VISIE
GENDERPROFESSOR SABINE OERTELT:
Foto: Radboudumc.
“ZELFS MANNELIJKE EN VROUWELIJKE CELLEN
KUNNEN VERSCHILLEND REAGEREN”
Iedereen die werkzaam is in de gezondheidszorg, is zo langzamerhand doordrongen van het feit dat hartklachten zich bij vrouwen anders kunnen uiten dan bij mannen. Maar niet alleen de vrouwen- en mannenharten zijn verschillend, ook op andere gebieden moet er in de geneeskunde onderscheid gemaakt worden tussen mannen en vrouwen.
“Het probleem is dat onderzoek in de
op een flinke achterstand in diagnose en
vrouwelijke cellen kunnen verschillend
geneeskunde jarenlang alleen op mannelijke
behandeling hadden gelegen.
reageren. Bij het tweede niveau, het genderniveau, gaat het om vragen rondom de
lichamen was geconcentreerd, zelfs de proefdieren waren mannelijk. Dat betekent
Het onderzoek naar de rol van geslacht en
genderidentiteit. Voelt de patiënt zich man
dat standaarddiagnoses, geneesmiddelen
gender is momenteel hot en happening
of vrouw of ‘non-binair’? Is dat van invloed
en therapieën bijna allemaal uitgaan van het
binnen de geneeskunde. “Waar we ook
op de manier waarop hij of zij vertelt over
mannelijk lichaam.” Sabine Oertelt-Prigione
kijken, we zien verschillen”, aldus Oertelt.
de symptomen? En heeft de zorgverlener
is hoogleraar Gender in Primary and
Bijvoorbeeld ook bij disciplines die misschien
bepaalde verwachtingen bij deze patiënt?
Transmural Care – te vertalen als hoogleraar
niet zo voor de hand liggen, zoals de
En ook: wat verwacht de maatschappij van
Gendersensitieve geneeskunde – aan het
immunologie.” En dan gaat het niet alleen
een man of vrouw? En speelt dat een rol bij
Radboudumc in Nijmegen. Die gender-
om de (biologische) sekseverschillen tussen
de toegang tot de zorg?”
sensitieve geneeskunde startte zo’n twintig
man en vrouw, ook gender speelt een rol.
tot dertig jaar geleden, toen begon door te
“We onderzoeken zodoende twee niveaus.
VEEL MEER BIJWERKINGEN
dringen dat de symptomen van hart- en
Bij het eerste niveau gaat het om de bio-
Een goed voorbeeld van de noodzaak van
vaatziekten bij mannen en vrouwen
logische verschillen tussen man en vrouw.
gendersensitief onderzoek is volgens Oertelt
verschillen, waardoor vrouwen lange tijd
En dat gaat ver, want zelfs mannelijke en
de kwestie bijwerkingen. “Uit Amerikaans
6
UA042020
