QNNCT 2020

QNNCT PERFORMANCE MANAGEMENT MAGAZINE

DIGITALE VERANDERING

EEN TRANSFORMATIE OF EVOLUTIE?

DE VISIE VAN HANS ANDERS In gesprek met de CFO

FLEXIBEL INSPELEN OP DE MARKT Hoe doet bol.com dat?

IS ARTIFICIAL INTELLIGENCE AL KLAAR? Prof. dr. Eric Postma vindt van wel

Modern data problems can’t be solved with traditional BI Learn more at tableau.com

DIGITALE VERANDERING

EEN TRANSFORMATIE OF EVOLUTIE? TEKST: MARTIJN MEULING

Digitale Transformatie. Strategen en consultants hebben er hun

Je had ingezet op een eindstadium van een wendbare organisatie

mond vol van. Ook ik ben er schuldig aan. Hoewel ik besef dat de

die razendsnel kon inspelen op de nieuwste ontwikkelingen. Maar

huidige digitale tijd vraagt om je business anders in te richten en

je werd die vlinder.

veranderen dus noodzakelijk is, heb ik toch moeite met de term transformatie.

Organisaties die succesvol zullen zijn in de toekomst, zijn niet bezig om heel snel de organisatie als geheel om te gooien. De winnaars

Wanneer je denkt aan transformatie komt al snel de analogie van

van morgen werken niet naar één einddoel toe, ze weten namelijk

de rups en de vlinder op. En dat is nou precies waar de schoen

dat dat niet bestaat. Ze zorgen ervoor dat ze continu hun instelling

wringt. Wat komt er na een vlinder? De term transformatie impli-

(mindset) en hun vaardigheden blijven aanpassen en blijven nieu-

ceert dat er een duidelijk eindpunt is waar naartoe wordt gewerkt,

we ontwikkelingen adopteren, zodat ze altijd mee voorop lopen.

die vlinder. En dat is niet waar.

De verandering is een continu iteratief proces dat op kleine schaal, op team- of zelfs op individueel niveau, wordt uitgevoerd. Geen

Sinds de uitvinding van de eerste computers halverwege de vorige

grote transformatieprogramma’s met één einddoel, dat soms weer

eeuw en later het internet zijn we in een onomkeerbare digitale

achterhaald is door de werkelijkheid, maar veel meer organisch en

verandering beland. Konden organisaties eind vorige eeuw nog af-

duurzaam.

wachten wat anderen in hun sector deden en dan snel een beentje bijtrekken, tegenwoordig gaat de ontwikkeling daar te snel voor. Je

Wanneer je de theorie van evolutie omarmt, zul je zien dat aan-

zult, wil je als bedrijf een serieus vooruitzicht hebben, niet moeten

passen voor de toekomst meer dagelijkse gang van zaken wordt in

inzetten op zo lang mogelijk overleven in je huidige vorm, maar op

plaats van het afronden van een project om daarna weer aan het

evolueren. Dan heb je toekomst. Digitale evolutie dus!

échte werk te gaan. En daarnaast; lijken we niet veel meer op apen dan op vlinders?

Zit er in die twee woorden nou werkelijk zo’n groot verschil? Wat mij betreft is het verschil essentieel. Om je bedrijf te transformeren, moet je een organisatiebrede verandering op gang brengen. Vaak een enorm meerjarig programma met aangepaste strategieën, bijbehorende kosten en niet te vergeten die consultants. En wanneer het programma na enkele jaren is afgerond, komt men er vaak achter dat de wereld om hen heen wéér is veranderd. Je wilde als organisatie klaar zijn voor de toekomst, maar je was zo druk met veranderen dat je wederom achter de feiten aanloopt.

3

Veel leesplezier!

INHOUD

WAAROM PLATFORMBEDRIJVEN

DATADRIVEN ZIJN Platformbedrijven zoals Takeaway,

06 — FLEXIBEL INSPELEN OP DE MARKT BIJ BOL.COM 10 — DE VERBORGEN KANTEN VAN EEN TOOLSELECTIE

Booking.com en Uber danken hun bestaan aan data. Tom Pereira van Takeaway deelt zijn ervaringen.

14 — STERKE SAMENWERKING BIJ ASML 17 — HET EINDE VAN DE BUSINESS CONTROLLER? 18 — DE VISIE VAN HANS PLATSCHORRE, CFO VAN HANS

56

ANDERS 23 — WAT IS IBCS? 26 — BI ALS PROFIT CENTER BIJ CONTAINER CENTRALEN 28 — EEN NIEUWE GENERATIE ERP 30 — FACTBASED SALESPLANNING BIJ LUCAS BOLS 34 — NON-FINANCIAL REPORTING ONDER DE LOEP 37 — VAN DE FOLDER NAAR DE PRAKTIJK 38 — RESULTATEN PER WINKEL BIJ HUNKEMÖLLER 42 — PROF. DR. ERIC POSTMA OVER ARTIFICIAL INTELLIGENCE 46 — INNOVATIEVE BI-ROADMAP BIJ GASUNIE 48 — GEEN SLAPELOZE NACHTEN BIJ AUPING 51 — DE BOEKENTIPS VAN JONATHAN

DE NEKSLAG VOOR

52 — 7 HARDNEKKIGE MISVERSTANDEN OVER DE CLOUD

EPM-OPLOSSINGEN?

55 — FINANCE WOONT OP DE BIERKADE

Wat betekent de nieuwe generatie

56 — WAAROM PLATFORMBEDRIJVEN DATADRIVEN ZIJN

ERP-oplossingen voor de EPM-arena?

60 — DE OPTELSOM VOOR EEN GOED PROJECT 62 — EENVOUDIGER CONSOLIDATIEPROCES BIJ ARLANXEO 64 — DE VISIE VAN HUIB COSTERMANS, CFO VAN

28

DELTA FIBER

68 — GAAT DE TAXAFDELING OOK OVER OP DATA? 70 — SAP VERSUS ORACLE 73 — MACHINE LEARNING? DATA LEARNING! 74 — SAMEN SNEL LIVE BIJ ROYAL BRINKMAN

DE TECHNIEK VAN AI IS ER KLAAR VOOR Een gesprek met prof. dr. Eric Postma.

78 — CENTRAAL ZONDER BALLAST: DE DATA HUB 81 — DE BOEKENTIPS VAN MARTIJN 82 — STABIELE FINANCE PROCESSEN BIJ NYENRODE 84 — SPOTIFY OF EEN LP? 85 — COLOFON

4

42

SNELHEID CRUCIAAL VOOR

SUCCESVOLLE FUSIE Huib Costermans, CFO van Delta Fiber Nederland, vertelt over de integratie van de cultuur, de processen en de financiële systemen na een fusie van drie bedrijven.

64

SAP VERSUS ORACLE Allebei de softwarereuzen hebben een Analytics Cloud-oplossing. Maar wat zijn de verschillen tussen SAC en OAC?

QNNCT STERKE SAMENWERKING TIJDENS POC

DE VISIE VAN HANS PLATSCHORRE

BIJ ASML

CFO VAN HANS ANDERS

Hoe ga je in je toolselectie om met een nieuwe planningsoplossing die zich in de praktijk nog niet bewezen heeft?

Hoe ambitieuze stappen van finance de groeistrategie bij Hans Anders versterken.

14 MACHINE LEARNING?

DATA LEARNING! Waar draait het eigenlijk allemaal om bij Machine Learning?

73 5

18

70

FLEXIBEL INSPELEN OP DE MARKT BIJ

BOL.COM TEKST: DANIELLE GRUIJS

Bol.com groeit snel, zowel door autonome groei als door de ontwikkeling van nieuwe businessmodellen. Dit vraagt om wendbaarheid en snelheid van de finance-afdeling. Om dit te bereiken, stapt het online retailplatform over op Vena Solutions voor flexibele en gedetailleerde inzichten per virtuele winkel.

Voor bol.com is inzoomen op details cruciaal. “We willen voor

“Voorheen gebruikten we één groot Excel-model voor de input

al onze winkels op een granulair niveau forecasten,” vertelt Erik

vanuit alle winkels. Dan ben je vooral bezig met het bij elkaar krij-

van Rossem, senior business planning controller bij bol.com. De

gen van de data en een sluitende forecast maken, in plaats van de

organisatie is decentraal ingericht, met veel autonomie voor de 40

drivers te doorgronden,” vertelt Juriaan Verberck van bol.com.

virtuele winkels.

7

”WE WILLEN DE ORGANISATIE FACILITEREN OM WENDBAAR TE ZIJN EN KORTCYCLISCH TE KUNNEN REAGEREN”

GROEI IN AANTALLEN EN BUSINESSMODELLEN

impact op de resultaten dat dit bijna niet foutloos te doen is. Nu

Sinds de opening in 1999 heeft bol.com zich enorm ontwikkeld,

zijn we in staat om snel te reageren en meer doorsnijdingen toe te

zowel qua omzet als productaanbod. Richtte het platform zich bij de

voegen,” vertelt Juriaan.

start vooral op het online verkopen van boeken, nu worden er 22 miljoen artikelen aan meer dan 10 miljoen klanten verkocht.

Deze flexibiliteit past bij de strategie van bol.com om snel in te

Naast de verkoop van eigen producten zijn er meer dan twintig-

kunnen spelen op ontwikkelingen in de markt. ”We willen de orga-

duizend partners die verkopen via bol.com.

nisatie faciliteren om wendbaar te zijn en kortcyclisch te kunnen reageren,” vertelt Erik. “Neem de opkomst van luisterboeken.

Deze groei is de reden om naar een Performance Management-

Zeven jaar geleden konden we niet weten dat er luisterboeken

oplossing over te stappen. “We willen het verhaal van de business

zouden ontstaan, maar moesten we wel een planning afgeven.”

goed kunnen samenvatten in cijfers, zodat we weten naar welke

De toegenomen flexibiliteit levert ook een nieuwe uitdaging op.

stip op de horizon we willen. Daar kunnen we dan op sturen met

“De techniek is geen limiterende factor meer,” legt Erik uit. “De

driver-based doelen.”

nieuwe limiterende factor ligt aan de menselijke kant; begrijpen mensen wat ze vragen? Meer inzicht betekent ook een veelvoud

ZELF AANPASSINGEN KUNNEN DOEN

van variabelen invullen. Als ze de tool goed benutten, zijn gebrui-

De keuze valt op Vena Solutions, waarbij de flexibiliteit een belang-

kers nog maar een kwart van de tijd bezig met forecasten. Die

rijk argument is. “In Vena bleken we het opsplitsen van een land

tijdwinst wordt echter gemarginaliseerd als de vraag naar details

of het toevoegen van een nieuwe winkel makkelijk zelf te kunnen,”

toeneemt.”

zegt Juriaan. “We willen niet voor elke wijziging moeten wachten op consultants. Als er iets verandert in de business, willen we dat

LIMIETEN VAN EXCEL WEGHALEN

snel kunnen aanpassen in de tool.”

Vena wordt nu vooral ingezet voor de P&L, balans, cashflow en winkelplanning. Erik en Juriaan zien echter nog veel meer toepas-

Tijdens de implementatie blijkt dit ook in de praktijk; binnen een

singen voor Vena binnen de organisatie: “In de toekomst willen we

paar maanden is Vena geïmplementeerd, waarbij Erik en Juriaan

de tool niet alleen gebruiken voor finance, maar ook voor bijvoor-

veel zelf doen. De tijd hiervoor wordt beschikbaar gemaakt door de

beeld het personeelsverloop, de logistiek en de klantenservice.

inzet van een interim controller vanuit Finext, die de reguliere taken

Iedereen loopt tegen de limieten van Excel aan, dus laten we de

van Erik en Juriaan overpakt. Hierdoor kunnen beide controllers

kracht van Vena gebruiken om die limieten weg te halen.”

zich voor 40% vrijmaken voor de implementatie.

KORTCYCLISCH INSPELEN OP DE MARKT De online retailorganisatie is enthousiast over de resultaten van Vena. “Vanuit finance moeten we de groei van de organisatie bij kunnen benen. In een Excel-wereld waarin alles aan elkaar is geknoopt, heeft het toevoegen van een nieuw businessmodel zoveel

8

VERDER LEZEN

Plan to grow with the software you know and love.

The flexibility and familiarity of Excel, or the automation, collaboration and control of a full FP&A solution? Churning out financial statements or shaping your company’s future?

Why choose? What if you had the best of both worlds?

See how Vena lets you stay in Excel while adding workflow automation, audit trails, version control and more to manage your finance processes with confidence.

BUDGETING & FORECASTING PRODUCTS

ERP MODULES OR ADD-ONS

FINANCE

FINANCIAL CLOSE MANAGEMENT PRODUCTS FINANCIAL PLANNING & ANALYSIS

ERP FINANCE MODULES FINANCIAL CLOSE

Discover how you can plan to grow with your favorite FP&A software today. https://venasolutions.com/live-webinars/ 9 ­— QNNCT

@venasolutions 1 855 207 1770 info@venasolutions.com venasolutions.com

DE VERBORGEN KANTEN VAN EEN

TOOLSELECTIE TEKST: TOM BORSBOOM

Een toolselectie draait om het selecteren van de beste oplossing voor jouw situatie. Door te meten en te ranken ben je verzekerd van de juiste keuze. Toch? In de praktijk blijkt dat niet zo eenvoudig. Er spelen veel meer belangen die de uitkomsten van de selectie beĂŻnvloeden.

Hoe voorkom je dat? We schijnen ons licht op de verborgen kanten van een toolselectie.

Een eerste stap tijdens veel toolselecties is kijken naar de Magic

nauwelijks in Nederland of Europa. Andersom zijn sommige lokale

Quadrant, de rapporten van onderzoeksbureau Gartner. Deze

leveranciers het overwegen waard, maar komen niet voor in de

rapporten zijn tenslotte objectief en gebaseerd op onderzoeken in

onderzoeken van Gartner.

de markt. Toch zijn er een aantal aspecten die de onderzoeksresultaten beĂŻnvloeden:

DEFINITIE FINANCIAL CLOSE De Magic Quadrant voor Financial Close is breed gedefinieerd:

GEOGRAFIE

het kijkt zowel naar Financial Consolidation, Financial Reporting,

Zowel de Magic Quadrant voor Financal Close als voor Financial

Reconciliation Management, Close Management, Intercompany

Planning & Analysis hebben een overdosis aan focus op de

Transactions en Disclosure Management. Resultaat is dat sommige

Verenigde Staten. De respondenten komen slechts voor ca 10%

leveranciers die hoog eindigen, zoals Blackline & Workiva, niets

(43 van de 426) uit Europa. Diverse leveranciers die hoog scoren in

doen met consolidatie. Blackline richt zich vooral op reconcili-

het Magic Quadrants zijn aanwezig in Noord-Amerika, maar niet of

ation en Workiva met name op het disclosure proces. Dit terwijl

11

“DOOR ALLE FACTOREN OBJECTIEF EN IN ALLE OPENHEID MEE TE NEMEN, KIES JE EEN OPLOSSING DIE BIJ JOUW SITUATIE PAST”

de consolidatie wellicht de aanleiding was om dit rapport ter hand

leiden van een softwarepartij waar ze ook de auditor zijn. Door ge-

te nemen. Dit geldt uiteraard ook voor andere combinaties - met

brek aan inzicht in de (on)mogelijkheden van oplossingen die niet

andere woorden, lees de begeleidende teksten goed!

zelf gevoerd worden, en een voorkeur voor die oplossingen waar men ook de implementatie van kan verzorgen, is het de vraag of

VISIE VERSUS FUNCTIONALITEIT

dan een correcte en objectieve ondersteuning in het selectietraject

Het Magic Quadrant kijkt nadrukkelijk naar visie en succes van de

gewaarborgd is.

leveranciers, met zeer beperkte invloed van de functionaliteit en de klanttevredenheid. De Critical Capabilities rapporten focussen

VASTHOUDEN AAN DE IT-STRATEGIE

juist weer sterk op productfunctionaliteit. In deze laatsten wordt

Veel bedrijven hebben een IT-strategie waarin bij voorkeur gekozen

ook gekeken naar scores voor verschillende klantgroottes en voor

wordt voor de grote IT-leveranciers, zoals Oracle en SAP. Als het

Europese bedrijven. De Critical Capabilities zijn naar onze mening

ERP-systeem Oracle of SAP is, wordt soms vanzelfsprekend ge-

relevanter dan de VS-gekleurde Magic Quadrant, al wordt in de

keken naar deze leverancier voor Performance Management, zeker

Critical Capabilities te nadrukkelijk gekeken naar de functionele

vanuit IT. Al zijn de voordelen op integratiegebied interessant, wij

kracht van de oplossingen. Hierdoor blijft de complexiteit van de

zien een tendens in de markt dat deze vanzelfsprekendheid minder

inrichting, en daarmee ook de haalbaarheid van eigen beheer,

relevant wordt. Vaker dan voorheen komen organisaties tot de

onderbelicht.

conclusie dat specialisten op Performance Management innovatiever zijn, goedkoper, een grotere kans op succes hebben of dat

BETROUWBAARHEID

een ‘lock-in’ ongewenst is.

Mede op basis van de survey worden conclusies getrokken over de individuele oplossingen. Het gemiddelde aantal respondenten

DE BESTE OPLOSSING BESTAAT NIET

per leverancier ligt echter onder de 30, waardoor je je kan afvragen

Naar welke oplossingen moet je dan kijken? Terechte vraag, maar

hoe betrouwbaar die scores zijn. Daarnaast worden de klanten

een eenvoudig antwoord is er niet. Het hangt namelijk af van diver-

aangedragen door de leveranciers, wat een gekleurd beeld geeft.

se factoren: niet alleen de functionele requirements, maar ook het budget, het IT-landschap, bijbehorende strategieën en standaar-

SMOKE & MIRRORS

den. Maar vergeet de organisatiewensen en zeker ook de volwas-

Een term die afkomstig is uit de wereld van illusionisten: zaken

senheid en stabiliteit van de processen niet. Door alle factoren

laten zien die niet echt zijn, zoals bijvoorbeeld zwevende lichamen.

objectief en in alle openheid mee te nemen, kies je een oplossing

Ook veel gebruikt door softwareleveranciers – antwoorden op RFI’s

die bij jouw situatie past. Zonder verborgen belangen.

die om de vraag heen draaien en presentaties waar tekortkomingen ten opzichte van de requirements worden verhuld met mooie verhalen en demo’s. Zaak dus om hier het echte verhaal op tafel te krijgen.

DE BELANGEN VAN DE ACCOUNTANT Bij selectieadviezen gegeven door de Big 4-partijen spelen er nog andere factoren een rol. Deze mogen namelijk geen implementaties

12

VERDER LEZEN

“AANSLUITING MET DE TOEKOMSTVISIE VAN DE BUSINESS”

STERKE SAMENWERKING IN PROOF OF CONCEPT BIJ

ASML TEKST: DANIELLE GRUIJS

ASML loopt wereldwijd voorop qua technologische ontwikkelingen. Ook rondom haar planningsprocessen heeft het hightechbedrijf ambitieuze wensen. Maar hoe ga je in je toolselectie om met een nieuwe planningsoplossing die zich in de praktijk nog niet bewezen heeft? Judith Pennings gaat in gesprek met Erik Rooijackers en Jef Baeyens van ASML. ASML is met 25.000 medewerkers één van de grootste hightech-

ren. Hierin lopen wij vanuit Nederland duidelijk voorop: wereldwijd

bedrijven van Europa en groeit nog steeds enorm snel. Welke

gebruiken alle belangrijke chipfabrikanten de oplossingen van

ontwikkelingen zien jullie binnen jullie markt?

ASML.”

Erik: “We zien de behoefte aan chips nog altijd groeien. Diverse trends waaronder the Internet of Things, zelfrijdende auto’s, big

Hoe ondersteunen jullie vanuit finance de business bij deze groei?

data en velen meer versterken deze beoogde groei. Daarnaast zien

Erik: “De juistheid van de planning is belangrijk. Naar buiten toe

we dat de markt een behoefte heeft aan een meer en meer ge-

voor onze aandeelhouders, maar ook intern om verschillende

avanceerde chip. Dat vraagt steeds weer om een nieuwe technolo-

scenario’s door te kunnen rekenen. Om onze planning te ver-

gische stap. We besteden dan ook meer dan 2 miljard euro per jaar

beteren hebben we eerst gekeken naar de planningsprocessen.

aan research & development.

Nu deze processen soepeler en efficiënter lopen, zie je dat de huidige tooling niet meer aansluit. We streven naar een integraal

ASML maakt zelf overigens geen chips, wij creëren de machines

planningslandschap binnen ASML, waarbij eenduidige informatie

en de technologie waarmee ‘s werelds grootste chipfabrikanten

voor diverse gebruikers te allen tijden beschikbaar en uitwissel-

met hun eigen architectuur op grote schaal chips kunnen produce-

baar is voor een optimale samenwerking. Ons streven is connected

15

“MET EEN PROOF OF CONCEPT KUN JE JE VISIE CONCRETISEREN”

planning, waarin we het onderscheid tussen de financiële en

Analytics Cloud kiest, dan heb je kans dat deze nog niet op alle

operationele planning laten vervagen.”

functionaliteiten volledig is geoptimaliseerd. Als je conservatief kiest, dan weet je dat het werkt. Maar je hebt ook minder functio-

Jef: “We zitten in een ‘low volume, high value’ business, waarin

naliteiten en over 5 jaar moet je opnieuw selecteren. Om hier meer

geen enkele machine die we maken hetzelfde is. Dat heeft impact

gevoel bij te krijgen, hebben we een Proof of Concept gedaan met

op ons planningsproces; we willen op een heel gedetailleerd

SAC (SAP Analytics Cloud).”

niveau kunnen plannen. De meeste organisaties kijken niet zo gedetailleerd naar hun planning, maar wij hebben deze details no-

In de aanpak rondom de Proof of Concept is de business heel

dig voor de business. Bijvoorbeeld om op sales order item-niveau

bewust betrokken. Waarom vinden jullie dit zo cruciaal?

te kunnen plannen. Daarom willen we naar een oplossing die meer

Erik: “We hebben deze aanpak gekozen om te voorkomen dat het

kan, sneller is en beter werkt voor ASML.”

een IT-gedreven initiatief zou worden. Vaak zien we dat IT van start gaat met een toolselectie om het beste aan de business te willen

Om een gefundeerde keuze tussen de verschillende tools te

bieden. Maar als de gebruikers niet van het begin af aan betrokken

kunnen maken, hebben we samen een Battle of the Tools

worden, kunnen zij niet ervaren wat de voor- en nadelen zijn van

georganiseerd. Wat heeft dat opgeleverd?

de verschillende opties. Door bij een PoC (Proof of Concept) van

Jef: “Tijdens de Battle hebben experts vanuit Swap Support vijf

een IT-tool de business mee te laten selecteren, waarborg je de

verschillende tools in één sessie naast elkaar gezet. De deel-

aansluiting met de toekomstvisie van de business.”

nemers vanuit ASML waren zowel gebruikers uit de business als IT. Voor ons was het heel waardevol om zo samen de voor- en nadelen

Hoe heeft de PoC met SAC geholpen bij het ontwikkelen van de

van de tools te kunnen vergelijken.”

nieuwe planningsvisie binnen ASML? Erik: “Met een Proof of Concept kun je je visie concretiseren.

Erik: “Het is fijn om een onafhankelijke blik op de verschillende

De PoC met SAC heeft laten zien dat je snel iets kunt realiseren wat

mogelijkheden te krijgen. Als beheerpartij is Swap Support

veel nieuwe mogelijkheden biedt. Doordat je in een korte tijd een

betrokken bij alle ontwikkelingen en denken zij vanuit die rol ook

werkende en tastbare oplossing opzet, stel je gebruikers in staat

mee over de toekomst. Het verhaal van de softwareleverancier

om de voor- en nadelen daadwerkelijk te ervaren, en zullen zij zich

is toch wat bevooroordeeld. Swap Support ondersteunt verschil-

bij een positieve ervaring inzetten om de beoogde verandering ook

lende tools, waardoor we een onpartijdige mening krijgen over de

daadwerkelijk realiteit te maken.”

mogelijkheden.”

Welke dilemma’s zijn jullie tegengekomen bij het maken van een shortlist voor een nieuwe planningstool?

Erik: “Je gaat een keuze maken voor de toekomst. Kies je dan voor een gevestigde tool, waarvan je weet dat deze over 5 jaar uit support gaat, of kies je voor een oplossing die nog niemand gebruikt? Als je progressief denkt en een nieuwe tool zoals SAP

16

VERDER LEZEN?

HET EINDE VAN DE BUSINESS CONTROLLER? TEKST: JUDITH PENNINGS

Jaren geleden, toen ik als business controller bij een grote uitzend-

Daarnaast hebben we een toenemende hoeveelheid informatie

organisatie werkte, baseerden we onze forecast vooral op de

tot onze beschikking, wat ons steeds meer inzicht kan geven in

conjunctuurcijfers. Steeg de conjunctuur, dan verhoogden we onze

bijvoorbeeld de geografische marktpositie of de laatste ontwikkelin-

budgetten. Tegenwoordig kunnen we niet meer op basis van enkele

gen rondom je dienstverlening. Maar zie jij door de bomen het bos

graadmeters onze forecast aanpassen, de conjunctuur is allang niet

nog als je een dashboard hebt met 30 kpi’s of een slide deck van 200

meer zo voorspelbaar. De wereld is veel complexer geworden, wat

slides voor het hoger management? Ook hier wordt de rol van de

vraagt om andere indicatoren en data uit verschillende bronnen.

business controller steeds relevanter, met advies over welke kpi’s echt invloed hebben op de omzetgroei en het resultaat.

Gelukkig gaan de technologische ontwikkelingen gelijk op met deze veranderende omgeving om ons heen. Machine Learning (ML)

Verandert er dan niets? Zeker wel. De rol van de business controller

bijvoorbeeld kan van revolutionaire waarde zijn voor de sturing van

zal verschuiven naar data-expert. Technieken zoals ML zullen je

je organisatie. Met ML kunnen we niet alleen patronen ontdekken in

veel werk uit handen nemen; in een handomdraai kun je accurate

grote datasets, maar ook verborgen informatie en onbekende

en gedetailleerde forecasts maken. Zodat jij tijd hebt voor het leuk-

relaties tussen data boven water krijgen. Dit is iets wat we voor-

ste deel van je werk: de analyse. Goed ingezet kun je met deze nieu-

heen als business controller niet konden. Neem het voorbeeld van

we technologieën slim meer waarde toevoegen voor de business.

de conjunctuurcyclus. Nu kunnen we onderzoeken welke factoren de conjunctuur daadwerkelijk bepalen. En als we dat weten, kunnen we de conjunctuur beter voorspellen en hierop inspelen. Bijvoorbeeld door snel op te schalen in capaciteit om de groei volledig te pakken.

Vervalt hiermee de rol van de business controller? Nee, integendeel. Om de data op juiste waarde te schatten, zal de rol van business controller alleen maar belangrijker worden. Ten eerste zal de data moeten worden gevalideerd. Bovendien zullen de factoren die de relaties tussen data bepalen steeds veranderen. Dit betekent dat de factoren die de conjunctuur bepalen ook blijven wijzigen.

We weten alleen niet wanneer, het is dus zaak om dit continu te blijven monitoren, valideren en bijsturen.

17

Verder praten? Mail Judith via judith.pennings@swapsupport.nl.

DE VISIE VAN HANS PLATSCHORRE, CFO VAN HANS ANDERS

AMBITIEUZE STAPPEN VAN FINANCE VERSTERKEN

GROEISTRATEGIE TEKST: DANIELLE GRUIJS

De Hans Anders Retail Group wil fors uitbreiden in het buitenland. Ook in haar informatievoorziening is de retailer ambitieus. Wat is de impact van datadriven rapportages?

En wat betekent de digitale transformatie voor de toekomst van finance? Martijn Meuling gaat in gesprek met CFO Hans Platschorre.

19

De afgelopen periode hebben jullie in korte tijd enorme stappen

door we met één druk op de knop wijzigingen in de cijfers kunnen

gezet rondom reporting. Hoe ondersteunt deze ambitie de strategie

verwerken. De cost control is vroeg in de periode, waardoor de

van de Hans Anders Retail Group?

comments steeds accurater worden en het echte verhaal vertellen.

Sinds de overname door investeringsbedrijf 3i is expansie in het buitenland één van de pijlers van onze strategie. Finance binnen

Datadriven informatiestromen spelen een grote rol binnen jullie

Hans Anders was daar op dat moment echter nog niet klaar voor.

organisatie. Je hebt Business Intelligence zelfs binnen één

We wilden de afsluiting versnellen en uniform over de landen heen

afdeling met business control samengebracht. Waarom kiezen

kunnen rapporteren.

jullie daarvoor?

In mijn visie op controlling is het belangrijk om controllers en

Samen met Finext hebben we de financial reporting op orde

datascientists te combineren. Het zijn wel andere profielen, maar

gebracht, versneld en digitaal gemaakt. Onze managers zien nu

ze nemen samen deel aan één team en één voorspelling. Als data-

de financiële informatie en de operationele kpi’s in één scherm.

scientists apart zitten, verdiepen zij zich al snel te veel in regressie-

Hiervoor laten we CCH Tagetik en de operationele data in één

analyses, in plaats van analyses die leiden tot meer rendement per

database samenkomen, waarna de informatie wordt gevisualiseerd

klant, meer rendement per bril en meer bezoekers in de winkel.

in Tableau.

Aan de andere kant heb je in het team ook business controllers met verstand van cashflow en actuals nodig om de impact op bijvoor-

Intussen hebben we met de acquisitie van Eyes + more de gewens-

beeld de p&l te kunnen berekenen. Dus een combinatie van de

te expansie een flinke boost gegeven. De snelle implementatie van

twee ‘bloedgroepen’ leidt tot betere forecasts en meer inzichten

CCH Tagetik was daarvoor noodzakelijk; we kunnen Eyes + more nu

met commerciële waarde.

in één keer en ruim op tijd consolideren in het jaarverslag.

We ontdekten bijvoorbeeld dat nieuwe winkels altijd een terugval De Hans Anders Retail Group is eigendom van investeringsfonds

hebben in het vijfde kwartaal na opening. Dit bleek een trend te zijn

3i, dat onder andere ook deels eigenaar is van sportschoolketen

die inherent is aan de business die we doen, doordat onder meer

Basic-Fit en budgetwinkel Action. Wat is de impact van een

de ‘repurchase cycle’ van een klant net iets verder dan één jaar

Private Equity-eigenaar op de informatiebehoefte?

ligt. Met deze trends uit historische data kunnen we de inves-

Vergeleken met publieke ondernemingen moeten we meer rap-

teringsanalyse van nieuwe winkels verfijnen.

porteren en in meer verschillende structuren. Naast de statutaire rapportages, de managementrapportages en het boardpack is er

De data benutten we ook voor het bepalen van witte vlekken in het

nog een aparte lijn van PE-rapportages. Aan de banken rappor-

winkellandschap, met name voor onze groei in België en Duitsland.

teren we op nog een ander juridisch niveau.

In Nederland hebben we inmiddels 262 winkels, dus als we hier een nieuwe winkel openen heb je kans dat we onze eigen concurrent

Al deze rapportages zijn volledig geautomatiseerd, zowel voor het

zijn. Met datamodellen berekenen we de potentie van een winkel

jaarverslag als voor de maandelijks reporting. De PowerPoint-

op basis van variabelen, zoals inwonersaantallen in omliggende

decks, de tekst en alle cijfers zijn gekoppeld in CCH Tagetik, waar-

dorpen, hun leeftijdsopbouw, en aanwezigheid van concurrentie.

20

“ONZE MANAGERS ZIEN DE FINANCIËLE INFORMATIE EN DE OPERATIONELE KPI’S IN ÉÉN SCHERM” Deze informatie is ook een belangrijk vertrekpunt bij onze budgette-

Ook wordt onze rol steeds meer actiegericht; reporting heeft alleen

ring en targetsetting van vestigingen.

maar zin als het leidt tot verandering in gedrag en acties. Aan de

De digitale transformatie heeft veel impact, ook op de financiële

tenlijnen. Om de analytische kant volop te benutten, willen we CCH

functie. Hoe zie je dit binnen Hans Anders?

Tagetik Budgeting and Planning gaan inzetten.

planning-kant moeten kpi’s zich gaan vertalen in revenue- en kos-

Er zijn vier digitale technologieën die in fases de financiële functie veranderen. De eerste fase is robotisering, waarmee we vooral in

De CFO van de toekomst is tech-savvy. Zonder technische kennis

de administratieve functie zoveel mogelijk automatiseren.

of voorkeur voor software kun je geen digitaliseringsvisie neerzet-

De tweede is datavisualisatie, zoals data met simpele bar-charts

ten, randvoorwaarden scheppen of begrijpen welke algoritmes de

inzichtelijk maken. De combinatie van CCH Tagetik en Tableau is

datascientists gebruiken. Uiteindelijk moet jij weten hoe robuust de

hier belangrijk; op een bar-chart met een trend reageren operatio-

analyses zijn en hoe tools gedrag kunnen veranderen of tot actie

nele managers sneller dan op een Excel-sheet met veel getallen.

leiden.

Die fase hebben we min of meer bereikt.

De volgende twee fases zijn meer predictive. Daarin gaan we eerst naar advanced analytics for finance, waarbij de controllers gaan adviseren over het promotiebeleid en het verhogen van bezoekersaantallen. Daarvoor hebben we regressiemodellen nodig die op basis van het weer, de concurrentie en de promoties van concurrenten voorspellingen doen over de promoties in de winkel. Dat vertaalt zich uiteindelijk in CCH Tagetik naar de omzet en de kosten.

De vierde fase is advanced analytics voor business. Daarin willen we naar adviezen op bril-niveau; verkoopt een bepaald type bril goed en wat is de ROI van een specifieke marketingactie?

Welke rol zie je in de toekomst voor finance weggelegd?

De eerste twee fases creëren tijd en inzicht, waarna je je pas realiseert wat je kunt doen in de volgende twee fases. We zitten nu in een mooie fase, maar het is ook een moment of truth voor mensen die in finance werken. Een PowerPoint met verschillen produceren is niet goed genoeg meer, controllers moeten nu vanuit value drivers gaan uitleggen waarom die verschillen zijn ontstaan.

De finance rol vraagt steeds meer om een judgement call, waar het eerst meer productiegedreven was.

21

VERDER LEZEN

TRANSFORMEER FINANCE MET CCH TAGETIK Integreer en automatiseer je financiële Consolidatie, Budgeting, Planning, Forecasting, Reporting, Analytics en Dashboarding met het Finance Transformation Platform van CCH Tagetik Creëer een moderne finance organisatie met nieuwe technieken zoals artificial intelligence, machine learning en predictive analytics Kies een platform dat gemakkelijk te configureren is en gebruiksvriendelijk is voor finance en business users Gecertificeerd door SAP “Powered by SAP HANA”, met inmemory database technologie en real-time inzicht in alle business informatie Maak niet langer rapportages in Excel, die naast tijdrovend ook erg foutgevoelig kunnen zijn Integreer finance en business operations, met ongelimiteerde dimensies in de Analytic Information Hub Versnel het consolidatieproces en krijg tegelijkertijd nieuwe inzichten Krijg toegang tot data op detailniveau en breng dit, uit één database, overzichtelijk in beeld Verbeter control en governance met workflows, validaties en audit trails

Ga verder dan traditionele CPM oplossingen met een compleet, all-in-one platform, beschikbaar in Cloud en On-Premise Meer informatie op: www.tagetik.com/nl/product of scan & leer meer!

IBCS TEKST: PAUL DAMEN

Hoe prettig zou het zijn als iedereen dezelfde rapportagetaal spreekt? Als iedereen binnen je organisatie begrijpt wat de boodschap is van je rapporten, dashboards en presentaties. Een ideaalbeeld? In andere beroepen lukt het ook. Denk aan componisten die wereldwijd op dezelfde wijze muzieknoten schrijven.

De opkomst van IBCS biedt houvast voor ĂŠĂŠn rapportagetaal. International Business Communication Standards (IBCS) is de enige internationale standaard voor het effectief communiceren en inrichten van dashboards, rapportages en presentaties. Met maar liefst 97 standaarden helpen ze je op weg. Maar wat is IBCS precies? En waar begin je?

23

01. CONCEPTUEEL HOE BRENG JE DE BOODSCHAP OVER?

PAUL’S FAVORIETE STANDAARDEN: SA 3.2 – Begin met je boodschap Voor de lezers of het publiek is het moeilijker om de verhaallijn te volgen als de boodschap pas aan het einde komt.

SA 3.1 – Ontdek, leg uit en adviseer Zorg voor een goede opbouw, de kern van de boodschap zit vaak in de uitleg van de detectie.

SAY Vertel je boodschap met een duidelijke verhaallijn.

STRUCTURE Geef structuur aan je content zodat je publiek de boodschap beter begrijpt.

02. PERCEPTUEEL HOE ZIET HET ER VISUEEL UIT?

MEEST GEBRUIKTE STANDAARDEN: EX 1.1 – Selecteer de juiste grafiek Gebruik de grafiekselectiematrix om het juiste grafiektype voor tijdreeksen en structuuranalyse te selecteren.

CO 3.1 – Voeg datapunten toe Interessante verbanden worden pas inzichtelijk als je genoeg datapunten gebruikt.

EXPRESS Kies de juiste visualisatie voor het soort informatie dat je wilt delen.

24

SIMPLIFY Voorkom ruis door eenduidige, herkenbare visualisaties.

CONDENSE Verhoog de informatiedichtheid door extra lagen aan dezelfde categorie-as toe te voegen.

CHECK Zorg voor visuele integriteit zodat iedereen binnen je organisatie in één oogopslag begrijpt wat je bedoelt.

03. SEMANTISCH HOE MAAK JE HET UNIFORM?

UNIFY HANDIGE STANDAARDEN: UN 1.1 – Gebruik overal dezelfde afkortingen

Pas semantische notatie toe om verwarring over definities of afkortingen te voorkomen.

Standaardiseer de gebruikte termen en afkortingen binnen je organisatie en zet ze in een woordenlijst.

UN 2.2 – Standaardiseer de titels en subtitels Gestandaardiseerde titels maken de inhoud duidelijk zonder waardeoordeel, zoals conclusies, interpretaties of voorstellen.

STARTEN MET IBCS? Ontdek hier hoe.

25

BI ALS PROFIT CENTER BIJ

CONTAINER CENTRALEN TEKST: DANIELLE GRUIJS

Container Centralen is Europees marktleider op het gebied van herbruikbare transportmaterialen voor bloemen en potplanten. Ook rondom haar Business Intelligence (BI) is de organisatie vooruitstrevend. Microsoft Dynamics wordt in het datawarehouse zo gemodelleerd, dat op robuuste wijze data uit verschillende nieuwe én oude systemen gecombineerd worden. Met inzichten uit deze data wil de BI-afdeling de organisatie en haar klanten gaan helpen om geld te besparen.

“We willen Business Intelligence (BI) en

bijvoorbeeld helpen om afval te verminde-

aanbod van alle partijen in het land weet,

het datawarehouse verder professionali-

ren,” zegt Erik. “Stel, we kunnen zorgen

kun je gaan nadenken over het optimale

seren,” vertelt Erik Burgers, BI-manager bij

voor 10 procent minder plantbederf door

depot-netwerk. Daarin kun je met algorit-

Container Centralen, over de aanleiding om

planten te herplaatsen naar andere filialen.

mes ook rekening houden met files en de

Microsoft Dynamics in het datawarehouse

Dat bespaart onze klanten veel geld.”

dagen in de week.”

te modelleren.

OPTIMAAL DEPOT-NETWERK

REALTIME INFORMATIE DELEN MET

GELD VERDIENEN MET DATA

Het logistieke concept wordt niet alleen

KLANTEN

De ambities van Container Centralen rond-

voor bloemen en planten gebruikt, maar

De organisatie wil naar realtime informa-

om BI gaan nog veel verder. Erik: “Uiteinde-

steeds vaker ook voor andere branches

tie. “We willen direct informatie met onze

lijk willen wij geld gaan verdienen met onze

zoals supermarkten en doe-het-zelf zaken.

klanten gaan delen,” zegt Erik. “Denk aan

data. In onze systemen zit veel transactie-

Erik ziet nog veel mogelijkheden om de

een bevestiging van de transacties en het

data, waar je met allerlei interessante

meer dan 23.000 klanten in 40 landen te hel-

meteen verwerken van opgehaalde materi-

technieken informatie van kunt maken. Mijn

pen: “We proberen vraag en aanbod steeds

alen in een containersaldo. Ons doel is om

doel is om op termijn van een cost center

beter te combineren en daar informatie aan

meer transactionele data naar onze klanten

naar een profit center te transformeren.”

onze klanten over te verschaffen. Op dit

te brengen en van BI een profit center te

moment geven we de klant bijvoorbeeld al

maken.”

De eerste stap daarvoor is het neerzetten

wekelijks een overzicht van zijn container-

van de backbone met robuuste systemen

saldo. Ook geeft inzicht in de data kansen

en interfaces. “De focus ligt nu op het

voor vendor inventory management. Een

verzamelen van data van zoveel mogelijk

bierproducent hoeft dan niet meer bij ons

partijen, zoals bedrijven op de bloemen-

te bestellen, wij voorspellen op basis van

veiling en retailers. Van de scanbare

het weer en algoritmes hoeveel van onze

transportmaterialen kunnen we bijhouden

materialen nodig zijn om aan de uitlevering

waar ze staan en hoe vaak ze roteren. Met

aan supermarkten te kunnen voldoen. Maar

deze informatie kunnen we onze klanten

het gaat nog veel verder: als je vraag en

27

VERDER LEZEN?

EEN NIEUWE GENERATIE ERP DE NEKSLAG VOOR EPM-OPLOSSINGEN? TEKST: WIM HEUVELMAN

De nieuwste generatie ERP-oplossingen (Enterprise Resource Planning) heeft het licht gezien.

Deze cloudbased alternatieven maken gebruik van in-memory database-technologie en bieden frontends op meerdere devices. Welke impact zullen deze nieuwe mogelijkheden hebben op de Enterprise Performance Management (EPM)-arena? Maakt deze generatie van ERP’s de EPM-oplossingen overbodig?

Enterprise Performance Management

analytische pad te herstellen, maar echte

geïntegreerd. Dit kunnen visualisaties zijn

(EPM) en Enterprise Resource Planning

integratie is iets anders.

zoals grafieken of meer geavanceerde

(ERP) zijn lang twee verschillende we-

Artificial Intelligence gedreven compo-

relden geweest. EPM ondersteunde de

IN-MEMORY ENGINE CREËERT NIEUWE

nenten. De eindgebruiker kan met dit soort

management- en complianceprocessen,

MOGELIJKHEDEN

interfaces in één consistente ervaring van

terwijl ERP zich richtte op het uitvoeren van

De nieuwe generatie ERP-systemen maakt

analytische processen naar operationele

de operationele processen. Bedrijven die

gebruik van in-memory databasetechnolo-

processen navigeren.

hun Performance Managementprocessen

gieën. Deze technieken maken complexe

probeerden in te passen in een klassieke

datastructuren overbodig. Ook bieden

DE NEKSLAG VOOR EPM-OPLOSSINGEN?

ERP-oplossing, kwamen er al snel achter

de prestaties van in-memory databases

De vraag is: zal deze nieuwe generatie

dat er veel functionaliteiten ontbraken om

analytische mogelijkheden direct in het

ERP’s de huidige EPM-oplossingen

de EPM-processen te ondersteunen. Aan

ERP-landschap. Zonder de noodzaak van

verdringen? De eerste tekenen zijn meer

de andere kant werden EPM-gebruikers

replicatie en pre-aggregatie van data kan

dan veelbelovend voor deze ERP’s. Hun

geconfronteerd met gebroken analytische

data met de gewenste responstijden voor

krachtige in-memory-engines en flexibele

paden doordat er aanvullende details

analytische doeleinden worden gepresen-

interfaces zijn sterke kernfunctionaliteiten.

misten. Deze details waren vaak alleen

teerd. Dit integratieniveau lost de gebroken

Maar het is nog te vroeg om te zeggen of

opgeslagen in het ERP-systeem.

analytische paden voorgoed op en elimi-

de EPM-oplossingen serieuze concurrentie

neert de replicatie van data en masterdata

zullen krijgen. De focus van de ERP-

tussen systemen.

leveranciers ligt primair op de verschuiving

DE WERELDEN VERBINDEN

van klassieke naar in-memory en cloud-

In een klassieke opstelling zijn de ERP- en de EPM-oplossingen losjes verbonden.

COMPONENTBASED INTERFACES

based ERP’s. Ook willen zij hun investeer-

Doorgaans is een interface, soms via een

Daarnaast maakt deze generatie ERP’s ook

ders bewijzen dat ze kunnen overstappen

datawarehouse, opgezet om de cijfers

gebruik van nieuwe userinterface-

naar bedrijfsmodellen die gebaseerd zijn op

van het ERP- naar het EPM-systeem te

technologieën. Deze interfaces zijn

abonnementen. In deze transitie lijkt EPM

brengen. EPM-leveranciers hebben veel

doorgaans op componenten gebaseerd en

nog niet de hoogste prioriteit te hebben.

moeite gedaan om deze verbinding tussen

kunnen op een breed scala aan apparaten

de EPM- en ERP-wereld zo transparant

zoals tablets, smartphones en computers

Meer weten? Mail Wim via

mogelijk te maken. Functionaliteiten met

worden gebruikt. Door dit type interface in

wim.heuvelman@2-cnnct.nl

een speciale opslag van gedetailleerde

te zetten, kunnen analytische componenten

transacties zijn een stap om het gebroken

rechtstreeks in de ERP-interface worden

29

FACTBASED SALESPLANNING BIJ

LUCAS BOLS TEKST: DANIELLE GRUIJS

Met 444 jaar is Lucas Bols één van de oudste bedrijven van Nederland. Toch is het drankenbedrijf opvallend innovatief, zowel in de ontwikkeling van nieuwe producten als in haar besturing. Externe én interne data komen in Oracle Planning & Budgeting Cloud (PBC) samen.

31

“EEN BELANGRIJK DEEL VAN DE DATA VOOR DE FORECAST KOMT VAN EXTERNE PARTIJEN”

Voorspelbaarheid is essentieel, vertelt Eric de Vries, Finance

De beursgang is één van de aanleidingen om van Oracle Essbase

Director Brands & Markets bij Lucas Bols: “We werken in 110

over te stappen op Oracle PBC. Eric: “We wilden meer inzicht

landen met meer dan 20 merken, met alle dynamiek die daarbij

kunnen geven in de herkomst van de groei.” Daarnaast worden

hoort. Om hier snel op in te kunnen spelen, heb je een goede

ook Oracle Financial Consolidation & Close (FCC) en Cloud ERP

forecast nodig. Des te gedetailleerder je kunt plannen, des te

geïmplementeerd.

voorspelbaarder je wordt.”

VOLLEDIG GEAUTOMATISEERDE FORECAST ONDERSTEUNEN GROEISTRATEGIE

Eric is continu bezig om het planningsproces stap voor stap nog

Lucas Bols wil haar wereldwijde merken, zoals Bols en Galliano,

verder te optimaliseren. “Naast trends op volumes wil ik ook een

verder versterken en laten groeien. De gedetailleerde sales-

trendplanning rondom prijzen: welke smaken doen het goed, en

planning ondersteunt deze strategie. “Je moet inzichtelijk kunnen

wat zijn de consequenties voor onze marges. Ook wil ik meer

maken waar je denkt dat de groei vandaan gaat komen, en hoe je

externe bronnen toevoegen, bijvoorbeeld rondom consumenten-

dit gaat bewerkstelligen,” vertelt Eric.

gedrag. Mijn uiteindelijke doel is een volledig geautomatiseerde forecast, waar de trendmatigheden al in staan.”

De effecten van trends en ontwikkelingen worden in Oracle PBC meteen doorgerekend. “We willen snel kunnen zien wat de consequenties zijn, bijvoorbeeld als ergens de accijnzen verhoogd worden of als de Argentijnse peso devalueert. Ook de impact van ontwikkelingen zoals de Brexit willen we goed kunnen inschatten,” vertelt Eric.

EXTERNE DATA COMBINEREN MET EIGEN FORECAST Een belangrijk deel van de data voor de forecast komt van externe partijen. Dit past bij het organisatiemodel van Lucas Bols: “De productie is uitbesteed en per markt is er een distribiteur,” legt Eric uit. “De forecast van de 100 externe distributeurs vergelijken we met de forecast van ons commerciële team. Daarna vertalen we de uitkomsten naar een planning voor de externe productie-partij.”

VAN PRIVATE EQUITY-EIGENAAR NAAR BEURSGANG Sinds 2015 is Lucas Bols beursgenoteerd. De periode daarvoor heeft de organisatie diverse eigenaren gehad, zoals Remy Cointreau en een Private Equity-partij.

32

VERDER LEZEN?

Oracle feliciteert Finext Met het winnen van de ‘’Oracle Partner of the year EPM Cloud‘’ award

NON-FINANCIAL REPORTING ONDER DE LOEP

TEKST: WESLEY SCHULTE

Of je het nu non-financial reporting, sustainability reporting, ESG of Integrated Reporting noemt, met een brede blik naar je organisatie kijken is voor veel bedrijven gemeengoed geworden.

Wat zijn hierin de trends qua wetgeving, reportingstandaarden en benchmarks? En wat zien we daarvan in de praktijk bij bedrijven zoals Signify en ABN AMRO? Een eerste belangrijke trend is de integratie

doelen zitten. Daarnaast wordt niet alleen

staan deze elementen in onze purpose en

van de non-financial doelen in de strategie.

de toename van positieve, maar ook de

zijn ze belangrijk in alles wat we als bedrijf

Niet-financiële informatie geeft inzicht in

vermindering van negatieve impact in kaart

doen. We hebben dan ook geen aparte

hoe je waarde creëert en waar je moet

gebracht.

sustainability strategie, maar een aantal

bijsturen om je strategische doelstellingen

sustainability programma’s afgeleid van de

te halen. Neem bijvoorbeeld de Sustainable

Ook Signify vindt de link tussen duurzaam-

algemene strategie, zoals Carbon Neutral

Development Goals (SDG’s). De 17 duur-

heidsdoelstellingen en haar strategie

en Zero Waste to Landfill. Ook al onze

zame ontwikkelingsdoelen voor 2030 van de

cruciaal. “We hebben gekeken naar wat

andere non-financial indicatoren dragen bij

Verenigde Naties – in 2015 opgesteld - zijn

de wereld nodig heeft en naar waar wij als

aan onze strategie en de waarde die wij als

natuurlijk niet nieuw. Maar we zien nu dat

bedrijf goed in zijn. We focussen ons op de

bedrijf toevoegen.”

organisaties een slag dieper gaan, met

gebieden waar wij als verlichtingsbedrijf

specifieke doelen voor de organisatie en

de meeste impact hebben, dan kun je het

OPKOMST VAN KPI’S EN BENCHMARKS

hoe deze zich verhouden tot de strategie.

verschil maken,” vertelt Maurice

PER SECTOR

Er wordt serieus gekeken naar de onder-

Loosschilder, Head of Sustainability

In tegenstelling tot de financiële wereld is

liggende drivers van de organisatie en

Strategy & Reporting bij Signify. “Uit deze

er voor de niet-financiële gegevens (nog)

naar de 169 subdoelen die achter de 17

elementen is onze strategie ontstaan. Ook

niet één rapportagestandaard. Veel organi-

35

“DE VERWACHTING IS DAT DE VRAAG NAAR ONDERBOUWDE KPI’S EN RAPPORTEN ALLEEN NOG MAAR TOE ZAL NEMEN”

saties gebruiken een mix van verschillende

WETGEVING WORDT STRENGER

CONNECTED DATAFLOWS

standaarden en raamwerken, zoals Global

Een derde trend is het steeds strenger

De vierde trend draait om het efficiënt

Reporting Initiative (GRI), Task force on

worden van de wet- en regelgeving.

verkrijgen van de juiste data voor de eerste

Climate-related Financial Disclosures

Tegen de achtergrond van internatio-

drie trends. In de praktijk worstelen veel

(TCFD), International Integrated Reporting

naal gemaakte afspraken en rechterlijke

organisaties hiermee. De hoeveelheid data

Council (IIRC) en – recenter – Sustainability

uitspraken neemt de maatschappelijke druk

die de organisatie moet verzamelen neemt

Accounting Standards Board (SASB). Deze

toe om aan non-financial reporting meer

enorm toe, efficiëntie en automatisering

laatste is voor Europa een nieuwe speler,

sturing te geven. De verwachting is dan

zijn cruciaal om waarde en inzicht te kun-

maar in de VS wordt SASB al veel gebruikt.

ook dat de wet- en regelgeving alleen nog

nen toevoegen zonder te bezwijken onder

Het grote verschil met GRI? Bij SASB zijn er

maar strenger gaat worden. Zo wordt ook

de rapportagelast.

per sector kpi’s gedefinieerd waarover je

de EU-richtlijn voor non-financial reporting,

moet rapporteren én deze kpi’s zijn speci-

geïntroduceerd in 2014, regelmatig geüp-

Er is zoveel data beschikbaar; binnen de

fiek gericht op investeerders.

datet. Nieuw is de EU Taxonomie. Hierin

organisatie, maar zeker ook daarbuiten.

worden de definities eenduidig vastgesteld,

Veel informatie zit bij je leveranciers, die

Naast deze standaarden en raamwer-

bijvoorbeeld wat er verstaan wordt onder

moeten dus aangehaakt worden. Door alle

ken participeren ondernemingen in veel

‘groen beleggen’.

dataflows samen te brengen en systemen

verschillende externe benchmarks op

aan elkaar te koppelen, krijg je snel en

sustainability of ESG-gebied. Het is onmo-

Dat gaat onderling vergelijken makkelijker

gelijk om aan al deze benchmarks actief

maken, zo hoopt Tjeerd Krumpelman,

mee te doen; daarom maken organisaties

Global Head of Advisory, Reporting &

DE VOLGENDE STAP

keuzes. Op basis van het belang van en

Engagement bij ABN AMRO: “Het is fijn

Non-financial reporting is duidelijk volop in

gebruik door stakeholders, maar ook op

om metrics te hebben die vergelijkbaar zijn

ontwikkeling. En de verwachting is dat de

basis van de mate van transparantie over

met andere banken, bijvoorbeeld rondom

vraag naar onderbouwde kpi’s en rappor-

methodologie en additioneel werk dat erbij

duurzaam financieren. Daarvoor is het wel

ten alleen nog maar toe zal nemen. Waar je

komt kijken.

belangrijk dat iedereen dezelfde definitie

ook staat op dit moment, het is goed om de

eenvoudig inzichten in je kpi’s.

hanteert. Ik hoop dat de EU-taxonomie

volgende stap te zetten. Zo blijf je de con-

Een initiatief dat meer tractie krijgt, is de

hieraan gaat bijdragen.” Naast duidelijke

currentie voor en verzilver je de inzichten

World Benchmarking Alliance. Deze WBA

definities speelt ook de context een rol.

die non-financial reporting biedt.

meet de voortgang van bedrijven op de

“Soms is er een verschil in overtuiging. Wij

eerdergenoemde SDG’s. Het doel hiervan

vinden bijvoorbeeld dat een ‘best in class’-

is om een rating per sector te introduceren,

approach bij beleggen meer verschil maakt

met een open en transparante methodolo-

dan een uitsluitingsbeleid. Als een andere

gie en welke data hiervoor gebruikt is.

bank wel een uitsluitingsbeleid hanteert, is het lastig om de duurzame beleggingen van verschillende banken te vergelijken.”

36

VERDER LEZEN?

VAN DE FOLDER NAAR DE PRAKTIJK TEKST: MARC ROEST

Al jaren lezen we beloftes van softwareleveranciers over een

Een andere interessante ontwikkeling is dat de aangeboden

geïntegreerd platform, waarin alle EPM-gerelateerde zaken zoals

cloudoplossingen nu ook daadwerkelijk cloudoplossingen zijn.

consolidatie, planning & budgetting, rapportage en data-integratie

Dus in plaats van een gehuurde server in het datacenter van de

moeiteloos samenwerken. Wanneer wij wat dieper keken, bleek

leverancier krijg je een dynamisch schaalbare omgeving, waar de

dit slechts een commercieel verhaal. Vaak bestond het ‘platform’

calculatieperformance tijdens je budgetproces gewoon even

uit diverse aangekochte tools, die via een single point of entry toe-

‘opgeschroefd’ kan worden. Ook krijg je Updates as a Service,

gankelijk waren. En soms dat nog niet eens. Ook qua dataopslag,

waarbij binnen enkele uren je hele omgeving op de laatste versie

calculatiemethoden en metadata-inrichting hadden de onderlig-

draait. Hierdoor krijg je toegang tot de nieuwste features en de

gende producten weinig gemeen.

laatste veiligheidsupdates, iets waar je via je servicefee ook al jaren voor betaalde.

Nu zien we dat deze belofte bij een aantal leveranciers ingelost wordt. Bestaande leveranciers komen met nieuwe versies. En

Richting de toekomst zien we dat leveranciers steeds meer aan

nieuwe toetreders - met over het algemeen een EPM-verleden bij

de slag gaan met zaken als Machine Learning en Predictive

bekende leveranciers - bieden nu daadwerkelijk een geïntegreerd

Analytics. Deze populaire termen hoor je al veelvuldig in BI-land,

platform aan waarin zaken op eenduidige wijze ingericht zijn. Deze

maar als je daar doorvraagt is de kwaliteit van de input-data altijd

oplossingen bieden bijvoorbeeld één centrale plaats voor het

een probleem. Precies op dat punt kan EPM het verschil maken:

inrichten en bijhouden van de metadata en één taal om calculaties

gestructureerde workflows voor het aanleveren van data, diverse

in te schrijven. Ook is er één database waar alle gegevens in opge-

validaties op kwaliteit, blocking controls en het ‘aftekenen’ van de

slagen worden en één rapportageschil die alle gegevens makkelijk

data borgen de datakwaliteit. Als je deze data als input gebruikt

naast elkaar kan rapporteren. Voor de gebruikers zijn al deze

voor een Predictive Analytics model, zal hier hoogwaardige en

functionaliteiten vanuit één interface toegankelijk. De commerciële

bruikbare informatie uitkomen. Een interessante ontwikkeling om te

belofte van een paar jaar geleden wordt steeds meer realiteit.

blijven volgen.

Dat betekent geen ingewikkelde en tijdrovende interfaces meer om

Meer weten? Mail Marc via marc.roest@finext.nl

de actual data te integreren in de forecast. En vanuit één front-end toegang tot je budget, actual data en bijvoorbeeld productieplanning. Het betekent echter ook een andere manier van denken.

Nu het samenbrengen van de stuurinformatie van verschillende disciplines eenvoudiger gemaakt wordt, vraagt dat om echte samenwerking binnen de organisatie.

37

“SNELLER INZICHT IN KPI’S PER WINKEL”

RESULTATEN PER WINKEL BIJ

HUNKEMÖLLER TEKST: DANIELLE GRUIJS

Hunkemöller groeit snel; er zijn inmiddels ruim 900 winkels en er komen elk jaar meer winkels en meer landen bij. Deze ambitieuze groei vraagt om sneller inzicht in de kpi’s per winkel.

“We willen de managementinformatie meer

Snelheid en betrouwbaarheid zijn de

PLATFORMGEDACHTE

automatiseren, stabieler maken en sneller

belangrijkste doelen. “Voorheen hadden

De internationale retailorganisatie kiest

inzicht hebben in onze (pre)-financials,”

we veel handmatig werk, wat tijdrovend

voor OneStream. “Deze oplossing is

vertelt Hanno van Vuren, Financial

was. Daarnaast loop je bedrijfsrisico’s als

een platformapplicatie in plaats van een

Controller bij Hunkemöller. Ook de over-

een systeem niet meer ondersteund wordt;

modulaire applicatie. Als we in de toekomst

name door een Private Equity-partij speelt

we willen de bedrijfsinformatie snel en

aanvullende rapportageprocessen zoals

mee. Hanno: “Dat vraagt om meer rappor-

accuraat boven water kunnen halen.”

strategische planning willen toevoegen,

tages en meer doorsnedes.”

39

dan valt dat onder dezelfde licentie.

“VOOR ELK VAN DE RUIM 900 WINKELS IS ER EEN WINST- & VERLIESREKENING”

Ook zijn de cijfers dan afkomstig uit één

Zoveel details is een bewuste keuze.

versneld. Wat in het systeem gaat, sluit

bron, waardoor we de data niet opnieuw

Hanno: “Met de winkels willen we zo veel

automatisch op elkaar aan en heeft

hoeven op te bouwen,” vertelt Hanno.

mogelijk benchmarken; hoe doet deze win-

dezelfde bron. Het mechanisme om te

kel het ten opzichte van een gemiddelde

sturen wordt hierdoor makkelijker; de

Ook het onderhoud speelt een rol in de

winkel in dezelfde range? We onderschei-

rapportages zijn direct beschikbaar en je

keuze. Hanno: “Het platform is gestoeld

den diverse verkoopkanalen, waarvan we

hoeft niets meer handmatig op tellen. Met

op moderne technologie en er verschijnen

verschillende doorsnedes willen kunnen

één druk op de knop staat je management-

regelmatig updates. Het onderhoud is

zien.”

rapportage klaar, in welke dimensie je het

eenvoudig. Dat is in de praktijk ook al

maar hebben wil.”

gebleken; een update wordt gepland en

KRITISCH OP HOEVEELHEID DATA

is binnen twee uur geregeld. Daarnaast

De keuze voor veel detail betekent wel wat

Ook de gebruikers op de afdeling

voeren we het overgrote deel van het

voor de inrichting van de oplossing. Tijdens

finance zijn positief. Hanno: “Het geeft een

onderhoud zelf uit.”

de implementatie is dit dan ook steeds

verschuiving op de afdeling van het maken

kritisch afgewogen. Zo is er op winkel-

van rapporten naar het analyseren van de

DE DYNAMIEK VAN RETAIL

niveau inzicht in de marge en omzet per

rapporten. Dat is uitdagender werk.”

De retail is een branche met een eigen

productcategorie.

dynamiek, zo ook bij Hunkemöller.

“Typische retailtermen zoals ‘like for like’

De organisatie wil ook in de toekomst

en ‘in-growth’, maar ook verschillende

kritisch blijven op de hoeveelheid data.

saleskanalen zoals shop-in-shop, franchise

“Naast de ruim 900 bestaande winkels

en e-commerce willen we goed in allerlei

openen we per jaar nog eens 80 win-

dimensies vangen.”

kels,” vertelt Hanno. “We moeten goed nadenken op welk detail we de zaken in

De nieuwe rapportages zijn dan ook heel

willen richten. Neem personeelskosten en

gedetailleerd, met name de storebased

huurkosten, is daar zoveel detail wel nodig?

rapportages. Zo is er voor elk van de ruim

Nu hebben we dit deels opgelost door met

900 winkels een winst- & verliesrekening.

knooppunten te werken, waarin diverse

Daarnaast kunnen alle winkels ‘like for

kostensoorten worden samengeteld tot

like’ vergeleken worden, rekening houdend

hoofdkostensoorten.”

met de volwassenheid van winkels, en op winkeltype. Hiervoor wordt elke grootboek-

UITDAGENDER WERK

rekening doorvertaald naar het platform.

Hanno is enthousiast over de nieuwe processen. “Het afsluitproces is aanzienlijk

40

VERDER LEZEN

“MAAK MET AI JE ORGANISATIE ROBUUST”

DE TECHNIEK VAN AI IS ER KLAAR VOOR TEKST: DANIELLE GRUIJS

Artificial Intelligence (AI) is hét gespreksonderwerp van dit moment. Maar hoe vergevorderd zijn de toepassingen eigenlijk?

Wat zien we in de praktijk en wat zegt de wetenschap daarover?

Jonathan Aardema gaat in gesprek met prof. dr. Eric Postma, hoogleraar Cognitieve Science en Artificial Intelligence aan de Universiteit van Tilburg.

43 ­

Binnen bedrijven kom ik veel mensen tegen die niet helemaal

niet vermoeid na het beoordelen van te veel scans achter-

weten wat er onder Artificial Intelligence (AI) valt. Hoe kijk jij

elkaar. Dat is ook narrow AI; je traint het systeem alleen op het

daar vanuit de wetenschap tegenaan?

herkennen van vlekjes, meer hoeft het niet te weten. Wat er daarna

Heel nuchter. Artificial Intelligence is nu een modewoord, maar het

mee gebeurt, is aan de arts. Ik zie dit als een versterking van het

vakgebied bestaat al sinds de jaren 50. Nu horen we rondom AI

instrumentarium. De grote vraag is: hoe gaan we nu optimaal de

steeds de claim dat machines dingen sneller en beter kunnen dan

complementariteit van mens en machine benutten. Sommige

mensen, maar dat kunnen machines al vrij lang. Neem een zak-

dingen kunnen mensen nu eenmaal beter dan een computer.

rekenmachine, die kan veel sneller rekenen dan de meeste mensen.

Wij zijn bezig met het ontwikkelen van een model om ziekteverzuim in de zorg terug te dringen. We kijken daarbij naar de

Wat wel nieuw is, is spraak- en beeldherkenning. AI is heel goed in

variabelen die voorspellend zijn om ziekte te voorkomen. Een half

het herkennen van patronen, zonder daarbij de context te kennen.

procent minder verzuim levert bij duizenden werknemers al snel

Denk bijvoorbeeld aan het automatisch herkennen van huidkanker

veel op. Daarbij zien we wel dat naast de modellen ook human

uit afbeeldingen van de huid. AI presteert daar beter dan de mens,

judgement belangrijk blijft.

maar weet en begrijpt niets van de patiënt. ‘Narrow AI’ noemen we

Klopt. Dan krijg je Hybrid Intelligence, waarbij een human operator

dat. Dat is wel beperkter dan wat mensen kunnen, maar dat geeft

samenwerkt met een Deep Learning-systeem. De grootste

niet. Een zakrekenmachine is ook beperkter, maar doet wat het

beperking van AI-systemen is dat ze geen kennis hebben van de

moet doen, namelijk rekenen. Over de conclusie uit de berekenin-

wereld. Als mens doe je vanaf je babytijd kennis op en we weten

gen beslist de mens.

nog niet zo goed hoe we die brede kennis over moeten dragen aan systemen. Ik zie dan ook meer een toekomst voor me waarin je AI

In de praktijk zien we dat veel organisaties nu stappen rondom AI

ontwikkelt om de zwakheden van mensen te compenseren en an-

willen gaan zetten, bijvoorbeeld rondom beeldherkenning. Waar-

dersom. Het gaat om de combinatie van de kracht van het systeem

om is het nu zo in opkomst?

en de kracht van de expert.

De grote doorbraak is Deep Learning. Ook dat is al 30 jaar oud, maar blijkt goed te werken als je het opschaalt met meer data

Hoe voer je AI in binnen een organisatie? In de praktijk zien we

en meer computerkracht. Dan kun je bijvoorbeeld afbeeldingen

dat met een clean sheet beginnen ook binnen traditionele organi-

van een hond van een label voorzien en het systeem trainen om

saties kan werken. Wat zegt de wetenschap; moet je bestaande

hondenrassen te herkennen. Dat kan het systeem heel goed, net

dingen aanpassen of juist helemaal opnieuw beginnen?

zo goed als mensen, maar het maakt soms wel domme fouten die

Ik denk dat het logisch is dat veel bedrijven nog koudwatervrees

mensen nooit zouden maken.

hebben, omdat het nog geen bewezen proces is. Ik verwacht dat in alle bedrijfstakken AI steeds meer een rol gaat spelen. Ik ben geen

Een ander voorbeeld is het herkennen van borstkanker op scans.

organisatieadviseur, maar mijn advies zou zijn om klein te beginnen

Er is net een studie afgerond waaruit bleek dat AI dat beter kan dan

en daarna uit te bouwen. Voor bedrijven met een goedlopende

specialisten. Een systeem krijgt namelijk geen lunchdip en raakt

business is het verstandig om het bestaande businessmodel te

44

“MAAK NOOIT DE FOUT OM EEN MACHINE DE EXPERT TE LATEN OVERRULEN”

houden en daarnaast voorzichtig een nieuw model rondom AI op te

in het zoeken naar de toepassingen waar je met AI het verschil

bouwen. Het alternatief is een radicale omslag, waarvoor je ander

kunt maken. Daarbij gaat het niet alleen om de techniek en het

personeel nodig hebt. TNT bijvoorbeeld heeft bewust gekozen

identificeren van de taken, maar ook om de menselijke en

om een datadriven bedrijf te worden. Zij gebruiken nu predictive

organisatorische kant. Wij zijn nu bijvoorbeeld het herkennen van

modellen om te voorspellen op welk tijdstip iemand thuis is.

botbreuken op röntgenopnames aan het onderzoeken. Dit soort oplossingen kost tijd; het duurt zo’n 10 jaar voordat je het geïnte-

Met het ontstaan van dit soort ontwikkelingen ontstaan er ook

greerd hebt in de werkwijze van het ziekenhuis en met de zorg-

nieuwe risico’s. Welke uitdagingen zie jij?

verzekeraar. Maar dat het er komt, is onvermijdelijk.

De grootste uitdaging is hoe wij als maatschappij omgaan met de ontwikkelingen rondom data. Hoe zorgen we voor een juiste balans

De technieken kun je steeds meer toepassen op wat je al aan het

tussen innovatie en het bewaken van de privacy? Neem het

doen bent. Forecasting wordt nog slimmer, budgetteren ook. Waar

patiëntendossier. Daarmee kun je de zorg voor de patiënt verbete-

vind jij dat bedrijven AI de komende jaren op in moeten zetten?

ren, maar hoe bescherm je de data?

De innovaties zitten in de interacties met mensen en in nieuwe toepassingen. Binnen finance kun je AI bijvoorbeeld inzetten voor

Een andere uitdaging is hoe we om moeten gaan met de kracht van

anomaly detection; wat zijn de afwijkende teksten en getallen?

de systemen en de kracht van de experts. Een expert is niet voor

Als je duizend rapporten moet beoordelen, hoef je met anomaly

niets een expert; maak nooit de fout om een machine de expert te

detection alleen nog maar de afwijkingen te bekijken.

laten overrulen. Een probleem kan bijvoorbeeld zijn dat het systeem consequent iets fout doet. Hoe repareer je dat en hoe ga je daar in

Ook kun je krachtige voorspellingen in gaan zetten op basis van

je proces mee om? Als je vertrouwen in het systeem wil krijgen, wil

externe factoren, zoals door laten rekenen op welke externe risi-

je ook kunnen zien waar het fouten maakt. Fouten maken is name-

co’s je nog niet voorbereid bent. Dan zet je Artificial Intelligence in

lijk niet zo erg, mensen maken ook fouten, als je maar weet waar.

om je bedrijf robuust te maken. De bedrijven die het meest succesvol worden, zijn die bedrijven die heel goed zijn in het verzamelen

Uiteindelijk is de grootste bedreiging de mens. Iedereen kan Deep

van data.

Learning toepassen, maar niet iedereen heeft de kennis van de basisprincipes van statistiek en analyses die nodig is om het goed te doen.

De ontwikkelingen van wetenschap naar praktijk is in volle gang. Waar staat Artificial Intelligence nu, verwacht jij nog grote innovaties?

De techniek is er al en bereikt het punt van verzadiging. Er komen nog wel kleine verbeteringen, waardoor de systemen robuuster worden en minder data nodig hebben. De echte innovatie zit vaak

45

VERDER LEZEN

INNOVATIEVE BI-ROADMAP NAAR AZURE BIJ

GASUNIE TEKST: DANIELLE GRUIJS

Als de BI-afdeling van Gasunie verbeterslagen wil maken, richt zij zich op twee sporen: de werkwijze binnen het team aanpassen en een innovatieve roadmap voor een compleet nieuwe Business Intelligence-architectuur ontwikkelen. Hiervoor wordt de nieuwste technologie benut, gebaseerd op Microsoft Azure Cloud.

De verbeterslagen rondom Business

productmanagers bepalen voor hun eigen

te sturen op de toekomst. Neem fraude-

Intelligence (BI) waren hoognodig, zo

aandachtsgebied de prioritering. Dat be-

preventie. Door de analyse van de data

vertelt Arthur de Boer van Gasunie:

tekent dat wij niet meer met 17 man om de

door te trekken naar realtime, kunnen we

“We beheerden 17 BI-applicaties voor 17

tafel hoeven voor de prioriteiten.”

beoordelen of bestellingen daadwerkelijk

verschillende interne klanten. Deze appli-

valide zijn. Zelf ben ik gecharmeerd van

caties hadden verschillende jaarringen qua

Ook wordt de scheiding tussen beheer- en

de wens vanuit operations om meer naar

technologie en ontwikkelaars, waardoor er

projectteam opgeheven. Esther: “Als je ver-

predictive BI toe te gaan; bijvoorbeeld door

één grote lappendeken was ontstaan.”

antwoordelijk bent voor het beheer na de

met predictive maintenance scenario’s te

projectsituatie, ga je anders ontwikkelen.

voorspellen waar onderhoud nodig is.”

Voor het realiseren van de transitie

We werken nu meer vanuit een DevOps-

rondom BI worden twee sporen ingezet.

gedachte.”

“We hebben ervoor gekozen om eerst de

NOOIT ALLEEN DE TECHNOLOGIE AANPAKKEN

organisatorische aspecten aan te pakken.

BETROUWBARE DATA VOOR

Gasunie is enthousiast over de gekozen

De volgende stap was het maken van een

MARKTPARTIJEN EN TOEZICHTHOUDERS

route. “Een volgende keer zou ik opnieuw

plan om de technische complexiteit te

Na de organisatorische aanpassingen is

eerst starten met de organisatorische

reduceren. Het is een omvangrijke transitie,

het tijd om de technische biodiversiteit aan

aspecten en dan pas de technologie.

dus we wilden goed nadenken over het hoe

te pakken. De keuze voor een innovatieve

Technologie alleen is nooit de oplossing,”

en wanneer,” zegt Roger Aretz, BI-manager

technologie als Microsoft Azure onder-

zegt Arthur.

bij Gasunie.

steunt de strategie van Gasunie. “Betrouwbare data voor marktpartijen en toezicht-

ANDERE MANIER VAN WERKEN BINNEN

houders is cruciaal voor onze license to

HET BI-TEAM

operate, dus daar mag geen hapering in

In de eerste fase wordt een andere manier

komen,” vertelt Roger.

van werken geïntroduceerd. “Met onze klanten zijn we van 17 naar 5 product-

Daarnaast ziet Roger nog een strategi-

managers gegaan,” vertelt Esther

sche toepassing voor BI. “BI is niet alleen

Mathijssen, teamlead bij Gasunie. “Deze 5

defensief in te zetten, maar ook bedoeld om

47 ­

VERDER LEZEN

GEEN SLAPELOZE NACHTEN BIJ

AUPING TEKST: DANIELLE GRUIJS

Beddenproducent Auping bestaat al meer dan 130 jaar en slaat een opvallend innovatieve koers in. Door naast design en hoge kwaliteit ook vol in te zetten op duurzaamheid en het leasen van bedden, schudt Auping de branche wakker. Om deze strategie te ondersteunen, stapt het bedrijf over op Board voor haar planningsprocessen.

49 ­

“WE WILLEN VERSNELLEN ALS BEDRIJF EN MOETEN DAAROM CONTINU ONZE PLANNEN BIJ KUNNEN STELLEN” Auping produceert al haar bedden zelf in

“Van onze business gaat 60% naar een

je vanuit finance heel nauwkeurig volgen.

een fabriek in Nederland. Dat heeft impact

ander verdienmodel: het verkopen en of

Daar heb je goede systemen voor nodig,”

op de wensen voor de besturing. “Vanuit

leasen van circulaire matrassen. Dat vraagt

vindt Paul.

Auping zijn we zowel een retailer als een

eerst om behoorlijke investeringen, maar

fabriek. Als retailer ben je vaak flexibel,

op termijn verwachten we dit uiteraard

VERSNELLEN ALS BEDRIJF

maar wij moeten ook rekening houden met

terug te verdienen. Onze duurzame missie

Het nieuwe platform gaat de rol van

de fabriek,” vertelt Paul Platenkamp van

is ingestoken vanuit een ideële overtui-

finance veranderen, zo verwacht Paul.

Koninklijke Auping.

ging, maar natuurlijk willen we ook winst

“Voorheen kwamen we na Q1 aan iedereen

maken.”

vragen waar ze staan en wat ze verwachten. Dan hou je mensen van hun werk af.

De ambitie is om vanuit het budgetmodel helemaal door te kunnen plannen naar de

Ook voor de hele beddenbranche gaat dit

Nu dit makkelijker wordt, kan iedereen

verkoop en de productie, inclusief het aan-

grote veranderingen opleveren. “Als je

zich focussen op het vak waar ze goed in

tal mensen dat nodig is in de fabriek. “Ons

naar de markt kijkt, zijn wij het aangewezen

zijn. Straks staan de categorymanagers en

doel is een goed besproken plan, waarbij

bedrijf om dit te doen. We zijn de opinion

marketingmensen zelf aan het stuur.”

iedereen weet wat de afwegingen zijn. We

leader,” stelt Paul. Zo heeft Auping recent

willen betere informatie, en dat met minder

een prijs gewonnen voor het eerste com-

Ook binnen de rest van de organisatie

inspanning.”

pleet circulaire matras ter wereld. Daarbij

verwacht Paul positieve veranderingen:

is Auping kritisch, zo vertelt Paul: “Het

“Auping wil versnellen als bedrijf en moet

STRATEGIE GEBASEERD OP

moet er luxe uit blijven zien en uiteraard

daarom in staat zijn om op continue basis

DUURZAAMHEID

lekker liggen.”

de plannen bij te stellen. En daar hebben

Deze ambitie past in de groeistrategie van

we deze technologie gewoon voor nodig.”

Auping, waarbij de beddenproducent vol

CIRCULAIRE BUSINESS CASES

inzet op duurzaamheid. “Matrassen zijn erg

DOORREKENEN

vervuilend voor het milieu. Daarom hebben

Deze strategie vraagt wel wat van finance.

we nu een volledig circulair matras ont-

“Als controller zijn dit lastige business

wikkeld,” vertelt Paul. Ook kijkt het bedrijf

cases om door te rekenen. Op een

kritisch naar milieubelastende materialen.

bestaande matras verdien je meer. Bij een

“We zijn bijvoorbeeld gestopt met hoog-

circulaire matras krijg je pas na vier tot vijf

glans op de bedden. Een lastige beslissing

jaar de grondstoffen gratis terug. Op dat

als je kijkt vanuit winstoogmerk, maar we

moment ga je er weer meer op verdienen,”

vinden het te belastend voor het milieu.”

legt Paul uit.

De overstap naar circulaire matrassen

Het nieuwe planningsproces in Board gaat

is een forse verandering voor het bedrijf.

daarbij helpen. “Deze ontwikkelingen moet

50

VERDER LEZEN?

DE BOEKENTIPS VAN ONZE DATACONSULTANT JONATHAN

Meer weten? Mail Jonathan via jonathan.aardema@rockfeather.nl

JIM STOLZE

THOMAS H. DAVENPORT / JINHO KIM

ROLF HICHERT / JÜRGEN FAISST

ALGORITMISERING, WEN ER MAAR AAN!

KEEPING UP WITH THE QUANTS

SOLID, OUTLINED, HATCHED

Algoritmes gebruiken we continu. In het

De ondertitel van dit boek is ‘your guide to

De ontvangers van rapporten vinden

dagelijks leven en op het werk. Maar hoe

understanding analytics’, en dat is precies

de informatie die ze zoeken niet. En de

zitten ze eigenlijk in elkaar? En waar moet

waar dit boek goed in is. Het geeft een

makers van diezelfde rapporten klagen

je op letten? Hoe beter je dat begrijpt, hoe

duidelijke uitleg die voor iedereen toegan-

dat niemand hun rapporten leest. Klinkt

beter je ze in kunt zetten.

kelijk is, zonder dat je een data-achter-

herkenbaar? Volgens de auteurs komt dit

grond nodig hebt. Hoe zorg je ervoor dat je

in bijna elke organisatie voor. En is er een

Ondernemer en schrijver Jim Stolze laat

als manager de dataresultaten begrijpt, en

oplossing voor.

zien dat het bij kunstmatige intelligentie

deze toe kunt passen om je businessdoelen

niet zozeer gaat om het verzamelen van

te halen?

data, maar om het slim inzetten van die

Rolf Hichert en Jürgen Faisst zijn niet alleen de auteurs van dit boek, maar ook de

data. Daarbij schuwt hij de angsten die veel

Thomas Davenport slaat met dit boek de

bedenkers van IBCS, de International

mensen hebben rondom dit onderwerp niet.

brug tussen managers en datascientists.

Business Communication Standard. In

En dat is noodzakelijk om analytics te laten

‘Solid, outlined, hatched’ leggen zij de

Zo gaat hij dieper in op robotangst en op de

slagen binnen jouw organisatie. Tegelijker-

achtergrond van IBCS uit. Waarom is het

black box – en vooral hoe die te vermijden.

tijd laat hij aan de hand van praktijkverha-

zo belangrijk om één uniforme manier van

Een nuttig boek voor iedereen, want algorit-

len zien hoe bedrijven eigenlijk niet meer

communiceren binnen je organisatie te

mes zijn niet meer weg te denken. Hiermee

zonder data-analytics kunnen. Ontdek met

hebben? En hoe werkt dat in de praktijk?

krijg je meer inzicht in de achtergronden én

dit boek meer over de roadmap van

de mogelijkheden om met algoritmes geld

data-analytics en hoe je de inzichten in

Dit boek helpt je om effectiever te com-

te verdienen.

jouw data kunt vinden.

municeren in je rapporten, grafieken en PowerPoints.

51

7 HARDNEKKIGE MISVERSTANDEN OVER

DE CLOUD TEKST: BERT DOTINGA

De cloud is niet meer weg te denken uit het bedrijfsleven. Een aantal Performance Managementoplossingen is al volledig gebaseerd op de cloud, andere oplossingen bieden de keuze tussen on-premise en de cloud. Maar waar moet je nu op letten als je een SAAS-oplossing gebruikt? 7 hardnekkige misverstanden over cloudbased oplossingen.

1. DE CLOUD IS BIJ ELK PRODUCT

en Board kun je kiezen tussen on-premise

2. IK HEB GEEN BEHEER MEER NODIG

HETZELFDE

en de cloud. Dit geldt ook voor SAP Group

Technisch beheer verdwijnt, dat klopt.

Bij sommige leveranciers is de cloud een

Reporting. Bij deze oplossingen is de cloud

Maar dan hebben we het over het beheer

integraal onderdeel van hun product.

vooral een plek waar jouw applicatie staat.

van de server en het operating system.

Dan gaat het om een echte Software-as-a-

Het is goed om te weten welke variant je

Zodra het gaat om technisch applicatie-

Service-oplossing (SAAS). SAP Analytics

hebt, zodat je je IT-beheerprocessen daar

beheer wordt het al genuanceerder: aan de

Cloud en Oracle FCC en PBC zijn hier

op inricht.

achterkant van de applicatie kun je bij een

voorbeelden van. Bij Tagetik, OneStream

53

echte cloudoplossing niet meer sleutelen,

“OOK IN DE CLOUD HEB JE GEWOON TE MAKEN MET INCIDENTEN, ISSUES EN GEBRUIKERSVRAGEN” maar scripting is nog steeds nodig.

tig kan zijn. Bijvoorbeeld omdat er nieuwe

export van EPM-data naar een BI-

Bijvoorbeeld om de integratie met andere

functionaliteiten zijn toegevoegd, een bug

applicatie.

pakketten mogelijk te maken of om een

is opgelost of een work-around niet langer

slimme workflow in te richten. En functio-

nodig is. Dit moet je zelf achterhalen. Het

7. MIJN BACK-UP EN RECOVERY GAAN

neel beheer blijft bestaan. Ook in de cloud

is belangrijk om dit goed in te bedden in je

VANZELF GOED

heb je gewoon te maken met incidenten,

beheerproces, zodat je borgt dat hier regel-

Je zou inderdaad verwachten dat de

issues en gebruikersvragen.

matig naar gekeken wordt. Er is tenslotte

back-up en recovery uitstekend geregeld

beweging op een applicatie waar jouw

zijn. In de praktijk blijkt echter dat je kri-

financiële processen op draaien.

tisch naar de back-upmogelijkheden moet

3. IK BESLIS ZELF WEL WANNEER IK

blijven kijken. Verschillende leveranciers

UPGRADE Verschillende softwareleveranciers han-

5. IK KAN NIET MEER AFWIJKEN VAN DE

gaan hier anders mee om, en soms wisselt

teren verschillende releasemethodes.

STANDAARD

dit zelfs per applicatie. Zo is bij Oracle de

Oracle bijvoorbeeld update elke eerste

Zelfs in de cloud is maatwerk mogelijk.

cloudback-up van ERP een stuk beter dan

vrijdag van de maand de testomgeving voor

Belangrijk is wel dat je er een duidelijke

die van EPM.

EPM, waarna de update op de derde

business case voor hebt; is het maatwerk

vrijdag van de maand in productie gaat.

echt noodzakelijk? Beoordeel of je het ook

BEWEGEN OP EEN ANDER RITME

Zorg dat je niet voor verrassingen komt te

op een andere manier kunt oplossen. In

Elke applicatie is continu in verandering,

staan en doe bij elke release op tijd een

de praktijk zien we maatwerk bij cloud-

of het nu in de cloud is of daarbuiten. Het

regressietest. In zo’n regressietest komen

oplossingen vooral voorkomen rondom

grote verschil zit in het ritme waarin je

alle belangrijke componenten aan bod.

het slimmer inrichten van workflows en

aandacht geeft aan je applicatie. Voorheen

Mocht blijken dat er belemmeringen zijn

rondom integratie. Maar ook in bijvoor-

deed je periodiek een aantal grote aan-

voor jouw omgeving, dan kun je de update

beeld de consolidatieregels, formulieren

passingen, met een SAAS-oplossing ben je

soms uitstellen. Daar zit echter wel een

en procesflows kun je nog steeds veel

veel meer continu met het systeem bezig.

tijdslimiet aan, bij Oracle bijvoorbeeld

aanpassen naar je eigen behoeften.

Bovendien is het nu de softwareleverancier die het ritme bepaald. Met slimme proces-

maximaal 3 maanden. Bij SAP daarentegen ontvang je elk kwartaal een update en kun

6. DE CLOUDAPPLICATIE STAAT LOS VAN

sen kun je binnen dit ritme nog steeds je

je geen uitstel aanvragen.

MIJN IT-LANDSCHAP

eigen bewegingen kiezen.

Uiteindelijk moeten alle onderdelen van je 4. BIJ NIEUWE RELEASES HOEF IK VERDER

IT-landschap met elkaar blijven praten, bin-

Meer weten? Mail Bert via

NIETS TE DOEN

nen en buiten de cloud. Dat is nooit plug-

bert.dotinga@swapsupport.nl

In de praktijk zien we dat veel organisaties

and-play, maar moet specifiek gemaakt

geen aandacht besteden aan de kansen die

worden. Denk bijvoorbeeld aan de integra-

nieuwe releases bieden, terwijl dit wel nut-

tie tussen je ERP- en EPM-tools. En de

54

FINANCE WOONT OP DE BIERKADE TEKST: BENNO VAN INGEN

‘Vechten tegen de bierkaai’ is een oud-Hollands gezegde, dat zijn

Helemaal eens, de spreadsheet is niet volmaakt. Er zitten gren-

oorsprong vindt op de Bierkade in Amsterdam. Destijds was het

zen aan de omvang en complexiteit die het aan kan, je kan er

een vorm van volksvermaak dat de bewoners van verschillende

een enorme puinhoop van maken en het samenwerken aan één

wijken in de stad met elkaar op de vuist gingen. Wanneer je de

workbook is, ondanks alle goedbedoelde verbeteringen van de

pech had het op te moeten nemen tegen de mannen van de

laatste jaren, nog steeds een uitdaging. Maar dat betekent niet dat

Bierkade had je eigenlijk geen schijn van kans: stoere kerels die

de spreadsheet dan maar bij het grofvuil moet. Om plannings- of

de hele dag met zware biervaten in de weer waren. Ze waren ijzer-

rapportageprocessen succesvol te implementeren moet je juist op

sterk en topfit, eigenlijk bij voorbaat een verloren strijd.

zoek naar een slimme manier om die geniale ‘personal productivity tool’ te verbinden met de omgeving waar je het proces orkestreert,

Al zolang ik actief ben in het wereldje van Performance

de datakwaliteit bewaakt en de relevante informatie presenteert.

Managementsoftware, toch al gauw een jaar of 13, is het ‘uitban-

Oftewel: stop met vechten tegen de bierkaai, je woont er zelf!

nen van Excel’ een heilige graal: als we iedereen uit de spreadsheets krijgen, wordt alles beter! Ik zal het eerlijk toegeven: ik heb daar best een tijd aan meegedaan door software met die filosofie te implementeren. Heb daar zelfs veel plezier in gehad en een spoor van tevreden klanten achtergelaten. Maar de gebruikers uit de spreadsheet jagen? Dat is nooit gelukt…

En ik snap ook wel waarom. Ik ben mijn werkzame leven ooit als financial begonnen. Boekhoud- en rapportagesoftware, Word en PowerPoint, allemaal mooie en handige spullen, maar Excel was mijn echte vriend. Altijd stond er een blanco workbook klaar voor een oud-Hollands robbertje vechten met een verzameling data.

En zelfs als Performance Managementconsultant was Excel altijd daar: soms als invoerscherm, vaak als rapportgenerator voor een mooie consolidatie- of planningsoplossing, en eigenlijk altijd wachtend achter de ‘export to Excel’-knop om een snelle ad-hoc analyse te kunnen maken. Sterker nog: tot voor kort gebruikten wij als consultants nog ‘good old Excel’ als belangrijkste tool voor onze eigen project-, resource- en financiële planning!

55

Meer weten? Mail Benno via benno.van.ingen@finext.nl

“DATA VORMT DE BASIS VAN HET BEDRIJF”

WAAROM PLATFORMBEDRIJVEN ZOALS TAKEAWAY

DATADRIVEN ZIJN

TEKST: DANIELLE GRUIJS

Voor platformbedrijven zoals Takeaway, Booking.com en Uber vormt data de basis van hun bedrijf. De belangrijkste vraag is niet of ze datadriven moeten zijn, maar hoe ze hun datastromen zo efficiĂŤnt mogelijk kunnen organiseren. Deze bedrijven lopen qua factbased besluitvorming voorop, en zijn op zoek naar manieren om het gebruik van hun data te verfijnen. Tom Pereira van Takeaway, bekend van het merk Thuisbezorgd.nl, deelt zijn ervaringen.

57

“MILJOENEN KLANTEN, MET MILJOENEN DATAPUNTEN, VERTONEN VERGELIJKBARE TRENDS IN KLANTGEDRAG”

Voor platformbedrijven zoals Takeaway, Booking.com of Uber is

AMBITIEUZE GROEISTRATEGIE VRAAGT OM SCHAALBAARHEID

datadriven meer dan een ambitie: het is de hoeksteen van het

In een snelgroeiend bedrijf als Takeaway is het onderwerp schaal-

bedrijf. “Ons hele bedrijf is gebaseerd op data-overdracht.

baarheid nooit ver weg. Tom: “Omdat het bedrijf zo hard groeit,

Afgezien van de chauffeurs hebben we zeer beperkte fysieke

moeten we ook de controlfunctie laten groeien. Ik wilde die schaal-

businessactiviteiten,” legt Tom Pereira van Takeaway uit.

baarheid relatief vroeg beschikbaar hebben.” Tools zoals Anaplan zijn eenvoudig schaalbaar en helpen Takeaway bij haar groei.

Takeaway.com is de toonaangevende online marktplaats voor maaltijdbezorging in continentaal Europa en Israël en verbindt via

In het eerste kwartaal van 2019 heeft Takeaway.com 31,1 miljoen

haar platform consumenten en restaurants in 11 landen. In Neder-

bestellingen verwerkt. Dit is een stijging van 51% ten opzichte van

land is het bedrijf vooral bekend onder de naam Thuisbezorgd.nl.

het jaar ervoor. “De kracht van machines bij het forecasten en modelleren is ook hier van toepassing. Nadat we de logica hebben

TRENDS VOORSPELLEN

ingebouwd, kunnen we gemakkelijk opschalen naar meer landen

Nauwkeurig forecasten is cruciaal voor een platformorganisatie.

en meer bedrijfsonderdelen.”

“Het mooie van ons bedrijf is dat het zich gedraagt als een abonnementenbedrijf, omdat mensen zich op een voorspelbare manier

En naarmate het bedrijf groeit, wordt de nauwkeurigheid van de

gedragen. Ze bestellen één keer per maand een pizza of een maal-

voorspellingen nog belangrijker. “Vijf jaar geleden verwerkten

tijd elke keer als ze voetbal kijken met vrienden. Zodra je drie keer

we ongeveer 10 miljoen bestellingen, vorig jaar bijna 100 miljoen.

hebt besteld, zal je waarschijnlijk blijven bestellen. De variabelen

Hoelang nog voordat we het over één miljard hebben? Forecas-

zitten vooral in het aantrekken van nieuwe klanten, en in de tweede

ting wordt dan nog veel belangrijker - 1 procent van een miljard

en derde bestelling,” vervolgt Tom.

bestellingen heeft veel meer impact dan 1 procent van 10 miljoen,” zegt Tom.

Ook vakanties en het weertype hebben invloed op de bestellingen.

“We weten dat op een warme dag de bestellingen zullen dalen,

REPUTATIE CRUCIAAL VOOR IPO EN OVERNAME

terwijl bij regen het ordervolume omhooggaat. En met Kerstmis

Als onderdeel van haar ambitieuze groeistrategie heeft Takeaway

hebben we bijvoorbeeld het hele platform in Polen gesloten, omdat

onlangs de Duitse merken van concurrent Delivery Hero overgeno-

we weten dat dan niemand bestelt,” zegt Tom. “Miljoenen klanten,

men. Het bedrijf financierde de overname door € 680 miljoen op te

met miljoenen datapunten, vertonen vergelijkbare trends in klant-

halen via een versneld bookbuild-aanbod van nieuwe aandelen en

gedrag. Dit stelt ons in staat om zeer nauwkeurig te zijn in onze

converteerbare obligaties. “Het was een soepel proces vanwege

order-forecasting, die de basis vormt voor onze volledige winst- en

onze reputatie. De markt verwacht dat je hen vertelt wat je van

verliesrekening.” De juiste tooling is belangrijk om de gewenste

plan bent te doen, en dat je dit dan vervolgens ook doet. Dit klinkt

nauwkeurigheid te bereiken. Met de hulp van Finext hebben zowel

eenvoudig, maar veel bedrijven zijn niet in staat om dit consequent

Takeaway als Booking.com Anaplan geïmplementeerd voor hun

te doen. De markt vertrouwt ons trackrecord, daarom heeft deze

forecastingproces.

belangrijke acquisitie zo’n sterke ondersteuning vanuit investeerders.”

58

Kenmerkend voor een platformbedrijf is het feit dat het grootste deel van de balans bestaat uit immateriële activa. “Van onze € 1,6 miljard aan activa is ongeveer € 1,4 miljard immaterieel,” zegt Tom. “Dit is een andere manier waarop onze voorspellingen van kritisch belang zijn, aangezien de waarde van deze activa wordt ondersteund door sterke financiële modellen.”

ONTWIKKELINGEN IN PLATFORMINDUSTRIE Wereldwijde trends beïnvloeden de platformindustrie. “We zien in het algemeen een enorme verschuiving naar e-commerce en de toename van online betalen. Online betalingen zijn cruciaal voor ons bedrijfsmodel, omdat we bij de consument incasseren en het restaurant betalen. Ook worden mensen steeds armer aan tijd en rijker aan geld: ze willen minder tijd besteden aan koken als er goede alternatieven zijn.”

Deze trends trekken meer platformbedrijven aan, wat leidt tot een competitieve markt. “Ons lange termijn doel is om marktleider te zijn, omdat dat onze klanten, onze restaurants en onze chauffeurs ten goede komt. Het hebben van de meeste klanten trekt meer restaurants aan, wat weer meer klanten aantrekt,” zegt Tom. Een andere trend is het toevoegen van de bezorging aan het dienstenportfolio van online marktplaatsen. Tom: “Alle bedrijven in ons vakgebied subsidiëren de bezorgkosten om consumenten aan te trekken. We voeren onze bezorgactiviteiten uit tegen hogere kosten dan onze concurrenten, omdat we al onze chauffeurs in dienst hebben. Dat zijn er bijna 10.000. Ook zorgen wij voor de verzekeringen en de elektrische fietsen. We zijn ervan overtuigd dat deze aanpak de juiste is.”

PLATFORMMODEL VEREIST EFFICIËNTIE Takeaway wordt vaak gezien als de meest efficiënte operator.

“Ons bedrijfsmodel profiteert enorm van schaalvoordelen, maar alleen als de setup van je platform gestroomlijnd is,” zegt Tom. “We hebben een duidelijke strategie met één operationeel systeem aan de achterkant, wat betekent dat alle innovaties en productverbeteringen kunnen worden uitgerold naar alle markten.”

Dit geldt ook voor de financiële software. “Wereldwijd hebben we Anaplan voor FP&A, OneStream voor consolidatie en rapportage en één ERP-systeem. We proberen het simpel te houden, net als onze operationele systemen,” legt Tom uit. “Je hebt een goede solide basis en standaardprocedures nodig, zodat je kunt automatiseren en de focus voorwaarts kunt leggen.”

VERDER LEZEN Toch kan het bedrijf niet achteroverleunen. “Er is altijd iemand die op de deur klopt met een nieuw aanbod. We moeten waarde blijven toevoegen voor onze restaurants, consumenten en chauffeurs.

Uiteindelijk beslissen zij wie het beste platform is.”

59

DE OPTELSOM VOOR EEN

+ =

GOED PROJECT TEKST: TON JANSSEN & BART VAN DILLEWIJN

Bij een project weet je één ding zeker: er komen onverwachte dingen op het projectpad.

Veranderingen spelen continu een rol, zowel binnen de organisatie als in de buitenwereld. Hoe zorg je dan voor de meeste toegevoegde waarde? Ton Janssen en Bart van Dillewijn delen hun ervaringen uit de praktijk.

01 02 03 BEPAAL DE CONCRETE STIP VAT DE STIP SAMEN IN OP DE HORIZON HELDERE PIJLERS

NEEM DE TIJD VOOR GOEDE PROJECTGOVERNANCE

Wat is het businessdoel, wat willen we

Maak het einddoel concreet met pijlers als

Bepaal de projectstructuur en hoe je

bereiken met het project of programma?

eenvoudig, slim en snel. Dit helpt om de

besluiten neemt. Benoem naast duidelijke

Waar willen we staan als het project is

juiste keuzes te maken als er tijdens het

projectrollen en -verantwoordelijkheden

afgerond? Door dit vooraf met elkaar te

project extra wensen komen. Het bewaken

ook een businessowner voor verbinding

bepalen, kun je flexibel zijn zonder het

van deze pijlers is een samenspel tussen

naar de organisatie en acceptatie. Spreek

einddoel uit het oog te verliezen.

de stakeholders, de projecteigenaar en de

duidelijke deliverables en milestones af,

projectmanager.

waarbij een bottom-up aanpak rondom

60

+

scope, planning, milestone en afhankelijkheden zorgt voor een gedragen haalbare planning en meer eigenaarschap.

04 05

+ 06

AGILE, WATERVAL OF EEN MIX HIERVAN?

VOORTSCHRIJDEND INZICHT? ALTIJD!

TE VEEL COMMUNICATIE BESTAAT NIET

Het gaat niet om de methode, maar om het

Of in elk geval heel vaak. Dat vraagt om

Verdiep je in het spel en de spelers. Wie

resultaat. Kies een projectaanpak die past

aanpassingen en keuzes. Wat is leidend:

zijn de stakeholders? En welke informatie

bij de situatie en pas deze pragmatisch toe.

budget, tijd of kwaliteit? Maak hier samen

hebben zij nodig? Geef het programma

Steeds vaker zien we dat een mix tussen

een duidelijke afweging in. En blijf aanpas-

‘smoel’ met een logo en een naam.

agile en waterval een goede combinatie

singen steeds toetsen aan de pijlers.

Communiceer het einddoel en de pijlers,

oplevert. Dat vraagt wel om diepgaande

zowel in de kick-off als in regelmatige

kennis van beide methodes.

updates. Zo geef je alle betrokkenen context en verhoog je de slagingskans van je project.

=

“BIJ EEN PROJECT WEET JE ÉÉN DING ZEKER: ER KOMEN ONVERWACHTE DINGEN OP HET PROJECTPAD”

MEER WETEN? Mail Ton via ton.janssen@finext .nl of Bart via bart.van.dillewijn@finext.nl

61

+

07

SPEEL INTERNE MENSEN SLIM VRIJ

Laat het project geen ‘sluitpost’ in de agenda worden. Houd daarvoor rekening met het ritme van de organisatie, zoals de financiële jaarkalender. En laat een interim financial tijdelijk de reguliere taken overnemen; je hebt de mensen uit de organisatie hard nodig voor de projecttaken. Niet alleen voor input en kennisoverdracht tijdens het project, maar ook voor de borging daarna.

“WE KUNNEN DE DATA REALTIME GEBRUIKEN VOOR DE CONSOLIDATIE, ZONDER INTERFACE OF TOEWIJZINGSTABELLEN”

EENVOUDIGER CONSOLIDATIEPROCES MET S/4HANA BIJ

ARLANXEO TEKST: DANIELLE GRUIJS

Arlanxeo is wereldwijd toonaangevend in synthetisch rubber. Als het bedrijf haar eigen ITomgeving moet bouwen, besluit zij de nieuwste technologie te gebruiken. De eerste implementatie van SAP BPC Optimized voor S/4HANA in Europa vereenvoudigt de consolidatie en geeft realtime inzichten.

Arlanxeo werd in 2016 opgericht als een

BPC Optimized nog zo nieuw, dat het ook

ERP-systeem naar het consolidatiesysteem,

joint venture. Tot die tijd vormde de pro-

niet helemaal duidelijk was welke moge-

nu zo vaak als we willen,” zegt Manfred.

ductie van synthetisch rubber een onder-

lijkheden het ons zou brengen,” zegt Ingrid

deel van LANXESS, waarbij de rappor-

Fredrix, Head of Financial Accounting and

BENUT DE STANDAARDPROCESSEN

tage- en consolidatietools van het moeder-

Consolidation bij Arlanxeo.

“Focus op de S van Simple,” concludeert

bedrijf werden gebruikt. “Op het moment

Manfred. “Het is echt nuttig om de ideeën

dat de joint venture werd opgericht, wisten

VOLLEDIG NIEUWE IT-ARCHITECTUUR

van vereenvoudiging te volgen door de

we dat we onze eigen groep-functies

Het bouwen van een compleet nieuwe

standaardprocessen in SAP S/4HANA

moesten gaan opbouwen,” zegt Manfred

IT-architectuur is een uitgelezen kans om

zoveel mogelijk te gebruiken. In het begin

Wicker, hoofd Finance & Controlling Plat-

een soepel consolidatieproces te creëren.

is dit misschien niet eenvoudig, maar in de

forms bij Arlanxeo.

“We hebben een nieuwe group chart of

toekomst zal het veel makkelijker zijn dan

accounts gebouwd, dat aansluit op het

de tool aan te passen aan het proces dat je

EERSTE IMPLEMENTATIE IN EUROPA

transactierekeningschema. We zijn ook

momenteel hebt. “

De keuze voor deze nieuwe technologie

begonnen om hetzelfde rapportagepakket

maakt van het bedrijf een koploper: in

te gebruiken voor zowel de actuals als de

Europa is dit de allereerste implementatie

planning. Dit is niet alleen efficiënter, maar

van SAP BPC Optimized voor HANA, en

maakt het ook gemakkelijker voor gebrui-

wereldwijd één van de eersten.

kers om de twee rapporten te vergelijken,” zegt Ingrid.

Om effectieve besluitvorming te garanderen, kiest het projectteam voor een agile

Directe toegang tot data zorgt voor realtime

projectaanpak. “Omdat we een volledig

inzichten. “We kunnen de data realtime

nieuw IT-landschap aan het bouwen

gebruiken voor de consolidatie, zonder een

waren, hadden we nog geen compleet

interface of toewijzingstabellen. Voorheen

beeld van de details. Daarnaast was SAP

haalden we één keer per dag data uit het

63

VERDER LEZEN

DE VISIE VAN HUIB COSTERMANS, CFO VAN DELTA FIBER NEDERLAND

SNELHEID CRUCIAAL VOOR

SUCCESVOLLE FUSIE TEKST: DANIELLE GRUIJS

Telecombedrijf Delta Fiber Nederland is ontstaan vanuit een fusie tussen drie organisaties: Delta, Caiway en CIF. Hoe zorg je dan voor de succesvolle integratie van de cultuur en de processen? En wat betekent dat voor de financiële systemen?

Ton Janssen gaat in gesprek met Huib Costermans, CFO van Delta Fiber Nederland.

64 ­

“ALS JE ER TE LANG OVER DOET, WORDT DE INTEGRATIE STROPERIG”

Het fuseren van drie organisaties vraagt om het organisatorisch,

analytische. De gevraagde capaciteiten veranderen: IT-vaardig

cultureel en juridisch samenbrengen van de verschillende

zijn wordt alleen nog maar belangrijker. Daarbij blijft er wel altijd

bedrijven. Ook moeten de processen en systemen geïntegreerd

behoefte aan mensen met een financiële achtergrond, die het vak

worden. Hoe maak je zo’n fusie succesvol?

begrijpen en analyses kunnen doen.

Het begint bij het vinden van bedrijven die niet alleen complementair zijn, maar ook qua cultuur en mensen bij elkaar passen. De

Hoe belangrijk is data voor finance, en hoe bewaak je de kwaliteit

tweede stap is een duidelijke visie vormen en uitdragen. Mensen

van die data?

daarbij betrekken is essentieel, zij zijn degenen die het moeten

Je ziet dat de BI-rol steeds belangrijker wordt, in de toekomst heeft

gaan doen. Daarnaast helpt een fysieke verhuizing; er ontstaat dan

mogelijk niet iedere medewerker in het finance team een financiële

een nieuwe organisatie in een nieuwe omgeving, waardoor je een

achtergrond. Deze mensen kijken bijvoorbeeld veel meer vanuit

nieuwe cultuur neer kunt zetten.

een risicoperspectief naar de projectanalyse. Daarvoor verrijken zij de analyses niet alleen met financiële informatie, maar ook met

Bij een fusie is het cruciaal om snel duidelijkheid te creëren;

andere data. Daarnaast benutten we externe databronnen voor

binnen het bedrijf, binnen de financiële organisatie en binnen het

analyses. Daar zijn weer andere kwaliteiten voor nodig; je moet

executive team. Soms bereik je die snelheid door kort door de

zeker weten dat de data juist is voordat je besluiten gaat nemen.

bocht te gaan, met het risico dat je onderweg wat schade oploopt.

Dat risico neem ik bewust, ik heb bijvoorbeeld binnen een maand

Alle data uit de organisatie halen, zowel financieel als operatio-

nadat ik begon een plan neergelegd. Als je er te lang over doet,

neel, is wat mij betreft echt de toekomst. Zo’n team kan binnen het

wordt de integratie stroperig.

finance team zitten, maar dat hoeft niet. Die keuze is situationeel en afhankelijk van de doelstellingen. In mijn voorgaande functie in

Het vakgebied van finance is volop in beweging. Welke veran-

Ierland vielen de datascientists wel onder finance, hier niet. Wel

derende rollen zie je, en hoe ben je daar tijdens de fusie mee

werken we heel nauw samen.

omgegaan?

Bij één van de organisaties zaten business control en financial

Daarbij zijn data-architectuur en het borgen van de datakwaliteit

control bij elkaar in één functie. Als je echter kijkt naar de kwa-

essentieel om de kracht van de verschillende systemen tot zijn

liteiten die nodig zijn, dan zijn er maar weinig mensen die zowel

recht te laten komen. Dit is een nieuwe discipline, waarvan ik ver-

business control als financial control goed kunnen. Die krachten

wacht dat die als regierol vaak door finance opgepakt zal worden.

hebben we heel snel uit elkaar gehaald. Binnen business control zitten nu mensen die mee kunnen gaan in de dynamiek van de

In een breed programma hebben we samen een nieuw IT-land-

business en daar gesprekken mee aangaan, terwijl financial

schap geïmplementeerd, met onder andere Navision, CCH Tagetik

control meer de structuur afdwingt.

en Vena. Daarbij werden alle expertises binnen het programma door Finexters ingevuld. Hoe heb je dat ervaren?

Door de steeds verdergaande automatisering is er steeds minder

De transformatie in de organisatie is ook gedreven door de rol van

behoefte aan transactionele capaciteiten en steeds meer aan

Finext. We hebben samen een slag kunnen maken naar één manier

66

van werken. Daarbij was het een groot voordeel dat de Finexters elkaar goed kenden. Binnen zo’n breed programma zijn er afhankelijkheden; de Vena-implementatie werd bijvoorbeeld uitgesteld omdat Navision prioriteit kreeg.

Dan is het fijn dat zowel de programmamanager als de projectmanager en de implementatieconsultants van de verschillende tools van één partij zijn. Als dat verschillende partijen waren geweest, waren er waarschijnlijk wel conflicten ontstaan. Die collegialiteit binnen het team heeft ons erg geholpen.

Delta Fiber is eigendom van het Zweedse investeringsbedrijf EQT. Hiervoor heb je ook rollen als CFO binnen beursgenoteerde bedrijven vervuld. Ervaar je verschillen?

Beursgenoteerd vraagt om een andere balans tussen interne en externe verantwoording; het is intensiever en meer kwartaalgedreven. Een Private Equity-eigenaar is vaak meer gericht op de langere termijn. Bij Delta Fiber Nederland is de strategie heel nadrukkelijk gericht op expansie. We hebben een duidelijke doelstelling: het uitrollen van glasvezel op een winstgevende manier commercialiseren. We zijn weliswaar een volledig geïntegreerd telecombedrijf, maar de echte waardecreatie zit in de infrastructuur. De andere diensten, zoals internet, televisie en voice, zijn meer ondersteunend naar de klant om internettoegang af te nemen.

Wat betekenen de huidige ontwikkelingen in het financiële vakgebied voor jouw rol als CFO? Als CFO heb je in beide situaties een ondersteunende rol richting de strategie, dat is binnen een beursgenoteerde onderneming niet anders dan in een bedrijf met een Private Equity-eigenaar. Elke euro die je investeert, moet zoveel mogelijk opleveren. Ik denk dat de CFO uiteindelijk altijd blijft sturen op waarde naar de toekomst toe.

VERDER LEZEN OVER DE FUSIE BIJ DELTA FIBER?

“ALS CFO HEB JE EEN ONDERSTEUNENDE ROL RICHTING DE STRATEGIE”

67

GAAT DE TAXAFDELING OOK OVER OP DATA? TEKST: PATRICK VAN GERVEN

Als fiscalist ben je de hele dag bezig met data. Net als de financiële functie gebruikt de fiscale afdeling daarbij data uit diverse bronsystemen. En steeds vaker zien we dat bedrijven niet alleen de financiële, maar ook de fiscale datastromen slim aan gaan pakken. Waarom stappen fiscale afdelingen juist nu over op tax automation?

Belangrijke aanjagers zijn de belasting-

kan zijn. Uiteindelijk is de behoefte om in

de fiscale afdeling en worden ieder kwar-

diensten. Wereldwijd gaan belastingdien-

control te zijn van je eigen data natuurlijk

taal uitgevoerd? Welke activiteiten spelen

sten tax data uitwisselen en mogelijkheden

net zo belangrijk. Wie wil er niet de juiste

er bij andere afdelingen die een raakvlak

van analyse op de diverse datastromen

beslissingen op de juiste data kunnen ne-

hebben met de fiscaliteit?

komen op gang.

men? Een andere belangrijke reden is dat je door slim inrichten en automatiseren van

Goed kijken hoe finance haar datastromen

MEER TRANSPARANTIE

je datastromen minder tijd kwijt bent met

heeft gestroomlijnd loont. Want waarom

Daarnaast is wet- en regelgeving een

het verzamelen van de juiste data. Alle tijd

zou je het wiel opnieuw uitvinden? Samen-

belangrijke aanleiding om je taxrappor-

die je nu kwijt bent met het aansluiten van

werken met finance en IT zorgt voor een

tages op orde te krijgen. Zo is in 2016

de financiële of commerciële cijfers kan

efficiënte manier van bedrijfsvoering. Het

country-by-country reporting (CbC of

nuttig worden besteed.

maar éénmalig registreren van de data, en

CbCR) ingevoerd. En vanaf 2020 komt er

dus in één keer juist, wie wil dat nu niet?

verdere transparantie door de verplichting

ANALYSE OP TRANSACTIEDATA

voor bedrijven en fiscale dienstverleners

Daarnaast brengt tax automation kansen

OP DE AGENDA

om meldingsplichtige grensoverschrij-

voor analyse. Data-analyse op grote hoe-

Inmiddels is tax automation niet meer voor

dende constructies actief te melden, ook

veelheden transactiedata wordt al ingezet

de early adopters en staat dit onderwerp

bekend onder de afkorting ‘MDR’ of ‘DAC6’.

bij transactiebelastingen zoals BTW.

op de agenda van de meeste tax directors

Alhoewel nog geen verplichte wetgeving,

Bedenk ook eens welke slimme vragen je

en finance managers. Door de constante

zijn er ook al diverse bedrijven actief met

wilt stellen aan de aanwezige systemen en

druk van nieuwe informatiebehoeften en

het publiceren van uitgebreidere fiscale

welke overzichten of dashboards je nodig

bezetting van de fiscale afdeling is het

rapportages in het jaarverslag of op de

hebt. En duik van daaruit in de items die

automatiseren van de taxprocessen

website van de onderneming.

aandacht nodig hebben.

noodzaak geworden. De vraag is niet zo-

IN CONTROL OVER JE DATA

IN ÉÉN KEER JUIST REGISTREREN

automation starten, maar veel meer waar-

Is dit nu de reden om met tax automation te

Naast het vastleggen en beheren van de

om dat nu pas gebeurt.

starten? Waarschijnlijk niet, wetgeving is

fiscale data is er ook veel winst te behalen

een versneller, net zoals de externe

in de processen. Enkele vragen die je jezelf

Meer weten? Mail Patrick via

accountant of de publieke opinie dat

kunt stellen: welke activiteiten spelen er op

patrick.van.gerven@taxtimbre.com

zeer waarom organisaties nu met tax

69

SAP VERSUS ORACLE TEKST: DANIELLE GRUIJS

Zowel SAP als Oracle heeft een Analytics Cloud-oplossing: SAC en OAC. Beide softwarereuzen benutten hierin de laatste technieken, zoals Machine Learning en Artificial Intelligence. Maar wat zijn de verschillen tussen SAC en OAC? Farangis Darwesh en Mathijs van Kooten duiken elk in een tool.

“BEIDE SOFTWAREREUZEN BENUTTEN HIERIN DE LAATSTE TECHNIEKEN, ZOALS MACHINE LEARNING EN ARTIFICIAL INTELLIGENCE”

Farangis: Oracle Analytics Cloud (OAC) wil

Visualisation. Daarbij is er een directe link

analytics dichter bij de business brengen.

tussen OAC en de EPM-planningsmodule

De ingebouwde Artificial Intelligence en

mogelijk, waardoor je ook op je plannings-

Mathijs: Deze Analytics Cloud-oplossin-

Machine Learning-functionaliteiten onder-

data de Predictive Analysemogelijkheden

gen zijn interessant voor bedrijven die de

steunen de business user in het hele analy-

van OAC kunt toepassen.

volgende stap willen zetten in de volwas-

tische proces. Dat begint al bij het inladen

nemers en de functie die zij vervullen.

senheid van hun planning, zoals een goed

van data, waarbij het systeem suggesties

Mathijs: De roadmap is ook verschillend.

driverbased planningsproces en inzichten

geeft om data op te schonen of te verrijken.

SAP heeft duidelijk een nieuwe strate-

uit allerlei verschillende databronnen. Ook

Ook kijkt het systeem naar de data-opbouw,

gische keuze gemaakt en gaat steeds

komen er steeds sterkere connecties met

door patronen te herkennen en datasegre-

meer naar het S/4HANA-platform. Hierbij

alle SAP-producten, waardoor je de hele

gratie voor te stellen. Bovendien krijg je

ligt de focus op SAC voor planning en SAP

organisatie op elkaar aan kunt sluiten. Dan

een suggestie voor visualisaties, waardoor

Group Reporting voor de consolidatie. Het

moet je wel goede afspraken gaan maken;

je als business user veel sneller tot goede

zijn twee verschillende tools die naadloos

als iedereen in de organisatie meedoet, is

visuele dasboards komt.

aansluiten, waardoor het lijkt alsof je één

het al snel van niemand. De uitdaging ligt

tool hebt en je eenvoudig je planning- en

niet langer in de techniek, maar aan de

Mathijs: SAP Analytics Cloud (SAC) heeft

consolidatiefunctionaliteiten kunt verbin-

menselijke kant.

een ander vertrekpunt. De oplossing focust

den.

zich op drie componenten die je normaal

Meer weten? Mail Mathijs via

gesproken in drie verschillende tools

Farangis: Oracle ziet Analytics Cloud in-

mathijs.van.kooten@finext.nl of Farangis

ziet: Planning, Predictive en BI. SAP wil

derdaad meer als aanvulling op het huidige

via farangis.darwesh@finext.nl

hiermee alles in één tool samenbrengen,

EPM-cloudplatform. Ik denk dat gebruikers

waardoor je één front-end hebt voor al

dat ook zo gaan ervaren. Mijn favoriete

je tools en al je data. Ook databronnen

feature in OAC is de ‘explain’-functie: hier-

rondom bijvoorbeeld HR of operations kun

mee krijg je een statistische analyse voor

je naar SAC halen. De kracht van de tool is

het identificeren van significante patronen,

dat je kunt analyseren en plannen binnen

zoals correlaties (drivers), classificaties en

één applicatie. Daarmee verkort je het

afwijkingen in je data. Dit geeft je beter in-

planningsproces.

zicht in je key drivers, omdat je meteen ziet welke dimensies de sterkste correlatie met

Farangis: De focus ligt inderdaad anders.

het resultaat vertonen. Bovendien bepaal

Waar bij SAP de planning een integraal

je de key drivers dan niet vanuit aannames,

onderdeel is van het SAC-platform, heeft

maar echt op basis van algoritmes. Denk

Oracle meer gekozen voor een platform dat

bijvoorbeeld aan het identificeren van de

bestaat uit BI Cloud Service en Data

correlaties tussen het verloop van werk-

72

MACHINE LEARNING? DATA LEARNING! TEKST: EMRE KUMRU

Machine Learning is tegenwoordig overal om ons heen. Als je iets

Tenslotte kan ML je organisatie helpen bij het voorspellen van

opzoekt op het internet krijg je al snel daarna suggesties op basis

uitkomsten. Denk aan het voorspellen van ziektes bij mensen, het

van je recente surfgedrag. Of neem de spamfilter in je e-mail. Deze

verkeer op verschillende dagen in het jaar en aankoopgedrag van

voorspelt op basis van relevante attributen automatisch welke

consumenten. Warenhuizen kunnen zo voorspellen wanneer er

inkomende e-mails zeer waarschijnlijk tot de ongewenste e-mails

welke voorraden nodig zijn in de verschillende filialen.

behoren.

Welke factoren cruciaal zijn bij het classificeren, clusteren of voorBij Machine Learning (ML), een subset van Artificial Intelligence,

spellen van data bepaal je door gebruik te maken van verschillende

worden computers getraind door grote hoeveelheden data om een

ML-technieken. Soms zijn de factoren die van invloed zijn op je

bepaalde taak uit te voeren. ML kun je toepassen om te classifi-

data erg voor de hand liggend, maar soms zijn er heel onverwachte

ceren, te clusteren en te voorspellen.

invloeden van belang bij je ML-model. Zo bleek er bij Wal-Mart op de vrijdagavonden een samenhang te zijn tussen de verkopen van

Om te classificeren kun je een statistisch model bouwen dat data

luiers en bier, doordat mannen door hun vrouwen gevraagd werden

kan onderverdelen in verschillende logische groepen, zoals bij het

om op weg naar huis luiers mee te nemen.

spamfilter. Een ander praktisch voorbeeld is het inzetten van data uit camera’s en sensoren op de snelwegen. Hoeveel voertuigen zijn

Op welke manier je Machine Learning ook inzet, je hebt er grote

er op de Nederlandse snelwegen, en hoe zijn deze onderverdeeld

hoeveelheden data voor nodig. En hoe meer de beschikbaarheid

in vrachtwagens, motoren, auto’s en bussen? De inzichten uit deze

van data toeneemt, hoe beter de uitkomsten. Daarbij gaat het

classificatie helpen beleidsmakers om logische beslissingen te

echter wel om data van goede kwaliteit. Als de data vervuild of

nemen. Waar zijn er wegverbredingen nodig, waar meer stoplich-

onvoldoende up-to-date is, kan het systeem zijn lerend vermogen

ten en drempels? Maar deze zelfde camera’s en sensoren kunnen

minder goed inzetten. De eerste stap bij Machine Learning? Zorgen

ook fietsen of mensen herkennen en direct de hulpdiensten en

dat je data op orde is.

Rijkswaterstaat inschakelen bij gedetecteerde gevaren.

Verder praten? Mail Emre via emre@plainwater.nl Ook kan ML helpen bij het clusteren van data. Denk aan het clusteren van consumenten in logische groepen, zodat je elk van die groepen op een andere, passende manier kunt bereiken met je communicatiemiddelen.

73

SAMEN SNEL LIVE BIJ

ROYAL BRINKMAN TEKST: DANIELLE GRUIJS

Als Royal Brinkman haar consolidatieprocessen wil structureren, heeft het bedrijf een duidelijke wens: zoveel mogelijk zelf doen. Dit lukt met een coachingsmodel, waarbij een ervaren consultant de mensen van Royal Brinkman begeleidt. Hierdoor wordt Sigma Conso met minimale externe betrokkenheid geïmplementeerd.

De toeleverancier voor de professionele

werkingen met onze leveranciers en met

geopend,” vertelt Dennis. “Inmiddels

glastuinbouwsector is wereldwijd een

Agrobío aan te gaan.” Het Spaanse Agro-

hebben we meer dan 30 bedrijven in de

belangrijke speler en groeit snel. Het bedrijf

bío, leverancier van biologische bestrijders

consolidatie.”

kent een lange traditie van innovatieve

en hommels voor bestuiving, is voor de

productontwikkeling voor de bedekte tuin-

helft eigendom van Royal Brinkman.

bouwsector. Opgericht in 1885 exporteert

MINIMAAL AANTAL EXTERNE CONSULTANCYDAGEN

Royal Brinkman haar ruim 30.000 artikelen

Ook lokale activiteiten zijn van belang voor

Het team bij Royal Brinkman wil zoveel

inmiddels naar telers van groenten, bloe-

de groeistrategie: het bedrijf heeft lokale

mogelijk zelf doen tijdens de implemen-

men en potplanten in meer dan honderd

vestigingen in 12 landen. “Lokaal in de

tatie, zo vertelt Martin: “Ik denk dat we zelf

landen.

markt aanwezig zijn, is belangrijk voor ons.

genoeg affiniteit met tooling hebben om

Rusland bijvoorbeeld wil meer zelf gaan

dat te realiseren. Ook zijn we er gedreven

GROEISTRATEGIE ONDERSTEUNEN

produceren, dat is een interessante markt

genoeg voor.”

Het project om de consolidatie een stap

voor ons,” vertelt Dennis Zwinkels van

verder te brengen past in de wereldwijde

Royal Brinkman.

groeistrategie van het bedrijf. “Royal

Oorspronkelijk wordt uitgegaan van een ‘co-build’-model. “In zo’n projectaanpak

Brinkman wil één van de grootste, zo niet

De ambitieuze plannen betekenen wel wat

bouw je samen aan de inrichting van de

de grootste, in de markt zijn,” vertelt Martin

voor de financiële processen. “We hebben

oplossing en aan de rapporten,” legt Alwin

de Goede van Royal Brinkman. “Dit willen

in één jaar een bedrijf overgenomen en

Berkhout van Finext uit. “Sigma Conso

we bereiken door strategische samen-

vestigingen in Rusland en Marokko

leent zich daar als pakket goed voor.

75 ­

“EEN VOLGEND PROJECT ZOUDEN WE ZEKER WEER ZO AANVLIEGEN”

De meeste schermen zijn financial driven,

ject. “Wat we vooruit konden doen, hebben

ten gaan bij iemand anders neergelegd,”

dus een financial die weet wat hij wil

we gedaan,” vertelt Dennis.

vertelt Martin. “Uiteindelijk is het een

bereiken, kan daar redelijk makkelijk mee

kwestie van tijd maken. De normale dingen Een tweede succesfactor is het daadwer-

moeten altijd door blijven gaan, maar dit

kelijk tijd vrij maken voor de implementatie.

levert op termijn zoveel tijdwinst op,” stelt

BINNEN 5 CONSULTANCYDAGEN SIGMA

Hiervoor veegt het financiële team heel

Dennis.

CONSO IMPLEMENTEREN

bewust de agenda’s schoon. “Tijdens de

Na de 4-daagse training door Sigma Conso

implementatieperiode zijn we meerdere

DOOR TIJDWINST MEER DE DIEPTE IN

wordt al snel duidelijk hoe diep het team,

dagen per week met 100% focus aan de

Zowel Martin als Dennis zijn enthousiast

waaronder Martin en Dennis in de stof wil-

slag gegaan,” vertelt Dennis.

over het coachingsmodel. “Een volgend

uit de voeten.”

len duiken. Hierdoor blijkt een coachings-

project zouden we zeker weer zo aanvlie-

model ook haalbaar. Alwin: “Bij een

Een eigen ruimte blijkt daarbij cruciaal,

coachingsmodel bouw ik zelf weinig, maar

zo vertelt Martin: “We zijn die dagen met

gen,” zegt Dennis.

zit mijn rol vooral in het begeleiden van de

elkaar in een aparte meetingruimte gaan

Ook over de resultaten van het nieuwe

medewerkers die gaan bouwen. Ik kom

zitten. Daardoor waren we weg van onze

consolidatiesysteem van Sigma Conso zijn

dan wekelijks langs om uitleg te geven en

eigen bureaus en beantwoordden we geen

beiden positief. Het consolidatieproces is

het ‘huiswerk’ voor de komende week te

mailtjes en telefoontjes.”

uniform, minder foutgevoelig en sneller.

“Door de tijdwinst kunnen we meer de

bespreken.”

GESTRUCTUREERDE SAMENWERKING

diepte in,” vertelt Martin. “We kunnen meer

Deze gewijzigde aanpak heeft duidelijk

De derde succesfactor is de gestructureer-

analyseren en daardoor beter sturen. De

invloed op het aantal benodigde consul-

de samenwerking. Zo wordt er bijvoorbeeld

volgende stap is rapportages per thema

tancydagen. “Bij een ‘co-build-model’ is dat

geen enkele vraag meerdere keren gesteld.

bouwen, zoals gewasbescherming, tech-

voor de implementatie van Sigma Conso

Martin: “Alle antwoorden, zowel telefo-

niek of desinfectie. Daarmee kunnen we

altijd al beperkt, de oorspronkelijke inschat-

nisch als per mail, stuurde ik intern meteen

nog meer inzichten geven voor acties in de

ting was 10-15 dagen,” vertelt Alwin. “Met

door naar de andere collega’s. Daardoor

toekomst.”

een coachingsaanpak is dat nog minder:

kon ik het zelf later terugvinden, maar

binnen 5 dagen consultancy hebben we

collega’s ook.”

samen Sigma Conso geïmplementeerd.”

VERDER LEZEN Ook collega’s buiten het implementatieteam

SUCCESFACTOREN IMPLEMENTATIE-

dragen bij aan het project. ”De tijdelijke

TRAJECT

werkzaamheden hebben we op zo’n laag

Een zorgvuldige wekelijkse voorbereiding

pitje gezet als verantwoord is. Ook hebben

is één van de succesfactoren voor het pro-

we een aantal dingen die echt door moes-

76

Naast Royal Brinkman kunnen Sigma Conso en Finext ook deze groepen tot hun klanten rekenen!

Ontdek de CPM oplossing van Sigma Conso

•

Consolidatie en rapportage: software die zowel statutaire consolidatie als

•

Intercompany reconciliatie: software voor de afstemming van intragroeps-

•

Budgettering en strategische planning: software met geavanceerde functionaliteiten voor performance analyse, business intelligence en forecasting.

•

IFRS 16: gebruiksklare applicatie voor de automatisering van de IFRS 16

•

managementrapportage behandelt en volledig aanpasbaar is aan uw behoeften.

transacties a.d.h.v. een decentraal proces en reconciliatie op transactieniveau.

standaard en een makkelijk beheer van uw leasing contracten.

iXBRL (powered by Iris Carbon®): software om eenvoudig te rapporteren in iXBRL formaat: flexibel model met onder meer ingebouwde AI functies.

Sigma Conso, Amstelveenseweg 760, 1081 JK Amsterdam, +31 88 266 76 00, www.sigmaconso.com

CENTRAAL ZONDER BALLAST:

DE DATA HUB TEKST: NAIDA SADŽAK EN DANIËL SANDERS

Data is een hot topic bij veel bedrijven. We produceren en verzamelen allemaal steeds meer data en ook nog eens vanuit allerlei kanten. En we zien niet voor niets de term ‘datagedreven organisatie’ steeds vaker terugkomen in de strategie van bedrijven. Het is dan ook niet meer voldoende om een mooi-uitziend dashboard of rapportage te hebben. Zeker als daar een ijsberg van geknutselde spreadsheets onder zit om tot die rapportage te komen. De noodzaak is steeds groter om op een eenvoudige en structurele manier grote datahoeveelheden bij elkaar te brengen.

Het mooiste zou zijn om daarna de data zelfs voor jou aan het werk te zetten. Maar hoe doe je dat dan?

Laten we eerst naar wat basisconcepten

van externe partijen die relevant zijn voor

ANALYSEREN OF VERZAMELEN?

en -principes kijken. Je data is opgesla-

jouw bedrijfsvoering. Daarnaast zijn er

Soms is een deel van deze data makkelijk

gen op verschillende plekken binnen en

altijd spreadsheets en andere databronnen

te benaderen en te gebruiken. Maar in de

buiten je organisatie. Dit kan bijvoorbeeld

opgeslagen op de lokale laptops van één of

meeste gevallen kost het jou en je collega’s

aan de ene kant je eigen bedrijfsserver

meerdere van je collega’s. De data is dus

veel moeite om alle data die je nodig hebt

zijn waar je ERP-systeem op draait en aan

fysiek opgeslagen op verschillende plekken

te verzamelen en aan elkaar te knopen, om

de andere kant een cloudapplicatie die

binnen en buiten je organisatie met ieder

uiteindelijk de informatie te krijgen die je

je gebruikt voor je HR-administratie. Ook

een eigen interface.

nodig hebt. In de praktijk zien we vaak dat

kun je data gebruiken vanuit systemen

79

de data uit al deze verschillende bronnen

“HET IS TEGENWOORDIG VOOR VEEL SYSTEMEN EENVOUDIG OM EEN LIVE KOPPELING TE MAKEN MET EEN DATABASE. ZO HOEF JE DE DATA NIET FYSIEK IN JE HUB OP TE SLAAN“

gedownload en handmatig in Excel samen-

ervoor dat een datawarehouse uiteindelijk

LAAT DE DATA VOOR JE WERKEN

gevoegd wordt. Grote spreadsheets met

niet de ideale centrale plek is vanuit waar

De technologie gaat nog veel verder.

veel complexiteit waarbij analisten veel

je gemakkelijk je data kan consumeren.

Consumeren van je data betekent niet meer

tijd kwijt zijn aan het verzamelen, voorbe-

Maar hoe dan wel?

alleen kijken naar de data door middel

reiden, converteren en relateren van data.

van rapportage en dashboarding. Je kunt

Terwijl deze analisten veel meer waarde

DE OPKOMST VAN DE DATAHUB

je data voor jou aan het werk zetten door

kunnen toevoegen aan je organisatie als ze

Het concept dat achter een datawarehouse

nieuwe technologieën en technieken te

meer tijd kunnen besteden aan analyseren.

schuilt is nog steeds valide: een centrale

benutten bovenop je datahub, zoals

plek vanuit waar je je data kunt benade-

Machine Learning, Predictive Analytics,

DATA UIT ALLE BRONNEN LATEN

ren. Maar dan graag zonder de ballast en

Datamining of zelfs Deep Learning. Je krijgt

SAMENKOMEN

verouderde technologieën die bij een

zo nieuwe en verrassende inzichten uit je

Wat je eigenlijk mist in je organisatie is één

ouderwets datawarehouse komen kijken.

data die je met alleen je eigen analyses

centrale plek waar alle bronnen samen-

Dat kan! Wij noemen deze plek een

er niet gemakkelijk uit had kunnen halen.

komen en waar je eenvoudig je data kunt

datahub, ook wel bekend als het

Uiteindelijk biedt dit je meer mogelijkheden

benaderen en consumeren! Maar hoe zou

logisch-datawarehouse.

om sneller te sturen en beter voorbereid te

dat kunnen werken?

zijn op de toekomst.

In de datahub komt data samen en wordt

In het verleden zijn datawarehouses in

het aan elkaar verbonden, zodat je die ene

Meer weten? Mail Naida via

het leven geroepen om data aan elkaar te

centrale plek hebt waar je je data kunt

naida@plainwater.nl of Daniël via

koppelen. Vaak betekende dit dat je data in

benaderen en consumeren. Om dit op een

daniel@plainwater.nl

veel complexe stappen en met data-

goede manier voor elkaar te krijgen, wor-

replicatie beschikbaar gesteld werd door

den de nieuwste technologieën gebruikt.

IT. Hierdoor had je de data niet meteen tot

Het is tegenwoordig voor veel systemen

je beschikking en was het niet transparant

eenvoudig om een live koppeling te maken

naar welke data je keek. Bij een wijziging of

met een database. Zo hoef je de data niet

toevoeging aan de voorkant had je IT-ont-

fysiek in je hub op te slaan, maar dat kan

wikkeling nodig aan de achterkant. Door

wel als dat om wat voor reden dan ook

de verschillende datalagen en complexiteit

noodzakelijk is. Zelfs dataverrijkingen en

aan de achterkant duurde het lang voordat

transformaties kunnen virtueel gemaakt

de wijziging of toevoeging doorgevoerd

worden zonder de data te repliceren. Dit

kon worden. Bij elke toevoeging werd het

zorgt ervoor dat je de voordelen hebt van

geheel steeds complexer en was steeds

een centrale hub zonder de onnodige

meer datareplicatie noodzakelijk. Dit zorgt

ballast!

80

DE BOEKENTIPS

VAN ONZE PERFORMANCE MANAGEMENTADVISEUR MARTIJN Meer weten? Mail Martijn via martijn.meuling@finext.nl

JOHN DOERR

ILJA GRZESKOWITZ

YUVAL NOAH HARARI

MEASURE WHAT MATTERS

THE CHANGEMAKER MINDSET

SAPIENS

Wat zijn je doelen? Over OKR’s (Objectives

Nu organisaties, en daarmee werkplekken,

Hoe zal onze wereld er in de toekomst

and Key Results) wordt veel gesproken.

steeds digitaler worden, is het steeds be-

uitzien? Om daarachter te komen, duikt

Maar hoe werkt deze aanpak precies? En

langrijker om persoonlijke relaties aan

Yuval Noah Harari eerst in het verleden.

waarom is het zo effectief? In dit boek legt

te gaan. Sterker nog, volgens Ilja

Hoe kwamen onze voorouders op het idee

John Doerr je deze methode haarfijn uit,

Grzeskowitz is persoonlijkheid zelfs de

om steden en zelfs koninkrijken te sticht-

aan de hand van praktijkcases en persoon-

sleutel tot professioneel succes.

en? Waarom gingen we in goden geloven,

lijke verhalen van bekende namen zoals Bill Gates en Bono.

maar ook in natiestaten, en in bedrijven?

The Changemaker Mindset legt de drie

Waarom vertrouwen we op geld, boeken

P’s van persoonlijke ontwikkeling uit.

en wetten?

John Doerr weet waar hij het over heeft.

Purpose – bedenk wat jou motiveert en ont-

Hij was één van de originele investeerders

dek jouw niet-onderhandelbare kernprin-

In dit boek neemt Yuval Noah Harari je mee

en board member bij zowel Google als

cipes. People - bouw een sterke innerlijke

op een fascinerende reis door de geschie-

Amazon. Nadat hij de OKR-aanpak intro-

cirkel van leeftijdsgenoten, omdat niemand

denis van de mensheid. Wie zijn we? Waar

duceerde bij Google, heeft hij meer dan 50

alleen wint. Persistence - ontwikkel het

komen we vandaan? En hoe zijn we gewor-

bedrijven geholpen om met deze aanpak

vertrouwen om actie te ondernemen,

den wie we nu zijn?

succesvol te worden.

tegenslagen te navigeren en veranderingen door te voeren. Het boek is een combinatie

Sapiens heeft wereldwijd interesse

Dit boek helpt je om de doelen voor jouw

van theoretische verandermodellen, inspi-

gewekt; het boek is in meer dan 40 landen

organisatie vast te stellen, en deze daarna

rerende verhalen en praktische adviezen

vertaald en er zijn al meer dan 1 miljoen

te meten. Zodat je slim kunt sturen op dat

die je zo toe kunt passen. Een aanrader als

exemplaren verkocht.

wat telt.

je jouw eigen mindset of die van je team wilt veranderen.

81

“KENMERKEND VOOR ELKE PROFESSIONELE ORGANISATIE IS DAT IEDEREEN ZIJN EIGEN KIJK HEEFT OP HOE HET NOG BETER KAN”

STABIELE FINANCE PROCESSEN BIJ

NYENRODE TEKST: DANIELLE GRUIJS

Om in te spelen op ontwikkelingen binnen de organisatie en op de trends in de onderwijswereld wil de afdeling Finance van Nyenrode Business Universiteit grote stappen zetten.

Als enige particuliere universiteit in

voor de persoonlijke ontwikkeling van hun

eigenwijs, maar er is ook een hoge mate

Nederland neemt Nyenrode Business

medewerkers, waaruit mensen jaarlijks

van betrokkenheid. Kenmerkend voor elke

Universiteit een bijzondere plek in binnen

online of offline opleidingen volgen.”

professionele organisatie is dat iedereen

de onderwijswereld. “We worden niet

zijn eigen kijk heeft op hoe het nog beter

bekostigd door de overheid en krijgen geen

CONTINUÏTEIT IN PLANNING &

kan. Commercie kijkt vanuit het belang van

enkele subsidie voor onze studenten,”

CONTROLCYCLUS

een klant, onderwijs kijkt vanuit de inhoud

legt Olena Gots, Head of Controlling, van

De implementatie van Oracle PBC en de

en vanuit control kijk ik hoe het past in het

Nyenrode uit. “Aan het eind van de rit moet

inzet van interim controllers ondersteunen

geheel. In gesprekken moet je dan de over-

er een positief resultaat behaald worden,

de verbeterslagen die nodig zijn om in te

eenkomsten zien te vinden. Uiteindelijk past

terwijl je wel wilt investeren in de kwaliteit

kunnen spelen op deze ontwikkelingen.

iedereen zich aan en bouwen we samen

van het onderwijs en het landgoed.”

Het beheer van Oracle PBC is uitbesteed,

aan een mooier Nyenrode.”

een bewuste keuze: “Het is duurder om het TRENDS IN DE ONDERWIJSWERELD

beheer zelf te doen, dan moet je minimaal

Nyenrode probeert zo adequaat mogelijk

twee fte opleiden voor een systeem dat

in te spelen op trends in de onderwijs-

maar door één afdeling als hoofdsysteem

branche. “Aan de ene kant zien we een

wordt gebruikt.”

massificatie van het onderwijs en aan de andere kant een individualisering van de

Ook maakt zij gebruik van de extra back-up

vraag naar het onderwijs. Daarnaast is

functionaliteiten van de Swap Automate.

internationalisering een belangrijke trend.

“Ik wil dat mijn planning & controlcyclus

Dat betekent dat we met veel meer inter-

doorloopt zonder dat ik na hoef te denken

nationale accreditaties te maken krijgen,”

of het systeem wel werkt,” legt Olena uit.

vertelt Olena.

CONTROLLING IN EEN PROFESSIONELE Ook rondom de financiering van de oplei-

ORGANISATIE

dingen spelen ontwikkelingen. “Er wordt

In een organisatie met veel hoogopge-

al jaren gesproken over wijzigingen in het

leide professionals, zoals universiteiten

belastingstelsel, zoals het afschaffen van

of ziekenhuizen, is controlling vaak een

de studieaftrek. Tegelijkertijd hanteren

vak op zich. “Dat geeft lusten en lasten,”

steeds meer bedrijven een keuzemodel

beaamt Olena lachend. “Iedereen is

83

VERDER LEZEN

SPOTIFY OF EEN LP? TEKST: KASPER VAN DONGEN

Spotify voor je muziek, Netflix voor je series en een Albert-bezorg-

Reden voor de grote software vendors om de licenties van hun

bundel voor de boodschappen. Thuis vinden we abonnementen

software via implementatiepartners beschikbaar te stellen. Dit

heel gewoon. Maar voor financiële systemen is deze manier van

betekent een grote verschuiving in de abonnementsvormen; was

een product afnemen nog vrij onbekend.

je eerst vooral aangewezen op de vendor zelf, nu kun je voor je abonnement ook terecht bij de specialisten die je helpen bij de

Dat komt vooral doordat er zoveel verschillende abonnements-

implementatie en het beheer.

vormen zijn rondom financiële systemen. Denk alleen al aan kreten als IAAS, PAAS en SAAS. Bij IAAS, Infrastructure-as-a-Service,

Is een totaalabonnement voor elke organisatie interessant? Nee,

gaat het vooral om het huren van een server. Bij PAAS, Platform-

op dit moment nog niet. Het is vooral een slimme en effectieve op-

as-a-Service, wordt naast de server ook de inrichting van die

tie voor organisaties met ‘gewone’ consolidatie- en planningswen-

serverruimte verzorgd. Bij SAAS, Software-as-a-Service, wordt

sen, zonder al te veel uitzonderingen. Zo’n totaalabonnement werkt

hier de software aan toegevoegd.

namelijk op basis van templates en een maximum aantal rapporten.

Dat geeft overigens wel meteen een goede stimulans om zoveel

Nuttig deze indeling? Als gebruiker wil je vooral weten dat de

mogelijk te standaardiseren!

techniek je werk slimmer, sneller en beter maakt. Bij Netflix vind je het ook niet interessant met welke techniek je favoriete serie

Vergelijk het met de keuze tussen Spotify en een LP. Alleen zin om

vertoond wordt, zolang je maar zonder haperingen kunt kijken. De

een nummer te luisteren van een specifieke muzikant? Dan pak je

grote softwareleveranciers hebben het dan ook niet zozeer over

misschien liever de LP waar die muziek op staat. Voor veel mensen

PAAS of SAAS, maar over cloudoplossingen. In de praktijk komen

geeft het gebruiksgemak van Spotify echter de doorslag. Wat heb

de EPM-cloudoplossingen vaak neer op een (gewenste) SAAS-op-

jij nodig voor jouw financiële systemen?

lossing.

Meer weten? Mail Kasper via kasper.van.dongen@swapsupport.nl.

Naast deze drie vormen is nu een vierde variant in opkomst: een totaalservice waarin zowel SAAS als de implementatie, software, infrastructuur en beheer worden meegenomen. De bestaande abonnementen staan namelijk los van de implementatie en het beheer. Toch vraagt elke Performance Managementoplossing om een inrichting die past bij de organisatie. Ook is functioneel beheer nodig om de oplossing goed te laten draaien.

84

COLOFON QNNCT

ILLUSTRATIES

Verbinding is het sleutelwoord van dit magazine. Tussen vooruit-

Mark Moget, Uberhaupt.nl

strevende ideeën en ervaringen uit de praktijk. Tussen vakgenoten

Jacqueline Wissing, Springfish

onderling. En tussen de verschillende vakgebieden.

IBCS Institute

Vanuit Finext, Plainwater en Swap Support nodigen we je uit:

DRUK

let’s connect!

Opmeer

HOOFDREDACTIE Martijn Meuling CONCEPT EN TEKST

MEER INFORMATIE

Danielle Gruijs, Springfish

www.finext.nl www.plainwater.nl

BEELDREDACTIE

www.swapsupport.nl

Jacqueline Wissing, Springfish Wij erkennen dat niet iedereen hetzelfde denkt en wij hebben FOTOGRAFIE

respect voor verschillende opvattingen. Er is in dit magazine dan

Chris Bonis

ook ruimte geboden voor individuele meningen die niet altijd

Patrick Nagtegaal

overeen hoeven te komen met onze gezamenlijke visie.

Fleur Halkema Sjors Massar ONTWERP Mark Moget, Uberhaupt.nl

QWINC NETWERK RONDOM PERFORMANCE MANAGEMENT

ONZE PARTNERS

GOEDE STURING BEHEER, HOSTING & INSTALLATIE

ADVIES & IMPLEMENTATIE BETROUWBARE CIJFERS

HELDERE INZICHTEN STABIELE SYSTEMEN

SNELLE RAPPORTAGES

INFORMATIESYNERGIE & ARCHITECTUUR

INTERNATIONALE PROJECTEN

GEÏNTEGREERDE WAARDEKETEN PERFORMANCE MANAGEMENT Om soepel te kunnen rapporteren en besturen, is verstand van alle elementen van Performance Management nood­ zakelijk. Hiervoor bundelen we onze expertise van informatiesynergie & architectuur, advies & implementatie en beheer, hosting & installatie voor zowel nationale als inter­nationale projecten.

Elk vanuit ons eigen vakmanschap, verbonden door onze unieke manier van werken. Goed sturen, met betrouwbare cijfers en snelle rapportages uit een stabiel systeem, wordt zo werkelijkheid voor elke organisatie.

www.finext.nl www.plainwater.nl www.swapsupport.nl