gazellerin usta sesi sustu KAZANCI BEDİH
Urfa denilince akla ilk gelenlerdendir, gazeller ve sıra geceleri. Gazeller hüzün ve acı doludur. Ulaşılamayan ama ölesiye sevilene yakılır. Sözlerinde, namelerinde, hep hüznü taşır. Urfa’nın halk kültüründe önemli bir yer tutar gazeller, hoyratlar gibi. Gazellerin okunduğu yerlerin başında da sıra geceleri gelir. Sıra geceleri, bugün televizyonlarda ve birçok eğlence mekanında içi boşaltılarak yapıldığı gibi değildir. Buralarda, reyting ve para uğruna, bir halkın yüzlerce yıllık kültürel değerleri yozlaştırılmakta, asimile edilerek bozulmaktadır. Geleneksel sıra geceleri, ismini, arkadaş grubu arasında bir sıraya göre yapılıyor olmasından alır. Var olan sıraya mutlaka özen gösterilerek, sırayla bir kişinin evinde toplanılarak yapılır. Bu sıra gecelerinde mutlaka uyulması gereken kurallar vardır. Kimse bir önceki evden daha az ya da daha çok ikramda bulunamaz. Asla içki içilmez ve sadece erkeklerin bir arada olduğu toplantılardır. Değişmez yiyeceği, çiğ küfte ve tatlıdır. Ülke gündemi üzerine sohbetler edilir; kimi zaman da ortak kararlar alınır. Daha sonra birlikte, herkesin katılımıyla gazeller okunur. Burası bir okul gibidir. Bir çok gazelhan, sıra gecelerinde yetişmiştir. İşte, sıra geceleri ve gazel dendiğinde, bugün akla ilk gelen isim, Kazancı Bedih’tir. Asıl ismi Bedih Yoluk olan Kazana Bedih’in, bilinen son gazelhan olduğu belirtilir. Kazancı Bedih; Urfa’da, evinde, sobadan sızan gazla zehirlenip eşiyle birlikte yaşamını yitirdi. Kazancı Bedih, ön ismini yaptığı kazancılık işinden almıştı. Bu mesleği-
57
onurlu aydinlar 2.indd 57
11/5/14 8:22 PM