Halk Biliminde Bir Devrim Öncüsü
PERTEV NAİL BORATAV Boratav ‘ın folklor sevdası İstanbul Erkek Lisesi son sınıfında okurken başladı. Sosyoloji hocası Hilmi Ziya İlken, derslerinde folklora ağırlık verir. Bu dersler Boratav’ın ilgisini körükler. İlken bu ilginin farkına varır. Boratav’a bir folklor araştırma kılavuzu verir. Ve bu konuda deneme çalışması yapmasını ister. Okulun bitmesi ile birlikte Pertev Naili Boratav, babasının Kaymakamlık görevini sürdürdürdüğü Mudurnu’ya gider. Burada hocasının verdiği kılavuzdan yararlanarak folklor araştırması yapmaya başlar.Çalışmasında ilk masallarını ona masalı sevdiren annesinden alır. Mudurnu’nun Abantdibi köylerindeki araştırmalarında; “Altın tas içinde kınan ezilsin Gümüş tarak ile zülfün düzülsün Ananın babanın nazlı kızısın Gelin kınan al olsun Burda dirliğin bal olsun diye” başlayan gelin ağlatma türküleriyle beraber çok çeşitli yöre türkülerini de toparlar. Türkülere, yörede anlatılan destanları, masalları, fıkraları da ekler. Bu çalışmasında Abantdibi köylerinin coğrafi yapısına, insanların birbirleriyle olan ilişkilerine ve inanışlarına da yer verir. Bu çalışma Boratav’ın ilk denemesidir. Boratav ‘ın bu çalışmalarını yaptığı sırada Anadolu’da dolu doludur. Çukurova’dan bozlak sesleri göğe ağar. Yüce dağlardan yanık kaval sesleri yükselir. Bir kahvede aşıklar atışır. Sivas’ta, Pir Sultan canları semaha döner.
13
onurlu aydinlar 2.indd 13
11/5/14 8:22 PM