48
door Willem Hoogduin
Kaarten van Overijssel van Nicolaas ten Have gerestaureerd en geconserveerd Restauratieatelier Hoogduin in Delft kreeg een verzameling binnen van zes kaarten, met een formaat van 90 x 112 centimeter, afkomstig uit de collectie van het Historisch Centrum Overijssel. Deze provinciekaarten uit 1648 waren, in opdracht van de Staten van Overijssel, gemaakt door Nicolaas ten Have uit Zwolle. In principe waren ze allemaal gelijk, maar toch hadden ze stuk voor stuk een eigen identiteit. Ze zijn dan ook voor verschillende doeleinden gebruikt en dat maakt deze verzameling uniek.
Kaart PBO 113 heeft aan stokken gehangen en vertoont ernstige mechanische schade (scheuren, ontbrekende delen, losse fragmenten).
Kaart PBO 139 zit op dik strobord geplakt. Om verdere degradatie te voorkomen, moet de kaart worden verwijderd van dit strobord .
Om de kaart te kunnen spoelen, wordt de linnen drager droog verwijderd. Deze zal worden vervangen door een drager van Japans papier.
De kaart wordt tussen twee steundragers in een warm bad gespoeld. De oude lijmlagen weken op, waardoor oude reparaties kunnen worden verwijderd.
De kaartdelen worden voorbereid om te worden aangevezeld.
Het aanvezelen, waarbij de ontbrekende delen worden gevuld met papiervezel, gebeurt machinaal.
wee kaarten (PBO 113 en PBO 114) waren voorzien van stokken, omdat ze in het verleden werden gebruikt als informatiebron en ter versiering aan de wand. Om ze te beschermen tegen omgevingsinvloeden waren ze behandeld met schellak, een type hars dat ook werd gebruikt bij het maken van lakzegels. Kaart 508 was opgebouwd uit stukken van 10 x 15 centimeter en op linnen gezet, zodat deze zich gemakkelijk liet
opvouwen tot een klein en handzaam formaat. De kaart werd tevens gebruikt als wandkaart . Kaart KDOO 1127 was eerder gerestaureerd. Kaart PBO 139 was een fraai ingekleurd en ingelijst exemplaar op dik strobord, dat ernstige verkleuringen en verzuring had veroorzaakt. Kaart 508A was donkerbruin verkleurd, vertoonde ernstige mechanische schade en was ook eerder gerepareerd.
Restauratieplan
T
120482_MSMD_Dubbelnummer.indd.indd 48
In overleg met Peter van der Most, restaurator bij het Historisch Centrum Overijssel, werd een conserverings- en restauratieplan gemaakt. Hierbij werd rekening gehouden met het karakterbehoud van de collectie. De kaarten kregen in de eerste plaats een conserverende behandeling. Het vuil aan de oppervlakte werd droog verwijderd en schades werden gestabiliseerd door scheuren te repareren
14-12-12 08:27
