Column
Het geheim van gezonde zelfgemaakte frites Je kunt eenvoudig kiezen voor kant-en-klare frites uit de supermarkt of een bezoekje brengen aan een snackbar, maar je kunt het ook zelf maken. Ik heb jaren geprobeerd om zelf lekkere frites te maken, maar dit was eerlijk gezegd niet echt een succes. Vaak waren de frietjes veel te bruin, te hard, te zacht of erg melig. Het bakken van frites is een kunst, waar ik je graag in de column van deze maand meer over vertel.
I
k ben vorig jaar verhuisd naar Haarlem. Om de hoek bleek tot onze verrassing een echte fritesbakker te zitten die zelfgemaakte frites verkoopt. Het is er altijd druk, dus zijn frietjes moeten wel goed zijn. We werden nieuwsgierig dus besloten we hem een bezoekje te brengen. Toen heb ik van de gelegenheid gebruikgemaakt en wat vragen aan hem gesteld. Vervolgens ben ik zelf gaan experimenteren. Mijn familieleden waren blij verrast, want het is me nu eindelijk gelukt om zelf heerlijke frites te maken. Ik moet toegeven dat dit wel een tijdrovende klus is, dus begin hier vooral niet aan op een drukke doordeweekse dag. Zorg allereerst dat je de juiste soort aardappel in huis haalt. Voor het maken van frites of patat kun je het beste kiezen voor vastkokende aardappelen, de soorten Agria of Bintje zijn het meest geschikt. Voor het snijden van de aardappels kun je natuurlijk een mes met snijplank gebruiken, maar er zijn ook goede fritessnijders in de handel die frites in de juiste dikte snijden. Verder heb je nog een teiltje, vergiet, handdoek en uiteraard een frituurpan nodig.
Snijd de aardappels in stroken. Doe de gesneden aardappelen in een grote kom met koud water. Laat minstens 20 minuten, maar maximaal een uur weken. Deze stap ontdoet de aardappelen van overtollig zetmeel, met luchtigere en knapperigere frites als resultaat. Giet de aardappelstaafjes af en dep ze droog met keukenpapier of een schone keukendoek. Hoe droger ze zijn voor het bakken, hoe beter. Breng de olie in een pan of frituurpan op 165 graden Celsius. Bak de aardappels ongeveer 5 minuten en laat de halfgare frites uitlekken en afkoelen tot kamertemperatuur. Bak dan de aardappelen opnieuw op 180 graden, een stuk heter dus. Laat als laatste de frites uitlekken. Bak de frietjes niet te bruin, want de bruine kleur duidt op vorming van acrylamide. Dit is een aromatische stof, waardoor je frites veel smaak krijgen, maar ook minder gezond worden.
Omdat frites een neutrale smaak heeft, wordt het vaak voorzien van wat zout en gedoopt in verschillende soorten sausjes. Als we kijken naar de gezondste soort zout waar je je
frites mee kunt bestrooien, dan is dat Keltisch zeezout. Keltisch zeezout is grijs van kleur doordat het nog vele mineralen bevat. Als je geen beschikking hebt over Keltisch zeezout, dan is gewoon zeezout ook een prima optie. Zeezout heeft een rijkere smaak in vergelijking met keukenzout of tafelzout.
Het afkoelen van de frites zorgt voor aanmaak van resistent zetmeel. Resistent zetmeel is een koolhydraat dat ook als een soort vezel beschouwd wordt. Het verhogen van je inname van resistent zetmeel kan gunstig zijn voor zowel de bacteriën in je darmen als voor je cellen. Dit kan je gezondheid ten goede komen.
Zelf bak ik de frites in milde olijfolie, omdat olijfolie als gezond te boek staat en daarnaast geschikt is voor hogere temperaturen. Het is ook mogelijk de frites in de airfryer te bakken. In dat geval kun je de frietjes eerst 10 minuten poffen op 120 graden en na het afkoelen 20 minuten afbakken op 180 graden.
Veel mensen denken dat frites heel ongezond is, maar dat valt best mee. In frites zit niet alleen veel vitamine B6 en kalium, ook zit er flink wat vitamine C in! Daarnaast krijg je ook nog eens vezels en resistent zetmeel binnen. Uiteraard kun je frites beter niet elke dag op het menu zetten. Belangrijk is om frites te combineren met gezonde voedingsmiddelen zoals vis en groente.
Om af te sluiten nog een weetje over de termen patat of friet. Of er over patat of friet wordt gesproken, hangt namelijk af van de geografische locatie. In het zuiden van Nederland is het friet en in het Noorden opeens weer patat. De precieze grens tussen deze gebieden wordt ook wel de Patat-frietgrens genoemd. De uitvinders van frites/patat zijn de Belgen, en dan het Franstalige gedeelte om precies te zijn. De Fransen spreken over ‘patates frites’, dat gefrituurde aardappel betekent. ‘Patates’ staat dus voor aardappel en ‘frites’ voor gefrituurd. Eet smakelijk! Gezonde groet, Juglen Zwaan www.ahealthylife.nl
AGF Primeur 10 • 2021
133
