năm 1804, song tên gọi của một số loại trang sức và số lượng trang sức 312
trên mũ có sự thay đổi. Như thời Gia Long, trang sức bác sơn được gọi là khỏa kiều, hốt (trang sức trên mũ) được gọi là khóa giản v.v. Ngoài ra, từ năm 1845 trở về sau, chỉ có các quan từ lục phẩm trở lên mới được mặc Triều phục. BẢNG SO SÁNH QUY CHẾ TRANG SỨC MŨ PHỐC ĐẦU NĂM 1804 VÀ NĂM 1845 (theo Hội điển) Bá quan
Quy chế năm 1804
Trên nhất phẩm (Tôn nhân phủ tôn nhân lệnh)
-Phốc Đầu tròn: 1 khỏa kiều vàng, 2 hốt vàng cao 6 phân; ngạch tường vàng, hoa vàng ở mặt trước và sau, hai cánh chuồn viền bọc vàng, sức giao long vàng
Quy chế năm 1845 Tôn thất được phong tước thân vương, quận vương
1 bác sơn vàng, 1 ngạch tường vàng cao 4 phân trổ hình giao long, 2 khóa giản vàng, phía trước 1 hoa vàng, 2 giao long vàng, phía sau 2 hoa vàng; hai cánh chuồn viền bọc vàng, bề mặt sức giao long vàng vờn ngọc châu, đầu cánh chuồn đều sức vàng; 2 như ý vàng, 2 nhiễu tuyến vàng
Tôn thất được phong tước thân công, quốc công
Như trên, riêng ngạch tường cao 3 phân trổ hình hoa; hai cánh chuồn sức giao long vàng, đầu cánh chuồn không sức vàng là khác biệt
-Phốc Đầu vuông: 1 khỏa kiều vàng, 2 hốt vàng 5 phân; còn lại như trên
Tôn thất được phong tước quận công, huyện công
Như tôn thất được phong tước thân công, quốc công, nhưng không có ngạch tường
Tôn thất được phong hương công, huyện hầu, hương hầu
So với tôn thất được phong tước quận công, mũ Phốc Đầu vuông lược đi 1 hoa vàng phía sau, mặt mũ lược trang sức giao long vàng
Hoàng tử, thân vương, tôn thất được phong kỳ ngoại hầu, kỳ nội hầu, đình hầu, trợ quốc khanh
1 bác sơn bạc, 2 khóa giản vàng, trước sau 1 hoa vàng; hai cánh chuồn viền bọc bạc; 2 như ý bạc, 2 nhiễu tuyến bạc
Hoàng tử, thân vương, tôn thất được phong tá quốc khanh, phụng quốc khanh, trợ quốc úy, tá quốc úy
1 bác sơn bạc, 2 khóa giản bạc, trước sau 1 hoa bạc; hai cánh chuồn viền bọc bạc; 2 như ý bạc, 2 nhiễu tuyến bạc
Hoàng tử, thân vương, tôn thất được phong phụng quốc úy, trợ quốc lang, tá quốc lang, phụng quốc lang
Trước sau 1 hoa bạc, hai cánh chuồn viền bọc bạc, 2 như ý bạc, 2 nhiễu tuyến bạc.
Chính tòng nhất phẩm
-Chính nhất phẩm: như quan trên nhất phẩm (1 khỏa kiều vàng, 2 hốt vàng cao 6 phân; ngạch tường vàng, hoa vàng ở mặt trước và sau, hai cánh chuồn viền bọc vàng, sức giao long vàng) -Tòng nhất phẩm: 1 khỏa kiều vàng, 2 hốt vàng cao 5 phân, còn lại như quan trên nhất phẩm
-Chính nhất phẩm: 1 bác sơn vàng, 1 ngạch tường vàng cao 4 phân, phía ngoài trổ hình giao long; 2 khóa giản vàng; phía trước 1 hoa vàng, 2 giao long vàng; phía sau 2 hoa vàng; hai cánh chuồn viền bọc vàng, bề mặt sức giao long bỡn ngọc bằng vàng, đầu cánh chuồn đều sức vàng; 2 như ý vàng, 2 nhiễu tuyến vàng -Tòng nhất phẩm: như chính nhất phẩm; riêng ngạch tường cao 3 phân, trổ hình hoa; mặt mũ không có ngọc châu; đầu hai cánh chuồn không sức vàng
Chính tòng nhị phẩm
1 khỏa kiều vàng, hoa vàng ở mặt trước và sau, hai cánh chuồn viền bọc vàng, sức giao long vàng
-Chính nhị phẩm: 1 bác sơn vàng; 2 khóa giản vàng; phía trước 1 hoa vàng, 2 giao long vàng; phía sau 2 hoa vàng; hai cánh chuồn viền bọc vàng, bề mặt sức giao long vàng; 2 như ý vàng, 2 nhiễu tuyến vàng -Tòng nhị phẩm: như chính nhị phẩm; riêng bỏ trang sức giao long ở mặt mũ
Chính tòng tam phẩm
1 khỏa kiều vàng, hoa vàng ở mặt trước và mặt sau; hai cánh chuồn viền bọc vàng
-Chính tam phẩm: 1 bác sơn vàng; 2 khóa giản vàng; phía trước phía sau đều có 1 hoa vàng; 2 giao long vàng; 2 cánh chuồn viền bọc vàng; 2 như ý vàng, 2 nhiễu tuyến vàng -Tòng tam phẩm: như chính tam phẩm; riêng bỏ 2 giao long vàng
313
