HMP 82 HammerFall

Page 61

ADRZEJ NOWAK (1959-2022) Rok 2022 zaczął się fatalnie - 4 stycznia zmarł Andrzej Nowak, jeden z pionierów heavy metalu w Polsce, założyciel zespołu TSA. I chociaż kolejne tygodnie obfitowały w równie tragiczne informacje o odejściu gigantów tej miary co Burke Shelley, Meat Loaf i Roman Kostrzewski, to jednak ze śmiercią Andrzeja fanom było chyba najtrudniej się pogodzić, była to informacja dla większości bardzo zaskakująca, nawet jeśli ktoś wiedział o Jego problemach ze zdrowiem. Wydawało się, że po wydarzeniach roku 2012, kiedy miał wylew i Jego życie naprawdę wisiało na włosku nic Go już nie złamie, skoro zdołał wrócić nie tylko do zdrowia, ale też artystycznej i koncertowej formy. Niestety, tym razem nie udało Mu się wywinąć kostusze, świat polskiego rocka poniósł ogromną stratę. Odszedł nie tylko wspaniały muzyk, ale też wielka osobowość, ogromna indywidualność naszej sceny. Kiedy mówi się o Andrzeju Nowaku pierwsze, co przychodzi na myśl to oczywiście TSA, zespół legendarny i jeden z prekursorów ciężkiego rocka w Polsce. Na początku lat 80. było to na naszej scenie prawdziwe objawienie, koncertowa petarda, co potwierdzał debiutancki "Live", ale też zespół bardzo świadomy tego, co chce osiągnąć w studio, to z kolei dokumentowały albumy "TSA" i "Heavy Metal World". Bardzo mocnym punktem grupy był wtedy gitarowy duet Andrzej Nowak - Stefan Machel: kto chociaż raz doświadczył potęgi brzmienia TSA na żywo, już nigdy o zespole nie zapomniał, nawet jeśli szybko "wyrastał" z rocka czy z metalu. Po nagraniu trzeciej płyty Andrzej rozstał się z TSA. Grupa już z Antonim Degutisem próbowała robić karierę za granicą i przetrwać na rodzimym rynku, walcząc o wydanie kolejnego LP "Rock 'N' Roll", co z powodu utarczek z cenzurą udało się dopiero po ponad dwóch latach od jego nagrania. W tym czasie Andrzej Nowak w najlepsze grał bluesa i rocka, współpracując z Martyną Jakubowicz, legendarnym już wtedy Tadeuszem Nalepą i Leszkiem Winderem. Brał też udział w nagraniu kultowego materiału "I Ching" czy współtworzył efemeryczny skład Harley Davidson Band. Ciągnęło go jednak do TSA, ale paradoksalnie to za Jego sprawą doszło w zespole w roku 1989 do kolejnego rozłamu - motocykle okazały się ważniejsze. Trzeba też jednak podkreślić, że już wkrótce naprawił ten błąd, rozpoczynając po raz kolejny współpracę z Markiem Piekarczykiem, czego efektem był powrotny album "52 dla przyjaciół", co wkrótce zakończyło się ponownym zejściem najsłynniejszego składu Piekarczyk/Nowak/Machel/Niekrasz/Kapłon. Zespół był wtedy w wyśmienitej formie, ale niestety tylko raz potwierdził to w studio, wydając w roku 2004 powrotny album "Proceder". Fanom pozostawały koncerty, na których muzycy zwykle wznosili się na wyżyny, nawet jeśli czasem byli na siebie obrażeni, a Andrzej szalał na scenie, grając natchnione solówki. Miał też już wtedy swój solowy zespół Złe Psy, grający blues rocka. Pierwszy album "Forever" (2002) trafił tylko do najzagorzalszych fanów artysty, ale już wydany 10 lat później CD "Polska" cieszył się znacznie większym zainteresowaniem, głównie za sprawą różnie interpretowanego przeboju "Uro-

dziłem się w Polsce", a dyskografię Złych Psów zamknął album "Duma" (2017). Owe płyty były też dowodem nieukrywanego nigdy patriotyzmu Andrzeja, jednak w czasach coraz większej politycznej poprawności były też odbierane bardzo różnie. Te dziwne reakcje czy próby nadinterpretacji jego postawy i poglądów bardzo Go irytowały, był jednak osobą zbyt niezależną i konsekwentną, żeby zmienić front pod dyktatem opinii publicznej. Do tego zawsze był szczery, bezkompromisowy i w 100% prawdziwy, nigdy nie udając kogoś innego. Zdawał sobie sprawę z własnej wartości, ale nie zadzierał nosa, nie był jedną z niedostępnych gwiazd. Wielokrotnie słyszałem opinie, że był trudny, konfliktowy i wybuchowy, ale osobiście, najpierw jako fan, a później też jako dziennikarz, nigdy tego nie doświadczyłem. Przeciwnie, wielokrotnie byłem świadkiem sytuacji, jak potrafił oddać komuś ostatnią kostkę, a grał tylko określoną marką Gibsona, ściąganą z USA, cierpliwie pozował do zdjęć i rozmawiał z fanami, albo dzielił się z nimi jedzeniem z garderoby. Co istotne wszyscy byli dla niego ważni, nie różnicował ludzi na zasadzie: wieloletni fan zespołu to ktoś, a młodzik, dopiero zaczynający słuchać TSA, ktoś gorszy - pewnie dlatego ci młodsi słuchacze byli w niego tak wpatrzeni, a miewałem też wywiady z Andrzejem, przy których asystowali fani, wsłuchując się w to co mówi. Wbrew pozorom można było z nim porozmawiać nie tylko o muzyce i pitbullach, lubił też pożartować. Rozumieliśmy się zresztą doskonale jako dwaj pasjonaci: on dzielił się ze mną radością ze zdobycia jakiejś trudno dostępnej części do motocykla, ja opowiadałem mu o ostatnich winylowych nabytkach. Po ostatnim powrocie TSA i jarocińskim koncercie mieliśmy rozmawiać po raz kolejny, niestety nie udało się. Nie będzie też kolejnej płyty TSA, na co, podobnie jak tysiące innych fanów, w skrytości ducha liczyłem - nieodwołalnie w polskiej muzyce skończyła się kolejna epoka. Tym bardziej cieszę się, że miałem okazję poznać Andrzeja nie tylko jako wybitnego muzyka, ale też jako człowieka. Dzięki temu "Heavy Metal World", "Bardzo groźna księżniczka i ja", "Sen szaleńca", "Blues Forever", "Proceder", "Polska" i dziesiątki innych płyt powstałych z Jego udziałem nabierają zupełnie innego, bardziej osobistego charakteru. Wojciech Chamryk Zdjęcia: Elżbieta Piasecka-Chamryk

ANDRZEJ NOWAK

61


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

Bad Taste

23min
pages 192-196

Freaks And Clowns

34min
pages 181-187

Livin Fire

9min
pages 190-191

Sainted Sinners

8min
pages 188-189

Show Ya

8min
pages 178-179

Crystal Ball

10min
pages 174-175

Bogusław Balcerak’s Craylord

8min
pages 176-177

Rhapsody Of Fire

4min
page 173

Burning Point

4min
page 172

Dragon Sway

7min
pages 166-167

Hrom

5min
page 171

Elvenking

17min
pages 168-170

Bomber

17min
pages 162-165

Morgul Blade

10min
pages 158-159

Death Has Spoken

9min
pages 160-161

The Neptune Power Federation

4min
page 157

Wolftooth

6min
pages 154-155

Smith / Swanson

6min
pages 152-153

In Aevum Agere

4min
page 156

Metal Cross

9min
pages 150-151

Heir Apparent

9min
pages 146-147

Airforce

4min
page 149

Spitfire

4min
page 148

Custard

8min
pages 144-145

Martyr

8min
pages 142-143

Vanexa

8min
pages 140-141

Kill Ritual

8min
pages 138-139

Maule

10min
pages 136-137

Destructo

10min
pages 128-129

Crisix

12min
pages 130-133

Home Style Surgery

10min
pages 134-135

Shock Wave

9min
pages 126-127

Vicious Knight

9min
pages 122-123

Bastet

4min
pages 124-125

Lynx

8min
pages 120-121

Scavenger

10min
pages 118-119

Memory Garden

4min
page 113

Exploder

10min
pages 116-117

Perpetual Etude

9min
pages 114-115

Bulletproof

4min
page 112

Ereb Altor

8min
pages 110-111

The Sonic Overlords

4min
page 109

Evil Hunter

10min
pages 104-105

Gallileous

14min
pages 106-108

Diaboł Boruta

15min
pages 97-99

Burning

8min
pages 102-103

Acheolus

10min
pages 100-101

Lucille

12min
pages 94-96

Mentor

15min
pages 88-91

Wreck-Defy

11min
pages 92-93

The Three Tremors

12min
pages 84-87

Sabaton

8min
pages 82-83

Destruction

11min
pages 79-81

Tankard

12min
pages 76-78

Stos

29min
pages 70-75

Roman Kostrzewski

6min
pages 68-69

Budgie

22min
pages 64-67

Savage Grace

8min
pages 62-63

Andrzej Nowak

4min
page 61

David Reece

24min
pages 56-60

Scream Maker

29min
pages 36-41

CETI

9min
pages 46-47

Amorphis

10min
pages 48-50

Aquilla

20min
pages 42-45

Tony Martin

16min
pages 51-53

Alcatrazz

10min
pages 54-55

Crystal Viper

16min
pages 32-35

Magnus

33min
pages 26-31

Saxon

9min
pages 16-17

Saxon

8min
pages 14-15

HammerFall

12min
pages 7-9

Annihilator

23min
pages 18-21

Voivod

16min
pages 22-25

Intro

6min
page 3

Wolf

14min
pages 4-6

HammerFall

21min
pages 10-13
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.