ZON' Regio Zwolle #11 by reclamemakers

Nummer 11 / najaar 2020 / www.zonregiozwolle.nl

Veerkracht

Platform voor kennisdeling, innovatie en economische ontwikkeling in de Regio Zwolle.

3 /

Ondernemerschap in de schijnwerper Nederland is een van de meest ondernemende landen ter wereld. Maar wat dat betekent en wat daarbij komt kijken, werd door lang niet iedereen gezien. De coronacrisis heeft glashelder gemaakt hoe belangrijk ondernemerschap is. Toen de economie nog volop draaide zagen mensen vooral het succes, niet het harde werken en de risico’s die daarmee zijn gemoeid. Het grote publiek is in één klap beter gaan begrijpen wat een ondernemer kan overkomen.

Economie gaat niet alleen over geld. Het is ook zingeving, toegevoegde waarde. We leven er allemaal van. Dankzij de economie kunnen we de dingen doen die we met z’n allen belangrijk vinden. Hoe dat systeem werkt is ook zichtbaarder geworden. Of dat besef zal blijven vraag ik me af. Ik denk dat we straks allemaal snel weer overgaan tot de orde van de dag. Dat is misschien maar goed ook. Een ondernemer zit niet per se te wachten op maatschappelijk applaus. Wat niet wegneemt dat we met z’n allen inkijkjes hebben gekregen in sectoren en branches waar eerder weinig oog voor was. Laat staan waardering. Ik heb in mijn eigen bedrijf gezien wat dat betekent. Dat er ineens van alle kanten waardering kwam voor de schoonmakers, zelfs van de premier en de koning, heeft de mensen niet alleen in beeld gebracht maar ook extra zelfvertrouwen gegeven.

We zijn er nog niet Veel is ondertussen weer een beetje normaal. Maar we zijn er nog lang niet. In het hele land gaan bedrijven failliet, of dreigt dat te gebeuren. Met alle gevolgen voor werkgevers én werknemers. De overheidssteun is meer dan een reddingsoperatie voor bedrijven. Daarmee wordt ook werkgelegenheid in stand gehouden. Dat wordt door de buitenwacht nog wel eens vergeten. Tegelijkertijd is het belangrijk dat wij ons als midden- en kleinbedrijf realiseren dat deze crisis ook nieuwe inzichten heeft opgeleverd. Over digitalisering, waarin zelfs kleine bedrijven in no time enorme stappen hebben gemaakt. Over waardeketens en de herkomst

van alle producten. We zijn groot geworden als handelsnatie en ik pleit niet voor protectionisme, maar sommige zaken moeten we misschien dichter bij huis houden. Dat de crisis een kans is hoor je mij niet zeggen. Daarvoor zijn de gevolgen te ernstig. Maar we moeten wel over de toekomst gaan nadenken. Ideeën ontwikkelen om te verduurzamen. En de arbeidsmarkt heeft impulsen nodig. Dat onderwerp lag al op tafel, maar is alleen maar urgenter geworden. Zeker met de verkiezingen in aantocht.

Veerkracht maak je samen In de fase die nu komt hebben bedrijven in het oosten van het land een kleine voorsprong denk ik. Als geboren Enschedeër, en met bedrijfsvestigingen in Zwolle en Enter, weet ik dat gemeenschapszin hier sterk is ontwikkeld. Samen de schouders eronder. En in deze tijd helpt ook het Twentse ‘heanig an’. Niet in de zin van achterover leunen of treuzelen maar wel de tijd nemen om goed je richting te bepalen. Om veerkracht te kunnen tonen hebben we elkaar harder nodig dan ooit. Daarom is het ook zo belangrijk dat INN’twente en ZON de samenhang stimuleren tussen de pijlers onder deze platforms. Samen maken we de regio’s. Het onderwijs met een leven lang leren en ontwikkelen, de overheid met kaders en ondersteuning. En de ondernemers door te kijken waar de kansen liggen. \ Jacco Vonhof, voorzitter MKB Nederland

Jacco Vonhof is oprichter en eigenaar van Novon Schoonmaak, dat naast de Zwolse hoofdzetel vestigingen heeft in Enter, Groningen en Leeuwarden. Fotografie Merlijn Doomernik

INHOUD

12 54 46

/ ONZE HORIZON

/ ECONOMIE

/ ONDERWIJS

Thema Onze Horizon

Gemeente Zwolle

Hogeschool Windesheim

Tiem

Gemeente Dronten

Deltion College

Vogellanden

Rabobank

Landstede

Impact

Gemeente Hardenberg

Column Cibap

Cycloon

Thema economie

Aeres Hogeschool

Gemeente Raalte

Regio Opleiders

SVO vakopleiding

5 /

56 54

/ REGIO ZWOLLE

/ ONDERNEMEN

/ GEBIEDSONTWIKKELING

Oost NL

Hanzestrohm

Port of Zwolle

Thema Regio Zwolle HCA

Smit de Vries

Regio Zwolle Mobiel

Column VNO/NCW

Thema ondernemen

H2O Yelloo

Ronald McDonald Huis Zwolle

Deloitte

Paul Moers

Reclamemakers

Thereca

Advice Creëert Impact

Veerkracht in tijden van corona Dennis Melenhorst

Wethouder gemeente Raalte, met in zijn portefeuille: economie en regionale economische agenda

Lid college van bestuur Hogeschool Windesheim

Theo Föllings

Manager business development ontwikkelingsmaatschappij Oost NL

Even voorstellen

Inge Grimm

Hoe kijkt u terug op de eerste maanden coronatijd? Theo Föllings: ‘opwinding is niet het juiste woord, maar… laat ik het zo zeggen: ik zag dingen gebeuren die daarvoor nooit konden. Thuiswerken bijvoorbeeld. Maar ook op het gebied van digitale e-health bleek ineens van alles mogelijk op afstand. Vanuit Oost NL moesten we eerder hemel en aarde bewegen om partijen in de sector health in beweging te krijgen om op afstand te meten en afspraken te houden. Denk bijvoorbeeld aan apps waarmee patiënten thuis zelf hun bloeddruk kunnen meten en doorgeven. Dat lóópt nu. Ja, door COVID-19 zijn systemen omgevormd.’ Dennis Melenhorst: ‘ondernemersvriendelijkheid was voor corona al een speerpunt in de gemeente Raalte, maar tijdens de intelligente lockdown hebben we de contacten met de

Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Peter Timmer

7 /

‘ Het onderwijs omturnen, het was een megaoperatie’ Inge Grimm

Corona. Het overviel Nederland, het overviel Regio Zwolle. Ieder van ons moest plannen maken, scenario’s aanpassen en verwachtingen bijstellen. Hoe reageerden ondernemers, overheid en onderwijs? Drie ervaringsdeskundigen vertellen hoe zij terugblikken op de intelligente lockdown en vooruitkijken naar de toekomst, met corona.

10 ondernemersverenigingen aangehaald. Corona leidde tot schrikreacties in het bedrijfsleven, tot onzekerheid. Maar dat veranderde al snel toen steunmaatregelen werden ingezet. Na een aantal weken bleek: voor zeventig tot tachtig procent van de ondernemers loopt de business door. Voor de evenementenbranche daarentegen is er helaas nog geen perspectief. En wat Theo ook zegt: er zijn dingen versneld. Raalter ondernemers die eerder totaal niet met online verkoop bezig waren, sloten zich aan bij het in

coronatijd opgezette internetplatform Beleefraalte.nl, waarvandaan winkeliers nu bijvoorbeeld gezamenlijk pakketten verkopen.’

Omschakelen dus. Hoe zag u dat binnen uw eigen organisatie gebeuren? Inge Grimm: ‘binnen Windesheim hebben we veel omgeturnd; 25.000 studenten moesten ineens thuisblijven. We maakten de omslag van fysiek onderwijs naar online onderwijs. Van toetsen afnemen

in een gymzaal naar online tests en werkstukken. En in een latere fase: van grote klassen naar kleine groepen vanacht studenten om nu het nieuwe jaar te starten. Roostermakers, mensen van bedrijfsvoering en de afdeling ICT hebben avonden en weekenden doorgewerkt om de puzzel te voltooien. Het was een megaoperatie. En dan hadden we nog zo’n 500 studenten die in het buitenland zaten. Ze zaten op Fiji, in Gambia, in Tokio, in Amerika… Moeten die wel terug naar Nederland of niet? >

ONZE HORIZON

‘Ik zag dingen gebeuren die daarvoor nooit konden’ Theo Föllings

En zo ja, hoe en wanneer? Ik heb binnen Windesheim weinig gebrom gehoord van medewerkers. Dat past bij de werkmentaliteit hier in het oosten. Overigens, ik heb van begin af aan gezegd – en blijf dat zeggen – laten wij in het onderwijs onze zegeningen tellen, want wij blijven bestaan, onze banen blijven overeind.’

bedrijfscontact-functionarissen waar ondernemers terecht kunnen. Sommige ondernemers namen al binnen twee dagen contact op, met grote plannen. De vraag was of dit mocht en of dat mocht. Prachtig die mentaliteit van de schouders eronder. Helaas kon lang niet alles, vanwege de noodverordening die bleef wijzigen tijdens de lockdown.’

Dennis Melenhorst: ‘regelingen zoals de TOGS, NOW en TOZO, daar is veel gebruik van gemaakt. Ondernemers die het nodig hadden, wilden natuurlijk snel weten of ze in aanmerking kwamen en hoe ze het konden regelen. Daarom hebben we een noodloket geopend met

Corona is nog niet voorbij. Hoe kijkt u vooruit naar de komende maanden, de komende jaren? Dennis Melenhorst: ‘de verwachting is dat steunmaatregelen voor ondernemers worden afgebouwd. Ik maak me zorgen om de evenementenbranche en

toeleveranciers. En ik vraag me af wat de bouw gaat doen, de woningmarkt. De vraag naar woningen gaat door; wat dat betreft blijft het in stand. Maar de utiliteitsbouw voor ondernemingen en overheden, dat wordt misschien uitgesteld. Is de overheid dan bij machte om te blijven investeren als opdrachtgever? Tachtig procent van de gemeenten zat vanwege het sociaal domein al in de bezuinigingsstand. In Raalte kunnen bouwen infraprojecten gelukkig doorgaan. Denk aan de aanleg van meerdere nieuwe voetgangersoversteekplaatsen en herstructurering van de Almelosestraat.’

9 /

‘ Kan de overheid blijven investeren?’ Dennis Melenhorst

Theo Föllings: ‘op termijn kunnen bedrijven alleen nog overheidssteun krijgen als ze het koppelen aan maatschappelijke thema’s zoals gezondheid, duurzaamheid en gezonde voeding. Of dat terecht is? Ja. Als wij maatschappelijke euro’s inzetten om bedrijven te laten werken aan hun verdienvermogen en veerkracht, dan is het terecht om daarvoor iets terug te vragen dat bijdraagt aan de maatschappij.’ Inge Grimm: ‘ik merk dat onze studenten dezelfde mening hebben. Die generatie staat heel bewust in het leven. Zij zeggen, ‘onze ouders hebben lekker verdiend’ en ‘moeten wij het zelf straks met minder doen?’ Zij moeten langer doorwerken voordat ze met pensioen kunnen. COVID scherpt dat aan: prima dat de overheid er geld in steekt, maar hoe gaat dat met de klimaatcrisis en daarbij - moet ik dan tot mijn 75e doorwerken straks? Dat is hoe de gemiddelde student erover denkt.’

Welke veerkrachtige oplossingen zagen jullie voorbijkomen in coronatijd? Theo Föllings: ‘een bedrijf had een noodplan. Zij hadden ooit met SARS te maken gehad. Sindsdien hadden ze een plan klaarliggen om medewerkers in totaal andere branches aan het werk te laten gaan. Heel slim. En het plan werkte ook. Zo voorkwam dit bedrijf dat zijn mensen doorbetaald thuiszaten. Ik raad het iedere ondernemer aan om op deze manier vooruit te kijken. We zijn met zo veel mensen op deze aardbol, we zitten zo dicht op elkaar. Er komen vast en zeker volgende pandemieën. Zorg als bedrijf dat je in zo’n geval een alternatief plan hebt klaarliggen.’ Dennis Melenhorst: ‘in Raalte besloot het bedrijf Beaphar duizenden flesjes desinfecterende handgel te maken. Dat is niet hun corebusiness – ze produceren geneesmiddelen en voeding voor huisdieren – maar ze wilden iets positiefs doen voor de inwoners. Gratis. Dat zijn prachtige initiatieven. Het bedrijf The Powershop in Raalte daarentegen, werd in het hart geraakt. Zij zijn toeleverancier van stroom op grote evenementen. Wat doe je als een zomer vol evenementen ineens niet doorgaat? Zij hebben hun mensen, die veelal een technische achtergrond hebben, bij ondernemers in de buurt kunnen detacheren. En ze leveren nu stroom aan campings die tijdelijk uitbreiden.’

Wat heb je binnen Regio Zwolle van elkaar nodig, om veerkrachtig op de coronacrisis te reageren? Inge Grimm: ‘het fundament van samenwerking is goed in Regio Zwolle. Weerbaarheid en veerkracht kunnen we nog wel meer uitdragen. Denk aan het upgraden van mensen, upgrade jezelf. Blijf je ontwikkelen om mee te kunnen in veranderingen. Windesheim draagt daaraan bij. We bieden modulair onderwijs om mensen bij te scholen. Dat gaat op maat en het zijn veelal korte, behapbare trajecten.’ Theo Föllings: ‘wat mij betreft kunnen we Regio Zwolle nog meer promoten in het land en in het buitenland. Naar mijn idee kan dat het best door te laten zien welke specialismen we hier hebben. Wil je Amerikanen deze kant op krijgen, dan moet je laten zien wat wij hier kunnen, wat niemand anders kan. Neem The Green East in Raalte. Dat initiatief werkt aan een circulaire economische toekomst voor de agri- en foodbusiness. Als je ambities op dat vlak liggen, dan kom je daarvoor graag naar Raalte. Maar dan moeten we die specifieke kennis wel bekend zien te maken, zien te verkopen.’ \

ECONOMIE

De crisis maakt ondernemers creatief Over ondernemen in tijden van corona. Over wendbaarheid, veerkracht en creativiteit van ondernemers in Zwolle en de rol die de gemeente hierin speelt. Over innovatieve ontwikkeling. Met als voorbeeld Fiberneering die een ‘coronaproof’ deurklink ontwikkelde, daar waar andere activiteiten stagneerden.

Vanaf 16 maart 2020 werkten alle medewerkers van de gemeente thuis. ‘Echt iedereen’, aldus Janna van Maar, senior beleidsadviseur economie bij de gemeente Zwolle. ‘Wat betekent dit voor onze ondernemers in de stad? Dat was de vraag die het eerst bij me opkwam. Wat speelt er bij hen, wat hebben zij nodig, weten zij ons te vinden?’ Van Maar realiseert zich dat communicatie met ondernemers in deze crisis van essentieel belang is.

Alle denkbare disciplines zijn daarin vertegenwoordigd. Van klantcontactcentrum tot vastgoed, van vergunningen tot financiën. In de eerste week hadden we een webpagina gereed met daarop de antwoorden op de meest gestelde vrage en een apart telefoonnummer.’

Communicatie De eerste maand was hectisch voor het coördinatieteam. De vragen waren vooral financieel gerelateerd. Naast de regelingen van het Rijk kwam de gemeente snel met een eigen ‘Ondersteuningspakket ondernemers gemeente Zwolle’, afgestemd binnen de regio. Van Maar: ‘Onze focus lag in het begin vooral op ondernemingen in de sectoren horeca, leisure, retail, cultuur en sport, meest in de binnenstad. Deze hadden het direct zwaar. Natuurlijk was er aandacht voor de ondernemers op de bedrijventerreinen. We stuurden een digitale economische nieuwsbrief naar alle ondernemers in Zwolle, een en ander in overleg met de Kamer van Koophandel en AVG-proof. Daarin zoveel mogelijk feitelijke informatie richting ondernemers. Het draait om communicatie, communicatie, communicatie. Regelmatig zijn er updates met de laatste informatie, ook voor de gemeenteraad.’

Structuur

‘We pakken dit met z’n allen op’ De gemeente nam, met Van Maar als trekker, het initiatief om een ondernemersloket op te zetten. ‘Normaal komen ondernemersvragen op verschillende plekken bij onze organisatie binnen, afhankelijk van de thematiek. Het was zaak een structuur neer te zetten, enerzijds om de vragen van de ondernemers te coördineren, anderzijds om een goed beeld te krijgen van wat de ondernemers bezighoudt. Zodat we niet alleen reactief maar ook proactief kunnen acteren. We hebben in no time een ‘Coördinatieteam voor ondernemersvragen’ opgericht.

Tekst Peter Pels / Fotografie Lenneke Lingmont

‘Voortdurend staan we in contact met ondernemersverenigingen, met MKB-Regio Zwolle en Regio Zwolle. Er staat nu een heldere structuur. Deze stelt ons in staat snel te schakelen, zowel onderling als met het college en andere partijen’, aldus Van Maar. Het telefoonnummer voor ondernemers is 038 498 32 66. Alle vragen worden wekelijks geïnventariseerd. Waren de vragen eerst financieel gericht, na de versoepeling hebben de vragen meer het karakter van wat mag ik wel en wat niet? Van Maar: ‘Dat vraagt om uiterste zorgvuldigheid. We zijn ons bewust van de verschillende rollen die de gemeentelijke overheid heeft. De ene keer verhuurder, dan weer vergunningverlener en toezichthouder. Daarom is de afstemming en samenwerking tussen het coördinatieteam, het team economie en ook het speciale team binnenstad zo belangrijk.’

Reacties Ondernemers reageren enthousiast op het coördinatieteam. Van Maar: ‘De crisis maakt ondernemers en brancheorganisaties

11 /

Woytek Bode, R&D-manager Fiberneering Bij Fiberneering, 5 jaar geleden als start-up gestart, kwam de coronacrisis hard aan. Er wordt veel zelf ontwikkeld en geïnvesteerd in 3D-printers en materialen. Ze leveren prototypes, schaalmodellen, kunstobjecten enzovoort. De tijd was daar om te oogsten en verder te groeien, er waren mooie innovatieprojecten voor KLM, Renault en een grote winkelketen. Er lag een opdracht om voor het EK 2020 promotiemateriaal te leveren. ‘Toen kwam corona en alles ging ‘on hold’’, vertelt Woytek Bode, R&D-manager bij Fiberneering. ‘We zitten niet bij de pakken neer. We hebben onze creatieve en innovatieve ontwikkelkracht gebruikt om een nieuw product op de markt te brengen. Een coronaproof deurklink. Er was direct veel interesse voor, we hebben zojuist twee mooie opdrachten afgerond. Een voor de gemeente Zwolle en een voor een Belgisch bedrijf. We zien nu de interesse afnemen, de urgentie lijkt weg. Er ontstaat een bepaalde moeheid rond corona. Toch is corona nog lang niet weg.’ ‘We hebben veerkracht getoond. Ik beschouw het traject met de coronaproof deurklink vooral als een interessant en nuttig leertraject. We hebben ervaringen kunnen opdoen met marketing en sales. Normaal krijgen we opdrachten voor producten van klanten en tussenpartijen, nu moesten we zelf op zoek naar afnemers voor ons eigen product. Door corona hebben we wel een stap terug moeten doen. De komende tijd gaat onze focus op onze corebusiness en het zoeken naar meer opdrachten. Gelukkig zien we nog steeds veel mooie toepassingen voor onze techniek en zullen we deze zeker blijven ontwikkelen.’

Lübeckplein 2, 8017 JZ Zwolle / T 14 038 / www.zwolle.nl

creatief, er ontstaat meedenkkracht. Ideeën worden aangedragen om de openbare ruimte aan te passen. Het is echt een samenwerking tussen stad en gemeente.’ Ook de samenwerking tussen de collega’s vindt Van Maar inspirerend: ‘Er is een houding van we pakken dit met z’n allen op, niets doen is geen optie.’ De complimenten van ondernemers voelen als een hart onder de riem voor het team. Heel voorzichtig wordt er vooruitgekeken, hoewel de situatie onzeker is.

Eerlijk ‘We maken ons op voor de fase na september. Uit onze regelmatige ‘ketengesprekken’ met bijvoorbeeld horecaondernemers, vastgoedeigenaren en banken weten we wat actueel is bij de ondernemer, waar de urgente behoefte ligt. Dat is niet altijd financieel; het kan ook te maken hebben met de gemeentelijke aanpak van de openbare ruimte. Hierin speelt onze crowdmanager van de binnenstad een belangrijke rol. Als gemeente wil je goed in contact blijven om snel te kunnen handelen. Je wil voorkomen dat er iemand tussen wal en schip valt. Ieder weldenkend mens realiseert zich dat ook bij de gemeente de financiële rek er een keer uit is. De regeling uitstel van betaling OZB betekent dat op enig moment wel betaald moet worden. Kwijtschelden van OZB kunnen we niet doen. Dat zou rechtsongelijkheid zijn. Deze crisis doet hoe dan ook zeer, veel zeer. Wel zien we dat onze economische structuur, door een goede mix van bedrijven in verschillende sectoren, over het geheel genomen minder kwetsbaar is. Op die kracht kunnen we bouwen, nu en in de toekomst.’ \

ECONOMIE

Crisis geeft creatieve inzichten en kansen voor Wagenaar Engineering ‘Houd 1,5 meter afstand. Samen krijgen we Corona onder controle.’ Informatiewagens met deze teksten duiken sinds dit voorjaar overal op langs snelwegen, in stadscentra en bij parken en stranden. Grote kans dat de wagens zijn geproduceerd bij Wagenaar Engineering uit Biddinghuizen.

Dit familiebedrijf is in twintig jaar tijd gegroeid van reparateur van pijlwagens tot producent van informatiewagens, botsabsorbers en andere mobiele informatie – en verkeersbeveiligingssystemen. Klanten zijn vooral bedrijven in tijdelijke verkeersmaatregelen en aannemers. De introductie van de Truck Mounted Attentuator (TMA) gaf een boost aan Wagenaar Engineering. Dit ‘botskussen’ wordt gebruikt als beveiligingsvoertuig voor wegafzettingen en bleek een gat in de markt. De samenwerking met de Duitse collega Nissen opende de deur naar de Europese markt en zorgde binnen zes jaar tijd voor een verdrievoudiging van het personeelsbestand.

Haarscheurtjes Bij aanvang van de coronacrisis zat Wagenaar nog steeds in de stijgende lijn en met een volle orderportefeuille leek niets een succesvol jaar in de weg te staan. Toch zag mededirecteur Gerwin Wagenaar eind december al de eerste haarscheurtjes ontstaan. ‘De aanvoer van componenten uit China haperde en kwam in januari nagenoeg tot stilstand. Toen wisten we al dat corona een heel groot probleem kon worden. Ook wij hadden veel vragen. Wat te doen als toeleveranciers of klanten gaan annuleren? Hoe vinden we andere leveranciers? Hoe krijgen we materialen binnen en – last but not least – hoe houden we het virus zelf buiten te deur?’

Hamsteren Naast de toevoer uit China, stokte in februari ook de levering van hydraulische systemen en ledverlichting uit Noord-Italië. ‘Dat zorgde voor nog meer problemen. We hebben best wel een voorraad, maar die hebben we met de groei van ons bedrijf ook hard nodig. We hebben geprobeerd te hamsteren waar dat kon. Met onze leveranciers hadden we natuurlijk dagelijks contact, maar we moesten onze risico’s spreiden en zijn op zoek gegaan naar nieuwe en extra leveranciers in landen dichter bij huis. Op tal van manieren hebben we ervoor gezorgd dat de productie door kon gaan. Toen het vliegverkeer plat ging, hebben we bijvoorbeeld zelf hydraulische pompen opgehaald uit zuid Frankrijk.’

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Peter Timmer

Schiphol ‘Toen de lockdown een feit was, zijn we hier in ploegendiensten gaan werken en lieten we alleen nog noodzakelijk bezoek toe. Ons personeel heeft daar bijzonder flexibel op ingespeeld en werkte keihard door. Dat hebben we enorm gewaardeerd, maar het was ook nodig, want de crisis had weinig invloed op de orderportefeuille. Er kwam juist extra werk bij, omdat onze klanten overuren draaiden met de plaatsing van informatiewagens, bedoeld om mensen te wijzen op de corona maatregelen. Bij landsgrenzen, luchthavens, langs snelwegen, in stadscentra en bij ziekenhuizen. Op tal van plekken ontstond de vraag naar deze snel inzetbare informatiewagens. Schiphol is een grote klant van ons. Het vliegverkeer viel dan wel grotendeels weg, maar de noodzaak om reizigers te informeren bleek des te groter. Niet alleen over de corona-maatregelen, maar ook om te attenderen op bijvoorbeeld afgesloten parkeergarages en doorgangswegen.’

Tijdelijke verhuur Verhuurbedrijven konden de vraag niet meer aan en daarom klopten gemeenten, ziekenhuizen en andere instanties zelf aan bij Wagenaar. ‘Wij zijn in de basis geen verhuurbedrijf, maar wij hadden op dat moment al wel informatiewagens klaarstaan voor klanten in het buitenland die vanwege COVID-19 nog niet waren geleverd. Deze zijn na overleg met onze klanten tijdelijk verhuurd. Verder hadden wij voor de coronacrisis al een reeks van 15 voertuigen voor onszelf gepland. Deze waren bedoeld als informatiewagens voor onze klanten. De productie hadden we al naar voren gehaald toen de levering van onderdelen begon te haperen. Met wat schuiven in de planning en goed rondkijken bij toeleveranciers is het gelukt deze wagens versneld af te bouwen en zo aan de vraag te kunnen voldoen. Bij de versoepeling van de maatregelen in juni, nam de vraag af. Maar bij een eventuele tweede golf voorzie ik wel weer een toename.’

13 /

‘ We hebben gezorgd dat de productie door kon gaan’

Inzichten en kansen Nieuwe klanten geven ook inzichten en kansen in een nieuwe markt voor Wagenaar. ‘Denk aan ziekenhuizen. Daar is de informatievoorziening bij calamiteiten kennelijk toch een probleem. Daar liggen misschien wel mogelijkheden voor de langere termijn.’ Eén inzicht heeft zelfs al geleid tot een nieuwe innovatie. ‘Nu zie je in veel historische centra nog tekstwagens staan’, vervolgt Wagenaar. ‘Ik zie het ook in mijn eigen woonplaats Elburg. Maar zo’n grote tekstwagen met een led-scherm op een lelijke aanhangwagen in zo’n mooi historisch centrum is eigenlijk geen gezicht. Dat zei de ambtenaar van de gemeente ook.’ Op dat moment was er nog geen andere keus, maar die komt er – als het aan Wagenaar ligt – al op korte termijn. ‘De reactie van de gemeente Elburg triggerde ons om na te denken over een voorziening die subtieler aansluit op de omgeving. Wij zijn nu bezig om een vandalismebestendig bankje te ontwikkelen met een uitschuifbare staander en led-scherm. Goed beschermd tegen vernieling en diefstal van accu’s en zonnepanelen, want dat komt helaas regelmatig voor. Ik verwacht dat het prototype medio september op de markt komt. Ja, dat is best snel. Maar deze vraag willen wij graag voor onze klant invullen.’ \

De Rede 1, 8251 EX Dronten / T 14 0321 / www.dronten.nl

ONDERNEMEN

Hemmink Groep heet nu Hanzestrohm

Hanzestrohm zet koers voor de toekomst Hemmink Groep heet nu Hanzestrohm. Het Zwolse familiebedrijf ontstond in 1951 en groeide door onder meer overnames uit tot een groep ondernemingen met vestigingen door het hele land. De nieuwe, overkoepelende merknaam Hanzestrohm laat zien dat de groep breder is dan Hemmink alleen en versterkt de samenhang tussen de ondernemingen. Bij de nieuwe naam hoort ook een nieuw gebouw, aan de Popovstraat in Zwolle.

Hanzestrohm bestaat uit de bedrijven Hemmink, KWx en Kairos. De groep levert elektrotechnische oplossingen in de bouw, industrie en infrastructuur. Dat gebeurt met een team van 140 medewerkers, verspreid over locaties in Zwolle, Alphen aan

Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Peter Timmer

den Rijn, Oud-Beijerland, Vorden en Kontich (België). De nieuwe naam, compleet met een nieuw logo en een nieuwe frisse huisstijl, is enthousiast ontvangen door de medewerkers en relaties. ‘De naam

Hanzestrohm weerspiegelt onze binding met Hanzestad Zwolle. De Hanze was vroeger een commercieel verbond. Ook dat heeft weer een link met ons; wij zijn een commercieel handelsbedrijf’, zegt Gijs Hemmink, management trainee en derde generatie in het familiebedrijf.

15 /

‘De naam Hanzestrohm weerspiegelt onze binding met Hanzestad Zwolle’ Marketing manager Erwin van Dalfsen vult aan: ‘Ook gaat Hanzestrohm voor duurzame relaties, dat is ook typisch de Hanze-mentaliteit.’ ‘Zo kunnen we nog veel meer parallellen trekken’, vervolgt Hemmink. ‘Strohm staat ook voor ‘stroom’, in de zin van zowel beweging als elektrotechniek.’ Het nieuwe logo van de groep is gebaseerd op een zeshoek. ‘Dat is geïnspireerd op de vorm waarmee een bijenkorf is opgebouwd. Ook daar is weer een link met onze organisatie te leggen; Hanzestrohm verbindt en versterkt de drie bijbehorende ondernemingen’, zegt Van Dalfsen.

Koers Een van de zaken waarover de groep zich buigt, is de koers voor de toekomst. Waar ‘Hemmink’ 69 jaar geleden begon als agenturenhandel, biedt Hanzestrohm nu totaaloplossingen. Een woningcorporatie klopt bijvoorbeeld niet meer aan voor een rookmelder, maar voor een veilige woonomgeving. Een andere ontwikkeling waar het bedrijf op inspeelt, is de behoefte van installateurs om efficiënter te werken. Daarom biedt de groep bijvoorbeeld ook het onderzoek naar de ideale plekken om

installatieapparatuur op te hangen en levert het bevestigingsmaterialen en biedt het onderhoudscontracten. ‘Bovendien verschuift de behoefte van klanten van bezit naar gebruik. Zodoende kunnen de drie merken onder Hanzestrohm ook concepten aanbieden waarin producten worden geleased in plaats van gekocht’, zegt Van Dalfsen.

De inspanningen om het voor werknemers ‘a great place to work’ te maken, vinden Van Dalfsen en Hemmink niet meer dan normaal. De groep behoort al jaren tot het lijstje Beste werkgevers van Nederland. Wie interesse heeft in een baan binnen deze - zowel fysiek als mentaal inspirerende omgeving, kijkt op www.werkenbijdebestewerkgever.nl.

Overigens gaat Hanzestrohm niet voor een volledige koerswijziging. ‘We vergeten niet waar we vandaan komen. We hebben mooie producten in ons assortiment, die we al jaren verkopen. Sommige installateurs willen bij ons gewoon goede producten kopen, waarmee ze zelf een totaalconcept neerleggen bij klanten. En die afnemers bedienen we net zo graag’, zegt Hemmink.

Ook online kregen Hanzestrohm en de drie bijbehorende ondernemingen een nieuw jasje. Op de nieuwe websites van de bedrijven is er veel aandacht voor het delen van kennis. Over verschillende thema’s, zoals stekerbaar installeren (Hemmink), brandveiligheid (Hemmink) en meten aan pv-installaties (KWx), zijn allerlei artikelen beschikbaar.

Nieuw pand

Ondertussen kijkt het managementteam van Hanzestrohm alweer vooruit naar nieuwe ontwikkelingen. Van Dalfsen: ‘De bouw is in transitie. In Nederland moeten jaarlijks 90.000 woningen worden gebouwd. Dat zijn er veel. Dus het bouwproces moet slimmer en sneller. Bouwprojecten worden in de toekomst meer en meer digitaal tot in de puntjes voorbereid. Alle producten worden in een virtueel ontwerp geplaatst. Daarom gaan wij nu bezig om al onze producten beschikbaar te maken voor de databases waar de bouw mee werkt.’

Begin juni zijn de medewerkers van Hemmink en de groepsdirectie, marketingafdeling en het shared service center (inkoop, ICT, HR, F&A) van Hanzestrohm op de nieuwe locatie gevestigd. Het logistiek centrum is al begin dit jaar verhuisd naar de nieuwe locatie. ‘Onze mensen met standplaats Zwolle zaten verspreid over drie locaties. Nu zitten we bij elkaar, wat veel meer ontmoetingen en dus spontane ideeën oplevert’, zegt Hemmink. ‘Bovendien hebben we er samen met BDG architecten en ZwaagInterieur alles aan gedaan om het een fijne werkplek te maken. De ruimtes zijn ruim en licht en de omgeving is groen. In de break-out area hebben we zelfs buiten naar binnen gehaald, met veel planten en speciale daglichtlampen. Wie voor of na zijn werk buiten wil sporten, kan naar de golfbaan of de Wythmenerplas. Douchen en omkleden kan op kantoor. Dat is ook handig voor wie op de fiets naar zijn werk komt. Voor mensen die hier kleding willen achterlaten of klaarleggen, zijn er kluisjes’, zegt Van Dalfsen.

Popovstraat 1, 8013 RK Zwolle / T 038 469 82 00 / www.hanzestrohm.nl

Toekomst

Een andere ontwikkeling waar de groep op inspringt, is het met sensoren voorspellen van onderhoud aan elektrotechnische oplossingen in gebouwen. ‘Neem bijvoorbeeld pv-panelen, oftewel zonnepanelen. Momenteel is het zo dat we nu en dan doormeten wat de effectiviteit van de panelen is. Maar met sensoren kun je real time en op afstand meten hoe ieder paneel functioneert’, zegt Hemmink. ‘Interessante zaken om ons in de toekomst verder op te richten en in te specialiseren.’ \

ONDERWIJS

Familiebedrijven moeten veel meer aandacht krijgen binnen mbo, hbo en universiteit. Daarvoor pleit Het Landelijk Expertisecentrum Familiebedrijven (voorheen Lectoraat Familiebedrijven), verbonden aan Hogeschool Windesheim. Met speciaal ontwikkelde lesprogramma’s wil het Expertisecentrum dit thema verankeren binnen economieopleidingen. Daarnaast start het centrum met nieuwe ontwikkeltrajecten op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Eerste aanzet is een toolkit die dit voorjaar is geïntroduceerd en geldt als steun in de rug voor getroffen bedrijven.

Toolkit wijst familiebedrijven op risico’s coronacrisis ‘Eenenzeventig procent van alle Nederlandse bedrijven is een familiebedrijf,’ stelt Associate Lector Judith van Helvert van het Expertisecentrum Familiebedrijven. ‘Grote kans dat studenten later in een familiebedrijf aan de slag gaan. Met gericht economieonderwijs zijn ze beter voorbereid op de complexiteit in deze organisaties. Dat voorkomt problemen, want binnen familiebedrijven gelden andere waarden en doelstellingen. Beleid is in de eerste plaats gericht op continuïteit en personeelsbehoud. Er is doorgaans minder verloop, maar personeelsverhoudingen liggen gecompliceerder. De directeur is zowel eigenaar als familielid. Hij moet belangen waarborgen als eigenaar, een toekomstvisie uitstippelen en familiebanden goed houden. Ook familiale werknemers in het bedrijf hebben meerdere rollen. Dat maakt het best complex, want emoties spelen een grotere rol. Bij een arbeidsconflict in een ander bedrijf neem je afscheid van elkaar. Bij een familiebedrijf blijf je altijd familie.’

noodzakelijk, zeker binnen familiebedrijven. COVID-19 vormt een rechtstreeks gevaar voor de gezondheid en dus de continuïteit in het bedrijf. We komen in de praktijk nog heel veel familiebedrijven tegen, vooral in het micro- en kleinbedrijf, die geen goed inzicht hebben in reguliere schommelingen in hun omzet, orderportefeuille en werkkapitaal. Wij wijzen ondernemers erop hoe ze kunnen sturen op parameters zoals omzetgroei, portefeuilleomvang en rendement. Zie je een trendbreuk? Grijp dan in.’

Blinde vlekken Een speciaal ontwikkelde toolkit is een eerste aanzet waarmee het Expertisecentrum ondernemers bewust wil maken van deze bedrijfsrisico’s in de coronacrisis. Het is een risicoanalyse van het gerenommeerde Amerikaanse onderzoeksbureau Lansberg & Gersick dat gespecialiseerd is in familiebedrijven. Het Expertisecentrum heeft deze vertaald naar de Nederlandse situatie.

Teachingcases Onderzoekers van het Expertisecentrum hebben de afgelopen jaren gewerkt aan zogeheten teachingcases waarin complexe praktijksituaties binnen familiebedrijven worden beschreven. Dit studiemateriaal komt aan bod in de minor ‘De adviseur in het mkb’ en in diverse workshops en colleges op economieopleidingen binnen Windesheim. Met andere mbo- en hbo-instanties vinden verkennende gesprekken plaats. De ambitie is om ‘familiebedrijven’ landelijk op de kaart te zetten binnen alle economiegerelateerde opleidingen, van mbo tot universiteit.

Parameters ‘Het onderwerp moet echt verankerd worden’, meent Van Helvert, ‘Het is belangrijk dat studenten de verschillende bedrijfsprocessen en risico’s kennen. Uit onderzoek blijkt dat Nederlandse ondernemers goed zijn in hun vak, maar minder in managementvaardigheden. Maar deze tijd maakt dat wel

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Peter Timmer

Peter Swager, oud-directeur van Foreco Houtproducten, Dalfsen

Foreco ambassadeur Expertisecentrum Familiebedrijven ‘Als ambassadeur heeft Foreco zich vanaf de start van het Expertisecentrum (toen nog Lectoraat Familiebedrijven) ingezet om gezamenlijk activiteiten te organiseren en daarmee het centrum onder de aandacht te brengen van ondernemers. Op deze bijeenkomsten ontmoet je collega’s, waarvan sommigen al generaties lang een bedrijf runnen. Dat levert veel interessante kennis op. Daaruit pik je die elementen die passen bij je eigen bedrijf. Voor Foreco was dat bijvoorbeeld het inschakelen van coaching. Dit gaf ons nieuwe inzichten en het houdt je scherp. Dat zorgde er ook voor dat we de bedrijfsvoering goed konden organiseren tijdens de lockdown en we met enkele aanpassingen prima konden doorwerken.’

17 /

Judith van Helvert, Associate Lector Expertisecentrum Familiebedrijven.

‘ Juist in een crisis moet je openstaan voor advies’

‘Het helpt ondernemers om overzicht te krijgen in de huidige situatie’, vervolgt van Helvert. ‘Dit is een steun in de rug, maar om de sector verder te professionaliseren is ook een cultuuromslag belangrijk. Veel familiebedrijven zijn intern gericht, maar juist bij een crisis zoals deze is het belangrijk dat je openstaat voor advies van buitenaf. Formeer een crisisteam. Breng kennis, kunde en ervaring bij elkaar. Dan sta je sterker en is de kans groter dat je goede beslissingen neemt in complexe

situaties. Een raad van advies kan hierin ook een belangrijke rol spelen, want die wijst je op blinde vlekken in de organisatie en kan helpen deze op te lossen.’

Duurzaamheid en digitalisering ‘Blinde vlekken zijn bijvoorbeeld innovaties in duurzaamheid en digitalisering. We zien dat familiebedrijven hierin behoudender zijn. Maar deze ontwikkelingen zijn onomkeerbaar voor een vitale toekomst.

Campus 2, 8017 CA Zwolle / T 088 469 99 11 / www.windesheim.nl

Daarom heeft het Expertisecentrum samen met de provincie Overijssel en Kennispoort een project opgestart waarin familiebedrijven worden geholpen in deze transitie. Ondernemers worden gekoppeld aan coaches waarmee ze samen een plan maken om doelstellingen te behalen. De provincie Overijssel stelt vouchers beschikbaar zodat uitvoering ook op lange termijn gewaarborgd is.’

Eddy van Hijum Gedeputeerde Eddy van Hijum is namens het Comité van de Regio’s (bestaande uit alle Europese steden en regio’s) aangesteld als speciaal adviseur en rapporteur voor het mkb voor de Europese Commissie. ‘Hij heeft voor Europese beleidsmakers een advies geformuleerd over hoe zij zo goed mogelijk het mkb in de regio kunnen ondersteunen. Eddy heeft ons gevraagd om hem te helpen bij het rapporteren. Wij zijn heel blij met deze samenwerking, want in deze middengroep zitten veel familiebedrijven. Dat Eddy als boegbeeld het belang van het mkb en familiebedrijven uitdraagt in Brussel is voor ons heel belangrijk.’ \

ONDERNEMEN

Ondernemer, zorg dat je keuzevrijheid houdt Waarom heeft het ene bedrijf heel veel succes en gaat het mis bij een ander? Het heeft voor een groot deel te maken met veerkracht: het vermogen je aan te passen aan veranderende omstandigheden. Het advies van Erwin Schotman en Jeroen de Vries van SmitDeVries aan ondernemers: ‘zorg dat je keuzes houdt en afhankelijkheden reduceert. Dát bepaalt je veerkracht.’ Maar hoe doe je dat?

‘Als ondernemer wil je zelf aan het stuur blijven. Je wilt keuzemogelijkheden houden om je eigen veranderingen te kunnen doorvoeren’, vertelt Jeroen de Vries, oprichter van bedrijfskundig adviesbureau SmitDeVries. ‘Een onderneming is het meest waard wanneer er zo min mogelijk afhankelijkheden zijn. Van financiers, van technologie, van mensen, enzovoort. Je hebt een heldere strategie nodig om dat te bereiken.’ ‘Boosting value’ noemen ze het proces daartoe bij SmitDeVries. Als adviesbureau helpen ze bedrijven zowel de ‘harde kant’ - denk aan cijfers, processen en IT - als de ‘zachte kant’ - cultuur, mensen, mindset - van hun onderneming te organiseren.

Keuzevrijheid in drie fasen SmitDeVries’ partner Erwin Schotman schetst de keuzevrijheid van organisaties in drie fasen. ‘In de eerste fase is je bedrijf gezond. Wanneer de wereld om je heen verandert, is het zaak dat je strategisch de juiste keuzes maakt. In deze eerste fase ben je nog volop in de gelegenheid dat binnen je eigen kaders en tempo te doen. Maar maak je geen keuze, dan zul je merken dat je langzaam gaat achterlopen.’

‘ Hoe minder afhankelijkheden, hoe meer een onderneming waard is’ Jeroen de Vries Fase 2 is de rendementsfase waarin resultaten achterblijven. De centrale vraag is nu: hoe houd ik mijn rendement hoog? Erwin: ‘je keuzevrijheid is in deze fase al behoorlijk ingeperkt, maar er zijn nog wel opties. Wellicht kun je kosten aanpassen? Overstappen op een ander businessconcept? Het is belangrijk snel knopen door te hakken. Een bedrijf kan negatieve resultaten vaak wel opvangen door de liquiditeitsbuffers die er dan nog zijn. Bedrijven gaan namelijk niet failliet door een negatief resultaat, maar door een tekort aan liquiditeit.’

Tekst Ellen Kleinlangevelsloo / Fotografie Peter Timmer

19 /

‘Door te sparren, kun je uit je eigen schaduw stappen’ Erwin Schotman

Maar eigenlijk ben je dan al te laat, vindt Schotman: ‘ondernemers zitten vaak vast in eigen denkpatronen en vinden het lastig om hulp te vragen. Maar door een klankbord te organiseren, met anderen te sparren, ben je in staat om uit je eigen schaduw te stappen.’ Wanneer een bedrijf te lang een negatief rendement heeft, gaat het naar de derde fase en is er sprake van een liquiditeitscrisis. Je hebt te lang je reserves moeten aanspreken. Erwin licht toe: ‘als je te ver inteert op je liquiditeit, ben je voorbij het ‘point of no return’. Weg keuzevrijheid. Je wordt afhankelijk van externe geldverstrekkers zoals banken of investeerders. De ondernemingswaarde is op dit moment vaak volledig verdampt. Een faillissement dreigt en je belandt in een organisatorische en emotionele achtbaan. Geloof me, dat gun je niemand.’

Reageer alert op externe én interne signalen Om succesvol te blijven als bedrijf moet je signalen in je markt goed in de gaten houden. Als voorbeelden noemen Erwin en Jeroen technologische, demografische en politieke ontwikkelingen. Jeroen: ‘hoe eerder je signaleert, des te sneller je kunt handelen en hoe meer keuzes je beschikbaar hebt. Dat is de gedachte.’ Erwin vult aan: ‘zie je de markt veranderen? Bedenk dan op tijd hoe je daarop anticipeert en deze kansen innovatief inzet.’ Ook interne signalen kunnen een teken zijn om in beweging te komen. Als er minder orders binnenkomen, de omzet lager is dan de kosten, voorraden te hoog worden of marges teruglopen bijvoorbeeld. ‘Het is dus heel belangrijk dat je je geldstromen goed kent. Maar ook wanneer er veel klachten binnenkomen van klanten, betalingen uitblijven of het ziekteverzuim onder werknemers oploopt, is het verstandig alert te reageren.’

Zo behoud je keuzes Om te weten welke keuzes je moet maken, raden de adviseurs van SmitDeVries altijd aan te beginnen met een strategie. Jeroen zegt daarover: ‘Als je niet weet wat je gaat bouwen, dan werk je in het luchtledige. Dan kun je alleen maar reageren. Maar je moet juist proactief handelen om succesvol te kunnen zijn.’

Meidoornlaan 26, 8102 ZM Raalte / T 0572 36 20 08 / www.smitdevries.nl

Daarnaast is het belangrijk om strak te sturen op geldstromen. Erwin: ‘bouw weerstandsvermogen op en spoor eventuele lekkages snel op zodat je hier actie op kunt gaan ondernemen.’ Hij heeft nog een tip: ‘breng creativiteit in de organisatie. Creatief zijn, dat doe je met een groep mensen. Er zit vaak heel veel kennis bij mensen in je eigen bedrijf, dus benut die ook.’ En een laatste tip van beide heren: schakel een externe in om met je mee te denken. Jeroen: ‘die helpt jou om zelf aan de bal te blijven en de voorwaarden te scheppen om een stootje op te vangen.’ \

ONZE HORIZON

Tiem zet schouders eronder in coronatijd De productie afschalen tot het minimum. Roostertijden invoeren en het hele gebouw zo snel en goed mogelijk coronaproof inrichten. De coronacrisis was – en is – een logistieke puzzel voor Tiem, maar met de inzet van alle medewerkers draait het bedrijf inmiddels weer op tachtig procent. Roel de Jong, branchemanager

Tiem is namens gemeente Zwolle verantwoordelijk voor de uitvoer van de Participatiewet die sinds 2015 van kracht is. Voor mensen waarvoor (betaald) werk niet vanzelfsprekend is, biedt Tiem scholing, werk en werkervaringsplekken. Onder de doelgroep vallen medewerkers die voorheen onder de sociale werkvoorziening vielen en kandidaten die een uitkering krijgen. Deze kandidaten worden door Tiem begeleid naar betaald werk. ‘Wij werken met kwetsbare mensen, niet alleen sociaalmaatschappelijk, maar ook qua gezondheid’, vertelt branchemanager Roel de Jong. ‘Hun gezondheid staat bij ons voorop. De donderdag voordat de lockdown werd afgekondigd,

was er ’s middags een persconferentie waarin duidelijk werd dat deze lockdown onafwendbaar was. Dat nieuws kwam behoorlijk heftig binnen. De vrijdag daarop hebben we met het managementteam (MT) en de stafleden intensief overlegd. Ingrijpende maatregelen waren nodig om de veiligheid van onze mensen te kunnen garanderen. Tegelijkertijd wilden we niet onze deuren helemaal sluiten. Daarom hebben we samen met opdrachtgevers strikte prioriteiten gesteld in de productie en is deze met tachtig procent afgeschaald.’

Thuis en op locatie werken ‘Food is een heel belangrijke afdeling voor Tiem. Wij verpakken onder andere gedroogd fruit en voedingssupplementen. Producten waar veel vraag naar is. Daarom is dit werk zoveel mogelijk doorgegaan.

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Lenneke Lingmont

21 /

Om dat te realiseren moest er soms tijdelijk met personeel worden geschoven. Medewerkers met een kwetsbare gezondheid bleven thuis. Kandidaten met autisme, die juist baat hebben bij een vaste dagelijkse structuur, mochten wel op de locatie werken. Mits het medisch verantwoord was, uiteraard. Thuiswerken was ook mogelijk. Wij hebben een afdeling waar kleine onderdelen voor zonnepanelen worden gemonteerd. Deze hebben we thuis gebracht bij een tiental kandidaten zodat zij er zelf mee aan de slag konden. Zo is een deel van de productie doorgegaan. Onze opdrachtgevers reageerden begripvol op de hele situatie. We zijn er niet één kwijtgeraakt.’

doelgroep. Daarvan is nog maar de helft realiseerbaar. Dat is heel spijtig. Ik ben wel blij dat we in samenwerking met de gemeente Zwolle en onderwijspartners kunnen starten met een duaal traject voor statushouders. Zwolle telt meer dan 800 ‘nieuwe Nederlanders’ en onze ambitie is deze mensen verspreid over de komende jaren een leerwerktraject aan te bieden.’ Dit najaar start elke twee maanden een nieuwe groep met zestien deelnemers. Zij volgen veertig weken een leerwerkprogramma met lessen van docenten van de ROC’s Landstede en Deltion. Nederlands leren staat centraal, evenals het vergroten van kennis

Ondanks het afschalen in personeel, liepen er toch nog dagelijks tussen de honderd en tweehonderd mensen op de werkvloer.

over onze cultuur en arbeidsmarkt. Gaandeweg verschuift de nadruk van leren naar werk. Dat wordt aangeboden binnen Tiem of bij één van de samenwerkingspartners in de regio. Vijfentwintig bedrijven staan open voor een werkervaringsplek.’

Om de anderhalve meter afstand te kunnen garanderen, moest het gebouw aan de Lingenstraat in korte tijd coronaproof worden ingericht. Bewegwijzering op paden en bij in- en uitgangen, spatschermen langs de productielijnen. In de kantines gingen tafels uit elkaar en is tijdelijk een tent bijgeplaatst om iedereen een plek te kunnen bieden. Met meerdere pauzeshifts kon drukte bij toiletten en de kassa van de kantine worden opgevangen.

‘ Opdrachtgevers reageerden begripvol. We zijn er niet één kwijtgeraakt’

Bewegwijzering en spatschermen

De Jong: ‘Tijdens de pauzes lopen collega’s van staf en leiding rond in een geel hesje om te controleren of de regels worden nageleefd. Dat klinkt vrij streng, maar wij doen dat op een positieve manier en dat werkt goed. In juni en juli konden we de productie weer geleidelijk opschalen naar zo’n tachtig procent, zodat we nu weer meer klanten kunnen bedienen. Dit is voor Tiem de maximale capaciteit om de anderhalve meter afstand te kunnen garanderen voor onze werknemers.’

Statushouders Met de lockdown moesten doelen worden bijgesteld. ‘Tiem wilde dit jaar 75 werkervaringsplekken aanbieden voor een diverse

Lingenstraat 9, 8028 PM Zwolle / T 038 455 41 41 / www.tiem.nl

Een aantal dat in deze onzekere tijden kan veranderen, weet De Jong. ‘Uiteraard volgen we de ontwikkelingen. Daarover zijn we ook in overleg met UWV, gemeente en scholen. Tiem maakt deel uit van het Werkgevers Servicepunt binnen de regio Zwolle en houdt vanuit die rol ook een vinger aan de pols over de regionale economische situatie. Voor ons is het van groot belang vraag en aanbod in vacatures goed te monitoren en op elkaar af te stemmen. Zo kunnen we mensen met afstand tot de arbeidsmarkt voldoende perspectief blijven bieden op werk.’ \

ECONOMIE

Navigeren in de mist Rabobank organiseerde in coronatijd samen met IJsselvliet Strategisch advies & realisatie rondetafelsessies met klanten. Digitaal natuurlijk, middels beeldbellen. Onderwerpen van gesprek waren veerkracht, vernieuwen in tijden van corona en het vinden van mogelijkheden. Met als doel, vooruitkijken en kansen pakken.

Esther Besseling , Hendri Meilink en Klaas Feenstra

Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Marlien van den Enk

23 /

‘Waar je normaal gesproken als ondernemer zijnde een paar jaar vooruitkijkt, heb je nu een veel minder compleet beeld van wat je te wachten staat. Niemand weet hoe het coronavirus zich ontwikkelt en niemand weet hoe de zakelijke markt er over een aantal weken, maanden of jaren uitziet’, zegt Hendri Meilink van IJsselvliet. ‘Het is als navigeren in de mist’, vult zijn collega Esther Besseling aan. ‘Logisch dat ondernemers op de rem gaan. Want wat is je natuurlijke reactie als je met je auto in dichte mist rijdt? Je gaat de weg niet op. Of je zet de auto stil om te bewaken wat je hebt.’ Meilink, Besseling en de rest van het team van IJsselvliet helpen ondernemingen verder op strategisch niveau. Ook in tijden dat ondernemers geneigd zijn een pas op de plaats te maken. Zodoende introduceerden ze in coronatijd rondetafelsessies voor ondernemers. Compleet met praatplaten die de onderwerpen van gesprek illustreren. Die sessies werden opgemerkt door Klaas Feenstra, die de strategisch adviseurs uitnodigde om samen te werken. En zo werden de sessies toegankelijk voor ondernemers die bij Rabobank bankieren. ‘Rabobank heeft de afgelopen tien jaar inspiratiereizen georganiseerd voor klanten’, zegt Feenstra. ‘Dit jaar zouden we naar Colombia gaan, maar dat ging niet door, vanwege corona. Inmiddels zijn door de jaren heen meer dan tweehonderd klanten en relaties meegegaan op onze reizen. Dat is een hecht netwerk geworden. Dat netwerk is in eerste instantie uitgenodigd voor de sessies’, zegt Feenstra.

Elkaars verhaal horen De ondernemers bleken dan ook graag van elkaar te horen hoe het gaat in deze bijzondere tijd. ‘Een aantal ondernemers zat echt diep. Daarmee bedoel ik niet per se financieel, al misten sommigen door de intelligente lockdown direct tonnen omzet, ik bedoel echter mentaal’, zegt Feenstra. ‘Tijdens zo’n sessie vragen we in een uur tijd aan 4 tot 6 ondernemers tegelijk hoe het met ze is, hoe ze op de

coronacrisis reageren en welke stappen ze zetten. Plus, we bespreken hoe ze elkaar kunnen helpen.’ Meilink: ‘De mensen aan tafel komen uit allerlei branches, maar tegelijkertijd zitten ze allemaal in hetzelfde schuitje. Dat is een mooi uitgangspunt om elkaar te versterken.’

‘ Ondernemers herkennen hun verhaal in dat van andere ondernemers’

Stip, stap, stop Drie veelgenoemde woorden tijdens de sessies zijn ‘stip’, ‘stap’ en ‘stop’. De stip is de stip op de horizon: waar wil je naartoe? Stap is van stappenplan: hoe kom je bij die stip? En stop is van stoppen met de dingen die niet helpen om je doel te bereiken. En zo kwamen sommige deelnemende ondernemers op het idee om nu, in coronatijd, nieuwe mensen aan te nemen. ‘Die ondernemen tegen de stroom in. Straks, als alles weer aantrekt, heb je die medewerkers hard nodig’, zegt Meilink. Feenstra wil daarin nog een stap verder gaan: ‘We moeten nu met elkaar de toekomst maken, dit is het moment voor transitie.’

Behouden wat goed is ‘Een van de ondernemers kon wel een oppepper van een collega-ondernemer gebruiken. Zij verhuurt accommodaties en door de intelligente lockdown waren alle reserveringen geannuleerd. En die klanten wilden allemaal hun geld terug. Die ondernemer was de regie kwijt en daarmee het vertrouwen in een goede afloop’, vertelt Besseling. ‘Maar tijdens de sessie zag ze ineens ‘ik ben niet de enige’. Er zat nog iemand anders in de sessie bij wie 80 procent omzet was weggevallen. Die is gaan experimenteren om op andere manier omzet binnen te halen. Die twee ondernemers hebben elkaar de volgende dag gebeld om te kijken wat ze van elkaar konden leren.’

Willemskade 1, 8011 AC Zwolle / T 038 428 77 77 / www.rabobank.nl

De coronaperiode heeft volgens Feenstra ook nieuwe inzichten gebracht. Inzichten die we ook als alles achter de rug is, moeten koesteren. ‘De verstilling bijvoorbeeld, die er vooral was in de eerste weken van de intelligente lockdown, die gun ik ons allemaal. Laten we niet teruggaan naar gekte en hijgerigheid. Moet je alle avonden van huis weg voor netwerkbijeenkomsten? Overigens, het internet blijkt een perfecte aanvulling op fysieke bijeenkomsten. Als vervolg op de rondetafelsessies in coronatijd willen we in de toekomst samen met IJsselvliet virtuele ‘kampvuursessies’ organiseren voor klanten. Want elkaar horen, elkaar verder helpen en elkaar inspireren, dat blijft.’ \

DeSassenpoort schouders eronder in coronatijd: van preventie naar promotie

Vaker thuiswerken, minder met de auto reizen, vergaderen via Windows Teams en iedere dag een lunchwandeling maken – het bedrijfsleven heeft in coronatijd heel wat goede voornemens. Toch mislukken dergelijke goedbedoelde veranderpogingen uiteindelijk vaak. Rick van Baaren is professor gedragspsychologie en de ondernemer achter D&B Gedrag en de Behaviour Change Academy. Hij vertelt hoe we onze verandervoornemens tot een succes maken.

Ondernemen Tekst Mirjam van Huet / Fotografie archief D&B Gedrag

25 /

‘Bedrijven moeten nú een strategie bedenken voor straks’

Bedrijven en organisaties kloppen bij u aan als ze veranderingen willen doorvoeren en het lukt niet. Waarmee kampen jullie opdrachtgevers in tijden van een pandemie als corona? ‘Organisaties kloppen bij ons aan als een voorgenomen verandering niet slaagt. De vraag is dan: waarom doen mensen niet wat ze zouden moeten doen? Gemeenten bijvoorbeeld, hadden direct toen de intelligente lockdown van start ging goede plannen om iedereen op straat anderhalve meter afstand te laten houden, maar liepen in de uitvoering tegen dingen aan. Zo zijn er bijvoorbeeld inwoners die toch een feest geven. Hoe ga je dan om met handhaving en wat is het effect daarvan? En nu we een tijd verder zijn, is er een ander belangrijk vraagstuk: hoe behoud je de voordelen van de ‘coronatijd’? Want met zijn allen hebben we ook nieuwe dingen ontdekt die goed bevallen. Zoals thuiswerken, minder kilometers maken met de auto, beeldbellen en meer tijd voor het gezin hebben. Maar, het is nog niet zo makkelijk om daar ook daadwerkelijk nieuwe gewoontes van te maken.’

Waarom kunnen we ons ontzettend goed houden aan regels als ‘geen handen schudden’, maar is het op andere vlakken zo moeilijk om iets tot een nieuwe gewoonte te maken? ‘Dat zit ’m in het verschil tussen intrinsiek en extrinsiek gedrag. ‘Geen handen schudden’ is extrinsiek gedrag, het is van buitenaf ‘opgelegd’. Extrinsiek wil overigens niet zeggen dat we het niet willen; iedereen wil verspreiding van corona voorkomen. Maar als het kon, gaven we elkaar liever wél een hand. Dus zodra corona wegebt en de maatregelen versoepelen, verdwijnt de reden om geen hand te geven. En dan vervallen we weer in onze oude gewoonte: elkaar wél begroeten met een handdruk.’

Dit wetende, hoe kunnen we gedrag wél blijvend veranderen? ‘Stel dat je - ook als we elkaar straks weer over de hele wereld zonder restricties mogen ontmoeten - heel graag wil blijven beeldbellen in plaats van op locatie vergaderen.

Dan moeten we er intrinsiek gedrag van maken. Dat betekent allereerst dat je het blijft doen omdat je het ook echt prettiger vindt. Verder zijn er drie belangrijke stappen te zetten. De eerste is zelfovertuiging. Dat bereik je door twee voordelen te benoemen van beeldbellen ten opzichte van fysieke bezoeken. Bijvoorbeeld: meer tijd voor jezelf en vanaf iedere plek kunnen werken. De tweede stap is de intentie uitspreken om voortaan te beeldbellen. Spreek die intentie bij voorkeur uit in een groep. Dan heb je én sociale controle op je nieuwe gedrag én je hebt het gezamenlijke commitment van meerdere mensen die hetzelfde gedrag willen vertonen. De derde en laatste stap is zorgen dat je het nieuwe gedrag echt blijft vertonen. Dat kan met de ‘als-dan-regel’: ‘als ik een vergaderverzoek krijg van iemand die op meer dan twintig kilometer van mij af zit, spreek ik meteen af dat we videobellen’.’

Zo klinkt het heel simpel, waarom mislukken veranderpogingen dan toch vaak? ‘De mens is een van de weinige diersoorten die zelfreflectie kan toepassen en voor wie geluk een rol speelt. Wij kijken naar onszelf en zien: als ik het anders doe, ben ik gelukkiger. De wil om te veranderen is dus iets cognitiefs, iets bewust. Maar ons lijf wil ook wat. En die wil is veelal ónbewust. In het geval van beeldbellen versus fysieke ontmoetingen geldt dat ons gedrag wordt gestuurd door behoefte aan contact. Mensen zijn gemaakt om elkaar in de ogen te kijken. En dan zijn er nog de aspecten geur en handcontact. Die ervaren we als prettig. Ons uiteindelijke doel is connectie. En de manier waarop we elkaar de hand schudden geeft informatie over onze onderlinge verhouding. Kijk bij het schudden van handen maar eens wiens hand boven is. Die van de meest dominante. Dat gebeurt onbewust, maar het geeft ons veel info die handig is voor het verdere contact. Op het beeldscherm missen we die factoren.’ >

ONDERNEMEN

27 /

Wat kunnen leiders nú doen om een voorgenomen gedragsverandering tot een succes te maken? ‘Het begint met mindset. Daarin kun je twee grondhoudingen onderscheiden: de promotie- en de preventiefocus. De preventiefocus draait om verlies vermijden, risico’s minimaliseren en voorzichtig zijn. De promotiefocus gaat om winst behalen, vooruitgang en proactiviteit. In deze gezondheidscrisis draait het volledig om preventie: hoe voorkomen we besmetting, hoe voorkomen we een nieuwe golf, hoe voorkomen we drukte op openbare plekken? Heel logisch, want het gaat om het indammen van een pandemie. Maar wil je goed uit deze crisis komen en de economische gevolgen minimaliseren, dan moet je een promotiefocus hebben. Een voorbeeld: het kabinet straalt tijdens de intelligente lockdown een preventiefocus uit. Dat heeft zijn weerslag op het bedrijfsleven. Als niks mag, is het voor ondernemers moeilijk om iets te willen. Maar er kan – ook binnen de regels - heus het een en ander. Ik hoorde over een wethouder die de dag na de sluiting van de horecagelegenheden beloofde dat horecaondernemers die eten gingen bezorgen overal in de stad mochten parkeren zonder dat ze een boete kregen. Kijk, dat is

een promotiefocus. Bedrijven en organisatie moeten nú gaan zitten om een strategie te bedenken voor straks. Daarbij draait het om de promotiefocus: vooruitgang nastreven en kansen zien. Daar hoort geen leider bij die als een hert in de koplampen kijkt, maar een leider die vertrouwen uitstraalt en zegt ‘het worden zware tijden, maar we gaan er doorheen en halen het maximale eruit’.

Kunnen we dan doorgaan waar we vóór corona gebleven waren? ‘Er zullen dingen veranderen. Dat is onvermijdelijk, want let wel, er komt een economische crisis aan. In economisch mindere tijden wordt het allemaal cijfermatiger: hoe verzet ik meer werk met dezelfde mensen? In slechte tijden gaat het om ‘lean’ en efficiënt werken. Duurzaamheid, vitaliteit en welzijn zijn thema’s die straks misschien worden gezien als ‘luxe’. Dat is niet slim, maar ik heb er wel alle begrip voor dat bedrijven zich zo gedragen. Als dat gebeurt, denk ik dat de overheid gaat stimuleren dat mensen toch kunnen leren en ontwikkelen. Want die vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van mensen, dat is voor de lange termijn heel belangrijk. Gelukkige mensen die op de juiste plek zitten, leveren beter werk.’ \

‘ Het worden zware tijden, maar we halen het maximale eruit’

ONDERWIJS

Deltion accountmanagers Margreet Dijkstra en Agnes Mulder over de Nationale Zorgklas

‘ De coronacrisis bracht ons dichter bij de essentie’ De Nationale Zorgklas is een online lesprogramma dat (oud-)zorgmedewerkers en mensen zonder zorgervaring versneld (bij)schoolt voor een toekomstige functie in de zorg. Deltion was in een vroeg stadium betrokken bij de ontwikkeling van de modules en is nu één van de acht ROC’s die dit leertraject aanbiedt. Namens Deltion zijn accountmanagers Agnes Mulder en Margreet Dijkstra betrokken bij dit initiatief. Aan het begin van de coronacrisis was snel duidelijk dat extra personeel direct nodig was om de snel oplopende werkdruk in ziekenhuizen en verpleegcentra het hoofd te bieden. ActiZ, de branchevereniging van zorgorganisaties, sloeg alarm en benaderde partijen uit overheid, onderwijs en werkveld. Gezamenlijk kwamen ze heel snel tot een passende oplossing: de Nationale Zorgklas. Een online lesprogramma op mbo 2 en 3 niveau. Afgestemd op meerdere kennisniveaus en daardoor geschikt voor zowel (oud-)zorgmedewerkers als nieuwkomers. Agnes Mulder en Margreet Dijkstra, die als accountmanagers zorg en welzijn een schakel vormen tussen onderwijs en werkveld, kregen de vraag of Deltion als onderwijspartner wilde aanhaken.

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Frans Nikkels

Maatschappelijke verantwoordelijkheid ‘Voor ons een bijzondere kans,’ stelt Agnes Mulder. ‘Deltion wil werkplek leren met leertechnologie een stap verder brengen in deze regio. Dit is de basis van De Nationale Zorgklas (www.nationalezorgklas.nl). Een digitaal platform waar deze technologie wordt ingezet en de werksituatie geldt als vertrekpunt. De Nationale Zorgklas bleek een mooie aanvulling op het regionale initiatief extrahanden@mbozwolle.nl dat Deltion samen met Landstede en Menso Alting heeft opgericht. Maar bovenal hebben wij als onderwijsinstantie ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid en die voelden we nu meer dan ooit.’

29 /

‘Op het moment dat de Nationale Zorgklas ontstond, was de interne druk binnen Deltion groot’, vervolgt Dijkstra. ‘Docenten moesten schakelen naar digitaal onderwijs en daar kwam dit verzoek nog eens bij. Toch hebben we docenten benaderd en we kregen gelijk zes aanmeldingen. De noodzaak om bij te dragen aan de samenleving werd breed gedragen. Op dat moment hebben we ervaren hoe veerkrachtig deze organisatie is. Prachtig.’

Vouchers Binnen een maand was De Nationale Zorgklas operationeel. Het initiatief is bedoeld als spoedscholing om in crisistijden versneld ondersteuning te bieden in de zorg. Voor nieuwkomers is het een introductie in een ander werkveld, voor oud-zorgmedewerkers een hernieuwde kennismaking. Na aanmelding volgt een digitale intake waarin achtergrond, kennis en ambities worden vastgesteld. Het lesprogramma bestaat uit zes theoretische modules die zijn afgestemd op het kennisniveau van elke deelnemer. De cursus wordt gegeven door mbo-geschoolde zorgdocenten, duurt een week en wordt afgenomen in digitale klassen van twaalf à dertien deelnemers. De scholing loopt parallel met het leren van praktijkvaardigheden op werkervaringsplekken. De matching met deze plekken wordt geregeld via het eveneens landelijke initiatief ‘Extra handen voor de zorg’ waar zowel zorgaanbieders als (toekomstige) medewerkers zich konden – en kunnen – aanmelden.

Natuurlijk waren er opstartproblemen in het begin, maar toen ze de drempel over waren, ontstond er heel veel energie. Het ging over de wezenlijke dingen in het leven. Daarom was het ook niet moeilijk om online die verbinding te maken met elkaar.’

Rode Kruis Sinds juni heeft Deltion vijf groepen via de Nationale Zorgklas digitaal onderwijs gegeven. Deelnemers hebben zichzelf aangemeld of via ActiZ. Ook verenigingen zoals het Rode Kruis riepen vrijwilligers op om mee te doen.

‘ De Nationale Zorgklas geeft een goed beeld van werken in de zorg’ Mulder: ‘Het Rode Kruis wil vanuit haar rol als noodhulporganisatie zowel in crisissituaties als in het reguliere zorgproces een bijdrage leveren aan de vraag. Deze vrijwilligers hebben al een basis omdat ze gewend zijn te handelen in stressvolle situaties.’

Minder werkdruk en werkloosheid De Nationale Zorgklas is omarmd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, UWV en tal van maatschappelijke organisaties. Bestuurders van werkgeversorganisaties zijn vertegenwoordigd in het bestuur. Diverse fondsen stellen subsidiegelden beschikbaar om de cursussen te financieren. Dijkstra: ‘Dat geeft het belang van dit platform aan. Het kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de werkdruk in de zorg en het verkleinen van de werkloosheid. De Nationale Zorgklas blijft zeker nog anderhalf jaar actief, maar gezien het grote draagvlak zien wij een grote toekomst voor deze vorm van digitaal onderwijs. Het is een prachtig instrument om mensen te laten ervaren hoe mooi het is om in de zorg te werken. Deltion deelt de ambitie om dit platform in gezamenlijkheid een stap verder te brengen en bij een tweede Covid-19 zo snel mogelijk op te schalen. Mensen van werk naar werk begeleiden; dat is het ideale scenario.’

Personeelscollectieven

Dit platform van zorgaanbieders is gekoppeld aan de Nationale Zorgklas. Deelnemers die de modules succesvol hebben afgerond en werkervaring hebben opgedaan, krijgen een voucher dat recht kan geven op mogelijke vrijstellingen voor mbo-certificaten of volwaardige zorgopleidingen op mbo-niveau.

Mulder: ‘Wij zien dat al ontstaan. Werkgevers die afscheid moeten nemen van medewerkers kloppen aan bij de Nationale Zorgklas omdat ze hun personeel een opleiding en een toekomst gunnen in een sector met volop werk. Voor onderwijspartners zoals Deltion is het prettig om te werken met personeelscollectieven met een vergelijkbare achtergrond. Zij willen niet werkloos thuis op de bank zitten, maar zich nuttig maken voor de maatschappij. Werk in de zorg is fantastisch, maar het is belangrijk om er een goed beeld bij te hebben. Dat kan met de Nationale Zorgklas.’

Avontuur

Imagoboost

Dijkstra: ‘Onze zorgdocenten zijn echte vakidioten, maar moesten zich dit online programma wel eerst eigen maken. Aan hen de taak om alle intakes en digitale lessen op te pakken naast hun gewone werk. Dat dit gelukt is, danken we aan het enthousiasme van docenten en deelnemers. Zij verdienen een groot compliment, want ze zijn samen het avontuur aangegaan.

‘Het is bijzonder dat het gelukt is om zo’n breed gedragen initiatief in korte tijd te lanceren en tot een succes te maken. Ook vind ik het mooi dat het imago van werken in de zorg een boost heeft gekregen. Dat zijn de waardevolle inzichten van een moeilijke tijd. De coronacrisis bracht ons dichter bij de essentie van ons werk.’ \

Mozartlaan 15, 8031 AA Zwolle / T 038 850 31 50 / www.deltion.nl

ECONOMIE

Hardenberg, ook met anderhalve meter de leukste Herman Potgieter, eigenaar De Troubadour en Alwin te Rietstap, wethouder gemeente Hardenberg.

Vrijetijdseconomie is een van de beleidsterreinen uit de brede portefeuille van Alwin te Rietstap, wethouder in de gemeente Hardenberg. Te Rietstap: ‘vrijetijdseconomie is een van onze drie topsectoren en juist die wordt hard geraakt door de coronacrisis. Ondernemers op het gebied van verblijf en horeca ervaren een groot effect op hun business.’ Toch ziet de wethouder het ondernemerschap opbloeien, mede door de ruimte die de gemeente biedt. En horecaondernemers blijken uiterst creatief.

‘De meeste regelingen komen van de rijksoverheid. We hebben ondernemers geholpen daar wegwijs in te worden. Aanvullend hebben we voor ondernemingen die aantoonbaar geraakt worden 50 procent van de BIZ-verplichting kwijtgescholden en voor de andere 50 procent uitstel verleend. Ook de afdracht van de toeristenbelasting hebben we uitgesteld. Het omzetverlies kunnen wij niet oplossen. We zijn voortdurend goed met elkaar in gesprek, ik wil weten waar de behoefte van de ondernemers ligt.

Tekst Peter Pels / Fotografie Frans Nikkels en Amused Food&Wine

We hebben de openbare ruimte heringedeeld zodat er ruimte ontstaat voor evenveel terrastafels als vóór de maatregelen’, aldus Te Rietstap. Opvallend, de wethouder is tevens lid van het algemeen bestuur van de GGD IJsselland. Van conflicterende belangen wil hij niet weten. ‘Volksgezondheid heeft steeds in alles voorop gestaan. Dat staat ook niet tegenover economie. We bieden ruimte om te kijken wat wel mogelijk is, hoe ondernemers toch omzet kunnen maken op een veilige manier binnen de richtlijnen van het RIVM.

31 /

In gesprek met de ondernemer vraag ik altijd ‘Hoe ga jij zorgen dat het virus zich hier niet verspreidt?’ Ik leg veel verantwoordelijkheid bij de ondernemer, ik heb niet echt angst dat het misgaat. Ondernemers hebben zelf een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Bovendien, je kent elkaar, dat is de kracht van lokaal geworteld zijn. De ondernemers kennen hun klanten, het is de menselijke maat die optimale samenwerking en vertrouwen mogelijk maakt.’

De Troubadour Herman Potgieter, eigenaar van Grand Café en Restaurant De Troubadour knikt instemmend. ‘Klopt, veel verantwoordelijkheid wordt aan de ondernemers overgelaten. Het overleg over de ruimte binnen de RIVMregels verloopt heel prettig. De gemeente treedt niet op als politieagent; er wordt alleen gehandhaafd als er echt iets misgaat.’ Tweeënhalve maand was De Troubadour dicht, een half miljoen omzet werd gemist. Potgieter is al 32 jaar actief in de horeca en maakte veel pieken en dalen mee. In 2017 nog hield een verwoestende brand huis in De Troubadour. Potgieter: ‘ik raak niet zo snel meer van de leg. Ik heb geen minuut minder geslapen om deze crisis. Een ding is zeker, niets is zeker. Dat moet je als ondernemer accepteren, anders ga je het heel moeilijk krijgen. Dus incasseer en accepteer, zie het als een kans. Weet nieuwe energie te vinden.’

‘ De kracht van lokaal geworteld zijn’

Potgieter is blij met de overheidssteun, in het bijzonder met de NOW. Zonder had hij het niet gered. ‘We dachten na wat we tijdens de lockdown nog wel konden. In overleg met de gemeente werd op een grote parkeerplaats (van de gemeente, red.) naast mijn zaak een ‘drive thru’ gemaakt om bestellingen af te halen. Kan het veiliger? Mensen blijven in de auto, alles verloopt contactloos. Het werd een groot succes, vooral dankzij ons grote netwerk op sociale media. Onze gunfactor was groot. De eerste dag schrok ik me wezenloos van de file, zo druk. Ik schrok zo dat ik het tweede weekend dicht bleef. Na wat aanpassingen gingen we een week later weer open. Veilig voor klanten en personeel.’ Het maakte het omzetverlies verre van goed, wel kon Potgieter zo het team aan de gang en gemotiveerd houden. De drive thru is inmiddels gestopt. Om terrasuitbreiding te realiseren is op dezelfde parkeerplaats op initiatief van De Troubadour een stadsstrand gekomen. Potgieter: ‘Zo ontstaat er iets nieuws en heeft Hardenberg er weer een kleine trekpleister bij.’

Amused Samen met zakelijk partner Corine Vink runt Chiel de Groot restaurant Amused Food & Wine. Chiel is de chef-kok en verwent de gasten graag met gerechten van hoog culinair niveau en met een vaak spectaculaire twist. Dan moet je ineens dicht. De Groot: ‘we vonden het zo jammer om stil te zitten. Achteroverleunen was voor ons geen optie; we vonden belangrijk om als team bezig te blijven. We bedachten een concept om thuis de sfeer van luxe uit eten te benaderen. Een viergangenmenu, met onze kwaliteit en touch, door ons bij de mensen thuisbezorgd om af te maken aan de eigen keukentafel. Betalen met een tikkie, geheel coronaproof. Bestellingen kwamen niet alleen uit Hardenberg, ook uit de regio, van Almelo tot Zwolle. We kregen ontzettend veel leuke en enthousiaste reacties, mensen vonden het een feestje. Dat voelde als een hart onder de riem.’ De tijd van gedwongen sluiting werd verder gebruikt om het terras aan de Vecht zomerklaar te maken. Ook werd in Collendoorn een eigen groentetuin aangelegd. De Groot: ‘Daar plukken we nu letterlijk de vruchten van.’

Zoover Te Rietstap kent nog meer voorbeelden van creatieve ondernemers die in deze tijd kansen zien. ‘Het draagt allemaal bij aan onze campagne ‘Met anderhalve meter de leukste’. Met deze campagne zoeken we naar een meer positieve communicatie tussen bewoners, toeristen, ondernemers en overheid. De campagne werkt. Iedereen houdt zich goed aan de regels. We hebben gastvrije centra en het Vechtdal is een fantastische omgeving. Wist je dat Zoover ons op plaats 5 zet van de meest populaire vakantiebestemming?’ Tijd voor de foto. Het is 33 graden, op naar Trouba Beach, het stadsstrand van Hardenberg. \

Stephanuspark 1, 7772 HZ Hardenberg / T 14 05 23 / www.hardenberg.nl

REGIO ZWOLLE

Alpla is met 20.900 medewerkers en 181 locaties in 46 landen verspreid over 4 continenten één van ’s werelds grootste producenten van plastic verpakkingen. Het bedrijf heeft nu ook een vestiging in Zwolle, in een voormalig Scania-pand aan de Kleefstraat op bedrijventerrein Hessenpoort. Mede dankzij de betrokkenheid van gemeente Zwolle en Oost NL beleeft Alpla daar een warm welkom.

Wereldwijd koploper plastic verpakkingen strijkt neer in Zwolle De verpakkingenproducent opende een vierde vestiging in Nederland, omdat een van Alpla’s opdrachtgevers in Zwolle is gevestigd. ‘Voor die klant produceren we al vijftien jaar. Voorheen deden we dat in Duitsland. Alleen, daar zit een afstand van 400 kilometer tussen en dagelijks gingen er zo’n 10 vrachtwagens heen en weer. Dat kost transporttijd en veroorzaakt co2-uitstoot. Bovendien, in Duitsland mag je op zondag niet met de vrachtwagen rijden en in drukke tijden heb je soms niet genoeg vrachtwagens beschikbaar. Toen kwamen we op het idee om in Zwolle een productielocatie te openen. ‘Dichter bij de klant’ past sowieso binnen de filosofie van Alpla’, vertelt Roeland Marijnissen, country manager Alpla Nederland. ‘Bewuste keuzes maken, dat past bij Alpla. We zijn al 20 jaar bezig met recycling. 18 jaar geleden openden we onze eigen recyclingfabrieken in Oostenrijk en Polen. We kopen kunststof flessen op en recyclen die tot bruikbaar materiaal om mee te produceren. En 100 procent van ons eigen productieafval gebruiken we voor de volle

Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Peter Timmer

100 procent opnieuw.’ Daarmee past Alpla goed in Regio Zwolle, die in de onlangs gesloten Regiodeal met het Rijk circulair ondernemen benoemt als een van de belangrijkste doelstellingen.

Activiteiten Alpla maakt allerlei soorten kunststof verpakkingen, inclusief deksels. Op de locatie in Zwolle rollen flesjes in verschillende vormen en maten van de band. ‘Dat doen we momenteel met 20 tot 25 mensen en 2 productielijnen. We schalen binnenkort op naar 50 tot 60 man en 6 à 7 productielijnen. Die omvang hebben we nodig voor alleen al die ene klant die ook in Zwolle is gevestigd.’ Aan enthousiasme om het team in Zwolle te versterken is geen gebrek, merkt Marijnissen. ‘We maken hier flessen met een zeslaagse wand. Dat is een specialistische tak van sport. Onze machines hebben we ook zelf ontwikkeld en gebouwd en we hebben veel geautomatiseerd. We hebben bijvoorbeeld automatische heftrucks en onze mensen

33 /

kunnen laden en lossen zonder te hoeven tillen. Kortom, daar lopen techneuten en procestechnologen warm voor.’ Zo ook Bertus Bos die als locatiemanager aan de slag is gegaan in Zwolle. Eenmaal gesetteld in Zwolle, willen Bos en Marijnissen contact zoeken met andere partijen in de regio, die ook actief zijn op het gebied van kunststof. ‘Polymer Science Park bijvoorbeeld, de plek voor kunststofinnovatie. En PreZero, die een sorteerlocatie voor verpakkingen in Zwolle heeft’, geeft Marijnissen een aantal voorbeelden. Naast de productie voor de vaste klant is er nog ruimte voor uitbreiding. ‘We kunnen er productie bij gaan doen voor andere bestaande klanten, waaronder Unilever en Procter and Gamble, maar ook voor nieuwe partijen. En dat hoeven echt niet van die grote namen te zijn’, zegt Marijnissen met een vriendelijke lach. ‘Velen denken dat wij alleen voor grote concerns produceren, maar als er iets is dat ik aan ons imago zou kunnen veranderen, is dat het wel. We kunnen juist ook kleinere bedrijven met specifieke verpakkingsbehoeften helpen. Omdat we onze matrijzen zelf maken, kunnen we heel makkelijk schakelen.’

Warm welkom Marijnissen vond via Funda Business zelf het voormalige Scania-pand en zocht daarna contact met gemeente Zwolle om ‘op weg te worden geholpen’ in het Zwolse. ‘Gert Engelsman (key accountmanager stadseconomie en kantoren bij gemeenten Zwolle, red.) heeft me in contact gebracht met specialistische uitzendbureaus en met transporteurs die de door ons geproduceerde flessen kunnen vervoeren. Maar ook met Veiligheidsregio IJsselland die ons kon informeren over de eisen die worden gesteld aan een productielocatie zoals de onze en met ontwikkelingsmaatschappij Oost NL voor ondersteuning op meerdere vlakken. Een warm welkom? Dat kan ik wel zeggen ja. Dat voelt echt goed.’ Peter van Houten, projectmanager bij Oost NL, onderstreept waarom bedrijven die naar Zwolle verhuizen een warm welkom verdienen: ‘als grote bedrijven voor je regio kiezen, creëert dat werkgelegenheid en zet dat de deur open voor talent. Dat zijn twee dingen die Oost NL belangrijk vindt. En als zo’n bedrijf dan net als Alpla ook nog eens met hoogwaardige techniek bezig is, dan vergroot dat de aantrekkingskracht van Regio Zwolle.’

Oost NL Zoals ieder productiebedrijf kreeg Alpla op de nieuwe locatie te maken met vergunningen. ‘Daarbij hebben we hulp geboden’, zegt Peter van Houten van Oost NL. ‘Samen met de provincie en gemeente hebben we gekeken wat er nodig was voor de definitieve afgifte van de vergunningen.’ ‘En Oost NL heeft contacten gelegd met Enexis, om de contracten voor elektra te upgraden, vanwege de grote machines’, vult Marijnissen aan. ‘En toen we nog in gesprek waren met onze plant manager van een Alplavestiging in België, om hier naartoe te komen voor vestiging Zwolle, heeft Oost NL van alles uitgezocht, als een soort expatbegeleiding.’

Postbus 1026, 7301 BG Apeldoorn / T 088 667 01 00 / www.oostnl.nl

Dit doet Oost NL voor bedrijven Oost NL is de ontwikkelingsmaatschappij van Oost-Nederland. In opdracht van de provincies Overijssel en Gelderland en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat versterkt Oost NL de regionale economie in Oost-Nederland. Oost NL helpt ondernemingen om te innoveren, investeren en internationaliseren. Regio Zwolle heeft de afgelopen jaren samen met de Provincie Overijssel een extra inzet mogelijk gemaakt voor het aantrekken van bedrijfsvestigingen in Regio Zwolle. Deze extra inzet wordt vanuit Oost NL gerealiseerd door Peter van Houten. Hij is vanuit Oost NL de acquisiteur voor Regio Zwolle. Via Oost NL heeft Regio Zwolle nu toegang tot de tientallen buitenlandse kantoren van de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) en het ‘Invest in Holland’-netwerk.

Een vraagstuk waar Oost NL zich in de nabije toekomst voor Alpla over wil buigen, is emissieloos vervoer. ‘We willen elektrisch rijden of met een dieselvariant die 90 procent minder uitstoot’, zegt locatiemanager Bos. ‘We kijken ook hoe de activiteiten van Alpla binnen de stikstofnormen passen’’, vult Van Houten aan. ‘We brengen in kaart waar uitstoot verminderd kan worden.’ \

ONDERWIJS

Student Landstede helpt Hasselt in coronatijd Het Overijsselse Hasselt ging maanden gebukt onder het coronavirus. Met 50 doden op een inwonersaantal van nog geen 7.000 mensen, was het aantal fatale besmettingen groot. Voor Meriam Bloemink, student Handhaving, toezicht en veiligheid bij Landstede MBO én inwoner van Hasselt, was er geen twijfel mogelijk: zij hielp mee op straat. Samen met boa Sander Sleking van gemeente Zwartewaterland hield ze toezicht op de veiligheid in de openbare ruimte.

Bloemink kreeg de keus; ze hoefde deze stage niet te doen in coronatijd. Maar ze wist zeker dat ze dat wel wilde. ‘Ik wilde helpen om de verspreiding van het virus onder controle te krijgen. Bovendien, ik werk in een supermarkt. Als ik corona ‘moest’ krijgen, zou het net zo goed daar kunnen gebeuren als tijdens mijn stage op straat.’ De hulp van de nuchtere twintiger was van harte welkom bij gemeente Zwartewaterland. ‘We hadden meer meldingen dan normaal; we reden af en aan om controles uit te voeren in de openbare ruimte. Bijvoorbeeld of mensen tijdens het winkelen niet te dicht bij elkaar liepen’, zegt Sleking. Joost Wiggers, teamleider Veilig & Beschermd bij Landstede en verantwoordelijk voor de opleiding die Bloemink volgt, merkt dat er in deze gezondheidscrisis meer vraag is naar beveiligers en handhavers. ‘De inzet van stagiairs is voor alle partijen een kans.

Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Peter Timmer

35 /

Vanuit Landstede maken we graag de koppeling met de praktijk, zodat afstudeerders klaar zijn voor de toekomst. Voor een gemeente als Zwartewaterland is het fijn om hulp te hebben. En voor een student als Meriam is het leerzaam om in zo’n bijzondere situatie op straat te werken.’

‘ Wij doen het vóór en mét de inwoner’

In gesprek ‘Iedere gemeente pakt het anders aan op straat’, zegt Wiggers. ‘Zeker met het handhaven van de coronamaatregelen zie je dat. De ene plaats controleert en beboet mensen, de andere plaats gaat in gesprek en helpt mensen om het volgens de regels te doen.’ In die tweede categorie valt Hasselt. Sleking: ‘We gaan niet voor de prent; we willen het vóór en mét de inwoner doen. We gaan bijvoorbeeld naar de ondernemers toe en denken dan mee over de inrichting van hun zaak. Hoe plaats je doorzichtige schermen voor kassa’s, hoe kun je een horecagelegenheid zo indelen dat je aardig wat gasten kunt ontvangen, maar alles wel veilig houdt?’ Dat resulteert in creatieve oplossingen. Op een klein toilet in een café liepen mensen elkaar steeds tegen het lijf. ‘Daar hebben we geadviseerd om middels een kettinkje voor de ingang te laten zien of het toilet bezet was of vrij. Zo’n kleine aanpassing helpt mensen afstand houden.’ Die aanpak heeft Bloemink geïnspireerd voor de rest van haar carrière. ‘Ik vind er niks aan om bonnen te schrijven; in gesprek gaan vind ik fijner. Want wat los je op met een bon? Mensen bedanken me nu op straat voor de goede ideeën. Op de weekmarkt bijvoorbeeld, waar we hebben geholpen om met tape vakken op de grond te maken, zodat mensen duidelijk zagen hoeveel afstand ze moesten houden. De inwoners waren er blij mee, want ze hadden meer ruimte. En de ondernemers waren blij dat de kramen open konden blijven.’ Sleking: ‘Dat de verspreiding van het coronavirus nu onder controle is in Hasselt, is ook een verdienste van de inwoners en ondernemers. Mensen hebben hun eigen verantwoordelijkheid. Wij helpen ze om die verantwoordelijkheid te nemen.’

T 0800 02 45 666 / www.landstedembo.nl

Dienstbaar Tijdens de piek van de coronacrisis in Hasselt was het stil op het gemeentehuis. Sander: ‘Alleen wij en het crisisteam van de gemeente kwamen bij elkaar. Samen namen we telkens de steeds veranderende noodverordening door. Oké, dit zijn de regels, hoe leiden we het in goede banen?’ Eventjes was het onzeker of het team overeind bleef; een van de mensen was in contact gekomen met een coronapatiënt. Na de test bleek het vals alarm, dus het team kon op volle sterkte door. Bloemink kijkt met een goed gevoel terug op haar tien weken durende stage. ‘Ik heb nu twee jaar van mijn opleiding gedaan en heb nog een jaar te gaan. Mensen helpen, dienstbaar zijn, dat trok me aan op de open dag bij Landstede en dat blijk ik in dit werk ook echt kwijt te kunnen.’ \

ONZE HORIZON

‘ Onze covid-afdeling voelde als een dorpje’ Hoe vreselijk de coronacrisis ook is, er zijn ook positieve effecten. Met bestuurder Fenna Eefting, verpleegkundige Maaike Drost, projectleider e-health Manon Blaauwgeers en maatschappelijk werkster Petra Folsche blikken we terug op het begin van de coronacrisis bij revalidatiecentrum Vogellanden. ‘Het gevoel van samen was nog sterker dan anders.’

‘Die bewuste maandag 16 maart, leerden we direct onze eerste les: doe niet alleen wat je zegt, maar zeg ook wat je doet.’ Fenna Eefting vertelt hoe zij als bestuurder van het centrum voor medische specialistisch revalidatie en bijzondere tandheelkunde direct na de toespraak van Rutte een regieteam samenstelde. ‘Het idee was om daarna een nieuwsbrief met gerichte informatie uit te doen. Die volgorde bleek een slecht besluit’, doet ze uit de doeken. ‘Iedereen had natuurlijk via de media het nieuws meegekregen. Als je dan intern niet direct iets hoort - terwijl we wel degelijk maatregelen troffen en intensief contact hadden met collegaorganisaties - dan levert dat heel veel onzekerheid op.’ Sindsdien zorgden we dat er iedere dag een nieuwsbrief uitkwam.

E-health heeft een vlucht genomen In die eerste dagen kwam ook het besluit om de reguliere, fysieke zorg niet stop te zetten, maar zoveel mogelijk te vervangen door zorg op afstand. Manon Blaauwgeers heeft het e-healthprogramma onder haar hoede: ‘We hebben veel geluk gehad dat we de telerevalidatie-app al hadden geïntroduceerd.’ Met de app kunnen de behandelaren van Vogellanden patiënten begeleiden met huiswerkoefeningen en ook resultaten volgen. Vóór de coronacrisis werd de app minimaal gebruikt. Manon: ‘Eigenlijk was het voor die tijd duwen en trekken om iedereen enthousiast te krijgen en houden. Nu hebben alle collega’s ontdekt dat het in combinatie met beeldbellen heel goed werkt. Wat we voor ogen hadden in vier jaar tijd, is in vier weken gebeurd.’ Petra Folsche benadrukt dat het altijd blijft gaan om maatwerk: ‘We zien het vooral als een mooie aanvulling op onze werkwijze. Voor de een werkt het, voor een ander niet. Voor ALS-patiënten is het bijvoorbeeld wel een grote verbetering. Voor hen is het heel belastend om hier te komen. Zij zijn erg geholpen met een intake aan huis en verdere begeleiding op afstand.’

Omgaan met angst Waar die eerste week de paniek nog meeviel, ontstond er in de tweede week meer angst onder het personeel.

Tekst Ellen Kleinlangevelsloo / Fotografie Peter Timmer

Maaike Drost zit - in beschermend pak - met een coronapatiënt op het noodterras

Petra: ‘Om support te bieden, hadden we twee keer per week een inloopspreekuur en kwam er een apart e-mailadres. Daar konden medewerkers terecht met praktische vragen, maar ook om hun beleving te delen. Binnen elk multidisciplinair team zit een psycholoog die met de leidinggevende nog meer oog hadden voor de emoties binnen het team.’ ‘Het is bijzonder hoeveel veerkracht mensen in zo’n situatie laten zien,’ vindt Eefting, maar tegelijkertijd vragen alle veranderingen ook heel veel van de medewerkers. ‘Daarom vonden we het belangrijk om de collega’s versbereid eten te blijven bieden. Waar alle restaurants hun deuren moesten sluiten, hebben wij bewust ons restaurant opengehouden. Ondanks dat de cateringmedewerkers het heel spannend vonden, hebben ze in een paar uur maatregelen genomen om 1,5 meter afstand te kunnen houden. Ik heb het met bewondering aanschouwd.’

Gedreven door adrenaline Op de eerste verdieping werd in een paar dagen een cohortafdeling met negen bedden in gereedheid gebracht voor COVID-postIC-patiënten. Inmiddels was namelijk duidelijk dat Vogellanden patiënten van Isala - waar op dat moment de patiënten uit Brabant binnenstroomden - zou opvangen. Maaike Drost was een van de

37 /

‘Wat we voor ogen hadden in vier jaar, is nu in vier weken gebeurd’ verpleegkundigen die er aan het werk ging. Elke werkdag ging zij door een speciale sluisdeur naar de covidafdeling, waar ze zich hulde in een beschermend pak.

Het was een dorpje op zich. En tegen de tijd dat ’t normaal werd, stopte het ook weer abrupt.’ Na vijf weken werd de cohortafdeling opgeheven.

Ze vertelt: ‘Die eerste tijd was zwaar. Ik was er dag en nacht mee bezig. De patiënten hadden heftige verhalen. Meerdere mensen hadden afscheid moeten nemen van hun familie voor ze in slaap werden gebracht. Een mevrouw had veel mensen om zich heen horen sterven. Nu zijn we best wel wat gewend bij Vogellanden, maar toch raakte dit me erg. Ik denk omdat je ineens onderdeel bent van de actualiteit.’ Ook in praktische zin was het zwaar. ‘Vanwege het pak kon je slechts een keer per dienst plassen, eten of drinken. Maar we werden gedreven door adrenaline. Bovendien voelde het heel positief iets te kunnen betekenen.’

Op een noodterras, in de buitenlucht

Maaike ziet de tijd op de cohort als een waardevolle ervaring. ‘Je deed álles in die ruimte. Ik werkte nauw samen met collega’s waarmee ik tot dan toe nog niet veel had gewerkt. Het eten voor de patiënten kwam door de sluis. ’s Middags kwam de arts langs.

Hyacinthstraat 66A, 8013 XZ Zwolle / T 038 498 11 11 / www.vogellanden.nl

Bijzondere herinneringen hebben de medewerkers ook aan het noodterras. Eefting vertelt: ‘Wij weten dat buiten zijn bijdraagt aan herstel. En het was prachtig weer in april. Via een nooddeur hebben we op het platte dak een terras aangelegd, waar de patiënten konden zitten en bezoek via de brandtrap buiten, konden ontvangen.’ Ze was er getuige van dat een patiënt samen met zijn kleinzoon genoot van een optreden. Zittend, op de rand van het dak. ‘Prachtig vond ik dat! In normale tijden gaan we soms zo spastisch om met regels rondom veiligheid. Nu konden twee mensen gewoon lekker genieten. Ik hoop dat deze tendens zich doorzet en we meer varen op ons gezond verstand en eigen verantwoordelijkheid in plaats van blind te gaan op een overkill aan regels.’ \

ONZE HORIZON

Impact werkt door in coronatijd Waar vele bedrijven tijdens de coronacrisis worstelen met het inrichten van afgeschermde werkplekken, het faciliteren van thuiswerken en het motiveren van medewerkers tijdens het werken op afstand, liep het bij Impact gesmeerd.

‘Wij zijn open gebleven’, zegt directeur Rob Rikmanspoel. ‘Wel onder strikte voorwaarden, met een aangepast beleid en met een aangepaste inrichting, maar we zijn doorgegaan. Juist als maatschappelijk werkgever neemt Impact zijn verantwoordelijkheid. Wij bieden ruim vijfhonderd mensen opvang en werkritme. Werk is belangrijk voor mensen. Denk aan ‘ertoe doen’ en sociale contacten. Als Impact zijn wij er voor de mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken om aan werk te komen en om hun werk te doen. In deze tijden verandert dit niet.’ Praktisch was een aantal aanpassingen nodig. ‘We hebben bijvoorbeeld een uitlegtafel gemaakt in onze productiehal. Daar kunnen we op afstand uitleggen wat de werkzaamheden van die dag zijn’, zegt Katarina Nikolic, marketing- en communicatiemedewerker. ‘We hebben alle coronamaatregelen zo geregeld, dat we zeker weten dat ze worden nageleefd. Na toiletbezoek bijvoorbeeld, wassen we in de hal nog een keer onze handen. Dat is om aan je collega’s te laten zien dat je ze wast en de zichtbaarheid zorgt voor groepsverantwoordelijkheid. Hierbij was het mooi om te zien hoe men elkaar ook aansprak en ieder ook echt zijn eigen verantwoordelijkheid nam in de situatie. We zijn samen verantwoordelijk om onszelf en de mensen om ons heen gezond te houden. Dit werkt goed bij onze doelgroep.’

Betrokken mensen ‘Slechts een klein deel van onze mensen kon niet komen werken. Vanwege de mate van begeleiding die deze mensen nodig hebben, was het in de periode dat de coronamaatregelen op zijn strengst waren, niet verantwoord om hen naar het werk te laten komen’, zegt Rikmanspoel. ‘Wat op mij veel indruk heeft gemaakt, is dat dat die groep mensen boos was dat ze niet mochten komen werken. Dat getuigt van betrokkenheid bij het werk.’

Thuiswerken Voor sommige Impact-medewerkers was het mogelijk om het werk naar huis te verplaatsen. Daniël bijvoorbeeld, deed thuis zijn werk. Hij ontving kratten te monteren elektronica. ‘Een uitkomst voor iemand als Daniël’, weet Rikmanspoel. ‘Want Daniël gebruikt zijn hersens graag. Ook tijdens een intelligente lockdown. Een thuisklus waarmee hij aan de gang kon, was bijvoorbeeld het in elkaar zetten

Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Peter Timmer en Richard Tennekes

39 /

van parkeersensoren die in elkaar gezet moeten worden. Wat er voor de leek vanwege de vele draadjes misschien ingewikkeld uitziet, vormt voor Daniël geen probleem. Hij heeft vaak geen eens een handleiding nodig.’

Detachering en uitzenden Meer en meer ondernemingen doen een beroep op de capaciteit van Impact. Niet alleen door werk te leveren dat mensen thuis of in de bedrijfshallen van Impact kunnen doen, ook door mensen via uitzending aan het werk te laten gaan binnen de betreffende onderneming. Het project bij VanDijk is daar een voorbeeld van. ‘Een groep van veertien mensen werkt onder leiding van voorman Jan bij VanDijk’, zegt Nikolic. ‘Ze pakken boeken uit en in, sealen en stickeren. Het proces verloopt via een lopende band en is door ons ontwikkeld.’ Een jaarlijks terugkomend project waar in een periode van twintig weken ongeveer een miljoen schoolboeken gestickerd worden.

‘Wij spreken beide talen en zijn zodoende een spil in de publiekprivate samenwerking. Consulenten werk van de gemeente Kampen werken sinds kort ook vanuit ons kantoor aan de Gildestraat 1 in Kampen’, zegt Nikolic. ‘Onze loopbaanbegeleiders werken graag samen met de gemeente. Stel dat iemand zich meldt voor uitkering, dan hoeft diegene nu maar één intakegesprek te doen. Stel dat de consulent van de gemeente diegene aan werk wil helpen, dan is de link met Impact zo gelegd. En vaak kunnen ze bij Impact terecht. Dat is voor de mensen zelf fijner en het versnelt het hele proces, qua matchen van vraag naar en aanbod van werk.’

‘ Van sociale werkplaats naar maatschappelijk re-integratiebebedrijf’

In het pand van Impact zelf kunnen mensen dan direct werkervaring opdoen in maar liefst zestien werksoorten. Schoonmaak, elektra en warehousing bijvoorbeeld. Van daaruit gaan ze ook naar werkervaringsplekken binnen ondernemingen uit het netwerk van Impact. ‘Die plekken zijn nog altijd welkom, dus ondernemers die hulp kunnen gebruiken, moedigen we aan om contact met ons op te nemen’, zegt Rikmanspoel. Het uiteindelijke doel is en blijft de mensen aan een baan te helpen.

Opvallend detail: niet het voltallige team heeft een afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Als er een order komt om duizenden boeken in te pakken bijvoorbeeld, hebben wij ook niet altijd de mensen voorhanden. Dan vliegen we extra capaciteit in. Denk aan statushouders en studenten’, zegt Rikmanspoel. ‘We pakken dit aan als een commercieel bedrijf. Dat zie je ook terug in ons resultaat. Vorig jaar hadden we een positief resultaat van 120.000 euro. Dat is publiek geld, dat ten goede komt aan de doelgroep binnen de gemeenten Dronten en Kampen.’ De mensen die via Impact zijn uitgezonden naar een werkgever als VanDijk, houden hun contract bij Impact. Ook als de klus bij het bedrijf afloopt. Zij ontwikkelen zich (en werken) binnen Impact verder om zo door te stromen naar een baan bij ondernemers.

Een sector waarmee Impact ook de banden wil aanhalen, is het onderwijs. ‘Wij hebben immers ook een pedagogisch aspect in ons werk. ROC’s kunnen stageplekken bieden voor onze mensen en andersom kunnen wij werk-ontwikkelplekken faciliteren voor studenten. Wij zijn het adres om basale werknemersvaardigheden op te doen’, vertelt hij.

Het re-integratiebedrijf van de regio De locatie van Impact zelf aan de Gildestraat in Kampen heeft zich - mede door het toenemende aantal detacheringen buiten de deur - de afgelopen jaren ontwikkeld van werkplaats tot re-integratiebedrijf, inclusief een mobiliteitscentrum, oftewel een logische vindplek op het gebied van werk. ‘Wij zien Impact als de verloopstekker tussen overheid en bedrijfsleven’, zegt Rikmanspoel.

Gildestraat 1, 8263 AH Kampen / T 038 311 59 44 / www.impact.nl

Toekomst Zo veel mogelijk mensen van ‘binnen’ naar ‘buiten’ bewegen, oftewel van de beschermende omgeving van Impact aan het werk laten gaan in het bedrijfsleven. Dat is de stip op de horizon van de maatschappelijke werkgever Impact. ‘Ieder mens is ontwikkelbaar. Natuurlijk, het tempo en de mate van ontwikkeling verschillen, maar persoonlijk zou ik het zonde vinden als mijn kind zijn hele leven kaarsen zou maken bij een dagbesteding, terwijl hij of zij ook van de dagbesteding door kan stromen naar werk bij Impact om vervolgens weer een stap verder te zetten buiten de muren van een maatschappelijk werkgever, in een regulier bedrijf’, zegt Rikmanspoel bevlogen. ‘Werk is een middel om mensen gelukkig en vitaal te houden. Ondernemers die hulp kunnen gebruiken, moedigen wij aan om contact met ons op te nemen.’ \

ONZE HORIZON

Marleen ten Berge van BENU Apotheken

Cycloon en apothekers sterke schakels in de frontlinie Dat de coronacrisis ook iets heel moois kan opleveren, blijkt wel uit de samenwerking van Cycloon Post & Fietskoeriers Zwolse apotheken, zoals de drie BENU Apotheken. Ze vormen een sterke schakel in de ‘frontlinie’ door snel op de fiets medicijnen te bezorgen bij klanten die aan huis gebonden zijn. Samen leveren ze een belangrijke bijdrage aan de gezondheid van (kwetsbare) mensen en helpen ze verdere verspreiding van het coronavirus voorkomen.

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Peter Timmer

‘Het afkondigen van de lockdown was, net zoals bij de meeste bedrijven, ook voor ons flink schrikken’, vertelt Marco Eerkes, bedrijfsleider bij Cycloon Fietskoeriers in Zwolle. ‘Bij onze postsorteertak Cycloon Post werken veel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt; een kwetsbare doelgroep. Zij konden gelukkig goed omgaan met deze nieuwe situatie. Daar zijn we trots op. Het is cruciaal dat zowel onze postmedewerkers als fietskoeriers gezond en fit blijven. Daarom hebben we alle voorschriften omrent hygiëne en het werken op 1,5 meter afstand direct doorgevoerd op de werkvloer. Daar letten we streng op. Bij de minste gezondheidsklachten blijven werknemers thuis. Dat zorgde de eerste weken voor iets meer uitval, maar tegelijkertijd kwam er een

41 /

‘We trekken ons fietspak aan en gaan op pad. Bezorgen gaat altijd voor’ Niet voor niets is het bezorgen van medicijnen aangemerkt als één van de cruciale beroepen. Onze koeriers vinden dit supermooi werk. Iedereen wilde bijspringen. Dit gold, en geldt, voor iedereen hier in de organisatie. We zijn bijna allemaal begonnen als fietskoerier, van directeur tot magazijnmedewerker. Als het nodig is, trekken we ons fietspak aan en gaan we op pad. Bezorgen gaat altijd voor.’

Wisselwerking

grote aanwas aan beschikbaar personeel. Veel fietskoeriers zijn zzp’er of student en werken parttime voor Cycloon. Zij zagen hun andere werkzaamheden wegvallen en waren meer inzetbaar voor ons. Ook kregen we veel nieuwe fietskoeriers.’

De samenwerking met Cycloon en BENU blijft, ook als de coronacrisis achter de rug is. ‘Als een vaste bezorger ziek is of een vrije dag heeft, hebben we vervangers nodig’, zegt Ten Berge. ‘Dan kiezen we liever voor Cycloon in plaats van onze vaste bezorgers overuren te laten maken. Wanneer ik ook bel; de fietskoeriers staan altijd voor ons klaar. Ook als medicijnen met grote spoed bezorgd moeten worden. Dat is een groot pluspunt.’ ‘Cycloon heeft een goede wisselwerking met de vaste bezorgers’, vult Eerkes aan. ‘Zij bedienen de buitengebieden en onze koeriers kunnen makkelijk manoeuvreren in de nauwe straatjes in het centrum. Zo versterken we elkaar.’

Afhaalautomaat

Ontwikkelingen

Maar van een dip in het aantal opdrachten was bij Cycloon geen sprake. Sterker nog; al in de eerste week van de lockdown steeg het aantal aanvragen van lokale webshops en fysieke winkels die pakketten wilden laten afleveren bij klanten. De aanwas van personeel kwam op het juiste moment, want apothekers meldden zich eveneens bij het koeriersbedrijf. ‘Ook wij kregen te maken met uitval van onze vaste bezorgers’, vertelt beherend apotheker Marleen ten Berge namens BENU Apotheek de Trommel in Zwolle-Zuid.

Eerkes en Ten Berge kijken ook vooruit, naar de (nabije) toekomst. Welke bedrijfsontwikkelingen blijven, ook na de coronacrisis? Eerkes: ‘Zolang er nog geen vaccin is, is er altijd kans op een nieuwe COVID-19 golf. Voor ons blijft het belangrijk protocollen na te leven en die 1,5 meter afstand aan te houden. Als wij pakketten bezorgen, bellen we aan en doen we een stap achteruit. We wachten tot de deur wordt geopend en de bewoner het pakje zelf oppakt. Aanreiken doen we niet meer en we gaan ook niet meer mee naar binnen. Wel zoeken we naar creatieve oplossingen. Is er een tuinstoel voor handen? Dan leggen we het pakket daar op, zodat de ontvanger niet zo ver hoeft te bukken.’ Ten Berge: ‘De afhaalautomaat werd voor de coronacrisis niet optimaal gebruikt. Nu ontdekken steeds meer klanten, jong en oud, hoe snel en makkelijk deze machine werkt. En mocht je nog vragen hebben over het medicijn? Dan kun je altijd terecht bij de balie. Die service blijft gewoon bestaan en dat is vooral voor oudere klanten een geruststelling.’

Marco Eerkes bedrijfsleider Cycloon Post & Fietskoeriers

‘Daarnaast wilden we zo min mogelijk klanten binnen ontvangen uit bescherming voor henzelf en onze medewerkers. We hebben toen vol ingezet op het promoten van onze afhaalautomaat waar mensen 24/7 hun medicijnen kunnen ophalen. Maar de kwetsbare doelgroep wilden we noch aan de balie, noch bij de automaat. Voor deze mensen hebben we een groot beroep gedaan op de fietskoeriers. Zo konden zij veilig thuis blijven en toch snel hun medicijnen ontvangen. Dat Cycloon met de fiets bezorgt is fijn, maar het allerbelangrijkste voor ons is de flexibele inzetbaarheid. Cycloon is altijd beschikbaar en bezorgt snel en nauwkeurig. Die hoge kwaliteitsstandaard is voor ons essentieel, want medicijnen bezorgen, luistert nauw. Verkeerd afleveren kan niet vanuit medisch optiek, maar ook niet vanuit privacy oogpunt. Dat belang telt bij ons net zo zwaar.’

Fietspak Eerkes: ‘Wij zijn ons heel goed bewust van die nauwkeurigheid. Onze fietskoeriers weten precies wat ze moeten doen. Meer dan ooit beseffen wij sinds de coronacrisis het belang van ons werk.

Floresstraat 17B, 8022 AD Zwolle / T 085 27 33 273 / www.cycloon.eu

Een andere ontwikkeling is volgens Ten Berge de site mijngezondheid.net. Een online portaal voor het regelen van zorgzaken. ‘Het werkt vrij simpel. Je logt in met je DigiD en vanuit een beveiligde omgeving kun je vragen stellen aan je huisarts en apotheker of medicatie bestellen bij de eigen apotheek. Deze site zat al in de pijplijn, is dankzij de coronacrisis versneld gerealiseerd en zal daardoor ook veel gebruikt worden. Voorkomende vragen worden nu digitaal beantwoord. Dat beperkt drukte aan de balie, zodat wij ons kunnen richten op mensen die onze zorg het meest nodig hebben.’ \

Economie Tekst Mirjam van Huet / Fotografie Peter Timmer

Innovaties in crisistijd

43 /

‘ Zie het als ongevraagd goedbedoeld advies’ Emmely Lefèvre

Break Out Team spoort Nederland aan tot verandering Het begon met een tikfout in een tweet: in plaats van ‘outbreak team’ schreef hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans ‘Break Out Team’. Het berichtje op Twitter ontving vervolgens zo veel reacties, dat Rotmans besloot om samen met de Zwolse innovator Emmely Lefèvre (Ditis’Em) het Break Out Team op te richten. Leden van het team acteren op persoonlijke titel en inspireren Nederland tot een alternatief voor de COVID-19exitstrategie. Lefèvre vertelt:

‘We waren natuurlijk al actief met Zorgeloos, het initiatief om de zorg menselijker, eenvoudiger en goedkoper te maken. Want, als we zo doorgaan met de zorg, zijn we in 2030 failliet als Nederland. Nederland vergrijst en mensen worden steeds ouder. Er moet dus iets veranderen. Zorgeloos heeft tot een maatschappelijke discussie geleid die de zorgverzekeraars op scherp heeft gesteld.

Zij zijn nu begonnen met onderzoek naar mogelijkheden om de omslag te maken van behandeling naar preventie. En toen kwam corona. De mensen in de zorg waren plotseling helden. Ineens werd zichtbaar dat we afhankelijk zijn van de mensen in de zorg en van het aantal ic-bedden. Álles was ineens afhankelijk van de zorg. Nederland stond op zijn kop. Toen besloten we het Break Out Team op te zetten. Onze beweging is niet activistisch, niet tegen het kabinet en niet tegen Rutte. Onze ideeën zijn puur inspirerend bedoeld, om dingen in ander perspectief te plaatsen. De teamleden variëren van creatieven tot wetenschappers. Allemaal doen we dit onbezoldigd. Wij zien de periode waarin we nu zitten als hét moment voor transitie. De weeffouten van het Nederlandse systeem worden nu zichtbaar, omdat ze in deze crisis meer zeer doen. Symptomen van die weeffouten zijn sociaaleconomische ongelijkheid, machtsconcentraties van grootbedrijven, onderbezetting in de zorg, lerarentekorten en te weinig inclusie in de samenleving. Laten we deze crisis zien als dé tijd voor verandering. Het Outbreak Management Team (OMT) was nodig om slim in lockdown te gaan.

Dat hebben we als land nodig gehad om de gezondheidscrisis snel te beheersen. Maar in de periode die daarop volgt, de exitstrategie en alles wat daarna komt, moeten we vooruitkijken. De virologen in het OMT zijn opgeleid om risicomijdend te denken. Terwijl we deze periode ook kunnen aangrijpen voor verandering. En dat is juist een kans. Dit is immers niet het laatste virus dat de wereld in zijn greep zal houden; er komen opnieuw wereldrampen. Laten we dus niet wachten tot alles weer tot rust is gekomen, laten we nu alvast de grote economische en maatschappelijke vraagstukken oppakken. We hebben veel bijval gekregen. Van maar liefst 1.000 mensen die zich ook bij het Break Out Team wilden voegen en van de media. We hebben een opiniestuk gepubliceerd in Trouw en mede als gevolg daarvan richten we nu meerdere kleinschalige Break Out Teams in het land op. Zo ontstaat een stem vanuit de samenleving. Daar komt een opinie uit voort die breed wordt gedeeld, met Nederland, met het RIVM en met het kabinet. Zie het als ongevraagd goed bedoeld advies.’ >

ECONOMIE

Online congres, compleet met chatrooms

Easyfairs organiseert al ruim twintig jaar wereldwijd vakbeurzen. Tijdens de intelligente lockdown was dat ineens anders; de ene na de andere beurs werd afgelast. Als marktleider zijnde, bedacht de in Hardenberg gevestigde Nederlandse afdeling van Easyfairs een online alternatief.

‘We hebben drie evenementenhallen, in Hardenberg, Gorinchem en Venray. Onze beurzen organiseren we hoofdzakelijk onder eigen dak, maar we gebruiken ook andere locaties, zoals RAI Amsterdam en Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch. Ook huisvesten we partijen die zelf een congres of iets dergelijks organiseren. Denk aan bijeenkomsten van de overheid, hondententoonstellingen, autoverzamelingen en bijeenkomsten voor vrijwilligers van stichtingen. Kortom, we zijn voortdurend druk bezet. We organiseren jaarlijks zo’n zestig beurzen.

‘ We willen eerst experimenteren’ Toen corona ons overviel, hebben we in eerste instantie - heel naïef – alle events 1 à 2 maanden verschoven. Toen duidelijk werd dat het niet zomaar zou overwaaien, hebben we een definitieve planning gemaakt.

Dat betekende ook dat we een aantal vakbeurzen dit jaar niet meer organiseren. Want veel beurzen hebben een bepaalde datum. Een landbouwbeurs verzet je niet naar een moment tijdens de oogst. En verwarmingsmonteurs komen niet graag wanneer net het winterseizoen begint. Daarom hebben we besloten om in ieder geval veel contact te houden met bedrijven uit de branches die dit jaar niet tijdens een beurs samenkomen. Een manier om dat te doen, is met virtuele vakbeurzen. In Gorinchem hebben we studio’s ingericht, waar presentaties worden gegeven door professionals en toonaangevende sprekers. Ons eigen beursteam praat alles aan elkaar. Vergelijk het met de Redroom van televisieprogramma The Voice. Vanuit die ‘room’, waar onze mensen de bezoeker ontvangen, kunnen bezoekers navigeren naar verschillende congresruimtes. Ter plekke kunnen zij ook chatten met andere bezoekers. De exposanten hebben een virtuele portal, waarin ze zichzelf presenteren.

We hebben bij zo’n virtueel event tot nu toe 1.500 tot 2.000 bezoekers, die gemiddeld 2 uur blijven. Bezoekers voeren in de chat meer dan 1.000 een-opeengesprekken. Bij een ‘normale’ beurs gaan we richting de 10.000 bezoekers. Voor ons bedrijf was het mooi om na weken in lockdown te zitten, weer samen aan een doel te werken. Het gaf inspiratie en energie. Overigens kon slechts een klein deel van ons team hiermee aan de slag. We werken in Nederland met 250 tot 300 mensen. Bij zo’n online event heeft slechts 10 tot 15 mensen een rol. De kosten voor het organiseren van online events komen voor onze rekening. Voor zowel exposanten als bezoekers was het dus gratis. We willen hier eerst mee experimenteren, voordat we het aanbieden als product. Als blijkt dat hier vraag naar blijft, doen we het vaker. Maar we weten eigenlijk al zeker dat écht contact de hoofdmoot blijft.’ >

45 /

Inspectie-app als oplossing voor horeca ‘Heb je last van hoestklachten in de afgelopen 24 uur?’ ‘Last van neusverkoudheid?’ ‘Last van koorts?’ Het zijn de eerste drie vragen op het lijstje van acht dat horecaondernemers hun gasten volgens de RIVMrichtlijnen moeten voorleggen voordat zij hen mogen binnenlaten. Die vragen kunnen nu handig, snel en anoniem worden afgewerkt via de app van het Zwolse bedrijf Checkbuster. De app bestond al en blijkt in coronatijd ook toepasbaar voor welkomstchecks in openbare gelegenheden zoals cafés, restaurants, sportscholen en sauna’s. Aan het woord is Joop de Haan, verantwoordelijk voor sales bij Checkbuster.

‘We ontwikkelden vijf jaar geleden een inspectie- en veiligheidsapp. We hebben klanten in meer dan zestig landen; de app geeft handvatten om in allerlei situaties, ongeacht sector, land of cultuur, eenvoudig en snel inspecties en veiligheidscontroles uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan controles op het gebied van voedselveiligheid. De innovatie zit ‘m in het feit dat die checks dankzij de app niet meer op papier hoeven te worden gedaan en dus ook niet daarna hoeven te worden uitgewerkt tot een inspectierapport; de inspecteur klikt antwoorden aan en vult data in en daar rolt vervolgens vanzelf een rapport uit. Handige extra functie: als de inspecteur iets ziet dat niet in orde is, kan ‘ie direct een taak aanmaken. Bijvoorbeeld voor de installateur die de koeling repareert als blijkt dat het voedsel te warm staat. Het idee om de app tijdelijk gratis beschikbaar te maken voor alle openbare gelegenheden van Nederland ontstond

toen de horeca na de intelligente lockdown de deuren weer mocht openen, met de voorwaarde dat iedere bezoeker werd gecheckt. Zo’n check is een flinke klus voor het personeel; alle gasten moeten acht vragen beantwoorden. Bovendien, mensen die een avondje uit zijn, vinden het natuurlijk niet leuk om bij iedere gelegenheid die vragen te krijgen. Wij bedachten een oplossing: de ondernemer downloadt via Veiliguiteten. nl gratis een poster met een QR-code. Die hangen ze zo op, dat gasten de QR-code makkelijk kunnen scannen met hun mobiel. Na het scannen verschijnen de acht vragen in beeld. Die beantwoordt iedere gast en vervolgens verschijnt een groen of een rood scherm. Die laat de gast zien bij binnenkomst. De gast hoeft geen gegevens achter te laten. We scoren dus honderd punten voor privacy, om het zo maar te zeggen. Wie wel zijn gegevens achterlaat, is de

‘Het idee ontstond toen de horeca weer open mocht’ Joop de Haan

ondernemer. Die vult zijn mailadres in om de poster met QR-code te ontvangen. Via dat mailadres ontvangt hij of zij vervolgens mailings over hoe ‘ie de app nog meer kan gebruiken in zijn organisatie. Bijvoorbeeld voor inspecties op het gebied van voedselveiligheid. Via die mailings hebben we al nieuwe klanten gekregen.’ \

ONDERNEMEN

Deloitte gaat met ritme de nieuwe werkelijkheid in De twintig teamleden van Petro Vosselman, directeur MKB Zwolle van accountantskantoor Deloitte, kregen op donderdagavond te horen dat ze vanaf vrijdag moesten thuiswerken. Wat doe je dan? ‘Ik ging direct in overleg met mijn secretaresse Rebecca Schell. Snel kwamen we tot de conclusie dat we er vooral voor moesten zorgen dat we het werkritme behouden.’

De coronamaatregelen betekenden een enorme omslag voor het team. ‘Deloitte vindt ‘well being’ van haar mensen het belangrijkst’, vervolgt Vosselman. ‘Waar iedereen voorheen werd geacht om om negen uur op kantoor te zijn, hebben we op dit tijdstip een virtuele vergadering ingesteld. Vooral in het begin waren er veel nieuwe regelingen zoals bijvoorbeeld de NOW-regeling. De virtuele vergadering was naast persoonlijk contact en ritme ook heel handig om onder andere deze zaken te bespreken.’

‘ Thuis werken en op kantoor persoonlijk overleggen’ Na enige tijd begonnen Vosselman en Schell zich af te vragen of het dagelijkse overleg moest blijven. ‘We stelden voor om te minderen. Echter zijn onze collega’s zo gewend aan ons ritme, dat ze graag iedere dag gezamenlijk willen opstarten.’ Tevens zitten ze iedere vrijdag achter hun laptop om een pubquiz te spelen om de week gezamenlijk af te sluiten. Schell: ‘zelfs parttimers, vaak vrij op vrijdag, doen mee.’

Digitaal voelt als inbreken Toch missen Vosselman en Schell het informele contact wel. ‘Op kantoor loop je zo even naar elkaar toe als je ziet dat het diegene op dat moment past. Digitaal voelt het alsof je elke keer bij elkaar inbreekt. Van de andere kant waarderen collega’s de flexibiliteit van thuiswerken wel. De een schakelt zo nu en

Tekst Erik-Jan Berends / Fotografie Peter Timmer

47 /

dan overdag een uurtje uit om er dan ’s avonds weer een uurtje bij pakken.’ Schell: ‘medewerkers en hun gezondheid komen bij Deloitte op de eerste plaats. De thuissituatie maakt dat soms best wel eens lastig. De één heeft hierbij meer ondersteuning nodig dan de ander. Opvallend is dat thuiswerken voor veel mensen eerst als drempel werd gezien, terwijl dat nu juist niet meer zo is.’

Klanten waarderen hulp Deloitte kaartte ook bij klanten het gebruik van Teams en Zoom aan. ‘Voor ons veranderde niet zo extreem veel, omdat we feitelijk altijd al papierloos werken’, aldus Vosselman. Om laagdrempelig met klanten te communiceren, vraagt Schell hen eerst met welk programma ze bellen. ‘We begeleiden onze klanten om uit te vogelen welk systeem het best bij hen past. Ook instrueren we ze hoe ze hun documenten kunnen delen. Daarop wordt uitsluitend positief gereageerd. Ze waarderen het erg dat we de tijd voor ze nemen en dat we begrip tonen voor hun situatie.’

Hybride oplossing Het bespreken van begrotingen en cijfers gaat volgens Vosselman prima online. ‘Anders is bijvoorbeeld een overlijdenssituatie waarbij emoties komen kijken. Daarbij hebben we gekozen voor een soort hybride oplossing waarbij de klant wel bij ons op kantoor komt en met mij digitaal met anderen communiceert. Hoe we het aanpakken, is afhankelijk van de situatie. Ons voordeel is dat we in het verleden al hebben ingezet op digitalisering. Dat geeft ons een belangrijke voorsprong; onze klanten zijn het al gewend.’

Thuissituatie maakt persoonlijker ‘De persoonlijke klik wordt op een hele andere manier ingestoken online’, ervaart recruiter Esther Rozenbeek. ‘Je ziet vaak direct iemand zijn of haar thuissituatie, wat het persoonlijker maakt.

Grote Voort 291, 8041 BL Zwolle / T 088 288 28 88 / www.deloitte.nl

Dat is een ijsbreker. Aan de andere kant, kijk je iemand niet direct in z’n ogen, wat de afstand wel benadrukt.’ Normaliter onderscheidt Deloitte zich van andere kantoren door de sfeer, vervolgt Rozenbeek. ‘Die proef je direct als je bij ons binnen stapt met een aardige receptioniste of goede koffie. Dit is nu lastiger. Sollicitanten doen het gesprek digitaal. Ik kan me voorstellen dat het voor een kandidaat nu lastiger is om in te schatten waar je het beste gevoel bij hebt. Het menselijke contact blijft een heel belangrijk onderdeel bij recruitment en dat is digitaal lastiger in te schatten. Mijn persoonlijke voorkeur zal dan ook altijd wel ‘face to face’ contact blijven. Al scheelt digitaal ook een hoop tijd.’

We zijn heel toegankelijk Ook voor de sollicitant is digitaal communiceren niet altijd gemakkelijk. Rozenbeek: ‘ze moeten zichzelf verkopen via de camera. En als ze worden aangenomen, geven ze op wat vertrouwd is en gaan ze naar een werkgever waar ze nog nooit zijn geweest. Dat is ook bijzonder.’ Vosselman: ‘onze branche heeft toch ook wel het imago van afstandelijk, zakelijk en kil, terwijl dat bij ons helemaal niet zo is. We zijn bij Deloitte heel toegankelijk en hebben een prettige sfeer. In persoonlijk contact kan een kandidaat gauw ervaren wat een leuke gasten we zijn.’ Hij denkt dat het online werken zich verder ontwikkelt. ‘De uitdaging daarin is denk ik dat je moet blijven verrassen om de interactie te houden. Er komen nieuwe systemen bij en er komen meer mogelijkheden. Ik denk vooral aan hybride toepassingen. Zo verwacht ik dat we in de toekomst veel thuis blijven werken en het kantoor wordt ingedeeld met ruimtes voor persoonlijk overleg.’ \

ECONOMIE

Ondernemers in gemeente Raalte creatief de crisis door Ondernemers hebben het zwaar tijdens de coronacrisis. Maar in Luttenberg en Raalte gaan ze niet bij de pakken neerzitten. Na de eerste klap werden met grote saamhorigheid acties bedacht. De gemeente Raalte ondersteunde de ondernemers met adviezen en een bijdrage aan de acties van de Provincie Overijssel.

Henny Zomer (voorzitter/centrummanager Raalter Ondernemers Verbond) en voorzitter Marinka Kortstee van Ondernemend Luttenberg kunnen zich de eerste week van de lockdown nog goed voor de geest halen. ‘Het kwam als een mokerslag aan’, vertellen ze. Kappers en horeca moesten de deuren sluiten, kledingzaken bleven met de voorjaarsmode zitten, winkels gingen dicht. Maar ondernemers in Raalte en Luttenberg bleven niet lang sippen. In Luttenberg ontstond op 2 april het idee om samen vier verschillende pakketten te maken voor Pasen. In een week werden 65 pakketten verkocht, en uitgedeeld in een ‘drive in’ op Goede Vrijdag. ‘Op zo’n moment hoor je ook wat er onder je collegaondernemers leeft. Er waren schrijnende verhalen, maar ook ondernemers die het juist goed deden zoals de bakker, de bloemenzaak en de verfwinkel’, zegt Marinka, met haar man eigenaar van Ommer Bedrijfsvloeren.

Creatief Ook met Moederdag werd een pakket samengesteld. ‘Iedereen werd creatief. De horeca ging over naar bezorgen en afhalen, de supermarkt bracht de boodschappen gratis bij mensen thuis.’ Als alternatief voor het Luttenbergs feest op één plek werd een ‘RIVM-proof’ festijn bedacht met tafels verspreid door het dorp.

Tekst Frederike Krommendijk / Fotografie Peter Timmer en The Powershop

‘ We zijn ondersteund door de gemeente Raalte’ Ook in Raalte kwam de samenwerking tussen ondernemers snel van de grond. ‘We hadden pakketten voor Pasen, Bevrijdingsdag, Moederdag, Vaderdag en Pinksteren. En omdat veel mensen niet meer naar het centrum kwamen, hebben we naast onze website www.winkeleninraalte.nl ook www.beleefraalte.nl opgezet. Daarop kwamen de winkels als het ware naar jou toe, met hun acties. Bij een kledingzaak kon je bijvoorbeeld privé winkelen, op afspraak. Door filmpjes waarin ondernemers hun verhaal vertellen, kreeg ondernemend Raalte meer een gezicht’, vertelt Zomer, als centrummanager de schakel tussen ondernemers en gemeente.

49 /

The Powershop 2020 had hét jaar moeten worden voor The Powershop uit Raalte. Het Eurovisie Songfestival, de Grand Prix in Zandvoort, Pinkpop, Lowlands, Sail, de Zwarte Cross: overal zou The Powershop voor de tijdelijke stroomvoorziening zorgen. En de Nederlandse vestiging bestaat dit jaar ook nog eens 25 jaar. ‘En toen kwam corona. We stonden half maart na de rustige winterperiode een klein festival te bouwen in Brabant toen we hoorden dat alles werd afgelast. Dat kwam hard aan’, vertelt directeur Paul Wittenhorst. Hij besloot alles op alles te zetten om zijn 20 mensen in vaste dienst (in het seizoen aangevuld met zo’n 30 freelancers) niet te ontslaan. ‘Ik probeerde ze meteen bij andere bedrijven onder te brengen. Dat was wel moeizaam, alle bedrijven waren natuurlijk voorzichtig, maar met name naar goede elektromonteurs was nog veel vraag.’

Korte lijntjes De korte lijntjes die de ondernemers van Raalte en Luttenberg al hadden met de gemeente, werden in die onzekere weken nog belangrijker. ‘We zijn steeds goed ondersteund. Doordat ze meedachten hoe we ons aan de voorschriften van het RIVM konden houden. Door ons te wijzen op de diverse regelingen van het Rijk. En bij de acties was er een potje waaruit we de advertenties konden betalen en onder andere tasjes konden aanschaffen’, vertellen de twee. Henny en Marinka houden nog wel rekening met zwaar weer, mocht de tweede coronagolf zich aandienen. ‘En vlak niet uit welke gevolgen het afgelasten van Stöppelhaene en het Luttenbergs Feest heeft. Vanuit die evenementen vloeit niet alleen geld naar de ondernemers, maar ook naar het verenigingsleven, bijvoorbeeld door bardiensten.’

Zwolsestraat 16, 8101 AC Raalte / T 0572 34 77 99 / www.raalte.nl

Om aan het werk te blijven bedacht Wittenhorst met een paar andere ondernemers www.campinguitbreiden.nl om campings te helpen snel uit te breiden met sanitair en elektra. ‘Dat hield me bezig. Anders sta je ermee op en ga je ermee naar bed.’ Voordeel van het uitlenen van zijn mensen is dat The Powershop als deze ellende achter de rug is de vakkrachten nog heeft. ‘Ik verwacht volgend jaar pas weer grote evenementen, maar dan heb ik de mensen met kennis en ervaring gelukkig nog.’ Bij de gemeente vond de directeur een luisterend oor en dankzij de regelingen van de overheid zingt The Powershop het deze crisis wel uit. ‘We moeten het ermee doen, dit kon niemand voorzien. In paniek raken heeft geen zin.’

Aan ondernemers daarom het dringende advies om zich bij problemen te melden. ‘Niemand hangt graag de vuile was buiten, maar we zitten allemaal in hetzelfde schuitje. En bij de gemeente is echt bereidheid om mee te denken. Als je niks vraagt, weet je zeker dat je geen hulp krijgt.’ Heeft u als ondernemer vragen aan de gemeente Raalte? Neem contact op met één van de accountmanagers. Zij helpen u graag verder. Macha Haerkens 06 - 306 944 19 of Pieter Nijland 06 – 102 333 48. \

GEBIEDSONTWIKKELING

Regio Zwolle wil collectieve intelligentie voeden De logistieke sector is één van de negen topsectoren in Nederland. De sleutel tot het realiseren van de ambitie van Topsector Logistiek is human capital. Ook in Regio Zwolle is de belangrijkste uitdaging van de sector het in balans brengen en houden van vraag en aanbod van personeel. Hierbij is netwerkontwikkeling en actieve participatie van nieuwe doelgroepen belangrijk. Netwerkregisseur Paul Veld, die onder de vlag van Port of Zwolle werkt voor de Human Capital Agenda Regio Zwolle, gaat deze ambities ‘aanjagen’. Een opdracht die in deze tijden zorgt voor een extra dimensie.

Paul Veld is zeker geen onbekende binnen de wereld van transport en logistiek. Hij heeft zijn sporen verdiend in de financiële sector, waarbij logistiek een rode draad vormde binnen zijn werk. De Meppeler heeft een groot netwerk binnen deze branche, is bestuurslid van VNO-NCW Regio Zwolle en heeft landelijke contacten in de logistieke sector.

Opleidingsvouchers ‘We willen toewerken naar een toekomst waarin ‘een leven lang leren’ centraal staat’, stelt Veld. ‘Dat is nodig, want de sector vergrijst. We moeten zorgen voor duurzame inzetbaarheid van mensen, uitstroom beperken en (zij-)instroom bevorderen. Daarvoor zijn cross-overs nodig tussen sectoren, overheid en onderwijs. Veel van die initiatieven bestaan al, zoals de scholingsvouchers van het Ontwikkelfonds, onderdeel van de Human Capital Agenda. Die mogelijkheden moeten meer bekendheid krijgen, zodat het gaat leven. Dat betekent veel bellen en proactief contact zoeken met ondernemers. Vragen en behoeften peilen en natuurlijk het Ontwikkelfonds onder de aandacht brengen.’

Banenmarkt en HR-hub Na een eerste peiling onder ongeveer tweehonderd sectorondernemers heeft Veld een agenda opgesteld met plannen die hij samen met onderwijspartijen, overheidsinstanties en de sector gaat uitwerken. Meest concreet is een (coronaproof) banenmarkt die vier keer per jaar wordt georganiseerd. Daarnaast werkt Veld onder meer aan een zogeheten ‘HR-hub’. ‘Kleine bedrijven hebben vaak geen HR-capaciteit, maar de vraagstukken liggen er wel. Binnen de bouwwereld zie je al initiatieven ontstaan waar grote bedrijven fungeren als HR-vraagbaak voor kleinere spelers. Dit wil ik ook binnen deze sector opzetten, want daar is behoefte aan.’

Lübeckplein 2, 8017 JZ Zwolle / www.portofzwolle.nl

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Lenneke Lingmont

Meldpunt Logistiek In deze coronatijd is vooral veel behoefte aan kennis delen en sparren over oplossingen om gezond uit de crisis te komen. Bij aanvang van de lockdown startte Port of Zwolle het Meldpunt Logistiek en peilde de stemming onder honderden logistieke bedrijven binnen diverse gemeenten in de regio. Knelpunten zijn doorgegeven aan Regio Zwolle Brigade, dat specifiek is opgezet om ondernemers uit de crisis te helpen. Veld: ‘Wij willen partijen bij elkaar brengen en verbindingen realiseren. Zo voeden we de collectieve intelligentie van de regio in het algemeen en de sector Transport en Logistiek in het bijzonder. Ik geloof erin dat dit begint met kleine initiatieven die uiteindelijk leiden tot een grote beweging waar steeds meer partijen zich bij aansluiten. Alleen gezamenlijk kunnen we de motor van de economie draaiende houden.’ \

51 /

Coby Zandbergen

Nieuwsgierig Deze tijd vraagt om veerkracht, het thema van dit nummer van ZON’regio Zwolle. Kunnen omgaan met onzekerheden, soms herkend als teleurstellingen. Die dwingende vraag om je steeds aan te passen aan nieuwe werkelijkheden, kansen kunnen zien en pakken. We herkennen het: de één reageert op deze tijden in actie, de ander in pessimisme: coronakracht of coronakramp.

Dat geldt ook voor onze studenten in onze vakschool voor vormgeving. We vragen hen om steeds nieuwsgierig te zijn, aandacht te hebben voor wat je ziet en hoort. Zo kun je vormgeven in, voor en mét de omgeving. Juist jonge mensen willen betekenis geven aan hun leven en de samenleving. Deze crisis maakt dat nóg duidelijker. De onzin van de samenleving wordt geschrapt, andere dilemma’s komen bovendrijven. Nieuwe vragen dienen zich aan - creativiteit is broodnodig om daar antwoorden op te geven. In beeld en taal, fysiek en digitaal. Glashelder is: het helpt niet om star te blijven vasthouden aan zekerheden. Je zult moeten bewegen. Hoe dan?

Volgens deskundigen zijn er drie voorwaarden voor het ervaren van veerkracht: emotionele stabiliteit, praktische onafhankelijkheid en het vermogen om vooruit te plannen. Dus: mediteer, sport en wees dankbaar voor wie je bent. Zorg dat je je financiën op orde hebt en leef zuinig en gezond. Én kijk en werk vooruit, kijk verder dan vandaag en schrijf het op. Veerkracht is nodig, en dat leer je niet in de schoolbanken. Veerkracht ervaar je door te praten, door te handelen. Door nieuwsgierig te blijven naar wat er om je heen gebeurt en daarop te reageren. Het zijn ‘werk’woorden: dus aan de slag. Veerkracht verslaat elk virus! \

Coby Zandbergen is sinds 2010 voorzitter van het College van Bestuur van het Cibap in Zwolle, een mbo-vakschool voor vormgeving die opleidt voor de Creatieve Industrie. Van mediavormgever tot ruimtelijk vormgever, van creatief vakman en specialist schilder tot international creative business developer.

GEBIEDSONTWIKKELING

Corona legt onze mobiliteit onder vergrootglas Maandag 16 maart zal voor velen een datum zijn die niet snel vergeten wordt. De intelligente lockdown was voor iedereen een noodgedwongen voet op de rem. Op het gebied van mobiliteit was dit ook letterlijk het geval. Een ongekende situatie volgens wethouder Johan Coes van de gemeente Wierden. ‘Van de ene op de andere dag was het ongekend stil op de wegen. Files waren er niet, omdat mensen massaal thuis moesten werken. Voor veel ondernemers had dit een enorme impact.’ Zijn collega-wethouder Dennis Melenhorst van de gemeente Raalte herkent dit beeld. ‘Wat overkomt ons nu? Dat was vooral de eerste schrikreactie die we in het begin bij ondernemers zagen.’

Werkgeversaanpak Slimme en Duurzame Mobiliteit In de regio’s Zwolle en Twente pakt de provincie Overijssel Slimme en Duurzame Mobiliteit op met het bedrijfsleven en de overheid. Samen creëren ze slimme en schone mobiliteitsoplossingen, om de regio aantrekkelijk en bereikbaar te houden. In Overijssel gebeurt dit vanuit de werkgeversaanpak Regio Zwolle Mobiel en Twente Mobiel. Wethouder Dennis Melenhorst van Raalte is voorzitter van de stuurgroep Regio Zwolle Mobiel en zijn collega wethouder Johan Coes van Wierden is voorzitter van de stuurgroep Twente Mobiel.

Tekst en fotografie Regio Zwolle Mobiel

53 /

Corona Mobiliteitsprotocol Om ondernemers en werkgevers in deze coronaperiode te adviseren en ondersteunen met hun mobiliteitsbeleid, heeft de provincie Overijssel samen met onder andere de werkgeversorganisaties het Corona Mobiliteitsprotocol ontwikkeld. Dit protocol biedt de werkgever handvatten om met verschillende concrete maatregelen hun mobiliteitsbeleid duurzamer en vitaler te maken.

Verscheidenheid De coronacrisis heeft voor alle ondernemers en werkgevers ingrijpende gevolgen. Toch zien beide wethouders een grote verscheidenheid in die gevolgen bij ondernemers. Wethouder Melenhorst: ‘Er zijn veel bedrijven of bedrijfstakken die het heel zwaar hebben. Thuiswerken was bijvoorbeeld niet voor ieder bedrijf goed in te voeren. In Overijssel kennen we in verhouding tot andere regio’s veel productiebedrijven, waarbij het werk toch op locatie gedaan moet worden. Voor hen was dat dus een stuk lastiger.’ Wethouder Coes vult aan: ‘Veel bedrijven hebben een flinke klap gehad. Toch zie ik ook diverse bedrijfstakken waar tijdens de coronaperiode juist sprake was van een enorme drukte en omzetgroei. Die enorme verscheidenheid maakt het ook onmogelijk om in deze context te spreken over het bedrijfsleven in het algemeen.’

Ontvankelijk voor andere mobiliteit Met de intelligente lockdown kwam de mobiliteit van medewerkers voor veel bedrijven onder een vergrootglas te liggen. Wethouder Melenhorst: ‘Toch stond in die eerste weken de mobiliteit voor de meeste bedrijven niet bovenaan hun prioriteitenlijstje. Dit kwam pas later, nadat eerst de aanvraag van diverse steunmaatregelen was geregeld. Hierin hebben we als gemeente ook zoveel mogelijk geprobeerd om bedrijven te ondersteunen. Daarna ontstond er pas ruimte om ook over mobiliteit na te denken.’ Wethouder Coes zag die verschuiving van aandacht ook heel duidelijk. ‘Het leek haast of bedrijven in een soort gedwongen bezinningstijd terechtkwamen.

‘ Dit is het moment om samen mobiliteit verder te verduurzamen’ Voor corona merkte je toch dat het nadenken over duurzamere manieren van mobiliteit minder tijd en aandacht kreeg. Nu zie en hoor ik dat bedrijven hier veel ontvankelijker voor zijn en ook concreet mee aan de slag willen. Vooral omdat ze de gezondheid en vitaliteit van hun medewerkers goed willen houden. Het Corona Mobiliteitsprotocol wordt door de meeste bedrijven heel positief ontvangen. Het biedt hun concrete handvatten om stappen te maken.‘

Nijverheidstraat 30, 7511 JM Enschede / www.twentemobiel.nl

Goede basis Zowel Melenhorst als Coes zijn het eens over het vervolg. ‘Dit is het moment om samen verder te gaan in het verduurzamen van onze mobiliteit. Met het mobiliteitsprotocol als ondersteuning, moeten we nu voortbouwen op de stevige basis die in de afgelopen maanden gelegd is. De middelen en instrumenten om dit te doen hebben we al. Het is vooral belangrijk dat we aan alle bedrijven, ook de kleinere, laten zien welke kansen er liggen om het mobiliteitsbeleid duurzamer te maken. En dat ze dit niet alleen hoeven te doen. De mobiliteitsmakelaars van de provincie kunnen hierin hulp bieden, met advies en mogelijk ook een subsidie. Eén ding is zeker, de effecten van deze coronacrisis zullen ook de komende jaren voelbaar blijven, ook op onze mobiliteit. Een duurzamere mobiliteitsaanpak kan, naast de blijvend noodzakelijke infrastructurele aanpassingen als bijvoorbeeld de verbreding van de N35, bijdragen aan een aantrekkelijke en bereikbare regio.’ \

GEBIEDSONTWIKKELING

Intelligentie op hoogte

Heb het niet over steigerbouw met hem, want dat dekt de lading bepaald niet. Jeroen Jansen, algemeen directeur Yelloo, zegt stellig: ‘Yelloo is partner in renovatie en, in samenwerking met zusterbedrijf JAKO, ook in nieuwbouw. Zowel in de bouw als in de industrie. We regelen alles wat met logistiek ter plekke te maken heeft. Denk niet alleen aan bouwobjecten. We maken vluchtwegen voor evenementen en ook bijvoorbeeld trappentorens voor extra en veilige ontsluiting van een project.’

Tekst Peter Pels / Fotografie Peter Timmer

55 /

We kennen de naam Yelloo vermoedelijk allemaal. Het bedrijf heeft een ijzersterk logo en, gezien de aard van de werkzaamheden waaronder industriële projecten, ook spectaculaire objecten waarop de naam te zien is. Denk aan de spitse toren van de Dominicanenkerk in Zwolle. Of aan de voormalige watertoren in Zwolle, omgebouwd tot appartementen. Jansen: ‘Wij leveren intelligentie op hoogte. Steigers, hangbruggen, bouwliften, enzovoorts. Dat is het materiaal en materieel waarmee we werken. Daaraan vooraf gaat een proces van ontwerp en engineering. Het gaat om veilig werken op hoogte. Niet alleen voor de mensen die op hoogte werken, ook voor alle mensen in de omgeving. Het gaat om collectieve veiligheid.’ Directeur Klaas Kragt vult aan: ‘Bij Yelloo werken mensen met 30, 35 jaar ervaring in het vak. Met onze intelligente dienstverlening ontzorgen we onze bouwpartners.’

Uit het dal In 2013 ging het Zwolse Yelloo door een diep dal. Een faillissement was onontkoombaar. Jansen: ‘Het was op het dieptepunt in de markt. Medewerkers hadden al vakantiegeld ingeleverd, dat mocht niet baten. Toch heb ik mijn gevoel gevolgd, het bedrijf gekocht en met het bedrijf een doorstart gemaakt. Ik merkte bij de medewerkers geloof in de toekomst en bereidheid om een stap extra te zetten. Er ontstond een gevoel van we doen het samen. Dat gevoel is gebleven. Wel deed het zeer om van mensen afscheid te moeten nemen. Nu werken zo’n 30 mensen bij Yelloo. In totaal werken bij Yelloo en JAKO samen 85 FTE in vaste dienst. Daarnaast werken we met een flexibele schil van 120 mensen. We werken door heel Nederland, van Heerenveen tot Roermond, van Breda tot Almere. De regio Rotterdam/Delft biedt ons kansen. Daar is veel hoogbouw waarvan de gevels onderhoud of vernieuwing vragen. Zo onderzoeken we of de trolleys voor de glasbewassing zwaar genoeg zijn of verzwaard kunnen worden voor de bevestiging van onze hangbruggen.’

Locatiekeus Toen het huurcontract van het bedrijfspand in Zwolle afliep kwamen Jansen en Kragt voor de keus te staan. Gaan we dit pand moderniseren en aanpassen of gaan we

nieuw bouwen? Jansen: ‘We waren er snel uit. Ik wilde een hypermodern gebouw voor Yelloo, een voorbeeld op het gebied van duurzaamheid. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, dat is wat opdrachtgevers ook van ons vragen. Nieuwbouw was de beste optie. Ik koos voor bedrijventerrein H2O om twee redenen. Met het voordeel van de gunstige grondprijs werd het bouwbudget aangevuld om onze ambities mogelijk te maken. Door betonkernactivering wordt ons gebouw zowel verwarmd als gekoeld.

‘ Yelloo is partner in renovatie en nieuwbouw’ In alle ruimtes meten sensoren continu het CO2-gehalte en wordt aan de hand van de resultaten op maat geventileerd. Vraaggestuurd dus. Data zijn beschikbaar over welke ruimtes veel of weinig zijn gebruikt. Hier kan de schoonmaak op inspelen. We hebben een duurzaam binnenklimaat op het niveau van Frisse Scholen, zoals de rijksoverheid dat voor scholen propageert. Tweede reden was de goede ligging en ontsluiting, op het knooppunt van de A28 richting Amersfoort en de A50 richting Apeldoorn. Ik denk dat 80 procent van ons werk aan deze kant van de IJssel plaatsvindt. De zichtlocatie is mooi meegenomen. Ons terrein heeft een frontzijde van 200 meter aan de A50.’

Klaas Kragt, directeur Yelloo

Aandacht Yelloo is klaar voor de toekomst. Op het terrein van 15.000 vierkante meter kunnen zij goed uit de voeten. Er is een mogelijkheid met nog eens 3.000 vierkante meter uit te breiden. Zowel in het pand als buiten op het goed beveiligde terrein ligt een imposante hoeveelheid materiaal en materieel die het hele land door gaat. Er is warme aandacht voor de medewerkers. Yelloo verzorgt in samenwerking met een onderwijsinstelling opleidingen voor steigermonteurs. Voor de vele medewerkers die uit Zwolle komen, worden binnenkort elektrische fietsen beschikbaar gesteld. Ook dat is maatschappelijk verantwoord ondernemen. \

Duurzaamheidstraat 88, 8094 SB Hattemerbroek / T 038 460 30 40 / www.yelloo.nl

Jeroen Jansen, algemeen directeur Yelloo en JAKO

ONDERWIJS

Aeres Hogeschool Dronten

‘ Aan het eind van deze crisis is ons onderwijs rijker’ Persoonlijke aandacht voor studenten is de grote kracht van Aeres Hogeschool in Dronten. Dat is de reden dat er tot voor kort slechts op kleine schaal digitaal onderwijs werd gegeven. Hoe anders is het nu. De persoonlijke aandacht wordt zoveel mogelijk behouden, maar corona noopt tot flinke investeringen in digitale lesmethoden. Hoe slaagt Aeres daarin?

De overgang naar Canvas, een nieuw learning managementsysteem in september 2019, is een goede keuze geweest, concludeert Lucia van der Weij, teamleider Bedrijfskunde & Agrifoodbusiness. ‘Met het systeem kunnen we veel gemakkelijker en sneller communiceren en het werkt heel goed samen met MS Teams. Dat blijkt een goede uitgangspositie voor de huidige crisissituatie. ‘Binnen die programma’s kan iedere docent zijn of haar eigen lesmethodes bepalen’, zegt docent Bedrijfskunde Eric van Dijken: ‘In een normale situatie gebeurt dat ook.’

Virtueel koffiemoment ‘Die eerste periode was het heel erg zoeken voor iedereen’, herinnert Dax van Ulsen, student Bedrijfskunde en Agrifoodbusiness zich. ‘Vanaf mei is de nieuwe situatie erg goed opgepakt voor alle vakken en toetsen.’ Van Dijken: ‘De club met ICT’ers en uit elk van de acht onderwijsteams in Dronten één docent met ICT als aandachtsgebied, kregen een extra rol. In het begin kwamen we bij elkaar om te bepalen wat we gaan doen en welke keuzes we gaan maken, over alle teams heen. Lucia organiseerde het virtuele koffiemoment. Van de zeventien docenten sloten er altijd wel vijf of zes aan om 09.00 uur ’s morgens. Heel informeel werden zo veel dingen gedeeld. Ieder zocht er een oplossing voor zijn of haar probleem. Heel waardevol.’ Het digitaal onderwijs had zijn intrede gemaakt, maar helpt niet mee aan de opkomst voor de lessen, hebben ze bij Aeres Hogeschool ervaren. ‘Veel studenten wonen op een akkerbouwof veehouderijbedrijf en daar wordt natuurlijk ook het nodige van ze gevraagd’, weet Van der Weij. Van Ulsen bevestigt dat: ‘Ik heb de meeste lessen wel gevolgd. Als je echter tien weken op je bedrijf gaat werken, moet je daarna alsnog je tentamens herkansen en snijd je jezelf in de vingers. Ik denk dat uit deze periode de échte HBO’ers wel naar voren zijn gekomen.’

Digitaal is intensiever Maar hoe verander je op korte termijn je manier van lesgeven? Van Dijken heeft veel gecoacht via beeldbellen. ‘En dat blijft ook wel. Ook hier was het uitgangspunt persoonlijk contact te Rieke de Vlieger, Directeur Aeres Hogeschool Dronten

Tekst Erik-Jan Berends / Fotografie Peter Timmer

57 /

Lucia van der Weij, teamleider Bedrijfskunde & Agrifoodbusiness

houden. Ik heb groepjes in de agenda ingepland. Digitaal is wel veel arbeidsintensiever. Als je feedback in een klas geeft, horen anderen dat ook meteen. Veel docenten hebben met het digitaal lesgeven een veel hogere werkdruk ervaren. De studenten trouwens ook, vooral omdat veel tentamens zijn vervangen door het maken van verslagen.’ De docent verwacht dat er voortaan meer digitale middelen worden gebruikt. ‘Ik denk dat aan het eind van de crisis ons onderwijs rijker is geworden. We gaan weer terug naar persoonlijk contact en de digitale ontwikkelingen kunnen blijven draaien.’ De contacten van de hogeschool met het bedrijfsleven verlopen eveneens veel digitaal. Van der Weij: ‘Eén van onze docenten heeft met de hele groep derdejaars studenten op een ‘bootcamp-achtige’ manier sessies met de opdrachtgevers gedaan tot de eindpresentaties aan toe. Het is dus mogelijk zo het contact te onderhouden door het via digitale middelen aan te bieden.’ ‘Stagebezoeken gingen ook via Teams’, vertelt Van Dijken. ‘Voor het vierdejaars vak circulaire economie en businessmodellen hebben we ondernemers uitgenodigd via Teams en ook excursies gingen digitaal. De docent ging bedrijven binnen en filmde met de telefoon. Maar het blijft behelpen. Er gaat uiteindelijk niets boven persoonlijk contact.’

Studenten missen bedrijfsbezoeken Dat geldt zeker ook voor bedrijfsbezoeken, aldus Van Ulsen. ‘Dat blijft toch één van de leukste dingen van de studie. Het is fantastisch om bij bedrijven op bezoek te gaan en ondernemers met veel passie te horen praten. Dat hebben we wel erg gemist.’ Van der Weij: ‘Er gaat niets boven studenten die bedrijfsbezoeken doen. Dat ze zien en ruiken wat daar gebeurt. Daar kan geen filmpje tegenop. Van de andere kant betekent deze crisis een enorme

De Drieslag 4, 8251 JZ Dronten / T 088 020 60 00 / www.aereshogeschool.nl

versnelling van ICT-vaardigheden in de organisatie, ook bij collega’s die normaal gesproken niet zo digitaal zijn. Daar hadden we anders misschien wel een paar jaar tegenaan gehikt’, realiseert Van der Weij zich. ‘Nu moesten we allemaal en dat vind ik winst.’

‘ Het is fantastisch om bij bedrijven op bezoek te gaan’ Na de zomer krijgen de eerstejaars en internationale studenten zoveel mogelijk fysiek les. Van der Weij: ‘Bij de tweede en derdejaars krijgt ook een groot deel fysiek les, maar zeker ook digitaal. Fysiek lesgeven is voor ons erg belangrijk. Persoonlijke aandacht kun je vooral geven als je elkaar weer face to face ontmoet. Als deze situatie veel langer duurt, haken veel studenten af en dat willen we absoluut niet. Er volgt bovendien een heel grote investering voor de klassen, die onder meer worden voorzien van camera’s en microfoons. Het zijn belangrijke investeringen die nou eenmaal moeten gebeuren. Er wordt ook nog veel getest om op een betere manier te toetsen.’ ‘We zijn dit studiejaar gestart met introductiedagen voor onze eerstejaars, in en rond onze gebouwen en in Dronten’, zegt Rieke de Vlieger, directeur Aeres Hogeschool. ‘De eerstejaars zijn blij met dit warme welkom. Het is ook een mooie opmaat naar ons onderwijs de komende maanden, dat een combinatie is van onderwijs op locatie, online onderwijs en hybride vormen, waarbij bijvoorbeeld een halve groep op locatie onderwijs krijgt en de andere helft vanuit huis meekijkt. Zo helpen we onze studenten weer in het studieritme.’ \

Inge Grimm

Kartrekker sectortafel Transport en Logistiek, lid college van bestuur Hogeschool Windesheim en lid Economic Board Regio Zwolle (daarnaast ook kartrekker van de sectortafel E-Commerce & ICT)

Kartrekker sectortafel Transport en Logistiek, directeur-eigenaar van Graansloot en adviseur MKB-Nederland Regio Zwolle

Theo Rietkerk

Kartrekker sectortafel Zorg en Welzijn, voorzitter college van bestuur Landstede Groep en vertegenwoordiger De Zwolse 8

Karin Leferink Raad van bestuur woonzorgconcern IJsselheem

Even voorstellen

Bert Weever

We zitten in een dynamische tijd. Een tijd waarin enerzijds ontslagen vallen en anderzijds nieuwe beroepen ontstaan, een tijd waarin sommige mensen thuiszitten en anderen juist boven zichzelf moeten uitstijgen omdat ze een cruciale rol spelen in het bestrijden van het coronavirus. De Human Capital Agenda van Regio Zwolle was al gericht op het wendbaar, flexibel en inclusief maken en houden van de arbeidsmarkt en dat is in deze coronacrisis dubbel zo waardevol. We gingen in gesprek met kartrekkers van de Regio Zwolle-sectortafels ‘Transport en Logistiek’ en ‘Zorg en Welzijn’, tevens ervaringsdeskundigen. Vóór de coronacrisis ging het over de krapte op de arbeidsmarkt, nu over de krimpende economie en de oplopende werkloosheid. Zitten we nog op het goede spoor, met de Human Capital Agenda?

Regio Zwolle Tekst Mirjam van Huet / Tekst Naam Achternaam / Fotografie Naam Achternaam Fotografie Lenneke Lingmont en Peter Timmer

Bert Weever: ‘de Human Capital Agenda loopt hopelijk langer dan corona; we gaan voor de lange termijn. Neem de logistiek. Daar kampten we met een personeelstekort. Tijdens de intelligente lockdown werd nog eens extra bewezen hoe hard we mensen nodig hebben; de logistiek draaide op volle toeren doordat iedereen ineens online kocht en dus pakketten liet bezorgen. Nu zitten we in een dal, want de Nederlandse export is ingezakt. Zodra de economie aantrekt, is er weer veel behoefte aan werknemers in de logistiek.’

59 /

‘ De Human Capital Agenda loopt hopelijk langer dan corona’ Inge Grimm: ‘voor werkgevers en werknemers moet ook duidelijk zijn hoe zo’n opleiding eruitziet: losse blokken in plaats van jaren in de schoolbanken. Anders krijg je ze niet enthousiast. De tijd van alleen maar klassikale lessen ligt achter ons. Wie zich nu laat omof bijscholen krijgt maatwerk: losse modules die rekening houden met jouw werkervaring en makkelijk te combineren zijn met werk.’

Inge Grimm: ‘voor sommige sectoren biedt het mogelijkheden dat nu meer mensen een baan zoeken, maar laten we in de gaten houden of mensen zich niet beschikbaar stellen vanuit nood. Wie nu aanklopt bij de logistiek, of bij een andere sector met personeelstekorten, moet de vragen ‘wil je dit echt’ en ‘zie je het niet als tijdelijke oplossing’ krijgen.’ Karin Leferink: ‘van de andere kant, als mensen toch uit nood aan het werk gaan, vinden of behouden ze in ieder geval werkritme. IJsselheem overlegt nu met de gemeente Kampen of statushouders bij ons aan de slag kunnen. Hier leren ze over de Nederlandse cultuur en onze taal en wij hebben mensen nodig.’

Zijn werkgevers in coronatijd bereid om te investeren in het upgraden van mensen? Bert Weever: ‘werkgevers hiertoe aanzetten, is erg belangrijk, maar inderdaad een uitdaging; bedrijven in deze sector hebben flinterdunne marges. Paul Veld is benoemd als aanjager voor de sector Transport en Logistiek, hij gaat werkgevers bewust maken van het grotere belang van upgraden.’

Bert Weever: ‘bovendien is er cofinanciering voor het upgraden van mensen. Bij het Ontwikkelfonds kunnen werkgevers de helft van hun investering terugkrijgen.’

Welke acties gaan er van de sectortafels uit om de regionale arbeidsmarkt een upgrade te geven? Theo Rietkerk: ‘in de sector Zorg en Welzijn starten Fenna Eefting (medekartrekker sectortafel Zorg en Welzijn, red.) en ik onder meer met het initiatief ‘Maak werk van je droombaan’. In de zorg is dertig procent van de medewerkers niet tevreden met hun werk. Ze voelen zich niet gelukkig in hun baan of missen zingeving. We gaan met vijftig mensen uit die groep én vijftig mensen uit de zogenoemde ‘kaartenbak’ aan de slag. Eddy te Rietstap, bekend als de innovator van koeriersbedrijf Cycloon, is projectleider en staat in contact met werkgevers. Verder zijn Manon Koldewijn van de Human Capital Agenda en Diana Speerstra van het UWV betrokken.’ Inge Grimm: ‘sectortafel Bouw heeft een ‘hr-web’ opgericht, dat hr-professionals en werknemers die hr naast een andere functie ‘erbij doen’ met elkaar verbindt.

Ze kunnen kennis uitwisselen en elkaar versterken. Ook op het gebied van het upgraden van mensen. Het loopt goed en er wordt veel gebruik van gemaakt. Zo’n hr-web richten we daarom nu ook op voor Transport en Logistiek. Bovendien starten we een ‘young professionals network’, voor mensen in de transport en logistiek met een leeftijd tot 40 jaar. Dat zal nieuwe aanwas opleveren.’ Bert Weever: ‘in Twente is zo’n netwerk al heel succesvol geweest. Het helpt ook om onze sector voor het voetlicht te brengen. Mensen moeten weten dat logistiek breder is dan ‘vier wielen’.’ Theo Rietkerk: ‘logistiek is inderdaad veel verder. Een mooi voorbeeld is het bedrijf Uitgekookt in IJsselmuiden, van Johan van Marle, die ondernemer van het jaar 2019 is. >

REGIO ZWOLLE

Zij hebben een innovatief logistiek systeem voor het samenstellen van verse maaltijden en het vervolgens verspreiden van tienduizenden maaltijden door het hele land. Vers. Dat is indrukwekkend.’ Inge Grimm: ‘inderdaad, het is een voorbeeld waar logistiek ‘sexy’ van wordt. In die sector wil je werken, daar wil je bij horen.’

Regio Zwolle wordt geroemd en geprezen om de samenwerking tussen onderwijs, overheid en bedrijfsleven, oftewel ‘het samen de schouders eronder zetten’. Brengt dat ook oplossingen met zich mee voor de arbeidsmarktvraagstukken in coronatijd?

blijde verwachting waren bijvoorbeeld. Op vrijdagavond heb ik - op basis van boerenverstand - Theo Rietkerk (Landstede MBO, red.) en Roberta Langenberg (Hogeschool VIAA, red.) geappt. Of de studenten die hier parttime werken fulltime konden komen. Op maandag was het geregeld.’

Karin Leferink: bij IJsselheem hebben we veel coronagevallen gehad. Een op de vier cliënten raakte besmet en een op de vijf medewerkers. We hadden dus extra handen nodig in de zorg, terwijl we juist veel zieke medewerkers hadden. Bovendien waren er enkele werknemers die de deur niet uit durfden. Dames die na veel medische begeleiding eindelijk in

Theo Rietkerk: ‘samen met Deltion College en Hogeschool VIAA en MBO Menso Alting heeft Landstede MBO kunnen voorkomen dat die studenten studievertraging oplopen. Sterker nog, via goedkeuring door de MBO Raad is onze werkwijze nu een landelijk model voor examinering in de praktijk.’

Regio Deal: impuls voor arbeidsmarkt Regio Zwolle Regio Zwolle heeft de Regio Deal binnengehaald. Het Rijk investeert 22,5 miljoen euro in projecten op het gebied van onder andere circulariteit, arbeidsmarkt, digitalisering, klimaatoplossingen en recreatie in de 22 aangesloten gemeenten. De regio investeert op haar beurt een veelvoud van dit bedrag; de bedoeling is om 65 miljoen euro cofinanciering bij te leggen. Samen vormt dat bijna 90 miljoen euro om de economie en maatschappij van Regio Zwolle naar een nóg hoger plan te tillen. Eén van de speerpunten is de arbeidsmarkt.

René de Heer, voorzitter arbeidsmarkt-regio Zwolle, en Laurens de Lange, voorzitter VNO-NCW Regio Zwolle vertellen in dit artikel over de waarde van de Regio Deal, die lang niet alleen moet worden uitgedrukt in euro’s. ‘Deze Regio Deal is mede tot stand gekomen met de input van bedrijven’, benadrukt De Lange. ‘Het geld komt van de overheid, maar er zit een hele investeringsagenda achter van ondernemers. Dankzij ieders investering kunnen we samenwerkingen en projecten versnellen.’ Zeker in deze tijden - nu de coronacrisis grote impact heeft op ons leven, op de economie en op de arbeidsmarkt - is het belangrijk om te investeren in toekomst-perspectief. De toekomstplannen die ondernemers, onderwijs en overheden eerder al maakten zijn nu nóg belangrijker voor Regio Zwolle.

Vierde economische regio De Regio Deal heeft veel energie losgemaakt in de regio en is belangrijk in de ambitie om de vierde economische regio van Nederland te worden. ‘We waren al een aantal jaren bezig met een gezamenlijke agenda voor Regio Zwolle, waar 22 gemeenten en 4 provincies bij horen. Die agenda krijgt met de Regio Deal én concreet vorm én erkenning van het Rijk’, zegt De Heer. ‘De ministeries benoemen Regio Zwolle nu eigenlijk indirect als de vierde economische regio van Nederland. De aanwijzing van Regio Zwolle tot voorlopig NOVI-gebied (Nationale Omgevingsvisie) benadrukt dat nog eens.’

Vier actielijnen Het geld, de 22,5 miljoen van het rijk en de 65 miljoen vanuit de regio zelf, wordt gestoken in 4 zogenoemde ‘actielijnen’. Die actielijnen bevatten in totaal 20 projecten waar het Rijk en Regio Zwolle de komende 3 jaar samen de schouders onder zetten.

61 /

1. Duurzaam groeien en circulair ondernemen. 2. Toekomstbestendig maken van de arbeidsmarkt, oftewel de Human Capital Agenda zoals we die al kennen in de regio. 3. Schaalsprong stad en land in balans. 4. Het opvangen van klimaateffecten. ‘De Regio Deal daagt partijen in Regio Zwolle uit om de stap te zetten van plannen maken naar plannen uitvoeren. Daarvoor zijn de kennis en ervaring van ondernemers onmisbaar. Doen we dit met zijn allen goed, dan gaat de regio nog meer leven bij inwoners, ondernemers en bestuurders.’

Samen sterk Naast de 4 actielijnen zet Regio Zwolle in op het voor het voetlicht brengen van de unieke samenwerking binnen de regio. ‘De rijksoverheid is heel geïnteresseerd in hoe we samenwerken hier’, zegt De Lange. ‘Ze zijn onder de indruk van onze soepele samenwerking zonder harde formele afspraken. We gaan aantonen hoe we dat doen. Wat we alvast kunnen zeggen, is dat wij de opgave centraal stellen, in plaats van de instituten.’ Samenwerking zien we in acties van de Regio Deal terug in de ‘living labs’ waarin nieuwe circulaire productieketens worden getest, in het gezamenlijke havenbedrijf voor de gemeente Meppel, Kampen en Zwolle (Port of Zwolle) dat investeert in verduurzaming van de havens en in Spoorzone Zwolle, de internationale broedplaats voor innovatie. Verder gaan regio en Rijk aan de slag met het verbeteren van watersystemen, zodat de effecten van klimaatverandering goed kunnen worden opgevangen.

Toekomstbestendige arbeidsmarkt Actielijn 2, de toekomstbestendige arbeidsmarkt, kent een aantal projecten waar werkgevers en werknemers direct gebruik van kunnen maken. ‘Allereerst zijn er trajecten voor om-, heren bijscholing voor individuen. Het doel daarvan is dat zij beter aansluiten op de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt. We gaan voor minstens 2.500 trajecten, waarbij iedere deelnemer gebruik kan maken van een loopbaancoach en scholingsvoucher van maximaal 5.000 euro, om zijn om-, her- of bijscholing te bekostigen’, vertelt De Heer. ‘Daarnaast is het Ontwikkelfonds in het leven geroepen om werkgevers financieel te ondersteunen bij het ontwikkelen en opleiden van (potentiële) werknemers. Werkgevers kunnen tot 50 procent cofinanciering aanvragen bij het Ontwikkelfonds’, zegt De Heer. De extra mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling moeten mensen ook aan het denken zetten, vindt De Lange: ‘niet over ‘wat doe ik vandaag’, maar over ‘wat doe ik morgen’. Zodat iedereen die zijn baan ziet ophouden, de stap kan zetten naar werk dat in de toekomst wél nodig is. Werken is de basis voor goede economische prestaties en een goed leefklimaat. Werken - betaald of onbetaald - draagt bij aan levensgeluk en vermindert problemen zoals criminaliteit.’

Regio Zwolle als voorbeeld Regio Zwolle loopt voorop in deze manier van mensen ontwikkelen en mensen weerbaar maken voor de steeds sneller veranderende arbeidsmarkt. ‘Er verdwijnen beroepen, er komen nieuwe manieren van werken bij, de vraag naar medewerkers verandert… kortom, wie werkt, moet flexibel zijn. Openstaan om nieuwe dingen te leren, meebewegen in nieuwe functies’, zegt De Heer. ‘In Nederland hebben we een sociaal vangnet; wie geen werk heeft, krijgt een uitkering. In Regio Zwolle willen we dat voor zijn. Wij kiezen ervoor om mensen direct te helpen met hun persoonlijke ontwikkeling, zodat ze makkelijker van het ene werk in het andere werk rollen.’ Om te toetsen hoe dit uitpakt, zet Regio Zwolle binnen de Regio Deal het programma KOERS op. ‘Onder meer kennisinstelling Hogeschool Windesheim en sociale partners gaan monitoren wat de resultaten zijn van onze inspanningen’, zegt De Heer. ‘Als wij goede resultaten laten zien, is onze werkwijze interessant voor heel Nederland.’

Hefboomeffect Behalve de scholingsvoucher en het Ontwikkelfonds, is er een financiële bijdrage voor innoverende bedrijven. Bijvoorbeeld voor digitalisering, verduurzaming of het circulair maken van je businessmodel. Alle financiering en inspanning waarmee de Regio Deal gepaard gaat, vormen samen een hefboomeffect voor de economie en maatschappij in Regio Zwolle op de lange termijn. Innoveren in het bedrijfsleven helpt economisch voorop te blijven lopen, klimaatadaptatie draagt bij aan prettig wonen, het bouwen aan de omgeving vergroot het woon- en werkplezier van iedere inwoner en het scholen van mensen lost werkloosheid op. \

ONDERWIJS

‘ Scholing zorgt voor vitaliteit en veerkracht’

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Peter Timmer

63 /

Hoe maak je optimaal gebruik van de kansen tijdens een crisis? Op die vraag had RegioOpleiders snel een passend antwoord. Binnen een paar weken maakte de coöperatie een online lesprogramma beschikbaar voor medewerkers uit economisch getroffen sectoren, werkzoekenden, zp’ers en statushouders. En met succes: ‘dit cursusprogramma biedt zoveel meer dan uitsluitend een versnelde kans op werk.’ RegioOpleiders is opgericht in juni 2019 en koppelt ontwikkelbehoefte uit mkb-bedrijven en organisaties uit 22 gemeenten uit Regio Zwolle aan 16 onderwijspartners uit dit gebied. ‘Op het moment dat de coronacrisis doorbrak, waren wij nog volop bezig met het genereren van naamsbekendheid in de regio’, zegt directeur Douwe Prinsse. ‘Mijn werk bestond vooral uit kennismakingsgesprekken voeren en mkb’ers bewust maken van het belang van vitaliteit en ontwikkeling van je personeel. De meeste van die activiteiten vielen weg toen de lockdown werd afgekondigd.’

Impact ‘Aan het eind van die eerste week in maart werden wij ons steeds meer bewust van de duur en impact van deze maatregel. Ik ben met het bestuur om tafel gegaan, want we moesten een switch maken. Omschakelen van fysiek onderwijs naar online trainingen. Daar waren wij als bestuur snel uit, maar onze onderwijspartners waren daar, begrijpelijk, op dat moment nog niet klaar voor. Via een andere samenwerkingspartner, Calibris, kwamen we in contact met Hans Schuurmans. Hij is eigenaar van online leerplatform Skills Town en een zeer sociaal bewogen man. Hij is onder andere mede-initiator van het zorgapplaus in maart.’

Lawaai maken Schuurmans komt RegioOpleiders tegemoet. Werknemers uit de getroffen sectoren van de zogeheten SBI-lijst (Standaard Bedrijfsindeling) kunnen via RegioOpleiders gratis gebruik maken van een gevarieerd pakket aan gratis online workshops, trainingen en cursussen van Skills Town. Bedrijven uit andere sectoren kunnen een training uit dit pakket afnemen met dertig procent korting. Doel van dit online aanbod; mensen actief houden, kennis opfrissen, of een oriënterende blik geven op andere vakgebieden. Prinsse: ‘Toen dit aanbod klaarstond, hebben we flink lawaai gemaakt via de website, sociale media, persberichten naar de media en we hebben ondernemersverenigingen en intermediaire organisaties zoals VNO-NCW en MKB-Midden aangeschreven. Dat leverde al snel zo’n driehonderd aanmeldingen op uit zestig bedrijven.’

Werkzoekenden en ZP’ers Die behoefte voorziet Prinsse ook bij werkzoekenden en ZP’ers die thuiszitten. ‘Door te blijven werken aan je ontwikkeling, vergroot je de kans op betaald werk. Om dit te realiseren zijn er met alle 22 gemeenten contacten gelegd om via de gemeente inwoners

douwe.prinsse@regioopleiders.nl / www.regioopleiders.nl

gratis online cursussen aan te bieden. Als eerste is de gemeente Hardenberg benaderd, omdat Prinsse daar als oud-wethouder nog ingangen heeft.

Loopbaanadviesgesprek Ambtenaren en B&W reageren enthousiast op zijn voorstel en schakelen snel. Op woensdag besluit de gemeente om mee te doen. De vrijdag daarop wordt een persbericht verstuurd en gaat de inschrijving open op de website. Binnen 24 uur staat de teller op 50 inschrijvingen. ‘En dit waren alleen nog maar mensen uit Hardenberg’, stelt Prinsse. De trainingen voorzien in een grote behoefte en zijn beschikbaar gesteld aan alle gemeenten uit het RegioOpleiders-gebied. Tien daarvan doen inmiddels mee. Met 550 aanmeldingen als resultaat. De gemeente houdt tijdens de trainingen contact met deelnemers. Indien gewenst krijgen ze aansluitend een gratis online loopbaanadviesgesprek aangeboden. Daar is al ruim vijftig keer gebruik van gemaakt.

Hartverwarmend ‘Dit cursusprogramma is ook beschikbaar voor mensen die vaak verstoken blijven van onderwijs, zoals langdurig werklozen of statushouders. Reacties die ik van deze mensen krijg, zijn hartverwarmend. Daardoor besefte ik me dat dit online programma zoveel meer biedt dan een versnelde kans op werk. Door te leren ontwikkel je jezelf en groeit je eigenwaarde, want je doet weer mee in de maatschappij. Die verhalen zijn voor mij het bewijs dat we als RegioOpleiders geslaagd zijn in deze nieuwe opzet.’

Blended onderwijs Online trainingen blijven ook in de toekomst onderdeel uitmaken van het ontwikkelaanbod van RegioOpleiders. ‘Het sluit aan op een behoefte en bovendien kan iedereen het inpassen in de eigen agenda. Wel werken we samen met onze onderwijspartners aan de ontwikkeling van ‘blended’ trainingen. De theorie kan grotendeels online zijn en het praktijkgedeelte klassikaal. Studeren lukt prima via een computerscherm, maar bloed prikken of een autoband verwisselen moet je toch echt leren in de praktijk.’

‘ Door te leren ontwikkel je jezelf en groeit je eigenwaarde’ Veerkracht en vitaliteit Het succes van deze online trainingen onderstreept volgens Prinsse het belang van vitaliteit en personeelsontwikkeling die daarmee samenhangt. ‘Nu zie je in het mkb nog vaak dat scholing geen onderwerp van gesprek is. Maar ondernemen is vooruit kijken. Dat heeft deze coronacrisis wel duidelijk gemaakt. Ontwikkeling blijft essentieel als je medewerkers wilt laten meegroeien met je ondernemersambities. Dat hoeft lang niet altijd met langdurige scholingstrajecten. Soms volstaat een workshop van een paar uur ook. Maar om vitaliteit en veerkracht te behouden, is het van groot belang om ontwikkeling van medewerkers een prominente plek te geven.’ \

ONDERNEMEN

Merkengoeroe Paul Moers wil af van de ‘race to the bottom’

‘Service is alles’ Service is alles. Dat is de stelling van marketinggoeroe Paul Moers. De ervaren merkenbouwer ziet dat veel bedrijven door de coronacrisis anders gaan denken over hun identiteit. ‘Er is teveel geredeneerd vanuit de P van prijs. Alsof heel Nederland armlastig is. Schei toch uit. Als je iets goeds hebt, willen mensen best betalen.’

Hij bouwde bekende merken als Bijenkorf, Jumbo, Interpolis. En in deze regio maakte hij een sterke merkidentiteit voor Heks’nkaas, Pure Energie, Bolletje en nu Plegt-Vos. Hij werkte over de hele wereld, maar is neergestreken in Bornerbroek. In buurdorp Enter ziet hij hoe belangrijk service en een eigen ‘smoel’ voor een bedrijf zijn. ‘Kijk naar hoe goed Roetgerink Mode en Coulisse raamdecoratie zich onderscheiden. En op kleine schaal: als ik bij bakker Otten binnenloop, kennen ze me, ze weten wat ik wil. Service is alles, welk bedrijf je ook hebt.’ Hij hekelt de ‘race to the bottom’, waarin alles draait om de laagste prijs. ‘Dat levert zoveel ellende op: kinderarbeid, dierenleed, milieuverontreiniging. Je moet dat niet willen. In Nederland staat 400 miljard op de bank. En dan zou prijs de belangrijkste marketingfactor zijn? Hou toch op.’ In zijn nieuwste boek ‘F*ck de prijs, leve de service!’, legt hij uit hoe je met andere factoren klanten kunt krijgen. ‘Naast de bekende 5 P’s uit de marketing - waarvan zo langzamerhand de P van prijs heilig lijkt verklaard - voeg ik 5 G’s toe: gemak, gewin, genot, gezond en geluk. Als een sterk merk als Netflix ooit was begonnen vanuit de P van prijs hadden ze alleen maar baggerseries gehad en was het nooit wat geworden. Maar zij verkopen geluk: met je liefste op de bank lekker genieten van de beste series. Geen hond die het over de prijs heeft.’ Service is in de wereld van internet de enige manier om je te onderscheiden. ‘Alles is overal te koop. Je moet iets toevoegen. Service is een continu proces. In veel bedrijven wordt het nu ad-hoc gedaan. Beloftes worden niet waargemaakt, klachten niet afgehandeld, je krijgt bandjes in plaats van mensen, monteurs lopen na half werk al weg. De consument wordt bewuster, die eist perfecte service en wil daar best voor betalen.’ Moers hoopt dat de coronacrisis mensen ervan doordringt dat het anders moet. ‘Als ik zie dat in Twente bedrijven die afhankelijk waren van producten uit China nu zeggen: we gaan het zelf wel maken met hulp van robotisering. Dat is flexibel en goed ondernemerschap.’ Lees meer en koop het boek via www.paulmoers.nl of webwinkel.tubantia.nl/boek-non-fictie-leve-de-service \

Tekst Frederike Krommendijk / Fotografie Lars Smook

65 /

Laurens de Lange

Terugveren ‘Veerkracht’ volgens Van Dale: 1 de kracht van een veer, 2 soepelheid, lenigheid, 3 kracht van lichaam en geest om zich snel te herstellen.

En toen was daar opeens Corona; op zondagavond 15 maart werd rond 10 over half 6 bekend dat de horeca 20 minuten later moest sluiten. Ik had al geen goed gevoel over de terugkerende wintersporters en enthousiaste carnavalsvierders, maar het besef van de impact van het coronavirus daalde toen pas echt goed in. En niet alleen bij mij. Het was niet langer een Chinees of een Italiaans probleem. Het werd ook ons probleem. Dat deed een beroep op ieders veerkracht. Bij veerkracht denkt iedereen - Van Dale voorop - aan herstel. Maar inzien dat een crisis eerst naar een dieptepunt gaat en dát (h)erkennen is moeilijker, is mijn afdronk van deze periode. We zijn nu maanden verder. Vanaf die 15e maart heb ik mij samen met mijn bestuur direct volop ingezet om alle mogelijkheden aan te grijpen om de negatieve gevolgen voor ondernemers en hun werknemers te beperken. Het geeft mij een goed gevoel dat we elkaar in deze regio juist opzoeken en dat ‘samen uit de crisis’ centraal staat.

Laurens de Lange, voorzitter VNO-NCW Regio Zwolle

Er is een Coronabrigade, er zijn tal van regelingen, er is een meldpunt collegiale inleen, er is veel gecommuniceerd, maar het krachtigst vind ik misschien nog wel de support voor mijn oproep om als regio als eerste weer op te staan uit deze crisis de beste manier om schade te beperken. Veerkracht is dus ook op je allergrootste dieptepunt je ambitie helder hebben. Er zullen - ondanks alle hulp - helaas goede ondernemers failliet gaan. Ik wil ervoor zorgen dat deze mensen niet uit beeld raken, maar, als het enigszins kan, deze mensen weer in het zadel helpen, ook wanneer daar een aantal maanden overheen gaan. Ik ben ervan overtuigd dat ondernemers elkaar in deze moeilijke tijd willen en kunnen helpen. Inmiddels is daarvoor een ondernemersteam opgezet. Veerkracht is dus ook het vermogen om weer terug te veren, zelfs wanneer dat even duurt. Laten we met elkaar afspreken dat we als regio het snelst weer uit de crisis komen. Dan laten we zien dat wij in deze mooie regio de meeste veerkracht hebben. \

REGIO ZWOLLE

Samen Samen is het sleutelwoord voor bijna ieder goed doel. Ook voor het Ronald McDonald Huis in Zwolle. Met elkaar zet je je in om een thuis te zijn voor ouders waarvan hun kindje is opgenomen in Isala. Samen met vrijwilligers, samen met sponsoren, samen met ambassadeurs, samen met bedrijven en uiteraard ook samen met collega’s.

Zo stond begin van dit jaar een heel vrijwilligersteam op het ijs van de Weissensee om meer dan tachtig schaatsers aan te moedigen die met hun sportieve prestatie geld inzamelden voor kinderen met een moeilijke start. Er werd verzorgd, gejuicht, geknuffeld en getroost. En er werd doorgegaan en de kiezen op elkaar gezet. Opgeven was geen optie, gemotiveerd door het doel waar iedereen voor schaatste. Op dat moment niet wetend dat nog geen anderhalve maand later de coronacrisis de nieuwe realiteit werd voor ons allemaal. En dat betekende schakelen voor ons allemaal.

Ronald McDonald Huis Zwolle Ronald McDonald Huis Zwolle is volledig afhankelijk van giften en donaties. Dit doen zij voor een groot deel door het organiseren van evenementen. Op de website www.ronaldmcdonaldhuiszwolle.nl word je op de hoogte gehouden van de (online) activiteiten die georganiseerd worden. Wist je dat het ook mogelijk is om via deze website een eigen actie te starten?

Tekst Melanie van Riel / Fotografie Ronald McDonald Huis Zwolle

Veilig Ook voor een organisatie als het Ronald McDonald Huis was de impact voelbaar. Beperkte bezettingen, niet samen eten, niet samen werken, geen troostende arm om mensen heen slaan die het zo nodig hebben, geen grote evenementen met een vele mensen die geld inzamelen voor het goede doel. Maar wel 24 uur per dag, 7 dagen in de week dat ‘thuis’ zijn voor ouders die het zo nodig hebben. Een thuis dichtbij het ziekenhuis. Want te vroeg geboren kinderen komen ook op de wereld in tijden van crisis. Ook dán sta je klaar voor deze ouders die hulp zo hard nodig hebben. Een heftige periode. Geen opa’s, oma’s, broertjes en zusjes op bezoek, geen knuffels en een arm om je heen. Alles zo veilig mogelijk vanwege het besmettingsgevaar in het huis en op de IC. Plannen maken in het nieuwe ‘normaal’, waarbij je op anderhalve meter afstand van elkaar moet blijven, vraagt om creativiteit. Ook voor een Ronald McDonald Huis. Want het Huis draait ‘gewoon’ door en daar zijn inkomsten voor nodig. Inkomsten die normaal gesproken voor een groot deel komen uit de organisatie van evenementen. Het levert bijzondere nieuwe (online) initiatieven op. Geen duizenden mensen aan de start van de sportieve events Homerun, Homewalk en Homeride in juni. Wél een webinar voor alle deelnemers en de oproep om op gepaste afstand met een groot hart te sporten voor een Ronald McDonald Huis. Geen groots feestontbijt voor het tienjarig jubileum van de Business Breakfast club. Wel een echt ontbijtje aan huis, netwerken en een eitje tikken via MS Teams. Niet de bekende Ronald McDonald Rally op de agenda in oktober, maar wel een supergave editie die je als rallyrijder nooit meer gaat vergeten. Ronald McDonald Huis Zwolle blijft continu ontwikkelen, brainstormen en nieuwe ideeën bedenken. Op gepaste en creatieve wijze met elkaar en samen met het netwerk de schouders eronder. Met elkaar doorgaan voor de ouders en kindjes die het zo nodig hebben, want zelfs in coronatijd is opgeven is geen optie! \

Dokter Hengeveldweg 5, 8025 AK Zwolle / T 038 455 46 70 / www.ronaldmcdonaldhuiszwolle.nl

67 /

SVO vakopleiding food speelt in op actualiteit De focus in je slagersbedrijf noodgedwongen omgooien, omdat je belangrijkste doelgroep van de één op de andere dag wegvalt. Klanten die vlees hamsteren en dagprijzen instellen om schommelingen op te vangen. De coronacrisis zorgt voor bizarre scenario’s in de foodbranche. Ook studenten van SVO vakopleiding food konden van de een op de andere dag niet meer naar school. SVO vond de veerkracht om studenten onderwijs en begeleiding te geven waar ze recht op hebben. (Praktijk)ervaringen uit de afgelopen periode vormen een waardevolle aanvulling op het lesprogramma van het nieuwe schooljaar.

‘Toen het virus in het land kwam, hoopten we dat het meeviel en alleen in het zuiden bleef’, zegt docent en mentor Heine van Dijk. ‘Maar ineens ging het snel en mochten studenten niet meer naar school. Al voor de coronacrisis was de focus binnen SVO gericht op digitalisering van het onderwijs. Ons lesmateriaal is beschikbaar via een elektronische leeromgeving (ELO). Dat bleek een groot voordeel, want daardoor kon SVO relatief makkelijk omschakelen. Binnen twee weken hadden we een online lesprogramma klaar met theoretische vakken zoals marketing en logistiek. Theorie kon vanuit huis gevolgd en gemonitord worden. Daarmee zijn achterstanden voorkomen.’

Praktijkonderwijs Praktijkonderwijs kon natuurlijk niet meer op school, dat gebeurde op locatie bij de praktijkbegeleider. ‘Ik vond thuisonderwijs geen probleem’, vult student Slagersopleiding Gerran Bostelaar aan. ‘Voorheen kreeg je de theorie op school. Nu kon dat vanuit huis, met een bakje koffie erbij. Ik heb het voordeel dat mijn praktijkbedrijf een ambachtelijk bedrijf is waar ik alle vaardigheden van het slagersvak leer met een-op-eenbegeleiding van mijn praktijkbegeleider.’ Studenten leren praktijkvaardigheden met een-op-eensupervisie van de werkbegeleider. Docenten doen een aantal handelingen voor tijdens de lessen. De student oefent deze op de werkplek met zijn supervisor. Na een paar weken volgt een toets.’

Schakelen en calculeren Volgens Reijer Evers, praktijkbegeleider van Gerran en medeeigenaar van VSS Meat uit Elspeet, is het belangrijk de inzichten van de coronacrisis mee te nemen in het nieuwe lesprogramma. ‘In zo’n bizarre situatie is het belangrijk dat je heel snel kan schakelen en calculeren. Wij moesten à la minute onze focus verschuiven van horeca naar consumenten. Alle kennis die ik op school geleerd heb, werd in één keer omgedraaid. Premium producten werden inferieur en andersom. Klanten begonnen te hamsteren, waardoor

Spui 2, 8032 VS Zwolle / T 030 275 81 81 / www.svo.nl

Heine van Dijk, Gerran Bostelaar en Reijer Evers Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Lenneke Lingmont

de prijs van bijvoorbeeld gehaktsnippers met dertig procent steeg. Tegelijkertijd daalde de prijs van premium vlees zoals ribeye, lende en ossenhaas omdat onze export wegviel en we met een overschot zaten. We moesten van een aantal producten zelfs dagprijzen instellen om nog voldoende marge over te houden. Door versneld onze webshop te realiseren en in te zetten op sociale media en thuisbezorging hebben we deze producten meer onder de aandacht gebracht in de consumentenmarkt. Dat compenseert een deel van de gemiste omzet.’ Van Dijk: ‘We gaan zeker ruimte bieden om deze praktijkervaringen te delen op school. Het is belangrijk hiervan te leren, zodat we beter kunnen anticiperen op de gevolgen van deze crisis en andere onvoorziene situaties in de toekomst.’ \

ONDERNEMEN

Reclamemakers, de vormgevers van INN’twente en ZON Regio Zwolle

Effectieve ontwerpen, enthousiaste klanten en prettig contact Meebewegen met de tendens, dat moest Andre Heetkamp al van jongs af aan. Hij startte op zijn achttiende als ‘old school’ dtp’er en begon met grafisch ontwerpen op de allereerste Apple-computer. Inmiddels is hij eigenaar van Reclamemakers, een reclamebureau gespecialiseerd in grafische vormgeving. Al die jaren werkte hij met dezelfde mindset: ‘we willen gewoon heel mooie dingen maken.’

Andre begon als eenpitter en richtte 1 april 2006 officieel Reclamemakers op. Inmiddels vormen ze een hecht team: samen met ‘jonkies’ Rutger Zandjans en Inge Hegteler werkt hij nu dagelijks aan de mooiste grafisch vormgeving. ‘We houden het team bewust klein. Zo houden we het overzicht en heeft de klant bij ons altijd een vast contactpersoon. Als je ons belt, weet je altijd wie je aan de lijn krijgt. Binnen het team heeft iedereen zijn eigen specialisaties. We zitten met zijn drietjes bij elkaar en bepalen welke opdracht bij wie past, wie er dan het meest in zijn kracht staat. Waar nodig nemen we opdrachten van elkaar over. Het is heel overzichtelijk: we weten van elkaar wat er speelt, wat er gemaakt wordt en wat er nog moet gebeuren. Afgelopen tijd zijn we veel bezig geweest op het gebied van het grafisch ontwerpen van magazines, waaronder INN’twente en ZON. We helpen klanten met de meest uiteenlopende zaken: van een brochure tot een complete identiteit. Daarbij blijven we constant bijleren, van elkaar maar ook op het gebied van de laatste grafische programma’s. Die wereld is constant in beweging, dus wij weten niet anders dan dat je constant bij moet leren en mee moet bewegen.’

Durven te groeien Dat meebewegen doen ze bij Reclamemakers ook in relatie tot hun klanten. ‘Enthousiasme staat bij ons centraal. De vraag die we onszelf stellen is: wat kunnen wij doen om onze klant super enthousiast te maken? Zo presenteren we al onze ontwerpen en we gaan voor volle tevredenheid. Zowel over het ontwerp als over het daadwerkelijk gedrukte product. Beiden moeten perfect zijn. Als een klant voor 99% tevreden is, dan gaan wij ver voor dat ene procentje. Die stap extra willen we zetten, want we willen een klant die niet gewoon blij is, maar súperblij. Onze klant moet uiteindelijk met ons product op pad kunnen. Tegenwoordig gebruiken we daarom vaak een digitale druk, dan kun je bijvoorbeeld één brochure drukken. Daarmee kun je gelijk een goed beeld geven hoe het product eruitziet. En als de klant dan toch net de kracht in die ene kleurt mist, dan nemen we dat serieus.

Tekst Veertje Heemstra / Fotografie Lars Smook

We durven aan te passen en bij te stellen, zoiets is voor ons weer een controlemoment. We staan als reclamebureau met beide benen op de grond. We zijn gewoon ‘gewoon’. We willen de mooiste ontwerpen maken, tegen goede prijzen en zonder poespas. Iets van A tot Z kunnen afleveren, waarbij het niveau van onze vormgeving het belangrijkste is.’

Jezelf herpakken Eind vorig jaar leek ‘the sky the limit’ en waren ze bij Reclamemakers precies waar ze wilden zijn. Er werd gesproken over verdere uitbreiding, tot corona de kop opstak. ‘We gingen echt lekker, de economie draaide natuurlijk op volle toeren. Totdat in maart en april alles stilstond. Dat was een onzekere periode. Iedereen ging op de rem en deed even niets. Dat was ingrijpend, we moesten echt even terugschakelen. Niemand heeft dit eerder meegemaakt en we wisten niet wat er ging gebeuren. Gelukkig merkte ik dat we daar weer uit konden komen, onder andere dankzij onze focus op dingen zoals online vormgeving. We zijn niet angstig aangelegd

69 /

‘Met ons hechte team kunnen we snel schakelen’

Vooruitkijken

en zijn gewoon doorgegaan. Het belangrijkste voor ons was in beweging blijven. Gewoon weer in bespreking gaan met een potentiële nieuwe opdrachtgever, dan wel via videobellen. Door die gesprekken krijg je het positieve gevoel weer terug. En na een tijdje voelden we de geruststelling: met zijn drieën komen we hier wel doorheen. We gaan ons nu vol inzetten op dit najaar, normaal gesproken zijn dat onze topmaanden, en hopen op weer veel mooie opdrachten.’

Stationsstraat 1, 7451 BH Holten / T 0548 36 65 25 / www.reclamemakers-holten.nl

Bij Reclamemakers willen ze de afgelopen periode dus achter zich laten. Liever kijken ze, met hun gebruikelijke enthousiasme, vooruit naar de toekomst. ‘Volgend jaar op 1 april bestaan we precies 15 jaar. Iets waar we trots op zijn. Dit zullen we dan ook niet zomaar voorbij laten gaan. We hebben 2020 dan achter de rug en kunnen vol positiviteit 2021 in. We zijn op dit moment aan het brainstormen over de campagne hiervoor. Zodat we het zichtbaar met iedereen kunnen vieren. Wij hebben als creatief bureau alles in huis hebben om vol enthousiasme te werken aan mooie, nieuwe designs. En dat we als team niet bang zijn om mee te bewegen met een onbekende situatie. Wij gaan altijd voor de allermooiste en allerbeste ontwerpen!’ \

ONDERNEMEN

‘ Wij houden van reuring in de zaak’ Het is een absolute eyecatcher langs de A28 tussen Zwolle en Wezep; het glazen pand van meubelproducent en projectinrichter Thereca op bedrijventerrein H2O. Hier werkt een team van bevlogen professionals aan inspirerende leef- en werkomgevingen door heel Nederland. Commercieel directeur Denis Holterman en projectadviseur Michelle Goudbeek over de nieuwe locatie van Thereca.

Dat het bij Thereca draait om sfeer en beleving wordt direct duidelijk bij binnenkomst. Als bezoeker krijg je een goed beeld van heel verschillende interieurstijlen. Een gebalanceerde mix van een fris, zakelijke kantoorinrichting, gecombineerd met groene dividers en een grote plantenwand die de natuur binnenbrengt. Op de eerste verdieping is ook een grote kantoorruimte en een sfeervol café met kleurige meubels, een grote bar en een heel lange roodfluwelen bank met uitzicht over snelweg en landerijen. Kleine dispensers verspreiden een aangename geur door het gebouw. Aan elk detail is gedacht en dat is ook precies wat Thereca wil op de nieuwe locatie op bedrijvenpark H20 in Hattemerbroek.

onderzoeken wat wél bij ons past. En daar kwam dit pand uit met heel veel glas en volop ruimte voor de ontwerpstudio. De opbouw en indeling van deze locatie is ontworpen door een architect in samenspraak met onze eigen interieurontwerpers.’

‘Hiervoor hadden we drie locaties. Daar groeiden we uit ons jasje, maar het voelde ook niet meer senang’, vertelt commercieel directeur Denis Holterman. ‘Het pand was gebouwd als magazijn, met weinig daglicht. Wij verkopen sfeer en beleving, maar dat zag je daar niet terug. Tegelijkertijd inspireerde het ons om te

‘Ik kan ervan genieten als mensen met elkaar in gesprek raken en er afspraken worden gemaakt’, vervolgt Holterman. ‘Al die bedrijvigheid geeft reuring in de zaak en daar houden wij van. Met de lockdown viel dit in één keer weg. Heel jammer, maar nu zijn we langzaamaan weer aan het opstarten met kleinschalige bijeenkomsten.

Tekst Yvonne de Haan / Fotografie Lenneke Lingmont

Therecafé ‘Dit is een heel mooie plek om gasten te ontvangen’, vult projectadviseur Michelle Goudbeek aan. ‘We willen het middelpunt zijn van de omgeving en mensen inspireren. Daarom organiseren we hier veel evenementen zoals netwerkborrels, businessontbijtjes en ons eigen Therecafé op elke tweede vrijdag van de maand.’

71 /

Voorheen hebben we wel bijeenkomsten gehad met een paar honderd man. Nu maken we even een pas op de plaats, zodat we de 1,5 meter afstand kunnen garanderen.’

Heineken Het jaar 2020 is een bijzonder jubileumjaar waarin Thereca 150 jaar bestaat. De huidige algemeen directeur Robin Veen is de vijfde generatie van de familie Veen/Drupsteen die het familiebedrijf in 1870 is gestart in Hasselt. Holterman: ‘Wij zijn groot geworden als producent van zorgmeubilair. De zorgsector is nog steeds belangrijk, maar deze locatie biedt mogelijkheden om de hele zakelijke markt te bedienen, zoals bijvoorbeeld de kantoorbranche en de horeca. Diverse restaurants in Zwolle en de businessclub van PEC hebben we voorzien van nieuwe meubels. We zijn ook heel trots op het interieurontwerp voor het marketingkantoor van Heineken.’ Goudbeek: ‘Deze bierbrouwer heeft zelf interieurarchitecten in dienst die interieurstyling verzorgen voor de horeca. Maar wij mochten ook een ontwerp maken, omdat Heineken zocht naar verfrissende ideeën van buitenaf. Uiteindelijk kreeg Thereca de opdracht gegund. We hadden een out-of-the-box-ontwerp met speelse details zoals Heinekenflesjes als lampen in het interieur. Die details gaven de doorslag.’

Gelredome Holterman: ‘Ons interieurvoorstel voor de uitgiftebalies van Gelredome sprong er ook uit qua ontwerp en prijs. Maar de directeur van het stadion durfde het niet aan, want hij kende ons bedrijf nog niet. Toen heb ik hem uitgenodigd bij ons in Hattemerbroek. Eenmaal hier zag hij wie wij zijn en hoe professioneel wij werken. Hij wilde nog een aantal aanpassingen doorvoeren in het ontwerp. Zijn we beiden naar de ontwerpstudio gelopen zodat hij ter plekke de aanwijzingen kon doorgeven aan onze collega’s. Dat gaf vertrouwen en hij raakte enthousiast. De volgende dag kregen we de opdracht. Ik ben ervan overtuigd dat de sfeer en beleving in ons kantoor hem het laatste zetje in de goede richting hebben gegeven.’

Juichstemming Goudbeek: ‘Ik hoor het ook terug van klanten. Mensen die hier komen, zien dat wij ons vak verstaan en alle interieurvormen kunnen ontwikkelen. Dat is altijd maatwerk.

‘ Wie hier komt, ziet dat wij ons vak verstaan’ Michelle Goudbeek, Projectadviseur Mensen komen binnen en door goed te luisteren maken we op basis van wensen en budget een plan. Het mooie is dat we het samen doen. De binnendienst maakt een mooie offerte en de ontwerpstudio een vrijblijvend ontwerp dat na weken hard werken wordt gepresenteerd bij de klant.’

Rendementstraat 21, 8094 RA Hattemerbroek / T 038 477 8560 / www.thereca.nl

Holterman: ‘Als dan de opdracht wordt binnengehaald, heerst hier echt een juichstemming. De expeditie zorgt voor de afronding door de meubels af te leveren en daarmee het visitekaartje af te geven aan de opdrachtgever. Iedereen is blij als een opdracht goed is afgerond en dat vieren we dan weer in het Therecafé.’ \

‘Vanuit deze locatie kunnen we de hele zakelijke markt bedienen’ Denis Holterman, commercieel directeur

ONDERNEMEN

Breng je verhaal tot leven met

Publicatietool Publin Kun jij nog zonder internet? Waarschijnlijk doe je geen aankoop zonder eerst recensies te lezen. Heb je vrienden via een ‘social connectie’ en google je tijdens een discussie snel de feiten om je gelijk te halen. Kortom: internet is volledig geïntegreerd in onze maatschappij. Een goede online positie is daarom een must voor iedere onderneming. Vroeger werd een website prima online gevonden met slechts een goede URL, het vestigingsadres, een contactformulier en zo min mogelijk tekst passend op één beeldscherm (want scrollen was verboden). Tegenwoordig kom je hier niet meer mee weg. Wat moet je doen om anno 2020 binnen de zoekmachines het verschil te maken, nu ook al je concurrenten zich online profileren? Welke middelen zet je in?

Tekst Advice creëert Impact / Fotografie ®Publin.nl

73 /

Deze vraag stelden we aan Alain van der Wildt. Eigenaar en kartrekker van Advice creëert impact. Vanuit Wijhe houden hij en zijn team zich bezig met zowel de on- als offline presentatie van bedrijven en merken. Makers van impact noemen ze zichzelf. Alain: ‘Tegenwoordig worden websites vaak ontwikkeld met het doel om bezoekers zo snel mogelijk naar de gewenste plek te leiden. Van A naar B, door dat enorme oerwoud van zoekresultaten naar ‘bestemming website’. Een heldere navigatiestructuur, relevante content en uitnodigende ‘calls-to-action’ zorgen er vervolgens voor dat er conversie optreedt; bezoekers worden dieper de website en het aankoopproces ingetrokken. En hoewel deze strategie meestal effectief blijkt, moeten we soms iets meer (en vooral ook vaker en iets anders) van onszelf laten zien om een blijvende connectie te maken met onze doelgroep.

Boodschap Soms is conversie van ondergeschikt belang en draait het meer om de boodschap die je wilt overbrengen. Een populair jaarverslag uitbrengen, een interactieve infographic delen of een magazine als dit publiceren: bedoeld om ondernemers te informeren en inspireren. Dat is moeilijk te integreren in een statische en conversie-gerichte website. Je kunt een jaarverslag of magazine op de traditionele wijze laten drukken en een PDF op je website plaatsen, maar dan laat je kansen liggen. Bovendien niet heel duurzaam ook…

Meerwaarde Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan... Want inmiddels weet ook de slager op de hoek hoe je SEO toepast en social media aanwendt. En daarmee neemt de concurrentie online alleen maar toe en wordt de uitdaging steeds groter. Je moet jezelf blijven afvragen of je nog wel relevant genoeg bent en je producten nog wel marktgericht. Dat houdt je scherp en leidt tot nieuwe ontwikkelingen.

‘ Maak online het verschil met een multi-mediale aanpak’

en de beleving krijgen van een fysiek magazine, waarin je het liefst uren wil bladeren. Of waarmee een infographic nog overzichtelijker en interactiever wordt. Mét de extra meerwaarde die online kan bieden: inzicht in leesgedrag, toevoeging van video of animatie en de mogelijkheid om dit eenvoudig te delen. Met andere woorden: een tool om kwalitatieve content met maximale impact te publiceren! Tenslotte zoekt Google wat lezers willen lezen, dus content is key. En dat hoeft dus niet altijd kort en krachtig te zijn…’ Kijk voor meer informatie eens op www.publin.nl \

ZON Online Alain: ‘Zo liepen we al een tijdje rond met het idee om een applicatie te ontwikkelen, waarin ‘de verdiepingsslag’ de aandacht en beleving krijgt die het verdient. Minder conversie-gerichte content, meer waardevolle inhoud. Een tool waarin human interest-artikelen het gevoel

Hoewel onze roots in print liggen, profiteren we dagelijks van meer bereik en betere vindbaarheid dankzij een cross-mediale aanpak. Daarom hebben we al wat jaren geleden ons traditionele reclamebureau uitgebreid met een online afdeling. Inmiddels maken wij geen onderscheid meer tussen on- en offline. Het doel heiligt de middelen en wij veren mee,’ aldus van der Wildt.

Stationsweg 25, 8131 DG Wijhe / T 0570 521 152 / www.advice.nl

Eerst zien dan geloven? Binnenkort krijgt ZON’ Regio Zwolle een digitale variant, waarmee we de ijzersterke artikelen zoals je ze gewend bent, van een extra dimensie voorzien. Was je bijvoorbeeld altijd al benieuwd naar de making of? Wil je de ondernemers wel eens live aan het woord zien? Of eens wat verder inzoomen op een onderwerp? Stay tuned!

TITEL PAGINA

Groen drukken

High-Tech Offset

met 5 kleuren Makkelijker produceren Veldhuis Media niet zomaar een drukker!

Met 45 medewerkers verzorgen we dagelijks de productie van vele brochures, magazines, kalenders en boeken. Met onze DTP-studio en moderne prepress verwerken we de orders via internet en ftp applicaties. Onze drukkerij beschikt over drie 5-kleuren persen op het formaat 72 x 102 (16 pag. A4 per drukvel). In onze binderij verzorgen we het vouwen, hechten en de postale verwerking van periodieken en brochures. Bovendien beschikken we over apparatuur om Wire-O kalenders te maken. Veldhuis Media is FSC- en ISO 12647 gecertificeerd. Daarnaast zijn we een erkend BPV-bedrijf. Dit betekent voor U: High-Tech Offset volgens • Prettige samenwerking op menselijke maat. Veldhuis Media • Een leverancier die met u mee denkt, óók op het gebied van MVO. • Al uw grafische wensen worden door één bedrijf uitgevoerd. Veldhuis Media heeft het drukproces • Door vergaande automatisering en onderlinge afstemming een volledig geïntegreerd, geautomativoorspelbaar drukresultaat. seerd en gedigitaliseerd. Dit superKortom: Uw drukwerk top verzorgd, is voor u een zorg minder. snelle en slimme concept noemen we

Meer informatie? High-Tech Offset. Neem contact op met één van onze account managers. Door uw en ons drukwerkproces

naadloos op elkaar aan te Volg ons ook opvolledig Twitter: en @veldhuismedia sluiten, krijgt u uw kwaliteitsdrukwerk

Veldhuis Media daareen krijgstuk je een kleurefficiënter van! sneller, en toch voordelig.

Snel en efficiënt het drukwerk op de

Tekst Naam Achternaam / Fotografie Naam Achternaam Kanaaldijk OZ 3

8102 HL Raalte

T 0572 - 34 97 00

F I ME

T. 0572 - 34 97 00 F. 0572 - 34 97 99 info@veldhuis.nl www.veldhuis.nl info@veldhuis.nl www.veldhuis.nl

T I FI C EE

SCGM ISO 12647 G

Veldhuis Media b.v. Kanaaldijk OZ 3 8102 HL Raalte Postbus 2 8100 AA Raalte

plaats van bestemming.

Colofon Uitgever

Fotografie

A2 Business info@a2business.nl

Adviesraad ZON’ Regio Zwolle

Jan Ernst van Driel Directeur Deltion College, Voorzitter adviesraad ZON’ Selma Laarhoven Manager marketing & communicatie Aeres Hogeschool Inge Grimm Lid college van bestuur Windesheim Arnoud Gort Marketing manager Landstede Groep Kees Praamstra Secretaris Regio Zwolle Koen Schuurhuis Marketing manager Cibap Marnix van Daal Voorzitter Stichting Metropool Zwolle Kornelis Wetsema Bestuurslid Stichting Metropool Piet Tulner Directeur Bedrijvenpark H2O Hedwig Duteweerd Marketing Oost Jeroen de Vries Partner SmitDeVries Daniëlle Gijsbertse Adviseur marketing en communicatie Oost NL Jeroen van den Ende Managing director Port of Zwolle Jelle Weever Voorzitter MKB Regio Zwolle Manon Koldewijn Programmamanager HCA – werkbedrijf Regio Zwolle Harmieke Paters Strategisch communicatieadviseur Regio Zwolle Fred Pals Adviseur economie gemeente Kampen Irma te Rietstap Relatiebeheer Cycloon Fenna Eefting Bestuur en raad van toezicht Vogellanden Rob Rikmanspoel Algemeen directeur Impact Martin Post Directeur Tiem Ger Pesman Bedrijven en Dienstverlening gemeente Hardenberg Gert Engelsman Key Account Manager Stadseconomie en kantoren Gemeente Zwolle Gea van der Stouwe Marketing, Communicatie & Coöperatie MC&C Rabobank IJsseldelta Atty Aalberts Beleidsadviseur economie Gemeente Dronten Herald Immink Strategisch economisch ontwikkelaar gemeente Raalte Regio Zwolle Mobiel Marjolein de Smet Communicatieadviseur Regio Zwolle Mobiel Matty Plante Projectleider Regio Zwolle Mobiel SVO vakopleiding food Drs. Chris van Eunen Manager onderwijs Noord-Oost Nederland

Redactieteam

Mirjam van Huet Frederike Krommendijk Peter Pels Ellen Kleinlangevelsloo Yvonne de Haan

Peter Timmer Lenneke Lingmont Frans Nikkels Marlien van denk Enk Archief partners tenzij anders vermeld

Vormgeving

Inge Hegteler, Reclamemakers Holten

Losse verkoop € 7.95

Informatie

ZON’ verschijnt 2 keer per jaar. Iedere uitgave wordt gelanceerd tijdens een release-event. De oplage (5000 exemplaren) wordt verspreid onder bedrijven in de 22 gemeenten van de Regio Zwolle die staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel met meer dan 5 medewerkers. Ook ligt ZON’ op de leestafels bij overheidsinstellingen en verschillende zakelijke ontmoetingsplekken in de regio en relevante zakelijke adressen. Voor meer informatie, vragen, adreswijzigingen of een bedrijfsreportage: neem contact op met A2 business Annemarie Teeken 06 - 51 19 75 88 Annet Spijkerman 06 - 23 74 25 96 info@a2business.nl

Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en de andere auteursrechthebbenden. Het ongevraagd toesturen van materiaal geschiedt op eigen risico.

Aansprakelijkheid MCM Tekst (hoofd- en eindredactie)

Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. De uitgever is echter niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of gevolgen van onvolkomenheden.

Druk

Veldhuis media, veldhuismedia.nl Veldhuis Media is ISO- en FSC-gecertificeerd en past duurzame productiemethodes toe.

Partners

Inspiratie Krachtig Energiek Dagelijks Helder Vernieuwend Scherp Innovatief Groot Vrolijk Leven Natuurlijk Altijd Prikkelend Duurzaam

www.zonregiozwolle.nl

twitter.com/zonregiozwolle

facebook.com/zonregiozwolle

ZON' Regio Zwolle #11

Articles inside

Advice Creëert Impact

Thereca

Ronald McDonald Huis Zwolle

Reclamemakers

SVO vakopleiding

Column VNO/NCW

Paul Moers

Regio Opleiders

Thema Regio Zwolle HCA

Aeres Hogeschool

H2O Yelloo

Regio Zwolle Mobiel

Column Cibap

Gemeente Raalte

Thema economie

Port of Zwolle

Deloitte

Cycloon

Impact

Landstede

Vogellanden

Oost NL

Gemeente Hardenberg

Thema ondernemen

Deltion College

Rabobank

Thema Onze Horizon

Hogeschool Windesheim

Tiem

Smit de Vries

Gemeente Dronten

Hanzestrohm

Gemeente Zwolle