĨ ĚŝĞ ŚŽŽĨ ĨŽŬƵƐ ǀĂŶ ͚Ŷ ĨŽƚŽ ǁĞĞƐ͘ :LJ ŬĂŶ ŬƌĞĂƟĞĨ raak deur die bewegingsvervaging (blur) met ‘n stadige sluiter vas te vang, te versnel of te vries met ‘n vinnige sluiterspoed. 'ĞďƌƵŝŬ ĚŝĞ ͞ƌĞģů ǀĂŶ ĚĞƌĚĞƐ͟ Žŵ ĚŝĞ ǁŝŶĚƉŽŵƉ ŽƉ ĞĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀĞƌƟŬĂůĞ ůLJŶĞ ĞŶ ĚŝĞ horison op een van die horisontale lyne te plaas. Beweeg dan rond totdat jy die komposisie reg kry en indien moontlik, vertel die hele storie deur die omliggende elemente in die beeld in te sluit. Gebruik ‘n wye fokusdiepte tussen F/11 tot F/19, met ‘n outo ISO om die ůŝŐƐĞŶƐŝƟǁŝƚĞŝƚ ƚĞ ƌĞŐƵůĞĞƌ͘ Ɛ ũLJ ĚŝĞ ĨŽƚŽ ŐĞĚƵƌĞŶĚĞ ĚŝĞ ŚĞůĚĞƌ ƵƌĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ĚĂŐ ŶĞĞŵ͕ ƉůĂĂƐ die son agter jou en teen laatmiddag of sononder skiet die son.

Die Karoo (die Tankwa, Groot, Klein, ens.) het van die beste agterpaaie en die grootste aantal windpompe wat van die kant van die pad af gefotografeer kan word. Verder komplimenteer ĚŝĞ <ĂƌŽŽ ƐĞ ĚƌĂŵĂƟĞƐĞ ůƵŐ ĞŶŝŐĞ ƚŽŶĞĞů͕ ƐŽ ǁĂŶŶĞĞƌ ĚŝĞ ŐĞůĞĞŶƚŚĞŝĚ ŚŽŵ ǀŽŽƌĚŽĞŶ Žŵ ͚Ŷ ǁŝŶĚƉŽŵƉ ƚĞĞŶ ͚Ŷ ĚƌĂŵĂƟĞƐĞ ĂŐƚĞƌŐƌŽŶĚ ǀĂƐ ƚĞ ǀĂŶŐ͕ ƐƚŽƉ ĞŶ ĚŽĞŶ Ěŝƚ͊

63

Hekke Jy sal ongetwyfeld verskeie hekke op jou reise deur die afgeleë areas op die agterpaaie teëkom. Jy sal hulle in alle waarskynlikheid moet oop- en toemaak wanneer jy deur plase ry, of jy sal hulle langs die pad opmerk. Uit ondervinding en die duisende hekke wat ek oor die afgelope paar dekades al moes oop- of toemaak weet ek dat nie een dieselfde werk of selfs lyk nie en aangesien jy in elk geval moet stop om dit oopmaak kan jy mos netsowel ‘n kiekie neem. Wanneer dit by hekke kom, is jou invalshoek belangrik. Jy moet die skoot só opstel dat dit nie net die hek vertoon nie, maar ook ‘n bietjie van die voorof agtergrond. Anders is dit net ‘n foto van ‘n draad en raam, sonder konteks.

Ek hou daarvan om een of albei hekpale en ‘n gedeelte van die padoppervlak in te sluit en dit maak vir my nie saak of die hek oop of toe is nie. As daar is ‘n boom of bos naby is, sluit ek dit ook in. Ek hou die fokusdiepte vlak (sowat F/7.1 tot F/9) om die hek die fokuspunt te maak sonder om die agtergrond te ůĂĂƚ ǀĞƌĚǁLJŶ͘ ,ŽƵ ĚŝĞ ƐŽŶ ĂŐƚĞƌ ũŽƵ ƌƵŐ ĞŶ ŶĞĞŵ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ĨŽƚŽ͛Ɛ teen verskillend stellings totdat jy dít wat jy in jou geestesoog voorgestel het, vasgevang het. Ek neem ook altyd ‘n paar skote wat ons voertuig insluit.

64

BLADSY

Padtekens en inligtingsborde ‘n Naambord kan onmiddellik nuuskierigheid wek en is een van die beste maniere om ‘n herinnering van ‘n omgewing te bewaar. Hier het jy nie noodwendig beheer oor die hoek van ĚŝĞ ůŝŐ ŶŝĞ͕ ƐŽ ŬŝĞƐ ũŽƵ ŬĂŵĞƌĂ ƐƚĞůůŝŶŐƐ ǀĞƌƐŝŐƟŐ Žŵ ƚĞ ǀŽŽƌŬŽŵ dat die bord oor- of onderbelig word. Komponeer jou skoot só dat jy die omgewing en pad insluit en miskien selfs jou voertuig of metgeselle. Gebruik die “reël van derdes” om die naambord ŽƉ ĞĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀĞƌƟŬĂůĞ ůLJŶĞ ĞŶ ĚŝĞ ŚŽƌŝƐŽŶ ŽƉ ĞĞŶ ǀĂŶ ĚŝĞ ŚŽƌŝƐŽŶƚĂůĞ ůLJŶĞ ƚĞ ƉůĂĂƐ͘ Ɛ Ěŝƚ ͚Ŷ ďŽƌĚ ŵĞƚ ŬůĞŝŶ ůĞƩĞƌƐ ŽĨ beskrywings is, neem ook ‘n paar nabyskote.

<ĂƌĞĞĚŽƵǁ WĂƐ͘ &ͬϵ ͮ ϭͬϭϮϬƐ ͮ /^KͲϴϬϬ͘

^ƚƌƵŝƐďĂĂŝ͘ &ͬϭϭ ͮ ϭͬϭϲϬƐ ͮ /^KͲϭϬϬ͘

Argitektuur en kerke Die kerkegeboue in die meeste klein dorpies is argitektoniese meesterstukke uit ‘n vervloë era. Sommige plekke van aanbidding is eenvoudig en klein, terwyl ander die fokuspunt van die dorp is ;ƐŽŽƐ ďLJǀŽŽƌďĞĞůĚ 'ƌĂĂīͲZĞŝŶĞƚͿ͘ :ŽƵ ŝŶǀĂůƐŚŽĞŬ ƐĂů ďĞƉĂĂů ŽĨ Ěŝƚ ŶĞƚ ŶſŐ ͚Ŷ ĨŽƚŽ ǀĂŶ ͚Ŷ ƉůĂƩĞůĂŶĚƐĞ ŬĞƌŬ ŝƐ ŽĨ ŝĞƚƐ ďĞƐŽŶĚĞƌƐ ǁĂƚ ĚŝĞ kykers se aandag sal trek. Ek hou daarvan om ‘n kerk vanuit ‘n hoek van 45 grade vas te vang om sodoende twee kante te sien. Om die hele kerk in fokus te kry, moet jy ‘n wye fokusdiepte kies. Let ook op waar die son is. As dit agter jou is, sal die gebou goed verlig wees, maar maak seker dat jy dit nie oorbelig nie. As die son agter ĚŝĞ ŐĞďŽƵ ŝƐ͕ ŬĂŶ Ěŝƚ ůĂƐƟŐ ƌĂĂŬ ĞŶ ũLJ ƐĂů ƚLJĚĞŶƐ ƌĞĚŝŐĞƌŝŶŐ ŵŽĞƚ ǀĞƌŐŽĞĚ ǀŝƌ ĚŝĞ ƐŬĂĚƵǁĞĞƐ͘ ůƚĞƌŶĂƟĞǁĞůŝŬ͕ ŬĂŶ ũLJ ĚƌŝĞ ďĞĞůĚĞ ŽƉ ǀĞƌƐŬŝůůĞŶĚĞ ďĞůŝŐƟŶŐƐƚĞůůŝŶŐƐ ǀĂƐǀĂŶŐ ĞŶ ƚLJĚĞŶƐ ƌĞĚŝŐĞƌŝŶŐ ŽƉ mekaar stapel vir ‘n goeie eindresultaat.

,ĂŵƚĂŵ ŝƐƚƌŝŬ͕ ^ĂŵƐƵŶŐ ^ϮϬ͘

EŝĞƵǁŽƵĚƚǀŝůůĞ͘ ^ĂŵƐƵŶŐ ^ϮϬ͘

Besienswaardighede, plaasstalletjies, museums en monumente Die hoofrede om by hierdie plekke te stop, is om die plaaslike gemeenskap te ondersteun en ‘n smakie van die streek se lekkernye te kry, maar moet nie vergeet om die herinnering vas te vang nie.

Klein dorpies is bekend vir interessante besienswaardighede, soos byvoorbeeld die Fred Turner en Windpompmuseum in Loeriesfontein in die Noord-Kaap. Die windpompe is korter gemaak ǁĂƚ ďĞƚĞŬĞŶ ũLJ ŬĂŶ ͚Ŷ ĨŽƚŽ ǀĂŶ ͚Ŷ ŚĞĞů ŶƵǁĞ ŚŽĞŬ ŽĨ ƉĞƌƐƉĞŬƟĞĨ ŬƌLJ͘ ŝĞ ŵƵƐĞƵŵ ƐůƵŝƚ ŽŽŬ ƚĂůůĞ ĨĂŶƚĂƐƟĞƐĞ ŬƵůƚƵƌĞůĞ ƐŬĂƩĞ ǁĂƚ verdere fotogeleenthede bied in.

By hierdie besienswaardighede is dit belangrik om nie net op die groter prentjie nie, maar ook op die detail te fokus. Elkeen van hierdie plekke het iets spesiaals en ‘n karakter van sy eie. By Bagdad Café, op die pad tussen Vanrhynsdorp en Nieuwoudtville ŝŶ ĚŝĞ tĞƐͲ<ĂĂƉ͕ Ɛŝƚ ĚŝĞ ͚ǀĞƌǁĞůŬŽŵŝŶŐƐŬŽŵŝƚĞĞ͛ ŽƉ ĚŝĞ ƐƚŽĞƉ͕ ƚƌŽƚƐ ŐĞŬůĞĞ ŝŶ ǀŽŽƌŚĞĞŶ ŐĞůŝĞĨĚĞ ƵŝƚƌƵƐƟŶŐƐ ʹ Ěŝƚ ŝƐ ĂůƚLJĚ ͚Ŷ ŽƵůŝŬĞ ĨŽƚŽ͘ Verder is daar menigmaal inspirerende aanhalings of plaaslike sêgoed op die swartborde teen die mure geskryf – onthou om dit ƚĞ ŬŝĞŬ Žŵ ũŽƵ ǀĂŬĂŶƐŝĞĨŽƚŽ͛Ɛ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚ ƚĞ ŵĂĂŬ͘

Landbou DŝĞůŝĞůĂŶĚĞ͕ ŬĂŶŽůĂůĂŶĚĞ ĞŶ ƐŽŶŶĞďůŽŵŵĞ ŝƐ ĨĂŶƚĂƐƟĞƐĞ ĨŽƚŽŐĞůĞĞŶƚŚĞĚĞ en kan meestal sommer van die pad af gefotografeer word. Die kontraste van kleur en tekstuur, gekombineer met die simmetrie en patrone ƐŬĞƉ ĚŝŶĂŵŝĞƐĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ͘ ^ŽƵ ũLJ ͚Ŷ ǀĞůĚ ĞŶ ͚Ŷ ŐƌŽŽƚ ƚƌĞŬŬĞƌ ŽĨ ĂŶĚĞƌ ŐƌŽŽƚ plaasimplemente op die horison gewaar, skiet wyd om die hele toneel vas te vang (F/11 tot F/16). Die lensopening sal klein wees, so kompenseer met ‘n stadiger sluiterspoed sodat jy genoeg lig kry en hou die ISO op ‘n lae 100 tot 400 op ‘n helder dag. As dit bewolk is en jy nie seker is wat die /^K ŵŽĞƚ ǁĞĞƐ ŶŝĞ͕ ƐƚĞů Ěŝƚ ŽƉ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐ͘ dƌŽƉƉĞ ƐŬĂƉĞ͕ ďŽŬŬĞ ŽĨ ďĞƐƚĞ ;ǀĞƌĂů EŐƵŶŝ͛ƐͿ ůĞǁĞƌ ŽŽŬ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ ŽƉ͘ Die gebroke en vergete Ek kan die verlate skoonheid van ou ruïnes en geroeste metaal nie weerstaan nie. Hierdie eens ongeskonde strukture wat geval het, wek nostalgie oor die verlede en kan nogal emosie ontlok as jy dit goed vasvang. Daar is ook altyd ‘n nuuskierigheid oor die oorblyfsels van vorige geslagte – so dit is beslis die moeite werd om te stop en ‘n stukkie geskiedenis vas te lê. Raam wyd, gebruik die reël van derdes om jou onderwerp te plaas en stel jou fokusdiepte wyd om die hele storie vas ƚĞ ǀĂŶŐ͘ ůƚĞƌŶĂƟĞǁĞůŝŬ njŽĞŵ ŝŶ ŽƉ ƐƉĞƐŝĮĞŬĞ ďĞƐŽŶĚĞƌŚĞĚĞ ĞŶ ƐƚĞů ũŽƵ ĨŽŬƵƐĚŝĞƉƚĞ vlak om dit van die agtergrond te skei. As daar detail soos blomme of klippe op die voorgrond is, skiet vanuit ‘n lae hoek om dit in te sluit. Op ‘n dag met ĚƌĂŵĂƟĞƐĞ ůƵŐ ŽĨ ŝŶƚĞƌĞƐƐĂŶƚĞ ǁŽůŬƉĂƚƌŽŶĞ͕ ŵĂĂŬ ƐĞŬĞƌ ĚĂƚ ũLJ ƐŽǀĞĞů ĂƐ moontlik daarvan insluit.

Plaaslike kultuur ŝĞ ƉůĂƩĞůĂŶĚƐĞ ĚĞůĞ ǀĂŶ ŽŶƐ ůĂŶĚ ŝƐ ƐƚĞĞĚƐ ŐĞǀƵů ŵĞƚ ŽƵǁġƌĞůĚƐĞ tradisies en plaaslike kulture. Ek kan dit byvoorbeeld nie weerstaan om donkiekarre te fotografeer nie. Wanneer hulle aan die beweeg is, stel jou sluiterspoed vinnig genoeg om die beweging te vries en probeer om beide ‘n voor- en syaansig te kry. ‘n Taverne langs die pad of ‘n eetplek onder ‘n boom, met ‘n hoender sissend op die kole, is nie net verwelkomend vir reisigers nie, maar die glimlagte van die mense wat daar werk is altyd breed wanneer jy hulle vra vir ‘n foto. Ek vra gewoonlik ŚƵů ƐĞůĨŽŽŶŶŽŵŵĞƌƐ ĞŶ tŚĂƚƐ ƉƉ ƐŽŵŵĞƌ ǀŝƌ ŚƵůůĞ ĚŝĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ ƐŽĚƌĂ ĞŬ Ěŝƚ ĂĨŐĞůĂĂŝ ŚĞƚ͘ ^ĞůĨƐ ŵĂŬůŝŬĞƌ͕ ŶĞĞŵ ͚Ŷ ƉĂĂƌ ĞŬƐƚƌĂ ĨŽƚŽ͛Ɛ ŵĞƚ ũŽƵ ƐĞůĨŽŽŶ en stuur dit dadelik. Dit sal hul dag maak!

Hawens ,ĂǁĞŶƐ ŽƉ ŬůĞŝŶ ĚŽƌƉŝĞƐ ŬĂŶ ĚĂůŬ ƐƟŶŬ ĞŶ ƌĂĂƐ͕ ŵĂĂƌ ŝƐ ŐĞǀƵů ŵĞƚ ŬŽŶƚƌĂƐƚĞƌĞŶĚĞ kleure, detail en tekstuur om te fotografeer. Van piepklein vissersbootjies tot kleiner treilers en soms verlate vaartuie, daar sal vir seker iets interessants wees om te kiek. Jy kan wyd skiet om die hele toneel vas te vang, maar onthou ook om in te zoem op klein en interessante detail en só iets anders as die gewone te kry. Benewens ‘n inspirerende foto sessie, is dit ook altyd lekker om met die plaaslike mense te gesels en jy sal vir seker ‘n stukkie vars vis kan opraap.

Die onverwagte Moet nooit verby die onverwagte of weird goed wat jy langs ĚŝĞ ƉĂĚ ŽƉŵĞƌŬ ƌLJ ŶŝĞ ʹ ĚŝƐ ŚŝĞƌ ǁĂĂƌ ĚĂĂƌĚŝĞ ŚŽů ďĞůŽŌĞƐ ǀĂŶ terugkom by jou sal spook as jy nie die oomblik vasgevang het nie. Óf jy ry nooit weer daardie pad nie, óf die onverwagte voorwerp het verdwyn wanneer jy weer daar uitkom. Neem die geleenthede wat hulself voordoen en maak die meeste van jou reise! Q

As jy alleen reis en geneig is om die vermoëns van jou voertuig te toets, kan jy jouself vroeër of later in ‘n situasie bevind waar die gewone herwinningstegnieke – soos om ‘n pad skoon te maak of herwinningspore te gebruik – nie gaan werk nie. Dís wanneer ‘n wen-as handig te pas kom. Angus Boswell gee raad or watter elemente om te oorweeg voordat jy een aanskaf.

I

Ŷ ŚŝĞƌĚŝĞ ĂƌƟŬĞů ǀĞƌǁLJƐ ŽŶƐ ŶĂ ĚŝĞ ŐĞǁŝůĚƐƚĞ ĞůĞŬƚƌŝĞƐĞ wen-asse wat aan die voorkant van ‘n voertuig ŐĞŵŽŶƚĞĞƌ ǁŽƌĚ ĞŶ ĚĞƵƌ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ƐĞ ďĂƩĞƌLJ aangedryf word. Soos met enige duur belegging, is dit belangrik om navorsing te doen om seker te maak dat jy ‘n goeie kwaliteit produk aanskaf, met genoeg kapasiteit om jou volgelaaide voertuig uit te kan trek.

1. Kraggradering Vir een of ander rede word wen-asse steeds in ponde gegradeer en dis belangrik om te verseker die produk wat jy kies jou volgelaaide voertuig uit ‘n moeilike situasie kan kry. ‘n Goeie reël is om ‘n ekstra marg van 1.5 tot twee keer daardie massa in te bou.

As jou voertuig met al die ekstras en passasiers ingesluit byvoorbeeld 3 ton weeg, benodig jy ‘n 9 500-pond wen-as (4 309kg). As jy iets groters soos ‘n Land Cruiser ry, sal ‘n 12 000pond (5 443 kg) wen-as weer ‘n veiliger opsie wees.

Hou in gedagte dat hierdie kapasiteit bereken word met slegs een laag tou rondom die wen-as se drom gedraai. Met elke daaropvolgende laag, word die werklike trekkrag verminder met ‘n faktor van ongeveer 10%, wat beteken dat nadat vyf of ses lae ingetrek is, jou 4 500kg na 2 250kg verminder het.

66

BLADSY

2. Motors Ɛ ũLJ ĂĂŶ ǀĞůĚƌLJŬŽŵƉĞƟƐŝĞƐ ĚĞĞůŶĞĞŵ ƐĂů ͚Ŷ Series Wound motor wat op meeste van die duurder hoë kapasiteit wen-asse gebruik word jou keuse wees. Vir die meeste landreisigers, wat hul wen-as net van tyd tot tyd vir herwinnings gebruik,

sal ‘n goedkoper Permanent Magnet opsie wat die meeste kommersieel beskikbare wen-asse gevind word voldoende wees. Hierdie opsies het ‘n goeie lyntrekspoed, maar is meer geneig om warm te word wanneer dit gebruik word, so hou dit in gedagte wanneer jy dit gebruik. tĞŶŬ͗ tĞŶͲĂƐ ŵŽƚŽƌƐ ŵŽĞƚ ŶŝĞ ǀŝƌ ͚Ŷ ůĂŶŐ͕ ĂĂŶĞĞŶůŽƉĞŶĚĞ ƚLJĚƉĞƌŬ ŐĞďƌƵŝŬ ǁŽƌĚ ŶŝĞ͘ >ĂĂƚ die motor eerder in korter sarsies (nie langer as ƚǁĞĞ ŵŝŶƵƚĞ ŽƉ ͚Ŷ ƐůĂŐͿ ǁĞƌŬ ĞŶ ĚĂŶ ĂŅŽĞů ǀŽŽƌ ĚŝĞ volgende sarsie.

3. Aandryfstelsel Die meeste wen-asse gebruik ‘n kompakte drie-stadium planetêre ratstelsel om die hoëspoed en lae wringkrag uitset van ‘n 12V elektriese motor om te skakel in ‘n hoë-wringkrag, lae spoed rotasie van die gekoppelde kabeldrom. Handwenasse (soos die wat gebruik word om bote op hul sleepwaens ƚĞ ƐůĞĞƉͿ ŐĞďƌƵŝŬ ͚Ŷ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐĞƌ ƌĂƚ ŬŽŶĮŐƵƌĂƐŝĞ͕ ƚĞƌǁLJů ŝŶĚƵƐƚƌŝģůĞ ǁĞŶͲĂƐƐĞ ĚŝŬǁĞůƐ ͚Ŷ ǁƵƌŵƌĂƚŬŽŶĮŐƵƌĂƐŝĞ ŐĞďƌƵŝŬ͘ WůĂŶĞƚġƌĞ ƌĂƩĞ ŝƐ ŬŽŵƉĂŬ͕ ŵĂĂƌ ďĞŶŽĚŝŐ ͚Ŷ ĚƌŽŵƌĞŵ ǁĂƚ ŝŶ die ontwerp van die drom geïntegreer word.

4. Gewig en montering ‘n Tipiese 9 500 tot 12 000-pond wen-as, met sy gepaardgaande afstandbeheerder, kan enigiets van 35 tot 45kg weeg voordat jy kabel of tou bygevoeg het. Dit moet stewig aan die voorste onderstel gemonteer word, meestal binne ‘n toepaslike bosbreker. Met al hierdie addisionele gewig, is dit noodsaaklik

TEGNIES | Basiese wen-as beginsels om ‘n swaardiens veerstelselopgradering op jou voertuig te hê, so ŚŽƵ ŚŝĞƌĚŝĞ ŬŽƐƚĞ ŝŶ ŐĞĚĂŐƚĞ ǁĂŶŶĞĞƌ ũLJ ũŽƵ ďĞŐƌŽƟŶŐ ŽƉƐƚĞů͘ 5. Watter kabel?

Op die meeste wen-asse is die standaard kabellengte 28 tot 30 meter, genoeg om ‘n soliede ankerpunt te bereik en selfs te verdubbel vir ekstra krag. ‘n Boer of bosbouer wat heeldag met sy wen-as in rowwe ƚŽĞƐƚĂŶĚĞ ǁĞƌŬ ďĞŚŽŽƌƚ ͚Ŷ ƐƚĂĂůŬĂďĞů ƚĞ ŐĞďƌƵŝŬ ʹ ŚŝĞƌĚŝĞ ŽƵƚũŝĞƐ ŝƐ ƟƉŝĞƐ ‘n hardwerkende 3/8-duim kabel wat ongeveer 12kg weeg. Dit is te swaar vir ƟƉŝĞƐĞ ůĂŶĚƌĞŝƐ ŐĞďƌƵŝŬ͘ ^ŝŶƚĞƟĞƐĞ ;ƉůĂƐŵĂͿ ƚŽƵ ŝƐ ǁĞů ƚǁĞĞ ƚŽƚ ĚƌŝĞ ŬĞĞƌ ĚƵƵƌĚĞƌ͕ maar sal net 1.6kg weeg vir ‘n lengte van 30 meter, is maklik om mee te werk en sal nie roes nie. Selfs belangriker, dit is baie veiliger as dit breek terwyl jy dit ŐĞďƌƵŝŬ͘ ŝƚ ŬĂŶ ƌĞůĂƟĞĨ ǀŝŶŶŝŐ ŚĞƌƐƚĞů ǁŽƌĚ ƐŽƵ Ěŝƚ ďƌĞĞŬ͕ ŵĂĂƌ ŝƐ ŐĞŶĞŝŐ ƚŽƚ skuurskade as dit oor skerp klippe en dies meer getrek word. tĞŶŬ͗ ͚Ŷ ^ƚĂĂůŬĂďĞů ŵŽĞƚ ƐĂĂŵ ŵĞƚ ͚Ŷ ƐǁĂĂƌ ;ϱͲϳŬŐͿ ƌŽůďĂƌĞ ŬĂƚƌŽůŬĂƐ ;ĨĂŝƌůĞĂĚͿ͕ ǁĂƚ ĂĂŶ ĚŝĞ ǀŽŽƌŬĂŶƚ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ŐĞŵŽŶƚĞĞƌ ŝƐ͕ ŐĞďƌƵŝŬ ǁŽƌĚ͘ ͚Ŷ ^ŝŶƚĞƟĞƐĞ ƚŽƵ ǁŽƌĚ ƐĂĂŵ ŵĞƚ ͚Ŷ ůŝŐƚĞ ;ϲϬϬŐͿ ŬĂƚƌŽůŬĂƐ ;,ĂǁƐĞ ĨĂŝƌůĞĂĚͿ ʹ ďĂƐŝĞƐ ͚Ŷ ĂůůŽŽŝ ƉůĂĂƚ ŵĞƚ ͚Ŷ ŐĞƌŽŶĚĞ ŐůĞƵĨ Žŵ ĚŝĞ ƚŽƵ ŝŶ ĚŝĞ ǁĞŶͲĂƐĚƌŽŵ ŝŶ ƚĞ ŬĂƚƌŽů ʹ ŐĞďƌƵŝŬ͘ 6. Battery veilig ŝĞ ŐĞďƌƵŝŬ ǀĂŶ ͚Ŷ ǁĞŶͲĂƐ ƉůĂĂƐ ĂĚĚŝƐŝŽŶĞůĞ ƐƉĂŶŶŝŶŐ ŽƉ ũŽƵ ďĂƩĞƌLJ ĞŶ Ěŝƚ ƐĂů ĚĂůŬ ŶŽĚŝŐ ǁĞĞƐ ĚĂƚ ũLJ ũŽƵ ďĂƩĞƌLJ ŽƉŐƌĂĚĞĞƌ͘ dLJĚĞŶƐ ĚŝĞ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƉƌŽƐĞƐ͕ ŵŽĞƚ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ƐĞ ĞŶũŝŶ ĂĂŶŐĞƐŬĂŬĞů ďůLJ Žŵ ƚĞ ǀĞƌƐĞŬĞƌ ĚĂƚ ĚŝĞ ďĂƩĞƌLJ ďůLJ ůĂĂŝ (deur die alternator). Die wen-as installasie moet voorsiening maak vir dik kabels ƚƵƐƐĞŶ ĚŝĞ ĂĨƐƚĂŶĚďĞŚĞĞƌĚĞƌ ĞŶ ďĂƩĞƌLJ Žŵ ĞŶŝŐĞ ƐƉĂŶŶŝŶŐƐǀĂůůĞ ƚĞ ŵŝŶŝŵĂůŝƐĞĞƌ͘ 7. Afstandbeheerder Wen-asse wat op die voorkant van jou bosbreker gemonteer is, word gebruik met ‘n afstandbeheerder solenoïde module wat gewoonlik bo of naby die wen-as gevind kan word. Hierdie kontrole bevat ‘n skakelaar om die motor óf vorentoe óf agteruit te pols en die lyn in of uit te katrol. Die meerderheid van die kontroles is via ‘n 3.5 tot 3.7m lange kabel aan die wen-as gekoppel sodat deur ‘n oop venster die bestuurder kan bereik om dit te beheer. Daar is ook ŬĂďĞůůŽƐĞ ŽƉƐŝĞƐ ďĞƐŬŝŬďĂĂƌ ĞŶ ĂůŚŽĞǁĞů Ěŝƚ ŐĞƌŝĞŇŝŬ ŝƐ͕ ŝƐ Ěŝƚ ŽŶĚĞƌŚĞǁŝŐ aan geringe invoervertragings.

8. Gereedskap ‘n Stel hoë kwaliteit gereedskap word benodig vir suksesvolle wen-as herwinnings. Dit sluit ‘n stel goeie leerhandskoene in en ‘n tou of kabel met ‘n haak en veiliheidsknip en swaardiens herwinningsboeie wat aan die sogenaamde boomstambeskermer heg en rondom die sterkste deel van die ankerpunt geplaas word. Belê ook in ‘n rukblok (snatch block) om ‘n reguit lyn te verseker en die kabel te verdubbel vir meer krag. ‘n Ekstra sleeptou sal ŶƵƫŐ ǁĞĞƐ ĂƐ ĚŝĞ ĂŶŬĞƌƉƵŶƚĞ ǀĞƌ ŝƐ͕ ŵĂĂƌ ŵŽĞƚ ŶŝĞ ͚Ŷ ƌƵŬďĂŶĚ ƐĂĂŵ ŵĞƚ ũŽƵ ǁĞŶͲĂƐ ŐĞďƌƵŝŬ ŶŝĞ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ƚĞ ĞůĂƐƟĞƐ ŝƐ ĞŶ ƐŬŽŬůĂĚŝŶŐƐ meebring. Laastens moet jy ‘n wen-as bedekking (kombers) gebruik om oor die middel van die verlengde kabel of lyn te drapeer – dit ƐĂů ŬĞĞƌ ĚĂƚ ĚŝĞ ĚŝĞ ŬĂďĞů ŽĨ ďŽĞŝĞ ŝŶ ƉƌŽũĞŬƟĞůĞ ǀĞƌĂŶĚĞƌ ƐŽƵ Ěŝƚ tydens die proses breek. Jasse, komberse of selfs handdoeke kan ook oor die kabel geplaas word om potensiële fatale ongelukke te voorkom.

9. Onderhoud Dit kom as geen verrassing dat wen-asse ook onderhoud verg nie. Wanneer dit nuut is, moet die lyn tot die langste lengte vrygespoel word en weer onder die vrag ingespoel word. Herhaal hierdie proses elke maand of twee en beslis voor (en na) ‘n reis en gaan die kabel na vir skade om te verseker dat die wen-as beide vorentoe en agtertoe goed werk. Die lyn moet eweredig oor die drom ingespoel word en jy moet seker maak dat dit nie opbou en die drom of die kabel beskadig nie. As die wen-as onder water gedompel is tydens jou reis, is dit raadsaam om dit na jou agent te neem om te diens – jy wil nie in die boendoes vasval met ‘n wen-as wat nie honderd persent werk nie.

10. Veiligheid eerste Deur ‘n paar basiese reëls te volg, kan jy verseker dat ‘n wen-as herwinning veilig en ongeluksvry gebeur. Eerstens, assesseer die situasie. Beplan presies wie in beheer sal wees ǀŝƌ ǁĂƩĞƌ ĂƐƉĞŬ ǀĂŶ ĚŝĞ ƉƌŽƐĞƐ en wat jy gaan doen. Laat ‘n ƐƉŽƩĞƌ die kabel fyn dophou en ook vir die bestuurder raad gee oor ŚŽĞ Žŵ ĚŝĞ ŬŽŶƚƌŽůĞ ĞīĞŬƟĞĨ ƚĞ ŐĞďƌƵŝŬ͘ Voordat julle begin, is dit belangrik om ooreen ƚĞ ŬŽŵ ŽŽƌ ǁĂƩĞƌ ŚĂŶĚƚĞŬĞŶƐ ũƵůůĞ ƐĂů ŐĞďƌƵŝŬ ĞŶ almal wat nie betrokke is by die herwinning so ver moontlik te laat wegstaan (10 meter of verder, indien moontlik). Terwyl jy besig is om te wen, moet nie op die kabel trap nie en moet nie die afstandbeheerder gebruik terwyl iemand besig is om die kabel na te gaan nie. Moet nooit die sleephaak as ‘n ŵŽŶƚĞĞƌƉƵŶƚ ŐĞďƌƵŝŬ ŶŝĞ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ Ěŝƚ ŬĂŶ ĂĩƌĞĞŬ ʹ ŐĞďƌƵŝŬ slegs gegradeerde herwinningspunte of die onderstel. Sou ‘n ander voertuig as ankerpunt gebruik word, blokkeer die wiele en onthou om ‘n wen-as kombers of iets dergeliks oor die kabel te gooi.

Herwinningsproses 1. Trek handskoene aan.

2. Koppel die afstandbeheerder aan die wen-as solenoïde.

3. Maak die wen-as haak los deur die motor ‘n bietjie agteruit te spoel.

4. Ontkoppel die koppelaar en laat die lyn na die gekose ĂŶŬĞƌƉƵŶƚ ŐůLJ͘ WƌŽďĞĞƌ Žŵ ĚŝĞ ƚƌĞŬƌŝŐƟŶŐ ƐŽ ƌĞŐƵŝƚ ĞŶ ǀĞƌ as moontlik te maak.

5. Draai die boombeskermerband om die gekose anker en heg die boogboei.

6. Heg die wen-as haak aan, maak seker dit is veilig en plaas ‘n wen-as kombers of ander bedekking oor die kabel. Die trekvoertuig se enjinkap kan oopgemaak word vir ekstra veiligheid.

7.

Sluit die koppelaar aan, span die lyn en kyk weer of alles veilig is.

8. Klim in die voertuig met die kontroleerder en laat dit teen ͚Ŷ ŚŽģ ůƵŝĞƌƐƉŽĞĚ ŚĂƌĚůŽŽƉ͘ WŽůƐ ĚŝĞ ǁĞŶͲĂƐ ǀŝƌ ŬŽƌƩƌĞŬ intervalle. Die beste raad is om die wen-as die werk te laat doen sonder om die voertuig vorentoe te ry. Stop gereeld en inspekteer of die kabel nog eweredig in die drom inspoel.

9. Wanneer die voertuig vaste grond bereik en veilig kan ry, stop en blokkeer die wiele. Ontkoppel die koppelaar op die wen-as en maak die wen-as haak los van die boogboei.

10. ġƌĞ Ăů ĚŝĞ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ĞŶ ĚƌĂĂŝ ĚŝĞ ŬĂďĞů ƐŽ eweredig moontlik terug in die drom deur die motor teen ‘n ligte spanning te gebruik. Ontkoppel die kontroleerder.

Wen-as anatomie MOTOR: Tipies ‘n 12V of 24V elektriese motor wat aan die kant van die wen-as gemonteer is.

WEN-AS DROM: Sentraal geleë berging vir die kabel wat in ƉůĞŬ ŐĞŚŽƵ ǁŽƌĚ ŵĞƚ ͚Ŷ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ƌĞŵ ǁĂŶŶĞĞƌ ĚŝĞ ŬĂďĞů onder spanning is.

KABEL/TOU: ͚Ŷ ϯϬŵ ƐƚĂĂůŬĂďĞů ŽĨ ƐŝŶƚĞƟĞƐĞ ;ƉůĂƐŵĂͿ ƚŽƵ ǁĂƚ op een punt aan die drom vasgemaak en aan die ander kant ‘n lus vorm.

KATROL (FAIRLEAD): Direk voor die wen-as op ‘n na-verkope bosbreker gemonteer om die kabel in te katrol.

RATKAS: Soos hierbo, ‘n kompakte drie-stadium planetêre ƌĂƚƐƚĞůƐĞů Žŵ ĚŝĞ ƌĞůĂƟĞĨ ůĂĞ ǁƌŝŶŐŬƌĂŐƵŝƚƐĞƚ ǀĂŶ ĚŝĞ ĞůĞŬƚƌŝĞƐĞ motors tot ‘n hoë wringkrag, lae-spoed trekkrag te omskep.

KOPPELAAR: Laat die drom van die ratkas ontkoppel word wanneer die lyn vry-spoel, en weer gekoppel wanneer in herwinning gebruik word.

BEHEERBOKS: Die solenoïde wat die sein van die afstandbeheerder na die elektriese motor stuur sodat die wen-as in vorentoe- en tru-modus gebruik kan word.

AFSTANDBEHEERDER: Stuur die vereiste sein na die wen-as en laat die operateur toe om op ‘n veilige afstand van die wen-as in beheer te wees. Q

T-MAX tot die redding

T

-Max ontwikkel elektriese en hidrouliese wen-asse en ander herwinningsprodukte wat in meer as 50 lande of streke wêreldwyd verkoop word. In Suider-Afrika word die handelsmerk deur 4x4 Mega World versprei. Volgens hul hoof uitvoerende bestuurder, Deon Venter, lê die sukses van T-Max-produkte daarin dat die ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ƵŝƚĞƌƐ ŐŽĞĚ ŐĞƚŽĞƚƐ ĞŶ ďĞƉƌŽĞĨ ǁŽƌĚ ŝŶ ŵĂƌŬƚĞ ǁġƌĞůĚǁLJĚ Žŵ ŬǁĂůŝƚĞŝƚ ĞŶ ĚŽĞůƚƌĞīĞŶĚŚĞŝĚ ƚĞ ǀĞƌƐĞŬĞƌ͘ Buiten streng toetsing, probeer produkontwikkelaars by T-Max dinge ook so eenvoudig moontlik hou, wat tot gebruikersvriendelike en veilige produkte lei. Ideaal vir wanneer jy jouself in ‘n taai situasie in die boendoes bevind.

In Suid-Afrika is ‘n reeks van 10 T-Max-wenas-opsies beskikbaar, gegradeer van 2 500-pond (ongeveer 130kg) tot 12 500-pond (ongeveer 5 600kg). Ideaal dus om enige iets van klein herwinningstake in die jag- en boerderybedryf te hanteer, tot iets wat geskik is vir kleiner 4x4's soos die Suzuki Jimny tot die groot menere wat perfek is vir land-reis toegeruste Land Cruisers. ϰ dž ϰ DĞŐĂ tŽƌůĚ ŚĞƚ ŽŽŬ ĂŶĚĞƌ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ŝŶ ǀŽŽƌƌĂĂĚ͕ ŝŶƐůƵŝƚĞŶĚ dͲDĂdžͲĚŽŵŬƌĂŐƚĞ͕ herwinningstoue en veiligheidshandskoene.

68

BLADSY

>> Alle T-Max produkte word in 4x4 Mega World winkels landswyd of aanlyn verkoop<< sŝƌ ŵĞĞƌ ŝŶůŝŐŝŶƟŶŐ͗ ŚƩƉƐ͗ͬ​ͬǁǁǁ͘ϰdžϰŵĞŐĂǁŽƌůĚŽŶůŝŶĞ͘ĐŽŵͬƉƌŽĚƵĐƚͲƚĂŐͬƚͲŵĂdžͬ

‘n T-Max wen-as sal jou uit enige moeilike situasie kry: • Beproef en getoets • Hoë spoed • Langwerkende dienslewering • Wye produkreeks Maak staat op T-Max wanneer jy in ‘n moeilike situasie in die veld beland >> innoverende produkte teen bekostigbare pryse!

+27 11 454 2558

support@oldmanemu.co.za @4x4megaworld https://www.4x4megaworldonline.com/winches/

@4x4_megaworld

‘n Veelsydige nuwe produk van Infanta 4x4, die Tray, sal die manier waarop jy kamp en reis ten goede verander.

70

BLADSY

T

oe Jurrie Wessels ses jaar gelede ‘n kampsleepwa nodig gehad het, het hy rondgekyk na wat toe op die plaaslike mark beskikbaar was en besluit om eerder sy eie te bou. Nie net sou dit hom minder kos nie, dit sou ligter en taaier wees en presies by sy kampstyl pas. Dit blyk dat dié sleepwa toe nie net in sy boekies goed gewerk het nie. Toe ‘n vriend van hom kom kuier, het hy dit een kyk gegee en daar en dan ‘n aanbod gemaak om dit te koop. Hy het toe maar aan die werk gespring om nog een te bou, maar toe daardie een die oog van ‘n medekampeerder vang was dit ook blitsvinnig opgeraap.

Dit is hoe Infanta 4x4 begin het. Jurie was lank reeds in die vervoer- en boerderybedryf en was gewoond daaraan om ‘n ƉůĂŶ ƚĞ ŵĂĂŬ ĞŶ ĚŝŶŐĞ ǀĂŶƵŝƚ ƐLJ ƐƚŽŽƌƐŬƵƌĞ ŝŶ ƵīĞůũĂŐƐƌŝǀŝĞƌ͕ net buite Swellendam, te laat gebeur. Wat begin het met die Enkulu 1- en Enkulu 2-sleepwaens (vier- en tweeslapers), het gou in bestellings vir ‘n stewige karavaan verander. Toe ‘n ander vriend ‘n kampeerder-eenheid wou hê wat op sy bakkie kon pas, moes Jurie wag dat sy pa gaan kamp, ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ :t ;^ĞŶŝŽƌͿ ŶŝĞ ŐĞŐůŽ ŚĞƚ ĚĂƚ Ěŝƚ ͚Ŷ ŐŽĞŝĞ ƌŝŐƟŶŐ is om in te slaan nie en dalk die fokus op die bou van die uitstekende sleepwaens waarvoor hulle bekend geraak het sou verminder.

Die projek het egter ook redelik goed uitgewerk en JW Sr moes erken dat dit goed gelyk het – soveel so dat hy kort voor lank een vir sy Land Cruiser-enkelkajuit (79-reeks) bestel ŚĞƚ͘ ŝƚ ƐŽƵ ĚŝĞ /ŶŬƵŶnjŝ͕ ŽĨ ͚ďƵů͛ ŝŶ yŚŽƐĂ͕ ǁŽƌĚ ʹ ͚Ŷ ƚĞŶ ǀŽůůĞ toegeruste kampeerwa met ‘n 270-grade afdak, volledige

ŬŽŵďƵŝƐ ĞŶ ŐĞŵĂŬůŝŬĞ ŽƉǁŝƉ ƐůĂĂƉŬǁĂƌƟĞƌĞ͘ ŝƚ ŝƐ ĚŝĞ premium-eenheid en beskikbaar vir die gewildste bakkies op die mark, gebou volgens ‘n spesiale formule om dinge lig en sterk te hou. Die eenhede beskik oor ‘n gesweiste aluminium ďŽŬƐͲƐĞŬƐŝĞ ƌĂĂŵ͕ ŵĞƚ ůŝŐŐĞǁŝŐ ƉŽůŝƐƟƌĞĞŶ ƉůĂĂƚ ŝƐŽůĂƐŝĞ ĞŶ aan weerskante geklee met ‘n aluminiumplaat wat aan die raam vasgebout is. Die deure en dak is gemaak van ‘n ewe liggewig, dog sterk vakuum-verpakte samestelling en alles word dan gespuit vir hoë kwaliteit afwerking.

Jurie het sopas ook in ‘n volledige spuithokkie belê sodat hy meer kleuropsies aan klante kan bied. Deur- en venstertoebehore van vlekvrye staal word met laser gesny en die sleepwaens rus op ‘n gegalvaniseerde leerraam-onderstel met bladvere. Infanta 4x4 se ontwerpe, sê Jurie, kom nie van ‘n CAD-masjien af nie – hulle is die produk van baie jare se buitelug-ervaring en uitgebreide toetsing en hertoetsing in ǁĂƌĞ ǁŝůĚ ŬĂŵƉƚŽĞƐƚĂŶĚĞ͘ ^LJ ƉĂ ŝƐ ŶŽƵ ĚŝĞ ŚŽŽŌŽĞƚƐĞƌ ĞŶ ŚLJ is erg streng wat kwaliteit betref.

Na ‘n onlangse fabriekstoer kon ons een van sy nuutste produkte, genaamd die Tray, van nader bekyk. Dit neem ůĞƩĞƌůŝŬ ĚŝĞ ƉůĞŬ ǀĂŶ ĚŝĞ ůĂĂŝďĂŬ ǀĂŶ ͚Ŷ ďĂŬŬŝĞ ŝŶ ĞŶ ŬĂŶ ϭϱϬŬŐ of meer weeg. Vervaardig uit ‘n aluminiumraam met ‘n enkele buitelaag van aluminiumplaat, vir die hoofstruktuur, is dit merkwaardig lig. Met grootste swaaideure en ‘n soliede agterkant, is die Tray se grootste aantrekkingskrag dat dit met byna enige kampopstelling pasgemaak kan word en dit kan maklik verwyder word indien dit nodig is om ‘n vrag te dra of vir ‘n ander doel.

KAMPEERGIDS | Infanta 4x4 Tray

Jurie se persoonlike eenheid is op ‘n Land Cruiser V8-diesel dubbelkajuit aangebring en hy het dit toegerus met ‘n opwip hardedop daktent (ook ‘n Infanta 4x4-produk), wat van agter af via ‘n leer toeganklik is. Die spaarwiel is op die soliede agterkant, ǁĂĂƌ ŚĞƌǁŝŶŶŝŶŐƐƚŽĞƌƵƐƟŶŐ ŽŽŬ ŐĞĚƌĂ ŬĂŶ ǁŽƌĚ ĞŶ ͚Ŷ ŽƉǁĂƐďĂŬ is daar aangebring. ‘n Volledige kombuis neem die linkerkant in beslag, met kompartemente vir eetgerei, breekware, kos en ‘n ƐƚŽĮĞ ǁĂƚ ŽŶĚĞƌ ĚŝĞ ͚Ŷ ƵŝƚǀŽƵͲĂĨĚĂŬ Ɛŝƚ͘ ZĞŐƐ ŝƐ ĚŝĞ LJƐŬĂƐ͕ ͚Ŷ ϰϬ ůŝƚĞƌͲǁĂƚĞƌƚĞŶŬ͕ ͚Ŷ ǁĂƚĞƌǀĞƌŚŝƫŶŐƐĞĞŶŚĞŝĚ͕ ͚Ŷ ƐƚŽƌƚŚŽŬŬŝĞ ĞŶ ƐƚŽŽƌƉůĞŬ ǀŝƌ ƐƚŽĞůĞ ĞŶ ĂŶĚĞƌ ƚŽĞƌƵƐƟŶŐ͘

Jurie vertel dat die Tray baie liggewig en hoogs veelsydig is en ŵĂŬůŝŬ ŝƐ Žŵ ďLJ ĞůŬĞ ŬůŝģŶƚ ƐĞ ƐƉĞƐŝĮĞŬĞ ďĞŚŽĞŌĞƐ ĂĂŶ ƚĞ ƉĂƐ͘ sĞƌĚĞƌ ʹ ŝŶ ƟƉŝĞƐĞ /ŶĨĂŶƚĂ ϰdžϰͲƐƚLJů ʹ ŝƐ Ěŝƚ ďůŝƚƐǀŝŶŶŝŐ Žŵ ŽƉ ƚĞ slaan. Ons skat dit het ongeveer vyf minute geneem vandat Jurie die Cruiser gestop het, die swaadeure oopgemaak en die afdak opgeslaan het – perfek na ‘n lang dag se reis. ŝĞ ǀŽůŐĞŶĚĞ ǁĞĞƌŐĂǁĞ ďĞůŽŽĨ Žŵ ƐĞůĨƐ ŵĞĞƌ ŐĞƌŝĞŇŝŬ ƚĞ wees en sal ‘n interne uitgly-slaaparea hê asook verskeie ander verbeterings. Hou die spasie dop vir verdere ontwikkelinge van hierdie innoverende span. Q

Die basis-eenheid vir die Infanta 4x4 Tray beloop R105 000 vir ‘n dubbelkajuit en R115 000 vir ‘n enkel- of verlengde kajuitbakkie en jy kan wegry met ‘n ten volle toegeruste kampeerder vir minder as R200 000. Beskikbare ekstras sluit ‘n opwip hardedop daktent, wat maklik verwyderbaar is met behulp van die Front Runner koppelaars, teen ‘n koste van R30 000 in. Verder is daar die kombuis teen R15 000, ‘n loodgieterstelsel (R11 000), ‘n leer (R5 000), yskasglybaan (R3 000), storthokkie (R3 000), om ‘n paar opsies te noem.

Die basispryse hierbo sluit installasiekoste in, maar BTW uit. Infanta 4x4 kan die hele installasie op hul perseel hanteer en kan ook die elektriese/ ďĂƩĞƌLJͬƐŽŶŬƌĂŐƐƚĞůƐĞů ŝŶƐƚĂůůĂƐŝĞƐ ĚŽĞŶ ;ŝŶƐƚĂůůĂƐŝĞ ŬŽƐƚĞ ŐĞďĂƐĞĞƌ ŽƉ ǁĂƚ ĚŝĞ ŬůŝģŶƚ ǀĞƌƐŬĂĨͿ͘ WƌŽĚƵŬĂĚǀŝĞƐ͕ Ɛġ :ƵƌŝĞ͕ ŝƐ ŐƌĂƟƐ ĞŶ ƐŝŶǀŽů͕ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ ŚLJ ƉƌŽĚƵŬƚĞ ǀĂŶ ͚Ŷ ǁLJĞ ƌĞĞŬƐ ǀĞƌƐŬĂīĞƌƐ ŐĞďƌƵŝŬ ĞŶ ŐĞƚŽĞƚƐ ŚĞƚ͘ KONTAK: +27 28 512 3663 / +27 82 558 4935 (JW Snr) / +27 82 512 3663 (Jurie) info@infanta4x4.co.za | www.infanta4x4.co.za

71

AGTER DIE STUUR | Ford Ranger Raptor SE

Anton Willemse Sr het by die mediabekendstelling van die 2021 Ford Ranger Raptor Special Edition aangesluit vir ‘n opwindende rit oor die grondpaaie van die Tankwa Karoo.

D

ie Ford Ranger Raptor was ‘n sensasie toe dit in 2019 bekend gestel is. Hier was ‘n produksievoertuig wat van die vermoëns van ‘n bloubloed veldrenvoertuig gekry het. Jy kon dit stok gee op die grondpad en selfs ‘n bietjie lug onder die wiele kry sonder om dit binne die kajuit te voel, want die spesialis veerstelsel sou dit alles absorbeer.

Dit was ook meer stabiel teen hoë snelhede, danksy ‘n breër ƐƉŽŽƌǁLJĚƚĞ ĞŶ ŐĞǀĞŶƟůĞĞƌĚĞ ƌĞŵƐŬŽĞŶĞ ƌĞŐ ƌŽŶĚŽŵ͘ Ons was dus baie opgewonde om agter die stuur van die ϮϬϮϭ ZĂƉƚŽƌ ^ƉĞĐŝĂů ĚŝƟŽŶ͕ ǁĂƚ ZϰϬ ϬϬϬ ďLJ ĚŝĞ ƉƌLJƐ ǀŽĞŐ͕ ŝŶ ƚĞ ƐŬƵŝĨ͘ Ŷ ǁĂƩĞƌ ďĞƚĞƌ ƉůĞŬ ĂƐ ĚŝĞ dĂŶŬǁĂ <ĂƌŽŽ͕ ǁĂĂƌ die grondpaaie leeg en breed is. Hier kon ons die bakkie bietjie druk om die beste uit Ford se 157kW/500Nm biƚƵƌďŽ Ϯ͘ϬͲůŝƚĞƌ ĚŝĞƐĞů͕ ŐĞŬŽƉƉĞů ĂĂŶ ͚Ŷ ϭϬͲŐĂŶŐ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ratkas wat ons met ratwisselingspane agter die stuurwiel kon beheer, te haal. Tydens ‘n vroeë oggend rit het ons een van die area se passe gery en met die kamera aan die rol, het ons ‘n goeie dosis van daardie lug gekry wat sommer onmiddellik ‘n breë glimlag op my gesig gesit het!

Ja, dit sou lekker gewees het om selfs meer krag te hê en later die aand het ons aan Ford Suid-Afrika se uitvoerende hoof, Neale Hill voorgestel dat die 2.3-liter Ecoboostturbopetrol wat in die Mustang en Explorer in ander markte gebruik word, die antwoord sou wees om 260kW en 475Nm ƚĞ ůĞǁĞƌ ŝŶ ͚Ŷ ƐƉŽƌƟĞǁĞ ďĂŬŬŝĞ ƐŽŽƐ ĚŝĞ ZĂŶŐĞƌ ZĂƉƚŽƌ͘ ,LJ ŚĞƚ al die regte dinge gesê oor veiligheid en tegniese oorwegings

72

en oor hoe die 2.0-liter-turbodiesel ligter was en bydra tot die balans van die voertuig. Ons voorstel is al voorheen gemaak, ƐŽ ĂƐ ŵĞŶƐ ƚƵƐƐĞŶ ĚŝĞ ůLJŶĞ ůĞĞƐ͕ ƐĂů ͚Ŷ ŶƵǁĞ ĞŶũŝŶŬŽŶĮŐƵƌĂƐŝĞ ŽƉ ĚŝĞ ŬŽƌƩĞƌŵLJŶ ƚĞ ǀĞĞů ŬŽƐƚĞ ĞŶ ŬŽŵƉůĞŬƐŝƚĞŝƚ ďLJ ƉůĂĂƐůŝŬĞ produksie voeg.

Dit gesê, gegewe die presedent wat Volkswagen met hul ŬƌĂŐƟŐĞ sϲ ŵĂƌŽŬ ŐĞƐŬĞƉ ŚĞƚ͕ ŬĂŶ ŽŶƐ ƐĞŬĞƌ ŵĞĞƌ ŬƌĂŐ verwag van die nuwe Ford Ranger wat saam deur VW en Ford ontwikkel is. Om die waarheid te sê, met die wêreldwye onthulling van die volgende generasie Ranger, was daar heelwat bespiegeling oor bykomende krag vir die Ranger Raptor wat onvermydelik sal volg op die bekendstelling van die standaard Ranger-reeks (lees meer oor die nuwe bakkie op bladsy 12).

Die maatstaf Die plaaslike Raptor stel wel ‘n hoë maatstaf vir veldryvermoë.

Die veerstelsel is seepglad, die hantering puik en die ritgerief ongeëwenaard. Veranderinge aan die standaard Ranger ǀĞƌĚƵŝĚĞůŝŬ Ěŝƚ ʹ ĚŝĞ ŽŶĚĞƌƐƚĞů ŝƐ ŚĞƌŐĞŬŽŶĮŐƵƌĞĞƌ ŵĞƚ hoësterkte allooi waar dit die meeste tel. Die spoorwydte is ‘n volle 150mm wyer as in die standaard Ranger, danksy langer, ǀĞƌƐƚĞƌŬƚĞ ǀŽŽƌƐƚĞ ǀĞƌŝŶŐďĞŚĞĞƌĂƌŵƐ͕ ŐĞŬŽƉƉĞů ĂĂŶ ͚Ŷ tĂƩ͛Ɛ >ŝŶŬ ǀĞĞƌƐƚĞůƐĞů ĂŐƚĞƌ͕ ǁĂƚ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀĞƌĞƐƚ ^Es ĂŅŽŵƐƟŐ ŝƐ͘ Verder is die rithoogte 51mm hoër met 283mm grondvryhoogte, wat ‘n uitstekende naderingshoek van 32.5 grade en 24 grade vertrekhoek bied. ‘n Dik stampplaat

TAURo

W W W .T A U R O . C O . Z A

en spesiale breë loopplanke voeg bykomende beskerming by. Die glimlag-induserende ritgerief kom van 2.5-duim ƐĞŶƐŝƟĞǁĞ &Ždž ƐŬŽŬďƌĞŬĞƌƐ͕ ǁĂƚ ƐĂŐƚĞƌ ŽƉ ĚŝĞ ŬůĞŝŶ ďƵůƚũŝĞƐ op ‘n sinkplaatpad en fermer op die oop pad is. Die enigste nadeel van hierdie veerstelselselopstelling is natuurlik die verminderde sleepkapasiteit van 2 500kg en die feit dat die laaivrag teen 607kg minder is as die standaard bakkie en die Raptor se aantrekkingskrag as ‘n volwaardige landreis voertuig verminder.

Die Raptor baat grootliks by die terreinbestuurstelsel ǀĂŶ ĚŝĞ ǀĞƌĞƐƚ͕ ǁĂƚ ĚŝĞ ƐƉŽƌƟĞǁĞ ĂũĂͲŵŽĚƵƐ ďLJ ĚŝĞ programmering voeg. Hierdie modus verminder ABSĞŶ ǀĂƐƚƌĂƉďĞŚĞĞƌͲŝŶŐƌLJƉŝŶŐ ĞŶ ŚŽƵ ƌĂƩĞ ůĂŶŐĞƌ tydens versnelling. Standaardmodusse word ook behou en sluit normaal, sport, gras/gruis/ sneeu, modder/sand en rots om ‘n lekker wye spektrum van vermoëns gee. Ekstra stopkrag kom in die vorm van stewige dubbelsuierǀŽŽƌŬĂůŝƉĞƌƐ ;ŽŌĞǁĞů ƌĞŵŬŶLJƉĞƌƐͿ ǁĂƚ ŽƉ ϯϯϮŵŵ ŐĞǀĞŶƟůĞĞƌĚĞ ƐŬLJǁĞ ǁĞƌŬ͕ ŵĞƚ ϯϯϮŵŵͲŐĞǀĞŶƟůĞĞƌĚĞ ƐŬLJǁĞ ĂĂŶ ĚŝĞ agterkant wat die standaard remdromme vervang. ŝĞ ďĂŶĚͲ ĞŶ ǁŝĞůŬĞƵƐĞ ŝƐ ŐĞŽƉƟŵĂůŝƐĞĞƌ ǀŝƌ veldry, met 17-duim allooiwiele wat in bonkige LTƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞ ϮϴϱͬϳϬ Zϭϳ 'ĞŶĞƌĂů 'ƌĂďďĞƌ dϯͲ veldbande geskoei is. Met sy saamgestelde voorspatborde, wye spatskermfakkels en helderrooi herwinningshakke wat op die ƐǁĂĂƌĚŝĞŶƐ ďƵīĞƌƐ ĂĂŶŐĞďƌŝŶŐ ŝƐ͕ ůLJŬ die Raptor beslis soos ‘n veldryer van formaat.

Wat voeg die spesiale uitgawe by ŚŝĞƌĚŝĞ ƉĂŬŬĞƚ͍ ĂŶ ĚŝĞ ĨƵŶŬƐŝŽŶĞůĞ kant leen dit die swart sporthoepel (nie heeltemal ‘n rolstaaf nie) van die Wildtrak, plus ‘n hand-sluitbare Mountain Top-rolluik om sekuriteit vir items in die laaibak te voeg. Die res is alles stylgedrewe en aan die buitekant sal jy swart wedrenstrepe met rooi detail aan die kante op die enjinkap, dak, sykante en die agterklap vind. Die kajuit opgradering voeg suede sitplekke by, met ƌŽŽŝ ƐƟŬǁĞƌŬ ŽƉ ĚŝĞ ĚĞƵƌĞ͕ ƐŝƚƉůĞŬŬĞ en stuurwiel (anders as die standaard ďůŽƵͿ ĞŶ ĚĂĂƌ ŝƐ ͚Ŷ ͚ZĂĐĞǁĂLJ 'ƌĞLJ͛Ͳ instrumentepaneel met helderrooi draaiknopnaalde.

Die Raptor is in vier kleure ďĞƐŬŝŬďĂĂƌ͗ ƌĐƟĐ tŚŝƚĞ ;ŐĞĞŶ ekstra koste), Conquer Grey, Shadow Black en Ford Performance Blue (wat R1 260 by jou rekening voeg).

Teen R965 300 is die Raptor spesiale weergawe ongetwyfeld ‘n heerlike, alhoewel duur, speelding om enige grondpad, klipperige berg of duin ŬĂĨ ƚĞ ĚƌĂĨ͘ Ŷ ŶĂƚƵƵƌůŝŬ ŵŽĞƚ ŚLJ ƐŽ ĞīĞ vinniger loop, danksy daardie renstrepe! Q

STRENGTH THROUGH QUALITY VEHICLE CARGO NETS & ACCESSORIES JEEP WRANGLER CARGO NETS WITH REMOVABLE WEBSHADE SUN PROTECTOR (Front / Rear / Window)

BOLT ON - REMOVABLE SPARE WHEEL / DOUBLE JERRY CAN / BICYCLE CARRIER

REMOVABLE DRAWER SYSTEM FOR SUV / BAKKIE / TRAILER STANDARD SIZES OR CUSTOM MADE

SUV CARGO BARRIER NETS BLACK / BEIGE / GREY

Visit our online store www.tauro.co.za

VISIT OUR FACEBOOK PAGE

Contact: 078 456 2245 • 011 474 9022 sales@c-group.co.za • www.tauro.co.za

Wat gebeur wanneer ‘n Jeep Wrangler Sahara-tweedeur en Suzuki Jimny by ‘n veldry speelgrond uithaal en wys? Sal een beter as die ander vaar? Ons pa-en-seun-span van Anton Willemse Sr en Jr het uitgery Bass Lake toe vir ‘n bietjie pret met hierdie “speelgoed”.

V

oertuie met ‘n kort wielbasis is bekend daarvoor dat hulle besonder goed vaar in uitdagende veldrytoestande aangesien hulle spog met baie goeie oorbreekhoeke om oor bulte en hindernisse te klouter. So, wat gebeur wanneer jy twee kortgat ϰdžϰ͛Ɛ ǁĂƚ ďĞŬĞŶĚ ŝƐ ĂƐ ĚŝĞ ďƵŬƐŝĞƐ ǀĂŶ ĚŝĞ ďĂĂŶ ƚĞĞŶ ŵĞŬĂĂƌ ůĂĂƚ ŬƌĂŐƚĞ ŵĞĞƚ Žŵ ƚĞ ƐŝĞŶ ǁĂƩĞƌ ĞĞŶ ĚŝĞ ďĞƐƚĞ ǀĂĂƌ͍ Ons praat hier van “ouskool” voertuie met leerraamonderstelle, stewige asse voor en agter, kronkelvere en laestrekratkaste wat ‘n oorskakeling van agteraangedrewe na vierwielaandrywing moontlik maak. Ons mededingers is albei baie eenvoudige, robuuste en bekwame veldryers met een duidelike tekortkoming: nie een beskik oor ‘n standaard ewenaarslot nie en gebruik vastrapbeheer om wielspin te tem wanneer hulle dwars gedraai word. In die een hoek het ons die

Jeep Wrangler Sahara (tweedeur), met sy prysplakker van meer as R800 000. Dit beskik oor ‘n 3.6-liter V6-petrolenjin gekoppel ĂĂŶ ͚Ŷ ĂŐƚŐĂŶŐ ŽƵƚŽŵĂƟĞƐĞ ƌĂƚŬĂƐ͘ /Ŷ ĚŝĞ ĂŶĚĞƌ ŚŽĞŬ ŚĞƚ ŽŶƐ die Suzuki Jimny GLX met sy klein 1.5-liter petrolenjin, gekoppel ĂĂŶ ͚Ŷ ǀŝĞƌŐĂŶŐͲŽƵƚŽďŽŬƐ͘ ŝĞ ƉƌLJƐ͍ DŝŶĚĞƌ ĂƐ ĚŝĞ ŚĞůŌĞ ǀĂŶ ĚŝĠ van die Jeep.

ZĞŐǀĞƌĚŝŐĞ ŬŽŵƉĞƟƐŝĞ͍ <Žŵ ŽŶƐ ŬLJŬ͘ EĂƚƵƵƌůŝŬ ŝƐ ŽŶƐ ͚Ŷ ďŝĞƚũŝĞ ƐĞŶƵǁĞĞĂŐƟŐ Žŵ ŝĞƚƐ ƐůĞŐ ƚĞ Ɛġ ŽŽƌ ĞŶŝŐĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝĞ͕ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ ĂůďĞŝ ͚Ŷ ďLJŶĂ ŬƵůƚƵƐĂŐƟŐĞ ĂĂŶŚĂŶŐ ŚĞƚ͘ So, op ‘n sonnige Saterdagoggend na hope reën gedurende die week, kies ons koers na Bass Lake net buite Johannesburg om bietjie te gaan speel. Allen Pepper wat Suzuki 4x4 opleiding op die perseel aanbied het by ons aangesluit – vir die pret, maar ook vir raad van onskatbare waarde!

Jimny doen sy ding Die Jimny is ‘n baie bekwame voertuig, maar daar is ‘n ƉĂĂƌ ƚĞŬŽƌƚŬŽŵŝŶŐĞ͘ ŝĞ ŐƌŽŽƩĞ ǀĂŶ ĚŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ďĞŢŶǀůŽĞĚ ongelukkig wie dit kan koop en as jy meer as ses voet lank is raak

AGTER DIE STUUR | Wrangler vs Jimny

ĚŝŶŐĞ ŶŽŐĂů ŬŶƵƐ ďŝŶŶĞ͘ Ŭ ŚĞƚ ďLJǀŽŽƌďĞĞůĚ ŚĞĞůƚLJĚ ;ŽŶǁĞƚĞŶĚͿ ĚŝĞ ŽŽƌĚƌLJŅŶŽƉƉŝĞ ŽƉ ĚŝĞ ƌĂƚŚĞĩŽŽŵ ŵĞƚ ŵLJ ůŝŶŬĞƌďĞĞŶ ŐĞĚƌƵŬ ĞŶ ĚŝĞ ǀĞƌŬĞĞƌĚĞ ƐĞŝŶĞ ŶĂ ĚŝĞ ƌĂƚŬĂƐ ŐĞƐƚƵƵƌ͘ ŝĞ :ŝŵŶLJ ŚĞƚ ƐŬŝƩĞƌĞŶĚ ďLJ ĚŝĞ ƐůĂůŽŵͲŐƌƵŝƐďĂĂŶ ŐĞǀĂĂƌ͕ ĂĂŶŐĞƐŝĞŶ ĚŝĞ ƵŝƚĞƌƐ ŬŽƌƚ ĂƐĂĨƐƚĂŶĚ baie vinnige, skerp draaie moontlik maak. Die nadeel op teerpad teen ‘n hoër spoed is ‘n gebrek aan stabiliteit in swaar wind.

DĂĂƌ ĚŝĠ ŽƵƚũŝĞ ƐŬŝƩĞƌ ďĞŚŽŽƌůŝŬ ŝŶ ĚŝĞ ǀĞůĚ ĞŶ ŝƐ ŐƌĞƟŐ Žŵ ƚĞ Ŭůŝŵ ĞŶ ŬůŽƵƚĞƌ waar baie van die hardebaarde net kan droom om te kom. Dit klim met gemak deur en oor hindernisse en selfs met sy beperkte grondvryhoogte staan die Jimny nie terug vir enige uitdaging nie. Dit kan ongetwyfeld toegeskryf word aan sy Allgrip Pro 4x4-stelsel, wat in wese ‘n klassieke deeltydse 4x4-stelsel is met ‘n oordragkas sodat jy aandrywing aan die voorwiele kan sluit wanneer nodig, met ͚Ŷ ĂŌƌĂƉ ůĂĞƐƚƌĞŬͲƌĂƚ ǁĂƚ ŝŶ ĞīĞŬ ĚŝĞ ďĞƐŬŝŬďĂƌĞ ǁƌŝŶŐŬƌĂŐ ǀĞƌĚƵďďĞů͘ Daar is ongelukkig geen ewenaarslot agter nie, maar dit beskik oor ‘n slim ǀĂƐƚƌĂƉďĞŚĞĞƌƐƚĞůƐĞů ŐĞŬŽƉƉĞů ĂĂŶ ͚Ŷ ŐĞƌĞŵĚĞ ďĞƉĞƌŬƚĞ ŐůLJͲĚŝīĞƌĞŶƐŝĂĂů ; >^ Ϳ͘ Wanneer twee wiele skuins uitmekaar op enige as traksie verloor en tol, rem die stelsel daardie wiele sodat wringkrag na die wiele met greep herlei word. Die ƉƌŽďůĞĞŵ ŝƐ ĚĂƚ Ěŝƚ ͚Ŷ ƌĞĂŬƟĞǁĞ ƐƚĞůƐĞů ŝƐ͕ ƐŽ ĚŝĞ :ŝŵŶLJ ŚĞƚ ƐƚĂĚŝŐ ŐĞǀŽĞů Žŵ ƚĞ ƌĞĂŐĞĞƌ met betrekking tot greepverlies en terreinveranderinge. ŝĞ :ŝŵŶLJ ƐĞ ďŝŶŶĞƌƵŝŵ ŝƐ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐ ĞŶ ĨƵŶŬƐŝŽŶĞĞů͘ ŝĞ ƚŽƉƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞŵŽĚĞů ǁĂƚ ŽŶƐ gery het, het Apple CarPlay/Android Auto koppeling, klimaatbeheer en ‘n redelike goeie klankstelsel, maar dit is verfrissend eenvoudig en vry van elektroniese toestelle. Spasie is beperk tot nie meer as twee volwassenes nie en die laairuim vertoon klein, maar as jy slim pak kan dit baie meer akkommodeer as wat jy dink. Brandstofverbruik is ook uiters verdienstelik en omdat dit so kompak is, is dit ‘n briljante opsie vir rondrits in die dorp deur die week en hope pret op 4x4-roetes oor naweke.

75

AGTER DIE STUUR | Wrangler vs Jimny

Die belangrike

syfers Jeep Wrangler Sahara 2-deur Sahara laat die koppe draai As jy met die Jeep Wrangler Sahara ry, kan jy nie anders as om soos ‘n ďƌĂŶĚĞƌƉůĂŶŬƌLJĞƌ ŽƉ ƉĂĚ ƐƚƌĂŶĚ ƚŽĞ ƚĞ ǀŽĞů ŶŝĞ͘ ŝƚ ŝƐ ͚Ŷ ƉƌĞƫŐĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ Žŵ te bestuur en met ‘n 3.6-liter V6 Pentastar-enjin wat 209kW uitsit, gekoppel aan ‘n agtgang-ratkas, het jy beslis baie krag onder die voet. Die Sahara is ‘n bietjie anders as sy meer 4x4 roete-georiënteerde neef, die Wrangler Rubicon, wat alle terreinbande en sterker asse, die deeltydse Rock-Trac 4x4-stelsel met ‘n 4:1 lae-verhouding afstap (teenoor die Sahara se 2.72:1 ǀĞƌŚŽƵĚŝŶŐͿ ĞŶ ĞǁĞŶĂĂƌƐůŽƩĞ ǀŽŽƌ ĞŶ ĂŐƚĞƌ ŚĞƚ͘ Die Sahara gebruik die voltydse Selec-Trac 4x4-stelsel, met ‘n sluitbare ŵŝĚĚĞů ĚŝīĞƌĞŶƐŝĂĂů ǁĂƚ ŬƌĂŐ ŶĂ ǀŽŽƌ ƐƚƵƵƌ ĚĞƵƌ ĚŝĞ ŬŽƉƉĞůĂĂƌƉĂŬ ǀĂƐ ƚĞ sluit wanneer nodig, sodat jy eenvoudig die rit kan geniet. Die stelsel stuur ǁƌŝŶŐŬƌĂŐ ŶĂ ĚŝĞ ǁŝĞůĞ ŵĞƚ ĚŝĞ ŵĞĞƐƚĞ ŐƌĞĞƉ͕ ǁĂƚ ŽƉƟŵĂůĞ ǀĂƐƚƌĂƉŬƌĂŐ ǀŝƌ ĂůůĞ ƟƉĞ ƚŽĞƐƚĂŶĚĞ ďŝĞĚ͘ KŶƐ ŚĞƚ ŐĞǀŝŶĚ ĚĂƚ ĚŝĞ ƐƚĞůƐĞů ƌĞĚĞůŝŬ ŐůĂĚ ĞŶ vinnig was om te reageer en meer responsief as dié van die Jimny. Dit het dus as geen verrassing gekom die Sahara die 4x4-baan by Bass Lake ook met vlieënde vaandels geslaag het nie. ŝĞ ŬůĂŶŬƐƚĞůƐĞů ŝƐ ŽŶŐĞůŽŽŇŝŬ ĞŶ ĚŝĞ ďŝŶŶĞƌƵŝŵ ŝƐ ƌĞĚĞůŝŬ ŵŽĚĞƌŶ͕ ŵĂĂƌ ŚŽƵ tog by die nostalgiese voorkoms van vorige Jeeps. ‘n Mens kan allerhande ďLJŬŽŵƐƟŐŚĞĚĞ ďLJ ĚŝĞ ^ĂŚĂƌĂ ǀŽĞŐ͕ ŝŶƐůƵŝƚĞŶĚ ͚Ŷ ĂŐƚĞƌƐƚĞ ĞǁĞŶĂĂƌƐůŽƚ ĂƐ ekstra vermoë vereis word, maar uit die boks is dit ‘n goeie presteerder.

Terwyl dit stabiel op teer is, voel dit steeds meer rukkerig as ‘n langer asafstand 4x4‘s en met al daardie krag is daar een groot nadeel – redelik hoë brandstofverbruik.

76

BLADSY

Ons vat hom effe te ver?

Tydens ons toetslopie was daar een hindernis wat nie een van die twee voertuie kon baasraak nie, elkeen om ‘n ander rede. Dit was ‘n steil opdraande hindernis met ‘n paar diep dwarsas-spore om te trotseer. Albei voertuie het die spore maklik met die hulp van ‘n ƐƉŽƩĞƌ ŐĞŶĂǀŝŐĞĞƌ͕ ŵĂĂƌ ĚŝĞ ĮŶĂůĞ ĚĞĞů van die hindernis, ‘n hoë trap, was vir hulle te veel. Die Jimny se ondergang was sy uiters kort asafstand en daardie klein bande. Dit was net nie in staat om die wiele ver genoeg oor die trap te kry om genoeg greep te kry nie en selfs al kon ons die voorwiele op kry, twyfel ek of dit genoeg krag sou gehad het om homself oor die rand te trek.

Die Sahara het ewe goed deur die dwarsas-dalings en -bulte gevaar, maar weens sy breër lyf moes ons ‘n ander lyn kies om skade te voorkom. Alhoewel hy daarin geslaag het om sy voorwiele oor die rand te kry, het die gebrek aan ‘n behoorlike ewenaarslot agter beteken dat dit nie die greep gehad het Žŵ ŽŽƌ ĚŝĞ ƌĂŶĚ ƚĞ ŬƌƵŝƉ ŶŝĞ͘ ŝĞ ĞīĞŶƐĞ ŚƵŝǁĞƌŝŶŐ ǀŽŽƌ ĚŝĞ ǀĂƐƚƌĂƉďĞŚĞĞƌ ingeskop het – net ‘n breukdeel van ‘n sekonde – was genoeg vir die Jeep om greep te verloor. Dalk kon dit met all-terreine bande anders gewees het, maar dit is ‘n toets vir ‘n ander dag.

Albei die voertuie het ons verras met hul veldryvermoë. Ten spyte daarvan dat hulle nie die rugsteun van ‘n ewenaarslot het nie, het die vastrapbeheer 90% van die tyd gewerk soos dit moes. Die grense was egter duidelik wanneer dit by steil hellings en die groter dwarsas-situasies gekom het wat ons oortuiging dat jy ‘n ewenaarslot vir die rowwer terreine op 4x4-bane ŶŽĚŝŐ ŚĞƚ ďĞǀĞƐƟŐ͘ ^Ž͕ ǁĂƩĞƌ ǀĂŶ ĚŝĞ ŽƵůŝŬĞ ďƵŬƐŝĞƐ ŝƐ ĚŝĞ ǁĞŶŶĞƌ͍ ŝĞ ĂŶƚǁŽŽƌĚ ŝƐ ŶŝĞ ĞĞŶ nie. Of eerder albei. Die twee ikoniese kortgat rygoed het albei hul staal gewys, maar nie een is perfek nie. Dit gesê, ek hou van albei om verskillende redes en kon nie ‘n oortuigende gunsteling kies nie. Q

Prys: R839 900 Enjin: 3.6-liter V6 Pentastar petrol Uitset: 209kW en 347Nm Transmissie: 8-spoed ŽƵƚŽŵĂƟĞƐ 4x4-stelsel: Select-Trac® 4x4 Brandstofverbruik: 12.5 liter/100km ĨŵĞƟŶŐƐ͗ • Lengte: 4 223mm • Hoogte: 1 800mm • Breedte: 1 873mm • Asafstand: 2 424mm • Grondvryhoogte: 239mm Tarra: 1 762kg LW: 2 313kg Benaderingshoek: ϯϳ͘ϰȗ Vertrekhoek: ϯϬ͘ϱȗ Ooorbreekhoek: Ϯϰ͘ϱȗ Waaddiepte: 760mm ĂŶĚŐƌŽŽƩĞ͗ 155/70/R18

Suzuki Jimny 1.5 GLX 4AT

Prys: R365 900 Enjin: 1.5 liter petrol Uitset: 75kW en 130Nm Transmissie: 4-spoed ŽƵƚŽŵĂƟĞƐ 4x4-stelsel: Allgrip Pro (+ Geremde LSD) Brandstofverbruik: 9.5 liter/100km ĨŵĞƟŶŐƐ͗ • Lengte: 3 625mm • Hoogte: 1 720mm • Breedte: 1 645mm • Asafstand: 2 250mm • Grondvryhoogte: 210mm Kernmassa: 1 110kg GVM: 1 435kg Benaderingshoek: ϯϳ͘Ϭȗ Vertrekhoek: ϰϵ͘Ϭȗ Ooorbreekhoek: Ϯϴ͘Ϭȗ Waaddiepte: 300mm ĂŶĚŐƌŽŽƩĞ͗ 195/80/R15

LEIERS van seiltente in Afrika www.tentco.co.za 270˚ AFDAKKE

TENTCO-AFDAKKE *

VOERTUIG-STORTHOKKIE

1.4 DELUXE DAKTENT

Symure beskikbaar 1m x 1m

R2 300

(Verstelbare hoogte)

1.4m x 2.4m

R14 580

2.0m x 2.0m R2 970 2.5m x 2.0m R3 240

OPVOUTAFELS

TAFEL EN 2 BANKE

R1 730

128.5cm

vanaf R215

Met wasbakke en droograk

* Braaitange en braairoosterborsels beskikbaar

R1 080

2, 3 & 4-RAK KASSIES

KOMBUISKABINET DELUXE

EXTREME-YSKOELBOKS

R1 350

vanaf

62cm

60cm

3-rak R810 4-rak R1 080

BRAAIROOSTERS VAN VLEKVRYE STAAL

SKOTTELGOEDTAFEL m 41c

80cm x 80cm R770 120cm x 60 cm R770 180cm x 74 cm R925

Vou op in PVC-sak

86cm

1.8m wyd R8 370 2.5m wyd R10 499

47cm

PORTA POTTI 10Lt

R1 890

120cm

R1 030

59cm

60cm

R1 190 74cm

42cm

68cm

102cm

87.5cm

20Lt

2-rak R1 110

35cm

m .5c

24.5cm

38cm

Caprivi 3 3m x 3m x 1.8m

24

R1 730 105cm x 150cm

R750

R1 890

4.5c m

48c

KLASSIEKE STOEL

DC 3 STOEL

SL-2 R880 SLX-2 R1 100

R925

Maks. gewig: 150kg

Maks. gewig: 150kg

R565 52cm

110 cm

52cm

m

50cm

86 cm

58cm

Pakgrootte: 83cm x 25cm x 15cm

wyd te

Maks. gewig: 150 kg 94 cm

114cm

SL-2 EN SLX-2

KLERE-DROËR

89c m

R920

BIG WHEEL-TROLLIE

50cm

Caprivi 2 2.1m x 2.1m x 1.3

OPVOU-ALUMINIUMSTOEL/TAFEL 25.5c R210 m

44.5cm

CAPRIVI-BOOGTENTE

OOK TE KRY BY: NB: PRYSE SAL VERSKIL TUSSEN WINKELS

SIEN ONS LYS VAN AGENTE OP ONS WEBWERF E-POS: info@tentco.co.za TEL: +27 11 397 6451

PRYSE, KLEURE, SPESIFIKASIES & VOORRAAD - BFW HANDELSNAVRAE WELKOM

Volg ons op

LEIERS van seiltente in Afrika www.tentco.co.za ALUMINIUM TELESKOPIESE PALE

SENIOR GAZEBO

OPSIONELE EKSTRAS

BESTE PRYS Soliede symuur

22/25 Verleng tot 2.4m

R110

Soliede eindmuur Eindmuur met rits

3m x 2.8m x 2.3m

R2 660

Skadunetbinnevoering

Symuur met vensters

HET DIE TOETS VAN TYD DEURSTAAN

Gazebo & snr boog-koppelstuk

GESINSLEEPWATENT * Pas op 1.6 m hoë sleepwa

R21 525

Ontwerp wat nooit oud word nie

*

Verwyderbare toevoegkamer ingelsuit

WANDERER-BOOGTENTREEKS

DUBBELBOOG-VERLENGING

RANGER 2.1m x 2.1m x 1.8m

R3 560

JUNIOR WANDERER 2.5m x 2.5m x 1.9m

R4 150

SENIOR WANDERER 3m x 3m x 2.2 m

R4 715

BOOGTENTE NIE INGESLUIT NIE

DAKTENTE

Pas twee 3m x 3m x 2.2m boogtente

JUNIOR SAHARA 1.2 m x 2.4 m R12 120 1.4 m x 2.4 m R13 430 1.6 m x 2.4 m R13 755 2 m x 2.4 m R15 995 PROTENT 1.4 m R17 485

R5 725

SAHARA DELUXE

4.5m x 2.9m x 2.5m

R8 915

NOU MET VLEKVRYESTAAL-RAAM

6m x 2.9m x 2.5m

R12 025

*

Symure en endmuur beskikbaar

*

Symure en endmuur beskikbaar

DIREKTEURSTOEL EETKAMERSKUILING

BUNDU-AFDAK

BUNDUWASBAK

90cm

44cm

2.7m x 3m

15 Lt

R250

R1 535

*

Symure beskikbaar

NOU MET 6-POOT-STAALRAAM

3m x 3m x 2.5m

R6 250

Maks. gewig 150 kg

R650

OOK TE KRY BY: NB: PRYSE SAL VERSKIL TUSSEN WINKELS

SIEN ONS LYS VAN AGENTE OP ONS WEBWERF E-POS: info@tentco.co.za TEL: +27 11 397 6451

PRYSE, KLEURE, SPESIFIKASIES & VOORRAAD - BFW HANDELSNAVRAE WELKOM

Volg ons op

KOPERSGIDS

O N T S P A N N I N G

Ϡ˂ˡ˚˘˟ˢˢЂ˜˞˘ ˗˨˨˥˦˔˔ˠ˛˘˜˗ ˠ˘˧ ϝˡ ˘˞˦˧˥˔ ˧˔˔˜ ˩ˢˢ˥˞ˢˠ˦ϡ

• •

Modulere ontwerp Bout-vas installasie (geen boorwerk)

•

E-verguld in poeier-bedekte swart vir beskerming

•

Self-doen installasiepakette beskikbaar (DIY)

•

Ontwerp vir gebruik met KEKO tonneau-bedekking

DUBBELKAJUIT

R12 650

EKSTRA / SUPERKAJUIT

R13 750

082 920 9673 werner@vonkcs.co.za www.vonkcs.co.za

Opvoubare en soliede panele beskikbaar in 120, 160, 200, 250 watt Gewig: 2.5 tot 5kg

5(),1(' ('*(6 :LOGOLIH 3KRWRJUDSK\ 7UDLQLQJ

:HUNVZLQNHOV LQGLYLGXHOH RSOHLGLQJ

2QV OHZHU ODQGVZ\ G DI

YHUZDJWH Q R

H L G

9DQJ YDV SHUIHN YLU PHHU LQOLJLWQJ HQ EHVSUHNLQJV

0$5(77( %(11(77

Stelsels vanaf 100 tot 300 watt WEBWERF: www.tbvsolar.co.za for details BESTELLINGS: info@tbvsolar.co.za KONTAK: +27 83 554 5116 / +27 83 631 0330

Bespreek vandag U SPASIE in ons KOPERSGIDS! KONTAK: Anton Willemse op +27 82 775 2926 of E-pos: anton@4x4afrika.com

60 x 60

UH¿QHGHGJHVSKRWR#JPDLO FRP

122 x 60

184 x 60

122 x 122

60 x 122 60 x 246 122 x 184

184 x 184 184 x 122

60 x 184

122 x 246

My Ryding & Ek

Riviere, berge, woestyne, valleie, veldryroetes... Noem dit en ons lesers was al daar! Hiermee ‘n paar kiekies van ons lesers en hul betroubare rygoed...

Stuur foto’s van jou en jou ryding na: info@4x4afrika.com WENNER

André vd Sandt Willys Jeep

80

BLADSY

͞ Ŭ ĚŝŶŬ ŵLJ tŝůůLJƐ :ĞĞƉ Ƶŝƚ ĚŝĞ dǁĞĞĚĞ tġƌĞůĚŽŽƌůŽŐ ĞƌĂ ŝƐ ǁĞƌŬůŝŬ ƵŶŝĞŬ ĞŶ ŽŶŵŝĚĚĞůůŝŬ ŚĞƌŬĞŶďĂĂƌ͘ Ŭ ŚĞƚ ŚŝĞƌĚŝĞ ŬůĂƐƐŝĞŬĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ǀŽůůĞĚŝŐ ŐĞƌĞƐƚŽƵƌĞĞƌ͕ ŵĂĂƌ Ěŝƚ ŝƐ ďĞƐůŝƐ ŶŝĞ ŶĞƚ ͚Ŷ ͚ƐŚŽǁ Θ ŶŽ ŐŽ͛ ŶŝĞ͊ ŝĞ :ĞĞƉ ǁŽƌĚ ŶŽŐ ŐĞƌĞĞůĚ ŐĞďƌƵŝŬ ʹ ĞŬ ŚĞƚ Ěŝƚ Ăů ƚŽƚ ŝŶ Ğ^ǁĂƟŶŝ ŐĞƌLJ ĞŶ ǀŝƌ ŵLJ ϱϬƐƚĞ ǀĞƌũĂĂƌĚĂŐ ŚĞƚ ŽŶƐ ƐĞůĨƐ ĚŝĞ ďĞƌƵŐƚĞ ĂŶƐ WĂƐƐ ƐƵŬƐĞƐǀŽů ĂĂŶŐĞƉĂŬ͘ DLJ :ĞĞƉ ǁĂƐ ŽŽŬ ĚŝĞ ŝŶƐƉŝƌĂƐŝĞ ǀŝƌ ĚŝĞ ůĂƐƐŝĐ͕ ŶŽƚ WůĂƐƟĐͲƌĞŝƐ ǁĂƚ ĚĞƵƌ ĞZ' >ĞŬŬĞƌ ϰdžϰ ĚǀĞŶƚƵƌĞ ĂĂŶŐĞďŝĞĚ ŝƐ ʹ ĚŝĞ ĞŶŝŐƐƚĞ ƌĞģů ǀŝƌ ĚĞĞůŶĂŵĞ ǁĂƐ ĚĂƚ ũLJ ͚Ŷ ƐƚĂĂů ƉĂŶĞĞůďŽƌĚ ŵŽĞƚ Śġ͘ ĂĂƌ ǁŽƌĚ ďůLJŬďĂĂƌ ŶŽŐ ƐŽ ͚Ŷ ĂǀŽŶƚƵƵƌ ďĞƉůĂŶ ĞŶ ŶĂƚƵƵƌůŝŬ ƐĂů ĞŬ ĞŶ ŵLJ :ĞĞƉ ĚĂĂƌ ǁĞĞƐ͘͟

Douw Steyn 2019 Toyota Hilux Legend 50 2.8 GD-6 ͞ Ŭ ǁĂƐ ŶŽŐ ĂůƚLJĚ ͚Ŷ dŽLJŽƚĂ ĂĂŶŚĂŶŐĞƌ ĞŶ ŚŽĞŬŽŵ ƐĂů ͚Ŷ ŵĞŶƐ ŶŝĞ ǁĞĞƐ ŶŝĞ ʹ Ěŝƚ şƐ ŝŵŵĞƌƐ ĚŝĞ ďĞƐƚĞ ŚĂŶĚĞůƐŵĞƌŬ ŝŶ ĚŝĞ ǁġƌĞůĚ͊ ŝƚ ǁĂƐ ŶŽŐ ĂůƚLJĚ ŵLJ ĚƌŽŽŵ Žŵ ĞĞŶ ǀĂŶ ŚŝĞƌĚŝĞ ůĞŐĞŶĚĞƐ ƚĞ ďĞƐŝƚ ĞŶ Ěŝƚ ǁĂƐ ͚Ŷ ŐƌŽŽƚ ŽŽŵďůŝŬ ƚŽĞ ĞŬ ƵŝƚĞŝŶĚĞůŝŬ ŵLJ >ĞŐĞŶĚ ϱϬ ŬŽŶ ĂĂŶƐŬĂĨ͘ DLJ ďĂŬŬŝĞ ŝƐ ǀŽůŐĞŶƐ ŵLJ ƐƉĞƐŝĮŬĂƐŝĞƐ ŐĞďŽƵ ĞŶ ƉĂƐ ƉĞƌĨĞŬ ďLJ Ăů ŵLJ ďĞŚŽĞŌĞƐ͘ EŽƵ ŝƐ Ěŝƚ ŵLJ ĚƌŽŽŵ Žŵ ͚Ŷ ĞƉŝĞƐĞ ĂǀŽŶƚƵƵƌ ǀĂŶ <ĂĂƉƐƚĂĚ ŶĂ ƵƌŽƉĂ ĂĂŶ ƚĞ ƉĂŬ ʹ ŚŽƵ ĚŝĞ ƐƉĂƐŝĞ ĚŽƉ͊͟ ΎsŽůŐ ŽƵǁ ƐĞ ĂǀŽŶƚƵƌĞ ŽƉ ƐŽƐŝĂůĞ ŵĞĚŝĂ͗ ΛĚŽƵƌĂŶƐƚĞLJŶ

Sonja Jacobs 2016 Suzuki Jimny 1.3 ͞ZĞŝƐ ŝƐ ͚Ŷ ŐƌŽŽƚ ĚĞĞů ǀĂŶ ǁŝĞ ĞŬ ŝƐ ĞŶ ŽŶƐ ŝƐ ŵĂů ĚĂĂƌŽŽƌ Žŵ ŚŝĞƌĚŝĞ ǁŽŶĚĞƌůŝŬĞ ůĂŶĚ ǀĂŶ ŽŶƐ ƚĞ ǀĞƌŬĞŶ͘ 'ĞĞŶ ǀĂŶ ŵLJ ƌĞŝƐĞ ƐŽƵ ĞŐƚĞƌ ŵŽŽŶƚůŝŬ ŐĞǁĞĞƐ ŚĞƚ ƐŽŶĚĞƌ ŵLJ ďĞƚƌŽƵďĂƌĞ ^ƵnjƵŬŝ :ŝŵŶLJ ŶŝĞ͘ KŶƐ ŶŽĞŵ ŚĂĂƌ ĂƌĞĨŽŽƚ ŽŵĚĂƚ ƐLJ ĞŶŝŐĞ ƉůĞŬ ŬĂŶ ŐĂĂŶ͕ Ăů ŚĞƚ ŽŶƐ ŶŽŐ ŶŝĞ ĂůůĞͲƚĞƌƌĞŝŶ ďĂŶĚĞ ĂĂŶŐĞďƌŝŶŐ ŶŝĞ͘ Ŭ ŝƐ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐ ŐĞŬ ŽŽƌ ĚŝĞ :ŝŵŶLJ ʹ ŶŝĞ ŶĞƚ ŝƐ ƐLJ ƌĂƚĞůƚĂĂŝ ŶŝĞ͕ ƐLJ ůĂĂƚ ŶŽƉ ĚŝĞ ŬŽƉƉĞ ĚƌĂĂŝ͊ ĂĂƌ ŝƐ ŶŝŬƐ ŵĞĞƌ ďĞƚĞƌ ĂƐ ĚŝĞ ŬůĞŝŶ͕ ŬŽŵƉĂŬƚĞ ĞŶ ƉƌĂŬƟĞƐĞ ŽŶƚǁĞƌƉ ǀĂŶ ĚŝĞ ^ƵnjƵŬŝ :ŝŵŶLJ ŶŝĞ͘ ŝƚ ŚĂŶƚĞĞƌ ƐŽŽƐ ͚Ŷ ĚƌŽŽŵ ĞŶ ĞŬ ŬĂŶ ŝŶ ĞŶŝŐĞ ŐĂƉŝŶŐ ŝŶŐůŝƉ ʹ ĞŬ ŬĂŶ Ěŝƚ ƐĞůĨƐ ŝŶ ĚŝĞ ĚƵďďĞůŵŽƚŽƌŚƵŝƐ ŽŵĚƌĂĂŝ ĂƐ ĞŬ ŶŝĞ ůƵƐ ŝƐ Žŵ ĂŐƚĞƌƵŝƚ ƚĞ ƌLJ ŶŝĞ͊ DLJ ƌLJĚŝŶŐ ŝƐ ƉĞƌĨĞŬ ǀŝƌ ŵLJ ďĞŚŽĞŌĞƐ ĞŶ ĞŬ ƐĂů ŚĂĂƌ ǀŝƌ ŶŝŬƐ ǀĞƌƌƵŝů ŶŝĞ͘͟ ΎsŽůŐ ^ŽŶũĂ ĞŶ ĂƌĞĨŽŽƚ ŽƉ ƐŽƐŝĂůĞ ŵĞĚŝĂ͗ ΛƐƵnjƵŬŝũŝŵŶLJĨŽƌĞǀĞƌ

Liam McKenzie 2008 Ford Ranger Supercab ͞ ĂĂƌ ŝƐ ŶŝŬƐ ƐŽŽƐ ĚŝĞ ǀĞƌŚŽƵĚŝŶŐ ƚƵƐƐĞŶ ͚Ŷ ũŽŶŐŵĂŶ ĞŶ ƐLJ ĞĞƌƐƚĞ ďĂŬŬŝĞ ŶŝĞ ĞŶ ĞŬ ŝƐ ĂďƐŽůƵƵƚ ŐĞŬ ŽŽƌ ŚŝĞƌĚŝĞ ďĞƚƌŽƵďĂƌĞ &ŽƌĚ ZĂŶŐĞƌ ǀĂŶ ŵLJ͊ DLJ ůŽƌƌŝĞ ǁŽƌĚ ǀŽŽƌƚĚƵƌĞŶĚ ǀĞƌĂŶĚĞƌ ĞŶ ĂĂŶŐĞƉĂƐ Žŵ ďLJ ŵLJ ůĂŶĚƌĞŝƐďĞŚŽĞŌĞƐ ƚĞ ƉĂƐ͘ ŝƚ ŝƐ ŵLJ ŚĞĞů ĞĞƌƐƚĞ ŵŽƚŽƌ ŽŽŝƚ ĞŶ ͚Ŷ ǁĂƌĞ Ɛŝŵů ǀĂŶ ŵLJ ǀƌLJŚĞŝĚ ĞŶ ŵLJ ƉĂƐƐŝĞ ǀŝƌ ƌĞŝƐ͘ ŝƚ ŝƐ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐ ƉĞƌĨĞŬ͕ ŵĞƚ ŶĞƚ ĚŝĞ ƌĞŐƚĞ ŚŽĞǀĞĞůŚĞŝĚ ŬƌĂŐ Žŵ ƉƌĞƚ ƚĞ Śġ͘ Ŭ ŝƐ ŵĂů ĚĂĂƌŽŽƌ Žŵ ĚŝĞ ŚĂŶĚƌĂƚ ƚĞ ďĞƐƚƵƵƌ ĞŶ Ěŝƚ ŚĞƚ ŵLJ ƚŽƚ ĚƵƐǀĞƌ ŽƉ ŵLJ ƌĞŝƐĞ ĚĞƵƌ ƵƐƚƌĂůŝģ ŶŽŐ ŶŝĞ ŝŶ ĚŝĞ ƐƚĞĞŬ ŐĞůĂĂƚ ŶŝĞ͘͟ Ύsŝƌ ĚŝĞ ŚĞůĞ ŚĞƌďŽƵ ƉƌŽũĞŬ ĞŶ >ŝĂŵ ƐĞ ĂǀŽŶƚƵƌĞ͕ ŐĂĂŶ ůŽĞƌ ŐĞƌƵƐ ŽƉ ƐLJ zŽƵdƵďĞͲŬĂŶĂĂů ;>ŝĂŵ DĐ<ĞŶnjŝĞͿ͕ ŽĨ ǀŽůŐ ŚŽŵ ŽƉ /ŶƐƚĂŐƌĂŵ͗ ΛůŝĂŵ͘ŵĐŬĞŶnjŝ͘LJƚ

Jou kans om te wen!

^ƚƵƵƌ ǀŝƌ ŽŶƐ ĨŽƚŽ͛Ɛ ǀĂŶ ũŽƵ ĞŶ ũŽƵ ƌLJĚŝŶŐ ĞŶ ƐƚĂĂŶ ͚Ŷ ŬĂŶƐ Žŵ ͚Ŷ ŐĞƐŬĞŶŬƉĂŬ ƉƌŽƉǀŽů ďƌĂĂŝͲ ĞŶ ŬŽŽŬƐƉĞƐĞƌLJĞ ƚĞƌ ǁĂĂƌĚĞ ǀĂŶ Zϭ ϬϬϬ ǀĂŶ ^ĐĂůůŝ͛Ɛ ^ƉŝĐĞ ƚĞ ǁĞŶ͘ ^ĐĂůůŝ͛Ɛ ʹ ŵĞƚ ͚Ŷ ŐĞƵƌ ǀŝƌ ĞůŬĞ ƐŵĂĂŬ ʹ ǁŽƌĚ ǀĞƌƐƉƌĞŝ ĚĞƵƌ Exclusive Products en is ook beskikbaar op www.takealot.com. Kontak: marzanne@exclproducts.co.za | +27 82 902 3456 ^ƚƵƵƌ ũŽƵ ŝŶƐŬƌLJǁŝŶŐƐ ŶĂ ŝŶĨŽΛϰdžϰĂĨƌŝŬĂ͘ĐŽŵ ;KŶĚĞƌǁĞƌƉ͗ ͞DLJ ZLJĚŝŶŐ͟Ϳ͘ ^ůƵŝƚ ĚŝĞ ǀŽůŐĞŶĚĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŝŶ͗ • ĞƐƚƵƵƌĚĞƌďĞƐŽŶĚĞƌŚĞĚĞ ;ŶĂĂŵ ĞŶ ĂƌĞĂ ǁĂĂƌŝŶ ũLJ ǁŽŽŶͿ ͻ sŽĞƌƚƵŝŐďĞƐŽŶĚĞƌŚĞĚĞ ;ũĂĂƌŵŽĚĞů͕ ĞŶũŝŶŐƌŽŽƩĞ͕ ĞŶƐͿ • Bynaam vir die voertuig (indien van toepassing) • Hoekom jy so mal oor jou ryding is

My Vierwiel Vennoot VOERTUIG BESONDERHEDE: 2007 Land Rover Discovery 3 (G4 Challenge #29) BESTUURDER: Wyle Peter Craig Loveland (Rabbiddog) en nou sy jare-lange lewensmaat, SueAnne MacRae

Een van die konsepte wat mense wat nie landreise onderneem nie, nie aldag kan begryp nie is ons verhouding met ons voertuie.

Dit is nie bloot ‘n kar nie – dit is ons alles. Dit is ons huis weg van die huis, ons avontuur-vennoot en soveel meer. Vir SueAnne MacRae is dit ‘n lewende tapisserie van die liefde tussen haar en haar oorlede lewensmaat, Peter Loveland, die oorspronklike eienaar en bestuurder van hierdie besondere Land Rover.

D

ie HSE TDV6 met sy kenmerkende oranje kleur het as voertuig nommer 29 aan die Land Rover G4 Challenge deelgeneem, so dit is ‘n taamlik spesiale ŝƐĐŽǀĞƌLJ ĞŶ ŝƐ ƐƚĞĞĚƐ ŝŶ ƐLJ ŽŽƌƐƉƌŽŶŬůŝŬĞ ŬŽŵƉĞƟƐŝĞ ƚŽĞƐƚĂŶĚ͘ ŝĞ ǀŽĞƌƚƵŝŐ is liefderik as die ‘Orange Monster’ gedoop en was eenkeer amper bokveld toe weens ‘n byna terminale enjinprobleem met die kru kas.

ZĂďďŝĚĚŽŐ ;ƐŽŽƐ WĞƚĞƌ ŽŶĚĞƌ ƐLJ ŵĞĚĞͲĂǀŽŶƚƵƌŝĞƌƐ ŽƉ ĚŝĞ ϰdžϰ ĐƟŽŶ 'ƌŽƵƉ ĂĂŶůLJŶ forum bekend gestaan het) wou egter niks daarvan hoor nie. “Hy was vasbeslote om die Landy nie af te skryf nie en het eerder die enjin laat herbou en restoureer,” vertel sy lewensmaat van 20 jaar, SueAnne MacRae. Sy sê Peter was baie geheg aan die Discovery.

“As jy daardie oranje Landy gesien het, het jy geweet Loveland sit agter die stuur. Hy was erg passievol oor sy ryding,” sê sy. ŝĞ ƉĂĂƌƚũŝĞ ŚĞƚ Ěŝƚ ŐĞŶŝĞƚ Žŵ ƐĂĂŵ ƚĞ ƌĞŝƐ ĞŶ WĞƚĞƌ ŚĞƚ ^ƵĞ ŶŶĞ ĂĂŶ ŚŝĞƌĚŝĞ ĨĂŶƚĂƐƟĞƐĞ leefstyl voorgestel en haar alles van veldry geleer. Hulle het baie onvergeetlike oomblikke ŝŶ ĚŝĞ >ĂŶĚLJ ƐĞ ŬĂũƵŝƚ ŐĞĚĞĞů ĞŶ ^ƵĞ ŶŶĞ ŚĞƌƌŽĞƉ ͚Ŷ ŬĞĞƌ ǁĂƚ ŚƵůůĞ ĚŝĞ ƚůĂŶƟƐͲĚƵŝŶĞ verken het. “Ons het heerlik tussen die duine gespeel en Peter was so trots op sy Landy wat deur die sand gevlieg het,” onthou sy. “Natuurlik het hy sy trots na die pret uiters sorgvuldig skoongemaak. Daar was oral sand, maar hy het nie omgegee nie – al waaroor

hy kon praat, is hoe goed die voertuig gevaar het!”

SueAnne sê Peter het soos ‘n trotse pa geklink wanneer hy oor die Land Rover gesels het en omdat dit hom na soveel afgeleë plekke geneem het, het hy ‘n miljoen stories gehad.

Hy was baie lief vir kampeer en om na die verste uithoeke van hierdie land te reis, op soek na die volgende groot avontuur.

Die geliefde Rabbiddog is in Junie vanjaar oorlede, nadat hy ‘n hartaanval gekry het terwyl hy sy veldry sleepwa geskuif het. “Hy het gedoen waarvoor hy lief was tot die einde toe,” sê SueAnne. Sy ry nou die Orange Monster en beplan om voort te gaan met al die avonture wat hulle oorspronklik saam beplan het, insluitend ‘n reis na Baviaanspoort.

“Die Landy is die tapisserie van ons liefde – ons sal na jou kom soek deur 1 000 ǁġƌĞůĚĞ ĞŶ ϭϬ ϬϬϬ ůĞĞŌLJĞ ƚŽƚĚĂƚ ŽŶƐ ũŽƵ kry, Rabbiddog.”

Soos alle G4 Challenge-voertuie, is die Orange Monster toegerus met die volgende: • Dakrak • Hella Xenon dakligte • Mantec stuur- en tenkskerms • Interne vragskerms • Goodyear MT/R bande • Warn 9000XP wen-as Q

Wen met Avontuur Afrika & Tentco Hoe om in te skryf:

^ƚƵƵƌ ĞĞŶǀŽƵĚŝŐ ͚Ŷ ĨŽƚŽ ʹ ŵŝŶƐƚĞŶƐ ϭD ŝŶ ŐƌŽŽƩĞ ʹ ǀĂŶ ũŽƵ ĞŶ ũŽƵ ǀŽĞƌƚƵŝŐ ŶĂ ŝŶĨŽΛϰdžϰĂĨƌŝŬĂ͘ĐŽŵ ;ŽŶĚĞƌǁĞƌƉ͗ sŝĞƌǁŝĞů sĞŶŶŽŽƚͿ͘ ^ůƵŝƚ ĚŝĞ ǀŽůŐĞŶĚĞ ŝŶůŝŐƟŶŐ ŝŶ͗ • • • • • • • •

Bestuurderbesonderhede Voertuigbesonderhede (jaar model en variant) Voertuig se bynaam (indien relevant) ĂŶƉĂƐƐŝŶŐƐ ĞŶ ǁLJƐŝŶŐƐ ƚŽƚ ĚƵƐǀĞƌ ŐĞŵĂĂŬ ;ĞŶ ǁĂƩĞƌ ĚĂĂƌǀĂŶ ŝƐ ĚŝĞ ŶƵƫŐƐƚĞͿ Gunsteling herinnering of reis met die voertuig Jou droombestemming Top wenk vir avonturiers en ontdekkingsreisigers Hoekom jy mal oor jou ryding is

Bepalings en voorwaardes:

82

BLADSY

Die beslissing rakende uitgesoekte inskrywing berus uitsluitlik op die Avontuur Afrika-span en geen korrespondensie omtrent die aangeleentheid sal gevoer word nie. | Sou die ƉƌLJƐďŽƌŐƐŬĂƉ ĚĞƵƌ dĞŶƚĐŽ ŽŶƩƌĞŬ ǁŽƌĚ͕ ďĞŚŽƵ ǀŽŶƚƵƵƌ ĨƌŝŬĂ ĚŝĞ ƌĞŐ ǀŽŽƌ Žŵ ŝŶƐŬƌLJǁŝŶŐƐ ƚĞ ƉƵďůŝƐĞĞƌ ƐŽŶĚĞƌ Žŵ ĞŶŝŐĞ ƉƌLJƐĞ ƚŽĞ ƚĞ ŬĞŶ͘ ͮ ǀŽŶƚƵƵƌ ĨƌŝŬĂ ĞŶ dĞŶƚĐŽ ďĞŚŽƵ ĚŝĞ ƌĞŐ ǀŽŽƌ Žŵ ĞŶŝŐĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ ǁĂƚ ŝŶ ƉƌŽŵŽƐŝĞͲ ŽĨ ďĞŵĂƌŬŝŶŐƐŵĂƚĞƌŝĂĂů ǁĂƚ ǀŝƌ ŚŝĞƌĚŝĞ ǀĞůĚƚŽŐ ŽŶƚǁŝŬŬĞů ŝƐ͕ ŽƉ ĞŶŝŐĞ ŐĞƐŬŝŬƚĞ ƉůĂƞŽƌŵƐ ƚĞ ͮ ŝĞ ƉƌLJƐ ŬĂŶ ǀĞƌƐŬŝů ǀĂŶ ĚŝĞ ǀŽŽƌďĞĞůĚ ǁĂƚ ŐĞǁLJƐ ǁŽƌĚ͘

*The tyre sealan t cannot be used to repair damag e to the sidewall of a tyre. To seal tyre puncture s up to 6mm wide.

Be road ready Tyre care: We’ll help you handle the pressure Get the best out of your t yres, even in the t oughest condit ions. With OSR AM’s range of and when ever you n eed to. Maintain the ideal pressure to optimise handling and fue l econom y, reduc e wear and tear, and lower your risk of a blowout. Whatever lies ahead, be road re ady.

Discover our n ew range of t yre care product s at osram .com/tyre-care

Tyre care

Air purifier

Inspection lights

Battery care

Dash cameras

OSRAM Lighting (Pty) Ltd Roger Subramani Business Development Manager +27 (0)10 221 4017 R.Subramani-ext@osram.com

DIE SPLINTERNUWE

COROLLA CROSS

OORSKRY ALLE PERKE

Ons stel bekend die splinternuwe Corolla Cross.

Oorskry alle perke in Toyota se nuwe sportnutsvoertuig. Met toonaangewende bagasieruim, moderne tegnologie, Toyota se gevorderde Safety Sensepakket, uitstekende reisgenot en ‘n hibriede opsie, is die Corolla Cross die perfekte oorgang van drome na werklikheid.

Oorskry alle perke in die splinternuwe Corolla Cross.

Toyota SA

@ToyotaSA