Primeur 11 - 2021 by AGF Vormgeving

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

november 2021 35ste jaargang

In dit nummer :

Spaans product / Machines Interpom

Ontdek de verrassend veelzijdige machines van de Sormac VeggieLine

Gratis demonstratie

Bandsnijmachine BSM

Spiraalwasser SW-50

van onze machines met uw product? sales@sormac.nl. Centrifuge MC

Venlo – The Netherlands | www.sormac.nl

Schijf- en wedgesnijder FS-3600

RELAX, WE’LL SORT IT OUT! www.optiserve.nl | +31 (0)495 588 510 | info@optiserve.nl

Xcalibur - sorting Glide - reclaim E-select - refurbishment Consulting - research & development Service & Parts

Find out more about our services: WWW.OPTISERVE.NL

Shaping the Future of Potato Cutting Successful operations rely on Urschel to provide the optimal cutting technology to meet the present and future needs of the potato industry. High volume. Precision, targeted cuts. Sanitary, rugged design. A dynamic worldwide company, founded in 1910, Urschel delivers unsurpassed cutting expertise backed by solid service and support. Explore the full spectrum of Urschel cutting shapes and sizes for your operation.

® The Global Leader in Food Cu ng Technology

Contact us to learn more: URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl ® Urschel, Urschel logo symbol, and The Global Leader in Food Cutting Technology are registered trademarks of Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.

6 Visie

21 Spanje belangrijkste citrusproducent in de EU 29 “In goede én slechte tijden product afnemen betaalt zich nu uit” Ton Bouw van The Greenery 34 Naar verwachting voldoende aanbod Spaans product ondanks weersinvloeden 35 “Voldoende Spaans product, prijsniveau gelijk aan vorig jaar” Ronnie Moorman, Inkoper bij Willem Dijk AGF 36 “Normaal aanbod Spaans product verwacht” John Gybels, junior CEO van Euro Gijbels 38 “Kleinere maten citrus bij voldoende beschikbaarheid” Wilko van der Zwaard, Wilkofruit 39 Spaanse teler verwikkeld in juridische strijd met Marokkaanse koning over mandarijnen

135 Special: Machines

Thema: Spaans product

“Wij gaan zeker geen klasse II-Nicoter naast een Kanzi in de winkel laten leggen” Ilse Hayen, CEO van EFC 135 “Om de opbrengst te verhogen, moet je goed snijden” Emerson Jímenez Barajas, FAM Stumabo

138 State of the art wegers voor aardappelverpakker in Senegal 140 “Gemak in gebruik, reiniging en onderhoud” William Mol 144 Waarom gewassen aardappelen de markt voor verre bestemmingen opent

40 Spanje: Europa’s groenten- en fruittuin

Extra: Interpom

98 Interpom brengt de Europese aardappelketen eindelijk opnieuw samen

116 Het onderdelenboek past tegenwoordig in de achterzak

100 Beursplattegrond Interpom 2021

118 “Er is meer en meer vraag naar bevroren frites” Wout Cnops, Shipex

106 Kiremko en Insort kondigen wereldwijd strategisch partnerschap aan 107 Maatwerk door standaardoplossingen Jannes Voss, managing director van Elpress 109 Agristo koopt derde en vierde PEF-systeem voor het maken van frites 110 “Waterhergebruik steeds belangrijker” Stephen Peeters van ingenieursbureau Aaqua 112 Aardappelrassen voor de toekomst 115 “Verwerking van papier en mono PE-materiaal op hoge snelheid” Jan Strijbos, Rovema Benelux

119 Nieuwe 3,5-tons mobiele bunker combineert voordelen van hout en staal 121 “Nieuwbouw om mee te groeien met de markt” Cor Koole, Aviko 122 Deprez Construct: “Vanaf het begin samen plannen maken voor nieuwbouw” 124 Copacking oplossing voor capaciteitsproblemen fritesproducenten

35ste jaargang • november 2021

Inhoudsopgave 4

“We zijn met een inhaalslag in kwaliteit bezig” Ron Jongejans, Fresh-flow

11 Premium druivenras wordt op grote schaal gekopieerd in Zuid-Korea en China 12 De toekomst van de Fairtrade banaan 18 Nederlandse kurkuma klaar voor de versmarkt? 50 Geconditioneerd vervoer zal tot 2022 blijven toenemen 52 Biologische vruchtgroentetelers voegen zich bij Harvest House 54 Zorginstellingen en bedrijfscateraars drijven vraag naar PlanetProof in groothandel op 56 Groentevakman 2021 Van Eccelpoel verkoopt ‘leuke momenten’ 61 Uienoogst in Europa 10 procent hoger 62 Is er nog markt voor druiven met pit? 68 “De ‘zessen’ blijven het goed doen” Bloemkoolhandelaren uit Nederland, België, Frankrijk en Spanje aan het woord 74 Nooit meer een slechte avocado?

90 “Transport, commissiewerk en export naar Polen valt voor mij goed te combineren” Toine Stoop 92 Markt moet bananenprijs heroverwegen vanwege wereldwijde kostenstijgingen 92 Bananen verslaan slapeloosheid en remmen angsten 93 Klimaatverandering en het effect op de rode kleur van appelen 96 “Over zeven jaar is de pistacheteelt in Spanje tien keer zo groot als nu” 97 Mangobladeren maken materiaal voor 3D-printen van prothesen ontstekingsremmend 126 Verse frites populair 126 “Als je voor kwaliteit gaat, kom je toch uit op vers” Versteeg Groothandel 127 “Smaak Bintje ongeëvenaard” Deprez Frites 129 “We blijven nog altijd groeien” Verbist Aardappelen

78 Imago en feiten van de AGF-afdeling

130 Vliegtuighangars nodig om grote aardappeloogst te bewaren

80 Koffiedik kijken voor slateelt in kas na Kerst

130 Robot kan druivenoogst helpen redden van ziekten

85 Britse studie toont aan: “Denemarken meest betaalbare land om gezond te leven”

131 Dit zijn vijf van de duurste groentesoorten ter wereld

87 Appelen kunnen helpen tegen dementie

131 Wereldwijde druivenexport bereikt record in 2020/21

87 Peru herovert leiderschap in export van verse asperges

132 De kracht van aardappelen benutten om hartkwalen en beroertes te bestrijden

Vaste rubrieken 15 AGF-ster: Mariska Werring

89 Column: Jeroen van der Weerd

16 Het nieuwe normaal in AGF Group Achiel De Witte, Fyffes, BelOrta

95 Geswitcht: Matthijs Munter

51 Social media: Maxim De Roeck 59 Hobby van : Jens Salomons 67 Nevenactiviteit: Gunther de Vadder 77 AGF-er buitenland: Boaz Oosthoek 82 Column: Vincent Hofman

PietPraat Wat is het nieuwe normaal? Thuiswerken? Buitenlandse beurzen? Het ontvangen van gasten? Komende Primeurs zullen we steeds een paar bedrijven vragen welke richtlijnen ze hanteren. Starfruit, BelOrta en Fyffes bijten de spits af. De Interpom Primeurs gaat op dit moment van schrijven gelukkig nog altijd door, zodat de aardappelsector elkaar weer eens kan ontmoeten in Kortrijk. In deze beursspecial lees je over de beursnoviteiten. Spanje blijft ook in het nieuwe normaal de groentetuin van Europa. Ook het citrusseizoen is weer volop losgebarsten. Met verschillende importeurs nemen we de vooruitzichten door. En wat doen de energieprijzen en de Marokkaanse concurrentie met de Spaanse teelt? Verder vertelt Norman Buysse van GfK over de fairshare van de AGF-afdeling, laat Ed de Stigter weten waarom de druiven met pit nog steeds in trek zijn en lees je welke activiteiten Alexander Visser tegenwoordig uitvoert. Pieter Boekhout

133 Column: Juglen Zwaan 147 Inventaris: Ab Ouwendijk 148 Dick Pijpers: Sapodilla 149 Apps en Gadgets 152 Primeur 25 jaar geleden

84 Hoe is het met: Alexander Visser

AGF Primeur 11 • 2021

Exoten

Avocadoteelt Vegro Kenia

Ron Jongejans, Fresh-flow:

“We zijn met een inhaalslag in kwaliteit bezig” voor het bedrijf met een omzet van ruik 340 miljoen euro. Sociaal- en milieubeleid hebben de hoogste prioriteit. De belangrijkste focus van Fresh-flow ligt bij het op de markt brengen van Vegpro’s eigen avocado’s. “We proberen de verkopen te structuren en meer inzicht te krijgen in vocado heeft een hoog rendement en gestopt met het verder stimuleren van de Europese avocadomarkt,” vertelt Ron relatief lage teeltkosten. Mede door de teelt,” vertelt Ron. “Er zijn inmiddels verder. “In Nederland komt alles samen: stimulatieprogramma’s vanuit de over- heel veel kleine telers die exporteren die Zuid-Afrika, Israël, Chili, Peru, Colombia heid stappen steeds meer telers in die de kwaliteit niet helemaal onder controle en Spanje, dus krijg je goed zicht op wat landen in avocado. Afgelopen augustus hebben, hetzelfde geldt voor Tanzania. Er de markt doet.” Peru en Colombia zijn de gaf premier Kassim Majaliwa van Tanza- zal nog een hoop werk moeten worden grootste concurrenten voor de Keniaannia opdracht teeltbedrijven op te zetten verricht, willen ze dezelfde kwaliteit mat- se en Tanzaniaanse avocado’s in Eurovoor de teelt van zaailingen die gratis aan chen die gevraagd wordt in Europa.” pa. “Peru stuurt al grote volumes en ook telers worden uitgedeeld. De regering uit Colombia komt steeds meer. Ook deze hoopt zo de economische positie van het Fresh-flow is het Nederlandse handels- landen hebben te maken met kwaliteitsland te verbeteren en belooft te helpen kantoor van het Keniaanse teeltbedrijf problemen, maar timmeren hard aan de bij het uitbreiden van de teelt en te zoe- Vegro. Vegpro is opgericht in 1979. Van- weg. Dat moeten Kenia en Tanzania eigenken naar afzet. “Kenia is echter onlangs daag de dag werken er 10.000 mensen lijk ook doen, maar Afrikaanse telers heb-

Aan de groei van de avocadoconsumptie in Europa is nog geen einde gekomen. Zo ook niet aan het aantal landen dat avocado’s levert. In bijna alle warmere klimaten is het mogelijk om avocado te telen. Wat is de impact van nieuwe spelers Kenia en Tanzania op de markt?

STAND 1124 4

AGF Primeur 11 • 2021

Ron Jongejans verwacht snelle groei in productie

ben toch minder te besteden dan telers nog niet de volumes leveren om retailin Zuid-Amerika. Qua smaak zijn Keni- programma’s te draaien. De verwachting aanse avocado’s erg goed, maar dat is iets is dat dat snel verandert. We werken met persoonlijks. Het drogestofgehalte zal nieuwe rassen die sneller tot ontwikkeomhoog moeten om mee te kunnen doen ling komen. Onze plantages zijn voor het in de Europese markt.” 2e jaar in productie en de oogst is eigenlijk boven verwachting. Ik verwacht dat in de Vegro heeft zo’n 300 hectare aan eigen komende jaren snel meer loskomt.” teelt en brengt daarmee een premium-lijn Just Avo’s op de markt. “We beschikken Vegro investeert daarnaast fors in kennis over alle benodigde kwaliteitsnormen om de teelt verder te optimaliseren. “We en certificaten, waaronder GlobalGAP hebben een testlocatie van 8 tot 10 hectaen SMETA. De producten worden gepro- re waar we allerlei verschillende teeltwijduceerd met het oog op duurzaamheid, zen uittesten. Er komen ook steeds betemilieuvriendelijkheid en waterreductie. re methodes om kwaliteit te beoordelen. De eigen teelt hebben we inmiddels goed Meten is weten en dat geldt ook bij avoonder controle, testen wijzen uit dat er cado. Dit proberen we ook bij onze telers geen kwaliteitsverschillen zijn met Peru. tussen de oren te krijgen, zodat telers niet We merken dat retailers hier enthousiast alleen meer afgaan op kleur en uiterlijk.” over zijn, maar op dit moment kunnen we Vegro heeft contracten met ongeveer een

100-tal telers. “De kwaliteit is de ene keer beter dan de ander keer. Dat heeft alles te maken met het weer. Dit jaar waren er droge weersomstandigheden in Kenia en daardoor valt het fruit gewoon wat kleiner uit.”

Ron ziet dat steeds meer bedrijven bezig zijn de ommezwaai te maken naar kwaliteit en dat het bewustzijn groeit. “Dat is ook nodig, willen we mee kunnen met Peru en Colombia. De ontwikkelingen gaan heel snel. We staan nu nog achteraan, maar de inhaalslag is al bezig.” (ML)  Ron@fresh-flow.eu

Q U O T E S “Het is misschien kort dag, maar anders komt het er nooit van” Gerrit van Gelder organiseerde met zijn team in no time een openingsweek

“We zijn dik tevreden hoe het gaat en elk jaar komt er een stukje bij. Maar het belangrijkste is dat we het nog steeds leuk vinden” Henk de Jong van de Jong Verpakking over zijn notering in de Quote 500

“Laat er geen twijfel over bestaan, we moeten vandaag handelen in de strijd tegen klimaatverandering”

Marc Zwaaneveld, co-CEO Greenyard over de keuze voor een volledig elektrisch wagenpark

AGF Primeur 11 • 2021

Visie

Ilse Hayen, CEO van EFC:

“Wij gaan zeker geen klasse IINicoter naast een Kanzi in de winkel laten leggen” Hardfruit is na banaan en citrus de derde meest geconsumeerde fruitsoort ter wereld, zo meldt The World Apple and Pear Association (WAPA) trots op haar website. En de laatste jaren zitten clubrassen steeds meer in de lift. Met hun aantrekkelijke uiterlijk en gegarandeerde kwaliteit overtuigen ze steeds meer consumenten. De marketing van deze gepatenteerde rassen wordt beheerd door een club en de teelt en afzet wordt enkel uitbesteed aan telers met een license to grow. Zo wordt overaanbod op de markt vermeden. Niet eens de hele oogst mag onder de merknaam op de markt, alleen het allerbeste fruit wordt daarvoor geschikt bevonden.

anzi is een mooi voorbeeld. Deze ondertussen de plaats ingenomen van onale samenwerkingsverbanden. Keek je appel, waarvan de naam van het ras Veiling Haspengouw toen die een aantal over de grenzen heen om de handen ineen eigenlijk Nicoter is, wordt beheerd door jaar geleden in vereffening ging. “De keu- te slaan, dan zorgde Europa voor 60 cent het rassenmanagementbedrijf EFC, een ze voor BelOrta was logisch, want heel en moest de teler maar 40 cent ophoesten.” onderneming die in 2002 werd opgericht wat telers van Veiling Haspengouw, en toen drie telersorganisaties besloten om met name zij die Kanzi en Greenstar, het Kanzi, een bicolore appel met friszoede krachten te bundelen en samen nieuwe tweede appelclubras van EFC, hadden te smaak en sappige, knapperige bite, is rassen in de markt te zetten: Fruitmasters aangeplant, vonden onderdak bij BelOrta, niet meer weg te denken uit het schap. uit Nederland, Veiling Haspengouw uit dat overigens als bedrijf qua visie nauw Kanzi is het op één na grootste clubras België en Württembergische Obstgenos- aansloot – en nog altijd aansluit – bij die bij de appelen. Het moet enkel Pink Lady, senschaft (WOG) uit Zuid-Duitsland. van EFC,” zegt Ilse. “De aandeelhouders- een veel ouder concept, voor zich dulden. structuur is transnationaal en dat is in het “Kanzi wordt net als Pink Lady volmonEFC, een club van drie licht van de geschiedenis niet verrassend, dig geaccepteerd door de retail, en dat is Ilse Hayen, CEO van EFC, vertelt dat de want destijds bevoordeelde het Europese een grote prestatie, want supermarkten samenwerking mooi standhoudt, want subsidiebeleid dergelijke samenwerking kunnen nogal terughoudend zijn als het de aandeelhoudersstructuur van bijna boven nationale partnerschappen. Bij elke op het clubrassen aankomt,” weet Ilse, die twintig jaar geleden is nog steeds dezelf- halve euro steun vanuit Europa moest de zelf tien jaar bij een retailer heeft gewerkt de als die van nu, alleen heeft BelOrta teler ook een halve euro bijleggen bij nati- voordat ze aan de slag ging bij EFC. “Maar

AGF Primeur 11 • 2021

omdat de consument ernaar vraagt, kun- het Nicoter-hout het plantmateriaal een nen supermarkten er niet omheen. Toch halve euro duurder per stuk, de voordelen is wat vandaag een vanzelfsprekendheid op lange termijn om vruchtboomkanker is, het product van vele jaren veredelings- het hoofd te bieden wegen zeker op tegen arbeid, geduld, proeven en aanpassingen. het nadeel van de initiële meerprijs.” Zo waren er in de beginjaren vooral op teeltniveau enkele issues. Kanzi, of juis- Better3fruit ter gezegd Nicoter, is op zich kankerge- Het rassenmanagementbedrijf veredelt voelig. En in de beginjaren, toen voor die niet zelf, maar laat die taak over aan een kankergevoeligheid nog geen afdoende ruim netwerk van veredelingsprogramoplossing gevonden was, zorgde het snel ma’s van onder meer universiteiten over opschalen van de teelt met jonge bomen, de hele wereld. Zo is Nicoter het product die gekweekt werden met nog niet virus- van Better3fruit, een spin-off van de Univrij gecertificeerd materiaal, voor enige versiteit van Leuven, die opgericht werd problemen. Wat ook meespeelde was dat als voortzetting van het veredelingsprotelers Elstar en Jonagold gewoon waren, gramma van de universiteit waarbij ook waar die kankergevoeligheid nauwelijks boomkweker Johan Nicolaï betrokken of helemaal niet speelt. Al gauw vonden was. GKE, een dochteronderneming van we echter een oplossing in de vorm van EFC, was overigens een joint venture tuseen Golden-tussenstam. Deze methode sen EFC en Johan Nicolaï. En kort geleden bleek doeltreffend, want vandaag de dag is EFC dan weer gefusioneerd met GKE. En worden Nicoter-bomen nog altijd geleverd daar zijn goede redenen voor. Ilse Hayen met die tussenstam. En ook al maakt het legt uit: “Als rassenmanagementbedrijf is verbindingsstuk tussen de onderstam en het onze missie om toegevoegde waarde

te creëren voor alle partijen in de fruitvoorzieningsketen. Dit bereiken we door continu op zoek te gaan naar uitzonderlijke, unieke rassen en deze te ontwikkelen, en zeer succesvolle wereldmerken te bouwen, waarvoor telers een license to grow kunnen verwerven. Van oudsher richtte EFC zich op het eerste deel van de keten door het boombeheer te optimaliseren en de teelt te perfectioneren. GKE beheerde de merken. In de praktijk hebben EFC en GKE altijd als één team geopereerd. Deze fusie stelt ons in staat onze krachten te bundelen op het gebied van teelt en marketing, om zo toegang te krijgen tot levensvatbare, succesvolle rassen en die verder te ontwikkelen.”

Veredelingsprogramma’s wereldwijd Hoewel de topper Kanzi de vrucht is van het onderzoekswerk van Better3fruit, is EFC voor de ontwikkeling van nieuwe rassen niet gebonden aan deze veredelaar. “Doorheen de jaren hebben we een wereld-

AGF Primeur 11 • 2021

Visie

wijd netwerk opgebouwd van veredelings- packout van het ras is eerder laag. Dat zijn kig wel wat clubconcepten in peren zoals programma’s die we jaarlijks bezoeken, zeker factoren die meespelen wanneer je bijvoorbeeld Migo, Xenia en Sweet Sensamet uitzondering van de coronaperiode moet beslissen om de testlicentie om te tion, maar het is inderdaad veel beperkuiteraard. We zijn niet gebonden aan Bet- zetten in een commerciële licentie.” ter. Mijns inziens gaat dat ook altijd zo ter3fruit, niettegenstaande dat we er aanblijven. De perenteelt is globaal gezien deelhouder van zijn. Als het gaat om de Telers houden de packout in het oog sowieso beperkter dan de appelteelt en de keuze voor een bepaald ras, dan staat EFC Die packout is best een belangrijk begrip perenconsumptie neemt ook af, al houdt bij Better3fruit in de rij net als een ande- bij conceptrassen, zowel bij de keuze Migo mooi stand. Een derde reden is dat re partij. We hebben niet een right of first van een nieuw ras als voor de telers. Het de gebieden waar de perenteelt gedijt refusal.” EFC heeft ook goede banden met spreekt voor zich dat een potentieel nieuw beperkter in aantal zijn dan die voor appeandere veredelingsprogramma’s, zoals clubras met een hoge packout een streepje len. Ik zie wel ruimte voor roodschillige met Wageningen University in Nederland, voor heeft, al hangt het vereiste percenta- peren als clubras, want daar vraagt de maar ook in de VS (o.a. onderzoeksinstel- ge natuurlijk ook wel af van de prijs waar- handel inderdaad naar. En wanneer het lingen in Minnesota en Washington) of tegen het premium product in de markt gangbare ras bij ons, Conference, meer Nieuw-Zeeland. Die veredelaars hebben kan worden gezet. “Als die prijs heel hoog onder druk komt te staan, gaat dat zeker dankzij langlopende relaties met EFC een is en de packout is iets lager, dan kan dat ook een stimulans zijn om nog meer clubduidelijk beeld van waar het rassenma- product toch nog rendabel zijn. Natuurlijk, concepten in peer te ontwikkelen. Hoe dan nagementbedrijf naar op zoek is. Komt er hoe hoger de packout, hoe beter voor de ook, appel zal peer volgens mij altijd vooreen potentieel geschikt ras uit de bus, dan teler. Maar daar zie je ook heel veel ver- blijven op dat vlak.” springt EFC op de kar en begint de fase schil tussen de telers onderling. En dat is van het effectief testen. En dat is een werk iets wat onze licentiepartners op een teler- Veredeling in dienst van bio van lange adem. smeeting, waar het afgelopen verkoop- Zo heeft Migo in de biologische teelt al seizoen wordt geëvalueerd, meegeven in enkele voordelen tegenover Conference “Wij testen op dit moment een 17-tal rood- grafieken. Het gebeurt natuurlijk anoniem, omdat hij minder verruwt. Bio wordt oveschillige perenrassen. Maar voordat een maar telers krijgen daar een goed beeld rigens steeds belangrijker in de hedenjonge boom productief is, zijn er al zo’n 4 van wat zij en wat anderen presteren. De daagse context, en ook EFC richt bij de à 5 jaar verstreken. En voordat je de boom minder goede telers weten dan dat ze iets zoektocht naar nieuwe rassen de blik op van het ras dat je hebt uitgekozen, kan aan- harder zullen moeten werken, maar ook gewassen die op duurzame wijze geteeld planten, moet je eerst testbomen maken, dat het loont. Want kwaliteit betaalt.” kunnen worden. “Wanneer we in de verwat in het geval van peren weer 2 of 3 jaar edelingsprogramma’s rassen vinden die duurt. Het gehele proces neemt dus zo’n Het kleine broertje resistenties hebben tegen bepaalde ziek6 à 8 jaar in beslag. Het probleem met de Naast Kanzi en Greenstar bij de appelen, tes, dan is dat een enorme plus, want we roodschillige peren die nu op de markt heeft EFC bij de peren al één clubras in het moeten steeds duurzamer gaan telen. En zijn, is dat de blos niet mooi rood blijft en assortiment: Migo. De verhouding bij het als het ras uit zichzelf al bestand is tegen vaak naar bruin neigt. Daarenboven heeft rassenmanagementbedrijf weerspiegelt een of andere ziekte, moet je geen beroep ook een hoog percentage peren geen blos. ook de bredere realiteit: er zijn veel meer doen op gewasbeschermingsmiddelen en Dat is het gedeelte van de oogst die we clubrassen bij appelen dan bij peren. En ligt de weg naar bio open.” niet onder het clubconcept kunnen afzet- Ilse verwacht dat dit in de toekomst ook ten. Of om het technisch uit te drukken: de zo zal blijven: “Er zijn natuurlijk geluk-

AGF Primeur 11 • 2021

Wildgroei Ook voor de retail is het belangrijk om fruit uit duurzame teelt in het schap te hebben, want daarmee komen ze tegemoet aan de wensen van de consument. Naast bio kan het gaan om low of zero residu producten en zeker ook lokaal geteeld fruit. Maar de eisen van de retail gaan natuurlijk verder, want naast het klassieke kenmerk van de smaak – zoet, zoetzuur, mierenzoet – speelt ook kleur een belangrijke rol. Kanzi is een bicolore appel, Greenstar – je raadt het al – is groen, of beter gezegd, felgroen en daarenboven vers wit van binnen, en ook Migo is groen. Retailers bieden graag van elke kleur – rood, geel of groen – een appel of een peer aan in het schap. “Met name bij peer is het dan een uitdaging om retailers te overtuigen een tweede groen artikel in hun assortiment op te nemen, want de beschikbare schapruimte is beperkt. Retailers rekenen hun rendement per vierkante meter uit en als dat plots lager wordt, dan komen er bijvoorbeeld bananen of citrus of bessen in de plaats,” legt Ilse uit. Het lijkt er soms op dat, net zoals bij de aardappelen is gebeurd, niet het ras, maar een eigenschap van het product naar voren wordt geschoven als onderscheidend kenmerk in het schap. Bij

UTI0034_AD_advertentie_Primeur_185x132mm_01.indd 1

de aardappelen is dat nog steeds het kook- is dit geen optie voor EFC, want topkwatype, bij het hardfruit kan het de kleur of liteit is en blijft een conditio sine qua de smaak worden, zeker als er een wild- non. “Wij gaan zeker geen klasse II-Nigroei zou plaatsvinden in het aanbod van coter naast een Kanzi in de winkel laten vrije rassen en clubrassen. Maar zover zijn leggen,” zegt Ilse resoluut. Toch kan daar we nog niet. Kanzi verdedigt zich voorals- misschien een gevaar op de loer liggen nog uitstekend in de supermarkten. “Ik voor de clubrassen, zeker nu de Oost-Eukijk ook met heel veel belangstelling naar ropese landen en Turkije het hardfruitadat overaanbod aan clubrassen dat er nu reaal uitbreiden, de teelttechnieken beter komt,” zegt Ilse daarover. “Maar de vraag onder de knie krijgen en dus ook waardeis uiteindelijk wel: welke gaan overblijven vol fruit op de markt beginnen te brengen. en welke gaan sneuvelen?” Een nieuwe Daarnaast hebben ze het voordeel van de tendens is bijvoorbeeld de roodvruchtvle- goedkopere productie. Er worden momenzige appel. “Wij volgen zeker de ontwikke- teel niet zo veel clubrassen geteeld in die lingen op de voet en als er nieuwe rassen landen, maar de andere rassen komen wel komen, zullen we daar oog voor hebben. in steeds grotere getale op de West-EuroMaar op dit moment is er geen rood- pese markt. “Het klopt natuurlijk wel dat vruchtvlezige appel die ons interessant die landen enorme sprongen maken in de genoeg lijkt om als EFC in te stappen, wat kwaliteit van hun fruit. Ze hebben ook alsniet wil zeggen dat onze aandeelhouders maar betere bewaarfaciliteiten, maar ik daar individueel niet aan de slag mee kun- denk dat de grootste concurrentie vanuit nen gaan als ze dat zouden willen. Toch die landen nog altijd voor de commodity’s denk ik dat de roodvruchtvlezige appelen is en minder voor de clubconcepten.” eerder een niche blijven.” Tastings Oost-Europa klopt op de deur EFC houdt rechtstreeks contact met de In de retail zie je vaak ook weer klasse retailers om op de hoogte te blijven van II-fruit opduiken, en niet meteen tegen de tendensen en om precies te weten wat dumpingprijzen. De consument lijkt het de consument – en dus de retailer – wil. niet-perfecte fruit weer te omarmen. Toch En uiteraard om programma’s af te spre-

12-11-2021 10:17

AGF Primeur 11 • 2021

Visie

is. “Het afgelopen seizoen hadden wij in Europa ongeveer 50.000 ton Kanzi-appelen, waarmee we de markt hebben bediend tot eind mei. Daarna hebben we tussen de 10.000 en 15.000 ton uit het zuidelijk halfrond geïmporteerd. De hoofdmoot is dus de lokale, Europese productie. En we willen het volume van Kanzi ook nog heel graag laten groeien, want zeker het afgelopen seizoen hadden we te weinig product om de markt goed te kunnen bedienen. Er liggen ongetwijfeld nog veel kansen voor ons op de markt.”

ken. “Wij werken met brand promotors die onze producten aan de retailers voorstellen en die met hen jaarprogramma’s afspreken en campagnes vastleggen. Wij als rassenmanager spreken bijvoorbeeld met REWE of EDEKA in Duitsland af waar we tastings kunnen organiseren. Zo hebben we voor Migo een foodtruck waarmee we dan op de parking van een bepaalde retailer gaan staan. Dat geeft mooie resultaten. Maar het zijn wel onze licentiepartners, bijvoorbeeld Fruitmasters of BelOrta, die, wanneer het volledige programma met de retailer besproken is, dan contact

Kanzi, Greenstar en Migo. Krijgen ze ook nog gezelschap in de komende tien jaar? opnemen met de supermarkt en de effec- “Tien jaar is in mijn beleving eigenlijk tieve verkoop organiseren.” morgen, want als je naar peer kijkt en je wilt met iets nieuws beginnen, dan zit je Jaarrond aanbod met lokale en sowieso al 5 à 7 jaar verder vooraleer je overzeese productie een eerste vrucht hebt gezien. Ik denk dat EFC biedt haar producten jaarrond aan. vijf een mooi getal is als ik denk aan ons In de herfst, winter en lente komt het assortiment clubrassen binnen tien jaar, fruit van de Europese boomgaarden, in maar misschien gaan we als EFC wel het de zomermaanden worden de appelen en speelveld uitbreiden en ons niet beperken peren betrokken van bij partners overzee. tot appel en peer. Zachtfruit is ook een Theoretisch zou het overigens mogelijk productgroep waarvan we de ontwikkezijn jaarrond te werken met de Europese lingen volgen,” blikt Ilse Hayen vooruit. oogst, omdat de kwaliteit van het fruit zo We zijn benieuwd. (PB/PdC)  goed is dat de bewaring nog langer gerekt ilse.hayen@efcfruit.com zou kunnen worden dan vandaag het geval

Duurzame en betrouwbare transportbandoplossingen om de verwerking van aardappelen/uien, groenten & fruit, volledig af te dekken.

Onze

Van de schuur tot in de verpakking!

oplossingen

Rubber banden in hoog en laag Chevron PVC banden met accessoires Soliflex hygiënische homogene producten Gaasbanden voor afwatering Ultra Clean Schakelband BLB Blancheer Schakelband Non Breakable Wear Resistant Schakelband

AGF Primeur 11 • 2021

Fabricage & Service

Vol Kunststof Banden

Ge-engineerde Banden

Schakelbanden

Eindloos Geweven Banden

Synthetische Banden

Proces-en transportbanden voor o.a.: Stortbakken en bunkers Telescoop transporteur en hallenvullers Sorteren en kistenvullers Verwerking tot consumentenverpakking

Ammeraal Beltech in: Drachten, Eindhoven Heerhugowaard Numansdorp, Twello www.ammeraalbeltech.com

Divers

Premium druivenras wordt op grote schaal gekopieerd in Zuid-Korea en China

et premium druivenras Shine Muscat is een op-en-top Japans product en gecertificeerd door het Japanse ministerie van Landbouw. Het ras is zoet en aromatisch. Voor een enkele tros moet men in de winkel vaak €50 of meer neertellen. Dit prijzige druivenras wordt echter op grote schaal gekopieerd door telers in Zuid-Korea en China, die inmiddels grotere aantallen van deze druiven produceren dan hun Japanse collega's. Zuid-Korea verdient vijf keer meer aan de export van Shine Muscat-druiven dan Japan en het Chinese areaal dat aan de teelt van deze druif is gewijd is maar liefst veertig maal groter dan dat in Japan. In april van dit jaar werd in Japan een nieuwe wet van kracht die de uitvoer van zaden en zaailingen van geregistreerde planten- en fruitrassen verbiedt. De hand-

having ervan blijkt echter een uitdaging. In 2016 stelde de minister van Landbouw vast dat Shine Muscat-druiven buiten de landsgrenzen werden geteeld. Zonder de juiste wetgeving was er echter weinig

mln, wat neerkomt op een groei van 50% ten opzichte van een jaar eerder. Het aandeel Shine Muscat bedroeg 90%. Gedurende dezelfde periode bereikte de Japanse export een waarde van €1,1

tegen deze praktijk te begin- mln. China en Zuid-Korea vornen en breidden de overzeese men volgens de Japanse Orgateelt en export zich steeds nisatie voor techno-innovatie verder uit. In 2019 streefde in de Landbouw de voornaamZuid-Korea Japan voorbij wat ste bestemmingen voor zaden betreft de druivenexport. De en zaailingen die Japan uit Zuid-Koreaanse export bereik- worden gesmokkeld. In Japan te tussen januari en april 2020 wordt het ras Shine Muscat op een waarde van ongeveer €6,2 1.200 hectare geteeld, tegen-

over 1.800 hectare in Zuid-Korea en 53.000 hectare in China. Uit een steekproef die de organisatie in 2020 uitvoerde, bleek dat meer dan 30 Japanse tuinbouwproducten zijn gekopieerd en in overzeese landen worden geteeld. Dit geldt onder meer voor premium aardbeien- en citrusrassen uit de prefectuur Shizuoka. Volgens de wet die in april is in gegaan, kunnen overtreders worden vervolgd en beboet. Desondanks is het aantal overtredingen niet afgenomen. Wanneer zaden of zaailingen het land eenmaal hebben verlaten, is het nagenoeg onmogelijk om deze te traceren. Japan is van plan om de export van agrarische producten tegen 2025 op te schalen tot € 15,6 mld en tot € 39 mld in 2030. Het huidige niveau van € 7.164 mln blijft echter ver achter bij de aanvankelijke exportdoelstelling. 

Your partner to get you through the season

moving produce forward

www.greensea.be We’ve got your back!

25 years experience in potato logistics.

∞

No limits

Wherever. Whenever. GreenSea will get you there! Difficult ports? Last-minute changes? Big volumes?

Nothing will stop you!

45 High Quality Ships

6 brand-new ships added this year!

AGF Primeur 11 • 2021

Bananen

De toekomst van de Fairtrade banaan Hans-Willem van der Waal

Dit jaar bestaat AgroFair, een Fairtrade bedrijf dat zich wereldwijd inzet voor een rechtvaardige bananenhandel, 25 jaar. Op 13 oktober werd hier aan de hand van een webinar met als onderwerp: ‘De toekomst van bananen en Fairtrade’ bij stilgestaan. Acht prominente namen uit de wereld van Fairtrade bananen en duurzame voedselsystemen spraken in dit webinar over de ontwikkeling van Fairtrade, wat er op dat gebied is gepresteerd en over de huidige uitdagingen, kansen en bedreigingen waar de bananenteelt en haar transitie naar Fairtrade momenteel mee geconfronteerd worden.

groFair importeerde in 1996 de eerste Fairtrade bananen onder het merk Oké. “Sindsdien is er veel gebeurd,” zegt Hans-Willem van der Waal, CEO van AgroFair. Inmiddels is tien procent van de bananen die Europa importeert een eer-

AGF Primeur 11 • 2021

is er veel te bereiken op het gebied van biodiversiteit in de bananenteelt en vervolgens zijn er nog de uitdagingen op het gebied van klimaatverandering en hoe de sector daarmee moet omgaan.”

“FAIRTRADE WERELDWIJD OP DE POLITIEKE AGENDA” “Er is een begin, maar we zijn er nog lang niet,” zegt Marike de Peña, voorzitter van het CLAC Banana

lijke banaan, jaarlijks ruim 600.000 ton. Network, over Fairtrade. “Wereldwijd “Een enorme prestatie, maar er moet nog worden nog steeds op structurele basis veel gebeuren,” benadrukt de CEO. “Aller- mensenrechten geschonden, onrechtvaareerst is de groep arbeiders die te weinig dige handel en ziekten en epidemieën in loon ontvangt om er betamelijk van te teelten teisteren op velerlei plaatsen op kunnen leven nog enorm groot, daarnaast aarde de voedselproductie. Om dit effec-

tief aan te kunnen pakken is er een overkoepelend voedingsplatform nodig, die deze problematiek op de internationale en nationale agenda’s van de politiek kan zetten.” Marike benadrukt de groeiende prijsdruk op de markt, die het lastiger maakt om ecologisch verantwoord bananen te kunnen telen. “Bovendien is het van groot belang dat een omschakeling naar Fairtrade op doordachte wijze wordt doorgevoerd, omdat het anders meer schade berokkent dan goed doet.”

FUSARIUM TROPICAL RACE 4 EN BLACK SIGATOKA Tijdens het webinar sprak Fernando García Bastidas over wat momenteel de grootste bedreiging vormt voor de bananenteeltsector, namelijk de bodemschimmel Fusarium Tropical Race 4 (TR4), een variant van de Panamaziekte die in de jaren ‘50 wereldwijd het commercieel telen van Gros Michel bananen op grote plantages onmogelijk maakte. “Ook deze ziekte gaat erg agressief te werk en met name de Cavendish is gevoelig voor besmetting,” zegt Fernando. “Uitroeien is bovendien erg lastig, Fusarium TR4 kan tot dertig jaar in de grond overleven. Momenteel is het tempo waarin de ziekte zich verspreidt, gerust zorgwekkend te noemen. In de jaren 90 werd TR4 voor het eerst vastgesteld in Taiwan. In 2015 heeft het zich al in vijf landen kunnen verspreiden en inmiddels woedt de Panamaziekte al in twintig landen en leidt het tot verwoesting van grote oppervlaktes bananenplantage. Om verspreiding van de ziekte effectief te kunnen tegenhouden is het essentieel om een hele reeks bio-veiligheidsmaatregelen te nemen zodat de schimmel buiten

de bananenplantages blijft. Daarnaast is het algemeen permanente monoculturen het zaak besmetting in een vroeg stadi- van alleen maar bananenplanten. Daarum te kunnen herkennen. Dit alles maakt door moet er steeds meer kunstmest en dat deze ziekte lastig is in te dammen en gewasbeschermingsmiddelen worden een serieuze bedreiging is voor de teelt in gebruikt om de bananen te laten groeien bananen wereldwijd,” legt Fernando uit. en te beschermen tegen plagen en ziekten. “We willen gaan experimenteren Daarnaast is er nog een bedreigende met alternatieve teeltvormen zoals het ziekte die bezig is aan een opmars. De combineren van verschillende gewassen Black Sigatoka is moeilijk te bestrijden door elkaar, om zo de biodiversiteit te stien dwingt telers om steeds meer gewas- muleren. Een hogere biodiversiteit geeft beschermingsmiddelen te gebruiken. Dit sterkere gewassen die op hun beurt weerleidt op zijn beurt dan weer tot een toe- baarder zijn voor ziektes. Daardoor zijn er name van resistente varianten van deze minder bestrijdingsmiddelen nodig in de bladschimmel, waardoor bestrijding nog teelt en dat betekent ook minder kans op moeilijker wordt. het ontstaan van resistente ziekten,” zegt de CEO van AgroFair. Na graan en maïs is de banaan het meest geconsumeerde voedselproduct op aar- WREDE CIRKEL DOORBREKEN de en is het de belangrijkste voedselbron “Het moment dat leidde tot een doorbraak voor meer dan 400 miljoen mensen. Dat van AgroFair met zijn Oké banaan was maakt dat dit een enorm probleem is. toen COOP Zwitserland de keuze maakte om enkel Fairtrade bananen te verkopen Fernando werkt met een team van onder- in zijn filialen. COOP maakte deze keuzoekers aan het ontwikkelen van nieuwe ze in plaats van dat de retailer de keuze sterkere bananenvariëteiten, die bestand aan de consument liet,” zegt Hans-Wilzijn tegen deze ziekten, maar er is tot op lem. “We hebben dappere retailers nodig heden nog geen variëteit ontwikkeld die die deze wrede cirkel van uitbuiting wilde Cavendish zou kunnen vervangen. len doorbreken,” zegt Nicolas Lambert “Maar er is goede hoop,” zegt Fernando. van Fairtrade België. Nicolas legt uit dat “We hebben veel meer tools en kennis dan supermarkten nagenoeg geen marge hebvroeger. Een weerbare variant is er dan nu ben op de goedkope bananen. De enige nog niet, maar ik ben ervan overtuigd dat reden dat deze in het assortiment zitten is die binnenkort gaat komen.” dat andere supermarkten deze ook verkopen voor een bodemprijs. Supermarkten BIODIVERSITEIT vrezen het verlies van klanten zodra ze Fairtrade richt zich naast het verbeteren de goedkope banaan uit het assortiment van de positie van de telers in de handels- halen. “Uiteindelijk wordt hier niemand keten ook op het stimuleren en verbeteren gelukkig van,” zegt Nicolas. “De produvan de biodiversiteit in de bananenteelt. cent niet, want die verdient te weinig om Commerciële bananenplantages zijn over een fatsoenlijk bestaan op te bouwen, de AGF Primeur 11 • 2021

Bananen

handelaren niet, want die verdienen ook nagenoeg niets aan de verkoop en de consument is ook niet gelukkig, als hij weet dat deze banaan allesbehalve duurzaam is en daarnaast een product van uitbuiting.”

TRANSITIE Fairtrade gaat dus niet alleen over het verbeteren van de positie van de teler, maar het is daarnaast ook een poging tot een ecologische verantwoordelijke teelt. De afgelopen jaren is daar steeds meer aandacht voor gekomen en zijn er ook verschillende initiatieven opgezet, zoals bijvoorbeeld het opzetten van een plantage op een berghelling, tussen verschillende andere planten en gewassen. “Nu kunnen niet alle bananenplantages op een soortgelijke manier geplant worden natuurlijk, maar we willen hiervan leren zodat er

uiteindelijk minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn in de bananenteelt,” legt Hans-Willem uit. “Alleen op deze manier is de teelt op lange termijn duurzaam. Als er op deze voet verder wordt gegaan met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, zullen steeds weer resistente ziekten opduiken. Eerlijke, klimaatvriendelijke teelt is uiteindelijk de enige oplossing.” (MP)  Cornelie.den.Otter@agrofair.nl

THE Complete End of Line Portfolio Clever design based on all the latest technologies Seamless project management & install 50 years of experience

AGF Primeur 11 • 2021

Looking for advice on how to Automate?

Get in touch with us! +32 (0) 55 33 57 57 info@scottautomation.be www.scottautomation.be

AGF-ster ###

Mariska Werring, sales director bij Leo de Kock:

“Laten we elkaar meer opzoeken, uiteindelijk draait het om samenwerking in de keten” zou opereren. Sterker nog, wellicht zou je dan nog meer je best moeten doen. Je moet niet bang zijn voor een goede stevige discussie en je stem te laten horen. Ik heb altijd mijn eigen visie gevolgd en dit met volledige commitment gedaan. Wat ik belangrijker vind is dat diegene verstand heeft van zijn of haar vak en dit ook met toewijding doet. De juiste persoon op de juiste plaats. Het zou de branche wel sieren wanneer er meer vrouwen komen werken. Het zou goed zijn om vooral de afwisseling en de doorgroeimogelijkheden te benoemen om onze branche in een nog positiever daglicht te zetten. Dan komen de vrouwen vanzelf wel.”

Carrière-technisch was een overstap van een groeifunctie in de telecom naar de aardappelhandel voor Mariska Werring geen voor de hand liggende. “Mijn moeder wees me op een vacature bij Leo de Kock. Het leek me niets, maar solliciteerde toch en dat zorgde voor een déjà vu. In mijn jeugd heb ik jarenlang in de bollen gewerkt en dat gevoel wat ik daar altijd had, kreeg ik ook bij Leo de Kock. Sindsdien ben ik besmet met het ‘aardappelvirus’. In positieve zin,” vertelt Mariska.

n 16 jaar groeide ze door van marketing veel mensen met een enorme passie voor manager naar sales manager en is inmid- hun vak met een no-nonsense mentaliteit, dels bijna 1 jaar sales directeur. In haar zowel bij telers als bij retailers, en daar portefeuille bevinden zich Sales & Marke- krijg ik ook energie van. Het blijft een ting, het MVO-beleid en het optimaliseren enorme interessante branche die nooit van de aardappelketen. “Op dit moment saai is. Onze telers staan in weer en wind zijn we bijvoorbeeld bezig de aanvoer klaar om voor de aardappelen te zorgen, van aardappelen steeds verder te ‘verne- wat vervolgens door ons wordt overgenoderlandsen’. Onze telers hebben steeds men. Dagelijks hebben wij te maken met betere bewaartechnieken, zodat we het wisselende orders, waardoor je als bedrijf Nederlandse seizoen langer kunnen door- heel dynamisch en flexibel moet zijn om voeren en daarnaast ook eerder beginnen. te zorgen dat je altijd 100% kunt leveren. Verder is het mijn rol om het verhaal achter Hierbij is inzet van meer dan 100% verde aardappelen te vertellen: wat is er alle- eist. Als ik naar de orders kijk, dan kan ik maal nodig om uiteindelijk van het kwe- zien wat voor weer het buiten is. Ik denk ken van een ras de aardappel bij de consu- dat we nog meer kunnen optimaliseren ment op het bord te krijgen? Intern zijn we in de gehele keten, waardoor we een nog bezig met het milieumanagementsysteem beter eindproduct aan de consument kunISO14001 en goed werkgeverschap. Als nen bieden. Ik ben daarom ook supertrots werkgever vinden we het heel belangrijk op onze telers en medewerkers van zowel dat onze eigen mensen blij zijn om bij Leo Leo de Kock en Agrico.” de Kock te werken.” Mariska weet niet beter dan in een manHet dynamische karakter van de AGF nenwereld te werken. “Dat is, denk ik, niet maakt iedere dag boeiend. “Ik ontmoet anders dan dat je in een vrouwenwereld

De AGF is een dynamische branche, zo ook de werktijden. “Ik heb veel energie en ben gewend om heel veel dingen tegelijk te doen. Inmiddels zijn mijn kinderen zelf bijna volwassen geworden, waardoor ik mij nog meer op werk en opleiding kan richten. Ik volg via het EFMI een executive MBA voor food & retail van 3 jaar. De veranderingen in de markt zijn nog nooit zo snel gegaan en vele ontwikkelingen hebben een exponentieel karakter. Dit vraagt niet alleen om een transformatie van mijn eigen denken, maar ook om een transformatie van ons bedrijf en de mensen die daar werken. Deze studie helpt om onderdelen, die ik minder heb ontwikkeld, snel bij te schaven en kan toepassen in de praktijk. Waarbij ik ook leer dat je niet overal verstand van hoeft te hebben en dan is het de kunst om mensen in je team te hebben die mij daarbij kunnen helpen. Ook ben ik weer meer in contact gekomen met collega-bestuurders uit allerlei branches, wat heel interessant is en waardoor je samen over verschillende onderwerpen kunt sparren. In de AGF merk ik dat we niet echt gewend zijn om elkaar op te zoeken. Hierbij een oproep: laten we elkaar meer opzoeken, waardoor we van elkaar kunnen leren en vooral ook interessante gesprekken kunnen hebben, want uiteindelijk draait het om samenwerking in de keten waar we allemaal profijt van hebben!”, besluit Mariska. (ML)  mariska@leodekock.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Het nieuwe ### normaal

Het nieuwe normaal in AGF Na de zomer zijn de maatregelen rondom corona versoepeld. Er kan weer op locatie worden gewerkt en onder voorwaarden zijn evenementen toegestaan. We vroegen Starfruit/ Group Achiel De Witte, BelOrta en Fyffes naar het nieuwe normaal op hun bedrijf.

Group Achiel De Witte, Alexander Van Orshaegen Hoe hebben jullie veilig op kantoor werken geregeld? Wat is het beleid rondom thuiswerken? In de groenten- en fruitsector is thuiswerken voor velen niet vanzelfsprekend. Functies die hiertoe wel de mogelijkheid hadden, zoals boekhouding, marketing, IT en zo meer hebben hun activiteiten van thuis uit verdergezet. Corona of niet, onze producten moeten nog steeds van plantage tot bij de consument geraken en daar zijn schakels voor nodig waarbij thuiswerken geen optie is.

In coronatijden is gezondheid prioriteit, groenten en fruit zijn dan ook één van de basisbehoeften die dat kunnen waarbor-

Ontvangen jullie weer klanten/gasten? Het ontvangen van klanten is nooit echt verdwenen. De klanten van onze groothandels komen ter plaatse om de producten te bekijken en hun bestellingen te plaatsen. Bij het ontvangen van leveranciers en zakenpartners zorgen wij voor de nodige voorzieningen. Attributen zoals handgel, een mondmasker en een haarnetje en jas om het magazijn te betreden zijn hierbij noodzakelijk. Zo gaan wij steeds op een hygiënische manier te werk en zorgen wij voor een veilige werkomgeving voor onze werknemers.

Zijn buitenlandse reizen/beursbezoek weer mogelijk? Welke richtlijnen houden jullie daarbij aan? Het aanwezig zijn op een beurs zoals de Fruit Attraction en de Fruitlogistica, is voor een organisatie als de onze vanzelfsprekend. Wij zijn dan ook tevreden dat deze weer mogen plaatsvinden. Zo vond de Fruit Attraction reeds plaats in Madrid en na de laatste editie van de Fruitlogistica in 2020 zullen wij ook in februari weer een stand opzetten in Hall 27. Ook hier zullen de maatregelen strikt opgevolgd worden om zo de verspreiding van het virus tegen te gaan.

Fyffes, locatie Rotterdam, Linda Ohlsen

BelOrta, Glenn Sebregts

Hoe hebben jullie veilig op kantoor werken geregeld? Wat is het beleid rondom thuiswerken? Vanaf maart 2020: ca. 85% is thuis gaan werken; hiervoor werd iedereen voorzien van (indien nog niet in bruikleen) laptop, screens, bureaustoel, printer

Hoe hebben jullie veilig op kantoor werken geregeld? Wat is het beleid rondom thuiswerken? We blijven zeer waakzaam. Alle coronamaatregelen (waaronder beschermende plexiglazen wanden etc.) worden aangehouden.

op kantoor: duidelijke huisregels (afstand, apparaten reinigen, hygiëneregels, enz.)

koeriersdiensten: post door bus, pakketten bij de trap afzetten, geen bezoek

Ontvangen jullie weer klanten/gasten? Summier, maar steeds meer inmiddels.

gen. Als Group Achiel De Witte zijn wij trots om hier ons steentje in bij te dragen.

AGF Primeur 11 • 2021

Zijn buitenlandse reizen/ beursbezoek weer mogelijk? Ja

Welke richtlijnen houden jullie daarbij aan? Geen specifieke of eigen richtlijnen, een reis moet meer dan voorheen een doel hebben en er wordt uiteraard kritischer gekeken naar doel en zin van een meeting als dit ook een uur online zou kunnen zijn. Er is echter 1,5 jaar helemaal niet gereisd, dus het is wel degelijk belangrijk weer klanten en leveranciers te ontmoeten.

Thuiswerk zien we als algemene trend die structureel ingeburgerd geraakt is. Ook onze werknemers krijgen de kans om vaker van thuis uit te werken, rekening houdende met werkdruk etc. Ontvangen jullie weer klanten/gasten? Ook hier blijven we zeer waakzaam. Microsoft Teams en andere digitale toepassingen

worden nog vaak verkozen als valabel alternatief.

Zijn buitenlandse reizen/ beursbezoek weer mogelijk? Welke richtlijnen houden jullie daarbij aan? Ja, die zijn weer wel mogelijk wat ons betreft. Onlangs waren we aanwezig op Fruit Attraction. We vaardigen wel beperkte delegaties af.

STAND 254

Belt - Trailers

www.dewagtere.be

Tel.: 0032 51205056

GET GET GET GET GET GET POTATOED! POTATOED! GET GET POTATOED! POTATOED! POTATOED! POTATOED! GET POTATOED! POTATOED! POTATOED! POTATOED! www.warnezpotatoes.be

De firma Warnez is gespecialiseerd in het telen, wassen, www.warnezpotatoes.be De firmaenWarnez is gespecialiseerd in het telen, wassen, uitlezen verpakken van verse aardappelen voor superuitlezen en verpakken van verse aardappelen voor superDe firma Warnez isisgespecialiseerd inin het telen, wassen, NL De firma Warnez gespecialiseerd telen, wassen, markten en horeca. www.warnezpotatoes.be NL fi De rma Warnez is gespecialiseerd inhet het telen, wassen, NL fifirma Warnez gespecialiseerd ininhet het telen, wassen, NL De rma Warnez isgespecialiseerd gespecialiseerd in telen, wassen, markten en horeca. NL NL De uitlezen en verpakken van aardappelen voor superuitlezen verpakken vanverse verse aardappelen voor superDe fi rma isis het telen, wassen, en uitlezen enWarnez verpakken van verse aardappelen voor superwww.warnezpotatoes.be uitlezen en verpakken van verse aardappelen voor superuitlezen en verpakken verse aardappelen voor supermarkten en horeca. markten en horeca. FR La fifirme est spécialisée dansaardappelen la culture, le lavage, le uitlezen enWarnez verpakken van verse voor superNL De rma Warnez is gespecialiseerd in het telen, wassen, markten en horeca. NL De fi rma Warnez is gespecialiseerd in het telen, wassen, markten en horeca. markten en horeca. FR NL La Warnez est spécialisée dans lain culture, le lavage, le De rma Warnez inhet het telen, wassen, NL fi De firme rma Warnez isgespecialiseerd gespecialiseerd telen, wassen, tri et leen conditionnement de verse pommes de terre fraîches pour Duurzaamheid isis een cruciale strategische pijler voor uitlezen en verpakken van aardappelen voor supermarkten horeca. uitlezen en verpakken van verse aardappelen voor supertrifisupermarchés et le conditionnement de verse pommes de terre fraîches poursuperuitlezen en verpakken van aardappelen voor superFR uitlezen en verpakken van verse aardappelen voor les etisde l’horeca. FR La Warnez est spécialisée dans la culture, le lavage, le Warnez, we focussen ons daarom sterk op lokale sourcing & NL De firme rma Warnez gespecialiseerd inin het telen, wassen, markten en horeca. NL fi De rma Warnez is gespecialiseerd het telen, wassen, FR markten en horeca. La fisupermarchés rme Warnez est dans la culture, le lavage, lele le FR fi rme Warnez est spécialisée dans lade culture, le lavage, les etspécialisée de l’horeca. FR fiLa FR La rme Warnez est dans la culture, le superlavage, markten en horeca. tri et le conditionnement de verse pommes terre fraîches pour duurzame verpakkingen (papier & aardappelen bioplastics). markten en horeca. uitlezen en verpakken van voor La fi rme Warnez est spécialisée dans la culture, le lavage, le uitlezen en verpakken van aardappelen voor supertrile etconditionnement le conditionnement conditionnement pommes de terre fraîches pour tri et le de verse pommes dede terre fraîches pour les supermarchés et de l’horeca. tri de pommes terre fraîches pour markten en horeca. FR et La fifirme rme Warnez est spécialisée dans culture, lavage, La Warnez est spécialisée dans la lade culture, lefraîches lavage, le le FR tri et conditionnement de pommes terrele pour markten en horeca. lesle supermarchés et de les supermarchés et l’horeca. FR La fi rme Warnez est spécialisée dans la culture, le lavage, le FR les supermarchés et de l’horeca. tri et le conditionnement de pommes pommes de terre fraîches pour le La rme Warnez est spécialisée dansde laterre culture, le lavage, tri et le conditionnement de fraîches pour lesfitri supermarchés et de l’horeca. et le conditionnement de pommes de terre fraîches pour FR La fi rme Warnez est spécialisée dans culture, lavage, le WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2Lla8700 Tielt le België supermarchés et de l’horeca. FR les les supermarchés et de l’horeca. les supermarchés et de l’horeca. tri et le conditionnement de pommes de terre fraîches pour WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België les supermarchés etspécialisée de La fitri rme Warnez dans la terre culture, le lavage, Tel.: +32 est (0)51 400l’horeca. 812 Fax: +32 (0)51 405 412 et le conditionnement de pommes de fraîches pour le Tel.: +32 (0)51 400 812 Fax: +32 (0)51 405 412 La durabilité est un pilier stratégique crucial pour Warnez, les supermarchés et de l’horeca. WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België leslesupermarchés et de l’horeca. tri et conditionnement de pommes de terre fraîches pour WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 8700 Tielt nous nous concentrons fortement sur sourcing local et WARNEZ 2L 8700 Tielt België Tel.:NV +32Marialoopsesteenweg (0)51 400donc 812 Fax: +322L (0)51 405 412België les supermarchés et de400 l’horeca. Tel.: +32 +32 (0)51 (0)51 400 812 Fax: (0)51 405 Tel.: 812 Fax: +32 +32 (0)51 405412 412 des emballages durables (papier et bioplastiques). WARNEZ NVNV Marialoopsesteenweg 2L8700 8700 Tielt België WARNEZ Marialoopsesteenweg 2L Tielt België WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België Tel.: +32 (0)51 Fax:+32 +32 (0)51 405 412 WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België Tel.: +32 (0)51400 400812 812 Fax: Fax: (0)51 405 412 Tel.: +32 (0)51 400 812 +32 (0)51 405 412 NL NL

NL NL

KRUISBERGHOEVE

HANDEL EN TEELT VAN: Amsterdamse bakwortelen • Parijse wortelen Winterwortelen • Yellowstonewortelen

NL NL FR FR

SPOELERIJ VOOR BIJV.: Aardappelen • wortelen • zoete aardappelen • appelen • kruiden De Lusthoven 96, 2370 Arendonk, België T: +32 (0)14 67 99 14 | F: +32 (0)14 67 24 65 E: info@kruisberghoeve.be

W W W. K RU I S B E RG H O E V E . B E

FR FR

Tel.: Tel.: +32 +32 (0)51 (0)51 400 400 812 812 Fax: Fax: +32 +32 (0)51 (0)51 405 405 412 412 WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België België

WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt A6_advertentie_warnez.indd 3 A6_advertentie_warnez.indd 3 Tel.: +32 (0)51 400 812 Fax: +32 (0)51 405 412

Tel.: +32 (0)51 400 812 Fax: +32 (0)51 405 412 WARNEZ NV Marialoopsesteenweg 2L 8700 Tielt België A6_advertentie_warnez.indd 3 A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd 33 3 Tel.: +32 (0)51 400 812 Fax: +32 (0)51 405 412 A6_advertentie_warnez.indd 3 A6_advertentie_warnez.indd 3 A6_advertentie_warnez.indd 3

A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd 33 333 A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd A6_advertentie_warnez.indd 3 3

7/01/15 09:02 7/01/15 09:02 7/01/15 09:02 7/01/1509:02 09:02 7/01/15 7/01/15 09:02 7/01/15 7/01/15 09:02 09:02

7/01/15 09:02 7/01/15 09:02 7/01/15 09:02 7/01/15 7/01/157/01/15 09:02 0

AGF Primeur 11 • 2021 7/01/15 1709:02 7/01/15 09:02

Kruiden

Nederlandse kurkuma klaar voor de versmarkt?

Kurkuma, made in de Betuwe

geconcentreerde shots. Er is dus veel interesse in verse kurkuma en enkele retailers bieden het soms aan. Gezien de trends naar lokaal en duurzaam, zou lokaal geteelde kurkuma een meerwaarde hebben op de versmarkt. Het populaire TV-programma BinnensteBuiten kwam al eens een kijkje nemen bij de Nederlandse kurkuma waar “In België zijn ze bezig om te kijken of het chef-kok Leon Mazairac er wel raad wist haalbaar is lokaal kurkuma te telen voor met de exotische smaakbom. Harrie: “Zij de pigmenten, daar hebben wij nog niet waren ook geïnteresseerd in het blad en naar gekeken,” vertelt Harrie. De busines- de stengels die ook veel smaak en gezonde scase superfood is nog niet afgeschreven, inhoudsstoffen bevatten.” maar ligt moeilijker gezien het verwerkingsproces en ingewikkeld gezien verder De potentie om verse lokale kurkuma onderzoek naar de gezondheidsclaims. De succesvol af te zetten is er. De Belgische versmarkt is in zijn ogen momenteel het supermarkt Colruyt is onlangs gestart meest voor de hand liggend. “Binnen het met het afzetten van lokaal geteelde gemonderzoek participeren partijen uit de ber, ook een exotisch wortelknolgewas. Ze vershandel niet, maar er liggen wel con- wil hiermee niet alleen de ecologische voetacten die er positief tegenover staan. Het tafdruk verkleinen, maar ook is de smaak is echter een kip-ei-probleem. Voor handel en kwaliteit (aromatischer, minder vezelig heb je gegarandeerde productie nodig en en meer sap) van lokaal geteelde gember wil een teler instappen, dan wil hij eerst beter volgens de supermarkt. Een ander gegarandeerde afzet,” aldus Harrie. voorbeeld is bio-kurkuma uit het Oostenrijkse Steiermark dat als bio-kurkuma bij Kurkuma komt oorspronkelijk uit Zuid- diverse Spar-winkels wordt verkocht. “Zo oost-Azië. De Venetiaanse zeevaarder makkelijk kan het zijn. Wij hebben inmidMarco Polo zou de specerij in de veertien- dels goed inzicht in de teeltkosten en de eeuw naar Europa gebracht hebben. opbrengt waardoor de kostprijs heel goed Kurkuma kan in de keuken op diverse te bepalen is. Als we een tuinder weten te manieren worden toegepast. Het is een overtuigen om voor de kilo’s te zorgen en belangrijk ingrediënt van curry’s, maar er is een partij die voor de afzet kan zorwordt ook in kruidenthee en soepen toe- gen, is het geregeld,” besluit Harrie. (ML) gepast. Hoewel harde gezondheidsclaims  niet te maken zijn, zien steeds meer conhvreman@ltonoord.nl sumenten kurkuma als superfood. Als gezondheidsbooster wordt het tegenwoordig ook verwerkt in smoothies en

Het telen van kurkuma in een Betuws kassencomplex is goed mogelijk gebleken. “De volgende stap is het uitwerken van een businesscase waarbij de versmarkt een aantrekkelijk alternatief lijkt,” vertelt Harrie Vreman van STOL, één van de leden van het onderzoeksconsortium Ingredient Farm.

e kwaliteit van exotische specerijen staat onder druk. Het project ‛Ingredient Farm’ dat in 2017 van start ging, is erop gericht om exotische specerijen in Nederland te gaan kweken en hierin te innoveren. Achtergrond daarvan is de toenemende vraag naar kwalitatief goede grondstoffen voor voeding. Doordat de oogst van de specerijen in landen in Zuidoost-Azië, Afrika en Zuid-Amerika regelmatig mislukt en vraag en aanbod daardoor uit evenwicht raken, zit de prijs in de lift. Daarnaast spelen maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen een rol bij het project. Het project loopt eind dit jaar af en Harrie trekt, vanuit teeltoogpunt de eerste conclusies. “De teelt hebben we goed onder de knie gekregen en op basis daarvan kunnen we onderzoeken of er een business markt mogelijk is, zowel voor de winning van de inhoudsstoffen als voor de specerijen. De versmarkt lijkt een aantrekkelijk alternatief.” Kurkuma, ook wel geelwortel genaamd, is een veelzijdige grondstof die zowel verwerkt wordt tot specerij als tot kleurstof. Binnen het consortium participeerden twee specerijondernemingen. Op basis van de huidige resultaten blijkt sourcing in tropische landen voor hen aantrekkelijker.

AGF Primeur 11 • 2021

agents wanted

Humigator DFS.com removes all bacteriaria and molds out of the storageair with WATER only

! R U E IM R P D L E R E W

Made in USA

Maandenlang geen gewichtsverlies van de aardappel.

Nooit eerder heeft een machine met gebruik van alleen water, zilverschurft en zwarte spikkel uit de aardappelopslag weggehaald.

Stand 226

Langere bewaartijd! 10 à 12 maanden

Jebe b.v.b.a. | Jef Viaene | MOB +32 498 170 170 | contact@jebe.be

www.humigatordfs.com | www.humigation.com

Spaans citrusseizoen 2021/22 in grote lijnen

Spanje belangrijkste citrusproducent in de EU Sinaasappelboomgaarden van de Guadalquivir-vallei

Vorig seizoen lag de citrusoogst in Spanje 12,6% hoger dan in 2019/20, zo blijkt uit gegevens van het Spaanse ministerie van Landbouw (MAPA). Het was de op drie na grootste oogst in de geschiedenis van het Zuid-Europese land. Dit seizoen wordt een daling van bijna 5% verwacht ten opzichte van vorig jaar, en van 2,1% ten opzichte van het vijfjarig gemiddelde. Vooral bij mandarijnen zal de lagere opbrengst goed voelbaar zijn.

et een oogstprognose van 6,705 mil- gelijking met vorig seizoen) 48,2% van de joen ton, zo geeft het ministerie aan, totale Spaanse sinaasappelproductie voor blijft Spanje de belangrijkste citruspro- zijn rekening nemen. Sinaasappel is goed ducent in de EU en ‛s werelds grootste voor 70,5% van de citrusoogst in Andaluexporteur van vers citrus. In 2019 verte- sië en dus met voorsprong het belangrijkgenwoordigde de Spaanse citrusexport ste citrus in dit Zuid-Spaanse gewest. 25,2% van de globale zendingen, zo leren ons gegevens van het Observatory of Eco- En als we de cijfers voor Andalusië vernomic Complexity (OEC). gelijken met de oogstprognose van de overheid van de Valenciaanse GemeenANDALUSIË LEIDER IN schap, die voor sinaasappelen uitkomt op SINAASAPPELEN 1.621.410 ton, dan zien we dat Andalusië De sinaasappel zal dit seizoen naar verde dans leidt in dit segment. “Het fruit wachting 52,4% van de Spaanse cit- heeft zich over het algemeen goed kunrusoogst vertegenwoordigen. In totaal nen ontwikkelen in de boomgaarden van gaat het om zo’n 3.511.079 ton, waarvan Andalusië, wat heeft geleid tot een nor73% behoort tot de Navel-groep. Volgens male oogstopbrengst en sinaasappelen het rapport ‛Citrusteelt 2020 in Spanje’, van goede kwaliteit,” zei Antonio Cargepubliceerd door MAPA, vindt 92,5% mona González, manager van Sunaran van de Spaanse sinaasappelteelt plaats in SAT en voorzitter van Palmanaranja, een Andalusië en de Valenciaanse Gemeen- citrusvereniging en promotor van het schap. Volgens voorlopige gegevens van garantiemerk ‛Sinaasappelen uit de Guade Andalusische gewestregering zal deze dalquivirvallei’. “Aan het begin van het autonome gemeenschap met een verwach- seizoen vinden we op sommige markten te oogst van 1.692.600 ton (-1,3% in ver- nog redelijk wat aanvoer van fruit uit het

zuidelijk halfrond, maar we denken toch dat dit aanbod in de loop van de weken zal slinken en zal worden vervangen door het Spaanse fruit. We hopen dat de markten positief zullen reageren op het nieuwe seizoen en dat er een mooi evenwicht komt tussen vraag en aanbod, zodat we logische en rendabele prijzen kunnen maken voor alle schakels in de toeleveringsketen,” zei Antonio Carmona eind oktober.

TRAGE AFZET De marktvooruitzichten voor sinaasappelen waren aanvankelijk positief, vooral door het feit dat de telersprijzen en de prijzen van het verpakte product vorig jaar het hoogste niveau van het afgelopen decennium hadden bereikt. Maar de start van het seizoen is niet zoals de sector had verwacht. Het eerste rapport over het citrusseizoen 2021/2022 van het Observatorium van Prijzen en Markten van de Andalusische regering, gepubliceerd in week 42, geeft aan dat de afzet van Andalusisch citrus op de binnenlandse markt en op de exportmarkten trager op gang kwam dan in voorgaande jaren. “Dit is deels te wijten aan de aanwezigheid van citrus van het zuidelijk halfrond op de Europese markt, afkomstig uit Zuid-Afrika of Argentinië, en deels aan de warme temperaturen van tegenwoordig (week 42, nvdr), die de consumptie van citrus niet bevorderen.

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Sinaasappelboomgaarden van de Guadalquivir-vallei

Sunaran SAT

Momenteel doen de grote maten het goed, terwijl het moeilijk is om verkoopcontracten af te sluiten voor middelgroot of klein fruit.” De gemiddelde telersprijzen voor Klasse I-sinaasappelen en mandarijnen lagen 13% lager dan in 2020/21, aldus het rapport, terwijl de gemiddelde prijs van citroen met 4% was gestegen.

Ook in Valencia wordt die dynamiek bevestigd door AVA-ASAJA en La Unió de Llauradors, twee telersverenigingen. “Op basis van cijfers van de Valenciaanse Citrusveiling, zien we dat afzet van Navelina-sinaasappelen trager op gang is gekomen dan in voorgaande seizoenen en met telersprijzen die in sommige gevallen gedaald zijn tot € 0,15 per kilo,” zo meldt AVA-ASAJA. “Dat is de helft van de productiekost, want die is dit jaar voor sinaasappelen met ongeveer 30% gestegen tot bijna € 0,30 per kilo, als gevolg van de stijging van de prijzen van elektriciteit, brandstof, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen waar citrustelers een verhoogd beroep op

moeten doen door de toegenomen plaagen ziektedruk.”

gesproken niet mee kunnen concurreren. Bovendien zijn ze niet onderworpen aan dezelfde fytosanitaire regelgeving als wij. Ze hebben de mogelijkheid om in de teelt actieve stoffen te gebruiken die bij ons verboden zijn. We concurreren dus op basis van andere regels en dat zorgt voor oneerlijke concurrentie met steeds zorgwekkendere vooruitzichten voor onze teelt,” zei Antonio Carmona.

EGYPTE, EEN BELANGRIJKE CONCURRENT VOOR DE SPAANSE SINAASAPPEL De sinaasappelaanvoer waarmee de Spaanse telers moeten concurreren, komt niet alleen van het zuidelijk halfrond, zoals nu gebeurt met de overlap van het Zuid-Afrikaanse fruit op het einde van het importseizoen, maar ook van de produc- EUROPA, DE BELANGRIJKSTE ties op het noordelijk halfrond, en meer BESTEMMING bepaald in de mediterrane regio, waar er Met een citrusareaal van meer dan herkomstlanden zijn die aan het doorbre- 300.000 hectare (307.025 in 2020) is ken zijn op de markt en belangrijke spe- Spanje de belangrijkste citrusproducent lers worden om rekening mee te houden. in de EU. Spanje neemt daarbij 60% van “Egypte is het land dat de afgelopen jaren het Europese citrusareaal voor zijn rekezijn export het meest heeft opgedreven tij- ning. Italië volgt op grote afstand met dens de maanden dat ook wij ons fruit op 25%. In de wereld neemt Spanje de zesde de markt brengen. Het is een zeer belang- plaats in, goed voor 5% van het globale rijke concurrent geworden en is op prak- citrusareaal. En de EU is zonder twijfel tisch al onze markten aanwezig. Door hun de grootste afzetmarkt voor Spaans citproductiekostenniveau kunnen ze fruit rus. “Alle Europese landen zijn belangaanbieden tegen prijzen waar wij normaal rijke markten voor onze sinaasappelen.

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Citroenvelden in Murcia (Frucimu)

Miguel Ángel Gómez, directeur en manager van Cítricos El Romeral

Duitsland, Frankrijk, Nederland en Polen relaties schaden. Dit is ook het geval met zij qua inwonersaantal en handelsrelaties de Brexit en we hopen dat de problemen misschien wel de belangrijkste,” legde de kunnen worden opgelost, want het is een expert uit Andalusië uit. “Toch groeit het zeer belangrijke markt voor onze sinaasaandeel van onze overzeese export. Het appelen,” legde Antonio uit. zal zeker tussen de 25-30% liggen, afhankelijk van het seizoen. Sinaasappelen kun- 174.500 TON MINDER MIDDELLATE nen immers een lange reis aan en het helpt CLEMENTINES IN CASTELLÓN ons ook om de Europese markt te ontlas- Ondanks de verwachte daling van de ten en te proberen deze niet te verzadigen. oogstopbrengst van klein citrus, blijft In deze eerste weken van het seizoen zijn deze categorie in Spanje na sinaasappeer al plannen om redelijk wat containers len het op een na grootste segment binnen naar landen als Canada en de Verenigde het totale citrusaanbod. Volgens MAPA zal Arabische Emiraten te zenden.” de opbrengst op 2.083.000 ton liggen, wat neerkomt op 31% van het totaal. ClementiSinds 1 januari van dit jaar is het Ver- nes zullen goed zijn voor meer dan de helft enigd Koninkrijk in alle opzichten een van de oogst van klein citrus (51%), ook al derde land. En ook al is het vertrek uit zullen er in sommige regio’s heel wat minde EU een situatie waarmee de citrusex- der worden geplukt. porteurs vorig seizoen al mee te maken hadden, het blijft nog wat zoeken. “Elke Verschillende regenen hagelstormen in grote verandering in de gebruikelijke de Spaanse Levante hebben gezorgd voor manier van werken met een markt, zorgt grote verliezen, maar ook cotonet (Delotvoor onzekerheden die over het algemeen tococcus aberiae) heeft een aandeel in de het normale verloop van de commerciële schade aan de citrusboomgaarden, zeker

in de provincie Castellón, een belangrijk teeltgebied voor clementines. Daar veroorzaakt de ongecontroleerde expansie van deze plaag niet alleen aanzienlijke verliezen van de oogst, maar ook een forse stijging van de kosten die volgens enkele Valenciaanse telersverenigingen kan oplopen tot 55%. Volgens cijfers van het gewestelijke ministerie van Landbouw, die in juni werden verstrekt, was cotonet aanwezig op bijna 9 van de 10 percelen in Plana Baixa, het hardst getroffen gebied. In 17% van de citrusboomgaarden is de schade groter dan 50%. Om deze situatie het hoofd te bieden heeft de regering uitzonderlijk, voor een beperkte periode en onder strikte voorwaarden, toestemming gegeven voor het gebruik van methylchloorpyrifos, een verboden substantie in de EU, om de plaag een halt toe te roepen op de hardst getroffen percelen. Toch zijn er nog andere factoren aan te wijzen die een aandeel hebben in de daling van de oogstopbrengst.

Para tu programa completo de frutas y hortalizas • T. + 31 (0) 1807 51400 • www.fortuna-frutos.com

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Miguel Ángel Gómez, Luis Fernando Jiménez en Britta Saeger, van Cítricos El Romeral

“Bij clementines verwachten we 40% minder fruit te plukken in vergelijking met vorig seizoen. Maar dat was wel een jaar van overmatige productie,” vertelt Daniel Fontet van het gelijknamige Catalaanse bedrijf dat op de grens ligt met de provincie Castellón en gespecialiseerd is in de export van mandarijnen en sinaasappelen naar Scandinavië. “De daling is deels te wijten aan een off-year, want hier in onze streek hebben we op dit moment geen last van cotonet. We hebben wel stortregens gehad in de maand september. Misschien hangt er minder fruit aan de bomen, maar mede daardoor is de maatvoering beter. Het verschil met vorig jaar zullen we vooral merken wanneer we beginnen met de Nules.” In de Valenciaanse Gemeenschap zal er dit seizoen naar verwachting 3.188.502 ton citrus worden geplukt, 9,1% minder dan in 2020/2021. De provincie Castellón zit in de hoek waar de grootste klappen vallen, want daar verwacht men 28,2% minder citrus, wat in het geval van de middellate clementines zelfs oploopt tot 38,5%. In absolute cijfers gaat het bij dit laatste segment om 174.526 ton minder fruit, vooral van Clemenules. Dit cijfer is aanzienlijk hoger dan de verwachte daling van 18,1% voor mandarijnen in de Valenciaanse Gemeenschap als geheel, waar de oogst op 1.303.098 ton zal afklokken, zo blijkt uit gegevens van de gewestelijke regering.

daarentegen doen het heel wat slechter met -27,7% en 290.522 ton minder in vergelijking met vorig seizoen. De subgroep van hybriden ontsnapt echter aan deze trend en zal met 3,1% stijgen in vergelijking met 2020/2021, en met 7,36% in vergelijking met 2019/2020. Er worden in totaal 410.556 ton hybriden verwacht in de Valenciaanse gemeenschap, 11.988 ton meer dan de 398.568 ton van vorig seizoen, zo laat de statistiekdienst van het gewestelijke ministerie van Landbouw weten.

19% MEER MANDARIJNEN IN ANDALUSIË De oogstprognose voor het andere grote mandarijnengebied, Andalusië, is veel rooskleuriger. Daar zal de opbrengst volgens de eerste voorlopige gegevens 556.550 ton bedragen, wat 26,7% van het Spaanse totaal uitmaakt. “In Málaga zal de oogst van mandarijnen, en in het bijzonder van Clemenules, dit jaar niet alleen op peil blijven in vergelijking met vorig jaar, maar zelfs toenemen,” zegt Miguel Ángel Gómez, directeur van Cítricos El Romeral, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de biologische teelt van citrus. Daarmee bevestigt hij de voorlopige prognose van de Andalusische overheid dat dit segment met 19% zal groeien tegenover vorig seizoen. “Toch zal er minder fruit beschikbaar zijn dan aanvankelijk verwacht wegens het gebrek aan regen tijdens de afgelopen maanden. Gelukkig lijden we in de Guadalhorce-vallei, het belangrijkste citrusgebied in Málaga en een van de belangrijkste in heel Andalusië op het gebied van biologische teelt, niet zo erg onder het waterprobleem als in andere gebieden, zoals La Axarquía. Maar mocht het alsnog beginnen regenen, dan zou het ons zeker helpen om de oogstvolumes verder op te krikken.”

HYBRIDE RASSEN NEMEN TOE IN VALENCIAANSE GEMEENSCHAP In de Valenciaanse Gemeenschap worden dit seizoen zo’n 287.417 ton minder mandarijnen verwacht dan in 2020/2021, toen de oogst 1.590.515 ton bedroeg. Bij de Satsuma’s, die slechts 10,4% van de Valenciaanse oogst van klein citrus ver- In dit nieuwe seizoen hoopt het bedrijf tegenwoordigen (135.268 ton), komt voor mandarijnen, maar ook voor sinaasde daling neer op 6,2%. De clementines appelen, de resultaten te behalen die

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Citrusplantages van Cítricos El Romeral

vorig jaar werden geboekt, toen de telersprijzen en de prijzen van het verpakte product gemiddeld boven die van de vijf voorgaande seizoenen lagen. “We zijn van start gegaan met een prijsniveau dat iets lager ligt dan vorig seizoen, maar het blijven redelijke prijzen. Op basis van de oogstprognoses zouden we die prijzen ook moeten kunnen aanhouden,” zegt Luis Fernando Jiménez, commercieel directeur van het bedrijf uit Málaga.

24% MINDER CITROEN NA RECORDOOGST VORIG JAAR De verwachte daling van de citroenproductie dit seizoen - die de Spaanse Interprofessionele Vereniging voor Citroen en Grapefruit (Ailimpo) op 24% raamt - tot 1.035.000 ton zal Spanje er niet van weerhouden om in 2021/22 wereldwijd de grootste exporteur van verse citroen te blijven en de op een na grootste verwerker van citroen in sap, etherische olie en gedroogde schil. Met 57% van de Spaanse opbrengst – zo leren ons gegevens van MAPA – blijft de regio Murcia het belangrijkste citroengebied in Spanje. Het seizoensbegin wordt evenwel nog gekenmerkt door het aanbod van overzees fruit op de Europese markt. “Ons seizoen is nog niet goed op gang gekomen door al het fruit dat nog op de markt komt vanuit Zuid-Afrika en Argentinië. We zijn nu al enkele weken aan het wachten op het einde van die situatie, want in normale omstandigheden hebben we nu al 2 à 3 miljoen kilo geoogst. Dit jaar hebben we in september en oktober slechts 500.000 kilo geplukt,” zei Salvador Pérez de los Cobos, verkoper bij de Murciaanse coöperatie Fruta y Cítricos de Mula SCL, eind oktober. “Er hangen nog veel citroenen aan de bomen die al geoogst hadden moeten worden. Dat kan voor overproductie zorgen en daarmee een daling van de telersprijzen, zeker nu de prijsvorming instabiel is door de aanwezigheid van overzees fruit.”

Citrusplantages van Cítricos El Romeral

18.jpg

De citroensector start het nieuwe seizoen lopige cijfers van de interprofessionele met minder goede vooruitzichten qua organisatie wel een recordproductie van oogstopbrengst, maar juist daarom heeft 1.370.000 ton werd verwezenlijkt. Deze de sector er vertrouwen in dat de commer- daling, die vooral in het tweede deel van ciële resultaten dit seizoen beter zullen het seizoen voelbaar zal zijn, is een gevolg zijn dan vorig jaar, toen een recordvolume van ongunstige weersomstandigheden citroenen werd geoogst in Spanje. Zoals tijdens de bloei in de lente, waardoor de blijkt uit het document ‛Overzicht van vruchtzetting niet naar behoren verliep, het seizoen 2020/2021 en vooruitzichten zo legde de verkoper van de Murciaanse voor 2021/22’, dat afgelopen september coöperatie uit. werd gepubliceerd door de Citrusgroep van het Spaanse ministerie van Landbouw, GROTE DYNAMIEK IN DE EXPORT VAN behaalde citroen de slechtste prijzen van CITROEN EN GRAPEFRUIT de laatste negen seizoenen, ondanks de Ondanks de prijsdruk kende de citroenprijsopleving toen de Verna-citroen op de markt vorig jaar een grote dynamiek. De markt kwam. export van Spaans citrus steeg tot en met juni 2021 met 7,1% in waarde in vergelij“Deze situatie voor conventionele citroen king met het gemiddelde van de afgelopen heeft bovendien indirect gevolgen voor vijf seizoenen, met vooral goede prestade biologische variant,” zei Salvador. “De ties voor citroen en grapefruit, die, zoals vraag naar biologisch citrus groeit en de MAPA meegeeft in het overzicht van het verkoopquota voor biologische citroen, citrusseizoen 2020/21, hun export zagen sinaasappel of grapefruit nemen toe. In stijgen met respectievelijk 13% en 17,1% sommige supermarkten is het aandeel ten opzichte van het vijfjarige gemiddelbio al gestegen tot 25%, maar dit jaar de. “De belangrijkste markten voor onze loopt het dus niet zo vlot, althans niet in citroenen en grapefruit zijn de landen van deze beginperiode.” Ailimpo verwacht dit de Europese Unie, van Frankrijk, Duitsjaar 46% minder Verna-citroenen uit de land, België, Nederland of Zwitserland tot Spaanse teelt op de markten in vergelij- de landen van Oost-Europa. We zenden king met vorig jaar, toen er volgens voor- ook wat partijen naar overzeese gebieden THOMASOL GESTIÓN, S.L. ALICANTE – ESPAÑA WWW.THOMASOL.EU T: +34 965 060 305 M: +34 669 636 873

en ook op de Britse markt zijn we actief, maar de eerste weken van dit jaar, toen het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verliet, waren best moeilijk,” vertelde Salvador.

Grapefruit is binnen citrus verhoudingsgewijs een van de meest geëxporteerde soorten. Terwijl bijna 60% van de Spaanse citrusproductie bestemd is voor de buitenlandse markt, is dat in het geval van grapefruit volgens MAPA ongeveer 80%. Volgens ramingen van Ailimpo voor 2021/22 zal de Spaanse grapefruitopbrengst afklokken op 85.543 ton, 5% minder dan vorig seizoen. En net als bij citroen neemt de regio Murcia het voortouw in de Spaanse grapefruitteelt (41% van het totaal).

BIJNA 20.000 HECTARE BIOLOGISCH CITRUS 19.843.9227 hectare om precies te zijn, zo leert ons het rapport ‛Biologische teelt 2020’ van het Spaanse ministerie van Landbouw. Dat was 19% meer dan in 2019, wat blijkt geeft van het sterke engagement van de citrussector op het vlak van duurzaamheid.

Your personal contact, locally situated in Spain for more than 15 years, offers a fully transparent sourcing of all kind of Spanish fruit & vegetables.

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Het Actieplan voor Biologische Productie, dat in maart 2021 door de Europese Commissie is voorgesteld als onderdeel van de ‛Van boer tot bord’-strategie, stelt een reeks maatregelen vast om de biologische teelt in de EU te bevorderen. Het belangrijkste doel is om ervoor te zorgen dat 25% van landbouwgrond in de EU tegen 2030 biologisch is. In Spanje breidt het biologische areaal alvast uit. Met 2.437.891 hectare in 2020 (+3,5% ten opzichte van 2019) besteedt Spanje al 10% van het bruikbare landbouwareaal aan biologische teelt. Spanje is daarmee voortrekker in Europa en ook op wereldniveau haalt het Zuid-Europese land nog net het podium.

Bij de biologische sinaasappelteelt springt sommige gevallen al onbetaalbaar zijn vooral het aandeel van Andalusië in geworden. het oog. In 2020 bedroeg de opbrengst 137.482,7980 ton en de helft daarvan werd Telersorganisatie ASAJA heeft een studie geteeldd in de Guadalquivirvallei: de pro- uitgevoerd om de werkelijke stijging van vincie Sevilla was goed voor 37,8% van de productiekosten en van de prijzen van het Andalusische totaal aan biologische grondstoffen te berekenen. Daarbij stelsinaasappelen en Córdoba voor 12,2%. de ze onder meer vast dat de prijzen van meststoffen het afgelopen jaar tussen Uit de gegevens voor 2019/20 blijkt ook 239 en 307% zijn gestegen. “Alle compodat de prijzen van reeds gesorteerde en nenten stijgen in prijs: fosfor, kalium, enz. verpakte biologische sinaasappelen in Maar stikstof stijgt nog het meest, wat een Andalusië 42% hoger lagen dan die van gevolg is van de wereldwijde energiecriconventionele sinaasappelen. Bij Navelina sis,” merken ze op in een rapport. Landbedroeg dat verschil 44%, bij middellate bouwdiesel is het afgelopen jaar ook 73% clementines zelfs 55%. duurder geworden, elektriciteit 270%, plastic 46%, water 33% en machines tusAndalusië heeft met meer dan 1 miljoen “De groei in het biologische segment vindt sen 10 en 25%. hectare 45% van het Spaanse bio-are- plaats onder leiding van grote bedrijven aal op haar grondgebied liggen. In 2020 die zich traditioneel toelegden op conven- De studie die werd uitgevoerd door ASAJA hadden de Andalusische citrustelers tionele citrusteelt. In de afgelopen seizoe- vermeldt ook de toename van andere pro10.753,6808 hectare bestemd aan bio-pro- nen zijn grote bedrijven op veel percelen ductiekosten die rechtstreeks van invloed ductie, de provincie Málaga voorop. In de overgeschakeld op bio. In Malaga is het zijn op de levensvatbaarheid van teeltbeValenciaanse Gemeenschap werd bio-cit- gemiddelde teeltbedrijf maar 2 à 3 hecta- drijven, zoals onder meer de loonkosten. rus geteeld op 4.758,1665 hectare en in re groot, maar in de Levante-streek zijn er de regio Murcia op 3.943,4100 hectare, zo diverse bedrijven gevestigd met 50 à 100 “Het minimumloon is de afgelopen drie leren ons gegevens van het MAPA-rapport hectare, dus het concurrentievermogen jaar 29,7% gestegen en ook de socialezeover bioteelt. op de markt gaat toenemen,” weten ze bij kerheidsbijdragen zijn toegenomen. Dit Cítricos El Romeral. “Anderzijds groeit de scenario van een voortdurende toename De geraamde oogstopbrengst van productie sneller dan de vraag, waardoor van de productiekosten staat in schril conbio-citrus bedroeg afgelopen seizoen het evenwicht op de markt verstoord zou trast met het feit dat de telersprijzen al 20 417.210,5247 ton. Samen zijn Andalusië, kunnen worden met een prijsdaling tot jaar dezelfde zijn gebleven,” waarschuwt de Valenciaanse Gemeenschap en Murcia gevolg.” de organisatie, die de regering om dringoed voor 99,4% van de Spaanse biologigende financiële en fiscale maatregelen sche citrusteelt. De oogst van Andalusië “De consument lijkt die uitbreiding van heeft gevraagd, zodat telers de prijsstijbedroeg vorig seizoen 260.509,3840 ton het aanbod te waarderen, maar het zijn de gingen kunnen opvangen en verder kun(62,4% van het totaal), Murcia klokte af retailketens en de detailhandel die stevig nen met hun activiteit. op 84.352,0000 ton (20,2% van het totaal) moeten inzetten op bio om de consumptie en de Valenciaanse Gemeenschap op een boost te geven,” vertelt Miguel Ángel En hoewel het een open deur intrappen is, 69.960,7146 ton (16,8%). Gómez. is het belangrijk om voor ogen te houden dat er zonder telers geen teelt is. Een stuMet 172.906,5175 ton leiden citroen en HET DUURSTE SEIZOEN IN DE die van AVA-ASAJA, opgesteld op basis van lime de biologische teelt bij citrus. Daar- GESCHIEDENIS? een recent Onderzoek over Teeltareaal na kwamen sinaasappelen (170.339,3855 Eerlijke telersprijzen en bijgevolg een en Oogstopbrengst van MAPA, toont aan ton), mandarijnen (60.742,7266 ton) en economisch levensvatbare sector is een dat het teeltareaal van de Valenciaanse grapefruit en pomelo’s (8.100,3808 ton). van de doelstellingen die telers zich bij Gemeenschap, dat de trieste eer heeft de elk begin van een nieuw seizoen stellen. ranglijst van onbebouwde landen tuinTelersverenigingen hameren voortdurend bouwgronden in Spanje aan te voeren, in op dit aspect en het 2020 met 1.335 hectare is afgenomen. Dit is ook een van de betekent dat Valenciaanse telers in 2020 doelstellingen van per dag gemiddeld 3,6 hectare vaarwelde recente Voed- zegden, een oppervlakte gelijk aan vijf selketenwet in voetbalvelden. En onder de gewassen die Spanje, die beoogt het meeste areaal hadden verloren, zo ontdat de prijzen die hult het rapport, behoort citrus, met mande teler ontvangt darijnen op kop. (MdMA/PDC)  nooit lager zijn naranjas@citricoselromeral.com dan de producinfo@danielfontet.com tiekosten. En dit gerente@medioguadalquivir.org thema wordt des sperez@frucimu.info te belangrijker in een tijd waarin de prijzen van grondstoffen voortdurend stijgen en in Bel P. Zuijderwijk Import: tel. 0174-520749

Spaanse Intense Pruimtomaten

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

RUE DES FORGERONS,102 - 6001 MARCINELLE - Tél.:+32 (0)71-44.60.00 Fax:+32 (0)71-47.16.36

De onderneming Jacques Remy & Fils is gespecialiseerd in de import en export van zowel verse als voorverpakte groenten en fruit in België, Luxemburg en Noord-Frankrijk.

FAMILIEBEDRIJF

TRACEERBAARHEID VAN ALLE PRODUCTEN

ER E PARTN RKEND

7.500 m2 HANDELSRUIMTE

15 VRACHTWAGENS

MEER DAN 4.000.000 KISTEN PER JAAR

KWALITEITSVOLLE PRODUCTEN

VERPAKKINGSCENTRUM 1500 m2

Selectie van de beste groenten en fruit Flexibiliteit Versheid Kwaliteit Voortdurende verbetering

• • • •

Verpakking 24u/24 Aangepaste uitrusting (Flowpack, Stretch) Gevarieerde packaging Gebruiksklare ‘mix’-verpakkingen

• • • •

Minutieuze selectie en wasproces Scrupuleuze versnijding en voorbereiding Moderne uitrusting (snijmachine, fijnschiller, verpakkingsmachine, ...) Verpakking in geschikte folie

• • • •

Vertrouwenspartner Rechtstreeks in contact met de producent Transportcontrole Stockbeheer

N.V. Jacques Remy & Fils Rue des Forgerons, 102 6001 Marcinelle (Belgium)

Tel : +32 (0)71 44 60 00 Fax : +32 (0)71 47 16 36

www.jacquesremy.com

Verpak het met Sismatec

VERPAKKEN PORTIONEREN

BEREIDEN

VULLEN

SERVICE

DOSEREN

process & packaging solutions

Enkele referenties:

Topseal verpakkingen De topsealverpakkingen zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de schappen van de supermarkten. Dit is ook niet verwonderlijk als je kijkt naar de vele voordelen van dit type verpakking. De topsealverpakking is namelijk milieuvriendelijker (minder plastic), eenvoudig te bedrukken, efficiënter in de logistieke keten en zorgt uiteindelijk voor een betere presentatie in de winkel. Door de mogelijkheid tot verlenging van de houdbaarheid van het product werkt het ook nog eens omzet verhogend en wordt verspilling tegen gegaan. Onderzoek wijst uit dat 30 procent van het geproduceerde voedsel niet wordt geconsumeerd en ergens verloren gaat tussen de boer en de consument. Een juiste keuze voor de verpakking kan helpen om deze voedselverspilling deels tegen te gaan. Proseal Traysealers De Proseal traysealers bieden de oplossing om verpakkingen professioneel te topsealen en zijn in staat om 30 (semi-automatisch) tot 240 (volautomatisch) verpakkingen per minuut te sealen. Eenvoudige integratie in complete verpakkingslijnen is daarbij geen probleem. Naast de voordelen van de topsealverpakkingen, bieden ook de machines

milieuvriendelijke voordelen. Het geïntegreerde “eSEAL systeem” is mileuvriendelijk, gebruikt weinig lucht en is kostenbesparend. “Hotrod”, het efficiënte verwarmingssysteem in de mallen, zorgt voor een hogere output door een gereduceerde sealtijd. De steeds strengere milieueisen dwingt ons om ook te kijken naar alternatieven voor plastic, met als resultaat dat we tegenwoordig ook in staat zijn om verpakkingen van alternatieve materialen te sluiten. Denk hierbij aan karton, pulp, suikerriet en recyclebaar plastic. Tijdens de opkomende trend van deze topsealverpakkingen hebben wij al naar volle tevredenheid van onderstaande klanten diverse installaties mogen leveren. Tevreden klanten Fruitmasters, ASF Holland, Beekers Berries, The Grape Company Europe, ABB Trading en The Greenery zijn een aantal voorbeelden van tevreden klanten welke inmiddels beschikken over meerdere moderne traysealers van Proseal. De goede relatie en wisselwerking met onze klanten willen we graag behouden en verder uitbouwen. Dit dwingt ons om flexibel en innovatief te zijn en waar nodig mee te denken met de klant om zijn proces te optimaliseren.

Twentepoort Oost 8 7609 RG Almelo Nederland T + 31 (0)546 87 41 11 info@sismatec.nl

www.sismatec.nl

Ton Bouw van The Greenery:

“In goede én slechte tijden product afnemen betaalt zich nu uit” keer bij de start van het seizoen weer te krijgen, maar dat is niet gebeurd.”

PUNTPAPRIKA VALT OP Courgettes zijn een echte specialiteit van de AGF-importeur. Jaarrond zijn ze bij The Greenery/Hagé International verkrijgbaar, en niet alleen groene, maar ook gele en bolcourgettes, een specialty. “De prijzen zijn deze zomer al goed geweest. Tot nu toe kun je spreken van een redelijk normaal seizoen, al zijn de prijzen in september en oktober wel beduidend minder geweest ten opzichte van vorig jaar.” Datzelfde geldt ook voor komkommer, net als courgette een relatief korte teelt waarop telers hebben ingezet, omdat ze er in onzekere tijden meer flexibiliteit mee hopen te hebben. “Een grote areaalstijging zie ik ook hier niet, maar echt best is de start niet geweest.”

Het areaal paprika nam wel flink toe, met zo’n 10 tot 12 procent schat Ton voor Almería. “Het seizoen is redelijk normaal opgestart, dus zoals wel vaker ook met een mindere kwaliteit in het begin vanwege nog te warme nachten. Een paar goede koude nachten heeft een paprika wel nodig voor stevigheid en die waren er in het begin niet. Hierdoor liet de houdbaarheid soms nog wat te wensen over, maar inmiddels is dat probleem voorbij. De prijzen waren nog niet echt goed, maar dat is ook niet ongewoon zolang Nederland en Spanje allebei tegelijk aan de markt zijn. Nu Nederland van de markt is, liggen er extra kansen voor Spanje.”

Het vorige Spaanse kasgroenteseizoen was nog niet eens echt afgerond of telers, kopers en verkopers zaten alweer met elkaar om tafel voor het seizoen 2021/2022. Het is het resultaat van jaren vol onzekerheid vanwege Brexit, corona en daar bovenop ook nog eens aan alle kanten alsmaar verder oplopende kosten. Brexit is meegevallen, maar met de energiecrisis kwam er dit najaar een nieuwe zorg bij. Nóg een extra factor die van invloed kan zijn op het importseizoen dat bovendien altijd ook nog sterk van weersinvloeden afhankelijk is. Ton Bouw van The Greenery laat er begin november zijn licht over schijnen.

p dat moment is het seizoen al twee maanden bezig. Door de bank genomen is Spanje het seizoen toch weer vroeger begonnen, zoals de afgelopen jaren steevast het geval lijkt te zijn. Het roept de vraag op of Spanje daarmee ook (nog) beter heeft kunnen profiteren van een sneller teruglopende aanvoer van telers in Noordwest-Europa als gevolg van de energiecrisis. Ton ziet dat niet direct. “Er

is, zeker in courgettes, in Almería eerder gestart, twee weken eerder zelfs, maar dat staat eigenlijk los van de situatie in Nederland. Daar kijken telers in Almería niet naar, los van het feit dat de energiecrisis voor hen niet te voorspellen viel. De vroege start is veel meer het gevolg van goede prijzen vorig seizoen in september en oktober. Die prijzen hoopten telers deze

Opvallend dit jaar is dat naast blokpaprika’s er ook flink wat extra puntpaprika is gezet, Ton schat zo’n 15 procent meer dan vorig jaar. “Deze teelt zit echt in de lift. Van een specialty kun je allang niet meer spreken.” Het areaal aubergine is gegroeid, maar niet te geweldig, net als de prijzen in de start van het seizoen. “Toen Nederland even twee weken minder product had, kon Spanje meeliften op hogere prijzen, maar dat is ook alweer genormaliseerd. De kentering zal nu gaan komen, nu Nederland van de markt is, al is aubergine er bij de start al met al nog vrij goed uitgekomen.”

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

SNELLER MINDER COURGETTES Extreem slecht weer is Zuid-Spanje tot begin november bespaard gebleven. Toch lopen telers al tegen de nodige problemen aan. Vooral in courgette en komkommer, ziet Ton. “In courgette hebben telers, onder meer in de regio Níjar waar veel courgettes geteeld worden, veel last van virusproblemen. In komkommer zie je het onder meer veel in de regio Motril. Het is al jaren een probleem, maar dit jaar lijkt het nog wel erger, mede ook vanwege de relatief hoge temperaturen in september en oktober. Er zijn al telers die de planten er vroeger uit hebben moeten trekken. De verwachting is hierdoor dat voor courgettes de traditionele moeilijke periode qua beschikbaarheid dit seizoen vroeger komt te liggen. In plaats van minder beschikbaarheid vanaf eind december tot half februari zou dat nu weleens al in november en december kunnen gaan spelen. Deels door het virus, maar ook vanwege de vroege start van het seizoen. Omdat het een korte, snelle teelt is, loopt de teelt ook sneller af nu. Zeker nu (in week 45, red.) al meerdere nachten met temperaturen van drie à vier graden Celsius echt koud waren. Dan staat de plant gewoon stil.” Echte alternatieven in courgette zijn er niet zomaar voorhanden. “Je hebt niet echt concurrerende teeltlanden die dan instappen in deze tijd van het jaar. Ook Italië niet, omdat zij hun eigen productie grotendeels voor afzet in eigen land gebruiken. Je ziet dat Italië ook gewoon in Spanje koopt. Marokko start ondertussen nu ook op met courgettes, maar zij kunnen kwalitatief nog niet op tegen Spanje.”

ruproef

(NIEUWE) KANS VOOR SPAANSE KOMKOMMER Waar courgettes ’s winters maar weinig elders te krijgen zijn, ligt dat in tomaat en inmiddels ook in komkommer anders. Telers in vooral Nederland, maar ook in andere Noordwest-Europese landen heb-

ben geïnvesteerd in belichting. In tomaat al geen noviteit meer, maar in komkommer nog wel. “Als je mij vier maanden terug gevraagd had wat dat zou betekenen voor telers in Spanje, had ik gezegd dat Nederlandse supermarkten veel meer voor belichte komkommers gaan kiezen. Nu de energieprijzen vrij plotseling zo zijn gestegen denk ik echter dat die omslag misschien toch niet zo abrupt gemaakt kan worden. Supermarkten zien dat lokale productie niet altijd betrouwbaarder is nu er telers zijn die deze winter toch niet telen. Ik verwacht in de toekomst dat er daarom toch meer voor risicospreiding gekozen gaat worden en daar kan Spanje van profiteren. Niet in tomaat, maar zeker wel in komkommer, al blijft het nog wel afwachten. Voor dit seizoen zijn er partijen die, nu er minder belichte komkommers zijn, alsnog naar Spanje zullen komen.” VROEGER OM TAFEL De term risicospreiding is gevallen. Het is zeker geen nieuwe term, maar in het licht van de actualiteit de afgelopen jaren is iedereen (opnieuw) van het belang van het goed afdekken van risico’s doordrongen. “Ik merk dat er veel vroeger afspraken worden gemaakt. Waar dat normaal in mei of juni gebeurde, gebeurde het dit jaar al in april. De afspraken voor de programma’s worden eerder gemaakt. Ik zie dat wel als een corona-effect, net als de toegenomen focus op supermarkten. Je ziet de horeca, ook in Spanje, wel opkrabbelen, maar toch zoekt men nu meer vastigheid. Mensen hebben gezien wat er met de prijzen gebeurt als je niets vastlegt en dan plotseling met een gigantische vraag geconfronteerd wordt. Dan betaal je de hoofdprijs, als je überhaupt aan product kunt komen. Iedereen kent de beelden van lege schappen nog.” Andersom zoekt ook de teler vastigheid. “Alle materialen worden duurder, kunstmest dertig procent, energie tweehonderd

procent zelfs. Qua verbruik zijn de meeste kassen in Spanje onvergelijkbaar met Nederland, maar ook de machines in de loods en de koeling slurpen elektriciteit. Daar kan zelfs zonne-energie niet altijd tegenop.” Juist in tijden van extremen betalen de investeringen die gedaan zijn in een goede onderlinge relatie zich uit, merkt Ton. “In ons geval investeringen die al dertig, veertig jaar geleden gestart zijn, toen wij pionierden met import uit Spanje. Door in goede én in slechte tijden product af te nemen bouw je vertrouwen op en dat betaalt zich in crisistijden uit.” NAAKTE KOMKOMMERS Met het nog vroeger maken van afspraken en het invullen van programma’s moeten de Spaanse telers rekening houden. Maar kunnen zij dat wel, als ze toch ook elk jaar lijken te reageren op successen uit voorgaande jaren, zoals dit jaar nog met courgettes? “Ja, je maakt geen afspraken zonder de teler. De teler zet ook niet zomaar iets, net al dat het op de bonnefooi handel naar Nederland sturen ondertussen steeds minder voorkomt. Wel heeft de teler altijd een stukje vrije ruimte als buffer om klappen op te vangen. Maar dat betekent alsnog niet dat wanneer je pas in september of oktober, last minute, met de vraag naar product aanklopt, dat product ook nog te krijgen is. Of het is er wel, maar niet meer voor de gewenste prijs of conform de specificaties die jouw klant wil.” Die specificaties, die zijn steeds belangrijker aan het worden, merkt Ton. “Vanuit de hoek van de grote Duitse supermarkten merk je bijvoorbeeld dat daar nu definitief ook ‘s winters wordt gekozen voor naakte komkommers, zonder plastic seal.” SERIEUZE MACHINES Bij het verwerken van een product, met of zonder verpakking, komt ondertussen, ook in Spanje, steeds meer automatisering kijken. Het viel Ton dit jaar bij een bezoek écht op. Een belangrijke oorzaak zijn de

Mediterranee Expeditie B.V.

Transportdiensten Zuid-Europa

Tel. 0252 - 629191 | E-mail: info@medi-expeditie.nl | WWW.MEDI-EXPEDITIE.NL

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

gestegen minimumlonen. “Waar je bijvoorbeeld eerst een tiental mensen of zelfs meer bezig zag in het verpakkingsproces van een courgette, zie je dat dat aantal met gebruik van machines flink omlaag kan. Mensen worden schaarser, willen ook soms met de toegenomen rechten die ze hebben niet meer in de kassen of in de magazijnen werken en hierdoor komen machines in beeld. En serieuze machines, hè, machines die je ook in Nederland niet zomaar overal tegenkomt. Zulke machines maken het inmiddels mogelijk om conform alle specificaties op verpakkingsgebied te werken. Ook in verband met de toename van online bestellingen een vereiste.” Een andere maatregel op arbeidsgebied is het inperken van de maximum arbeidsduur. “Nu die grens dichtbij de veertig uur per week ligt, zie je dat in de magazijnen er al meer in ploegendiensten wordt gewerkt om de verloren flexibiliteit op te vangen.”

MAROKKAANSE CONCURRENTIE Bij concurrent Marokko speelt die arbeid nog minder. Het kostenplaatje is er anders. Dat steekt, zeker in Spanje, dat in een flinke concurrentiestrijd met het Noord-Afrikaanse land verwikkeld is als het over kasgroenteteelt gaat. Bekend is de gesta-

ge daling van het Spaanse areaal tomaat en ondertussen de groei van de tomatenteelt in Marokko, maar stilaan groeit ook de teelt van andere kasgroenten. “In aantallen stelt het los van tomaat nog altijd niet zoveel voor, maar er is wel groei. Courgettes uit Marokko heb je al een tijdje en concurreren met Spanje doen ze ook, maar aan de beschikbaarheid, kwaliteit en de volumes van Spanje kan men nog lang niet tippen. Komkommers heb je ook wel, maar die gaan niet naar de Noordwest-Europese markt. Paprika was ook nooit zoveel, maar hier zie je wel wat ontstaan. Onder meer telers uit Spanje en ook uit Israël zijn begonnen met het opzetten van paprikateelten, maar het grote voordeel van goedkope arbeid zoals in tomaat en in mindere mate ook courgette, speelt in paprika minder.”

overstromingen in onder meer Duitsland en Zuid-Limburg, waarbij veel courgettes verloren gingen. Automatisch wordt dan naar product in Spanje gezocht, bijvoorbeeld naar onze jaarrond courgettes. Ik ben er dan ook van overtuigd dat wanneer Spanje laat zien wat ze kan, en dat is met bijvoorbeeld mechanisering steeds meer, dat klanten ook terug zullen komen. Misschien niet volledig, maar als aanvulling op lokaal product zeker. Ondertussen zoekt Spanje zelf ook steeds beter haar eigen weg, vergis je niet. Waar men pakweg tot tien, vijftien jaar terug sterk op Nederland leunde, is die afhankelijkheid minder aan het worden. De goede relaties met Spanje blijven echter en die zijn het belangrijkst, zo zie je in deze tijden maar weer.” (TT)  t.bouw@thegreenery.com

Met dat lange seizoen en gunstige klimaat met volop zon blijft Spanje, met of zonder groei in Marokko en met of zonder toenemende belichting in Noordwest-Europese kassen, een speler van formaat. “Als er tekorten zijn, dan zul je mensen altijd naar Spanje zien kijken. Dat zie je ook nu weer, nu er problemen in de belichte teelten zijn, maar ook deze zomer met de

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

AM Fresh heeft meer dan 85 jaar ervaring, is aanwezig in meer dan 50 landen en telt 5.700 medewerkers. Binnen hun verticaal geïntegreerde model voeren ze variëteitsinnovatie en -ontwikkeling uit door middel van toegepaste biotechnologie. Het bedrijf ontwikkelt nieuwe rassen door middel van natuurlijke hybridisatie, het resultaat van hun eigen rassenontwikkelingsprogramma’s voor citrusvruchten, granaatappels en exotisch fruit (Genesis Innovation Group) en druiven (SNFL, Special New Fruit Licensing) en heeft al meer dan 100 IP-beschermde rassen. Het bedrijf voert uitgebreide landbouw en commercialisering van verse producten uit om consumenten en retailers over de hele wereld te bedienen.

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Naar verwachting voldoende aanbod Spaans product ondanks weersinvloeden Als één van ’s werelds grootste exporteurs van groenten en fruit, voerde Spanje in 2020 12,8 miljoen ton verse groenten en fruit uit. Geen record waar het volume betreft – in 2020 werd er 4 procent minder geëxporteerd dan in 2019 – wel een record als het over waarde gaat: met 14,7 miljard euro was dit 8 procent meer dan in het voorgaande jaar. Vooral sterk in citrus, wordt de Spaanse export lijst aangevoerd door sinaasappelen, 13 procent van de uitvoer en mandarijnen, goed voor 10 procent. Gevolgd door paprika en watermeloen die elk 7 procent van het exportvolume voor hun rekeningen nemen. Citroenen, goed voor 6 procent van het exportvolume, maken de top vijf compleet. Het overgrote deel, in 2020 85 procent, van deze groenten en fruit vindt zijn weg naar de Europese consument. Grootste afnemers zijn Duitsland en Frankrijk, goed voor respectievelijk 27 procent en 18 procent van het Spaanse exportvolume. Het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn beide goed

voor 12 procent en 8 procent van de verse groenten en fruit uit het Mediterrane land. Italië is met een afname van 6 procent de vijfde grootste handelspartner. België nam in 2020 twee procent van het exportvolume af en noteerde daarmee een groei van drie procent ten opzichte van het voorgaande jaar.

IMPORT Nederland importeerde in 2020 974.000 ton verse groenten en fruit uit Spanje, 7 procent minder dan in 2017. De terugval in Spaanse import, in Nederland groter dan de gemiddelde volumeafname van vier procent, komt vooral voor rekening van sinaasappelen. In 2020 kwamen er 10 procent minder Spaanse sinaasappelen naar Nederland. Ook tomaten kwamen er minder: -22 procent. Naast de export van Spanje naar Nederland is ook de Nederlandse uitvoer naar Spanje opmerkelijk. In 2020 groeide de Nederlandse uitvoer met 17 procent naar bijna 200.000 ton. Opval-

lend genoeg is de sinaasappel daarbij het belangrijkste product. Meer dan 20.000 ton Zuid-Afrikaanse sinaasappelen vonden via Nederland hun weg naar Spanje.

NIEUW SEIZOEN Inmiddels liggen de mandarijnen van Spaanse oogst weer in de Nederlandse en Belgische schappen en worden ook andere Spaanse producten binnenkort verwacht. PRIMEUR sprak met verschillende exporteurs en importeurs van Spaans product. Wat verwachten zij van het nieuwe seizoen? Duidelijk is dat de weersinvloeden merkbaar zijn bij de maten en beschikbaarheid van mandarijnen, kwaliteit aan belang wint en de kosten ook in Spanje toenemen waardoor naar verwachting de prijzen zullen stijgen.  Bron: fruitandvegetablefacts.com

FILÓSOFO

Sterk in betere merken 34

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

ELEFANT

Ronnie Moorman, Inkoper bij Willem Dijk AGF

“Voldoende Spaans product, prijsniveau gelijk aan vorig jaar”

“Er is meer dan voldoende aanvoer van Spaans citrus bij onze afladers,” zegt Ronnie Moorman, Inkoper bij Willem Dijk AGF, dat zich vanuit Enschede richt op de im- en export van aardappelen, groenten en fruit. Hoewel hij niet uitsluit dat later in het seizoen de prijzen de matige beschikbaarheid van grotere maten citrus zullen weerspiegelen, ziet Ronnie eind oktober dat het prijsniveau vrijwel gelijk is aan dat van vorig jaar.

“W

e doen iets meer, maar prijstech- onder het merkt Filosofo brengt, door de nisch ligt het op hetzelfde niveau.” goede smaak, kleur en prijs, goed worden Ook voor de rest van het seizoen verwacht opgenomen door de markt. hij geen gekke dingen: “In december is er vaker wat minder citrus beschikbaar, dat KWALITEIT EN CONTINUÏTEIT zal mogelijk dit jaar ook zo zijn, maar ik Waar er zo’n vijf jaar geleden nog haast verwacht bij onze afladers een normaal geen overzees citrus van clubrassen, zoals jaar. We komen niet zonder te zitten.” Orri of Tango/Tangold, op de markt was, is het nu in groten getale beschikbaar, geeft OMSCHAKELING Ronnie aan. Geen goed teken, denkt hij. Toen Willem Dijk begin oktober de eer- “Waar Orri-mandarijnen normaal aan het ste Spaanse Iwasaki mandarijnen op de eind van het seizoen uit Spanje of Israël markt bracht, was de markt nog vol met rond de 24 euro per doos kosten, waren overzeese mandarijnen, geeft Ronnie ze vorig seizoen voor 10 tot 12 euro per aan. Daardoor was er weinig vraag vanuit doos beschikbaar. Het exclusieve van een Duitsland, waar de groothandel veel afzet. citrus-clubras is achterhaald. Het was Vanuit Nederland was er wel vraag en met afgelopen seizoen overal te koop.” De de komst van de Spaanse Okitsu manda- inkoper ziet dat citrus-brands daarenrijnen, merkt hij dat de omschakeling naar tegen in opkomst zijn en hecht daar zelf Spaans fruit echt is begonnen. “De markt ook meer waarde aan. “Als afladers citrus van het overzeese citrus wordt eind okto- beter selecteren en daar een naam aan ber goedkoper en links en rechts komen geven, kun je je onderscheiden. Je onderer in de kleinere maten wat overschot- scheidt je niet meer met alleen een clubras ten.” Daarnaast constateert Ronnie dat als Orri of Tango.” Ronnie ziet kwaliteit de Marisol clementines, die Willem Dijk als het onderscheidende aspect in citrus.

“Kwaliteit en continuïteit zijn het allerbelangrijkste in een brand waar de klant vertrouwen in heeft. Dan is de prijs niet van belang.” Zo zorgt Willem Dijk zelf met de Spaanse afladers het hele seizoen voor sinaasappelen, onder het merk Elefant, en mandarijnen, onder het merk Filosofo, van standvastige kwaliteit. De groothandelaar hecht er dan ook veel belang aan om goede contacten te onderhouden met hun vaste afladers en goed te plannen. “Deze merken vinden vooral hun weg naar de speciaalzaken,” laat Ronnie weten. STIJGEN Ondanks de stijgende kosten in Spanje, komt Marokko - naast de producten die Willem Dijk daar normaal al afneemt - niet extra in beeld om Spaans product te vervangen. Ronnie geeft aan dat de klanten in het oosten des lands en ook in Duitsland een voorkeur hebben voor Spaans product. Desondanks worden de stijgende kosten wel gevoeld. “Allereerst merken we de stijgende brandstofkosten. En ook in Spanje is het vinden van personeel een probleem. Er wordt iets meer voor betaald waardoor de kosten omhoog gaan.” Hoewel hij verwacht dat de prijzen uiteindelijk zullen stijgen, wil Ronnie niet op de zaken vooruit lopen, omdat de situatie ook weer snel kan veranderen. “Het speelt wel, maar voorlopig nog op afstand.” (MW)  Ronnie@willemdijk.nl

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

John Gybels, junior CEO van Euro Gijbels:

“Normaal aanbod Spaans product verwacht” Euro Gijbels ziet dat de vraag naar krulpeterselie steeds minder wordt en de vraag naar platte peterselie steeds meer

“Ik verwacht een beter seizoen dan vorig jaar,” zegt John Gybels, junior CEO van Euro Gijbels, dat actief is in de teelt van groenten en fruit in België en in Catalonië en de vermarkting ervan. John geeft aan dat hij, na de grote vraag in het eerste jaar van de coronaperikelen, in het tweede Covid-jaar te maken heeft gehad met vraaguitval. Doordat de pandemie in de landen waar Euro Gijbels haar producten afzet redelijk onder controle lijkt, verwacht hij dat de vraag ook weer naar het oude niveau zal terugkeren. van Spaans product voorQuazietaanbod hij een normaal seizoen, omdat

CLEMENTINES Euro Gijbels, dat zich vooral richt op peterer naar zijn idee door de Spaanse telers selie, bloemkool, selderij, venkel, andijvie, voorzichtig wordt aangeplant. John vindt clementines en sinaasappelen, is eind het eind oktober nog te vroeg in het sei- oktober bezig met de oogst van de Oronuzoen om een inschatting te kunnen maken les. John stelt vast dat het Clementine-aanDe eerste Spaanse bloemkolen worden eind wat dat met de prijzen gaat doen. “Ik zou al bod dit jaar achter zal blijven. “Qua Clenovember verwacht, geeft John Gijbels aan content zijn als de vraag naar boven gaat.” mentines is er dit jaar minder beschikbaar, Wel acht John het mogelijk dat door de dus die prijs zie je hard stijgen. Door hagel- elk jaar meer en meer geteisterd door een regenval bij de aanplant van de gewassen, buien is er veel schade aan de Clementi- bladluis, die een zwarte waas op de bovenhet seizoen wat later van start kan gaan. nes, verder zijn er dit seizoen ook gewoon kant van de vrucht achterlaat. “We hebben Al voorziet hij dat het ook mogelijk is dat minder vruchten per boom ten opzichte meer uitval hierdoor. De luis verspreidt gunstige weersomstandigheden in de van vorig jaar, waardoor de prijs hoger zich heel gemakkelijk, we moeten dat heel weken voor de oogst ervoor zorgen dat die zou moeten liggen ten opzichte van vorig goed opvolgen.” Voorlopig houdt de luis achterstand weer wordt ingehaald. jaar.” Daarnaast worden de Clemenules vooral huis in het zuiden, maar maakt zijn

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Appeltjes van oranje uit Spanje. John Gijbels met speciale gast

Euro Gijbels geeft aan dat Clementines veel hagelschade hebben opgelopen

Vanaf januari gaat Euro Gijbels een nieuw ras Clementines testen

opmars naar het noorden. Vanaf januari te nemen om langer door te gaan met hun gaat Euro Gijbels een nieuw ras Clemen- bloemkoolteelt. “Het lijkt wel of ze ieder tines testen. “Tussen de Clemenules en de jaar wat langer doorgaan.” Daarnaast Nardorcott’s zit een gat. Dit willen we kun- teelt Euro Gijbels veel peterselie, zowel de nen opvangen met deze variëteit. We wil- platte als de krullende variant. John geeft len in die paar weken geen klanten verlie- aan dat voorheen er meer vraag was naar zen met Clementines die niet goed pellen krulpeterselie dan naar platte peterselie. of pitten bevatten. Deze nieuwe variëteit “Nu is dat andersom. De markt voor krulis veelbelovend en superzoet.” peterselie is aan het uitdoven. We merken dat er elk jaar meer vraag is naar platte ZACHTE WINTERS peterselie.” De eerste Spaanse bloemkolen worden eind november verwacht. John ziet dat op KRAPTE dat gebied de concurrentie vanuit België “Ook in Spanje is de krapte op de arbeidstoeneemt. Door de relatief zachte winters markt voelbaar,” geeft John aan. Zo ziet hij van de afgelopen jaren merkt de hande- dat de automatisering een vlucht neemt laar dat Belgische telers het risico durven om minder arbeidskrachten in te hoeven

Selderij is een van de gewassen die Euro Gijbels in Spanje teelt

zetten. Hoewel het lukt om in de arbeidsbehoefte te voorzien, vraagt het steeds meer van zijn aandacht. “Elk jaar is het moeilijker en moeilijker om de arbeid te plannen. Je moet steeds verder vooruit plannen om het geregeld te krijgen.” Daarnaast ervaart hij dat er druk op de prijzen komt vanwege de stijgende grondstofprijzen zoals bijvoorbeeld hout of diesel. “Ik hoop dat de prijs van groenten en fruit zullen volgen, want iedereen heeft dit aan de hand.” (MW)  john.gijbels@eurogijbels.be

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Wilko van der Zwaard, Wilkofruit:

“Kleinere maten citrus bij voldoende beschikbaarheid” Vanaf Noord-Spanje tot aan Murcia heeft Wilko van der Zwaard - eigenaar van Wilkofruit dat zich vanuit Breda richt op de im- en export van fruit - tijdens zijn reis naar Spanje vast kunnen stellen dat de warme en droge zomer invloed heeft gehad op de maten van het citrus. Dat geldt onder andere voor de Navelina’s, die voldoende beschikbaar zijn, maar waarvan Wilko half oktober ziet dat de vruchten aan het begin van het seizoen iets kleiner zijn dan andere jaren.

en paar forse regenbuien kunnen daar overigens later in het seizoen weer verandering in brengen. Ook de Clementines die Wilkofruit onder het Gaudias-merk op de markt brengt, zijn wat kleiner, al laat Wilko weten dat ze van goede kwaliteit, met een hoog zoetgehalte zijn. “Van de dikke maten is er minder beschikbaar en daardoor ligt de prijs wat hoger dan in andere jaren.”

der verwacht wordt.” Daarbij constateert de handelaar dat telers met een jonge aanplant kaki’s melden dat ze rond de 10 procent minder oogst hebben. “Uiteindelijk zullen we eind december weten hoe groot de kaki-oogst is.” Wilkofruit ziet dat het aanbod van citroenen – de eerste Primofiori-citroenen zijn op de markt – wat minder is dan gebruikelijk. Toch levert dit weinig marktkansen op, omdat er nog volop citroenen uit Argentinië en Zuid-Afrika op de Nederlandse markt zijn. “Doordat de markt niet leeg is, kunnen de prijzen moeilijk optrekken.”

MINDER Een ander verhaal zijn de Clemenules waarvan de oogst naar verwachting 40 procent lager zal liggen dan in het voorgaande jaar. “De van oorsprong uit DIVERSIFICATIE Zuid-Afrika afkomstige ziekte Housii Wilko merkt op dat er voor de Spaanse heeft naast de Clemenules in de regio van teler aan de traditionele mandarijnen Castellon, ook een stuk van de oogst van onder druk van de retail steeds minder de kaki’s in de streek van Carlet aangetast te verdienen valt. Het is de reden dat er waardoor er daar rond de 30 procent min- wordt ingezet op nieuwe rassen en andere

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

producten. Naast de mandarijnvariëtei- maar het is mooi om van oktober tot april ten Orri en Nadorcott, die steeds beken- een grapefruit uit Spanje te hebben. Dan der worden, constateert Wilko dat het ras kun je daarna gelijk beginnen met grapeLeanri in toenemende mate wordt aange- fruit uit Zuid-Afrika.” plant. Ook het avocado- en mango-areaal wordt uitgebreid. Daarnaast stelt hij vast KOSTEN dat er veel meer limes in Spanje worden Waar Nederland onlangs werd opgeaangeplant, waarvan hij trouwens niet schrikt door fors stijgende gasprijzen, verwacht dat dit een groot exportpro- spelen de toenemende energiekosten in duct wordt. “Gedurende het jaar zijn er Spanje evenzeer een rol, laat Wilko weten. voldoende limes uit Mexico en Brazilië Het zijn overigens niet alleen de energiebeschikbaar.” Wilko voorziet voor de afzet kosten die stijgen, maar ook de brandstof-, van de Spaanse limes vooral mogelijk- arbeids- en verpakkingskosten. “Dat is een heden bij lokale supermarkten die een feit en daardoor zullen de producten dit voorkeur hebben voor Spaans product of jaar duurder zijn.” Daarnaast observeert voor export als de prijzen voor limes van de AGF-handelaar dat het, vanwege de andere origines erg hoog zijn. Veel opti- onzekerheid rondom grondstoffen en de mistischer is hij over de grapefruit die in prijzen ervan, lastiger is om afspraken op toenemende mate in Spanje wordt aange- lange termijn te maken. Zo houdt zijn verplant. “Ook grapefruit is een bijproduct, pakkingsleverancier er bijvoorbeeld reke-

ning mee dat niet aan alle behoeften aan verpakkingsmateriaal van de bestaande klanten voldaan kan worden. “In Spanje is er nu wat minder product, maar in principe genoeg doordat er ook in de minder traditionele gebieden in Spanje veel wordt aangeplant. Maar als door ontwikkelingen van kosten het product zo duur wordt, zal het minder verkocht gaan worden. Importeurs wijken dan uit naar alternatieve producten of alternatieve landen.” Daarbij komt bijvoorbeeld Marokko in beeld, van waar Wilkofruit steeds meer importeert. Maar ook daar spelen de stijgende kosten een rol. “Het product is er goedkoper, maar de transportkosten zijn er ook toegenomen net als de verpakkingskosten die wereldwijd stijgen.” (MW)  Wilko@wilkofruit.com

Spaanse teler verwikkeld in juridische strijd met Marokkaanse koning over mandarijnen

en Spaanse teler is verwikkeld in een juridische strijd over de teelt van een "Nadorcott", een soort mandarijn die is ontwikkeld door het Nationaal Instituut voor Landbouwkundig Onderzoek van Marokko. Het octrooi behoort toe aan de Alaouite-dynastie.

De teler begon het fruit in 2006 te telen en werd vijf jaar later voor de rechter gedaagd. De zaak sleepte zich voor de handelsrechtbank, de voorlopige rechtbank van Murcia en het hooggerechtshof. Jose Canovas Pardo plantte ongeveer 4.400 bomen op zijn land en kreeg al na enkele maanden

van Geslive, het bedrijf dat de rechten op de "Nadorcott" in Spanje en Portugal beheert, een bevel om te stoppen met de teelt van dit fruit.

De eis duurde tot 2011, toen een hoorzitting bij de handelsrechtbank werd aangevraagd, waarin niet alleen werd geëist dat de teler de teelt zou staken, maar ook dat zijn bomen zouden worden vernietigd, naast een financiële vergoeding.

dat de termijn voor het indienen van een klacht drie jaar bedroeg vanaf het moment dat bescherming was verleend. De zaak is inmiddels terugverwe-

zen naar het Hooggerechtshof om te bepalen wanneer CVVP op de hoogte was van elk van de inbreuken van de citrusteler. 

Volgens express.co.uk verwierp de handelsrechtbank de zaak op grond van het feit dat de feiten volgens de Europese wetgeving verjaard waren en AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product Spanje: Export paprika's, tomaten en komkommers in seizoen 2020/21 160.000

140.000

120.000

TONNEN

100.000

80.000

60.000

40.000

20.000

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

Paprika's

27.954

22.740

31.664

63.776

96.669

107.224

125.850

129.353

104.293

56.037

44.129

37.650

Tomaten

18.436

19.645

19.930

32.616

76.615

103.025

89.541

114.459

89.755

55.395

36.195

25.337

Komkommers

17.903

13.162

34.270

75.328

111.687

113.191

91.636

87.965

55.872

32.533

26.408

20.479

Paprika's

Tomaten

Komkommers

Spaanse AGF-export stabiel, maar wel met plussen en minnen

Spanje: Europa’s groenten- en fruittuin Spanje is vooral in de wintermaanden belangrijk voor de voorziening van verse groenten en fruit in de EU-landen. Zo is in een aantal wintermaanden bijna tweederde van de import van sinaasappelen en mandarijnen in de EU27 uit Spanje afkomstig. Ook bij de grote groentenproducten is het aandeel van Spanje in de EU-landen in de winter groot: tomaten een kwart tot een derde en bij paprika’s en komkommers twee derde. Dergelijke percentages gelden in de wintermaanden ook voor aardbeien en sla.

Spanje importeert ook aardig wat verse groenten en fruit; dit jaar zal de import van vers fruit in de buurt van de 2 miljoen ton komen en die van verse groenten waarschijnlijk in de buurt van die van vorig jaar, nl. 0,67 miljoen ton, maar minder dan in 2019. BREED ASSORTIMENT Het exportassortiment van Spaanse groenten en fruit is heel breed. Het aantal afnemers is ook wel heel groot ondanks het grote aandeel van twee belangrijkste afnemers. Dit betekent dat plussen en minnen tegen elkaar weg kunnen vallen. De trend is wel stijgend.

panje is goed voor een jaarlijkse groen- ’S WERELDS GROOTSTE tenproductie (excl. industriegroenten) Spanje is ’s werelds belangrijkste exportvan meer dan 10 miljoen ton. Dat is 22% land van verse groenten en fruit. Dit jaar van de totale teelt in de EU27. In papri- zal de exportwaarde in z’n totaliteit waarka is dat zelfs de helft en in sla 40%. Van schijnlijk iets hoger uitvallen dan die in de al het fruit dat in de EU27 wordt geteeld beide voorgaande jaren en zal uitkomen (excl. industriefruit) wordt bijna een der- op ruim 15 miljard euro. Qua hoeveelheid Spanje leunt bij z’n export van verse de (ruim 11 miljoen ton) in Spanje geteeld. zal het ongeveer evenveel worden als in groenten en fruit zoals gezegd wel sterk Van sinaasappelen is dat ruim de helft en 2019 en 2020. De doorsnee prijs van het op Duitsland (aandeel 27%) en Frankrijk van mandarijnen zelfs 70%. Van de totale totale Spaanse exportpakket is daarmee (18%). Samen zijn deze twee landen goed Spaanse AGF-export gaat ruim 80% naar nog wat verder gestegen. voor 45% van het totaal. Duitsland is een EU27-landen. Van de groentenproductie heel stabiele afnemer. De laatste jaren (excl. industrieproduct) wordt circa de Fruit maakt bijna 60% van het totaal uit. is de export naar dat land gegroeid naar helft uitgevoerd en van al het in Spanje In totaal zal Spanje dit jaar iets meer fruit 3,56 miljoen ton in 2019 om in 2020 iets geteelde fruit gaat zelfs ca. twee derde de exporteren dan in 2020, maar wel minder te dalen naar 3,5 miljoen ton. Dit jaar zal grens over. dan in het recordjaar 2019. dat waarschijnlijk ietsje meer worden.

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Spanje: Export verse groenten in seizoen juli 2020 – juni 2021 ( in 1000 ton) Bron: Eurostat jul-sep 20 okt-dec 20 jan-mrt 21 apr-jun 21 SEIZOEN 20/21

Groenten totaal 1.988 1.646 1.988 1.229

Paprika’s

Tomaten

359 268 359 138

294 212 294 117

Komkom mers 235 300 235 79

jul-sep 20 okt-dec 20 jan-mrt 21 apr-jun 21

Sla, krop

Cour gettes

188 152 188 106

153 134 153 129

Bloemkl / Brocc 180 107 180 126

5.417

847

681

680

469

442

37% 30% 37% 23%

42% 32% 42% 16%

43% 31% 43% 17%

35% 44% 35% 12%

40% 32% 40% 23%

35% 30% 35% 29%

Uien

Sla ov.

63 80 63 63

122 95 122 74

41 43 41 35

55 60 55 36

427

314

311

172

168

42% 25% 42% 29%

20% 25% 20% 20%

39% 31% 39% 24%

24% 25% 24% 20%

33% 36% 33% 22%

Spanje: Export verse groenten en fruit naar land (in 1000 ton) Bron: Eurostat Totaal EU27 landen EU27 extra

2016

2017

2018

2019

2020

12.315 9.966 2.348

12.441 10.119 2.322

12.329 10.034 2.295

13.393 10.825 2.568

12.960 10.527 2.434

2021 R 13.000 10.700 2.300

Duitsland Frankrijk Ver Kon Nederland Italië Polen Portugal België Zweden Tsjechië Zwitserland Oostenrijk Denemarken Finland Noorwegen Slowakije Hongarije Ierland Marokko Roemenië Canada Saoedi Arabië Brazilië Litouwen Ver Arab Em Letland Kroatië Ver Staten Estland Slovenië Melia Bulgarije Samoa Andorra Oekraïne Griekenland

3.197 2.233 1.545 1.027 658 557 577 280 275 233 147 158 171 100 69 47 65 87 57 62 44 46 100 84 64 46 21 39 32 23 21 13 8 11 5 8

3.241 2.208 1.495 990 786 588 571 286 267 220 152 173 163 96 70 47 73 84 71 68 58 54 93 87 59 44 21 44 44 23 16 12 7 12 5 12

3.323 2.255 1.490 986 722 542 572 280 261 192 160 157 175 97 94 48 68 80 85 59 82 48 69 62 45 40 20 31 38 21 5 9 8 13 6 10

3.559 2.292 1.589 1.050 864 659 580 288 274 221 178 185 184 108 95 74 76 86 92 83 90 65 108 54 54 56 32 36 33 28 6 12 8 13 11 13

3.495 2.290 1.565 984 823 600 556 295 276 215 198 179 177 119 107 78 73 91 89 77 65 56 56 41 46 48 26 34 24 21 13 13 12 13 13 13

206

199

175

237

179

Overige

2020 jan-aug 8.745 7.128 1.617

2021 jan-aug 8.780 7.228 1.552

+/- in % 0% 1% -4%

3.535 2.330 1.555 955 711 662 594 290 290 245 183 183 172 122 111 101 100 99 94 68 66 53 49 42 41 38 31 26 25 22 16 15 14 12 11 11

2019 jan-aug 9.201 7.466 1.735 2.437 1.612 1.098 718 606 445 390 198 184 157 125 127 130 69 62 50 56 58 59 59 48 45 70 37 34 34 26 20 24 22 4 9 5 9 5 10

2.344 1.591 1.064 662 586 382 368 203 180 143 143 119 122 77 73 54 48 61 58 53 29 31 33 25 27 33 21 22 14 14 8 10 8 9 6 9

2.377 1.625 1.056 640 493 430 398 199 190 167 130 122 117 79 76 72 69 67 62 46 29 29 28 26 23 25 25 16 15 15 10 11 9 8 5 8

1% 2% -1% -3% -16% 13% 8% -2% 6% 17% -9% 3% -3% 2% 4% 34% 44% 10% 7% -13% 2% -7% -15% 4% -14% -24% 19% -28% 4% 6% 22% 15% 16% -10% -15% -12%

128

160

114

-31%

Knof look Auber gines

Frankrijk is eveneens een heel stabiele afnemer met zo’n 2,3 miljoen ton.

Het Verenigd Koninkrijk is de nummer drie afnemer van Spaanse verse groenten en fruit. Waarschijnlijk zal de export naar dat land dit jaar iets achterblijven bij die in de beide voorgaande jaren.

Nederland is de vierde afnemer van Spaanse verse groenten en fruit. De export zal dit jaar waarschijnlijk een paar procent achterblijven bij de 0,98 miljoen ton van vorig jaar en 1,05 miljoen ton van 2019. De export naar de nummer vijf Italië zal dit jaar flink achterblijven, maar die naar de nummer zes Polen zal juist veel groter uit gaan vallen. Verder zijn er onder het grote aantal afnemers diverse landen met dit jaar een plus dan wel een min.

MINDER SINAASAPPELEN MEER MANDARIJNEN Bij de grote exportproducten zijn er dit jaar wel wat schommelingen. Zo zal de export van Spaanse sinaasappelen op basis van cijfers t/m augustus dit jaar waarschijnlijk flink

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

achterblijven, maar die van mandarijnen en watermeloen, de nummers 2 en 3, zal waarschijnlijk groter worden.

Plussen voor 2021 liggen verder in het verschiet voor de export van sla, courgettes en bloemkool. Minnen zijn te verwachten voor tomaten en komkommers.

VEEL MINDER NAAR ITALIË Wat vooral in het oog springt is de forse daling van de export dit jaar naar Italië. In de eerste 8 maanden van 2021 kromp die met 16%. Vooral de export van Spaanse sinaasappelen naar Italië liet een zeer forse daling (-55%) zien, maar ook de export van mandarijnen, citroenen en tomaten kromp flink. Op jaarbasis wordt er dit jaar wellicht 100.000 ton minder aan Italië geleverd. NAAR NEDERLAND WAT MINDER, VOORAL SINAASAPPELEN - WEL MEER MANDARIJNEN Jaarlijks exporteert Spanje een kleine miljoen ton verse groenten en fruit naar Nederland. Dit jaar zal het waarschijnlijk wat minder worden dan in de voorgaande jaren. In de eerste 8 maanden van dit jaar is de export van sinaasappelen met 10% achtergebleven vergeleken met dezelfde periode van 2020. Toen was het ook al minder dan voorheen. De export van mandarijnen naar Nederland deed het in de eerste 8 maanden beter, maar het zwaartepunt van de mandarijnenexport valt in de maanden oktober-december. In de eerste 8 maanden van dit jaar bleef ook de export naar Nederland van paprika’s en komkommers flink achter bij vorig jaar. De export van tomaten liet een kleine plus zien. OOK IETS MINDER NAAR BELGIË De export naar België bleef in de eerste 8 maanden van dit jaar ook iets achter bij die in dezelfde periode van 2020. Over heel 2021 zal de Spaanse export van verse groenten en fruit waarschijnlijk uitkomen op ca. 290.000 ton. Sinaasap-

Spanje: Export verse groenten en fruit naar product (in 1000 ton) Bron: Eurostat Totaal Fruit totaal Groenten totaal Sinaasappelen Mandarijnen Watermeloenen Paprika’s Citroenen Tomaten Komkommers Sla, krop Courgettes Bloemkool/Brocc Meloenen Nectarines Perziken Sla, niet krop Uien, ex. plant. Aardbeien Druiven Kaki’s Knoflook Aubergines Peen Avocado’s Appelen ex. Ind Bananen Peren , ex. Ind. Pruimen Selderij (ex. knol) Abrikozen Koolrabi Grapefruits Frambozen Mango’s Blauwe bessen Pompoenen Zoete aardappelen Overige

12.960 7.480 5.480

2021 R 13.003 7.549 5.453

2020 jan-aug 8.745 5.113 3.632

2021 jan-aug 8.780 5.169 3.610

+/- in % 0% 1% -1%

1.644 1.353 844 853 734 734 706 461 427 398 436 329 328 308 356 291 196 212 190 173 136 141 136 94 107 90 82 96 76 65 59 60 41 42 50 712

1.537 1.444 901 851 728 674 670 476 454 437 407 328 323 319 305 312 213 174 166 168 148 140 100 111 107 105 103 92 77 72 62 59 54 47 44 795

1.166 553 793 554 508 502 371 300 279 286 386 280 284 205 247 285 71 38 132 105 120 99 88 62 60 57 63 93 61 43 42 29 40 25 25 493

1.077 606 848 552 503 454 347 312 301 318 359 279 279 214 205 307 80 26 112 101 131 98 60 76 59 70 81 89 62 49 44 28 53 29 21 551

-8% 10% 7% 0% -1% -10% -7% 4% 8% 11% -7% 0% -2% 4% -17% 8% 12% -30% -15% -4% 9% -1% -32% 22% 0% 21% 29% -4% 1% 13% 5% -4% 33% 16% -16% 12%

2016

2017

2018

2019

2020

12.315 7.219 5.095

12.441 7.528 4.914

12.329 7.166 5.164

13.393 7.937 5.456

1.560 1.479 715 702 545 911 631 457 326 370 443 415 406 295 355 314 150 195 163 152 136 94 131 90 94 109 63 79 70 56 38 34 20 36 25 657

1.618 1.367 742 688 687 810 629 493 320 361 441 471 463 274 335 304 145 215 166 145 111 108 125 96 121 99 88 89 66 60 46 42 27 34 37 616

1.528 1.368 856 746 599 814 648 509 365 404 406 359 385 296 353 283 171 172 151 155 100 109 113 105 95 73 97 109 63 47 51 70 35 46 41 608

1.783 1.400 921 835 736 775 708 472 414 391 451 434 404 294 413 300 158 215 184 160 116 120 120 99 130 95 78 94 73 72 70 47 46 36 49 699

Spanje: Export sinaasappelen (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra Duitsland Frankrijk Nederland Ver Kon Polen Italië België Zweden Portugal Canada Oostenrijk Zwitserland Tsjechië Noorwegen Denemarken Saoedi Arabië Finland Brazilië Kroatië Ver Arab Em Ierland Slovenië Slowakije China Overige

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

1.643.781 1.403.624 240.157

2021 R 1.540.000 1.305.000 235.000

2020 jan-aug 1.165.724 990.730 174.995

2021 jan-aug 1.077.465 910.952 166.513

+/- in % -8% -8% -5%

449.095 379.115 114.550 101.627 76.227 129.255 51.274 37.616 27.007 22.285 24.052 29.011 21.601 20.368 19.795 14.265 18.111 14.511 9.198 7.352 7.322 6.820 7.178 8.649 47.496

437.000 379.000 105.000 100.000 71.000 64.000 49.000 41.000 31.000 26.000 25.000 23.000 22.000 22.000 20.000 17.000 16.000 11.000 10.000 9.000 7.700 7.400 6.000 1.500 39.400

300.701 280.986 86.028 78.590 41.414 105.652 39.284 24.186 18.021 11.991 15.697 21.228 14.420 17.370 12.925 8.394 14.401 9.107 6.862 5.101 4.321 4.641 4.272 8.605 31.527

291.024 280.777 77.689 76.905 38.039 47.208 36.918 26.977 20.830 14.717 16.310 16.177 14.980 18.560 13.002 10.225 12.732 6.520 7.901 6.346 4.592 5.095 3.400 1.503 29.040

-3% 0% -10% -2% -8% -55% -6% 12% 16% 23% 4% -24% 4% 7% 1% 22% -12% -28% 15% 24% 6% 10% -20% -83% -8%

2017

2018

2019

2020

1.618.433 1.381.531 236.902

1.528.374 1.279.559 248.814

1.783.258 1.468.944 314.315

422.561 374.727 129.215 92.643 71.864 137.786 50.885 41.342 31.620 16.626 23.600 25.733 21.678 18.004 18.646 15.475 8.242 13.344 4.344 13.692 7.572 7.026 4.358 18.329 49.120

419.602 360.507 120.805 87.754 55.897 105.904 52.880 33.541 20.143 30.283 20.731 26.452 17.307 18.969 16.733 13.332 9.041 15.170 3.964 9.933 7.258 6.181 3.777 24.653 47.558

469.893 385.593 132.448 106.790 81.301 129.329 52.558 41.529 24.828 37.012 25.034 27.187 26.870 20.331 22.159 20.223 15.829 19.835 11.160 12.271 7.901 9.118 7.620 41.749 54.691

Spanje: Export mandarijnen (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra Duitsland Frankrijk Ver Kon Polen Nederland Italië België Zweden Tsjechië Oostenrijk Portugal Finland Zwitserland Denemarken Noorwegen Canada Slowakije Ierland Hongarije Letland Saoedi Arabië Estland Litouwen Brazilië Overige

2016

2017

2018

2019

2020

1.479.098 1.221.072 258.027

1.367.346 1.131.582 235.764

1.367.765 1.135.362 232.403

1.400.112 1.158.696 241.417

1.352.862 1.130.934 221.928

395.729 286.601 158.168 114.329 76.501 63.361 45.362 31.725 45.737 25.043 17.966 24.366 23.792 21.430 16.289 13.741 12.672 7.662 10.914 11.328 3.349 7.127 11.796 5.101 49.009

370.373 265.868 145.738 90.542 72.202 76.249 42.808 30.879 37.037 23.158 15.987 21.423 24.778 20.701 16.919 11.967 10.332 8.119 10.969 8.441 2.371 6.128 7.967 4.514 41.876

390.882 269.443 138.028 93.760 76.037 65.666 42.280 31.625 29.312 18.787 16.650 21.762 24.667 18.437 17.206 18.763 7.152 8.735 9.623 8.386 4.224 5.621 10.089 5.723 34.908

391.555 258.845 150.865 103.655 75.536 71.865 42.735 33.660 26.586 24.724 20.123 24.073 24.797 17.847 16.173 18.168 12.034 9.275 9.188 9.863 4.750 5.616 9.725 6.611 31.842

383.487 258.188 136.295 84.215 74.333 81.107 45.433 34.727 26.660 27.165 18.516 25.873 26.397 17.892 17.559 16.255 11.085 8.682 8.044 6.475 5.223 3.783 5.317 5.707 24.444

2020 jan-aug 552.958 451.539 101.419 149.940 112.512 72.841 29.634 29.257 47.735 18.070 7.586 10.228 9.557 6.200 8.417 9.817 3.882 2.644 3.680 4.137 3.077 3.657 1.297 2.120 744 1.506 3.900 10.521

2021 jan-aug 605.735 508.946 96.789

+/- in % 10% 13% -5%

174.558 122.319 67.245 41.411 31.695 31.288 19.394 9.168 13.708 12.212 13.067 10.404 8.239 4.943 2.640 4.047 6.779 4.351 3.720 1.725 2.911 1.650 1.753 3.868 12.641

16% 9% -8% 40% 8% -34% 7% 21% 34% 28% 111% 24% -16% 27% 0% 10% 64% 41% 2% 33% 37% 122% 16% -1% 20%

Spanje: Export watermeloenen (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra

2016

2017

2018

2019

2020 844.034 742.047 101.987

2021 R 901.000 788.000 113.000

2020 jan-aug 793.324 701.374 91.950

2021 jan-aug 848.363 745.956 102.408

+/- in % 7% 6% 11%

714.531 637.393 77.138

741.657 660.336 81.321

855.684 754.802 100.882

920.780 825.664 95.116

Duitsland Frankrijk Ver Kon Polen Nederland Zweden Tsjechië Portugal Oostenrijk Denemarken Finland Noorwegen Italië België Slowakije Overige

293.970 118.769 65.338 15.956 50.874 31.733 10.192 38.729 13.474 23.555 13.336 5.970 8.035 9.497 2.564 12.540

303.620 126.338 66.482 19.046 48.421 31.490 14.539 37.907 16.138 19.384 13.319 7.638 7.338 11.218 2.340 16.440

370.621 142.452 80.340 18.724 52.067 34.819 11.187 26.968 17.237 25.104 13.442 13.067 12.476 19.231 2.528 15.422

377.142 155.892 74.257 35.075 59.335 32.731 16.400 35.799 23.263 24.463 13.938 11.107 19.283 16.425 3.734 21.936

331.920 140.526 73.600 32.947 57.421 31.908 16.944 29.250 20.178 23.903 12.363 16.311 10.497 15.706 6.789 23.772

297.000 144.000 87.000 71.000 58.000 38.000 27.000 27.000 21.000 19.000 17.000 16.000 16.000 16.000 15.000 32.000

319.816 129.881 64.094 30.684 51.524 31.124 15.898 25.180 19.417 23.286 11.954 16.110 10.119 14.562 6.508 23.168

285.699 133.185 76.978 67.807 52.039 36.820 26.084 22.656 19.965 18.225 16.489 16.218 15.311 14.514 14.299 32.075

-11% 3% 20% 121% 1% 18% 64% -10% 3% -22% 38% 1% 51% 0% 120% 38%

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Spanje: Export paprika’s (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld

2016

2017

2018

2019

2020 852.914

2021 R 851.000

2020 jan-aug 553.581

2021 jan-aug 552.463

701.804

687.968

746.361

835.389

EU27 landen

615.120

600.926

657.063

715.742

EU27 extra

86.683

87.042

89.298

119.647

Duitsland

240.778

236.824

264.192

Frankrijk

102.038

94.072

103.771

Ver Kon

71.726

73.481

Nederland

75.880

Italië

55.693

Polen

722.151

710.000

469.719

460.093

-2%

130.763

141.000

83.862

92.371

10%

277.019

277.071

272.000

174.029

170.419

-2%

111.318

119.003

116.000

86.890

84.308

-3%

69.938

94.290

104.830

118.000

65.629

75.543

15%

74.036

72.881

82.264

84.490

77.000

51.523

46.185

-10%

52.531

56.709

65.538

63.409

62.000

42.361

41.463

-2%

33.251

33.903

42.931

46.631

46.657

45.000

30.510

29.586

-3%

Tsjechië

15.908

15.508

17.220

20.479

21.576

21.000

14.106

13.897

-1%

Portugal

18.027

17.476

15.979

18.020

16.635

18.000

12.009

13.184

10%

Zwitserland

+/- in % 0%

7.464

7.982

9.782

11.212

13.752

15.000

10.376

11.664

12%

Zweden

11.924

13.400

12.485

13.811

15.128

15.000

8.827

8.704

-1%

België

10.915

11.558

12.166

13.833

13.216

14.000

8.189

8.657

Oostenrijk

10.763

11.622

12.362

11.957

11.369

13.000

6.682

7.600

14%

Denemarken

10.175

8.831

10.332

12.145

11.771

12.000

7.650

7.768

Overige

37.263

36.745

45.613

56.872

54.008

53.000

34.801

33.485

-4%

2020 jan-aug 502.037 423.820 78.217

2021 jan-aug 453.520 393.262 60.258

+/- in % -10% -7% -23% 2% -7% -29% 3% -18% -28% -18% -13% -8% 9% -16% 5% -4% 11% -15% -6% -32% 20% -28% -7%

Spanje: Export tomaten (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra

2016

2017

2018

2019

2020

911.105 763.843 147.261

809.612 681.306 128.306

813.875 688.288 125.587

775.461 655.708 119.753

734.223 616.473 117.751

2021 R 674.000 579.000 95.000

Duitsland Frankrijk Ver Kon Nederland Polen Italië Portugal Zweden Tsjechië Denemarken Roemenië Zwitserland België Ierland Finland Hongarije Oostenrijk Noorwegen Litouwen Overige

240.510 129.797 137.967 113.127 62.753 32.482 28.381 23.672 23.252 11.908 16.848 5.295 15.410 6.207 8.516 8.780 11.843 772 9.073 24.514

213.013 111.795 118.630 101.878 53.082 38.083 26.112 21.037 17.893 11.300 13.805 5.813 13.657 6.831 7.253 9.565 9.804 1.353 9.028 19.677

196.132 127.158 112.141 102.903 63.035 33.287 29.794 18.865 18.982 12.494 13.188 7.084 11.376 6.858 6.820 9.750 8.433 3.914 7.720 23.943

182.080 114.583 103.941 85.653 66.303 43.214 25.607 18.567 16.702 12.485 18.387 8.363 9.756 8.172 7.341 8.045 8.702 4.140 6.591 26.826

185.620 112.562 98.274 70.840 63.081 34.223 21.861 17.543 15.331 11.274 13.535 10.714 9.570 8.327 8.672 7.895 7.880 4.814 7.143 25.063

189.000 106.000 75.000 73.000 53.000 26.000 18.000 16.000 14.000 12.000 12.000 11.000 9.200 9.100 7.600 7.500 5.700 5.600 5.400 18.900

125.031 78.097 64.761 43.144 43.465 23.288 18.759 11.982 11.157 7.585 10.416 7.781 6.947 5.323 5.757 5.906 5.926 2.949 5.254 18.510

127.737 72.414 46.304 44.586 35.500 16.719 15.445 10.484 10.314 8.285 8.787 8.140 6.679 5.924 4.873 5.527 4.031 3.542 3.797 14.432

2021 jan-aug 300.850

+/- in % 8%

Spanje: Export courgettes (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld

2016

2017

2018

2019

2020

325.710

320.250

364.576

413.568

427.226

2020 jan-aug 279.397

EU27 landen

281.609

278.102

318.663

362.880

370.225

241.723

265.713

10%

44.101

42.148

45.913

50.689

57.001

37.674

35.136

-7%

EU27 extra

Frankrijk

105.270

100.680

116.485

127.032

131.094

83.531

89.313

Duitsland

76.511

75.010

82.919

94.533

97.531

66.604

78.732

18%

Ver Kon

39.807

38.250

40.570

44.389

49.262

31.912

28.491

-11%

Nederland

36.990

37.809

41.018

47.528

44.543

29.411

29.552

Polen

10.849

10.990

14.300

16.571

18.867

12.987

15.343

18%

Italië

7.498

8.054

10.473

18.041

15.239

7.378

9.334

27%

België

9.618

9.731

10.611

12.106

14.196

8.978

8.441

-6%

13.141

13.109

14.916

15.222

15.210

9.704

7.929

-18%

Oostenrijk

2.258

3.459

3.875

6.493

6.642

4.173

5.157

24%

Zwitserland

3.475

3.171

4.042

4.897

6.008

4.499

5.389

20%

23.769

23.157

29.409

31.654

34.642

24.719

28.559

11%

Portugal

Overige

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Spanje: Export komkommers (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld

705.745

2020 jan-aug 371.269

2021 jan-aug 346.940

+/- in % -7%

2016

2017

2018

2019

2020

631.095

629.460

647.556

708.329

EU27 landen

537.749

534.299

545.581

594.059

590.843

306.626

286.470

-7%

EU27 extra

93.345

95.160

101.975

114.270

114.902

64.643

60.470

-6%

Duitsland

245.725

246.568

251.260

280.367

281.538

142.719

140.255

-2%

Ver Kon

85.195

86.473

89.383

100.448

102.515

57.061

52.649

-8%

Nederland

85.406

74.089

73.194

76.925

74.000

33.373

26.614

-20%

Frankrijk

52.542

50.375

56.320

58.676

56.528

30.649

30.295

-1%

Tsjechië

29.463

32.816

30.574

34.817

36.240

22.507

20.053

-11%

Polen

32.602

32.765

35.334

35.607

33.200

16.927

12.634

-25%

Zweden

20.971

22.261

21.336

23.891

27.301

13.101

11.449

-13%

Denemarken

13.908

14.767

16.257

16.265

17.224

9.205

8.758

-5%

Oostenrijk

9.926

11.033

11.466

12.441

11.786

6.095

5.083

-17%

Italië

9.991

9.522

11.753

12.784

11.896

8.129

6.539

-20%

Hongarije

5.883

7.844

6.640

7.675

8.655

4.789

5.702

19%

Zwitserland

4.141

4.390

5.630

6.542

8.043

5.233

5.941

14%

Slowakije

4.152

5.545

7.124

7.355

7.468

4.710

5.318

13%

België

5.823

5.496

6.078

7.481

8.370

3.985

3.416

-14%

25.369

25.516

25.208

27.056

20.981

12.787

12.234

-4%

2021 jan-aug 311.815

+/- in % 4%

Overige

Spanje: Export kropsla (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld

2016

2017

2018

2019

2020

456.835

493.201

508.708

471.937

460.524

2020 jan-aug 299.726

EU27 landen

341.481

384.900

388.130

356.171

350.921

227.635

235.422

EU27 extra

115.353

108.301

120.577

115.766

109.603

72.091

76.393

Duitsland

120.877

134.982

134.540

111.632

112.205

73.357

76.894

Ver Kon

86.664

82.762

92.006

86.202

82.565

52.765

57.565

Frankrijk

54.386

79.840

68.706

54.942

54.749

36.144

38.008

Italië

32.249

35.836

38.574

42.599

46.791

29.166

29.816

Nederland

39.246

40.106

41.667

43.528

40.446

26.500

26.585

Polen

20.171

19.452

22.547

21.232

17.402

11.384

13.059

15%

Zweden

22.346

22.900

22.686

19.383

18.658

11.889

11.625

-2%

Tsjechië

9.229

10.480

10.622

11.539

10.665

6.867

7.210

Oostenrijk

5.968

5.291

7.732

9.087

8.810

5.704

5.745

Saoedi Arabië

8.463

8.859

8.469

9.826

8.859

6.405

6.340

-1%

Zwitserland

8.523

6.668

7.928

8.556

8.377

5.890

6.055

Denemarken

8.954

8.631

8.475

7.910

8.061

5.248

5.410

België

4.706

4.384

6.607

6.419

6.356

4.208

4.583

Finland

9.675

8.536

8.198

8.604

8.091

5.333

4.151

-22%

Overige

25.378

24.472

29.951

30.475

28.488

18.866

18.771

-1%

Spanje: Export bloemkool/broccoli (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld

397.950

2021 R 437.000

2020 jan-aug 285.890

2021 jan-aug 318.137

+/- in % 11%

2016

2017

2018

2019

2020

369.518

360.799

403.558

390.861

EU27 landen

235.728

229.814

272.029

259.357

EU27 extra

133.790

130.985

131.529

131.504

270.182

303.000

189.834

216.498

14%

127.769

134.000

96.056

101.638

Ver Kon

115.380

111.718

105.926

103.840

99.339

108.000

75.992

83.594

10%

Duitsland

53.038

60.301

73.575

65.418

67.202

80.000

46.679

56.934

22%

Nederland

48.938

44.789

51.232

52.627

53.190

58.000

40.175

43.956

Frankrijk

44.695

37.586

41.455

39.373

42.677

50.000

29.083

35.087

21%

Portugal

17.914

19.314

22.144

21.159

24.098

23.000

15.974

15.201

-5%

Polen

14.210

11.207

19.665

14.542

17.026

20.000

12.588

15.481

23%

België

10.339

10.779

13.187

12.386

14.068

16.000

9.735

11.138

14%

Denemarken

7.485

8.553

8.742

9.637

8.950

9.100

6.559

6.664

Zweden

7.525

7.266

8.784

9.075

8.917

8.800

5.920

5.828

-2%

Noorwegen

2.911

3.340

6.309

6.607

8.090

8.600

6.122

6.597

Zwitserland

5.967

5.104

5.890

6.963

7.428

7.500

5.552

5.592

Italië

2.700

5.714

4.122

8.116

6.499

7.300

3.860

4.479

16%

38.415

35.128

42.527

41.117

40.467

40.700

27.651

27.586

-13%

Overige

pelen en mandarijnen springen eruit als belangrijke producten, maar het valt op dat het assortiment dat Spanje naar België weet af te zetten heel breed van samenstelling is.

IMPORT Spanje behoort weliswaar niet tot de echt grote importlanden van verse groenten en fruit, maar zit dicht bij de top 10. Het gaat voor driekwart om vers fruit met bananen als belangrijkste product gevolgd door avocado’s, appelen, ananas, sinaasappelen, tomaten en kiwi’s. Van deze producten is avocado een echt groeiproduct binnen het Spaanse importassortiment. Na de grotere producten volgen nog een aantal die ook als groeiers zijn te kenschetsen, nl. watermeloenen, uien, mango’s, peren, paprika’s, druiven, mandarijnen en blauwe bessen. MINDER SINAASAPPELEN UIT MAROKKO EN PORTUGAL - MEER UIT EGYPTE Marokko is de belangrijkste leverancier (ook voor re-export). Uit dit land importeert Spanje vooral watermeloenen, bonen, tomaten en paprika’s. Opvallend is de scherpe daling van de import van Marokkaanse sinaasappelen. Hierdoor blijft het totaal voor Marokko dit jaar iets achter bij dat in 2020. De groei van de import van Marokkaanse blauwe bessen kan dit niet verhinderen.

Portugal is leverancier nummer 2. In de eerste 8 maanden van dit jaar is de import een procent of 4 achtergebleven. Vooral de import van (alweer) sinaasappelen, maar ook die van Portugese appelen bleef achter bij januari-augustus 2020. Het grote gat bij de import van sinaasappelen dit jaar is voor een deel opgevuld met import uit vooral Egypte en in mindere mate ook uit Zuid-Afrika.

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

UIT NEDERLAND VEEL RE-EXPORT; UIT BELGIË VOORAL PEREN INGEVOERD Costa Rica is de nummer drie met import van bananen en ananas. Dan volgt Frankrijk en daarna Nederland. In de eerste 8 maanden van dit jaar is de import uit Nederland ietsje groter geweest dan in 2020. Het belangrijkste product voor de import, ofwel re-export, is sinaasappelen. Ook via Nederland kwam er minder van in Spanje binnen. Verder gaan er veel avocado’s via Nederland naar Spanje. Tomaten, peren, druiven en uien zijn de andere min of meer grote producten. Opvallend is dat er in de eerste 8 maanden van dit jaar veel peren uit België zijn ingevoerd. Daar staat een daling van de andere belangrijke importproducten, kiwi en tomaten, uit België tegenover.  Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

Spanje: Export verse groenten en fruit naar de Golfstaten (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten Sinaasappelen Uien, ex. plant. Sla, krop Mandarijnen Peren , ex. Ind. Bloemkool/Brocc Appelen ex. Ind Kaki’s Pruimen Overige

120.513 76.037 44.477

2021 R 108.000 71.000 37.000

2020 jan-aug 69.174 41.710 27.464

2021 jan-aug 59.601 37.946 21.655

+/- in % -14% -9% -21%

28.014 19.306 12.387 9.887 8.165 9.912 12.155 8.594 3.796 8.297

31.000 15.000 12.000 11.000 8.600 8.000 7.000 5.600 2.800 7.000

17.311 10.041 8.839 4.316 3.429 6.703 8.012 1.335 3.479 1.644

19.668 7.162 7.997 5.046 3.666 5.166 3.868 536 2.499 1.157

14% -29% -10% 17% 7% -23% -52% -60% -28% -30%

2020 jan-aug 662.490 340.615 321.876

2021 jan-aug 640.150 332.196 307.954

+/- in % -3% -2% -4%

86.028 29.257 51.523 43.144 33.373 51.524 40.175 29.411 47.127 26.500 17.845 19.816 16.621 12.342 9.741 12.999 5.915 9.392 7.522 12.248 11.797 1.696 7.434 5.370 8.560 4.445 3.705 4.114 3.314 4.481 4.839 40.234

77.689 31.695 46.185 44.586 26.614 52.039 43.956 29.552 38.505 26.585 19.230 23.176 14.841 10.533 10.421 14.187 5.713 9.604 6.650 10.768 10.618 1.208 5.832 6.343 7.103 4.554 2.047 3.883 4.464 5.732 4.579 41.257

-10% 8% -10% 3% -20% 1% 9% 0% -18% 0% 8% 17% -11% -15% 7% 9% -3% 2% -12% -12% -10% -29% -22% 18% -17% 2% -45% -6% 35% 28% -5% 3%

2016

2017

2018

2019

2020

121.750 74.961 46.789

130.883 84.904 45.979

108.146 66.795 41.351

139.384 97.204 42.180

20.616 17.821 15.572 9.710 8.547 8.439 11.775 6.751 6.636 15.883

32.848 17.919 15.427 6.328 11.194 8.747 11.297 7.938 3.406 15.779

27.454 14.242 14.636 8.888 6.422 9.928 8.159 6.785 2.484 9.148

40.245 16.153 14.378 11.501 8.902 9.090 13.159 7.801 5.762 12.396

Spanje: Export verse groenten en fruit naar Nederland (in tonnen) 2017

2018

2019

2020

Totaal Groenten Fruit

989.761 519.846 469.915

986.318 549.530 436.788

1.049.918 561.461 488.457

983.739 530.821 452.918

2021 R 956.000 520.000 436.000

Sinaasappelen Mandarijnen Paprika’s Tomaten Komkommers Watermeloenen Bloemkool/Brocc Courgettes Meloenen Sla, krop Citroenen Peen Avocado’s Uien, ex. plant. Sla, niet krop Aardbeien Druiven Selderij (ex. knol) Aubergines Nectarines Perziken Kaki’s Andijvie ed. Spinazie Koolrabi Frambozen Zoete aardappelen Bonen snij/sprezie Bieten/radijs ed Blauwe bessen Rode bosbes Overige

129.215 72.202 74.036 101.878 74.089 48.421 44.789 37.809 51.618 40.106 25.925 16.586 11.968 15.776 17.189 9.287 8.671 10.098 11.133 25.111 29.168 12.680 12.942 5.331 13.703 5.812 4.899 6.485 2.224 2.450 3.929 64.231

120.805 76.037 72.881 102.903 73.194 52.067 51.232 41.018 46.873 41.667 22.496 14.522 14.316 28.186 17.140 9.586 11.028 12.958 11.182 17.123 15.958 10.455 13.439 7.290 9.714 6.200 9.545 7.854 3.850 3.283 3.376 58.141

132.448 75.536 82.264 85.653 76.925 59.335 52.627 47.528 53.907 43.528 29.572 16.239 15.606 22.636 18.820 13.547 10.537 12.210 13.851 19.234 18.102 12.882 12.719 8.484 9.139 8.111 8.782 7.425 5.209 6.186 5.169 65.707

114.550 74.333 84.490 70.840 74.000 57.421 53.190 44.543 52.487 40.446 25.914 20.842 21.734 17.740 14.952 13.793 13.878 12.440 13.542 13.476 12.690 12.195 10.570 7.468 9.788 6.934 9.507 6.487 4.644 4.649 4.898 59.299

105.000 79.000 77.000 73.000 63.000 58.000 58.000 45.000 43.000 41.000 28.000 24.000 20.000 16.000 16.000 15.000 14.000 13.000 12.000 12.000 11.000 10.000 8.500 8.500 8.000 7.100 6.500 6.200 6.000 5.900 4.600 62.000

Bron: Eurostat

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Spanje: Export verse groenten en fruit naar België (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten Sinaasappelen Mandarijnen Watermeloenen Bloemkool/Brocc Paprika’s Courgettes Citroenen Nectarines Tomaten Aardbeien Uien, ex. plant. Peen Komkommers Meloenen Overige

294.588 184.563 110.025

2021 R 290.000 178.000 112.000

2020 jan-aug 202.525 127.389 75.135

2021 jan-aug 199.128 121.925 77.203

+/- in % -2% -4% 3%

52.558 42.735 16.425 12.386 13.833 12.106 12.463 9.981 9.756 9.841 12.985 6.075 7.481 8.143 60.871

51.274 45.433 15.706 14.068 13.216 14.196 13.073 10.499 9.570 8.983 9.903 6.248 8.370 9.110 64.938

49.000 48.000 16.000 16.000 14.000 14.000 12.000 9.300 9.300 8.400 7.900 7.800 7.500 7.300 63.500

39.284 18.070 14.562 9.735 8.189 8.978 9.142 9.941 6.947 8.786 7.283 5.839 3.985 8.031 43.754

36.918 19.394 14.514 11.138 8.657 8.441 8.389 8.780 6.679 8.187 5.593 7.323 3.416 6.323 45.377

-6% 7% 0% 14% 6% -6% -8% -12% -4% -7% -23% 25% -14% -21% 4%

2017

2018

2019

2020

100.238 75.819 24.419

93.243 67.719 25.524

69.443 56.872 12.570

108.464 71.423 37.041

55.728 40.422 15.306

13.132 17.498 12.208 5.101 16.376 13.142 6.165 5.354 8.043 952 1.525 45 695

13.344 14.841 14.110 4.514 18.554 4.573 5.944 5.296 6.969 1.923 2.107 158 909

15.170 12.129 8.823 5.723 11.018 3.814 4.174 3.019 1.553 1.629 1.654 88 649

19.835 16.398 7.045 6.611 22.428 4.950 6.210 5.186 14.567 2.047 2.027 161 999

2016

2017

2018

2019

2020

279.927 185.973 93.954

285.905 194.771 91.134

280.152 184.422 95.729

287.638 181.938 105.701

55.367 45.362 9.497 10.339 10.915 9.618 11.444 12.984 15.410 7.757 10.808 5.623 5.823 9.237 59.744

50.885 42.808 11.218 10.779 11.558 9.731 12.962 13.922 13.657 11.664 10.646 5.001 5.496 8.201 67.376

52.880 42.280 19.231 13.187 12.166 10.611 11.693 10.646 11.376 11.239 10.982 4.816 6.078 9.116 53.851

2016

Spanje: Export verse groenten en fruit naar Brazilië (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten Sinaasappelen Pruimen Peren , ex. Ind. Mandarijnen Knoflook Appelen ex. Ind Perziken Nectarines Uien, ex. plant. Citroenen Kaki’s Kiwi Overige

2020 jan-aug 33.428 20.519 12.909

2021 jan-aug 28.454 25.544 2.910

+/- in % -15% 24% -77%

14.511 50 6.566 5.707 10.293 4.967 2.684 1.856 5.014 1.027 1.349 836 868

9.107 50 1.271 3.900 10.111 960 2.684 1.856 2.798 558 32

6.520 8.949 1.124 3.868 2.513 106 2.181 1.805 371 561 1 340 6.634

-28% +++ -12% -1% -75% -89% -19% -3% -87% 1% -96%

2020 jan-aug 1.671.031 1.226.028 445.003 204.351 109.906 115.050 96.359 116.640 112.563 93.902 73.978 107.737 63.086 56.789 50.245 34.466 41.364 38.408 33.389 17.778 21.961 26.406 32.635 5.957 14.479 19.264 11.488 172.832

2021 jan-aug 1.782.507 1.333.104 449.403

+/- in % 7% 9% 1%

234.856 140.261 129.407 108.248 93.722 99.598 102.049 70.939 111.116 82.719 53.576 60.389 50.462 49.743 47.164 34.069 31.477 20.102 28.406 15.131 6.994 10.098 18.397 10.064 173.522

15% 28% 12% 12% -20% -12% 9% -4% 3% 31% -6% 20% 46% 20% 23% 2% 77% -8% 8% -54% 17% -30% -4% -12% 0%

9.207

-28%

Spanje: Import verse groenten en fruit naar product (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten Bananen Avocado’s Appelen ex. Ind Ananas Sinaasappelen Tomaten Kiwi Bonen snij/sprezie Watermeloenen Uien, ex. plant. Meloenen Mango’s Peren , ex. Ind. Paprika’s Druiven Plantains Mandarijnen Frambozen Blauwe bessen Citroenen Appelen ind Prei Pompoenen Courgettes Overige

2017

2018

2019

2020

2.238.589 1.687.274 551.316

2.502.409 1.837.317 665.092

2.449.023 1.758.186 690.836

2.514.041 1.844.728 669.313

2021 R 2.654.000 1.979.000 675.000

308.070 98.763 192.120 168.677 173.911 153.487 218.300 112.079 78.171 51.883 81.165 43.428 41.805 46.219 56.007 24.330 19.266 15.952 12.700 51.420 13.686 18.377 9.407 13.005 236.360

365.165 129.326 168.002 178.929 177.894 168.901 182.079 143.907 94.348 84.968 86.552 53.513 43.290 57.488 60.867 29.498 28.100 23.395 16.597 85.659 18.415 22.504 11.438 18.591 252.985

359.016 136.833 196.641 172.466 146.511 199.362 136.544 119.453 81.264 81.615 94.797 59.738 57.668 60.583 48.618 30.139 19.834 30.684 19.277 45.569 22.300 23.320 15.247 19.284 272.262

324.210 174.266 180.857 152.086 194.354 164.886 138.110 131.436 109.977 88.110 95.812 70.290 50.647 57.852 55.958 53.979 24.616 34.451 29.875 43.137 20.710 26.056 20.207 17.643 254.517

364.000 214.000 199.000 167.000 164.000 149.000 148.000 127.000 113.000 112.000 91.000 82.000 70.000 68.000 67.000 55.000 41.000 32.000 32.000 23.000 23.000 20.000 19.000 16.000 258.000

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Thema

Spaans product

Spanje: Import verse groenten en fruit naar land (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen Marokko Portugal Costa Rica Frankrijk Nederland Italië Peru Brazilië België Mexico Columbia Nieuw Zeeland Chili Egypte Ecuador Polen Senegal Griekenland Zuid Afrika Duitsland Kenia Overige

2.514.041 1.418.518 1.095.523

2021 R 2.654.000 1.530.000 1.124.000

2020 jan-aug 1.671.031 1.011.373 659.658

2021 jan-aug 1.782.507 1.102.215 680.292

+/- in % 7% 9% 3%

491.818 313.792 243.822 276.309 202.815 135.518 151.987 131.240 93.841 37.381 74.911 54.966 45.281 10.229 28.591 8.534 29.302 28.043 9.904 19.666 8.711 117.381

482.000 303.000 287.000 253.000 204.000 176.000 175.000 143.000 90.000 69.000 66.000 56.000 46.000 43.000 39.000 35.000 31.000 29.000 26.000 17.000 11.000 73.000

388.861 175.622 154.733 156.443 139.011 81.939 110.051 72.922 61.248 9.868 50.101 39.859 38.852 9.723 18.985 4.117 29.291 17.504 6.540 13.937 7.552 83.871

380.507 168.181 188.397 139.705 139.753 112.310 129.504 81.145 58.483 23.130 43.313 40.503 39.560 41.801 27.181 21.401 30.786 17.928 19.234 11.616 9.513 58.556

-2% -4% 22% -11% 1% 37% 18% 11% -5% 134% -14% 2% 2% 330% 43% 420% 5% 2% 194% -17% 26% -10%

2017

2018

2019

2020

2.238.589 1.111.421 1.127.168

2.502.409 1.361.602 1.140.807

2.449.023 1.337.112 1.111.910

356.191 273.624 223.609 321.477 142.606 153.746 86.938 100.454 175.290 30.839 46.981 38.706 42.086 12.427 9.575 13.443 19.292 16.389 8.730 20.207 1.597 144.379

398.805 307.011 265.975 350.875 160.693 118.004 128.171 111.468 139.451 31.850 57.676 49.062 51.765 20.687 18.233 15.450 26.736 22.389 10.346 15.561 5.076 197.128

405.729 307.729 236.074 306.591 168.726 143.939 124.671 127.686 108.317 38.696 92.708 48.366 52.738 3.542 29.156 23.853 29.084 23.132 7.048 17.783 6.238 147.217

Spanje: Import verse groenten en fruit uit Marokko (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Groenten Fruit Watermeloenen Bonen snij/sprezie Tomaten Paprika’s Blauwe bessen Frambozen Sinaasappelen Avocado’s Mandarijnen Meloenen Courgettes Aardbeien Pepers Overige

491.818 254.692 237.125

2021 R 482.000 261.000 221.000

2020 jan-aug 388.861 175.419 213.442

2021 j an-aug 380.507 180.726 199.781

+/- in % -2% 3% -6%

88.507 80.222 77.252 54.421 23.472 29.100 44.154 17.346 5.485 9.081 12.026 15.259 8.811 26.681

91.000 85.000 74.000 63.000 27.000 26.000 20.000 19.000 16.000 11.000 10.000 10.000 10.000 20.000

88.424 55.428 49.989 39.421 23.172 18.475 43.237 11.818 3.694 8.847 7.695 11.941 5.839 20.883

90.593 59.597 47.400 46.625 26.208 15.947 19.123 13.044 12.378 10.313 6.196 7.167 6.787 19.128

2% 8% -5% 18% 13% -14% -56% 10% 235% 17% -19% -40% 16% -8%

2016

2017

2018

2019

2020

279.026 188.588 90.437

356.191 198.555 157.637

398.805 242.530 156.275

405.729 242.791 162.939

37.829 87.098 33.917 35.653 7.592 9.039 8.532 4.265 767 6.227 12.248 10.574 6.037 19.249

61.210 77.693 46.496 40.611 10.769 13.002 38.069 9.036 1.220 7.740 11.829 13.559 7.304 17.653

69.966 87.480 61.411 52.296 12.450 19.733 17.282 10.135 5.458 6.326 16.167 11.224 7.988 20.889

53.397 79.858 65.864 54.467 15.126 27.384 31.086 8.199 3.988 5.280 15.452 14.600 9.276 21.753

Spanje: Import sinaasappelen (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra Portugal Egypte Nederland Marokko Zuid Afrika Zimbabwe Frankrijk Uruguay Ierland Italië Argentinië Duitsland Litouwen Ver Kon België Griekenland Overige

2016

2017

2018

2019

2020

164.337 92.387 71.949

173.911 80.673 93.238

177.894 94.471 83.423

146.511 74.582 71.929

194.354 125.518 68.836

40.430 13.625 15.307 8.532 72 1.072 13.492 10.672

52.646 11.986 13.027 38.069 314 545 6.007 10.790 1 3.450 27.897 1.152

69.353 19.323 10.921 17.282 785 2.270 6.186 11.566

48.829 545 13.481 31.086 1.300 1.313 4.691 10.761

4.187 28.601 2.225

4.605 26.108 2.476

76.208 6.192 33.054 44.154 3.464 3.991 5.682 2.789 2.710 4.567 6.607 1.395

226 1.177 255 6.370

368 552 780 3.495

636 113 106 460

1.156 38 911 1.437

2.165 32.758 1.066 42 559 132 16.604 7.809

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

2020 jan-aug 116.640 57.923 58.718 31.453 6.192 16.675 43.237 1.107 1.260 2.804 1.134 722 3.347 5.001 1.187 351 1 847 1.323

2021 jan-aug 93.722 35.240 58.482

+/- in % -20% -39% 0%

16.130 31.599 13.281 19.123 5.189 1.390 903 1.118 686 1.416

-49% +++ -20% -56% +++ 10% -68% -1% -5% -58%

1.055 860

-11%

423 189 359

+++ -78% -73%

Spanje: Import verse groenten en fruit uit Nederland (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit totaal Groenten totaal Sinaasappelen Avocado’s Tomaten Peren , ex. Ind. Druiven Uien, ex. plant. Bananen Mango’s Citroenen Pruimen Limes Mandarijnen Sluitkool Knoflook Sla, krop Plantains Appelen ex. Ind Prei Grapefruits Zoete aardappelen Meloenen Ananas Overige

202.815 134.165 68.650

2021 R 205.000 144.000 61.000

2020 jan-aug 139.011 86.833 52.178

2021 jan-aug 139.753 94.200 45.553

+/- in % 1% 8% -13%

33.054 18.198 31.312 14.471 15.211 11.261 7.340 6.404 5.553 2.285 2.962 4.177 3.069 695 3.230 4.804 2.814 2.419 2.682 1.733 2.801 3.051 26.340

28.000 25.000 21.000 19.000 17.000 14.000 8.800 6.800 5.800 4.200 4.200 3.900 3.700 3.400 3.200 2.900 2.800 2.800 2.400 2.100 1.900 1.800 22.100

16.675 11.590 26.098 10.053 12.370 8.749 1.691 5.395 4.161 2.236 2.078 2.978 1.883 222 2.297 2.358 1.836 773 2.360 1.471 2.258 2.475 19.482

13.281 16.948 16.739 13.775 13.891 10.716 2.222 5.775 4.346 4.166 3.080 2.720 2.385 1.529 2.274 1.091 1.812 950 2.089 1.764 1.461 1.387 16.739

-20% 46% -36% 37% 12% 22% 31% 7% 4% 86% 48% -9% 27% 590% -1% -54% -1% 23% -11% 20% -35% -44% -14%

2016

2017

2018

2019

2020

159.469 88.879 70.590

142.606 81.569 61.037

160.693 90.249 70.444

168.726 101.200 67.526

15.307 4.917 36.539 12.812 8.313 17.364 2.056 2.059 5.188 1.426 3.319 1.172 2.986 713 1.956 5.398 2.380 853 3.466 512 4.221 8.579 26.515

13.027 8.141 27.967 10.424 7.271 10.037 4.208 2.521 3.373 1.336 3.249 1.669 4.702 212 1.464 592 1.951 1.033 2.147 303 4.209 8.312 32.770

10.921 17.369 27.132 10.674 9.897 17.280 4.256 4.861 2.599 2.590 4.538 1.316 4.625 372 2.835 1.195 2.511 1.594 2.161 1.162 4.895 4.209 25.910

13.481 14.981 35.230 13.551 14.670 3.899 2.894 4.899 2.163 1.662 4.708 4.110 5.099 504 3.602 1.701 2.132 1.790 2.844 992 4.559 5.002 29.256

Spanje: Import verse groenten en fruit uit België (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten Peren , ex. Ind. Kiwi Tomaten Bananen Prei Sla, krop Appelen ex. Ind Plantains Peren ind Spruiten Witlof Knolselderij Sla, niet krop Mango’s Sluitkool Overige

93.841 54.886 38.954

2020 jan-aug 61.248 34.004 27.244

2021 jan-aug 58.483 40.393 18.090

+/- in % -5% 19% -34%

19.255 17.003 14.504 10.728 14.758 2.984 2.539 2.131 1.072 1.173 783 1.083 476 831 486 4.036

11.533 10.047 12.284 6.666 8.090 2.014 1.895 1.487 811 1.027 747 633 320 679 316 2.698

21.568 7.249 8.733 6.094 3.348 1.806 1.476 1.097 1.350 909 1.009 321 427 328 305 2.465

87% -28% -29% -9% -59% -10% -22% -26% 67% -11% 35% -49% 33% -52% -4% -9%

2016

2017

2018

2019

2020

111.715 88.086 23.629

175.290 150.191 25.099

139.451 110.957 28.494

108.317 76.472 31.845

29.503 39.267 4.099 4.821 6.707 911 6.879 3.052 2.408 778 1.037 425 656 68 70 11.034

17.421 113.004 5.566 6.978 9.457 1.195 3.547 3.946 821 860 1.156 502 702 74 342 9.719

14.960 68.332 6.867 17.478 11.452 1.162 1.862 4.384 961 1.337 887 618 617 64 236 8.233

22.386 23.396 10.537 19.536 11.131 1.800 4.022 3.059 1.645 1.231 1.348 822 454 21 310 6.619

AGF Primeur 11 • Spaans product • 2021

Diversen

Geconditioneerd vervoer zal tot 2022 blijven toenemen De Covid-19-pandemie en de daaruit voortvloeiende verstopping van de bevoorradingsketen heeft de sector van de geconditioneerd vervoer misschien negatief beïnvloed, maar minder dan andere vrachtcategorieën. Wereldwijd zijn de bevoorradingsketens nu tot de nok gevuld met allerlei soorten vracht - van meubels en fitnessapparatuur tot apparaten en kleding - en met fruit, groenten, vlees en zeevruchten, in koelcontainers. Maar deze koelcontainers lijken het beter te doen dan andere vrachtcategorieën. De sector van de koelcontainers is de laatste jaren sterk gegroeid. De toegenomen vraag naar gekoelde producten die het hele jaar door beschikbaar zijn, heeft deze containers voortdurend gevuld gehouden. De koelcontainersector heeft ook geprofiteerd van een verschuiving van reeferschepen naar containers. Dat is de reden waarom bedrijven zoals SeaCube Container, een verhuurder van containers en uitrusting, de laatste jaren steeds meer de nadruk is gaan leggen op de koelcontainer-kant van zijn activiteiten.

lijke goederen over zee in 2020 met 0,4% is gedaald, maar dat de volumes van koelcontainers met 0,3% zijn gestegen, tot 5,4 miljoen TEU.

Later steeg de vraag naar allerlei goederen, omdat mensen uitgaven gingen doen voor onder meer woningverbetering en een kantoor aan huis, terwijl de koelvrachten in hoog tempo doorgingen. In de eerste helft van 2021 steeg het vervoer van koelcontainers over zee met 4,8% j-o-j, door hogere volumes aan vlees, citrus en exotische goederen, volgens Drewry. Nu hebben reeferoperators en vrachteigenaars te maken met de verstopping van de keten, maar misschien niet zo erg als degenen die betrokken zijn bij andere vrachtcategorieën.

In de eerste dagen van de pandemie kelderden de volumes van veel vrachtcategorieën. De vraag naar bederfelijke waren had er echter minder onder te lijden, en veerde daarna weer aardig op, naarmate meer mensen thuis aten en voor ver- REEFER PRIORITEIT se levensmiddelen gingen. De “Reefers krijgen altijd vooranalisten van Drewry stelden rang bij het stuwen,” legt Greg vast dat de handel in bederfe- Tuthill uit van SeaCube. “We

hebben niet zoveel vertraging gezien als in het segment droge lading, maar we zijn ook niet immuun voor congestie.”

Hoewel koelladingen het misschien beter doen dan andere door containerterminals, “worden we nog steeds geconfronteerd met dezelfde uitdagingen om lading door het netwerk te krijgen,” zei Tuthill. “Arbeids- en netwerkruimtebeperkingen blijken op dit moment de grootste problemen voor de sector te zijn,” zegt hij. Sommige van deze zelfde trends zijn terug te vinden in de resultaten van Fresh Del Monte Produce over het tweede kwartaal van 2021, dat zijn brutowinst van 110,0 miljoen

dollar met 40% zag stijgen en zijn winstmarge van 9,6% met 33,3% zag toenemen. In Noord-Amerika rapporteerde de onderneming een hogere omzet en winst voor ananas en meloenen en in haar productlijnen versgesneden fruit, versgesneden groente en bereide gerechten. Dit alles ondanks hogere brandstof-, binnenlands vracht-, verpakkings-, productie- en inkoopkosten en “ongekende verstoringen in de wereldwijde toeleveringsketens en tekorten aan arbeidskrachten”, aldus Mohammad Abu-Ghazaleh. 

Pas op! Bananenboom Een man uit Florida, die genoeg had van de slechte wegomstandigheden, plantte onlangs een bananenboom in een kuil om het te repareren en de forenzen te waarschuwen. Meerdere mensen reden zich al vast in de kuil en dat leverde gevaarlijke situaties op. De plaatselijke autoriteiten zetten er geen vaart in de reparatie en een eigen poging met cement lukte ook niet. Toen kwam de man op het idee een bananenboom te planten. “Alles beter dan kuilen in de weg,” reageerde een wegwerker.

AGF Primeur 11 • 2021

Social Media

Maxim De Roeck, Fruitful-Berries:

“LinkedIn is een niet te onderschatten medium” Het bedrijfsleven is tijdens corona een stuk digitaler geworden. Naast een website op het internet is een social media account op LinkedIn tegenwoordig een must. “Een niet te onderschatten medium,” is de ervaring van Maxim De Roeck van fruitful-berries. Het bedrijf post sinds maart 2021 regelmatig op LinkedIn.

at is voor een B2B-bedrijf de beste berichtjes laten zien welke handel optie, vindt fruitful-berries. “Face- interessant is, posts over het aanbook en Instagram zijn geen geschikte breken van een nieuw seizoen van social media voor ons, omdat we geen een bepaalde bes, de aankomst specifiek merk zijn dat je bijvoorbeeld van een container en mooie plaa kunt terugvinden in retail en waarmee tjes van telersbezoeken. “Zo kunje consumenten wilt aanspreken,” vertelt nen mensen een beetje volgen Maxim. wat we aan het doen zijn. Het is niet ons doel om hierdoor meer te Sinds maart 2021 maakt fruitful-berries gaan verkopen. Er komen via Liner echt werk van om meer zichtbaar te kedIn wel klanten bij, maar dat is zijn. Enerzijds had dat te maken met coro- minimaal. Met de posts proberen na, anderzijds omdat concullega’s dat ook we het verhaal levendig te houden. doen en ze als gerenommeerd bedrijf niet Er zitten veel kopers van superachter willen blijven. Maxim: “We hebben marken op LinkedIn, die hoop je twee grote beurzen gemist, dus zochten te interesseren. Daarmee kun je we naar mogelijkheden om ons bedrijf niet direct business doen, maar meer te visualiseren. We zagen ook steeds LinkedIn is een goede ingang. Als je hen meer bedrijven op LinkedIn die leuke din- aanspreekt op een beurs of als je ze mailt, gen posten en daarin aan belang aan het hebben ze vaak al eens wat van je gezien winnen waren, dus wilden we daarin mee op LinkedIn.” gaan doen.” Inkopers van retail zullen niet snel reageDe posts van fruitful-berries draaien ren op berichten, handelaren doen dat wel. altijd om hun core business: zachtfruit. De Wat opvalt is dat handelaren van buiten Europa heel open en direct zijn. Via LinkedIn zou je gemakkelijk handel met hen kunnen opstarten. “In landen als India en China zijn er veel actieve gebruikers die aanbieden om wat te doen. In Europa zijn ze een stuk conservatiever. Die gaan op LinkedIn geen open vraag stellen in reactie op een post, want dan kan iedereen dat lezen.” Als service gerichte organisatie zit fruitful-berries niet echt op dat soort reacties te wachten, voor de zichtbaarheid is het echter prima. “We gaan natuurlijk niet zomaar een container bessen naar de andere kant van de wereld sturen zonder dat je die mensen kent; maar die jongens delen vaak wel je bericht en dat is goed, want regelmatig gaan anderen daardoor ook jouw posts volgen. Daarom proberen we ook met enige regelmaat bepaalde leveranciers in berichten te vermelden, die delen

het vaak weer in hun netwerk. Hoe meer views en likes hoe langer je op de homepage zichtbaar blijft.”

Qua inspanning valt het mee en al doende leert men zijn weg te vinden op de digitale snelweg. “Het kost ongeveer 1,5 uur tot 2 uur per week. Onderling bespreken we wat we zullen posten. Van LinkedIn krijg je de statistieken doorgestuurd. Daaruit blijkt dat dinsdag en donderdag de beste dagen zijn om iets te posten, zo rond het middaguur, dan heeft iedereen tijd om te scrollen. De ervaring leert ook wat goed scoort en minder goed. Grafiekjes en cijfers doen het niet zo goed, plaatjes wel, foto’s van ons telersbezoek scoren altijd heel hoog. Wel vind ik dat de business centraal moet blijven staan. Soms merk ik wel een tendens dat gebruikers amicaler gaan doen. LinkedIn is geen forum om te melden dat bijvoorbeeld afgelopen zondag de kat is overleden. Dus ik hoop dat alle gebruikers business gerelateerde berichten posten, want dan blijft het een heel krachtig medium,” besluit Maxim. (ML)  Maxim@fruitful-berries.com

AGF AGF Primeur Primeur 1110• • 2021

Bio

Biologische vruchtgroentetelers voegen zich bij Harvest House BioVerbeek en Frank de Koning, twee biologische glasgroentetelers, voegen zich bij Harvest House. Daarnaast verruilt Vitensa, een van de bestaande leden, de reguliere teelt van snoeptomaten voor biologische teelt. Daarmee groeit het biologisch teeltareaal van Harvest House naar 36 hectare. BIOLOGISCHE MINIKOMKOMMER “Deze flinke toename biedt de mogelijkheid om in de vier vruchtgroenten, aubergine, paprika, komkommer en tomaat, een divers biosegment te creëren binnen de coöperatie uit Maasdijk,” vertelt Mark Versluis. Binnen het hele assortiment van Harvest House vormde bio tot en met dit jaar slechts een klein aandeel. Teler Tabos Eco teelde al biologisch vruchtgroenten op 7,9 hectare. “Nu groeit dat areaal naar 36 hectare met de bijbehorende diversiteit, dus aubergines, komkommers en verschillende types paprika’s en tomaten. Daar waar we in ons gangbare assortiment al een aantal jaren naast de gewone komkommer ook snack- en minikomkommer hebben, kunnen we wellicht in het biosegment ook minikomkommers gaan aanbieden.”

AGF Primeur 11 • 2021

Mark vertelt dat de nationale én internationale klanten, die Harvest House reeds bedient, de behoefte hebben om ook een uitgebreid biologisch assortiment te voeren. “Naast het gangbare assortiment zien zij ook nog voldoende groeiperspectief voor biologische producten.” GEZAMENLIJKE MARKTBENADERING De uitbreiding van het biologisch areaal komt voort uit de telers. “Zij willen het biosegment in de toekomst laten groeien, verder professionaliseren en samenwerken. Dat willen wij graag faciliteren. Een van onze huidige leden gaat omschakelen naar biologische teelt. Door de keuze van BioVerbeek en Frank de Koning voor Harvest House is er een dynamiek ontstaan waardoor de vier telers met elkaar in gesprek raken over gezamenlijke markt-

benadering, de teeltplannen en een invulling van het segment die voor iedere teler een stuk efficiëntie en schaalgrootte kan gaan betekenen,” vertelt Mark verder. “Veel biologische telers hebben een grote diversiteit aan producten. Dat is vaak zo gegroeid om aan diverse klantvragen te voldoen en risico’s te spreiden en natuurlijk vanuit de benodigde vruchtwisseling,” legt Mark uit. “Door samen goed naar de markt en de teeltplannen te kijken kun je er op termijn voor kiezen om bijvoorbeeld per seizoen op één of twee locaties een product te telen in plaats van op alle vier. Dan doe je het met elkaar slim en goed. Dat samenwerken zit in het DNA van Harvest House en we merken dat ook deze groep telers dat ziet. Je kunt het allemaal wel alleen doen en dat is soms makkelijker en sneller, maar samen kom je verder. Deze telers streven dat echt na,” besluit Mark. (JH)  m.versluis@harvesthouse.nl

EFMI Opleidingen voor food professionals

TOP EXECUTIVE PROGRAM

EXECUTIVE MBA

ADVANCED FOOD COMMERCE PROGRAM

Topopleiding die directieleden brandstof en inspiratie biedt

Dé executive MBA voor food & retail (MSc-programma Rijksuniversiteit Groningen)

Een allround opleiding voor commerciële professionals

focus

Strategisch

Managerial

Pragmatisch

duur

14 lesdagen, verspreid over 14 maanden

48 lesdagen, verspreid over 3 jaar

24 lesdagen, verspreid over 2 jaar

voor wie?

Werkzaam op directieniveau met rol in strategische keuzes

Afgeronde HBO/academische opleiding en ruime professionele werkervaring

Academisch/HBO-denkniveau en ruime professionele werkervaring

BUSINESS SCHOOL

Vraag de opleidingsbrochure aan op www.efmi.nl!

Het beste dat Moeder Natuur te bieden heeft, dat verpakken onze machines met respect voor de planeet.

Inkoop / Werkvoorbereider Sales Manager BeneLux Field Service Engineer Service Coördinator

GH-Ulma

Brandekensweg 9D 2627 Schelle (Belgium) Info@gh-ulma.com www.gh-ulma.com

AGF Primeur 11 • 2021

Horeca

Zorginstellingen en bedrijfscateraars drijven vraag naar PlanetProof in groothandel op “We zien vooral vraag ontstaan vanuit zorginstellingen en bedrijfscateraars naar PlanetProof producten,” zegt Remco van Tilburg van Horecagroothandel in groenten en fruit Heerkens Vers over de recente certificering van het bedrijf voor de handel in PlanetProof producten. “Dat komt omdat iedereen bezig is met verduurzaming. Door PlanetProof wordt de teler aangespoord om bij te dragen aan een duurzamere landen tuinbouw.”

anuit restaurants ziet hij ook een voorzichtige vraag naar de duurzamere producten ontstaan. “Consumenten denken steeds meer na over wat ze eten, waar het vandaan komt en of het qua duurzaamheid verantwoord is.” Momenteel is zo’n 45 procent van de producten van Nederlandse herkomst in het assortiment van Heerkens Vers PlanetProof gecertificeerd, geeft Remco aan. Heerkens wil dit per-

AGF Primeur 11 • 2021

percentage PlanetProof producten in ons aanbod, maar als we daarvoor bijvoorbeeld naar het Westland moeten rijden, is dat gezien het benodigde volume voor ons niet rendabel.” Heerkens is dan ook altijd op zoek naar nieuwe telers.

ASSORTIMENT Een deel van PlanetProof producten uit het assortiment van Heerkens Vers is centage graag omhoog brengen, maar is jaarrond verkrijgbaar. Dan gaat het bijdaarvoor afhankelijk van de lokale telers. voorbeeld om aardappelen, champignons, Hij legt uit dat Heerkens Vers voorname- diverse slasoorten, kruiden of cressen. lijk actief is in de driehoek Tilburg-Nijme- Voor andere producten geldt dat die alleen gen-Venray en daar ook van lokale telers in het Nederlandse seizoen in de Planetde producten betrekt. Zo is er momenteel Proof geteelde variant te verkrijgen zijn. bijvoorbeeld geen PlanetProof paprika in Om verwarring te voorkomen is er altijd het assortiment, omdat dit product op kor- van een bepaald product maar één varite afstand niet PlanetProof aan te kopen ant tegelijk verkrijgbaar; gecertificeerd is. “We streven naar het hoogst mogelijke en niet-gecertificeerd worden niet samen

verkocht. Als na het Nederlandse seizoen merk hebben, moet dat in het systeem voor bijvoorbeeld komkommers of cour- worden aangegeven zodat ook de pakbongettes naar Spanje uitgeweken moet wor- nen en andere documentatie kloppen. De den, vervalt de certificering. Remco ziet groothandelaar communiceert dergelijdat zijn klanten niet zozeer op zoek zijn ke wijzigingen in het assortiment via de naar bepaalde producten, maar dat het nieuwsbrief aan de klanten. Daarnaast vooral om de PlanetProof certificering heeft Heerkens de selectieprocedure van gaat. Hoewel veel supermarkten ook Pla- leveranciers aangepast. “Voorheen was netProof producten aanbieden, is er op dat PlanetProof geen selectiecriterium. We vlak geen sprake van concurrentie, geeft werkten zelfs met een aantal telers samen Remco aan. “We hebben een ander assor- die PlanetProof waren gecertificeerd zontiment. Onze producten zijn bedoeld voor der dat wij dat wisten. Nu is het een van grootverbruik en vaak veel groter van for- de aspecten die meewegen bij de selectie.” maat dan in het assortiment van de super- Overigens is de focus van Heerkens Vers markt.” meer dan voorheen gericht op afname direct bij de teler. Daardoor is de keten AANPASSINGEN korter geworden en is het niet nodig gebleHet behalen van de PlanetProof certifi- ken de extra kosten van PlanetProof procering bracht aardig wat werk en wijzi- ducten door te belasten aan de afnemers, gingen met zich mee, laat Remco weten. terwijl de teler er wel voor wordt beloond. “Het is voor ons een grote stap geweest en vooral in het stukje track-and-trace. Van PLASTIC TERUGDRINGEN grond tot mond moet alles bekend zijn.” Naast de PlanetProof certificering streeft Daarnaast zorgt Heerkens ervoor dat het Heerkens ernaar het gebruik van plastic in keurmerk continu wordt geborgd in het de bedrijfsvoering terug te dringen. “Waar ERP-systeem. Als bijvoorbeeld de Hol- we voorheen bijvoorbeeld producten als landse PlanetProof komkommers worden pepers, peulen of champignons in plastic vervangen door Spaanse die geen keur- verpakten, kiezen we nu voor karton. Dat

wassen

is toch een stuk duurzamer.” Remco legt uit dat het gebruik van plastic heel goed beperkt kan worden, omdat zes dagen per week verse groenten en fruit worden uitgeleverd die door de klant direct verwerkt worden; voor het verlengen van de houdbaarheid is het dus niet nodig. Daarnaast zorgt Heerkens ervoor dat er zo veel mogelijk in grootverpakking wordt uitgeleverd. “Als iemand 30 kg gesneden Chinese kool bestelt, worden die zoveel mogelijk in bulk verpakt in plaats van afzonderlijk in losse gewichten.” (MW)  remco@heerkensvers.nl

ten...

genie koken .

GESPECIALISEERD IN VERHUUR! Bathseweg 45, 4411 RK Rilland +31 (0)113 - 76 01 00 info@meijerpotato.com www.meijerpotato.com

Uw specialist in intern transport- en reinigingsmachines! Zuidweg 13-15 | 4413 NL Krabbendijke | T 0113-50 26 10

info@gebrweststrate.nl

gebrweststrate.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Detail

Zaakvoerders Lawrence Vechter en Jef Van Eccelpoel

Interieur: geïnspireerd door Whole Foods Market met een Kempense insteek

Groentevakman 2021 Van Eccelpoel verkoopt ‘leuke momenten’ Zowel in de winkel als op de website van Van Eccelpoel kun je heel wat uurtjes doorbrengen voor inspiratie en beleving. “Mensen komen bij ons om lekkere dingen te kopen, maar eigenlijk kopen ze leuke momenten om samen met vrienden of familie te beleven waarbij onze producten een rol spelen,” vertelt Lawrence over de filosofie achter de delicatessen- en speciaalzaak in food.

is groothandel Postuma AGF uit Nederland ook leverancier.

AMBASSADEURS Naast de 12 afdelingen waar fysiek producten gekocht kunnen worden, heeft Van Eccelpoel ook een webshop. Een bezorgservice hebben ze niet ingericht, klanten kunnen op vrijdag de bestellingen afhalen in de winkel. Bezorgen is logistiek ingewikkeld en geen haalbare kaart en bovendien is het doel om klanten juist ín de winkel te krijgen.

lanten komen naar Van Eccelpoel voor In het algemeen is de Whole Foods Market de dagelijkse boodschappen, maar ook als basis genomen met daarbij een eigen voor de speciale producten in het week- Kempense insteek. Van Eccelpoel heeft end. Lawrence: “Iedereen die hier binnen- maar liefst 12 afdelingen waaronder de komt weet dat we niet de goedkoopste groenten- en fruitafdeling. Deze is goed zijn, maar dat is niet erg. Door elke dag voor ongeveer 10 procent van de omzet Om extra beleving te creëren worden opnieuw de familiale ziel in de strijd te binnen het totaal. Hierbinnen geldt het bijna elk weekend degustaties georganiwerpen verantwoorden we de meerkost. vierde gamma als groeisegment. Hoewel seerd om mensen kennis te laten maken Vaste klanten weten dat als ze hier komen Van Eccelpoel een sterke lokale verbon- met bijzondere producten. Ook de website dat ze telkens weer verrast worden op denheid heeft en samenwerkt met Kem- van Van Eccelpoel is een plek om uren op eender elke manier.” pense leveranciers van groenten en fruit, door te brengen en nieuwtjes, weetjes en

AGF Primeur 11 • 2021

Winnende presentatie was geïnspireerd op het Europees kampioenschap voetbal van afgelopen zomer

recepten te ontdekken. De digitale kant van Van Eccelpoel is een fulltime job erbij. “Alle producten hebben een verhaal en dat is enorm belangrijk om daar zowel offline als online een mooie mix van te hebben. Om de mensen de winkel in te trekken

gebruiken we folders, maar zetten ook in HIPSTER op Facebook. We hebben daar ruim 3.000 Lawrence volgt als 3e generatie een bijvolgers die ook zeer trouw zijn, waardoor zondere vrouw op die 70 jaar geleden de het eigenlijk ambassadeurs van onze win- grondbeginselen van Van Eccelpoel legde. kel zijn,” vertelt Elies Cronin, verantwoor- Leontine Pelsmaekers begon in 1948 een delijk voor de marketing. winkeltje dat exotische waren verkocht.

AGF Primeur 11 • 2021

Detail

Kwaliteit, enthousiasme en vakkennis zijn sing’ waarvoor AGF ook zeer geschikt is. drie kernwoorden die de tweede en nu, Nu de herfst is aangebroken hebben ze een derde, generatie meenamen in hun wertoog geïnstalleerd voor allerlei soorten kethiek. Lawrence: “De behulpzaamheid champignons en bospaddenstoelen waarvan onze grootmoeder naar de klant toe, bij de klant zich haast in een boswandeling nemen we nog steeds mee in onze dagewaant. lijkse werking.” Bomma’s handelwijze van toen was al zeer innovatief. “Ze was de Door verrassende en propere presentaties hipster van haar tijd. Zo assembleerde ze te maken konden ze zich in de categorie koffie en ging ze op zoek naar de allerbesbuurtsuper afgelopen zomer onderscheite artisanale producten en verkocht ze al den als Groentevakman. Elies: “De finale verse exotische producten. Dat wordt tot GROENTEVAKMAN 2021 opdracht was om Belgische groenten in op vandaag nog steeds gedaan. Steeds met Stond Leontine vroeger nog zelf de aardap- de kijker te zetten. Inspelend op het Eurohet oerbegrip ‘klantvriendelijkheid’ in pelen te schillen – het verhaal gaat dat ze pees kampioenschap voetbal hebben we het achterhoofd en drie sleutelwoorden: 100 kg aardappelen binnen het uur schilde Belgische groenten in de verf gezet met kwaliteit, enthousiasme en vakkennis. Elk en eieren aan 200 per uur – tegenwoor- een tomatenpresentatie in de kleurschikpersoneelslid wordt meegezogen in een dig is AGF een strak gemanagede afdeling. king van de Belgische vlag en visualisaties kolk van lekker eten en drinken. Bij een Deze werd afgelopen zomer bekroond van woordgrapjes als ‛scoor met patatas sollicitatiegesprek is de eerste vraag: ‛Eet met het predicaat Groentevakman 2021. belgica’ en ‛Belgische Bloemgoal’ bij de gij graag?’” De eenvoudige kruideniers- Binnen het geheel is het als omzetbrenger aardappelen en bloemkolen.” AGF is in de winkel van toen is geëvalueerd naar een niet de belangrijkste, maar wel als sfeer- fysieke winkel als entree zeer belangrijk, bedrijf waar 45 mensen werken. 5 fullti- maker, het brengt kleur aan in de winkel maar bij het inrichten van de webwinkel mers en enkele jobstudenten verzorgen de en creëert het marktgevoel. Elies: “Het had AGF geen prioriteit. “AGF heeft daar keukenploeg waar gerechten voor de trai- is de afdeling waar klanten op binnen- nog geen plek, maar er wordt hard aan teursafdeling worden bereid en het gam- komen. We zijn trots op ons kleurrijke gewerkt dat ook voor elkaar te krijgen,” ma van vers gesneden groenten en fruit, marktje waar groenten- en fruitsoorten besluit Lawrence. (ML)  onderdelen waar een groeiende vraag de show stelen. Het team zet elke dag in Elies@vaneccelpoel.be naar is. AGF is ook de basis van maaltijden, op vakkennis, klantvriendelijkheid en een waardoor de omloopsnelheid binnen de inspirerende presentatie.” Van Eccelpoel AGF hoog blijft. maakt veel werk van ‘visual merchandi-

equipment for the potato and vegetable processing industry: - Bend screens and drum screens for filtration of waste water and process water. - Bend screens and drum screens to separate potato and vegetable products from transport water. - Hydrocyclones to separate potato starch and sand from process water, cutting water or waste water. - Screw conveyors and screw presses for transporting and dewatering of waste from potato and vegetable processing. REKO Industrial Equipment B.V. Delta Industrieweg 36 . 3251 LX Stellendam The Netherlands . info@reko.com . www.reko.com

Visit us at the INTERPOM – 28, 29, 30 November 2021 – Kortrijk – booth 317 Reko-halve pag 185x132mm_v3.indd 1

AGF Primeur 11 • 2021

28-10-2021 14:23

Hobby van

Jens Salomons, Omnivent:

“Elk zuchtje wind pakken om beter te worden” neem ik dat risico. Je ribben zijn het meest kwetsbaar, daarom draag ik een soort harnas. Verder zorg ik er altijd voor dat ik niet alleen op het water ben.” Surfen is een sport die je tot op hoge leeftijd kunt blijven doen en aangezien surfen voor de familie Salomons echt een familiegebeuren is, strijdt Jens regelmatig met zijn vader soren voor heeft gevonden. Maar het of ooms om de dagzege. Dat veroorzaakt belangrijkste blijft toch uren maken en zeker geen familievetes, de sfeer rondom zoveel mogelijk trainen op het water zelf. het surfen is altijd heel relaxed. “Op het “Ik ben hele goede vrienden met de app water wordt fanatiek gestreden, maar op Windfinder en probeer elk zuchtje wind de kant is iedereen vrienden. Al word ik mee te pakken om beter te worden,” ver- laatste, maar heb ik toch alles gegeven, telt Jens. Zodra het windkracht 6 of hoger dan heb ik toch een heel fijne dag gehad.” wordt, kunnen die hoge snelheden bereikt worden op plekken waar er weinig golven Het surfen combineert Jens met zijn werk ontstaan. Jens: “Hoe vlakker het water, bij Omnivent waar hij de marketing en hoe minder weerstand en hoe harder je communicatie doet naast zijn fulltime kunt gaan. De Waddenzee is bijvoorbeeld studie Commerciële Economie. Omnivent een goede plek of achter strekdamme- sponsort Jens zowel met materiaal als in tjes.” Ook als het wat minder hard waait het zijn van een flexibele werkgever zodat kan Jens trainen door met een foilboard Jens de ruimte heeft om fanatiek met zijn te gaan surfen. Dat board heeft een lang sport bezig te zijn. “Doordat ik werk en hydrodynamisch blad waarmee je boven studie kan combineren, heb ik een streephet wateroppervlak kan glijden en al met je voor in bepaalde vakken, dus dat is goed vrij lage windsnelheden hard kunt surfen. te doen. Richting Omnivent heb ik verder geen sponsorverplichtingen, ze helpen me Speedsurfen valt onder de extreme spor- omdat ik zoveel passie heb voor de sport. ten en is niet zonder gevaar. Het water ver- Het is natuurlijk wel een leuke combinaandert in beton. Dus raak je uit balans en tie: Omnivent maakt ventilatoren en die val je van je board, dan is de kans op ern- maken wind, die zorgen ervoor dat ik weer stige blessures groot. Jens: “Als je dan op vooruit kan,” besluit Jens. (ML)  je plaat gaat, kun je iets breken. Ik haal er jens.salomons@omnivent.nl heel veel plezier uit om heel hard te gaan en het uiterste uit mezelf te halen, dus

Surfen kreeg in de jaren ’80 van de vorige eeuw ‘voet aan de grond’ in Nederland. Een van eerste fans was de opa van Jens Salomons (21) die zijn hele nageslacht besmette met het surfvirus. Jens staat vanaf zijn 5e jaar op een surfboard en niet alleen voor de lol. Zijn ultieme doel is om de snelste surfer ter wereld te worden.

p zijn 13de haalde Jens al de 70 kilometer per uur en werd zo kampioen bij de jeugd in Nederland en eerste op de wereldranglijst bij de jeugd in dat jaar. Zijn huidige topsnelheid ligt rond de 80 km per uur, maar hij doet er alles aan om richting de 100 km per uur te gaan. Het wereldrecord speedsurfen is sinds 2015 in handen van de Fransman Antoine Albeau. Die bereikte in 2015 in Namibië over een afstand van 500 meter een gemiddelde snelheid van 98 kilometer per uur. “Het is mijn doel om ergens eind twintig, begin dertig op mijn top te zijn om dan mee te kunnen doen aan het Speed Challenge Event in Namibië. Daar hebben ze een speciaal kanaal uitgegraven waar de snelste windsurfers van de wereld strijden voor het wereldrecord. Ik hoop het te evenaren of beter nog, te pakken,” vertelt Jens. Jens doet minimaal 3, maar het liefst 6 keer per week aan krachttraining in de sportschool en volgt een speciaal trainingsschema dat gericht is op de ‘speedsurf’-spieren. Daarnaast is er winst te behalen door zo goed mogelijk materiaal te gebruiken, waar Jens gelukkig spon-

AGF Primeur 11 • 2021

###

Duurzame vloersystemen voor de AGF industrie Bolidt is dé expert als het gaat om vloersystemen voor de AGF en heeft voor iedere ruimte de juiste toepassing. Met alle expertise onder één dak, van ontwikkeling, productie, advies en verkoop tot applicatie en onderhoud, ontzorgen wij onze klanten. De innovatieve vloeren van Bolidt voldoen aan normeringen, zoals de BRC Food Safety, de IFS Food en FSSC 22000 (ISO 22000). Alle zijn goedgekeurde normen volgens het Global Food Safety Initiative (GFSI).  Geheel naadloos  Vloeistofdicht en poriëndicht  Hygiënisch  Antislip  Bestendig tegen chemicalien  Plinten, putten en goten worden naadloos opgenomen in de vloer  Eenvoudig te onderhouden

www.bolidt.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Uienmarkt

Uienoogst in Europa 10 procent hoger

Terwijl de afzet van uien momenteel (week 45) rustig aanvoelt, is de verwachting dat de export min of meer in de pas loopt met het vorige seizoen waarin 1,2 miljoen ton uien werden uitgevoerd. De telersprijs ligt tussen de 9 en 12 cent, afhankelijk van de kwaliteit die erg wisselt. De reden van de rustig aanvoelende markt heeft ermee te maken dat de sorteercapaciteit naar verwachting met zo’n 5.000 ton per week is toegenomen tot ongeveer 50.000 ton. Een aantal sorteerbedrijven is flink gegroeid en heeft de logistiek goed op orde, waardoor intern marktaandeel verschuift tussen de bedrijven en er zonder grote hectiek 40.000 ton kan worden verwerkt.

et CBS maakte 28 oktober de oogstraming bekend van 52 ton uien per hectare. Met een areaal van ruim dertigduizend hectare wordt de te exporteren hoeveelheid uien, die in de exportcijfers terug moeten komen, ingeschat op ruim 1,3 miljoen ton. Dat is zo’n 100.000 ton meer dan het voorgaande seizoen, waarin opnieuw een exportrecord werd neergezet. Het areaal plantuien bleef stabiel, maar omdat de opbrengsten een stuk hoger liggen, zijn er relatief veel plantuien op de markt. De afzetperiode van plantuien is de laatste jaren steeds korter geworden, met name omdat het areaal vroege zaaiuien is toegenomen. Vanaf juni zal het CBS een onderverdeling maken in gele en rode uien en daarin de subcategorieën planten zaaiuien registreren. Het areaal rode uien groeit gestaag en daarnaast zijn er nog de biologische uien die goed zijn voor zo’n 1.400 hectare, met name zaaiuien. Ook speciale rassen zoals roze uien maken onderdeel uit van het totale uienareaal. De rode en biologische uien kennen over het algemeen een lagere opbrengst, wat zijn weerslag heeft op de gemiddelde opbrengst per hectare. Inschattingen voor het areaal rode uien lopen uiteen van 12 tot 20 procent van het totale uienareaal. Binnen Europa blijkt de uienoogst 10 procent hoger uit te vallen. Naast Nederland

is ook in Spanje, Duitsland en België het areaal met respectievelijk 15%, 14 en 13% toegenomen ten opzichte van het vorige seizoen. Wanneer de productie van de belangrijkste uientelende landen in Europa wordt opgeteld komt de totale oogst uit op 7,4 miljoen ton ten opzichte van 6,7 miljoen ton in het seizoen 2020/2021. Met name in Spanje is de sortering beduidend grover dan vorig seizoen, toen de uien erg klein uitvielen. Het totale volume van deze grote concurrent voor Nederland ligt weliswaar 430.000 ton hoger dan vorig seizoen, maar is wel weer in lijn met de seizoenen daarvoor. In Nederland is de meest grove sortering kleiner, maar zijn ongeveer evenveel uien in de sortering boven de 60 mm.

Op wereldschaal zijn de tekorten in India, de grootste concurrent van Nederland op de wereldmarkt, minder nijpend dan voorgaande seizoenen waarin Nederland met kop en schouders op nummer één stond qua exportaandeel. In de internationale exportcijfers wordt overigens re-export meegenomen, waardoor de cijfers beduidend hoger liggen dan alleen de uitvoer van Hollandse uien. India exporteerde in de voorgaande twee seizoen slechts 1,3 miljoen ton ten opzichte van ruim 2 miljoen ton in de voorgaande seizoenen. Klimaatinvloeden zijn een belangrijke

oorzaak voor de teruglopende productie, evenals de trek van het platteland naar de stad en het feit dat uientelers in Azië geen opvolging hebben. De verminderde productie in belangrijke Aziatische teeltgebieden leidt tot minder export naar omliggende landen, waardoor andere exporterende landen zoals Nederland kansen kunnen pakken. Maleisië, Indonesië, de Filipijnen, maar ook Sri Lanka, Bangladesh en de Verenigde Arabische Emiraten zijn allemaal landen die van oudsher voor een belangrijk deel beleverd worden vanuit India. Ook Nieuw-Zeeland exporteerde relatief meer in de Aziatische regio dan naar Europa in het voorgaande seizoen. Daarmee ontstaan voor de Europese telers ook meer afzetkansen in de eigen regio. West-Afrika is zoals gebruikelijk in deze periode kartrekker en neemt tot wel 60 procent van de totale Nederlandse export voor haar rekening. De overige 40% gaat naar een brede waaier aan bestemmingen. De vraag voor de tweede helft van het seizoen is nog onduidelijk, maar het is aannemelijk dat de trend die zich sinds de boycot op Rusland en de toenemende lokale productie in Europa ontwikkelt, doorzet. Kortom, er zijn veel uien in Europa dit seizoen waarvan de kwaliteit wisselend is. Het aandeel rode uien neemt toe en op de wereldmarkt kampen belangrijke productiegebieden met structurele problemen. Toch zal het een grote uitdaging worden om de 1,3 miljoen ton Nederlandse uien allemaal af te zetten tegen een redelijk prijsniveau. Niet in de laatste plaats omdat de logistieke kosten hoog zijn. Een andere onzekere factor blijft het coronavirus dat in heel de wereld opnieuw om zich heen grijpt. 

AGF Primeur 11 • 2021

Druiven

Is er nog markt voor druiven met pit?

Wanneer je het druivenschap in de supermarkt bekijkt, valt het toch wel op. Een overgroot deel van de voorverpakte druiven in punnets is pitloos. Vooral de witte pitloze druiven vallen in de smaak, maar ook blauwe druiven zonder pit worden steeds populairder. Is er nog wel toekomst voor druiven met pit? azeker, we verkopen nog volop druiven “Jmet pit en ik voorzie ook niet dat hier op

korte termijn verandering in komt,” zegt Ed de Stigter van De Stigter Fruithandel. Het is hem vanzelfsprekend niet ontgaan dat supermarkten veelal druiven zonder pit aanbieden, maar bij de klantenkring van de Amsterdamse grossier is de druif met pit een blijvertje. “We zien de vraag naar pitloze druiven jaar op jaar toenemen. Toch is nog steeds zo’n 60 procent van alle druiven die we verkopen van het soort met pit.” De druiven met pit winnen het volgens hem vooral op smaak en uiterlijk. De trossen van druiven met pit zien er vaak ook mooier uit dan die van pitloze soorten. Hij heeft zelf ook een voorkeur voor druiven met pit, hoewel hij toegeeft dat er inmiddels echt wel smaakvolle soorten zonder pit verkrijgbaar zijn.

AGF Primeur 11 • 2021

er overigens nog volop druiven met pit geteeld.”

DRUIVEN MET EN ZONDER PIT Op de vraag waarom steeds meer consumenten voor pitloze druiven gaan, antwoordt hij dat met name kinderen hier een belangrijke rol in hebben. “Veel kinderen vinden pitjes in hun eten vervelend en hebben daarom een voorkeur voor de pitloze variant. Het gemak van de voorverpakte punnets speelt ook mee. Een groot deel van de voorverpakte druiven in supermarkten is nu eenmaal pitloos. Daarnaast zijn er ook volwassenen die de pitjes van druiven niet lekker vinden vanwege de ietwat bittere smaak. En dat is jammer, want de pitjes zijn juist zo gezond, omdat ze antioxidanten bevatten.”

TEELT PITLOZE DRUIVEN NEEMT TOE De Stigter Fruithandel is gevestigd op de Centrale Groothandelsmarkt in Amsterdam. De grossier nam vorig jaar Jan de Geus over, waarmee het bedrijf flink uitbreidde in oppervlakte, klantenkring en assortiment. Tot de klantenkring behoren veel Turkse winkeliers, maar bijvoorbeeld ook slagers en bakkers die fruit erbij verkopen. Het assortiment bestaat uit een breed aanbod AGF, de druiven zijn jaarrond beschikbaar. “Momenteel zijn de Europese druiven nog aan de markt en staat het overzeese seizoen op punt van “Zeker en vast is er toekomst voor druibeginnen,” laat Ed begin november weten. ven met pit,” beaamt ook Jan Prinsen van “Wat we zien is dat Turkije steeds meer pit- Belgian Fresh Food Institute. “Waarom? loze druiven produceert en ook Zuid-Afri- Omdat het de lekkerste druiven zijn. Druika zet sterk in op de druiven zonder pit. ven met pit hebben een goede zoet-zuur Dit geldt ook voor Italië, maar hier doen de balans. Vandaar dat echte liefhebbers van traditionele druiven met pit het toch nog goede druiven de soorten met pit verkiesteeds erg goed. Italië is dan ook echt een zen. Kinderen daarentegen eten liever druivenland. Wereldwijd gezien worden druiven zonder pitten, maar als ze ouder

worden zullen ze vast de andere druiven ontdekken.”

worden aangeboden in het retailkanaal. “Toch zien we dat de winkels waar voldoende aandacht en ruimte wordt gegeGOEDE DRUIVEN KOPEN, DOET ven voor druiven met pit, deze nog het VERKOPEN meest verkopen. In België worden in sepKijkend naar de verhouding tussen pit- tember-oktober alsmede in november, nog loze druiven en druiven met pit in de grote volumes lekkere Italia-druiven met supermarkt, merkt de AGF-adviseur dat pit aangeboden. Het is zo dat, indien je veel er inderdaad steeds meer pitloze druiven druiven wil verkopen, je kwaliteit moet

kopen en verkopen. Ik denk dan aan sterke merken als Orchidea, Guiliano, Autentica , Raphael enzovoorts. Deze goede merken zijn nog steeds op de markt te vinden.” Bij de groentenspeciaalzaken en op de markt worden volgens hem ook nog altijd goed druiven met pit verkocht, zeker in de herfst. “Het is een kwestie van aandacht

Murre Technologies

Total solutions for food processing

Ook voor fruit van Tim Moerman 100% biologisch groenten en fruit Bezoek ons op de Interpom Primeurs 2021 in Kortrijk op onze stand: Stand 1127

WAAROM NAUTILUS? Met tróts uw ISCHE, 100% BIOLOG ELE IO PROFESS N ! ER TN R PA

Voor en door bio-telers Levering af erf Compleet assortiment AGF Uitstekende kwaliteit

Specialists in fruit & vegetable processing

nautilusorganic.nl

Professionele partner

AGF Primeur 11 • 2021

Druiven

te geven aan het artikel. Sommige markt- verpakt en aangeboden. De verpakkingen kramers geven meer ruimte aan de pitloze bieden supermarkten en consumenten soorten dan aan de druiven met pit. Ja, dan gemak, ze hebben daardoor ook minder krijg je verandering. Vele jaren geleden afval.” vond ik het al eigenaardig dat ik in Nederland weinig mooie Italiaanse druiven vond Jan is van mening dat de meeste teeltlanin de winkels. Dit was in de tijd dat ik zelf den nu vooral inzetten op pitloze druiven, veel druiven aankocht voor de Colruyt omdat deze gemakkelijker te exporteren groep. Er werd hierover dikwijls gespro- zijn. “De kwaliteitseisen van sommige ken in de groep van Superunie, waar ik importeurs liggen voor pitloze soorten toen ook in de werkgroep zat samen met ook lager dan voor druiven met pit. Als ik onder andere Arie Van Doesburg. Enkele soms zie wat voor minderwaardige kwaleden zijn toen ook gestart met de verkoop liteit aan pitloze druiven er wordt geïmvan goede Italia-druiven. Ik weet natuur- porteerd, stel ik me daar overigens wel lijk niet of dit vandaag ook nog zo is.” vragen bij. Italië is een goed voorbeeld van een productieland dat voor kwaliteit blijft PITLOZE DRUIF MAKKELIJKER TE gaan en voldoende aandacht blijft geven IMPORTEREN aan teelt van de lekkere druiven met pit. Wereldwijd gezien ziet hij een toenemen- Wel is ook hier de laatste tien jaar een de verschuiving in de productie van drui- beweging gaande. Ik ken familiebedrijven ven met pit naar druiven zonder pit. Hij in het zuiden van Italië die zich zijn gaan merkt op dat dit ook te maken heeft met specialiseren in pitloze druiven, en met het feit dat druiven vroeger meer een sei- succes.” zoensproduct waren. “Tegenwoordig zijn er het ganse jaar druiven van over heel de PITTEN ZIJN GEZOND wereld verkrijgbaar in Europa. Druiven uit De AGF-adviseur is het volledig eens met India, Egypte, Zuid-Afrika, enzovoorts, dit de uitspraak dat druiven met pit lekkerder heeft invloed op het verbruik. Ook is het zijn. “Je kunt er ook iets meer van op, ze zo dat de pitloze druiven minder steelvast liggen - zoals we in België zeggen - minder zijn en dus bijna altijd in punnets worden snel zwaar op de maag. En niet te verge-

ten; de pitjes zijn heel gezond, ze bevatten polyphenolen. Toegegeven, er zijn tegenwoordig ook best lekkere pitloze druiven verkrijgbaar. En om kinderen druiven te leren eten is de pitloze druif een welgekomen product. Pitloze druiven waren en zijn nog steeds veel kleiner van kaliber en lijken soms meer op wijndruiven dan tafeldruiven. Vroeger waren er ook maar weinig variëteiten die mooie trossen vormden, daar komt stilaan verandering in. De betere pitloze druiven komen wat mij betreft uit Italië. Feit is dat het verkopen van kwaliteitsdruiven aandacht en tijd vraagt van de winkelier en dat is er niet altijd.” Er gaat wat Jan betreft niets boven druiven met pit, zoals de Italia-druif. “Niet alleen mooi, maar ook bijzonder lekker van smaak. Druiven met pit is meer en meer een kwaliteitsartikel aan het worden voor de betere supermarkt, de specialisten en de goede marktkramers. We zien dat de verkoop verdeeld wordt; afhankelijk van wat je zaait, zul je oogsten. Beide producten behouden echter hun plaats in de markt.” (CH)  info@destigteragf.com belgian.fresh.food.institute@gmail.com

Heldhaftige aardappel Dr. David Boyce, een natuurkundeleraar aan de Uppingham School in Rutland, kon zijn ogen niet geloven toen een hele aardappel in plaats van chips de enige inhoud was in zijn zakje Kettle Chips. “Eerst dacht ik ‘hoe kan dit nu?’ en toen dacht ik ‘wat een kampioen, deze kleine man is een kanjer, deze kleine aardappel weigert een chips te zijn.’” Boyce heeft de aardappel bewaa rd en overweegt er een 3D-print van te laten maken zodat de heldhaftige aardappel in herinnering blijft. 64

AGF Primeur 11 • 2021

Complete Vegetable Solutions designed for your business •

Preparation & Processing

•

Produce Handling & Storage

•

Peeling, Grading, Washing

•

Electroporation

•

Value-added Processing

•

Oil Management Systems

•

Product Handling

•

Metal Detection

Visit us @ Interpom 21 28 - 30 November Stand #352

Across industries and applications, we design specialised solutions. Bringing together leading brands in processing and metal detection equipment for the potato and vegetable industries. Our solutions set the standard for yield, efficiency, and safety across a wide range of industries. Whatever your product needs, we can meet it with expertise and passion.

info@heatandcontrol.nl

heatandcontrol.com AGF Primeur 11 • 2021

Voor de beste en zuinigste bewaring. Ook met natuurlijk koelmiddel! Stand 275

• Verpakken van 1kg tot 25kg • Bigbags vullen • Sorteren van aardappelen • Wassen van aardappelen • In- en verkoop van aardappelen

Mobiel: +31 (0)6-51331314 Telefoon: +31 (0)226-316946 Email: kantoor@wagenaaraardappelverwerking.nl

Geert Deceuninck Info@decamkoeltechniek.be

www.wagenaaraardappelverwerking.nl

WWW.STAPELBED.COM

“If you have a problem, and no one else can help….. Maybe you can call DevilDoors…

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

E 69,-

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!! Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

www.devildoors.be

Twee-deurs kast 60x50x185

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com

E 189,-

WWW.STAPELBED.COM

E 169,-

Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

AGF Primeur 11 • 2021

Stapelbed.indd 1

Eerstelijns Service & Onderhoud op alle types industriële poorten en deuren. Leveren en plaatsen van nieuwe poorten en deuren, met een klemtoon in de voedingsindustrie.

20-4-2020 12:51:08

28/05/2020 10:45

+32 56 25 51 81 info@devildoors.be

Nevenactiviteit

Sigarenhandelaar en zelfstandig consultant biologisch hardfruit Gunther de Vadder:

“Klein volume, hoge waarde, dat is ongeveer het verhaal van sigaren” in kilo’s wordt echter gecompenseerd door betere kwaliteit van de tabaksbladeren. Bij reguliere tabaksfermentatie ontstaan door hittevorming kleine gaatjes in een deel van de tabaksbladeren. Omdat biologisch geteelde tabak, net als alle biologische producten overigens, minder water bevat zijn ze hier minder gevoelig voor en kan een groter percentage gebruikt worden als buitenblad. Het buitenblad van een sigaren moet namelijk cosmetisch perfect zijn, zonder die gaatjes die valse lucht aanzuigen, en brengt daardoor meer op. Daardoor blijkt het verlies met gangbare teelt eigenlijk nihil.”

Met volle teugen genieten, dat kan letterlijk bij het roken van een goede sigaar. Vanuit de passie voor sigaren rolde Gunther de Vadder de sigarenhandel in. Het is de perfecte nevenactiviteit naast zijn activiteiten voor de Belgische Fruitveiling, omdat het fruit- en het sigarenseizoen haast naadloos in elkaar overgaan.

De typische sigarenroker is niet meer die van pakweg 30 jaar geleden. “In mijn jeugd zag ik die als de Jaguar rijdende man met leren handschoenen aan en een pet op. Tegenwoordig, wanneer ik tastings houdt, komen daar meestal jonge mensen op af. Veelal mannen, maar er zitten er ook wel één of twee vrouwen bij. Vaak zijn ze gestopt met het roken van sigaretten, maar gunnen zich zelf af en toe wel een goede sigaar. Het roken van sigaren is eigenlijk breed verspreid en zeker niet alleen voor de elite. Met het sigaren bandje hoort niet gepocht te worden. Het is een goed gebruik om deze bij het opsteken meteen te verwijderen en het merk niet te delen.”

unther is zelfstandig consultant voor in Europa en tekende in voor een bezoek de Belgische Fruitveiling en heeft het aan het huis Saga. Als biominded persoon hele pakket biologisch hardfruit en een triggerden bepaalde dingen op het veld pakket bio-kersen onder beheer. Dat bete- me. De tabaksplant is namelijk familie Aan een goede sigaar kan een behoorlijk kent een fulltime job van ongeveer half van de tomatenplant en ik zag dat ze bio- prijskaartje hangen. Dat maakt de handel september tot en met einde maart, juist logisch teelden. Ze waren gecharmeerd ook aantrekkelijk. “Laten we er eerlijk de tegenperiode van de maanden dat het dat ik dat herkende.” Hierdoor ontstond over zijn, het brengt ook wat op. Ik zie buitenleven meer ruimte krijgt en er vaker een warm contact, bovendien was de het ook als een geschikt pensioenplan. Op een sigaar opgestoken wordt. Helemaal nu ambassadeur van het huis Saga een in de mijn oude dag zie ik mezelf nog wel rustig wetgeving het roken ontmoedigt, is er in Dominicaanse republiek wonende Brus- met mijn sigaren rondrijden. Als ik in sigabinnenruimtes nauwelijks gelegenheden selaar en werden Saga-sigaren nog niet ren ga handelen, stap ik in de wereld van voor het opsteken van een sigaar. “Om een naar België geëxporteerd. “Op de afslui- het genieten. Klanten zijn relaxed. Het zijn sigaar te roken heb je om en nabij een uur tende gala-avond kwam de vraag of ik geen retailers die liefst gisteren de bestelnodig, soms kan een sigaar je wel 1,5 uur Saga in België wilde vertegenwoordigen. ling geleverd willen hebben. Verder is er bezig houden. Je doet dat dus in de best In de loop der jaren ben ik ook verbin- niets onoverkomelijks. Om 2000 dozen mogelijke omstandigheden, met zo min dingen aangegaan met Indian Motorcy- sigaren op te slaan heb je genoeg aan 2 m3, mogelijk wind en droog weer,” legt Gunt- cle Premium Cigars, DeBonaire Cigars en voor 2000 dozen peren heb je al snel een her uit. Los Duenos en werd het eigenlijk een uit loodsje nodig. Klein volume, hoge waarde, de hand gelopen hobby,” vertelt Gunther. dat is ongeveer het verhaal van sigaren,” Gunther rolde op een bijzondere manier besluit Gunther. (ML)  het vak in. Kennis van biologische teelt, De meerwaarde van biologische sigaren is gunther.de.vadder@bfv.be passie en netwerk kwamen in 2014 samen er verkooptechnisch niet, toch teelt Saga tijdens een bezoek aan de festivalweek al sinds 1980 biologisch en dat blijkt een georganiseerd door de Dominicaanse goede strategie. “Hun grond is hun rijksigarenbranche. “Als liefhebber mocht ik dom. Daarvan moeten ze drie keer per mee op reis met een vriend die sigaren- jaar oogsten, bodemvruchtbaarheid is een ambassadeur is voor een bekend merk belangrijk punt. Het verlies aan opbrengst AGF Primeur 11 • 2021

Bloemkool

Bloemkoolhandelaren uit Nederland, België, Frankrijk en Spanje aan het woord:

“De ‘zessen’ blijven het goed doen” Foto Thomasol

“De ‘zessen’ doen het goed op de Nederlandse markt. Af en toe kunnen we ook een ‘achtje’ kwijt. Maar de ‘twaalfjes’, dat is het minisegment. Dat is voor ons in Europa alleen maar Scandinavië,” zegt Thomas Bos van Thomasol uit het Spaanse Alicante. Dit kan alleen maar over bloemkolen gaan, waar de maatvoering aangeeft hoeveel stuks er in een krat passen. Hoe lager het cijfer, hoe groter de bloemkool. “Maat 6 in Nederland weegt 6-7 kilo,” weet dan weer Theo Kampschoer van Kampexport uit het Franse Bretagne, “terwijl maat 6 in Frankrijk 10-11 kilo weegt. Dat zit hem in de zwaarte van de bloemkool. In Nederland zijn het plattere kolen, die wegen minder. Hier zijn ze ronder en boller. Het zijn andere rassen.”

m zicht te krijgen op de winterbloemkoolteelt en -markt in West-Europa gingen we te rade bij bovenstaande expats – de ‛Spanjaard’ woont al 18 jaar in het zonnige Alicante en de ‛Fransman’ vierde onlangs zijn 60-jarig jubileum in de Bretoense groente-export; maar ook dichter bij huis: bij Bertus van Tricht van AGF Direct uit Zwaagdijk en bij Dominiek Keersebilck, commercieel directeur bij het Belgische REO Veiling. Bertus, die overigens ook al 40 jaar in de handel zit en wiens bedrijf de bloemkolen onder meer uit Spanje haalt, wist te vertellen dat er

AGF Primeur 11 • 2021

in Andalusië en het noorden van Spanje hoofdzakelijk ‘zessen’ worden geteeld, terwijl Murcia ook twaalfjes aanlevert. En Dominiek had het over de voorkeur van de retail voor de ‛zessen’. “Waarschijnlijk uit gewoonte,” vertelde de commercieel directeur, “maar anderzijds is het voor de teler ook moeilijk om beloften te doen om kleinere maten te leveren als de beschikbaarheid niet altijd even groot is. Dan is het moeilijk om contracten af te sluiten. Buitenmaten vinden bij ons hun weg naar de industrie.”

CONSUMPTIE OP PEIL De consumptie van bloemkool blijft op peil. Dat zit dus wel snor voor de sector. En de coronacrisis doet daar geen afbreuk aan, integendeel. Ook de brassica’s, met onder meer broccoli en romanesco, groeien mee op het ritme van de gezondheidstrend. In België ligt de jaarlijkse consumptie van verse bloemkool op gemiddeld 1 kilo per persoon. Met een jaarlijks aanbod van 4 miljoen bloemkolen is REO Veiling een belangrijke schakel om aan die vraag te voldoen. De West-Vlaamse telersorganisatie neemt zo’n 40% van de Belgische teelt, bestemd voor de versmarkt, voor zijn rekening. Maar winterbloemkool wordt niet veel geteeld in België. Ongeveer de helft van de bloemkolen van REO Veiling komen in de maanden april, mei, juni en juli op de markt, terwijl de andere helft grotendeels wordt aangeleverd in september en oktober. De buitenteelt is immers een risico in de Belgische winter. Er zijn telers die de groente in de kas hebben staan, maar dat is een minderheid. En zeker de grote kasbedrijven leggen zich daar niet op toe. In de winter moet het product van elders komen. Van Spanje bijvoorbeeld. “Daar zit de teelt in

Foto Thomasol

de lift, net als de consumptie,” zo vertelt Thomas Bos. Afgelopen jaren nam broccoli een hoge vlucht in Spanje, maar die trend lijkt nu even te gaan liggen, terwijl bloemkool gestaag verder wandelt op de weg omhoog. Volgens Thomas heeft dat misschien ook te maken met het feit dat de Spaanse supermarkten de bloemkolen per gewicht verkopen. Zo kunnen de kleinere huishoudens de kleinere exemplaren meenemen. Het blad is dan wel goed gekort, gewoon met kruin en kleine ombladen om het gewicht binnen de perken te houden. Maar die verkoopmethode heeft ongetwijfeld één groot voordeel: ‘s avonds blijven de kleintjes dan niet gewoon liggen in het krat en moeten die niet in de afvalbak, zoals wel meer gebeurt in bijvoorbeeld Nederland.

SPANJE: NOORD, ZUID EN OOST “Spanje start met bloemkool eind november en het product ziet er momenteel beter uit in het noorden dan in het zuiden. De gewassen staan er goed op. In het zuiden lopen er enkele percelen wat achter vanwege de droogte die ze hebben gehad na

de aanplant. Maar week 47 beginnen wij met de levering van onze contracten,” zegt Bertus, die met AGF Direct zo’n 350 hectare contractteelt heeft in Spanje, zowel in Andalusië als in het noorden. De reden voor twee locaties is in de eerste plaats risicospreiding. Omdat de klimaten in beide zones heel verschillend zijn, kan het bedrijf – zeker nu er met de klimaatverandering meer en meer extreme weersomstandigheden voorkomen die de teelt verstoren, zoals felle regens of droogte en hitte – product halen uit het noorden als het in het zuiden misloopt, of andersom. Het voordeel van de teelt in twee regio’s wint het bijvoorbeeld van dat van de kortere afstand tussen Noord-Spanje en Nederland: naar Zuid-Spanje moet je algauw 800 à 1.000 kilometer verder rijden, waardoor areaaluitbreiding in enkel het noorden niet meteen een optie is voor Bertus. SEVILLA SCHIET UIT DE STARTBLOKKEN Volgens gegevens van het Spaanse ministerie van Landbouw bedroeg het bloem-

Foto Thomasol

koolareaal in de Noord-Spaanse regio Navarra vorig jaar 2.071 hectare. Tel daarbij 1.087 hectare op van de regio’s Aragón, La Rioja en Catalonië samen en Noord-Spanje komt uit op ruim 3.000 hectare. Andalusië in het zuiden had een areaal van 2.399 hectare, de Valenciaanse Gemeenschap en de regio Murcia in het oosten hadden op respectievelijk 1.412 en 1.115 hectare bloemkool staan. De teelt is mooi verdeeld over noord, zuid en oost, maar wat opvalt, is dat de Andalusische provincie Sevilla in 2018 nauwelijks aan 58 hectare kwam, terwijl er in 2020 op maar liefst 800 hectare bloemkolen werden geteeld. Sevilla gaat met rasse schreden vooruit en beukt de deur van de bloemkoolmarkt met geweld open. Waarschijnlijk zijn er meerdere factoren aan te wijzen voor die opmars, waaronder misschien goedkopere grondprijzen en goedkoper water, maar een belangrijke factor is zeker het grote verschil tussen de nachten dagtemperatuur die de kwaliteit van de bloemkool ten goede komt en de uitval laag houdt. Sevilla is op de markt van december tot en met maart, terwijl Murcia

De specialist voor al uw vollegrondsgroenten! 24/7 bereikbaar op: 085 30 32 630

www.agfdirect.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Bloemkool

Foto REO Veiling

wegens te milde temperaturen maart niet meer haalt. De warmte doet de bloemkool immers sneller verkleuren.

MURCIA KAMPT MET EEN WATERPROBLEEM Ook de verzilting van het Murcia-gebied speelt de bloemkoolteelt enigszins parten, zo weten Bertus en Thomas, alsook de heel strenge normen op het vlak van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen in Campo de Cartagena, een belangrijk groenteteeltgebied in de buurt van de lagune Mar Menor, waar de overheid wil voorkomen dat schadelijke stoffen via de watervoerende lagen de binnenzee bereikt en fauna en flora verstoort. En dan heeft Murcia nog te kampen met een waterbevoorradingsprobleem, meer dan bijvoorbeeld Sevilla, en zeker meer dan het noorden van Spanje, wat de teelt van vollegrondsgroenten er niet makkelijker op maakt. EEN KWESTIE VAN SMAAK EN RAS “Er bestaan heel veel rassen van bloemkolen, maar de variëteiten die in Spanje worden geteeld zijn vrijwel dezelfde als die in Nederland. En die zijn ook niet echt veranderd de afgelopen vijf jaar,” vertelt Bertus. “Onze klanten willen gewoon Spaanse bloemkool en dat heeft ook met de smaak

AGF Primeur 11 • 2021

en de kooktijd te maken. De smaak van Franse bloemkool is gewoon anders, want daar is de grond ook anders. Daar moet je andere rassen telen. In principe doen wij dus niets met Frankrijk. Alleen als er echt tekorten zijn, zoeken we daar product. Maar om ons doel van jaarrond aanbod te bereiken, spitsen wij ons volledig toe op Spanje. Italië heeft ook wel bloemkool, maar die gaat grotendeels naar Oost-Europa. In Nederland vind je niet veel Italiaans product,” zegt Bertus, wiens bedrijf ook onder meer broccoli en koolrabi uit Murcia betrekt en spitskool uit Portugal.

VASTE AFSPRAKEN VERSUS DAGPRIJZEN Thomas treedt Bertus bij als het gaat om de goede resultaten die Spanje kan voorleggen: “De Spaanse bloemkool heeft de afgelopen jaren alleen maar gewonnen, omdat de retailers steeds meer op Spanje focussen. In Frankrijk wordt veel verkocht op de veilingen met dagen weekprijzen, maar retailers houden meer van vaste afspraken. Ook de smaak van de Spaanse bloemkool leunt meer aan bij de Nederlandse voorkeuren. Maar je kunt je natuurlijk wel de vraag stellen of de supermarkten kiezen voor de smaak of voor het verdienmodel. De telers blijven immers aankijken tegen lage prijzen voor hun

producten, terwijl de kosten maar steeds verder oplopen. Telersverenigingen zoals Proexport komen dan met het advies voor hun aangesloten leden om geen vaste contracten meer te tekenen in de hoop dat er op die manier betere prijzen gemaakt kunnen worden. Het is alleszins een moeilijk verhaal,” zucht Thomas, die meegeeft dat naast de dieselprijs, ook de kosten voor gas, elektriciteit, gewasbeschermingsmiddelen, plantvoeding, karton en meermalige plastic kratten van poolsystemen zijn gestegen. Diesel alleen al is goed voor een meerprijs van 3-4 cent per kool. “Als je in mei of juni prijzen afspreekt voor het winterseizoen, zou het fijn zijn mocht er met de klant omwille van de extreme situatie en op basis van redelijkheid nieuwe prijzen kunnen worden afgesproken, al speelt dat minder voor vollegrondsteelt dan voor belichte kasteelt natuurlijk. Die prijsstijgingen kun je immers allemaal aantonen, maar je loopt wel het gevaar dat je klant je gewoon op de gemaakte prijsafspraken wijst. Bij rampen is het natuurlijk anders. Als er geen product beschikbaar is, dan kunnen contracten worden opengebroken. Want als je dan moet bijkopen, ben je failliet.”

MAROKKO IS GEEN ISSUE Waar Marokko bij tomaat een steeds groter aandeel van de markt inneemt, deels ook onder de vleugels van Europese bedrijven, ziet Thomas de bloemkoolteelt nog niet zo gauw de oversteek maken naar Noord-Afrika. “Bij bloemkool liggen daar nog niet veel kansen. Ik heb gezien dat velen met broccoli naar Marokko zijn gegaan. Ze hebben het geprobeerd, maar ze komen allemaal terug. En broccoli bewaart dan nog beter in de koelcellen. Bloemkool gaat direct vanop het veld in de kist, er is zo weinig mogelijk handling. De winst zit hem erin de bloemkool zo snel mogelijk in de winkel te hebben. En dan zijn die extra transportdagen een nadeel. Maar het heeft ook te maken met regelgeving en de onzekerheid die daar speelt wanneer je er een bedrijf opricht.”

TREIN OF VRACHTWAGEN Waar Thomas ook niet meteen warm voor loopt, is de multimodale logistiek: “Nochtans gaat de CoolRail-trein van Valencia naar Rotterdam bijvoorbeeld prima. Qua prijs is dat gelijk aan de vrachtwagen. Het verhaal is ook mooi, want je werkt CO2-neutraal. Wij hebben daarmee geladen, maar tijdswinst is er niet, dus qua versheid ga je er niet op vooruit. Tenzij er weer een blokkade is in Frankrijk uiteraard, want daar lijden de vrachtwagens altijd onder, terwijl het treinverkeer de kommer en kwel vooralsnog bespaard is gebleven. Maar de trein zorgt voor veel stress, want die service werkt met slottijden en dan weet je nooit of je het redt of niet. De vrachtwagen is in dat opzicht veel flexibeler.”

BRETAGNE, EEN VASTE WAARDE Marokko en Italië zijn geen concurrenten voor Spanje op de bloemkoolmarkt, maar Frankrijk, en in het bijzonder Bretagne, is al jaar en dag een vaste leverancier van onder meer de Duitse markt, zo weet Theo Kampschoer. “Wij hebben altijd bloemkool gedaan in de winter, vroeger van december tot half mei, maar tegenwoordig met de weersveranderingen, ook in het buitenland, hebben we soms al half september aanvraag voor export. Tien jaar geleden was dat niet zo. Dan kun je exporteren naar Spanje of Italië en ook Duitsland is er af en toe bij naargelang de weersomstandigheden. Zo hadden ze in Duitsland vorig jaar weinig bloemkool in de zomer, waarschijnlijk door de droogte, en in oktober hadden ze ineens helemaal geen bloemkool meer. Vorig jaar waren

Bezoek onze stand op de Interpom

Standnummer: 4158 www.rtlpatat.be • T.003256/41.19.89 • info@rtlpatat.be

AGF Primeur 11 • 2021

Bloemkool

Foto Kampexport

wij half september al begonnen met de export naar Duitsland, terwijl die dit jaar pas in november op gang is gekomen. Hier in Bretagne kunnen wij steeds inspelen op die marktomstandigheden.” De regio in het noordwesten van Frankrijk heeft eigenlijk altijd aanbod. In deze tijd van het jaar groeien de bloemkolen er maar 2 à 3 maand, terwijl de winterbloemkool van half november tot half mei op het veld staat. En de late winterbloemkool doet er zelfs 9 maand over vooraleer hij wordt gesneden. De klimaatverandering heeft volgens Theo geen negatieve invloed op de teelt in Bretagne. Integendeel, er is nu zelfs minder vorst in de winter. De bloemkoolexport is goed voor 80% van de omzet van Kampexport in de winter. “Dat is vrij stabiel, maar rijk word je er niet van. We hebben het eigenlijk altijd gedaan en we blijven het voortdoen. In de zomer doen we dan heel veel steenfruit vanuit onze locatie in Zuid-Frankrijk, met onder meer abrikozen, perziken, platte perziken, nectarines en platte nectarines.”

VASTE AFSPRAKEN VERSUS DAGPRIJZEN (DEEL 2) De ‛zessen’ van Theo gaan niet meer in kartonnen kratten. “De kartonprijs is te hard gestegen. We kiezen voor hout en Euro Pool fust. Maar meest nog hout, dat

AGF Primeur 11 • 2021

is het flexibelst, want dat kun je elke dag kopen.” Dag- of weekprijzen dragen nog altijd de voorkeur weg bij Theo, ook als het om de bloemkoolhandel zelf gaat: “Tot nu toe heb ik me nog niet zo verdiept in het maandprijssysteem van Prince de Bretagne, want onze klanten zijn daar niet voor te vinden. Dat is meestal voor de packers in Engeland, maar op de Duitse en Hollandse markt is daar weinig animo voor. Ik koop liever iedere dinsdag voor de week erop of elke dag voor twee dagen erna. Dat is flexibeler en daar zijn minder risico’s aan verbonden. Er zijn wel telers die vaste prijzen willen, want dat biedt zekerheid, maar de prijzen zijn niet hoog. De meeste telers blijven aanbieden op de veiling. Vorige maand bijvoorbeeld was de bloemkool 2-3 euro duurder in de contractprijs dan in de dagprijs. Dan moet je heel goede klanten hebben die door willen gaan met jou. Maar dat is niet prettig werken. Het is anders als je voor de Engelse packers werkt. Die importeren de bloemkool zonder blad, snijden ze in stukjes en leggen ze dan op schaaltjes en er wordt gemixt. Maar in Frankrijk werkt het niet zo en wij hebben ook geen Engelse packers onder onze klanten. Maandprijzen zijn ook eerder voor specifieke markten, zoals voor bloemkoolroosjes.”

INDUSTRIE EN HYBRIDE RASSEN Ook in België speelt de industrie een belangrijke rol in het bloemkoolverhaal. Terwijl 10 miljoen kilo bloemkool voor de versmarkt is bestemd, gaat 115 miljoen kilo naar de verwerkende industrie. “Bepaalde telers hebben hybride rassen die zowel geschikt zijn voor de versmarkt als voor de industrie en daar kunnen ze dan deze of gene richting mee uit al naargelang de prijsvorming,” vertelt Dominiek Keersebilck, de commercieel directeur van REO Veiling. “Maar het is niet zo dat er bij ons bloemkool wordt gedumpt als de prijs in de industrie laag ligt. Want zakt de prijs op de versmarkt door het overaanbod, dan halen de telers zelf weer de bloemkolen van de klok zodat de prijs weer kan stijgen. Anderzijds, als er vraag blijkt in de markt – en met onze klokken hebben wij goede barometers die dat dag na dag tonen – zou je gek moeten zijn om die vraag niet via ons in te vullen. Het model van communicerende vaten werkt eigenlijk heel goed. Is de prijs hoog op de klok, dan is het aan de West-Vlaamse telers om aan de vraag te voldoen, anders wordt er algauw gekeken naar bijvoorbeeld Spanje of Bretagne. De hybride rassen zijn eigenlijk een zegen voor de teler van vollegrondsgroenten, want hij kan een deel van het areaal onder contract vastleggen bij de diepvriesindustrie, wat meteen een stevig fundament is voor zijn bedrijf. En met de rest kan hij op de vrije markt wat speculeren. Telers doen dat overigens ook voor bijvoorbeeld spruiten of prei. Zo eten ze van twee walletjes en dat zorgt voor rust in de West-Vlaamse tuinbouw.” CONVENIENCE “Wij kijken ook hoe we met onze brassica’s beter kunnen inspelen op de wens van de consument. Ik denk dan aan producten die tegemoet komen aan de behoeftes van kleinere gezinnen of aan het convenience-verhaal. En onze telers denken zeker mee. Ze gaan samenwerken en gaan ook bij mensen van de industrie kijken of het mogelijk is om lijnen te kunnen opzetten om bloemkool op een moderne en voedselveilige manier te gaan versnijden en die aan te bieden in consumentvriendelijke en duurzame verpakkingen. Het liefst gebeurt dat dan met jaarrond lokaal product. Ook wij zijn daar al mee bezig in de planning. Maar niet enkel versneden bloemkool kan toegevoegde waarde bieden aan ons product. We proberen de consument ook te verleiden op andere manieren. Zo wil de consument een witte bloemkool, maar hij of zij gooit niet graag al dat bladafval weg. Dus zijn we gaan kijken hoe we beter opgeschoonde bloemkolen vers kunnen leveren. Dat heeft geresulteerd in onze Fine Fleur bloemkool

met klein snijvlak, mooi gesloten bloemscherm, vrij van beschadigingen, met een egale witte kleur en een beperkt aantal frisgroene bladeren. Dit segment is ondertussen goed voor 10% van de bloemkolen die op REO vermarkt worden en steeds meer telers zijn erin geïnteresseerd. Ik ga ervan uit dat we dit jaar ongeveer 300.000 Fine Fleur bloemkolen aangevoerd zullen krijgen.” Telers moeten nu eenmaal het product valoriseren om het bedrijf rendabel te houden. En daarbij wordt niet alleen gekeken naar de beste en mooiste bloemkolen, maar ook naar het Klasse II-product, dat bijvoorbeeld kan worden verwerkt in bloemkoolrijst of bloemkoolroosjes. BEDREIGINGEN Helaas zijn er ook bedreigingen voor de sector. Zoals Thomas Bos al had aangehaald voor de teelt in Murcia, vermeldt ook Dominiek de verbodsbepalingen op het gebruik van bepaalde gewasbeschermingsmiddelen en gewasvoeding. Meststoffen zijn nu eenmaal nodig, wil de grond de productie-eisen aankunnen. “Ook rechtsonzekerheid voor jonge telers bij het bouwen van infrastructuur zorgt bijvoorbeeld voor onrust in de sector. Of

aan het aspect duurzaamheid, zowel in de teelt als in de handel. Wij zullen althans blijven investeren in onderzoek en innovatieve productiemethodes en ik denk dat de telers die meegaan in dit verhaal diegenen zullen zijn die in de toekomst voor ons voedsel zullen zorgen,” besluit de commercieel directeur van REO Veiling.

het handentekort, want mechanisch oogsten is nog niet helemaal rond. Anderzijds kunnen bedreigingen ook kansen bieden. Mede door de toegenomen aandacht voor milieu en klimaat, zetten we met ons Care4Growing in op digitalisering binnen de sector. Dit digitale platform heeft tot doel telers en andere partijen van de toeleveringsketen met elkaar te verbinden. Zo kunnen wij, op vraag van een klant, bijvoorbeeld zien bij welke teler hij kleine bloemkolen kan inkopen, of wie ervoor heeft gekozen een bepaalde substantie niet te gebruiken in de teelt. Dat is veel handiger dan rond te moeten bellen. Het systeem zal zeker een bijdrage leveren

Zo blijkt maar dat bloemkolen blijven boeien. En dat weet ook Theo Kampschoer na 60 jaar in de handel: “Om half zeven ‘s morgens ben ik al in de weer en om een uur of zeven ‘s avonds ben ik klaar. Het is een hobby.” (PB/PDC)  theo@kampexport.com bertus@agfdirect.nl info@thomasol.eu dominiek.keersebilck@reo.be

RESTRAIN STOPT KIEMEN

SCAN ME!

Bezoek ons op de Interpom

stand 669 AGF Primeur 11 • 2021

Bescherming

Nooit meer een slechte avocado? Een ademend laagje om fruit, dat de houdbaarheid verlengt en verspilling tegengaat. Dat is in een notendop wat Liquidseal doet. De introductie van de applicatiemachine maakt het mogelijk om de beschermende coating in het land van aankomst én op de juiste manier aan te brengen. In Nederland worden binnenkort de eerste avocado’s voorzien van Liquidseal.

r wordt in de retail steeds vaker gesproken over fruit met een coating. Sommige supermarkten vereisen dit zelfs al. Met name bij avocado’s is houdbaarheid verlengen en voedselverspilling reduceren een belangrijke issue. Er worden – voornamelijk bij de consumenten thuis – nog te veel avocado’s weggegooid. Vandaar de toenemende belangstelling onder fruitimporteurs en retailers voor het verbeteren van de houdbaarheid en daarmee de kwaliteit van het product. De introductie van de applicatiemachine van Liquidseal komt dan ook op het juiste moment.

Voorheen werd de coating in het land van herkomst aangebracht. De applicatiemachine van Liquidseal brengt hier verandering in. De coating kan nu ook in het land van aankomst worden aangebracht, zodat het fruit beter beschermd in de schappen

AGF Primeur 11 • 2021

komt te liggen. “Voor een optimaal resultaat is het aanbrengen van de coating in het land van herkomst het meest ideaal. Het product is dan al voor verscheping goed beschermd,” aldus Victor Monster, directeur van LiquidSeal. “Dit blijkt in de praktijk echter niet altijd mogelijk te zijn. Importeurs werken vaak samen met verschillende producenten in diverse landen en op meer locaties. Dit zorgt voor een operationele uitdaging. Daarnaast willen ze er zeker van zijn dat de coating op de juiste manier wordt aangebracht.” ZEKERHEID EN FLEXIBILITEIT “Met name de flexibiliteit en zekerheid is een groot voordeel van de applicatiemachine,” vult Mark Greeve van Liquidseal aan. “Fruitimporteurs uit vooral Nederland, België en Duitsland kunnen nu zelf kiezen wanneer de coating wordt aange-

bracht: direct na de oogst, voor of na het rijpen of vlak voor het verpakken. Ook geeft de machine zekerheid dat de coating op de juiste manier wordt aangebracht. Zo is de machine uitgerust met borstels, wat voor een volledige dekking van de coating op het fruit zorgt. En een drooggedeelte maakt het mogelijk om het fruit direct na de behandeling te verpakken. Het aanbrengen van de coating na aankomst in Europa heeft een aantoonbare meerwaarde.” Hij doelt daarmee onder andere op

het onderzoek dat aantoont dat een consument na een slechte ervaring maar liefst drie weken geen avocado meer koopt bij de betreffende winkel. “Een coating voorkomt dit en stimuleert een herhaalaankoop. Wij werken al samen met een aantal klanten die de voordelen van Liquidseal hebben ondervonden, waaronder Total Exotics. Total Exotics ontvangt wekelijks containers met Liquidseal avocado’s en is druk bezig om deze te vermarkten onder hun klanten.” FILMLAAGJE VOOR FRUIT MET HARDE SCHIL Liquidseal werd in 2005 geïntroduceerd in de bloemensector. Na het bewezen succes ontwikkelde het bedrijf ook formuleringen voor fruit, om de houdbaarheid te verlengen en daardoor voedselverspilling te verminderen. Victor: “Liquidseal is een biologisch afbreekbaar product voor fruit met een harde schil. De coating wordt met een spray opgebracht en vormt een beschermlaagje rond het product. Het bijzondere is dat wij de coating zelf maken. Voor elke type fruit geldt een andere formulering, bestaande uit een aantal componenten op plantaardige dan wel

biologisch afbreekbare basis. Deze componenten zorgen ervoor dat er een dun filmlaagje om het fruit gevormd wordt, een natuurlijke verpakking als het ware.”

Momenteel heeft Liquidseal coatings voor het verlengen van de houdbaarheid van mango, avocado, citrus, meloen en papaja en is het bedrijf druk bezig met formuleringen voor andere producten, waaronder banaan en ananas. De coatings van Liquidseal zijn in staat om de houdbaarheid van avocado’s te verlengen en productverspilling met 30 tot 40 % te verminderen. “Het fruit is hiermee beschermd tijdens elke stap in de leveringsketen van veld tot vork. De specifieke producteigenschappen van Liquidseal voor avocado beïnvloeden de verdamping van het fruit en bevatten een slow release systeem, wat resulteert in minder gewichtsverlies en minder kans op schimmelinfecties. Dit zorgt voor een langere houdbaarheid en minder voedselverspilling. En daardoor kan ook het aankoopmoment worden verlengd, wat zorgt voor meer afzetmogelijkheden.”

kan op verschillende locaties geplaatst worden en is dankzij de hoge capaciteit geschikt om pilotprojecten te draaien.

STAPPEN ZETTEN IN FOODWASTE REDUCTIE De machine is verkrijgbaar in drie varianten met een capaciteit van 1 à 2 ton per uur tot aan 5 à 6 ton per uur. “Importeurs kunnen de coating toepassen op zowel ready-to-eat als ongerijpte avocado’s,” laat Mark weten. “We hebben inmiddels machines staan bij een aantal importeurs. De komende tijd wordt onderzocht hoe de machine optimaal kan worden ingezet binnen hun specifieke productieproces. De verwachtingen zijn hoog, zeker omdat reductie van voedselverspilling en ook het terugdringen van verpakkingen veel aandacht heeft. Liquidseal maakt het mogelijk om hier aan bij te dragen.” (CH)  mgreeve@liquidseal.nl

Liquidseal biedt de mogelijkheid een demomachine te huren. De machine

AGF Primeur 11 • 2021

onions and potatoes

Gele, rode, consumptie-, en industrie uien Stoop Transport en Commissie Beemsterboerweg 13 • 1738 JX Waarland 06-22698215 • toinestoop@kpnmail.nl

Bezoek ons op Interpom: stand

193

JAARROND BEWAREN ZONDER EN MÉT BUITENLUCHT CO2-neutraal en met minimaal gebruik kiemremmers

Vraag het kennisdocument ‘Intelligente bewaartechnologie voor aardappelen’ gratis op via aardappelbewaring.nl

Productbewaring zonder kwaliteitsverlies • Gecontroleerd drogen en bewaren • Minimaal gewichtsverlies • Maximale energie-efficiëntie • Geen uitbreiding van rotnesten, geen drukplekken • Zonder en mét buitenlucht Meer weten?

aardappelbewaring.nl

AGF Primeur 11 • 2021

EQUANS (voorheen ENGIE) Henk Tebben +31 (0)88 484 40 00

RADIAL GRADER

SHAKE GRADER

NEEM VRIJBLIJVEND CONTACT MET ONS OP VOOR EEN 2D EN/OF 3D TEKENING VAN UW NIEUWE PROJECT OF AANPASSING VAN EEN BESTAANDE LIJN

STAND C1-03

Bezoek ons in hal 4, stand 404 Handelsweg 9, 1619 BJ, ANDIJK, The Netherlands

www.allroundvp.com info@allroundvp.nl

AGF-er buitenland

Boaz Oosthoek, Koppert Biological Systems:

“Wat Spanjaarden heel goed kunnen, is genieten” glastuinbouw. Daarnaast is Koppert zich gaan richten op de buitenteelt. Als een soort hippies zijn we deze nieuwe markt gaan verkennen en door onze kennis uit de glastuinbouw kunnen we snel en concreet met oplossingen komen. Het heeft even geduurd tot het aansloeg, net als in Nederland denken ook Spaanse telers: ‛Eerst zien dan geloven’. Inmiddels groeien we boven verwachting goed en komen er continu nieuwe gewassen bij waar we onze gewasbeschermingssystemen kunnen inzetten.”

Het combineren van de ‘niet lullen, maar poesten’-mentaliteit uit Nederland met de Zuid-Spaanse instelling was in eerste instantie een uitdaging, maar inmiddels voelt Boaz Oosthoek, managing director van Koppert Biological Systems Spanje, zich als een vis in water in het mediterrane. “Voor een Nederlander is het, denk ik, gemakkelijker om in Spanje te gaan wonen dan voor een Spanjaard in Nederland,” stelt hij.

eker nu de herfst is aangebroken in Nederland en de dagen korter worden, geniet Boaz nog eens extra van de warmte en het zonlicht. “In het donker door de regen naar het werk en zo ook weer terug… In Spanje blijft het lekker licht en zonnig. Gevoelsmatig werkt dat door op je levensinstelling, denk ik. In Nederland ken ik wel een aantal mensen met een burnout, maar een overspannen Spanjaard, daar hoor ik eigenlijk nooit iemand over,” vertelt Boaz. “Wat Spanjaarden heel goed kunnen, is genieten. Ze zijn zich veel meer bewust van de dingen die belangrijk zijn in het leven. Ze zijn enorm gastvrij. Wanneer je in Nederland aanbelt om 19:00 uur, dan hoor je: ‛Sorry, kun je zo terugkomen want we zijn aan het eten’, maar in Spanje

ben je heel erg welkom en word je direct aan tafel uitgenodigd en ben je voor middernacht niet weg.” Aan de andere kant mist hij weleens de Hollandse nuchterheid.

Boaz startte in 2007 na zijn schoolopleiding met een compagnon Veldwerk Uitzendbureau op. Toen na 10 jaar de kans ontstond om voor Koppert Biological Systems aan de slag te gaan om de Spaanse en Portugese markt verder te ontwikkelen, verhuisde hij met zijn jonge gezin naar Almerimar in Andalusia. Vanuit Spanje heeft Boaz een aantal mooie stappen kunnen zetten voor het bedrijf. “Koppert Biological Systems is van oudsher vooral gericht geweest op oplossingen voor het tegengaan van ziekte- en plaagdruk in de

Als aanpakker was het overigens wel wennen aan het andere levensritme en andere prioriteiten. “Ik heb eerst een half jaar genomen om het bedrijf goed te leren kennen, te zien waar kansen liggen en plannen te maken. Daarna ging ik over naar de actiemodus. Ik was gewend om te sturen op resultaten, hamerde op doelstellingen en deadlines, maar een vriend deed me realiseren dat een cultuur niet te veranderen is. Nederlanders werken heel bewust en zo efficiënt mogelijk naar het resultaat, hoogstens drie kwartier voor een boterhammetje met de lunch. De eetcultuur in Spanje is gigantisch belangrijk. Een Spanjaard maakt na de lunch geen afspraak. Ze zullen een goed moment niet onderbreken om een ander goed moment te creëren, dus als een lunch goed is, kan die lang duren. Vanaf toen ben ik iets meer meegegaan in de flow. Dat heeft me wel geholpen om hier te aarden.”

Boaz denkt voorlopig niet aan teruggaan naar Nederland. “We hebben het goed naar onze zin en inmiddels een leuke vriendenkring opgebouwd. De natuur is prachtig. Binnen een uur zitten we in de bergen en kunnen we hiken of skiën. Ook wonen we dichtbij een natuurpark waar de flamingo’s en wilde paarden rondlopen. Daar kunnen we lekker wandelen en ga ik er regelmatig een stuk mountainbiken of wielrennen. We zijn met zijn drieën gekomen en inmiddels zijn we met zijn vijven. Mijn drie dochters groeien hier op, krijgen steeds meer een eigen mening en een belangrijkere stem binnen het gezin. Of we überhaupt teruggaan? Ik zou het nu niet weten, we zien het wel,” besluit Boaz. (ML)  boosthoek@koppert.es

AGF Primeur 11 • 2021

Retail

Groenten en fruit Totaal Rank Rank Formule Waardering 2021 2020 1 2 Nettorama 7,47 1 1 Lidl 7,47 3 4 Jan Linders 7,34 4 Poiesz 7,14 5 7 Albert Heijn 7,12 6 6 Plus 7,10 7 5 Jumbo 7,02 8 8 Dekamarkt 6,98 9 Hoogvliet 6,97 10 3 Boni 6,92

Kwaliteit/versheid 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Nettorama Lidl Jan Linders Poiesz Albert Heijn Plus Dekamarkt Hoogvlies Jombo Coop

7,63 7,54 7,45 7,29 7,17 7,14 7,11 6,96 6,96 6,87

Ruime keuze 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lidl Nettorama Jan Linder Albert Heijn Plus Jumbo Poiesz Dekamarkt Hoogvliet Boni

Lage prijzen 7,55 7,53 7,40 7,28 7,14 7,12 7,09 7,07 7,01 6,99

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lidl Nettorama Jan Linders Dirk Boni Vomar Aldi Hoogvliet Plus Poiesz

7,50 7,46 7,02 6,91 6,84 6,82 6,80 6,71 6,60 6,56

Rapportcijfers Versrapport GfK/Distrifood 2021 en Fairshares (r), bron: GfK/Distrifood

Imago en feiten van de AGF-afdeling De AGF-afdeling is de meest belangrijke afdeling voor een supermarkt als het gaat om imago. Dit jaar kwamen Lidl en Nettorama samen uit op de eerste plek in het versrapport van GfK. Al jarenlang bezetten zij de eerste plekken op het podium, Lidl in de recentere jaren aanzienlijk vaker dan Nettorama, maar de verschillen zijn uiterst klein. Ook in de fairshares van AGF zijn beide formules nummer 1. Is er een verband? Norman Buysse Managing Consultant van marktonderzoeksbureau GfK legt uit.

dus wel versterken.” Maar ook met een minder goed imago is een goede fairshare te halen, dat is het geval bij Boni. In het AGF-versrapport tuimelden ze van plek 3 naar plek 10, maar ze stegen wel een plekje in fairshare van 4 naar 3. Norman: “Bij fairshare kijken we naar de omzetratio. Wanneer die hoog is, laat dat zien waar de supermarkt goed in is. Albert Heijn heeft bijvoorbeeld een hele hoge fairshare op het gebied van persoonlijke et imago is de perceptie van de con- de tot en met het tweede kwartaal in verzorging, maar daardoor is het lastiger sument, terwijl de fairshare berekend 2021 is gelijk aan die van 2020. Lidl aan om ook een hoge fairshare te halen op het wordt op harde cijfers (zie kader met de kop met 128, daarna Nettorama met gebied van vers. Het werkt eigenlijk als definitie van fairshare). Het is eigenlijk 116 en op drie AH met een fairshare communicerende vaten. Een lage fairshaappels met peren vergelijken. Toch is er een van 104. Boni en Dekamarkt staan res- re wil dus niet zeggen dat je iets niet goed logisch verband te leggen. Immers, door- pectievelijk op plek 4 (103) en 5 (102). doet, een hoge fair share zegt wel waar je dat je imago goed is, trekt dat klanten aan Wanneer je kijkt naar imago staan Lidl het beter in doet.” die voor die productgroep komen shoppen. en Nettorama op een gedeelde eerste Dat bevordert de omloopsnelheid en dus plaats. Albert Heijn is opgeklommen van In het jaarlijkse imago-onderzoek worden de kwaliteit van de producten en dat werkt nummer 7 naar 5 ten opzichte van 2020. een zestal aspecten van de AGF-afdeling weer door in het imago. Maar fairshare Norman: “Je ziet hieraan dat dingen wel onderzocht: de kwaliteit/versheid, prijhoeft niets te zeggen over de kwaliteit. bij elkaar komen, zowel een hoge fairsha- zen, aantrekkelijke aanbiedingen, presenDe top 3 in fairshares in AGF lopen- re als een goed imago. Het kan elkaar tatie, aanbod en deskundigheid. Hoewel

STAND 645B

AGF Primeur 11 • 2021

Deskundigheid 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Poiesz Jan Linders Lidl Nettorama Albert Heijn Jumbo Plus Coop Hoogvliet Dekamarkt

Presentatie 7,33 7,22 7,21 7,17 7,09 7,06 7,04 6,96 6,95 6,93

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Nettorama Jan Linders Lidl Albert Heijn Plus Jumbo Poiesz Deen Dekamarkt Hoogvliet

7,57 7,50 7,48 7,43 7,35 7,28 7,27 7,20 7,15 7,15

Aantrekkelijke aanbiedingen

Fair Shares, t/m 2e kwartaal

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lidl Nettorama Jan Linders Plus Boni Poiesz Albert Heijn Dirk Vomar Hoogvliet

7,56 7,49 7,27 7,05 7,00 6,96 6,96 6,93 6,93 6,89

Lidl Nettorama Albert Heijn boni Dekamarkt Coop Jumbo Spar Deen Vomar

125 116 104 103 102 95 94 94 91 90

Lidl en Nettorama hetzelfde eindrapporcijfer krijgen, zijn er wel verschillen aan te wijzen. “Nettorama scoort wat hoger op de service-aspecten, kwaliteit/versheid en deskundigheid. Lidl wint het op lage prijzen en aantrekkelijke aanbiedingen,” aldus Norman. “Jan Linders komt op de derde plek, maar levert een knappe prestatie, omdat de formule in alle drie de verscategorieën (Groente/Fruit, Vlees, Brood) werd genomineerd.”

Lidl is voor de 10 maal de ‘beste in groenten en fruit’ en weet dat goed uit te venten. Ondanks dat de eerste plek haast jaarlijks wordt bevestigd, roept dit telkens weer reacties van ongeloof op. “Het imago van harddiscounter en kwaliteit gaan blijkbaar niet zo goed samen. Bovendien zijn de verschillen tussen harddiscounters en full service supermarkten lang niet meer zo groot als 15 jaar geleden,” aldus Norman. “Harddiscounters bieden tegenwoordig allerlei services aan, loyaliteitsprogramma’s met acties, inspiratiebladen en A-merken. De full service supermarkten hebben ook budgetlijnen. Het grote verschil zit hem in het randassortiment, dat is te vinden bij full service supermarkten. Het aanbod van het basisassortiment

van de AGF-afdeling is in grote lijnen goed vergelijkbaar tussen harddiscounters en full service. Het basisassortiment is vrij traditioneel en kent weinig innovatie.”

Door de horecasluiting hebben supermarkten gemiddeld 10 procent meer vers verkocht. Op het moment van schrijven zijn de omzetcijfers van het derde kwartaal nog niet definitief bekend, maar al wel is de invloed van de heropening van de horeca te zien. Supermarkten leveren de groei deels weer in, ziet GfK. “Hier

Mail of bel ons nu voor een bezoek van deze krachtpatser!

geldt ook de wet van de communicerende vaten, mensen gaan niet méér eten. Nu mensen weer meer mogen en kunnen, eten ze vaker buiten de ...deur. Of kopen ze bij relatief nieuwe aanbieders als Crisp en HelloFresh, deze diensten voorzien in een behoefte en laten enorme groeicijfers zien,” besluit Norman. (ML)  norman.Buysse@gfk.com

Wij komen naar u toe!

√ Gratis & geheel vrijblijvend √ Voor u geen reistijd √ Voor een schoon krat!

demo@letsbv.nl

LETS bv

+31 321 386 600 www.letsbv.nl AGF Primeur 11 • 2021

Glastuinbouw

Koffiedik kijken voor slateelt in kas na Kerst Nu het winter wordt, groeit de sla weer warm en droog in de kas. Tenminste, als de teler het aandurft om deze winter sla in de kas te telen. De recente hoge prijzen voor gas en elektriciteit kunnen ervoor zorgen dat telers deze winter een keer overslaan. Of dat zo is en wanneer het dan spannend wordt, vroegen we bij diverse veilingen.

stroom opwekken voor hun belichting.” Wel bestaat hier de kans dat er meer product naar het voorjaar opschuift en er dan grotere pieken in de aanvoer ontstaan, omdat product samenvalt met tunnelteelten, schat René in.

ACCORDEONEFFECT et blijkt al snel begin november dat dat sla als vaak kortere teelt gevoeliger Met eenzelfde ‘accordeoneffect’ waarbij het nog lastig is om te voorspellen wat kan zijn voor de gevolgen van de hoge kos- meerdere plantingen straks in het voorer verderop dit najaar en vooral komende ten. “In tegenstelling tot bij kasgroenten jaar samenkomen, houdt ook Rik Decadt, winter gaat gebeuren. “Ik kan allerlei the- zoals tomaat, waar ze jaarrond telen en directeur Productie bij REO Veiling in orieën geven, maar omdat het van teler de stookkosten over een langere periode Roeselare, rekening. “In de koudste en tot teler verschilt, heb ik er momenteel kunnen uitsmeren, is dat bij sommige sla- donkerste periode in de winter groeit sla nog weinig zicht op,” vertelt Benny Cuy- telers anders. Onder de telers die bij ons relatief langzaam. Het verschil tussen pers, divisiehoofd bladgewassen en vol- aanvoeren zijn er telers die zomers bonen plantingen eind januari of iets verderop legrondsgroenten bij coöperatie BelOr- of komkommers telen en vervolgens ’s in februari maakt dan weinig verschil. ta. Hij kan zich voorstellen dat bepaalde winters sla of andijvie. Zeker als zij hun Het is best mogelijk dat als de traditionele telers deze winter besluiten minder ener- gasprijzen niet vastgelegd hebben, bestaat schema’s losgelaten worden er begin april gie te steken in hun teelt. Als dat zo is, is de kans dat de kas leeg laten liggen minder meer product opeens samenkomt.” Overihet goed mogelijk dat de productie trager risicovol is dan telen tegen mogelijk hele gens niet alleen in sla, maar mogelijk ook verloopt, zeker in de donkerste en koudste hoge kosten die je in je verkoopprijs niet voor andere producten. “Bijvoorbeeld bij periode van het jaar. terugziet.” telers die komkommer met sla in de winter afwisselen. Als zij besluiten geen sla KOSTEN SPREIDEN De voorzitter van de veiling, zelf zacht- te telen deze winter en daarna later met Voorzitter René Simons van Veiling Zalt- fruitteler, heeft opdracht gegeven te komkommer te starten, zullen we in het bommel sprak al in het begin van de ener- inventariseren wat de gevolgen voor de vroege voorjaar minder komkommers giecrisis begin oktober de verwachting uit, aanvoer op de klok kunnen zijn. “Bij aard- hebben.” bei verwachten wij geen grote proble- Bladgewassen, waaronder sla uit de kas, men bij ons, omdat zijn bij Veiling Zaltbommel een relatief de meeste telers klein product. Dat maakt de situatie er, ten daar hun gas vast opzichte van de grotere productgroep die hebben liggen. Met aardbeien is, net iets anders op voor de een eigen warm- veiling, geeft René aan. “Met bladgewaswww.troostpallethandel.nl tekrachtkoppeling sen hebben wij minder afspraken lopen. ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl kunnen zij dan ook Wij hoeven bijvoorbeeld niet wekelijks sla

GEBR. TROOST

AGF Primeur 11 • 2021

te leveren en zitten hierdoor wat ruimer in ons jasje. Wel hebben we elk jaar ’s winters trouwe klanten die bij ons sla afnemen. Die willen we natuurlijk wel graag beleveren met mooie producten van onze telers.” December, januari en februari worden wat dat betreft spannend, schat René in. “Dan kan het zijn dat we even moeten kijken hoe we het gaan invullen en oplossen. Je wilt je klanten wel kunnen bedienen.” In andijvie ziet René dat de najaarsandijvie, die weinig gas nodig heeft, ‘gewoon’ doorloopt. “Onze telers die net na nieuwjaar planten, gaan de planning niet omgooien en zien het voorjaar met vertrouwen tegemoet.” KAS ALS VOORDEEL Het goed bedienen van klanten, dat willen ze uiteraard ook bij BelOrta, geeft Benny aan en liefst tegen ‘mooie prijzen’ voor zowel teler als koper. Of die er komen, hangt echter lang niet alleen af van hoe de teelt hier loopt. “Ook de aanvoer uit Zuid-Europa is van serieuze invloed op de markt. Als bijvoorbeeld Italië veel product heeft en veel op Duitsland af kan zetten, dan kan dat de prijzen beïnvloeden en nadelig zijn voor onze telers hier.” Ook Rik noemt Italië als voorname concurrent. “Rond Napels telen ze veel sla, vaak in onverwarmde serres, waardoor het energieverhaal daar niet zo speelt. De exacte weersituatie daar ken ik momenteel niet, maar wel weet ik dat het areaal daar niet verder is uitgebreid. Wel zie je daar steeds meer telers die babyleafs telen die machinaal geoogst worden, maar in de zware kropsla zijn wij hier in België specialist.” Waar veel aanvoer uit Italië of andere zuidelijke landen effect op de markt hier

kan hebben, is het uiteraard andersom De uitdaging is voor de veilingen om de ook zo, dat minder aanvoer, bijvoorbeeld aanvoer zo goed en zo kwaad als het gaat door slecht weer in andere teeltregio’s, op peil te houden, zoals René al schetste. kansen geeft. Zulk slecht weer komt vrij- Rik zag bij REO de laatste jaren het arewel jaarlijks weleens voor, zo leert de aal kassla na een gestage daling stagnerecente geschiedenis met in oktober nog ren. Nu echter de energieprijzen flink zijn noodweer in bepaalde teeltregio’s in Italië, gestegen, vreest hij dat er weleens een deze zomer overstromingen in Duitsland beetje areaal verloren kan gaan. “Niet waarin veel buitensla sneuvelde en de prij- direct dit jaar, want ik verwacht dat we zen flink opliepen en vorig jaar nog hevige daarin evenveel kroppen verkopen als sneeuwval in onder meer Spanje. “Op die vorig jaar, maar mogelijk gaan we komend momenten zijn telers met sla in de kas hier jaar wel minder kroppen kunnen verkoin het voordeel, al is het lastig hier van pen.” Zoals altijd hebben de telers die in tevoren op in te spelen natuurlijk,” geeft het geval van tegenslagen in de slateelt Benny aan. “Je moet wel poten om te kun- elders op het juiste moment sla kunnen nen leveren als het nodig is.” leveren, de beste kansen om te profiteren van mogelijk stijgende prijzen. Daarbij AANVOER OP PEIL maakt het bij BelOrta niet uit of een teler Bij REO Veiling verwacht Rik tot Kerst wei- op de dagmarkt of via voorverkoop vernig verschuivingen, maar daarna zullen koopt. Benny: “Wij bieden allebei aan of sommige kassen waarschijnlijk even leeg een combinatie van beide. Omdat bij ons blijven liggen. “Of telers die keuze maken, de klokprijs altijd leidend is, maken telers zal veel afhangen van hun gascontract. met sla in de kas bij een krappe markt in Als ze een goed contract hebben, zullen alle gevallen dan kans op die hogere prijs.” ze sneller geneigd zijn door te telen deze Maar of die er gaat komen, dat is van veel winter dan wanneer ze tegen relatief hoge factoren en de individuele keuzes van elke prijzen moeten stoken.” Naast teelt in de teler afzonderlijk afhankelijk, zoveel is vollegrond in de kas zijn er stilaan ook duidelijk. (TT)  telers met teelt op water. Rik schat in dat benny.cuypers@belorta.be zij veel moeilijker tijdelijk kunnen stoppen info@veiling-zaltbommel.nl met telen deze winter, omdat de investerik.decadt@reo.be ringskosten in teelt op water aanzienlijk hoger zijn en die kosten verdient een teler het best terug door te telen. “Bij de teelt op water zijn er inmiddels wel telers met een warmtekrachtkoppeling waardoor zij zelf stroom opwekken om mee te belichten. Dat helpt hen. En anders zullen er allicht aanpassingen in belichtingsschema’s worden gedaan om de kosten te drukken.” AGF Primeur 11 • 2021

Column

De nieuwe wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen. Zijn uw overeenkomsten al up to date? Per 1 november 2021 is de Wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen (WOH) in werking getreden. Daarmee wordt een aantal handelspraktijken verboden. Landbouwers en coöperaties kunnen schadevergoeding vorderen als in strijd wordt gehandeld met deze wet. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht en kan boetes opleggen tot maximaal € 900.000,00 of, als dat meer is, 10% van de omzet van de overtreder. Bij recidive wordt de boete met 100% verhoogd. Afnemers en verwerkers van landbouwproducten doen er goed aan om hun contracten, handelsvoorwaarden en -praktijken zo nodig aan te passen.

Waarom deze nieuwe wet? De WOH is het resultaat van een maatschappelijke en politieke discussie over de verhouding van de marktpositie tussen landbouwers enerzijds en de supermarkten en andere grote afnemers anderzijds. Een bekend probleem is dat landbouwers zich niet altijd in staat achten om een eerlijke prijs in de markt uit te onderhandelen. De WOH zou daar verandering in moeten brengen. De toelichting op het wetsvoorstel d.d. 19 november 2020 vermeldt dat de WOH in het teken staat van de versterking van de positie van de boer in de keten. De toelichting vervolgt dat het daarbij gaat om de verduidelijking van de wettelijke mogelijkheid in de landen tuinbouw om samen te werken, het erop toezien dat boeren en tuinders hogere prijzen ontvangen van afnemers die bovenwettelijke eisen stellen en om de aanpak van oneerlijke handelspraktijken. Op wie is de WOH van toepassing? De WOH beschermt de kleinere leverancier ten opzichte van de grotere afnemer. Dat is te zien in het toepassingsbereik, zoals neergelegd in art. 5 WOH. De leverancier met een jaarlijkse

DEN HOLLANDER ADVOCATEN

ANNO 1934

MR. V.C. (VINCENT) HOFMAN ADVOCAAT

WWW.DENHOLLANDER.NL

AGF Primeur 11 • 2021

omzet van X (zie linker kolom van de tabel) wordt beschermd tegen een afnemer met een jaarlijkse omzet van Y (zie rechter kolom van de tabel). Jaarlijkse omzet leverancier (X) < € 2 miljoen € 2 miljoen – € 10 miljoen € 10 miljoen – € 50 miljoen € 50 miljoen – € 150 miljoen € 150 miljoen – € 350 miljoen < € 350 miljoen

Jaarlijkse omzet afnemer (Y) > € 2 miljoen > € 10 miljoen > € 50 miljoen > € 150 miljoen > € 350 miljoen overheidsinstantie

Wat wordt er verboden? De WOH bepaalt absolute verboden (=onrechtmatig handelen) en relatieve verboden (alleen onrechtmatig als niet ‘helder ondubbelzinnig’ en schriftelijk overeengekomen). Absolute verboden Art. 2 WOH bepaalt dat een afnemer onrechtmatig handelt als hij:

a. bederfelijke producten niet binnen dertig dagen betaalt en andere producten niet binnen zestig dagen,

b. bestellingen van bederfelijke producten op een te korte termijn annuleert (daarvan is in ieder geval sprake bij een termijn van minder dan dertig dagen), en/of c. bepaalde voorwaarden in de leveringsovereenkomst eenzijdig wijzigt, d. betalingen verlangt die geen verband houden met de verkoop,

e. verlangt dat leveranciers voor bederf en/of verlies van het product betaalt na levering zonder nalatigheid of verzuim van leverancier,

d. verlangt van de leverancier dat hij betaalt voor het maken van reclame voor landbouw- en voedingsproducten door de afnemer;

g. bedrijfsgeheimen onrechtmatig verkrijgt, gebruikt of openbaar maakt,

f. verlangt van de leverancier dat hij personeel betaalt voor de inrichting van de ruimten die voor de verkoop van producten van de leverancier worden gebruikt, tenzij de betreffende handelspraktijk voorafgaand helder en ondubbelzinnig schriftelijk is overeengekomen tussen de leverancier en de afnemer.

f. weigert bepaalde voorwaarden van de levering schriftelijk te bevestigen,

h. onder bepaalde omstandigheden dreigt met commerciële vergeldingsmaatregelen, i. vergoeding verlangt voor kosten voor onderzoek van klachten als leverancier niet nalatig is.

Er zijn enkele uitzonderingen. Een opvallende uitzondering is de mogelijkheid voor afnemer en leverancier om een clausule betreffende waardeverdeling in de zin van art. 172 bis van Verordening 1308/2013 (de waardeverdelingsclausule) overeen te komen. Die uitzondering is relevant voor coöperaties en pools. Relatieve verboden Art. 3 WOH bepaalt dat een afnemer onrechtmatig handelt als hij:

a. onverkochte landbouw- en voedingsproducten retourneert aan de leverancier zonder betaling voor die onverkochte producten óf zonder betaling voor de verwijdering van die producten óf allebei; b. een vergoeding van de leverancier verlangt voor de opslag, de uitstalling of de opname in het assortiment van zijn landbouw- en voedingsproducten, of voor het op de markt aanbieden van dergelijke producten;

e. verlangt van de leverancier dat hij betaalt voor zijn marketing van landbouw- en voedingsproducten;

Toezicht en handhaving De ACM is belast met het toezicht op de naleving van de WOH. De ACM kan zowel op eigen initiatief als naar aanleiding van een klacht toezichthandelingen verrichten. De ACM mag onaangekondigd inspecties verrichten ter plaatse en ook plaatsen betreden en inzage vorderen van zakelijke gegevens en bescheiden.

Tips voor de praktijk Het is raadzaam om na te gaan of op uw handel de WOH van toepassing is. Als dat zo is, doet u er goed aan om uw contracten en algemene voorwaarden aan het voorgaande te toetsen en zo nodig WOH-conform te maken. Let op dat de WOH meteen van toepassing is op overeenkomsten die ná 1 november 2021 zijn gesloten. Overeenkomsten van vóór 1 november 2021 dienen per 15 april 2022 WOH-conform te zijn. Hebt u vragen over de WOH, dan beantwoorden wij deze graag. Vincent Hofman

VCHofman@denhollander.nl

c. van de leverancier verlangt dat hij alle of een deel van de kosten draagt van kortingen voor landbouw- en voedingsproducten die in het kader van een promotieactie door hem zijn verkocht, tenzij hij vóór de promotieactie op zijn initiatief, de periode waarin de promotie plaatsvindt en de verwachte hoeveelheid landbouw- en voedingsproducten die zal worden besteld tegen de na aftrek van de korting verkregen prijs, specificeert;

Wouw Agro akkerbouw opslag koeling wassen uitzouten sorteren Kruiningen ۰ Ronald van de Wouw ۰ 0653-724 302

AGF Primeur 6 • 2021

Hoe is### het met

Alexander Visser:

“Ondernemen in de AGF neemt je helemaal in beslag”

Na de hyperdynamische tijd in de AGF onderneemt Alexander Visser tegenwoordig wat rustiger in Vastgoed. Hij nuanceert het huidige beeld dat daarover bestaat en brengt met de Vastgoed.app gemak en meer helderheid in die branche.

erugkijkend weet hij niet hoe hij het allemaal gedaan heeft. “Ik heb nooit spijt gehad van mijn tijd in de AGF. Het is een prachtige sector, maar hoe ik het 18 jaar heb kunnen redden met Alexport, geen idee. ik zou het niet meer kunnen,” vertelt Alexander. “’s Ochtends onder de douche zitten de tomatenprijzen in je hoofd, ’s avonds bij het acht uur journaal hoor je over een regenbui in Costa Rica en ga je bedenken waar je dan je mango’s vandaan moet halen. We deden alles, import, export, veilingen en daarbij het management van een bedrijf. Dat je midden in drie veilingklokken zit en iemand aan je komt vragen of hij een middagje vrij kan krijgen, claims, dollarkoersen bijhouden – het stopte nooit. Op zich is dat niet eens zo erg, maar het neemt je zo in beslag dat er naast AGF niets anders lijkt te bestaan.”

tiebaan als orderpicker en zag op de afdeling de verkopers lekker de hele dag bellen. Aan het einde van de dag hadden ze altijd een schoon bureau. Aangezien ik allergisch ben van papier, leek me zo’n baan helemaal te gek. Na mijn studie en wat omzwervingen kwam ik bij Bakker & Leenheer terecht en heb daar geholpen om de export naar Scandinavië op te zetten. In 1998 ben ik voor mezelf begonnen met Alexport.”

het intensieve leven van alsmaar op reis niet meer te combineren met een groot gezin en een vrouw die ook ondernemer is.”

Eigenlijk van plan een sabbatical te nemen, rolde Alexander min of meer toevallig door in de handel, renovatie en transformatie van bestaand vastgoed in de regio Rotterdam. “Van niets iets heel moois maken. Dat ging heel goed, maar ik merkte ook dat het beheer van panden nog erg omslachtig en ouderwets was. Samen met mijn business-partner Maurice hebben we toen de Vastgoed.app laten maken. Dat zijn we nu met een team aan het uitrollen en daar hebben we ontzettend veel plezier in.”

18 jaar later in 2016 en nadat Alexport in De Vastgoed.app is een personal assistant 2011 was overgenomen door Staay was het voor het vastgoedbeheer die zorgt voor voor Alexander klaar in de AGF. “In 2011 realtime inzicht in de portefeuille voor de heb ik een enorme crisis meegemaakt en beleggers, maar ook voor blije huurders. scheerde Alexport door de Russische boy- Het softwarepakket ontlast de vastgoedcot langs het randje van de afgrond. Eind beheerder van een boel papieren romp2011, begin 2012 stond alles wel weer op slomp en telefoontjes. Via de applicatie de rit, maar als zelfstandig ondernemer wordt van alles transparant en helder waren de uitdagingen voor mij onder de afgehandeld: het snel oplossen van storinDe doenersmentaliteit in de AGF trok vleugels van familiebedrijf Staay 4 jaar gen, betalingen, communicatie etc. AlexAlexanders’ aandacht. “Ik had een vakan- later wel een beetje weg. Bovendien was ander stoort zich aan het huidige beeld

AGF Primeur 11 • 2021

van vastgoedbeleggers in het maatschap- AGF kwamen en komen hem van pas. “Je lijden. Na mijn vertrek uit de AGF heb ik pelijk debat. “Wij zien juist veel beheer- voordeel doen door snel durven te scha- een deeltijdstudie theologie gevolgd. In ders die op een goede manier om willen kelen. Ik weet nog heel goed dat ik in een de crisisjaren heb ik namelijk het stuur gaan met hun klanten. Huisjesmelkers, dat uur tijd mijn eerste pand kocht. Ik rekende van mijn leven uit handen gegeven en peris echt een ouderwets en vertekend beeld. gewoon uit of de marktprijs per m2 goed soonlijk Jezus ontmoet. Daar wil ik graag Dat is heel frustrerend voor onze klanten was, net zoals je in AGF per kilo rekent. Ik tegenover anderen van getuigen,” besluit en ook voor onszelf. Al onze woningen zijn hoefde over zo’n aankoop niet verder na Alexander. (ML)  energielabel C of hoger.” de denken. Als we voor de hele week op de alexander@FONZT.NL veiling positie innamen voor tomaten, dan De vastgoedwereld bracht Alexander in ging dat om heel veel meer geld. Vandaag rustiger vaarwater, maar de lessen uit de de dag mag ik een ietwat rustiger leven

Britse studie toont aan: “Denemarken meest betaalbare land om gezond te leven”

en studie van de Britse fit- bruisende stad een gezonde nessclubketen PureGym levensstijl kan bevorderen. beweert dat Denemarken het Een van de conclusies luidde: meest betaalbare land ter “Ga er eens naar toe, en je zult wereld is om gezond te leven. zien dat fietsen bijvoorbeeld De studie vergeleek 75 lan- veel toegankelijker en aanden en beoordeelde zowel de trekkelijker is gemaakt dan kosten om gezond te blijven andere vervoerswijzen in de als het nationale gemiddel- stad. Daarnaast zijn er meer de salaris. In het onderzoek gezonde eetgelegenheden dan werd Denemarken geprezen in andere steden en bieden voor de manier waarop het veel onderwijsinstellingen land zich heeft ontwikkeld tot educatieve programma’s om te een benchmark van hoe een stoppen met roken. 

Quik’s staat voor constante kwaliteit, voor variatie, vernieuwing en verbetering. We laten consumenten genieten van natuurlijke, verse en (vooral!) smakelijke producten. En dat al sinds 1932. QUIKS.NL

AGF Primeur 11 • 2021

Stand R2

Een

9, 30 Nov.

kerstfeest!

Trakteer uzelf deze kerst op professioneel landbouwweer: combineer 2 weerstations voor een optimale weersoverzicht van uw boerderij.

Leafcrop

Windcrop

Raincrop

Perfect voor fruittelers

Vereenvoudigt de timing van invoer

De basis voor landbouwweer!

Scan mij !

* 2 stations gekocht = €100 korting 1 station gekocht = €50 korting

+ 31 85 888 2810

€100 kor ting*

* Aanbieding geldig van 24 november tot 19 december. Zie voorwaarden op de website.

Your partner in complete turnkey projects in: Potatoflakes French Fries Drying Technologies Washing & Destoning Peeling & Brushing Hydrocutting

Standnr. 184

Tummers Machinebouw B.V., Ampèreweg 4, 4631SP, Hoogerheide P.O Box 71, 4630 AB, Hoogerheide, The Netherlands, Tel: +31 (0)164 61 40 70 Fax: +31 (0)164 61 53 55 E-mail: info@tummers.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Divers

Appelen kunnen helpen tegen dementie

n een onlangs herziene studie gepubliceerd door Walter Willett van de American Academy of Neurology in Boston, Massachusetts, is er steeds meer bewijs dat flavonoïden bronnen zijn die helpen bij het voorkomen dat het denkvermogen afneemt naarmate mensen ouder worden. "Onze onderzoeksresultaten zijn opmerkelijk, omdat ze aantonen dat het aanbrengen van eenvoudige veranderingen in het eetpatroon cognitieve achteruitgang kan helpen voorkomen," aldus Willett. De

studie beweert dat veel voedingsmiddelen die rijk zijn aan flavonoïden, zoals appelen en peren, en andere groenten en fruit zoals aardbeien, citrus, selderij, paprika's, bananen en rode wijn, significant geassocieerd waren met een lagere kans op SCD (subjectieve cognitieve achteruitgang). De studieresultaten toonden aan dat een hogere inname van totale flavonoïden geassocieerd was met een lagere kans op SCD. De schrijver concludeerde dat "onze bevindingen een voordeel ondersteunen van

een hogere flavonoïde-inname voor het behoud van de cogni-

tieve functie bij Amerikaanse mannen en vrouwen." 

kaanse land de eerste plaats op de ranking met een uitvoer van 125.386 ton ter waarde van € 311 mln. Dit ondanks de pandemie en de daarmee

samenhangende daling van de Peruaanse export met 5% in volume en 4% in waarde ten opzichte van 2019. De Mexicaanse export nam dus nog

meer af, namelijk met 54% in volume en 17% in de waarde, zo blijkt uit een rapport van het Peruaanse marktanalysebureau Fresh Fruit. Wereldwijd kromp de export van deze groenten met 12% in volume en 7% in waarde (410.033 ton ter waarde van € 1,033 mld in 2020). De belangrijkste exportmarkt voor de Peruaanse asperges was de Verenigde Staten met een aandeel van 68% (€ 211 miljoen). Het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Canada namen samen 26% af. De Peruaanse asperges haalden de hoogste prijs op de Britse markt, namelijk € 3,66 per kilo, en de laagste op de Amerikaanse markt, waar gemiddeld € 2,26 per kilo werd neergeteld. 

Peru herovert leiderschap in export van verse asperges

ier jaar geleden verloor Peru de leiderspositie in de export van verse asperges aan Mexico, maar vorig jaar heroverde het Zuid-Ameri-

Gezonde scheten door groente eten Een plantaa rdig dieet zorgt ervoor dat mannen meer scheten laten en grotere ontlasting hebben, ontdekten onderzoekers. Dat komt omdat voedingsmiddelen als groenten, fruit, granen en peulvruchten de groei van darmbacterien bevorderen, die weer goede stoffen afgeven voor het lichaam. Het laten van scheten mag dan niet zo fris ruiken, het is wel gezonde lucht. Hoe het bij vrouwen zit is niet bekend, het onderzoek werd alleen bij mannen uitgevoerd….

AGF Primeur 11 • 2021

###

AGF Primeur 11 • 2021

Column

De allermooiste groente- en fruitafdeling

AGF afdeling Plus Stefan Ammerlaan

lk jaar organiseer ik vanuit het platform Supermarkt & Ruimte de uitverkiezing “Mooiste nieuwe supermarkt van Nederland”. Dit jaar alweer de tiende editie van deze inmiddels felbegeerde prijs. De prijs werd begin november jl. uitgereikt tijdens het Supermarktvastgoedcongres, een jaarlijks event waar circa 150 professionals in supermarkten, locaties en vastgoed bij elkaar komen. De vakjury koos de Jumbo in Goor van ondernemers Leussink als terechte winnaar. Deze supermarkt onderscheidt zich met een mooi ontwerp dat ruimtelijk prima is ingepast in de omgeving en hoog wordt gewaardeerd door klanten. De overige genomineerden waren de Jan Linders in Wageningen, Lidl in Almere Oosterwold, Plus in Overasselt en Plus in Udenhout. Als er een uitverkiezing van “Mooiste groente- en fruitafdeling” zou zijn, dan had deze laatstgenoemde Plus van ondernemer Stefan Ammerlaan zonder enige twijfel hoge ogen gegooid. Jaarlijks zie ik tientallen versafdelingen van supermarkten, maar deze maakte veel indruk op mij. De combinatie van daglichttoetreding, lichtplan, productpresentatie en assortiment monden in deze supermarkt uit in een aantrekkelijk winkelbeeld. De groente- en fruitafdeling is wat mij betreft hét visitekaartje van elke supermarkten: deugt deze niet, dan betekent dat veelal niet veel goeds voor de overige afdelingen en omgekeerd: is de versafdeling goed op orde, dan is vaak sprake van een goed functionerende supermarkt.

Oudebosweg 14 | 8251 RD Dronten

polderpotato

AGF afdeling Whole Foods Market

De allermooiste groente- en fruitafdeling die ik de afgelopen jaren ben tegengekomen is trouwens die van Whole Foods Market in Londen. Echt een inspiratiebron voor iedereen die in de supermarktsector met de categorie groente en fruit werkt. Een ongeëvenaarde productpresentatie in een excellent winkelbeeld met een ongekend breed assortiment. Als je een keer in het centrum van Londen bent, dan is deze supermarkt een bezoek echt meer dan waard.

Terug naar Nederland. De versafdelingen worden niet voor niets als ‘the battleground’ gezien in de concurrentie tussen supermarktformules. Juist op deze afdelingen kunnen supermarkten zich van elkaar onderscheiden. Zo zet Lidl volop in op een aantrekkelijke groente- en fruitafdeling en heeft het nu voor de tiende achtereenvolgende keer de prijs gewonnen van “beste in groente en fruit”. Van de vijf genomineerde supermarkten beschikte er overigens geen één over een ondermaatse groente- en fruitafdeling. Integendeel, stuk voor stuk winnaars, maar die van Plus-ondernemer Stefan Ammerlaan stak er met kop en schouders bovenuit. Jeroen van der Weerd

info@bureauvanderweerd.nl

T: +31(0)6-34745662 | E: info@polderpotato.nl

www.polderpotato.nl AGF Primeur 6 • 2021

Logistiek

Toine Stoop:

“Transport, commissiewerk en export naar Polen valt voor mij goed te combineren” Op dezelfde dag een auto kool van het land rijden, uien inkopen voor derden en exporteren naar Polen. Toine Stoop combineert het allemaal met zijn eenmanszaak Stoop Transport & Commissie. “Telers vinden dat mooi. Je komt als chauffeur, maar tegelijkertijd als inkoper bij ze, zo kun je een hoop combineren. Maar het is wel uniek, ik denk dat ik de enige in Nederland ben die op deze manier werkt.”

oine startte in 1999 in het transport en pakte in 2006 de handelsactiviteiten erbij met de inkoop voor zijn broer, die de scepter zwaait over A.J. Stoop Waarland. Gaandeweg werden de handelsactiviteiten uitgebouwd met de inkoop voor derden en de export richting de Poolse industrie. Dynamisch kun je zijn werk dan ook zeker wel noemen. Tijdens het inter-

view is Toine op weg met zijn auto naar de haven om een auto pootgoed af te leveren. “Ik werk daarvoor samen met Zijp Transport. In de tijd van de plantuienoogst huur ik een collega van hen in. Bij het vervoer van het pootgoed naar de boten rijd ik weer voor hen. Verder doe ik veel transport afland, bijvoorbeeld van peen en kool van de tuinders naar de koelbedrijven.”

“Natuurlijk is het weleens druk, maar het voordeel is wel dat ik inmiddels een kring van telers om me heen heb verzameld, waar ik van op aan kan. Kom je als inkoper nieuw op de markt, dan moet je veel acquisitie plegen. De telers waar ik mee samenwerk, kunnen voldoen aan het aanbod wat ik nodig heb, al blijf je natuurlijk altijd telers houden die van links naar rechts springen.” Toekomst in zijn rol als commissionair ziet Toine dan ook volop. “Zeker in combinatie met het export- en transportwerk wat ik doe. Is het in de inkoop wat rustiger, dan is het weer wat drukker in het transport of in de export.”(IH)  toinestoop@kpnmail.nl

Wouw Agro st!

ciali De Spe 90

AGF Primeur 11 • 2021

Elgarhof 21 3055 CB Rotterdam Tel.: +31 (0)10-4610808 www.ganapac.nl e-mail: info@ganapac.nl

akkerbouw opslag koeling wassen uitzouten sorteren Kruiningen ۰ Ronald van de Wouw ۰ 0653-724 302

Wij zijn vanaf nu Tosca

Een nieuwe naam en een ander uiterlijk! Met nog steeds dezelfde vertrouwde oplossingsgerichte service, maar met meer producten en een groter netwerk om met u mee te groeien en u nog beter van dienst te kunnen zijn. Polymer Logistics en Contraload zijn recentelijk overgenomen door Tosca. Hierdoor vormen zij één wereldwijde partner voor al uw herbruikbare verpakkingen voor de gehele supply chain “from the first to the last mile”.

Oplossingsgericht

Uitgebreid product portfolio

Wereldwijd netwerk

Schaalbaar

Divers

Markt moet bananenprijs heroverwegen vanwege wereldwijde kostenstijgingen

et Regional Agreement for Shared Responsibility dat op 27 oktober werd ondertekend door bananentelers en -exporteurs uit Ecuador, Colombia, Guatemala, Honduras, Panama, de Dominicaanse Republiek en Costa Rica lijkt nu vruchten af te werpen.

Het Banana Cluster stelt dat de prijzen van grondstoffen binnen de bananensector met 30% tot 45% zijn gestegen.

Door middel van bovengenoemde overeenkomst dringen de ondertekenaars er bij Half november meldde het Dole verhoogde de prijs met Europese, Britse en Ameri- Banana Cluster in Ecuador €1,39 en Fyffes met €1,38 per kaanse supermarkten op aan dat drie Noord-Amerikaanse doos conventionele bananen. om de prijs van een doos bana- bedrijven hebben aangegeven nen te heroverwegen op basis in te willen gaan op het ver- "We rekenen op dezelfde reacvan de huidige, wereldwijde zoek van de telers en expor- ties van andere markten. kostenstijgingen en de hoge teurs. Zo heeft Fresh Del Monte Alleen zo kunnen we onze kosten die samenhangen met bekendgemaakt haar prijs met maatschappelijke en milieuduurzaamheidseisen. €0,04 per 453gr te verhogen. doelstellingen na blijven stre-

ven," laat het Banana Cluster weten. De organisatie stelt dat de inputkosten met 30% tot 45% zijn toegenomen. De prijzen van meststoffen stegen bijvoorbeeld met 35% tot 45% en die van karton en plastic met respectievelijk 30% en 45%. 

Bananen verslaan slapeloosheid en remmen angsten

AARDAPPELGROOTHANDEL EXPORT | SORTEREN | VERPAKKEN Havenweg 35, 4671 BS Dinteloord

Correspondentie adres: Witte Weideweg 30, 4759 AC Noordhoek T. +31 168 40 27 36 M. +31 638 532 866 E. mark@aardappelhandelkouters.nl

AGF Primeur 11 • 2021

CI Taiwan heeft bekendgemaakt dat haar 'Banana Peel, Banana Stamen' veilig is bevonden als 'nieuw voedingssupplement' (NDI) en goedgekeurd is voor de Amerikaanse markt. Het is tevens een wereldprimeur dat een nieuwe grondstof op basis van bananen voor de productie van voedingssupplementen door de Amerikaanse nVWA is gecertificeerd, hetgeen de Taiwanese bananensector naar verwachting een impuls zal geven. Het aantal mensen dat wereldwijd kampt met angststoornissen en depressies neemt ieder jaar verder toe. Het 'Happy Banana'-extract dat via het door TCI gepatenteerde 'Banana Peel Ultrasonic Cold Extraction'-procedé wordt gewonnen uit bananenschillen, bevat bestanddelen die lijken op die van het antidepressivum Prozac, dat wordt voorgeschreven bij angst, stress en slapeloosheid. Uit dierproeven is gebleken dat bananenschilextract

bij orale toediening angst remt en depressief gedrag tegengaat. Onderzoeken hebben eveneens uitgewezen dat bananenschil de aanmaak van serotonine en melatonine bevordert en de slaapstoornissen verlicht. 'Happy Banana' heeft al verschillende internationale onderscheidingen in de wacht gesleept, waaronder de gouden medaille tijdens de Geneva Invention Exhibition in Zwitserland. Voor 'Happy Angel' worden voornamelijk bananenmeeldraden gebruikt, een bijproduct van bananen dat prostaatvergroting tegengaat. Onderzoek heeft uitgewezen dat het de aanmaak van dihydrotestosteron effectief remt en de groei van prostaatcellen vermindert. Dit supplement werd tijdens de Geneva Invention Exhibition eveneens onderscheiden met de gouden medaille. 

Klimaatverandering en het effect op de rode kleur van appelen

etenschappelijk onderzoek suggereert dat de landbouwsector verantwoordelijk is voor bijna 25% van de uitstoot van broeikasgassen. De opwarming van de aarde leidt bij veel gewassen tot veranderingen in de fenologie (de studie van de fases van de botanische cyclus van gewassen).

Veranderingen treden op in de agronomische fases, die worden beïnvloed door seizoensgebonden variaties in het klimaat. Zoals een vroege

door de opbrengsten zijn gedaald en er vaker ziekten en plagen voorkomen.

Een Japans onderzoek heeft uitgewezen dat de smaak en textuur van een aantal van de populairste appelrassen veranderd is als gevolg van de vroeg bloei en hogere temperaturen gedurende de fruitrijping. Een van de belangrijkste verschijnselen die door de klimaatverandering worden veroorzaakt, is de invloed op

20 jaar

wereldwijde ondersteuning in betrouwbare analyses van pesticideresiduen en contaminanten in de agrovoedingssector

EXPERTISE

ANALYSE bloei in periodes die hiervoor niet optimaal zijn en een vroege ontkieming en rijping van vruchten, hetgeen gevolgen heeft voor de maten, het suikergehalte, etc.

HOE ZIT HET MET APPELEN? Waarom appelen? De appel (Malus Domestica) is een belangrijke en populaire fruitsoort en behoort tot de drie meest gegeten fruitsoorten ter wereld. In 2018 bedroeg de jaarlijkse wereldwijde appelconsumptie 9 kilo per hoofd van de bevolking (FAOSTAT). Klimaatverandering tast de fenologie van de appelteelt aan. In verschillende delen van Europa en Japan is de bloeiperiode het afgelopen decennium vervroegd naar periodes die vanuit fysiologisch oogpunt minder optimaal zijn, waar-

de kleur van de variëteiten Red Delicious, Gala en Fuji. De rode kleur is afhankelijk van de genetica en bij hoge omgevingstemperaturen komt het gen niet tot expressie, met als gevolg dat er niet voldoende pigmenten worden geproduceerd die appels hun rode kleur geven.

Volgens studies die zijn uitgevoerd in regio's zoals de centrale vallei van Californië of het zuiden van Chili, kunnen zij te lijden hebben onder het gebrek aan voldoende koude-uren, waardoor de producenten in eerste instantie verplicht zijn koudecompensatoren te gebruiken of van variëteit te veranderen om een duurzame productie mogelijk te maken. 

SNELHEID SERVICE

www.primoris-lab.com info@primoris-lab.com +32(0)9 330 10 10

AGF Primeur 11 • 2021

Blueprint Automation has the best solution to pack your bags with fries!

GRAVITY 100R INTERPOM TRADE EVENT

d n a t s 6 4 2 #

28-29-30 NOVEMBER 2021

Visit our booth and challenge our compacting technology yourself!

The new GRAVITY 100R is the latest development of BPA case packers for the frozen food industry. u u u u u

KORTRIJK BELGIUM

optimized case filling with the least amount of broken fries through revolutionary compacting technology (patent pending) highest OEE and lowest TCO case packing, compacting and case closing in one design simple, clean and robust design for 24/7 production

More information? marketing@blueprintautomation.nl

case and tray packing machines vision guided robotics turnkey packaging systems

Geswitcht

Matthijs Munter:

“Elke dag kan alleen maar beter worden”

Was: Operationeel Verkoper Nature’s Pride Is: Commercieel logistiek medewerker Purple Pride Hoewel Matthijs Munter vanuit zijn opleiding Communications & Multi Media Design enorm veel weet van de digitale wereld en media, ligt zijn passie bij de AGF. Helemaal geen ouderwetse sector, maar juist een heel vooruitstrevende, is zijn ervaring.

ls Westlander groeide Matthijs op tussen de kassen en in zijn jeugd verdiende hij regelmatig een extra zakcentje bij tuinders. “Ik vond het altijd mooi en fijn om in de kassen te werken. Maar in eerste instantie ben ik in de autoverkoop en later in de creatieve sector terechtgekomen,” vertelt Matthijs. Toen hij als operationeel verkoper aan de slag ging bij Nature’s Pride kwam er een gedeeltelijk hernieuwde kennismaking, waarbij Matthijs merkte dat het dynamische van de AGF goed bij hem paste. “Ik was gelijk ‘hooked’ en herkende het wereldje weer, maar miste eigenlijk nog een stukje verbinding met Nederland en lokale teelt. Via een bevriende collega hoorde ik dat er een vacature was bij Growers United en zo ben ik bij Purple Pride beland. Dat voelde meteen helemaal goed. Ik vind het ook geweldig om bij de telers te zijn. Zonder die plantjes hebben wij immers geen bestaansrecht.

Ook klikte het goed met de collega’s. We zitten hier allemaal met dezelfde mindset: aubergines bij iedereen op het weekmenu krijgen.”

Matthijs was in eerste instantie geen aubergine fan, maar daar is inmiddels verandering in gekomen. Minimaal twee keer per week staat aubergine op het menu. “Het heeft even geduurd, maar ik ben bekeerd. Aubergine is een echte smaakspons. Het is een vrucht die van zichzelf niet sterk smaakt, maar juist andere smaken in zich opneemt. Daardoor kun je hem bijna overal in verwerken, je kunt er zelfs ijs van maken.” Als commercieel logistiek medewerker verzorgt Matthijs samen met een collega de backoffice. Ze zorgen ervoor dat alle communicatie en zaken die gerelateerd zijn aan verkoop onder de hoede worden

genomen, zodat de teler optimaal kan werken en de producten zo vers mogelijk bij de klanten terechtkomen. Zowel de logistieke component als de verkoopkant vindt Matthijs leuk om te doen. “Grote auto’s en jongens dat is altijd een goede combi. Daarnaast vind ik het gave aan logistiek dat onze aubergine binnen 48 uur op een bordje kan liggen, geprepareerd door een chef in New York om zo onderdeel te zijn van een herinnering van de gasten.” Leuker nog is het intensieve klantcontact dat nodig is om alles in goede banen te leiden. Iets waar voor Matthijs de uitdaging ligt. “Ik ben nog iets te groen in de AGF, maar in de toekomst zou ik wel door willen groeien naar een positie waarin ik zelf actief de verkoop kan doen - dat zou ik heel tof vinden.”

Dat de AGF een ouderwetse sector zou zijn, is iets wat Matthijs niet herkent. “Ik ervaar het juist als een heel vooruitstrevende branche, generaliserend gesproken is het misschien zo dat er mensen werken die vasthouden aan traditionele processen, omdat die nu eenmaal werken en ze het nut van veranderingen niet inzien, maar dat is zeker niet het geval bij Growers United en Purple Pride, dat zijn allemaal heel ondernemende mensen.” Purple Pride focust zich naast handel en retail op de horeca. Door chefs met culinaire mogelijkheden van de aubergine te inspireren hopen ze dat ook huishoudens deze meer ontdekken en thuis op het menu zetten. Zo willen ze de groei van de omzet creëren. En de aubergine heeft de tijd mee: deze past perfect in de trend van gezond, vegetarisch en duurzaam eten. Op dit moment eet ongeveer 26% van de huishoudens in Nederland minimaal eens per jaar aubergine. “Het groeipotentieel is dus enorm. Dat maakt het werk voor en met de aubergine ook zo leuk, elke dag kan alleen maar beter worden,” besluit Matthijs. (ML)  m.munter@growersunited.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Divers

“Over zeven jaar is de pistacheteelt in Spanje tien keer zo groot als nu” De Spaanse pistacheteelt vindt grotendeels plaats in de regio CastillaLa Mancha. Met 38.000 van de in totaal 46.000 hectare, lag in 2020 maar liefst 81% van het Spaanse pistache-areaal in deze autonome gemeenschap, zo blijkt uit cijfers van het ministerie van Landbouw van Castilla-La Mancha.

e pistacheteelt is de afgelopen jaren project in Castilla-La Mancha voor de teelt exponentieel gegroeid. Volgens gege- en afzet van pistache, het product van het vens van het Rapport over Areaal en samengaan van twee verwerkingsbedrijOpbrengsten van het Spaanse ministerie ven: S.A.T. del Campo en S.A.T. Pistamanvan Landbouw bedroeg het pistache-are- cha. We hebben dus twee faciliteiten ter aal in Spanje in 2014 iets meer dan 4.400 beschikking om de opbrengst van onze hectare. Zeven jaar later ligt dat cijfer tien partners, die in totaal op zo’n 1.300 hectakeer hoger. Alleen al in 2020 zijn er voor re pistache telen, te verwerken en te ver7.800 hectare bijkomende percelen aan- pakken. Maar met het oog op de toekomst geplant in Castilla-La Mancha, wat een hebben we weer al enkele concrete groeistijging van meer dan 20% op jaarbasis plannen." inhoudt. Gezien de snelle expansie wordt verwacht dat Spanje, eens de jonge aan- "Een andere uitdaging voor de toekomst planten volledig productief worden, een heeft te maken met het commerciële belangrijke speler wordt in deze sector. aspect. De Spaanse teelt is sterk geprofessionaliseerd. Er worden voortdurend PISTACHEPERCEEL IN CASTILLA-LA nieuwe technologieën toegepast en er zijn Ignacio Lobato MANCHA veel innovaties doorgevoerd die ons in "Voorlopig zijn de producties klein. Vorig staat stellen een product van hoge kwalijaar werd in Castilla-La Mancha zo'n teit voort te brengen, maar we moeten nog die het platteland hadden verlaten, terug2.000 ton geoogst en dit jaar denken we veel meer inspelen op het gevoelsmatige gekeerd naar de dorpen om zich aan de 2.800-3.000 ton te halen. Als we rekening aspect bij het verkopen van onze produc- teelt van deze noot te wijden." houden met de tijd die de pistachebomen ten. Op dit moment is de pistachesector nodig hebben om hun maximale productie een heel nieuwe sector in Spanje en dus "Het is ook een duurzaam gewas. 80% van te bereiken en weten dat het areaal nu 10 hebben we de mogelijkheid om van meet de Spaanse pistacheteelt gebeurt zonder keer groter is dan 7 jaar geleden, dan zal af aan de juiste weg uit te stippelen. En dat besproeiing en bij de overige 20% wordt de oogst over weer eens 7 jaar ook 10 keer is precies de doelstelling van Domo. En alleen ondersteunende irrigatie toegezo groot zijn als nu", zegt Ignacio Lobato, samenwerking is daarbij cruciaal, want past om de oogst te garanderen," legt de CEO van Domo Pistachio. een versnipperd aanbod legt geen gewicht algemeen directeur van Domo Pistachio in de schaal aan de onderhandelingstafel. uit. "Duurzaamheid is zeker een troef van "Maar die toename zal zeker gepaard gaan We moeten profiteren van de synergieën deze teelt, want er wordt geen roofbouw met enkele uitdagingen, waaronder in de die samenwerking biedt. Het maakt telers gepleegd op hulpbronnen, de biodiversieerste plaats het ontbreken van voldoen- concurrerender en geeft hen meer capaciteit van de omgeving wordt behouden en de verwerkingsbedrijven. Pistache is een teit om te investeren in communicatie en de toekomst van de tuinbouw wordt verproduct dat na de oogst snel moet worden marketing. Alleen zo kan ons product op zekerd." verwerkt, omdat het door de vochtigheid de markt worden verdedigd." van de noten wordt blootgesteld aan de "Doordat er geen of nauwelijks besproeiing verspreiding van schimmels. Ook tegen- EEN STRATEGISCH, SOCIAAL EN aan te pas komt, is de Spaanse pistache woordig, met het huidige opbrengstni- DUURZAAM GEWAS een product met veel smaak en met een veau, zitten de bestaande verwerkings- Pistache is een product dat niet alleen groot kaliber, wat het onderscheidt van de bedrijven in Spanje al op hun limiet", zegt mooie vooruitzichten biedt op commerci- Amerikaanse pistache, waar macro-aanIgnacio. eel vlak door de brede vraag wereldwijd, planten plaatsvinden op geïrrigeerd het speelt in Castilla-La Mancha ook een land. Het is bovendien een lokaal product, "We zijn ons goed bewust van dit probleem. grote rol die verder reikt dan de louter wat een lagere ecologische voetafdruk Daarom werd Domo Pistachio in het leven economische activiteit. inhoudt dan de geïmporteerde pistachegeroepen. Het is een associatief pioniersnoten en het wordt geteeld onder de strik"Pistache is een strategisch te fytosanitaire en sociale wetgeving van gewas in Castilla-La Man- de Europese Unie, waar wij overigens volcha. Het is een alternatief ledig achterstaan met onze filosofie van voor andere traditionele duurzaamheid en respect voor de arbeidsteelten in onze regio, zoals rechten." graan, wijnbouw of olijfteelt. Pistache stelt kleine "En wat de pistachenoten van Domo Pisttelers in staat concurreren- achio betreft, de consument weet dat hij der te zijn en hogere inkom- het product als het ware rechtstreeks sten te behalen. Dankzij pis- bij de teler aankoopt, hij weet waar het tache zijn zelfs veel mensen vandaan komt en dat voegt ook een men-

AGF Primeur 11 • 2021

selijk aspect toe aan onze teelt en productie," benadrukt de CEO. Het begrip duurzaamheid krijgt bij Domo Pistachio bovendien nog meer kleur dankzij de biologische productie. "98% van onze teelt is biologisch en de overige 2% is momenteel in conversie. Binnenkort zullen we ons doel bereiken om 100% bio te zijn. We zijn zelfs de grootste teler van biologische pistachenoten in Spanje," vertelt Ignacio. "Onze oogst, die de komende jaren fors zal toenemen, wordt voornamelijk in Europa afgezet, waar de consumptie van bio echt wel in de lift zit."

FOCUS OP TEELT, MAAR OOK OP CONSUMPTIE Het succes van een productie vereist naast de inzet van de telers ook de steun van de consument. In die zin zou de impuls die de Europese Unie op korte termijn wil geven aan de biologische teelt met haar ‘Van boer tot bord’-strategie, de hoeksteen van de Europese Green Deal, niet compleet zijn zonder speciale aandacht voor de consumptie. "Ook wij leveren op dat gebied een aanzienlijke inspanning om

ten zoals de herkomst in de verf worden gezet," vertelt Ignacio.

ons klantenbestand via gerichte communicatie verder uit te breiden in verschillende markten zoals Duitsland, Scandinavië, Frankrijk, Italië en zelfs in Spanje. Gelukkig kunnen bio-producten ook in ons land op steeds meer waardering rekenen. In het schap wordt daarbij niet alleen de aandacht gevestigd op bio, maar wordt ook de lokale herkomst van het product benadrukt. Supermarkten zijn goed voor 80% van de pistacheverkoop, dus zij hebben een enorme beslissingsmacht over wat wel en wat niet verkocht wordt en zij kunnen ook uitmaken of bepaalde aspec-

Mangobladeren maken materiaal voor 3D-printen van prothesen ontstekingsremmend

en team van onderzoekers van de Universiteit van Cádiz is erin geslaagd een materiaal te maken met ontstekingsremmende eigenschappen waarmee prothesen in 3D kunnen worden geprint. Ze doen daarbij een beroep op de antioxiderende kracht van mangobladeren. De ontwikkeling van driedimensionaal printen heeft de geneeskunde in staat gesteld robuuste opties te vinden die de implantatie van prothesen bij mensen verbeteren. Ze zijn

niet alleen goedkoper, ze zijn ook resistent en duurzaam, ze worden zeer snel geproduceerd en ze kunnen volledig op maat worden gemaakt. Bioactieve polymeren zouden de basis kunnen zijn voor de vervaardiging van verschillende vormen van implantaten, zoals bot- of vaatprothesen zoals coronaire stents. Dit zou bijdragen aan een completere medische behandeling vanwege de eigenschappen van de geïmpregneerde extracten. 

"Tegelijkertijd zijn we in gesprek met andere pistacheverwerkers en -handelaars om een vereniging op te richten die de consumptie van Spaanse pistache promoot," zegt Ignacio, die er zeker van is dat dit product in de nabije toekomst onderdak kan vinden bij een merk of kwaliteitslabel dat zijn gedifferentieerde kwaliteit garandeert. "Er is een grote investering nodig om onze doelstellingen te bereiken, maar ondertussen zijn we ook gestaag bezig de weg aan het vrijmaken voor de rest van de sector. Spanje consumeert ongeveer 15.000 ton pistache per jaar. Op dit moment hebben we niet de capaciteit om die hoeveelheid te leveren, maar over 7 jaar zullen we ongeveer 25.000 ton oogsten en zullen we de capaciteit hebben om niet alleen de binnenlandse markt, maar ook de exportmarkt te bedienen. Spanje wordt vast en zeker een belangrijke speler op de pistachemarkt," besluit Ignacio Lobato.  info@domopistachio.com

TRANSPORTBEDRIJF P. VERBOON DE LIER B.V. Transportbedrijf P. Verboon De Lier B.V. is een internationaal transportbedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in het vervoer van (poot) aardappelen, biologische groenten, uien, wortelen en andere agrarische producten, zowel los gestort als verpakt/per pallet. Wij beschikken over een modern wagenpark waaronder: • onderlossers • compartiment onderlossers • • huiftrailers • walking floors en koeltrailers •

WWW.PVERBOON.NL Hoogweg 30 • 2678 KW de Lier • Tel: +31(0)174 513484 • info@pverboon.nl

AGF Primeur 11 • 2021

Interpom

Interpom brengt de Europese aardappelketen eindelijk opnieuw samen

De laatste rechte lijn naar Interpom is ingezet! Met een jaar uitstel vindt Interpom eindelijk plaats op zondag 28, maandag 29 en dinsdag 30 november 2021 in Kortrijk Xpo (België). Interpom is het grote internationale ontmoetingsplatform voor de aardappelketen in Europa en wordt het eerste fysiek ontmoetingsplatform in zijn soort sinds de uitbraak van de pandemie. Het wordt een uitzonderlijke editie onder het toepasselijke thema ‘Let’s reconnect the potato chain’! De beurs is traditioneel een goed moment om de vinger aan de pols te houden en mee te zijn met de laatste marktevoluties. GROTE UITDAGINGEN BINNEN DE AARDAPPELKETEN De aardappelwereld kijkt terug op een bijzonder moeilijke periode. Niet alleen omwille van de coronaproblematiek die de markt sterk heeft beïnvloed, maar ook door andere gewijzigde omstandigheden voor de aardappelketen: de klimaatproblematiek, de gevolgen van de CIPC-ban op het vlak van aardappelbewaring, de eerste stappen naar de Green Deal, enz. De 325 exposanten uit 15 landen – actief in teelt, verwerking of vermarkting van aardappelen - hebben tal van innovatieve oplossingen ontwikkeld om aan de nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden. Ze zullen tijdens Interpom hun nieuwste machines, producten, diensten en digitale technologieën presenteren op een beursoppervlakte van 35.000m² (hetzij opnieuw het volledige complex van Kortrijk Xpo!). Deze zijn gericht naar zowel telers, loonwerkers, de verwerkende industrie, verpakkers, aankopers en handelaars van verse en verwerkte aardappelen.

AGF Primeur 11 • 2021

2. De AVR Spirit 7200 van AVR, stand 608 3. De MagGrow van Beyne, stand 482 4. De Fontan Elektromobil van Borms, stand R52 5. De Dewulf Configurator van Dewulf, stand 413-414 6. De mechanische looftrekker van Kloppenburg Machinebouw, stand 474 7. De EVA – Easy Virtual Assistant van Mooij Agro, stand 179 8. De Optimizer van RH3S, stand R40A 9. De RMA Defect Analyser van RMA-Techniek, stand 517 10. De RMA RoboFry van RMA-Techniek, stand 51711. De suikerbietras Redukto van SESVanderhave, stand 618 12. De Syngenta Spray Assist van Syngenta, stand 600D 13. De Tolsma green-white LED lighting van Tolsma, stand 112 14. De DiscMaster van exposant Vegniek, stand 4118

In de categorie ‘Verwerking en Handel’: 15. De Moisture-Sense van Aquantis, stand 505 16. De Callifreeze System van GEA, stand 320 17. De Smart Grader READER van GEJO Grading, stand 645B 18. De LEAF-Packaging Machine van exposant GKS, stand 100 19. De Corda Invicta van exposant Kiremko, stand 191 20. De D-Blade van PIP, stand 420 21. De CO2 extractor van Restrain, stand 633 22. De Vecoclip van Vecotec, stand R33 23. De VHM Box Logistics van VHM Machinery, stand 688 24. De Zelf- reinigende en desinfecterende transportschroef van StuMACo Eng. NV, stand R30 25. De I’m Green van VDH Concept, stand 150 26. De Humigator DFS.com van Jebe Geel / www .HUMIGTOR DFS.com, stand 226

INNOVATION TOUR: 26 GESELECTEERDE INNOVATIES UIT DE HELE KETEN Een onafhankelijke expertengroep heeft een selectie gemaakt van ‘must-see’ innovaties op Interpom. Deze groep bestaat uit Pierre Lebrun (coördinator bij Fiwap & ad interim coördinator Belpotato voor Vlaanderen en Wallonië), Kurt Demeulemeester (Department head Arable Crops @ Inagro), Tim Decoster (adjunct-hoofdredacteur bij Landbouwleven; hoofdzakelijk actief in de deelsectoren mechanisatie en akkerbouw); Patrick Dieleman (Adj. hoofdredacteur Boer & Tuinder), Jaap Delleman (Director / Editor in chief Aardappelwe- Deze selectie van 26 producten (uit 65 reld / PotatoWorld magazine) en Antoon ingezonden dossiers door exposanten) Wallays (lid Belgapom & Senior Advisor at werd gemaakt op basis van de meerwaarAgristo NV). de voor de gebruiker en de verdere verduurzaming en professionalisering van DE 26 GESELECTEERDE INNOVATIES de aardappelbranche. Dat digitalisering ZIJN: duidelijk in opmars is in de aardappelsecIn de categorieën ‘Teelt & techniek’: tor is ook te merken aan de beoordelingen 1. De CropVision Gewis van AgroVision, van de expertengroep. De selectie bevat stand R82 echter ook eenvoudige ,maar slim bedach-

DATUM, OPENINGSUREN EN LOCATIE Zondag 28 november 2021 9.30 – 18:00 Maandag 29 november 2021 9.30 – 18:00 Dinsdag 30 november 2021 9.30 – 18:00 Kortrijk Xpo – Ingang via Xpo Zuid & Xpo Noord

te noviteiten, die de gebruiker zal helpen Het volledige programma met meer toeom efficiënt en competitief te blijven in de lichting over de diverse thema’s vindt u sector. Meer informatie over deze geselec- terug op www.interpom.be. teerde producten vindt u terug op www. interpom.be/nl/plan-je-bezoek/innovati- VEILIG NAAR INTERPOM MET HET on-tour. COVID SAFE TICKET / CORONAPAS SYSTEEM SEMINARS MET BREDE SCOPE Interpom vindt veilig en in zijn vertrouwHet seminar programma zet in op het de vorm plaats mét gebruik van het Covid delen van kennis met een non-stop pro- Safe Ticket (CST)/ Coronapas systeem. gramma waarin in telkens 20 minuten Net zoals bij de meeste evenementen of zowel brandend actuele thema’s als inno- beurzen in binnen- en buitenland, dient vatieve projecten worden toegelicht met elke bezoeker, exposant of leverancier de mogelijkheid om extra vragen te stel- aan de ingang dus een geldig Covid Safelen aan de diverse experten ter zake. Meer Ticket te tonen om toegang te krijgen tot dan 20 aardappel-gerelateerde onderwer- Interpom: de QR-code in de CovidSafepen uit de volledige keten komen aan bod. BE-app of CoronaCheck-app voor de menEen greep uit de thema’s: kiemremming in sen uit Nederland (of diezelfde QR code het post CIPC tijdperk (Inagro), Europa’s op papier maar de digitale versie heeft de ambities in de Farm-to-Fork strategie: voorkeur naar leesbaarheid toe). wat betekent het voor de aardappelsector (ILVO), de impact van de pandemie op de ZORG DUS DAT U HET VOLGENDE MEE globale handel van aardappelen (World HEBT: Potato Markets), een groen vaccin tegen • uw vaccinatiebewijs met QR code de aardappelplaag (UGent), afzetkanalen (meer dan 2 weken volledig ingeënt) voor aardappelstromen (ILVO & VLAIO), of Alternaria sneller opsporen dankzij sen- • uw herstelcertificaat met QR code van soren, drones en AI (ILVO), hoe ziekten minder dan 6 maanden of en plagen in aardappelen bestrijden • een bewijs van een recente negatieve (ILVO), een nieuw waarschuwingsmodel PCR-test (geldigheid = dag van de test voor Alternaria (PCA & CARAH), resulplus 2 dagen) taten van 3 jaar proeven met biologische robuuste aardappelen (CRA-W), Restaar- of een negatief RAT-test / snelle antide (tarragrond) contaminatievrij terug genentest (met staalafname maximum naar de akker – onderzoek naar geschik- 24uur geleden). Deze test dient uitgevoerd te hittebehandelingsprocessen (Flan- te worden door een medisch geschoolders Food), de nieuwe frituurlijn Belgian de persoon, bv. uw apotheker. Hij is dan Fries Pilot (VEG-i-TEC), afzetkanalen voor ook bevoegd om u een geldige QR code te aardappelstromen (ILVO, B2BE facilitator bezorgen voor uw Covid Safe Ticket. & VLAIO), Food Pilot wordt 10 jaar: wat kan de proeffabriek in Melle voor de aard- Goed om weten: het Covid Safe Ticket appelverwerkende industrie betekenen (CST) gebruikt dezelfde QR-code als het (ILVO) enz. Europees coronacertificaat. Deze codes zijn identiek. Er is dus geen aparte aanHet programma werd samengesteld door vraagmethode of -procedure voor het Romain Cools, Belgapom Advisor, die de Covid Safe Ticket. Indien u reeds beschikt seminars zal coördineren en modere- over dit certificaat, hoeft u dus geen bijkoren in het Nederlands, Frans en Engels. mend document aan te vragen. Nieuw dit jaar: de sessies worden ook in livestreaming aangeboden en kunnen uit- Verder zijn mondmaskers niet verplicht gesteld (her)bekeken worden via de web- op de beursvloer en er zijn geen bepersite van Interpom. kingen op gebied van horeca. Kortrijk Xpo

INFO OVER TICKETS, REGISTRATIE EN INKOMPRIJZEN Bezoekers dienen zich vooraf online te registreren om hun toegangsticket te kopen (10 EUR/pp voor een dagticket). Ook de houders van een gratis- of 50% reductiecode dienen zich vooraf te registreren via de code vermeld op de uitnodiging. Pas ná registratie (en betaling indien van toepassing) ontvangt de bezoeker een toegangsbewijs. De tickets kan u online kopen op www.interpom. be. Kinderen onder de 12 jaar zijn gratis en hoeven ook geen CovidSafeTicket voor te leggen. Toegangsprijzen Interpom 2021: ONLINE MET REGISTRATIE VOORAF: - zonder uitnodigingskaart: 10 EUR - met reductiekaart (code): 5 EUR AAN DE KASSA ZONDER REGISTRATIE VOORAF (afgeraden omwille van Covid!): - zonder uitnodigingskaart: 15 EUR - met reductiekaart (code): 10 EUR U HEBT EEN GRATIS KAART VIA EEN EXPOSANT? • enkel geldig indien u zich vooraf registreert - gebruik de code op uw uitnodiging • breng het e-ticket met barcode dat u via mail ontvangt mee naar de beurs • kinderen <12 jaar: gratis (geen registratie noodzakelijk en ook geen CovidSafe ticket) voorziet ook voldoende ontsmettingsmogelijkheden op de beursvloer en continue ventilatie in de gebouwen. Dankzij het CST systeem zijn er geen beperkingen op het aantal bezoekers en kan iedereen de beurs veilig bezoeken met partners en met collega’s. Op www.interpom.be vindt u steeds de meest actuele informatie ivm de sanitaire maatregelen. Blijf op de hoopte van het volledige programma en de laatste nieuwtjes over INTERPOM via Linkedin, twitter of facebook.  interpom@kortrijkxpo.com

AGF Primeur 11 • 2021

DEROO CONSTRUCTIE

RTL PATAT 4158

MYLDES 4157

WECXSTEEN GROUPE 4155

4152

LIMAGRAIN BELGIUM HAZERA SEEDS

GRUVA TECHNIEK 4147

SOIL TECH VEGNIEK

CHRISTIAENS VOLCKE

4123

4120

BIO ARMOR

WIFO ANE MA

4116

4135

FARM TRANS

4117

BRESTON

4116

DEJON GHE TECH. 4111

4112

DANNEELS 4110

DEVA FYTO 4107

4122 SCAM

MONSEU ET

489 BROSON

SPINNEKOP

BEYNE

MANTER INT. / SOLIDTEC

482

480

DG DRAIN AGE 454

476

DEN HARTIGH

BEEUWSAERT CONSTRUCT

448

DOWNS

AERTS RAPIDE

FAIR OFFICE

473

474

424

471

TMCE BURG MACH 446

447

PIP INNOVATIONS

422

472

461

445 DEZEURE

LUTOSA

425

470

PYPE

MEIJER 460 POTATO LALLEM.

D-ENSO

VANTAGE AGRO METIUS

ELEA

478

457

V3 MANU PAL

KLOPPENBURG MACHINEBOUW

DEWULF

LAMBWESTON MEIJER

420

418

416

413

414

426 BD-TECH. WILLY NAESSENS GR. LANDBOUWLEVEN MATTHYS 400 401 402

INTER AGRA R1

ICOMET ALPIDO

STRUBE BE R35

VECOTEC

R34

GROND DEPOT R5

FINEPOLIS ECOASSUR R5A

VAN DAMME R2

VERMO. SANDSTR. R32

404

ALLROUND VEGETABLE PROCESSING / JONGEJANS DUST COLLECTORS / TOSCA

SALCO R8

COMPAGNAUD R6

SOIL R9 BEST

CONSTR. BRUYNOOGHE

410

DK TRANSP. CML SAALTO R10 R11

R13

KWS

SALEENCO R14

STUMACO ENG.

I R1

SENC

R30

R25

R33

BE DO 170

KEY TECHNOLOGY DEMA-C

BARBARIE PALOX 347

AGRODUST 322

GEA BE. 320

257

AGRISTO 225

194 WDM RAYTECH VISION

SCHOUTEN AGRI SORTING SOLUTIONS / AGRONOMIC

346 302

300 AGRIVAUX

ALTEZ

DE SLIJP MOBIEL 318

BIO3G 316 321

VANHE JEBE

CABKA 224

SYLVATEK GPK PGS UP TRACE

DE AARD. HOEVE

KEYMOLEN AGRI VANDAELE MACHINERY

254

259

INTER SEED POT. 280

FAM STUMABO

226

WARNEZ

DEWAELE-BRICHE

MAHIEU

EQUANS 193

AVIKO POTATO

MYDIBEL INSORT

KIREMKO

1119

174

191

202 ROUS SEL AGRI

KMK UPL BENELUX

SAELENS

315

PLUI MERS 305

314

WEVANO MACHINERY

FERU COM 306

BASF BELG.

265 SIMON GROUP NOBLE 308

311 AGF PRIM. PRIMEUR

DESP IERRES 205

POUCHAIN

176

OPTI SERVE

DE BRUYNE EURALPACK

1122 VAN DER POL 1124

BAY CROPS

162

188

URSCHEL B.V.

AARD. HANDEL 1106

1125

206

248

AGRICO

VER VAEKE

SCAN STONE

BINST BREED. & SEL. 186 MOOIJ AGRO

FLAUW SAS AGRIFAC MACHINARY

BLUEPRINT AUTOMATION

273

335

HAITH MURRE TECH

TUMMERS FOOD PROCESSING SOLUTIONS

1127

208

246

LECHLER WELLWAIJ 310

218

VERH. COP. AGRI 204

DECAM

307

SERVAGRI

220

MC CAIN FOODS EUROPE

250

POMAGRO

334

335

276

275

COFABEL

232

GROUPE EURO-DIRECT BASELIER

303

VANHOUTTE 339

252

278

167

VLTRAC

200

348

179

184

309

BEAUCARNE 269

Standnummer 335

199

BOHEZ

222

301

ETAP 319

317

283

281

EVAX / RIEMENS

REKO INDUS. EQUIP.

DEWAGTERE ENGINEERING

CLIMANOVA 242

MYLLE H.

VANDENBULCKE F. 210

183

LE CASIER CBB FRANCAIS MONTAGE 5102 5101

VAN DER PEET 5103

NIEK

VERDUYN 4143

BEJO 4145

MECO NAF 4141

FRANS VEUGEN BEDR. 4107a DEVA FYTO

VANDEPUTTE HOORNAERT

4107aa

GAIAGO

MONSEU ETS

499 470

4105

471

469

BIO FRESH GR. 584

ACTISOL 577B

HEAT AND CONTROL

ATELIERS WEYNE / BEDNAR FMT 578

582

586

4102

JAN VAN DAM GROUP

CRE-AGRI 577A

591

585

BROE KEMA

DESCH. POT. 4100

GORMAN-RUPP EUROPE

590

SOLIDS & AIR

RITS DRAIN AGE

AGRI LEMA HIEU

FORREZ

ELEA

VDW CONST. 587

588

VEN DAVID

4107

GPI DE GOUWE

VEREINIGTE HAGEL WEERSERZEK. 576A

5100

HOBON

552

565

555

FPS FOOD PROC. SOL. EUR. 562

564

467

ROVA ROVASAC

WIJNEN MACH.

HEUSDENSSCHAFFER

ROOSJEN TYPHOON

561

559

556

554

557

UTICON CLIFTON RUBBER 541

FARM FRITES INTERNATIONAL

MECHATEC BOX HANDLING SYST.

POLTRAC

PROTEC SORTING EQUIPMENT 549

551A AKKER BOUW KRANT 550

538 DEWULF

SORPAC OBLIZAJEK PAWLAK, STEINKE

EQO

HORSCH RMA TECHN.

530 TRIAS VTI TORH. 501

SPIESSENS

VSS MACHINEBOUW

517

413

530

536

511

514

509

518

COBEFA

500

411

THERM. CLAREBOUT PROCES R18A R16

ISAGRI R15

R24

BETON DOBBEL. RAES 170 169

AGRO VISION R82

SCOTT.

CAP SENCROP PLANTS R25

CONST. MITTEN. R20

HABASIT BELG. R18

MARC SERU

CLAREBOUT R22

R74

502

RH3S

PROFENCO

BASCULES ROBBE

R40A

R39

R37

R40

ELPRESS

VISAR SORTING

R54

R75

PALLET AGRO-BELTS CENTR. HESSELS 506 507

VENTRI AQUANTIS TECHNIEK 504 505

HTECH CZ.

BULCKE

412

BORMS

TOTAL VOS

ELM. VAN RIJN FR

R51

R50

R47

R58

R59

R48

AGRI

R52

R69 ANCI R72

R21

R44

KRONEN SYN. SYST.

DEPREZ CONSTRUCT 118

R65

AMMERAAL BELTECH

AP TECHNICS R63

INDUS. GKS PACK. 100 600C

VANHEMENS

VAN REMOO RTEL

AGRI TYRE

TOMRA SORTING

NS 167

146

141

TONG ENG.

116

101

SOR MAC

INSORT

174

165

ROSEN AGRICO QVISTS 176 164

BAYER CROPSCIENCE

162

ROVEMA BENELUX 140

VDH CONC.

HZPC HOLL.

150

138

152

EILLERT FOOD PROC 136

103

CHIO RINO BNLX

115

104 TOLSMA GRISNICH

MARCE LISSEN

106

112

AB TEXEL

T ED.

CERTIS EUROPE

134 MOOIJ ANSQUIN AGRO SOCKEEL OPTIMUM SORTING

179

159

132

111 TECH DRY FOODEQ SYST. 110 ENG. ATM MACH. 109

HEVEL VACUUM 109a

HILAIRE VAN DER HAEGHNE HH AGRI 158

108

DUTCH TEC SOURCE

130

RECTI CEL 6102

6101

ILVO VITO

601

6104

GEJO 645B

MACHINEFABRIEK DT DIJKSTRA

NECAP 614

615

646

BIJLSMA HERCULES

GESQU. GEERT

SORMA BENELUX

VLAM ABS BOERENBOND VVPT DEPT. LAND & VIS. ILVO - T&V - AT

VAM 694

TRANSP. BRUYNOOGHE 694a

644

DE VRIES 693

OMNIVENT TECHNIEK 613

TANECO AVR 642

640

RESTRAIN DELVANO 670

600A

6103

ESCAFFRE MATAGRI 606

POMUNI / KPMB ALPEGO CLAMAHO.

698

695

SES VANDER HAVE

Q&A

REMOTE SENSING

696

604

BRIG.

618

600E

STEENVOORDEN MACHINES

AARDAPPELWERELD 603

6105

SEMINARS APAQ-W FIWAP GWPPPDT-UPR CRA-W CARAH

TIBO 602

600

TACK T.

SYNGENTA

STOLLER

PCA

600D

DACOM FARM

DKR REFR.

KLIM'TOP CONTROLS

FINIS FOOD PROC. STET

BODEM. DIENST 600B

INTEC

BARIAS 692

669

BELCHIM CROP. PROTECTION

EURO PLANT 676

667

608

SOIL MAST. VHM MACHINERY 688

TRADECO. 686

685

interpom

EXPOSANT STAND AARDAPPELWERELD 603 AB TEXEL GROUP 108 ABS-ALGEMEEN BOERENSYNDICAAT 600A ACTISOL 577B AERTS RAPIDE 426 AGF PRIMEUR 335 AGRICO 176 AGRIFAC MACHINERY 208 AGRILEMAHIEU 4102 AGRIMECH R59 AGRISTO 194 AGRITYRE 141 AGRIVAUX SA 302 AGRO-BELTS - HESSELS ZEEFBANDEN 507 AGRODUST 322 AGRONOMIC 346 AGROVISION R82 ALLROUND VEGETABLE PROCESSING / JONGEJANS DUST COLLECTORS/TOSCA 404 ALPEGO 646 ALTEZ 301 AMMERAAL BELTECH R65 ANCI R72 ANSQUIN SOCKEEL 159 AP TECHNICS R63 APAQ-W / FIWAP / GWPPPDT-UPR / CRA-W / CARAH 600E AQUANTIS 505 ATELIERS WEYNE | BEDNAR FMT 578

ATM MACHINERY 109 AVIKO POTATO 202,220 AVR 608 B. NAAKTGEBOREN 307 BARBARIE PALOX 347 BARIAS - FOOD CO-PACKER 692 BASCULES ROBBE R37 BASELIER 250 BASF BELGIUM CRD. CENTER COMMV. 265 BAYER CROPSCIENCE 162 BD-TECHNIX / MATTHYS CONSTRUCT 401 BEAUCARNE 269 BEDNAR FMT 578 BEEUWSAERT CONSTRUCT 457 BEJO 4145 BELCHIM CROP PROTECTION 667 BETON R. DOBBELAERE-BONTE 170 BEYNE 482 BIJLSMA HERCULES 6103 BINST BREEDING & SELECTION 186 BIO ARMOR BELGIUM 4122 BIO3G 316 BIOFRESH GROUP 584 BLUEPRINT AUTOMATION 246 BODEMKUNDIGE DIENST VAN BELGIE 600B BOERENBOND 600A BORMS CVBA R52 BRESTON 4112 BRIGHTEYE 6105 BROEKEMA E.A. 564

BROSON 476 BULCKE 411 BURG MACHINEFABRIEK 446 CABKA 224 CAP PLANTS R24 CARTOMAT WILLICH 484 CBB MONTAGE 5102 CERTIS EUROPE 134 CHIORINO BENELUX 104 CHRISTIAENS-VOLCKE 4120 CLAMAHORT 644 CLAREBOUT R16,R22 CLIFTON RUBBER 541 CLIMANOVA 242 CML SAALTO R11 COBEFA 412 COFABEL / SERVAGRI / POMAGRO 311 CONSTRUCTIE BRUYNOOGHE 410 CONSTRUCTIE MITTENAERE R20 CRE-AGRI 577A CUBIK PLASTICS R47 DACOM FARM INTELLIGENCE 6101 DANNEELS 4110 TOTALLED R51 DE AARDAPPELHOEVE 281 DE AKKERBOUWKRANT / LE JOURNAL GRANDES CULTURES 550 DE BRUYNE 188 DE SLIJPMOBIEL 318 DE VRIES & WESTERMANN 693

DECAM KOELTECHNIEK 275 DEJONGHE TECHNIEK 4111 DELVANO 670 DEMA-C 225 DEN HARTIGH 460 D-ENSO 425 DEPARTEMENT LANDBOUW/VISSERIJ 600A DEPREZ CONSTRUCT 118 DEROO CONSTRUCTIE 4123 DESCHOUT POTATOES 4100 DESPIERRES IRRIGATION 205 DEVA FYTO 4107 DEWAELE-BRICHE 252 DEWAGTERE ENGINEERING 254 DEWULF 413,414 DEZEURE 416 DG DRAINAGE 454 DK TRANSPORTBAAND APS R10 DKR REFRIGERATIONS 103 DOWNS 424 DUTCH TECSOURCE 111 EILLERT FOOD PROCESSING MACHINERY 136 ELEA GMBH 471 ELMACON R47 ELPRESS R54 EQO 530 EQUANS (ENGIE REFRIGERATION) 193 ESCAFFRE MATAGRI 606 ETAP LIGHTING INTERNATIONAL 319 ETS COMPAGNAUD R6

Met trots dealer van

} } } }

Totaaloplossing voor wegen en verpakken Hoge capaciteit Grote nauwkeurigheid Meer dan 25 jaar ervaring

www.sarcopackaging.com

102

AGF Primeur 11 • 2021

Stand 478

www.manter.com

EURALPACK 188 EUROPLANT AARDAPPEL 676 EVAX / RIEMENS 348 FAM STUMABO 199 FARM FRITES INTERNATIONAL 533 FARM TRANS 4116 FERUCOM 306 FINEPOLIS ECOASSUR R5A FINIS FOODPROCESSING EQUIPMENTV / EILLERT FOOD PROCESSING MACHINERY 136 FIWAP 600E FLAUW SAS 273 FOODEQ ENGINEERING 130 FORREZ 469 FPS FOOD PROCESS SOLUTIONS EUROPE 562 FRANS VEUGEN BEDRIJFSHYGIËNE 4107a FRAXINUS R30 GAIAGO 499 GEA BELGIUM 320 GEJO GRADING SERVICES 645B GESQUIERE GEERT LM 696 GH R44 GKS PACKAGING 100 GORMAN-RUPP BELGIUM 591 GPI DE GOUWE 588 GPK 259 GRONDDEPOT R5 GROUPE EURO-DIRECT BASELIER 250 GRUVA TECHNIEK 4147 GWPPPDT-UPR 600E

HABASIT BELGIUM R18 HAITH / MURRE TECHNOLOGIES 1127 HAZERA SEEDS 4152 HEAT AND CONTROL 582 HESSELS ZEEFBANDEN 507 HEUSDENS - SCHAFFER 554 HEVEL VACUUM 109a HILAIRE VAN DER HAEGHE - HH AGRI 158 HOBON 565 HORSCH 509 HTECH CZ S.R.O. 500 HUMIGATORDFS.COM - JEBE 226 HZPC HOLLAND 138 ICOMET GROUP / ALPIDO R34 ILVO - INSTITUUT VOOR LANDBOUW-, VISSERIJ- EN VOEDINGSONDERZOEK 600A ILVO - VITO REMOTE SENSING 698 INDUSTRADE 100 INSORT GMBH 174 INTEC 600C INTER AGRA R1 INTERPROVINCIAAL PROEFCENTRUM VOOR DE AARDAPPELTEELT (PCA) VZW 600F INTERSEED POTATOES 280 JAN VAN DAM GROUP 467 JONGEJANS DUST COLLECTORS 404 KEY TECHNOLOGY 257 KEYMOLEN AGRI / VANDAELE MACHINERY 222 KIREMKO 191 KLIM'TOP CONTROLS 115

KLOPPENBURG MACHINEBOUW 474 KMK 315 KPMB 642 KRONEN / SYNERGY SYSTEMS / INDUSTRADE / GKS PACKAGING 100 KWS BENELUX R13 LALLEMAND PLANT CARE 447 LAMBWESTON / MEIJER 418 LAMOTE POOTGOEDSNIJDEN R48 LANDBOUWLEVEN 400 LE CASIER FRANÇAIS 5101 LECHLER 310 LIMAGRAIN BELGIUM HAZERA SEEDS 4152 LUTOSA 422 MACHINEFABRIEK DT DIJKSTRA 615 MAHIEU CONSTRUCT 232 MANTER INTERNATIONAL / SOLIDTEC 478 MARC SERU AARDAPPELHANDEL R21 MARCELISSEN VENLO 106 MAREL FURTHER PROCESSING R39 MATTHYS CONSTRUCT 401 MC CAIN FOODS EUROPE 218 MECHATEC BOX HANDLING SYSTEMS 536 MECONAF AFZUIGING 4141 MEIJER POTATO 448 MENNO CHEMIE-VERTRIEB 536 MONSEU ETS SA 470 MOOIJ AGRO 179 MURRE TECHNOLOGIES 1127 MYDIBEL 1119

MYLDES 4157 MYLLE H. 183 NECAP AGRARISCHE BEWAARSYSTEMEN 614 NOBLE 308 OMNIVENT TECHNIEK 613 OPTIMUM SORTING 132 OPTISERVE 1122 PALLETBEDRIJF VAN DER POL 1124 PALLETCENTRALE GROEP 506 PETECH MACHINERY 334 PGS RDB PALLETS 259 PHILIPPE HOORNAERT 4105 PIM-MACHINERY 474 PIP INNOVATIONS 420 PLUIMERS ISOLATIE 305 POLTRAC 538 POMAGRO 311 POMUNI/KPMB 642 POUCHAIN 206 PROFENCO ENERGY&PROCESS TECHNOLOGY / MAREL FURTHER PROCESSING R39 PROTEC SORTING EQUIPMENT 549 PYPE PRODUCTS 461 RAES CONSTRUCT 169 RAYTEC VISION 300 RECTICEL INSULATION 6102 REKO INDUSTRIAL EQUIPMENT 317 RESTRAIN COMPANY LTD 669 RH3S R40A RITS DRAINAGE 586

We We know know it! it! verwerkende industrie verwerkende industrie • lossen - verladen • lossen - verladen • monstername • monstername • droog ontgronden • droog ontgronden • mechanisch maatsorteren • mechanisch maatsorteren • bunkeropslag • bunkeropslag • tarreerinstallaties • tarreerinstallaties • maatwerk - engineering • maatwerk - engineering Wevano Machinery BV Wevano Machinery BV Emmeloord, www.wevano.nl Emmeloord, www.wevano.nl

Stand Standnummer V435 Petech Machinery/Montage BV Stand V435 Petech Machinery/Montage BV 334 Potato Europe 2017 Stellendam, www.petechmontage.nl Potato Europe 2017 Stellendam, www.petechmontage.nl

maatgevend maatgevend in in maatwerk! maatwerk! AGF Primeur 11 • 2021

103

interpom

RMA TECHNIEK 517 ROOSJEN 556 ROSENQVISTS 164 ROUSSEL AGRI 303 ROVA - ROVASAC 559 ROVEMA BENELUX 140 RTL PATAT 4158 SAELENS 276 SALCO R8 SALEENCO INDUSTRIES R14 SCAM 489 SCANSTONE 248 SCHOUTEN AGRI SORTING SOLUTIONS / AGRONOMIC 346 SCOTTS PRECISION MANUFACTURING R74 SENCROP R25 SERVAGRI 311 SESVANDERHAVE 618 SIMON GROUP / NOBLE 308 SOIL BEST R9 SOILTECH 4135 SOLIDS & AIR 585 SOLIDTEC 478 SORMA BENELUX 695 SORMAC 165 SORPAC OBLIZAJEK, PAWLAK, STEINKE SP. J. 518 SPIESSENS 511 SPINNEKOP 480 STEENVOORDEN MACHINES 604

STET 152 STOLLER 601 STRUBE BELGIUM R35 STUMABO INTERNATIONAL 199 STUMACO ENGINEERING R30 SYLVATEK - GPK - PGS - UP TRACE 259 SYNERGY SYSTEMS 100 SYNGENTA CROP PROTECTION 600D TACK TECHNICS 6104 TANECO 640 TEK-DRY SYSTEMS LTD 110 THERMAL PROCESS SYSTEMS R18A TIBO AFZUIGTECHNIEK 602 TMCE 445 TOLSMA-GRISNICH 112 TOMRA SORTING 116 TONG ENGINEERING 101 TOSCA 404 TRADECORP 686 TRANSPORTBANDEN BRUYNOOGHE 694a TRIAS - BELGAPOM - VTI TORHOUT 501 TUMMERS FOOD PROCESSING SOLUTIONS 184 TYPHOON 557 UP TRACE 259 UPL BENELUX 339 URSCHEL 1106 UTICON 551A V3 - MANUPAL 473 VAM WATERTECH 694 VAN DAMME R2

VAN DER PEET 5103 VAN REMOORTEL 146 VAN RIJN FRANCE R69 VANDAELE MACHINERY 222 VANDENBULCKE F. 210 VANDEPUTTE HOORNAERT 4105 VANDOORNE INSTALLATIEBEDRIJF 179 VANHEMENS 167 VANHOUTTE 314 VANTAGE AGROMETIUS 472 VDH CONCEPT 150 VDW CONSTRUCTIE 587 VECOTEC R33 VEGNIEK 4118 VENDAVID 4107aa VENTRI TECHNIEK 504 VERDUYN 4143 VEREINIGTE HAGEL WEERSVERZEKERINGEN 576A VERHELST-COPPENS AGRI 204 VERMO - SANDSTRA R32 VERVAEKE AARDAPPELHANDEL 1125 VHM MACHINERY 688 VISAR SORTING SÀRL R75 VISSER 179 VLAAMS CENTRUM VOOR AGRO- EN VISSERIJMARKETING (VLAM) 600A VLAAMS VERBOND VAN POOTGOEDTELERS 600A VLTRACBOHEZ 200

VOS TECHNICS R50 VSS MACHINEBOUW 514 W.N. KRAMER 502 WARNEZ 278 WDM 283 WECXSTEEN GROUPE 4155 WELLWAIJ BELTING - YONGLI BELTING 309 WEVANO MACHINERY 334 WIFO-ANEMA 4117 WIJNEN MACHINES 561 WILLY NAESSENS GROUP 402 WWW.ISAGRI.FR R15

Consistency. Stability. Continuity.

STAND 104

Een garantie voor absoluut voedselveilige transportbanden Chiorino Benelux B.V. Westkanaaldijk 5-07 Utrecht chiorino@chiorino.nl - +31 30 2413060

104

AGF Primeur 11 • 2021

Een totaaloplossing op het gebied van persoonlijke hygiëne bij Aviko Rixona

Aviko Rixona is een belangrijke speler binnen de aardappelsector en is in de loop der jaren uitgegroeid tot één van de grootste Europese producenten van verse, diepgevroren en gedroogde aardappelsoorten. De producten en innovaties die het bedrijf ontwikkelt zijn smaakvol, gemakkelijk te bereiden en gezond. Het hygiëneproces hoort aan te sluiten op deze innovatieve en gezonde werkwijze. Aangezien de eisen voor hygiëne steeds hoger worden kiest Aviko Rixona voor de hygiëne-oplossingen van Elpress. Met behulp van hygiënesluizen, hekwerk en wasgoten met handendrogers zorgt Elpress ervoor dat alle personen die de productieruimte betreden een zorgvuldig hygiëneprotocol hebben gevolgd.

Een gepersonaliseerd aanbod voor uw bedrijf Bezoek ons op Interpom (Stand R54) of neem vrijblijvend contact op met een van onze experts.

www.elpress.com

Elpress BV Handelstraat 21 Industriegebied Saxe Gotha NL-5831 AV Boxmeer Nederland

T +31 (0)485 51 69 69 F +31 (0)485 51 40 22 E sales@elpress.com W www.elpress.com bezoek onze website

Interpom

Kiremko en Insort kondigen wereldwijd strategisch partnerschap aan Kiremko, fabrikant van turnkey aardappelverwerkingslijnen en Insort, bekend om oplossingen voor sorteren, kwaliteitsbewaking en procescontrole, zijn een wereldwijd strategisch partnerschap aangegaan.

n dit partnerschap zal Insort sorteeren sensorexpertise en apparatuur leveren op basis van Chemical Imaging Technology CIT®. “Deze technologie loopt jaren voor op de huidige normen in het classificeren van voedsel en levert de meest betrouwbare en nauwkeurige producten verwerkingsgegevens,” aldus woordvoerder Sinan Yener. Kiremko zal procescontroles ontwikkelen, gebruikmakend van inline gegevens die door Insort worden geleverd.

Ton Hendrickx en Matthias Jeindl

28, 29 & 30 Nov

Discover the secrets of the CORDA Invicta corda-invicta.com

106

AGF Primeur 11 • 2021

Come and visit us at Interpom. We are here to answer all your questions. You will find us at hall 1, booth 191.

“De gecombineerde expertise zal de auto- van de aardappelverwerkingslijn voor profiteren van een hogere productkwalimatisering en controle van het aardap- onze gemeenschappelijke klanten. Op de teit en uniformiteit, verbeterde opbrengpelproces in realtime verbeteren, om de lange termijn zien wij de aanvulling van sten, vermindering van voedselverspilling proceskwaliteit en efficiëntie te optima- beide competenties als de beste aanpak en energieverbruik en een betere voedselliseren. We verwachten dat deze samen- om Industrie 4.0 door het hele proces in de veiligheid.”  werking op korte termijn zal leiden tot een aardappelindustrie te realiseren. De aardmarcom@kiremko.com significante meerwaarde in diverse stadia appelverwerkende industrie zal hierdoor

Jannes Voss, managing director van Elpress:

Maatwerk door standaardoplossingen “West-Europa is leidend qua voedselveiligheid,” zegt Jannes Voss, managing director van Elpress dat zich richt op industriële hygiëne. Jannes ziet dat er in de voedingsindustrie al heel veel bewustwording was op het gebied van hygiëne en voedselveiligheid, maar dat de coronaperikelen daar nog extra aan hebben bijgedragen.

ij ziet dat vanuit de supermarkten – die steeds strengere eisen stellen aan hygiëne rondom voeding – deze eisen langzaam door de hele keten sijpelen richting het begin van de keten. “Ik denk dat over een jaar of tien een hygiënesluis op een boerderij niets bijzonders meer is. Een keten is immers zo sterk als de zwakste schakel.”

GEFORCEERDE HYGIËNEPROTOCOLLEN Eén van de manieren om zeker te zijn dat er de nodige aandacht aan persoonlijke

hygiëne wordt besteed, is door gebruik te maken van een hygiënesluis om het risico op bacteriën en micro-organismen te beperken. Jannes legt uit dat werknemers en bezoekers pas toegang hebben tot een productieruimte als bepaalde handelingen zijn verricht zoals zeep aanbrengen, handen wassen, drogen, reinigen van de zolen en desinfectie van de handen. Hij geeft aan dat hetzelfde principe van geforceerde hygiëneprotocollen toegepast kan worden in heel de voedingsindustrie. Wel worden de hygiënesluizen aangepast aan

de industrie waar ze worden gebruikt, door bijvoorbeeld een specifieker middel te doseren of te kiezen voor droog borstelen van de zolen in plaats van nat borstelen. Elpress is actief in de gehele voedingsindustrie waaronder de aardappelsector en leverde onlangs weer een project op bij Aviko. “Met behulp van hygiënesluizen, hekwerk en wasgoten met handendrogers zorgt Elpress ervoor dat alle personen die de productieruimte betreden een zorgvuldig hygiëneprotocol hebben gevolgd. Met onze standaardoplossingen, kunnen we heel goed maatwerk leveren voor de aardappelindustrie,” aldus Jannes.  sales@elpress.nl

AGF Primeur 11 • 2021

107

We’ve got it!

 Hoge vermarktbare opbrengst  Klimaatadaptief

Building on potential

 Geschikt voor een duurzame teelt

Acoustic. Good Anywhere. De markt, vandaag de dag, vraagt om robuuste en duurzame aardappelen. Daarom heeft Meijer Potato een robuuste generatie aardappelrassen ontwikkeld. In het bijzonder is er een groeiende vraag naar de veelbelovende tafelaardappel Acoustic: • Dit ras produceert makkelijk een hoge vermarktbare opbrengst in verschillende klimaten en op verschillende grondsoorten. • Door de Phytophthora resistentie is Acoustic geschikt voor zowel de gangbare als biologische teelt. Acoustic vraagt een lage input aan gewasbeschermingsmiddelen en stikstof.

Bathseweg 45, 4411 RK Rilland Nederland T +31 (0)113 - 76 01 00

Acoustic produceert smaakvolle, rond ovale, uniforme en lichtgele knollen met een mooie schil. Deze vastkokende bewaaraardappel, met een gemiddelde rijptijd, is zeer geschikt voor koken en bakken.

www.meijerpotato.com



Agristo koopt derde en vierde PEF-systeem voor het maken van frites

MARX SOLID STATE TYPOLOGIE PULSGENERATOREN Pulsemaster levert een reeks PEF-systemen met een breed vermogensbereik per systeem. Werner Kohorst, Technisch directeur van Pulsemaster: “Onze typologie is een Marx solid state pulsgenerator met rechthoekige, unipolaire pulsvorm, tric Field-ervaring. Het bedrijf heeft nu de gebaseerd op het resultaat van onze ervavolgende twee Pulsemaster PEF-systemen ring met het ontwerpen, bouwen en progekocht die kunnen worden gebruikt om duceren van PEF-systemen voor een breed hele aardappels te behandelen met een spectrum van toepassingen in de voecapaciteit tot 60 ton (132.000 lbs) per uur dings- en drankenindustrie wereldwijd. per PEF-systeem voor de productie van Elk Pulsemaster PEF systeem is gebouwd frites en aardappelspecialiteiten. Mark met de hoogste kwaliteit Duitse en Nederde Boevere, Managing Director van Pul- landse engineering om continu gebruik semaster: “Wij zijn zeer verheugd dat een in de industrie te weerstaan. We zijn verEuropese klant met zeer hoge normen en heugd om samen te werken met onze klant een wereldwijde reputatie heeft inge- Agristo in deze belangrijke projecten voor stemd met de aankoop van hun derde en het maken van hoge kwaliteit frites en vierde Pulsemaster PEF-systeem.” Agris- aardappelspecialiteiten.”  to gebruikt hun totaal vier Pulsemaster mark.deboevere@pulsemaster.us PEF-systemen in hun productiefaciliteiten in België en Nederland.

PEF (Pulsed Electric Fields), ook bekend als elektroporatie, is een technologie die een aantal jaar geleden is geïntroduceerd in de voedingsmiddelenindustrie. Agristo heeft inmiddels veel ervaring met deze technologie en breidt nu verder uit met de aankoop van twee PEF-systemen van Pulsemaster.

oor korte, gerichte elektrische pulsen toe te passen op aardappelen verandert het celmembraan en worden de poriën ‛geopend’. PEF kan op verschillende gebieden in de levensmiddelensector worden toegepast. Een aardappel bijvoorbeeld verliest overtollig water door celdisruptie, waardoor de aardappelstructuur zachter wordt en de verdere verwerking in alle volgende productiestappen positief wordt beïnvloed. Na deze PEF behandeling krijg je meer elastische rauwe fritesstaven of chips die minder snel breken, een gladder oppervlak hebben en daardoor minder olie absorberen. Het Belgische Agristo heeft inmiddels een schat aan Pulsed Elec-

VALBREKER

DE JAGER PRODUCT De Ring 24 - 5261 LM - Vught T(31)73-6840020 - M(31)6-53395868

www.stopshock.nl info@stopshock.nl

PULSEMASTER’S PEF-TECHNOLOGIE BEWEZEN IN DE VOEDINGS- EN DRANKENINDUSTRIE Thomas Rohe, Engineering Director Pulsemaster: “Onze PEF-systemen zijn volledig geïntegreerde en modulaire systemen voor ofwel celdisintegratie van vaste stoffen zoals aardappels of voor microbiële inactivatie van vloeistoffen. Bijvoorbeeld een PEF-behandeling van sappen voor het maken van hoge kwaliteit sappen en smoothies, met gegarandeerde voedselveiligheid en goede commerciële voordelen zoals verlengde houdbaarheid. Door het gebruik van PEF worden smaak, geur en kleur in sappen verbeterd.”

Patent 8603865

Voorkomt beschadiging. Onmisbaar accessoire bij het rooien, c.q. laden van aardappelen, uien, etc. Snel en eenvoudig te monteren.

ND A 8 ST R -

Schuifdeurwand PKD-100s voor een nóg hogere isolatiewaarde nu ook leverbaar met koudebrugvrije profielen (condensvrij)

www.salco.nl AGF Primeur 11 • 2021

109

Interpom

Stephen Peeters van ingenieursbureau Aaqua

“Waterhergebruik steeds belangrijker” “Waterhergebruik is in de voedingsindustrie steeds belangrijker,” zegt Stephen Peeters van ingenieursbureau Aaqua dat zich bezighoudt met dimensionering van waterzuiveringen, onder andere in de voedingsindustrie.

“W

e hebben niet een standaardin- passing is vaak een voorbehandeling voor stallatie, maar we maken een hergebruik van het water. Stephen stelt installatie op maat.” Vaak is bij de keuze vast dat er altijd wel een behandeling van van de systemen leidend hoe het gezui- het gebruikte water nodig is en ziet dat de verde water uiteindelijk gebruikt gaat laatste jaren de vraag naar waterhergeworden. Het kan gaan om lozing – afhan- bruik is gestegen. “Veel klanten hebben kelijk van de lokale regels op het riool of al een waterzuiveringsinstallatie staan, in het oppervlaktewater – of om herge- die wij kunnen ombouwen naar een conAaqua heeft bier laten brouwen van afvalwater bruik van het water. Daarom wordt soms tinu systeem met waterrecupperatie van om te laten zien dat van afvalwater weer een batch-systeem toegepast waarbij het drinkwaterkwaliteit.” drinkbaar water gemaakt kan worden slib in een periode van 24 uur bezinkt waardoor het overblijvende heldere water TERUGVERDIENEN periodes die we de afgelopen jaren zagen, geloosd kan worden. Ook kan worden Hij merkt dat het hergebruik van water zijn een hele grote stap naar hergebruik gekozen voor een continu proces voor steeds prangender wordt, onder meer van- van water toe. Vroeger werd een installaslib-waterscheiding. Een dergelijke toe- wege de toenemende droogte. “De droge tie gebruikt om het water helder te maken

110

AGF Primeur 11 • 2021

Van afvalwater naar drinkbaar water

om het te kunnen lozen en daardoor de nodig zijn om het water te behandelen.” heffingen te verminderen. Momenteel is Zeven jaar geleden voltooide Aaqua zijn de insteek meer om het water opnieuw eerste waterhergebruikproject en Stepte kunnen gebruiken.” Het vermijden van hen observeert dat de vraag naar hergeEen ultrafiltratie installatie van Aaqua kosten speelt daarbij vaak ook een rol en bruikprojecten enorm hard toeneemt. Hij het ingenieursbureau maakt bij een nieuw geeft aan dat de stappen die het ingeni- een tankcleaningsbedrijf. “We hebben dit project altijd een berekening die aangeeft eursbureau heeft gezet in ultrafiltratie gedaan om mensen te laten zien dat je van hoe snel de installatie zichzelf terugver- en omgekeerde osmose momenteel 70% afvalwater ook terug water van drinkbare dient. “Hoe snel die terugverdientijd is, is waterhergebruik mogelijk maken. Dat kwaliteit kunt maken.”(MW)  voornamelijk afhankelijk van de grootte het water echt volledig hergebruikt kan sp@aaqua.be van het bedrijf en de hoeveelheid afval- worden illustreert Stephen met de bieren water die er vrijkomt. Hoe meer afvalwa- die Aaqua liet brouwen van het gezuiverter er is, hoe minder euro’s er per kuub de afvalwater van een slachthuis en van

VANHEMENS bvba

info@vanhemensbvba.com

www.vanhemensbvba.com

AGF Primeur 11 • 2021

111

Interpom

Aardappelrassen voor de toekomst Klimatologische omstandigheden veranderen, aardappelrassen moeten daarin mee, zowel tafelaardappelen als aardappelen voor de industrie. Dunastar en Janke van Royal ZAP zijn voorbeelden van nieuwe rassen tafelaardappelen die vanwege hun bewaarcapaciteiten de laatste jaren meer in de belangstelling staan, zowel dichtbij als ver weg. Saprodi van Semagri Holland is een nieuw ras voor de industrie. is ontstaan uit een kruising met Janke Agria. De vleeskleur is identiek even-

als haar verwerkings-doeleinden. Het verschil zit in de zeer lange bewaarperiode waarin bij Janke geen versuikering optreedt. Zij behoudt haar optimale verwerkingskwaliteiten en verslaat hiermee evenals de holle harten-problematiek het ras Agria. Dunastar is een roodschillig ras, die een goede knolzetting geeft met een hoge opbrengst van ovaal lange knollen met geel vlees. “Deze aardappel hoort thuis in iedere keuken vanwege haar fantasti-

sche smaak en eenvoud. Het is sterk op schurft, virus en tamelijk sterk tegen phytphthora. Dunastar onderscheidt zich tijdens de lange bewaarperiode door haar ontzettend goede en lange kiemrust,” aldus Royal ZAP. Semagri Holland: “Saprodi is zeer geschikt voor de verwerking tot zetmeel, maar ook voor verwerking in de vlokkenindustrie. Het ras levert een bovengemiddelde opbrengst per hectare en een hoog dro-

gestofgehalte. Daarnaast vormt het ras nauwelijks suikers tijdens het bewaarseizoen. Bovendien heeft dit ras zeer goede resistenties op het gebied van aardappelmoeheid en wratziekte. Dit maakt het ras zowel voor de teler als verwerkende industrie zeer interessant.” 

Voor al uw Roestvaststalen aandrijvingen

Dertec Roestvaststalen aandrijvingen voor machines of logistieke systemen in de AGF industrie. Wassen, schillen, drogen, snijden, verpakken zijn belangrijke elementen tijdens het verwerkingsprocess van AGF produkten. Traditioneel word in deze industrie veel water gebruikt. Water leid veelal tot corrosie, mogelijke besmetting van uw kostbare producten en vroegtijdige uitval van uw aandrijvingen. Dertec roestvaststalen aandrijvingen bieden door hun materiaalkeuze en vormen gemak tijdens onderhoud en reiniging. De RVS aandrijvingen bieden een aanmerkelijk langere l evensduur en vrijwel geen risico op contaminiatie van uw producten.

Dertec Nijverheidsweg 41 2215 MH Voorhout The Netherlands www.dertec.com +31 71 409 24 09 info@dertec.com

112

AGF Primeur 11 • 2021

liesbeth@royalzap.nl

U VINDT ONS OP STAND NUMMER 140

Jan Tuinstra B.V. Handel in Landen Tuinbouwprodukten

WORDT

Specialiteit: AARDAPPELEN

Molendijk 83A - 3249 AN HERKINGEN Tel. (0187) 669555 - Mobiel 06-53303025 E-mail info@jantuinstrabv.nl www.jantuinstrabv.nl

small details

... big difference De perfecte schiloplossing... voor het volledig schillen óf naschillen van aardappelen en andere ronde knolgewassen.

Messenschiller MS-10, MS-20 en MS-30

Bezoek ons op de Interpom @ Rambla Zuid stand 165 Schrap- en/of schilmachine CBS/MBS

Sormac B.V. P.O. Box 419 NL-5900 AK Venlo T: +31 (0)77 351 84 44 www.sormac.nl

AGF Primeur 11 • 2021

113

POTATO SORTING EXCELLENCE

HIGHER CAPACITY

HIGHER RESOLUTION

MORE DETAILS WWW.RAYTECVISION.COM | INFO@RAYTECVISION.COM

De specialist in wassen en verpakken van aardappelen

Vitabella

Vroeg - Frites Phytophthora resistent én smaakvol! Overige geschikte frite rassen Plantera: Inova (vroeg), Efera (bintje segment) en Titanium (geelvlezig)

Waslijnen:

Inpaklijnen:

• Vers/export • Industrie

• • • • •

Papieren zakken Polyzakken Foliezakken Big bags Kisten

www.primofin.nl Industrieweg 92 • 8255 PC Swifterbant • Tel: (+)31 321 322 350 Hamerslag 2 | 8316 GC MARKNESSE NL | +31 [0]527 26 41 28 | info@plantera.nl

114

AGF Primeur 11 • 2021

Jan Strijbos, Rovema Benelux:

“Verwerking van papier en mono PE-materiaal op hoge snelheid” D

e allround verpakkingsmachine Innotech Revo 3800 is verder verbeterd in flexibiliteit en daarmee ook geschikt voor nieuwe duurzame verpakkingsmaterialen. Op de komende Interpom toont Rovema Benelux (voorheen Prins Verpakkingstechniek) deze machine voor het verwerken van papier wat geperforeerd is en daarmee geschikt om o.a. aardappelen te verpakken, maar die ook een mono PE- materiaal kan verwerken.

“Met de overname van Prins Verpakkingstechniek/Innotech door Rovema zijn de mogelijkheden voor ons om klanten een passende oplossing te bieden gigantisch vergroot. Zo is er een team van circa 750 mensen wereldwijd bijgekomen met een schat aan ervaring en technische oplossingen op bijvoorbeeld het gebied

van eindverpakken (casepacken en kartonneren) en een uitgebreide database aan materialen die reeds getest zijn waardoor vooraf aan een project al detailinformatie bekend is over hoe een machine geconfigureerd moet worden om produc-

ten in een bepaald materiaal te verpakken,” vertelt Jan Strijbos. “Hogere output, uitgebreide trainingsmogelijkheden, meer technische oplossingen, wereldwijde service, door een onderneming die sustainability, de zorg voor de generaties die na ons komen en de zorg voor onze planeet als belangrijkste uitgangspunten in haar visie voor de toekomst heeft vastgelegd in een langetermijnvisie. Op Interpom staan Geery Peters van Ton, Tias Bosch, Eelco van Diggelen en ik zelf bezoekers graag te woord om te vertellen over deze ‛nieuwe’ organisatie en sustainable packaging solutions.”  jan.strijbos@rovema.nl

NIEUWE Kistenlediger • ROTEERT: - alle kisten - tot 180° - met één electrokast

• KAN OOK DOSEREN: - en met restinhoud terugkantelen Alweer een rendabele innovatie van

info: sales@deprez.be www.deprez.be

Stand 118

AGF Primeur 11 • 2021

115

Interpom

Het onderdelenboek past tegenwoordig in de achterzak Waar gewerkt wordt, vallen spaanders, zeker ook bij het verwerken van bulkproducten. Om de kans op fouten bij het nabestellen van onderdelen te verkleinen en te vergemakkelijken introduceert bulkhandling specialist Breston voor het seizoen 2022 een digitale omgeving om het onderhoud van machines te vereenvoudigen. Aan de hand van een 3D-model kan de eindgebruiker onderdelen opzoeken en bestellen die specifiek aan zijn machine toebehoren. Dit verkleint de kans op fouten enorm en verbetert de service.

“B

reston startte 4 jaar geleden met de ontwikkeling van het digitale ‘partsbook’. Om dealers en eindgebruikers een digitale omgeving aan te kunnen bieden ligt een grote verandering ten grondslag. Zo zijn alle machineontwerpen opnieuw opgebouwd en tot 3D-modellen verwerkt. Gebruikers van de Breston-machines kunnen deze modellen gebruiken om door hun machine te scrollen en exact de juiste onderdelen te bestellen. Het maken van fouten wordt zo bijna uitgesloten, omdat iedere order gekoppeld is aan het unieke serienummer,” aldus Jan Abresch van Breston.

IN HET VELD Vanaf 1 januari 2021 word iedere Breston-machine voorzien van een QR-code. Door deze met de smartphone te scannen wordt automatisch Brestonline opgestart: de digitale omgeving voor de service & spare parts. Deze online omgeving is ook via een computer bereikbaar. Een overzichtelijke interface toont de machine en een complete lijst met alle onderdelen, van lagers en looprollen tot complete frames. ALTIJD ACTUEEL Jan: “Een bijkomend voordeel van de digitale omgeving is zijn actualiteit. Onze kracht is specialisatie en het leveren van maatwerk. Dit heeft als gevolg dat iedere machine uniek is en het systeem op het niveau van chassisnummer moet zijn geregeld. Ook wanneer achteraf systemen worden gemodificeerd door ons, blijven de tekeningen en onderdelenlijst actueel. Deze worden direct vanuit de engineeringafdeling bijgewerkt en geüpload. Inmiddels telt het partsbook meer dan 50 verschillende machines, van een ombouw aan een bestaande installatie tot een volledig uitgeruste stortbak met meerdere reinigings- en sorteerunits.”

“Wij bij Breston zien de lancering van Brestonline als een eerste stap. De mogelijkheden zijn groot: Het ultieme doel is misschien wel het kunnen voorspellen van de onderhoudsbehoefte op basis van historische gegevens en machineparameters.”  jan.a@breston.nl

116

AGF Primeur 11 • 2021

INTERP M 2021 28-29-30 NOV.

KORTRIJK XPO BELGIE

AN INITIATIVE OF

20STE EUROPESE INDOOR VAKBEURS VOOR DE AARDAPPELSECTOR

LET’S RECONNECT THE POTATO CHAIN

• 315 exposanten uit 15 landen • 35.000m2 indoor expo met producten, machines & diensten • Innovation Tour: inspiratietraject langs aardappel innovatiekampioenen

Registratie & tickets via:

van teelt tot verwerking en vermarkting @Interpom2021 -

@Interpombelgium -

Interpom

www.interpom.be

Adv interpom 2021 Ardappelwereld 185x132mm_NL.indd 1

17/09/21 14:07

Less effort, more taste

Zoete aardappelkroket

Aardappelkroket

Mini-krieltjes met Provençal

marinade

Je vindt ons in de versafdeling

AGF Primeur 11 • 2021

117

Interpom

Wout Cnops, Shipex:

“Er is meer en meer vraag naar bevroren frites” Elders kunnen de reefertarieven anders zijn, waardoor Europa zijn positie op de exportmarkt zou kunnen verliezen aan andere continenten. Dat geeft reden tot zorg.” Een ander aspect wat mede de vervoersprijzen bepaalt, is het wereldwijde gebrek aan chauffeurs dat aan de landzijde het transport belemmert. “In heel Europa en ook wereldwijd staat er druk op het landtransport qua capaciteit. Als vraag en aanbod scheef getrokken wordt, gaan de prijzen omhoog. Dat zien we wel.” Wout ok in Afrika ziet hij regio’s met ONTREGELD merkt op dat aan die stijgende tarieven groeipotentieel, al zorgt de lokale Een gevolg van corona dat nog steeds ook de toenemende kosten ten grondslag infrastructuur, of het gebrek daaraan, dat duidelijk gevoeld wordt, is de – wereld- liggen, die in de afgelopen jaren nauwede export naar dit continent met kleine wijde – ontregeling van het reefertrans- lijks zijn doorberekend. stapjes groeit. In het algemeen observeert port. Wout wijt het aan de diepe dalen en Wout als gevolg van de coronapandemie de hoge pieken die er zijn geweest in de BARGES wat verschuivingen in de bestemming van vraag naar zeetransport als gevolg van Wout ziet dat bij de Shipex-klanten het levediepgevroren frites. Als voorbeeld noemt de maatregelen rondom de pandemie, ren van een bijdrage aan duurzamer transhij Thailand, dat door het wegvallen van waardoor de systematiek van de carriers port steeds belangrijker wordt. Hoewel de het toerisme veel minder frites afneemt. is scheefgetrokken. Hij houdt er, op basis carriers aan de zeezijde de nodige inspanToch merkt hij dat regionale of sectorale van verwachtingen van rederijen en klan- ningen op dat vlak doen, is de invloed van dipjes vaak weer gecompenseerd worden ten, rekening mee dat de daardoor veroor- de expediteurs daar beperkt. Waar wel door meer afname in andere landen of zaakte containercongestie nog minstens een bijdrage geleverd kan worden is aan door andere afzetkanalen. De pandemie tot in de zomer van 2022 van invloed kan de landzijde. Daar worden barges ingezet, heeft, naast operationele belemmeringen, zijn op de logistieke stromen. Duidelijk is die vanwege de bijkomende kosten, voorweinig invloed gehad op het volume van wel dat de perikelen ook invloed hebben al in beeld komen bij het transport over de export van bevroren frites. “Tijdens op de prijs, die de commercieel directeur langere afstanden. “We proberen aan de de start van de lockdown, in het tweede zeer hoog noemt. Zeker voor een low value landzijde om zo veel mogelijk volume met kwartaal van 2020 hebben we een grote commodity als frites heeft dit al snel een barges te vervoeren. Dat heeft met het dip gehad en dat is in het derde en voor- behoorlijke impact, stelt hij vast. “Zolang groene aspect te maken, maar ook met het al het vierde kwartaal grotendeels weer het competitief blijft en aardappelver- fileleed rondom de havens van Antwerpen gecompenseerd. In 2020 hebben we zelfs werkers kunnen blijven verkopen, is er en Rotterdam. Elke truck die je daar kunt een groter volume getransporteerd dan in geen probleem. Maar het gaat niet alleen vermijden, is meegenomen en is een deel 2019.” Wout geeft aan dat ook voor 2021, om Europa, er is ook de concurrentie van van de oplossing van het fileleed,” besluit als nieuwe lockdowns uitblijven, de ver- andere continenten; zo speelt bijvoor- Wout. (MW)  wachtingen redelijk positief zijn, met een beeld Canada een belangrijke rol op de woutc@shipex.be hoger volume dan in 2020. exportmarkt van diepgevroren frites.

“De export voor diepgevroren frites groeit nog steeds,” zegt Wout Cnops, commercieel directeur van Shipex, expediteur van voeding in het algemeen met de nadruk op bevroren frites vanuit België, Nederland en Noord-Frankrijk. Hij stelt vast dat er steeds meer vraag is naar frites. Zo geeft hij aan dat bijvoorbeeld het Midden-Oosten in toenemende mate frites afneemt, terwijl daar pakweg 15 jaar geleden nog helemaal geen frites werd gegeten. “Je ziet dat er nieuwe gebieden worden aangeboord.”

118

AGF Primeur 11 • 2021

Nieuwe 3,5-tons mobiele bunker combineert voordelen van hout en staal Voor de tijdelijke opslag van aardappelen worden al jaren de bekende houten kisten en stalen bunkers gebruikt. Beide hebben hun eigen voor- en nadelen wat aanschaf en gebruik betreft.

T Dijkstra ontwikkelde een 3,5 tons kosten weliswaar laag, maar is de invesmobiele bunker die de voordelen van tering groot. En hoewel het eenvoudig is beide materialen combineert. “De 3,5-tons om met grotere batches te werken, zijn de mobiele bunker is de perfecte oplossing bestaande stalen bunkers minder flexibel voor bijvoorbeeld verpakkingsbedrijven voor kleinere batches. Dit maakt ook plandie batches van 1 tot 10 ton willen ver- ning lastiger. Daarnaast zijn de standaard pakken. Door de bunker op een weegcel te stalen bunkers moeilijk te reinigen en zijn plaatsen kan er snel en nauwkeurig gedo- ze niet zo productvriendelijk. seerd worden,” vertelt Marcel Ruesink van DT Dijkstra. ALTERNATIEF “Kortom, DT Dijkstra had al snel een uitKISTEN EN STALEN BUNKERS gebreide wensenlijst voor een alternaHouten of kunststof kisten zijn handig, tief, zoals lage CAPEX, lage OPEX, hoge omdat ze eenvoudig te verplaatsen zijn mate van flexibiliteit, productvriendelijk, en goed gereinigd kunnen worden. Ook is voedselveilig, reinigbaar, ventileerbaar, de handling van kisten op diverse niveaus schaalbaar te automatiseren met lage te automatiseren. Maar hoewel de aan- CAPEX, gedefinieerde kleine batches (bijv. schafkosten van kisten laag zijn, zijn de 850 kg) moeten eenvoudig te lossen zijn. automatiseringskosten van de handling Al deze wensen worden met het ontwerp en de overige operationele kosten hoog. van DT Dijkstra’s nieuwe 3,5-tons mobiele Bij stalen bunkers zijn deze operationele bunker vervuld. De constructie is simpel

en robuust, de bunker is voorzien van een ventilatie-ingang en het feit dat hij mobiel is, zorgt voor een grote flexibiliteit,” vertelt Marcel. “Ook aan de kwaliteit van het product is gedacht: de kunststof wanden van de bunker zijn reinigbaar en voedselveilig en zijn daardoor bij uitstek geschikt voor ongewassen en gewassen product. De bunker heeft een ventilatieschacht en hij is te voorzien van productvriendelijke soft landing.”  sales@dtdijkstra.nl

Bezoek ons op de Interpom in Kortrijk (BE) 28-29-30 november 2021 Hal 6 Stand 615

Reinigen

Mechanisch Sorteren

Optisch Sorteren

Logistiek

Installaties

Service & Onderdelen

+31 (0)527 30 77 00 | sales@dtdijkstra.nl | www.dtdijkstra.nl

AGF Primeur 11 • 2021

119

De TumbleJet kistenwasser is ook beschikbaar voor verhuur. Een ideale oplossing wanneer u nog niet toe bent aan een investering.

Het thema volgende maand :

Kerst & Exoten Reserveer nu uw advertentie:

PERSONEEL GEZOCHT Wij zijn u graag van dienst! Kijk ook eens op www.kistenwasser.nl Schokketringweg 4-1 | 8308 PS Nagele | info@agrinserv.eu | 085-130 45 18

+31 (0) 172 579 318 info@vanderpeet.nl

www.vanderpeet.nl

120

AGF Primeur 11 • 2021

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 andries@agfprimeur.nl

Cor Koole, Aviko:

“Nieuwbouw om mee te groeien met de markt” “De nieuwbouw is een stap van Aviko om mee te groeien met de groei van de markt van gebakken aardappelproducten,” zegt Cor Koole, die als Senior Projectleider bij Aviko betrokken is bij de bouw van de nieuwe fritesfabriek in Poperinge. Cor signaleert dat de vraag naar diepgevroren frites, na een duidelijke inzinking vanwege corona, weer toeneemt en het niveau van voor de pandemie benadert. “We missen in Nederland bijvoorbeeld nog de festivals, maar alle andere segmenten zijn weer op normaal niveau. De groei zet door.”

osun, de holding waartoe Aviko heid, energieverbruik en alles wat daar- kleine maatregelen genomen om zo enerbehoort, en Aviko lieten hun oog mee samenhangt, geeft Cor aan. “Omdat giezuinig mogelijk te kunnen werken. voor de vestiging van de fabriek vallen Cosun zwaar inzet op CO2-reductie moeop West-Vlaanderen. “Poperinge is geko- ten wij, samen met de andere fabrieken VOLLEDIGE AUTOMATISERING zen om toegang te hebben tot de markt in de holding, zorgen dat het effect van Een andere belangrijke focus binnen het van fritesgeschikte aardappelen van zo’n nieuwe fabriek hierop volledig wordt bedrijf is automatisering. “Het producWest-Vlaanderen en Noord-Frankrijk. Ook gecompenseerd.” Eén van de technieken tieproces in zichzelf is helemaal automade gunstige ligging ten opzichte van de die is toegepast is hergebruik van warm- tisch: schillen, sorteren, snijden, bakken, exporthavens speelde een rol bij de ves- te. “We zorgen dat als er ergens warmte, invriezen, inpakken, pelletiseren, opslag tiging in Poperinge, omdat een groot deel bijvoorbeeld stoom, ingezet wordt om een en het uitleveren van de verkooporder. Als van de productie bedoeld is voor export productstroom op te warmen, dat de rest- de pallets klaarstaan gebeurt alleen het naar Azië en Noord- en Zuid-Amerika.” warmte die daarbij vrijkomt, op een ande- laden van de vrachtauto’s nog handmatig. re plek benut kan worden.” De zonnepane- Er zijn mensen aanwezig om in te grijpen CO2 len op het dak van het vrieshuis wekken als er een technisch probleem ontstaat, In de ontwerpfase van de fabriek is er ongeveer ¾ megawatt aan zonne-energie maar in principe is het hele proces zelfgeveel aandacht geweest voor duurzaam- op. Daarnaast heeft Aviko een hele reeks stuurd.” Aan deze automatisering lag de

#1 provider of Pulsed Electric Field systems for French fries and chips. Healthier snacks, made from potatoes, vegetables and fruits with less fat, better taste, better colour.

www.pulsemaster.us

AGF Primeur 11 • 2021

121

Bewerkte Aardappelen

krapte op de arbeidsmarkt ten grondslag, gestoken in het werven van nieuw persomaar zeker ook de behoefte aan efficiënt neel. “Wij gaan volcontinu werken in vijf productieproces. “Het is veel efficiënter. ploegen en daar hebben we nog personeel Als bijvoorbeeld de orders in de expedi- voor nodig. Het is moeilijk om de juiste tie worden klaargezet, kan het systeem mensen te vinden. En je moet er veel moeize dag en nacht uitvoeren.” Ook vanwege te voor doen om personeel vast te houden.” de werkomstandigheden, veelal bij lage temperaturen, is het aantal werknemers TESTEN EN VALIDEREN dat aanwezig is, door de volledige automa- Op een terrein van ruim 7 hectare in Popetisering tot een minimum teruggebracht. ringe realiseert Aviko een nieuwe fritesfaDat neemt niet weg dat veel energie wordt briek die 175.000 ton frites op jaarbasis

kan produceren. Bij het productieproces zet Aviko erop in om de aardappel in zijn geheel te benutten. “Bij het schillen en snijden van frites is er altijd product dat niet geschikt is om frites van te maken, doordat het bijvoorbeeld te kort of te smal is. Dit product wordt gedroogd en op een zijlijn verwerkt tot aardappelvlokken dat als grondstof voor bijvoorbeeld aardappelkroketten of voor puree kan dienen. De lijn is geschikt om 11.000 ton vlokken

Deprez Construct: “Vanaf het begin samen plannen maken voor nieuwbouw”

“A

l in 2014 waren er de eerste contacten teraf geen onhandige situaties ontstaan. met Aviko om samen de plannen voor Daardoor is ook het aspect veiligheid in de nieuwbouw te kunnen maken,” zegt de nieuwbouw geïntegreerd. “Veiligheid Johan Deprez, CEO van Deprez Construct is één van de speerpunten geweest, zowel dat vanaf het eerste uur betrokken was voor de opzet van de fabriek, maar ook tijbij de bouw van de Aviko fritesfabriek in dens de montage zijn daar zeer hoge eisen Poperinge. Deze manier van werken heeft aan gesteld.” de voorkeur van Deprez. “Wij luisteren grondig en stellen veel lastige vragen om PLANNING de juiste oplossing te kunnen ontwer- Johan laat weten dat, na vrijgave van het pen. Tussendoor vervolledigen wij graag 3D-model, alles wat ingetekend is automet eigen inbreng en ervaring om extra matisch gekocht of geproduceerd wordt. meerwaarde te bieden. Bij Aviko werden “Daardoor is er geen kans op fouten.” Hij we gevraagd om onze expertise mee te geeft aan dat deze manier van werken brengen en dat duidt alles waar Deprez hoge eisen stelt aan de planning, die zeer voor staat.” Het vergt een gedegen voorbe- strikt moet zijn: om op een bepaald tijdstip reiding, geeft Johan aan. Zo is er wel een te kunnen beginnen met monteren, moet half jaar uitgetrokken om de hele fabriek daarvoor het ontwerp en de productie in tot in detail in 3D te tekenen, zodat er ach- gelijke tred volgen. “Het is een continu

122

AGF Primeur 11 • 2021

doorgaand proces van tekenen, produceren en monteren. Nog voor de engineering of productie was gestart, konden wij een dag-op-dag montageplanning voorleggen en Aviko daarmee ontzorgen.” Het hele proces heeft geleid tot een installatie van 2 lijnen met een hoge capaciteit waarmee aardappelen worden aangeleverd aan het verwerkingsproces. “Daarvoor zijn er ca. 2,7 km aan transportbanden geplaatst, inclusief 33 bunkers die ruimte bieden aan verschillende sorteringen van veldgewas aardappelen tot gewassen aardappelen in diverse kalibers.” NEVENSTROMEN Duurzaamheid is voor Aviko een belangrijke focus. Om daaraan invulling te geven heeft Deprez er onder andere voor gezorgd

YOUR PRODUCTS ALWAYS IN VIEW Hogere output

Grotere nauwkeurigheid Maximale procesbetrouwbaarheid

Multipond weger met 3D camera’s Multipond weegsystemen houden vanaf nu een waakzaam oog op de productie met het 3D ARGUS camera systeem: voor een automatische, intelligente aansturing van de product flow. Multipond staat voor betrouwbare precisieweging, kwaliteit, innovatie en tailermade solutions.

Multipond heeft patent op dit systeem

P E R F O R M A N C E M E E T S P R E C I S I ON MULTIPOND Benelux B.V. Boven Zijde 10 Postbus 28024 NL-5602 JA Eindhoven The Netherlands t +31 (0) 40 26 28 090 e info@multipond.nl i www.multipond.com

op jaarbasis te produceren.” De schillen en andere reststromen van de aardappel worden tot veevoer verwerkt. Daarnaast geeft Cor aan dat er bij het snijden van de aardappel tot frites een klein zetmeelverlies is dat bij Duynie, een zusterbedrijf, in hun zetmeelopwerkingsfabriek benut wordt. Half september is de vlokkenlijn technisch opgeleverd en is het testtraject gestart. “We valideren nu de producten die van de vlokkenlijn afkomen door ze

goed te volgen en te bemonsteren in de eigen laboratoria om te zien of ze voldoen aan de specificaties. Daar is de rest van dit jaar voor uitgetrokken.” Cor geeft aan dat ook het vrieshuis en de utility systemen getest worden en dat het testen van de fritesproductielijn in januari start. Naar verwachting wordt de fabriek in maart 2022 opgeleverd. “Goed testen is belangrijk om te voorkomen dat je met een half werkende fabriek in productie gaat en er

zo problemen met de productieplanning ontstaan. Je moet een reële tijd inplannen om op te starten en te testen,” besluit Cor. (MW)  c.koole@aviko.nl

dat de nevenstromen die ontstaan bij het gereedmaken van de aardappelen voor verwerking in de fabriek, zo veel mogelijk separaat gescheiden worden, zodat die materialen hergebruikt kunnen worden. Speciale aandacht is daarbij besteed aan het verwijderen van grove delen, zoals stenen. Vanuit de ervaring van Deprez met industriële recyclage, is de grove delenscheider, waarvoor een Europees octrooi is aangevraagd, ontwikkeld om deze materialen al bij de ontvangst van tussen de aardappelen te verwijderen. “Dit voorkomt schade en het betekent dat Deprez bouwt aan de aardappelontvangst van de nieuwbouw van Aviko in Poperinge andere machines verderop in het traject worden gespaard.” Daarnaast zorgt optimale aansturing van de machines voor willen het duurzaam hebben in kwaliteit. minder onderhoud nodig is en dat er mineen zo laag mogelijk energieverbruik. Ook Dat betekent dat we de machines niet na der stilstand zal zijn.”  heeft Deprez toegezien op het gebruik van enkele jaren hoeven te vervangen, dat er Johan.Deprez@deprez.be kwalitatieve en robuuste materialen. “We AGF Primeur 11 • 2021

123

Bewerkte Aardappelen

Co packing oplossing voor capaciteitsproblemen fritesproducenten

“Wij komen in beeld om een tijdelijk capaciteitsprobleem bij het verpakken van frites op te lossen,” zegt Bert Tyberghien, SalesRelatiemanager bij Barias Frozen Food Co Packing, dat zich richt op het verpakken van voedingsmiddelen, onder andere voor de aardappelen groentensector. “Waar het gaat over frites, proberen de producenten hun producten zoveel mogelijk in de productielijn te produceren; van de aardappel tot het verpakte zakje frites. Als dat door bijvoorbeeld een capaciteitsprobleem niet altijd lukt, moet de productie toch dag en nacht doorgaan.”

et als gevolg een hoeveelheid onverpakte frites die niet meer aan de lijn verwerkt kan worden. Bert geeft aan dat in zo’n geval de geproduceerde frites wordt bewaard in octabins – kartonnen kisten waar tot 800 kilo frites in past – en later verpakt. “Wij zijn dan de partij die deze taak voor de producenten gaat uitvoeren.” Naast het opvangen van capaciteitsproblemen, merkt Bert ook dat door corona er een meer onstabiele logistieke situatie is ontstaan waardoor Barias wordt ingeschakeld. “Een aardappelproducent zal nu, met de onzekere beschikbaarheid en de stijgende prijzen van de containers, een internationale order niet uit willen stellen

124

AGF Primeur 11 • 2021

Het snel inzetbaar zijn en flexibiliteit zijn twee speerpunten bij het co packen. Het is de reden dat de verschillende opdrachtgevers een voorraad van hun verpakkingsmaterialen aanhouden bij Barias. “Dan kunnen wij gelijk aan de slag.” Naast het verpakken van frites in plastic verpakkingen, pakt Barias ook aardappelproducten als pommes duchesses, wafels of aardappelkroketjes in. Een heel andere manier van werken, geeft Bert aan. “Het inpakken van dit soort producten gebeurt semiauomwille van capaciteit. Liever versche- tomatisch: de automatisch aangemaakte pen ze meteen in samenwerking met een en gesloten doosjes worden met de hand co packer.” Daarnaast komt de co packer gevuld.” Vaak gaat de productie van deze soms in beeld om incidentele personeels- aardappelproducten veel sneller dan het tekorten – “het vinden van geschoolde verpakken ervan, waardoor de producent operatoren is in de aardappelsector soms ervoor kiest om die activiteit structureel moeilijk” – op te vangen. uit te besteden. Bert merkt op dat het volume van deze aardappelproducten groeit FLEXIBEL en dat de voorkeur voor het verpakken Het op korte termijn kunnen overnemen ervan steeds vaker uitgaat naar kartonvan de verpakkingsactiviteiten stelt eisen nen doosjes. Onlangs heeft Barias dan ook aan de machines die Barias gebruikt. geïnvesteerd in een derde verpakkingslijn. “Onze machines zijn afgestemd op de (MW)  verpakkingsmachines van de fritesprobt@barias.be ducenten. Daardoor passen hun verpakkingsmaterialen ook op onze machines.”

ONZE CONNECTED SERVICES VOOR UW LOGISTIEKE OPERATIE Geef uw gehele logistieke operatie uit handen. Met Connected Services bieden wij u, door middel van vooruitstreven-

STAND 4116

de IT-systemen, een passende maatwerkoplossing voor al uw logistieke stromen binnen heel Europa. Als ervaren full-service transporteur van zowel bulk als geconditioneerde voedingsmiddelen staan wij voor u klaar als duurzame logistieke partner. Meer weten? Kijk op www.farmtrans.nl

Wereldwijd neemt de vraag naar aardappelrassen toe die duurzaamheid in de teelt combineren met uitstekende verwerkingseigenschappen. Agrico werkt continue aan de ontwikkeling van nieuwe rassen die nu en in de toekomst voldoen aan de specifieke wensen van telers, de verwerkende industrie en de vraag vanuit de consument, waar ook ter wereld. Graag stellen wij een drietal veelbelovende aardappelrassen aan u voor: Chateau, Paradiso en Twister.

Chateau.

Twister.

Paradiso.

Twister Een middenvroeg consumptieras, geschikt voor de gangbare en biologische teelt, met een goede opbrengst én Phytophthora-resistentie in loof en knol. Twister is één van onze innovatieve Next Generation aardappelrassen. Paradiso Een grofgroeiend consumptieras voor de traditionele markten in Noord-Afrika en Zuid-Europa. Het ras onderscheidt zich door zijn ovaallang gevormde knollen, een mooie schil en een goede opbrengst. Chateau Een vroege salade-aardappel met een goede knolzetting en redelijk onderwatergewicht. Chateau is vrij vastkokend, heeft een fijne structuur en uitstekende smaak. Voor meer informatie over onze rassen check onze website www.agrico.nl

Bezoek Agrico tijdens Interpom, Stand 176

www.agrico.nl

AGF Primeur 11 • 2021

125

Bewerkte Aardappelen

Verse frites populair Of frites gezond is of wat minder, daar zijn de meningen over verdeeld. Over de vraag: is frites lekker? is er veel minder verwarring. De experts geven aan dat verse frites het allerlekkerst is. Zij zien dat verse frites populairder wordt en dat vooral steeds meer restaurants van bevroren frites overstappen naar vers geschilde en gesneden frites. PRIMEUR sprak met een aantal spelers op de markt voor verse frites. Allemaal hebben ze de invloed van corona op de afzet gevoeld en vinden ze kwaliteit belangrijk. Nu moeten ze het alleen nog eens worden over welk ras voor het allerbeste frietjes zorgt.

Versteeg Groothandel:

“Als je voor kwaliteit gaat, kom je toch uit op vers” Om zes uur ’s morgens start Joost Modderman, eigenaar van Versteeg Groothandel met het maken van frites, zodat de klanten in Eindhoven en omgeving vanaf 11:00 uur van maandag tot en met zaterdag van verse frites kunnen worden voorzien. Dat doet de aardappelgroothandel al sinds 1960, inmiddels met 10 medewerkers. “De aardappelen worden gewassen, machinaal geschrapt en geschild en met de hand nageschild, verpakt in 10 kg en dezelfde dag afgeleverd aan de klant.”

et assortiment bestaat uit frites en den voorheen diepgevroren frites en die geschilde bonken, die de klant ver- willen nu echt verse frites hebben. In het der zelf bewerkt. “Ongeveer 70 procent algemeen willen mensen steeds meer vervan onze omzet komt van frites, die we in se producten, dus de vraag daarnaar zal verschillende maten leveren.” Overigens blijven groeien.” Joost geeft aan dat verse heeft Versteeg Groothandel ook de invloed frites echt een ander product is dan voorvan corona gevoeld. Joost geeft aan dat in gebakken en diepgevroren frites. “Dat eerste instantie de friteshandel als gevolg hoef je maar één keer af te bakken en dat van de coronamaatregelen helemaal stil- kost minder vet. Het voorbakken en afkoeviel. Hij stelt vast dat daarna door allerlei len van verse frites kost meer tijd. Het is afhaalinitiatieven in Eindhoven en omge- daardoor een duurder product, maar het ving, de handel weer op gang kwam. Daar- is wel veel lekkerder. Als je voor kwaliteit door heeft hij de afgelopen periode op zo’n gaat, kom je toch uit op verse frites.” Door 80 procent van normaal gedraaid. de stijgende vraag ziet Joost ook de concurrentie op het gebied van verse frites VERS GROEIT toenemen. Daarbij merkt hij op dat waar De aardappelproducten gaan voor het voorheen prijs de belangrijkste factor was, overgrote deel naar cafetaria’s en zo’n nu leveringszekerheid van dagelijks verse vijf procent wordt afgezet bij restaurants. frites het belangrijkste aspect is. “Altijd Daarbij ziet Joost dat restaurants steeds vers en tussen 11:00 en 15:00 uur geleverd. vaker overgaan op verse frites. “Die had- We kunnen altijd binnen een uur leveren.”

126

AGF Primeur 11 • 2021

AGRIA VS BINTJE Het liefst werkt Versteeg Aardappelgroothandel met Agria’s uit de Zeeuwse klei. “Kleiaardappelen zijn smaakvoller.” In het verleden verwerkte de fritesproducent ook Bintjes, maar is daar inmiddels sinds twee jaar mee gestopt. “Bintjes vallen vaak kleiner uit dan Agria’s en zijn moeilijker machinaal te schrappen en schillen,” zegt Joost. “Agria is van meer constante kwaliteit, heeft een mooie kleur en schilt makkelijker.” Hij stelt vast dat de weersomstandigheden in het afgelopen groeiseizoen invloed hebben gehad op de kwaliteit van de Agria’s. “De kwaliteit is wat minder dit jaar. Bij grotere aardappelen is de kans redelijk aanwezig dat hij hol is.” Daarnaast ziet hij dat ook het aanbod wat achterblijft bij voorgaande jaren. “Dat komt ook door de stijgende vraag, waardoor de aardappelen duur zijn.” Hoewel Joost bij voorkeur Zeeuwse Agria’s afneemt, start hij het seizoen met Duitse Premières en wijkt bij onvoldoende beschikbaarheid aan het einde van het seizoen soms uit naar andere rassen zoals bijvoorbeeld Frieslanders. (MW)  info@versteeggroothandel.nl

De broers Edouard (links) en Charles (rechts) Deprez van Deprez Frites

Deprez Frites:

“Smaak Bintje ongeëvenaard” “Wij werken nog altijd met Bintje,” zegt Edouard Deprez, samen met zijn broers Charles en Pierre Deprez, mede-eigenaar van Deprez Frites uit Aalter dat zich vooral richt op de productie van verse frites voornamelijk bestemd voor frituren en restaurants. Deprez start het seizoen met frites van Premières, om vanaf het moment dat het mogelijk is over te schakelen op Bintjes. “Indien de bakkwaliteit van de Bintjes onder onze norm zakt, schakelen we over op Challengers. Alle aardappelen die we verwerken zijn van Belgische afkomst en een groot deel telen we zelf.”

douard geeft aan dat er qua smaak geen aardappelras is dat Bintje kan evenaren. Hij ziet dat de diepvriesfritesindustrie het Bintje grotendeels vaarwel heeft gezegd. “Daardoor zijn er voor telers minder afzetmogelijkheden en wordt het ras minder geteeld.” Hoewel Edouard erkent dat Bintje waar het gaat om schilrendement wat achterblijft, stelt hij vast dat er nog altijd geen vervanger is gevonden. “Wij doen veel testen met andere rassen, maar het feit dat Bintje nog altijd geteeld wordt, wil zeggen dat er al veel rassen gekomen zijn om Bintje uit te dagen, maar dat het ras nog altijd de bovenhand heeft.” Overigens constateert Deprez Frites wel dat, onder andere als gevolg van het verbod op het gebruik van CIPC, de lange bewaring van fritesaardappelen tegen het einde van vorig seizoen wat averij heeft opgelopen. “Dat heeft onmiddellijk effect op de productie van verse frites, omdat wij voor het schilproces een zeer hoogstaand

beginproduct nodig hebben om een goed eindproduct te kunnen afleveren, omdat er bij ons geen verdere bewerking is van de aardappel. Om dit gedeeltelijk tegen te gaan hebben wij ervoor gekozen om de weg van gekoelde kistenbewaring in te slaan.”

Deprez Frites verzorgt het transport van de verse frietes in eigen beheer

Desondanks hebben de huidige stijgingen van de productiekosten ook hun invloed. “Het is een marktverhaal, hoewel het noodzakelijk zou zijn, is het moeilijk onze meerkosten één op één door te rekenen aan onze klanten.” Inmiddels is de afzetsituatie weer grotendeels genormaliseerd. “Eens alles terug open was, heeft de horeca onmiddellijk terug op volle toeren en zelfs wat bovengemiddeld gedraaid.”

CORONA Deprez Frites levert hoofdzakelijk aan frituren en restaurants waardoor de sluiting van de horeca als gevolg van corona STABIEL voor een moeilijke periode heeft gezorgd. Toch ziet Edouard niet dat de vraag naar Vooral de afzet aan restaurants heeft te verse frites over het algemeen toeneemt. lijden gehad, omdat die waren gesloten “De taart blijft even groot,” stelt hij vast. en take-away niet overal een groot succes Het is de reden dat de aardappelversnijder was, geeft Edouard aan. Hij ziet dat de fri- inzet op het afleveren van hoogwaardige turen daarentegen misschien wat minder producten. “Het opeisen van ons stuk van hebben gedraaid, maar veel vaker open de taart begint al met de selectie van de konden blijven. De coronaperikelen heb- aardappelen. De kwaliteit van het uitben Deprez Frites genoopt om de produc- gangsmateriaal is cruciaal. Tijdens het tie van verse frites meer te bundelen om productieproces zorgen we voor een zo op die manier de kosten lager te houden. stabiel en goed mogelijk eindproduct. VerAGF Primeur 11 • 2021

127

Bewerkte Aardappelen

zijn. “De zoete aardappel zegt eens goeiedag, maar ik zie het meer als een speciaal product dan als een echte vervanger van de klassieke frites.” Dit neemt overigens niet weg dat Deprez Frites wel zoete aardappelen teelt voor de industrie.

Deprez Frites richt zich op het produceren van verse frites

volgens zorgen we voor de correcte ver- TRENDS pakking en bewaring van de verse frites Vanuit Zuid-Frankrijk – het heeft Parijs al en leveren we de producten uit in eigen bereikt – ziet Edouard dat de trend van beheer, zodat we weten dat het goed wordt verse frites van ongeschilde aardappelen uitgeleverd.” Dat deze manier van werken aan een opmars richting noordelijker streloont, blijkt bijvoorbeeld uit de toeken- ken bezig is. Hij verwacht dat Belgische ning van de titel Beste Frituur van Vlaan- restaurants met deze trend misschien deren aan één van Deprez Frites’ klanten. zullen experimenteren, maar vanwege “De service die we bieden en de investerin- de verschillen tussen de Belgische en de gen die we de laatste jaren gedaan hebben, Franse frituurcultuur, de Belgische fritubrengen op voor ons en voor onze klan- ren dit niet zullen doen. “De ongeschilde ten.” Alhoewel Edouard benadrukt dat de aardappel zal er in de frituurwereld zeker friteskwaliteit van zeer groot belang is, is niet doorkomen. De Belgische frituur het “handvat” van de friturist minstens gaat altijd teruggrijpen naar de klassieke even belangrijk. frites.” Ook van de andere trend van dit moment – de zoete aardappelfrites – verwacht hij niet dat het een blijvertje gaat

TOEKOMST “Frituristen zijn niet eenvoudig te overtuigen, eenmaal ze tevreden zijn van hun leverancier moet er al veel gebeuren om hun te doen veranderen.” Vandaar dat Edouard het belangrijk vindt om de vinger aan de pols te houden en vroeg op de hoogte te zijn van startende frituren. “Aangezien er veel geïnvesteerd werd in het productieproces/capaciteit is er nog marge tot uitbreiden. Dit zowel naar frituren en HoReCa maar ook naar potentiële samenwerkingen met doorverkopers. Deze mix is belangrijk om niet 100% afhankelijk te zijn van een bepaald type klant of van een bepaalde regio. Bewijs hiervan was de impact van Corona op toeleveranciers die zich vooral op richten op HoReCa.” (MW)  Edouard@deprez.eu

DUIDELIJKE VISIE VOOR MAXIMALE OPBRENGST Wilt u de productiviteit verhogen en de hoeveelheid afval verminderen? De geavanceerde optische sorteeren transportoplossingen van Key Technology leggen de lat hoog voor het maximaliseren van rendement, efficiëntie en winstgevendheid. Tegelijkertijd bieden ze datagestuurde intelligentie om uw activiteiten voortdurend te optimaliseren en te verbeteren. Werk vanaf vandaag aan uw vooruitgang op Key.net of Herbertsolutions.com

SORTING

CONVEYING |

INTEGRATED SOLUTIONS

Bezoek ons op Interpom! Stand 257

128

AGF Primeur 11 • 2021

Verbist Aardappelen:

“We blijven nog altijd groeien” “We groeien, er komen nog altijd klanten bij,” zegt Lieve Verbist van Verbist Aardappelen uit Hulshout over de verse frites die het familiebedrijf, dat zich de laatste 40 jaar in aardappelen specialiseerde, vooral levert aan frituren en voor zo’n 10 procent aan restaurants. Het aandeel verse frites dat aan restaurants verkocht wordt, is groeiende. “Restaurants werken meer en meer met vers gesneden frites.”

oor Verbist Aardappelen komen kwaliteit en service op de eerste plaats. “Wij zijn een klein familiebedrijf met korte lijnen en zijn met onze klanten betrokken. We streven een eerlijke, kwaliteitsvolle manier van handelen na.” Hoewel Lieve opmerkt dat er tijdens de eerste corona-lockdown een kleine terugval in omzet is geweest, stelt zij vast dat de afzet korte tijd later alweer was als voorheen. “Voor ons is het nog altijd goed. De mensen blijven frites eten. Op een gegeven moment was alleen nog afhaal mogelijk waardoor de frituren goed draaiden.” Lieve ziet overigens dat de frituren nog steeds heel goed draaien. De groeiende vraag naar fritesaardappelen heeft voorlopig nog geen invloed op de prijs, geeft zij aan. “De prijs valt voor ons momenteel nog mee. We weten nog niet of er nog een stijging inzit, daar hebben we nog geen zicht op.”

frites. Daarbij ziet Lieve dat het Bintje er een beetje aan het uitgaan is ten koste van Agria’s. Toch vindt zij het Bintje ook een goede fritesaardappel. “Het is de voorkeur van de klant. Bij ons is er meer vraag naar Agria’s, maar een Bintje is ook goed.” Lieve geeft aan dat voor het eindresultaat het gaat om de smaak en de manier van werken van de friturist. “Het is een combinatie van het vet, de bakwijze, het vermogen van de friteuse en de keuze van aardappel. Je kunt in twee frituren dezelfde frites leveren, terwijl het eindproduct helemaal anders kan smaken.”

Belgische en Nederlandse telers, levert verse frites in de diktes 9, 10, 11 en 13 mm, waarbij 9 en 10 mm het meest worden verkocht. Voordeel van een dikkere frites is dat hij langer warm blijft, laat Lieve weten. Reden waarom bijvoorbeeld op kermissen, die in de buitenlucht plaatsvinden, vaker voor een dikker formaat frites wordt gekozen.

GEAUTOMATISEERD Voor het produceren van de frites, heeft Verbist ingezet op automatisering van het schillen en snijden. “Wij hebben een moderne, volledig geautomatiseerde schillijn. We moeten enkel aan het einde van de lijn handmatig het zakje frites van 10 kg eraf pakken en op een pallet leggen. Daarnaast voeren we over heel de lijn een visuele controle uit om te zien of de machines bijgesteld moeten worden. Verder komt er niemand aan te pas.” Vervolgens wordt het product in de koelcel opgeslaVan welke variëteit dan ook, de dikte van gen en uitgeleverd aan de klanten, die zich de frites is van belang, merkt Lieve op. Zij voornamelijk in de provincies Antwerpen ziet dat bepaalde regio’s een voorkeur heb- en Limburg bevinden. (MW)  ben voor een bepaald formaat frites. “Als info@verbistnijlen.be de nieuwe eigenaar van een frituur ineens kiest voor een andere dikte van de frites kan hem dat klanten kosten. Of, afhanVOORKEUR kelijk van de consumentenvoorkeuren, Verbist Aardappelen gebruikt zowel Bint- nieuwe klanten opleveren.” Verbist Aardjes als Agria’s voor het maken van verse appelen, dat haar aardappelen koopt van AGF Primeur 11 • 2021

129

Divers

Vliegtuighangars nodig om grote aardappeloogst te bewaren

Robot kan druivenoogst helpen redden van ziekten

e pakhuizen en vliegtuighangars van Loring Air Force Base hebben nieuwe huurders gekregen: miljoenen vers geoogste aardappelen in de Amerikaanse staat Maine. De legerbasis staat grotendeels leeg sinds de Amerikaanse overheid hem midden jaren negentig sloot, maar heeft nu toch een nieuwe bestemming gekregen.

De aardappeltelers van Aroostook County die hun oogst daar opslaan, hebben dat in het verleden nooit hoeven doen, maar de opbrengst van de oogst van dit jaar is zo groot dat veel telers creatief moesten worden. Na 2020, toen droogte de oogst deed krimpen en een pandemische storing in de keten de opbrengsten deed krimpen, melden sommige telers dit jaar oogsten die tot 20 procent groter zijn dan verwacht.

Hoewel de omvang van de oogst grotendeels goed nieuws is, creëert de enorme opbrengsten van 2021 nieuwe problemen voor sommige telers, die nu geïmproviseerde opslagfaciliteiten moeten vinden en zich daaraan moeten aanpassen, die niet gebouwd zijn om de kwaliteit van de aardappelen te bewaren. 

en ongebruikelijke samenwerking tussen een bioloog en een ingenieur kan de huidige bescherming van druivengewassen aanzienlijk verbeteren. De nieuwe technologie, die gebruikmaakt van robotica en AI om druivenplanten te identificeren die besmet zijn met een verwoestende schimmel, zal binnenkort beschikbaar zijn voor onderzoekers in het hele land die werken aan een brede waaier van planten dieronderzoek.Bioloog Lance Cadle-Davidson, adjunct-professor aan de School of Integrative Plant Science (SIPS), werkt aan de ontwikkeling van druivenrassen die beter bestand zijn tegen meeldauw, maar het onderzoek in zijn lab werd belemmerd door de noodzaak om duizenden druivenbladmonsters handmatig te beoordelen op aanwijzingen voor infectie. Cadle-Davidson is ook onderzoeker-plantpatholoog.

KRACHTIGE AUTOMATISATIE VOOR EEN EFFICIËNTE PRODUCTIE

PLC • SCADA • BORDENBOUW MES ERP MONTAGE & BEKABELING

SpringFresh Group Lipowa 27 69-200 Sulęcin POLEN Telefoon +48 607 041 611 GSM +31 (0)651 297 310 E-mail info@springfresh.eu

www.springfresh.eu

130

AGF Primeur 11 • 2021

Hij werkt in de Grape Genetics Research Unit in New York, en zijn team ontwikkelde beeldvormende robots die automatisch monsters van druivenbladeren kunnen scannen. Het proces wordt high-throughput fenotypering genoemd. Deze samenwerking leidde tot de ontwikkeling van een robotcamera die zij "BlackBird" noemden. De BlackBird robot kan informatie verzamelen op een schaal van 1,2 micrometer per pixel: gelijk aan een gewone optische microscoop. Voor elk bladmonster van 1 cm dat wordt onderzocht, levert de robot 8.000 bij 5.000 pixels aan informatie. 

Dit zijn vijf van de duurste groentesoorten ter wereld De prijzen van sommige groenten zijn een aanslag op je huishoudbudget. Factoren als schaarste, de prijzen van zaden of hoge logistieke kosten zorgen er soms voor dat alledaagse groentesoorten onbetaalbaar zijn. In de aanloop naar Wereld Vegetarisme Dag zetten er een aantal van de duurste groenten ter wereld op een rijtje. LA BONNOTTE AARDAPPELEN Aardappelen zijn ongekend veelzijdig, ruim verkrijgbaar en bij iedereen geliefd. Er bestaat echter een ras dat zeer zeldzaam is. Het ras, La Bonnotte, wordt namelijk alleen op het Franse eilandje Île de Noirmoutier geteeld en is slechts tien dagen per jaar verkrijgbaar. De met de hand geraapte La Bonnotte-aardappelen hebben een iets zilte smaak, hetgeen te danken is aan de zoute lucht op het eiland. MATSUTAKE PADDENSTOELEN Deze Japanse paddenstoelen zijn een najaarsdelicatesse vanwege hun vlezige textuur en kaneelachtige smaak. Helaas worden de gebieden waar zij van nature voorko-

men, rode dennnenbossen, steeds kleiner, waardoor deze paddenstoelen dreigen te verdwijnen. In Japan wordt er tegenwoordig jaarlijks minder dan 1.000 ton van geoogst. Hoewel het niet onmogelijk is om ze kunstmatig te telen, vergt dit veel precisie, wat tot uitdrukking komt in de hoge prijs van dit product.

HOPSCHEUTEN Deze voor Noord-Amerika inheemse plant wordt gebruikt voor het bereiden van dranken en dan met name voor het brouwen van bier. De medicinale eigenschappen van de hopstelen zouden zeer effectief zijn voor het behandelen van tuberculose. De lastig te oogsten hopbloemen vereisen een optimale temperatuur en snoei. Ze zijn zo klein dat men

er veel van moet telen om er genoeg te kunnen oogsten.

WASABIWORTEL De echte wasabiwortel wordt doorgaans alleen geserveerd in de betere sushirestaurants omdat deze groente zeer lastig te telen is. De plant is gevoelig voor ziekten en vereist een perfecte hoeveelheid water en de juiste combinatie van voedingsstoffen om te kunnen groeien.

YAMASHITA SPINAZIE Het zou in de papieren gaan lopen als je je dagelijks portie vezels uit deze speciaal geteeld spinazie zou moeten halen. De in Tokio geboren Asafumi Yasashita teelt dit spinazieras in Frankrijk en verkoopt het aan restaurants met Michelinsterren. De hoge mate van zorg die de teelt van deze bladgroente vereist, drijft de prijs behoorlijk op. 

Wereldwijde druivenexport bereikt record in 2020/21

estuwd door de groei van de wereldwijde export in 2020/21 heeft de druivenexport een nieuw record bereikt. Door de toenemende vraag in opkomende markten liggen er veel kansen voor de sector. In 2021/22 was de export vanuit Mexico tot en met juni licht gedaald ten opzichte van het jaar ervoor. De oogst in Californië zal naar verwachting vergelijkbaar zijn met die van 2020, ondanks extreme droogte. De verzendingen vanuit Peru zullen aanzienlijk blijven groeien en ook de opbrengsten in Chili zullen

zich herstellen na een moeilijk jaar. Een recent rapport van Rabobank publiceert de ramingen voor de wekelijkse aankomsten en de wekelijkse gemiddelde prijzen van druiven op de Amerikaanse markt. Over het algemeen wordt verwacht dat een constante vraag in de VS ervoor zal zorgen dat de prijzen op hun gemiddelde niveau zullen blijven. Maar het wordt moeilijk ook dezelfde winstmarges te behouden als gevolg van stijgende kosten. Gezien de uitdagingen rond de beschikbaarheid van arbeid en water, zullen investeringen

in innovatieve technologieën en teeltmethoden van cruciaal belang zijn. Aangezien de sector zich richt op kwaliteit om de commoditisering van de categorie te voorkomen, wordt het steeds belangrijker om strategische partnerschap-

pen op te bouwen. Geconsolideerde teelt van en handel in hoogwaardige druiven in heel Amerika zullen in de toekomst steeds vaker voorkomen. 

HET ADRES VOOR EXPORT-, FRITES- EN TAFELAARDAPPELEN Langeweg 11a • 4697 RE Sint Annaland

Bezoek onze website: www.bijlaardappelenbv.nl

AGF Primeur 11 • 2021

131

Gezondheid

De kracht van aardappelen benutten om hartkwalen en beroertes te bestrijden

e lockdowns en het thuiswerken hebben een nadelig effect op de levensstijl gehad. Enquêtes hebben uitgewezen dat veel Zuid-Afrikanen het afgelopen jaar minder zijn gaan bewegen en zwaarder zijn geworden. Deze twee factoren vergroten het risico op hartziekten en beroertes.

Potatoes South Africa is daarom een digitale campagne gestart met als slogan #WeHeartAmazambane (Wij houden van aardappelen), Immaculate Zinde van Potatoes South Africa: "Helaas bestaan er nog veel misvattingen en vooroordelen over aardappelen, terwijl ze boordevol vezels en voedingsstoffen zitten die de kans op harten vaatziekten verlagen. Gezien de impact die de pandemie op onze gezondheid en welbevinden heeft, is het nog

genoeg is, zijn aardappelen van nature cholesterolarm, bevatten ze geen verzadigde vetten en weinig natrium, drie andere factoren die bedragen aan een gezond hart.

Het hoge vezelgehalte van aardappelen kan actief bijdragen aan het verlagen van het cholesterol, een andere risicofactor voor harten vaatziekten. De vezels binden zich aan het cholesterol en voeren het af.

belangrijker om eens stil te staan bij de vele voordelen die aardappelen ons te bieden hebben en bij de manier waarop je ze het best kunt bereiden om hier optimaal van te profiteren."

Volgens Zinde zijn aardappelen rijk aan kalium. Kalium is essentieel in de strijd tegen hoge bloeddruk, een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van harten vaatziekten en beroertes. Alsof dit nog niet

Daarnaast zijn aardappelen een rijke bron van vitamine C, vitamine B6 en andere fytonutriënten, waarvan onderzoek heeft uitgewezen dat ze bijdragen aan een goede hartgezondheid en hartziekten kunnen voorkomen. 

AGRARISCHE BOUW

Altez Agrarische Bouw uw bouwpartner voor: • Energie- en milieubewuste geïsoleerde bewaarloodsen Aardappelen, ajuin en graan • Duurzame machineloodsen • Moderne toonzalen voor landbouwmachines Altez NV | Szamotulystraat 5 8700 TIELT | BE | +32 (0) 51 - 25 99 99

132

AGF Primeur 11 • 2021

Column

Het geheim van gezonde zelfgemaakte frites Je kunt eenvoudig kiezen voor kant-en-klare frites uit de supermarkt of een bezoekje brengen aan een snackbar, maar je kunt het ook zelf maken. Ik heb jaren geprobeerd om zelf lekkere frites te maken, maar dit was eerlijk gezegd niet echt een succes. Vaak waren de frietjes veel te bruin, te hard, te zacht of erg melig. Het bakken van frites is een kunst, waar ik je graag in de column van deze maand meer over vertel.

k ben vorig jaar verhuisd naar Haarlem. Om de hoek bleek tot onze verrassing een echte fritesbakker te zitten die zelfgemaakte frites verkoopt. Het is er altijd druk, dus zijn frietjes moeten wel goed zijn. We werden nieuwsgierig dus besloten we hem een bezoekje te brengen. Toen heb ik van de gelegenheid gebruikgemaakt en wat vragen aan hem gesteld. Vervolgens ben ik zelf gaan experimenteren. Mijn familieleden waren blij verrast, want het is me nu eindelijk gelukt om zelf heerlijke frites te maken. Ik moet toegeven dat dit wel een tijdrovende klus is, dus begin hier vooral niet aan op een drukke doordeweekse dag. Zorg allereerst dat je de juiste soort aardappel in huis haalt. Voor het maken van frites of patat kun je het beste kiezen voor vastkokende aardappelen, de soorten Agria of Bintje zijn het meest geschikt. Voor het snijden van de aardappels kun je natuurlijk een mes met snijplank gebruiken, maar er zijn ook goede fritessnijders in de handel die frites in de juiste dikte snijden. Verder heb je nog een teiltje, vergiet, handdoek en uiteraard een frituurpan nodig.

Snijd de aardappels in stroken. Doe de gesneden aardappelen in een grote kom met koud water. Laat minstens 20 minuten, maar maximaal een uur weken. Deze stap ontdoet de aardappelen van overtollig zetmeel, met luchtigere en knapperigere frites als resultaat. Giet de aardappelstaafjes af en dep ze droog met keukenpapier of een schone keukendoek. Hoe droger ze zijn voor het bakken, hoe beter. Breng de olie in een pan of frituurpan op 165 graden Celsius. Bak de aardappels ongeveer 5 minuten en laat de halfgare frites uitlekken en afkoelen tot kamertemperatuur. Bak dan de aardappelen opnieuw op 180 graden, een stuk heter dus. Laat als laatste de frites uitlekken. Bak de frietjes niet te bruin, want de bruine kleur duidt op vorming van acrylamide. Dit is een aromatische stof, waardoor je frites veel smaak krijgen, maar ook minder gezond worden.

Omdat frites een neutrale smaak heeft, wordt het vaak voorzien van wat zout en gedoopt in verschillende soorten sausjes. Als we kijken naar de gezondste soort zout waar je je

frites mee kunt bestrooien, dan is dat Keltisch zeezout. Keltisch zeezout is grijs van kleur doordat het nog vele mineralen bevat. Als je geen beschikking hebt over Keltisch zeezout, dan is gewoon zeezout ook een prima optie. Zeezout heeft een rijkere smaak in vergelijking met keukenzout of tafelzout.

Het afkoelen van de frites zorgt voor aanmaak van resistent zetmeel. Resistent zetmeel is een koolhydraat dat ook als een soort vezel beschouwd wordt. Het verhogen van je inname van resistent zetmeel kan gunstig zijn voor zowel de bacteriën in je darmen als voor je cellen. Dit kan je gezondheid ten goede komen.

Zelf bak ik de frites in milde olijfolie, omdat olijfolie als gezond te boek staat en daarnaast geschikt is voor hogere temperaturen. Het is ook mogelijk de frites in de airfryer te bakken. In dat geval kun je de frietjes eerst 10 minuten poffen op 120 graden en na het afkoelen 20 minuten afbakken op 180 graden.

Veel mensen denken dat frites heel ongezond is, maar dat valt best mee. In frites zit niet alleen veel vitamine B6 en kalium, ook zit er flink wat vitamine C in! Daarnaast krijg je ook nog eens vezels en resistent zetmeel binnen. Uiteraard kun je frites beter niet elke dag op het menu zetten. Belangrijk is om frites te combineren met gezonde voedingsmiddelen zoals vis en groente.

Om af te sluiten nog een weetje over de termen patat of friet. Of er over patat of friet wordt gesproken, hangt namelijk af van de geografische locatie. In het zuiden van Nederland is het friet en in het Noorden opeens weer patat. De precieze grens tussen deze gebieden wordt ook wel de Patat-frietgrens genoemd. De uitvinders van frites/patat zijn de Belgen, en dan het Franstalige gedeelte om precies te zijn. De Fransen spreken over ‘patates frites’, dat gefrituurde aardappel betekent. ‘Patates’ staat dus voor aardappel en ‘frites’ voor gefrituurd. Eet smakelijk! Gezonde groet, Juglen Zwaan www.ahealthylife.nl

AGF Primeur 10 • 2021

133

Innovatieve oplossingen voor de beste snit

Pioniers in hygienisch design & flexibiliteit

www.fam.be

HAL 1 – STAND 199

www.stumabo.com

Emerson Jímenez Barajas, FAM Stumabo:

“Om de opbrengst te verhogen, moet je goed snijden” “Onze klanten zijn op zoek naar het verhogen van de kwaliteit van hun aardappelproducten, het verminderen van uitval en het stabiliseren van hun aardappelverwerkingslijn,” zegt Emerson Jímenez Barajas, Application Director bij FAM Stumabo, dat zich richt op de ontwikkeling van industriële snijmachines en de productie van precisiemessen en -onderdelen.

merson geeft aan dat aardappelver- appel. Het is de reden dat FAM Stumabo werkers steeds meer aandacht beste- verschillende technologieën heeft ontden aan kwaliteit omdat hun klanten, de wikkeld om het snijafval te verminderen. consumenten, steeds kritischer worden Een daarvan is gericht op moeilijk te snijover de producten die ze eten. Hij merkt den aardappelscheuten, legt Emerson uit. ook op dat verspilling een onderwerp is “Deze uitlopers hebben de neiging om de dat sterk in de belangstelling staat en stroom van de aardappel te belemmeren belangrijk is voor aardappelverwerkers tijdens het snijproces en ze veroorzaken die ernaar streven om zoveel schade aan de frites. Stel je voor dat je mogelijk gebruik te maken door een heel smal pad gaat met overal van de volledige aard- takken. Dat betekent dat je eruit komt met je benen vol schrammen en zelfs bloedend. Dat is precies wat er met de aardappelen gebeurt, hoewel ze zetmeel ‘bloeden’. Ook al hergebruikt de klant dit zetmeel, het heeft niet dezelfde waarde als wanneer het zetmeel in de frites zit.” Voorheen verzamelden deze scheuten zich in de snijmessen waar ze de binnenkomende frites beschadigen. “Wij hebben technologie ontwikkeld waarmee de uitlopers gesneden kunnen worden en uit het proces worden verwijderd.” FAM Stumabo heeft technologie ontwikkeld om snijafval te verminderen

STABIEL Opbrengst is een ander belangrijk aandachtspunt in de wereld van het aardappelsnijden. “Om de opbrengst te verhogen, moet je goed snijden,” zegt Emerson. Hij legt uit dat het snijden niet alleen het moment is dat de aardappel van vorm verandert, maar ook het moment dat de aardappel instabiel kan worden in de snijmachine. Hij geeft aan dat de positionering van de aardappel en de stabiliteit ervan tijdens het snijproces de sleutel zijn om de opbrengst te optimaliseren. “Als je technologie gebruikt die de aardappel in de beste positie voor het snijden positioneert, zou het zonde zijn als binnenin het snijblok de aardappel zijn stabiliteit zou verliezen en dat zou leiden tot offcuts.” Daarom streeft FAM Stumabo ernaar om het product stabiel te houden in de snijmachine, tijdens het snijproces. “Als het product niet stabiel is tijdens het snijden, zal de hoeveelheid snijafval toenemen.” Naast opbrengst, speelt ook capaciteit een belangrijke rol omdat de aardappelindustrie groeit. “We proberen de capaciteit te vergroten, door dezelfde machines te gebruiken, zodat je met dezelfde footprint meer kunt produceren.” ZOETE AARDAPPELEN Een van de rollen van de application director is om het product van de klant - in dit geval aardappelverwerkers - te begrijpen. Emerson ziet dat er veranderingen zijn in de markt. Zo zijn zoete aardappelen een toenemende trend. Hij legt uit dat het

AGF Primeur 11 • Machines 2021

135

Machines

snijden van zoete aardappelen niet eenvoudig is. Hoewel dezelfde machines als voor ‘gewone aardappelen’ gebruikt kunnen worden, is aanpassing nodig. “Zoete aardappelen zijn erg hard en bevatten veel vezels, waardoor ze moeilijker te snijden zijn. Ook zijn ze groter en onregelmatiger van vorm dan gewone aardappelen.” Dat kan ervoor zorgen dat de messen breken tijdens het snijden van zoete aardappelen. “We hebben bijvoorbeeld messen ontwikkeld met specifieke eigenschappen die het mogelijk maken om erg harde producten te snijden.”

populair aardappelproduct in de VS. “Met onze nieuwe technologie kunnen hash browns worden geproduceerd door gebruik te maken van de volledige aardappel van andere productielijnen.” Hij geeft aan dat producten als deze de aardappelverwerkers kunnen helpen zich van elkaar te onderscheiden. Een DIFFERENTIATIE behoefte die hij in toeNaast zoete aardappel ziet FAM Stumabo nemende mate ziet bij zijn een toenemende interesse in andere aard- klanten. Dat kan ook door het appelproducten zoals aardappelvlokken. ontwikkelen van nieuwe vormen “Samen met onze partners hebben we een voor bewerkte aardappelproducten. “We lijn ontwikkeld die het mogelijk maakt om werken samen met onze klanten aan nieuproducten te hergebruiken. Bijvoorbeeld we vormen voor chips en frites.” Emerson met onze FAM Tidris™ machines kunnen vermeldt dat, omdat FAM Stumabo appawe frites, die niet helemaal voldoen aan de ratuur vanaf de basis ontwikkelt, er een kwaliteitsparameters, hergebruiken om hoge mate van flexibiliteit is om samen er vlokken van te maken.” Emerson ziet met klanten oplossingen te creëren. (MW) ook een toenemende belangstelling voor  hash browns, fijngesneden aardappelen emerson.jimenez@hiffermangroup.com die zijn gebakken tot ze bruin zijn, een

FAM Stumabo streeft ernaar om de aardappel stabiel te houden tijdens het snijproces

Lan Handling Technologies

Specialist in verpakkingslijnen voor aardappelen, uien en wortelen Uw voordelen Gentle handling van uiteenlopende kleinverpakkingen: zakken, netten, schalen. Met dank aan onze eenvoudig uit te wisselen gripper schakelt u binnen 1 minuut om. Verpakt u uw producten in dollies én kratten? Profiteer dan van onze robotlader die automatisch wisselt tussen deze twee soorten productdragers. Small footprint oplossingen op basis van een bewezen standaard. Het resultaat: korte doorlooptijd van uw project en een snelle installatie!

Scan mij voor video’s

T 020 - 407 20 40 | E info.halfweg@lanhandling.com | www.lanhandling.com

136

AGF Primeur 11 • Machines 2021

Bezoek onze webshop op de vernieuwde website www.steenvoordenmachines.com

Fabrikant van Stenen/kluitenscheiders, vellenbakken, trommelwassers en lappendrogers. Groot assortiment professionele artikelen uit ons centraal magazijn. Op voorraad al uw Botman en Demco machineonderdelen. Wijdenes Spaansweg 59 1764 GK BREEZAND Tel.: +31(0)223-522135 - Mobiel: +31(0)653-719915 | E-mail: info@steenvoordenmachines.com | www.steenvoordenmachines.com

Stand nr

. 695

MINDER PLASTIC

DUURZAME INNOVATIES

100% PAPIER

www.sormabenelux.com De specialist in complete verpakkingslijnen, verpakkingen en automatisering voor de AGF-sector

AGF Primeur 11 • Machines 2021

137

Machines

PIM leverde een verpakkingslijn voor een aardappelverpakker in Senegal

State of the art wegers voor aardappelverpakker in Senegal “Hoewel de aardappel misschien niet het eerste gewas is, dat in gedachten komt in combinatie met Senegal, wordt dit knolgewas er toch volop geteeld,” zo vertelt Jouke van der Meer, sales manager van PIM (Packaging International Machinery). PIM is gevestigd in Oosterzee en heeft onlangs weeg- en verpakkingsmachines geleverd aan Swami Agri in Senegal. Met een productie van 60.000 ton aardappelen op meer dan 1.000 hectare neemt het familiebedrijf – van oorsprong afkomstig uit India - rond de 80 procent van de aardappelproductie in Senegal voor zijn rekening. “De aardappelen worden op de lokale markten afgezet, zonder tussenkomst van supermarkten of tussenhandel. Hiermee heeft Swami Agri een goed businessmodel weten te realiseren.”

“H

et leveren van weeg- en verpakkingsapparatuur in Senegal is niet te vergelijken met dat in Europa,” vertelt Victoria Arellano, verantwoordelijk voor de marketing binnen PIM. “Op basis van de wensen en eisen stelt PIM gezamenlijk met de klant de specificaties van de verpakkingslijn op. Zo ook heeft PIM de verpakkingslijn voor Swami Agri gezamenlijk met hen ‘gepersonaliseerd’.” AUTOMATISERING Eén van de aspecten die verschillen ten opzichte van Europa, is de mate van automatisering. “Waar in Europa de nadruk

REEPJ ES, SCHI J F J ES EN BL OK J ES

de DicR® en ShreddR® modellen van FOODLOGISTIK Machines en benodigdheden voor de voedingssector Gouda Groningen Tilburg

138

AGF Primeur 11 • Machines 2021

www.delmo.nl 088-8543 800 info@delmo.nl

ligt op het zoveel mogelijk automatiseren van het verpakkingsproces, is er in Senegal voor gekozen om slechts een deel te automatiseren en de overige taken handmatig uit te laten voeren. Daar hebben we voor hen het verschil gemaakt; we hebben de goede mix gevonden tussen wat wij kunnen bieden en wat zij nodig hebben,” zegt Victoria. Jouke vult aan dat het, in samenspraak met de Senegalese overheden, een doelstelling van Swami Agri is om zoveel mogelijk mensen in de regio aan werk te helpen. Tijdens de piektijden, rondom het poten en oogsten van de aardappelen, zijn er ongeveer 1.600 personen aan de slag. Hij geeft aan dat ook het opleidingsniveau niet te vergelijken is met dat in Europa. “Daarom is ervoor gekozen om state of the art wegers te combineren met robuuste, handbediende naaistraten, die ook eenvoudig te onderhouden zijn bij storingen.” Daarbij stelt Jouke vast dat deze keuze leidt tot een factor 9 meer aan arbeid als bijvoorbeeld hier in Nederland. “Waar in Senegal vier operators werkzaam zijn, zouden we hier met een halve operator toekunnen.” Het feit dat arbeid in Senegal veel minder kost dan in Europa is daarbij natuurlijk ook een overweging. Overigens heeft Swami Agri een eigen

technische dienst die met de ondersteuning van PIM service verzorgt voor het onderhoud van de machines. “Daarnaast zijn de machines voorzien van modems, waardoor we op afstand, zo nodig, kunnen meekijken,” meldt Jouke.

NAUWKEURIG Na de oogst worden de aardappeAgri is geweest om dit bedrijfsonderdeel len grotendeels in 50 kg zakken verpakt met PIM te automatiseren. “Onze combien in de koeling bewaard, geeft Jouke aan. natiewegers met hoge capaciteit en hoge “Hierbij is de snelheid en de capaciteit van nauwkeurigheid zijn uitgerust met eigen de verpakkingslijn zeer belangrijk, omdat besturing met zelflerende software. Daarde aardappelen na de oogst, vanwege door kunnen we snel zelfs grote, onregelde hoge temperatuur, zo snel mogelijk in matige en ongewassen knollen tot op een de koeling terecht moeten komen.” Voor foutmarge van 0,001 procent nauwkeurig levering aan de lokale markten worden wegen. 25 kg is ook echt 25 kg,” besluit de aardappelen vanuit de koeling in 25 Jouke. (MW)  kg zakken omgepakt. Victoria laat weten sales@pim-machinery.com dat de nauwkeurigheid van het automatisch wegen, waardoor veel geld bespaard kan worden, de overweging van Swami

ULRUM Holland +31 (0)595 - 40 14 08

www.kloppenburgmachinebouw.com Haulmpullers & Haulmtoppers

The latest generation WiBo TPV Palletizers

We h selec ave bee “inn ted for n ovat the io with n tour ” ou haul mpu r llers .

• Renewed crankcase with better results • A classic way for an environmental friendly operation • Instant separation of vine and potato • Better possibility of instant growth-stop of potato (size) • Quicker maturing process of the potato • Better harvest capacity • Less lost potatoes due harvesting • It will decrease the infection of the potato by diseases (rhizoctonia)

• Wrappers • Palletdispensers • Conveyor belts in/output • Drop conveyors

Visit us during Interpom at booth 474

Strong in simplicity! Since 1936

FACEBOOK

AGF Primeur 11 • Machines 2021

139

Machines

William Mol:

“Gemak in gebruik, reiniging en onderhoud” Het is niet makkelijk je binnen het veld van de machineontwikkeling binnen de voedselverwerkende industrie tussen de grote jongens te manoeuvreren. MCR Machinery probeert hierin die stap langzaam maar zeker te zetten. “Groot denken, maar bescheiden blijven,” zo beschrijft William Mol, verantwoordelijk voor Marketing en Sales bij MCR Machinery, het jonge bedrijf het liefst.

“L

angzaam maar zeker komen we tus- Reijnoudt. “Jan Pieter is een echte Willie sen de grote namen in de machine- Wortel die denkt in oplossingen. Hij begon bouw, alleen moet je jezelf ook niet te snel twaalf jaar geleden zelf als monteur. Hier een te grote broek aan willen meten.” MCR sleutelde hij aan de machines om ze effiricht zich voornamelijk op de markt van ciënter en sneller te laten werken. Al snel verwerking van aardappelen, wortelen kreeg hij de vraag van klanten om mee te en pompoenen. “Denk hierbij aan wassen, denken in de optimalisatie van de producsnijden en polijsten van de groenten en tielijn,” zo vertelt William. “Hij heeft toen aardappelen. Daar zijn we goed in en daar zijn eerste wastrommel gemaakt, omdat willen we ons de komende jaren ook in hij vond dat er weinig eer te behalen was verbeteren en groot in worden. We leveren aan de machines die er stonden. Hierop bijvoorbeeld trommelwassers, borstel- besloot hij zelf een machine te gaan bouwassers of lappendrogers.” Door middel wen, maar dan naar zijn idee.” Het bleek van een persoonlijke aanpak, meedenken een gat in de markt, want al snel kon in het proces en de gebruiksvriendelijke Reijnoudt uitbreiden door een aantal monmachines probeert MCR zich te onder- teurs en een tekenaar in dienst te nemen. scheiden van de rest. “Zo konden we gestaag doorgroeien naar het punt waarop we nu zijn. We zijn echt Het bedrijf, dat zich specialiseert in de van een soort dorpssmid uitgegroeid tot ontwikkeling van machines voor de aard- de volwaardige machinebouwer, die we appelen groentenverwerking, is twaalf tegenwoordig zijn.” Op dit moment bestaat jaar geleden opgericht door Jan Pieter MCR Machinery uit twaalf man, bestaande

140

AGF Primeur 11 • Machines 2021

uit 3 ontwerpers, 6 monteurs en kantoorpersoneel. “Verder hebben we vrijwel het hele jaar zzp’ers in dienst en werken we in overleg met onafhankelijke engineersbureaus ideeën voor projecten uit.’’ Met de gestage groei die MCR doormaakt, gaat echter ook vraag naar personeel gepaard. Dit is in de huidige arbeidsmarkt niet altijd even makkelijk. “Aan technisch personeel is moeilijk te komen. Tegenwoordig kom je als technisch vaardige werknemer zonder moeite aan een baan. Bovendien zijn er veel bedrijven die in dezelfde vijver vissen als wij. We willen ook niet het bedrijf zijn dat bij de collega-machinebouwers werknemers weghaalt.” Dit zorgt ervoor dat je als bedrijf creatief moet zijn in de zoektocht naar personeel. MCR is hier geen uitzondering in. “Zo hebben we pas een borrel georganiseerd, waarbij potentiële werknemers ongedwongen konden solliciteren. We hadden een partytent, bar en frietkraam op het terrein neergezet. Geïnteresseerden konden via deze weg kennismaken met het bedrijf en een rondje door het pand lopen.” Onder andere op deze manier hoopt MCR nieuwe werknemers aan zich te binden, die nodig zijn om ondanks de groei dezelfde service te bieden.

“Medio volgend jaar gaan we ook over naar klanten die het hele jaar leveren aan de investeringspatroon. Hier is voor ons laseen nieuw pand. We hebben nu drie klei- retail en groenteverwerkers. “Dit is een tiger op in te spelen. Met de verwerkers ne vestigingen op een bedrijventerrein in gerichte keuze, omdat die bedrijven min- voor retail kunnen we meedenken over Marknesse. Dit werkt niet altijd efficiënt der worden beïnvloed door de seizoenen. investeringen voor de toekomst. Voor de en daarom verhuizen we binnenkort naar De verkoopprijzen en marges bij telers komende twee jaar zijn we binnen deze een fors groter pand. Ook in Marknesse. voor de vrije markt kunnen per seizoen markt dan ook zeker nog tevreden om Hier willen we in doorgroeien met een sterk verschillen, en daarmee ook hun binnen een straal van 300 kilometer van meer gecentraliseerde productielijn. Een Marknesse te blijven. We lonken zo nu en student logistics engineering helpt ons, als dan ook wel naar Duitsland, maar dit zijn afstudeerstage, bij het in kaart brengen en voornamelijk afzonderlijke machines en verbeteren van de interne processen. Op nog geen grote projecten. De binnenlanddeze manier willen we ervoor zorgen dat se markt op het gebied van waslijnen en ons personeel ook op de nieuwe locatie het verwerkingslijnen voor gewassen aardapbeste uit zichzelf kan halen voor het beste pelen en groenten is groot genoeg voor ons resultaat.” in de komende jaren. We hebben het hier heel druk mee, dus pushen we nog niet zo MCR houdt vast aan de persoonlijke aanpak zeer naar het buitenland. Dat verloopt wel Dit is nodig, omdat de markt voor machiorganisch met de groei van de naamsbenes in de AGF-sector alsmaar blijft groeikendheid. Natuurlijk hebben we ambities, en. “Aan de Europese statistieken zie je maar uiteindelijk is ons belangrijkste ‘unidat de vraag naar gewassen en bewerkte que selling point’ de persoonlijke aanpak. groenten blijft groeien in Nederland, BelLiever tien projecten van paar een ton dan gië en Duitsland. De mensen gaan in deze twee projecten van een miljoen. We willen tijd steeds gezonder eten en willen dan meedenken met de klant. Nu is dat natuurwel schone, gewassen groenten. Wij zorlijk een open deur, maar in ons contact met gen daarvoor en liften graag mee in deze de klant vinden we dit wel belangrijk. We opwaartse trend,” zegt William. Zelf richt werken bij voorkeur met familiebedrijven MCR zich nog niet te veel op het buitenwaarbij je met elkaar om de tafel kan gaan land. Wel hebben ze de focus verlegd van zitten om tot de beste oplossing te komen.” telers die het verwerken erbij doen naar

WASLIJNEN VOOR AGF

www.mcrmachinery.nl

AGF Primeur 11 • Machines 2021

141

Machines

William vergelijkt dit proces dan ook met het kopen van een auto. “Met iedere auto kom je van A naar B, maar er zit nogal een verschil in hoe snel, comfortabel en efficiënt de rit verloopt. Hetzelfde geldt in principe voor onze machines. Als een klant naar ons toe komt, willen we graag eerst zoveel mogelijk weten over zijn proces. Waar liggen de knelpunten en hoe ziet de markt, waar onze klant zich in begeeft, er over 5 jaar uit? Dit nemen we allemaal mee in het ontwikkelen van de juiste machines voor een zo efficiënt mogelijk productieproces voor onze klant. Doordat veel van onze tekenaars, en ook Jan Pieter, monteur zijn geweest in de agrifood, hebben we de kennis om de wensen van de klant te vertalen naar de beste oplossing. We willen een sparringpartner zijn. De technische mogelijkheden blijven alsmaar groeien, maar wat is nu relevant en nuttig in de specifieke situatie van een klant? Hier vragen we eerst stevig op door. Wanneer we eenmaal de wensen en behoeften van de klant in kaart hebben, loodsen we deze door het woud aan technische mogelijkheden naar de beste oplossing. Dat is ook ons bestaansrecht als machinebouwer. Hier kunnen we onze vindingrijkheid goed in kwijt. Zo ontwikkelen we de goede naam, want een goed gerucht doet meer dan vele advertenties,” aldus William.

SLIMMIGHEIDJES IN DE MACHINES ZORGEN VOOR GEBRUIKSGEMAK Dit is een mooi streven, maar uiteindelijk gaat het toch om de producten of diensten die je levert, wil je klanten aan je binden. “De machines zijn voor de klanten een middel en niet een doel. Dat proberen we in ons achterhoofd te houden. We willen onze machines zo eenvoudig mogelijk houden. De bediening moet intuïtief zijn. Dit zie je ook terug in de bouw van onze machines. Globaal gezien functioneren waslijnen al 50 jaar volgens hetzelfde principe, maar door onze uitgekiende

pen de kennis en ervaring van de beste operators in onze machines. Alle instellingen zijn al geoptimaliseerd voor het meest efficiënte werkproces, want een goede samenwerking tussen machine en operator zorgt voor de beste output.”

besturingssystemen met een groot aantal sensoren erop, kun je veel meer parameters in de gaten houden. Hierdoor kun je bijvoorbeeld bijsturen als er bepaalde producten een stuk minder agressief gewassen hoeven te worden. Zo spaar je het product, bespaar je water en is het beter voor het kostenplaatje. We passen elektronica toe ten dienste van de mechanica met als doel de productie efficiënter te maken. Soms zorgt deze nieuwe elektronica voor koudwatervrees bij de klanten maar daar willen wij ze gerust in stellen. Als je het touchscreen van de machine ziet, moet je eigenlijk vanzelfsprekend zien waar op gedrukt moet worden om het gewenste resultaat te behalen. Het proces moet zo snel mogelijk routinematig gedaan kunnen worden, zodat er makkelijk en foutloos mee gewerkt kan worden. We stop-

Gemak in onderhoud is een ander ‘USP’ van MCR Machinery. “Wij maken onze machines met de gedachte dat de gemiddelde gebruiker met enig technisch inzicht een kapot onderdeel moet kunnen vervangen. Een goed voorbeeld hiervan zijn onze lappendrogers. Die drogen groenten en aardappelen voordat ze het zakje in gaan. Alle bewegende delen zijn weggewerkt achter strakke rvs afdekkappen. Die kunnen echter in een handomdraai verwijderd worden. De techniek achter die kappen is zo ontworpen dat het vervangen van slijtdelen, zoals de droogrollen, snel en eenvoudig uit te voeren is. Stilstand door onderhoud is zo tot een minimum beperkt. Zo proberen we iedere keer onze slogan ‘Gemak in gebruik, reiniging en onderhoud’ inhoud te geven. We willen op basis van argumenten verkopen en niet op basis van prijs. Onze doelgroep vindt dat ook geen probleem. Op deze manier kunnen we mooie producten blijven ontwikkelen voor onze klanten en toekomstbestendig doorgroeien,” vertelt William tot slot. (JF)  w.mol@mcrmachinery.nl

INTERPOM stand 132 www.optimum-sorting.com

luc@sortindus.be alexander@sortindus.be

142

AGF Primeur 11 • Machines 2021

+ 32 475 89 15 22 + 32 495 36 36 38

WE’RE ADDING VALUE IN PACKHOUSE SOLUTIONS

Oog voor kwaliteit De Eqrader sorteert uien op kwaliteit, formaat, gewicht, vorm, kleur en rot. Elke ui wordt in een milliseconde intern en extern gecontroleerd. Alle uitgangen kunnen apart worden geprogrammeerd. Door kunstmatige intelligentie wordt het proces elke dag slimmer.

We verwelkomen u graag op onze stand op: Interpom Kortrijk | Standnummer 446

Lees meer over optisch sorteren bij Go Products via eqraft.nl/go

Pac k

M e e r i n f o r m a t i e o p w w w. b u r g m a c h i n e r y.c o m

w it h a S

Eqraft ontwerpt, bouwt en onderhoudt slimme agri fabrieken. Met onze expertise, machines en software helpen wij u om een efficiënte en betrouwbare onderneming te ontwikkelen.

eqraft.nl Stabiliseer je aardappelkratten voor transport!

www.fromm.nl | 030-606 67 00 21-140_EQR_Ad_Primeur_Nov_90x260_NL_v1.indd 1

26-10-2021 09:26

AGF Primeur 11 • Machines 2021

143

Machines

De installatie bij Primofin, op maat ontworpen zodat het ontwerp precies onder het schuine dak van de loods past

Waarom gewassen aardappelen de markt voor verre bestemmingen opent Aardappelen wassen met schoon water verhoogt de houdbaarheid en de productwaarde. Daardoor kunnen de aardappelen zonder problemen naar verre bestemmingen geëxporteerd worden. Primofin ontwikkelde hiervoor een waslijn en realiseerde samen met VAM Watertech een geïntegreerde waterzuiveringsinstallatie, waarmee het proceswater volledig wordt gereinigd en hergebruikt.

rimofin uit Swifterbant is al sinds 1975 actief in de teelt, verwerking en handel in AGF en heeft zich in 2013 volledig toegelegd op het wassen, sorteren en verpakken van aardappelen voor de fritesindustrie, horeca, retail en export. De aardappelen van Primofin vinden via groothandelaren en exporteurs hun weg naar winkels in binnen- en buitenland. Daarnaast ondersteunt het bedrijf collega-verpakkers wanneer de eigen capaciteit niet toereikend is.

“Voor het wassen van de aardappelen hebben we twee eigen waslijnen,” vertelt Jan Vroegop, die samen met Wim Murre het bedrijf runt. “De industrielijn is voor het wassen, uitzouten en elektronisch lezen van fritesaardappelen. Met een hoge capa-

144

AGF Primeur 11 • Machines 2021

overzeese export. “We hebben het dan echt over aardappelen die na het wassen lang houdbaar moeten zijn. Het product is soms weken onderweg. De juiste kwaliteiten blijven garanderen kan eigenlijk alleen wanneer de aardappelen op vriendelijke en hygiënische wijze gereinigd zijn,” merkt hij op. Omdat Primofin al goeciteit worden vrachten aardappelen ont- de ervaringen had met een waslijn voor de daan van grond, stenen, kluiten, kleikap- verwerkende industrie besloot het bedrijf pen, kiemen, enzovoorts. Omdat we steeds ook voor de versmarkt een eigen wassemeer vraag kregen naar het wassen van rij te bouwen. “Daarbij hebben we vooral aardappelen voor verdere bestemmingen rekening gehouden met de productvrienhebben we hiervoor een aparte exportlijn delijke behandeling ter bescherming van ontwikkeld en gebouwd.” Na het wassen, het product, makkelijk te onderhouden sorteren en verpakken worden de schone machines en we wilden de gehele lijn in één en droge aardappelen naar wens van de pand. Inmiddels draait de waslijn geruime klant verpakt in kisten, big bags, netzak- tijd en merken we dat steeds meer exporken, papieren zakken of folie. teurs de meerwaarde van gewassen aardappelen met schoon en hygiënisch water VRIENDELIJKE EN HYGIËNISCHE inzien.” REINIGING De exportlijn heeft een capaciteit van 30 HOE HET WASPROCES IN ZIJN WERK ton per uur en is bestemd voor het was- GAAT sen, drogen, elektronisch lezen en sor- De aardappelen worden voor ze gewassen teren van aardappelen voor de horeca worden eerst ontdaan van losse grond, en retail in binnen- en buitenland en de stenen en kluiten. Daarna wordt het loof

gescheiden, waarna de aardappelen door een wasgoot gaan en actief en intensief gereinigd worden. Vervolgens gaan ze over een set borstelrollers, waar de aardappelen tot slot worden afgesproeid met drinkwater. Na het wassen worden de aardappelen elektronisch gelezen, gesorteerd en verpakt en gaat het water richting de VAM waterzuiveringsinstallatie, een belangrijk onderdeel van de waslijn. De waterzuiveringsinstallatie haalt eerst de grove delen uit het water, de kleinere deeltjes klitten dankzij additieven (elektrische lading) samen met eventuele ziektekiemen en worden vervolgens verwijderd, waarna het gereinigde water weer in de waslijn wordt gepompt. Hierdoor ontstaat circulair export waswater in de waslijn. De exportlijn van Primofin is voorzien van een eigen watervoorziening, een zuiveringsinstallatie van VAM Watertech. Het bedrijf ontwikkelt waterzuiveringoplossingen voor AGF-verwerkers en -verpakkers, wat veiligere en schonere AGF-producten oplevert en waarmee producenten economisch en duurzaam omgaan met water. “Bij het wassen van aardappelen gaat veel water om en de waterkwali-

teit is lang niet altijd goed,” merkt Eduard van Antwerpen van VAM Watertech op. “Kruisbesmettingen liggen op de loer en zijn funest voor de kwaliteit van het product. Er wordt vaak vanuit gegaan dat aardappelen na het wassen meteen bij consumenten in de keukens komen te liggen, maar dat is natuurlijk niet zo. Wil je een langere houdbaarheid garanderen, dan is het vooral zaak om kruisbesmetting te voorkomen.

De opbouw gebeurt bij VAM Watertech in Borssele, zodat de installatie op locatie snel en eenvoudig uitgevoerd kan worden

GESLOTEN SYSTEEM BESPAART WATERVERBRUIK De kracht zit hem volgens Eduard in de combinatie van waterzuivering en een gesloten systeem. De zuiveringsoplossing van VAM Watertech maakt het mogelijk om proceswater tot 100 % te zuiveren. “Je kunt het vergelijken met onder de douche gaan versus een bad nemen, met als groot verschil dat het water in deze waslijn niet weggespoeld wordt. Onze waterzuivering bestaat uit een continue flow van schoon water, een gesloten kringloopproces waarmee tot wel 95 % kan worden bespaard op proceswater.” De continue flow beslaat 75 kuub water per uur, waarbij het verlies minimaal is. Wel wordt aan het eind van

STAND 694

AGF Primeur 11 • Machines 2021

145

Machines

de waslijn drinkwater toegevoegd, wat ook wettelijk verplicht is.”

Aardappelen met schoon water wassen scheelt volgens Eduard enorm. “Water wordt vaak gezien als een lastpost, maar de waterkwaliteit heeft veel invloed op het eindproduct. Vooral vroege aardappelrassen zijn gevoelig voor kruisbesmetting. Aardappelen wassen met schoon water heeft echt meerwaarde. We zien dat aardappelen voor de versmarkt na 6 tot 8 weken nog steeds prima van kwaliteit zijn en bij pootgoed is er zelfs een goede houdbaarheid tot wel 3 maanden merkbaar. Dit maakt het mogelijk om zonder problemen naar verre bestemmingen te exporteren, wat weer nieuwe afzetmogelijkheden met zich meebrengt.”

leerd en VAM Watertech monitort middels een controlesysteem op afstand de waterkwaliteit continu. Mocht het nodig zijn, dan is traceerbaar welke waterkwaliteit aan welke partij aardappelen verbonden is. We bewijzen hiermee dat we de aardappelen tot aan Singapore en Hong Kong kunnen verschepen zonder afbreuk te doen aan de houdbaarheid.” (CH)  janvroegop@primofin.nl ejva@vam-watertech.com

WETEN WAT JE VERSCHEEPT Vrijwel alle aardappelen voor de con- sorteerproces. Zo weet je echt wat je versumptiemarkt worden overigens voor- scheept. Zeker nu de transportkosten de af gewassen. Onder andere vanwege de pan uit rijzen, wil je daar zeker van zijn,” fytosanitaire eisen, want er komt volgens verduidelijkt hij. “We nemen met onze Jan ontzettend veel papierwerk kijken bij waslijn exporteurs veel werk uit handen het exporteren van aardappelen. “Groot en kunnen garanderen dat wat we doen, voordeel is ook dat je na het wassen het goed gebeurt. De kwaliteit van het water pure product ziet, wat gunstig is voor het wordt zoals geëist regelmatig gecontro-

Ontdek onze processing solutions voor versmarkt en industrie

Bezoek ons op Interpom stand 410!

Ons volledige gamma voor versmarkt en industrie vind je op de vernieuwde website: www.bruynooghe.be

146

AGF Primeur 11 • Machines 2021

Inventaris ###

50 jaar internationaal transport ging vliegensvlug voorbij voor Ab Ouwendijk:

“Ik houd niet van stilstaan” altijd goede maten gehad. Dan maak je 2 of 3 ritten per week. Je wisselt om de 4,5 uur en pakt ’s nachts verplicht 9 uur rust.” De regelgeving rondom rijtijden is een stuk strenger geworden. Mochten chauffeurs in de jaren 70 en 80 nog zelf de rittenregistratie bijhouden in een werkboekje, ook wel leugenboekje genoemd, weet Ab, want chauffeurs keken niet op een uurtje meer of minder. De tachograaf maakte daar een einde aan. Ook de handel die hij reed veranderde, was het vroeger 80 procent Nederlands product en 20 procent import, tegenwoordig liggen die verhoudingen andersom.

Ab Ouwendijk (2e links) proost op zijn 50 jarig dienstverband

Als jonge jongen droomde Ab Ouwendijk er al van om zelf in een vrachtwagen te kunnen rijden. Zo gauw het kon, haalde hij zijn vrachtwagenrijbewijs en pas vorig jaar, op 70-jarige leeftijd liet hij die verlopen. Eind oktober werd hij zelf opgehaald door een chauffeur voor een verrassingsritje wegens zijn 50-jarig dienstverband. De surpriseparty begon thuis toen er een limousine kwam voorrijden voor Ab en zijn vrouw Ada. Onder het genot van een glaasje met bubbels werd de voormalig directeur van Cargoboss opgehaald waarna de limo doorreed voor een uitgebreide boerenlunch met meer bubbels, directie, familie en (oud-)collega’s, vertelt Ab die met veel genoegen terugkijkt op het vieren van deze bijzondere mijlpaal.

In de tijd dat Ab bij Cargoboss/BosDaalen werkzaam is, is het bedrijf erg hard gegroeid. BosDaalen is ontstaan in 2021 uit het samengaan van Cargoboss (opgericht in 1902) en van Daalen Transport (opgericht in 1920). De overgrootvaders van de huidige directeuren stonden aan de wieg van de bedrijven die allebei stevig zijn geworteld in het Westland. Sinds de jaren zeventig werken de familiebedrijven al innig met elkaar samen. Het familiaire karakter zorgde altijd voor een goede sfeer op het bedrijf. Ondanks de groei was er altijd wel gelegenheid voor een praatje met de directie die niet alleen naar het werk informeerde, maar ook hoe het persoonlijk ging. “Het is een fijn bedrijf om voor te werken,” vertelt Ab. “Alles is altijd heel goed geregeld geweest. Nooit geen narigheid. Als je thuis wat aan de hand had, kreeg je vrij. En dan blijf je automatisch hangen.”

Toen hij de pensioengerechtigde leeftijd bereikte, ging Ab niet meer de lange baan op, maar reed nog wel binnenlandse ritten voor de firma. Sinds 2 jaar rijdt hij niet meer op de vrachtwagen, maar werkt hij pgegroeid in het Westland, zijn vader port in vers, jaarlijks gemiddeld 250.000 mee in de loods. Het verlangen om nog was tuindersknecht, in een huis km. In de beginjaren, de DDR-tijd, reed eens een lange rit te maken is er op inmidgelegen tegenover een transportbedrijf, Ab veelal op Duitsland en versleet vele dels 71-jarige leeftijd niet meer. “De vrijdroomde hij als jongen niet over een baan paspoorten door de grote stempels die ze heid achter het stuur is prachtig en ik kijk in een glazen kas, maar over het truckers- daar gebruikten. Hij reed ook lange tijd op terug op heel veel mooie ritten, maar het bestaan. “Op mijn 15e ben ik van school Italië en de laatste jaren op Zwitserland, was ook weleens lastig werk in weer en gekomen en tractor gaan rijden bij een waar net als in de Duitse tijd veel papier- wind en in het donker rijden met regen. bedrijf dat veilingwerk reed. Toen ik 18 werk bij kwam kijken. Maar ik ben blij dat ik nog altijd wat kan werd haalde ik mijn rijbewijs en ging op werken. Van altijd weg naar 7 dagen per de vrachtwagen rijden,” vertelt Ab. Na zijn Ab hield de vaart er graag in. “Ik houd niet week thuis, zou wel een hele overgang zijn. diensttijd solliciteerde hij op een vacature van stilstaan. Voor wagens met stukgoed Zo lang ik het leuk vind, ga ik door,” besluit voor buitenlandchauffeur bij Cargoboss. geldt in veel landen een rijverbod in het Ab. (ML)  weekend, maar met vers mag je altijd rijabenada@caiway.nl Voor hij het wist waren er 50 jaar voorbij, den, omdat het om bederfelijke waar gaat. waarvan 45 jaar internationaal trans- Ik heb altijd dubbel bemand gereden en

AGF Primeur 11 • 2021

147

Dick Pijpers

Sapodilla (Manilkara zapota syn. Achras sapota) Sapotaceae

apodilla is afkomstig van Zuid- en Midden-Amerika. Deze moet niet worden verward met de Pouteria sapota die ook sapodilla wordt genoemd. In Nederland is de Maleise (Indonesische) naam Sawo het meest in gebruik. De vruchten zijn van kogelrond tot peervormig ovaal met een lengte van 6 tot 12 cm. De kleur varieert van lichtbruin tot geel en van groen tot beige. Het meestal stevige vruchtvlees is sappig en friszoet van smaak, met een brix van 14, waarin 2 tot 10 bruinzwarte pitten zitten. Er komen ook zaadloze vruchten voor. De kleur van het vruchtvlees is afhankelijk van de soort, crème tot lichtbruin of van donkerbruin tot roodbruin.

De boom bevat een latex, een melkachtig sap. Het wordt gebruikt als basis voor het maken van kauwgom. Om deze stof, genaamd chicle, te verkrijgen, is de boom voorzien van een reeks onderling verbonden, halfronde, zigzag-achtige insnijdingen waaruit het melkachtige sap tevoorschijn komt - op dezelfde wijze als bij het rubbertappen. Om te voorkomen dat de bomen afsterven, wordt deze procedure slechts om de twee of drie jaar gedaan. Omdat het gebruik van chicle in de kauwgomproductie afneemt ten gunste van synthetische grondstoffen, wordt de plant nu vooral gekweekt voor zijn vruchten. Nederlands: Sapodilla, Sawo, Papappel Frans: Sapotille Duits: Breiapfel, Westindische Mispel Engels: Sapodilla, Naseberry, Chico Spaans: Chicozapote, Nispero, Zapota Italiaans: Sapodilla, Sapotiglia Thais: Lamut Maleis: Ciku Indonesisch: Sawo, Sawo manila Filipijns: Chico

148

AGF Primeur 11 • 2021

OPSLAG EN BEWARING Afhankelijk van ras, rijpheid en regio, bij 0°C met RV van 90% tot zes weken en bij 4°C twee tot drie weken. Narijpen bij 20°C en een RV van 90%. AANVOER PERIODE EN PRODUCT REGIO Jaarrond aanvoer vanuit o.a. Mexico, Chili, Venezuela, India, Australië, Thailand, Filipijnen en Florida. Thailand kent een jaarrond productie met twee duidelijke aanvoerpieken van september tot februari en mei tot september.

GEBRUIK DOOR CONSUMENT Vers eten als een appel of peer. Verwerken in een gelei of jam. De smaak van het vruchtvlees is bij eetrijpe vruchten zoet, bij plukrijpe exemplaren wrang; het aroma doet afwisselend denken aan dat van peer, abrikoos en honing. Door het sap in te koken ontstaat een siroop dat zeer geschikt is in sorbet en milkshake. In India is het drogen van het fruit een vaak gebruikte vorm van conserveren. Voedingswaarde per 100 gram Energie Water Koolhydraten Eiwit Vet Calcium IJzer Vitamine C Vitamine A

83 kcal 78 g 20 g 0,4 g 1,1 g 210 mg 0,8 mg 14,7 mg 60 ie

INDUSTRIËLE VERWERKING Grondstof voor de kauwgomindustrie

Konfijten, verwerken in fruitsalades en fruitconserven

RASBESCHRIJVINGEN Wereldwijd zijn er ca. 1000 verschillende rassen, waarvan alleen al ongeveer 500

rassen in India en Pakistan. In de teeltgebieden komen veel zaailingen voor waardoor het fruit hier ook wordt ingedeeld naar vorm, schil, structuur, kleur en smaak van het vruchtvlees. ER ZIJN VIER TYPEN: Type 1: Langwerpig fruit met zachte gele huid met boterzacht en zoet vruchtvlees. Type 2: Ronde kleine vruchten met ruwe huid, vruchtvlees is soms wat korrelig door de steencellen en smaakt wrang. Type 3: Ronde tot langwerpige vruchten met een gele tot bruine huid, zoet en stevig vruchtvlees. Type 4: Vruchten met uiteenlopende vormen, donkerbruine en ruwe huid, het vruchtvlees is friszuur. De type 1 en 3 zijn het meest geschikt voor de verse consumptie. De bekendste rassen in Thailand zijn Krasuai en Makok.

Voor Indonesië zijn het de rassen Sawo manilla, Sawo betawi en Sawo Madja. Prolific is een variëteit die van Mexico tot Colombia wordt geteeld, evenals de rassen Gonzales, Modello, Molix, Brown Sugar en Russel.

De belangrijkste variëteiten in India en Pakistan zijn Kalipatti, Dhola Diwani, Pala, Kirthabharthi en Pot Sapota. Deze laatste wordt in een pot geteeld en geeft kleine ronde vruchten die zeer zoet zijn. OOK BEKEND ONDER DE VOLGENDE NAMEN Zapotillas - Sapota - Baramasi - Buah chiko - Chiku - Mespil - Korob - Nèfle d’Amerique - Kauki – Chicle  © Dick Pijpers

www.allesovergroentenenfruit.nl

Apps en Gadgets

BananaDuck, Avocacatoes, Uikonijn en bloemkoolkip, geen eetbare combinaties, maar prachtig om te zien hoe Les Creatonautes groenten en fruit met dieren combineert. Een aantal is afgedrukt op een T-shirt en ook te koop.

https://www.instagram.com/les.creatonautes/

Foutloos in Engels Het schrijven van teksten kan een langdurig proces zijn. Helemaal wanneer je niet zeker bent van je zaak bij het schrijven. Grammarly is een tool die Engelse teksten controleert op diverse soorten fouten, maar ook op niet lekker lopende teksten. Het is een tool die je kunt installeren in je browser en vervolgens doet deze het werk voor je. Ideaal. Daarnaast kun je ook Grammarly op je desktop installeren, of in Word, maar je hebt ook een web tool. Bij Grammarly is het verder vrij simpel, je kopieert en plakt de tekst in de tool (en in Chrome gebeurt dit al realtime) en Grammarly scant jouw tekst op incorrecte grammatica, spelfouten, toon, formaliteit en meer. De gratis versie zal de meeste basisfouten in je teksten opvangen, evenals suggesties voor woorden die je misschien had willen gebruiken. Daarnaast helpt Grammarly je bij spelfouten, grammaticale fouten en leestekens.

Nooit meer handmatig data in een tabel invoeren

Bij het invoeren van gedrukte data in Microsoft Excel kwam altijd heel wat tikwerk kijken. En, omdat veel tabellen lastig te lezen zijn, ook heel wat tikfouten. Maar Excel maakt die klus een eitje: maak gewoon een foto van de tabel met de app op je iPhone of iPad en Excel tovert die foto om in data, die je kunt bewerken op je Mac. Het proces is simpel: maak een nieuwe Excel-werkmap aan op je iPhone of iPad, tik bij Invoegen op het icoon Gegevens uit afbeelding (dat eruitziet als een kleine tabel met de blauwe omtrek van een camera) en maak een foto van je gedrukte tabel. Je krijgt het beste resultaat met goed licht en door je iPhone parallel te houden aan de gedrukte tabel (met andere woorden: recht van voren).

Het thema volgende maand :

Exoten

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl AGF Primeur 11 • 2021

149

A p en p sGadgets en Gadgets Apps

Klimaatneutraal

Schraap met meloen

Het nieuws staat bol van klimaatverandering. Niemand kan de klimaatverandering alleen oplossen. De app Klima wil een beweging starten van gebruikers die letten op hun CO2-impact. Het geeft inzicht in je ecologische voetafdruk die je vervolgens kun neutraliseren door een wetenschappelijk onderbouwde klimaatprojecten te financieren die dezelfde uitstoot elders opvangen of voorkomen. Ook krijg je tips over het verkleinen van je voetafdruk.

Een gewone spatel werkt natuurlijk ook, maar deze meloenspatel heeft toch iets extra’s als je koekjes of een pannenkoek bakt. Met deze siliconen spatel met houten handvat haal je eenvoudig beslag uit de kom. Vooral door de platte zijde schrap je een pot helemaal leeg, de spatel is ook te gebruiken om eten mee om te scheppen tijdens het roerbakken. Mag in de vaatwasser, de siliconen kop is gemakkelijk te verwijderen.

Stop het bederf Zo’n vacuümpompje om je wijn te bewaren ken je misschien wel. De nanostopper is versie 2.0: een klein product met grote impact voor minimum waste en maximum taste. Het is een universele vacuümstopper voor flessen en glazen potten voor het langer vers en lekker houden van eten en drinken. Het vermindert plastic, verpakkingen én voedselverspilling.

Blik op de weg Niets missen van wat er gebeurt op de weg? Dash Cam’s leggen tegenwoordig alles zonder te knipperen vast. De Garmin Dash Cam herkent spraak en is dus aan en uit te zetten zonder je handen van het stuur te halen. Ook geeft de camera waarschuwingen, bijvoorbeeld wanneer je je snelheid aan moet passen of wanneer je een spoorwegovergang nadert. Misschien is het leukste nog wel de Travelapse functie, waarmee opnames van reizen worden versneld om te delen met anderen.

Weetje: Hoe is patat ontstaan? Het bakken van aardappelen is ontstaan in de 18e eeuw. Over hoe dat ging zijn meerdere versies te vinden, de een wat meer geloofwaardig dan de ander. De oorsprong ligt vermoedelijk in België of Frankrijk. Belgische vissers frituurden in die tijd hun bijvangst. In de winter, wanneer vissen op de rivier niet meer mogelijk was doordat het water bevroren

150

AGF Primeur 11 • 2021

was, sneden ze reepjes van aardappelen en frituurden ze deze in plaats van visjes. Een ander verhaal komt uit Frankrijk. Daar zouden de eerste patatjes gebakken en verkocht zijn bij Pont Neuf in kraampjes. De eerste naam was Pommes Pont Neuf en later werd dat pommes frites.

25 jaar geleden

... november 1996 (Primeur • negende jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Jobke den Hertog, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Maarten Post, Peter De Craemer, Jannick Flach, Marta del Moral Arroyo Illustrator: Sandor Paulus Advertenties & abonnementen: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGF-Primeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen. Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden. Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties. Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

AGF Primeur 11 • 2021

151

visitez-nous à

Interpom

Stand 116 - Hall 1

TOMRA 5B SORTEEROPLOSSING VOOR DE AARDAPPELINDUSTRIE Al meer dan 45 jaar ontwerpt en produceert TOMRA Food sensorgebaseerde sorteermachines en geïntegreerde na-oogstoplossingen voor de voedingsindustrie, met gebruik van ‘s werelds meest geavanceerde sorteeren schiltechnologie.

FOOD@TOMRA.COM

WWW.TOMRA.COM/FOOD

Bezoek voor inspira en rece tie pten

SLA OPEN EN ONTMOET DE FAMILIE! >>> Dit is Jac

Als 3 e gen erati jonge e van famil het m iebed eer d van J rijf, an 100 ac va s t n o jaar n den O d hij vanda ord P aan d ag de o e bas tatoe dag k is s zoal ennen s we d . at Zijn p assie voor aarda schap ppele , het conti n, zij n vak nu zo eken manaarda naar ppeli d n e n laats ovati zijn e te es, ma igen karak ar oo volha k t e risti rdend eke, e s het D NA va tijl, zitte n tot n Jac Potat in van d oes g en Oo ebakk rd en. En in die t radit Jac v ie cr an de eeert n Oor nu we d er ie P o t atoes ts ni Of ei euws. g tradi enlijk, zet tie v ten w oort. e de In ee n fam iliai revol r, ution air ja sje.

rancier ve le F G A w u y b r e e Meer weten? Inform 99 9191 rd.nl of bel oo en d n a cv a .j w w w op Kyk

073 5

Stazak

Zoals we aardappelen al jaren kiezen, gewoon op kooktype. Voor de basic bereiding van de heerlijkste stamppot, of juist gebakken aardappelen.

em Blokboadk Meet the -z Open doos

family!

Scan mij

Wanneer bereidingswijze en toepassing doorslaggevend zijn bij het maken van een keuze voor aardappelen, zoals heerlijk grillen en poffen, verse frites bakken, of het aardappeltje voor bij de asperges.

En als je iets bijzonders wilt op het gebied van kleur of smaak, ook dan helpen we je daarmee. Met een heerlijke paarse Vitelotte of de super smakelijke La Ratte aardappel bijvoorbeeld. En wat te denken van de primeurs van Malta?

of Houten en kartonn l schaa

Wanneer maat doorslaggevend is bij het maken van een keuze voor aardappelen, zoals bijvoorbeeld de kleinste krieltjes: onze “golden baby’s”.

Gesloten doos

Netzakj

CHEMICAL IMAGING TECHNOLOGY (CIT® - Gen.3) IS YEARS AHEAD OF THE CURRENT STANDARD.

BETTER safe THAN SORRY with

Come and see our SHERLOCK SAFEGUARD at booth 174

No, we do not reinvent existing standards, we change the game. SHERLOCK SAFEGUARD: It‘s not just a sorter. It‘s your FOOD SAFETY GUARANTEE. CIT® Gen.3 – Realtime Artificial Intelligence – Inline Foodlab 4.0 – and much more

Primeur 11 - 2021

Articles inside

Apps en Gadgets

Waarom gewassen aardappelen de markt voor verre bestemmingen opent

“Gemak in gebruik, reiniging en onderhoud”

Dick Pijpers: Sapodilla

Inventaris: Ab Ouwendijk

“We blijven nog altijd groeien”

Column: Juglen Zwaan

“Smaak Bintje ongeëvenaard”

Copacking oplossing voor capaciteitsproblemen fritesproducenten

Nieuwe 3,5-tons mobiele bunker combineert voordelen van hout en staal

“Er is meer en meer vraag naar bevroren frites”

“Waterhergebruik steeds belangrijker”

Agristo koopt derde en vierde PEF-systeem voor het maken van frites

Aardappelrassen voor de toekomst

Het onderdelenboek past tegenwoordig in de achterzak

Deprez Construct: “Vanaf het begin samen plannen maken voor nieuwbouw”

“Nieuwbouw om mee te groeien met de markt”

Maatwerk door standaardoplossingen

Kiremko en Insort kondigen wereldwijd strategisch partnerschap aan

Mangobladeren maken materiaal voor 3D-printen van prothesen ontstekingsremmend

“Over zeven jaar is de pistacheteelt in Spanje tien keer zo groot als nu”

“Transport, commissiewerk en export naar Polen valt voor mij goed te combineren”

Klimaatverandering en het effect op de rode kleur van appelen

Geswitcht: Matthijs Munter

Column: Jeroen van der Weerd

Britse studie toont aan: “Denemarken meest betaalbare land om gezond te leven”

Koffiedik kijken voor slateelt in kas na Kerst

Hoe is het met: Alexander Visser

AGF-er buitenland: Boaz Oosthoek

Nooit meer een slechte avocado?

Uienoogst in Europa 10 procent hoger

Nevenactiviteit: Gunther de Vadder

Hobby van : Jens Salomons

Groentevakman 2021 Van Eccelpoel verkoopt ‘leuke momenten’

Biologische vruchtgroentetelers voegen zich bij Harvest House

Zorginstellingen en bedrijfscateraars drijven vraag naar PlanetProof in groothandel op

Social media: Maxim De Roeck

Geconditioneerd vervoer zal tot 2022 blijven toenemen

Spanje: Europa’s groenten- en fruittuin

Spaanse teler verwikkeld in juridische strijd met Marokkaanse koning over mandarijnen

“Kleinere maten citrus bij voldoende beschikbaarheid”

“Normaal aanbod Spaans product verwacht”

Naar verwachting voldoende aanbod Spaans product ondanks weersinvloeden

“Voldoende Spaans product, prijsniveau gelijk aan vorig jaar”

AGF-ster: Mariska Werring

“In goede én slechte tijden product afnemen betaalt zich nu uit”

Spanje belangrijkste citrusproducent in de EU

“We zijn met een inhaalslag in kwaliteit bezig”

Het nieuwe normaal in AGF

Nederlandse kurkuma klaar voor de versmarkt?

De toekomst van de Fairtrade banaan

Premium druivenras wordt op grote schaal gekopieerd in Zuid-Korea en China