DENKSTAP 3
Is ‘goed zijn’ verplicht?
De filosofie van Epicurus zegt niet zozeer dat een bepaalde morele keuze goed of slecht is. Om over meer specifieke morele dilemma’s na te denken, zijn er stromingen die beter gepast zijn. De eerste stroming die besproken zal worden is die van de intentie-ethiek: Is een keuze of handeling goed als de gedachte erachter goed is? Verraad je vriend. a
IN
1
Bekijk de trailer van The Invention of Lying bij het onlinelesmateriaal. Beantwoord daarna de vragen onder het kader.
Good to know The Invention of Lying
In The Invention of Lying spreekt iedereen altijd de waarheid. Het concept van liegen is daarom onbegrijpelijk voor de mensen. Iedereen zegt altijd heel
N
eerlijk wat hij of zij denkt ongeacht of het kwetsend is of niet. Tot Mark plots een ingeving heeft en inziet dat hij kan kiezen wat hij zegt en dus ook kan
liegen. De film toont ook aan dat liegen niet enkel ‘liegen’ is. Denk maar aan je lievelingsfilm. Alle acteurs moeten doen alsof ze iemand anders zijn. Niets van wat ze zeggen, menen ze echt. Vaak wordt er ook een verhaal verzonnen dat helemaal niet echt gebeurd is. Daarom zijn creatieve uitingen zoals films niet
VA
mogelijk in die wereld. Mark vergaart door te liegen al snel een fortuin en groeit uit tot een echte bekendheid.
1→ Stel dat jij in een wereld leeft waarin liegen niet bestaat. Zou jij leugens gebruiken om succesvol te worden zoals Mark in de film?
2→ Mark gebruikt geen leugens om anderen kwaad te doen. Hij liegt met goede bedoelingen om zijn eigen leven en dat van anderen te beteren, ook al loopt dit niet altijd goed af. Vind je dat het liegen van Mark goed is of slecht is? Waarom?
4.5
©
Gevolg of intentie
Om een morele keuze of handeling goed of slecht te noemen, kun je ofwel kijken naar gevolgen ervan, ofwel kun je kijken naar de bedoeling of intentie erachter. Ethische theorieën die kijken naar gevolgen, behoren tot de gevolgenethiek. Hier is enkel het resultaat van belang ongeacht de bedoeling of intentie die erachter zit. Iets is slecht als de uitkomst slecht is, zelfs al handel je met de beste bedoelingen.
de bedoeling of intentie van belang, ongeacht de gevolgen. Iets is goed als de intentie erachter goed is, ook al zijn de gevolgen dat niet.
HOOFDSTUK 4
Ethische theorieën die kijken naar de intentie, behoren tot de intentie-ethiek. Hier is enkel
111
