INTRO In het vorige hoofdstuk stelden we ons de vraag of mensen een vrije wil hebben. Daarop is geen duidelijk antwoord te vinden. Wij kunnen ons heel moeilijk inbeelden dat we geen vrije wil hebben. In ons leven maken we voortdurend keuzes. Gewoonlijk gaan we ervan uit dat we die keuzes in vrijheid maken, dat ze uitgaan van een vrije wil. Zijn sommige keuzes en handelingen slecht en andere goed? Waarom dan? Het zijn vragen die ook binnen de filosofie een lange geschiedenis kennen. In dit hoofdstuk zullen we een blik werpen op enkele populaire stromingen binnen de ethiek, ofwel de moraalfilosofie. Ethiek is het domein van de filosofie dat gaat over hoe mensen zouden moeten handelen om goed te handelen. Nadenken over het goede of het slechte kan en doet
HET VERHAAL VAN MILAN
IN
iedereen. In dit hoofdstuk zul je zelf filosofisch nadenken over ethische (= morele) kwesties.
Milan is een dokter. Eén van zijn patiënten is hiv-
positief en krijgt dadelijk een bloedtransfusie. De
hiv-patiënt vertelt aan Milan dat hij zoveel mogelijk andere mensen met hiv zal besmetten zodra hij het ziekenhuis heeft verlaten. De patiënt vertelt
N
dat in vertrouwen tegen de dokter waardoor Milan gebonden is door zijn beroepsgeheim. Hij heeft geen wettelijke manier om de patiënt tegen te houden. Plots schiet het Milan te binnen dat hij de medicatie van de patiënt kan vergiftigen voordat zijn patiënt de kans krijgt om anderen te besmetten.
VA
Zou Milan de patiënt moeten vergiftigen?
BREINBREKER
In dit hoofdstuk zul je in vier stappen een antwoord formuleren op deze breinbreker:
“Mag je iets alleen maar doen als je daarmee meer geluk bereikt?”
Forum
©
Een tram rijdt tegen hoge snelheid naar een splitsing. Aan de ene kant ligt één persoon gebonden op de spoorweg. Aan de andere kant liggen er vijf personen gebonden op de spoorweg. Momenteel rijdt de tram naar de kant waar er vijf personen liggen. Jij staat toevallig net naast een spoorschakelaar waarmee je de
HOOFDSTUK 4
tram van richting kunt laten veranderen. Offer je de ene persoon op om er zo vijf te redden?
97
