QNNCT PERFORMANCE MANAGEMENT MAGAZINE
DIGITALE VERANDERING
EEN TRANSFORMATIE OF EVOLUTIE?
DE VISIE VAN HANS ANDERS In gesprek met de CFO
FLEXIBEL INSPELEN OP DE MARKT Hoe doet bol.com dat?
IS ARTIFICIAL INTELLIGENCE AL KLAAR? Prof. dr. Eric Postma vindt van wel
Modern data problems can’t be solved with traditional BI Learn more at tableau.com
DIGITALE VERANDERING
EEN TRANSFORMATIE OF EVOLUTIE? TEKST: MARTIJN MEULING
Digitale Transformatie. Strategen en consultants hebben er hun
Je had ingezet op een eindstadium van een wendbare organisatie
mond vol van. Ook ik ben er schuldig aan. Hoewel ik besef dat de
die razendsnel kon inspelen op de nieuwste ontwikkelingen. Maar
huidige digitale tijd vraagt om je business anders in te richten en
je werd die vlinder.
veranderen dus noodzakelijk is, heb ik toch moeite met de term transformatie.
Organisaties die succesvol zullen zijn in de toekomst, zijn niet bezig om heel snel de organisatie als geheel om te gooien. De winnaars
Wanneer je denkt aan transformatie komt al snel de analogie van
van morgen werken niet naar één einddoel toe, ze weten namelijk
de rups en de vlinder op. En dat is nou precies waar de schoen
dat dat niet bestaat. Ze zorgen ervoor dat ze continu hun instelling
wringt. Wat komt er na een vlinder? De term transformatie impli-
(mindset) en hun vaardigheden blijven aanpassen en blijven nieu-
ceert dat er een duidelijk eindpunt is waar naartoe wordt gewerkt,
we ontwikkelingen adopteren, zodat ze altijd mee voorop lopen.
die vlinder. En dat is niet waar.
De verandering is een continu iteratief proces dat op kleine schaal, op team- of zelfs op individueel niveau, wordt uitgevoerd. Geen
Sinds de uitvinding van de eerste computers halverwege de vorige
grote transformatieprogramma’s met één einddoel, dat soms weer
eeuw en later het internet zijn we in een onomkeerbare digitale
achterhaald is door de werkelijkheid, maar veel meer organisch en
verandering beland. Konden organisaties eind vorige eeuw nog af-
duurzaam.
wachten wat anderen in hun sector deden en dan snel een beentje bijtrekken, tegenwoordig gaat de ontwikkeling daar te snel voor. Je
Wanneer je de theorie van evolutie omarmt, zul je zien dat aan-
zult, wil je als bedrijf een serieus vooruitzicht hebben, niet moeten
passen voor de toekomst meer dagelijkse gang van zaken wordt in
inzetten op zo lang mogelijk overleven in je huidige vorm, maar op
plaats van het afronden van een project om daarna weer aan het
evolueren. Dan heb je toekomst. Digitale evolutie dus!
échte werk te gaan. En daarnaast; lijken we niet veel meer op apen dan op vlinders?
Zit er in die twee woorden nou werkelijk zo’n groot verschil? Wat mij betreft is het verschil essentieel. Om je bedrijf te transformeren, moet je een organisatiebrede verandering op gang brengen. Vaak een enorm meerjarig programma met aangepaste strategieën, bijbehorende kosten en niet te vergeten die consultants. En wanneer het programma na enkele jaren is afgerond, komt men er vaak achter dat de wereld om hen heen wéér is veranderd. Je wilde als organisatie klaar zijn voor de toekomst, maar je was zo druk met veranderen dat je wederom achter de feiten aanloopt.
3
Veel leesplezier!
INHOUD
WAAROM PLATFORMBEDRIJVEN
DATADRIVEN ZIJN Platformbedrijven zoals Takeaway,
06 — FLEXIBEL INSPELEN OP DE MARKT BIJ BOL.COM 10 — DE VERBORGEN KANTEN VAN EEN TOOLSELECTIE
Booking.com en Uber danken hun bestaan aan data. Tom Pereira van Takeaway deelt zijn ervaringen.
14 — STERKE SAMENWERKING BIJ ASML 17 — HET EINDE VAN DE BUSINESS CONTROLLER? 18 — DE VISIE VAN HANS PLATSCHORRE, CFO VAN HANS
56
ANDERS 23 — WAT IS IBCS? 26 — BI ALS PROFIT CENTER BIJ CONTAINER CENTRALEN 28 — EEN NIEUWE GENERATIE ERP 30 — FACTBASED SALESPLANNING BIJ LUCAS BOLS 34 — NON-FINANCIAL REPORTING ONDER DE LOEP 37 — VAN DE FOLDER NAAR DE PRAKTIJK 38 — RESULTATEN PER WINKEL BIJ HUNKEMÖLLER 42 — PROF. DR. ERIC POSTMA OVER ARTIFICIAL INTELLIGENCE 46 — INNOVATIEVE BI-ROADMAP BIJ GASUNIE 48 — GEEN SLAPELOZE NACHTEN BIJ AUPING 51 — DE BOEKENTIPS VAN JONATHAN
DE NEKSLAG VOOR
52 — 7 HARDNEKKIGE MISVERSTANDEN OVER DE CLOUD
EPM-OPLOSSINGEN?
55 — FINANCE WOONT OP DE BIERKADE
Wat betekent de nieuwe generatie
56 — WAAROM PLATFORMBEDRIJVEN DATADRIVEN ZIJN
ERP-oplossingen voor de EPM-arena?
60 — DE OPTELSOM VOOR EEN GOED PROJECT 62 — EENVOUDIGER CONSOLIDATIEPROCES BIJ ARLANXEO 64 — DE VISIE VAN HUIB COSTERMANS, CFO VAN
28
DELTA FIBER
68 — GAAT DE TAXAFDELING OOK OVER OP DATA? 70 — SAP VERSUS ORACLE 73 — MACHINE LEARNING? DATA LEARNING! 74 — SAMEN SNEL LIVE BIJ ROYAL BRINKMAN
DE TECHNIEK VAN AI IS ER KLAAR VOOR Een gesprek met prof. dr. Eric Postma.
78 — CENTRAAL ZONDER BALLAST: DE DATA HUB 81 — DE BOEKENTIPS VAN MARTIJN 82 — STABIELE FINANCE PROCESSEN BIJ NYENRODE 84 — SPOTIFY OF EEN LP? 85 — COLOFON
4
42
SNELHEID CRUCIAAL VOOR
SUCCESVOLLE FUSIE Huib Costermans, CFO van Delta Fiber Nederland, vertelt over de integratie van de cultuur, de processen en de financiële systemen na een fusie van drie bedrijven.
64
SAP VERSUS ORACLE Allebei de softwarereuzen hebben een Analytics Cloud-oplossing. Maar wat zijn de verschillen tussen SAC en OAC?
QNNCT STERKE SAMENWERKING TIJDENS POC
DE VISIE VAN HANS PLATSCHORRE
BIJ ASML
CFO VAN HANS ANDERS
Hoe ga je in je toolselectie om met een nieuwe planningsoplossing die zich in de praktijk nog niet bewezen heeft?
Hoe ambitieuze stappen van finance de groeistrategie bij Hans Anders versterken.
14 MACHINE LEARNING?
DATA LEARNING! Waar draait het eigenlijk allemaal om bij Machine Learning?
73 5
18
70
FLEXIBEL INSPELEN OP DE MARKT BIJ
BOL.COM TEKST: DANIELLE GRUIJS
Bol.com groeit snel, zowel door autonome groei als door de ontwikkeling van nieuwe businessmodellen. Dit vraagt om wendbaarheid en snelheid van de finance-afdeling. Om dit te bereiken, stapt het online retailplatform over op Vena Solutions voor flexibele en gedetailleerde inzichten per virtuele winkel. Voor bol.com is inzoomen op details cruciaal. “We willen voor
“Voorheen gebruikten we één groot Excel-model voor de input
al onze winkels op een granulair niveau forecasten,” vertelt Erik
vanuit alle winkels. Dan ben je vooral bezig met het bij elkaar krij-
van Rossem, senior business planning controller bij bol.com. De
gen van de data en een sluitende forecast maken, in plaats van de
organisatie is decentraal ingericht, met veel autonomie voor de 40
drivers te doorgronden,” vertelt Juriaan Verberck van bol.com.
virtuele winkels.
7
”WE WILLEN DE ORGANISATIE FACILITEREN OM WENDBAAR TE ZIJN EN KORTCYCLISCH TE KUNNEN REAGEREN”
GROEI IN AANTALLEN EN BUSINESSMODELLEN
impact op de resultaten dat dit bijna niet foutloos te doen is. Nu
Sinds de opening in 1999 heeft bol.com zich enorm ontwikkeld,
zijn we in staat om snel te reageren en meer doorsnijdingen toe te
zowel qua omzet als productaanbod. Richtte het platform zich bij de
voegen,” vertelt Juriaan.
start vooral op het online verkopen van boeken, nu worden er 22 miljoen artikelen aan meer dan 10 miljoen klanten verkocht.
Deze flexibiliteit past bij de strategie van bol.com om snel in te
Naast de verkoop van eigen producten zijn er meer dan twintig-
kunnen spelen op ontwikkelingen in de markt. ”We willen de orga-
duizend partners die verkopen via bol.com.
nisatie faciliteren om wendbaar te zijn en kortcyclisch te kunnen reageren,” vertelt Erik. “Neem de opkomst van luisterboeken.
Deze groei is de reden om naar een Performance Management-
Zeven jaar geleden konden we niet weten dat er luisterboeken
oplossing over te stappen. “We willen het verhaal van de business
zouden ontstaan, maar moesten we wel een planning afgeven.”
goed kunnen samenvatten in cijfers, zodat we weten naar welke
De toegenomen flexibiliteit levert ook een nieuwe uitdaging op.
stip op de horizon we willen. Daar kunnen we dan op sturen met
“De techniek is geen limiterende factor meer,” legt Erik uit. “De
driver-based doelen.”
nieuwe limiterende factor ligt aan de menselijke kant; begrijpen mensen wat ze vragen? Meer inzicht betekent ook een veelvoud
ZELF AANPASSINGEN KUNNEN DOEN
van variabelen invullen. Als ze de tool goed benutten, zijn gebrui-
De keuze valt op Vena Solutions, waarbij de flexibiliteit een belang-
kers nog maar een kwart van de tijd bezig met forecasten. Die
rijk argument is. “In Vena bleken we het opsplitsen van een land
tijdwinst wordt echter gemarginaliseerd als de vraag naar details
of het toevoegen van een nieuwe winkel makkelijk zelf te kunnen,”
toeneemt.”
zegt Juriaan. “We willen niet voor elke wijziging moeten wachten op consultants. Als er iets verandert in de business, willen we dat
LIMIETEN VAN EXCEL WEGHALEN
snel kunnen aanpassen in de tool.”
Vena wordt nu vooral ingezet voor de P&L, balans, cashflow en winkelplanning. Erik en Juriaan zien echter nog veel meer toepas-
Tijdens de implementatie blijkt dit ook in de praktijk; binnen een
singen voor Vena binnen de organisatie: “In de toekomst willen we
paar maanden is Vena geïmplementeerd, waarbij Erik en Juriaan
de tool niet alleen gebruiken voor finance, maar ook voor bijvoor-
veel zelf doen. De tijd hiervoor wordt beschikbaar gemaakt door de
beeld het personeelsverloop, de logistiek en de klantenservice.
inzet van een interim controller vanuit Finext, die de reguliere taken
Iedereen loopt tegen de limieten van Excel aan, dus laten we de
van Erik en Juriaan overpakt. Hierdoor kunnen beide controllers
kracht van Vena gebruiken om die limieten weg te halen.”
zich voor 40% vrijmaken voor de implementatie. KORTCYCLISCH INSPELEN OP DE MARKT De online retailorganisatie is enthousiast over de resultaten van Vena. “Vanuit finance moeten we de groei van de organisatie bij kunnen benen. In een Excel-wereld waarin alles aan elkaar is geknoopt, heeft het toevoegen van een nieuw businessmodel zoveel
8
VERDER LEZEN
Plan to grow with the software you know and love. The flexibility and familiarity of Excel, or the automation, collaboration and control of a full FP&A solution? Churning out financial statements or shaping your company’s future? Why choose? What if you had the best of both worlds? See how Vena lets you stay in Excel while adding workflow automation, audit trails, version control and more to manage your finance processes with confidence.
BUDGETING & FORECASTING PRODUCTS
ERP MODULES OR ADD-ONS
FINANCE
FINANCIAL CLOSE MANAGEMENT PRODUCTS FINANCIAL PLANNING & ANALYSIS
ERP FINANCE MODULES FINANCIAL CLOSE
Discover how you can plan to grow with your favorite FP&A software today. https://venasolutions.com/live-webinars/ 9 — QNNCT
@venasolutions 1 855 207 1770 info@venasolutions.com venasolutions.com
DE VERBORGEN KANTEN VAN EEN
TOOLSELECTIE TEKST: TOM BORSBOOM
Een toolselectie draait om het selecteren van de beste oplossing voor jouw situatie. Door te meten en te ranken ben je verzekerd van de juiste keuze. Toch? In de praktijk blijkt dat niet zo eenvoudig. Er spelen veel meer belangen die de uitkomsten van de selectie beĂŻnvloeden. Hoe voorkom je dat? We schijnen ons licht op de verborgen kanten van een toolselectie. Een eerste stap tijdens veel toolselecties is kijken naar de Magic
nauwelijks in Nederland of Europa. Andersom zijn sommige lokale
Quadrant, de rapporten van onderzoeksbureau Gartner. Deze
leveranciers het overwegen waard, maar komen niet voor in de
rapporten zijn tenslotte objectief en gebaseerd op onderzoeken in
onderzoeken van Gartner.
de markt. Toch zijn er een aantal aspecten die de onderzoeksresultaten beĂŻnvloeden:
DEFINITIE FINANCIAL CLOSE De Magic Quadrant voor Financial Close is breed gedefinieerd:
GEOGRAFIE
het kijkt zowel naar Financial Consolidation, Financial Reporting,
Zowel de Magic Quadrant voor Financal Close als voor Financial
Reconciliation Management, Close Management, Intercompany
Planning & Analysis hebben een overdosis aan focus op de
Transactions en Disclosure Management. Resultaat is dat sommige
Verenigde Staten. De respondenten komen slechts voor ca 10%
leveranciers die hoog eindigen, zoals Blackline & Workiva, niets
(43 van de 426) uit Europa. Diverse leveranciers die hoog scoren in
doen met consolidatie. Blackline richt zich vooral op reconcili-
het Magic Quadrants zijn aanwezig in Noord-Amerika, maar niet of
ation en Workiva met name op het disclosure proces. Dit terwijl
11
“DOOR ALLE FACTOREN OBJECTIEF EN IN ALLE OPENHEID MEE TE NEMEN, KIES JE EEN OPLOSSING DIE BIJ JOUW SITUATIE PAST”
de consolidatie wellicht de aanleiding was om dit rapport ter hand
leiden van een softwarepartij waar ze ook de auditor zijn. Door ge-
te nemen. Dit geldt uiteraard ook voor andere combinaties - met
brek aan inzicht in de (on)mogelijkheden van oplossingen die niet
andere woorden, lees de begeleidende teksten goed!
zelf gevoerd worden, en een voorkeur voor die oplossingen waar men ook de implementatie van kan verzorgen, is het de vraag of
VISIE VERSUS FUNCTIONALITEIT
dan een correcte en objectieve ondersteuning in het selectietraject
Het Magic Quadrant kijkt nadrukkelijk naar visie en succes van de
gewaarborgd is.
leveranciers, met zeer beperkte invloed van de functionaliteit en de klanttevredenheid. De Critical Capabilities rapporten focussen
VASTHOUDEN AAN DE IT-STRATEGIE
juist weer sterk op productfunctionaliteit. In deze laatsten wordt
Veel bedrijven hebben een IT-strategie waarin bij voorkeur gekozen
ook gekeken naar scores voor verschillende klantgroottes en voor
wordt voor de grote IT-leveranciers, zoals Oracle en SAP. Als het
Europese bedrijven. De Critical Capabilities zijn naar onze mening
ERP-systeem Oracle of SAP is, wordt soms vanzelfsprekend ge-
relevanter dan de VS-gekleurde Magic Quadrant, al wordt in de
keken naar deze leverancier voor Performance Management, zeker
Critical Capabilities te nadrukkelijk gekeken naar de functionele
vanuit IT. Al zijn de voordelen op integratiegebied interessant, wij
kracht van de oplossingen. Hierdoor blijft de complexiteit van de
zien een tendens in de markt dat deze vanzelfsprekendheid minder
inrichting, en daarmee ook de haalbaarheid van eigen beheer,
relevant wordt. Vaker dan voorheen komen organisaties tot de
onderbelicht.
conclusie dat specialisten op Performance Management innovatiever zijn, goedkoper, een grotere kans op succes hebben of dat
BETROUWBAARHEID
een ‘lock-in’ ongewenst is.
Mede op basis van de survey worden conclusies getrokken over de individuele oplossingen. Het gemiddelde aantal respondenten
DE BESTE OPLOSSING BESTAAT NIET
per leverancier ligt echter onder de 30, waardoor je je kan afvragen
Naar welke oplossingen moet je dan kijken? Terechte vraag, maar
hoe betrouwbaar die scores zijn. Daarnaast worden de klanten
een eenvoudig antwoord is er niet. Het hangt namelijk af van diver-
aangedragen door de leveranciers, wat een gekleurd beeld geeft.
se factoren: niet alleen de functionele requirements, maar ook het budget, het IT-landschap, bijbehorende strategieën en standaar-
SMOKE & MIRRORS
den. Maar vergeet de organisatiewensen en zeker ook de volwas-
Een term die afkomstig is uit de wereld van illusionisten: zaken
senheid en stabiliteit van de processen niet. Door alle factoren
laten zien die niet echt zijn, zoals bijvoorbeeld zwevende lichamen.
objectief en in alle openheid mee te nemen, kies je een oplossing
Ook veel gebruikt door softwareleveranciers – antwoorden op RFI’s
die bij jouw situatie past. Zonder verborgen belangen.
die om de vraag heen draaien en presentaties waar tekortkomingen ten opzichte van de requirements worden verhuld met mooie verhalen en demo’s. Zaak dus om hier het echte verhaal op tafel te krijgen. DE BELANGEN VAN DE ACCOUNTANT Bij selectieadviezen gegeven door de Big 4-partijen spelen er nog andere factoren een rol. Deze mogen namelijk geen implementaties
12
VERDER LEZEN
“AANSLUITING MET DE TOEKOMSTVISIE VAN DE BUSINESS”
STERKE SAMENWERKING IN PROOF OF CONCEPT BIJ
ASML TEKST: DANIELLE GRUIJS
ASML loopt wereldwijd voorop qua technologische ontwikkelingen. Ook rondom haar planningsprocessen heeft het hightechbedrijf ambitieuze wensen. Maar hoe ga je in je toolselectie om met een nieuwe planningsoplossing die zich in de praktijk nog niet bewezen heeft? Judith Pennings gaat in gesprek met Erik Rooijackers en Jef Baeyens van ASML. ASML is met 25.000 medewerkers één van de grootste hightech-
ren. Hierin lopen wij vanuit Nederland duidelijk voorop: wereldwijd
bedrijven van Europa en groeit nog steeds enorm snel. Welke
gebruiken alle belangrijke chipfabrikanten de oplossingen van
ontwikkelingen zien jullie binnen jullie markt?
ASML.”
Erik: “We zien de behoefte aan chips nog altijd groeien. Diverse trends waaronder the Internet of Things, zelfrijdende auto’s, big
Hoe ondersteunen jullie vanuit finance de business bij deze groei?
data en velen meer versterken deze beoogde groei. Daarnaast zien
Erik: “De juistheid van de planning is belangrijk. Naar buiten toe
we dat de markt een behoefte heeft aan een meer en meer ge-
voor onze aandeelhouders, maar ook intern om verschillende
avanceerde chip. Dat vraagt steeds weer om een nieuwe technolo-
scenario’s door te kunnen rekenen. Om onze planning te ver-
gische stap. We besteden dan ook meer dan 2 miljard euro per jaar
beteren hebben we eerst gekeken naar de planningsprocessen.
aan research & development.
Nu deze processen soepeler en efficiënter lopen, zie je dat de huidige tooling niet meer aansluit. We streven naar een integraal
ASML maakt zelf overigens geen chips, wij creëren de machines
planningslandschap binnen ASML, waarbij eenduidige informatie
en de technologie waarmee ‘s werelds grootste chipfabrikanten
voor diverse gebruikers te allen tijden beschikbaar en uitwissel-
met hun eigen architectuur op grote schaal chips kunnen produce-
baar is voor een optimale samenwerking. Ons streven is connected
15
“MET EEN PROOF OF CONCEPT KUN JE JE VISIE CONCRETISEREN”
planning, waarin we het onderscheid tussen de financiële en
Analytics Cloud kiest, dan heb je kans dat deze nog niet op alle
operationele planning laten vervagen.”
functionaliteiten volledig is geoptimaliseerd. Als je conservatief kiest, dan weet je dat het werkt. Maar je hebt ook minder functio-
Jef: “We zitten in een ‘low volume, high value’ business, waarin
naliteiten en over 5 jaar moet je opnieuw selecteren. Om hier meer
geen enkele machine die we maken hetzelfde is. Dat heeft impact
gevoel bij te krijgen, hebben we een Proof of Concept gedaan met
op ons planningsproces; we willen op een heel gedetailleerd
SAC (SAP Analytics Cloud).”
niveau kunnen plannen. De meeste organisaties kijken niet zo gedetailleerd naar hun planning, maar wij hebben deze details no-
In de aanpak rondom de Proof of Concept is de business heel
dig voor de business. Bijvoorbeeld om op sales order item-niveau
bewust betrokken. Waarom vinden jullie dit zo cruciaal?
te kunnen plannen. Daarom willen we naar een oplossing die meer
Erik: “We hebben deze aanpak gekozen om te voorkomen dat het
kan, sneller is en beter werkt voor ASML.”
een IT-gedreven initiatief zou worden. Vaak zien we dat IT van start gaat met een toolselectie om het beste aan de business te willen
Om een gefundeerde keuze tussen de verschillende tools te
bieden. Maar als de gebruikers niet van het begin af aan betrokken
kunnen maken, hebben we samen een Battle of the Tools
worden, kunnen zij niet ervaren wat de voor- en nadelen zijn van
georganiseerd. Wat heeft dat opgeleverd?
de verschillende opties. Door bij een PoC (Proof of Concept) van
Jef: “Tijdens de Battle hebben experts vanuit Swap Support vijf
een IT-tool de business mee te laten selecteren, waarborg je de
verschillende tools in één sessie naast elkaar gezet. De deel-
aansluiting met de toekomstvisie van de business.”
nemers vanuit ASML waren zowel gebruikers uit de business als IT. Voor ons was het heel waardevol om zo samen de voor- en nadelen
Hoe heeft de PoC met SAC geholpen bij het ontwikkelen van de
van de tools te kunnen vergelijken.”
nieuwe planningsvisie binnen ASML? Erik: “Met een Proof of Concept kun je je visie concretiseren.
Erik: “Het is fijn om een onafhankelijke blik op de verschillende
De PoC met SAC heeft laten zien dat je snel iets kunt realiseren wat
mogelijkheden te krijgen. Als beheerpartij is Swap Support
veel nieuwe mogelijkheden biedt. Doordat je in een korte tijd een
betrokken bij alle ontwikkelingen en denken zij vanuit die rol ook
werkende en tastbare oplossing opzet, stel je gebruikers in staat
mee over de toekomst. Het verhaal van de softwareleverancier
om de voor- en nadelen daadwerkelijk te ervaren, en zullen zij zich
is toch wat bevooroordeeld. Swap Support ondersteunt verschil-
bij een positieve ervaring inzetten om de beoogde verandering ook
lende tools, waardoor we een onpartijdige mening krijgen over de
daadwerkelijk realiteit te maken.”
mogelijkheden.” Welke dilemma’s zijn jullie tegengekomen bij het maken van een shortlist voor een nieuwe planningstool? Erik: “Je gaat een keuze maken voor de toekomst. Kies je dan voor een gevestigde tool, waarvan je weet dat deze over 5 jaar uit support gaat, of kies je voor een oplossing die nog niemand gebruikt? Als je progressief denkt en een nieuwe tool zoals SAP
16
VERDER LEZEN?
HET EINDE VAN DE BUSINESS CONTROLLER? TEKST: JUDITH PENNINGS
Jaren geleden, toen ik als business controller bij een grote uitzend-
Daarnaast hebben we een toenemende hoeveelheid informatie
organisatie werkte, baseerden we onze forecast vooral op de
tot onze beschikking, wat ons steeds meer inzicht kan geven in
conjunctuurcijfers. Steeg de conjunctuur, dan verhoogden we onze
bijvoorbeeld de geografische marktpositie of de laatste ontwikkelin-
budgetten. Tegenwoordig kunnen we niet meer op basis van enkele
gen rondom je dienstverlening. Maar zie jij door de bomen het bos
graadmeters onze forecast aanpassen, de conjunctuur is allang niet
nog als je een dashboard hebt met 30 kpi’s of een slide deck van 200
meer zo voorspelbaar. De wereld is veel complexer geworden, wat
slides voor het hoger management? Ook hier wordt de rol van de
vraagt om andere indicatoren en data uit verschillende bronnen.
business controller steeds relevanter, met advies over welke kpi’s echt invloed hebben op de omzetgroei en het resultaat.
Gelukkig gaan de technologische ontwikkelingen gelijk op met deze veranderende omgeving om ons heen. Machine Learning (ML)
Verandert er dan niets? Zeker wel. De rol van de business controller
bijvoorbeeld kan van revolutionaire waarde zijn voor de sturing van
zal verschuiven naar data-expert. Technieken zoals ML zullen je
je organisatie. Met ML kunnen we niet alleen patronen ontdekken in
veel werk uit handen nemen; in een handomdraai kun je accurate
grote datasets, maar ook verborgen informatie en onbekende
en gedetailleerde forecasts maken. Zodat jij tijd hebt voor het leuk-
relaties tussen data boven water krijgen. Dit is iets wat we voor-
ste deel van je werk: de analyse. Goed ingezet kun je met deze nieu-
heen als business controller niet konden. Neem het voorbeeld van
we technologieën slim meer waarde toevoegen voor de business.
de conjunctuurcyclus. Nu kunnen we onderzoeken welke factoren de conjunctuur daadwerkelijk bepalen. En als we dat weten, kunnen we de conjunctuur beter voorspellen en hierop inspelen. Bijvoorbeeld door snel op te schalen in capaciteit om de groei volledig te pakken. Vervalt hiermee de rol van de business controller? Nee, integendeel. Om de data op juiste waarde te schatten, zal de rol van business controller alleen maar belangrijker worden. Ten eerste zal de data moeten worden gevalideerd. Bovendien zullen de factoren die de relaties tussen data bepalen steeds veranderen. Dit betekent dat de factoren die de conjunctuur bepalen ook blijven wijzigen. We weten alleen niet wanneer, het is dus zaak om dit continu te blijven monitoren, valideren en bijsturen.
17
Verder praten? Mail Judith via judith.pennings@swapsupport.nl.
DE VISIE VAN HANS PLATSCHORRE, CFO VAN HANS ANDERS
AMBITIEUZE STAPPEN VAN FINANCE VERSTERKEN
GROEISTRATEGIE TEKST: DANIELLE GRUIJS
De Hans Anders Retail Group wil fors uitbreiden in het buitenland. Ook in haar informatievoorziening is de retailer ambitieus. Wat is de impact van datadriven rapportages? En wat betekent de digitale transformatie voor de toekomst van finance? Martijn Meuling gaat in gesprek met CFO Hans Platschorre. 19
De afgelopen periode hebben jullie in korte tijd enorme stappen
door we met één druk op de knop wijzigingen in de cijfers kunnen
gezet rondom reporting. Hoe ondersteunt deze ambitie de strategie
verwerken. De cost control is vroeg in de periode, waardoor de
van de Hans Anders Retail Group?
comments steeds accurater worden en het echte verhaal vertellen.
Sinds de overname door investeringsbedrijf 3i is expansie in het buitenland één van de pijlers van onze strategie. Finance binnen
Datadriven informatiestromen spelen een grote rol binnen jullie
Hans Anders was daar op dat moment echter nog niet klaar voor.
organisatie. Je hebt Business Intelligence zelfs binnen één
We wilden de afsluiting versnellen en uniform over de landen heen
afdeling met business control samengebracht. Waarom kiezen
kunnen rapporteren.
jullie daarvoor? In mijn visie op controlling is het belangrijk om controllers en
Samen met Finext hebben we de financial reporting op orde
datascientists te combineren. Het zijn wel andere profielen, maar
gebracht, versneld en digitaal gemaakt. Onze managers zien nu
ze nemen samen deel aan één team en één voorspelling. Als data-
de financiële informatie en de operationele kpi’s in één scherm.
scientists apart zitten, verdiepen zij zich al snel te veel in regressie-
Hiervoor laten we CCH Tagetik en de operationele data in één
analyses, in plaats van analyses die leiden tot meer rendement per
database samenkomen, waarna de informatie wordt gevisualiseerd
klant, meer rendement per bril en meer bezoekers in de winkel.
in Tableau.
Aan de andere kant heb je in het team ook business controllers met verstand van cashflow en actuals nodig om de impact op bijvoor-
Intussen hebben we met de acquisitie van Eyes + more de gewens-
beeld de p&l te kunnen berekenen. Dus een combinatie van de
te expansie een flinke boost gegeven. De snelle implementatie van
twee ‘bloedgroepen’ leidt tot betere forecasts en meer inzichten
CCH Tagetik was daarvoor noodzakelijk; we kunnen Eyes + more nu
met commerciële waarde.
in één keer en ruim op tijd consolideren in het jaarverslag. We ontdekten bijvoorbeeld dat nieuwe winkels altijd een terugval De Hans Anders Retail Group is eigendom van investeringsfonds
hebben in het vijfde kwartaal na opening. Dit bleek een trend te zijn
3i, dat onder andere ook deels eigenaar is van sportschoolketen
die inherent is aan de business die we doen, doordat onder meer
Basic-Fit en budgetwinkel Action. Wat is de impact van een
de ‘repurchase cycle’ van een klant net iets verder dan één jaar
Private Equity-eigenaar op de informatiebehoefte?
ligt. Met deze trends uit historische data kunnen we de inves-
Vergeleken met publieke ondernemingen moeten we meer rap-
teringsanalyse van nieuwe winkels verfijnen.
porteren en in meer verschillende structuren. Naast de statutaire rapportages, de managementrapportages en het boardpack is er
De data benutten we ook voor het bepalen van witte vlekken in het
nog een aparte lijn van PE-rapportages. Aan de banken rappor-
winkellandschap, met name voor onze groei in België en Duitsland.
teren we op nog een ander juridisch niveau.
In Nederland hebben we inmiddels 262 winkels, dus als we hier een nieuwe winkel openen heb je kans dat we onze eigen concurrent
Al deze rapportages zijn volledig geautomatiseerd, zowel voor het
zijn. Met datamodellen berekenen we de potentie van een winkel
jaarverslag als voor de maandelijks reporting. De PowerPoint-
op basis van variabelen, zoals inwonersaantallen in omliggende
decks, de tekst en alle cijfers zijn gekoppeld in CCH Tagetik, waar-
dorpen, hun leeftijdsopbouw, en aanwezigheid van concurrentie.
20
“ONZE MANAGERS ZIEN DE FINANCIËLE INFORMATIE EN DE OPERATIONELE KPI’S IN ÉÉN SCHERM” Deze informatie is ook een belangrijk vertrekpunt bij onze budgette-
Ook wordt onze rol steeds meer actiegericht; reporting heeft alleen
ring en targetsetting van vestigingen.
maar zin als het leidt tot verandering in gedrag en acties. Aan de
De digitale transformatie heeft veel impact, ook op de financiële
tenlijnen. Om de analytische kant volop te benutten, willen we CCH
functie. Hoe zie je dit binnen Hans Anders?
Tagetik Budgeting and Planning gaan inzetten.
planning-kant moeten kpi’s zich gaan vertalen in revenue- en kos-
Er zijn vier digitale technologieën die in fases de financiële functie veranderen. De eerste fase is robotisering, waarmee we vooral in
De CFO van de toekomst is tech-savvy. Zonder technische kennis
de administratieve functie zoveel mogelijk automatiseren.
of voorkeur voor software kun je geen digitaliseringsvisie neerzet-
De tweede is datavisualisatie, zoals data met simpele bar-charts
ten, randvoorwaarden scheppen of begrijpen welke algoritmes de
inzichtelijk maken. De combinatie van CCH Tagetik en Tableau is
datascientists gebruiken. Uiteindelijk moet jij weten hoe robuust de
hier belangrijk; op een bar-chart met een trend reageren operatio-
analyses zijn en hoe tools gedrag kunnen veranderen of tot actie
nele managers sneller dan op een Excel-sheet met veel getallen.
leiden.
Die fase hebben we min of meer bereikt. De volgende twee fases zijn meer predictive. Daarin gaan we eerst naar advanced analytics for finance, waarbij de controllers gaan adviseren over het promotiebeleid en het verhogen van bezoekersaantallen. Daarvoor hebben we regressiemodellen nodig die op basis van het weer, de concurrentie en de promoties van concurrenten voorspellingen doen over de promoties in de winkel. Dat vertaalt zich uiteindelijk in CCH Tagetik naar de omzet en de kosten. De vierde fase is advanced analytics voor business. Daarin willen we naar adviezen op bril-niveau; verkoopt een bepaald type bril goed en wat is de ROI van een specifieke marketingactie? Welke rol zie je in de toekomst voor finance weggelegd? De eerste twee fases creëren tijd en inzicht, waarna je je pas realiseert wat je kunt doen in de volgende twee fases. We zitten nu in een mooie fase, maar het is ook een moment of truth voor mensen die in finance werken. Een PowerPoint met verschillen produceren is niet goed genoeg meer, controllers moeten nu vanuit value drivers gaan uitleggen waarom die verschillen zijn ontstaan. De finance rol vraagt steeds meer om een judgement call, waar het eerst meer productiegedreven was.
21
VERDER LEZEN
TRANSFORMEER FINANCE MET CCH TAGETIK Integreer en automatiseer je financiële Consolidatie, Budgeting, Planning, Forecasting, Reporting, Analytics en Dashboarding met het Finance Transformation Platform van CCH Tagetik Creëer een moderne finance organisatie met nieuwe technieken zoals artificial intelligence, machine learning en predictive analytics Kies een platform dat gemakkelijk te configureren is en gebruiksvriendelijk is voor finance en business users Gecertificeerd door SAP “Powered by SAP HANA”, met inmemory database technologie en real-time inzicht in alle business informatie Maak niet langer rapportages in Excel, die naast tijdrovend ook erg foutgevoelig kunnen zijn Integreer finance en business operations, met ongelimiteerde dimensies in de Analytic Information Hub Versnel het consolidatieproces en krijg tegelijkertijd nieuwe inzichten Krijg toegang tot data op detailniveau en breng dit, uit één database, overzichtelijk in beeld Verbeter control en governance met workflows, validaties en audit trails
Ga verder dan traditionele CPM oplossingen met een compleet, all-in-one platform, beschikbaar in Cloud en On-Premise Meer informatie op: www.tagetik.com/nl/product of scan & leer meer!
IBCS TEKST: PAUL DAMEN
Hoe prettig zou het zijn als iedereen dezelfde rapportagetaal spreekt? Als iedereen binnen je organisatie begrijpt wat de boodschap is van je rapporten, dashboards en presentaties. Een ideaalbeeld? In andere beroepen lukt het ook. Denk aan componisten die wereldwijd op dezelfde wijze muzieknoten schrijven. De opkomst van IBCS biedt houvast voor ĂŠĂŠn rapportagetaal. International Business Communication Standards (IBCS) is de enige internationale standaard voor het effectief communiceren en inrichten van dashboards, rapportages en presentaties. Met maar liefst 97 standaarden helpen ze je op weg. Maar wat is IBCS precies? En waar begin je? 23
01. CONCEPTUEEL HOE BRENG JE DE BOODSCHAP OVER?
PAUL’S FAVORIETE STANDAARDEN: SA 3.2 – Begin met je boodschap Voor de lezers of het publiek is het moeilijker om de verhaallijn te volgen als de boodschap pas aan het einde komt. SA 3.1 – Ontdek, leg uit en adviseer Zorg voor een goede opbouw, de kern van de boodschap zit vaak in de uitleg van de detectie.
SAY Vertel je boodschap met een duidelijke verhaallijn.
STRUCTURE Geef structuur aan je content zodat je publiek de boodschap beter begrijpt.
02. PERCEPTUEEL HOE ZIET HET ER VISUEEL UIT?
MEEST GEBRUIKTE STANDAARDEN: EX 1.1 – Selecteer de juiste grafiek Gebruik de grafiekselectiematrix om het juiste grafiektype voor tijdreeksen en structuuranalyse te selecteren. CO 3.1 – Voeg datapunten toe Interessante verbanden worden pas inzichtelijk als je genoeg datapunten gebruikt.
EXPRESS Kies de juiste visualisatie voor het soort informatie dat je wilt delen.
24
SIMPLIFY Voorkom ruis door eenduidige, herkenbare visualisaties.
CONDENSE Verhoog de informatiedichtheid door extra lagen aan dezelfde categorie-as toe te voegen.
CHECK Zorg voor visuele integriteit zodat iedereen binnen je organisatie in één oogopslag begrijpt wat je bedoelt.
03. SEMANTISCH HOE MAAK JE HET UNIFORM?
UNIFY HANDIGE STANDAARDEN: UN 1.1 – Gebruik overal dezelfde afkortingen
Pas semantische notatie toe om verwarring over definities of afkortingen te voorkomen.
Standaardiseer de gebruikte termen en afkortingen binnen je organisatie en zet ze in een woordenlijst. UN 2.2 – Standaardiseer de titels en subtitels Gestandaardiseerde titels maken de inhoud duidelijk zonder waardeoordeel, zoals conclusies, interpretaties of voorstellen.
STARTEN MET IBCS? Ontdek hier hoe.
25
BI ALS PROFIT CENTER BIJ
CONTAINER CENTRALEN TEKST: DANIELLE GRUIJS
Container Centralen is Europees marktleider op het gebied van herbruikbare transportmaterialen voor bloemen en potplanten. Ook rondom haar Business Intelligence (BI) is de organisatie vooruitstrevend. Microsoft Dynamics wordt in het datawarehouse zo gemodelleerd, dat op robuuste wijze data uit verschillende nieuwe én oude systemen gecombineerd worden. Met inzichten uit deze data wil de BI-afdeling de organisatie en haar klanten gaan helpen om geld te besparen. “We willen Business Intelligence (BI) en
bijvoorbeeld helpen om afval te verminde-
aanbod van alle partijen in het land weet,
het datawarehouse verder professionali-
ren,” zegt Erik. “Stel, we kunnen zorgen
kun je gaan nadenken over het optimale
seren,” vertelt Erik Burgers, BI-manager bij
voor 10 procent minder plantbederf door
depot-netwerk. Daarin kun je met algorit-
Container Centralen, over de aanleiding om
planten te herplaatsen naar andere filialen.
mes ook rekening houden met files en de
Microsoft Dynamics in het datawarehouse
Dat bespaart onze klanten veel geld.”
dagen in de week.”
te modelleren. OPTIMAAL DEPOT-NETWERK
REALTIME INFORMATIE DELEN MET
GELD VERDIENEN MET DATA
Het logistieke concept wordt niet alleen
KLANTEN
De ambities van Container Centralen rond-
voor bloemen en planten gebruikt, maar
De organisatie wil naar realtime informa-
om BI gaan nog veel verder. Erik: “Uiteinde-
steeds vaker ook voor andere branches
tie. “We willen direct informatie met onze
lijk willen wij geld gaan verdienen met onze
zoals supermarkten en doe-het-zelf zaken.
klanten gaan delen,” zegt Erik. “Denk aan
data. In onze systemen zit veel transactie-
Erik ziet nog veel mogelijkheden om de
een bevestiging van de transacties en het
data, waar je met allerlei interessante
meer dan 23.000 klanten in 40 landen te hel-
meteen verwerken van opgehaalde materi-
technieken informatie van kunt maken. Mijn
pen: “We proberen vraag en aanbod steeds
alen in een containersaldo. Ons doel is om
doel is om op termijn van een cost center
beter te combineren en daar informatie aan
meer transactionele data naar onze klanten
naar een profit center te transformeren.”
onze klanten over te verschaffen. Op dit
te brengen en van BI een profit center te
moment geven we de klant bijvoorbeeld al
maken.”
De eerste stap daarvoor is het neerzetten
wekelijks een overzicht van zijn container-
van de backbone met robuuste systemen
saldo. Ook geeft inzicht in de data kansen
en interfaces. “De focus ligt nu op het
voor vendor inventory management. Een
verzamelen van data van zoveel mogelijk
bierproducent hoeft dan niet meer bij ons
partijen, zoals bedrijven op de bloemen-
te bestellen, wij voorspellen op basis van
veiling en retailers. Van de scanbare
het weer en algoritmes hoeveel van onze
transportmaterialen kunnen we bijhouden
materialen nodig zijn om aan de uitlevering
waar ze staan en hoe vaak ze roteren. Met
aan supermarkten te kunnen voldoen. Maar
deze informatie kunnen we onze klanten
het gaat nog veel verder: als je vraag en
27
VERDER LEZEN?
EEN NIEUWE GENERATIE ERP DE NEKSLAG VOOR EPM-OPLOSSINGEN? TEKST: WIM HEUVELMAN
De nieuwste generatie ERP-oplossingen (Enterprise Resource Planning) heeft het licht gezien. Deze cloudbased alternatieven maken gebruik van in-memory database-technologie en bieden frontends op meerdere devices. Welke impact zullen deze nieuwe mogelijkheden hebben op de Enterprise Performance Management (EPM)-arena? Maakt deze generatie van ERP’s de EPM-oplossingen overbodig? Enterprise Performance Management
analytische pad te herstellen, maar echte
geïntegreerd. Dit kunnen visualisaties zijn
(EPM) en Enterprise Resource Planning
integratie is iets anders.
zoals grafieken of meer geavanceerde
(ERP) zijn lang twee verschillende we-
Artificial Intelligence gedreven compo-
relden geweest. EPM ondersteunde de
IN-MEMORY ENGINE CREËERT NIEUWE
nenten. De eindgebruiker kan met dit soort
management- en complianceprocessen,
MOGELIJKHEDEN
interfaces in één consistente ervaring van
terwijl ERP zich richtte op het uitvoeren van
De nieuwe generatie ERP-systemen maakt
analytische processen naar operationele
de operationele processen. Bedrijven die
gebruik van in-memory databasetechnolo-
processen navigeren.
hun Performance Managementprocessen
gieën. Deze technieken maken complexe
probeerden in te passen in een klassieke
datastructuren overbodig. Ook bieden
DE NEKSLAG VOOR EPM-OPLOSSINGEN?
ERP-oplossing, kwamen er al snel achter
de prestaties van in-memory databases
De vraag is: zal deze nieuwe generatie
dat er veel functionaliteiten ontbraken om
analytische mogelijkheden direct in het
ERP’s de huidige EPM-oplossingen
de EPM-processen te ondersteunen. Aan
ERP-landschap. Zonder de noodzaak van
verdringen? De eerste tekenen zijn meer
de andere kant werden EPM-gebruikers
replicatie en pre-aggregatie van data kan
dan veelbelovend voor deze ERP’s. Hun
geconfronteerd met gebroken analytische
data met de gewenste responstijden voor
krachtige in-memory-engines en flexibele
paden doordat er aanvullende details
analytische doeleinden worden gepresen-
interfaces zijn sterke kernfunctionaliteiten.
misten. Deze details waren vaak alleen
teerd. Dit integratieniveau lost de gebroken
Maar het is nog te vroeg om te zeggen of
opgeslagen in het ERP-systeem.
analytische paden voorgoed op en elimi-
de EPM-oplossingen serieuze concurrentie
neert de replicatie van data en masterdata
zullen krijgen. De focus van de ERP-
tussen systemen.
leveranciers ligt primair op de verschuiving
DE WERELDEN VERBINDEN
van klassieke naar in-memory en cloud-
In een klassieke opstelling zijn de ERP- en de EPM-oplossingen losjes verbonden.
COMPONENTBASED INTERFACES
based ERP’s. Ook willen zij hun investeer-
Doorgaans is een interface, soms via een
Daarnaast maakt deze generatie ERP’s ook
ders bewijzen dat ze kunnen overstappen
datawarehouse, opgezet om de cijfers
gebruik van nieuwe userinterface-
naar bedrijfsmodellen die gebaseerd zijn op
van het ERP- naar het EPM-systeem te
technologieën. Deze interfaces zijn
abonnementen. In deze transitie lijkt EPM
brengen. EPM-leveranciers hebben veel
doorgaans op componenten gebaseerd en
nog niet de hoogste prioriteit te hebben.
moeite gedaan om deze verbinding tussen
kunnen op een breed scala aan apparaten
de EPM- en ERP-wereld zo transparant
zoals tablets, smartphones en computers
Meer weten? Mail Wim via
mogelijk te maken. Functionaliteiten met
worden gebruikt. Door dit type interface in
wim.heuvelman@2-cnnct.nl
een speciale opslag van gedetailleerde
te zetten, kunnen analytische componenten
transacties zijn een stap om het gebroken
rechtstreeks in de ERP-interface worden
29
FACTBASED SALESPLANNING BIJ
LUCAS BOLS TEKST: DANIELLE GRUIJS
Met 444 jaar is Lucas Bols één van de oudste bedrijven van Nederland. Toch is het drankenbedrijf opvallend innovatief, zowel in de ontwikkeling van nieuwe producten als in haar besturing. Externe én interne data komen in Oracle Planning & Budgeting Cloud (PBC) samen. 31
“EEN BELANGRIJK DEEL VAN DE DATA VOOR DE FORECAST KOMT VAN EXTERNE PARTIJEN”
Voorspelbaarheid is essentieel, vertelt Eric de Vries, Finance
De beursgang is één van de aanleidingen om van Oracle Essbase
Director Brands & Markets bij Lucas Bols: “We werken in 110
over te stappen op Oracle PBC. Eric: “We wilden meer inzicht
landen met meer dan 20 merken, met alle dynamiek die daarbij
kunnen geven in de herkomst van de groei.” Daarnaast worden
hoort. Om hier snel op in te kunnen spelen, heb je een goede
ook Oracle Financial Consolidation & Close (FCC) en Cloud ERP
forecast nodig. Des te gedetailleerder je kunt plannen, des te
geïmplementeerd.
voorspelbaarder je wordt.” VOLLEDIG GEAUTOMATISEERDE FORECAST ONDERSTEUNEN GROEISTRATEGIE
Eric is continu bezig om het planningsproces stap voor stap nog
Lucas Bols wil haar wereldwijde merken, zoals Bols en Galliano,
verder te optimaliseren. “Naast trends op volumes wil ik ook een
verder versterken en laten groeien. De gedetailleerde sales-
trendplanning rondom prijzen: welke smaken doen het goed, en
planning ondersteunt deze strategie. “Je moet inzichtelijk kunnen
wat zijn de consequenties voor onze marges. Ook wil ik meer
maken waar je denkt dat de groei vandaan gaat komen, en hoe je
externe bronnen toevoegen, bijvoorbeeld rondom consumenten-
dit gaat bewerkstelligen,” vertelt Eric.
gedrag. Mijn uiteindelijke doel is een volledig geautomatiseerde forecast, waar de trendmatigheden al in staan.”
De effecten van trends en ontwikkelingen worden in Oracle PBC meteen doorgerekend. “We willen snel kunnen zien wat de consequenties zijn, bijvoorbeeld als ergens de accijnzen verhoogd worden of als de Argentijnse peso devalueert. Ook de impact van ontwikkelingen zoals de Brexit willen we goed kunnen inschatten,” vertelt Eric. EXTERNE DATA COMBINEREN MET EIGEN FORECAST Een belangrijk deel van de data voor de forecast komt van externe partijen. Dit past bij het organisatiemodel van Lucas Bols: “De productie is uitbesteed en per markt is er een distribiteur,” legt Eric uit. “De forecast van de 100 externe distributeurs vergelijken we met de forecast van ons commerciële team. Daarna vertalen we de uitkomsten naar een planning voor de externe productie-partij.” VAN PRIVATE EQUITY-EIGENAAR NAAR BEURSGANG Sinds 2015 is Lucas Bols beursgenoteerd. De periode daarvoor heeft de organisatie diverse eigenaren gehad, zoals Remy Cointreau en een Private Equity-partij.
32
VERDER LEZEN?
Oracle feliciteert Finext Met het winnen van de ‘’Oracle Partner of the year EPM Cloud‘’ award
NON-FINANCIAL REPORTING ONDER DE LOEP
TEKST: WESLEY SCHULTE
Of je het nu non-financial reporting, sustainability reporting, ESG of Integrated Reporting noemt, met een brede blik naar je organisatie kijken is voor veel bedrijven gemeengoed geworden. Wat zijn hierin de trends qua wetgeving, reportingstandaarden en benchmarks? En wat zien we daarvan in de praktijk bij bedrijven zoals Signify en ABN AMRO? Een eerste belangrijke trend is de integratie
doelen zitten. Daarnaast wordt niet alleen
staan deze elementen in onze purpose en
van de non-financial doelen in de strategie.
de toename van positieve, maar ook de
zijn ze belangrijk in alles wat we als bedrijf
Niet-financiële informatie geeft inzicht in
vermindering van negatieve impact in kaart
doen. We hebben dan ook geen aparte
hoe je waarde creëert en waar je moet
gebracht.
sustainability strategie, maar een aantal
bijsturen om je strategische doelstellingen
sustainability programma’s afgeleid van de
te halen. Neem bijvoorbeeld de Sustainable
Ook Signify vindt de link tussen duurzaam-
algemene strategie, zoals Carbon Neutral
Development Goals (SDG’s). De 17 duur-
heidsdoelstellingen en haar strategie
en Zero Waste to Landfill. Ook al onze
zame ontwikkelingsdoelen voor 2030 van de
cruciaal. “We hebben gekeken naar wat
andere non-financial indicatoren dragen bij
Verenigde Naties – in 2015 opgesteld - zijn
de wereld nodig heeft en naar waar wij als
aan onze strategie en de waarde die wij als
natuurlijk niet nieuw. Maar we zien nu dat
bedrijf goed in zijn. We focussen ons op de
bedrijf toevoegen.”
organisaties een slag dieper gaan, met
gebieden waar wij als verlichtingsbedrijf
specifieke doelen voor de organisatie en
de meeste impact hebben, dan kun je het
OPKOMST VAN KPI’S EN BENCHMARKS
hoe deze zich verhouden tot de strategie.
verschil maken,” vertelt Maurice
PER SECTOR
Er wordt serieus gekeken naar de onder-
Loosschilder, Head of Sustainability
In tegenstelling tot de financiële wereld is
liggende drivers van de organisatie en
Strategy & Reporting bij Signify. “Uit deze
er voor de niet-financiële gegevens (nog)
naar de 169 subdoelen die achter de 17
elementen is onze strategie ontstaan. Ook
niet één rapportagestandaard. Veel organi-
35
“DE VERWACHTING IS DAT DE VRAAG NAAR ONDERBOUWDE KPI’S EN RAPPORTEN ALLEEN NOG MAAR TOE ZAL NEMEN”
saties gebruiken een mix van verschillende
WETGEVING WORDT STRENGER
CONNECTED DATAFLOWS
standaarden en raamwerken, zoals Global
Een derde trend is het steeds strenger
De vierde trend draait om het efficiënt
Reporting Initiative (GRI), Task force on
worden van de wet- en regelgeving.
verkrijgen van de juiste data voor de eerste
Climate-related Financial Disclosures
Tegen de achtergrond van internatio-
drie trends. In de praktijk worstelen veel
(TCFD), International Integrated Reporting
naal gemaakte afspraken en rechterlijke
organisaties hiermee. De hoeveelheid data
Council (IIRC) en – recenter – Sustainability
uitspraken neemt de maatschappelijke druk
die de organisatie moet verzamelen neemt
Accounting Standards Board (SASB). Deze
toe om aan non-financial reporting meer
enorm toe, efficiëntie en automatisering
laatste is voor Europa een nieuwe speler,
sturing te geven. De verwachting is dan
zijn cruciaal om waarde en inzicht te kun-
maar in de VS wordt SASB al veel gebruikt.
ook dat de wet- en regelgeving alleen nog
nen toevoegen zonder te bezwijken onder
Het grote verschil met GRI? Bij SASB zijn er
maar strenger gaat worden. Zo wordt ook
de rapportagelast.
per sector kpi’s gedefinieerd waarover je
de EU-richtlijn voor non-financial reporting,
moet rapporteren én deze kpi’s zijn speci-
geïntroduceerd in 2014, regelmatig geüp-
Er is zoveel data beschikbaar; binnen de
fiek gericht op investeerders.
datet. Nieuw is de EU Taxonomie. Hierin
organisatie, maar zeker ook daarbuiten.
worden de definities eenduidig vastgesteld,
Veel informatie zit bij je leveranciers, die
Naast deze standaarden en raamwer-
bijvoorbeeld wat er verstaan wordt onder
moeten dus aangehaakt worden. Door alle
ken participeren ondernemingen in veel
‘groen beleggen’.
dataflows samen te brengen en systemen
verschillende externe benchmarks op
aan elkaar te koppelen, krijg je snel en
sustainability of ESG-gebied. Het is onmo-
Dat gaat onderling vergelijken makkelijker
gelijk om aan al deze benchmarks actief
maken, zo hoopt Tjeerd Krumpelman,
mee te doen; daarom maken organisaties
Global Head of Advisory, Reporting &
DE VOLGENDE STAP
keuzes. Op basis van het belang van en
Engagement bij ABN AMRO: “Het is fijn
Non-financial reporting is duidelijk volop in
gebruik door stakeholders, maar ook op
om metrics te hebben die vergelijkbaar zijn
ontwikkeling. En de verwachting is dat de
basis van de mate van transparantie over
met andere banken, bijvoorbeeld rondom
vraag naar onderbouwde kpi’s en rappor-
methodologie en additioneel werk dat erbij
duurzaam financieren. Daarvoor is het wel
ten alleen nog maar toe zal nemen. Waar je
komt kijken.
belangrijk dat iedereen dezelfde definitie
ook staat op dit moment, het is goed om de
eenvoudig inzichten in je kpi’s.
hanteert. Ik hoop dat de EU-taxonomie
volgende stap te zetten. Zo blijf je de con-
Een initiatief dat meer tractie krijgt, is de
hieraan gaat bijdragen.” Naast duidelijke
currentie voor en verzilver je de inzichten
World Benchmarking Alliance. Deze WBA
definities speelt ook de context een rol.
die non-financial reporting biedt.
meet de voortgang van bedrijven op de
“Soms is er een verschil in overtuiging. Wij
eerdergenoemde SDG’s. Het doel hiervan
vinden bijvoorbeeld dat een ‘best in class’-
is om een rating per sector te introduceren,
approach bij beleggen meer verschil maakt
met een open en transparante methodolo-
dan een uitsluitingsbeleid. Als een andere
gie en welke data hiervoor gebruikt is.
bank wel een uitsluitingsbeleid hanteert, is het lastig om de duurzame beleggingen van verschillende banken te vergelijken.”
36
VERDER LEZEN?
VAN DE FOLDER NAAR DE PRAKTIJK TEKST: MARC ROEST
Al jaren lezen we beloftes van softwareleveranciers over een
Een andere interessante ontwikkeling is dat de aangeboden
geïntegreerd platform, waarin alle EPM-gerelateerde zaken zoals
cloudoplossingen nu ook daadwerkelijk cloudoplossingen zijn.
consolidatie, planning & budgetting, rapportage en data-integratie
Dus in plaats van een gehuurde server in het datacenter van de
moeiteloos samenwerken. Wanneer wij wat dieper keken, bleek
leverancier krijg je een dynamisch schaalbare omgeving, waar de
dit slechts een commercieel verhaal. Vaak bestond het ‘platform’
calculatieperformance tijdens je budgetproces gewoon even
uit diverse aangekochte tools, die via een single point of entry toe-
‘opgeschroefd’ kan worden. Ook krijg je Updates as a Service,
gankelijk waren. En soms dat nog niet eens. Ook qua dataopslag,
waarbij binnen enkele uren je hele omgeving op de laatste versie
calculatiemethoden en metadata-inrichting hadden de onderlig-
draait. Hierdoor krijg je toegang tot de nieuwste features en de
gende producten weinig gemeen.
laatste veiligheidsupdates, iets waar je via je servicefee ook al jaren voor betaalde.
Nu zien we dat deze belofte bij een aantal leveranciers ingelost wordt. Bestaande leveranciers komen met nieuwe versies. En
Richting de toekomst zien we dat leveranciers steeds meer aan
nieuwe toetreders - met over het algemeen een EPM-verleden bij
de slag gaan met zaken als Machine Learning en Predictive
bekende leveranciers - bieden nu daadwerkelijk een geïntegreerd
Analytics. Deze populaire termen hoor je al veelvuldig in BI-land,
platform aan waarin zaken op eenduidige wijze ingericht zijn. Deze
maar als je daar doorvraagt is de kwaliteit van de input-data altijd
oplossingen bieden bijvoorbeeld één centrale plaats voor het
een probleem. Precies op dat punt kan EPM het verschil maken:
inrichten en bijhouden van de metadata en één taal om calculaties
gestructureerde workflows voor het aanleveren van data, diverse
in te schrijven. Ook is er één database waar alle gegevens in opge-
validaties op kwaliteit, blocking controls en het ‘aftekenen’ van de
slagen worden en één rapportageschil die alle gegevens makkelijk
data borgen de datakwaliteit. Als je deze data als input gebruikt
naast elkaar kan rapporteren. Voor de gebruikers zijn al deze
voor een Predictive Analytics model, zal hier hoogwaardige en
functionaliteiten vanuit één interface toegankelijk. De commerciële
bruikbare informatie uitkomen. Een interessante ontwikkeling om te
belofte van een paar jaar geleden wordt steeds meer realiteit.
blijven volgen.
Dat betekent geen ingewikkelde en tijdrovende interfaces meer om
Meer weten? Mail Marc via marc.roest@finext.nl
de actual data te integreren in de forecast. En vanuit één front-end toegang tot je budget, actual data en bijvoorbeeld productieplanning. Het betekent echter ook een andere manier van denken. Nu het samenbrengen van de stuurinformatie van verschillende disciplines eenvoudiger gemaakt wordt, vraagt dat om echte samenwerking binnen de organisatie.
37
“SNELLER INZICHT IN KPI’S PER WINKEL”
RESULTATEN PER WINKEL BIJ
HUNKEMÖLLER TEKST: DANIELLE GRUIJS
Hunkemöller groeit snel; er zijn inmiddels ruim 900 winkels en er komen elk jaar meer winkels en meer landen bij. Deze ambitieuze groei vraagt om sneller inzicht in de kpi’s per winkel. “We willen de managementinformatie meer
Snelheid en betrouwbaarheid zijn de
PLATFORMGEDACHTE
automatiseren, stabieler maken en sneller
belangrijkste doelen. “Voorheen hadden
De internationale retailorganisatie kiest
inzicht hebben in onze (pre)-financials,”
we veel handmatig werk, wat tijdrovend
voor OneStream. “Deze oplossing is
vertelt Hanno van Vuren, Financial
was. Daarnaast loop je bedrijfsrisico’s als
een platformapplicatie in plaats van een
Controller bij Hunkemöller. Ook de over-
een systeem niet meer ondersteund wordt;
modulaire applicatie. Als we in de toekomst
name door een Private Equity-partij speelt
we willen de bedrijfsinformatie snel en
aanvullende rapportageprocessen zoals
mee. Hanno: “Dat vraagt om meer rappor-
accuraat boven water kunnen halen.”
strategische planning willen toevoegen,
tages en meer doorsnedes.”
39
dan valt dat onder dezelfde licentie.
“VOOR ELK VAN DE RUIM 900 WINKELS IS ER EEN WINST- & VERLIESREKENING”
Ook zijn de cijfers dan afkomstig uit één
Zoveel details is een bewuste keuze.
versneld. Wat in het systeem gaat, sluit
bron, waardoor we de data niet opnieuw
Hanno: “Met de winkels willen we zo veel
automatisch op elkaar aan en heeft
hoeven op te bouwen,” vertelt Hanno.
mogelijk benchmarken; hoe doet deze win-
dezelfde bron. Het mechanisme om te
kel het ten opzichte van een gemiddelde
sturen wordt hierdoor makkelijker; de
Ook het onderhoud speelt een rol in de
winkel in dezelfde range? We onderschei-
rapportages zijn direct beschikbaar en je
keuze. Hanno: “Het platform is gestoeld
den diverse verkoopkanalen, waarvan we
hoeft niets meer handmatig op tellen. Met
op moderne technologie en er verschijnen
verschillende doorsnedes willen kunnen
één druk op de knop staat je management-
regelmatig updates. Het onderhoud is
zien.”
rapportage klaar, in welke dimensie je het
eenvoudig. Dat is in de praktijk ook al
maar hebben wil.”
gebleken; een update wordt gepland en
KRITISCH OP HOEVEELHEID DATA
is binnen twee uur geregeld. Daarnaast
De keuze voor veel detail betekent wel wat
Ook de gebruikers op de afdeling
voeren we het overgrote deel van het
voor de inrichting van de oplossing. Tijdens
finance zijn positief. Hanno: “Het geeft een
onderhoud zelf uit.”
de implementatie is dit dan ook steeds
verschuiving op de afdeling van het maken
kritisch afgewogen. Zo is er op winkel-
van rapporten naar het analyseren van de
DE DYNAMIEK VAN RETAIL
niveau inzicht in de marge en omzet per
rapporten. Dat is uitdagender werk.”
De retail is een branche met een eigen
productcategorie.
dynamiek, zo ook bij Hunkemöller. “Typische retailtermen zoals ‘like for like’
De organisatie wil ook in de toekomst
en ‘in-growth’, maar ook verschillende
kritisch blijven op de hoeveelheid data.
saleskanalen zoals shop-in-shop, franchise
“Naast de ruim 900 bestaande winkels
en e-commerce willen we goed in allerlei
openen we per jaar nog eens 80 win-
dimensies vangen.”
kels,” vertelt Hanno. “We moeten goed nadenken op welk detail we de zaken in
De nieuwe rapportages zijn dan ook heel
willen richten. Neem personeelskosten en
gedetailleerd, met name de storebased
huurkosten, is daar zoveel detail wel nodig?
rapportages. Zo is er voor elk van de ruim
Nu hebben we dit deels opgelost door met
900 winkels een winst- & verliesrekening.
knooppunten te werken, waarin diverse
Daarnaast kunnen alle winkels ‘like for
kostensoorten worden samengeteld tot
like’ vergeleken worden, rekening houdend
hoofdkostensoorten.”
met de volwassenheid van winkels, en op winkeltype. Hiervoor wordt elke grootboek-
UITDAGENDER WERK
rekening doorvertaald naar het platform.
Hanno is enthousiast over de nieuwe processen. “Het afsluitproces is aanzienlijk
40
VERDER LEZEN
“MAAK MET AI JE ORGANISATIE ROBUUST”
DE TECHNIEK VAN AI IS ER KLAAR VOOR TEKST: DANIELLE GRUIJS
Artificial Intelligence (AI) is hét gespreksonderwerp van dit moment. Maar hoe vergevorderd zijn de toepassingen eigenlijk? Wat zien we in de praktijk en wat zegt de wetenschap daarover? Jonathan Aardema gaat in gesprek met prof. dr. Eric Postma, hoogleraar Cognitieve Science en Artificial Intelligence aan de Universiteit van Tilburg. 43
Binnen bedrijven kom ik veel mensen tegen die niet helemaal
niet vermoeid na het beoordelen van te veel scans achter-
weten wat er onder Artificial Intelligence (AI) valt. Hoe kijk jij
elkaar. Dat is ook narrow AI; je traint het systeem alleen op het
daar vanuit de wetenschap tegenaan?
herkennen van vlekjes, meer hoeft het niet te weten. Wat er daarna
Heel nuchter. Artificial Intelligence is nu een modewoord, maar het
mee gebeurt, is aan de arts. Ik zie dit als een versterking van het
vakgebied bestaat al sinds de jaren 50. Nu horen we rondom AI
instrumentarium. De grote vraag is: hoe gaan we nu optimaal de
steeds de claim dat machines dingen sneller en beter kunnen dan
complementariteit van mens en machine benutten. Sommige
mensen, maar dat kunnen machines al vrij lang. Neem een zak-
dingen kunnen mensen nu eenmaal beter dan een computer.
rekenmachine, die kan veel sneller rekenen dan de meeste mensen.
Wij zijn bezig met het ontwikkelen van een model om ziekteverzuim in de zorg terug te dringen. We kijken daarbij naar de
Wat wel nieuw is, is spraak- en beeldherkenning. AI is heel goed in
variabelen die voorspellend zijn om ziekte te voorkomen. Een half
het herkennen van patronen, zonder daarbij de context te kennen.
procent minder verzuim levert bij duizenden werknemers al snel
Denk bijvoorbeeld aan het automatisch herkennen van huidkanker
veel op. Daarbij zien we wel dat naast de modellen ook human
uit afbeeldingen van de huid. AI presteert daar beter dan de mens,
judgement belangrijk blijft.
maar weet en begrijpt niets van de patiënt. ‘Narrow AI’ noemen we
Klopt. Dan krijg je Hybrid Intelligence, waarbij een human operator
dat. Dat is wel beperkter dan wat mensen kunnen, maar dat geeft
samenwerkt met een Deep Learning-systeem. De grootste
niet. Een zakrekenmachine is ook beperkter, maar doet wat het
beperking van AI-systemen is dat ze geen kennis hebben van de
moet doen, namelijk rekenen. Over de conclusie uit de berekenin-
wereld. Als mens doe je vanaf je babytijd kennis op en we weten
gen beslist de mens.
nog niet zo goed hoe we die brede kennis over moeten dragen aan systemen. Ik zie dan ook meer een toekomst voor me waarin je AI
In de praktijk zien we dat veel organisaties nu stappen rondom AI
ontwikkelt om de zwakheden van mensen te compenseren en an-
willen gaan zetten, bijvoorbeeld rondom beeldherkenning. Waar-
dersom. Het gaat om de combinatie van de kracht van het systeem
om is het nu zo in opkomst?
en de kracht van de expert.
De grote doorbraak is Deep Learning. Ook dat is al 30 jaar oud, maar blijkt goed te werken als je het opschaalt met meer data
Hoe voer je AI in binnen een organisatie? In de praktijk zien we
en meer computerkracht. Dan kun je bijvoorbeeld afbeeldingen
dat met een clean sheet beginnen ook binnen traditionele organi-
van een hond van een label voorzien en het systeem trainen om
saties kan werken. Wat zegt de wetenschap; moet je bestaande
hondenrassen te herkennen. Dat kan het systeem heel goed, net
dingen aanpassen of juist helemaal opnieuw beginnen?
zo goed als mensen, maar het maakt soms wel domme fouten die
Ik denk dat het logisch is dat veel bedrijven nog koudwatervrees
mensen nooit zouden maken.
hebben, omdat het nog geen bewezen proces is. Ik verwacht dat in alle bedrijfstakken AI steeds meer een rol gaat spelen. Ik ben geen
Een ander voorbeeld is het herkennen van borstkanker op scans.
organisatieadviseur, maar mijn advies zou zijn om klein te beginnen
Er is net een studie afgerond waaruit bleek dat AI dat beter kan dan
en daarna uit te bouwen. Voor bedrijven met een goedlopende
specialisten. Een systeem krijgt namelijk geen lunchdip en raakt
business is het verstandig om het bestaande businessmodel te
44
“MAAK NOOIT DE FOUT OM EEN MACHINE DE EXPERT TE LATEN OVERRULEN”
houden en daarnaast voorzichtig een nieuw model rondom AI op te
in het zoeken naar de toepassingen waar je met AI het verschil
bouwen. Het alternatief is een radicale omslag, waarvoor je ander
kunt maken. Daarbij gaat het niet alleen om de techniek en het
personeel nodig hebt. TNT bijvoorbeeld heeft bewust gekozen
identificeren van de taken, maar ook om de menselijke en
om een datadriven bedrijf te worden. Zij gebruiken nu predictive
organisatorische kant. Wij zijn nu bijvoorbeeld het herkennen van
modellen om te voorspellen op welk tijdstip iemand thuis is.
botbreuken op röntgenopnames aan het onderzoeken. Dit soort oplossingen kost tijd; het duurt zo’n 10 jaar voordat je het geïnte-
Met het ontstaan van dit soort ontwikkelingen ontstaan er ook
greerd hebt in de werkwijze van het ziekenhuis en met de zorg-
nieuwe risico’s. Welke uitdagingen zie jij?
verzekeraar. Maar dat het er komt, is onvermijdelijk.
De grootste uitdaging is hoe wij als maatschappij omgaan met de ontwikkelingen rondom data. Hoe zorgen we voor een juiste balans
De technieken kun je steeds meer toepassen op wat je al aan het
tussen innovatie en het bewaken van de privacy? Neem het
doen bent. Forecasting wordt nog slimmer, budgetteren ook. Waar
patiëntendossier. Daarmee kun je de zorg voor de patiënt verbete-
vind jij dat bedrijven AI de komende jaren op in moeten zetten?
ren, maar hoe bescherm je de data?
De innovaties zitten in de interacties met mensen en in nieuwe toepassingen. Binnen finance kun je AI bijvoorbeeld inzetten voor
Een andere uitdaging is hoe we om moeten gaan met de kracht van
anomaly detection; wat zijn de afwijkende teksten en getallen?
de systemen en de kracht van de experts. Een expert is niet voor
Als je duizend rapporten moet beoordelen, hoef je met anomaly
niets een expert; maak nooit de fout om een machine de expert te
detection alleen nog maar de afwijkingen te bekijken.
laten overrulen. Een probleem kan bijvoorbeeld zijn dat het systeem consequent iets fout doet. Hoe repareer je dat en hoe ga je daar in
Ook kun je krachtige voorspellingen in gaan zetten op basis van
je proces mee om? Als je vertrouwen in het systeem wil krijgen, wil
externe factoren, zoals door laten rekenen op welke externe risi-
je ook kunnen zien waar het fouten maakt. Fouten maken is name-
co’s je nog niet voorbereid bent. Dan zet je Artificial Intelligence in
lijk niet zo erg, mensen maken ook fouten, als je maar weet waar.
om je bedrijf robuust te maken. De bedrijven die het meest succesvol worden, zijn die bedrijven die heel goed zijn in het verzamelen
Uiteindelijk is de grootste bedreiging de mens. Iedereen kan Deep
van data.
Learning toepassen, maar niet iedereen heeft de kennis van de basisprincipes van statistiek en analyses die nodig is om het goed te doen. De ontwikkelingen van wetenschap naar praktijk is in volle gang. Waar staat Artificial Intelligence nu, verwacht jij nog grote innovaties? De techniek is er al en bereikt het punt van verzadiging. Er komen nog wel kleine verbeteringen, waardoor de systemen robuuster worden en minder data nodig hebben. De echte innovatie zit vaak
45
VERDER LEZEN
INNOVATIEVE BI-ROADMAP NAAR AZURE BIJ
GASUNIE TEKST: DANIELLE GRUIJS
Als de BI-afdeling van Gasunie verbeterslagen wil maken, richt zij zich op twee sporen: de werkwijze binnen het team aanpassen en een innovatieve roadmap voor een compleet nieuwe Business Intelligence-architectuur ontwikkelen. Hiervoor wordt de nieuwste technologie benut, gebaseerd op Microsoft Azure Cloud. De verbeterslagen rondom Business
productmanagers bepalen voor hun eigen
te sturen op de toekomst. Neem fraude-
Intelligence (BI) waren hoognodig, zo
aandachtsgebied de prioritering. Dat be-
preventie. Door de analyse van de data
vertelt Arthur de Boer van Gasunie:
tekent dat wij niet meer met 17 man om de
door te trekken naar realtime, kunnen we
“We beheerden 17 BI-applicaties voor 17
tafel hoeven voor de prioriteiten.”
beoordelen of bestellingen daadwerkelijk
verschillende interne klanten. Deze appli-
valide zijn. Zelf ben ik gecharmeerd van
caties hadden verschillende jaarringen qua
Ook wordt de scheiding tussen beheer- en
de wens vanuit operations om meer naar
technologie en ontwikkelaars, waardoor er
projectteam opgeheven. Esther: “Als je ver-
predictive BI toe te gaan; bijvoorbeeld door
één grote lappendeken was ontstaan.”
antwoordelijk bent voor het beheer na de
met predictive maintenance scenario’s te
projectsituatie, ga je anders ontwikkelen.
voorspellen waar onderhoud nodig is.”
Voor het realiseren van de transitie
We werken nu meer vanuit een DevOps-
rondom BI worden twee sporen ingezet.
gedachte.”
“We hebben ervoor gekozen om eerst de
NOOIT ALLEEN DE TECHNOLOGIE AANPAKKEN
organisatorische aspecten aan te pakken.
BETROUWBARE DATA VOOR
Gasunie is enthousiast over de gekozen
De volgende stap was het maken van een
MARKTPARTIJEN EN TOEZICHTHOUDERS
route. “Een volgende keer zou ik opnieuw
plan om de technische complexiteit te
Na de organisatorische aanpassingen is
eerst starten met de organisatorische
reduceren. Het is een omvangrijke transitie,
het tijd om de technische biodiversiteit aan
aspecten en dan pas de technologie.
dus we wilden goed nadenken over het hoe
te pakken. De keuze voor een innovatieve
Technologie alleen is nooit de oplossing,”
en wanneer,” zegt Roger Aretz, BI-manager
technologie als Microsoft Azure onder-
zegt Arthur.
bij Gasunie.
steunt de strategie van Gasunie. “Betrouwbare data voor marktpartijen en toezicht-
ANDERE MANIER VAN WERKEN BINNEN
houders is cruciaal voor onze license to
HET BI-TEAM
operate, dus daar mag geen hapering in
In de eerste fase wordt een andere manier
komen,” vertelt Roger.
van werken geïntroduceerd. “Met onze klanten zijn we van 17 naar 5 product-
Daarnaast ziet Roger nog een strategi-
managers gegaan,” vertelt Esther
sche toepassing voor BI. “BI is niet alleen
Mathijssen, teamlead bij Gasunie. “Deze 5
defensief in te zetten, maar ook bedoeld om
47
VERDER LEZEN
GEEN SLAPELOZE NACHTEN BIJ
AUPING TEKST: DANIELLE GRUIJS
Beddenproducent Auping bestaat al meer dan 130 jaar en slaat een opvallend innovatieve koers in. Door naast design en hoge kwaliteit ook vol in te zetten op duurzaamheid en het leasen van bedden, schudt Auping de branche wakker. Om deze strategie te ondersteunen, stapt het bedrijf over op Board voor haar planningsprocessen. 49 Â
“WE WILLEN VERSNELLEN ALS BEDRIJF EN MOETEN DAAROM CONTINU ONZE PLANNEN BIJ KUNNEN STELLEN” Auping produceert al haar bedden zelf in
“Van onze business gaat 60% naar een
je vanuit finance heel nauwkeurig volgen.
een fabriek in Nederland. Dat heeft impact
ander verdienmodel: het verkopen en of
Daar heb je goede systemen voor nodig,”
op de wensen voor de besturing. “Vanuit
leasen van circulaire matrassen. Dat vraagt
vindt Paul.
Auping zijn we zowel een retailer als een
eerst om behoorlijke investeringen, maar
fabriek. Als retailer ben je vaak flexibel,
op termijn verwachten we dit uiteraard
VERSNELLEN ALS BEDRIJF
maar wij moeten ook rekening houden met
terug te verdienen. Onze duurzame missie
Het nieuwe platform gaat de rol van
de fabriek,” vertelt Paul Platenkamp van
is ingestoken vanuit een ideële overtui-
finance veranderen, zo verwacht Paul.
Koninklijke Auping.
ging, maar natuurlijk willen we ook winst
“Voorheen kwamen we na Q1 aan iedereen
maken.”
vragen waar ze staan en wat ze verwachten. Dan hou je mensen van hun werk af.
De ambitie is om vanuit het budgetmodel helemaal door te kunnen plannen naar de
Ook voor de hele beddenbranche gaat dit
Nu dit makkelijker wordt, kan iedereen
verkoop en de productie, inclusief het aan-
grote veranderingen opleveren. “Als je
zich focussen op het vak waar ze goed in
tal mensen dat nodig is in de fabriek. “Ons
naar de markt kijkt, zijn wij het aangewezen
zijn. Straks staan de categorymanagers en
doel is een goed besproken plan, waarbij
bedrijf om dit te doen. We zijn de opinion
marketingmensen zelf aan het stuur.”
iedereen weet wat de afwegingen zijn. We
leader,” stelt Paul. Zo heeft Auping recent
willen betere informatie, en dat met minder
een prijs gewonnen voor het eerste com-
Ook binnen de rest van de organisatie
inspanning.”
pleet circulaire matras ter wereld. Daarbij
verwacht Paul positieve veranderingen:
is Auping kritisch, zo vertelt Paul: “Het
“Auping wil versnellen als bedrijf en moet
STRATEGIE GEBASEERD OP
moet er luxe uit blijven zien en uiteraard
daarom in staat zijn om op continue basis
DUURZAAMHEID
lekker liggen.”
de plannen bij te stellen. En daar hebben
Deze ambitie past in de groeistrategie van
we deze technologie gewoon voor nodig.”
Auping, waarbij de beddenproducent vol
CIRCULAIRE BUSINESS CASES
inzet op duurzaamheid. “Matrassen zijn erg
DOORREKENEN
vervuilend voor het milieu. Daarom hebben
Deze strategie vraagt wel wat van finance.
we nu een volledig circulair matras ont-
“Als controller zijn dit lastige business
wikkeld,” vertelt Paul. Ook kijkt het bedrijf
cases om door te rekenen. Op een
kritisch naar milieubelastende materialen.
bestaande matras verdien je meer. Bij een
“We zijn bijvoorbeeld gestopt met hoog-
circulaire matras krijg je pas na vier tot vijf
glans op de bedden. Een lastige beslissing
jaar de grondstoffen gratis terug. Op dat
als je kijkt vanuit winstoogmerk, maar we
moment ga je er weer meer op verdienen,”
vinden het te belastend voor het milieu.”
legt Paul uit.
De overstap naar circulaire matrassen
Het nieuwe planningsproces in Board gaat
is een forse verandering voor het bedrijf.
daarbij helpen. “Deze ontwikkelingen moet
50
VERDER LEZEN?
DE BOEKENTIPS VAN ONZE DATACONSULTANT JONATHAN
Meer weten? Mail Jonathan via jonathan.aardema@rockfeather.nl
JIM STOLZE
THOMAS H. DAVENPORT / JINHO KIM
ROLF HICHERT / JÜRGEN FAISST
ALGORITMISERING, WEN ER MAAR AAN!
KEEPING UP WITH THE QUANTS
SOLID, OUTLINED, HATCHED
Algoritmes gebruiken we continu. In het
De ondertitel van dit boek is ‘your guide to
De ontvangers van rapporten vinden
dagelijks leven en op het werk. Maar hoe
understanding analytics’, en dat is precies
de informatie die ze zoeken niet. En de
zitten ze eigenlijk in elkaar? En waar moet
waar dit boek goed in is. Het geeft een
makers van diezelfde rapporten klagen
je op letten? Hoe beter je dat begrijpt, hoe
duidelijke uitleg die voor iedereen toegan-
dat niemand hun rapporten leest. Klinkt
beter je ze in kunt zetten.
kelijk is, zonder dat je een data-achter-
herkenbaar? Volgens de auteurs komt dit
grond nodig hebt. Hoe zorg je ervoor dat je
in bijna elke organisatie voor. En is er een
Ondernemer en schrijver Jim Stolze laat
als manager de dataresultaten begrijpt, en
oplossing voor.
zien dat het bij kunstmatige intelligentie
deze toe kunt passen om je businessdoelen
niet zozeer gaat om het verzamelen van
te halen?
data, maar om het slim inzetten van die
Rolf Hichert en Jürgen Faisst zijn niet alleen de auteurs van dit boek, maar ook de
data. Daarbij schuwt hij de angsten die veel
Thomas Davenport slaat met dit boek de
bedenkers van IBCS, de International
mensen hebben rondom dit onderwerp niet.
brug tussen managers en datascientists.
Business Communication Standard. In
En dat is noodzakelijk om analytics te laten
‘Solid, outlined, hatched’ leggen zij de
Zo gaat hij dieper in op robotangst en op de
slagen binnen jouw organisatie. Tegelijker-
achtergrond van IBCS uit. Waarom is het
black box – en vooral hoe die te vermijden.
tijd laat hij aan de hand van praktijkverha-
zo belangrijk om één uniforme manier van
Een nuttig boek voor iedereen, want algorit-
len zien hoe bedrijven eigenlijk niet meer
communiceren binnen je organisatie te
mes zijn niet meer weg te denken. Hiermee
zonder data-analytics kunnen. Ontdek met
hebben? En hoe werkt dat in de praktijk?
krijg je meer inzicht in de achtergronden én
dit boek meer over de roadmap van
de mogelijkheden om met algoritmes geld
data-analytics en hoe je de inzichten in
Dit boek helpt je om effectiever te com-
te verdienen.
jouw data kunt vinden.
municeren in je rapporten, grafieken en PowerPoints.
51
7 HARDNEKKIGE MISVERSTANDEN OVER
DE CLOUD TEKST: BERT DOTINGA
De cloud is niet meer weg te denken uit het bedrijfsleven. Een aantal Performance Managementoplossingen is al volledig gebaseerd op de cloud, andere oplossingen bieden de keuze tussen on-premise en de cloud. Maar waar moet je nu op letten als je een SAAS-oplossing gebruikt? 7 hardnekkige misverstanden over cloudbased oplossingen. 1. DE CLOUD IS BIJ ELK PRODUCT
en Board kun je kiezen tussen on-premise
2. IK HEB GEEN BEHEER MEER NODIG
HETZELFDE
en de cloud. Dit geldt ook voor SAP Group
Technisch beheer verdwijnt, dat klopt.
Bij sommige leveranciers is de cloud een
Reporting. Bij deze oplossingen is de cloud
Maar dan hebben we het over het beheer
integraal onderdeel van hun product.
vooral een plek waar jouw applicatie staat.
van de server en het operating system.
Dan gaat het om een echte Software-as-a-
Het is goed om te weten welke variant je
Zodra het gaat om technisch applicatie-
Service-oplossing (SAAS). SAP Analytics
hebt, zodat je je IT-beheerprocessen daar
beheer wordt het al genuanceerder: aan de
Cloud en Oracle FCC en PBC zijn hier
op inricht.
achterkant van de applicatie kun je bij een
voorbeelden van. Bij Tagetik, OneStream
53
echte cloudoplossing niet meer sleutelen,
“OOK IN DE CLOUD HEB JE GEWOON TE MAKEN MET INCIDENTEN, ISSUES EN GEBRUIKERSVRAGEN” maar scripting is nog steeds nodig.
tig kan zijn. Bijvoorbeeld omdat er nieuwe
export van EPM-data naar een BI-
Bijvoorbeeld om de integratie met andere
functionaliteiten zijn toegevoegd, een bug
applicatie.
pakketten mogelijk te maken of om een
is opgelost of een work-around niet langer
slimme workflow in te richten. En functio-
nodig is. Dit moet je zelf achterhalen. Het
7. MIJN BACK-UP EN RECOVERY GAAN
neel beheer blijft bestaan. Ook in de cloud
is belangrijk om dit goed in te bedden in je
VANZELF GOED
heb je gewoon te maken met incidenten,
beheerproces, zodat je borgt dat hier regel-
Je zou inderdaad verwachten dat de
issues en gebruikersvragen.
matig naar gekeken wordt. Er is tenslotte
back-up en recovery uitstekend geregeld
beweging op een applicatie waar jouw
zijn. In de praktijk blijkt echter dat je kri-
financiële processen op draaien.
tisch naar de back-upmogelijkheden moet
3. IK BESLIS ZELF WEL WANNEER IK
blijven kijken. Verschillende leveranciers
UPGRADE Verschillende softwareleveranciers han-
5. IK KAN NIET MEER AFWIJKEN VAN DE
gaan hier anders mee om, en soms wisselt
teren verschillende releasemethodes.
STANDAARD
dit zelfs per applicatie. Zo is bij Oracle de
Oracle bijvoorbeeld update elke eerste
Zelfs in de cloud is maatwerk mogelijk.
cloudback-up van ERP een stuk beter dan
vrijdag van de maand de testomgeving voor
Belangrijk is wel dat je er een duidelijke
die van EPM.
EPM, waarna de update op de derde
business case voor hebt; is het maatwerk
vrijdag van de maand in productie gaat.
echt noodzakelijk? Beoordeel of je het ook
BEWEGEN OP EEN ANDER RITME
Zorg dat je niet voor verrassingen komt te
op een andere manier kunt oplossen. In
Elke applicatie is continu in verandering,
staan en doe bij elke release op tijd een
de praktijk zien we maatwerk bij cloud-
of het nu in de cloud is of daarbuiten. Het
regressietest. In zo’n regressietest komen
oplossingen vooral voorkomen rondom
grote verschil zit in het ritme waarin je
alle belangrijke componenten aan bod.
het slimmer inrichten van workflows en
aandacht geeft aan je applicatie. Voorheen
Mocht blijken dat er belemmeringen zijn
rondom integratie. Maar ook in bijvoor-
deed je periodiek een aantal grote aan-
voor jouw omgeving, dan kun je de update
beeld de consolidatieregels, formulieren
passingen, met een SAAS-oplossing ben je
soms uitstellen. Daar zit echter wel een
en procesflows kun je nog steeds veel
veel meer continu met het systeem bezig.
tijdslimiet aan, bij Oracle bijvoorbeeld
aanpassen naar je eigen behoeften.
Bovendien is het nu de softwareleverancier die het ritme bepaald. Met slimme proces-
maximaal 3 maanden. Bij SAP daarentegen ontvang je elk kwartaal een update en kun
6. DE CLOUDAPPLICATIE STAAT LOS VAN
sen kun je binnen dit ritme nog steeds je
je geen uitstel aanvragen.
MIJN IT-LANDSCHAP
eigen bewegingen kiezen.
Uiteindelijk moeten alle onderdelen van je 4. BIJ NIEUWE RELEASES HOEF IK VERDER
IT-landschap met elkaar blijven praten, bin-
Meer weten? Mail Bert via
NIETS TE DOEN
nen en buiten de cloud. Dat is nooit plug-
bert.dotinga@swapsupport.nl
In de praktijk zien we dat veel organisaties
and-play, maar moet specifiek gemaakt
geen aandacht besteden aan de kansen die
worden. Denk bijvoorbeeld aan de integra-
nieuwe releases bieden, terwijl dit wel nut-
tie tussen je ERP- en EPM-tools. En de
54
FINANCE WOONT OP DE BIERKADE TEKST: BENNO VAN INGEN
‘Vechten tegen de bierkaai’ is een oud-Hollands gezegde, dat zijn
Helemaal eens, de spreadsheet is niet volmaakt. Er zitten gren-
oorsprong vindt op de Bierkade in Amsterdam. Destijds was het
zen aan de omvang en complexiteit die het aan kan, je kan er
een vorm van volksvermaak dat de bewoners van verschillende
een enorme puinhoop van maken en het samenwerken aan één
wijken in de stad met elkaar op de vuist gingen. Wanneer je de
workbook is, ondanks alle goedbedoelde verbeteringen van de
pech had het op te moeten nemen tegen de mannen van de
laatste jaren, nog steeds een uitdaging. Maar dat betekent niet dat
Bierkade had je eigenlijk geen schijn van kans: stoere kerels die
de spreadsheet dan maar bij het grofvuil moet. Om plannings- of
de hele dag met zware biervaten in de weer waren. Ze waren ijzer-
rapportageprocessen succesvol te implementeren moet je juist op
sterk en topfit, eigenlijk bij voorbaat een verloren strijd.
zoek naar een slimme manier om die geniale ‘personal productivity tool’ te verbinden met de omgeving waar je het proces orkestreert,
Al zolang ik actief ben in het wereldje van Performance
de datakwaliteit bewaakt en de relevante informatie presenteert.
Managementsoftware, toch al gauw een jaar of 13, is het ‘uitban-
Oftewel: stop met vechten tegen de bierkaai, je woont er zelf!
nen van Excel’ een heilige graal: als we iedereen uit de spreadsheets krijgen, wordt alles beter! Ik zal het eerlijk toegeven: ik heb daar best een tijd aan meegedaan door software met die filosofie te implementeren. Heb daar zelfs veel plezier in gehad en een spoor van tevreden klanten achtergelaten. Maar de gebruikers uit de spreadsheet jagen? Dat is nooit gelukt… En ik snap ook wel waarom. Ik ben mijn werkzame leven ooit als financial begonnen. Boekhoud- en rapportagesoftware, Word en PowerPoint, allemaal mooie en handige spullen, maar Excel was mijn echte vriend. Altijd stond er een blanco workbook klaar voor een oud-Hollands robbertje vechten met een verzameling data. En zelfs als Performance Managementconsultant was Excel altijd daar: soms als invoerscherm, vaak als rapportgenerator voor een mooie consolidatie- of planningsoplossing, en eigenlijk altijd wachtend achter de ‘export to Excel’-knop om een snelle ad-hoc analyse te kunnen maken. Sterker nog: tot voor kort gebruikten wij als consultants nog ‘good old Excel’ als belangrijkste tool voor onze eigen project-, resource- en financiële planning!
55
Meer weten? Mail Benno via benno.van.ingen@finext.nl
“DATA VORMT DE BASIS VAN HET BEDRIJF”
WAAROM PLATFORMBEDRIJVEN ZOALS TAKEAWAY
DATADRIVEN ZIJN
TEKST: DANIELLE GRUIJS
Voor platformbedrijven zoals Takeaway, Booking.com en Uber vormt data de basis van hun bedrijf. De belangrijkste vraag is niet of ze datadriven moeten zijn, maar hoe ze hun datastromen zo efficiĂŤnt mogelijk kunnen organiseren. Deze bedrijven lopen qua factbased besluitvorming voorop, en zijn op zoek naar manieren om het gebruik van hun data te verfijnen. Tom Pereira van Takeaway, bekend van het merk Thuisbezorgd.nl, deelt zijn ervaringen. 57
“MILJOENEN KLANTEN, MET MILJOENEN DATAPUNTEN, VERTONEN VERGELIJKBARE TRENDS IN KLANTGEDRAG”
Voor platformbedrijven zoals Takeaway, Booking.com of Uber is
AMBITIEUZE GROEISTRATEGIE VRAAGT OM SCHAALBAARHEID
datadriven meer dan een ambitie: het is de hoeksteen van het
In een snelgroeiend bedrijf als Takeaway is het onderwerp schaal-
bedrijf. “Ons hele bedrijf is gebaseerd op data-overdracht.
baarheid nooit ver weg. Tom: “Omdat het bedrijf zo hard groeit,
Afgezien van de chauffeurs hebben we zeer beperkte fysieke
moeten we ook de controlfunctie laten groeien. Ik wilde die schaal-
businessactiviteiten,” legt Tom Pereira van Takeaway uit.
baarheid relatief vroeg beschikbaar hebben.” Tools zoals Anaplan zijn eenvoudig schaalbaar en helpen Takeaway bij haar groei.
Takeaway.com is de toonaangevende online marktplaats voor maaltijdbezorging in continentaal Europa en Israël en verbindt via
In het eerste kwartaal van 2019 heeft Takeaway.com 31,1 miljoen
haar platform consumenten en restaurants in 11 landen. In Neder-
bestellingen verwerkt. Dit is een stijging van 51% ten opzichte van
land is het bedrijf vooral bekend onder de naam Thuisbezorgd.nl.
het jaar ervoor. “De kracht van machines bij het forecasten en modelleren is ook hier van toepassing. Nadat we de logica hebben
TRENDS VOORSPELLEN
ingebouwd, kunnen we gemakkelijk opschalen naar meer landen
Nauwkeurig forecasten is cruciaal voor een platformorganisatie.
en meer bedrijfsonderdelen.”
“Het mooie van ons bedrijf is dat het zich gedraagt als een abonnementenbedrijf, omdat mensen zich op een voorspelbare manier
En naarmate het bedrijf groeit, wordt de nauwkeurigheid van de
gedragen. Ze bestellen één keer per maand een pizza of een maal-
voorspellingen nog belangrijker. “Vijf jaar geleden verwerkten
tijd elke keer als ze voetbal kijken met vrienden. Zodra je drie keer
we ongeveer 10 miljoen bestellingen, vorig jaar bijna 100 miljoen.
hebt besteld, zal je waarschijnlijk blijven bestellen. De variabelen
Hoelang nog voordat we het over één miljard hebben? Forecas-
zitten vooral in het aantrekken van nieuwe klanten, en in de tweede
ting wordt dan nog veel belangrijker - 1 procent van een miljard
en derde bestelling,” vervolgt Tom.
bestellingen heeft veel meer impact dan 1 procent van 10 miljoen,” zegt Tom.
Ook vakanties en het weertype hebben invloed op de bestellingen. “We weten dat op een warme dag de bestellingen zullen dalen,
REPUTATIE CRUCIAAL VOOR IPO EN OVERNAME
terwijl bij regen het ordervolume omhooggaat. En met Kerstmis
Als onderdeel van haar ambitieuze groeistrategie heeft Takeaway
hebben we bijvoorbeeld het hele platform in Polen gesloten, omdat
onlangs de Duitse merken van concurrent Delivery Hero overgeno-
we weten dat dan niemand bestelt,” zegt Tom. “Miljoenen klanten,
men. Het bedrijf financierde de overname door € 680 miljoen op te
met miljoenen datapunten, vertonen vergelijkbare trends in klant-
halen via een versneld bookbuild-aanbod van nieuwe aandelen en
gedrag. Dit stelt ons in staat om zeer nauwkeurig te zijn in onze
converteerbare obligaties. “Het was een soepel proces vanwege
order-forecasting, die de basis vormt voor onze volledige winst- en
onze reputatie. De markt verwacht dat je hen vertelt wat je van
verliesrekening.” De juiste tooling is belangrijk om de gewenste
plan bent te doen, en dat je dit dan vervolgens ook doet. Dit klinkt
nauwkeurigheid te bereiken. Met de hulp van Finext hebben zowel
eenvoudig, maar veel bedrijven zijn niet in staat om dit consequent
Takeaway als Booking.com Anaplan geïmplementeerd voor hun
te doen. De markt vertrouwt ons trackrecord, daarom heeft deze
forecastingproces.
belangrijke acquisitie zo’n sterke ondersteuning vanuit investeerders.”
58
Kenmerkend voor een platformbedrijf is het feit dat het grootste deel van de balans bestaat uit immateriële activa. “Van onze € 1,6 miljard aan activa is ongeveer € 1,4 miljard immaterieel,” zegt Tom. “Dit is een andere manier waarop onze voorspellingen van kritisch belang zijn, aangezien de waarde van deze activa wordt ondersteund door sterke financiële modellen.” ONTWIKKELINGEN IN PLATFORMINDUSTRIE Wereldwijde trends beïnvloeden de platformindustrie. “We zien in het algemeen een enorme verschuiving naar e-commerce en de toename van online betalen. Online betalingen zijn cruciaal voor ons bedrijfsmodel, omdat we bij de consument incasseren en het restaurant betalen. Ook worden mensen steeds armer aan tijd en rijker aan geld: ze willen minder tijd besteden aan koken als er goede alternatieven zijn.” Deze trends trekken meer platformbedrijven aan, wat leidt tot een competitieve markt. “Ons lange termijn doel is om marktleider te zijn, omdat dat onze klanten, onze restaurants en onze chauffeurs ten goede komt. Het hebben van de meeste klanten trekt meer restaurants aan, wat weer meer klanten aantrekt,” zegt Tom. Een andere trend is het toevoegen van de bezorging aan het dienstenportfolio van online marktplaatsen. Tom: “Alle bedrijven in ons vakgebied subsidiëren de bezorgkosten om consumenten aan te trekken. We voeren onze bezorgactiviteiten uit tegen hogere kosten dan onze concurrenten, omdat we al onze chauffeurs in dienst hebben. Dat zijn er bijna 10.000. Ook zorgen wij voor de verzekeringen en de elektrische fietsen. We zijn ervan overtuigd dat deze aanpak de juiste is.” PLATFORMMODEL VEREIST EFFICIËNTIE Takeaway wordt vaak gezien als de meest efficiënte operator. “Ons bedrijfsmodel profiteert enorm van schaalvoordelen, maar alleen als de setup van je platform gestroomlijnd is,” zegt Tom. “We hebben een duidelijke strategie met één operationeel systeem aan de achterkant, wat betekent dat alle innovaties en productverbeteringen kunnen worden uitgerold naar alle markten.” Dit geldt ook voor de financiële software. “Wereldwijd hebben we Anaplan voor FP&A, OneStream voor consolidatie en rapportage en één ERP-systeem. We proberen het simpel te houden, net als onze operationele systemen,” legt Tom uit. “Je hebt een goede solide basis en standaardprocedures nodig, zodat je kunt automatiseren en de focus voorwaarts kunt leggen.” VERDER LEZEN Toch kan het bedrijf niet achteroverleunen. “Er is altijd iemand die op de deur klopt met een nieuw aanbod. We moeten waarde blijven toevoegen voor onze restaurants, consumenten en chauffeurs. Uiteindelijk beslissen zij wie het beste platform is.”
59
DE OPTELSOM VOOR EEN
+ =
GOED PROJECT TEKST: TON JANSSEN & BART VAN DILLEWIJN
Bij een project weet je één ding zeker: er komen onverwachte dingen op het projectpad. Veranderingen spelen continu een rol, zowel binnen de organisatie als in de buitenwereld. Hoe zorg je dan voor de meeste toegevoegde waarde? Ton Janssen en Bart van Dillewijn delen hun ervaringen uit de praktijk.
01 02 03 BEPAAL DE CONCRETE STIP VAT DE STIP SAMEN IN OP DE HORIZON HELDERE PIJLERS
NEEM DE TIJD VOOR GOEDE PROJECTGOVERNANCE
Wat is het businessdoel, wat willen we
Maak het einddoel concreet met pijlers als
Bepaal de projectstructuur en hoe je
bereiken met het project of programma?
eenvoudig, slim en snel. Dit helpt om de
besluiten neemt. Benoem naast duidelijke
Waar willen we staan als het project is
juiste keuzes te maken als er tijdens het
projectrollen en -verantwoordelijkheden
afgerond? Door dit vooraf met elkaar te
project extra wensen komen. Het bewaken
ook een businessowner voor verbinding
bepalen, kun je flexibel zijn zonder het
van deze pijlers is een samenspel tussen
naar de organisatie en acceptatie. Spreek
einddoel uit het oog te verliezen.
de stakeholders, de projecteigenaar en de
duidelijke deliverables en milestones af,
projectmanager.
waarbij een bottom-up aanpak rondom
60
+
scope, planning, milestone en afhankelijkheden zorgt voor een gedragen haalbare planning en meer eigenaarschap.
04 05
+ 06
AGILE, WATERVAL OF EEN MIX HIERVAN?
VOORTSCHRIJDEND INZICHT? ALTIJD!
TE VEEL COMMUNICATIE BESTAAT NIET
Het gaat niet om de methode, maar om het
Of in elk geval heel vaak. Dat vraagt om
Verdiep je in het spel en de spelers. Wie
resultaat. Kies een projectaanpak die past
aanpassingen en keuzes. Wat is leidend:
zijn de stakeholders? En welke informatie
bij de situatie en pas deze pragmatisch toe.
budget, tijd of kwaliteit? Maak hier samen
hebben zij nodig? Geef het programma
Steeds vaker zien we dat een mix tussen
een duidelijke afweging in. En blijf aanpas-
‘smoel’ met een logo en een naam.
agile en waterval een goede combinatie
singen steeds toetsen aan de pijlers.
Communiceer het einddoel en de pijlers,
oplevert. Dat vraagt wel om diepgaande
zowel in de kick-off als in regelmatige
kennis van beide methodes.
updates. Zo geef je alle betrokkenen context en verhoog je de slagingskans van je project.
=
“BIJ EEN PROJECT WEET JE ÉÉN DING ZEKER: ER KOMEN ONVERWACHTE DINGEN OP HET PROJECTPAD”
MEER WETEN? Mail Ton via ton.janssen@finext .nl of Bart via bart.van.dillewijn@finext.nl
61
+
07
SPEEL INTERNE MENSEN SLIM VRIJ
Laat het project geen ‘sluitpost’ in de agenda worden. Houd daarvoor rekening met het ritme van de organisatie, zoals de financiële jaarkalender. En laat een interim financial tijdelijk de reguliere taken overnemen; je hebt de mensen uit de organisatie hard nodig voor de projecttaken. Niet alleen voor input en kennisoverdracht tijdens het project, maar ook voor de borging daarna.
“WE KUNNEN DE DATA REALTIME GEBRUIKEN VOOR DE CONSOLIDATIE, ZONDER INTERFACE OF TOEWIJZINGSTABELLEN”
EENVOUDIGER CONSOLIDATIEPROCES MET S/4HANA BIJ
ARLANXEO TEKST: DANIELLE GRUIJS
Arlanxeo is wereldwijd toonaangevend in synthetisch rubber. Als het bedrijf haar eigen ITomgeving moet bouwen, besluit zij de nieuwste technologie te gebruiken. De eerste implementatie van SAP BPC Optimized voor S/4HANA in Europa vereenvoudigt de consolidatie en geeft realtime inzichten. Arlanxeo werd in 2016 opgericht als een
BPC Optimized nog zo nieuw, dat het ook
ERP-systeem naar het consolidatiesysteem,
joint venture. Tot die tijd vormde de pro-
niet helemaal duidelijk was welke moge-
nu zo vaak als we willen,” zegt Manfred.
ductie van synthetisch rubber een onder-
lijkheden het ons zou brengen,” zegt Ingrid
deel van LANXESS, waarbij de rappor-
Fredrix, Head of Financial Accounting and
BENUT DE STANDAARDPROCESSEN
tage- en consolidatietools van het moeder-
Consolidation bij Arlanxeo.
“Focus op de S van Simple,” concludeert
bedrijf werden gebruikt. “Op het moment
Manfred. “Het is echt nuttig om de ideeën
dat de joint venture werd opgericht, wisten
VOLLEDIG NIEUWE IT-ARCHITECTUUR
van vereenvoudiging te volgen door de
we dat we onze eigen groep-functies
Het bouwen van een compleet nieuwe
standaardprocessen in SAP S/4HANA
moesten gaan opbouwen,” zegt Manfred
IT-architectuur is een uitgelezen kans om
zoveel mogelijk te gebruiken. In het begin
Wicker, hoofd Finance & Controlling Plat-
een soepel consolidatieproces te creëren.
is dit misschien niet eenvoudig, maar in de
forms bij Arlanxeo.
“We hebben een nieuwe group chart of
toekomst zal het veel makkelijker zijn dan
accounts gebouwd, dat aansluit op het
de tool aan te passen aan het proces dat je
EERSTE IMPLEMENTATIE IN EUROPA
transactierekeningschema. We zijn ook
momenteel hebt. “
De keuze voor deze nieuwe technologie
begonnen om hetzelfde rapportagepakket
maakt van het bedrijf een koploper: in
te gebruiken voor zowel de actuals als de
Europa is dit de allereerste implementatie
planning. Dit is niet alleen efficiënter, maar
van SAP BPC Optimized voor HANA, en
maakt het ook gemakkelijker voor gebrui-
wereldwijd één van de eersten.
kers om de twee rapporten te vergelijken,” zegt Ingrid.
Om effectieve besluitvorming te garanderen, kiest het projectteam voor een agile
Directe toegang tot data zorgt voor realtime
projectaanpak. “Omdat we een volledig
inzichten. “We kunnen de data realtime
nieuw IT-landschap aan het bouwen
gebruiken voor de consolidatie, zonder een
waren, hadden we nog geen compleet
interface of toewijzingstabellen. Voorheen
beeld van de details. Daarnaast was SAP
haalden we één keer per dag data uit het
63
VERDER LEZEN
DE VISIE VAN HUIB COSTERMANS, CFO VAN DELTA FIBER NEDERLAND
SNELHEID CRUCIAAL VOOR
SUCCESVOLLE FUSIE TEKST: DANIELLE GRUIJS
Telecombedrijf Delta Fiber Nederland is ontstaan vanuit een fusie tussen drie organisaties: Delta, Caiway en CIF. Hoe zorg je dan voor de succesvolle integratie van de cultuur en de processen? En wat betekent dat voor de financiële systemen? Ton Janssen gaat in gesprek met Huib Costermans, CFO van Delta Fiber Nederland. 64
“ALS JE ER TE LANG OVER DOET, WORDT DE INTEGRATIE STROPERIG”
Het fuseren van drie organisaties vraagt om het organisatorisch,
analytische. De gevraagde capaciteiten veranderen: IT-vaardig
cultureel en juridisch samenbrengen van de verschillende
zijn wordt alleen nog maar belangrijker. Daarbij blijft er wel altijd
bedrijven. Ook moeten de processen en systemen geïntegreerd
behoefte aan mensen met een financiële achtergrond, die het vak
worden. Hoe maak je zo’n fusie succesvol?
begrijpen en analyses kunnen doen.
Het begint bij het vinden van bedrijven die niet alleen complementair zijn, maar ook qua cultuur en mensen bij elkaar passen. De
Hoe belangrijk is data voor finance, en hoe bewaak je de kwaliteit
tweede stap is een duidelijke visie vormen en uitdragen. Mensen
van die data?
daarbij betrekken is essentieel, zij zijn degenen die het moeten
Je ziet dat de BI-rol steeds belangrijker wordt, in de toekomst heeft
gaan doen. Daarnaast helpt een fysieke verhuizing; er ontstaat dan
mogelijk niet iedere medewerker in het finance team een financiële
een nieuwe organisatie in een nieuwe omgeving, waardoor je een
achtergrond. Deze mensen kijken bijvoorbeeld veel meer vanuit
nieuwe cultuur neer kunt zetten.
een risicoperspectief naar de projectanalyse. Daarvoor verrijken zij de analyses niet alleen met financiële informatie, maar ook met
Bij een fusie is het cruciaal om snel duidelijkheid te creëren;
andere data. Daarnaast benutten we externe databronnen voor
binnen het bedrijf, binnen de financiële organisatie en binnen het
analyses. Daar zijn weer andere kwaliteiten voor nodig; je moet
executive team. Soms bereik je die snelheid door kort door de
zeker weten dat de data juist is voordat je besluiten gaat nemen.
bocht te gaan, met het risico dat je onderweg wat schade oploopt. Dat risico neem ik bewust, ik heb bijvoorbeeld binnen een maand
Alle data uit de organisatie halen, zowel financieel als operatio-
nadat ik begon een plan neergelegd. Als je er te lang over doet,
neel, is wat mij betreft echt de toekomst. Zo’n team kan binnen het
wordt de integratie stroperig.
finance team zitten, maar dat hoeft niet. Die keuze is situationeel en afhankelijk van de doelstellingen. In mijn voorgaande functie in
Het vakgebied van finance is volop in beweging. Welke veran-
Ierland vielen de datascientists wel onder finance, hier niet. Wel
derende rollen zie je, en hoe ben je daar tijdens de fusie mee
werken we heel nauw samen.
omgegaan? Bij één van de organisaties zaten business control en financial
Daarbij zijn data-architectuur en het borgen van de datakwaliteit
control bij elkaar in één functie. Als je echter kijkt naar de kwa-
essentieel om de kracht van de verschillende systemen tot zijn
liteiten die nodig zijn, dan zijn er maar weinig mensen die zowel
recht te laten komen. Dit is een nieuwe discipline, waarvan ik ver-
business control als financial control goed kunnen. Die krachten
wacht dat die als regierol vaak door finance opgepakt zal worden.
hebben we heel snel uit elkaar gehaald. Binnen business control zitten nu mensen die mee kunnen gaan in de dynamiek van de
In een breed programma hebben we samen een nieuw IT-land-
business en daar gesprekken mee aangaan, terwijl financial
schap geïmplementeerd, met onder andere Navision, CCH Tagetik
control meer de structuur afdwingt.
en Vena. Daarbij werden alle expertises binnen het programma door Finexters ingevuld. Hoe heb je dat ervaren?
Door de steeds verdergaande automatisering is er steeds minder
De transformatie in de organisatie is ook gedreven door de rol van
behoefte aan transactionele capaciteiten en steeds meer aan
Finext. We hebben samen een slag kunnen maken naar één manier
66
van werken. Daarbij was het een groot voordeel dat de Finexters elkaar goed kenden. Binnen zo’n breed programma zijn er afhankelijkheden; de Vena-implementatie werd bijvoorbeeld uitgesteld omdat Navision prioriteit kreeg. Dan is het fijn dat zowel de programmamanager als de projectmanager en de implementatieconsultants van de verschillende tools van één partij zijn. Als dat verschillende partijen waren geweest, waren er waarschijnlijk wel conflicten ontstaan. Die collegialiteit binnen het team heeft ons erg geholpen. Delta Fiber is eigendom van het Zweedse investeringsbedrijf EQT. Hiervoor heb je ook rollen als CFO binnen beursgenoteerde bedrijven vervuld. Ervaar je verschillen? Beursgenoteerd vraagt om een andere balans tussen interne en externe verantwoording; het is intensiever en meer kwartaalgedreven. Een Private Equity-eigenaar is vaak meer gericht op de langere termijn. Bij Delta Fiber Nederland is de strategie heel nadrukkelijk gericht op expansie. We hebben een duidelijke doelstelling: het uitrollen van glasvezel op een winstgevende manier commercialiseren. We zijn weliswaar een volledig geïntegreerd telecombedrijf, maar de echte waardecreatie zit in de infrastructuur. De andere diensten, zoals internet, televisie en voice, zijn meer ondersteunend naar de klant om internettoegang af te nemen. Wat betekenen de huidige ontwikkelingen in het financiële vakgebied voor jouw rol als CFO? Als CFO heb je in beide situaties een ondersteunende rol richting de strategie, dat is binnen een beursgenoteerde onderneming niet anders dan in een bedrijf met een Private Equity-eigenaar. Elke euro die je investeert, moet zoveel mogelijk opleveren. Ik denk dat de CFO uiteindelijk altijd blijft sturen op waarde naar de toekomst toe.
VERDER LEZEN OVER DE FUSIE BIJ DELTA FIBER?
“ALS CFO HEB JE EEN ONDERSTEUNENDE ROL RICHTING DE STRATEGIE”
67
GAAT DE TAXAFDELING OOK OVER OP DATA? TEKST: PATRICK VAN GERVEN
Als fiscalist ben je de hele dag bezig met data. Net als de financiële functie gebruikt de fiscale afdeling daarbij data uit diverse bronsystemen. En steeds vaker zien we dat bedrijven niet alleen de financiële, maar ook de fiscale datastromen slim aan gaan pakken. Waarom stappen fiscale afdelingen juist nu over op tax automation? Belangrijke aanjagers zijn de belasting-
kan zijn. Uiteindelijk is de behoefte om in
de fiscale afdeling en worden ieder kwar-
diensten. Wereldwijd gaan belastingdien-
control te zijn van je eigen data natuurlijk
taal uitgevoerd? Welke activiteiten spelen
sten tax data uitwisselen en mogelijkheden
net zo belangrijk. Wie wil er niet de juiste
er bij andere afdelingen die een raakvlak
van analyse op de diverse datastromen
beslissingen op de juiste data kunnen ne-
hebben met de fiscaliteit?
komen op gang.
men? Een andere belangrijke reden is dat je door slim inrichten en automatiseren van
Goed kijken hoe finance haar datastromen
MEER TRANSPARANTIE
je datastromen minder tijd kwijt bent met
heeft gestroomlijnd loont. Want waarom
Daarnaast is wet- en regelgeving een
het verzamelen van de juiste data. Alle tijd
zou je het wiel opnieuw uitvinden? Samen-
belangrijke aanleiding om je taxrappor-
die je nu kwijt bent met het aansluiten van
werken met finance en IT zorgt voor een
tages op orde te krijgen. Zo is in 2016
de financiële of commerciële cijfers kan
efficiënte manier van bedrijfsvoering. Het
country-by-country reporting (CbC of
nuttig worden besteed.
maar éénmalig registreren van de data, en
CbCR) ingevoerd. En vanaf 2020 komt er
dus in één keer juist, wie wil dat nu niet?
verdere transparantie door de verplichting
ANALYSE OP TRANSACTIEDATA
voor bedrijven en fiscale dienstverleners
Daarnaast brengt tax automation kansen
OP DE AGENDA
om meldingsplichtige grensoverschrij-
voor analyse. Data-analyse op grote hoe-
Inmiddels is tax automation niet meer voor
dende constructies actief te melden, ook
veelheden transactiedata wordt al ingezet
de early adopters en staat dit onderwerp
bekend onder de afkorting ‘MDR’ of ‘DAC6’.
bij transactiebelastingen zoals BTW.
op de agenda van de meeste tax directors
Alhoewel nog geen verplichte wetgeving,
Bedenk ook eens welke slimme vragen je
en finance managers. Door de constante
zijn er ook al diverse bedrijven actief met
wilt stellen aan de aanwezige systemen en
druk van nieuwe informatiebehoeften en
het publiceren van uitgebreidere fiscale
welke overzichten of dashboards je nodig
bezetting van de fiscale afdeling is het
rapportages in het jaarverslag of op de
hebt. En duik van daaruit in de items die
automatiseren van de taxprocessen
website van de onderneming.
aandacht nodig hebben.
noodzaak geworden. De vraag is niet zo-
IN CONTROL OVER JE DATA
IN ÉÉN KEER JUIST REGISTREREN
automation starten, maar veel meer waar-
Is dit nu de reden om met tax automation te
Naast het vastleggen en beheren van de
om dat nu pas gebeurt.
starten? Waarschijnlijk niet, wetgeving is
fiscale data is er ook veel winst te behalen
een versneller, net zoals de externe
in de processen. Enkele vragen die je jezelf
Meer weten? Mail Patrick via
accountant of de publieke opinie dat
kunt stellen: welke activiteiten spelen er op
patrick.van.gerven@taxtimbre.com
zeer waarom organisaties nu met tax
69
SAP VERSUS ORACLE TEKST: DANIELLE GRUIJS
Zowel SAP als Oracle heeft een Analytics Cloud-oplossing: SAC en OAC. Beide softwarereuzen benutten hierin de laatste technieken, zoals Machine Learning en Artificial Intelligence. Maar wat zijn de verschillen tussen SAC en OAC? Farangis Darwesh en Mathijs van Kooten duiken elk in een tool.
“BEIDE SOFTWAREREUZEN BENUTTEN HIERIN DE LAATSTE TECHNIEKEN, ZOALS MACHINE LEARNING EN ARTIFICIAL INTELLIGENCE”
Farangis: Oracle Analytics Cloud (OAC) wil
Visualisation. Daarbij is er een directe link
analytics dichter bij de business brengen.
tussen OAC en de EPM-planningsmodule
De ingebouwde Artificial Intelligence en
mogelijk, waardoor je ook op je plannings-
Mathijs: Deze Analytics Cloud-oplossin-
Machine Learning-functionaliteiten onder-
data de Predictive Analysemogelijkheden
gen zijn interessant voor bedrijven die de
steunen de business user in het hele analy-
van OAC kunt toepassen.
volgende stap willen zetten in de volwas-
tische proces. Dat begint al bij het inladen
nemers en de functie die zij vervullen.
senheid van hun planning, zoals een goed
van data, waarbij het systeem suggesties
Mathijs: De roadmap is ook verschillend.
driverbased planningsproces en inzichten
geeft om data op te schonen of te verrijken.
SAP heeft duidelijk een nieuwe strate-
uit allerlei verschillende databronnen. Ook
Ook kijkt het systeem naar de data-opbouw,
gische keuze gemaakt en gaat steeds
komen er steeds sterkere connecties met
door patronen te herkennen en datasegre-
meer naar het S/4HANA-platform. Hierbij
alle SAP-producten, waardoor je de hele
gratie voor te stellen. Bovendien krijg je
ligt de focus op SAC voor planning en SAP
organisatie op elkaar aan kunt sluiten. Dan
een suggestie voor visualisaties, waardoor
Group Reporting voor de consolidatie. Het
moet je wel goede afspraken gaan maken;
je als business user veel sneller tot goede
zijn twee verschillende tools die naadloos
als iedereen in de organisatie meedoet, is
visuele dasboards komt.
aansluiten, waardoor het lijkt alsof je één
het al snel van niemand. De uitdaging ligt
tool hebt en je eenvoudig je planning- en
niet langer in de techniek, maar aan de
Mathijs: SAP Analytics Cloud (SAC) heeft
consolidatiefunctionaliteiten kunt verbin-
menselijke kant.
een ander vertrekpunt. De oplossing focust
den.
zich op drie componenten die je normaal
Meer weten? Mail Mathijs via
gesproken in drie verschillende tools
Farangis: Oracle ziet Analytics Cloud in-
mathijs.van.kooten@finext.nl of Farangis
ziet: Planning, Predictive en BI. SAP wil
derdaad meer als aanvulling op het huidige
via farangis.darwesh@finext.nl
hiermee alles in één tool samenbrengen,
EPM-cloudplatform. Ik denk dat gebruikers
waardoor je één front-end hebt voor al
dat ook zo gaan ervaren. Mijn favoriete
je tools en al je data. Ook databronnen
feature in OAC is de ‘explain’-functie: hier-
rondom bijvoorbeeld HR of operations kun
mee krijg je een statistische analyse voor
je naar SAC halen. De kracht van de tool is
het identificeren van significante patronen,
dat je kunt analyseren en plannen binnen
zoals correlaties (drivers), classificaties en
één applicatie. Daarmee verkort je het
afwijkingen in je data. Dit geeft je beter in-
planningsproces.
zicht in je key drivers, omdat je meteen ziet welke dimensies de sterkste correlatie met
Farangis: De focus ligt inderdaad anders.
het resultaat vertonen. Bovendien bepaal
Waar bij SAP de planning een integraal
je de key drivers dan niet vanuit aannames,
onderdeel is van het SAC-platform, heeft
maar echt op basis van algoritmes. Denk
Oracle meer gekozen voor een platform dat
bijvoorbeeld aan het identificeren van de
bestaat uit BI Cloud Service en Data
correlaties tussen het verloop van werk-
72
MACHINE LEARNING? DATA LEARNING! TEKST: EMRE KUMRU
Machine Learning is tegenwoordig overal om ons heen. Als je iets
Tenslotte kan ML je organisatie helpen bij het voorspellen van
opzoekt op het internet krijg je al snel daarna suggesties op basis
uitkomsten. Denk aan het voorspellen van ziektes bij mensen, het
van je recente surfgedrag. Of neem de spamfilter in je e-mail. Deze
verkeer op verschillende dagen in het jaar en aankoopgedrag van
voorspelt op basis van relevante attributen automatisch welke
consumenten. Warenhuizen kunnen zo voorspellen wanneer er
inkomende e-mails zeer waarschijnlijk tot de ongewenste e-mails
welke voorraden nodig zijn in de verschillende filialen.
behoren. Welke factoren cruciaal zijn bij het classificeren, clusteren of voorBij Machine Learning (ML), een subset van Artificial Intelligence,
spellen van data bepaal je door gebruik te maken van verschillende
worden computers getraind door grote hoeveelheden data om een
ML-technieken. Soms zijn de factoren die van invloed zijn op je
bepaalde taak uit te voeren. ML kun je toepassen om te classifi-
data erg voor de hand liggend, maar soms zijn er heel onverwachte
ceren, te clusteren en te voorspellen.
invloeden van belang bij je ML-model. Zo bleek er bij Wal-Mart op de vrijdagavonden een samenhang te zijn tussen de verkopen van
Om te classificeren kun je een statistisch model bouwen dat data
luiers en bier, doordat mannen door hun vrouwen gevraagd werden
kan onderverdelen in verschillende logische groepen, zoals bij het
om op weg naar huis luiers mee te nemen.
spamfilter. Een ander praktisch voorbeeld is het inzetten van data uit camera’s en sensoren op de snelwegen. Hoeveel voertuigen zijn
Op welke manier je Machine Learning ook inzet, je hebt er grote
er op de Nederlandse snelwegen, en hoe zijn deze onderverdeeld
hoeveelheden data voor nodig. En hoe meer de beschikbaarheid
in vrachtwagens, motoren, auto’s en bussen? De inzichten uit deze
van data toeneemt, hoe beter de uitkomsten. Daarbij gaat het
classificatie helpen beleidsmakers om logische beslissingen te
echter wel om data van goede kwaliteit. Als de data vervuild of
nemen. Waar zijn er wegverbredingen nodig, waar meer stoplich-
onvoldoende up-to-date is, kan het systeem zijn lerend vermogen
ten en drempels? Maar deze zelfde camera’s en sensoren kunnen
minder goed inzetten. De eerste stap bij Machine Learning? Zorgen
ook fietsen of mensen herkennen en direct de hulpdiensten en
dat je data op orde is.
Rijkswaterstaat inschakelen bij gedetecteerde gevaren. Verder praten? Mail Emre via emre@plainwater.nl Ook kan ML helpen bij het clusteren van data. Denk aan het clusteren van consumenten in logische groepen, zodat je elk van die groepen op een andere, passende manier kunt bereiken met je communicatiemiddelen.
73
SAMEN SNEL LIVE BIJ
ROYAL BRINKMAN TEKST: DANIELLE GRUIJS
Als Royal Brinkman haar consolidatieprocessen wil structureren, heeft het bedrijf een duidelijke wens: zoveel mogelijk zelf doen. Dit lukt met een coachingsmodel, waarbij een ervaren consultant de mensen van Royal Brinkman begeleidt. Hierdoor wordt Sigma Conso met minimale externe betrokkenheid geïmplementeerd. De toeleverancier voor de professionele
werkingen met onze leveranciers en met
geopend,” vertelt Dennis. “Inmiddels
glastuinbouwsector is wereldwijd een
Agrobío aan te gaan.” Het Spaanse Agro-
hebben we meer dan 30 bedrijven in de
belangrijke speler en groeit snel. Het bedrijf
bío, leverancier van biologische bestrijders
consolidatie.”
kent een lange traditie van innovatieve
en hommels voor bestuiving, is voor de
productontwikkeling voor de bedekte tuin-
helft eigendom van Royal Brinkman.
bouwsector. Opgericht in 1885 exporteert
MINIMAAL AANTAL EXTERNE CONSULTANCYDAGEN
Royal Brinkman haar ruim 30.000 artikelen
Ook lokale activiteiten zijn van belang voor
Het team bij Royal Brinkman wil zoveel
inmiddels naar telers van groenten, bloe-
de groeistrategie: het bedrijf heeft lokale
mogelijk zelf doen tijdens de implemen-
men en potplanten in meer dan honderd
vestigingen in 12 landen. “Lokaal in de
tatie, zo vertelt Martin: “Ik denk dat we zelf
landen.
markt aanwezig zijn, is belangrijk voor ons.
genoeg affiniteit met tooling hebben om
Rusland bijvoorbeeld wil meer zelf gaan
dat te realiseren. Ook zijn we er gedreven
GROEISTRATEGIE ONDERSTEUNEN
produceren, dat is een interessante markt
genoeg voor.”
Het project om de consolidatie een stap
voor ons,” vertelt Dennis Zwinkels van
verder te brengen past in de wereldwijde
Royal Brinkman.
groeistrategie van het bedrijf. “Royal
Oorspronkelijk wordt uitgegaan van een ‘co-build’-model. “In zo’n projectaanpak
Brinkman wil één van de grootste, zo niet
De ambitieuze plannen betekenen wel wat
bouw je samen aan de inrichting van de
de grootste, in de markt zijn,” vertelt Martin
voor de financiële processen. “We hebben
oplossing en aan de rapporten,” legt Alwin
de Goede van Royal Brinkman. “Dit willen
in één jaar een bedrijf overgenomen en
Berkhout van Finext uit. “Sigma Conso
we bereiken door strategische samen-
vestigingen in Rusland en Marokko
leent zich daar als pakket goed voor.
75
“EEN VOLGEND PROJECT ZOUDEN WE ZEKER WEER ZO AANVLIEGEN”
De meeste schermen zijn financial driven,
ject. “Wat we vooruit konden doen, hebben
ten gaan bij iemand anders neergelegd,”
dus een financial die weet wat hij wil
we gedaan,” vertelt Dennis.
vertelt Martin. “Uiteindelijk is het een
bereiken, kan daar redelijk makkelijk mee
kwestie van tijd maken. De normale dingen Een tweede succesfactor is het daadwer-
moeten altijd door blijven gaan, maar dit
kelijk tijd vrij maken voor de implementatie.
levert op termijn zoveel tijdwinst op,” stelt
BINNEN 5 CONSULTANCYDAGEN SIGMA
Hiervoor veegt het financiële team heel
Dennis.
CONSO IMPLEMENTEREN
bewust de agenda’s schoon. “Tijdens de
Na de 4-daagse training door Sigma Conso
implementatieperiode zijn we meerdere
DOOR TIJDWINST MEER DE DIEPTE IN
wordt al snel duidelijk hoe diep het team,
dagen per week met 100% focus aan de
Zowel Martin als Dennis zijn enthousiast
waaronder Martin en Dennis in de stof wil-
slag gegaan,” vertelt Dennis.
over het coachingsmodel. “Een volgend
uit de voeten.”
len duiken. Hierdoor blijkt een coachings-
project zouden we zeker weer zo aanvlie-
model ook haalbaar. Alwin: “Bij een
Een eigen ruimte blijkt daarbij cruciaal,
coachingsmodel bouw ik zelf weinig, maar
zo vertelt Martin: “We zijn die dagen met
gen,” zegt Dennis.
zit mijn rol vooral in het begeleiden van de
elkaar in een aparte meetingruimte gaan
Ook over de resultaten van het nieuwe
medewerkers die gaan bouwen. Ik kom
zitten. Daardoor waren we weg van onze
consolidatiesysteem van Sigma Conso zijn
dan wekelijks langs om uitleg te geven en
eigen bureaus en beantwoordden we geen
beiden positief. Het consolidatieproces is
het ‘huiswerk’ voor de komende week te
mailtjes en telefoontjes.”
uniform, minder foutgevoelig en sneller. “Door de tijdwinst kunnen we meer de
bespreken.” GESTRUCTUREERDE SAMENWERKING
diepte in,” vertelt Martin. “We kunnen meer
Deze gewijzigde aanpak heeft duidelijk
De derde succesfactor is de gestructureer-
analyseren en daardoor beter sturen. De
invloed op het aantal benodigde consul-
de samenwerking. Zo wordt er bijvoorbeeld
volgende stap is rapportages per thema
tancydagen. “Bij een ‘co-build-model’ is dat
geen enkele vraag meerdere keren gesteld.
bouwen, zoals gewasbescherming, tech-
voor de implementatie van Sigma Conso
Martin: “Alle antwoorden, zowel telefo-
niek of desinfectie. Daarmee kunnen we
altijd al beperkt, de oorspronkelijke inschat-
nisch als per mail, stuurde ik intern meteen
nog meer inzichten geven voor acties in de
ting was 10-15 dagen,” vertelt Alwin. “Met
door naar de andere collega’s. Daardoor
toekomst.”
een coachingsaanpak is dat nog minder:
kon ik het zelf later terugvinden, maar
binnen 5 dagen consultancy hebben we
collega’s ook.”
samen Sigma Conso geïmplementeerd.”
VERDER LEZEN Ook collega’s buiten het implementatieteam
SUCCESFACTOREN IMPLEMENTATIE-
dragen bij aan het project. ”De tijdelijke
TRAJECT
werkzaamheden hebben we op zo’n laag
Een zorgvuldige wekelijkse voorbereiding
pitje gezet als verantwoord is. Ook hebben
is één van de succesfactoren voor het pro-
we een aantal dingen die echt door moes-
76
Naast Royal Brinkman kunnen Sigma Conso en Finext ook deze groepen tot hun klanten rekenen! Ontdek de CPM oplossing van Sigma Conso
•
Consolidatie en rapportage: software die zowel statutaire consolidatie als
•
Intercompany reconciliatie: software voor de afstemming van intragroeps-
•
Budgettering en strategische planning: software met geavanceerde functionaliteiten voor performance analyse, business intelligence en forecasting.
•
IFRS 16: gebruiksklare applicatie voor de automatisering van de IFRS 16
•
managementrapportage behandelt en volledig aanpasbaar is aan uw behoeften.
transacties a.d.h.v. een decentraal proces en reconciliatie op transactieniveau.
standaard en een makkelijk beheer van uw leasing contracten.
iXBRL (powered by Iris Carbon®): software om eenvoudig te rapporteren in iXBRL formaat: flexibel model met onder meer ingebouwde AI functies.
Sigma Conso, Amstelveenseweg 760, 1081 JK Amsterdam, +31 88 266 76 00, www.sigmaconso.com
CENTRAAL ZONDER BALLAST:
DE DATA HUB TEKST: NAIDA SADŽAK EN DANIËL SANDERS
Data is een hot topic bij veel bedrijven. We produceren en verzamelen allemaal steeds meer data en ook nog eens vanuit allerlei kanten. En we zien niet voor niets de term ‘datagedreven organisatie’ steeds vaker terugkomen in de strategie van bedrijven. Het is dan ook niet meer voldoende om een mooi-uitziend dashboard of rapportage te hebben. Zeker als daar een ijsberg van geknutselde spreadsheets onder zit om tot die rapportage te komen. De noodzaak is steeds groter om op een eenvoudige en structurele manier grote datahoeveelheden bij elkaar te brengen. Het mooiste zou zijn om daarna de data zelfs voor jou aan het werk te zetten. Maar hoe doe je dat dan? Laten we eerst naar wat basisconcepten
van externe partijen die relevant zijn voor
ANALYSEREN OF VERZAMELEN?
en -principes kijken. Je data is opgesla-
jouw bedrijfsvoering. Daarnaast zijn er
Soms is een deel van deze data makkelijk
gen op verschillende plekken binnen en
altijd spreadsheets en andere databronnen
te benaderen en te gebruiken. Maar in de
buiten je organisatie. Dit kan bijvoorbeeld
opgeslagen op de lokale laptops van één of
meeste gevallen kost het jou en je collega’s
aan de ene kant je eigen bedrijfsserver
meerdere van je collega’s. De data is dus
veel moeite om alle data die je nodig hebt
zijn waar je ERP-systeem op draait en aan
fysiek opgeslagen op verschillende plekken
te verzamelen en aan elkaar te knopen, om
de andere kant een cloudapplicatie die
binnen en buiten je organisatie met ieder
uiteindelijk de informatie te krijgen die je
je gebruikt voor je HR-administratie. Ook
een eigen interface.
nodig hebt. In de praktijk zien we vaak dat
kun je data gebruiken vanuit systemen
79
de data uit al deze verschillende bronnen
“HET IS TEGENWOORDIG VOOR VEEL SYSTEMEN EENVOUDIG OM EEN LIVE KOPPELING TE MAKEN MET EEN DATABASE. ZO HOEF JE DE DATA NIET FYSIEK IN JE HUB OP TE SLAAN“
gedownload en handmatig in Excel samen-
ervoor dat een datawarehouse uiteindelijk
LAAT DE DATA VOOR JE WERKEN
gevoegd wordt. Grote spreadsheets met
niet de ideale centrale plek is vanuit waar
De technologie gaat nog veel verder.
veel complexiteit waarbij analisten veel
je gemakkelijk je data kan consumeren.
Consumeren van je data betekent niet meer
tijd kwijt zijn aan het verzamelen, voorbe-
Maar hoe dan wel?
alleen kijken naar de data door middel
reiden, converteren en relateren van data.
van rapportage en dashboarding. Je kunt
Terwijl deze analisten veel meer waarde
DE OPKOMST VAN DE DATAHUB
je data voor jou aan het werk zetten door
kunnen toevoegen aan je organisatie als ze
Het concept dat achter een datawarehouse
nieuwe technologieën en technieken te
meer tijd kunnen besteden aan analyseren.
schuilt is nog steeds valide: een centrale
benutten bovenop je datahub, zoals
plek vanuit waar je je data kunt benade-
Machine Learning, Predictive Analytics,
DATA UIT ALLE BRONNEN LATEN
ren. Maar dan graag zonder de ballast en
Datamining of zelfs Deep Learning. Je krijgt
SAMENKOMEN
verouderde technologieën die bij een
zo nieuwe en verrassende inzichten uit je
Wat je eigenlijk mist in je organisatie is één
ouderwets datawarehouse komen kijken.
data die je met alleen je eigen analyses
centrale plek waar alle bronnen samen-
Dat kan! Wij noemen deze plek een
er niet gemakkelijk uit had kunnen halen.
komen en waar je eenvoudig je data kunt
datahub, ook wel bekend als het
Uiteindelijk biedt dit je meer mogelijkheden
benaderen en consumeren! Maar hoe zou
logisch-datawarehouse.
om sneller te sturen en beter voorbereid te
dat kunnen werken?
zijn op de toekomst. In de datahub komt data samen en wordt
In het verleden zijn datawarehouses in
het aan elkaar verbonden, zodat je die ene
Meer weten? Mail Naida via
het leven geroepen om data aan elkaar te
centrale plek hebt waar je je data kunt
naida@plainwater.nl of Daniël via
koppelen. Vaak betekende dit dat je data in
benaderen en consumeren. Om dit op een
daniel@plainwater.nl
veel complexe stappen en met data-
goede manier voor elkaar te krijgen, wor-
replicatie beschikbaar gesteld werd door
den de nieuwste technologieën gebruikt.
IT. Hierdoor had je de data niet meteen tot
Het is tegenwoordig voor veel systemen
je beschikking en was het niet transparant
eenvoudig om een live koppeling te maken
naar welke data je keek. Bij een wijziging of
met een database. Zo hoef je de data niet
toevoeging aan de voorkant had je IT-ont-
fysiek in je hub op te slaan, maar dat kan
wikkeling nodig aan de achterkant. Door
wel als dat om wat voor reden dan ook
de verschillende datalagen en complexiteit
noodzakelijk is. Zelfs dataverrijkingen en
aan de achterkant duurde het lang voordat
transformaties kunnen virtueel gemaakt
de wijziging of toevoeging doorgevoerd
worden zonder de data te repliceren. Dit
kon worden. Bij elke toevoeging werd het
zorgt ervoor dat je de voordelen hebt van
geheel steeds complexer en was steeds
een centrale hub zonder de onnodige
meer datareplicatie noodzakelijk. Dit zorgt
ballast!
80
DE BOEKENTIPS
VAN ONZE PERFORMANCE MANAGEMENTADVISEUR MARTIJN Meer weten? Mail Martijn via martijn.meuling@finext.nl
JOHN DOERR
ILJA GRZESKOWITZ
YUVAL NOAH HARARI
MEASURE WHAT MATTERS
THE CHANGEMAKER MINDSET
SAPIENS
Wat zijn je doelen? Over OKR’s (Objectives
Nu organisaties, en daarmee werkplekken,
Hoe zal onze wereld er in de toekomst
and Key Results) wordt veel gesproken.
steeds digitaler worden, is het steeds be-
uitzien? Om daarachter te komen, duikt
Maar hoe werkt deze aanpak precies? En
langrijker om persoonlijke relaties aan
Yuval Noah Harari eerst in het verleden.
waarom is het zo effectief? In dit boek legt
te gaan. Sterker nog, volgens Ilja
Hoe kwamen onze voorouders op het idee
John Doerr je deze methode haarfijn uit,
Grzeskowitz is persoonlijkheid zelfs de
om steden en zelfs koninkrijken te sticht-
aan de hand van praktijkcases en persoon-
sleutel tot professioneel succes.
en? Waarom gingen we in goden geloven,
lijke verhalen van bekende namen zoals Bill Gates en Bono.
maar ook in natiestaten, en in bedrijven? The Changemaker Mindset legt de drie
Waarom vertrouwen we op geld, boeken
P’s van persoonlijke ontwikkeling uit.
en wetten?
John Doerr weet waar hij het over heeft.
Purpose – bedenk wat jou motiveert en ont-
Hij was één van de originele investeerders
dek jouw niet-onderhandelbare kernprin-
In dit boek neemt Yuval Noah Harari je mee
en board member bij zowel Google als
cipes. People - bouw een sterke innerlijke
op een fascinerende reis door de geschie-
Amazon. Nadat hij de OKR-aanpak intro-
cirkel van leeftijdsgenoten, omdat niemand
denis van de mensheid. Wie zijn we? Waar
duceerde bij Google, heeft hij meer dan 50
alleen wint. Persistence - ontwikkel het
komen we vandaan? En hoe zijn we gewor-
bedrijven geholpen om met deze aanpak
vertrouwen om actie te ondernemen,
den wie we nu zijn?
succesvol te worden.
tegenslagen te navigeren en veranderingen door te voeren. Het boek is een combinatie
Sapiens heeft wereldwijd interesse
Dit boek helpt je om de doelen voor jouw
van theoretische verandermodellen, inspi-
gewekt; het boek is in meer dan 40 landen
organisatie vast te stellen, en deze daarna
rerende verhalen en praktische adviezen
vertaald en er zijn al meer dan 1 miljoen
te meten. Zodat je slim kunt sturen op dat
die je zo toe kunt passen. Een aanrader als
exemplaren verkocht.
wat telt.
je jouw eigen mindset of die van je team wilt veranderen.
81
“KENMERKEND VOOR ELKE PROFESSIONELE ORGANISATIE IS DAT IEDEREEN ZIJN EIGEN KIJK HEEFT OP HOE HET NOG BETER KAN”
STABIELE FINANCE PROCESSEN BIJ
NYENRODE TEKST: DANIELLE GRUIJS
Om in te spelen op ontwikkelingen binnen de organisatie en op de trends in de onderwijswereld wil de afdeling Finance van Nyenrode Business Universiteit grote stappen zetten. Als enige particuliere universiteit in
voor de persoonlijke ontwikkeling van hun
eigenwijs, maar er is ook een hoge mate
Nederland neemt Nyenrode Business
medewerkers, waaruit mensen jaarlijks
van betrokkenheid. Kenmerkend voor elke
Universiteit een bijzondere plek in binnen
online of offline opleidingen volgen.”
professionele organisatie is dat iedereen
de onderwijswereld. “We worden niet
zijn eigen kijk heeft op hoe het nog beter
bekostigd door de overheid en krijgen geen
CONTINUÏTEIT IN PLANNING &
kan. Commercie kijkt vanuit het belang van
enkele subsidie voor onze studenten,”
CONTROLCYCLUS
een klant, onderwijs kijkt vanuit de inhoud
legt Olena Gots, Head of Controlling, van
De implementatie van Oracle PBC en de
en vanuit control kijk ik hoe het past in het
Nyenrode uit. “Aan het eind van de rit moet
inzet van interim controllers ondersteunen
geheel. In gesprekken moet je dan de over-
er een positief resultaat behaald worden,
de verbeterslagen die nodig zijn om in te
eenkomsten zien te vinden. Uiteindelijk past
terwijl je wel wilt investeren in de kwaliteit
kunnen spelen op deze ontwikkelingen.
iedereen zich aan en bouwen we samen
van het onderwijs en het landgoed.”
Het beheer van Oracle PBC is uitbesteed,
aan een mooier Nyenrode.”
een bewuste keuze: “Het is duurder om het TRENDS IN DE ONDERWIJSWERELD
beheer zelf te doen, dan moet je minimaal
Nyenrode probeert zo adequaat mogelijk
twee fte opleiden voor een systeem dat
in te spelen op trends in de onderwijs-
maar door één afdeling als hoofdsysteem
branche. “Aan de ene kant zien we een
wordt gebruikt.”
massificatie van het onderwijs en aan de andere kant een individualisering van de
Ook maakt zij gebruik van de extra back-up
vraag naar het onderwijs. Daarnaast is
functionaliteiten van de Swap Automate.
internationalisering een belangrijke trend.
“Ik wil dat mijn planning & controlcyclus
Dat betekent dat we met veel meer inter-
doorloopt zonder dat ik na hoef te denken
nationale accreditaties te maken krijgen,”
of het systeem wel werkt,” legt Olena uit.
vertelt Olena. CONTROLLING IN EEN PROFESSIONELE Ook rondom de financiering van de oplei-
ORGANISATIE
dingen spelen ontwikkelingen. “Er wordt
In een organisatie met veel hoogopge-
al jaren gesproken over wijzigingen in het
leide professionals, zoals universiteiten
belastingstelsel, zoals het afschaffen van
of ziekenhuizen, is controlling vaak een
de studieaftrek. Tegelijkertijd hanteren
vak op zich. “Dat geeft lusten en lasten,”
steeds meer bedrijven een keuzemodel
beaamt Olena lachend. “Iedereen is
83
VERDER LEZEN
SPOTIFY OF EEN LP? TEKST: KASPER VAN DONGEN
Spotify voor je muziek, Netflix voor je series en een Albert-bezorg-
Reden voor de grote software vendors om de licenties van hun
bundel voor de boodschappen. Thuis vinden we abonnementen
software via implementatiepartners beschikbaar te stellen. Dit
heel gewoon. Maar voor financiële systemen is deze manier van
betekent een grote verschuiving in de abonnementsvormen; was
een product afnemen nog vrij onbekend.
je eerst vooral aangewezen op de vendor zelf, nu kun je voor je abonnement ook terecht bij de specialisten die je helpen bij de
Dat komt vooral doordat er zoveel verschillende abonnements-
implementatie en het beheer.
vormen zijn rondom financiële systemen. Denk alleen al aan kreten als IAAS, PAAS en SAAS. Bij IAAS, Infrastructure-as-a-Service,
Is een totaalabonnement voor elke organisatie interessant? Nee,
gaat het vooral om het huren van een server. Bij PAAS, Platform-
op dit moment nog niet. Het is vooral een slimme en effectieve op-
as-a-Service, wordt naast de server ook de inrichting van die
tie voor organisaties met ‘gewone’ consolidatie- en planningswen-
serverruimte verzorgd. Bij SAAS, Software-as-a-Service, wordt
sen, zonder al te veel uitzonderingen. Zo’n totaalabonnement werkt
hier de software aan toegevoegd.
namelijk op basis van templates en een maximum aantal rapporten. Dat geeft overigens wel meteen een goede stimulans om zoveel
Nuttig deze indeling? Als gebruiker wil je vooral weten dat de
mogelijk te standaardiseren!
techniek je werk slimmer, sneller en beter maakt. Bij Netflix vind je het ook niet interessant met welke techniek je favoriete serie
Vergelijk het met de keuze tussen Spotify en een LP. Alleen zin om
vertoond wordt, zolang je maar zonder haperingen kunt kijken. De
een nummer te luisteren van een specifieke muzikant? Dan pak je
grote softwareleveranciers hebben het dan ook niet zozeer over
misschien liever de LP waar die muziek op staat. Voor veel mensen
PAAS of SAAS, maar over cloudoplossingen. In de praktijk komen
geeft het gebruiksgemak van Spotify echter de doorslag. Wat heb
de EPM-cloudoplossingen vaak neer op een (gewenste) SAAS-op-
jij nodig voor jouw financiële systemen?
lossing. Meer weten? Mail Kasper via kasper.van.dongen@swapsupport.nl. Naast deze drie vormen is nu een vierde variant in opkomst: een totaalservice waarin zowel SAAS als de implementatie, software, infrastructuur en beheer worden meegenomen. De bestaande abonnementen staan namelijk los van de implementatie en het beheer. Toch vraagt elke Performance Managementoplossing om een inrichting die past bij de organisatie. Ook is functioneel beheer nodig om de oplossing goed te laten draaien.
84
COLOFON QNNCT
ILLUSTRATIES
Verbinding is het sleutelwoord van dit magazine. Tussen vooruit-
Mark Moget, Uberhaupt.nl
strevende ideeën en ervaringen uit de praktijk. Tussen vakgenoten
Jacqueline Wissing, Springfish
onderling. En tussen de verschillende vakgebieden.
IBCS Institute
Vanuit Finext, Plainwater en Swap Support nodigen we je uit:
DRUK
let’s connect!
Opmeer
HOOFDREDACTIE Martijn Meuling CONCEPT EN TEKST
MEER INFORMATIE
Danielle Gruijs, Springfish
www.finext.nl www.plainwater.nl
BEELDREDACTIE
www.swapsupport.nl
Jacqueline Wissing, Springfish Wij erkennen dat niet iedereen hetzelfde denkt en wij hebben FOTOGRAFIE
respect voor verschillende opvattingen. Er is in dit magazine dan
Chris Bonis
ook ruimte geboden voor individuele meningen die niet altijd
Patrick Nagtegaal
overeen hoeven te komen met onze gezamenlijke visie.
Fleur Halkema Sjors Massar ONTWERP Mark Moget, Uberhaupt.nl
QWINC NETWERK RONDOM PERFORMANCE MANAGEMENT
ONZE PARTNERS
GOEDE STURING BEHEER, HOSTING & INSTALLATIE
ADVIES & IMPLEMENTATIE BETROUWBARE CIJFERS
HELDERE INZICHTEN STABIELE SYSTEMEN
SNELLE RAPPORTAGES
INFORMATIESYNERGIE & ARCHITECTUUR
INTERNATIONALE PROJECTEN
GEÏNTEGREERDE WAARDEKETEN PERFORMANCE MANAGEMENT Om soepel te kunnen rapporteren en besturen, is verstand van alle elementen van Performance Management nood zakelijk. Hiervoor bundelen we onze expertise van informatiesynergie & architectuur, advies & implementatie en beheer, hosting & installatie voor zowel nationale als internationale projecten. Elk vanuit ons eigen vakmanschap, verbonden door onze unieke manier van werken. Goed sturen, met betrouwbare cijfers en snelle rapportages uit een stabiel systeem, wordt zo werkelijkheid voor elke organisatie.
www.finext.nl www.plainwater.nl www.swapsupport.nl