COLUMN
Reikhalzen Jean-Pierre Vanhee
Kijkt u ook zo uit naar elke nieuwe versoepeling die ons dichter brengt bij ons oude, normale, leven? Wanneer mogen alle kinderen terug naar school en studenten naar hun universiteit of hogeschool? September? Wanneer kunnen we terug gewoon op café, zonder reserveringen en sociale afstand? De lijst wanneer-vragen is schier eindeloos, ik kan nog wel even doorgaan. Wanneer hoeven we ons niet langer aan de social distancingregels te houden? Wanneer herneemt het culturele leven weer met volle kracht? Wanneer wordt het leven weer domweg normaal? Wanneer wordt onze afstand tot elkaar, voor zover we dat wensen tenminste, opnieuw kleiner? Even zuchten. Wanneer? Zeker is dat het nog niet voor morgen is. Sommigen beweren dat het nog wel een paar maanden, zelfs jaren zou kunnen duren. Op veilige afstand leven, dat is de (nieuwe) regel.
Wat gebeurt er evolutionair met dieren voor wie een noodzakelijk goed niet meer bereikbaar is? Ze sterven uit of ze passen zich aan door te veranderen Wat gebeurt er evolutionair met dieren voor wie een noodzakelijk goed niet meer bereikbaar is? Ze sterven uit of ze passen zich aan door te veranderen. Het eerste is geen optie. We kunnen immers leven zonder het goed dat ons ontbreekt. Meer zelfs, afstand houden is net wat ons moet behoeden voor oversterfte en, in extremis, extinctie. Veranderen dan maar. Het lijdt geen twijfel dat de sterke inperking van nabijheid dat met ons zal doen. Als we over een langere periode moeten afzien van toenadering, experimentele dichtheid, verbroedering, nieuwe en
22 > juli 2020
vernieuwende aanrakingen, zullen we afzien. Dat doen we nu al, dat heet vereenzaming.
Elkaar aanraken doen we met lijf en leden, met stille woorden, met intieme blikken, met tafelgeuren en keukenmanieren, alleszins ruimtelijk nabij Elkaar aanraken doen we met lijf en leden, met stille woorden, met intieme blikken, met tafelgeuren en keukenmanieren, alleszins ruimtelijk nabij. Omdat aanraken buiten onze eigen bubbel of immuun gewaande intimiteit gevaarlijk is, leren we beter naar onze sociale aura te kijken. Wie maakt er deel uit van onze dichtste levenskring? Een vraag die tot duidelijkheid noopt, maar die tevens erg delicaat is. Het antwoord sluit immers zowel anderen in als uit. Behoor je niet tot de intimi, dan kom je er (voorlopig) niet meer in. Dat kan aankomen als boodschap, maar het kan ook bevrijdend werken. Eindelijk, van die ben ik dan ook weer af. Maar omgekeerd geldt ook: behoor je tot de intimi, dan kan je er niet meer uit. Hopelijk is ook dat intussen duidelijk, want ontsnappen is voor sommigen jammer genoeg onmogelijk. Intrafamiliaal geweld is nu nog onzichtbaarder geworden. Ook aarzelen is moeilijk in deze situatie. Heb je geen vrienden of geliefden, dan ben je verbannen in je eigen huis. Huisarrest is het nog net niet geworden. Hoe zouden we deze verandering kunnen benoemen? Social hardening? Wat een paradox. Bubbels zijn als zeepbellen. Je ziet ze niet goed en ze spatten uiteen als je er naar grijpt. Tegelijk vormen ze onze belangrijkste houvast. We bouwen er ons relationeel
