ONDERNEMEN MET MENSEN - CYBERCRIMINALITEIT
Zwarte schermen
BEDRIJVEN STEEDS KWETSBAARDER VOOR CYBERCRIMINALITEIT
Tekst: Toon van der Stok en Sil Biesbroek Illustratie: Catherine Willemse
Het overkomt grote en kleine bedrijven: opeens gaan de computers op zwart. Geen boekhouding meer, geen overzicht van het werk en de hele administratie onbereikbaar. Het is het resultaat van hackers die je bestanden gijzelen. Of je nu losgeld betaalt of opnieuw begint met je administratie, het effect is hetzelfde: grote financiële schade en misschien eindelijk maatregelen om het tegen te gaan.
‘JE WERELD STORT IN, JE KUNT NERGENS MEER BIJ’
10
GRONDIG 9 2020
Bij Peter Folkertsma uit Ginnum van het gelijknamige loon- en grondverzetbedrijf gebeurde het zo’n drie jaar geleden. Op een ochtend startte het computersysteem niet meer. De eerste reactie: nog een keer opstarten en dan werkt het wel. Het werkte echter niet. Geen nood, dacht Folkertsma, ik heb mijn back-ups in orde. Elke dag na vijf uur maakte hij namelijk een dubbele back-up op twee aparte NAS’en op vier kilometer afstand, waarmee hij waarschijnlijk al veel meer zorg besteedde aan een back-up dan het gemiddelde cumelabedrijf. Echt groot werd de schrik toen bleek dat de back-up
tot hetzelfde resultaat leidde. Niets lekker verder werken, maar ook zwarte schermen en geen toegang tot de bedrijfsadministratie. De oorzaak zat in het gekozen systeem. De back-up gebeurde ‘s nachts en dus waren de laatste weggeschreven bestanden ook geïnfecteerd. Het enige wat hij terugzag, waren versleutelde bestanden. “Dan stort je wereld in, want je kunt echt nergens meer bij. Je kunt ook helemaal niets meer, want als je alles hebt geautomatiseerd, heb je niets waarop je kunt terugvallen. Zelfs negentig procent van de facturen gaat digitaal, dus ook daar kun je nergens op aansluiten.”
