SÖYLEŞİ
DONATELLA DI CESARE SÖYLEŞİ: ŞEHRE DÖNEN FELSEFE Kadir Filiz Roma Sapienza Üniversitesi felsefe bölümünde profesör olan Donatella di Cesare ondan fazla kitabın ve birçok sayıda makalenin yazarıdır. Aynı zamanda İtalya ve Almanya’daki gazete ve dergilerde birçok köşe yazısı kaleme almıştır. Öğrencisi olduğu Hans-Georg Gadamer’in hermenötik felsefesi, di Cesare’nin düşüncesinde ve felsefe yapma tarzında önemli bir yere sahiptir. Günümüz dünyasını ilgilendiren göçmenlik, terör, işkence, yabancılık gibi canlı ve somut meselelere derin felsefi analizler sunan di Cesare’nin kitapları birçok dile çevrilmiştir. Türkçe’de Egemen Virüs: Kapitalizm Nefessiz Bırakır (Pinhan Yayınları, 2020) isimli bir kitabı, dergimizde ise “Göçmenlere Karşı Ulus Devlet” (59) ile “Beraber Yaşamanın Meydan Okuyuşu” (64) isimli makaleleri yayınlanmıştır. Genel bir soruyla başlamak istiyorum. Fenomenoloji ve hermenötik arasındaki ilişki hakkında ne düşünüyorsunuz? Gadamer’in son öğrencilerindendiniz ve hermenötik felsefeye bağlı bir düşünür olarak tanınıyorsunuz. Gadamer’de olduğu gibi sizin düşünceniz de fenomenoloji hareketinden mi ortaya çıktı? Size göre hermenötik felsefi bir faaliyetin neresinde duruyor? Fenomenoloji, düşüncemin gelişimi boyunca, hatta Gadamer’den bile önce, şüphesiz hep çok önemli bir rol oynadı. Tübingen Üniversitesi’ndeki doktora yıllarımda Alman İdealizmi, Hegel ve Schelling’in yanında Husserl de çalışılıyordu. İtalya’da ise daima felsefe 28 sayı 66 01 | 2021
sabah ülkesi
tarihi ön plandaydı ve bu tarihsel yaklaşımın hâlâ baskın olduğunu belirtmek gerek. Roma’daki çalışmalarım esnasında antik felsefe, özellikle de Platon çalıştım. Almanya’ya geldiğimde ise uzun bir süredir aradığımı bulmuştum: fenomenolojik bakış açısı. Benim için o günlerden bugüne özgürleştirici işlevini hiç kaybetmemiş olan Husserl’in “zurück zu den Sachen selbst!” (Şeylerin kendilerine geri dönelim!) ilkesini hep çok ciddiye aldım. “Şeylerin kendilerine” geri dönmeliyiz ve tam da buradan başlayarak felsefe yapmalıyız, zira bu ilke, felsefeye formüllerin ve soyut metafizik yapıların darboğazından çıkış yolunu gösteriyor. Söylemeye çalıştığım şey